inkopen en verkopen met resultaat en verkopen … · voorjaar 2015 vlaams studie- en kenniscentrum...
TRANSCRIPT
INKOPEN EN VERKOPEN
MET RESULTAAT
DE PRAKTIJK
Auteur: Paul Vanhauwenhuyse - MTC Consulting bvba
Voorjaar 2015
Vlaams Studie- en Kenniscentrum Vastgoed en Wonen vzw
Kortrijksesteenweg 1005, 9000 Gent
www.cibweb.be
2
Document uitgegeven door Vlaams Studie- en Kenniscentrum Vastgoed en Wonen vzw
Vlaams Studie- en Kenniscentrum Vastgoed en Wonen vzw is geenszins verantwoordelijk voor het gebruik dat van dit
document gemaakt wordt. Deze tekst is eigendom van Vlaams Studie- en Kenniscentrum Vastgoed en Wonen vzw.
Documenten die gedownload worden, zijn strikt bedoeld voor een pedagogisch gebruik in het kader van een
vastgoedopleiding. Zij mogen onder geen beding worden verspreid naar derden of gebruikt worden voor commerciële
doeleinden. Uitgave maart 2015 die alle vorige vervangt.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
3
INHOUD
1 Inleiding..................................................................................................................... 7
2 competentieprofiel ..................................................................................................... 8
3 Verzorg uw communicatie .......................................................................................... 9
3.1 De communicatiecirkel .................................................................................................. 9
3.2 Wat zijn onze eigen beperkingen in de dialoog? ............................................................. 9
3.3 Communicatie en haar bedoeling ................................................................................. 10
3.4 7 Basis communicatievaardigheden.............................................................................. 10
3.4.1 De juiste vragen stellen ................................................................................................................... 10
3.4.2 Actief en analytisch luisteren .......................................................................................................... 12
3.4.3 Duidelijk formuleren en geregeld samenvatten.............................................................................. 12
3.4.4 let op het taalgebruik, gebruik begrijpbare taal .............................................................................. 13
3.4.5 Visualiseer voldoende ..................................................................................................................... 13
3.4.6 Doseer uw informatie...................................................................................................................... 13
3.4.7 Adviezen voor een goede feedback ................................................................................................ 14
3.4.8 samengevat ..................................................................................................................................... 14
3.5 Communicatie naar de vorm ........................................................................................ 15
3.5.1 Intonatie .......................................................................................................................................... 15
3.6 Non-verbale communicatie .......................................................................................... 15
3.6.1 De functie van lichaamstaal bij onze dagelijkse contacten ............................................................. 15
3.6.2 Wat zie jij aan iemands lichaamstaal?............................................................................................. 16
3.6.3 Lichaamstaal gebruiken we altijd .................................................................................................... 16
3.6.4 Waarom is de rol van lichaamstaal in verhouding zo groot? .......................................................... 16
3.6.5 Inhoudsniveau ................................................................................................................................. 17
3.6.6 Betrekkingsniveau ........................................................................................................................... 17
3.6.7 Metacommunicatie ......................................................................................................................... 17
3.6.8 Gevoelens uitdrukken door middel van lichaamstaal ..................................................................... 17
3.6.9 Erfelijk of jong aangeleerd .............................................................................................................. 18
3.6.10 Lichaamstaal: cultureel bepaald ................................................................................................. 18
3.6.11 Communicatiebeheersing is belangrijk ....................................................................................... 18
3.7 Communicatie is vertrouwen winnen ........................................................................... 19
3.8 In communicatie komen met de gesprekspartner ......................................................... 19
3.9 Afstemmingsvariabelen ............................................................................................... 21
3.10 Observatiekanalen ....................................................................................................... 21
3.10.1 Non-verbale afstemmingvariabelen ........................................................................................... 22
3.10.2 Verbale afstemmingsvariabelen ................................................................................................. 22
4 Profiel van de aankoper ........................................................................................... 24
4.1 Benaderen van de aankoper ........................................................................................ 24
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
4
4.2 Enkele bemerkingen .................................................................................................... 25
4.3 Gesprekspartner en mobielen of drijfveren .................................................................. 26
4.4 Ter illustratie – Piramide van Maslow........................................................................... 27
5 Inkoop- en verkoopvoorbereiding ............................................................................. 28
5.1 Inwinnen van informatie .............................................................................................. 28
5.2 Opmaak sellogram ....................................................................................................... 28
5.2.1 Inkoopsellogram .............................................................................................................................. 29
5.2.2 Verkoopsellogram ........................................................................................................................... 30
5.3 Praktisch gebruik van het Sellogram ............................................................................. 30
6 De toegepaste verkoopstrategie .............................................................................. 31
6.1 De huidige situatie vaststellen ..................................................................................... 31
6.2 Zoeken naar de geschikte toepassingsmogelijkheden ................................................... 31
6.3 De behoeften bij de klant opwekken ............................................................................ 31
6.4 Argumenteren in termen van voordelen ....................................................................... 32
6.5 Waarom veranderen klanten van dienstverlener? ........................................................ 32
6.6 Het begrip kwaliteit ..................................................................................................... 32
7 Opbouw van het verkoopsgesprek ............................................................................ 33
7.1 Contactname ............................................................................................................... 33
7.2 Behoefteanalyse .......................................................................................................... 34
7.3 Argumentatie- of bevestigingsfase ............................................................................... 35
7.4 Tegenwerpingen behandelen ....................................................................................... 36
7.5 Prijsbespreking ............................................................................................................ 38
7.5.1 Prijs versus waarde .......................................................................................................................... 39
7.5.2 De prijs naar voor brengen .............................................................................................................. 39
7.5.3 Het uitstellen van de prijs ............................................................................................................... 40
7.5.4 Omgaan met "U bent te duur"? ...................................................................................................... 40
7.5.5 Enkele belangrijke tips rond prijspresentatie .................................................................................. 41
7.5.6 Technieken bij de prijsweerlegging ................................................................................................. 41
7.5.7 Prijsonderhandeling: kernpunten bij het onderhandelen ............................................................... 42
7.6 Koopsignalen ............................................................................................................... 43
7.7 Afsluiten van de verkoop ............................................................................................. 44
7.8 Nazorg en follow-up .................................................................................................... 46
8 Evaluatie na het verkoopgesprek ............................................................................. 47
9 opbouw van het inkoopgesprek ................................................................................ 49
9.1 Stappenplan ................................................................................................................ 49
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
5
9.2 Overtuigen is ‘angsten’ bij de klant ontdekken en wegnemen ...................................... 50
9.3 Een makelaar? - Of niet? ............................................................................................ 50
9.4 Ga op zoek naar wat de klant WIL en niet KAN ............................................................. 51
9.4.1 “De klant kan extra inspanningen absoluut missen” ...................................................................... 51
9.4.2 “100 % in orde met wettelijke bepalingen en attesten” ................................................................. 51
9.4.3 “Wil resultaat zien binnen een redelijke termijn” ........................................................................... 51
9.4.4 “Verkoper wil een goede prijs” ....................................................................................................... 51
9.4.5 “Onderhandelen op basis van overtuigende argumenten” ............................................................ 52
9.4.6 “de aangeboden woning moet goed presenteren” ........................................................................ 52
9.4.7 “de verkoper speelt graag op zeker” ............................................................................................... 52
9.4.8 “De klant wil geen overmaat aan papierwerk” ............................................................................... 52
9.4.9 “Focussen op de juiste koper” ........................................................................................................ 53
9.4.10 “Wil de verkoop probleemloos afronden” .................................................................................. 53
10 Aanpakken van echte inkoopweerstanden – de Top 10! ....................................... 54
11 Positieve argumenten als basis bij de inkoop ........................................................ 58
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
6
DOELSTELLINGEN BIJ DIT DOCUMENT
Dit document is er op gericht om volgende vaardigheden bij te werken.
In opvolging van een voorafgaande afspraak een volwaardig bezoek brengen aan
potentiële klanten;
Op het juiste moment de golflengte af te stemmen tussen jou en je prospect;
Inzicht verwerven in het denkproces van de klanten;
Het motief vinden om de ‘neutrale’ prospect naar een ‘geïnteresseerde’ prospect te
bewegen;
Op een vlotte, deskundige manier de behoeften van de klant kunnen vaststellen;
Een ‘waarde pakket’ opbouwen dat beantwoord aan de noden van uw gesprekspartner
en bovendien totaal in balans is met uw prijsaanbod;
De bezwaren van je klant ombuigen en weerstanden weerleggen;
Een ‘nee’ niet als eindpunt beschouwen;
Uw klant overtuigen om uw product of diensten aan te kopen;
Uw resultaten bestendigen en groeien naar relatiemanagement.
Het is een opportuniteit om door je vakkundigheid op plaatsen binnen te geraken en te scoren, waar
anderen het niet kunnen.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
7
1 INLEIDING
Verkopen en klanten contacteren, doen we allemaal sinds lange tijd en je slaagt er in bepaalde
klanten te overtuigen van ons product of dienst.
Verkopen is niets anders dan de ander te laten kopen en daar nog een genoegen
uit te halen voor de beide partijen; een win-win gevoel.
Verkopen is iets aan de man brengen aan iemand die daar een behoefte voor
heeft of kan hebben. Onze opdracht bestaat er in te helpen bij het invullen van
die behoeften.
We kunnen er ook naar streven, een lange termijn relatie aan te gaan om deze klant als ‘vaste klant’
te verwerven.
Verkopen is ‘vertrouwen’ winnen. Op die wijze is het gemakkelijker iets meer te verkopen of mogelijk
een product of dienst met een hogere prijs aan te bieden.
EIGENSCHAPPEN VAN EEN GOED VERKOPER - PROSPECTOR
Contact- en communicatievaardigheid bezitten, met nadruk op “luisteren”;
Een goed inlevingsvermogen hebben, eerlijk, onbevooroordeeld en creatief zijn, zijn
noodzakelijke vaardigheden;
Geloven in het product, goed voorbereid zijn en met de nodige uitstraling en
enthousiasme naar de klant gaan om tot een akkoord te komen.
De klant zit meestal niet op jou te wachten, vandaar dat onze inspanningen om een nieuw contact te
maken niet altijd van een leien dak zullen lopen. Heel wat verkopers houden van ‘hun klanten’, en
terecht. Daar heeft men de grootste kansen, dikwijls met de minste inspanningen.
Een nieuwe prospect of klant binnenhalen vraagt een sterk doorzettingsvermogen, wat de typische
kwaliteit is van een ‘winnaar’.
TIP!
Ga na welke vaardigheden je al voldoende beheerst of reeds toepast en noteer in je actieplan waar je
de inspanning wilt leveren om je kwaliteiten te verfijnen of aan te vullen.
Wij zullen in de volgende hoofdstukken de nadruk leggen op een aantal van die vaardigheden,
enerzijds met de nodige theoretische benadering maar anderzijds ook het geheel toepassen onder
vorm van praktische oefeningen.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
8
2 COMPETENTIEPROFIEL
KWALITEITSVOLLE KLANTENBENADERING
We moeten binnen onze organisatie de klant steeds centraal stellen.
Het begrip ‘klant’ willen we daarom zien in de meest brede context en bepalen over welke
toegevoegde waarde men dient te beschikken om ‘efficiënt en klantvriendelijk’ te kunnen handelen.
De toegevoegde waarde die men verwacht van, en resulteert uit kwaliteitsvolle dienstverlening is
gebaseerd op:
KENNIS VAARDIGHEDEN ATTITUDE
Weten de juiste informatie
te vinden
Weten wat mijn functie is
en hoe deze uit te voeren
Weten welke factoren een
rol spelen in mijn functie
Weten wat rondom mij en
mijn onderneming in de
markt aanwezig is
Weten hoe de klant zich
gedraagt in zijn eigen
aankoopomgeving
Kunnen mijn taak uitvoeren
Kunnen mijn taak organiseren
Kunnen beleefd en vriendelijk
zijn
Kunnen luisteren en begrijpen
van de andere
Creatief zijn
Kunnen juiste vragen stellen
Kunnen analytisch denken
Kunnen besluiten nemen
Kunnen onderhandelen
Kunnen assertief omgaan met
de andere
Kunnen problemen aanpakken
of melden
Kunnen mensen aansturen
Kunnen inspelen op de andere
Behulpzaam zijn
Betrouwbaar zijn
Motiveren
Vertrouwen uitstralen
Een filosofie volgen en
ondersteunen
Collegiaal zijn
Openheid voor de
‘andere’
Aanpassingsvermogen
ontwikkelen
Inzicht verwerven
Charisma ontwikkelen
Zelfvertrouwen hebben
Stressbestendig zijn
Flexibel zijn
We spreken hier over de hoekpijlers voor een kwaliteitsvolle klantenbenadering, die uiteindelijk
bijdraagt tot een positief imago van ons en onze organisatie naar de buitenwereld.
Het is de basis voor een positief contact en contract met de klant.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
9
3 VERZORG UW COMMUNICATIE
3.1 DE COMMUNICATIECIRKEL
Communicatie is een doorlopend proces waarin een individu, via verbale en/of non-
verbale symbolen met een bepaalde bedoeling, gewild of niet, informatie geeft aan
een ander individu dat de informatie waarneemt en interpreteert of vertaalt in één
of ander gedrag.
Communicatie is dus een interactie tussen minstens 2
personen waarbij informatie, gevoelens, ideeën, nieuws
enz. … worden doorgegeven en uitgewisseld, zowel
verbaal als non-verbaal.
Een onderhandeling met onze klanten is meer dan
gewoon maar een gesprek voeren.
Wanneer we informatie geven of een boodschap naar de klant
overbrengen, dan willen we weten of we onze doelstelling hebben
bereikt. We zorgen ervoor dat we een perfecte
‘tweerichtingscommunicatie’ voeren met onze klant.
3.2 WAT ZIJN ONZE EIGEN BEPERKINGEN IN DE DIALOOG?
De volgende beperkingen in onze communicatie zijn als dusdanig niet uit te sluiten. Het is wel
raadzaam aan introspectie te doen om zich bewust te worden van deze belemmeringen.
Onze eigen overtuigingen (zie verder): we moeten bereid zijn om ons eigen beeld opzij te
zetten (voor een ogenblik althans) om het beeld van de medewerker te begrijpen. Of nog:
stap in de schoenen van de andere, maar trek eerst uw eigen schoenen uit.
Onze eigen negatieve ingesteldheid: ‘het glas is halfvol, niet halfleeg’
Onze vooroordelen en eigen frustraties: projecties
Onze emoties: het gedrag is niet de persoon
Ons persoonlijk waardepatroon: o.a. sociaal bepaald
Onze pre-programmatie: vastzitten in eigen beeld
Onze assumpties: het aanvullen voor de andere
Communicatie
Woorden 7 %
Intonatie 38 %
Non-verbaal 55 %
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
10
100 %
3.3 COMMUNICATIE EN HAAR BEDOELING
Wat ik heb willen zeggen
Wat ik gezegd heb
Wat hij/zij gehoord heeft
Waarnaar hij/zij geluisterd heeft
Wat hij/zij begrepen heeft
Wat hij/zij dacht gehoord te hebben
Wat hij/zij onthouden heeft
Wat hij/zij gaat toepassen
3.4 7 BASIS COMMUNICATIEVAARDIGHEDEN
3.4.1 DE JUISTE VRAGEN STELLEN
Om de klant efficiënt te kunnen helpen is het best zijn informatie te kennen. Diverse soorten vragen, die elk hun doel hebben, kunnen relevante informatie opleveren.
3.4.1.1 Open vragen
informatie verzamelen en behoeften ontdekken
een probleem of een vraag ontleden en begrijpen
een dialoog op gang brengen
Zij geven meer dan een simpel ‘ja’ of ‘nee’ antwoord. Dergelijke vragen beginnen meestal met H (hoe, hoeveel, hoezeer…) of W (wie, wat, waarom, …).
‐ Wat hebt u nodig?
‐ Hoelang ben je al ingeschreven?
‐ Hoe kunnen wij meer omzet geven met minder risico?
‐ Hoe denkt u de levering te willen ontvangen?
‐ Waar hebt u de laatste gegevens gevonden?
‐ Waarom hebt u de verkeerde goederen niet teruggestuurd?
3.4.1.2 Gesloten vragen
details van een probleem kennen
het akkoord van een klant bekomen
het gesprek in goede banen houden en leiden
je tijd beheersen bij moeilijke klanten
17 %
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
11
Dergelijke vragen beginnen meestal met een werkwoord.
‐ Hebt u de offerte ontvangen?
‐ Hoe is de naam van uw nieuwe klant?
‐ Werd er deze morgen geleverd?
‐ Wanneer komt u de documenten ophalen?
3.4.1.3 Suggestieve gesloten vragen
een voorstel tot antwoord is al ingebouwd
je suggereert wat je graag zou horen (soms een gevaarlijke methode).
‐ Je hebt toch Mevr. Verhoeven gebeld deze morgen? ‐ Kunnen we hieruit besluiten dat je akkoord gaat met mijn voorstel?
‐ Kinderen laat je toch niet alleen beslissen over de keuze van een fiets?
3.4.1.4 Gesloten controlevragen
aantonen dat je goed geluisterd hebt
uitzoeken of je nog op dezelfde golflengte zit met je gesprekspartner
zij geven de mogelijkheid te weten of alles duidelijk is (ook herformulerende
vragen).
‐ Als ik u goed begrepen heb…? ‐ Bent u het met mij eens dat…?
‐ Wat u dus wilt weten is…?
3.4.1.5 Alternatieve vragen
het antwoord beperken
sturen in de richting die je zelf wil
‐ Wenst u de goederen te ontvangen via gewone zending of snelpost? ‐ Sturen wij u een proefbestelling of meteen de definitieve hoeveelheid?
3.4.1.6 De ‘waarom’ vraag
motieven en achtergronden naar voor te brengen
doorvragen om voldoende elementen te bekomen om zich te verdedigen
‐ U hebt een aanbod dat ruim 10% lager ligt dan ons voorstel? – U hebt nog niet
beslist daar op in te gaan? – Nee! – Waarom niet?
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
12
3.4.2 ACTIEF EN ANALYTISCH LUISTEREN
Actief luisteren is net iets meer dan beleefd, zwijgend naar zijn gesprekspartner
kijken. Uw hele lichaam moet laten zien dat je goed luistert. Het levert ons
nieuwe gegevens op waarop wij verder kunnen ingaan om de situatie beter en
intenser te verkennen.
Analytisch luisteren is luisteren tussen de regels, luisteren naar wat er niet
gezegd werd. Het brengt nieuwe denkpistes naar boven om het contact met de
klant te verbeteren.
Luistertips Zorg voor een goed oogcontact, knik en wees vriendelijk
Plaats je op dezelfde hoogte van je gesprekspartner
Ga zitten bij het luisteren, het toont interesse
Jouw gesprekspartner wil niet gestoord worden door de omgeving
De luisterhouding verschilt naargelang we ‘face to face’ gesprekken voeren of aan de telefoon zijn met de klant.
3.4.3 DUIDELIJK FORMULEREN EN GEREGELD SAMENVATTEN
Onze normale praatsnelheid is ongeveer 125 à 140 woorden per minuut. Goede en duidelijke articulatie geeft betere verstaanbaarheid. Spreek de formules die je
veelvuldig gebruikt, sterk articulerend uit. Mensen verstaan je niet beter als je luider praat.
Probeer eerst beter te articuleren voor je het stemvolume verhoogt.
BELANGRIJK!
Wat we zeggen is belangrijk, HOE we het zeggen is ZÉÉR BELANGRIJK!
De kracht van je stem (het energieniveau en niet het volume) geeft je gesprekspartner veel te
horen omtrent je houding en je enthousiasme voor jouw aanpak.
Het regelmatig samenvatten is de basis voor een gerichte communicatie. Het geeft je een
duidelijk beeld in hoeverre je gesprekspartner met jou op de zelfde golflengte zit.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
13
3.4.4 LET OP HET TAALGEBRUIK, GEBRUIK BEGRIJPBARE TAAL
Een positieve formulering vergroot de kans op een positieve respons. Negatieve woorden en
uitdrukkingen roepen negatieve beelden op.
Logisch gezien lijken twee mensen hetzelfde te zeggen, toch scheppen ze een ander klimaat.
Denk aan het verschil tussen “de collega’s” en “de concurrent”.
Bepaalde werkwoordvormen kunnen dienen om een wens uit te drukken of om een
voorzichtige omschrijving te geven. Ze verzwakken inhoudelijk de draagkracht.
Een overmatig gebruik van relativerende woorden kan wijzen op onzekerheid.
Je bent deskundig op jouw gebied en je hanteert alle vaktermen zonder enig probleem. Toch
is het mogelijk dat jouw klant jouw vakjargon niet begrijpt en uitleg nodig heeft.
We nemen de proef op de som: wat betekent het woord ‘deontologie’ ?
doemdenken
leer van de plichten
een oude mode hanteren
het zoeken naar de oorsprong
3.4.5 VISUALISEER VOLDOENDE
Toon wat je zegt en zeg wat je toont!
Een boodschap, een werk of een beeld omschrijven met woorden is een mogelijkheid.
Wat je vertelt in beeld brengen, vergroot in hoge mate het begrip en de juiste
boodschapoverdracht.
Het geheel in handen geven, er in rondwandelen enz. … geeft een totaal beeld. Jouw klanten
meenemen naar het appartement of huis geeft een duidelijk beeld dat ook langer bijblijft.
Die beelden geven de klant bovendien de mogelijkheid zelf een aantal zaken te ontdekken.
3.4.6 DOSEER UW INFORMATIE
‘Over informatie’ blijft niet hangen, de klant heeft zijn limieten. Geef alléén die informatie
waarvoor de klant belangstelling heeft (te kennen via de vraagstelling). Beperk tot deze
elementen die relevant zijn voor zijn persoon of onderneming en die meteen de boodschap
die je brengt duidelijk stelt.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
14
3.4.7 ADVIEZEN VOOR EEN GOEDE FEEDBACK
Geef feedback op een beschrijvende manier
‐ welk effect het gebeuren op jou heeft
‐ hoe je het gedrag van de andere ziet
‐ welk jouw gevoel is bij dat effect
Feedback op basis van waardeoordelen
‐ roepen weerstand op
‐ leiden tot “welles-nietes” patroon
‐ is confronteren met tekorten van zichzelf
Feedback als zender Feedback als ontvanger
Wees eerlijk: juiste info verbetert de
onderlinge verhouding
Positieve feedback is minder bedreigend en
het toont waardering
Productieve feedback geeft waarde aan de
inhoud
Geef feedback in de ik-vorm: jij-vorm kan
als verwijt overkomen
Niet zien als een persoonlijke
aanval
Ga niet onmiddellijk in de
verdediging
Stel vragen omtrent de bedoeling
Toon waardering voor de feedback
Zorg voor een gelijkwaardige
relatie
3.4.8 SAMENGEVAT
7 BASIS COMMUNICATIEVAARDIGHEDEN
1 De kundigheid aan de dag leggen om de nodige juiste vragen te stellen om met
jouw gesprekspartner op dezelfde golflengte te komen
2 Actief kunnen luisteren
3 Jouw boodschap duidelijk formuleren en samenvatten
4 Een door beide partijen begrijpbare taal hanteren
5 Voldoende visualiseren
6 Boodschappen doseren
7 Goede en voldoende feedback geven
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
15
3.5 COMMUNICATIE NAAR DE VORM
Vele klanten die je aan het toestel krijgen, hebben je nooit ontmoet. Ze gaan op de eerste plaats af
op je stem en op de informatie die je met die stem verstrekt.
De stem bevat talrijke mogelijkheden om informatie juist en prettig over te brengen.
We hebben allen een stem die verschillend klinkt. Sommigen onder ons hebben een zware stem vol
autoriteit; anderen klinken eerder bedeesd of zelfs kwetsbaar; bepaalde stemmen klinken
aangenaam of onaangenaam, helder als een klok of komen over als een brombeer.
3.5.1 INTONATIE
Intonatie, het ritme en de articulatie zijn de slagaders van het klantengesprek.
gebruik van de juiste intonatie en goede klemtonen maakt dat de boodschap duidelijker
wordt; men krijgt extra ‘info’ zonder de inhoud van de boodschap te wijzigen
een wisselende intonatie en tempo, laat je gemoedstoestand blijken, en laat ‘belangrijk’
en ‘onbelangrijk’ in je bericht onderscheiden.
traag, luid en hoog voor het essentiële, het opvulsel snel, stil en laag van stem.
Je wekt enthousiasme op, indien je op het einde de stem naar boven buigt
3.6 NON-VERBALE COMMUNICATIE
TIP!
Op www.lichaamstaal.com vind je veel boeiende achtergrondinformatie over lichaamstaal: een échte
aanrader!
Ter ‘opwarming’: enkele korte fragmenten.
3.6.1 DE FUNCTIE VAN LICHAAMSTAAL BIJ ONZE DAGELIJKSE CONTACTEN
Als we met andere mensen in contact treden, communiceren we altijd. Dit kan met onze
stem door middel van het gebruik van woorden: gesproken taal, maar ook zonder, of naast
het gebruik van woorden: niet gesproken taal of non-verbale communicatie. Hiertoe behoren
houding en beweging, plaats in de ruimte, gebruik van tijd en intonatie bij de spraak.
Non-verbale communicatie is beter bekend als lichaamstaal. Non-verbale communicatie is
echter meer dan alleen lichaamstaal.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
16
Non-verbale communicatie en lichaamscommunicatie zijn niet hetzelfde. Lichaams-
communicatie is wel een belangrijk onderdeel van de non-verbale communicatievorm. Er zijn
voorbeelden van non-verbale communicatie die geen voorbeelden van
lichaamscommunicatie zijn, zoals een vlag op een schip, het verpleegstersuniform, het
kruisspeldje van een gediplomeerd verpleegkundige. (F.R. Oomkes )
3.6.2 WAT ZIE JIJ AAN IEMANDS LICHAAMSTAAL?
zijn of haar gedachten
zijn of haar gevoelens
zijn of haar mening
zijn of haar belangstelling
zijn of haar karakter
zijn of haar respect
zijn of haar gezondheid
zijn of haar eerlijkheid
zijn of haar spanning
zijn of haar macht
zijn of haar bedoeling
3.6.3 LICHAAMSTAAL GEBRUIKEN WE ALTIJD
Lichaamstaal gebruiken we altijd! Iemand aankijken betekent bijvoorbeeld iets heel anders
dan iemand niet aankijken. Zelfs door onze aanwezigheid op zich geven we al een
boodschap. In het contact met anderen is het dus niet mogelijk om niet te communiceren.
Verschillende onderzoekers schatten dat minstens 70% van de communicatie tussen mensen
door middel van stemklank en lichaamstaal plaatsvindt. Het meest bekend is de theorie van
de Amerikaanse psycholoog Mehrabian.
55% van de communicatie bestaat uit lichaamstaal,
38% wordt geuit door de stemklank (in principe non-verbaal)
7% wordt gecommuniceerd door middel van woorden.
Als dit zo is uiten we ons gevoel dus voor 93% non-verbaal!
3.6.4 WAAROM IS DE ROL VAN LICHAAMSTAAL IN VERHOUDING ZO GROOT?
Allereerst is het goed te beseffen dat we niet voortdurend praten maar wel de hele tijd
signalen geven door middel van lichaamstaal als we samen zijn met iemand anders.
Verder is het zinvol om te kijken naar de verschillende niveaus waarop we communiceren.
We communiceren meestal tegelijkertijd op inhouds- als op betrekkingsniveau. Met woorden
geven we vooral de inhoud weer en met lichaamstaal vooral de betrekking.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
17
3.6.5 INHOUDSNIVEAU
Als we met anderen praten, hebben we het natuurlijk ergens over. We willen de ander iets
duidelijk maken over een bepaald onderwerp. Dit is de inhoud van het gesprek.
Op inhoudsniveau zeggen we, of beelden we uit waar de boodschap over gaat.
3.6.6 BETREKKINGSNIVEAU
Toch is de inhoud niet het enige dat we overbrengen in de communicatie. Tegelijkertijd met
onze woorden geven we signalen die aangeven hoe we de ander zien en hoe hij onze
boodschap moet interpreteren. Op betrekkingsniveau geven we te kennen hoe we in relatie
staan met de ontvanger van de boodschap en hoe de boodschap bedoeld is.
3.6.7 METACOMMUNICATIE
Door communiceren op betrekkingsniveau, kunnen we de betekenis van een boodschap of
zelfs van onze relatie met de ander verduidelijken. Dit kan zowel met, als zonder woorden
plaatsvinden. In beide gevallen wordt dit metacommunicatie genoemd.
Metacommunicatie betekent communicatie over de communicatie zelf. Spreken over relatie,
onderlinge verhoudingen en gevoelens gaat ons echter vaak moeizaam af. Hoe vinden we de
juiste woorden om te verwoorden wat we voelen, zonder de ander te kwetsen? Om deze
reden stellen we het vaak uit om de ander te bekritiseren en geven we misschien ook te
weinig complimentjes.
Metacommuniceren door middel van lichaamstaal doen we echter de hele dag door en is ook
veelal effectiever: een boze blik, een wegwuivende hand, een glimlach of een vriendelijk
kneepje zijn vaak meerzeggend dan een moeizaam voorbereid evaluatiegesprek.
3.6.8 GEVOELENS UITDRUKKEN DOOR MIDDEL VAN LICHAAMSTAAL
Lichaamstaal is eenvoudiger om gevoelens uit te drukken, dan gesproken taal. Je zegt tegen
iemand niet zo makkelijk dat je hem of haar niet mag, maar door middel van lichaamstaal
kun je dat goed laten merken. De gesproken taal is dus beperkt, daarom is lichaamstaal zo
hard nodig in onze communicatie. Meestal gaan gesproken taal en lichaamstaal samen. Op
het moment dat iemand iets zegt, wordt tegelijkertijd informatie meegegeven door middel
van lichaamstaal.
Deze non-verbale extra informatie kan de inhoudelijke boodschap ondersteunen of juist
tegenspreken. Van dit laatste een voorbeeld. Een patiënt in de wachtkamer van de tandarts
zit heen en weer te schuiven op zijn stoel, maar zegt zich niet gespannen te voelen. Wat
geloof je nu? Als iemand op deze manier zijn woorden tegenspreekt door middel van zijn
lichaamstaal, wordt zijn non-verbale boodschap haast altijd als de meest ware opgevat. Het is
heel moeilijk door middel van lichaamstaal te liegen. De meeste mensen zijn zich niet erg
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
18
bewust van hun lichaamstaal. Als iemand liegt, kunnen we door zijn gedrag het gevoel krijgen
dat er iets niet klopt. We zijn dan het meest geneigd om op dit gevoel af te gaan en hem niet
te geloven. Lichaamstaal heeft dus een grote betrouwbaarheidswaarde.
3.6.9 ERFELIJK OF JONG AANGELEERD
Dat zo veel betrouwbaarheidswaarde aan lichaamstaal wordt toegekend, komt misschien
doordat veel non-verbaal gedrag erfelijk is of al zeer jong door iedereen op dezelfde manier
geleerd wordt. Het zit er als het ware ingebakken.
Dit betekent dat de hersenen van alle mensen zodanig geprogrammeerd zijn dat de hoeken
van de mond naar boven worden getrokken bij vreugde, dat de wenkbrauwen worden
opgetrokken en dat een mondhoek omhoog gaat al naar gelang het gevoel waarmee het
brein wordt gevoed. (Julius Fast)
We kunnen gevoelens van haat, angst, genoegen, verdriet en andere primaire menselijke
gevoelens kenbaar maken aan andere mensen, zonder dat te hoeven leren. Waarschijnlijk
wordt ook het begrijpen van de door middel van lichaamstaal geuite emoties erfelijk
doorgegeven. Dit betekent niet dat we niet vele gebaren moeten leren kennen die in de ene
maatschappij iets anders betekenen dan in de andere.
3.6.10 LICHAAMSTAAL: CULTUREEL BEPAALD
Veel lichaamstekens zijn niet overal hetzelfde. In de meeste Europese landen en Amerika
bijvoorbeeld, schudden mensen het hoofd als ze nee bedoelen en knikken als ze ja bedoelen.
Maar er zijn culturen, bijvoorbeeld in India of in Griekenland, waar het omgekeerde geldt: op
en neer betekent nee en heen en weer betekent ja. Dit laatste zou het bewijs kunnen zijn dat
deze lichaamstaal eerder is aangeleerd dan aangeboren. Hoe dan ook, de indrukken die
iemand geeft op basis van zijn lichaamstaal worden eerder geloofd dan hetgeen hij zegt over
zijn gevoelens.
Mensen besteden vaak ook meer aandacht aan de non-verbale metacommunicatie dan aan
de woorden van anderen.
3.6.11 COMMUNICATIEBEHEERSING IS BELANGRIJK
Hoe je bij iemand over komt, wordt niet alleen bepaald door de woorden die je uitspreekt.
Om een goede indruk achter te laten, bijvoorbeeld bij een sollicitatiegesprek is
communicatiebeheersing belangrijk. Hierbij is ook aandacht voor je eigen lichaamstaal van
belang. Lichaamstaal laat bij de ontvanger vaak slechts een onduidelijk gevoel achter.
Bijvoorbeeld: "Ik heb het gevoel dat hij mij wel mag" of "ik twijfel aan zijn oprechtheid". Dit
gevoel is niet eenvoudig te verwoorden en de veronderstelde betekenis is niet makkelijk te
bewijzen.
De rechter hersenhelft behartigt onder andere de meer gevoelsmatige processen, die
gepaard gaan met herkennen van totaalbeelden (de analoge taal). Het zogenaamde
intuïtieve herkennen van een ander gebaar, of gedragspatroon, het zogenaamde onbewust
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
19
begrijpen van de handelingen van een ander, heeft volgens Oomkes dus niets te maken met
iets onduidelijks als intuïtie. Aangezien de woordentaal van de linker hersenhelft minder
geschikt is voor het verwoorden van de beelden uit de rechter hersenhelft valt het ons zeer
moeilijk om indrukken van lichaamsgedrag van anderen onder woorden te brengen. Toch
kunnen we leren dit non-verbale gedrag te herkennen en te vertalen.
(tekst: Frank van Marwijk - © Bodycom Lichaamscommunicatie)
3.7 COMMUNICATIE IS VERTROUWEN WINNEN
“Aandachtig luisteren” is een vaardigheid en een hulpmiddel om tijdens een gesprek de kern van de
zaak te raken. Wij moeten vertrouwen winnen door zich in te leven in de andere zijn toestand, wij
spreken hier van empathische houding.
Empathie is de mate waarin iemand zich kan inleven in de toestand van een
ander en met zijn denkpatroon rekening te houden, om hem van daaruit beter te
leren kennen, te kunnen overtuigen en te motiveren.
Bij empathie komt het er op aan, de houding of actie van de ander te wijzigen zonder zijn motivatie
aan te tasten.
Empathie is die woorden gebruiken die de andere volledig begrijpt
Empathie is luisteren naar de andere, in functie van de andere.
Empathie is iets verwoorden vanuit de andere.
Empathie is opbouw van een relatie, naar de gesprekspartner toe.
Communicatief gezien kan men, bewust of onbewust t.o.v. de gesprekspartner ook een projectieve
houding aannemen.
Projectie is het nastreven van doelstellingen zonder enigszins rekening te houden
met de wensen of belangen van de andere persoon. Met aandrang zijn mening
bij de andere doorduwen.
3.8 IN COMMUNICATIE KOMEN MET DE GESPREKSPARTNER
Rapport is de ideale situatie in de communicatie tussen mensen. Mensen houden
van mensen die zijn zoals zijzelf.
Rapport is een proces van ontvankelijk zijn voor elkaar, doch dat hoeft niet te betekenen dat men
elkaar graag mag!
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
20
VERLOOP VAN HET PROCES
Rapport wordt tot stand gebracht door afstemmen (matching) en spiegelen (mirroring).
Afstemmen is het aannemen of overnemen van bepaalde delen van iemands
gedrag: gebaren, gezichtsuitdrukkingen, wijze van spreken, stemtoon,
taalgebruik, etc.
Spiegelen betekent letterlijk een spiegel voorhouden. Als je iemand een spiegel
voorhoudt, ziet hij zichzelf daarin terug en kan daardoor zien wat hij aan het
doen is en hoe hij bij de anderen overkomt. Het aannemen van andermans
gedrag als ware jij het spiegelbeeld van die ander. Bijvoorbeeld de hand onder de
kin, de benen over elkaar, dezelfde manier van zitten, etc.
Rapport is wat er tussen mensen ‘ontstaat’ als de ander zich in jou herkent.
Rapport zorgt ervoor dat de ander jouw ideeën aanvaardt of minstens in overweging neemt.
Iemand stemt af (volgt) door zijn eigen gedrag, gelaatsuitdrukking en ander non-verbaal gedrag, in
overeenstemming te brengen met het gedrag van de ander. Dit noemen we spiegelen, afstemmen op
gedragsniveau.
Als je naar iemand luistert, kun je er niet zomaar vanuit gaan dat iemand precies zegt wat hij voelt of
bedoelt.
‘Reflecteren’ betekent letterlijk weerkaatsen. Als je een lamp op een witte muur richt, gaat het licht
weerkaatst worden, maar je kan op de muur niet zien hoe de lamp eruit ziet. Je ziet wel wat de lamp
doet.
Bij een gesprek doe je hetzelfde, je gaat niet het hele verhaal spiegelen, maar je probeert het
belangrijkste wat die persoon duidelijk wil maken te weerkaatsen.
Reflecteren gaat verder dan spiegelen. Spiegelen is gewoon in je eigen woorden herhalen wat de
ander zegt.
Reflecteren is scherp luisteren en kijken naar het (vaak) verborgen gevoel achter
iemands woorden. Je doet het met de bedoeling het gevoel te benoemen dat
achter iemands woorden schuilt. Je wil de ander laten merken dat je meevoelt en
dat je je echt zin zijn positie kunt inleven (empathie).
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
21
3.9 AFSTEMMINGSVARIABELEN
Afstemmen en leiden wordt ‘gerealiseerd’ met afstemmingvariabelen.
Hierbij onderkent men verbale en non-verbale afstemmingsvariabelen.
verbale: woorden, zinnen, tekst
non-verbale: lichaamshouding, bewegingen en gebaren, ademhaling, spreektoon en
emotionele uitdrukking.
Wanneer we gedrag of non-verbale communicatie wil afstemmen op de gesprekspartner, zijn er
verschillende aspecten die kunnen overeenkomen. Het resultaat van deze methodieken verschilt van
mens tot mens en situatie tot situatie.
Wanneer we deze methode toepassen moeten we vooral alert zijn voor:
noodzaak: gebruik rapport enkel waar het nodig is, als de communicatie niet
voldoende vlot verloopt, als de ander je niet volgt of wanneer de
communicatie zeer belangrijk is.
complex: stem af op zoveel mogelijk afstemmingsvariabelen (visueel-auditief-
kinestetisch).
subtiel: vooral niet overdrijven, zodat de ander niet het gevoel krijgt van ‘na-apen’.
3.10 OBSERVATIEKANALEN
Aan de hand van de lichaamshouding kunnen wij heel wat van de gemoedstoestand en de
toegankelijkheid van onze gesprekspartner ontdekken. In volgende tabel vind je een kort overzicht
van de voornaamste punten.
OPEN GESLOTEN
Gezicht
Glimlach
Oogcontact
Ontspannen ‘look’
Gefronst voorhoofd
Geen oogcontact
Gespannen mondhoeken
Handen Los
Ontspannen
Gebald
(iets) vasthouden
Armen Los van elkaar
ontspannen
‘link’ tussen armen
(o.a. extern voorwerp)
Benen Ongekruist
Naar gesprekspartner
Gekruist
Weg van gesprekspartner
Lichaamshoek Naar gesprekspartner Weg van gesprekspartner
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
22
3.10.1 NON-VERBALE AFSTEMMINGVARIABELEN
55 % van onze communicatie is non-verbaal.
Lichaamshouding
Ga, zoveel mogelijk recht tegenover de ander, in dezelfde houding zitten of staan als de
ander, maar dan in spiegelbeeld. Probeer je aandacht, je blik, te richten op hetzelfde. Kijk
hoe iemand zit, benen over elkaar, armen gekruist, achter- of voorover leunend, etc.
Beweging en gebaren
Maak hierbij ongeveer dezelfde bewegingen als de ander, vooral die bewegingen die
onbewust zijn. Bewegingen als hoofdknikken, kijken naar bepaalde plaatsen, oogcontact.
Ademhaling; ritme, plaats en variatie
Je probeert op dezelfde manier te ademen als de ander. Als je tegen hem wat terug zegt,
kun je dat doen in het tempo van zijn ademhaling. Vaak wordt diep adem gehaald vóór dat
iemand iets gaat zeggen of diep uitgeademd bij de afsluiting van een zin of een opmerking.
Spreektoon; volume, tempo & ritme
Praat op dezelfde manier, even hoog of laag, even hard of zacht als de ander.
Op dezelfde manier, even vloeiend of haperend, snel of langzaam.
Emotionele uitdrukking
Probeer je persoon in dezelfde emotionele stemming te brengen als de ander. Let daarbij
wel goed op of dat verantwoord is. Vaak zul je dat bekwaam moeten ‘spelen’.
Cultuur
Culturele achtergrond uit zich vaak door taal, accent, gebruik van typische gebaren en
woorden, speciale kledij, hoofddeksels, etc. Voor rapport kan het belangrijk zijn dat hierop
wordt afgestemd (vb. blauw pak voor verkopers tijdens een beurs, grijs bij de overheid….).
3.10.2 VERBALE AFSTEMMINGSVARIABELEN
Vragen stellen
‐ Aandachtig luisteren: hoofdknikken, bevestigen…
‐ Samenvatten: ‘Dus, als ik je goed begrijp, dan hoor ik uw belangstelling voor… ‘
‐ Onderzoeken: ‘Wat denken je medebeslissers daaromtrent?’
‐ Sturende vraag: ‘Waar kan je dit toestel precies aanwenden?’
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
23
‐ Alternatieve interpretatie/herkaderen: ‘De aankoop zal een grote tijdsbesparing
opleveren.’
‐ Gesloten instructies: ‘Kijk eens naar het functioneel design van het toestel.’
‐ Uitdagen: ‘Wat denk je te kunnen verliezen als je niet de juiste beslissing neemt?’
‐ Confrontatie: ‘Je beweert geen enkele mislukking te hebben vastgesteld, maar je
manier van aanbrengen lijkt zo onzeker.’
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
24
4 PROFIEL VAN DE AANKOPER
4.1 BENADEREN VAN DE AANKOPER
De gesprekspartner die men wil benaderen, met wie men een onderhandeling wil voeren is een
mens, met een sociale geaardheid.
Men is een bepaald type op een bepaald moment in een bepaalde omstandigheid. Het type dat men
vaststelt is dus een ‘momentopname’ en kan wisselen in tijd en naargelang de omgeving waarin de
klant zich bevindt.
Type Gedrag Aanpak V-Type
Veiligheidstype
De onzekere
Kan zich moeilijk uiten
Neemt moeilijk contact
Wil zekerheid
Kan moeilijk beslissen
Zoekt raad bij anderen
Neiging tot uitstellen
Geen zelfvertrouwen
Wil veel bewijzen
Steunen, helpen om ‘het gezegd
te krijgen’ (gebaren en
geruststellende stemklank)
(vooral open) vragen stellen
U bent zijn raadgever
Help hem beslissen
De interessante dingen die hij
zegt benadrukken
Geef vertrouwen
Bewijzen leveren
ID-Type
Imago
De dominante
Wil altijd gelijk hebben
Is onverzettelijk, wil het laatste
woord hebben
Voelt zich beter dan de
anderen, belangrijker
‘IK’ staat centraal
Zoekt erkenning
Dominerend
Pretentieus
Valt graag in de rede
Speel in op …
Kalm blijven, laten uitspreken
Zich niet laten meeslepen (in een
confrontatie)
Reageer assertief
Hou rekening met ‘IK’
Erkenning tonen, strooppot
Vraag hem om raad
Niet frontaal tegengas geven
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
25
IS-Type
Sociaal
De veelprater
Praat over alles, heeft moeite
om ter zake te komen
Is onvermoeibaar, joviaal en
vlot in omgang
Wijkt gemakkelijk af en blijft
doorgaan
Houdt van ‘social talk’
Behoren tot een groep is
belangrijk
Snel beïnvloedbaar
Invloed verdwijnt gemakkelijk
Emoties spelen een rol
Tactvol onderbreken door zijn
naam te noemen (bv. tijdens een
adempauze)
Zoek aanknoping + maak een
bocht
Ter zake brengen
Gerichte, gesloten vragen stellen
(vragen waarop enkel kort
geantwoord kan worden)
Laat hem ‘erbij’ horen
Luister naar hem
Emoties onderkennen
Z-Type
Zakelijk
Beheerst
Zakelijk en rationeel
Afstandelijk en gesloten
Laat zijn gevoelens niet kennen
(koel)
Realist
‘Facts & figures’, verliest
zichzelf in details
Ogenschijnlijk niet
beïnvloedbaar
Heeft regels en procedures
nodig
Zakelijke benadering
Stel open vragen
Laat gevoelens geen grote rol
spelen
Rekening houden met en ingaan
op zijn argumenten
Logische bewijzen (cijfermatig)
Verwijzen naar wat op papier
staat
Geen koehandel!
4.2 ENKELE BEMERKINGEN
De aangegeven kenmerken voor de verschillende types is een basistypologie
‐ Niet met de bedoeling mensen te ‘categoriseren’
‐ Wel als hulpmiddel om de klant te kunnen herkennen en professioneel te reageren
Bepaal het type van bij de startfase van het gesprek
‐ Bij mix van type, speel in op het dominante type
Benader de klant op de juiste manier
Indien de klant zich voordoet als een bepaald type
‐ Reageer op het type dat je herkent.
‐ Vroeg of laat komt het echte type naar voor.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
26
4.3 GESPREKSPARTNER EN MOBIELEN OF DRIJFVEREN
De stelling in verkoop is dat het niet om de verkoper en het verkoopproces gaat, maar om de koper
en het koopproces. Daar willen we graag aan toevoegen dat het ook niet om verkoopmotieven, maar
om koopmotieven gaat. Immers de reden waarom je een product of dienst verkoopt, is niet de reden
voor de koper om het aan te schaffen.
Het is duidelijk dat je graag een woning wilt verkopen met als motief winst te boeken.
Echter de klant wil een woning om er comfortabel in te wonen, er een goede uitvalsbasis te vinden,
een mooie tuin te hebben, een woning met uitstraling te kopen, e.a. … Daarmee heb je meteen een
aantal van de koopmotieven van jouw product/dienst als voorbeeld.
In elk van ons zijn drijfveren, motieven of mobielen aanwezig. Het zijn redenen en gevoelens die ons
ertoe aanzetten om bepaalde handelingen uit te voeren, of om naar bepaalde doelen te streven.
De behoeften ontstaan onder invloed van één of meerdere motieven en op die basis nemen wij
bepaalde beslissingen. Het is de bedoeling dat de onderhandelaar deze motieven ontdekt en de klant
tot actie brengt.
Resultaat bereiken is de gesprekspartner aansporen te handelen volgens eigen motieven.
De voornaamste mobielen zijn:
Veiligheid verlangen naar zekerheid, gezondheid, solvabiliteit
Opbrengst winst, geld, bezit, besparing, rentabiliteit, tijdsbesparing
Zelfrealisatie handelen uit eigen inzicht, de sterkste/beste zijn, groeimogelijkheden
Sympathie sociale relaties, samenhorigheid, behoren tot, trouw, vraag naar
Comfort gemak, rust, nietsdoen, eenvoud
Imago erkenning, belangrijk zijn, trots, roem, fierheid, status
Nieuw nieuwsgierig zijn, exclusief, vernieuwing, uniciteit
Bepaalde motieven kunnen, naargelang het klantentype, meer of minder uitgesproken aanwezig zijn.
Het is belangrijk te weten welke het klantentype is en de bijhorende mobielen, om tijdens de
onderhandeling slechts die voordelen te gebruiken die erop inspelen.
We zullen onze vraagstelling vooral richten op de kenmerken, die betrekking hebben op deze
motieven die voor de gesprekspartner belangrijk zijn.
Klantentype Bijhorende mobielen
V- type V S O K
IS - type I S O K
ID - type I N O K
Z - type Z N O K
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
27
4.4 TER ILLUSTRATIE – PIRAMIDE VAN MASLOW
Een bekend model dat de behoeften van de mens verklaart, is de behoeftepiramide van Maslow. In
de piramide van Maslow worden behoeften benoemd die ook terugkomen in de verkoop, daarom
even ter illustratie een kort overzicht van deze theorie (bron Wikipedia).
De piramide van Maslow is een door Abraham Maslow in 1943 gepubliceerde hiërarchische ordening
van behoeften. Maslow rangschikte de volgens hem universele behoeften van de mens in deze
hiërarchie. Volgens zijn theorie zou de mens pas streven naar bevrediging van de behoeften die
hoger in de hiërarchie geplaatst werden, nadat de lager geplaatste behoeften bevredigd waren.
DE HOGERE EN LAGERE BEHOEFTEN
Maslow's behoeftehiërarchie ziet er als volgt uit:
1 Organische of lichamelijke behoeften, deze fysiologische behoeften houden verband met de
homeostase van het organisme en het lichamelijk evenwicht. Hieronder vallen onder meer
behoefte aan slaap, voedsel, drinken en het uitscheiden van ontlasting. Opvallend is dat Maslow
hieronder ook seks classificeert, evenals andere lichamelijke zaken zoals sport en comfort.
2 Behoefte aan lichamelijke veiligheid en zekerheid, het individu gaat beveiliging zoeken in een
georganiseerde kleine of grote groep. Dit kan bijvoorbeeld de buurt, het gezin of het bedrijf zijn.
Typische voorbeelden zijn: huisvesting, werk en relaties. Er wordt gepoogd dit op te vangen door
een uitgebreid stelsel van sociale zekerheid.
3 Behoefte aan samenhorigheid, behoefte aan vriendschap, liefde en positief-sociale relaties.
4 Behoefte aan waardering, erkenning en zelfrespect, die de competentie en het aanzien in
groepsverband verhogen; het belang hechten aan de status in sociaal verband.
5 Behoefte aan zelfverwezelijking of zelfactualisatie, is de behoefte om zijn persoonlijkheid en zijn
mentale groeimogelijkheden te ontwikkelen en te valoriseren. Het sociale milieu is niet weg te
cijferen als steunende basis van deze actualisatietendens.
De fysiologische behoefte noemde Maslow ook 'lagere fundamentele behoefte'. De drie hogere
behoeften zijn de 'hogere fundamentele behoeften'. Belangrijk is hier het woord 'fundamenteel'.
Volgens Maslow zou een niet-bevrediging van deze fundamentele behoeften leiden tot een
vermindering van de volle menselijkheid en tot blokkering van de menselijke mogelijkheden. De
groeibehoefte is volgens Maslow niet fundamenteel. De persoon kan zichzelf pas verwezenlijken
(groeien) als hij de fundamentele behoeften minimaal bevredigd heeft.
In later onderzoek kwam Maslow tot de conclusie dat elke mens gekneld zit tussen de fundamentele
behoeften van het behoud en de groeibehoefte naar nieuwe ervaring. Wil men kunnen groeien,
moet men de aantrekkelijkheid van de 'veilige situatie' verkleinen en het gevaar van de 'groei'
verkleinen. Met deze 'veilige situatie' doelde Maslow op de veiligheid van de originele situatie. Op
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
28
het moment dat de mens berust in zijn gewoontes, wil hij deze veranderen en nieuwe ervaringen
opdoen en doorbreekt hij deze 'veilige situatie'.
5 INKOOP- EN VERKOOPVOORBEREIDING
5.1 INWINNEN VAN INFORMATIE
Om bij klanten vertrouwen te wekken en hen te overtuigen van jouw product/dienst, moet je over
alle informatie beschikken die de klant nodig heeft voor het nemen van zijn aankoopbeslissing.
Je kan informatie verzamelen op verschillende gebieden.
Omtrent jouw dienstverlening
‐ Wat bied je uw klanten aan?
Jouw marktsituatie en die van de concurrenten
‐ Hoe ligt de markt waartoe jouw diensten behoren? – Prijsafspraken?
‐ Hoe staat jouw dienst t.o.v. concurrenten? — Voorop of achterop?
Jouw interne werking en organisatie
‐ Hoe voer je jouw publiciteit?
Imago van het kantoor
‐ Hoe lang bestaat het kantoor reeds?
‐ Wat voor andere belangrijke diensten heb je aan te bieden?
Product "plus" punten (SWOT, of sterkte-zwakte analyse)
‐ Specifieke kenmerken dat je meer biedt dan jouw concurrenten
‐ Wat heb je minder dan de concurrenten en toch nog interessanter?
Informatie omtrent de prospect
5.2 OPMAAK SELLOGRAM
Het Sellogram verscheen voor het eerst in 1958 in een boek ‘Verkoopleiding en Verkooporganisatie’.
Na 50 jaar blijkt het Sellogram nog steeds een praktisch hulpmiddel te zijn om commerciële
afgevaardigden het argumenteren – het overtuigen van de klant met de voordelen van uw product- ,
dienst- en organisatiekenmerken voor de klant – bij te brengen.
Ieder product en dienst kent kenmerken/eigenschappen (“Wat het is‟), de bijbehorende functie(s)
(“Wat het doet‟) en de(het) bijbehorende voorde(e)l(en) (“Wat het betekent voor de Klant‟).
Kruisgewijs, uitgaande van de mogelijke klantbehoeftes (lees: koopmotieven), definieert u uw
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
29
aanbod vanuit de P’s uit de marketingmix. Op deze manier ontstaat er een matrix waarin de
kenmerken/eigenschappen en koopmotieven met elkaar worden verbonden.
Het sellogram is een overzichtsdocument (matrix) met daarin volgende elementen:
de 'specifieke' product/diensteigenschappen en de meerwaarde
de 'voordelen' daaraan verbonden voor de klant
psychologisch aankoopmotief gekoppeld aan het voordeel voor de klant
In het sellogram geeft men aan welke producteigenschappen en voordelen een invloed hebben op de
diverse aankoopmotieven of drijfveren (= Voszkin) die aan de basis liggen van de koopbehoeften bij
aankopers of potentiële klanten.
Onderstaand een voorbeeld van deze matrix:
Eigenschappen Veiligheid
V
Opbrengst
O
Zelfrealisatie
Z
Sympathie
S
Comfort
K
Imago
I
Nieuw
N
Als makelaar richt je je zowel op het inkoop- als op het verkoopsellogram. Bijgevoegd een voorbeeld
van de beide (blanco werkdocumenten in bijlage).
5.2.1 INKOOPSELLOGRAM
EIGENSCHAPPEN VOORDELEN
Wat ‘HEEFT’ mijn ‘DIENST’? Wat ‘DOET’ mijn ‘DIENST’?
Eigen gerichte publiciteit
Solvabiliteit van de koper nazien
Telefooncontacten via ons
Gespecialiseerde medewerkers
Integrale dienstverlening
Begeleid en aangemeld bezoek
Geselecteerde kandidaten
= ‘geen kosten, geen tijdverlies’
= ‘extra veiligheid’
= ‘géén telefonische overlast bij klant’
= ‘professioneel gericht advies’
= ‘fiscaal, juridisch, kredieten, …’
= ‘privacy, gerust gevoel, …
= ‘geen onnodige bezoeken’
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
30
5.2.2 VERKOOPSELLOGRAM
EIGENSCHAPPEN VOORDELEN
Wat ‘HEEFT’ het ‘PAND’? ‘VOORDELEN’ voor het ‘HUIS’
PVC ramen
Ruime keuken
Zuidkant
Vertrouwen in de makelaar
Specialist
= ‘geen zwaar onderhoud’
= ‘handig, ook voor de kinderen’
= ‘warm, kostenverlagend’
= ‘eerlijke prijs-kwaliteit’
= ‘kennis’
‐ registratiekosten
‐ bodemattesten
5.3 PRAKTISCH GEBRUIK VAN HET SELLOGRAM
Na het opzoeken van de wensen van de klant, gaan we tijdens de argumentatiefase de
kenmerken/eigenschappen en koopmotieven met elkaar verbinden en afsluiten met het voordeel
voor de klant.
1 Achterhaal de wensen en behoeften van de klant.
2 Noteer dit in de woorden van de klant.
3 Herhaal één wens/eis van de klant: “U vertelde mij dat u extra ruimte nodig heeft in uw keuken,
daar je een hobby kok bent”
4 Noem een kenmerk / eigenschap van uw product of dienst: “De woning die wij u voorstellen heeft
een zeer ruime keuken met een extra bijkeuken”
5 Vertaal de eigenschap naar de bijbehorende functie: “Daardoor heeft u extra ruimte, niet alleen
om te koken maar ook als berging”
6 Vertaal dit naar het voordeel: “En dat betekent voor uw klant dat het gemors verleden tijd is en
dat is wel zo comfortabel voor uw klanten!”
7 Vraag bevestiging: “En dat is toch wat u precies zoekt?”
8 Begin weer bij punt 3.: “Ook vroeg u mij … / vertelde u mij …”
Telkens wij een passend element willen aanbrengen kunnen wij deze methode aanwenden.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
31
6 DE TOEGEPASTE VERKOOPSTRATEGIE
Het doel dat we willen bereiken is de klant tot de beslissing brengen om te kopen. Aan de hand van
een goed opgebouwde strategie is dit doel sneller te bereiken.
6.1 DE HUIDIGE SITUATIE VASTSTELLEN
Toon belangstelling voor de klant of het bedrijf, voor zijn omgeving en vooral voor wat of
de klant doet.
Van welke diensten heeft men tot nu gebruikt gemaakt? In welke omstandigheden?
Hoe staat het met de bereikte resultaten, de tevredenheid enz…
De situatie kan hier worden vastgesteld door een gepaste vraagstelling.
Jouw luistervaardigheid laat je de interessegebieden ontdekken, die kunnen dienen als
aanknopingspunten naar onze argumenten toe.
6.2 ZOEKEN NAAR DE GESCHIKTE TOEPASSINGSMOGELIJKHEDEN
Zoek naar de interessegebieden waarop jouw product/dienst betrekking heeft en waar
verbetering in zit voor de klant.
Peil naar de problemen/ongenoegens die in de huidige omstandigheid niet worden
opgelost.
Breek de huidige tevredenheid vs. gebruikte producten/diensten niet af.
In deze fase is productargumentatie totaal zinloos, daar de klant de noodzaak voor
verandering nog niet aanvoelt.
6.3 DE BEHOEFTEN BIJ DE KLANT OPWEKKEN
De juiste vraagstelling moet de klant helpen zijn wensen of behoeften te verwoorden.
Indien de koper de wens tot veranderen niet heeft geformuleerd of bevestigd, dan zal het
verkoopgesprek hier eindigen, indien je verder niets onderneemt.
Suggesties uitgaande van de verkoper kunnen het proces bevorderen.
Keuze maken van de aan te bieden oplossing.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
32
Snel detecteren wie er in het totale proces is betrokken en met welke doelstelling. Er
kunnen meerdere beslissers (= meerdere behoeften) zijn, op diverse niveaus.
Inspelen op de mobielen (voszkin) moet de koper(s) bewuster maken van de behoeften
die hij(zij) naar voor heeft (hebben) gebracht.
6.4 ARGUMENTEREN IN TERMEN VAN VOORDELEN
De behoefte wordt maximaal als je voor de klant reëel voordeel kan aantonen.
De voordelen moeten rechtstreeks betrekking hebben op de gestelde behoeften.
6.5 WAAROM VERANDEREN KLANTEN VAN DIENSTVERLENER?
1% overlijdt of gaat met pensioen
3% verandert van baan of betrekking
5% geeft de opdracht aan vriend of bekende
9% is nieuwsgierig en probeert de concurrentie
14% is ontevreden over product of dienst
68% verandert vanwege de onverschillige houding van de dienstverlener
6.6 HET BEGRIP KWALITEIT
Kwaliteit die moet: het absoluut te bieden minimum
Kwaliteit die hoort: precies wat de klant verwacht
Kwaliteit die kan: wat de klant niet verwacht, maar ten zeerste op prijs stelt.
Slechts 23%
hebben te maken
met het product
zelf!
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
33
7 OPBOUW VAN HET VERKOOPSGESPREK
C o n t a c t n a m e
B e h o e f t e a n a l y s e
A r g u m e n t a t i e
T e g e n w e r p i n g e n b e h a n d e l e n
P r i j s b e s p r e k i n g
K o o p s i g n a l e n
A f s l u i t e n v a n d e v e r k o o p
N a z o r g e n f o l l o w - u p
7.1 CONTACTNAME
Contactname is vaak de allereerste kennismaking waarbij de eerste 30 seconden
van het bezoek bepalend zijn voor het verder verloop van het onderhoud en het
verhogen van kansen op succes.
De verkoper zorgt er voor een perfecte tweerichtingscommunicatie in een klimaat van vertrouwen
op te bouwen
Basiselementen in de contact name
‐ Gebruik oogcontact
‐ Stem gebaren, spraakpatroon en lichaamsbeweging zoveel mogelijk af op die van je
klant
‐ Zorg voor voldoende rapport; vind voldoende punten van gemeenschappelijk belang.
Opvallen is de boodschap
‐ Formuleer een motiverende openingszin met het doel van je bezoek en het voordeel
voor je klant. Vergeet de wederzijdse identificatie niet.
‐ Trek ‘aandacht’ en toon in het verdere verloop dat je de interesse waardig bent.
‐ Een visuele interessewekker kan het impact duidelijk verhogen.
Wie is mijn klant?
‐ Inschatten van het klantenprofiel gebeurt in deze fase.
‐ Mogelijk weet je niet op voorhand welke de koopmotieven zijn, zo is het nuttig bij de
openingszin al in te spelen op de motieven waarvoor iedereen gevoelig is: opbrengst,
comfort, zekerheid!
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
34
7.2 BEHOEFTEANALYSE
In de behoefteanalyse wensen we te komen tot een evenwichtige dialoog om de
behoeften van de klant te kennen, zonder dat we de leiding in het gesprek
verliezen.
Aandachtspunten bij de analyse
‐ Gebruik korte verbale en non-verbale signalen om de klant duidelijk te stellen dat je
meer wil horen. Gebruik ondersteunende vragen.
‐ Toon aan dat je de klant begrijpt (empathische houding); begrip tonen is niet
noodzakelijk akkoord zijn met de klant.
‐ Laat duidelijk zien dat je de informatie hebt gehoord; aanvaarding is hier eveneens niet
noodzakelijk akkoord zijn.
Vraagstelling
‐ In deze fase worden die vragen gesteld die leiden naar de voornaamste argumenten
‐ Het is duidelijk dat het vooraf opmaken van een sellogram de klantenbenadering zal
optimaliseren. Zo kan je de vragen precies richten op de hoofdmotieven van uw klant (=
VOSZKIN).
Communicatieondersteunende vragen
Wensvragen doen latente behoeften naar voor brengen
Opinievragen om opinies of ongenoegens te detecteren
Situatievragen interessegebieden vaststellen
Open vragen W+H vragen: wie, waar,... hoe, hoeveel,...
Controlevragen heb ik de klant begrepen en hij mij?
Reflectieve vragen eigen antwoord proberen uitstellen, doen nadenken
Communicatie sturende vragen
Alternatieve vraag beperken binnen gestelde alternatieven
Suggestieve vraag via suggesties een richting aangeven
Herformulerende vraag op een onderwerp dieper ingaan
Gerichte vraag onderwerp duidelijk aflijnend
Praktisch gezien
Een hulpmiddel bij de behoefteanalyse is de SPIN-techniek. Het zijn vragen die de klant
doen nadenken, evalueren, analyseren, speculeren maar vooral zijn gevoelens naar boven
brengen.
Hierdoor kunnen specifieke ‘behoeften’ worden geuit, een basis om je dienstenpakket, je
product en een aantal sprekende voordelen naar voor te brengen.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
35
Situatievragen
‐ Het kennen van de huidige gewoontes van je klant i.v.m. het gebruik van
producten of diensten. Wees echter beperkt in het aantal!
Probleem ontdekkende vragen
‐ Ontdekken van mogelijke problemen, ongenoegens of latente behoeften in de
huidige situatie. Ervaren vertegenwoordigers stellen hier meerdere vragen.
‐ Bekijk de producten of diensten vanuit de oplossingen die ze de klant kunnen
aanreiken, NIET in termen van eigenschappen of karakteristieken.
Implicatievragen
‐ Vaststellen welke de mogelijke gevolgen zijn en in hoever de klant betrokken is bij
de vastgestelde ongenoegens of behoeften. Eveneens om vast te stellen, in
hoever hij met de toestand instemt of er iets wil bij ondernemen.
Noodoplossende vragen (Need-payoff vragen)
‐ Hierbij vraag je naar de waarde of geschiktheid van de voorgestelde oplossing.
‐ Deze vragen dienen om de koper te overtuigen van het voordeel van de door jou
aangeboden oplossing.
‐ De vragen dienen als dusdanig te worden gericht, dat de vertegenwoordiger later
kan antwoorden met "zijn" producteigenschappen en voordelen.
1STE INSTEMMINGSVRAAG
Het is noodzakelijk de (aan)koopbehoeften door de klant te laten bevestigen.
De klant/prospect wordt meer bewust betreffende het bestaan van zijn behoeften.
Een belangrijk middel om na te gaan of klant en verkoper op dezelfde golflengte zitten.
7.3 ARGUMENTATIE- OF BEVESTIGINGSFASE
In de argumentatie- of de bevestigingsfase bewijzen we concreet, enthousiast
maar zonder overdrijven, dat het product of dienst aan de behoefte van de klant
voldoet.
In de mate dat een argument méér of minder beantwoordt aan een essentieel mobiel van de koper
(Voskin-klantenprofielen), zal het méér of minder doeltreffend zijn, méér of minder doen 'kopen’ of
‘overtuigen’.
Je brengt alleen die argumenten die volledig passen in de context van de klant- of bedrijfssituatie en
vertaalt deze in voordelen die een evenwicht zullen vormen met de prijspresentatie.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
36
Aandachtspunten bij de argumentatie
‐ Blijf kort en to the point, vooral de ‘HEADLINES’ zijn van belang, details enkel als de klant
erom vraagt.
‐ Spreek overtuigend en met enthousiasme over jouw bedrijf, product of dienst.
argumentatie in drie stappen
‐ Eerste stap aangeven van de eigenschap zelf
‐ Tweede stap een verduidelijking van de eigenschap, verstaanbaar voor de klant
‐ Derde stap aangeven van het ‘voordeel-idee’, belangrijk voor de klant
2DE INSTEMMINGSVRAAG
De klant of prospect kan hierdoor bevestigen dat de eigenschappen en bijhorende
voordelen die je hebt aangetoond, effectief een antwoord zijn op die behoeften die voor
hem belangrijk zijn.
Het is een controle op de acceptatie door de klant/prospect.
De instemmingsvraag wordt globaal gesteld voor de verschillende eigenschappen en
voordelen, die je hebt aangebracht.
7.4 TEGENWERPINGEN BEHANDELEN
Het behandelen van tegenwerpingen is een belangrijke fase, waarbij vooral de
relatie met de klanten wordt verstevigd.
Hoe definiëren?
‐ Tegenwerpingen zijn hindernissen die moeten genomen worden
‐ Een klant zonder tegenwerpingen is in regel een klant zonder kooplust.
‐ Zij kunnen ontstaan door gebrek aan overtuigingskracht voor product/dienst.
‐ Het zijn de verweermiddelen van de koper om zich te verdedigen of om meer te ver-
krijgen dan wat de verkoper wil geven.
‐ Het zijn in elk geval ‘hulpmiddelen’ voor de verkoper of onderhandelaar
‐ Ze worden herkend als verborgen koopsignalen, maar negatief geformuleerd.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
37
Echt of Vals
Objectieve tegenwerpingen (echte)
Werkelijk tegen het product gericht. Het is belangrijk deze van de voorgaande te
onderscheiden.
‐ Voor je een onjuiste opvatting van de klant
recht zet, moet je hem laten voelen dat je zijn
opmerking begrijpt en dat je die opmerking in
zijn plaats ook zou gehad hebben.
Subjectieve tegenwerpingen (valse)
Snel ontdekken of de klant de tegenwerping
werkelijk meent.
‐ Als ik dat probleem voor u kan oplossen, gaat u dan akkoord?
Wanneer behandelen?
Direct brengen bij aanmelding
‐ Toepasbaar in alle normale gevallen.
Preventief: voordat de tegenwerping werd uitgesproken
‐ Weerleggen is niet meer nodig
‐ De verkoper kan zelf het tijdstip en de formuleringswijze kiezen.
‐ Weinig risico op woordenstrijd.
‐ Bewijs dat je de tegenwerpingen niet wilt verstoppen.
‐ Bezwaar verliest aan slagkracht door het zelf naar voor te brengen.
‐ Het stelt je in staat om zelf reacties uit te lokken.
Later brengen: wanneer er reden is tot uitstel
‐ Als je niet naar genoegen een antwoord kunt formuleren.
‐ Indien een direct antwoord het verkoopgesprek ongunstig zou beïnvloeden.
‐ Wanneer je een tactisch of psychologisch ogenblik wilt afwachten.
‐ Om aan betekenis te laten verliezen door uitstel te nemen.
‐ Als je vermoedt dat uitstel leidt tot mogelijkheid van omzeilen.
‐ Uitstellen om geen gezichtsverlies te hebben.
Nooit
‐ Bij uitvluchten, humeurige opmerkingen enz...
Hoe behandelen? Enkele veelgebruikte technieken
"Ja… en" methode
De klant eerst gelijk geven, waardoor hij ontvankelijk wordt voor tegenargumenten
‐ Klant : Ik wil eerst even met de architect praten. ‐ Verkoper: Schitterend idee, …misschien kunnen we eerst even samen een
‘verbouwingsbudget’ opstellen.
Doelstelling analyserenHerformuleren
Weerleggenvia
techniek
Opheffenvia
bewijzen
GegrondMisverstand
AFSLUITEN
Aanpak
van
tegenwerpingen
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
38
Boemerang methode
Het bezwaar zelf wordt als uitgangspunt genomen
‐ Klant : Wij komen momenteel geen stap vooruit ...
‐ Verkoper : Precies daarom mijn voorstel om sneller tot een oplossing te komen.
Balanstechniek
Een nieuwe oplossing zoeken in vervanging van wat wordt afgewezen.
‐ Klant: Er is geen garage, vervelend voor ons!
‐ Verkoper: Daar heeft u volkomen gelijk in, laat ons samen eens zien wat voor
alternatief wij kunnen vinden ...
Isolatie methode
Men isoleert dit ene bezwaar en vraagt de totale aanvaarding indien men een oplossing
vindt voor dit ene bezwaar.
‐ Klant : Nu investeren ligt me financieel helemaal niet …
‐ Verkoper : Mag ik daaruit opmaken dat u het voorstel goed vindt, maar van mij wil
horen welke onze financieringsmogelijkheden zijn?
Verkleiningstechniek
De waarde die men zou missen relativeren tegenover een bestaand voordeel.
‐ Klant : Een extra ruimte als werkplaats is er niet …
‐ Verkoper : De woning bevalt u toch, een werkplaats kan je later toch altijd
bijbouwen?
7.5 PRIJSBESPREKING
Een hoge prijs kan een ernstige belemmering zijn en niet tot een order leiden als het enige verschil
tussen twee producten een opvallend prijsverschil is.
De prijs heeft echter een verschillende betekenis, bekeken vanuit het standpunt van de koper.
Gaat het om luxe- of investeringsgoederen, dan is het mogelijk dat een belangrijk prijsverschil niet
belemmert tot het kopen van de variant met de hoogste prijs.
De verkoper kan er vaak veel aan doen om de klant te overtuigen een hogere prijs te laten
aanvaarden. Hierbij is het een noodzaak zijn kansen te kunnen benutten en zich waar te maken. De
vaardigheden van de vertegenwoordiger zullen hier het verschil maken.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
39
7.5.1 PRIJS VERSUS WAARDE
Je hebt er steeds nadruk op gelegd, op de eerste plaats ‘waarde’ te verkopen, daarom het
belang een onderscheid te maken tussen prijs en waarde.
PRIJS WAARDE
Één dimensie: is hoger of lager dan de
andere
Een kwantitatief gegeven: direct
meetbaar
Een vast gegeven aan het einde van het
gesprek. De klant weet precies hoeveel te
betalen.
De klant kent meerdere aanbiedingen
Meer dimensies: de waarde van een
product heeft zeer verschillende
componenten
Dikwijls moeilijk (niet) te
kwantificeren
Onzeker. De klant koopt een belofte
van de verkoper. De waarde ervaart
men pas later.
De verkoper kent de echte
waardebestanddelen beter dan de
klant.
Het prijsgesprek is, ook voor de zeer ervaren verkoper, nog altijd een knelpunt
Je klant/prospect kan van gesprekspartner tot gesprekstegenstander evolueren.
Je klant/prospect weet vaak evenveel of zelfs meer over de prijzen van de concurrent.
Je klant/prospect speelt het spel niet noodzakelijk eerlijk.
Je klant/prospect krijgt in de fase van de prijsbespreking ‘macht’ toebedeeld.
7.5.2 DE PRIJS NAAR VOOR BRENGEN
BELANGRIJK!
Men noemt de prijs pas als men in het bewustzijn van de klant een waardevoorstelling heeft
opgebouwd.
Sandwichmethode
‐ Vooraf wordt een waarde voorstelling in de geest van de klant opgebouwd. De eisen,
wensen behoeften en verlangens van de klant dient men te kennen.
‐ Pas daarna geef je de prijs.
‐ Koppel de besproken voordelen aan de eisen en wensen van je gesprekspartner, zodat
ze naar zijn nut worden vertaald.
Deze methode voorkomt dat de prijs als laatste in de gedachtegang blijft hangen en er een
negatief ‘echo-effect’ optreedt.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
40
7.5.3 HET UITSTELLEN VAN DE PRIJS
Is er vroegtijdig vraag naar de prijs, geef géén antwoord maar probeer te weigeren zonder
een conflict uit te lokken of het gesprek te laten vast lopen.
Voortijdige vraag naar ‘prijs’ gebeurt dikwijls om een onderhandelingspositie op te bouwen.
Mogelijkheden
‐ Uitstel
Op de prijs kom ik nog terug meneer Godaut. Een klant die alléén de prijzen kent zou
wel eens een verkeerde beslissing kunnen nemen. Daarom wil ik nog even met u de
voordelen overlopen dat mijn voorstel u kan bieden.
‐ De tegenvraag
Dit wordt mede bepaald door een aantal factoren, meneer De Groote. Dat hangt vooral
af van de vraag voor welke doeleinden je de woning wenst te gebruiken. Zullen we dat
eerst even bekijken?
‐ De indicatie
“De prijs ligt tussen de €185.000, en € 205.000,” – Om de precieze prijs te bepalen
zullen we eerste een aantal gegevens moeten inventariseren.
7.5.4 OMGAAN MET "U BENT TE DUUR"?
Betekenis
Een pand kan "te duur" zijn in verhouding tot
‐ de middelen van de klant in het algemeen of op dit ogenblik
‐ de middelen van de klant voor die bijzondere aankoop
‐ het voorziene bedrag voor deze aankoop
‐ zijn eigen mening wat het zou mogen kosten
‐ aanbiedingen van de concurrentie
‐ gelijkaardige producten/diensten
‐ vroegere aankopen en verkregen kortingen
Hierbij dient men geen op de concurrentie gerichte argumentatie op te bouwen.
Ondanks jouw argumentatie, nog géén juiste waarde voorstelling gekregen
‐ Dan moet je nogmaals op de eigenlijke argumentatie ingaan. De klant geeft hier te
kennen dat hij dit bedrag niet over heeft voor dit voorstel.
Bezwaar tegen de prijs kan ook betekenen:
‐ een routineklacht tegen de prijs
‐ een uitvlucht of geen zin om te kopen
‐ proberen een lagere prijs te bekomen
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
41
Reactie
Wanneer de klant ‘te duur’ als argument naar voor brengt dienen wij als vertegenwoordiger
steeds één van de volgende vragen te stellen:
‘In verhouding tot wat, meneer Konings?’
‘Waarom vindt u dat, meneer Mertens?’
‘Hoe bedoelt u dat, meneer Janssens?’
Bij een prijsgesprek is het steeds de bedoeling een situatie te scheppen waarin de verkoper zijn prijs, of meerprijs, aan de hand van argumenten kan valoriseren. Als je kantoor € 195.000,- vraagt voor een pand en de concurrentie € 185.000,- is het
prijsverschil € 10.000,-. Hoe dit naar de klant vertalen?
“Laat ons even nazien waarom het voor uw gezin een goede zaak is € 10.000,- méér te
investeren in ons aanbod”.
Plaats de meerprijs in een tijdsperspectief en zeg wat de prijs betekent per jaar of maand …
7.5.5 ENKELE BELANGRIJKE TIPS ROND PRIJSPRESENTATIE
Geef de prijs wanneer je klant erom vraagt.
Breng je prijs nooit te vroeg. Een “spontane, vroege” prijsvraag kan worden uitgesteld
door het stellen van een reflectieve vraag. Het brengen van de prijs zonder voorafgaande
voordelen te kennen is nutteloos.
Val aan met je prijs, ga uw prijs niet verdedigen.
Verkoop geen korting, een korting kan later worden gegeven op vraag van de klant.
Argumenteer je prijs door met de klant samen in de toekomst te kijken en aan te tonen
wat hem die aankoop zal opbrengen of doen besparen.
Breng steeds de prijs klaar en duidelijk zonder aarzelen, de klant moet ook daar
vertrouwen voelen.
7.5.6 TECHNIEKEN BIJ DE PRIJSWEERLEGGING
Vroege prijsvraag / vertragingsmethode
Vb. Mag ik daar dadelijk op terugkomen, ik wil jullie eerst de ingerichte living laten zien?
Dat hangt af van uw extra wensen of uitvoering die u nodig heeft, daarom …
Sandwichmethode
De prijs verpakken tussen het waarde-argument en de gekende voordelen.
vb. Voor deze woning vlak in de buurt van jullie werkomgeving, vraagt men 310.000 €,
inclusief de voor jullie noodzakelijke dubbele garage en de grote werkplaats voor
het uitoefenen van je hobby.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
42
Compensatiemethode
Zoek de tegenwaardefactoren die tegen uw prijs opwegen. Het is noodzakelijk deze stuk
voor stuk te weerleggen en te compenseren met voordelen.
vb. Een investering in deze goed geïsoleerde woning zal u al een ruime besparing
opleveren in uw brandstofverbruik.
7.5.7 PRIJSONDERHANDELING: KERNPUNTEN BIJ HET ONDERHANDELEN
7.5.7.1 Bereid u strategisch goed voor
Inschatten van de positie van de tegenpartij
‐ Wie is de gesprekspartner?
‐ Waar onderhandelen wij over?
‐ Welke argumenten zijn te verwachten?
‐ Wat is voor de andere belangrijk of onbelangrijk?
‐ Wat wil ik bereiken? – Wat wil de andere bereiken?
‐ Wat kan van belang zijn bij het nemen van hun beslissing?
‐ Welke zijn mijn mogelijke antwoorden of verklaringen?
‐ Wie voert de onderhandeling voor ons?
‐ Wat moet je weten over de tegenpartij, waar vind je dit?
‐ Wie kan je raadplegen?
‐ Hoe houd je de leiding in het proces?
Wat moet op papier komen?
Welke factoren zullen belangrijk zijn: prijs, kredietaanvraag, andere….
Welke marge kan je nog hanteren?
Probeer voorkeuren, hinderpalen, behoeften te ontdekken … en wees creatief.
Ken van elk bruikbaar element de kostprijs.
7.5.7.2 Informatie verzamelen is noodzakelijk
Hoe meer je weet van je gesprekspartner hoe beter. Denk daarbij aan het volgende:
samenstelling van zijn gezin, zijn functie …
zijn bestemming waarvoor het pand kan of zal worden gebruikt
zijn sociale achtergrond, zijn status, zijn gedrevenheden .
gegevens omtrent betalingsmoraal of kredietwaardigheid.
7.5.7.3 Bepaal vooraf uw grenzen
Tot hoever ben je bereid te gaan als je toegeving moet doen?
Waar ligt het punt van doorgaan of stoppen met het onderhandelen?
Welke alternatieve oplossingen heb je bij de hand?
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
43
7.5.7.4 Begin met de overeenkomsten, niet met de verschillen
Bepaal tijdens het onderhandelen eerst waarover je het met elkaar eens bent
Bepaal de gemeenschappelijke belangen die bestaan bij een goed resultaat.
Rond de discussie af vanuit een win-win verhouding.
7.5.7.5 Ga niet te snel in op details
Eerst onderhandelen over de grote lijnen dan pas over details
7.5.7.6 Wees het niet te snel eens
Te snel ‘happen’ kan nadelig zijn op het resultaat. Ga aftasten hoe de andere op een
eventuele toezegging zal reageren.
7.5.7.7 Benadruk de voordelen voor de andere
Je teveel richten op het eigenbelang zal weerstanden oproepen. Door je in te leven in
de positie van de ander krijgen de onderhandelingen een minder confronterend
karakter.
7.6 KOOPSIGNALEN
Koopsignalen zijn tekens die de ervaren of getrainde verkoper erop wijzen dat de
klant bereid is tot kopen. Het zijn aanduidingen dat men kan afsluiten en tot de
koopvraag overgaan.
Indeling van koopsignalen in groepen
‐ Koopsignalen via lichaamstaal
Communicatief gezien wordt het grootste deel van onze informatie doorgegeven via
lichaamstaal. Het is dan ook voor de verkoper belangrijk daar maximaal aandacht aan te
besteden.
‐ Koopsignalen via handelingen
De klant laat zien dat hij wil kopen door zijn houding.
‐ Koopsignalen via vraagstelling (verbale signalen)
De klant stemt in met de verkoper en stelt één of meer uitdiepende vragen, hij geeft aan
dat hij meedenkt en toont zijn koopinteresse.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
44
Voorbeelden van koopsignalen
‐ Kan ik hier nog een veranda aanbouwen?.
‐ “Mooie schouw” (wrijft erover) – Echt iets wat hier in de woning past!
‐ De prijs wordt nog even grondig bekeken.
‐ De klant neemt een ontspannende houding aan na de argumentatie.
‐ De klant gaat meer voorover leunen naar de verkoper toe.
‐ De potentiële koper toont zijn instemming met wat wordt gezegd.
‐ Wanneer is het appartement woonklaar?
‐ Is dit de enige verpakking of zijn er tevens industriële verpakkingen?
Behandelen van koopsignalen
‐ Koopsignalen kunnen niet enkel met een ‘ja’ of ‘nee’ of met een korte informatie
worden beantwoord. Er moeten bovendien tegenvragen worden gesteld die leiden tot
de afsluiting.
‐ Indien men niet correct antwoord op koopsignalen mist men een mogelijkheid tot
afsluiten of kan er gevaar zijn voor overselling (over argumenteren).
7.7 AFSLUITEN VAN DE VERKOOP
Afsluiten van een verkoop houdt in dat je volledig kunnen beantwoorden aan
het vooropgesteld behoeftepatroon van je klant.
In deze fase is het van kapitaal belang dat je geen enkele vorm van twijfel meer
uit in je gesprek zodat de koper in jou een volledig vertrouwen kan stellen. Je
moet afsluiten om eventueel resterende bezwaren te achterhalen.
Aandachtspunten
‐ Sluit zo snel mogelijk af en blijf proberen!
‐ Sluit af op een hoogtepunt (er zijn er meerdere in een gesprek).
‐ Afsluiting kan reeds bij het begin van het gesprek!
‐ Een "nee" bij het afsluiten is niet het einde van het gesprek.
‐ Een beslissend moment in het afsluiten van een verkoop is moeilijk te bepalen. Je moet
efficiënt luisteren om de koopsignalen vast te stellen.
Voorwaarden tot afsluiten
‐ De drang tot kopen moet bestaan.
‐ Het aanbod moet voor de klant totaal duidelijk zijn in begrijpbare taal.
‐ De klant moet vertrouwen hebben in de onderneming en de verkoper.
‐ Je moet vooraf vaststellen wie, waar, hoe, wat beslist.
‐ Stel geen ‘ultimatum’ om geen negatieve reacties uit te lokken.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
45
Technieken om af te sluiten
Directe ordervraag (inkoop)
Hier wordt de afsluiting gestimuleerd door een positieve reactie van de klant te
veronderstellen.
Vb. Dat is dan in orde, dan maken we onze ‘exclusiviteitovereenkomst’ op.
Alternatieve ordervraag (in- en verkoop)
Laat de klant beslissen tussen twee mogelijkheden.
Vb. Een nieuwe afspraak. Goed zo. Morgen of overmorgen?
Een "ja"-bestand opbouwen (in- en verkoop)
Een aantal keer "ja" bekomen tijdens het gesprek, zal een positieve invloed hebben op
het afsluiten. Het brengt de klant in een "ja" stemming.
Balanstechniek (in- en verkoop)
Noteer samen met de klant welke de voordelen die hij tijdens het gesprek heeft
aanvaard. Laat vervolgens de klant alléén zoeken naar de mogelijke nadelen. We zorgen
voor een balansvoordeel naar ons toe en kunnen daarop onmiddellijk afsluiten door de
voordelen te onderlijnen.
Vb. “Juist, de commissie is een feit, maar ik bied u wel een full service aan … (inkoop)
Vb. “OK, de living ligt aan de noordkant, maar je hebt wel drievoudige beglazing
(verkoop).
Voorwaardelijke aanvaarding
Gelijkend op de voorgaande, maar met het verschil dat de oplossing niet bij de hand ligt
en pas nadien kan gebracht worden.
‐ Koper : Ik heb de gewoonte toch eerst een paar referenties na te trekken...
‐ Verkoper : Indien ik u een aantal overtuigende referenties kan aanbrengen, kan
ik dan uw goedkeuring?
Concessietechniek (in- en verkoop)
Iets toegeven of toevoegen bij je aanbod om de klant te doen beslissen.
“Ik neem het opruimen van het afbraakmateriaal voor mijn rekening, gaat u dan
akkoord?” (verkoop)
“Ik wil verkopen aan 200.000 € (uw vraagprijs), lukt het niet dan gaan we terug naar het
schattingsverslag ... €. (inkoop)
3DE INSTEMMINGSVRAAG
= KOOPVRAAG
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
46
7.8 NAZORG EN FOLLOW-UP
Bij het afsluiten, ook wanneer het vlot gaat, zorg je voor een goede nazorg.
Doe niet onmiddellijk de boeken dicht, maar stel de klant gerust dat hij een goede zaak heeft gedaan!
Vergeet nooit het volgend contact (bezoek) vast te leggen vooraleer afscheid te nemen!
FOLLOW-UP EN ACTIEPLAN
Een follow-up heeft als voornaamste bedoeling de verkoop op te volgen en te zien of alles naar wens
van de klant is uitgevoerd.
Het is een belangrijke fase, daar dit in vele gevallen een vervolgverkoop kan uitlokken.
Als de koop nog niet afgesloten is, heeft een follow-up bezoek als doel te
vernemen hoever de zaak staat. Hier gaat het vooral om het opvolgen van een
prospect die nog niet beslist heeft om te kopen.
Dikwijls is dit een waardeloos bezoek, omdat de klant in die fase onvoldoende wordt gemotiveerd.
Het opstellen van een actieplan heeft als doel de klant actief te betrekken tijdens
deze tussenperiode en de voor hem mogelijke “vluchtwegen” naar de
concurrentie af te schermen.
Je kan dit bij voorkeur doen aan de hand van documenten, die nog een aantal pluspunten opleveren
of ondersteuning (lees geruststelling) brengen.
Je maakt je klant duidelijk dat je hem niet in de kou laat staan en toont je totale betrokkenheid in zijn
koopproces.
Deze tussentijdse acties bij de klant houd je bovendien op de hoogte van wat de concurrentie daar
onderneemt.
Door positieve boodschappen tussendoor werk je constructief naar de beslissing toe.
De (beperkte) boodschappen die je brengt, maken de klant steeds bewuster.
Bewustwording = Aanvaarding
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
47
8 EVALUATIE NA HET VERKOOPGESPREK
Werd mijn vooropgesteld objectief bereikt?
Waarom wel?
Waarom niet?
Bij de voorbereiding
‐ Heb ik mij een duidelijk objectief vooropgesteld en was het realistisch, evalueerbaar?
‐ Had ik voldoende informatie uit een vorig bezoek, via een coach of voorbereiding?
‐ Kende ik mijn klant en zijn sterke en zwakke punten?
‐ Had ik mijn objectief en de te nemen stappen goed gedefinieerd?
Bij de gespreksopening
‐ Was mijn benadering voldoende klantgericht, klantvriendelijk.
‐ Kon ik het vertrouwen winnen van mijn gesprekspartner?
‐ Heb ik mijzelf en mijn kantoor op minder dan 1 min. duidelijk kunnen voorstellen?
‐ Had ik de juiste persoon voor mij die tevens een (mede)beslisser was?
Bij de behoefte ontdekking
‐ Heb ik de behoeften van de klant goed kunnen ontleden?
‐ Heb ik de juist vragen gesteld? - SPIN-techniek toegepast?
‐ Heb ik luisterbereidheid getoond en de informatie optimaal benut?
‐ Was er bereidheid tot antwoorden of eerder terughoudendheid?
‐ Hoe is het bezoek aan de woning verlopen?
Bij de argumentatie
‐ Heb ik de juiste behoeften beantwoord aan de hand van bijbehorende voordelen?
‐ Hoe was mijn overtuiging bij het voorstellen van de eigenschappen en voordelen?
‐ Hoe heb ik mijn visueel ondersteunend materiaal aangewend?
‐ Heb ik voldoende controlevragen gesteld om te weten of we nog op dezelfde golflengte
zaten en de klant kon volgen?
Bij de behandeling van tegenwerpingen
‐ Heeft de klant bezwaren of tegenwerpingen geuit?
‐ Had ik die kunnen voorkomen door een meer diepgaande behoeftepeiling?
‐ Heb ik de tegenwerping naar voordelen kunnen ombuigen?
‐ Wat kan ik voor een (eventueel) volgend bezoek noteren als nuttige uitgangspunten?
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
48
Bij de prijsbespreking
‐ Heb ik de prijs overtuigend naar voren gebracht?
‐ Heb ik de prijs op de juiste moment naar voren gebracht of in een dieptepunt?
‐ Heb ik mijn meerprijs t.o.v. de concurrent kunnen valoriseren?
‐ Heb ik mij niet laten verleiden tot ‘onnodige’-korting?
Bij de afsluiting
‐ Heb ik koopsignalen kunnen opvangen?
‐ Heb ik er gebruik van gemaakt om vroegtijdig af te sluiten?
‐ Was ik zelf voldoende overtuigend naar de afsluiting toe?
‐ Heb ik voldoende kansen (technieken) benut om zijn twijfel weg te nemen?
‐ Wat zijn mijn resterende kansen?
Bij de opvolging
‐ Heb ik een actieplan kunnen bespreken met de klant? Waarom niet?
‐ Heb ik voldoende overtuigende sporen kunnen nalaten?
‐ Heb ik een volgend bezoek kunnen vastleggen?
‐ Wat is mijn objectief voor een volgend bezoek?
Bij de evaluatie
‐ Welke punten moet ik bespreken met mijn verantwoordelijke of collega?
‐ Wat moet ik nog meer persoonlijk bijwerken?
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
49
9 OPBOUW VAN HET INKOOPGESPREK
9.1 STAPPENPLAN
1. Voorstellen, ijs breken en vertrouwen winnen
Stel je voor - sympathiek maar spontaan contact leggen
Losse babbel, mensgericht (niet direct als “makelaar praten”)
Toon belangstelling voor de omgeving en leefwereld van je klant: “prikkel!”: wat weet
je, wat zie je over de eigenaar en het huis
2. Communicatie = technieken + … attitude
Nadruk op het stellen van gerichte vragen (open vragen!)
Informeer je - Wat wil de prospect? Hoe ziet de prospect de verkoop van zijn huis? Wat
heeft hij/zij al ondernomen? Resultaten?…
Assertief reageren
Eerlijk antwoorden (oprecht zijn = vertrouwen winnen)
Observeer het gedrag van de prospect en reageer tijdig!
3. Overtuigend reageren (géén overacting)
Wat brengt het mij (klant) op?: toon de benefits (voordelen) aan!
Gebruik je inkoopsellogram (voordelen, minder nadruk op eigenschappen)
4. Wie zit er voor mij?
Leer omgaan met de verschillende types van klanten (typologie)
Reageer gepast; empathisch ….. , soms ook projectief!
5. Weerstanden
Beluisteren!! - Behandelen!
Niet aanvechten!
6. Afsluiten
Welke signalen zie ik, hoor ik, voel ik?
Sluit af volgens de gepaste techniek
Maak concrete SMART-afspraken!
7. Doe wat je beloofd hebt!
S U C C E S !
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
50
9.2 OVERTUIGEN IS ‘ANGSTEN’ BIJ DE KLANT ONTDEKKEN EN
WEGNEMEN
Je klanten hebben in zekere mate:
angst voor verkopers
‐ toon je als een vertrouwensvolle persoonlijkheid
‐ wees niet “verkooppusherig”
‐ je bent een “immo-consulent” geen “hard seller”
angst om te falen
‐ voorkom negatieve associaties: ‘inkoper = gevaar voor verkeerde beslissing’
‐ neem de tijd en geef de tijd om alles te bespreken
‐ wees expert in je vak, beantwoord met plezier alle vragen!
angst voor afzetterij
‐ reputatie aanhalen: gebruik passende referenties!
‐ integriteit aantonen
‐ aandacht voor een correcte manier van werken
angst als gevolg van vorige vergissingen
‐ slechte ervaringen ‘spoken’ rond in het hoofd van de klant
‐ stel gerichte vragen en kom achter dit “spook”.
‐ geef referenties van tevreden klanten.
angst veroorzaakt door anderen
‐ anderen “zeggen dat een makelaar niet te goeder trouw is of…”
‐ toon begrip, toon je correctheid
‐ daag hen uit om het ‘goede’ te ervaren
Je competenties, vaardigheden en attitudes die je ontwikkelde, zullen hier meer dan van pas komen.
9.3 EEN MAKELAAR? - OF NIET?
Eigenaars zijn niet altijd in de overtuiging om te kiezen voor een makelaar bij de verkoop van hun
woning. Zonder moeite willen of kunnen zij de makelaar confronteren met een overvloed aan
redenen om hun standpunt te staven.
Onze overtuiging dat wij de vastgoedsector door en door kennen en in die mate het best geplaatst
zijn om hun pand te verkopen, moet bij deze klanten maximaal overkomen. Deze overtuigingskracht
kunnen je alleen bereiken als je je grondig voorbereidt op de ontmoeting met je potentiële klant. Het
inkoopsellogram kan je daar als basis voor gebruiken.
We geven een overzicht van de voornaamste elementen die een klant wil vermeden zien op zijn
verkooptraject. Dit zijn tevens de grootste troeven die je kan uitspelen naar je klant toe.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
51
9.4 GA OP ZOEK NAAR WAT DE KLANT WIL EN NIET KAN
9.4.1 “DE KLANT KAN EXTRA INSPANNINGEN ABSOLUUT MISSEN”
Een woning verkopen vraagt extra inspanningen zoals; borden plaatsen, publicaties verzorgen,
kranten contacteren, rondleidingen organiseren , enz. …
Je kan zorgen voor bijkomend comfort voor de klant, zodat hij allerlei andere dingen kan doen die
voor hem prioritair nodig zijn. Je competentie als makelaar komt hier op het voorplan.
9.4.2 “100 % IN ORDE MET WETTELIJKE BEPALINGEN EN ATTESTEN”
Wetgeving is materie die om de haverklap wijzigt, toch moet elke stap in de verkoop volgens de
regels verlopen.
Als makelaar ben je constant geïnformeerd via allerlei kanalen en ken je de reglementen door en
door.
“Bodemattesten, vergunningen, opties, onderhandse verkoopovereenkomsten, stedenbouw-
kundige attesten“, stuk voor stuk elementen waar jij op elk moment rekening mee houdt.
9.4.3 “WIL RESULTAAT ZIEN BINNEN EEN REDELIJKE TERMIJN”
Snel een woning verkopen is niet altijd de wens van de verkoper. KWALI-TIJD, meer bepaald het
perfecte evenwicht tussen een ‘goede’ prijs en een ‘redelijke termijn’ is je doelstelling.
Een makelaar kent de markt en heeft databanken ter beschikking waar vraag en aanbod
samenkomen. Je kan hierdoor sneller actie nemen dan de verkoper-eigenaar, die meestal enkel
op zijn onmiddellijke omgeving is afgesteld.
9.4.4 “VERKOPER WIL EEN GOEDE PRIJS”
Emotionele betrokkenheid kan de eigenaar beletten een objectieve inschatting te doen van zijn
woningwaarde. De meer- of minderwaardes ziet de eigenaar gemakkelijk over het hoofd.
Als makelaar heb je tal van factoren beschikbaar om een professionele schatting uit te voeren
die resulteert in een realistische prijs.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
52
9.4.5 “ONDERHANDELEN OP BASIS VAN OVERTUIGENDE ARGUMENTEN”
Een prijs bepalen is één zaak, de kandidaat-koper van die prijs overtuigen is een andere. Bij de
eigenaar zal de koper proberen van de prijs af te dingen, hij speelt in op zijn emoties. Een
moeilijke situatie om niet ‘antipathiek’ over te komen.
Jouw kundigheid om goed te onderhandelen en toch vriendelijk te blijven, zonder toe te geven
op de prijs, is hier aan bod. Je kent de knepen van het vak en weet overtuigende argumenten
naar boven te halen.
9.4.6 “DE AANGEBODEN WONING MOET GOED PRESENTEREN”
In een woning, die je bezit of waarin je woont, zie je kleine onvolmaaktheden dikwijls over het
hoofd. Je bent immers de omgeving gewoon! Voor jou oogt alles goed in orde.
Een optimale makelaar is ook hier alert. Advies verlenen en/of kleine investeringen voorstellen,
kunnen het pand aantrekkelijker maken en de prijs van de woning doen stijgen.
9.4.7 “DE VERKOPER SPEELT GRAAG OP ZEKER”
Als eigenaar een woning verkopen kan toch voor heel wat spanningen zorgen. Zijn de kandidaat-
kopers uit het goede hout gesneden, is er een betaalzekerheid, enz. …
De eigenaar wil toch een aantal van die problemen uit de weg hebben.
De administratieve en juridische vaardigheden die je als makelaar bezit, geven je extra troeven
om de kredietwaardigheid van de kandidaat koper na te trekken en een zekerheid te geven bij
het afhandelen van de verkoopsommen.
Als vastgoedmakelaar werk je onder het label van het Beroepsinstituut voor Vastgoedmakelaars
(BIV). De controles blijven streng en je wilt je erkenning vast niet verliezen.
9.4.8 “DE KLANT WIL GEEN OVERMAAT AAN PAPIERWERK”
Een pand verkopen geeft je automatisch de noodzakelijke aanvraag van vergunningen, opmaak
van contracten, advertenties enz ... al bij al een hoop administratie.
De makelaar is goed op de hoogte en kent feilloos alle betrouwbare kanalen zodat het uitpluizen
en urenlang documenten in orde stellen niet voor de eigenaar is.
Een ervaren makelaar zal de eigenaar behoeden voor een mogelijke onachtzaamheid of admini-
stratieve fout. Op die manier is de kans om een lucratieve verkoop ongeldig te maken bijna
onbestaand.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
53
9.4.9 “FOCUSSEN OP DE JUISTE KOPER”
Een huis kan pas worden verkocht als men weet dat het te koop is. Je moet het vooral kenbaar
maken aan de ‘juiste’ personen en zo mogelijk op een ‘bredere’ basis.
Een makelaar beschikt over een groot bestand van huizenzoekers en kent meestal de ‘behoeften’
van de potentieel geïnteresseerden.
Ervaring van de makelaar zorgt voor een duidelijk onderscheid tussen een ‘ernstige’ kandidaat en
een ‘kijktoerist’. De overlast door onnodige bezoekers wordt hierdoor vermeden.
9.4.10 “WIL DE VERKOOP PROBLEEMLOOS AFRONDEN”
Een geïnteresseerde klant is nog niet diegene die de verkoopakte tekent. Een onzekere klant kan
door een verkeerd antwoord op de loop gaan, waardoor de verkoop kan mislopen.
Een duidelijk antwoord geven op vragen waarmee de kandidaat-koper uit de hoek komt, is de
speciale competentie van de makelaar.
Een goed voorbereid makelaar, die weet de goede vragen te stellen, weet ook wat voor de
koper belangrijk is. Deze argumenten zet je sterk in de verf tijdens de rondleiding, zodat de
bezoekers stukje bij beetje veranderen van ‘kijkers’ in ‘kopers’.
Basismodule commerciële training inkoop en verkoop 54 augustus 2012
10 AANPAKKEN VAN ECHTE INKOOPWEERSTANDEN –
DE TOP 10!
1. Ik doe de verkoop van mijn woning wel alleen…
Reden van het bezwaar
‐ Heeft wantrouwen
‐ Denkt het alleen te kunnen
‐ Denkpatroon van de eigenaar-verkoper: ‘Alles wat ik zelf doe kan ik beter!’
Weerlegging makelaar
En wat als de woning te lang te koop staat en het niet wil vlotten?
‐ De tijd verstrijkt en geeft een slecht beeld, men zal denken dat er iets mis is!
‐ Kapitaal zit in de woning, hoe vroeger het vrij komt hoe sneller het opbrengt (of
beschikbaar is voor uw nieuwe aankoop)
Kijk in de krant, de meeste verkopen lopen via een professionele makelaar zoals ik en dat:
‐ geeft méér vertrouwen aan de koper dan via een particulier
‐ wekt vertrouwen! - Ze kunnen van jou vertrekken naar een makelaar om verder te
informeren. Een beroepsmakelaar is ook vlotter in het verkopen. Een elektricien is
ook vlotter dan een klusjesman… (= goed argument voor een V-type).
Maak een vergelijkingstabel voor de klant (analoog met balanstechniek).
‐ Deel koper:
3 advertenties/maand
U kent 5 mensen die zoeken
moet weerstanden weerleggen
‐ Deel Samen:
20 advertenties/maand
50 mensen in portefeuille
300 in bestand
wij zijn communicatief, onderlegd en getraind.
‐ De balans in het voordeel naar ‘deel samen’!
2. Commissie bovenop de verkoopprijs, maakt de woning nog duurder…
Reden van het bezwaar
‐ Schrik van de kosten
‐ Wantrouwen! – De kandidaat kopers gaan daardoor afhaken!
Weerlegging makelaar
De voordelen uit het sellogram toepassen en in de verf zetten:
‐ Eigen publiciteit, géén kosten
‐ Controle van de solvabiliteit van de koper (extra veiligheid)
‐ Géén roodgloeiende telefoon bij u als eigenaar-verkoper
Onze specialiteit: professioneel advies
30 jaar ervaring: altijd oplossing = vertrouwen
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
55
Géén huisjeskijkers, wij selecteren voor u.
3. Té vroeg, ik ga de verkoop eerst zelf proberen…
Reden van het bezwaar
‐ Denkt het beter te kunnen dan een erkende makelaar
‐ Denkt niet aan eventuele problemen
Weerlegging makelaar
Ik begrijp dat u uw eigen pand zelf wilt verkopen, maar waarom zou u uw kansen niet
vergroten door een makelaar in te schakelen, die grote bestanden heeft aan potentiële
klanten.
Beroepsmakelaars kunnen de klanten optimaal informeren en selecteren op kantoor
zodat u niet de hele dag wordt lastiggevallen door nieuwsgierige “kopers”. U koopt toch
ook liever uw wagen bij een erkende garage dan bij een particulier. De garage geeft u
waarborg en service en bovendien is hij aansprakelijk voor problemen.
4. Koper onderhandelt liefst direct met diegene die zijn huis verkoopt…
Reden van het bezwaar
‐ Klant betaalt meer bij de makelaar
‐ Mensen willen ereloon van de makelaar niet betalen
‐ Genieten dan ook niet van diensten en service!
Weerlegging makelaar
Ja, …maar, weet u ook waarom?
De koper zal van u de laagste prijs willen, hij zal willen “marchanderen” en inspelen op uw
emoties, gezien de band met je huis! – Wij zijn opgeleid om dergelijke argumenten te
ondervangen en de beste prijs voor u te bedingen. Er zullen zware argumenten nodig zijn.
Precies daarom is het beter om met mij te werken (boemerang techniek).
U zult contacten zelf moeten opvolgen, telefoneren, nieuwe afspraken maken. Heeft u
daar tijd en zin in, deze acties zijn tijdrovend voor u! Voor ons is dit onze job!
Wij filteren de ‘huisjesmelkers’ eruit, dus alléén de echte kopers blijven over.
Als makelaar zijn wij bij de verkoop uiteraard hoofdelijk aansprakelijk voor alle problemen
die kunnen ontstaan. We zijn daar ook voor verzekerd. De klant kan bovendien alle info
krijgen omtrent vastgoed. Wij zorgen voor alle nodige contracten en attesten (zoals:
bodemattest, verkoopcontract, EPC, basisakte enz.…)
5. De eigenaar wil geen “exclusiviteit” geven aan het kantoor …
Reden van het bezwaar
‐ Denkt meer kansen te hebben via meerdere makelaars
Weerlegging makelaar
Er zijn verschillende kantoren die op uw huis werken, zou u veel moeite doen om het te
verkopen moest u in mijn plaats zijn?
Exclusiviteit betekent ook dat u vertrouwen hebt in mij, dat schept een band en ik werk
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
56
nog harder, een extra motivatie.
Hoe gaat u de vorderingen van elk bureau afzonderlijk controleren? Elke makelaar heeft
zijn aanpak. Eén makelaar = één gesprekspartner die kan gevolgd worden.
Zou u véél kosten doen om deze woning te verkopen als je weet dat er meerdere van je
werk kunnen meeprofiteren?
6. Zes maanden exclusiviteit is te lang!
Reden van het bezwaar
‐ Wil zeker niet gebonden zijn
‐ Wil zelf vlug verkopen
Weerlegging makelaar
Ik begrijp dat dit voor u te lang is, maar u moet ons toch de tijd geven om het pand te
verkopen aan een zo hoog mogelijke prijs.
Wij kunnen natuurlijk ook uw woning binnen de maand verkopen, maar dan zullen we
zeker uw vraagprijs moeten verlagen en dat is zeker ook uw bedoeling niet.
Voor een juiste screening en promotie is tijd nodig.
U riskeert niks! Het risico ligt volledig bij ons.
In deze periode winnen we van beide kanten (win-win situatie) u verkoopt en ik verdien
mijn commissie! Mijn motivatie is groot!
7. Ik wil eerst de mening vragen van iemand anders!
Reden van het bezwaar
‐ Wil zeker niet gebonden zijn
‐ Wil zelf vlug verkopen
Weerlegging makelaar
Wat is het beroep van die andere persoon?
Makelaar? – Vertrouwd met de materie?
Wat als u een ‘fout’ advies van deze persoon volgt, het huis wordt niet verkocht of wordt
verkocht aan een te lage prijs; wie draagt hier de gevolgen?
Vraag de mening aan een makelaar zoals ik; het is mijn job. Ik ben graag uw consulent en
zal u met plezier al de juiste antwoorden geven op de door u gestelde vragen.
8. Ik teken geen enkel contract!
Reden van het bezwaar
‐ Klant is bang om zich te binden
‐ Wil zelf vlug verkopen
Weerlegging makelaar
Heeft u ooit problemen gehad met het tekenen van een contract?
U begrijpt mijnheer, dat wij uw pand nooit kunnen verkopen zonder uw akkoord, een
handtekening is dus noodzakelijk. U verwacht toch ook een handtekening als bewijs op
uw overeenkomst.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
57
Gebruik van de isoleertechniek:
‐ Stel de vraag ‘Hoe bedoelt u...’ uitleg volgt + Isoleer
‐ “Als we gewoon even de overeenkomst overlopen en er is iets voor u onduidelijk of u
bent het er niet mee eens, dan zegt u dat, gaat u hiermee akkoord?
‐ Als we een koper voor u vinden dan wilt u wel dat die een overeenkomst tekent? Ja,
dan zal je ook gevraagd worden om te tekenen.
‐ U zult toch worden uitgenodigd om te tekenen bij de notaris.
‐ Met een duidelijk ondertekent akkoord zijn de beide partijen gerust. U kunt de
makelaar altijd op het matje roepen indien nodig!
9. Ik verkoop toch liever via de notaris!
Reden van het bezwaar
‐ Blindelings vertrouwen in de notaris
Weerlegging makelaar
Vergelijkingstabel (balanstechniek) linken aan Ja…maar.
‐ De notaris werkt natuurlijk professioneel en heeft zijn taak…
‐ Maar welke acties onderneemt de notaris?
‐ Hoe zal hij de opvolging doen?
‐ Hoe zal hij de bezichtigingen doen?
‐ Zal hij professioneel kunnen adviseren naar koper en verkoper toe op vlak van
mobielen/behoeften?
‐ Wat zal de notaris doen bij specifieke immo-vraagstukken?
10. Nog even wachten, overleggen en nadenken!
Reden van het bezwaar
‐ Geen vertrouwen in de makelaar
‐ Wil ook niet met makelaar werken
Weerlegging makelaar
- Waarom wilt u nog nadenken? – Waarover wenst u nog na te denken? – Ben ik ergens
onduidelijk geweest?
- Ik begrijp dat dit een grote beslissing is, toch kunnen we eens samen alle punten
herzien zodat alles duidelijk wordt. Zo kan je al je vragen stellen waarover u wenst na
te denken.
- Stel dat u te lang wacht, …welke zijn de mogelijke gevolgen?
- Stel dat ik een koper ben. Moet je dan nog nadenken en zo ja, waarover?
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
58
11 POSITIEVE ARGUMENTEN ALS BASIS BIJ DE INKOOP
Geef voor elk onderstaand argument
het voordeel voor het kantoor
het nut voor de klant
Ons kantoor heeft enkel erkende makelaars.
Voordeel kantoor Nut klant
Opsplitsing volgens specialisatie
‐ Ene doet verkoop en rentmeester
‐ Andere syndici en verhuur
‐ Betere taakverdeling
Samen betere vakkennis
Goede interne organisatie
Samen beslissen geeft meer ideeën
Afspreken voor openingsuren gezien de
taakverdeling
Steeds iemand aanwezig in kantoor voor
goede opvolging
Professionele raad van beide kanten
Meerdere klanten tezelfdertijd bedienen
of raad geven
Wij zijn open van 8u tot 19u en ook op zaterdag.
Voordeel kantoor Nut klant
Klantvriendelijke openingsuren voor
mensen die pas vrij zijn na 17.30u en op
zaterdag
Breder bereik van mensen
Betere spreiding van service voor
iedereen
Hulp voor de klant op elk ogenblik van de
dag
Ook op zaterdag professionele hulp voor
het bezichtigen van woningen voor
verkoop en verhuur
Beschikbaarheid = méér resultaat!
Wij zijn lid van het CIB! (imago – sympathie).
Voordeel kantoor Nut klant
Wij kunnen steeds terecht bij de
Confederatie van de Immokantoren in
België voor juridisch advies
Allerlei standaardformulieren en
contracten zijn daar voor ons beschikbaar
Op de hoogte van de nieuwe wetgeving in
de vastgoedsector
‐ OVAM
‐ Vervolmakingcursus
‐ Verzekeringen
‐ Wetgeving
Aansluiting bij een Belgische instelling
geeft vertrouwen naar de klant toe.
Snellere opvolging door beschikbaar
basismateriaal
Vlot bekomen van extra professioneel
advies.
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
59
Wij gebruiken enkel opdrachten tot tekoopstelling.
Voordeel kantoor Nut klant
Wij werken met geschreven exclusieve
opdrachten
Nuttig als bewijsvoering t.o.v. derden
De zekerheid die wij hebben omdat wij de
enige zijn die het pand mogen verkopen
Klant weet wat hem te wachten staat.
Duidelijke taakomschrijving van de
makelaar
Aangeven van de termijn, ereloon ….
Klant kan zelf nog zijn pand verkopen
zonder enige vergoeding verschuldigd te
zijn aan het kantoor
Wij begeleiden elk bezoek aan uw woning persoonlijk.
Voordeel kantoor Nut klant
Menselijk contact is belangrijk om te
weten wat hij wil (= belangrijk indien de
klant het pand niet goed vindt)
Wij kunnen ter plaatse inspelen op de
behoeften
Wij kunnen de verkoop stimuleren
doordat we de meest aantrekkelijke
punten kunnen benadrukken
Klant kan ook nooit met de eigenaar
onderhandelen
Klant moet het pand nooit zelf zoeken
Klant wordt ter plaatse gebracht
Men kan onmiddellijk inspelen op
bijkomende vragen of reacties van de
klant bij het bezichtigen van de woning
De eigenaar-verkoper kan rekenen op de
correcte feedback nadat een potentiële
klant het pand heeft bezocht
Wij zijn aangesloten op IMMO-VIDEO/IMMO-WEB.
Voordeel kantoor Nut klant
Voor kandidaat kopers heeft men niet
altijd het passende pand beschikbaar
Via de website kan men nog altijd iets
vinden
Men kan als kantoor méér aanbieden dan
wat we in portefeuille hebben
De klant heeft tijd om beelden te bekijken
en kan selecteren
Ook voor andere regio’s
Kan alles rustig bekijken
Wij zijn niet alléén op heb web
Onze video-immo is niet streekgebonden
Potentiële klanten over héél Vlaanderen
kunnen het pand ‘bezichtigen’
Inkopen en verkopen met resultaat: de praktijk
60
Wij garanderen u wekelijkse publiciteit in de media.
Voordeel kantoor Nut klant
Elke advertentie is een rechtstreekse
reclame voor het kantoor
Na enige tijd naambekendheid bij het
grote publiek
Hogere verkoopkansen
De klant kan onze inspanning om te
verkopen daardoor goed vaststellen en
bovendien zonder kosten voor hem
Grotere kans om te verkopen
Pand goed in de kijker, ruime spreiding
Wij maken met kopers een financieel plan op.
Voordeel kantoor Nut klant
Kan mogelijke problemen achteraf
voorkomen (vb. bij wanbetalingen)
Wij trachten uit te maken of de klant
kapitaalkrachtig genoeg is
Vermijden van nutteloze verplaatsing als
men weet dat budget onvoldoende hoog
is.
Onvoldoende budget = geen nutteloze
verplaatsingen
Geen onnodige overlast voor de eigenaar
Klant weet precies wat hij zal moeten
betalen bij aankoop
Beter financieel inzicht
Wij rekenen geen enkele kost aan bij niet-verkoop.
Voordeel kantoor Nut klant
Vorm van zelfmotivatie, waardoor men
zich beter zal inzetten om te verkopen
Gemakkelijker een verkoopopdracht, door
afwezigheid van kostenrisico
Gratis reclame voor onze klanten
Géén ereloon noch kosten bij niet-
verkoop
Wij beschikken over een zoekend klantenbestand.
Voordeel kantoor Nut klant
Enkele telefoontjes zijn soms voldoende
om de woning te verkopen
Via informatica (database) kan men de
kandidaat-kopers en de aanbiedingen
samen voegen en een verkoop sneller
afsluiten
Beter overzicht van onze potentiële
kopers om ze snel terug te vinden
Tijdwinst voor de bedienden, waardoor
men méér klanten kan ontvangen
Vlottere verkoop aan de juiste prijs
Tevreden klanten in een win-win relatie