hÜcre kÜltÜrÜnden doku...

27
HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ⦿A.Kayataş,B.Çetin,D. Ahras,İ. Sarıbıyık,İ.Okşak,O.Kaplan ⦿Prof.Dr. Ali Barutçu ⦿Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi ⦿Plastik,Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi ⦿Yara İyileşmesi Bilim Dalı ⦿İZMİR 1

Upload: others

Post on 29-Aug-2019

19 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE

⦿A.Kayataş,B.Çetin,D. Ahras,İ.

Sarıbıyık,İ.Okşak,O.Kaplan

⦿Prof.Dr. Ali Barutçu

⦿Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi

⦿Plastik,Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi

⦿Yara İyileşmesi Bilim Dalı

⦿İZMİR

1

Page 2: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

2

DOKU MÜHENDİSLİĞİ

NEDİR?Doku mühendisliği,

organ ve dokuların

hastalara nakledilmek

üzere laboratuvar

koşullarında

oluşturulmasıyla

uğraşan bir bilim

dalıdır.

Page 3: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

3

Prof. Robert LANGER

(Kimya Mühendisi)

Dr. Y. C. FUNG

Prof. Dr .J. VACANTI

Page 4: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

DOKU MÜHENDİSLİĞİ

4

HÜCRE

NAKLİ BİYOPSİ

HÜCRE İZOLASYONU

HÜCRE EKİMİHÜCRE ÇOĞALMASI

HÜCRE İSKELESİ

HÜCRE GELİŞTİRME

BÜYÜME

FAKTÖRÜ

MEKANİK

ETKİLEYİCİ

Page 5: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

ORTAK ÇALIŞMALAR

5

Biyoloji

Mühendislik

Kimya

Cerrahi

Page 6: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

6

HÜCRELER

osteoblast, fibroblast

BİYOSİNYAL

MOLEKÜLLERHÜCRE İSKELETİ

Kollajen, PLA,PGA

DOKU MÜHENDİSLİĞİ

Organların ya da dokuların rejenerasyonu

için üç önemli faktör vardır.

Page 7: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

1. Doku oluşumunu sağlayacak olan hücreler.

7

1.Otogreft Hücre:

Hastanın

kendisinden alınıp

hastaya implante

edilen hücreler.

2.Allogreft hücre:

Başka insandan

alınıp hastaya

implante edilen

hücreler.

Page 8: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

1. Doku oluşumunu sağlayacak olan hücreler.

8

3.Zenogreft Hücre:

Hayvanlardan alınıp

hastaya implante edilen

hücreler.

4.Kök Hücre: Kök

hücreler, organizmadaki

her hücre, doku ve

organın kaynağıdır.

Page 9: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

2.DOKU İSKELESİ

9

3 Boyutlu Doku

iskeleleri ( tissue

scaffold ) : Hücrelere

yapısal destek

sağlayarak hücrelerin

yapışmasını ve

üremesini sağlar.

Page 10: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

3. Biyosinyal Moleküller

10

Doku oluşumu

süresince çeşitli

hücresel işlevleri

desteklemek

amacıyla kullanılır.

Page 11: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

DOKU MÜHENDİSLİĞİNDETEMEL YAKLAŞIMLAR

11

Page 12: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

12

Birinci yaklaşım

yeni dokunun

oluşumu için

yalnızca

biyomalzeme

kullanımıdır.

Biyomalzemeler:

Metal kalça,

eklem protezleri,

porselen dişler,

polimerik damar

protezleri vb.

Page 13: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

13

“Hücre nakli” olarak

adlandırılan ikinci

yaklaşım yalnızca

hücreleri kullanarak

tedaviyi

gerçekleştirmeyi

amaçlıyor.

Page 14: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

14

3. yaklaşım,

biyomalzeme ve

biyosinyal

moleküllerini

kullanıyor.

Page 15: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

15

HÜCRELER

BİYOMOLEKÜLLER

HÜCRE İSKELESİ

4. Yaklaşım

biyomalzeme, hücre

ve biyosinyal

moleküllerinin üçünü

bir arada kullanarak

doku oluşturmayı

hedefler.

Page 16: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

DOKU MÜHENDİSLİĞİ ÜRÜNLERİ

16

Page 17: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

1. DERİ DOKUSU ÜRÜNLERİ

17

Yanıklar , kronik

yaralar, plastik ve

estetik ameliyatlarda

kullanım ve ağız

mukozasındaki

hastalıklarda

kullanılmak için çeşitli

ticari ürünler

mevcuttur.

Page 18: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

2. KIKIRDAK DOKUSU ÜRÜNLERİ

18

Kıkırdak doku

mühendisliği

ürünleri stres

altındaki kıkırdak

(eklemler)

uygulamalarını

hedef almıştır.

Page 19: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

19

Tavşanın her iki dizinde

oluşturulan standart

osteokondral kayıp

bir tarafta boş bırakılırken

(Kalın ok), diğer tarafta

polihidroksi-bütirat+

kondrositten oluşan yapay

kıkırdak ile onarılmıştır

(İnce ok). 8. haftada

her iki dizin makroskobik

görüntüsü

Page 20: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

Poli hidroksi bütirat+kondrositten oluşan yapay kıkırdağın in vivo mikroskopik görüntüsü. Yapay kıkırdağın çevre dokuya iyi entegre olduğu ancak yine de subkondral kemikte yabancı cisim reaksiyonu dikkat çekiyor

20

Page 21: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

3. KEMİK DOKUSU ÜRÜNLERİ

21

Kemik kırıkları, çene

kemiği ameliyatları,

osteoporoz, kemik

tümörleri ve diş eti

ameliyatlarında

kullanılmak üzere çeşitli

ürünler geliştirilmiştir.

Page 22: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

22

DOKU MÜHENDİSLİĞİ ÜRÜNLERİNİN

PAZAR DURUMU VE MALİYETLERİ

Page 23: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

Üretici Firmalar ve Üretim Planları

23

Doku mühendisliği ürünleri

çoğunluğu ABD ve Avrupa’da

bulunan çeşitli firmalarca

üretiliyor. Ülkemizde doku

mühendisliğinin gelişmesine ve

desteklenmesine yönelik ulusal

bir plan bulunmuyor.

Page 24: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

PEKİ YA GELECEK ?

24

Page 25: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

Yakın zamanda doku mühendisliği çalışmaları ile yapay organlar üretilmesi mümkün olabilir.

25

Page 26: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

DOKU MÜHENDİSLİĞİ VE NANOTEKNOLOJİ

26

Nanoteknolojiyi

kullanarak

biyolojik ve

fiziksel özellikleri

tahmin edelebilen

doku mühendisliği

ürünleri

üretilebilir.

Page 27: HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNEalibarutcu.com/wp-content/uploads/2017/10/DOKU-MUHENDISLIGI.pdf · HÜCRE KÜLTÜRÜNDEN DOKU MÜHENDİSLİĞİNE ... HÜCRE İSKELETİ

⦿ Gümüşderelioğlu, M., 2007, Doku Mühendisliğinde Nanoteknoloji, Bilim ve Teknik, 479. Sayı, syf 3

⦿ Güler, M., 2009, Doku Mühendisliği ile Yedek Organlara Doğru, Bilim ve Teknik, 500. Sayı, syf 70-71

⦿ Gümüşderelioğlu, M., 2010, Doku Mühendisliği ve Ürünleri, Bilim ve Teknik, 516. Sayı, syf 71-75

⦿ Lanza, Robert P., Robert S. Langer, William L. Chick, Principles of Tissue Engineering, Academic Press, 1997, CHINA

⦿ KARAKEÇİLİ, A., 2006, Mikrodesenli Biyoaktif Malzemelerin Dizaynı Karakterizasyonu ve Doku Mühendisliğindeki Uygulamaları, Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü

⦿ Alparslan Şenköylü-Feza Korkusuz (Kıkırdak Onarımda Doku Mühendisliği Uygulamaları)

27

REFERANSLAR