HALK EDEBİYATINDA AGITLAR Ağıt yakma annelerinin birçok

inanışlarımızda hala izleri görülmektedir. Ağıt yakma ananelerimizden Yuğ

Törenlerinin bir devamıdır. Yuğculara verilen bir başka isimde

sığıtçıdır.

Dedem Korkut kitabında,Manas destanında ağıtlara rastlanmaktadır.

Ağıt örnekleri Divan-ü Lügat’it Türk’te de mevcuttur.

Orhun-Yenisey abideleri tamamiyle ağıt esaslarındadır.

AĞIT ÖZELLİKLERİ

Ağıtların koşma türünün dışına çıktıkları da görülmektedir.

Muhtevaları bakımından ağıtlar birkaç çeşide ayrılırlar.

Aile ağıtları,Türklere yapılan zulümlerle ilgili ağıtlar vardır.

AİLE AĞITLARI

Ölenlere ağıtlarla yanmak Türk’ün bir ananesidir

Acılarını ağıtlarla dindirmeye çalışmak alışkanlıklarından biridir.

Ölünün ruhunun bu ağıtları duyduğuna inanılır.

AİLE AĞITLARI

Aile ağıtları,genelde cenaze günü söylenirler.

Ağıtlar genelde ikinci şahıs tarafından okunulur.

Aile ağıtları fazla edebi ve sanat değeri taşımazlar.

AİLE AĞITI ÖRNEKLERİ

Yazı böyleymiş Hasanım seni büyütemedim Şu on hanelik köye meram anlatamadım,

Bir evden bir kaşık şeker alamadım Yaşmağımın ucuyla sana veremedim,

Seni açlıktan kurtaramadım Oğul goyak Hasanım oğul

Yazı böyleymiş Hasanım seni büyütemedim Şu on hanelik köyden seni kurtaramadım

Karnım aç seni emziremedim Suda bir kaşık şeker eritemedim

Yaşmağımın ucuyla sana veremedim Oğul goyak Hasanım oğul

EVLATLARIN BABALARI İÇİN YAKTIĞI AĞITLAR(1) Yürü bire Güccükdere

İş düşürdün bana gene Mustafamı sen gaybettin

Arıyorum döne döne Arıyorum yana yana

Arıyorum döne döne

Ne genç dedin ne de goca Dün bu vakit attın göze

Babamı da ondan önce sen gaybettin Arıyorum yana yana

Arıyorum döne döne Arıyorum yana yana

Ne seline ne suyuna Figan düşürdün soyuma

Ceset yatırdın kıyına Hani onlar arıyorum

Arıyorum yana yana Arıyorum döne döne

Senin üst yanında pınar Akıbetin koca çınar

Aslı yok diyorsan eğer Hani onlar arıyorum

Arıyorum yana yana Arıyorum döne döne

EVLATLARIN BABALARI İÇİN YAKTIĞI AĞITLAR (2) Bir rüya gördüm de sabaha karşı

Çektim yorganı da seyrettim arşı Hayra yordum da gördüğüm düşü

Hayırsız çıktı da benim kaderim Misafirin gelir durmazsın evde

Seni ben küstürdüm kabahat bende

Biraz biber dikmiş bir de patlıcan Kalmamış solukta çıkmış tatlı can

sevmezdin uykuyu uyansana sen Yatamıyom ben hep hüzünden,kederden

Ataş gızınırdın güneşlik günde Yattın çamura yas oldun peder

SAVAŞLARLA İLGİLİ AĞITLAR(1) Yeşiller giydim de çıktım salındım

Doğar aylar gibi doğdum salındım Yıkılası Budin sende bulundum

Padişahım beni elden alsana

Beç kralı sarhoş olmuş oturur Bizi bir bir karşısına getirir

Kadir mevlam daha neler bitirir Padişahım bizi elden alsana

SAVAŞLARLA İLGİLİ AĞITLAR(2) Dövüşürüz geceli gündüzlü biz

Allah Allah eder ay ile yıldız Defteri ile gitti on altı bin kız

Aman padişahım sorusun sen ver

Budin kalesinden toplar atılır Gelinler kızlar sıra ile satılır

Heybetinden aylar günler tutulur Aman padişahım sorusun sen ver

TÜRKLERE YAPILAN ZULÜMLERLE İLGİLİ AĞITLAR Çalınsın bizim çalgımız

Yazılsın nice yazımız Mahşere kaldı ahdımız

Bizim de Allahımız var

Örülsün bizim ağımız Gerilsin derimiz saçımız

Dinmesin ahuzarımız Bizim de Allahımız var

Sökülsün mezar taşımız Boğulsun duamız,selamız

Bir garip gitsin ölümüz Bizim de Allahımız var

Sessiz bizim bayramımız Sünnetsiz bunca gızanımız

Bir sarsılmaz imanımız Bir de Türkiyemiz var

AİLE TÖRELERİ İLE İLGİLİ AĞITLAR Arda boylarına ben kendim gittim

Dalgalar attıkça can telef ettim Kara Duran dedikleri bir kaplı meşe

Benim sevgili Recebim bir top menekşe

Gitmem ben canım anam kara Durana Baban meram anlamaz yalvar ağana

Arda boylarında ardıç yararlar Recebi beğenmediler zengin ararlar

Ardanın suları bal gibi akar Benim imansız babam paraya tapar

Şase boylarında otomobil durdu İmansız babam paraya doydu

Ardalar boyunda zerdali ağacı Babamın dilleri zehirden acı

Saat beşte vardım al beni diye Yarın alay gelecek almam dediye

En küçük kardeşim gitme dediye Şu babamın dilleri beni yediye

Ardalar boyuna ben kendim gittim Kendimi atmaya çok hesap ettim

Arda boylarında dikili saban Orada geçit yok diye bağırdıya çoban

Recep dedikleri tuttu belimden Dalgalar aldıya Recebin elinden

Arda kenarına düşünüp gittim Dalgalar vurdukça can telef ettim

Arda boyları sarı karınca Nerelere varırım sabah olunca

Arda boylarında bir sarı kuzu Ardalar aldı ya kınalı kızı

Mezar taşlarında kırmızı yazı Dalgalar aldı ya gelinlik kızı

Gidin bulutlar gidin değirmene gidin Değirmende Recebe çok selam edin

Uyu uyan Recebim ben gidiyorum Bu şavıklı dünyadan ayrılıyorum