guong lanh thanh dai ca diep - nguyen dieu dich

8/3/2019 Guong Lanh Thanh Dai CA Diep - Nguyen Dieu Dich

1/90

Gng Lnh Thnh i Ca Dip(MAHA KASAPA)Nguyn iu

NHA XUAT BAN TON GIAOHA NOI PL.2549 DL.2006

---o0o---Ngun

http://www.quangduc.comChuyn sang ebook 14-8-2009

Ngi thc hin : Nam Thin [email protected]

Link Audio Ti Websitehttp://www.phatphaponline.org

Mc LcLI NI UI. MT CON NGI THANH TNHII- BHADDKPILNIII- NHNG TIN KIP CAKASSAPA (CA DIP) V CA

BHADD KPILN (M HNH)IV- CA DIP GP PHTV- DUYN PHN CA I CA DIP TRONG HNGCC GIO CA PHT THCH CAVI- I X VI THIN CHNGVIII- VAI TR CA I CA DIPSAU KHI PHT NHP NIT BN

IX- NHNG DI NGN CA I CA DIP---o0o---
http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Thuyet%20Phap/Bo%20Tat/http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Thuyet%20Phap/Bo%20Tat/http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Thuyet%20Phap/Bo%20Tat/http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Thuyet%20Phap/Bo%20Tat/


2/90

NGUYN IU 2

LI NI U

Lc cn ti th, c Pht c nm i t thnghng l i Ca-dip (Maha Kassapa), X-li-pht

(Sariputta), Mc-kin-lin (Maha Moggallana), A-nu-lu- (Anuruddha) v A-nan- (Ananda).

i sng ca nhng i t u t ny cng khng kmphn hon thin, rt ng cho hu th noi gng, sau tmgng sng nht l i sng ca c Pht.

Do hu duyn, chng ti mo mui phin dch c

lch s ca cc Thnh X-li-pht (1996), Mc-kin-lin(1988) v A-nan- (1991).

Hm nay chng ti li cn may mn dch thm tpGNG LNH THNH I CA DIP, bc theo du chn c Pht, t chc c Tng-gi Pht gio. Hc giHellmuth Hecker, ngi c cng son ra bng Anh ng, tp

sch ny gi Thnh i Ca-dip l Father of theSangha.

Khi phin dch, v nht l s vn tt, kh khan, kh hiu,chng ti nhn thy phi din t lm sao ct ch gi chnh, ch khng theo st b cc, nguyn vn, cng hin nqu v Pht t mt ti liu hu ch, trong li vn mch lc, bnhd, d nh hn, hu bin tp sch ny thnh mt ti liu ph

thng cho c nhng ngi mi bt u nghin cu Phthc !


3/90


4/90

NGUYN IU 4

PHT NGN

Yo sahassam sahassenaSagame manuse jineEkanca jeyya mattanamSa ve Sangamauttano|

(Dhammapada N.103)

Phng dch :Chin thng ngn vn qun binh trn chin trng,

cha hn l mt thnh tch oanh lit !Chin thng c ni tm ca chnh mnh mi l

mt chin cng tuyt i !(Php C Kinh cu s 103)

---o0o---

I CA DIP(MAH KASSAPA)

nht Sa-mn Pht gio(Mt Thnh nhn c gii hnh v song)

V Sa-mn v ch v php tu khc khu- trong Pht gio l Thnh Tng iCa-dip. i Sa-mn ny l ngi duy nht,trong hng cc cao ca c Pht, tuyti gi ng gii lut !


5/90

NGUYN IU 5

V vi tt c s ngng m tnh cch c

o y, dch gi xin mi qu v th c quanhng trang sch ny.

Dch gi

---o0o---

I. MT CON NGI THANH TNH

Trong s nhng i t tuyt hng ca c Pht,ngi ta nhn thy c hai cp t, va xut chng,va li lc, va gng mu nht, l hai i huynh :

1 X-li-pht (Sar putta) v Mc-kin-lin(Moggallana),

2 A-nan- (Ananda) v A-nu-lu-(Anuruddha). (Xin xem cc cun Cuc i c X-li-pht, Lch s c Mc-kin-lin, v Cuc iThnh A-nan-. Cng mt dch gi).

Nhng v Sa-mn s mt c c Pht xp vohng cao duy nht l Thnh Tng i Ca-dip(Maha Kassapa), mt bc n s thng tha tronghnh xut gia.

Thnh i Ca-dip cn c tn tht l Pip-phaliKassapa, tm dch l Thng Tnh Ca-dip.

Nhng phn bit vi cc Sa-mn khc sau nycng mang tn Ca-dip (Kassapa). Chng hn nh TNhn Ca-dip (Kumara Kassapa), Kh Lm Ca-dip


6/90

NGUYN IU 6

(Veruvana Kassapa) v.v... nn ngi ng thi t

ng gi ngi l Thng Tnh i Ca-dip hay vn tt lI CA DIP (Maha Kassapa).

Sau khi X-li-pht (Sar putta) v Mc-kin-lin (Moggallana) vin tch, ri n c Pht nhp

Nit-bn, Trng lo i Ca-dip c ton th Tngtn Pht gio thu y knh trng nht. Ngi l ngi

ng nhin c xem nh v chng mn Pht giou tin, thay th ng Gio ch l c Pht. NhngThnh i Ca-dip khng chp nhn a v ny, vngi nh li tn ca c Bn S :

Sau khi Nh Lai nhp Nit-bn, Pht gio skhng c mt v lnh o ti cao ch dy Tng-gi !.

V tn y cng li c c Bn S t thn xcnhn khi Tn gi A-nan- t cu hi trc khi cTh Tn Nit-bn chng bao lu :

Bch ng Thng S ! Sau khi Pht tch dit rith Sa-mn no s xng ng lnh o Tng-gi !.

Ny A-nan- ! Cc ng s ly KINH (Dhamma)

v LUT (Vinaya) lm kim ch nam, lm ng hngdn, hay lm thy ! (Theo Dgha Nikya n. 16 : Trng AHm s 16). (Ch Dhamma ng ra nn dch l PHP,nhng trong mch vn ny dch gi xin mn php dch rach KINH d hiu hn. Mong qu v hc gi lngth !).

Tuy nhin, gio quyn mc nhin c tha nhnni Thnh i Ca-dip, bi mi gii Tng-gi, cngnh Pht t, lm cho ngi c mt phm v c bit,


7/90

NGUYN IU 7

khng c mt cao Pht gio no snh bng ! Gio

quyn y vn l ch kt t ca nhng yu t phithng, m ngay khi c Pht cn ti th, mi ngicng bit. Chng hn nh c Pht tng khenngi :

Sa-mn i Ca-dip c nhiu phm cch tngng vi Nh Lai. ng c by tng tt trong s ba

mi hai tng tt ca mt v nhn. ng l v Sa-mnduy nht mc chung, trao i y phc vi Nh Lai.i Ca-dip trn mi c hnh, lm cho ngikhc phi tin knh !.

Theo Kinh Gopaka Moggallana, trong Maj-jhimaNikaya n. 108 (Trung A Hm s 108) th mi c

hnh ng cho ngi khc tin knh (Psa

daniyaDhamma) l :

1- Gii c tinh khit.

2- o hc uyn thm.

3- Lun lun tri tc.

4- Thun thc trong cc bc thin.

5- t nhiu thn thng.

6- C Thin nh thng (nghe xa vn dm).

7- C Tha tm thng (bit r ngh ca kkhc).

8- C Tc mng thng (nh ht cc kip trc).

9- C Thin nhn thng (nhn xa vn dm, thyht mi loi, v hnh ln hu hnh).


8/90

NGUYN IU 8

10- Thn tm dit tn phin no, c qu A-la-

hn (Bt lai : khng cn lun hi na).i Thnh Ca-dip l tng trng cho gii lut trn, kh hnh bn b v tinh tn v song trong lnh vcthin nh. V vy, ngi c ton th Tng-gi buvo chc ch ta i hi kt tp Kinh in ln thnht, do ngi ngh, trong mt ci ng thin nhin

gn Vng X thnh (Ra

jagaha), sau khi c Phtnhp dit.

y c l l do m v sau hai mn phi Pht gioTrung Hoa v Nht Bn l Tnh , v Zen xemThnh i Ca-dip nh v Tng Thng u tin v sauc Pht.

V ngun gc gia tc th i Ca-dip, cng nh haii t X-li-pht (Sar putta) v Mc-kin-lin(Moggallana) ca c Pht. Ngi xut thn t giaicp B-la-mn (Brahaman). V cng tng t nhThnh Tng kia, i Ca-dip ln tui hn c Pht.

Ngi sanh ra trong x Ma-kit- (Magadha), ti mt

lng gi l Maha

tittha (tm dch l lng Giao Lu,ngha l ni l ng t ca cc trc giao thng, dnchng t phng c th qua li thng xuyn bngng b ln ng thy !).

Ngi l con ca i b h B-la-mn tn Kapila, vthn mu l b Sumanadev (Cn c theo ch gii

trong Kinh Samyutta Nikaya : Tp A Hm). Khisanh ra, ngi c t tn l Pipphali (tm dch lThng Tnh) v tnh kh lun lun yn tnh ngay t


9/90

NGUYN IU 9

lc lt lng m. V thn ph ngi c th xem nh mt

v tiu vng, v lm ch mt lnh th bao trm nmi su ngi lng. Cng t Pipphali (Thng Tnh),d nhin c nui dng trong mt khung cnhgiu sang ph qu.

Nhng ngay t nh, ngi ta nhn thy cng tPipphali ny nhng nt siu phm thot tc. Ngi biu l

hn mun sng mt cuc sng thanh tnh xut gia, nnn tui trng thnh, ngi khng mng ci v.

Khi song thn Pipphali Kassapa thc gic cu contrai lp gia nh, cu bn tha vi cha m rng :

Con ch mun sng c thn phng dng cha mcho n mn phn, ri sau s xut gia lm o s !.

Nhng song thn ca Pipphali c nn n con ly vhoi ! V thng cha m, ngi buc lng phi nhn li.Ri ko di thi gian, Pipphali lin nu iu kin lchng ch ci lm v, c gi no tht hon ton, c nhng tiu chun m chng c nghim khc t ra.V thc t ha nhng tiu chun y, Pipphali

thu th iu khc tc ra mt tng thiu n bng vngrng tuyt p. Chng trang sc cho tng vng ybng nhng y phc lng ly v n trang qu ginht. on chng em tng vng trnh din trc cham m ni rng :

Nu song thn c th tm cho con mt ngi bn

gi nh th ny, th con s ci nng lm v, v dp b nguyn xut gia !.


10/90

NGUYN IU 10

Nghe th, song thn Pipphali lin tm n tm hng

chc B-la-mn, ni ting mai mi v bit ht mi dnc trong vng, t nhng mn tin thng quantrng, ri yu cu h v li hnh nh ca tng n kimhon kia, hu ta ra tm kim t lng ny qua lngkhc, mt thiu n p nh kim thn y !

Tm ngi B-la-mn lin ngh rng :

Chng ta trc tin, th n vng Madda (tc lvng nhi t hay vng th c, v ni c mvng, c nhiu tim kim hon, th may chng chng tas tm ra mt c gi xinh p nh th. Bi l ni nochng bn lm n trang ni c nhiu m nhn luiti !.

V ng nh iu h d on, tm ng B-la-mn tm thy ti lng Sagala, mt c gi m nt pchng km g hnh nh tng vng kia. Ngi con giy tn l Bhaddha Kapilan, qu n ca mtgia nh B-la-mn giu c. Nng va trn mi sutui xun, tc l nh hn Pipphali Kassapa bn tui !

Mt ci tui cp k p nht i ngi con gi.Tn nng Bhadda Kapilan c th tm

dch l M Hnh ! (V Bhadda c ngha l may mn,hu hnh, cn ch Kapilan m ch mt mu scthm trm ging nh mu thm chu !)

Cha m Bhadda Kapilan (M Hnh) saukhi nghe li lm mai ca tm ng B-la-mn kia, linnhn li. V tm ng mai lp tc quay v trnh vi song


11/90

NGUYN IU 11

thn Pipphali Kassapa, s thnh cng tm ra ngi p

ca h. Nhng mt iu trng hp l lng, l nng

Bhadda Kapilan (M Hnh) cng khngmun ly chng. Nng ch c ao c xut gia, sngi sng phm hnh ca mt n o s.

Bn cht v hnh nguyn hng thng ging nhau

ca c nng Bhadda Kapilan v ca chngPipphali Kassapa hin nhin chnh l mt biu l thincn pht trin trong nhiu kip trc. H tng kt

bn, hnh o chung vi nhau, trong nhng hon cnhcng nghip. Nn kip ny qu lnh chn mui, ay h cng c nhng quyt nh tng t trong lc

tui thanh nin, cng nh v gi sau ny, trn conng mi ngi pht nguyn i mt hng, tm

phng php gii thot !

Ring Pipphali Kassapa (Thng Tnh Ca-dip) tngy tc tng n nhn bng vng, ri yu cu cha mhy i tm mt nng du nh th, th chng c yn tr

trn i ny lm g c mt ngi xinh p c y. Nhng khi chng nghe cc ng mai B-la-mn xcnhn tm ra mt m n siu hng, th ngc nhin vcng. Pipphali lp tc gi cho nng mt bc th, vntt ni rng :

Ny Bhadda (M Hnh) ! Xin nng hy ly mt

ngi khc lm chng, xng ng vi cc sc pv t cch ca nng, hu to nn mt mi gia nh y


12/90

NGUYN IU 12

hnh phc ! Cn ti, ti khng mun ci v. Ti

ch mong c i tu, tm li gii thot ! Mong nngng phin trch !.

V pha Bhadda (M Hnh) cng vy. Tuy khnghn m nng cng gi cho Pipphali mt bc th i khinh sau :

Ny Pipphali ! Em mong chng s tm ra mt ngi

con gi xng ng khc, c bn cht yu thch bn phnlm v, lm m trong gia nh, kt bn trm nm.Phn em, em vn mun xut gia i tu t lu, ch chdp thc hin. Mong chng thng cm !.

Nhng ng tic thay, c hai l th cao qu va k chng c l no n tay ngi ng nhn c. Nguyn

nhn l do s can thip ca cha m i bn. H kho lo sp t cho gia nhn chn trc hai bc ththanh bch y, ri thay vo bng hai l th khc,y tnh t, th non hn bin, nht nh ly nhau, chod c b chia r k chn tri ngi gc b, cng khngh t b... !

Kt qu, ngy ci n, nng Bhadda (MHnh) c cha m a du v nh chng (theo

phong tc n ) x Ma-kit- (Magadha), v hnl vn c c hnh nh c nh.

Tuy nhin, sau l ci, do hnh nguyn ca i vchng son, khi ni chuyn vi nhau mi bit c s tht

v cc bc th sp t kia.


13/90

NGUYN IU 13

C hai cng qu mn ngi bn i, v cng c

hn s gi nt hnh thanh tnh : Tuy gn chn gi nhngkhng hp thn nh v chng. Mi bui ti, truc khi lnnm ng, hai ngi u ln gia ging, mt trnghoa, ri mi ngi an gic mt bn. y l s tinh tnnhc nh nhau gn gi phm hnh !

Thi gian lng l tri qua, i v chng Trng

gi Pipphali v Bhadda

(Thng Tnh v M Hnh) sng nhng ngy thng cao thng. C hai khngmng n chuyn tm hiu xem ti sn m cha m i

bn s li cho mnh l nhng th g !

Nhng khi song thn c hai bn qua i, ng btn b h Pipphali v Bhadda bt buc phi thay th

cha m lm ch rung t...Ngy kia, khi ang kim k nhng tha rung ca

mnh, Pipphali Kassapa bt cht, vi mt nhn quanthanh tnh, nhn thy nhng hnh nh kh au canhiu chng sanh trong qu kh ! ng chng kin trcmt mt gia nhn ang cy rung. Nhng giun d, su

b, trong lng t b ht ln trn qun qui, lm mi chotng n chim t khng trung p xung st hi... !

Hnh nh ny, tuy i vi mt nng dn rt bnhthng, chng c g ng ch ht, nhng i viPipphali Kassapa, l mt hin tng gi ln bao nhiunim au kh ! ng suy ngh : S sung tc ca ta phi

chng l kt qu ca nhng hnh ng v tnh hay gintip st hi sanh linh ny ? Ti sn y, phi chng ang


14/90

NGUYN IU 14

gn lin vi s au kh ca nhiu loi cn trng, thp

sanh, n thn trong lng t ? Nhng g ta hng thhng ngy phi chng l nguyn nhn th b bao nhiusanh mng thp km bt hnh kia ?.

Suy ngh nh th Pipphali lin quay qua hi mtngi cy rung :

Ny bn nng dn ! Bn c thy chim chc st hi

nhng su b, cn trng gia cc lung cy ny khng ?Nu thy th yu cu bn hy cho ta bit ai l k chutrch nhim trc cc s st hi !.

Tha ng b h ! Chnh ng l ngi phi nhntrch nhim y, v li cy ny ch xi t di thmquyn ca ng !.

Nghe cu tr li ca ngi nng phu, ng b hPipphali Kassapa v cng kinh ng. Tm t ng linngh n mi lin quan cng nghip gia mt chng sanhny vi mt chng sanh khc. ng t ra bun b, bquay v nh. Va i ng va mt mi u t quaycung trong c. ng t nh : Nu nguyn nhn ti c

st hi nhng sinh vt kia quy v ta th ti sn, rungvn y i vi ta v ngha qu. N chng nhng khng gip ta pht trin c thin hnh, m cn ko tavng vo trong nhng cng nghip trm lun. Tt hn,k t hm nay ta s tng ht rung nng t ai, caci cho nng Bhadda. Du sao nng cng l v chnh

thc ca ta, ta sm tm ng thot ly cnh ti c,sng i sng thanh tnh ca mt o s !.


15/90

NGUYN IU 15

Mt s trng hp l ngay lc y ti nh, v ng b

h, nng Bhadda

cng c nhng u t nh th. Nngng nhn mt khong sn lt gch phi ng cc.Nhng cy m v nhng ht m ti c gia nhn trira nn gch nng.

Ri nhng con qu, nhng chim su, nhng cnhdiu, nhng con , t khng trung p xung, nut chng

cc su m v ti, v khng chu ni sc nng, ttrong cc tri m chui ra, tm li thot thn. i viBhadda (M Hnh), hnh nh y gi li cho nng mts kinh s v nghip c trong cuc sng chung trn thgian ny. Nng vi hi vi gia nhn phi chng nngcng c trch nhim trong vic phi kh nhng cy m

m h ang lm kia ? Cc gia nhn lin thnh tht trli :

Tha b b h ! Nu khng c lnh ca b thnhng cy m ny vn cn nm ngoi vn v nhngsu b kia vn yn trong t ca chng !.

Nng Bhadda lp tc suy ngh : Ch mt vic

gt hi nhng ht m thi, m ta v phm nchng y ti, th trong i sng hng ngy ca mt b

b h, qun th bao nhiu rung t, thu hoch baonhiu hoa mu, ta s vng vo nghip c bit l chngno ! Nhng nghip c y chc chn s khng bao gi cho ta, d tri qua mun ngn kip, c th vt ln

khi bin kh trm lun c ! Vy khi Pipphali vnh, ta s giao li ht mi quyn lm ch ti sn chochng ri ta s i tu... !.


16/90

NGUYN IU 16

(Li bn ca dch gi : Theo Kinh in chnh thng

ca Pht gio, nht l theo tng Lut (Vinaya) v tngLun (Abhidhamma) th mt nghip c (Akusala kamma)ch pht sanh khi c hai yu t : tc (Cetasika) vhnh ng (Karana) i i ! Nh vy, ng b b hPipphali v Bhadda ni trn, khng phm ti stsanh, v c hai ngi u khng c tc git hi cc cn

trng, su b, cng nh hai ngi khng ch thn lmvic c y ! Cu tr li ca nhng th cy v gia nhnca h vn da trn s ph phn phm tnh, ch khngng theo tinh thn Pht gio !)

Khi v chng cp b h gp nhau ti nh, by tnhng iu t duy ca mi bn cho nhau nghe, th nh

thot ly gia nh ca ngi ny c ngi kia hoannghinh khuyn khch. Th l h chn y phc mu vngnht, sm bnh bt, ct tc v co ru, ri t mnh snghnh xut gia, bung b sau lng bao nhiu gia ti, caci giao ht cho gia nhn, phn phi n dn ngho... !

V k t , ngi ta thy hai hin nhn kht s

cng khai pht nguyn : H s i tm cc bc chn nhn,A-la-hn gii thot, hc sng cuc i trong sch.ng b b h Pipphali v Bhadda (Thng Tnh vM Hnh) by gi l hai o s, bnh bt sn trn vai, chdp thanh vng, yn lng thot khi gia trang, cttrnh s pht gic, cn ngn ca cc hng gia nhn thn

tn... ! V h yn n ra i... !Nhng khi h n ngi lng bn cnh, cng thucquyn cai qun ca nh b h Pipphali, th nhiu nng


17/90

NGUYN IU 17

dn v h hng thy h trong y phc kht s, lin mp

xung di chn khc lc, khuyn can thm thit ...ng b b h nhn t i ! Sao ng b n b chng

ti nh nhng dn lao ng m ci, khng ngi gip ?.

Hi qu dn lng ! Chng ti tnh nguyn xut gia,ch v chng ti nhn thy tam gii ny nh mt

ngi nh ang chy ! Nu chng ta khng sm thot lyth s b kh no m thi !.

on quay sang nhng nng n (dn n l nhnng) o s Pipphali Kassapa hin t tuyn b tr tdo cho h... ! Ri ng cng n o s Bhadda (MHnh) tip tc ln ng, li m dn lng sau lng

nhn h khc than cho n khi khut mt.Trong khi hnh trnh, Kassapa i trc v

Bhadda i sau. o s Kassapa (Ca-dip) cht nghrng : Gi y, nu Bhadda Kapilan (MHnh) c lun lun theo ta, m nng c mt sc p

phi thng. Ngi i s d ngh rng : tr thnh

o s ri, sao i cu v chng b h ny vn khngth sng tch ri nhau c. Nh th, chc chi h lhai o s chn chnh ?.

Than i ! Nu th nhn a nghi, nhim t tngca h bng nhng tin n xu xa nh th, th nghipv khu nghip c ca h s nng n v cng ! Vy ta

v Bhadda khng nn v tnh gy ra cho h s suyngh ti li ! Tt hn ht ta v nng nn tch rinhau... !.


18/90

NGUYN IU 18

ang suy ngh th hai ngi n mt ng t ng,

Kassapa lin ni :Ny Bhadda ! Nng hy i v hng ny. Cn ta,

ta s i trn hng khc. Nh th s thch hp cho c haihn !.

N o s Bhadda (M Hnh) trc chng baolu, vn cng c cng ngh nh Pipphali Kassapa nn

vui v p :Ny o huynh Kassapa ! Qu ng nh vy. S c

mt ca mt n nhn xinh p bn cnh mt nam o sl mt iu bt tin ! Ngi i c th ngh lm v bnlm v phm hnh tu tp ca chng ta ! Vy yu cungi hy i con ng ca ngi, cn tin n tin bc

trn con ng ca tin n ! Chng ta c th chia tay ty !.

Ni xong, Bhadda cung knh i xung quanh o sPipphali Kassapa ba vng, on theo phong tc c n, nng qu mp di chn, chp tay t gi rng :

o phu th, n ng hnh, ngha bng hu caoqu ca chng ta bn chc trong v lng kip qua,hm nay c l kt t bng ng ng chia tay gii thotny. Vy yu cu o huynh hy i vo con ng bn

phi, cn tiu n s i vo con ng bn tri !.

V cng k t , hai o s chia tay nhau, mi

ngi i mt ng, mu tm Thnh qu ti thng l dittn phin no, gii thot sanh t lun hi, t o A-la-hn.


19/90

NGUYN IU 19

S chp : Lc y qu a cu rung ng v oai lc

do c hnh v song ca hai bc o s v nhn !

---o0o---

II- BHADDKPILN(M HNH)

By gi, chng ta hy theo chn n o s M Hnh(Bhadda Kapilan). L trnh tm o ngu

nhin a v n tu ny n thnh X-v (Savatth). , b c nghe nhiu bi php ca c Pht thuytti K Vin tinh x (Jetavana Vihara).

V lc y c Pht cha cho php thnh lp hthng Ni gii, nn b phi tm n c trong mt tu vinca cc n o s khng thuc Pht gio. Tu vin ny

cch khng xa K Vin tinh x lm. o s M Hnh n nm nm, cho ti khi Gio hi T-kheo-ni Phtgio ra i, b mi c th gii T-kheo-ni. Ri chng

bao lu sau , b li c qu A-la-hn.

Mt hm, nhn ca ngi hnh kim ca i Sa-mn Kassapa (Ca-dip), v ng thi tit l s c qu

gii thot ca mnh. Thnh T-kheo-ni A-la-hnBhadda (M Hnh) ngm my cu k rng :


20/90

NGUYN IU 20

t Pht ng l ngi tha t,

Ca-dip ngy nay tm tnh, trong.Thy r tin thn sanh t xoay vng,Nhn vi qu t mun i qu kh.

Chm dt ti sanh, Thnh tm c th.Hiu bit siu phm vn php tinh thng.

Ba tu lc l phm hnh tam n.Khng vi c, c khng cng mt th !

M Hnh nht tm khng ngoi liu s,Gic, Hu ng sanh dt kh : Nit-bn.Thng Ma vng chm dt c thi gian,y kip cht, ht tri, ngi, cm th...

Tam gii kh, vui, nhn duyn thy ...Phin no tch ri, tm tnh thun chn !Thanh tnh l y, n ch ci trn...

Trong thanh tnh y t do Php T !(Nguyn iu phng dch theo

Tn Tc N K Ngn s 63-66 :

Theriatha n. 63-66)

L mt Thnh Bt Lai (A-la-hn), T-kheo-niBhadda(M Hnh) hng ngy dn n lc vo vic

dy d v hng dn nhng n tu s mi nhp mn trongk lut phm hnh. Theo nhng bi phn tch v LutPhn T-kheo-ni (Bhikkhuni Vibhanga) th c nhiu


21/90

NGUYN IU 21

trng hp c ghi li trong Kinh in, lin quan

n cc n t ca b, a ti vic ch ra mt s giilut. (Theo Bhikkhni Vibhanga : Lut Phn T-kheo-ni.Pcitiya 10-12-13 : ng i Tr 10-12-13 v Sangh-disesa1 : Tng Tn gii s 1).

Mt khc, c hai cu chuyn c thut li vvic Thnh Ni Bhadda Kpilan (M Hnh) l

nn nhn ca s ganh t, bi mt T-kheo-ni khc,vn l ngi c nhiu c tm vi Sa-mn i Ca-dip. l T-kheo-ni Thullananda, mt ging s ctrnh hc thc v c ti thuyt php. Nhng ngtic thay, l nhn tm ca n ging s ny khngc ni bt nh tr thng minh v sc hc vn, nn b b tnh ch k chn ng s pht trin phm hnh.(Nguyn tch ch ra gii cm trong tng Lut cng cnhc n tn T-kheo-ni Thullananda y nhiu ln).

S l khi Thnh Ni Bhadda (M Hnh) tr thnhmt ging s c nhiu ngi a thch, trong c cnhng t ca T-kheo-ni Thullananda. N tu s

ny, v ganh t, m tr thnh tc gin. B ph ri ith bng cch dn mt nhm t trung tn, i ti ilui, tng Kinh ln ting, gy kinh ng trc tnh thtca Thnh Ni Bhadda. Kt qu, T-kheo-ni c tmkia b c Pht qu trch v ch iu lut c linquan n s lm n ! (Theo Bhikkhni Vibhanga, Pcitiya33 : T-kheo-ni Lut Phn, ng i Tr s 33).

Mt ln khc, d c li yu cu ca ng o, T-kheo-ni Thullananda khng xp t ch ng n


22/90

NGUYN IU 22

nh cho Thnh Ni Bhadda (M Hnh). Kt qu, v

n Thnh nhn kh knh y lm vo tnh trng chngc ch . (Theo Bhikkhni Vibhanga n. 35)

Tuy nhin, Thnh Ni Bhadda, v c qu A-la-hn, nn nhng s ngc i ca bt k ai cngkhng lm cho b bun gin. Tri li, Thnh Ni cn

biu l mt lng t bi, v t t v b bn i vi n

ging s Thullananda. Thnh Ni lun lun khen ngitrnh hc vn ca v T-kheo-ni thch ging ony, mt cch y khuyn khch v thnh tht !

Chnh c Pht cng nhiu ln xc nhn ThnhNi l bc t c Tc mng thng (nh c tt ccc kip trc). Theo Anguttara Nikaya : Tng Chi

A Hm ! Cc bi ch gii ch Phn (Pali) v TcSanh Truyn (Jatakas) cng ghi li cho i sau nhiuthut s v tin kip ca Thnh Ni M Hnh(Bhadda). Hu ht trong cc kip qu kh y, b uc cng nghip phu th vi tin thn Thnh i Ca-dip.

---o0o---


23/90

NGUYN IU 23

III- NHNG TIN KIP CA

KASSAPA (CA DIP) V CABHADD KPILN (M HNH)

Vo thi c Pht qu kh tn l Vipass, tin thnCa-dip (Kassapa) v M Hnh (Bhadda) sanhlm i v chng B-la-mn v cng ngho kh. Hkhn kh n m c hai ch c mt mnh vi che thn.H chng i lm thu, lm mn kim n, th v phichu la l, n thn trong chi l. Cn khi v ra nggnh nc, hi rau, th chng phi trn trong nh, khngdm gp ai c !

V gia sn ca h ch c mt tm vi che thn, nn

ngi i gi l v chng ch c mt ci kh(Ekasataka) !

i vi chng ta ngy nay, cnh cng khn c yl mt iu kh tng tng c. Nhng cng khtng tng hn na, l trn th gian ny, hn cnhng k bt hnh nh vy, m h vn nhn ni, vuiv, tip tc kip sng. V tin thn ca hai v Thnhtrong Pht gio chng ta, l hai con ngi tri quaqung i khn kh y ! c tnh c o ng ni y l s ha thun ca i v chng cng inh kia,c m t nh mt th hnh phc cn bn c thgip h vt qua, chu ng ni mt cuc sng honton en ti !


24/90

NGUYN IU 24

Nhng c hai v chng ngho mt y u c

duyn may l sanh ra nhm thi c c Pht i.H mt lng thay phin nhau ngi ny i nghe phpth ngi kia vui v nh.

Ngy n, nhn nghe bi php ca c PhtVipass thuyt v phc bu ca s dng y, ngichng bng pht tm mun b th. Nhng nhn li

mnh chng c mt vt g c ngoi ci kh ! Thnht, b th ri ly chi v che thn, ln sau i nghe php? ! Th hai, khng kh th cch chi l mt ra lm thulm mn kim n ? !

S ngn ngi khin cho ngi cng inh utranh vi ni tm quyt lit. Anh t nh Ci kh ny

l vt chung ca v ta v ta. Vy thun v thunchng, ta hy v nh hi kin nng. Nu nng ng th ta s em hin vo l dng y !. Nhng anh li suyngh : Gi s v ta khng ng th ta khng cn hyvng g thc hin hnh b th hay sao ?.

Cng phn tch v n o, anh cng thy : Ci phc

mi kh tm, ch lng ch k th hai v chng anh lunlun sn sng dt b !...

on anh qu vui sng vi s chin thng clng mnh, qun ht hon cnh xung quanh l mt buic Pht ang thuyt php. Anh bt thn chp tay laln Ta thng ri, ta thng ri !...

Lc y, nh vua cng c mt nghe php. Tuy vuangi trn cao nhng ting la ca anh chng nht kh


25/90

NGUYN IU 25

vn thu tai qun vng rt r. Vua lin ra lnh cho v

quan dn ngi lm n n hi rng : Anh dn ngho kia ! Ch c Pht thuyt php lni tn nghim, ti sao anh dm la ln ting ?

Ci tu b h ! V tin dn hiu c mt qu phctrong li Pht dy, nn tha thch qu, qun mt mnhang ch tn nghim ! Mun ly b h rng dung !

Nh vua nghe th ly lm l, bn hi tip : Ngi bo hiu c qu phc m la hong ta

thng ri, ta thng ri l ngha lm sao, hy ni cho trmnghe ?

Anh chng nht kh vi thnh tht thut li nhmun hin mnh kh duy nht ca mnh vo l dng y,

v nhng do d trong tm anh trc hon cnh v chngch c mt mnh vi. Anh thut trn u ui, n lcanh dn ht ngh lc, chin thng c lng ch k camnh m qun c mi vt xung quanh, nn buc ming laln ta thng ri, ta thng ri ! v.v...

Nh vua nghe xong ht t v nghim khc. on vua

hoan h ban cho anh chng B-la-mn nht kh ynhiu qun o, v truyn quan th v a v chng anhvo cung phong cho chc Ni gim v cung n.

Th l s phn bn cng ca i bn B-la-mnnht kh kia chm dt t !

Khi ht tui th, ngi chng lm Ni gim, nh qu

phc b th khng v k, do nghe c bi php ca c


26/90

NGUYN IU 26

Pht Vipass, sanh ln ci tri. Cn ngi v sanh

lm tin n.Ri mn kip thin gii, c hai cng ging trn, sanh

lm vua v hong hu, cai tr vng quc sung tc rngln. C vua v hong hu u thin tm ht lng thngdn, nn b tnh c an vui, hnh phc. c bit l cvua cng hong hu lun lun tn knh nhng bc Sa-

mn, o s c gii hnh, ng thi ht lng h o ccbc Thnh nhn, nht l ch v Bch-chi-Pht (hay cngi l Pht c-gic).

Mt tin kip khc, tin thn M Hnh (BhaddaKapilan) sanh lm m mt thanh nin B-la-mn,l hc tr ca mt v B-tt (Bodhisatta), (B-tt ny v

sau l c Pht). Thanh nin ny rt p trai, hin lnhv nui hnh xut gia. Cn tin thn i Ca-dip(Kassapa) th sanh lm cha, v A-nan- sanh lm contrai duy nht trong gia nh, tc l ngi thanh nin B-la-mn ni trn.

Ngi m vn mun cho con trai mnh (tin thnAnanda) trc khi tr thnh o s, hy hng th nhnglc th i. Nhng mt bin c lm cho thanh ninkia pht lng nhm chn cnh sng th tc mt cchquyt lit ! l v b m ca thy ngi thanh nin

bng m ra yu thng chng, ri si tnh vi chng. Bsi tnh n c th sn sng git cht con trai mnh trnh gp trong nhng vn luyn i. Thanh nin B-la-

mn y qu l mt nn nhn b vng trong mt v kchtnh y m qung, dm dt v to bo. Chng rt cmt bi hc v s nguy him ca tt nhim dc lc


27/90

NGUYN IU 27

i, nn sau chng bao lu, chng thnh cng trong

vic thuyt phc cha m cho php mnh xut gia, lm os. (Theo Tc Sanh Truyn s 61 : Jtaka n. 61).

Cn mt qu kh khc th tin thn Ca-dip(Kassapa) v M Hnh (Bhadda) li sanh lm i vchng B-la-mn c tt c bn ngi con. Bn ngi conny v sau chnh l Thi t S-t-ta (Siddhatta), A-nu-

lu- (Anuruddha), X-li-pht (Sa

r

putta) v Mc-kin-lin (Moggallana) trong gio php ca Pht ThchCa. C bn ngi con y u mun xut gia lm o s.Thot u h b cha m l v chng ng B-la-mn ngncn. Nhng sau, nh nghe h gii rnh li ch thit thcca i sng tu hnh v nhng sa a ca cuc i dclc, nn chnh v chng ng B-la-mn cng theo chn

bn ngi con i xut gia lun. (Theo Tc Sanh Truyn s509 : Jtaka n. 509)

Li trong mt tin kip khc, c Ca-dip (Kassapa)v M Hnh (Bhadda) u u thai vo bng ca haithiu ph B-la-mn ng u hai ngi lng. Hai ngichng lm x trng ca hai thiu ph ny vn l i

bn thn giao nn ha vi nhau rng : Nu hai a bsanh ra l mt trai v mt gi th h s tr thnh sui giavi nhau !. Ri iu mong c ca h n.

Nhng hai a tr y vn l hu thn ca hai v tint ci tri Phm Thin ging trn, nn chng chngnhng khng mc dnh trong s luyn i, m cn ng

lot xin php cha m c xut gia lm o s. (Theo TcSanh Truyn 540 : Jtaka n. 540).


28/90

NGUYN IU 28

Cn ni v s lm li, hnh ng trong ngu ti th

tin thn M Hnh (Bhadda

) phm mt ln. y lthi qu kh xa xa khi khng c Pht Ton Gic ra icng nh lc Chnh php mt, nhng trn th giancn mt v Pht c-gic (Paccekabuddha). (Pht c-gic l mt Thnh nhn rt t ni v him khi thuyt phpcho ai). M Hnh (Bhadda) ngu nhin ti sanh lmmt n in ch. Mt hm, do gy g vi c em du csc p v c hnh, thng xuyn cng dng cho vPht c-gic khi Ngi i kht thc. Ri ngi n inch y v ganh t em bn vo trong bt ca v Phtc-gic, ct ch chc tc c em du kia. Nhng khingh li th b lin hi hn, vi n gp v Pht c-gic, xin li bnh bt, ra sch s, ri t nhiu thc n sang

trng thm ngon vo, v dng li cho V o s (Bin ch khng ng l mt v Pht c-gic).

Do nhn va lnh va xu y, trong kip k tip, tinthn M Hnh (Bhadda) sanh lm mt ngi n brt xinh p, nhng trong ngi tit ra mt mi hi thi,khng ai dm gn lu. Tin thn Ca-dip (Kassapa) lc

y l ngi chng, thot u v m sc p ly nhau,nhng v sau cng khng chu ni, phi xa lnh.

V l mt thiu ph xinh p, b li bit tm nhiudu thm che giu im yu ca mnh nn sau bvn c nhiu ngi n ng khc mn chung. Chmt iu bt hnh cho b l ai ci b, ri sau cng phi

b ! Bao nhiu cuc tnh hoa mng ca b ri cng dnn mt kt thc chia tay.


29/90

NGUYN IU 29

Trong lc b ang tuyt vng th mt ngh t t

mun la b cuc i cht n. B t nh trc khinhm mt, ta hy s dng mt cch hu ch nhng caci ny. on b tp trung ht n trang vng, bc,nh th c nu chy c thnh mt vin gch rt qu.B em vin gch rt qu y cng dng n mt tuvin, xy vo trong mt ngi bo thp l ch tn thhi ct ca mt c Pht mi nhp dit ! V vin gchca b l vin gch cui cng hon tt cng cuc xydng ngi bo thp !

L thay, sau khi lm xong vic lnh y, b cha kpquyn sinh th mi hi thi trn ngi b t nhin binmt, thn th tr thnh thm tho, v ngi chng u tinl tin thn Ca-dip (Kassapa) tr li tm b v sng

chung mt cch m m nh thu h mi ci !Tc Sanh Truyn (Jataka) cng ghi r : Hai kip

trc khi n kip cht, tin thn Ca-dip (Kassapa) vtin thn M Hnh (Bhadda) ti sanh lm qucvng v hong hu, ng tr trong cung vng in ngc Ba-la-ni (Benares). V hong hu l ngi rt sng bi

ch v Thnh Tng, nn nhn c mt c Pht c-gicbt thn vin tch, b m ra kinh cm, chn nn cuc iph du, ri b ngi hong hu i xut gia, chm ch tuthin trn ni Hy-m-lp-sn (Himalaya). Khi mn tuith, c c vua v b u c sanh ln ci tri PhmThin. V h an hng mt cuc i v cng

trng th (di bng v s kip ngi, khng th nom xit !), cho n khi c hai cng ging sanh xungci trn, lm con trai v con gi trong hai gia nh B-la-


30/90

NGUYN IU 30

mn, ri mang tn Pipphali Kassapa (Thng Tnh Ca-

dip) v Bhadda

Ka

pila

n

(M Hnh).T nhng Tc Sanh Truyn k trn, chng ta c th

kt lun rng : Trong hu ht cc kip qu kh, tin thnca i Ca-dip v Thnh Ni M Hnh lun lunhng phc lnh trn ci tri Phm Thin, v tinh tn gngi c hnh khi lm ngi. cng chnh l l do m

kip cht h xem thng danh vng, la b ca cimt cch d dng. Nht l khi h l v chng mcng c th gi c nhc thn thanh tnh, khng cho ntdm dc lm hoen lc cn, cui cng t c qugii thot cao nht trong cc hng Thanh-vn t Pht !

IV- CA DIP GP PHT

Tip tc cu chuyn, chng ta hy quay li, theodi bc chn ca i Ca-dip (Maha Kassapa)xem. Sau khi chia tay vi ngi bn ng, nguynvng tm o a ngi v u ?

Theo Kinh in chp li th lc y qu t rungng v khng chu ni c hnh v lng v i chxut gia ca o s Thng Tnh Ca-dip !

c Pht thy r trng thi y v bit rng : Mt vnhn ang n c duyn gp Pht v tr thnh bc imn . Ngi lin ra khi b on (ch ngi), ri tin ra


31/90

NGUYN IU 31

pha ng, i khong nm dm ha v i t

sp n. Mt hnh ng nghinh n y lng t bi m ssch sau ny thng nhc li ! (Theo Tc Sanh Truyn s469, on m u : Jkata n. 469, Introd.)

a im c Pht ang truyn o l Trc Lm tinhx, gn Vng X thnh v hng Pht i gp ThngTnh Ca-dip l hng Nalanda. Do chng ta c thxc nh c ln gp g u tin ca c Pht v vmn th nht ny l khong gia Vng X thnh v

Nalanda. (Nalanda v sau c mt trng i hcPht gio quc t ln nht u tin v l ch pht xuthu ht nhng ti liu nghin cu Pht gio cn bn chott c cc trng phi Pht hc trn th gii. Chnh TrnHuyn Trang, i nh ng Trung Hoa cng l mt

hc gi xut thn t i hc vin Pht gio Nalandany.)

i c khong nm dm th c Pht dng chn,an ta cnh gc mt cy sung, ch ngi i t... !Khi Thng Tnh Ca-dip (Pipphali Kassapa) n ni,th ngi nhn thy dung mo ca c Pht ta ho quang

rc r, phong thi siu phm, thanh tnh v gii thot baotrm c thn th, nn t nh : y hn l mt siuThnh nhn, mt bc i Gic ng ! Ngi chnh l nhsng cu kh m ta ang mun tm !

Ngh th, ngi Ca-dip lin sp ly Pht ri tndng rng :

Knh nh l ng Cao thng. Ngi chnh l Phtton gic, l Bn s ca bn o !c Pht lin p :


32/90

NGUYN IU 32

Ny Ca-dip ! ng hy ngi xung y ! Nh Lai

c mt ca qu tng ng ! l php gii thot m ngs l ngi tha hng !Ri c Th Tn tip :Hy rn luyn ly ng ! Ny Ca-dip ! Th nht l

hai php gh s v h thn ti li. Hai php cao thngny phi lun lun c trong tm cc Sa-mn lo thnh,cc tu s mi nhp mn, hay cc T-kheo trung nintrong Pht gio, v l cn bn ca phm hnh !

Th hai l php lnh no ng nghe c ca NhLai, c kh nng a n thin nghip th ng phi tinhtn ghi nh, tinh tn suy gm v tinh tn thi hnh !

Th ba l nh tm bit mnh, trnh xa mi nguynnhn lm cho d dui, nht l lm cho ngi i khinh

mn v li.y l nhng php m ng phi thc hin ! (Theo

ch gii th khi y c Pht dng thn thng l raba mi hai tng tt cho Thng Tnh Ca-dip nhnthy !)

Sau c c Pht v v nht i mn di gt

v hng Vng X thnh. Trn ng i c Th Tnbng r vo mt gc cy t mun ngh chn. ThngTnh i Ca-dip lp tc ly y ng hn ca mnh xpli bn ln lm ta c cho c Pht ngi. (TheoKinh in Pht gio th y l mt hnh ng to phcv cng ngha ca i Ca-dip trong kip cht !).

c Pht t bi ngi xung, ri khen rng :Ny Thng Tnh i Ca-dip ! Tm y ng hn

ca ng xp lm ta c tht m v tin li !


33/90

NGUYN IU 33

(Li thm ca dch gi : C sch gi tm y ng hn

ca i Ca-dip l th y v nhiu lp, tc y rch ! Nhngtheo ch su tm ca chng ti th l mt th y chnglnh. V thi c n , ngi ta thng ct vi lmnhiu mnh nh, ri bn chng ln nhau, cho dy, chom).

Lc y, i Ca-dip tha :Bch c Bn S ! Xin Ngi t bi nhn lnh ta

c, va l y ng hn ny !.Ny i Ca-dip ! Nhng Nh Lai chng c vt g

tng li ng ! Nh Lai ch c mnh y bng vi th rch, c. Nh Lai mun biu ng... !.

Thng Tnh i Ca-dip vui mng tip nhn :Tht l hnh phc cho bn o, c trao i y

phc vi c Bn S ! Bn o sn sng mc tm y vith va rch, va c ny, do c Pht trao tng !.

Trong Tam Tng, s trao i y phc y, cxem nh mt vinh d ln nht m c Pht dnh choi Ca-dip ! V ngoi ngi Ca-dip, khng mt tth hai no ca c Pht, c hn hnh nh th !

V sau ln trao i y phc y, i Ca-dip phtnguyn thng xuyn th hnh tu u (Dhutanga),mt cch tu kh hnh, hn ch s i hi ca xc thn rthiu nghim. Cch tu Kh hnh ny c mi ba chi,gi l mi ba php tu u , nh sau :

1- Nht vi qun t thi, hay vi b khu li lm y,

ch khng dng y mi (Pamsuku

lika).


34/90

NGUYN IU 34

2- Ch sng vi tam y (Tecvarika), tc l chng c

y d tr (Tam y l y Tng-gi-l, y Ut--la-tng v yAn--hi).3- Phi kht thc mi bui sng m n, trc 12 gi

tra (Pindapatika).4- Khi i kht thc, khng c b st mt nh no

c (Sabbadana Carika) : m ch s ha bnh

ng. Sa-mn chn chnh l ngi khng chn nh giu,hay nh c thin cm, kim thc n ngon, m qunnh ngho, hay nh km t tm, c th hin thc n d !

5- Phi ngi bn gi hay kit gi m th thc v chmt ln, trc 12 gi tra. Khi ng dy th khng thth thc na (Ekasanika).

6- Phi n trong bnh bt (Pattapindika).7- Ch nhn thc n vo bnh bt t tay th ch va

v mt ln thi (Khalupaccha Bhattika).8- Phi trong rng, khng c ng trong xm

(Arannika).9- Ly vt thin nhin nh bng cy che ma, che

nng, khng dng tri, ct cc (Rukkhamu

lika).10- Nu chng c rng ni, chng c bng cy, thphi kin nhn trn qung trng, khng c tm kimcho ra hang hay ng (Abbhekalika).

11- Thng xuyn dng ngha a lm ni hnh o(Sosanika).

12- Nu Tng on ch nh T-kheo th hnh u phi ch ny hay ch kia v.v... th hnh gi phi


35/90

NGUYN IU 35

tuyt i tun theo, khng c tri lnh !

(Yatha

santhatika).13- Ch ngi m khng nm (Nesajjika). ni chdng ba oai nghi i, ng v ngi, ch khng nm ! Voai nghi nm thng lm cho con ngi ng say, qunmt vic hnh o !

(Mi ba php tu u ny do dch gi su tm v

b sung. Trong bn chnh bng ting Anh ta l MahaKassapa ca Hellmuth Hecker khng c).

Theo ch gii th Sa-mn i Ca-dip, phtnguyn th hnh u thng xuyn k t , xngng vi s tip nhn tm y vi th do c Pht t taytrao tng.

i Ca-dip chnh l v Sa-mn u tin, c dng chthc hin mi ba php u , khi c Pht ch dy,

pht trin tnh tri tc, hnh chi b, v rn luyn ngh lcgii thot. Ngi cng l bc gng mu th nht tronghng Tng chng, khin cho hu ht nhng t cangi noi gng ngi tu hnh u trn i ! (Theo

Anguttara Nikya : Tng Chi A Hm).Vo ngy th by sau khi gia nhp o Pht, Sa-mn

i Ca-dip c qu A-la-hn, mt phm Thnh caonht, gii thot ng khi mi phin no th thin lnvi t.

Ri mt thi gian kh lu sau ny, nhn trong mt

cuc ni chuyn vi A-nan-, Trng lo i Ca-dip thut li giai on v lng tu Pht ca ng nh sau :


36/90

NGUYN IU 36

By ngy u, bn o th dng s cng dng ca

ch tn th m thn tm cha c gii thot. Nhng quangy th tm, Thnh qu A-la-hn hin hu trong tm!

(Theo Samyutta Nikya 16 : 11

Tp A Hm 16 : 11)


37/90

V- DUYN PHN CA I CA DIPTRONG HNG CC GIO CA

PHT THCH CA

Nhng in tch xa nht chng t c mt milin quan cng nghip v lun hi su xa gia tin thni Ca-dip v c B-tt tin thn Pht Thch Ca.Mi lin quan ny d nhin nm su trong nhngkip qu kh. V theo cc Tc Sanh Truyn k r, thc t nht mi chn kip, Ca-dip v tin thn Pht

ti sanh trong cng mt gia nh. Theo , c n suln, tin thn i Ca-dip sanh lm cha ca c B-tt tin thn Pht. (Ghi trong cc Tc Sanh Truyn s 155,432, 509, 513, 524, 540). V c hai ln h sanh lm anhem. (Ghi trong Tc Sanh Truyn s 488, 522). Cn hu hth sanh lm bn hu, hay lm thy tr.

Do , chng ta s khng ly g lm ngc nhin khichng kin i Ca-dip vo kip cht, va trng thyc Pht, t ra cm mn, phc tng v lp tcnhn Pht l bc Tn s ! (Ging nh mt nimtrng i t nhiu kip ca hai bc phm hnh n lc hi t chn mui !)

Nu xem kip cht l ln on t sau cng, qubu nht ca i Ca-dip vi c Pht, th chng ta c


38/90

NGUYN IU 38

th nhc li nhng on hun d sau y, nh c v

tr ca i Ca-dip trong khi c Th Tn cn ti tin :Ny i Ca-dip ! ng hy thuyt php i ! Thuytphp n ch T-kheo tng, khuyn khch h tinh tntrong Chnh o ! Ny i Ca-dip, ng v Nh Lai,mt trong hai ngi phi hng dn Tng chng !(Theo Tp A Hm 16 : 6 Samyutta Nikya 16 : 6).

Nhng li ni c bit trn y, c Th Tn ch ni vi i Ca-dip, ch khng tht vi ai khc !.

Theo ch gii th c Pht s d khng ngh nhng nhim v (hng dn Tng chng) tngt, n X-li-pht (Sar putta) v Mc-kin-lin(Moggallana), khng phi v c Th Tn khng tn

nhim hai v cao ny, m vn l v c Pht bittrc hai Thnh Tng y v Pht s nhp dit trc iCa-dip ! Cn A-nan- th khi y cha c qu A-la-hn !

Mc d c Pht nhiu ln xc nhn v khenngi kh nng ni php ca i Ca-dip, nhng c ba

trng hp, v mn th nht ny vn ngn ngikhng chu khuyn nh ch T-kheo Tng. Ngi lmnh vy chng phi v ngi khng sn lng, hay chng

phi v ngi chnh mng trong vic gio dc cc th htr, m l v ngi bit chc c mt s T-kheo bt tunChnh php !

Trng hp th nht, Trng lo i Ca-dip nhn thy : Khuyn nh nhng T-kheo thng ci likhng thc tm phc thin, chng phi l mt chuyn d


39/90

NGUYN IU 39

! Cha k nhng T-kheo ny vn t chi, chng chu

nghe cc hng huynh trng dy d, v t khinhthng ng o !. Trng lo i Ca-dip cn nghecc T-kheo thiu c hnh y khoe khoang rng :Chnh h mi c ti lun o v thuyt php. H cnthch Chng ta hy th thuyt php thi ua, xem aigii hn ai, ai c th thuyt php di, duyn dng vli ging nhiu vn chng hn ai ?.

Khi c Pht c i Ca-dip thut li chuynny, Ngi lin cho triu tp nhng T-kheo cng u vng mn rn bo, em h tr v vi hnh tu khimnhng, dp b tt xu xem mt vi kh nng phmtnh nh nhng chn l gii thot (Theo SamyuttaNikya 16.6 Tp A Hm 16- 6). Kt qu i Ca-dip nh tnh nhn ni m dng t bi php ca c Pht phcthin c mt s T-kheo lm lc, thay v Trng loi ch tranh lun hay ch trch nh h.

Trng hp th hai, i Ca-dip gp phi mtnhm T-kheo ng ngnh, khinh thng mi hu qutng quan, khng tin vo iu tt, nghip xu, khng

bit h thn v gh s ti li, khng sn sng tm hiuth no l iu ngay l tht ! Trc mt hin tngng tic nh th, i Ca-dip a ra mt nhn xttng qut, khng nhm vo mt c nhn no ht. Ngini :

Tnh trng suy i hnh kim ca nhng T-kheo

v thc , c th v nh vng trng ang khuytdn. Mt tinh cu mi ngy mt i vo trong qu o

b che mt nh sng, khng cn s lng ly, khng cn


40/90

NGUYN IU 40

nim tin, khng cn hy vng vin dung, khng cn ng

lc a n Thnh nghip, v khng cn ch giithot ! (Theo Samyutta Nikya 16- 7 Tp A Hm s 16- 7).

Cn trng hp th ba thut li khi y c Pht,ng trc s do d phi hng dn cc T-kheo btcn tin b ca i Ca-dip, Ngi ch thnkhuyn co ch T-kheo Tng lm lc khuyn h phi

tr v vi chnh hnh, v Pht khng tip tc ni pi Ca-dip lm vic y na !

Pht dy :

Ny i Ca-dip ! Tht l ng khen, khi c nhngSa-mn ch thch n c trong rng vng, ch sng bngkht thc, ch dng y c, ch c tam y, ch thch c

c... ! Nhng Sa-mn ny lun lun tri tc v t hammun, lun lun chuyn cn trong phm hnh v cao i sng n gin, lun lun n ha v vui v... !Khi nhng Sa-mn nh th i n u th h c cchng c s hay xut gia n tip mt cch mng r vknh trng, xem h nh nhng Thin chng, ri phn

ng t ng r nhau bt chc h, hnh tr Chnh php, c li ch cho mnh, v lm gng chonhng ngi khc ! y l chn hnh phc !

Ny i Ca-dip ! Nhng cng c nhng kc thin h n tip mt cch long trng, hay cnhiu ngi bit danh, ch v h khng thch i sngm bc, khng thch i sng trau gii ngh lc. Hc ni ting v tt mun g c ny, v h cnhiu tin bc, v v lng tham thc y h ci g cng


41/90

NGUYN IU 41

dm lm ! Ri nhng hng thp thi, ln hp trong dc

lc, x hi ly h lm gng, c gng chy theo stha mn phm tc, cho n khi gc ng trong au khv tht vng !

Ny i Ca-dip ! Nu chn hnh phc ni trnc li lc v trng tn nh th no, th au kh vtuyt vng do lng tham gy ra cng nguy him v dai

dng nh th y !(N. . gii dch theo hai on Pht ngntrong Samyutta Nikya s 16 : 8

Tp A Hm 16 : 8)

Mt ln n i Ca-dip hi Pht :

Bch c Th Tn ! V l g trc y Pht ch ch

t iu rn th c nhiu ngi t tu chng qu A-la-hn,cn by gi Pht dy y gii lut, m li t ngi cc qu y ?

c Pht tr li :

Ny i Ca-dip ! Hin tng suy i o hnhgii thot tuy c xut hin trong thi Pht ti tin (v c

nghip qu dy ca tam gii chng sanh) nhng Chnhphp ang cn tip tc ban hnh. V vy nn gii lutmi ngy mt nhiu so vi s Thnh nhn t ccu cnh !

Ny i Ca-dip ! Vo thi mt php chnh hnhs khng cn na, s b ngi i khinh b, nguyn

ra. Thay vo , t o s c cao, s c phnng tranh nhau bt chc ! Nh mt tai bin o lnt i (t, nc, la v gi) trn a cu ny : Cung


42/90

NGUYN IU 42

phong, i ha, hng thy v ng t s xy ra cng

mt lc lm cho ci ngi tn dit nh th no, th tnhtrng t o, c nghip cng lm cho x hi, loi ngien ti, khng hong, thng kh chm m trong phinno cng cc nh th y !

Ny i Ca-dip ! Thi mt php l thi c nmiu hi s thnh hnh l :

1- Ngi i khng cn tin tng vo Pht l bcChnh gic, dit tn phin no, gii thot khi sanh tlun hi !

2- Ngi i khng cn tin tng vo Chnh php lcon ng a n dit kh.

3- Ngi i khng cn tin tng vo cc bc phm

hnh l cc hng Sa-mn hay c s tinh tn thc hnhChnh php.

4- Ngi i khng cn tin tng vo gii lut lnn tng ca mi tin ha.

5- Ngi i khng cn tin tng vo thin nh lphng tin duy nht thanh tnh ni tm, tiu tr

phin no. Ny i Ca-dip ! Tuy nhin, ngy no T-kheo,

T-kheo-ni, Thin nam v Tn n cn tin tng trn vnhay tin tng mt phn no vo nm gi tr ni trn thngy y nh sng gii thot vn cn, v v minh khngth no c quyn lm kh th gian c !

(Din ging theo on Pht ngn trongSamyutta Nikya 16 :13, Tp A Hm 16 :13)


43/90

NGUYN IU 43

Mt iu ng nhc li y l : Da theo on

Pht ngn ni trn th Tng-gi khng phi l thnhphn duy nht c th bo tn Chnh php. Khi cchng xut gia, tu s tr thnh d dui, khinh thnggii lut, khng thc hnh hnh tu gii thot, m cchng Pht t ti gia cn tin tng vo nm gi tr nitrn th thi mt php hon ton vn cha xut hin !

Lin quan n nhng on Kinh nm trong tpKassapa Samyutta (Ca Dip Tuyn Php), ghi linhng li khen ngi ca c Pht v i sng khhnh, thng xuyn th php u ca i Ca-dip,th mt ln n, nhn nhn thy Sa-mn i Ca-dipmc y qu rch, v khng bit bao nhiu ln, dy cm,khi c xt c th gy thng tch ngoi da. c Pht khuyn v i t th nht ny nh sau :

Ny i Ca-dip ! Nay tui ng cao, cn gign sc khe tip tc con ng tu tp, Nh Laikhuyn ng nn nhn y lnh ca tn th dng cng, vth thc ni nh ca cc hng Pht t, khi h thnh tmthnh mi ! Nh Lai cng khuyn ng khng nn su

trong rng, mt cch c lp, phng khi au m, thin nam tn n c th hay bit m h tr... !

Nhng i Ca-dip chn thnh tr li :

Bch c Bn S ! t lu, bn o vn quenvi np sng n tu trong rng vng, vn thun thc vi

bc chn kht thc i, v vn bnh thn di lp

y phc tuy rch nt nhng cn che c tm thn.Trong i sng thanh tnh y, bn o tm ra s an


44/90

NGUYN IU 44

lc cao thng v bn o cng khuyn nhng ai hu

duyn vi mnh nn thc hnh nh th ! Trong ni tmca bn o, hnh phc chnh l s gim thiu hammun, t mn vi nhng vt cht g mnh ang c, gictnh v chuyn cn trong chnh nim !.

Ny i Ca-dip ! ng hy thuyt minh i !Thuyt minh tht r rng v sao ng thc hnh nh

th ?. Bch c Th Tn ! C hai l do cao thngkhin cho t dng mnh gi phm hnh u nghim tc :

- Mt l t c chn hnh phc v gii thotcho chnh mnh ngay kip ny.

- Hai l bi lng t bi, mun t thn lm gnglnh cho cc th h mai sau trong ba ci !

c Pht lin tn thn :

Tht l nhng li l qu bu ! Ny i Ca-dip !Cc iu ng va tht l nhng Thnh ngn, din ttrn vn mt phm hnh em li an vui v hnh phc cho

chnh mnh v cho mi loi chng sanh trong tam gii !Phm hnh y khng nn gin on ! Gng sng ykhng nn b che m !

(Din dch theo Tp A Hm 16 : 5Samyutta Nikya 16 : 5)

Ri c Pht tuyn b trc cc hng Tng chng

rng :


45/90

NGUYN IU 45

Ny ch T-kheo ! Sa-mn i Ca-dip l mt

ngi hng tri tc vi y phc no mnh ang c, tri tcvi thc phm no mnh hnh kht c, tri tc vich ng no mnh ang n tu, v tri tc vi thuc menno mnh c th tm ra ! Trc bn mn cn dng tithiu , ng khng bao gi biu l mt i hi gkhng xng ng vi phm hnh ca mt Sa-mn ! Rikhi ng khng c c bn th nhu cu khim nhngnh th, tm t ng cng chng vng ng. Hay lcng c c bn th, tinh thn ng vn bnh thn,khng mc dnh, khng say m, khng v vy m mtthanh tnh, khng qun mnh xem thng nhng cmd vt cht trn tc ! Do tm gng sng , Nh Lailong trng tn dng; khng c mt t th hai no

trong Pht gio nhiu thin hnh hn ng ! Ny chT-kheo ! Nh Lai rt khen ngi v khuyn khchnhng ai hng c gng bt chc cng phu tu tp caSa-mn i Ca-dip !

(Din dch theo Pht ngn trongTp A Hm 16 :1, Samyutta Nikya 16 :1)

Ngoi nhng c tnh ng ca ngi lm gng chocc hng xut gia nu trn, i Ca-dip cn c nhiu

phm hnh cao thng khc i vi cc gii thin tn.Ngi i x mt cch bnh ng vi tt c mi ngi,giu cng nh ngho, nhiu thin tm cng nh t thintm, nh nhn cng nh cc cn. Khi vo xm kht

thc, hoc c mi i th bt, ngi khng bao gi lu tn th l hng ngi no trong x hi, giu sang hayhn h, dng cng ngon hay dng cng d, dng


46/90

NGUYN IU 46

cng mt cch knh trng hay t v lnh lng v. v... !

i vi ngi tt c u l nhng ngi c duyn lnhv ngi phi ha ! c Pht v i Ca-dip nhvng trng rm, m du chiu xung mun loi vn vt,khng phn bit p xu, mnh yu, cao ln, thp b,d sch, hay xa gn...

Pht ni :

Lc Sa-mn i Ca-dip i kht thc, t nh nysang nh khc, tm ng khng mc dnh, khng phnbit, khng t xing xch vi nhng th vt bt ng spn cho ng. ng ch ngh rng : Hy cho nhngai, c thin tm cu phc, c lm phc ! Hy chonhng ai xng ng cng dng nhn s cng dng !Sa-mn i Ca-dip lun lun hi lng v hoan h, khicc ng o c tn th h tr y ! ng vui mngnh chnh ng c dng cng y ! Mt Sa-mnnh th qu tht xng ng cho cc hng Thin nam tnn th thc hng ngy !

Khi i Ca-dip thuyt php ng khng dng tmdng nhng li l thun tai ngi nghe, lm hilng h, mong h nhn nhn mnh l Sa-mn nhiu chnh, hay khin h thn phc mnh l mt bc tigii. ng ch c gng lm cho Thin nam tn n hiu rli Pht dy. Mc ch duy nht ca ng l soi sngchn l trong tm t ca cc hng Pht t, hu sau khinghe, h s tinh tn thc hnh, m khng b qua. Ngha l

i Ca-dip lun lun thuyt php trong nguyn vng


47/90

NGUYN IU 47

gip ch ngi i, v bng mt lng t bi v lng,

(Theo Sam

yutta Nikya 16 : 3, 4 Tp A Hm 16 : 3, 4).Tuy nhin, thnh cng c o nht ca i Ca-dip

( c chnh c Pht nhiu ln khen ngi v xcnhn tng ng vi Ngi) vn l kh nng iukhin thin lc ca i Ca-dip mt cch tc khc vnh mun ! Trong tng Kinh cng ghi : i Ca-dip c

th, bt c lc no, nhip tm gic tnh, vt qua bnchn t vi t nht, to ra vt cht l t i (gm t,nc, la, gi) mt cch d dng ! V vy, i vi iCa-dip, s hi nhp tm linh vo cc bc thin V sc,chm dt nhng vng ng ti cc cn, khng cho Lctrn nh hng vo Lc thc, t n Lc thng(Chalabhnna) l mt php m ngi v cng vinthc ! Thin php ny, v phng din i sng, c thgip cho hnh gi t su loi thn thng siu ng.Cn v phng din gii thot tm linh, n l Thnh

php duy nht a h n tn ngng ca Hu dNit-bn (Nir-vana) ngay trong cuc i lm Sa-mnhin ti. (Theo Samyutta Nikya 16 : 9 Tp A Hm 16 :

9). y qu l mt cng phu tt nh ca i Ca-dip,xng ng c xem ngang hng vi thin lc ca mtv Pht T ! V v cng phu ny vn c c tnh tngng vi cng phu ca mt v Pht nn ni tm caMaha Kassapa (i Ca-dip) lc no cng thanh tnh,mi tham mun thng thng, cho d l nhng tham

mun thuc phm vi dinh dng hay duy sanh, cngkhng th no ti pht, lung lc tm tr ca i Ca-dip. Kt qu, ngi ty tin khp mnh vo tt c


48/90

NGUYN IU 48

khun php kh hnh mt cch d dng m khng gy

mt phn ng vt l vo cho chnh bn thn ngi, hayto ra mt phn xt no trong cng ng nhng tca ngi, trc mi ba php tu u qu khc khe dongi quyt tm thc hin !

Theo mt s cu th (Gathas) ca chnh iCa-dip, c lu li trong nhng Tn Tc K Ngn

(Theraga

tha

), th ngi nhiu ln ca ngi s tnhlc trong cc bc thin (Jhanas). i Ca-dip chnhl ngi i t s di do ny, n s di dokhc : Khi i th ngi sng trong cnh di do tinca v danh vng. Lc lm Sa-mn th ngi li di doan lc trong cc bc thin. Cn xa hn na, xuyn quanhng kip qu kh trn nhiu ci tri, nht l ci PhmThin, ngi d ti sanh trong tin cnh, vn khng saym vi nhng lc th him c y. Ngc li, ngi lmt v tri tnh hnh hn nhng v tri khc ! iu nykhng nn lm cho chng ta quan nim rng i Ca-dipvn c mt cn tnh nghim khc i vi tt c mi loi.Trong mt bin c vo kip cht, khi i Ca-dip

khin trch mt cch gay gt nhng T-kheo d dui,khng c ngha l ng mun t ra mnh l mt nh m

phm, m ngi ch khin trch vi tinh thn mun gipch cho nhng ngi, nu th tri, s khng bao gi tc Thnh qu ! Chnh A-nan-, mt i cao cac Pht, v sau t mnh chng o gii thot, mt phn

cng nh noi gng v nghe li khuyn nh ca i Ca-dip vy !


49/90

NGUYN IU 49


50/90

VI- I X VI THIN CHNG

C hai ln i Ca-dip tip xc vi Thin chngt cc ci tri Dc gii v ao Li. Nhng mu chuyn

ny c ghi li trong Tam tng Kinh in, khng phi cao mt cch phm tnh oai lc ca mt i Thnhnhn A-la-hn, m l ch nhc li ci tnh khng snsng hng th ca Trng lo i Ca-dip. Ngoi ra,y cng chng t mt tm t bnh ng, c lp v btv li ca mt Sa-mn chng qu gii thot.

S l mt ln n, c mt tin n tn Lj, nhn nhli nguyn nhn nng c sanh ln ci tri, l nhkip trc tuy lm ngi n b ngho kh, nhng cng dng c mt nm cm kh n Sa-mn iCa-dip, v trong tm pht nguyn rng : Xin cho tichia st mt phn chn l m ngi chng ng !.Ri trn ng v nh, ngi n b ngho kh y,trong khi tha thch vi vic lnh ca mnh, v dm

phi mt con rn c v b n cn cht. Nh khi nhmmt nng cn hoan h vi thin nghip mi to nnnng lp tc c sanh ln ci tri th ba mi ba,cho i trong mt khung cnh v cng lng ly...

V tin n tr p ny bit r nhng g xy ratrong tin kip v xuyn qua lng bit n, nng mun


51/90

51

ch thn phc v, h tr Trng lo i Sa-mn Ca-

dip. Nng lin t thin gii hin xung ci trn, t taydn qut sch s ch ca i Ca-dip v lngnc cn thit vo bnh cho ngi ! (Dch gi cn ni r y l cc hng Thin chng, khi thc hnh mt s cngtc trn th gian, h c tha quyn lc m chng ta chol php l ! H ch dng tm t sai khin, mi vic tnhin thnh ! Nhng khi h phi hin ra hnh ngi ch thn lm mt vic g , tc l chng t sthnh tm v mc knh trng cao !).

Tri qua ba ngy, v tin n Laja h tr Sa-mn i Ca-dip mt cch ln lt nh th ! (Ngha lch khi ngi i kht thc hay khi ngi bn nhp nh

th nng mi dm hin ra lm vic). Nhng n ngyth t, nhn suy ngh rng : Chc ngi nhn s htr ca ta, nn nng lin hin ra tin n phc dch vSa-mn cng khai... ! Trng lo i Ca-dip thy hoquang sng rc trong tnh tht lin cht vn v tin n,ri yu cu nng khng nn tip tc hnh ng nhth ! Ngi nu l do rng : Cc T-kheo khc hay cctu s mi nhp mn, khi chng kin s u i ny h sd ngh, v khng tinh tn noi gng ngi na !

Li yu cu ngay tht ca i Ca-dip d nhinkhng trnh khi lm bun lng v tin n. Nng lp tc

bay bng ln khng trung quay v thin gii, trong tmcha y ni hi tic.

c Pht bit r chuyn , lin hin ra trc mtnng tin n an i c ta. Ngi ct ngha cho nng


52/90

52

bit qu phc v lng ca hnh ng m nng lm.

Tin n khng nn bun phin v li khuyn ca iCa-dip, bi c tnh t nhin ca mt Sa-mn nghimtr hnh tu u l nh vy ! (Theo c truyn ch giiPhp C Kinh s 118 Dhammapada 118).

Cn cu chuyn th hai thut li : Khi y i Ca-dip ang n tu trong ng Thng Tnh (Pipphali

Cave). Nhn sau mt cuc i nhp nh lin tc khnggin on, khng thay i oai nghi (ch ngi m thi)trong vng by ngy, ngi x thin vo Vng Xthnh kht thc... Lc y, c nm trm v tin n lnhng vng phi, ca vua tri Thch (Sakka) tthin gii ch i mun cng dng Sa-mn i Ca-

dip (Maha

Kassapa). V vi nhng thc phm qubu c chun b sn, h ng lot hin xungnghinh n v Sa-mn trn ng hng vo thnhVng X, c dng cng u tin. Nhng dunglng ci bnh bt ca Sa-mn i Ca-dip ch cn mt

phn cng dng ca mt tin n m thi cng y, hung chi c n nm trm phn dng cng ? ! Vvy Trng lo i Ca-dip ch nhn ca mi tinn mt t thc phm tng trng...

Ngi hin t phn trn :

Ny cc tin n thin tm ! Bn o mun gieorc mt phn nghip lnh cho nhng ngi ngho kh,

bt hnh trong lng xm hay trong thnh th. H s dphi chu kh s l v khng c dp to thin nghip,


53/90

53

v gi y bn o ang a n cho h c hi tt

y !.Cc tin n, sau khi nn n nhiu ln, cc quyn cng dng, vn nghe Trng lo i Ca-dip lp li nhng li tng t, nn sau cng h phichu rt lui, trnh ng cho v Sa-mn tip tc vothnh ha ...

Khi vua tri Thch (Sakka) hay tin , chnhvua cht cm thy lo ngi. V ai cng bit rng cngdng ba n u tin ca mt Thnh nhn, sau byngy nhp nh bng hnh u , s c phc buv lng v bin !. V trnh cnh b t chi sc quyn dng cng nh nm trm v tin n kia,

vua tri Thch dng thn thng ha thnh mtngi th dt qu ma gi yu. Lo th dt ch cho Sa-mn i Ca-dip n gn, ri cung knh hin dng mt

phn cm ( ni cho mt ba n) vo trong bnhbt. Nhng oai lc ca mt vua tri, sau khi c toinguyn, lin t ng pht tc, khin cho Thin vngkhng che giu c chn tng ca mnh. Phn cmngho nn m ng va dng cng cng bt thn titt, ta mi thm nh mt mn n thng hng !

i Ca-dip nhn ra lo th dt l vua tri Thch, lin t bi qu trch :

Ny Kosiya (tn ca Thch) ! Nh th l ng

gim mt ca ngi khc mt c hi lm phc. cng v mt bc vua tri, nu ng khng cng dngc ln ny, ng c th cng dng trong mt ln


54/90

54

khc, v ng c nhiu thn thng v hng tui th rt

di. Nhng mt phm nhn ngho kh, gia cc kipsng v thng, ph du, ngn ngi y, nu cha toc thin nghip m ci cht n, h s nhm mtlun hi, trong tm khng c phc lnh lm hnhtrang th tht l ti nghip ! Bn Tng khuyn ng nnngh n nhng chng sanh bt hnh khc !.

Vua tri Thch lin bin lun :Bch Thnh nhn ! Nhng trn thin gii chng ticng rt cn phc c ! Yu cu Thnh Tng hy cho

bit hnh ng lm phc tr hnh ca ti va qua c nhhng n qu lnh hay khng ?.

Ny Thch ! Chc chn l ng s c phc lnh

v lng, c mt cch trn vn ! V hnh ng tr hnhcng dng ca ng c thc y bng thin tm, chkhng phi do c !.

Th l vua tri Thch t ra rt hoan h. ng xcho co bit Trng lo i Ca-dip, ri bay ln khngtrung tr v thin gii...

Theo Kinh Udana, s 3, on 7, phn truyn chgii cho Php C (Dhammapada) cu th 56 th vuatri Thch, khi y ngm vang k rng :

Thnh nhn, bnh bt, i...Gieo duyn ban phc cho ngi trm lun.Mng thay Thnh hnh thun chn !

Cn gng Ca-dip l n c cn !(N. . din dch thnh th)


55/90

55


56/90


57/90

57

cc T-kheo C ti nh nhiu kia, th tm ra rng :

Ci kh nng thuc lng ca h, nhiu khi chnh l mttr ngi ln lao, cho s gii thot phin no tham, sn,si !

V bit nhiu ch c th l mt phng tin hnh gi thc hin n cng mt cng trnh no , chn khng phi l mt Thnh qu g c ! Ngi bit nhiu

Pht ngn c th v nh k c lm dng c leo ni.Nhng ngy no h vn cha dng cc dng c y lnti nh, th h chng hn g k trong tay khng c chiht. Nhiu khi h cn lm ln t ho, em cc dng c yra khoe, tng nh mnh ln n cht ni ri vy !

Nm php chng ngi trong tm, chnh l nm vch niang bao vy phm nhn trong vng la phin no tham,

sn, si ! V ngi bit nhiu Pht ngn m chng thchnh, khng kho s tr thnh k cha nhn thy nmvch ni y ! (N.. din dch theo Tng Chi A Hm s 10 :86).

Ngoi tr vi trng hp, i Ca-dip hun dmt s t ch T-kheo (Khng c nu tn) ! Cn hu

ht nhng bn Kinh ghi li, th ngi ch c lin h mtthit vi hai v i t khc ca c Pht l X-li-

pht (Sar putta) v A-nan- (Ananda). Theo TcSanh Truyn (Jataka) th X-li-pht trong nhiu kipqu kh ti sanh lm con ca tin thn i Ca-dip(Jtaka s 326 v 448), v hai ln khc ngi ti sanh lm

chu ni, ri lm bn ca i Ca-dip. (Theo Jtaka : TcSanh Truyn s 450 v 525). Cc Tn Tc K Ngn(Theragatha) s 1082-1086 cng thut li rng


58/90

58

Trng lo i Ca-dip, mt ln n, nhn thy hng

ngn v Phm Thin t ci tri ko xung nh l v tndng X-li-pht (Sarputta).

C hai cuc m thoi gia i Ca-dip v X-li-pht c ghi li trong Kinh Kassapa Samyutta (Tmdch l Ca Dip Tuyn Php). Theo , chnh v i t X-li-pht ny, vo nhng bui chiu, sau khi x

thin n gp Trng lo i Ca-dip.Trong bn vn ca cuc m thoi th nht th X-li-pht hi :

Ny o huynh i Ca-dip ! Theo li Pht dy :K li bing v chng gh s ti li l ngi khng thnhn thy nh sng gic ng, khng th t ti Nit-bn v

khng th tm ra trng thi an ninh tuyt i ! Nhng nubc xut gia m bit chm ch tu hnh lun lun gh s lmti, th c th chng qu gii thot, t c Nit-bn va mnh n v tr an vui cao nht...

Ny o huynh i Ca-dip ! Vy hai loi ngini trn c din t mt cch r rt nh th no ?

Ny o hu X-li-pht ! C bn trng hp tiubiu din t h :

1- Khi mt bc xut gia ngh rng : Nhng t tngxu hay bt thin, tuy nguy him, nhng hin ti chaxut hin trong tm, nn ta khng cn lu ... ri h dngi v khng s ti li !.

2- Khi mt bc xut gia ngh rng : Nhng t tngxu xa hay bt thin vn t nhin xy ra trong ta v ta v hnh ng sai ri. Hu qu khng bit nguy him ra


59/90

59

sao v chng no mi n !. Ri h d ngi v khng

gh s vp phi ti li !3- Khi mt bc xut gia ngh rng : Nhng t tngxu hay bt thin trong qu kh khng xy ra trong ta,th ta bit u m trnh trong hin ti ?. Ri h d ngiv khng gh s phng ti li !

4- Khi mt bc xut gia ngh rng : Nu mt t

tng xu, hay bt thin xy ra trong ta, m ta c bungxui, khng hnh ng g ht, th n s bin mt... !. Rih d ngi v khng n ti li !

Ny o hu X-li-pht ! y l bn trng hptiu biu hng lm cho cc bc xut gia coi thngnhng t t duy, b gim ngh lc, v b thoi ha trn

con ng tm o gii thot, t ti Nit-bn hay chngnghim an vui tuyt i ! Ngc li, nu mt bc xutgia, trong c bn trng hp trn, khng phn bit qukh, hin ti hay v li. khng coi thng nhng nghxu xa n, ang n hay cha n, lun lun tinh tn,gic tnh v bit mnh, th h s thy c nh sng gic

ng, s c Nit-bn, v s trong trng thi an vui tuyti ! (Theo Tp A Hm s 16 : 2 - Samyutta Nikya 16 : 2).

Vo mt dp khc, X-li-pht (Sarputta) hii Ca-dip mt s vn rt siu hnh, m i vichng ta, y phi l mt chuyn l.

X-li-pht hi :

Ny i Ca-dip ! Sau khi vin tch, ng Tongic (Tathagata), s hng cn hay tuyt dit ? ... Hoc theomt ngha su xa no , Pht nhp Nit-bn, tc l tr


60/90

60

thnh tng th : mt phn trng cu v mt phn khng

trng cu ? Hay Pht nhp Nit-bn tc l tr thnh vakhng trng cu, va cng khng khng trng cu ?.

Trc mi cu hi, i Ca-dip tr li rng :c Pht khng bao gi tit l v chuyn y !. Vkhi b gn hi Ti sao ng Ton Gic khng tit lchuyn y ?, i Ca-dip li phn tch :

Bi v nhng iu khng c li ch g cho isng tu hnh, khng lin quan g n phm hnh Sa-mn,khng thc y cc bc xut gia xa lnh trn tc, gimthiu ham mun, khng chm dt kh no, khng trthnh thanh tnh, t tr tu gii thot, khng thc chngchn l v c Nit-bn !

X-li-pht li hi : Nhng ny i Ca-dip ! Vy th c Th Tn ni ra nhng g ?

Ny X-li-pht ! c Th Tn dy : y ls KH, y l NGUYN NHN ca s kh, y l chCHM DT s kh. V y l CON NG dn ti ch

chm dt y ! Ny o hu X-li-pht ! c Th Tn thuyt ra nh th, bi v cc iu y c li ch thitthc cho s tu hnh, c lin quan trc tip ti i sng

phm hnh, khin cho hnh gi xa lnh trn tc, chmdt tham vng, thanh tnh ni tm, hiu bit trc tip,gic ng chn l, v t ti Nit-bn ! (Theo Tp A Hms 16 : 12 Samyutta Nikya 16 : 12).

Chng ta khng tm ra mt in c no ch r tisao X-li-pht li nu ln nhng cu hi siu hnh nh


61/90

61

th. V i vi mt bc A-la-hn nh X-li-pht, cc

cu hi y dng nh khng thch hp cho lm ! Tuynhin, rt c th cuc i thoi ny xy ra chngbao lu sau khi i Ca-dip c xut gia, tc lc c Pht ch thn nhn lm mn . Hoc cuci thoi y cng c th nm trong khong t khi iCa-dip chnh thc gia nhp Pht gio, cho n khingi c qu A-la-hn. V mu chuyn X-li-phtcht vn i Ca-dip va k, c khi ch thm xttrnh liu o ca i Ca-dip m thi. Hoc gi vX-li-pht nhn dp i thoi vi i Ca-dip (nhqua mt trung gian) m nu ln nhng thc mc thmkn ca hu ht cc o hu hay T-kheo cha thu oPht gio khc.

Trong b Trung A Hm (Majjhima Nikaya) Kinhs 32 tn l Mahagosinga, c thut li i Ca-dip tham d mt bui lun o ca ch Sa-mn tn tc tPht, do X-li-pht ng u.

Lc y, nhm c duyn hu ht cc Trng lo trong

cng ng Tng-gi ang cng vi c Pht nhp htrong rng Gosinga. Vo mt m trng tht sng, chi Sa-mn, sau mt thi nhp nh, cu hi gn tnhtht ca X-li-pht, tho lun thin php...

Khi mi ngi va t tu, X-li-pht lin tuyn b :

Knh bch ch huynh ! Tht l k diu cho

ngi rng Gosinga ny : di nh trng rm vng vc,khng mt gn my che, nhng cy song long th phy hoa, ta mi thm bt ngt, nh c tm gi trong


62/90

62

ci ho quang ta t thin gii, bn o bng cm thy

ci thanh tnh trong tm ha ng vi ci thanh tnh cavn vt ! S thanh tnh chng khc no vng trngtinh khit xn ln nh pha l kia, bn o dm hi chhuynh , c hnh no trong chng ta c th so snhvi nguyt cu tuyt ho hm nay ? y c mt ccv tn tc, i t Pht : A-nan-, Revata,Anuruddha, Maha Kassapa v MahaMoggallana v.v..., vy v no l Sa-mn c th hngngy soi sng ngi rng Gosinga ny bng o hnh camnh ?

Cc Trng lo thay phin nhau mi ngi tr limt cch. Ring i Ca-dip (Maha Kassapa) th cutr li phn nh nguyn vng ca ngi nh sau :

V Sa-mn l ngi chuyn ly rng lm nh, antnh vi cnh mn tri chiu t, hng ngy kht thc i. Sa-mn no l ngi trit ch ng lng tham, chc tam y v thn nhin mc vi v, gim thiu nhng vtdng. Sa-mn no l ngi lun lun tri tc, thn trngvi mi tip xc, xa lnh s t hp ph phim v giungh lc. Sa-mn no l ngi chn thnh hoan nghinhnhng c tnh y, mc d trong mnh, h c cc

phm hnh nh gii c, nh tm, tr tu, gii thot mchnh h th hng qu tnh lc, ng thi nu c aiyu cu th h cng c th ch dn cch tu t ccc thnh cng y mt cch st sng, r rng v chnh

xc !i vi A-nan-, Kinh in ghi r : i Ca-dip

(Maha Kassapa) cng c nhiu mi quan h cng


63/90

63

nghip vi A-nan-, trong nhng kip qu kh. Theo

cc Tc Sanh Truyn s 488 v 535 (Jtaka 488-535)thA-nan- hai ln ti sanh lm anh em vi tin thni Ca-dip. Cn trong Tc Sanh Truyn 450 th tinthn A-nan- l con ca tin thn i Ca-dip. Thmch c mt ln, A-nan- ti sanh lm k st hi contrai ca tin thn i Ca-dip. V trong kip cht ny,i Ca-dip li ng vai v thy hng dn cch tu hnhcho A-nan-. (Theo i Phm I, 74 Mah Vgga I, 74).V trong Ca Dip Tuyn Php (Kassapa Samyutta)chng ta tm thy hai cuc i thoi ca A-nan- v iCa-dip c lin quan trc tip n nhng php thc hnhhn l ging thuyt. Trong khi th nhng mu luno gia A-nan- v X-li-pht, phn nhiu vn mang

tnh cht thng gio l, minh gii cc thc mc thucphm vi t tng nhiu hn !

V vai tr l v thy gim lut, hng dn cchhnh o cho A-nan-, nn i Ca-dip lun lun tra rt nghim khc; t c mt hnh ng s no ca A-nan- m ngi b qua. Nht l trc mi lin quan vi

phi n, ngi li cng khuyn nh gt gao hn na. iCa-dip bo v gii lut ca nhng Sa-mn hu duynvi ngi, khng phi v ngi mun t ra mnh l ngihon ton, t ho, m ch v ngi l Thnh nhn ; nghrng Qu gii thot s khng bao gi thnh tu, nu mt

bc xut gia khng trn vn trong gii lut !.

Mt ln n (Theo Tp A Hm s 16 : 10 -Sam

yuttaNikya 16 :10), th A-nan- bng ny ra nh a iCa-dip n thuyt php ti mt n tu vin. Thot u


64/90

64

i Ca-dip n tn t chi, v bo A-nan- rng :

Nu mun, ng c th i mt mnh !. Nhng A-nan- li nn n : Li thuyt gio khng ng k, chnhs c mt ca mt bc hng ngy chm ch tu hnh ming cho ngi nghe noi gng !. A-nan- yucu v nhc li l do y n hai ln, khin cho sau cngi Ca-dip nhn li.

Nhng bt hnh thay, thin tm ca A-nan- khng em n kt qu mong mun ! Mt trong nhngT-kheo-ni tn l Thullatissa v l ln ting chmchch i Ca-dip nh sau :

i Ca-dip lm sao c th xem mnh l ngithuyt php hp dn, trc mt i c A-nan-, mt

bc nghe nhiu v hc rng cho c ! Tht chng khcno nh k i bn do nhng cy kim (m ch i Ca-dip), li qung co, khoe khoang phm cht mn hngca mnh trc mt ngi chuyn mn ch to ra cc cykim y ! (m ch A-nan-).

Hin nhin l T-kheo-ni ny vn c nhiu tt xu,

m bi php ca i Ca-dip li v tnh ch trch gtgao nhng im nhc y, nn y th bn tht li chathn. So snh cch thuyt php lun lun du ngtca A-nan- vi phong ni php nghim khc cai Ca-dip.

Khi i Ca-dip nghe r s cng kch, n tn hi A-nan- :


65/90

65

Ny o hu A-nan- ! Phi chng bn Tng l

k bn kim v o hu l ngi ch to ? Hay bn Tngl ngi ch to, cn o hu l ngi bn kim ?A-nan- lin tr li :

Bch i huynh ! Xin i huynh rng lng v Nic y c l m mui !

Ri i Ca-dip thng thn nhc li :

Ny A-nan- ! o hu nn cn thn ti atrong vic lm vui lng n phi, ko Tng chng c thhiu lm hnh kim ca o hu y ! Ny A-nan- !Khi c Bn S ni : Hi ch T-kheo ! Bn mcnh tm v bn bc thin V sc cng nh cc khnng chm dt mi tc trn tc t n tr lc siu

phm, Nh Lai thun thc nh th no th A-nan-

cng thun thc nh th y, hay... Nh Lai thunthc nh th no th i Ca-dip cng thun thc nhth y ?.

Knh bch i s huynh ! c Th Tn nicu xc nhn s chng t ca i Ca-dip, chkhng phi xc nhn s chng t ca A-nan- !...

T mu i thoi nu trn, chng ta phi nhn thyrng : i Ca-dip gin tip bnh phm cu tr ligii ha ca A-nan- (xin i huynh rng lng, v Nic y c l m mui !) mt cch rt thng thn. Lmt Thnh nhn, c tr tu c bit, i Ca-dip nhcli li Pht ni, khng phi t khen mnh, m l

by t phm tnh khng cn b nhim ca ngi, huha cc T-kheo-ni hu hnh khc v che chcho A-nan-, trong hon cnh b tnh cm chi phi !


66/90

66

S chm chch ca T-kheo-ni thiu o c

Thullatissa

biu l lng luyn i v nhc dc ca ci vi A-nan-, ch khng phi v cm phc ng lmt Sa-mn lun lun nng n gii. c tnh muntip phi yu ca A-nan-, hng thc y ng thnhcu c Pht cho n cng trong vic thnh lp h thngT-kheo-ni, b c hiu lm l A-nan- rt yuthng n b ! Cn c vo nt biu l tnh cm c

bit m T-kheo-ni Thullatissa thu y thng dnhcho A-nan-, v cu tr li cu ha (xin i huynhrng lng, v ni c y c l m mui) ca A-nan-,th i Ca-dip x s va sng sut va xng ngcung cch !

Thot nghe cu nhc nh : Ny A-nan- ! o hunn cn thn cnh gic trong vic lm vui lng n phi,ko Tng chng c th hiu lm hnh kim ca o huy !, chng ta c cm tng l i Ca-dip nhn xtvn qu nghim khc, thiu t nh ! Nhng khi hc ktrong Tam Tng, nht l phn cc din tin v lch s cas thnh lp h thng Ni gii, chng ta mi bit rng

ch cn mt T-kheo-ni t ra luyn i ngi c cngsng lp Ni hi l A-nan-, m khng b ai cht dtthi xu ngay t u, th ton th T-kheo-ni v sau s hhng, khng sao t nn mng cho mt phm gi tu nlu di c !

Li na, A-nan- lc y cha c Thnh qu,

phm tm ca ng, d c phc hu do cng phu huh Pht h tr, cng ch c th vt qua c mt scm d ca nhng trn cnh khc nh danh li, vt cht


67/90

67

v.v... ch phm tm y lm sao chc thng mng li

tnh cm, nht l mng li nhim tnh dc ! ? Snguy him ny (tnh dc) ngi phm cng coi thngbao nhiu th mt bc Thnh A-la-hn cng thn trngby nhiu, v ch Thnh Bt lai u bit rng Mmtnh dc chnh l nguyn nhn sanh ra mi th phinno trm lun khc !

Tip theo i Ca-dip li nhc n li Pht xc nhnv S thun thc trong bn mc nh tm, bn bcthin v sc v cc kh nng chm dt mi tc phmtc, t n tr lc siu phm ca ngi, l ni ln skhc bit gia mt tm phm vi mt tm Thnh, ngthi cng khuyn khch A-nan- v ch T-kheo-nic nguyn vng gii thot, cn tinh tn hn na trongvic tu hnh.

Kt qu, T-kheo-ni Thullatissa t bit c khngth no cm d A-nan- ni, c lp tc hon tc. V

phm gi gii lut ca h thng n tu cng c n nht .

Ln khc, s qu trch ca Trng lo i Ca-dipn A-nan- cng gy rc ri khng km : S l mtln n A-nan- dn mt m ng t mi xutgia du hnh thm ving ch Pht t v hng myngn i nm pha nam Vng X thnh (Rajagaha).Trong cuc du hnh y, c n ba mi tn T-kheo,hu ht l gii tr, hon tc. Sau khi kt thc chuyndu hnh v tr li Vng X thnh, A-nan- v bun

phin mt nhiu t lin n thm i Ca-dip, ri


68/90

68

thut li bin c ba mi T-kheo hon tc kia,

tng s c i Ca-dip an i. No ng, va an tav thut xong cu chuyn, ng b i Ca-dip qutrch mt cch nghim khc... ! i Ca-dip ni :

Ny A-nan- ! trnh hu qu no v v li chg m ng Gic Ng dy : Cc hng Sa-mn khic mi, cng nhau n chc phc ti nh ch Pht t,

khng nn i mt nhm qu ba ngi ? Bch s huynh i Ca-dip ! C ba hu qu m svy on ng ngi kh trnh l :

1- Trong m ng thi xu h xut hin, dtruyn nhim n nhiu ngi.

2- Hnh phc thanh tnh ca tng Sa-mn s gim

xung.3- Ngi i thy nhiu T-kheo tr chuyn cng

mt lc s coi thng phm hnh xut gia !

Vy th, ny A-nan-, ti sao o hu li dtmt m ng T-kheo mi xut gia i du hnh, tipxc vi cnh sng c s ! Nhng T-kheo ny l nhng

ngi cha thun thc trong vic thu thc lc cn, chabit tit trong s n ung, cha rn luyn y c tnh bit mnh ! o hu phi chng v tnhlm gim nim tin ca cc hng tn th ? Di shng dn nh th, nhng ht ging lnh mi nymm, tn a ! o hu chng khc no mt Sa-mn

cha y trng thnh, thiu hn kinh nghim !Trc s ph bnh ht ng chi ci y, A-nan-v cn phm, v mang mt tm trng va trch mnh, va


69/90

69

hn di i Ca-dip khng an i, li cn ch trch

nghim khc, nn ng buc ming : Tht l ng thng cho A-nan- ny, u haith tc m cn b i Ca-dip gi l cha trngthnh !

Nhng Trng lo i Ca-dip mt ln na c lpli nhng li qu trch tng t... !

A-nan- ngoi ming tr li nh vy, nhng trongthm tm ng t bit rng : Li qu trch ca i Ca-dip vn chnh xc !.

Vn xem nh c kt thc. V sau A-nan-, p li s khuyn nh ca i Ca-dip, cgng hun luyn nhng t cn li ca mnh gn gi

ng n k lut.Nhng s rc ri mt ln na li xy ra, do mt T-

kheo-ni c l Thullananda. T-kheo-ni ny vn lbn tm giao vi T-kheo-ni trc nt Thullatissa, thut on trc ! (Theo Kinh in ghi li th hai T-kheo-ni y c mnh danh l hai con cu en trong

m cu trng !).Khi T-kheo-ni Thullananda nghe tin A-nan-

b i Ca-dip gi l Sa-mn cha trng thnh vphi chp nhn nhng li qu trch rt gay gt, c linln ting phn i :

i Ca-dip khng c quyn ch trch A-nan- nh

vy. Ti sao i Ca-dip khng t xt mnh l mt ngitrc y thuc ngoi o, khng nm trong ging diThch Ca !.


70/90

70

C nh th m T-kheo-ni Thullananda c li

cu chuyn t lnh vc k lut tu hnh, sang phm vi nixu, bi nh c nhn ! Trn thc t, ai cng bit rngi Ca-dip, trc khi c c Pht n nhn voPht gio, ngi l mt o s c lp, t tu t v tiptc du phng tm Chnh gic ch khng gia nhp mtmn phi t o no c ! Th m T-kheo-niThullananda ni xu ngi thuc v ngoi o, thnhra qu c nhn tin tr n c chng bao lu sau ,khin c phi ri khi hng ng Ni gii, khng c mtT-kheo-ni no khc trong Gio hi nhn nhn, ri ctht o i lang thang, cho dc vng dn mnh tri nu hay n , ging nh ngi bn thn trc nt ca c hnh ng m mui trc y vy !

Khi Trng lo i Ca-dip nghe nhng li phbng v cn c ca T-kheo-ni Thullananda, ngi ni vi A-nan- rng : Ni c ny qu thc l mtngi di dt v khng suy ngh. T khi bn o t bgia nh quyt nh sng mt i sng tu hnh cho nnay, bn o cha nhn mt ai lm thy, ngoi tr c

Pht, mt bc Thnh thin trn v hon ton gicng ! (Theo Samyutta Nikya 16 : 11 Tp A Hm s16 : 11).

VIII- VAI TR CA I CA DIPSAU KHI PHT NHP NIT BN


71/90

71

Phn tip theo ni v i Ca-dip c l s l vai

tr chnh ca ngi (hp tc vi A-nan-) trong vichng dn Tng-gi, sau khi c Pht vin tch.Lc c Pht qua i, ch c hai trong s nm i t c mt bn thn c Bn S l i anh em A-nan-v A-nu-lu- (Anuruddha). Cn X-li-pht vMc-kin-lin nhp Nit-bn trc c Pht. Ring

ngi i Ca-dip (Maha Kassapa) ngi ng ung i t (gm i Ca-dip, X-li-pht, Mc-kin-lin, A-nu-lu- v A-nan-) th ang trnng ha o, cng vi ng o ch T-kheo, t

pha Pava v thnh Kusinara.

Trong cuc du hnh, mi ln mi mt, i Ca-dipv on ty tng, thnh thong dng li ngh chn bnng. Lc y c mt o s la th i qua. o s trnmnh mang mt trng hoa Mn--la (Mandarava),mt th bo vt m nhn gian thu by gi quan niml ch t ci tri ri xung ! i Ca-dip thy hoa ylin ngh rng : Phi mt bin c trng i g th choa qu ny mi xut hin trn ci trn.

on m u cu chuyn v xut x ca hoaMn--la, i Ca-dip vn bit r nhng o s lath rnh nhiu tin tc trn th gian lm, nn trc tinhi v c Pht. Vin o s la th lin vui v thng

bo rng : c Th Tn C m nhp Nit-bncch nay mt tun l. Hoa Mn--la ny do ng lmc gn ch s t chc l ha tng !.


72/90

72

Nghe xong, trong on Tng l ca Trng lo i

Ca-dip, ch c nhng Sa-mn no c Thnh quA-la-hn th mi gi v thanh tnh, cn hu ht phmTng cha ht phin no, th ng lot t ra bun kh,than khc thm thit. H cng ni ln cu thng ticc Bn S rng : Khi ng Gic Ng ra i th nho soi sng tm hn u ti trn th gian ny khng cnna !.

Tuy nhin, cng c mt T-kheo (n lo nin mixut gia) tn Subhadda, v trnh thm nhun Phtgio cha c y , nn ng t ra vui mng, phntch vi mt s ng o rng : Ny ch huynh !Hi u m qu v bun khc. c C m cht i lchng ta trt gnh nng, khng b ai khin trch, ch raiu lut nghim tc ny, t ra phng php tu hnhkh s kia ! Chng ta hin ti hon ton t do, aimun lm chi th lm, khng cn s e s g ht !.

Bnh thng, trc mt T-kheo v k lut nhth, i Ca-dip qu trch mt cch nghim khc,c khi ng xng ng b i Ca-dip khai tr khiTng on l ng khc ! Nhng trong trng hp vac tin c Pht vin tch, i Ca-dip im lng.C l i Ca-dip khng mun trong tnh trng hoangmang v mt thy y, c mt s trng pht nng nhay tranh lun trong hng ng nhng phm Tng ! Ssng sut ca mt Thnh nhn phn nhiu ngi i

kh phn tch c !


73/90

73

Nu nht thi s im lng ca i Ca-dip lm

cho chng ta ngc nhin, th hnh ng ca ng sauny phi lm cho chng ta hiu r. l vic i Ca-dip l ngi u tin ngh khn cp, cn phi cmt cuc ton Thnh tng kt tp Pht ngn thnh hthng ! (Cc th k sau ny ngi ta quen gi l Kttp Tam Tng) Khi ngh kt tp Pht ngn thnh h

thng, i Ca-dip cng khng qun nhc li lm l donhng li ni v k lut ca T-kheo lo nin xut gia,tn Subhadda kia !

i Ca-dip tuy khng ni nng g n T-kheo vk lut y, nhng ngi hin ha an i cc phmTng khc khng ngng khc lc, thng tic c Bn

S. Ngi ging gii, nhc r cho h nh rng : Mivt u v thng, h ci g c sanh ra th phi c t,tan r, bin mt !. Ri ngi dn c Tng on gp rti v thnh ph Kusinara...

Lc y, nhc thn ca c Pht an nh trngin ha. Nhng khng ai c th chm la c, vmi mi la d chy mnh n u, khi n gn kimquan ca c Pht cng u t nhin tt ngm. Trongkhi ton th Tng v tn Pht t ang c mt ngcnhin cho l chuyn l, th gio on ca i Ca-dipcng va ti...

Theo li tit l ca Thnh Tng thin s A-nu-lu- th s d c hin tng mi la t nhin tt y,l v Thin chng, tp trung mt cch v hnh d l,


74/90

74

dng php l ngn cn, dp tt s chy ! H (ch

Thin) c ch i i Ca-dip Trng lo n ni, nhn thy nhc thn c Pht ln sau cng ! (Lithm ca dch gi : Nhc thn ca c Pht c ttrong kim quan, nhng khng y np. Ai n l bicng c th nhn thy thn Pht).

Khi Trng lo i Ca-dip n gn gin ha nhn

mt c Bn S ln cui cng, ri nhiu Pht (i xungquanh quan ti) ba vng xong, th ton th Sa-mn trongTng on ca ngi cng l bi tng t... !

Theo Kinh in thut li th la t nhin bc chylc i Ca-dip qu mp ti chn quan ti ca c Pht,

cng ton th nh l cu php ha tng !Nhc thn ca ng Thin Nhn S va bin rahi ct (X li) sau ngn la tr t, th mt cuc tranhchp xy ra sut gy chin tranh, ch v vng tca phng khng mun chia phn Thnh vt chonhng s gi ca cc cng ng ln quc ngng mc Pht t phng xa c n. Trng lo i Ca-dip, Thin s A-nu-lu- v Tn gi A-nan-, tuyl ba i t c thm quyn trong vic y, nhngnghip lc xung t ca nhng ngi i Thnh vtqu nng, nn ba v phi lm thinh, t mnh ra ngoivng tranh chp !

Lc y, c mt thin s B-la-mn, tn Dona, nhti ngoi giao, m uy tn t lu lan rng cc vng,ng ny cui cng gii ha c mi bt ng gia


75/90

75

cc vng tc v s gi. Ri ch thn lm ng trng

ti, chia Thnh ct (X li) ra lm tm phn bng nhau, phn phi cho tm phe tranh chp. Ring c nhnng, ng ch xin c nhn ci bnh ng X li, emv to thp tn th.

Trng lo i Ca-dip l ngi nhn trch nhimem phn X li chia n nc Ma-kit- (Magadha)

giao cho quc vng A-x-th (Aja

ta Satta). Trongkhi trn ng thi hnh cng tc , Trng lo iCa-dip bn suy ngh Di sn hi ct ca c Bn Sc lu truyn nh th ny, th di sn tinh thn lPht ngn phi c bo tn ra lm sao ?. ng linh n nhng li ni v thc ca T-kheo lo nin

xut gia Subhadda, nh mt thch ca du hiu suyi k lut trong Pht gio. Nhng li l c v chohnh ng bung tri, t do ph gii kia, c ngixem nh hi chung bo ng : Nu gng xu caSubhadda m lan rng ra th ngy tn ca phm hnhTng-gi v gio l gii thot n ngay khi c

Pht nhp dit !V chn ng tnh trng mt php qu sm y,

Trng lo i Ca-dip vi ngh n chuyn triu tpnhanh chng i hi Thnh Tng, c kt Pht ngnthnh h thng Php (Dhamma) v Lut (Vinaya) hu

lu li Pht gio chnh thng cho i sau.Sau , cng vic cn li l i Ca-dip phi ch

thn em ph bin ngh y n tt c Sa-mn c mt


76/90

76

trong v ngoi kinh Vng X. on ngi c tt

c tn thnh c ngi lm ngi triu tp 499 ngh sTrng lo, tt c phi l Thnh nhn A-la-hn, cngvi Tn gi A-nan- c mt i hi nm trm vi Sa-mn.

A-nan- lc tuy cha chng gii thot A-la-hn, nhng ngi A-nan c tr nh phi thng, v l

ngi c trc tip nghe hu ht nhng bi php cac Pht. Lch s Pht gio cng chp : A-nan-,trc ngy khai mc i hi kt tp Kinh in (gmPhp = Dhamma v Lut = Vinaya) l mt phm Tng,nhng nh tinh tn v quyt tm, ngi c Thnh quA-la-hn vo lc rng ng ngy u i hi kt tp Kinhin Pht gio ln th nht. (Mi qu o hu xem cunCuc i Thnh A-nan- cng mt dch gi).

Trong lc nm trm v A-la-hn hi hp kt tpPht ngn thnh Kinh in ti mt ci ng gn VngX thnh th tt c nhng tu s Pht gio khc c yucu phi rt lui v tnh tht ca mnh, chm ch tuhnh, khng c di chuyn lon ng.

Phn th nht trong cuc kt tp Kinh in l nhcli nhng iu lut m c Pht dy. Sa-mnUpali l ngi nh nhiu lut cm nht, cTrng lo i Ca-dip, trong vai ch ta, yu cu lpli nguyn vn. Phn th hai thuc v xp loi ton thnhng bi Kinh, tc l nhng li c Pht thuytging khi cn sanh tin, chu du trong sut bn milm nm trng ban b Chnh php n nhn loi. A-


77/90

77

nan- l mt Sa-mn nghe nhiu v c tr nh v

song, nn c ch ta i Ca-dip yu cu tng li ttc. Nh m cuc kt tp Kinh in sau ny mi c Pht ngn chp ra nm b A Hm, lp thnh tngKinh (Sutta Pitaka). Sch v i sau thng tuyndng A-nan- l bc tha truyn Php bo, chnh vl !

Tng k trong k kt tp Kinh in Pht gio lnth nht ny ch c hai tng l tng Kinh (Sutta Pitaka)v tng Lut (Vinaya Pitaka) m thi.

Tuy nhin, cng c nhng vn linh tinh cnu ln si ni trong i hi. l s tranh tng giaTng-gi v mt s cc iu lut vn vt c A-

nan- thut li l c Pht, trc khi nhp Nit-bn, cho php hy b. Nhng khi i Ca-dip cht vnA-nan- v nguyn tc do c Pht dy, nnh th no l iu lut vn vt th A-nan- changhe Pht ni, nn khng th tr li c. A-nan-lin n cn nhn li v ng s , khng hi k c

Bn S v nhng nguyn tc n nh cc iu lut vnvt y.

Tip theo, a s kin ca ch Thnh Tng trongi hi v vn ny nht thi khng ging nhau. Huht h ch bnh phm, ch khng chu ni r iu nol mt gii lut vn vt c th hy b !. Sau cng,ch ta i Ca-dip phi tuyn b :


78/90

78

Knh bch ch Tn tc, ch huynh ! Chng ta

khng c quyt nh a s, chng ta cng khng cnhng nguyn tc n nh cc iu lut vn vt noc th hy b ! Bn Tng xin ngh chng ta nn ging tt c nhng iu rn m Pht li ! Hnna, c Bn S mi vin tch chng bao lu, nu cchng mn t Pht bt u xt li li rn ny, hay

hy b iu lut kia, th ngi i s d ngh, h sngh rng Ch t ng C m, khi thy khut bngmun gim bt lut l c t do !, khin chonhng k tn tm s gim c tin trong Pht gio ! Vymt ln na bn o nhn danh ch ta i hi tuyn

b : iu no c Pht rn dy, ch t phi

tuyt i gn gi, khng c phn bit khinh trng.(Theo Tiu Phm, trong tng Lut s XI Clavagga XIVinaya).

Sau khi i hi kt tp Kinh in Pht gio ln thnht kt thc, phm v c knh trng v vai tr caTrng lo i Ca-dip trong Tng l, mi ngy mt

tr nn to ln hn. i Ca-dip c th xem nh vchng mn Pht gio u tin. (Ngy nay chng tagi l chc Tng Thng). Bi v ngi chng nhng lmt v Sa-mn cao h (1) nht, m ngi cn l vTrng lo ln tui nht trong hng cc i Thanh-vn

1 ()

Cao h: Ch s thm nin trong o Pht ! H l ch vittt t cm t Ma An c kit h, mt n v cng phu cacc hng Sa-mn Pht gio. Theo truyn thng th mi nm chT-kheo t Pht phi an c kit h (hay nhp h) mt ln.


79/90

79

t Pht cn sng. (Theo ch gii th lc t chc i

hi y, i Ca-dip th n 120 tui. Nhng c mtgio s khc li ghi ngi ln hn c Pht 40 nin k,thnh th khi i Ca-dip gp Pht v chnh thc lm t, ngi l mt lo o s 75 tui ri ! Xc nhtui tc ca mt nhn vt cch nay hn 25 th k lmt iu rt kh. Nhng dch gi vn ghi chp vo y

qu o hu rng ng tra cu !)Mt d kin lch s khc m cc hng Pht t cng

cn bit l ci bnh bt ca c Pht, sau khi Nginhp dit, c ton th Tng chng giao cho ngii Ca-dip ct gi ! Bnh bt ny v sau, i Ca-dipli trao li cho A-nan- trc khi ln ng vo rng

th hnh u ri tuyt tch. Hnh ng truyn btca i Ca-dip c ghi li nh th tng trng chos ni tip trch nhim bo tn Pht gio.

Cn c trn nhng d kin , chng ta c th ktlun rng : Tuy Pht ngn dy Sau khi Nh Lai nhp

Nit-bn, ch t hay ly Kinh Lut lm thy !, nhngi Ca-dip vn l ngi u tin thay th c Pht hng dn Tng chng.

Rt tic l trong ton th Kinh in Pali, khngc ch no ni n thi gian v a im chnh xc niThnh i Ca-dip vin tch.


80/90

80

IX- NHNG DI NGN CA I CA DIP

Theo Kinh in Pht gio, phn Tn Tc K Ngn(Theragatha) th c 40 on gio thi, nh s t

1051 n 1090, c k tn tc gi l Thnh Tng iCa-dip. Nhng on gio thi ny (hay cn gi l kngn) phn nhiu phn nh mt s nhng phm tnh vc hnh ring bit ca v Trng lo chuyn sng

bng php u (Dhutanga). Chng hn s din t vhi lng vi y phc khc kh, tuyt i tri tc (ch cn

nhng nhu cu ti thiu), nghim khc vi chnh mnhv vi ng o, lun lun gi tinh thn c lp v ttin, a thch cnh c c, trnh xa mi m ng, mitmi trong thanh tnh v an lc vi cc bc thin.

Mt khc, nhng k ngn vn vn y cng biu lnhng cm khi ca Thnh Tng trc v p bnhlng ca thin nhin xung quanh ngi, m chng takhng th tm thy ni dung tng t trong nhng biKinh vn xui.

y, son gi ch xin cng hin qu v mt vion trch trong hai bn dch ca C.A. F. Rhys Davidsv ca K.R. Norman. o hu no mun c tt c,hy tm cc dch phm ca hai hc gi ni trn. C haiti liu qu bu y u c Pali Text Society, Londonxut bn.


81/90

81

1- Bi trch th nht

Gm bn k ngn ghi cc s 1054, 1055, 1056 v1057 sau y, c ta l :

LI KHUYN KHCH CH SA MNTHC HNH HNH TRI TCTRC BN MN VT DNG (1)

(1054)T sn cc mt hm mang bt.Vo xm lng kht thc i...Thy ngi ci bn chn cm ci.Dng chn li Sa-mn ng i.

(1055)

K bt hnh i tay l li,t vo bnh vi nm cm thi.Cht ngn tay ci thot gy ri...Ri vo bt gia phn n lnh !

(1056)

Nhn vt thc Sa-mn thin qun...n tu sng hnh thot trn !Cu nguyn cho th ch vn thn !Khng nhm gm php lnh an tr !

1 () Bn mn vt dng l : Thc phm, y phc, ch v thuc trbnh.


82/90

82

(1057)

c t, nhiu... Sa-mn vn !Cm tr bnh, thuc nc tiu b(1)

Ch cng y phc n s !Di bng mt Sa-mn c ng.(2)

2- Bi trch th haiGm bn k ngn ghi cc s 1058, 1059, 1060, 1061

c ta l :

I CA DIP TR LI V SAO TUI GINGI VN SN SNG KH HNH

(1058)

u leo ni c chi mt mi ?Tha hng php lnh tr t thn thng !Thin lc c ri thng mi nhc thnCa-dip nht nguyn cao sn thanh tnh.

(1059)

Hng kht thc tr v nh ni.Mm li ngi an nh nh khng !Sng vi ci thin sc mnh v song.Tm khng s hi thn khng i hi.

(1060)1 () Theo c tc, ngy xa ngi n thng dng nc tiu b

lm thuc.2 () Di bng mt, Sa-mn c ng : cu ny nguyn ngha mch : Mt Sa-mn chn chnh th ni no c bng cy l nh.Bn phng, tm hng u c th c ng c !


83/90

83

Hng ngy kht thc quay v nh ni.

Mm c ngi an nh nh khng !Sng vi ci thin sc mnh v song.La phin no Sa-mn trn phm hnh !

(1061)

Hng ngy kht thc ri v nh ni.Mm cao ngi an nh nh khng... !

Nhp cc ci thin sc mnh v song.Tm trong sut, hon ton gii thot.Bi th khi gi Sa-mn gi trt,Kh hnh u lm php dng sinh !

3- Bi trch th baGm 10 k ngn, ghi cc s 1062 n 1071, theo th

t t thp ti cao. Tt c mang chung mt ni dung l :

TI SAO I CA DIP GI VN THCH TRONG RNG, TRONG NI, THAY V NGI CTH ANNGTRONG CC TU VIN LN NH TRC LM HAY K

VIN ?

(1062)

Cnh rng ni lm Sa-mn phn khi.Nhng dy leo ging hoa l xung quanh.Khi n voi ku ko tr li rng...Trn mm lng Sa-mn thoi mi.

(1063)

Nhiu thch khi vi mu my xanh m.


84/90

84

Nhiu sn kh c sui nc pha l.

om m m khoe nh sng t b...Ta thn trn Sa-mn th thi.

(1064)

Nhn nh ni hnh thp cao, my ph.Kin trc thin nhin, ta tr tr.

Thnh nhc l chim ua ht lu lo.Ngm cnh ni cao lng cng cm khi !

(1065)

Khi ma , rng xanh ti mt.Ting chim mung gi bn khp t b.Nc di vo vch sch sn kh.em sanh kh cho c cy non mi.

(1066)

Nhng cnh y lm Sa-mn vng chNguyn tham thin trong c c trin minVch cng cao nguyn vng cn chuyn.Tm hnh gi cng mau vo Thnh o

(1067)

Qu Thnh gip cho Sa-mn nht quyt.Sng gia rng tnh lc kip t do... !

i tu hnh tinh tn ha thnh th.Rn chnh hnh khng ch ai nhc nh.


85/90

85

(1068)

Trn khung tri, di hoa gai m .Mu thin thanh ha vi l gai xanh.Kh thu v tia nng ha vng hanh.Ri trn l ph mt mu chn i !

(1069)

Rng ni y khng b ai lm ch.Ch hu, nai, cm th vng lai thi.Nhng cnh chim bay t im khung triThin trn mm tm thng an lc.

(1070)

Ung nc rng, nhng ngm tuyn trong vt.

Gp g thng cc nai, kh trn ngn...B sui ru xanh du mt thi gian.Bn trn l thch on nhp nh.

(1071)

Chng cn nhc th gian vo cm thnh.

Nim vui Sa-mn vn trong thin !Tm tnh ri ph lc trin mi

guong lanh thanh dai ca diep - nguyen dieu dich

Documents