gÖÇler 10.2.8 / 10.2.9 / 10.2 - cografyasever · mevsimlik göç nedir? Ülkemizde özellikle yaz...
TRANSCRIPT
GÖÇLER 10.2.8 / 10.2.9 / 10.2.10
@cgrfysvr @cgrfysvr
Göç Nedir?
Farkı nedenlerden dolayı insanların yaşadıkları yerleri geçici ya da kalıcı olarak terk etmelerine göç
adı verilmektedir.
Göçlerin Nedenleri Nelerdir?
Çek
ici
Fakt
örl
er Ekonomik Nedenler Sosyal Nedenler Doğal Nedenler Siyasi Nedenler
# İş imkanları # Doğal kaynakların varlığı # Ticaret # Turizm # İşsizlik # Tarım topraklarının mirasla bölünmesi # Tarımda makineleş-me # Geçim sıkıntısı
İtic
i Fa
ktö
rler
# Eğitim # Sağlık # Kültürel faaliyetler # Ulaşım # Hızlı nüfus artışı # Etnik baskı # Dini baskı # Kan davası
# Yer şekillerinin sade, toprakları verimli olması # İklimin elverişli olması # Su kaynakları # Deprem # Kuraklık # Sel,Taşkın # Erozyon # Heyelan # Volkanik patlama
# Barış ve güven ortamı # Savaşlar # Mübadele # İhtilal # Sınır değişikliği # Terör olayları # İç isyanlar
Göçlerin Çeşitleri Nelerdir?
Oluşumuna Göre Süresine Göre Mesafesine Göre Yapıldığı Yere Göre
# Gönüllü # Zorunlu
# Geçici # Sürekli
# Kırdan-Kente # Kentten-Kente # Kırdan-Kıra # Kırdan-Kente
# İç Göç # Dış Göç
Göçlerle İlgili Terimler Nelerdir?
Ülke içerisinde yapılan ve ülke nüfusuna bir
etkisi olmayan göçlere iç göçler denir.Göç
hareketi ülkeler arasında gerçekleşiyorsa
dış göç adını almaktadır.
Tarım,turizm,hayvancılığa bağlı olarak be-
lirli dönemlerde yapılan göçlere mevsimlik
göç (geçici) denilir.Göçlerin bir kısmı kişinin
isteğine bağlı iken bir kısmı da zorunlu-
dur.Mübadele,savaş,doğal afet vb nedenle-
re bağlı olarak yapılan göçler zorunlu göç-
lerdir.
Savaşlar,iç karışıklıklar,siyasi etnik çatış-
malar nedeniyle kendi ülkelerini terk eden
ve komşu ülkelerden sığınma talep edenle-
re mülteci-sığınmacı adı verilmektedir.
Mülteci ve Göçmen Sayısı
Dünya’da
272.000.000
Türkiye’de
5.678.800
(2019)
GÖÇLER 10.2.8 / 10.2.9 / 10.2.10
@cgrfysvr @cgrfysvr
Başlıca Göç Örnekleri Nelerdir ? Özellikle 4.yy’dan itibaren Hunların öncülü-
ğünde gerçekleşen,kuraklık ve doğudan gelen
baskılar neticesinde batıya doğru olan ilerle-
yiştir.Bu ilerleyiş Doğu Avrupa’da yaşayan
Cermen kavimlerinin Avrupa içlerine doğru
göç etmesine neden olmuş, sırasıyla kavimle-
rin birbirini itirerek yer değiştirdiği kitlesel bir
harekete dönüşmüştür.
Göç sonucunda;Avrupa'nın etnik yapısı değiş-
miş, Roma imparatorluğu dağılmış,yeni bir
çağ başlamıştır.
Yeni Dünyaya Göçler:
15.yy sonlarından itibaren Kolomb,Macellan
ve Vasco De Gama’nın öncülüğündeki coğrafi
keşifler hız kazandı. Yeni Dünya olarak adlan-
dırılan Amerika kıtasının tanınması ile birlikte
Avrupa’dan bölgeye göçler başladı.19.yy’ın
ikinci yarısında yoğunlaşan ve 20 yy’a kadar
süren göçlerle 60 milyon kişi kıtaya göç etti.
Orta Asya Türk Göçleri:
M.Ö. 1700’lerde başladığı ön görülmektedir.
Bu göçlerin başlıca sebepleri;
Kuraklık,iklim değişimleri,toprakların verim-
sizleşmesi,artan nüfus baskısı,boylar arası
mücadele,dış baskılar,yeni yurt arayışı ,fetih
düşüncesi vb
Kavimler Göçü (375):
Tarihteki en önemli kitlesel göç hareketidir.
Göçlerle birlikte bölgede ticaret kolonileri şek-
linde başlayan yerleşim, yeni devletlerin kurul-
masıyla sonuçlandı.
Siyasi baskıdan kaçma,,inanç özgürlü-
ğü,macera arayışıyla başlayan göçlerin hızlan-
masında sanayi devrimi ve teknolojik yenilikle-
rin büyük etkisi oldu.
Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi:
Türk-Yunan nüfus mübadelesi sözleşmesi İsviç-
re’nin Lozan kentinde 30 Ocak 1923 tarihinde
imzalanmıştır.Sözleşme gereğince vatandaşla-
rın karşılıklı yer değiştirmeleri zorunludur.
Lozan Barış Antlaşmasına ek olarak Türkiye ile
Yunanistan arasında imzalanan bu protokol
İstanbul’daki Rumlar ile Batı Trakya’daki Türk-
leri kapsamamıştır. Bu protokol ile 400 bin Türk
ile 150 bin Rum vatandaşı zorunlu olarak yer
değiştirmiştir.Farklı devletler arasında da za-
man zaman mübadeleler olmuştur.
GÖÇLER 10.2.8 / 10.2.9 / 10.2.10
@cgrfysvr @cgrfysvr
İşçi Göçleri:
İkinci dünya savaşından sonra Batı Avrupa ülkele-
rinde başlayan ekonomik kalkınma hamleleri iş gü-
cü ihtiyacını beraberinde getirdi.Ülkemizden Avru-
pa'ya ilk işçi göçü hareketi 1958-1961 yılları arasın-
da başladı.1961 yılında Almanya ile işçi göçü an-
laşması imzalandı.Daha sonra işçi göçlerini Hollan-
da,Fransa,Avusturya takip etti. 1980’den sonra Or-
tadoğu ülkeleri,1990’dan sonra da Rusya ve Orta
Asya Türk Cumhuriyetlerine doğru işçi göçleri ger-
çekleşmiştir.
Yurt Dışında Kaç Türk Var ve Nerede Yaşıyorlar ?
Dışışleri Bakanlığı verilerine göre yurtdışında 5 mil-
yonu aşkın Türk vatandaşı bulunmaktadır.Bu va-
tandaşlardan 4 milyonu Batı Avrupa’da,300 bini
Kuzey Amerika’da,200 bin Orta Doğu’da 150 bini
Avustralya’da yaşamaktadır.
KÜRESEL GÖÇ (2019)
2019 yılında uluslararası göçmen sayısının dünya nüfusunun büyüme hızını geçerek 272
milyona ulaştığı tahmin edilmektedir.(www.un.org)
Göçmen Sayısı (milyon)
221
23 % 272
2010 2019
Dünya Nüfusuna Oranı
2.8
25 % 3.5
2000 2019
Rakamlarla Mülteciler 2019
1-) Hindistan
2-) Meksika
3-) Çin
4-) Rusya
5-) Suriye
6-) Bangladeş
7-) Pakistan
8-) Ukrayna
9-) Filipinler
10-) Afganistan
18 milyon
12 milyon
10.7 milyon
10.5 milyon
8.2 milyon
7.8 milyon
6.3 milyon
5.9 milyon
5.4 milyon
5.1 milyon
Uluslararası Göçmen Sayısına Göre İlk 10 Ülke
# Her 7 uluslararası göçmenden 1 tanesi 20 yaşın altında ,her 4 uluslararası göçmenden 3 tanesi çalışma çağındadır.
Sayı
2,053,654
301,209
299,909
250,000
153,000
140,000
Ülke
Avusturya
Belçika
İsveç
İngiltere
Rusya
Avustralya
Sayı
134,229
130,701
80,114
72,500
60,000
50,876
Ülke
Fransa
Hollanda
Abd
Yunanistan
S.Arabistan
Almanya
Rusya
(12 milyon)
BAE
(9 milyon)
S.Arabistan
(13 milyon)
Avustralya
(8 milyon)
Birleşik Krallık
(10 milyon)
İtalya
(6 milyon)
Fransa
(8 milyon)
Almanya
(13 milyon)
Amerika
(51 milyon)
Kanada
(8 milyon)
GÖÇLER 10.2.8 / 10.2.9 / 10.2.10
@cgrfysvr @cgrfysvr
Beyin Göçleri:
Ülkede bilim ve teknolojinin gelişmesine katkı
sağlayabilecek vasıflı insan gücünün ilgisiz-
lik,imkansızlıklardan ötürü daha iyi ücret ve
çalışma ortamı olan gelişmiş ülkelere göç et-
mesidir.
Beyin göçü alan ülkeler:
Abd,Kanada,Avustralya,Güney Afrika,Fransa,
Almanya vb.
Beyin göçü veren ülkeler: En fazla beyin göçü
veren 11 ülke (2019 yılı verileri):Hindistan,
Çin,İran,Malezya,Meksika,Kenya,Nijerya,
Jamaika,Yunanistan,Birleşik Krallık,Etiyopya,
Doğal Afetlere Bağlı Göçler:
Depremler,seller,kuraklık,çölleşme,volkanik
patlamalar gibi doğa olayları göçlere neden
olmaktadır.
- Kırgızistan-Toprak Kayması-270 bin kişi
- Orta Asya Türk göçleri vb
2016 yılındaki tayfun,sel ve depremler nedeni
ile 24 milyon kişinin göç etmiştir.
Türkiye’de Dış Göçler Nasıldır?
Ülkemizde dış göçler genelde işçi göçleri-
dir.Mübadele ile 400 bin Türk Anadolu’ya yer-
leşmiş,1989 Bulgaristan'ın asimilasyon politi-
kaları sonucu 345 bin soydaşımız ülkeye geri
dönmüştür.1990’da Kuzey Irak’tan 500 bin
mülteci ülkemize sığınmıştır.Günümüzde ise
ülkemizdeki Suriyeli sığınmacı sayısı şubat
2020 itibari ile 3,5 milyondur.
Göçlerin Mekansal Etkileri Nasıldır?
Göç veren yerlerde;
-Kırsal nüfus azalır.
-Kırsalda yatırımlar azalır.
-Nüfus yaşlılardan oluşur,iş gücü azalır.
-Bağ bahçeler bakımsızlaşır,araziler boş kalır.
Göç alan yerlerde;
-Nüfus artar.
-Ekonomik faaliyetler çeşitlenir.
-Düzensiz kentleşme,altyapı,trafik sorunları
ortaya çıkar.
-Sanayi tesisleri kent içinde kalır.
Türkiye’de İç Göçler Nasıldır?
Ülkemizde göçler genelde kırsaldan kentlere
ve doğudan batıya doğrudur.
Hızlı nüfus artışı,işsizlik,makineleşme,eğitim
ve sağlık hizmetlerinden yararlanma isteği,
kamululaştırma,tarım topraklarının miras yolu
ile parçalanması bu göçlerin nedenleri olarak
gösterilebilir
Mevsimlik Göç Nedir?
Ülkemizde özellikle yaz aylarında tarım,turizm
ve inşaat sektörlerinde çalışmak için yapılan
geçici göçlerdir.Ülkemizde mevsimlik işçi sayı-
sının 400 bin olduğu tahmin edilmektedir.
Mevsimlik tarım işçileri Malatya, Adana, Gire-
sun, Sakarya,Manisa Konya, Ankara ve Kayseri
başta olmak üzere 48 şehrimize göç etmekte-
dir.Karadeniz’de fındık, Ege’de yaş zeytin, Çu-
kurova’da pamuk, Orta Anadolu’da soğan, şe-
kerpancarı, kayısı mevsimlik işçi göçlerinde ön
plana çıkan tarım ürünleridir.
GÖÇLER 10.2.8 / 10.2.9 / 10.2.10
@cgrfysvr @cgrfysvr
Amasya -1.484
Balıkesir -1.464
Burdur -1.469
Giresun -7.895
İzmir 21.475
Adıyaman -7.202
Kocaeli 17.302 Ordu
-21.254
Adana -8.610 Gaziantep
-1.249
Bitlis -6.665
Siirt -6.236
Samsun 953
Gümüşhane -9.319
Trabzon -7.899 Sakarya
4.650 Bolu 929
Zonguldak -6.597
Kastamonu -4.778
Çankırı -20.894
Afyon -3.188
Ağrı -11.816
Ankara 57.280
Antalya 31.646
Artvin -3.273
Aydın
Bilecik - 17
Bingöl -3.613
Bursa 17.240
Çanakkale 2.905
Net Göç Nedir? Yıl içerisinde bir ilin aldığı göç ile verdiği göç arasındaki farktır.Bir ilin aldığı göç miktarı ,verdiği göç
miktarından fazla ise net göç hızı pozitif; verdiği göç miktarı aldığı göç miktarından fazlaysa net göç hızı negatiftir.
Çorum -7.419
Denizli -911
Diyarbakır -7.401
Elazığ -8.905
Erzincan -3.059
Erzurum -13.582
Eskişehir 7.214
Hakkari -5.821
Hatay -6.823
Isparta -497
Mersin 977
Kars -5.289
Kayseri 1.566
Kütahya -244 Kırşehir
-2.175
Konya -4.338
Manisa 3.693
Malatya -3.392
K.Maraş -9.024
Muğla 6.777
Uşak 754
Yalova 1.707
Mardin -5.149
Muş -6.667
Nevşehir 672
Niğde -6.714
Rize -7.588
Tokat -37
Sinop -2.716
Sivas -12.858
Tunceli -1.662
Şanlıurfa -19.044
Van -5.203
Yozgat -7.244
Aksaray -1.983
Karaman -757
Bayburt 1249
Kırıkkale -5.917
Batman -2.423
Düzce 656
Şırnak -4.359
Bartın -1.285
Ardahan -1.864
Iğdır -1.217
Karabük -1.914
Kilis -2.238
Osmaniye -3.333
Yaş Gruplarına Göre
0-14 : 457.380
15-64 : 2.238.897
65 + : 109.846
En Fazla Göç Alan İller
1-) İstanbul : 498.676
2-) Ankara : 217.744
3-) İzmir : 128.370
4-) Antalya : 100.140
5-) Bursa : 85.596
En Fazla Göç Veren İller
1-) İstanbul : 378.305
2-) Ankara : 154.464
3-) İzmir : 106.895
4-) Antalya : 68.494
5-) Bursa : 68.356
Net Göç Hızı (-) Sıralama
1-) Ordu : -21.254
2-) Çankırı : -20.894
3-) Şanlıurfa : -19.044
4-) Erzurum : -13.582
5-) Sivas : -12.858
Net Göç Hızı (+) Sıralama
1-) İstanbul : 120.371
2-) Ankara : 57.280
3-) Antalya : 31.646
4-) İzmir : 21.475
5-) Kocaeli : 17.302
2019 İller Arası Göç
Toplam : 2.806.123
Erkek : 1.364.132
Kadın : 1.441.991
TÜRKİYE İLLER NET GÖÇ HARİTASI (2019)
Veriler TUİK’ten alınmıştır.
Kırklareli884
İstanbul 120.371
Edirne 103
Tekirdağ 10.802