gebelikte aşılama
TRANSCRIPT
GEBELİKTE AŞILAR
DOÇ. DR. FİLİZ ÇAYAN
MERSİN ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ KADIN HASTALIKLARI VE DOĞUM A.D.
Gebelikte Bağışıklama Amaç
• Anneyi
• Fetusu ve
• Yenidoğanı
önlenebilir enfeksiyonlardan ve bunlara bağlı gelişecek konjenitalmalformasyonlardan korumaktır.
Gebelikte aşı yanıtı oldukça iyidir
Gebelikte Aşılama
• Fetusa zarar verir düşüncesi
• Hekimlerin tereddüt etmesi
• Gebelerin aşılanmaya karşı isteksiz olmaları
• Aşıların güvenilirliği ve faydaları hakkında ki yanlış inanışlar
nedeni ile hedeflenenin çok altında kalmaktadır
• VAERS (Vaccine Adeverse Event Reporting System)
• ACIP (Advisory committee on immunization practices)
• CDC (Centers for disease control and prevention)
• WHO (World health organization)
• FDA (Food and drug administration)
• VIP (Vaccine in pregnancy registry)
Aşı ile fetusa virüs geçiş riski sadece TEORİK
Aşıların gebelikte konjenital malformasyon yaptığına dair kanıt yok
GEBELİKTE AŞI NE ZAMAN YAPILMALI ?
• İlk trimesterde zaten artmış olan abortus riski ile ilişkilendirilmemesi için
• Olası teratojenite endişesini azaltmak için
Gebelere 2. ve 3. trimesterde aşı yapılmalı
GEBELİK VE AŞILAR – Genel ilkeler
• Canlı aşılar gebelikte kontrendike (teorik )
• İnaktif aşılar ve toksoid aşılar güvenlidir
http://www.cdc.gov/vaccines/pubs/preg-guide.htm
AŞI TİPİ DURUM
MMRVaricellaBCG
Canlı virüs Kontrendike
TifoSarı hummaPolioKolera
Canlı bakterielCanlı bakterielİnaktive virüsİnaktive bakteriel
Risk- Fayda
TdabİnfluenzaHepatit A ve BPnömokokMeningokokKuduz
Toksoidİnaktive virüsİnaktive virüsİnaktive bakterielİnaktive bakterielİnaktive virüs
Güvenli
Gebelerde Önerilen Rutin Aşılar
Tdab Tetanoz, difteri, boğmaca ( her gebelikte )
İnaktif influenza( her gebelikte )
CDC Guidelines for vaccinating pregnant women 2013ACIP Recommended Immunization Schedule For Adults2013
Her gebelikte 27-36. haftalar arasında Tdab uygulanmalıdır
Tüm gebeler influenza aşısı ile aşılanmalıdır (ekim ayı başı- aralık ayına kadar) ilk aylarda bebek için de
koruyucu
Gebelerde Önerilen Aşılar
Td bağışıklaması tam olan gebelere 27-36. gebelik haftalarında bir doz Tdab önerilir
5-10 yıl içinde rapel yapılmışsa 1 doz Tdab
Td hiç uygulanmamış veya tam değilse 3 doz Td (0,1,6-12. ay)
bunlardan birisinde Td yerine Tdab
CDC Guidelines for vaccinating pregnant women 2013ACIP Recommended Immunization Schedule For Adults 2013
Gebelerde Ek Risk Varlığında Önerilen Aşılar
Hepatit A
Hepatit B
Polisakkarid Pnömokok Aşısı (PPSV23)
Meningokok
Kuduz
Gebelerde Kontrendike Aşılar
MMR
Varicella
Canlı influenza ve canlı polio aşıları
Gebelikte Seyahat ve Diğer Aşılar
Sarı ateş Kar > zarar ise
Antraks
Kuduz
BCG
Karşılaşma sonrası
Kontrendike
Japon ensefaliti, tifo
Yeterli veri yok kar > zarar ise
Risk yüksek ise
Gebeler yüksek riskli bölgelere yolculuktan kaçınmalı, zorunluluk durumunda aile bireylerinin aşılanmasına ve hijyen kurallarına uyulmasına dikkat edilmelidir
İNFLUENZA
• Gebelikte influenza infeksiyonu:• Pnömoni
• ARDS
• Preterm eylem
• EMR
• Pulmoner ve kardiak komplikasyonlar
• Anne ve bebek ölüm riski artar
İnfluenza enfeksiyonları gebelerde daha ağır seyreder
Gebelerde influenza nedeni ile hastaneye yatış oranı gebe olmayanlara göre daha fazladır
• Prekonsepsiyonel dönemde veya gebelikte inaktive influenzaaşısının uygulanması ile
• Anneler influenzaya bağlı olası morbidite ve mortaliteden korunabilir
• Bebekler pasif immünizasyon ile 0-6 aylık dönemde influenzadankorunmuş olur
BİR TAŞLA İKİ KUŞ
VURMAK
Gebelikte aşılanan kadınların bebeklerinde influenzainfeksiyonuoranında % 63respiratuarhastalık oranında ise % 30-50 oranında azalma
Mevcut veriler inaktive influenza aşısının gebelik ve fetus üzerine zararlı etkisi olmadığını gösterdi
İNFLUENZA
• CDC
• WHO
• Sağlık Bakanlığı Bağışıklık Danışma Kurulu
• Sağlık BakanlığıTemel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü
İnfluenza mevsiminde tüm gebe ve lohusa kadınlara influenza aşısının önerilmesi gerektiğini
vurgulamaktadır
Ülkemiz sağlık otoriteleri tarafından da WHO önerilerine paralel olarak gebelere inaktive
influenza aşısının uygulanması önerilmekte ve teşvik edilmektedir
İNFLUENZA AŞISI
Gebeler öncelikli aşılanması gereken yüksek riskli gruptadır
Gebeliğin herhangi bir döneminde güvenle uygulanabilir
Gebelikte Antiviral Tedavi
• CDC:
• Gebelerde influenza infeksiyonu tedavisinde kullanılan antiviralilaçlar GÜVENLİDİR
• Fetus üzerinde istenmeyen etkisi saptanmamıştır
• Gebelerde influenza semptomları başlar başlamaz antiviraltedaviye başlanmalıdır
• Laboratuar sonuçları beklenerek tedavi geciktirilmemelidir
• İlk 48 saatte başlayan tedavinin etkinliği yüksektir
Tamiflu ve Relenza FDA gebelik kategori C
İNFLUENZA - SONUÇ
• Tüm gebelere rutin inaktive influenza aşısı önerilmelidir
• Gebeliğin herhangi bir zamanında aşı yapılabilir
• Ekim- Mart ayları arasında gebe olacak her kadın rutin olarak aşılanmaktadır
• LAIV- canlı aşı gebelikte önerilmez
• Gebelerin de, 65 yaş üzerindeki bireyler gibi influenzaaçısından « özel riskli grup » olarak kabul edilmesi gerektiği vurgulanmalıdır
KIZAMIK (MMR)
• Canlı virüs aşısı
• Gebelikte kontrendike
• Gebenin maruziyet sonrası ilk 72 saatte standart IVIG ve postpartum aşılanması önerilir
VARİCELLA
• Varicella-zoster virüs - suçiçeği enfeksiyonu
• Populasyonun % 90-95’i immün
• % 15 olgu hayatın ileri dönemlerinde herpes zoster
• Canlı virüs aşısı
• Gebelikte kontrendike
• Gebelikte varicella ile karşılaşılması durumunda 96 saat içinde varicella zoster immünglobulini verilmelidir
• İmmünglobulin maternal enfeksiyondan koruyabilir ancak intrauterin enfeksiyondan koruduğuna dair kanıt yoktur
• Ciddi maternal infeksiyonda Asiklovir kullanılabilir
Varicella İmmünglobulinEndikasyonları• Gebelere varicella maruziyeti sonrası
• Yenidoğanlara anne doğumdan 2 gün önce veya 5 gün sonra varicella infeksiyonugeçirdi ise
Proflaktik Ig kullanımı önerilmez
Gebelikte varicella immünitesi olmadığı saptanan gebeler postpartum 6 ve 10. haftalarda iki kez aşılanmalıdır
• İmmün olmayan bir gebenin varicella maruziyeti halinde 14 gün içerisinde VZIG (varicella zoster immünglobulin) ve postpartum aşılama önerilir
• VZIG:• VİREMİYİ
• FETAL İNFEKSİYONU
• KONJENİTAL VARİCELLA SENDROMUNU
• NEONATAL VARİCELLA ÖNLEYEMEZ
VZIG, fetustan ziyade maternal komplikasyonları engellemek için kullanılır
POLİO
• Abortus ve konjenital paralitik enfeksiyonlara neden olur
• Yenidoğan enfeksiyonu % 50 mortalite
• Endemik bölgelere gidecek kadınlara önerilir
• Suriye’ den gelen göçmenler ?• Artmış enfeksiyon riski olan, acil korunma gereken veya maruziyet
sonrası gebelerde IPV yapılabilir
İki tip aşı var OPV (canlı aşı) gebelikte kontrendikeIPV (inaktif aşı) gebelikte zararlı etkisi gösterilememiş
LAKTASYON- AŞILAMA
Gebelikte sadece tarama yapılmakla kalınmamalıdır. Antijenleri negatif olan kadınlara bir kez daha gebe kalabilecekleri düşünülerek emzirme döneminde rubella ve varicella aşıları yapılmalıdır
Emzirme sırasında bütün aşılar GÜVENLİDİR
SIK SORULAN SORULAR
• Teorik riskler kadına anlatılmalı
• ANCAK gebeliğin sonlandırılması için endikasyon olmadığı VURGULANMALIDIR
GEBELİĞİMİN FARKINDA OLMADAN CANLI VİRÜS
AŞISI YAPTIRDIM BEBEĞİME BİR ZARARI
OLUR MU?
• Teorik riskler kadına anlatılmalı
• ANCAK gebeliğin sonlandırılması için endikasyon olmadığı VURGULANMALIDIR
CANLI VİRÜS AŞISI OLDUĞUM AY GEBE
KALDIM KÜRETAJ OLMALIMIYIM ?
Emziren anneye yapılan aşı küçük bebeği etkiler mi?
HAYIR
Evde gebe var ise veya bebeğin annesi gebe ise bebeğe canlı aşı yapılabilir mi?
EVETAnnesi gebe veya evde gebe biri
varsa bebeğe her türlü aşı yapılabilir
Aynı evde yaşayan bir gebe olması ev halkına canlı aşıların uygulanmasına engel değildir
Olgu 1
• 30 yaşında 25 haftalık gebe kadın işyerinde aynı odada çalıştığı arkadaşı kızamıkçık geçirmiş.
www. Perinatology.com/rubella
Micromedex Database system
Kızamıkçık virüsü katarakt, sağırlık, mikrosefali, kalp defektleri ( PDA, AVSD,.gibi),IUGR, hepatosplenomegali gibi konjenitalmalformasyonlara yol açabilir. Seronegatif kadınlarda malformasyon riski gebeliğin 1. ayında % 50, 2. ayda % 20, 4 ve 5. aylarda ise % 1-2 oranında bildirilmektedir. Gebeliğin 2. trimesterinden sonra Rubella enfeksiyonuna maruz kalan hastalarda konjenital malformasyon geliştiğine dair bilgi bulunmamaktadır.Yeni enfeksiyon tanısı için gebede seroloji bakılması önerilir.
Olgu 2
• Evde Hepatit A ile enfekte bir kişi olması
• Aynı işyerinde enfekte birisi ile çalışmak
• Hastalığın endemik olduğu bir yere seyahat
• Kreş, bakımevi gibi tuvalet hijyenin kötü olduğu koşullar
Gebeye Hepatit A aşısı önerilir
Olgu 3
• Hepatit B enfekte partner
• Birden çok partner varlığı
• Mesleki risk
• İ.v ilaç kullanımı/ bağımlılığı
• Akut infekte veya kronik Hepatit B taşıyıcı ile temas
• HBs Ag (+) kan ile temas
Gebeye Hepatit B aşısı önerilir
Gebelikte Bağışıklama- ÖZET
Genel olarak gebelerde inaktif aşılar güvenli, canlı aşılar kontrendikedir
Doğurganlık çağındaki kadınlarda tüm klinik endikasyonu olan aşılar gebelikten en az 1 ay önce tamamlanmalıdır
MMR, Suçiçeği gibi canlı aşıların yanlışlıkla uygulanması durumunda gebeliğin sonlandırılmasına gerek yoktur
Gebelerde Ig preparatlarının uygulanmasının fetusa bilinen bir zararı yoktur
Gebelik Öncesi Yapılması Gereken Aşılar• Kızamık, kabakulak, kızamıkçık ve suçiçeği aşıları gebelikte
kontrendike olduğu için gebelik planlayan kadınların bağışıklıkları araştırılmalı ve negatif olanlar aşılanmalıdır.
• Aşı sonrası 1 ay gebe kalınması önerilmez
• Aşı öncesi rutin gebelik testi taramasına gerek yoktur
• Yanlışlıkla gebelik sırasında aşı yapılması yada aşıdan sonra 1 ay içinde gebe kalınması durumunda gebeliğin sonlandırılmasına gerek yoktur
AŞI HEM ANNE HEM DE BEBEK İÇİN EN ÖNEMLİ KORUYUCU SAĞLIK HİZMETİ OLDUĞUNDAN UYGULAMAKTAN
KAÇINILMAMALIDIR
Teşekkürler