finansiski izve[tai i izve[taj na nezavisnite revizori …...prevod na originalniot tekst na...
TRANSCRIPT
Prevod na originalniot tekst na Izve[tajot izdaden na angliski jazik , vo slu~aj na razliki pome\u makedonskata i angliskata verzija, angliskiot tekst e verodostoen.
Finansiski izve[tai i Izve[taj na nezavisnite
revizori
{tedilnica Fulm, Doo Skopje
31 dekemvri 2011 godina
{tedilnica Fulm, Doo Skopje
Sodr`ina
Strana
Izve[taj na nezavisnite revizori 1
Izve[taj za seopfatnata dobivka 3
Izve[taj za finansiskata sostojba 4
Izve[taj za promenite vo kapitalot 5
Izve[taj za pari~nite tekovi 6
Bele[ki kon finansiskite izve[tai 7
Grant Thornton DOO M.H.Jasmin 52 v-1/7 1000 Skopje Macedonia
T +389 (2) 3214 700 F +389 (2) 3214 710 www.grant-thornton.com.mk
Chartered Accountants
Member firm of Grant Thornton International Ltd
Izve[taj na nezavisnite revizori
Do Rakovodstvoto i Edinstveniot Sodru`nik na
{tedilnica Fulm Doo, Skopje
Nie izvr[ivme revizija na pridru`nite finansiski izve[tai na {tedilnica
Fulm Doo, Skopje ("{tedilnicata") sostaveni od Izve[taj za finansiskata
sostojba na den 31 dekemvri 2011 godina, Izve[taj za seopfatnata dobivka,
Izve[taj za promenite vo kapitalot i Izve[taj za pari~nite tekovi za
godinata [to toga[ zavr[i, kako i pregled na zna~ajnite smetkovodstveni
politiki i drugi objasnuva~ki bele[ki, vklu~eni na stranite 3 do 56.
Odgovornost na Rakovodstvoto za finansiskite izve[tai Rakovodstvoto e odgovorno za izgotvuvawe i objektivno prezentirawe na ovie
finansiski izve[tai soglasno Me\unarodnite Standardi za Finansisko
Izvestuvawe, kako i za vospostavuvawe na takva vnatre[na kontrola koja
Rakovodstvoto utvrduva deka e neophodna za da ovozmo`i izgotvuvawe na
finansiski izve[tai koi ne sodr`at materijalno zna~ajni gre[ki kako
rezultat na izmama ili gre[ka.
Odgovornost na revizorot Na[a odgovornost e da dademe mislewe za ovie finansiski izve[tai vrz
osnova na izvr[enata revizija. Nie ja izvr[ivme revizijata vo soglasnost so
Me\unarodnite standardi za revizija. Tie standardi baraat na[a usoglasenost
so eti~kite barawa, kako i toa revizijata da ja planirame i izvr[uvame na
na~in koj ]e ni ovozmo`i da stekneme razumno uveruvawe deka finansiskite
izve[tai ne sodr`at materijalno zna~ajni gre[ki. Revizijata vklu~uva
sproveduvawe na proceduri so cel steknuvawe revizorski dokazi za iznosite i
objavuvawata vo finansiskite izve[tai. Izbranite proceduri zavisat od
procenkata na revizorot, i istite vklu~uvaat procenka na rizicite od
postoewe na materijalno zna~ajni gre[ki vo finansiskite izve[tai, bilo
poradi izmama ili gre[ka.
Chartered Accountants
Member firm of Grant Thornton International Ltd
2
Pri ovie procenki na rizicite revizorot ja zema predvid vnatre[nata
kontrola relevantna za podgotvuvawe i objektivno prezentirawe na
finansiskite izve[tai na {tedilnicata so cel kreirawe na takvi
revizorski proceduri koi ]e bidat soodvetni na okolnostite, no ne i za
potrebata da izrazi mislewe za efektivnosta na vnatre[nata kontrola na
{tedilnicata. Revizijata, isto taka vklu~uva i ocenka na soodvetnosta na
primenetite smetkovodstveni politiki i na razumnosta na smetkovodstvenite
procenki napraveni od strana na Rakovodstvoto, kako i ocenka na sevkupnata
prezentacija na finansiskite izve[tai.
Nie veruvame deka steknatite revizorski dokazi pretstavuvaat zadovolitelna
i soodvetna osnova za na[eto revizorsko mislewe.
Mislewe
Na[e mislewe e deka navedenite finansiski izve[tai, vo site materijalni
aspekti, ja pretstavuvaat objektivno finansiskata sostojba na {tedilnicata
na den 31 dekemvri 2011 godina, kako i rezultatite od raboteweto i
pari~nite tekovi za godinata [to toga[ zavr[uva, vo soglasnost so
Me\unarodnite Standardi za Finansisko Izvestuvawe.
Grant Thornton
Skopje,
17 fevruari 2012 godina
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Finansiski izve[tai 31 dekemvri 2011 godina
Pridru`nite bele[ki se sostaven del na ovie finansiski izve[tai
3
Izve[taj za seopfatnata dobivka
(000 mkd)
Godina [to zavr[uva na 31 dekemvri
Bele[ki 2011 2010 Prihodi od kamata 34,317 37,052 (Rashodi) za kamata (10,583) (11,587) Neto prihodi po kamati 6 23,734 25,465 Prihodi od provizii i nadomesti 1,572 1,519 (Rashodi) za provizii i nadomesti (416) (377) Neto prihodi od provizii i nadomesti 7 1,156 1,142 Neto-prihodi / (rashodi) od kursnite razliki 8 - 152 Ostanati operativni prihodi 9 835 594 Operativni prihodi 835 746 (Rashodi) od o[tetuvawe, neto 10 (981) (2,163) Tro[oci za vrabotenite 11 (11,834) (11,613) Amortizacija i deprecijacija 12 (822) (771) Ostanati operativni rashodi 13 (11,591) (12,109) Operativni (rashodi) (25,228) (26,656) Dobivka pred odano~uvawe 497 697 Dano~en rashod 14 (231) (166) Dobivka za godinata 266 531 Ostanata seopfatna dobivka - - Vkupna seopfatna dobivka 266 531 Neto dobivka za Edinstveniot Sodru`nik na {tedilnicata 266 531 Vkupna seopfatna dobivka za Edinstveniot Sodru`nik na {tedilnicata 266 531
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Finansiski izve[tai 31 dekemvri 2011 godina
4
Izve[taj za finansiskata sostojba
(000 mkd) Na 31 dekemvri Bele[ki 2011 2010 Sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 15 34,070 35,820 Krediti na i pobaruvawa od banki 16 16,079 16,076 Krediti na i pobaruvawa od komitenti 17 168,895 162,429 Finansiski sredstva koi se ~uvaat do dospevawe 18 25,876 18,860 Pobaruvawa za danok na dobivka (tekoven) 22 - 39 Ostanati pobaruvawa 19 347 295 Nematerijalni sredstva 20 1,068 1,034 Nedvi`nosti i oprema 21 767 647 Vkupno sredstva 247,102 235,200 Obvrski Depoziti na komitenti 23 147,070 131,673 Obvrski po krediti 24 8,801 11,639 Posebna rezerva i rezervirawa 25 202 282 Obvrski po osnov na danok na dobivka 22 56 - Ostanati obvrski 26 1,365 2,264 Vkupno obvrski 157,494 145,858 Kapital Zapi[an kapital 27 75,607 75,607 Rezervi 13,735 13,204 Neraspredelena dobivka 266 531 Vkupno kapital i rezervi 89,608 89,342 Vkupno obvrski i kapital i rezervi 247,102 235,200
Ovie finansiski izve[tai se odobreni za izdavawe od Edinstveniot
sodru`nik na {tedilnicata na 27 januari 2012 godina i potpi[ani od:
Upravitel
Eleonora Zgowanin Petrovi]
Koordinator za
finansii
Koordinator za
finansii
Jovanka Todorova Sa[o Pavlovski
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Finansiski izve[tai 31 dekemvri 2011 godina
5
Izve[taj za promenite vo kapitalot
(000 mkd)
Zapi[an kapital
Zakonski rezervi
Neraspredelena dobivka Vkupno
Na 1 januari 2011 godina 75,607 13,204 531 89,342 Raspredelba na neraspredelna dobivka - 531 (531) - Transakcii so sopstvenicite - 531 (531) - Dobivka za godinata - - 266 266 Ostanata seopfatna dobivka - - - - Vkupno seopfatna dobivka - - 266 266 Na 31 dekemvri 2011 godina 75,607 13,735 266 89,608
Na 1 januari 2010 godina 75,607 11,878 1,326 88,811 Raspredelba na neraspredelna dobivka - 1,326 (1,326) - Transakcii so sopstvenicite - 1,326 (1,326) - Dobivka za godinata - - 531 531 Ostanata seopfatna dobivka - - - - Vkupno seopfatna dobivka - - 531 531 Na 31 dekemvri 2010 godina 75,607 13,204 531 89,342
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Finansiski izve[tai 31 dekemvri 2011 godina
6
Izve[taj za pari~nite tekovi
(000 mkd)
Godina [to zavr[uva na
31 dekemvri Bele[ki 2011 2010
Pari~ni tekovi od operativni aktivnosti Dobivka pred odano~uvawe 497 697 Koregirano za: Amortizacija na nematerijalni sredstva 403 256 Deprecijacija na nedvi`nosti i oprema 419 515 Proda`ba na nedvi`nosti i oprema - (74) Prihodi od kamata (34,317) (37,052) Rashodi za kamata 10,583 11,587 Zagubi poradi o[tetuvawe na finansiski sredstva, neto 981 2,163 dopolnitelno rezervirawe poradi o[tetuvawe 15,250 17,974 oslobodeno rezervirawe poradi o[tetuvawe (14,269) (15,811) Posebna rezerva (80) 282 dopolnitelno rezervirawe poradi o[tetuvawe - 327 oslobodeno rezervirawe poradi o[tetuvawe (80) (45) Ostanati korekcii (37) (7) Naplateni kamati 34,398 37,319 Plateni kamati (10,640) (11,686) Dobivka od operativni aktivnosti pred promenite vo delovnata aktiva 2,207 4,000 (Zgolemuvawe)/namaluvawe na delovnata aktiva: Krediti na i pobaruvawa od banki - 6,000 Krediti na i pobaruvawa od komitenti (7,600) (4,084) Ostanati pobaruvawa (50) (31) Depoziti na komitenti 15,444 (22,525) Ostanati obvrski (866) 595 Neto pari~en tek od operativni aktivnosti pred odano~uvawe 9,135 (16,045) (Platen)/povrat na danok na dobivka (136) (55) Neto pari~en tek od operativni aktivnosti 8,999 (16,100) Pari~en tek od investicioni aktivnosti (Vlo`uvawa) vo hartii od vrednost (7,016) - Prilivi od proda`bata na vlo`uvawata vo hartii od vrednost - 15,350 (Nabavka) na nematerijalni sredstva (437) (700) (Nabavka) na nedvi`nosti i oprema (539) (114) Prilivi od proda`ba na nedvi`nosti i oprema - 74 Neto pari~en tek od investicioni aktivnosti (7,992) 14,610 Pari~en tek od finansiski aktivnosti (Otplata) na krediti (2,828) (2,264) Neto pari~en tek od finansiski aktivnosti (2,828) (2,264) Promeni na ispravkata na vrednost na pari~nite sredstva i pari~nite ekvivalenti 71 (32) Neto namaluvawe na pari~nite sredstva i pari~nite ekvivalenti (1,750) (3,786) Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti na 1 januari 35,820 39,606 Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti na 31 dekemvri 15 34,070 35,820
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 7
Bele[ki kon finansiskite izve[tai
1 Op[ti informacii {tedilnica FULM Doo, Skopje (vo ponatamo[niot tekst "{tedilnicata") e
Dru[tvo so ograni~ena odgovornost osnovano i so sedi[te vo Republika
Makedonija. Adresata na nejzinoto registrirano sedi[te e ul. "Mito
Haxivasilev-Jasmin" br 48, Skopje, Republika Makedonija.
{tedilnicata e registrirana vo Republika Makedonija za vr[ewe na
kreditni i depozitni aktivnosti vo zemjata, vo soglasnost so makedonskata
zakonska regulativa, i raboti spored principite na likvidnost, sigurnost na
plasmanite i profitabilnost.
Finansiskite uslugi na svoite deponenti {tedilnicata gi nudi preku
Centralata vo Skopje i 5 filijali, i toa: filijala "Murtino" vo Strumica,
filijala "Polog" vo Tetovo, filijala "Tikve[ija" vo Kavadarci, filijala
"Bitola" vo Bitola i filijala "JSP" vo Skopje, kako i preku svojot [alter vo
Avtokomanda.
Vkupniot broj na vraboteni na 31 dekemvri 2011 godina e 21 lice (2010: 21
lice).
1.1 Osnova za podgotovka na finansiskite izve[tai Ovie finansiski izve[tai se podgotveni vo soglasnost so Me\unarodnite
Standardi za Finansisko Izvestuvawe (MSFI) izdadeni od Odborot za
me\unarodni smetkovodstveni standardi. Finansiskite izve[tai se
podgotveni vrz osnov na metodot na nabavna vrednost.
Podgotovkata na ovie finansiski izve[tai vo soglasnost so MSFI bara
upotreba na odredeni kriti~ni smetkovodstveni procenki. Taa isto taka bara
Rakovodstvoto na {tedilnicata da upotrebuva svoi procenki vo procesot na
primena na smetkovodstvenite politiki. Podra~jata [to vklu~uvaat povisok
stepen na procenka ili kompleksnost, ili podra~jata vo koi pretpostavkite i
procenkite se zna~ajni za finansiskite izve[tai, se obelodeneti vo Bele[ka
1.3.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 8
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Op[ti informacii (prodol`uva)
Osnova za podgotovka na finansiskite izve[tai (prodol`uva)
Finansiskite izve[tai se podgotveni so sostojba na i za godinite [to
zavr[uvaat na 31 dekemvri 2011 i 2010. Tekovnite i sporedbenite podatoci
prika`ani vo ovie finansiski izve[tai se izrazeni vo iljadi Denari. Onamu
kade [to e neophodno, prezentacijata na sporedbenite podatoci e prilagodena
soglasno promenite vo prezentacijata vo tekovnata godina.
1.2 Smetkovodstveni politiki Vo prodol`enie se prika`ani osnovnite smetkovodstveni politiki
upotrebeni pri podgotovkata na ovie finansiski izve[tai. Ovie politiki se
konzistentno primeneti na site prika`ani periodi, osven dokolku ne e
poinaku navedeno.
1.2.1 Promeni na smetkovodstvenite politiki i obelodenuvawa a) Usvojuvawe na podobruvawata na MSFI vo 2010 godina
So podobruvawata na MSFI vo 2010 godina napraveni se nekolku mali izmeni
na odreden broj na MSFI. Edinstvenata izmena relevantna za {tedilnicata
se odnesuva na MSS 1 Prezentirawe na finansiski izve[tai. {tedilnicata
prethodno go prezentira[e usoglasuvaweto na sekoja komponenta od ostanata
seopfatna dobivka vo izve[tajot za promenite vo kapitalot. {tedilnicata
sega gi prezentira ovie usoglasuvawa vo bele[kite kon finansiskite
izve[tai, kako [to e dozvoleno so izmenata. Ova ja namaluva mo`nosta od
povtoruvawe na obelodenuvawata i pojasno gi prezentira celokupnite promeni
vo kapitalot. Sporedbenite podatoci od predhodnite periodi se prika`ani
soodvetno.
b) Standardi, izmeni i tolkuvawa na postojnite standardi koi
seu[te ne se vo sila i ne se primeneti pred datumot na stapuvawe vo
sila od strana na {tedilnicata Na datumot na odobruvawe na ovie finansiski izve[tai, odredeni novi
standardi, izmeni i tolkuvawa na postojnite standardi se izdadeni od strana
na OMSS, no seu[te ne se vo sila i ne se primeneti pred datumot na
stapuvawe vo sila od strana na {tedilnicata.
Rakovodstvoto predviduva deka site relevantni objavi ]e bidat primeneti vo
smetkovodstvenite politiki na {tedilnicata vo prviot period koj po~nuva
po datumot na stapuvawe vo sila na objavata. Informaciite za novite
standardi, izmeni i tolkuvawa relevantni za finansiskite izve[tai na
{tedilnicata podetalno se prezentirani podolu. Odredeni novi standardi i
tolkuvawa isto taka se izdadeni, no ne se o~ekuva da imaat materijalno
vlijanie vrz finansiskite izve[tai na {tedilnicata.
MSFI 9 Finansiski instrumenti (MSFI 9)
OMSS ima za cel celosno da go zameni MSS 39 Finansiski instrumenti:
Priznavawe i merewe. MSFI 9 se objavuva vo fazi. Do denes, se izdadeni
poglavjata koi se odnesuvaat na priznavawe, klasificirawe, merewe i
depriznavawe na finansiskite sredstva i obvrski. Ovie poglavja stapuvaat vo
sila za godi[nite periodi koi po~nuvaat na ili po 1 januari 2013 godina.
Ostanatite poglavja koi se odnesuvaat na o[tetuvawe i smetkovodstvo za
hexing seu[te se vo proces na razvoj.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 9
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Op[ti informacii (prodol`uva)
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva) Promeni vo smetkovodstvenite politiki i obelodenuvawa (prodol`uva)
Rakovodstvoto na {tedilnicata seu[te go nema proceneto vlijanieto na ovoj
nov standard vrz finansiski izve[tai na {tedilnicata. Sepak,
Rakovodstvoto ne o~ekuva implementacija na MSFI 9 se dodeka site negovi
poglavja ne bidat izdadeni, koga ]e mo`e celosno da se proceni vlijanieto na
site nastanati izmeni.
Standardi za konsolidacija
Paketot na standardi za konsolidacija stapuva na sila za godi[ni periodi
koi po~nuvaat na ili po 1 januari 2013 godina. Informaciite za ovie novi
standardi podetalno se prezentirani podolu. Rakovodstvoto na
{tedilnicata seu[te go nema proceneto vlijanieto na ovie novi i
revidirani standardi.
MSFI 10 Konsolidirani finansiski izve[tai (MSFI 10)
MSFI 10 go zamenuva MSS 27 Konsolidirani i poedine~ni finansiski
izve[tai (MSS 27) i PKT 12 Konsolidacija - Entiteti so posebna namena.
Ovoj standard ja revidira definicijata za kontrola kako i pridru`noto
upatstvo za identifikuvawe na u~estvo vo podru`nica. Sepak, barawata i
mehanizmite na konsolidacija i smetkovodstvo za nekontrolirani u~estva i
izmeni vo kontrolata ostanuvaat nepromeneti.
MSFI 11 Zaedni~ki Anga`mani (MSFI 11)
MSFI 11 go zamenuva MSS 31 U~estva vo zaedni~ki vlo`uvawa (MSS 31). So
ovoj standard se usoglasuva smetkovodstvoto od strana na vlo`uva~ite so
nivnite prava i obvrski soglasno zaedni~kiot anga`man. Pokraj toa, mo`nosta
vo MSS 31 za primena na proporcionalna konsolidacija na zaedni~ki
vlo`uvawa e eliminirana. MSFI 11 bara primena na metodot na glavnina, koj
momentalno se koristi za vlo`uvawa vo pridru`eni entiteti.
MSFI 12 Obelodenuvawe na U~estvo vo ostanati entiteti (MSFI
12)
MSFI 12 gi integrira i usoglasuva barawata za obelodenuvawe za razli~ni
tipovi na vlo`uvawa, vklu~uvaj]i gi i nekonsolidiranite strukturirani
entiteti. Voveduva novi barawata za obelodenuvawe za rizici na koi
entitetot e izlo`en kako rezultat na negovata povrzanost so strukturirani
entiteti.
Posledovatelni izmeni na MSS 27 i MSS 28 Vlo`uvawa vo pridru`eni
entiteti i zaedni~ki vlo`uvawa (MSS 28)
MSS 27 sega isklu~itelno se odnesuva na poedine~ni finansiski izve[tai.
MSS 28 gi voveduva vlo`uvawata vo zaedni~ki vlo`uvawa vo svojot delokrug.
Sepak, metodot na glavnina ostanuva nepromenet.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 10
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Op[ti informacii (prodol`uva)
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva) Promeni vo smetkovodstvenite politiki i obelodenuvawa (prodol`uva)
MSFI 13 Merewe na objektivna vrednost (MSFI 13)
MSFI 13 nema vlijanie na toa koi stavki e potrebno da bidat mereni po
objektivna vrednost, no ja pojasnuva definicijata za objektivnata vrednost i
dava upatstvo i podobreni obelodenuvawa za merewe po objektivna vrednost.
Ova e primenlivo za godi[ni periodi koi po~nuvaat na ili po 1 januari 2013
godina. Rakovodstvoto na {tedilnicata seu[te ne go procenilo vlijanieto na
ovoj nov standard.
Izmeni na MSS 1 Prezentirawe na finansiski izve[tai (Izmeni
na MSS 1)
Izmenite na MSS 1 baraat entitetot da gi grupira stavkite prezentirani vo
ostanata seopfatna dobivka vo onie koi, vo soglasnost so ostanatite MSFI:
(a) nema da bidat reklasificirani posledovatelno vo dobivki ili zagubi i (b)
]e bidat reklasificirani posledovatelno vo dobivki ili zagubi koga
odredeni uslovi se ispolneti. Ova e primenlivo za godi[ni periodi koi
po~nuvaat na ili po 1 juli 2012 godina. Rakovodstvoto na {tedilnicata
o~ekuva da nastanat izmeni vo sega[noto prezentirawe na stavki vo ostanata
seopfatna dobivka, no sepak, toa nema da vlijanie na mereweto ili
priznavaweto na takvite stavki.
Izmeni na MSS 19 Koristi za vrabotenite (Izmeni na MSS 19)
Izmenite na MSS 19 vklu~uvaat odreden broj na celni podobruvawa vo
Standardot. Voglavno promenite se odnesuvaat na planovi za definirani
koristi. Tie:
go otstranuvaat “metodot koridor” i baraat entitetite da gi priznaat
site dobivki i zagubi koi nastanuvaat vo period na izvestuvawe
go racionaliziraat prezentiraweto na promenite vo planot na sredstva i
obvrski
gi zajaknuvaat barawata za obelodenuvawe, vklu~uvaj]i gi i informaciite
za karakteristikite na planovite za definirani koristi i rizici na koi
entitetite se izlo`eni preku u~estvo vo istite.
Izmenite na MSS 19 stapuvaat vo sila za finansiskite godini koi po~nuvaat
na ili po 1 januari 2013 godina. Rakovodstvoto na {tedilnicata seu[te ne go
procenilo vlijanieto na revidiraniot standard za finansiski izve[tai na
{tedilnicata.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 11
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Op[ti informacii (prodol`uva)
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva) 1.2.2 Transakcii vo stranska valuta Transakciite denominirani vo stranski valuti se iska`ani vo Denari so
primena na oficijalnite kursevi na Narodna Banka na Republika Makedonija
koi va`at na denot na nivnoto nastanuvawe.
Sredstvata i obvrskite koi glasat vo stranski valuti se iska`ani vo Denari
so primena na oficijalnite kursevi koi va`at na denot na sostavuvaweto na
Izve[tajot za finansiskata sostojba, dodeka pak site pozitivni i negativni
kursni razliki koi proizleguvaat od pretvaraweto na iznosite vo stranska
valuta, se vklu~eni vo dobivkite i zagubite vo periodot koga tie nastanuvaat.
Srednite devizni kursevi koi bea primeneti za prika`uvawe na poziciite na
Izve[tajot za finansiskata sostojba denominirani vo stranska valuta, se
slednite:
31 dekemvri 2011 31 dekemvri 2010 1 USD 47.5346 Denari 46.3140 Denari 1 EUR 61.5050 Denari 61.5050 Denari 1 CHF 50.5964 Denari 49.3026 Denari
1.2.3 Prebivawe (netirawe) Finansiskite sredstva i obvrski se netirani i prezentirani vo Izve[tajot za
finansiskata sostojba na neto osnova vo slu~ai koga netiraweto na
priznaenite iznosi e zakonski dozvoleno.
1.2.4 Prihodi i rashodi po kamati Prihodite i rashodite po osnov na kamati se priznaeni vo tekovnite dobivki
i zagubi za site kamatonosni finansiski sredstva i obvrski so primena na
metodata na efektivna kamatna stapka. Efektivnata kamatna stapka e stapkata
[to to~no gi diskontira o~ekuvanite prilivi vo tekot na procenetiot vek na
upotreba na finansiskoto sredstvo, ili, dokolku e soodvetno, vo pokratok
period za neto evidentiranata vrednost na finansiskite sredstva ili
finansiska obvrska.
1.2.5 Prihodi od nadomesti i provizii Proviziite i nadomestocite, so isklu~ok na nadomestocite za odobruvawe na
krediti i nadomestite za upravuvawe so odobreni krediti i transfer na
sredstva, se priznavaat na presmetkovna osnova vo periodot koga se vr[i
uslugata. Nadomestoci za odobruvawe na krediti i nadomestite za upravuvawe
so odobreni krediti i transfer na sredstva se razgrani~uvaat i amortiziraat
za vremetraeweto na kreditot so primena na metodata na efektivnata kamatna
stapka. Nadomestocite za izdavawe na obrasci za kredit, za razgleduvawe na
kredit i kreditna analiza se priznavaat na presmetkovna osnova vo momentot
koga se vr[i uslugata.
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva) 1.2.6 Prihodi i rashodi od kursni razliki
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 12
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Op[ti informacii (prodol`uva)
Neto prihodite i rashodite od kursni razliki vklu~uvaat realizirani i
nerealizirani kursni razliki koi proizleguvaat od poramnuvawe na
transakciite vo stranska valuta, kako i od vrednuvawe na sredstvata i
obvrskite vo stranska valuta se vklu~eni vo dobivkite i zagubite vo periodot
koga tie nastanuvaat.
Prevzemenite i potencijalnite obvrski denominirani vo stranska valuta se
preveduvaat vo Denari so primena na oficijalnite devizni kursevi koi va`at
na datumot na Izve[tajot za finansiskata sostojba.
1.2.7 Finansiski sredstva Finansiskite sredstva se klasificiraat vo slednite kategorii: krediti i
pobaruvawa, finansiski sredstva po objektivna vrednost preku dobivki i
zagubi, finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba i finansiski sredstva
koi se ~uvaat do dospevawe. Rakovodstvoto gi klasificira svoite vlo`uvawa
vo momentot na inicijalnoto priznavawe.
Krediti i pobaruvawa Kreditite i pobaruvawata se ne-derivativni finansiski sredstva so fiksni
ili odredeni pla]awa koi ne kotiraat na aktiven pazar. Tie se javuvaat koga
{tedilnicata odobruva pari ili uslugi direktno na komitenti i se
priznavaat koga gotovinata se avansira na pozajmuva~ite.
Finansiski sredstva po objektivna vrednost preku dobivki i zagubi Ovaa kategorija na finansiski sredstva se sostoi od hartii od vrednost za
trguvawe i hartii od vrednost spored objektivna vrednost preku dobivki ili
zagubi opredeleni kako takvi pri po~etnoto priznavawe. Edno finansisko
sredstvo se klasificira kako sredstvo nameneto za trguvawe dokolku se
steknuva so cel generirawe na dobivka od kratkoro~ni fluktuacii vo cenata
ili dokolku e vklu~eno vo portfolioto za koe postoi kratkoro~en fakti~ki
oblik na ostvaruvawe dobivka.
{tedilnicata nema sredstva klasificirani vo ovaa kategorija na datumot na
Izve[tajot za finansiskata sostojba.
Finansiski sredstva raspolo`livi za proda`ba Finansiski sredstva raspolo`ivi za proda`ba se ne-derivativni sredstva,
koi se bilo klasificirani vo ovaa kategorija ili pak ne se klasificirani vo
bilo koja od ostanatite kategorii. Finansiski sredstva raspolo`ivi za
proda`ba se onie nameneti za ~uvawe na neodreden vremenski period, koi
mo`e da se prodadat dokolku se pojavi potreba za likvidnost ili promeni vo
kamatnite stapki, deviznite kursevi ili cenite na akciite.
{tedilnicata nema sredstva klasificirani vo ovaa kategorija na datumot na
Izve[tajot za finansiskata sostojba.
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva) Finansiski sredstva (prodol`uva) Finansiski sredstva koi se ~uvaat do dospevawe
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 13
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Op[ti informacii (prodol`uva)
Hartiite od vrednost koi se ~uvaat do dospevawe se krakoro~ni dr`avni
zapisi vo doma[na valuta i so valutna klauzula izdadeni od Ministerstvoto
za finansii vo ime na Vladata na Republika Makedonija. Finansiskite
sredstva koi se ~uvaat do dospevawe se nederivativni finansiski sredstva so
fiksni ili utvrdlivi pla]awa, fiksni datumi na dospevawe za naplata i za
koi, Rakovodstvoto na {tedilnicata ima pozitivna namera i sposobnost da gi
~uva do nivnoto dospevawe. Dokolku {tedilnicata prodade zna~aen iznos na
finansiskite sredstva koi se ~uvaat do dospevawe pred nivnoto dospevawe,
celata kategorija na ovie sredstva se reklasificira vo finansiskite
sredstva raspolo`livi za proda`ba.
Inicijalno priznavawe i depriznavawe Nabavkite i proda`bite na finansiskite sredstva raspolo`livi za proda`ba
i onie koi se ~uvaat do dospevawe se evidentiraat na datumot na kupuvaweto -
datum na koj [to {tedilnicata ima obvrska da go kupi ili prodade
sredstvoto. Kreditite se priznavaat koga gotovinata se avansira na
pozajmuva~ite. Finansiskite sredstva, osven finansiskite sredstva po
objektivna vrednost preku dobivki i zagubi, inicijalno se priznavaat po
objektivna vrednost zgolemena za tro[ocite na transakcijata.
Finansiskite sredstva prestanuvaat da se priznavaat po istekot na pravata za
primawe na pari~nite tekovi od finansiskite sredstva ili po nivnoto
prenesuvawe, a {tedilnicata gi prenela zna~itelno site rizici i koristi
od sopstvenost.
Posledovatelno merewe Po po~etnoto priznavawe, {tedilnicata gi meri finansiskite sredstva po
objektivna vrednost preku dobivki i zagubi, i raspolo`livite-za-proda`ba
finansiski sredstva po nivnata objektivna vrednost bez bilo kakvi namaluvawa za
transakcionite tro[oci koi mo`e da nastanat pri nivnata proda`ba.
Objektivnata vrednost na finansiskite sredstva koi kotiraat na aktivniot
pazar se bazira na nivnata kupovna cena na denot na Izve[tajot za
finansiskata sostojba.
Dokolku pazarot na koj kotira finansiskoto sredstvo ne e aktiven,
{tedilnicata ja utvrduva objektivnata vrednost na sredstvoto so primena na
tehniki za vrednuvawe. Tehnikite za vrednuvawe vklu~uvaat upotreba na
normalni, komercijalni transakcii pome\u zapoznaeni, podgotveni strani, ako
se dostapni, referenca na tekovnata objektivna vrednost na drug instrument
koj e vo su[tina ist, analiza na diskontirani pari~ni tekovi i alternativni
modeli na odreduvawe na cenata. Dokolku vrednosta na sopstveni~kite
instrumenti ne mo`e soodvetno da se izmeri, tie se merat po nabavna
vrednost.
Vlo`uvawata ~uvani-do-dospevawe i kreditite i pobaruvawata se merat po
amortizirana nabavna vrednost so upotreba na metodot na efektivna kamata
namaleni za eventualnite zagubi poradi o[tetuvawe.
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva) Finansiski sredstva (prodol`uva)
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 14
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Op[ti informacii (prodol`uva)
Realiziranite dobivki i zagubi kako i nerealiziranite dobivki i zagubi koi
proizleguvaat od promenite na objektivnata vrednost na finansiskite
sredstva koi se opredeleni kako sredstva po objektivna vrednost preku
dobivki i zagubi se vklu~uvaat vo dobivkite i zagubite vo periodot vo koj
nastanuvaat.
Neto promenite vo objektivnata vrednost na finansiskite sredstva
klasificirani kako sredstva po objektivna vrednost preku dobivkite i
zagubite go vklu~uvaat i prihodot od kamata.
Nerealiziranite dobivki i zagubi koi proizleguvaat od promenite na
objektivnata vrednost na sredstvata raspolo`livi-za-proda`ba se priznavaat
vo seopfatnata dobivka, osven zagubite od o[tetuvawe i dobivkite i zagubite
od kursni razliki na monetarnite stavki kako [to se dol`ni~kite hartii od
vrednost, koi se priznavaat vo dobivkite i zagubite.
Pri proda`ba ili o[tetuvawe na finansiskite sredstva raspolo`livi-za-
proda`ba kumulativnite dobivki i zagubi koi prethodno bile priznaeni vo
seopfatnata dobivka se priznavaat vo dobivkite i zagubite. Vo slu~aj koga
finansiskite sredstva raspolo`livi za proda`ba nosat kamata, kamatata
presmetana so metodot na efektivna kamata se priznava vo dobivkite i
zagubite.
1.2.8 O[tetuvawe na finansiski sredstva Sredstva evidentirani po amortizirana nabavna vrednostNa sekoj datum na izvestuvawe, {tedilnicata procenuva dali postoi
objektiven dokaz za o[tetuvawe na finansiskoto sredstvo. Finansiskoto
sredstvo ili grupa na finansiski sredstva se o[teteni samo dokolku postoi
objektiven dokaz za o[tetuvawe kako rezultat na eden ili pove]e nastani [to
se pojavile po prvi~noto priznavawe na sredstvata ("slu~aj na zaguba") i deka
toj slu~aj na zaguba (ili slu~ai) vlijae na predvideniot iden gotovinski tek
na finansiskoto sredstvo ili grupa finansiski sredstva koi mo`at
verodostojno da se procenat.
Kriteriumite [to {tedilnicata gi koristi pri utvrduvawe na postoeweto
objektiven dokaz za zaguba od o[tetuvawe, vklu~uvaat:
Informacija za finansiska pote[kotija na klientot;
Revidirawe na kreditnata sposobnost na klientot;
Nepo~ituvawe na dogovornite obvrski ili uslovi;
Pote[kotii so pari~nite tekovi kaj pozajmuva~ot;
Neispolnuvawe na dogovorite ili uslovite za kreditirawe;
Otpo~nuvawe na ste~ajni postapki i;
Namaluvawe na vrednosta na dadenite garancii - kolateral;
Vlo[uvawe na nacionalni ili lokalnite ekonomski uslovi koi vlijaat na
pla]aweto na obvrskite na klientite.
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva) O[tetuvawe na finansiski sredstva (prodol`uva)
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 15
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Op[ti informacii (prodol`uva)
{tedilnicata vr[i procenka na postoeweto na objektiven dokaz za
o[tetuvawe na poedine~na osnova za poedine~no zna~ajni finansiski
sredstva, kako i poedine~no ili zbirno za finansiski sredstva [to ne se
poedine~no zna~ajni. Dokolku {tedilnicata utvrdi deka ne postoi
objektiven dokaz za o[tetuvawe za poedine~no proceneto finansisko
sredstvo, bilo zna~ajno ili ne, taa go vklu~uva sredstvoto vo grupa na
finansiski sredstva so sli~ni karakteristiki na krediten rizik i vr[i
zbirna procenka na o[tetuvaweto.
{tedilnicata vr[i klasifikacija na aktivni bilansni i vonbilansni
pobaruvawa koi ne se smetaat za poedine~no zna~ajni stavki, na grupna osnova
vo portfolio na mali krediti. Nefunkcionalni pobaruvawa ne mo`e da se
klasificiraat vo portfolio na mali krediti na grupna osnova.
Iznosot na zagubata pretstavuva razlika pome\u priznaeniot iznos na
sredstvoto i sega[nata vrednost na procenetite idni pari~ni tekovi
(isklu~uvaj]i gi idnite zagubi po osnov na kreditot) diskontirani so primena
na efektivna kamatna stapka na finansiskto sredstvo. Priznaeniot iznos na
sredstvoto se namaluva preku upotrebata na smetka za rezervirawe poradi
o[tetuvawe, so istovremeno priznavawe na soodvetniot rashod poradi
o[tetuvawe vo tekovnite dobivki ili zagubi.
Za celite na zbirnata procenka na o[tetuvaweto, finansiskite sredstva se
grupirani vrz osnova na sli~ni karakteristiki na kreditniot rizik (odnosno
vrz osnova na proces na rangirawe pri [to {tedilnicata gi zema predvid
vidot na sredstvo, industriskiot sektor, geografskata lokacija, vidot na
kreditnoto obezbeduvawe, kreditnata istorija i ostanati faktori). Ovie
karakteristiki se relevantni za procenka na idnite pari~ni tekovi za grupi
na takvi sredstva, [to pretstavuva indikator za sposobnosta na dol`nicite
da gi platat site dostasani iznosi vo soglasnost so dogovorenite uslovi na
sredstvata [to se procenuvaat.
Vo slu~aj na nenaplatlivost na kreditot, istiot se otpi[uva nasproti
soodvetnoto rezervirawe poradi o[tetuvawe. Takvite krediti se otpi[uvaat
otkako ]e se zavr[at site neophodni proceduri i ]e se utvrdi iznosot na
zagubata. Posledovatelnite nadomestuvawa na prethodno otpi[anite iznosi
go namaluvaat iznosot na rezerviraweto poradi o[tetuvawe na kreditite, vo
korist na tekovnite dobivki. Dokolku, posledovatelno, iznosot na zagubata od
o[tetuvawe se namali i namaluvaweto mo`e objektivno da se povrze so nastan
koj se slu~uva po priznavaweto na o[tetuvaweto (kako [to e podobruvawe na
kreditniot rejting na dol`nikot), prethodno priznatata zaguba od
o[tetuvawe se namaluva preku korekcija na smetkata na ispravka na vrednost
(o[tetuvawe na sredstva). Iznosot na namaluvaweto se priznava vo korist na
tekovnite dobivki ili zagubi.
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva)
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 16
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Op[ti informacii (prodol`uva)
1.2.9 Nematerijalni sredstva Kompjuterski softver Tro[ocite povrzani so odr`uvaweto na kompjuterski softverski programi se
priznavaat kako tro[oci vo momentot na nivnoto nastanuvawe. Tro[ocite
direktno povrzani so prepoznatlivi i unikatni softverski proizvodi
kontrolirani od strana na {tedilnicata koi najverojatno ]e sozdadat
ekonomski koristi koi ]e gi nadminat tro[ocite posle edna godina, se
priznavaat kako nematerijalni sredstva. Tro[ocite za razvoj na kompjuterski
softver koi se priznavaat kako sredstva se amortizirani koristej]i
pravoliniska metoda vo tekot na period od ~etiri godini.
1.2.10 Nedvi`nosti i oprema Materijalnite sredstva se evidentirani po nivnata nabavna vrednost
(proceneta nabavna), namaleni za akumuliranata deprecijacija.
Deprecijacijata se presmetuva pravoproporcionalno, so cel alokacija na
nabavnata vrednost na nedvi`nostite i opremata vo tekot na nivniot procenet
vek na upotreba. Vo prodol`enie e daden procenetiot vek na upotreba na
nekoi pozna~ajni stavki od nedvi`nosti i oprema:
Kompjuteri 4 godini Vozila 4 godini Mebel i kancelariska oprema 4-10 godini
Posledovatelnite nabavki se vklu~eni vo evidentiranata vrednost na
sredstvoto ili se priznavaat kako posebno sredstvo, soodvetno, samo koga
postoi verojatnost od priliv na idni ekonomski koristi za {tedilnicata
povrzani so stavkata i koga nabavnata vrednost na stavkata mo`e razumno da se
izmeri. Site ostanati redovni odr`uvawa i popravki se evidentiraat kako
rashodi vo dobivkite i zagubite vo tekot na finansiskiot period vo koj se
javuvaat.
Dobivkite i zagubite povrzani so ottu\uvawata se utvrduvaat po pat na
sporedba na prilivite so evidentiraniot iznos. Istite se vklu~uvaat vo
dobivkite i zagubite vo periodot koga nastanuvaat.
1.2.11 O[tetuvawe na nefinansiski sredstva Sredstvata podlo`ni na amortizacija se proveruvaat od mo`ni o[tetuvawa
sekoga[ koga odredeni nastani ili promeni uka`uvaat deka evidentiraniot
iznos na sredstvata ne mo`e da se nadomesti.
Koga evidentiraniot iznos na sredstvoto e povisok od negoviot procenet
nadomestliv iznos, toj vedna[ se otpi[uva do negoviot nadomestliv iznos.
Nadomestliviot iznos pretstavuva povisokiot iznos pome\u neto proda`nata
cena i upotrebnata vrednost na sredstvata.
1.2.12 Pari~ni sredstva i ekvivalenti Pari~nite sredstva i ekvivalenti vklu~uvaat gotovina, smetki koi
pretstavuvaat depoziti po viduvawe vo banka, smetki kaj NBRM i oro~eni
depoziti vo banki so dospeanost pomala od 3 meseca od datumot na nabavka.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 17
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Op[ti informacii (prodol`uva)
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva) 1.2.13 Rezervirawa Rezervirawe se priznava koga {tedilnicata ima tekovna obvrska kako
rezultat na nastan od minatoto i postoi verojatnost deka ]e bide potreben
odliv na sredstva koi vklu~uvaat ekonomski koristi za podmiruvawe na
obvrskata, a voedno ]e bide napravena verodostojna procenka na iznosot na
obvrskata. Rezervirawata se proveruvaat na sekoj datum na bilansirawe i se
koregiraat so cel da se reflektira najdobrata tekovna procenka. Koga efektot
na vremenata vrednost na parite e materijalen, iznosot na rezerviraweto
pretstavuva sega[na vrednost na tro[ocite koi se o~ekuva da se pojavat za
podmiruvawe na obvrskata.
1.2.14 Donacii Donaciite koi vo celost se sostojat od kancelariska oprema i siten inventar,
se evidentiraat kako prihod sistematski i racionalno vo tekot na
upotrebliviot vek na sredstvata. Dobienite donacii se tretiraat kako
razgrani~en prihod vo pridru`nite finansiski izve[tai. Prihodite od
donaciite se priznavaat vo tekovnite dobivki i zagubi kako ostanati
operativni prihodi.
1.2.15 Nadomesti za vrabotenite {tedilnicata pla]a pridonesi za penzisko osiguruvawe na svoite vraboteni,
soglasno doma[nata regulativa za socijalno osiguruvawe. Pridonesite, vrz
osnova na platite, se pla]aat vo dr`avniot Penziski Fond i vo dvata
privatni penziski fondovi. Na datumot na izvestuvawe, ne postoi
dopolnitelna obvrska vo vrska so ovie penziski planovi. Osven toa, site
rabotodavci vo Republika Makedonija imaat obvrska da ispla]aat na
vrabotenite posebna minimalna suma pri penzioniraweto vo iznos utvrden so
zakonski propisi. {tedilnicata nema bilo kakva obvrska da obezbedi
dopolnitelni nadomesti za svoite sega[ni i porane[ni vraboteni na datumot
na izvestuvawe.
1.2.16 Tekoven i odlo`en danok na dobivka Danokot na dobivka, po stapka od 10%, se pla]a na neodbitnite stavki za
dano~ni celi koregirani za dano~niot kredit, kako i na raspredelenata
dobivka za dividendi na pravni lica - nerezidenti i na fizi~ki lica.
Neraspredelenata dobivka ne se odano~uva.
Odlo`eniot danok na dobivka se evidentira vo celost, koristej]i ja metodata
na obvrska, za vremenite razliki koi se javuvaat pome\u dano~nata osnova na
sredstvata i obvrskite i iznosite po koi istite se evidentirani za celite na
finansiskoto izvestuvawe. Pri utvrduvawe na odlo`eniot danok na dobivka
se koristat tekovnite va`e~ki dano~ni stapki. Odlo`eniot danok na dobivka
se zadol`uva ili odobruva vo tekovnite dobivki i zagubi, osven dokolku se
odnesuva na stavki koi direktno go tovarat ili odobruvaat kapitalot, vo koj
slu~aj odlo`eniot danok se evidentira vo Izve[tajot za seopfatnata dobivka.
Odlo`enite dano~ni sredstva se priznavaat vo obem vo koj postoi verojatnost
za iskoristuvawe na vremenite razliki nasproti idnata raspolo`liva
odano~iva dobivka.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 18
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Op[ti informacii (prodol`uva)
Smetkovodstveni politiki (prodol`uva) Tekoven i odlo`en danok na dobivka (prodol`uva)
So sostojba na 31 dekemvri 2011 i 2010 godina, {tedilnicata nema
evidentirano odlo`eni dano~ni sredstva ili obvrski, bidej]i ne postojat
vremenski razliki na ovie datumi.
1.2.17 Finansiski obvrski Finansiskite obvrski se klasificiraat vo soglasnost so sodr`inata na
dogovornite odredbi.
Finansiskite obvrski po amortizirana nabavna vrednost se sostojat od
pozajmici, depoziti na komitenti i ostanati obvrski.
Pozajmici Pozajmicite inicijalno se priznavaat po objektivna vrednost, [to pretstavuva
primeni prilivi (objektivna vrednost na primenite nadomestoci) namaleni za
napravenite tro[oci na transakcijata. Pozajmicite se evidentirani
posledovatelno spored nivnata amortizirana nabavna vrednost. Pozajmicite
prestanuvaat da se priznavaat koga istite se namireni, otka`ani ili
isteknati.
Depoziti na komitenti Depozitite na komitenti generalno pretstavuvaat: tekovni smetki i oro~eni
depoziti na fizi~ki lica. {tedilnicata gi priznava depozitite na
komitenti vo svojot Izve[taj za finansiskata sostojba samo koga
{tedilnicata stanuva stranka na dogovornite odredbi na instrumentot.
Depozitite na komitenti po~etno se merat spored nivnata objektivna
vrednost, zgolemena za transakcionite tro[oci koi direktno se povrzani so
prezemaweto ili izdavaweto na finansiskata obvrska. Depozitite na
komitenti posledovatelno se merat spored amortiziranata nabavna vrednost,
so upotreba na metodot na efektivna kamatna stapka. Depozitite na komitenti
prestanuvaat da se priznavaat koga istite se namireni, otka`ani ili
isteknati.
Ostanati obvrski Ostanatite obvrski inicijalno se priznavaat po objektivna vrednost. Tie
posledovatelno se merat spored amortizirana nabavna vrednost, so upotreba
na metodot na efektivna kamatna stapka. Ostanatite obvrski prestanuvaat da
se priznavaat koga istite se namireni, otka`ani ili isteknati.
1.2.18 Kapital, rezervi i neraspredelena dobivka (a) Osnova~ki kapital
Osnova~kiot kapital se sostoi od vlo`enite sredstva na osnova~ot na
{tedilnicata.
b) Rezervi Rezervite se sostojat od zakonski rezervi, sozdadeni vo tekot na periodite vrz
osnova na raspredelba na neraspredelena dobivka soglasno zakonskata
regulativa i odlukite na Rakovodstvoto na {tedilnicata.
v) Neraspredeleni dobivki
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 19
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Op[ti informacii (prodol`uva)
Neraspredelnite dobivki gi vklu~uvaat neraspredelnite dobivki od
tekovnite kako i onie od prethodnite periodi.
1.2.19 Izvestuvawe po segmenti Izvestuvaweto spored segmentite se vr[i po delovni aktivnosti spored
operativni segmenti. Operativni segmenti na {tedilnicata se: rabota so
naselenie - dadeni krediti i primeni depoziti, rabota so finansiski
dru[tva- dadeni krediti i oro~eni depoziti i ostanati zna~ajni operativni
segmenti. Izvestuvaweto za koncentracija na operativnite aktivnosti kon
odelni zna~ajni klienti se vr[i dokolku {tedilnicata so toj klient
ostvarila 10% ili pove]e od vkupnite prihodi ili rashodi na
{tedilnicata.
{tedilnicata nema sekundarni geografski segmenti. {tedilnicata gi
izvr[uva svoite operativni aktivnosti vo Republika Makedonija.
1.2.20 Prevzemeni i neizvesni obvrski Ne se evidentirani neizvesni obvrski vo finansiskite izve[tai. Tie se
objavuvaat dokolku postoi verojatnost za odliv na sredstva koi vklu~uvaat
ekonomski koristi. Isto taka, neizvesni sredstva ne se evidentirani vo
finansiskite izve[tai, no se objavuvaat koga postoi verojatnost za priliv na
ekonomski koristi. Iznosot na neizvesna zaguba se evidentira kako
rezervirawe dokolku e verojatno deka idnite nastani ]e potvrdat postoewe na
obvrska na denot na izvestuvawe i koga mo`e da se napravi razumna procenka
na iznosot na zagubata.
1.2.21 Nastani po datumot na izvestuvawe Nastanite po datumot na izvestuvawe koi davaat dopolnitelni informacii za
finansiskata sostojba na {tedilnicata na datumot na Izve[tajot za
finansiskata sostojba (korektivni nastani) se reflektirani vo finansiskite
izve[tai. Onie nastani po datumot na izvestuvawe koi nemaat karakter na
korektivni nastani se objavuvaat vo soodvetna bele[ka dokolku istite se
materijalno zna~ajni.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 20
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Op[ti informacii (prodol`uva)
1.3 Zna~ajni smetkovodstveni procenki {tedilnicata vr[i procenki i pretpostavki koi vlijaat vrz objavenite
iznosi na sredstva i obvrski vo ramkite na slednata finansiska godina.
Procenkite postojano se predmet na proverka i se baziraat na minati iskustva
i drugi faktori, vklu~uvaj]i o~ekuvawa od idni nastani za koi se veruva deka
se razumni vo odnos na okolnostite vo koi se javuvaat.
O[tetuvawe na krediti odobreni na komitenti {tedilnicata kvartalno go proveruva svoeto kreditno portfolio so cel
procenka na negovata o[tetenost. Pri odreduvaweto na potrebata za
priznavawe na zaguba od o[tetuvawe vo Izve[tajot za seopfatnata dobivka,
{tedilnicata procenuva dali postojat evidentni dokazi koi uka`uvaat na
merlivo namaluvawe vo procenetite pari~ni tekovi od kreditnoto portfolio
pred identifikuvawe na namaluvaweto na nivo na poedine~en kredit vo
ramkite na portfolioto na krediti i avansi. Dokazite vklu~uvaat evidentni
podatoci koi uka`uvaat na postoewe nepovolna promena vo pla]awata od
strana na pozajmuva~ite vo grupata, ili pak podatoci na nivo na zemja ili
lokalni ekonomski uslovi koi se vo korelacija so namaluvaweto na sredstvata
vo grupata. Rakovodstvoto upotrebuva procenki bazirani na minati iskustva
povrzani so o[tetuvaweto na sredstvata so karakteristiki na krediten rizik
kako i objektivni dokazi na o[tetuvawe sli~ni na onie vo portfolioto pri
rasporeduvaweto na idnite pari~ni tekovi. Metodologijata i pretpostavkite
koi se koristat za procenka na iznosot i periodot na idnite pari~ni tekovi
se proveruvaat redovno, so cel namaluvawe na kakvi bilo razliki pome\u
procenetite i fakti~kite zagubi.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 21
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
2 Upravuvawe so rizici Operativnite aktivnosti na {tedilnicata se izlo`eni na razli~ni rizici
od finansiski karakter. Aktivnostite na upravuvawe so rizicite vklu~uvaat
analiza, procenka, prifa]awe i upravuvawe so rizicite. {tedilnicata se
stremi kon postignuvawe na soodvetna ramnote`a me\u rizikot i nadomestot i
minimizacija na potencijalnite negativni efekti vrz finansiskata uspe[nost
na {tedilnicata.
Politikite na {tedilnicata za upravuvawe so rizici imaat za cel da gi
identifikuvaat i analiziraat ovie rizici, da vospostavat soodvetni limiti i
kontrola na rizicite, kako i da gi sledat rizicite i pridr`uvaweto kon
limitite preku verodostojni i sovremeni informati~ki sistemi.
{tedilnicata redovno vr[i ispituvawe na politikite i vospostavenite
sistemi za upravuvawe so rizikot soglasno so pazarnite promeni, promenite
vo produktite i najdobrata praksa.
Upravuvaweto so rizici go vr[i Rakovodstvoto na {tedilnicata vo
soglasnost so politikite odobreni od strana na Edinstveniot Sodru`nik.
Rakovodstvoto gi identifikuva i procenuva rizicite vo tesna sorabotka so
operativnite edinici na {tedilnicata. Edinstveniot Sodru`nik obezbeduva
pismeni politiki i proceduri koi go opfa]aat celokupnoto upravuvawe so
rizici, kako i specifi~nite podra~ja, kako [to se kreditniot rizik, rizikot
od kamatni stapki vo portfolioto na bankarski aktivnosti i rizikot od
likvidnost.
2.1 Krediten rizik {tedilnicata e izlo`ena na krediten rizik, [to pretstavuva rizik
dogovornata strana da ne bide vo mo`nost da gi plati iznosite vo celost vo
momentot na nivnoto dospevawe. Kreditniot rizik e najzna~ajniot rizik za
operativnite aktivnosti na {tedilnicata. Za taa cel, Rakovodstvoto na
{tedilnicata vnimatelno upravuva so nejzinata izlo`enost na kreditniot
rizik. Kreditnata izlo`enost se javuva kaj kreditnite aktivnosti na
{tedilnicata.
{tedilnicata e izlo`ena na krediten rizik, [to pretstavuva rizik
dogovornata strana da ne bide vo mo`nost da gi plati iznosite vo celost vo
momentot na nivnoto dospevawe. Kreditniot rizik e najzna~ajniot rizik za
operativnite aktivnosti na {tedilnicata. Za taa cel, Rakovodstvoto na
{tedilnicata vnimatelno upravuva so izlo`enosta na kreditniot rizik na
{tedilnicata. Kreditnata izlo`enost se javuva kaj kreditnite aktivnosti na
{tedilnicata.
Politiki za upravuvawe so krediten rizik Za upravuvawe so kreditniot rizik, {tedilnicata ima usvoeno politiki i
proceduri i istite se usoglaseni so Zakonot za banki i odredbite od
relevantnata podzakonska regulativa.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 22
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so rizici (prodol`uva)
Krediten rizik (prodol`uva)
{tedilnicata gi upravuva, ograni~uva i kontrolira koncentraciite na
kreditniot rizik vo momentot na nivno identifikuvawe, osobeno vo odnos na
poedine~ni dogovorni strani ili grupi, spored obezbeduvaweto, kako i vo
odnos na industriski sektori.
{tedilnicata gi strukturira nivoata na prevzemeniot krediten rizik po pat
na odreduvawe limiti na prifaten rizik vo vrska so eden pozajmuva~, ili
grupa pozajmuva~i, i na geografski i industriski segmenti. Takvite rizici se
sledat na obnovliva osnova i podle`at na godi[en ili kvartalen pregled,
koga e potrebno.
Izlo`enosta na krediten rizik isto taka se upravuva preku redovna analiza na
sposobnosta na pozajmuva~ite da gi ispolnat svoite obvrski po osnov na
kamatata nadomestite/proviziite i glavninata.
Procenka na kreditniot rizik {tedilnicata vr[i klasifikacija na izlo`enosti na krediten rizik na:
1) na poedine~na osnova za stavki koj ne vleguvaat vo grupna osnova.
2) na grupna osnova definirana po portfolio na mali krediti i na
grupna osnova za grupa na sli~ni finansiski instrumenti
Mereweto na kreditniot rizik na {tedilnicata se zasnova na vospostaveni
nivoa na rangirawe na krediti od A do D, kade sekoe nivo nosi odreden
stepen na rezervirawe od mo`na zaguba od o[tetuvawe, odnosno A 0-10%, B
10.1-25%, V 25.1-50%, G 50.1-75% i D 75.1-100%, soodvetno. Ovoj sistem ja
zema vo predvid, sposobnosta na pozajmuva~ot da gi ispolni obvrskite za
isplata na kamatata, glavninata i nadomestite/proviziite soodvetniot rizik
vo dejnosta kako i soodvetnite garantni pokritija {tedilnicata ja sledi
svojata izlo`enost na krediten rizik vrz revolving osnova i podle`i na
kvartalni razgleduvawa.
Krediten rizik Site krediti vo {tedilnicata se indeksirani so Evro za za[tita od
devalvacija.
Kreditite vo {tedilnicata se namenski ili nenamenski.
{tedilnicata so Odluka za nov produkt, usvoena od Edinstveniot
Sodru`nik, gi definira pri~inite, uslovite, pazarnata cel i na~inot na
odobruvawe na kreditot.
{tedilnicata vr[i kreditirawe vo soglasnost so Odluka za uslovi pod koi
se vr[i kreditirawe, usvoena od Edinstveniot sodru`nik.
Krediti se odobruvaat na kreditobarateli koi mo`at da doka`at deka
kreditot:
]e pridonese za podobruvawe na ekonomskata i socijalnata sostojba na
kreditobaratelot, pa so toa i na zaednicata,
]e ja zgolemi sposobnosta na kreditobaratelot da sozdava ili odr`uva
prihodi i za li~na ili familijarna finansiska sigurnost,
]e ja podobri sposobnosta na kreditobaratelot da gi upravuva svoite
li~ni, finansiski i fizi~ki izvori poefikasno.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 23
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so rizici (prodol`uva)
Krediten rizik (prodol`uva) Krediti se odobruvaat na kreditobarateli koi gi ispolnuvaat slednive
kriteriumi:
Karakter
Kapacitet
Kapital
Zalog
Uslovi za kredit.
Kreditobaratelot mo`e da pozajmuva od {tedilnicata samo ako redovno gi
ima podmireno predhodnite obvrski. Ako kreditobaratelot ne uspeal namerno
da gi otplati prethodnite krediti ili ako se nao\a vo faza na docnewe so
otplatata na prethodno zemen kredit, toj kreditobaratel nema da mo`e da
dobie nov kredit.
Pri utvrduvawe na urednosta vo izmiruvaweto na obvrskite od strana na
klientot se ima predvid:
1) kreditnata istorija na klientot, preku proverka na negovata sposobnost
za servisirawe na obvrskite sprema {tedilnicata ili ostanatite banki
i [tedilnici (dokolku klientot prethodno koristel krediti ili drugi
oblici na izlo`enost na krediten rizik vo {tedilnicata ili
ostanatite banki i [tedilnici);
2) procenka na verojatnosta dali upotrebata na sredstvata spored
dogovorenata namena na kreditot ili drug oblik na izlo`enost na
krediten rizik ]e predizvika gotovinski priliv kaj klientot vo obem i
dinamika [to ]e odgovara na dogovoreniot na~in na otplata na
obvrskite.
Pri utvrduvawe na kvalitetot na obezbeduvaweto se imaat predvid slednite
elementi:
1) mo`nosta za proda`ba na obezbeduvaweto;
2) dokumentiranosta na obezbeduvaweto i mo`nosta za negov nadzor od
strana na {tedilnicata;
3) mo`nost za prisilna naplata na obezbeduvaweto
Na~inot na presmetkata na kamatata e so principot na proporcionalna metoda
so dnevna presmetka na nivo na 365/366 dena, so primena na metodot na
anuitetni pla]awa, so mese~na kamata, nadomesti i glavnica dospeva po
opredelen period od Dogovorot i so kamata/nadomesti koja se pla]a mese~no
odnapred za vreme na grejs periodot, a po istekot na grejs periodot
glavnicata dospeva mese~no so primena na metodot na anuitetni pla]awa se do
istekot na vremenskiot period za koj e odobren kreditot.
Kamatata se presmetuva za period od poslednata uplata do denot na
uplatata
Odlukata za uslovite za vr[ewe kreditirawe vo {tedilnicata va`i za
site uplatno-isplatni mesta.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 24
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so rizici (prodol`uva)
Krediten rizik (prodol`uva) Op[ti indikatori koi se koristat pri utvrduvawe zaguba poradi o[tetuvawe
vrz osnova na krediten rizik se:
1) informacija za finansiska pote[kotija na klientot;
2) revidirawe na kreditnata sposobnost na klientot preku obezbeduvawe na
podatok za visinata na vkupnite prihodi najmalku edna[ godi[no
3) informacija za nepo~ituvawe na dogovorot, vklu~itelno i nepla]awe ili
docnewe na pla]awata na dostasanite obvrski;
4) podatoci koi uka`uvaat deka postoi namaluvawe vo procenetite idni
pari~ni tekovi za grupa izlo`enosti na krediten rizik, vo sporedba so
nivnoto po~etno priznavawe, iako namaluvaweto ne mo`e da se povrze so
poedine~na izlo`enost na krediten rizik, vklu~uvaj]i:
a) negativni promeni vo plate`nata sposobnost na klientite (na primer:
zgolemen broj na zadocneti pla]awa); ili
b) vlo[uvawe na nacionalnite ili lokalnite ekonomski uslovi koi
vlijaat na pla]aweto na obvrskite na klientite (na primer: zgolemuvawe
na stapkata na nevrabotenost vo geografskata oblast na klientot,
namaluvawe na cenite na imotot koj slu`i kako obezbeduvawe, namaluvawe
na cenata na proizvodot koj go proizveduvaat odnosno na uslugata [to ja
davaat klientite i sli~no).
{tedilnicata e dol`na da izvr[i klasifikacija na sekoja aktivna bilansna i
vonbilansna stavka spored stepenot na krediten rizik na koj e izlo`ena kako
rezultat na taa stavka na na~in i kriteriumi soglasno Odlukata za upravuvawe
so krediten rizik.
Izlo`enosta na krediten rizik, koja e predmet na klasifikacija od strana na
{tedilnicata, gi opfa]a aktivnite bilansni pobaruvawa vrz osnova na:
dostasani i nedostasani krediti, nefunkcionalni krediti, depoziti kaj banki
i ostanati finansiski institucii, pobaruvawa vrz osnova na kamati,
nefunkcionalna kamata, pobaruvawa vrz osnova na provizii i nadomesti,
ostanati dostasani i nefukcionalni pobaruvawa, i ostanati pobaruvawa koi ja
izlo`uvaat {tedilnicata na krediten rizik.
{tedilnicata nema obvrska da vr[i klasifikacija spored izlo`enosta na
krediten rizik na slednive aktivni bilansni stavki:
- Pari~ni sredstva, smetki na {tedilnicata kaj Narodna banka,
nematerijalni sredstva, nedvi`nostite i opremata, prirodnite bogastva,
sredstvata za rabota i zalihite;
- Stavkite koi ja izlo`uvaat {tedilnica na pazaren i/ili drug vid
rizik, razli~en od kreditniot rizik - vlo`uvawa vo hartii od vrednost i
drugi finansiski instrumenti ~uvani za trguvawe, vlo`uvawa vo hartii od
vrednost i drugi finansiski instrumenti koi se merat po objektivna vrednost
preku Izve[tajot za seopfatnata dobivka.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 25
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so rizici (prodol`uva)
Krediten rizik (prodol`uva) Pri klasifikacija na izlo`enosta na krediten rizik, {tedilnicata gi zema
vo predvid slednive kriteriumi:
1) kreditnata sposobnost na klientot;
2) urednost vo izmiruvaweto na obvrskite od strana na klientot;
3) kvalitetot na obezbeduvaweto.
Rezerviraweto poradi o[tetuvawe na krajot na godinata poteknuva od sekoe
poedine~no nivo na interno rangirawe kako [to e toa prethodno objasneto vo
delot za Merewe na kreditniot rizik.
Politiki za o[tetuvawe i ispravka na vrednost / posebna rezerva {tedilnicata kvartalno go proveruva svoeto kreditno portfolio so cel
procenka na negovata o[tetenost. Pri odreduvaweto na potrebata za
priznavawe na zaguba od o[tetuvawe vo Izve[tajot za seopfatnata dobivka,
{tedilnicata procenuva dali postojat evidentni dokazi koi uka`uvaat na
merlivo namaluvawe vo procenetite pari~ni tekovi od kreditnoto portfolio
pred identifikuvawe na namaluvaweto na nivo na poedine~en kredit vo
ramkite na portfolioto na krediti i avansi. Dokazite vklu~uvaat evidentni
podatoci koi uka`uvaat na postoewe nepovolna promena vo pla]awata od
strana na pozajmuva~ite vo grupata, ili pak podatoci na nivo na zemja ili
lokalni ekonomski uslovi koi se vo korelacija so namaluvaweto na sredstvata
vo grupata. Rakovodstvoto upotrebuva procenki bazirana na minati iskustva
povrzani so o[tetuvaweto na sredstvata so karekteristiki na krediten rizik
kako i objektivni dokazi na o[tetuvawe sli~ni na onie vo portfolioto pri
rasporeduvaweto na idnite pari~ni tekovi. Metodologijata i pretpostavkite
koi se koristat za procenka na iznosot i periodot na idnite pari~ni tekovi
se proveruvaat redovno, so cel namaluvawe na kakvi bilo razliki pome\u
procenetite i fakti~kite zagubi.
Iznosot na ispravkata na vrednost za aktivnite bilansni pobaruvawa na
poedine~na osnova se utvrduva kako razlika pome\u smetkovodstvenata
vrednost na bilansnite pobaruvawa i nivnata sega[na vrednost (% na
nadomestliv iznos). Sega[nata vrednost na aktivnite bilansni pobaruvawa se
dobiva so diskontirawe na o~ekuvanite idni pari~ni tekovi po tie
pobaruvawa so upotreba na efektivna kamatna stapka.O[tetuvaweto se vr[i
soglasno interni proceduri koi se vo soglasnostso va`e~kata zakonska
regulativa.
Iznosot na ispravka na vrednost i na posebna rezerva za izlo`enosti na
krediten rizik na grupna osnova se odreduva so primena na stapki na
nenapla]awe za sekoe oddelno portfolio. O[tetuvaweto se vr[i soglasno
interni proceduri koi se vo soglasnost so va`e~kata zakonska regulativa.
Limiti na kreditna izlo`enost soglasno zakonskite odredbi Za upravuvawe so rizikot od koncentracija na izlo`enost, {tedilnicata ima
usvoeno politiki i proceduri i istite se usoglaseni so Zakonot za banki i
odredbite od relevantnata podzakonska regulativa.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 26
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so rizici (prodol`uva)
Krediten rizik (prodol`uva) {tedilnicata ima vospostaveno metodologija koja opfa]a:
1) Merewe na rizikot od koncentracija kon poedine~ni lica;
2) Definirawe i postojano sledewe na izlo`enosta po poedine~en
komitent, po kategorija komitenti, po dejnost, po vid na obezbeduvawe,
finansiski instrument soglasno propi[anite procenti na izlo`enost vo
Zakonot za banki i Odlukata za limiti na izlo`enost;
3) Sistem za identifikacija na povrzani lica i lica povrzani so
{tedilnicata;
4) Merewe na koncentracija vo kreditnoto portfolio;
5) Mo`nost za prilagoduvawe na limitite.
Soglasno odredbite na Zakonot za banki (~len 71, stav 1), i to~ka 2 od
Odlukata za uslovite i na~inot na rabota na {tedilnicite maksimalniot
limit na kreditna izlo`enost na {tedilnicata kon edno lice i so nego
povrzani lica ne smee da bide povisok od 10 % od sopstvenite sredstva. Vo
isto vreme, izlo`enosta na {tedilnicata kon akcioner so kvalifikuvano
u~estvo ne smee da nadmine 5% od sopstvenite sredstva na {tedilnicata.
Maksimalnata izlo`enost kon lica so posebni prava i odgovornosti na
{tedilnicata ne smee da nadmine 3% od sopstvenite sredstva na
{tedilnicata. Ponatamu, izlo`enosta na {tedilnicata kon drugi banki i
[tedilnici ne smee da nadmine 30% od nejzinite sopstveni sredstva.
So sostojba na 31 dekemvri 2011 godina, {tedilnicata e usoglasena so
utvrdenite limiti od Zakonot za banki.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 27
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so rizici (prodol`uva)
Krediten rizik (prodol`uva) Analiza na maksimalna izlo`enost na krediten rizik
vo iljadi Denari
Krediti na i pobaruvawa od
banki
Krediti na i pobaruvawa od
komitenti
Vlo`uvawa vo finansiski
sredstva raspolo`livi za
proda`ba
Vlo`uvawa vo finansiski
sredstva koi se ~uvaat do
dospevawe
Pari~ni sredstva i pari~ni
ekvivalenti
Pobaruvawa za provizii i nadomesti
Ostanati pobaruvawa
Vonbilansni izlo`enosti Vkupno
2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 Smetkovodstvena vrednost na izlo`enosti za koi e izdvoena ispravka na vrednosta/posebna rezerva Smetkovodstvena vrednost na poedine~no zna~ajni izlo`enosti, pred ispravkata na vrednosta i posebnata rezerva na poedine~na osnova
kategorija na rizik A 16,241 16,238 115,352 104,958 - - - - - 7,027 3 3 - - - - 131,596 128,226 kategorija na rizik B - - 19,938 27,551 - - - - - - 12 6 - - - - 19,950 27,557 kategorija na rizik V - - 7,137 6,822 - - - - - - 5 4 - - - - 7,142 6,826 kategorija na rizik G - - 1,561 3,034 - - - - - - - - - - - - 1,561 3,034 kategorija na rizik D - - 8,030 6,783 - - - - - - - - - - - - 8,030 6,783 16,241 16,238 152,018 149,148 - - - - - 7,027 20 13 - - - - 168,279 172,426
(Ispravka na vrednosta i posebna rezerva na poedine~na osnova) (162) (162) (18,882) (18,336) - - - - - (71) (4) (1) - - - - (19,048) (18,570) Smetkovodstvena vrednost na poedine~no zna~ajni izlo`enosti, namalena za ispravkata na vrednosta i posebnata rezerva na poedine~na osnova 16,079 16,076 133,136 130,812 - - - - - 6,956 16 12 - - - - 149,231 153,856
{tedilnica Fulm Doo, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so rizici (prodol`uva)
28
Krediten rizik (prodol`uva) Analiza na maksimalna izlo`enost na krediten rizik (prodol`uva)
Krediti na i pobaruvawa od
banki
Krediti na i pobaruvawa od
komitenti
Vlo`uvawa vo finansiski
sredstva raspolo`livi za
proda`ba
Vlo`uvawa vo finansiski
sredstva koi se ~uvaat do
dospevawe
Pari~ni sredstva i pari~ni
ekvivalenti
Pobaruvawa za provizii i nadomesti
Ostanati pobaruvawa
Vonbilansni izlo`enosti Vkupno
2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 Smetkov. Vrednost na izlo`. Koi se ocenuvaat na grupna osnova, pred isprav. Na vrednosta i posebnata rezerva na grupna osnova poedine~no nezna~ajni izlo`enosti (portfolio na mali krediti) - - 9,264 11,111 - - - - - - 1 7 - - - - 9,265 11,118 poedine~no zna~ajni izlo`enosti koi ne se o[teteni na poedine~na osnova - - 24,595 16,366 - - - - - - 3 - - - - - 24,598 16,366 (Ispravka na vrednosta i posebna rezerva na grupna osnova) - - (2,123) (1,619) - - - - - - - (1) - - - - (2,123) (1,620) Smetkov. Vrednost na izlo`. Koi se ocenuvaat na grupna osnova, pred isprav. Na vrednosta i posebnata rezerva na grupna osnova - - 31,736 25,858 - - - - - - 4 6 - - - - 31,740 25,864
Smetkov. Vrednost na izlo`enosti za koi ne e izdvoena ispr. Na vred. /posebna rezerva dostasani pobaruvawa - - - - - - - - - - - - - - - - - - Starosna struktura na dost. pobar. Za koi nema izdvoeno ispravka na vrednosta - - - - - - - - - - - - - - - - - do 30 dena - - - - - - - - - - - - - - - - - - Smetkovodstvena vrednost na dost. pobar. Za koi nema izdvoeno ispravka na vrednosta - - - - - - - - - - - - - - - - - -
{tedilnica Fulm Doo, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so rizici (prodol`uva)
29
Krediten rizik (prodol`uva) Analiza na maksimalna izlo`enost na krediten rizik (prodol`uva)
Krediti na i pobaruvawa od
banki
Krediti na i pobaruvawa od
komitenti
Vlo`uvawa vo finansiski
sredstva raspolo`livi za
proda`ba
Vlo`uvawa vo finansiski
sredstva koi se ~uvaat do
dospevawe
Pari~ni sredstva i pari~ni
ekvivalenti
Pobaruvawa za provizii i nadomesti
Ostanati pobaruvawa
Vonbilansni izlo`enosti Vkupno
2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 Nedostasani pobaruvawa restrukturirani pobaruvawa - - - - - - - - - - - - - - - - - - ostanati pobaruvawa - - 4,023 5,759 - - 25,876 18,860 34,070 28,864 - - 63 - - - 64,032 53,483 Smetkovodstvena vrednost na nedostasani pobaruvawa za koi nema izdvoeno ispravka na vrednosta/posebna rezerva - - 4,023 5,759 - - 25,876 18,860 34,070 28,864 - - 63 - - - 64,032 53,483 Vkupna smetkovodstvena vrednost na pobaruvawa so krediten rizik pred ispravkata na vrednosta i posebnata rezerva 16,241 16,238 189,900 182,384 - - 25,876 18,860 34,070 35,891 24 20 63 - - - 266,174 253,393 (Vkupna ispravka na vrednosta i posebna rezerva) (162) (162) (21,005) (19,955) - - - - - (71) (4) (2) - - - - (21,171) (20,190) Vkupna smetkovodstvena vrednost na pobaruvawa so krediten rizik namalena za ispravkata na vrednosta i posebnata rezerva 16,079 16,076 168,895 162,429 - - 25,876 18,860 34,070 35,820 20 18 63 - - - 245,003 233,203
{tedilnica Fulm Doo, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so rizici (prodol`uva)
30
Krediten rizik (prodol`uva) Vrednost na obezbeduvaweto (objektivna vrednost) zemena za za[tita na kreditniot rizik
vo iljadi Denari
Krediti na i pobaruvawa od
banki
Krediti na i pobaruvawa od
komitenti
Vlo`uvawa vo finansiski
sredstva raspolo`livi za
proda`ba
Vlo`uvawa vo finansiski
sredstva koi se ~uvaat do
dospevawe
Pari~ni sredstva i pari~ni
ekvivalenti Ostanati
pobaruvawa Vonbilansni izlo`enosti Vkupno
2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 Vrednost na obezbed. Na kreditnata izlo`enost koja[to se ocenuva za o[tetuvawe na poedine~na osnova Prvoklasni instrumenti za obezebeduvawe: - Pari~ni depoziti (vo depo i/ili ograni~eni na smetki vo {tedilnicata) - - 5,207 6,788 - - - - - - - - - - 5,207 6,788 - Dr`avni hartii od vrednost - - - - - - 25,876 18,860 - - - - - - 25,876 18,860 Garancii od dru[tva za osiguruvawe i polisi za osiguruvawe - - - - - - - - - - 63 - - - 63 - Garancii od fizi~ki lica - - 308,189 303,391 - - - - - - - - - - 308,189 303,391 Ostanati vidovi na obezbeduvawe - - 7,728 4,967 - - - - - - - - - - 7,728 4,967 Vkupna vrednost na obezb. Na kreditnata izlo`enost koja[to se ocenuva za o[tetuvawe na poedine~na osnova - - 321,124 315,146 - - 25,876 18,860 - - 63 - - - 347,063 334,006 Vrednost na obezbed. Na kreditnata izlo`enost koja[to se ocenuva za o[tetuvawe na grupna osnova - Pari~ni depoziti (vo depo i/ili ograni~eni na smetki vo {tedilnicata) - - 2,861 599 - - - - - - - - - - 2,861 599 Garancii od fizi~ki lica - - 51,918 59,198 - - - - - - - - - - 51,918 59,198 Ostanati vidovi na obezbeduvawe - - 998 1,088 - - - - - - - - - 998 1,088 Vkupna vrednost na obezb. Na kreditnata izlo`enost koja[to se ocenuva za o[tetuvawe na grupna osnova - - 55,777 60,885 - - - - - - - - - - 55,777 60,885
{tedilnica Fulm Doo, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so rizici (prodol`uva)
31
Krediten rizik (prodol`uva)
Koncentracija na kreditniot rizik po geografski lokacija i industriska granka Slednata tabela dava pregled na izlo`enosta na {tedilnicata na krediten rizik spored evidentiranite iznosi, kategorizirani po
geografski regioni so sostojba na 31 dekemvri 2011 i 2010 godina (vo iljadi Denari):
Krediti na i pobaruvawa od
banki
Krediti na i pobaruvawa od
komitenti
Vlo`uvawa vo finansiski
sredstva raspolo`livi za
proda`ba
Vlo`uvawa vo finansiski
sredstva koi se ~uvaat do
dospevawe
Pari~ni sredstva i
pari~ni ekvivalenti
Pobaruvawa za provizii i nadomesti
Ostanati pobaruvawa
Vonbilansni izlo`enosti Vkupno
2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 Geografska lokacija Republika Makedonija 16,079 16,076 168,895 162,429 - - 25,876 18,860 34,070 35,820 20 18 63 - - - 245,003 233,203 Zemji-~lenki na Evropskata unija - - - - - - - - - - - - - - - - - - Evropa (ostanato) - - - - - - - - - - - - - - - - - - Zemji-~lenki na OECD (bez evropskite zemji-~lenki na OECD) - - - - - - - - - - - - - - - - - - Ostanato - - - - - - - - - - - - - - - - - - Vkupno 16,079 16,076 168,895 162,429 - - 25,876 18,860 34,070 35,820 20 18 63 - - - 245,003 233,203
Industriski sektori Slednata tabela dava pregled na izlo`enosta na {tedilnicata na krediten rizik spored evidentiranite iznosi, kategorizirani po
industriski sektori so sostojba na 31 dekemvri 2011 i 2010 godina (vo iljadi Denari):
Krediti na i pobaruvawa od
banki
Krediti na i pobaruvawa od
komitenti
Vlo`uvawa vo finansiski
sredstva raspolo`livi za
proda`ba
Vlo`uvawa vo finansiski
sredstva koi se ~uvaat do
dospevawe
Pari~ni sredstva i pari~ni
ekvivalenti
Pobaruvawa za provizii i nadomesti
Ostanati pobaruvawa
Vonbilansni izlo`enosti Vkupno
2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 2011 2010 Industriska granka Nerezidenti - - 20,874 21,209 - - - - - - 2 - - - - - 20,876 21,209 Finansii i osiguruvawe 16,079 16,076 - - - - - - 30,456 32,540 - - 63 - - - 46,598 48,616 Javna uprava i odbrana; zadol`itelna socijalna za[tita - - - - - - 25,876 18,860 3,614 3,280 - - - - - - 29,490 22,140 Fizi~ki lica - - 148,021 141,220 - - - - - - 18 18 - - - - 148,039 141,238 Vkupno 16,079 16,076 168,895 162,429 - - 25,876 18,860 34,070 35,820 20 18 63 - - - 245,003 233,203
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so rizici (prodol`uva)
32
2.1 Rizik od likvidnost Rizikot od likvidnost predstavuva verojatnost {tedilnicata da ne mo`e da
obezbedi dovolno sredstva za izmiruvawe na svoite kratkoro~ni obvrski vo
momentot na nivnoto dostasuvawe, ili potrebnite sredstva da gi obezbedi so
mnogu povisoki tro[oci.
Za upravuvawe so rizikot od likvidnost, {tedilnicata ima usvoeno politiki
i proceduri i istite se usoglaseni so Zakonot za banki i odredbite od
Odlukata na NBRM za upravuvawe so rizikot od likvidnost.
Osnovnite principi i standardi za upravuvawe so rizikot od likvidnost se
sostojat vo slednoto:
{tedilnicata kontinuirano go identifikuva, meri, sledi i
kontrolira rizikot od likvidnost, vo soglasnost so prirodata, obemot
i slo`enosta na finansiskite aktivnosti koi gi vr[i, na na~in so koj
]e ovozmo`i nepre~eno, neprekinato i navremeno izvr[uvawe na
dostasanite obvrski.
{tedilnicata vr[i testirawe na likvidnosta pri razli~ni scenarija,
so cel da se sledi rizikot od likvidnost i da se obezbedi soodvetna
likvidnosna pozicija.
{tedilnicata ima vospostaveno plan za upravuvawe so rizikot od
likvidnost vo vonredni uslovi, koj me\u drugoto, sodr`i i zadol`enija
za izgotvuvawe izve[tai so podatoci, pokazateli i drugi informacii
koi se neophodni za prezemawe merki vo slu~aj na likvidnosni krizi,
no i za interno izvestuvawe vo ramki na {tedilnicata.
Slednite tabeli gi analiziraat sredstvata i obvrskite na {tedilnicata,
grupirani spored nivnata dostasanost vrz osnova na preostanatiot period od
datumot na izvestuvawe do dogovorniot datum na dospevawe na 31 dekemvri
2011 i 2010. Pritoa, iznosite se prezentirani na bruto osnova, odnosno ne se
zemaat vo predvid iznosite na akumuliranata amortizacija, ispravkata na
vrednosta i izdvoenata posebna rezerva. Ponatamu, vo tabelite ne e
prezentirana zadol`itelnata rezerva na {tedilnicata koja se ~uva na
smetkata vo NBRM vo iznos od Denari 3,610 iljadi (2010: Denari 3,276
iljadi), od pri~ina [to istata ne e na raspolagawe za koristewe od strana na
{tedilnicata.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so rizici (prodol`uva)
33
Rizik od likvidnost (prodol`uva)
31 dekemvri 2011 godina Pomalku od 1 mes.
Od 1 do 3 meseci
Od 3 do 12mes.
Od 1 do 2
godini
Od 2 do 5
godini Nad 5
godini Vkupno Finansiski sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 30,460 - - - - - 30,460 Krediti na i pobaruvawa od banki 41 12,200 4,000 - - - 16,241 Krediti na i pobaruvawa od komitenti 7,314 11,649 67,294 45,434 55,059 3,837 190,587 Hartii od vrednost ~uvani do dospevawe 9,000 17,000 - - - - 26,000 Ostanati pobaruvawa 210 - - - - - 210 Vkupno finansiski sredstva 47,025 40,849 71,294 45,434 55,059 3,837 263,498 Finansiski obvrski Depoziti na komitenti 10,291 12,444 96,986 22,038 5,311 - 147,070 Obvrski po krediti 545 508 1,318 1,635 3,643 1,152 8,801 Ostanati obvrski 1,295 - - - - - 1,295 Vkupno finansiski obvrski 12,131 12,952 98,304 23,673 8,954 1,152 157,166 Ro~na neusoglasenost 34,894 27,897 (27,010) 21,761 46,105 2,685 106,332
31 dekemvri 2010 godina Pomalku od 1 mes.
Od 1 do 3 meseci
Od 3 do 12mes.
Od 1 do 2
godini
Od 2 do 5
godini Nad 5
godini Vkupno Finansiski sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 27,615 5,000 - - - - 32,615 Krediti na i pobaruvawa od banki 38 12,200 4,000 - - - 16,238 Krediti na i pobaruvawa od komitenti 7,980 11,218 47,101 48,156 55,558 - 183,885 Hartii od vrednost ~uvani do dospevawe 4,999 9,993 3,990 - - - 18,982 Ostanati pobaruvawa 146 - - - - - 146 Vkupno finansiski sredstva 40,778 38,411 68,963 48,156 55,558 - 251,866 Finansiski obvrski Depoziti na komitenti 13,975 21,118 71,320 23,366 1,894 - 131,673 Obvrski po krediti 699 616 1,673 1,921 4,449 2,281 11,639 Ostanati obvrski 2,140 - - - - - 2,140 Vkupno finansiski obvrski 16,814 21,734 72,993 25,287 6,343 2,281 145,452 Ro~na neusoglasenost 23,964 16,677 (4,030) 22,869 49,215 (2,281) 106,414
2.2 Pazarni rizici {tedilnicata e izlo`ena na pazarni rizici koi proizleguvaat od
izlo`enosta na {tedilnicata na efektot od fluktuacijata na pazarnite
kamatni stapki. Poradi toa [to site transakcii gi izvr[uva vo doma[na
valuta - Denar, {tedilnicata ne e izlo`ena na fluktuacijata na kursevite na
stranskite valuti. Rakovodstvoto na {tedilnicata utvrduva prifatlivi
limiti na rizik, koi se baziraat na nivno sekojdnevno sledewe.
{tedilnicata e dol`na, pred realiziraweto na transakcijata na trguvawe, da
obezbedi deka site bitni uslovi i elementi na edna transakcija se jasni i
dogovoreni.
{tedilnicata e dol`na da ne izvr[uva transakcii koi ne se vo soglasnost so
voobi~aenite uslovi na pazarite.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so rizici (prodol`uva)
34
Pazarni rizici (prodol`uva)
Mehanizmi vo upravuvawe so rizikot na partneri vo trguvawe se:
1) Odobreni partneri-{tedilnicata vr[i transakcii samo so partneri
vo trguvawe odobreni od Edinstveniot Sodru`nik vrz osnova na analizata
na Komitetot za upravuvawe so likvidnosen rizik na {tedilnicata;
2) Minimum krediten rejting - {tedilnicata vr[i transakcii samo so
partneri vo trguvawe so dobar krediten rejting pri [to za podolg rok
potreben e partner so podobar krediten rejting.
3) Limiti na izlo`enost sprema eden partner vo trguvawe - soglasno
Politikata za upravuvawe so rizik od koncentracija na izlo`enost.
Rizik od promena na kamatnata stapka vo portfolioto na bankarski aktivnosti Rizik od promena na kamatnite stapki vo portfolioto na bankarskite
aktivnosti pretstavuva rizik od zaguba koj proizleguva od nepovolnite
promeni na kamatnite stapki, a koi vlijaat na poziciite vo portfolioto na
bankarskite aktivnosti na {tedilnicata.
Za upravuvawe so rizikot od promena na kamatnite stapki, {tedilnicata ima
usvoeno politiki i proceduri i istite se usoglaseni so Zakonot za banki i
odredbite od relevantnata podzakonska regulativa.
{tedilnicata vospostavuva sistem za upravuvawe so rizikot na kamatna
stapka koj proizleguva od portfolioto na bankarskite aktivnosti (vo
natamo[en tekst: Rizikot na kamatni stapki), koj e soodveten na prirodata,
obemot i slo`enosta na aktivnostite na {tedilnicata koi vlijaat vrz nivoto
na izlo`enosta na {tedilnicata na ovoj rizik.
{tedilnicata go opredeluva nivoto na rizikot koj proizleguva od promenite
vo kamatnite stapki, od aspekt na vlijanieto vrz bilansot na uspeh i vrz
visinata na kamatno ~uvstvitelnite pozicii.
{tedilnicata definira limiti na izlo`enosta na rizikot na kamatni stapki
vo portfolioto na bankarskite aktivnosti, so cel da se namalat zagubite,
odnosno da se namalat negativnite efekti vrz visinata na prihodite i na
sopstvenite sredstva na {tedilnicata, pritoa imaj]i gi predvid i
rezultatite od izvr[enoto stres-testirawe.
{tedilnicata vr[i redovno stres-testirawe na vlijanieto na golemite
promeni ([okovi) vo kamatnite stapki vrz dobivkata i sopstvenite sredstva.
Stres-testiraweto (stres-scenarijata) se temeli vrz realno najlo[ite
scenarija i gi opfa]a site materijalni izvori na rizik od promenata na
kamatnite stapki.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so rizici (prodol`uva)
35
Pazarni rizici (prodol`uva)
31 dekemvri 2011 godina Pomalku od 1 mes.
Od 1 do 3 meseci
Od 3 do 12mes.
Od 1 do 2
godini
Od 2 do 5
godini Nad 5
godini
Vkupno kamatonosni
sredstva/ obvrski
Finansiski sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 33,606 - - - - - 33,606 Krediti na i pobaruvawa od banki - 12,078 3,960 - - - 16,038 Krediti na i pobaruvawa od komitenti 5,711 10,895 51,776 42,312 51,828 3,615 166,137 Vlo`uvawa vo hartii od vrednost 8,996 16,880 - - - - 25,876 48,313 39,853 55,736 42,312 51,828 3,615 241,657 Finansiski obvrski Depoziti na komitenti 9,144 12,444 96,986 22,038 5,311 - 145,923 Obvrski po krediti 516 508 1,318 1,635 3,643 1,152 8,772 9,660 12,952 98,304 23,673 8,954 1,152 154,695 Neto neusoglasenost 38,653 26,901 (42,568) 18,639 42,874 2,463 86,962
31 dekemvri 2010 godina Pomalku od 1 mes.
Od 1 do 3 meseci
Od 3 do 12mes.
Od 1 do 2
godini
Od 2 do 5
godini Nad 5
godini
Vkupno kamatonosni
sredstva/ obvrski
Finansiski sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 30,257 4,950 - - - - 35,207 Krediti na i pobaruvawa od banki - 12,078 3,960 - - - 16,038 Krediti na i pobaruvawa od komitenti 6,221 10,499 44,328 45,148 52,621 - 158,817 Hartii od vrednost ~uvani do dospevawe 4,996 9,920 3,944 - - - 18,860 41,474 37,447 52,232 45,148 52,621 - 228,922 Finansiski obvrski Depoziti na komitenti 12,781 21,118 71,320 23,366 1,894 - 130,479 Obvrski po krediti 660 616 1,673 1,921 4,449 2,281 11,600 13,441 21,734 72,993 25,287 6,343 2,281 142,079 Neto neusoglasenost 28,033 15,713 (20,761) 19,861 46,278 (2,281) 86,843
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so rizici (prodol`uva)
36
Pazarni rizici (prodol`uva)
Analiza na senzitivnosta na promenite na pazarniot rizik na sredstvata i obvrskite
Dobivka/Zaguba Sopstveni sredstva Aktiva ponderirana spored
rizici Stapka na adekvatnost na
kapitalot vo iljadi Denari vo iljadi Denari vo iljadi Denari vo %
2011 Iznos pred analizi na ~ustvitelnost/ stres testovi (31.12.2011) 266 89,342 157,725 57% Efekti od primena na scenarija Rizik od promena na devizen kurs 9,294 98,636 214,591 46% -scenario 1 (zgolemuvawe na kreditite vo V,G,D za 10%)
(1,280)
97,356 213,313 46%
-scenario 2 (zgolemuvawe na kreditite vo V,G,D za 30%) (3,841) 94,795 210,752 45% -scenario 3 (zgolemuvawe na kreditite vo V,G,D za 50%) (6,402) 92,234 208,191 44% Rizik od promena na kamatnite stapki (namaluvawe na kamatnite stapki) -scenario 1 (namaluvawe za 2%) (2,722) 86,620 157,725 55% -scenario 2 (namaluvawe za 5%) (6,799) 82,543 157,725 52%
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so rizici (prodol`uva)
37
Pazarni rizici (prodol`uva)
Analiza na senzitivnosta na promenite na pazarniot rizik na sredstvata i obvrskite (prodol`uva)
Dobivka/Zaguba Sopstveni sredstva Aktiva ponderirana spored
rizici Stapka na adekvatnost na
kapitalot vo iljadi Denari vo iljadi Denari vo iljadi Denari vo %
2010 Iznos pred analizi na ~ustvitelnost/ stres testovi (31.12.2010) 531 88,811 160,395 55% Efekti od primena na scenarija Rizik od promena na devizen kurs 9,962 98,773 215,227 46% -scenario 1 (zgolemuvawe na kreditite vo V,G,D za 10%) (1,243) 97,530 213,984 46% -scenario 2 (zgolemuvawe na kreditite vo V,G,D za 30%) (3,730) 95,043 211,497 45% -scenario 3 (zgolemuvawe na kreditite vo V,G,D za 50%) (6,215) 92,557 209,011 44% Rizik od promena na kamatnite stapki (namaluvawe na kamatnite stapki) -scenario 1 (namaluvawe za 2%) (2,867) 85,944 160,395 54% -scenario 2 (namaluvawe za 5%) (7,165) 81,646 160,395 51%
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so rizici (prodol`uva)
38
Pazarni rizici (prodol`uva) Analiza na rizikot od promena na kamtnite stapki na finansiskite sredstva i obvrski (bez hartii od vrednost) A. Analiza na senzitivnosta na promeni na kamatnite stapki
Promeni na ekonomskata vrednost na portfolioto na bankarski aktivnosti na 31 dekemvri 2011 godina
Pozicija Valuta Iznos
1.1 Neto ponderirana pozicija za valuta MKD (FKS + VKS + PKS) MKD 3,196
1.2 Neto ponderirana pozicija za valuta EUR DK (FKS + VKS + PKS) EUR DK (481)
2
Vkupna ponderirana vrednost- promena na ekonomskata vrednost na portfolioto na bankarski aktivnosti (1.1+1.2+...) 2,715
3 Sopstveni sredstva 89,342
4 Vkupna ponderirana vrednost/ sopstveni sredstva (2/3*100) 3.04%
Changes of economic values of the portfolio from bank activities at 31 December 2010
Pozicija Valuta Iznos
1.1 Neto ponderirana pozicija za valuta MKD (FKS + VKS + PKS) MKD 3,499
1.2 Neto ponderirana pozicija za valuta EUR DK (FKS + VKS + PKS) EUR DK (636)
2
Vkupna ponderirana vrednost- promena na ekonomskata vrednost na portfolioto na bankarski aktivnosti (1.1+1.2+...) 2,863
3 Sopstveni sredstva 88,811
4 Vkupna ponderirana vrednost/ sopstveni sredstva (2/3*100) 3.22%
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so rizici (prodol`uva)
39
Pazarni rizici (prodol`uva)
Valuten rizik {tedilnicata e izlo`ena na rizik vo odnos na efektite od dvi`ewata na
nivoto na devizni kursevi koi se odrazuva vrz finansiskata pozicija i
gotovinskiot tek. Slednite tabeli ja sumiraat neto deviznata pozicija na
monetarnite sredstva i obvrski na {tedilnicata na 31 dekemvri 2011 i 2010
godina (vo iljadi Denari).
31 dekemvri 2011 godina MKD EUR USD Ostanati
valuti Vkupno
Monetarni sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 34,070 - - - 34,070 Krediti na i pobaruvawa od banki 16,079 - - - 16,079 Krediti na i pobaruvawa od komitenti 168,895 - - - 168,895 Hartii od vrednost ~uvani do dospevawe 25,876 - - - 25,876 Ostanati pobaruvawa 210 - - - 210 Vkupno monetarni sredstva 245,130 - - - 245,130 Monetarni obvrski Depoziti na komitenti 147,070 - - - 147,070 Obvrski po krediti 8,801 - - - 8,801 Ostanati obvrski 1,295 - - - 1,295 Vkupno monetarni obvrski 157,166 - - - 157,166 Neto pozicija 87,964 - - - 87,964
31 dekemvri 2010 godina Monetarni sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 35,820 - - - 35,820 Krediti na i pobaruvawa od banki 16,076 - - - 16,076 Krediti na i pobaruvawa od komitenti 162,429 - - - 162,429 Hartii od vrednost ~uvani do dospevawe 18,860 - - - 18,860 Ostanati pobaruvawa 146 - - - 146 Vkupno monetarni sredstva 233,331 - - - 233,331 Monetarni obvrski Depoziti na komitenti 131,673 - - - 131,673 Obvrski po krediti 11,639 - - - 11,639 Ostanati obvrski 2,140 - - - 2,140 Vkupno monetarni obvrski 145,452 145,452 Neto pozicija 87,879 - - - 87,879
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
40
3 Upravuvawe so kapitalot Pri upravuvawe so sopstveniot kapital, {tedilnicata se pridr`uva kon
slednite celi:
Pridr`uvawe kon uslovite vo vrska so kapitalot postaveni od strana na
regulatorot,
Za[tita na sposobnosta na {tedilnicata da prodol`i so svoeto delovno
rabotewe vo kontinuitet, i
Odr`uvawe na cvrsta kapitalna baza za poddr[ka na razvojot na svoite
operativni aktivnosti.
Rakovodstvoto na {tedilnicata ja sledi adekvatnosta na kapitalot i
upotrebata na sopstvenite sredstva na dnevna osnova, preku upotreba na
tehniki bazirani na na~elata postaveni od strana na Bazelskiot komitet, a
implementirani za supervizorski potrebi od strana na Narodnata Banka na
Republika Makedonija. Potrebnite informacii se podnesuvaat do nadle`niot
organ na kvartalna osnova.
Adekvatnost na kapitalot So sostojba na 31 dekemvri 2011 godina, politikite i procedurite na
{tedilnicata se zasnovaat na zakonskata i podzakonskata regulativa izdadena
od strana na Narodnata Banka na Republika Makedonija. {tedilnicata
postojano ja odr`uva stapkata na adekvatnost nad propi[anite limiti od
Zakonot za banki i relevantnata podzakonska regulativa. {tedilnicata ima
politika za odr`uvawe na adekvatnosta na kapitalot.
Za sledewe na adekvatnosta na kapitalot, {tedilnicata koristi kriteriumi
odredeni so Bazelskata Spogodba (baran minimum od 8.00%). Na 31 dekemvri
2011 godina, sopstvenite sredstva na {tedilnicata, definirani vo
soodvetnite odredbi na Zakonot za banki i Metodologijata na NBRM,
iznesuvaat 89,342 iljadi Denari (2010: 88,811 iljadi Denari), dodeka stapkata
na adekvatnost na kapitalot, baziran na me\unaroden rizik iznesuva 57%%
(2010: 55%), [to e vo soglasnost so baraniot prethodno citiran minimum.
Koeficientot za adekvatnost na kapital se dobiva kako odnos pome\u
sopstvenite sredstva na {tedilnicata i zbirot od aktivata ponderirana
spored kreditniot rizik i aktivata ponderirana spored valutniot rizik.
Tabelata podolu pretstavuva sumaren pregled na sopstvenite sredstva i
koeficientot na adekvatnost na kapitalot na {tedilnicata za godinite [to
zavr[uvaat na 31 dekemvri 2011 i 2010 godina, a koj se odnesuva na barawata
soglasno regulativata na Narodna Banka na Republika Makedonija. Soglasno so
tekovnata zakonska regulativa, vkupnite [tedni vlogovi ne mo`e da go
nadminuvaat pove]e od dva pati iznosot na sopstvenite sredstva. Na 31
dekemvri 2011 i 2010 godina, {tedilnicata go usoglasi svojot maksimum na
za[tedi soglasno odlukite na NBRM.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so kapitalot (prodol`uva)
41
Adekvatnost na kapitalot(prodol`uva)
Vo iljadi Denari
Red. Br. Opis
31 dekemvri
2011
31 dekemvri
2010 I AKTIVA PONDERIRANA SPORED KREDITNIOT RIZIK 1 Bilansna aktiva ponderirana spored kreditniot rizik 157,725 160,395 2 Vonbilansna aktiva ponderirana spored kreditniot rizik - - 3 Aktiva ponderirana spored kreditniot rizik (1+2) 157,725 160,395 4 Kapital potreben za pokrivawe na kreditniot rizik 12,618 12,832
II AKTIVA PONDERIRANA SPORED VALUTNIOT RIZIK 5 Agregatna devizna pozicija - - 6 Neto-pozicija vo zlato - - 7 Kapital potreben za pokrivawe na valutniot rizik - - 8 Aktiva ponderirana spored valutniot rizik - -
III AKTIVA PONDERIRANA SPORED DRUGI RIZICI
9 Kapital potreben za pokrivawe na rizikot od promena na cenite na stokite - -
10 Kapital potreben za pokrivawe na pazarnite rizici (10.1+10.2+10.3+10.4+10.5+10.6+10.7+10.8) - -
10.1 Kapital potreben za pokrivawe na specifi~niot rizik od vlo`uvawa vo dol`ni~ki instrumenti - -
10.2 Kapital potreben za pokrivawe na generalniot rizik od vlo`uvawa vo dol`ni~ki instrumenti - -
10.3 Kapital potreben za pokrivawe na specifi~niot rizik od vlo`uvawa vo sopstveni~ki hartii od vrednost - -
10.4 Kapital potreben za pokrivawe na generalniot rizik od vlo`uvawa vo sopstveni~ki hartii od vrednost - -
10.5 Kapital potreben za pokrivawe na rizikot od poramnuvawe/isporaka - -
10.6 Kapital potreben za pokrivawe na rizikot od drugata dogovorna strana - -
10.7 Kapital potreben za pokrivawe na nadminuvaweto na limitite na izlo`enost - -
10.8 Kapital potreben za pokrivawe na pazarnite rizici od pozicii vo opcii - -
11 Kapital potreben za pokrivawe na drugite rizici (9+10) - - 12 Aktiva ponderirana spored drugi rizici - - IV AKTIVA PONDERIRANA SPORED RIZICI (3+8+12) 157,725 160,395 13 Kapital potreben za pokrivawe na rizicite 12,618 12,832 V SOPSTVENI SREDSTVA 89,342 88,811
VI ADEKVATNOST NA KAPITALOT (V/IV) 0.57 0.55
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so kapitalot (prodol`uva)
42
Adekvatnost na kapitalot(prodol`uva)
Red. Br.
OPIS 31 dekemvri 2011
31 dekemvri 2010
1 Uplateni i zapi[ani obi~ni i nekumulativni prioritetni akcii i premija po ovie akcii 75,607 75,607
1.1 Nominalna vrednost 75,607 75,607 1.1.1 Nominalna vrednost na obi~ni akcii 75,607 75,607 1.1.2 Nominalna vrednost na nekumulativni prioritetni akcii - -
1.2 Premija - - 1.2.1 Premija od obi~ni akcii - - 1.2.2 Premija od nekumulativni prioritetni akcii - -
2 Rezervi i zadr`ana dobivka ili zaguba 13,735 13,204 2.1 Rezerven fond 13,735 13,204 2.2 Zadr`ana dobivka - - 2.3 Akumulirana zaguba od prethodni godini - - 2.4 Tekovna dobivka - -
2.5 Nerealizirana zaguba od sopstveni~ki hartii od vrednost raspolo`livi za proda`ba - -
3 Pozicii kako rezultat na konsolidacija - - 3.1 Malcinsko u~estvo - - 3.2 Rezervi od kursni razliki - - 3.3 Ostanati razliki - -
4 Odbitni stavki - - 4.1 Zaguba na krajot na godinata ili tekovna zaguba - - 4.2 Sopstveni sredstva - -
4.3 Nematerijalni sredstva, vklu~uvaj]i go revalorizaciskiot vi[ok ostvaren vrz osnova na ovie sredstva - -
4.4 Neto-negativni revalorizaciski rezervi - -
4.5 Razlika me\u visinata na potrebnite posebni rezervi za potencijalni zagubi i izdvoenite posebni rezervi - -
4.6 Iznos na neizdvoena ispravka na vrednost i posebna rezerva kako rezultat na smetkovodstveno docnewe - -
5 Obi~ni akcii, rezervi i zadr`ana dobivka i odbitni stavki 89,342 88,811
6 Iznos na ostanati pozicii koi mo`at da se vklu~at vo osnovniot kapital - -
I OSNOVEN KAPITAL 89,342 88,811
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Upravuvawe so kapitalot (prodol`uva)
43
Adekvatnost na kapitalot(prodol`uva) Dopolnitelen kapital I
7 Uplateni i zapi[ani obi~ni i kumulativni prioritetni akcii i premijata po ovie akcii - -
7.1 Nominalna vrednost - - 7.2 Premija - -
8 Revalorizaciski rezervi - - 9 Hibridni kapitalni instrumenti - -
10 Subordinirani instrumenti - -
11 Iznos na subordinirani instrumenti koi mo`atda bidat del od dopolnitelniot kapital I - -
II DOPOLNITELEN KAPITAL I - -
Odbitni stavki od osnoven kapital i dopolnitelen kapital I - -
12
Vlo`uvawa vo kapital na drugi banki ili finansiski institucii koi iznesuvaat nad 10% od kapitalot na tie institucii (osven instituciite od reden br. 15) - -
13
Vlo`uvawa vo subordinirani i hibridni kapitalni instrumenti i drugi instrumenti na instituciite od reden br. 12 - -
14
Agregaten iznos na vlo`uvawa vo kapitalot, subordiniranite i hibridnite instrumenti i drugi instrumenti koj nadminuva 10% od (I+II) - -
15
Direktni vlo`uvawa vo kapitalot na dru[tva za osiguruvawe i reosiguruvawe i na dru[tva za upravuvawe so penziski fondovi - -
16
Vlo`uvawa vo finansiski instrumenti izdadeni od dru[tva za osiguruvawe i reosiguruvawe i na dru[tva za upravuvawe so penziski fondovi - -
17 Iznos na nadminuvawe na limitite za vlo`uvawa vo nefinansiski institucii - -
18 Pozicii kako rezultat na konsolidacija (negativni iznosi) - - III ODBITNI STAVKI - - IV Osnoven kapital po odbitni stavki 89,342 88,811 V Dopolnitelen kapital I po odbitni stavki - -
Dopolnitelen kapital II - 19 Subordinirani instrumenti od dopolnitelen kapital II - - 20 Dopolnitelen kapital I i II - - 21 Dozvolen iznos na dopolnitelen kapital I i II - -
21.1 Dopolnitelen kapital I - - 21.2 Dopolnitelen kapital II - -
22 Vi[ok na osnoven kapital 76,724 75,979 22.1 Vi[ok na osnoven kapital (150%) 115,086 113,969 22.2 Vi[ok na osnoven kapital (250%) 191,810 189,949
VI Dozvolen iznos na dopolnitelen kapital II - - Sopstveni sredstva
VII Osnoven kapital 89,342 88,811 VIII Dopolnitelen kapital I - -
IX Dopolnitelen kapital II - - X SOPSTVENI SREDSTVA 89,342 88,811
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
44
4 Izvestuvawe spored segmenti Izvestuvaweto spored segmentite se vr[i po delovni aktivnosti spored operativni segmenti. Operativni segmenti na {tedilnicata se:
rabota so naselenie - dadeni krediti i primeni depoziti, rabota so finansiski dru[tva- dadeni krediti i oro~eni depoziti i ostanati
zna~ajni operativni segmenti. Izvestuvaweto za koncentracija na operativnite aktivnosti kon odelni zna~ajni klienti se vr[i dokolku
{tedilnicata so toj klient ostvarila 10% ili pove]e od vkupnite prihodi ili rashodi na {tedilnicata. {tedilnicata nema
sekundarni geografski segmenti. {tedilnicata gi izvr[uva svoite delovni aktivnosti vo Republika Makedonija.
Operativni segmenti
vo iljadi Denari Rabota so
naselenie
Rabota so finansiski
dru[tva Dr`ava Vraboteni
Site ostanati nezna~ajni
operativni segmenti Nealocirano Vkupno
2011 Neto-prihodi/(rashodi) od kamata 20,741 1,995 998 - - - 23,734 Neto-prihodi/(rashodi) od provizii i nadomesti 1,572 (382) - -
(34) - 1,156
Ostanati operativni prihodi 731 - - - 104 - 835
Vkupno prihodi po segment 23,044 1,613 998 -
70 - 25,725 Ispravka na vrednosta na finansiskite sredstva, na neto-osnova (1,052) 71 - -
- - (981)
Amortizacija i deprecijacija - - - - - (822) (822) Ostanati rashodi - - - (11,834) - (11,591) (23,425) Vkupno rashodi po segment (1,052) 71 - (11,834) - (12,413) (25,228) Finansiski rezultat po segment 21,992 1,684 998 (11,834) 70 (12,413) 497 Danok od dobivka - - - - - - (231) Dobivka/(zaguba) za finansiskata godina - - - - - - 266 - - Vkupna aktiva po segment 168,895 49,690 25,876 - - - 244,461 Nealocirana aktiva po segment - - - - - 2,641 2,641 Vkupna aktiva - - - - - - 247,102 Vkupno obvrski po segment 147,272 8,801 - 952 - - 157,025 Nealocirani obvrski po segment - - - - - 469 469 Vkupno obvrski - - - - - - 157,494
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Izvestuvawe po segmenti (prodol`uva)
45
Operativni segmenti (prodol`uva)
vo iljadi Denari Rabota so
naselenie
Rabota so finansiski
dru[tva Dr`ava Vraboteni
Site ostanati nezna~ajni
operativni segmenti Nealocirano Vkupno
2010 Neto-prihodi/(rashodi) od kamata 21,447 2,600 1,418 - - - 25,465 Neto-prihodi/(rashodi) od provizii i nadomesti 1,519 (377) - -
- - 1,142
Ostanati operativni prihodi 557 - - - - 189 746 Vkupno prihodi po segment 23,523 2,223 1,418 - - 189 27,353 Ispravka na vrednosta na finansiskite sredstva, na neto-osnova (2,193) 30 - -
- - (2,163)
Amortizacija i deprecijacija - - - - - (771) (771) Ostanati rashodi - - - (11,613) - (12,109) (23,722) Vkupno rashodi po segment (2,193) 30 - (11,613) - (12,880) (26,656) Finansiski rezultat po segment 21,330 2,253 1,418 (11,613) - (12,691) 697 Danok od dobivka - - - - - - (166) Dobivka/(zaguba) za finansiskata godina - - - - - - 531 Vkupna aktiva po segment 162,429 51,315 - - 18,860 - 232,604 Nealocirana aktiva po segment - - - - - 2,596 2,596 Vkupna aktiva - - - - - 235,200 Vkupno obvrski po segment 131,955 11,639 - 1,545 - - 145,139 Nealocirani obvrski po segment - - - - - 719 719 Vkupno obvrski - - - - - - 145,858
{tedilnica Fulm Doo, Skopje
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva)
46
5 Procenka na objektivnata vrednost Objektivna vrednost pretstavuva vrednost za koja edno sredstvo mo`e da bide
zameneto ili nekoja obvrska podmirena pod normalni komercijalni uslovi.
Objektivnata vrednost se odreduva vrz osnova na procenkite napraveni od
Rakovodstvoto, zavisno od vidot na sredstvoto ili obvrskata.
5.1 Finansiski instrumenti evidentirani po objektivnata vrednost Vo soglasnost so MSFI 7, {tedilnicata gi grupira finansiski sredstva i
obvrski vo tri nivoa koi se baziraat na zna~ajnosta na vleznite podatoci
koristeni pri mereweto na objektivnata vrednost na finansiskite sredstva.
Hierarhijata spored objektivnata vrednost e odredena kako [to sledi:
Nivo 1: kotirani ceni (nekoregirani) na aktivnite pazari za identi~ni
sredstva ili obvrski;
Nivo 2: ostanati vlezni podatoci, pokraj kotiranite ceni, vklu~eni vo
Nivo 1 koi se dostapni za nabquduvawe za sredstvoto ili obvrskata, ili
direktno (t.e. kako ceni) ili indirektno (t.e. izvedeni od ceni); i
Nivo 3: vlezni podatoci za sredstvoto ili obvrskata koi ne se baziraat na
podatoci dostapni za nabquduvawe od pazarot.
So sostojba na 31 dekemvri 2011 i 2010 godina, vo Izve[tajot za finansiskata
sostojba {tedilnicata nema finansiski instrumenti evidentirani po
objektivnata vrednost.
5.2 Finansiski instrumenti koi ne se evidentirani po objektivnata vrednost Razlikata pome\u smetkovodstvenata vrednost i objektivnata vrednost na onie
finansiski sredstva i obvrski koi vo Izve[tajot za finansiska sostojba ne se
evidentirani spored objektivna vrednost se prika`ani vo tabelata podolu (vo
iljadi Denari):
31 dekemvri 2011 31 dekemvri 2010
Smetkovod-
stvena vrednost Objektivna
vrednost
Smetkovod-stvena
vrednost Objektivna
vrednost Sredstva Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 34,070 34,070 35,820 35,820 Krediti na i pobaruvawa od banki 16,079 16,079 16,076 16,076 Krediti na i pobaruvawa od komitenti 168,895 168,895 162,429 162,429 Hartii od vrednost koi se ~uvaat do dostasuvawe 25,876 25,876 18,860 18,860 Ostanati pobaruvawa 210 210 146 146 245,130 245,130 233,331 233,331 Obvrski Depoziti na komitenti 147,070 147,070 131,673 131,673 Obvrski po krediti 8,801 8,801 11,639 11,639 Ostanati obvrski 1,295 1,295 2,140 2,140 157,166 157,166 145,452 145,452
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) Procenka na objektivnata vrednost (prodol`uva)
47
Finansiski instrumenti koi ne se evidentirani po objektivnata vrednost (prodol`uva) Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti Smetkovodstvenata vrednost na pari~nite sredstva i pari~nite ekvivalenti
soodvetstvuva na nivnata objektivna vrednost so ogled deka istite vklu~uvaat
gotovina, smetki vo banki i depoziti so kratok rok na dostasuvawe.
Krediti i pobaruvawata na banki i komitenti Kreditite i pobaruvawata na banki i komitenti se evidentiraat po
amortizirana nabavna vrednost namalena za rezervirawe poradi o[tetuvawe.
Nivnata objektivna vrednost soodvetstvuva na evidentiranata vrednost.
Vlo`uvawa vo hartii od vrednost Objektivnata vrednost na vlo`uvawata vo finansiskite sredstva koi se ~uvaat
do dospevawe e nivnata smetkovodstvena vrednost so ogled na toa [to nivnata
smetkovodstvena vrednost e utvrdena vrz osnova na diskontiranite pari~ni
tekovi.
Ostanati pobaruvawa Objektivnata vrednost na ostanatite pobaruvawa soodvetstvuva na nivnata
smetkovodstvena vrednost so ogled na nivniot kratok rok na dospevawe.
Depoziti i obvrski po krediti Procenetata objektivna vrednost na depozitite po viduvawe, vklu~uvaj]i gi i
nekamatonosnite depoziti pretstavuva iznos koj treba da se isplati po
viduvawe. Objektivnata vrednost na oro~enite depoziti so promenlivi
kamatni stapki e nivnata smetkovodstvena vrednost na denot na izgotvuvaweto
na Izve[tajot za finansiskata sostojba. Smetkovodstvenata vrednost na
obvrskite po krediti soodvetstvuva na nivnata objektivna vrednost.
Ostanati obvrski Objektivnata vrednost na ostanatite obvrski soodvetstvuva na nivnata
smetkovodstvena vrednost so ogled na nivniot kratok rok na dospevawe.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011 godina (Site iznosi se izrazeni vo iljadi Denari osven dokolku ne e poinaku navedeno)
48
6 Prihodi i rashodi od kamata Struktura na prihodite i rashodite od kamata spored vidot na finansiskite instrumenti
2011 2010 Prihodi od kamata Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 1,367 1,461 Krediti i pobaruvawa od banki 757 1,308 Krediti i pobaruvawa na komitenti 29,362 31,578 Vlo`uvawa vo hartii od vrednost 998 1,418 (Ispravka na vrednosta na prihod od kamata, na neto-osnova) (121) (280) Naplateni prethodno otpi[ani kamati 1,954 1,567 34,317 37,052 Rashodi za kamata Depoziti na komitenti 10,454 11,418 Obvrski po krediti 129 169 10,583 11,587 Neto prihodi od kamata 23,734 25,465
Sektorska analiza na prihodite i rashodite od kamata spored sektorot
2011 2010 Prihodi od kamata Doma]instva 29,362 31,578 Banki 2,124 2,769 Dr`ava 998 1,418 (Ispravka na vrednosta na prihod od kamata, na neto-osnova) (121) (280) Naplateni prethodno otpi[ani kamati 1,954 1,567 34,317 37,052 Rashodi za kamata Doma]instva 10,454 11,418 Banki 129 169 Ostanati finansiski dru[tva (nebankarski) - - 10,583 11,587 Neto prihodi od kamata 23,734 25,465
7 Prihodi i rashodi od provizii i nadomesti Sektorska analiza na prihodite i rashodite od provizii i nadomesti spored vidot na finansiskite instrumenti
2011 2010 Prihodi od provizii i nadomesti Kreditirawe i pobaruvawa na komitenti 1,572 1,519 1,572 1,519 Rashodi od provizii i nadomesti Platen promet - vo zemjata 300 323 - so stranstvo - - Akreditivi i garancii 34 - Otkup na dr`avni zapisi 82 51 Provizija NBRM - 3 416 377 Neto prihodi od provizii i nadomesti 1,156 1,142
Sektorska analiza na prihodite i rashodite od provizii i nadomesti spored sektorot 2011 2010 Prihodi od provizii i nadomesti Doma]instva 1,572 1,519 1,572 1,519 Rashodi od provizii i nadomesti Banki 382 374 Nerezidenti 34 - Dr`ava - 3 416 377 Neto prihodi od provizii i nadomesti 1,156 1,142
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011 godina (Site iznosi se izrazeni vo iljadi Denari osven dokolku ne e poinaku navedeno)
49
8 Neto-prihodi/(rashodi) od kursni razliki 2011 2010 Realizirani prihodi/(rashodi) od kursni razliki, na neto-osnova 1 244 Nerealizirani prihodi/(rashodi) od kursni razliki, na neto-osnova - kursni razliki na ispravkata na vrednosta na finansiskite
sredstva na neto osnova (1) (92) - 152
9 Ostanati operativni prihodi
2011 2010 Prihodi od somnitelni sporni pobaruvawa po provizii 303 265 Prihodi od dobieni sudski sporovi 222 20 Ostanati rezervirawa (Bele[ka 25) 80 45 Prihodi od naplateni [teti od osiguruvawe 71 - Prihodi od predvremeno raskinuvawe na [tedni vlogovi 43 119 Prihodi od amortizacija na donacii (Bele[ka 26) 33 34 Prihodi od naem 9 19 Kapitalna dobivka od proda`ba na nedvi`nosti i oprema - 74 Ostanati prihodi 74 18 835 594
10 Rashodi od o[tetuvawe, neto
2011 2010 Rashod / (prihod) za godinata, neto: Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti (Bele[ka 15) (71) 32 Krediti na i pobaruvawa od banki (Bele[ka 16) - (61) Krediti na i pobaruvawa od komitenti(Bele[ka 17) 1,050 2,196 Ostanati pobaruvawa (Bele[ka 19) 2 (4) 981 2,163
11 Tro[oci za vrabotenite
2011 2010 Kratkoro~ni koristi za vrabotenite - Neto plati 8,890 8,322 - Zadol`itelni pridonesi za socijalno i zdravstveno osiguruvawe 2,913 2,820 - Tro[oci za privremeno vrabotuvawe - 131 - Hranarina i prevoz - 17 - Regres za vrabotenite spored kolektiven dogovor - 249 - Seminari i obuki 12 38 - Ostanato 19 36 11,834 11,613
12 Amortizacija i deprecijacija
2011 2010 Amortizacija na nematerijalni sredstva Softver 403 256 403 256 Deprecijacija na nedvi`nosti i oprema Transportni sredstva 9 5 Mebel i kancelariska oprema 368 468 Ostanata oprema 42 42 419 515 822 771
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011 godina (Site iznosi se izrazeni vo iljadi Denari osven dokolku ne e poinaku navedeno)
50
13 Ostanati operativni rashodi 2011 2010 Materijali i uslugi 5,165 6,569 Administrativni i tro[oci za marketing 2,385 1,100 Tro[oci za kirii 2,249 2,260 Premii za osiguruvawe na depozitite 992 995 Premii za osiguruvawe na imotot i na vrabotenite 235 273 Ostanati danoci i pridonesi 222 215 Tro[oci za sudski sporovi 210 319 Ostanati rezervirawa, neto - 282 Ostanato 133 96 11,591 12,109
14 Dano~en rashod
2011 2010 Tekoven dano~en rashod (231) (166) Odlo`en dano~en reshod - - (231) (166)
Vo prodol`enie e usoglasuvaweto na vkupniot dano~en rashod vo Izve[tajot
za seopfatnata dobivka za godinite koi [to zavr[uvaat na 31 dekemvri 2011 i
2010 godina:
2011 2010 Nepriznaeni rashodi za dano~ni celi od tekovnata godina 2,315 1,662 Dano~en kredit za rashodi so odlo`eno priznavawe - - 2,315 1,662 Danok po dano~na stapka od 10% (2010: 10%) 231 166 231 166
15 Pari~ni sredstva i pari~ni ekvivalenti 2011 2010 Tekovni smetki i transakciski depoziti kaj doma[ni banki 29,996 25,002 Smetka i depoziti vo NBRM, osven zadol`itelni depoziti vo stranska valuta 3,610 3,276 Pari~ni sredstva vo blagajna 459 581 Oro~eni depoziti so period na dospevawe do tri meseci - 7,000 Pobaruvawa vrz osnova na kamati 5 32 Namaleno za: ispravka na vrednosta - (71) 34,070 35,820
2011 2010 Dvi`ewe na ispravkata na vrednosta Sostojba na 1 januari 71 39 Ispravka/(osloboduvawe na ispravkata) na vrednosta za god., neto (Bele[ka 10) (71) 32 Sostojba na 31 dekemvri - 71
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011 godina (Site iznosi se izrazeni vo iljadi Denari osven dokolku ne e poinaku navedeno)
51
16 Krediti na i pobaruvawa od banki 2011 2010 kratkoro~ni dolgoro~ni kratkoro~ni dolgoro~ni Oro~eni depoziti vo doma[ni banki, so period na dospevawe nad tri meseci 16,200 - 16,200 - Pobaruvawa vrz osnova na kamati 41 - 38 - 16,241 - 16,238 - Namaleno za: ispravka na vrednosta (162) - (162) - 16,079 - 16,076 -
2011 2010 Dvi`ewe na ispravkata na vrednosta Sostojba na 1 januari 162 223 Ispravka/(osloboduvawe na ispravkata) na vrednosta za god., neto (Bele[ka 10) - (61) Sostojba na 31 dekemvri 162 162
17 Krediti na i pobaruvawa od komitenti Struktura na kreditite i pobaruvawata od komitenti spored vidot na dol`nikot
2011 2010 kratkoro~ni dolgoro~ni kratkoro~ni dolgoro~ni Doma]instva - pobaruvawa po glavnica potro [uva~ki krediti 15,109 150,276 24,317 133,558 drugi krediti 1,039 22,449 1,781 21,617 - pobaruvawa vrz osnova na kamati 1,027 - 1,111 - Tekovna dostasanost 56,429 (56,429) 52,089 (52,089) 73,604 116,296 79,298 103,086 Namaleno za: ispravka na vrednosta (4,736) (16,269) (14,009) (5,946) 68,868 100,027 65,289 97,140
So sostojba na 31 dekemvri 2011 godina, nefunkcionalnite krediti vklu~eni
vo kreditite i pobaruvawata po komitenti iznesuvaat 12,182 iljadi Denari
(2010: 13,872 iljadi Denari). Nepriznaenata kamata i ostanatite povrzani
tro[oci po ovie krediti iznesuvaat 1,930 iljadi Denari (2010: 1,667 iljadi
Denari).
2011 2010 Dvi`ewe na ispravkata na vrednosta Sostojba na 1 januari 19,955 17,759 Ispravka/(osloboduvawe na ispravkata) na vrednosta za god., neto (Bele[ka 10) 1,050 2,196 Sostojba na 31 dekemvri 21,005 19,955
Struktura na kreditite i pobaruvawata od komitenti spored vidot na obezbeduvaweto
2011 2010 Prvoklasni instrumenti za obezbeduvawe - Pari~ni depoziti (vo depo i/ili ograni~eni na smetki vo {tedilnicata) 6,787 5,765 Garancii od fizi~ki lica 154,073 151,302 Ostanati vidovi obezbeduvawe 8,035 5,362 Neobezbedeni - - 168,895 162,429
{tedilnica Fulm Doo, Skopje Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011 godina (Site iznosi se izrazeni vo iljadi Denari osven dokolku ne e poinaku navedeno)
52
18 Finansiski sredstva koi se ~uvaat do dospevawe 2011 2010 Nekotirani dol`ni~ki hartii od vrednost Dr`avni zapisi 25,876 18,860 25,876 18,860
Dr`avnite zapisi se izdadeni od Ministerstvo za finansii na RM so rok na
dospevawe do 3 meseci (2010: 12 meseci rok na dospevawe) i godi[na kamatna
stapka od 4.20% (2010: 4.40% do 4.70%).
19 Ostanati pobaruvawa 2011 2010 Odnapred plateni tro[oci 89 94 Materijali 52 57 Pobaruvawa za provizii i nadomesti 24 20 Pobaruvawa za [teti od osiguritelni dru[tva 63 - Ostanato 123 126 351 297 Namaleno za: ispravka na vrednosta (4) (2) 347 295
2011 2010 Dvi`ewe na ispravkata na vrednosta Sostojba na 1 januari 2 6 Ispravka/(osloboduvawe na ispravkata) na vrednosta za god., neto (Bele[ka 10) 2 (4) Sostojba na 31 dekemvri 4 2
20 Nematerijalni sredstva Na den 31 dekemvri 2011 godina, nematerijalnite sredstva vo celost se
sostojat od kupen softver od nadvore[ni dobavuva~i. Promenite vo
evidentiranata vrednost za razgleduvanite periodi e kako [to sledi:
Vkupno Nabavna vrednost na 1 januari 2010 1,356 Zgolemuvawa 700 Na 31 dekemvri 2010 2,056 na 1 januari 2011 2,056 Zgolemuvawa 437 Na 31 dekemvri 2011 2,493 Akumulirana amortizacija na 1 januari 2010 766 Amortizacija za godinata 256 Na 31 dekemvri 2010 1,022 Na 31 dekemvri 2011 1,022 Amortizacija za godinata 403 Na 31 dekemvri 2011 1,425 Sega[na smetkovodstvena vrednost Na 1 januari 2010 590 Na 31 dekemvri 2010 1,034 Na 31 dekemvri 2011 1,068
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 53
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011 godina (Site iznosi se izrazeni vo iljadi Denari osven dokolku ne e poinaku navedeno)
21 Nedvi`nosti i oprema
Transportni
sredstva
Mebel i kancelar.
oprema Ostanata
oprema Vkupno Nabavna vrednost Na 1 januari 2010 2,020 5,995 416 8,431 Zgolemuvawa 37 77 - 114 (Ottu\uvawe i rashoduvawe) (391) (229) - (620) Na 31 dekemvri 2010 1,666 5,843 416 7,925 Na 1 januari 2011 1,666 5,843 416 7,925 Zgolemuvawa - 539 - 539 (Ottu\uvawe i rashoduvawe) - (347) - (347) Na 31 dekemvri 2011 1,666 6,035 416 8,117 Akumulirana deprecijacija Na 1 januari 2010 2,020 5,104 259 7,383 deprecijacija za godinata 5 468 42 515 (Ottu\uvawe i rashoduvawe) (391) (229) - (620) Na 31 dekemvri 2010 1,634 5,343 301 7,278 Na 1 januari 2011 1,634 5,343 301 7,278 Deprecijacija za godinata 9 368 42 419 (Ottu\uvawe i rashoduvawe) - (347) - (347) Na 31 dekemvri 2011 1,643 5,364 343 7,350 Sega[na smetkovodstvena vrednost Na 1 januari 2010 - 891 157 1,048 Na 31 dekemvri 2010 32 500 115 647
Na 31 dekemvri 2011 23 671 73 767
So sostojba na 31 dekemvri 2011 i 2010 godina, site nedvi`nosti i oprema se
vo sopstvenost na {tedilnicata. {tedilnicata nema optovaruvawa vrz
nedvi`nostite i opremata.
22 Tekovni i odlo`eni dano~ni sredstva i obvrski 2011 2010 Tekovni pobaruvawa od danok na dobivka - 39 Tekovni obvrski za danok od dobivka 56 - 56 39
23 Depoziti na komitenti 2011 2010 kratkoro~ni dolgoro~ni kratkoro~ni dolgoro~ni Doma]instva - Depoziti po viduvawe 2,889 - 2,457 - - Oro~eni depoziti 35,965 87,129 42,595 64,419 - Ograni~eni depoziti 2,002 17,938 3,061 17,947 - Obvrski vrz osnova na kamati za depoziti 1,147 - 1,194 -
42,003 105,067 49,307 82,366 Tekovna dostasanost 77,718 (77,718) 57,106 (57,106) 119,721 27,349 106,413 25,260
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 54
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011 godina (Site iznosi se izrazeni vo iljadi Denari osven dokolku ne e poinaku navedeno)
24 Obvrski po krediti Struktura na obvrskite po krediti spored vidot na obvrskata i sektorot na davatelot
2011 2010
kratkoro~ni dolgoro~ni kratkoro~ni dolgoro~ni Dr`ava Obvrski po krediti 4 8,768 38 11,562 Obvrski vrz osnova na kamati 29 - 39 - 33 8,768 77 11,562 - - Tekovna dostasanost 2,338 (2,338) 2,911 (2,911) 2,371 6,430 2,988 8,651
2011 2010
kratkoro~ni dolgoro~ni kratkoro~ni dolgoro~ni Doma[ni izvori: MBPR 29 8,768 39 11,562 Komercijalna Banka AD, Skopje 4 - 38 - 33 8,768 77 11,562 Tekovna dostasanost 2,338 (2,338) 2,911 (2,911) 2,371 6,430 2,988 8,651
Na 29 dekemvri 2003 godina, {tedilnicata sklu~i Dogovor za ramkoven
komisionen kredit vo iznos od Eur 200,000 so {parkase Banka AD, Skopje za
plasman na sredstvata od kreditnata linija na IFAD - 2 za podr[ka na
zemjodelieto vo Republika Makedonija (MBPR), pod slednive uslovi:
Rok na vra]awe spored kumulativnite amortizacioni planovi,
Kamata od 1.3% godi[no.
25 Posebna rezerva i rezervirawa
Posebna rez. za
vonbil. kredit. izlo`.
Rezer. za pot.
obvrski vrz osnova
na sudski sporovi
Rezer. za penziite i
za drugi koristi za vraboteni
Rezer. za prestru-
kturira-weto
Rezer. za nepovol-
nite dogovori
Ostanati rezer. Vkupno
Sostojba na 1 januari 2010 - - - - - - - dopolnitelni rezervirawa vo tekot na godinata - - - - - 327 327 (osloboduvawe na rezervirawata vo tekot na godinata)(Bele[ka 9) - - - - - (45) (45) Sostojba na 31 dekemvri 2010 - - - - - 282 282 Sostojba na 1 januari 2011 - - - - - 282 282 dopolnitelni rezervirawa vo tekot na godinata - - - - - - - (osloboduvawe na rezervirawata vo tekot na godinata)(Bele[ka 9) - - - - - (80) (80) Sostojba na 31 dekemvri 2011 - - - - - 202 202
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 55
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011 godina (Site iznosi se izrazeni vo iljadi Denari osven dokolku ne e poinaku navedeno)
26 Ostanati obvrski 2011 2010 Kratkoro~ni obvrski kon vrabotenite 952 1,545 Obvrski kon dobavuva~ite 240 267 Uplati za sudski sporovi 42 236 Obvrski za razgrani~eni podr[ki 39 72 Obvrski za proviziite i nadomesti 17 - Razgrani~eni prihodi (Bele[ka 9) 31 52 Ostanato 44 92 1,365 2,264
27 Zapi[an kapital
Ime na akcioner
vo iljadi Denari vo % 2011 2010 2011 2010
Zapi[an kapital
(nominalna brednost)
Zapi[an kapital
(nominalna brednost) pravo na glas pravo na glas
ZG FULM Skopje 75,607 75,607 100% 100% Vkupno 75,607 75,607 100% 100%
28 Potencijalni i prevzemeni obvrski Sudski sporovi So sostojba na 31 dekemvri 2011 godina ne se evidentirani bilo kakvi
rezervirawa od potencijalni zagubi po osnov na sudski sporovi. Rakovodstvoto
na {tedilnicata redovno gi analizira mo`nite rizici od zagubi po osnov na
sudski sporovi i eventualni pobaruvawa protiv {tedilnicata koi bi mo`ele
da se pojavat vo idnina. Iako rezultatot od ovaa problematika ne mo`e
sekoga[ so sigurnost da se utvrdi, Rakovodstvoto na {tedilnicata veruva
deka istite nema da rezultiraat vo materijalno zna~ajni obvrski.
Dano~en rizik Finansiskite izve[tai i smetkovodstvenata evidencija na {tedilnicata
podle`at na dano~na kontrola od strana na dano~nite vlasti vo periodot od 5
godini po podnesuvaweto na dano~niot izve[taj za finansiskata godina i
mo`at da predizvikaat dopolnitelni dano~ni obvrski. Spored procenkite na
rakovodstvoto na {tedilnicata ne postojat bilo kakvi dopolnitelni uslovi
od koi mo`at da proizlezat potencijalno materijalno zna~ajni obvrski po ovoj
osnov.
Kapitalni obvrski Ne se evidentirani kapitalni obvrski na datumot na Izve[tajot za
finansiskata sostojba koi ne se ve]e priznati vo finansiskite izve[tai.
{tedilnica Fulm Doo, Skopje 56
Bele[ki kon finansiskite izve[tai (prodol`uva) So sostojba na i za godinata [to zavr[uva na 31 dekemvri 2011 godina (Site iznosi se izrazeni vo iljadi Denari osven dokolku ne e poinaku navedeno)
29 Transakcii so povrzanite strani Vo soglasnost so Zakonot za Banki kako povrzani strani so {tedilnicata se:
lica so posebni prava i odgovornosti vo {tedilnicata i so niv povrzanite
lica, akcioneri so kvalifikuvano u~estvo vo {tedilnicata (direktno ili
indirektno poseduvawe na najmalku 5% od vkupniot broj na akcii ili od
izdadenite akcii so pravo na glas vo {tedilnicata ili ovozmo`uvaat
zna~itelno vlijanie vrz upravuvaweto na {tedilnicata) i so niv povrzanite
lica, kako i odgovornite lica na tie akcioneri - pravni lica, podru`nici na
{tedilnicata i drugi lica so koi {tedilnicata ima bliski vrski.
So sostojba na i za godinite koi zavr[uvaat na 31 dekemvri 2011 i 2010
godina, {tedilnicata nema salda i transkcii so povrzanite strani, osven
transakcii so Klu~niot rakovoden kadar.
Transakciite na {tedilnicata so Klu~niot rakovoden kadar na
{tedilnicata i so nego povrzani strani so sostojba na i za godinite [to
zavr[ija na 31 dekemvri 2011 i 2010 godina, se kako [to sledi:
2011 2010
Kratkoro~ni koristi za vrabotenite 4,122 3,850 Ostanato 497 819 Vkupno 4,619 4,669
30 Penziski planovi {tedilnicata nema definirano planovi za nadomesti pri penzionirawe ili
opcii za nadomestuvawe bazirani na akcii so sostojba na 31 dekemvri 2011 i
2010 godina. Rakovodstvoto smeta deka sega[nata vrednost na idnite obvrski
kon vrabotenite vo vrska so nadomestite pri penzionirawe i jubilejni
nagradi ne e od materijalno zna~ewe za finansiskite izve[tai so sostojba na
31 dekemvri 2011 i 2010 godina.
31 Nastani po datumot na izvestuvawe
Po 31 dekemvri 2011 godina - nastani po datumot na izvestuvaweto, do denot
na odobruvaweto na ovie finansiski izve[tai, nema nastani koi bi
predizvikale korekcija na finansiskite izve[tai, nitu pak nastani koi se
materijalno zna~ajni za objavuvawe vo ovie finansiski izve[tai.
www.grant-thornton.com.mk