een verpleegkundig adviesgesprek over herstel na de behandeling van borstkanker
DESCRIPTION
Een verpleegkundig adviesgesprek over herstel na de behandeling van borstkanker Heleen Hauer, nurse practitioner mammachirurgie. Aanleiding. Verbeterde overlevingsperspectieven Literatuur 20-50% van patiënten ervaart klachten in follow-up fase Behoefte van patiënten aan ondersteuning - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Een verpleegkundig adviesgesprek over herstel
na de behandeling van borstkanker
Heleen Hauer, nurse practitioner mammachirurgie
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Borstkanker, en dan……?Verpleegkundig adviesgesprek over
herstel na de behandeling van borstkanker
Het Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Herstel en Balans
Terugkeernaarwerk rustig opbouwen
Lotgenoten-contact
Uitlegover gevoelensin herstelfase
Normaliserenvan klachten
Pijnartsi.v.m.
zenuwpijn
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Aanleiding
• Verbeterde overlevingsperspectieven• Literatuur 20-50% van patiënten ervaart
klachten in follow-up fase• Behoefte van patiënten aan
ondersteuning• Onbekendheid van patiënten met
bestaande ondersteuning• Verkorting opnameduur• Weinig tijd tijdens follow-up controles
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Een haalbaarheidstudie naar een verpleegkundig adviesgesprek op basis van een signaleringslijst voor klachten en problemen bij patiënten met een mammacarcinoom na de behandeling in de follow-up fase
Inge Eekhout/Heleen Hauer
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Methode
• Verzamelen patiënt gegevens • Signaleringslijst• Advies gesprek op basis van
gesignaleerde klachten (n=25), 3-12 mnd. na afloop van de behandeling
• Telefonisch interview na 4 weken
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Signaleringslijst
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Klachten52% Problemen met geheugen
en concentratie(13)
48% Verminderd uithoudingsvermogen
(12)
44% Vermoeidheid (11)
36% Overgangsklachten (9)
28% Veranderd uiterlijk, gewichtsverandering en verminderde armfunctie
(7)
24% Angst (6)
20% Neerslachtigheid (5)
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Adviezen
• 48% van de patiënten wilden advies• 88% van de patiënten hebben advies
gekregen• Veel patiënten met klachten waren zelf
op zoek gegaan naar een oplossing voor hun klachten
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Interventies
• Psycho-educatie • Sporten/ activiteiten • Benoemen Herstel & Balans/
revalidatie• Fysiotherapie/ Lymfoedeempoli • Doorverwijzing maatschappelijk werk• 24% van de patiënten is daadwerkelijk
doorverwezen
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Telefonisch interview
• 96% van de patiënten herinnerde zich het gesprek
• 94% vond het gesprek zinvol• 40% heeft iets gedaan met de
adviezen
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Conclusie
• 76% van patiënten ervaren klachten• 88% heeft adviezen gekregen• 24% is daadwerkelijk doorverwezen• 94% vond het adviesgesprek zinvol• Een adviesgesprek na de behandeling
tussen 6-12 weken lijkt aan een behoefte te voldoen
• Een adviesgesprek tijdens het reguliere spreekuur is niet haalbaar
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Aanbevelingen
• Elke patiënt 6-12 weken na de laatste behandeling een adviesgesprek aanbieden bij MCV
• Met behulp van signaleringslijst adviesgesprek voeren
• Training MCV• Richtlijn ontwikkelen voor adviezen en
verwijzingen
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Projectgroep
• Implementatie van verpleegkundig adviesgesprek door MCV/ 4e gespreksmoment
• Exclusie patiënten die adjuvant behandeld zijn met chemotherapie en/of Herceptin
• Discussie: valt adviesgesprek onder 1e of 2e lijns zorg
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Onderwerpen
• Ontwikkeling richtlijn voor adviezen en interventies
• Scholingstraject MCV• Verwijzing oncorevalidatie• Ontwikkeling periodieke
kwaliteitsmodule• Patiënten enquête
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Richtlijn
• Gekoppeld aan signaleringslijst• Betrekken van MCV, BVN,
ervaringsdeskundigen• Up to date houden door MCV• Goedkeuring BVN• Tzt evidence based
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Verpleegkundige zorgvisie
• Geven van informatie, adviezen en verwijzingen bij klachten die herstel belemmeren
• Gericht op bevorderen van automie van de patiënt
• Focus van herstel zoveel mogelijk op thuissituatie richten
• Uitgaan van behoeften en wensen van patiënt• Aandacht voor individuele draagkracht/draaglast
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Risicofactoren slechter herstel
• Lichamelijke klachten• Voorgeschiedenis• Sociale steun• Afwijkende emotionele reactie/gedrag• Leeftijd
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Scholingstraject MCV
• Inhoudelijk deel: – Klinische les– Casuїstiek bespreking
• Training
• Start adviesgesprekken november 2005
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Verwijzing oncorevalidatie
• Signaleringslijst als verwijsinstrument• Aanpassing signaleringslijst
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Periodieke kwaliteitsmodule
• Perspectief patiënt en MCV• Aanzet gemaakt door 2 HBO-V
studenten:
Verkennend onderzoek naar kwaliteitsindicatoren van verpleegkundig adviesgesprek Doris Abbema/Marije Tesink
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Methode
• Literatuur onderzoek• Interview MCV• Inventarisatie huidige situatie
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Interview MCV (n=8)
• Doel van adviesgesprek• Inhoud van adviesgesprek• Vorm van adviesgesprek• Condities van adviesgesprek• Toepassing van verpleegkundige
vaardigheden• Evaluatie van adviesgesprek
→ kwaliteitsindicatoren
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Inventarisatie huidige situatie (n=54)
• Voorkomende klachten• Besproken klachten• Adviezen/verwijzingen
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Lichamelijke klachten
0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%100%
1 2 3 4 5 6 7
nee
ja
1= vermoeidheid2= slapeloosheid3= pijnklachten4= verminderd uithoudingsvermogen5= verminderde armfunctie6= gewichtsverandering7= overgangsklachten
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Psychische klachten
0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%100%
1 2 3 4 5
nee
ja
1= neerslachtigheid2= machteloosheid3= angst/spanning of rusteloosheid4= geheugen en/of concentratie problemen5= veranderd uiterlijk
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Sociale klachten
0%10%20%30%40%50%60%70%80%90%100%
1 2 3 4
nee
ja
1= veranderde relatie met partner2= verminderde sociale contacten3= veranderde seksualiteit4= problemen op het werk
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Meest besproken klachten • vermoeidheid 41,8%• verminderde uithoudingsvermogen 39,5% • pijnklachten 34,8%
Minst besproken klachten• Veranderde seksualiteit 2,4% • Veranderde relatie met partner 4.8% • Machteloosheid 4,8%
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Adviezen/verwijzingen
• Gevraagd advies 71,4%• Ongevraagd advies
5,9%• Geen advies 28,6%
• Verwijzing binnen NKI/AvL 49,1%• Verwijzing buiten NKI/AvL 20,8%
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Patiënten enquête
• 50 vragenlijsten verstuurd• 5-7 mnd na adviesgesprek• 31 vragenlijsten retour/respons 62%
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
• Heeft het verpleegkundig adviesgesprek met de MCV voorzien in een behoefte bij u ?
Ja 77,8% Nee 22,2%
• Heeft u iets gedaan met de tijdens het gesprek gegeven adviezen van de MCV? Ja 71% Nee 29%
• Zou u andere patienten met borstkanker een adviesgesprek aanraden met onze MCV? Ja 87% Nee 6,5% Geen mening 6,5%
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
• Heeft u behoefte gehad aan een vervolggesprek met onze MCV? Ja 26% Nee 74%
• Kunt u op een schaal van 1 tot 10 een cijfer geven over de door u ervaren kwaliteit van het adviesgesprek? Gemiddeld cijfer 7,8
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Wat is volgens u het beste moment na de behandeling voor het verpleegkundig
adviesgesprek?
21 1 1
23
1
8
1
32
1 1 1
3
0123456789
Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis
Afronding project
• Analyse gegevens 1e jaar• Patiëntentevredenheid
– patiëntenpanel over ca. 1 jr• Ontwikkeling periodieke kwaliteitsmodule
– MCV en patiënt• Uitnodiging/tijdsplanning adviesgesprek
– vervolggesprek MCV?• Naamgeving gesprek