bilişim etiği - fikri mülkiyet
DESCRIPTION
Fikri mülkiyet, kuramlar. Telif hakkı, makul kullanım, sayısal hak yönetimi, lisans anlaşmaları. Patentler, yazılım patentleri.TRANSCRIPT
![Page 1: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/1.jpg)
Bilisim EtigiFikri Mulkiyet
H. Turgut Uyar
2004-2015
![Page 2: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/2.jpg)
License
c© 2004-2015 H. Turgut Uyar
You are free to:
Share – copy and redistribute the material in any medium or format
Adapt – remix, transform, and build upon the material
Under the following terms:
Attribution – You must give appropriate credit, provide a link to the license,and indicate if changes were made.
NonCommercial – You may not use the material for commercial purposes.
ShareAlike – If you remix, transform, or build upon the material, you mustdistribute your contributions under the same license as the original.
For more information:https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/
Read the full license:
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/legalcode
![Page 3: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/3.jpg)
Konular
1 Fikri MulkiyetGirisKuramlar
2 Telif HaklarıGirisYasalarDRMLisans Anlasmaları
3 PatentlerGirisYazılım Patentleri
![Page 4: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/4.jpg)
Konular
1 Fikri MulkiyetGirisKuramlar
2 Telif HaklarıGirisYasalarDRMLisans Anlasmaları
3 PatentlerGirisYazılım Patentleri
![Page 5: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/5.jpg)
Mulkiyet
nesneler uzerinden degil iliskiler uzerinden tanım
X kisisi Y nesnesinin sahibiyse, baska kisilerinY nesnesiyle iliskilerini denetleyebilir.
elle tutulur nesneler sozkonusu olunca daha kolay anlasılıyor
![Page 6: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/6.jpg)
Fikri Eser
yaratıcı eserler: sanat eserleri
edebiyat, muzik, sinema, resim
bilgisayar programı
islevsel eserler: buluslar
dıslayıcı degil: alınması sahibinin kullanmasını kısıtlamıyor
(sayısal formatlar) kısıtlı kaynak degil: kolaylıkla cogaltılabiliyor
![Page 7: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/7.jpg)
Fikri Eser
yaratıcı eserler: sanat eserleri
edebiyat, muzik, sinema, resim
bilgisayar programı
islevsel eserler: buluslar
dıslayıcı degil: alınması sahibinin kullanmasını kısıtlamıyor
(sayısal formatlar) kısıtlı kaynak degil: kolaylıkla cogaltılabiliyor
![Page 8: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/8.jpg)
Fikri Mulkiyet
sahibine ne haklar verilecek?
fiziksel mulke sahip olmakla aynı sey degil
rekabeti ve ilerlemeyi kostekler
fikirlere mulkiyet hakkı verilmesi yeglenmiyor
ureticinin fikrini ortaya koymasını tesvik etmek
sahibine kazanc sagladıktan sonra kamu malı haline gelmesi
![Page 9: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/9.jpg)
Fikri Mulkiyet
sahibine ne haklar verilecek?
fiziksel mulke sahip olmakla aynı sey degil
rekabeti ve ilerlemeyi kostekler
fikirlere mulkiyet hakkı verilmesi yeglenmiyor
ureticinin fikrini ortaya koymasını tesvik etmek
sahibine kazanc sagladıktan sonra kamu malı haline gelmesi
![Page 10: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/10.jpg)
Dısavurum
fikrin belli bir ifadesine (dısavurumuna) mulkiyet
yaratıcı fikirler somut bir ortamda “sabitlenmeli”
kitap, muzik CD’si, . . .
telif hakkı
islevsel fikirler somut bicimde ortaya konmalı
makina
patent
![Page 11: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/11.jpg)
Dısavurum
fikrin belli bir ifadesine (dısavurumuna) mulkiyet
yaratıcı fikirler somut bir ortamda “sabitlenmeli”
kitap, muzik CD’si, . . .
telif hakkı
islevsel fikirler somut bicimde ortaya konmalı
makina
patent
![Page 12: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/12.jpg)
Ticari Sır
formul, proses, tasarım, musteri listesi, . . .
rekabette avantaj
gizli kalması icin onlemler alınmalı: gizlilik anlasmaları
suresi dolmaz, yayımlanması gerekmez
acıga cıkarsa sırlıgı kalmaz
tersine muhendislik yapılabilir
![Page 13: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/13.jpg)
Ticari Sır
formul, proses, tasarım, musteri listesi, . . .
rekabette avantaj
gizli kalması icin onlemler alınmalı: gizlilik anlasmaları
suresi dolmaz, yayımlanması gerekmez
acıga cıkarsa sırlıgı kalmaz
tersine muhendislik yapılabilir
![Page 14: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/14.jpg)
Konular
1 Fikri MulkiyetGirisKuramlar
2 Telif HaklarıGirisYasalarDRMLisans Anlasmaları
3 PatentlerGirisYazılım Patentleri
![Page 15: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/15.jpg)
Emek Kuramı
John Locke (17.yy)
emek kuramı
herkes emegini kattıgı sey uzerindedogal bir mulkiyet hakkı edinir
“dogal hak”
gerekenden fazlası alınmamalı
![Page 16: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/16.jpg)
Faydacı Kuram
faydacı kuram
fikri eserlere mulkiyet hakkı tanımak topluma yarar saglar
insanlar fikri eserlerinden kazanc elde edecek olurlarsabunları topluma acarlar
![Page 17: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/17.jpg)
Kisilik Kuramı
Hegel (19.yy)
kisilik kuramı
bir fikri bir eser yaratıcısınınkisiliginin bir uzantısıdır
yaratıcısı nasıl kullanılacagınıdenetleyebilmelidir
![Page 18: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/18.jpg)
Yazılım Mulkiyeti
yazılımların lisanslarına aykırı olarak cogaltılmasıneden yanlıs?
emek kuramı acısından
faydacı kuram acısından
kisilik kuramı acısından
toplumsal sozlesme acısından
![Page 19: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/19.jpg)
Yazılım Mulkiyeti
yazılımların lisanslarına aykırı olarak cogaltılmasıneden yanlıs?
emek kuramı acısından
faydacı kuram acısından
kisilik kuramı acısından
toplumsal sozlesme acısından
![Page 20: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/20.jpg)
Yazılım Mulkiyeti
yazılımların lisanslarına aykırı olarak cogaltılmasıneden yanlıs?
emek kuramı acısından
faydacı kuram acısından
kisilik kuramı acısından
toplumsal sozlesme acısından
![Page 21: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/21.jpg)
Yazılım Mulkiyeti
yazılımların lisanslarına aykırı olarak cogaltılmasıneden yanlıs?
emek kuramı acısından
faydacı kuram acısından
kisilik kuramı acısından
toplumsal sozlesme acısından
![Page 22: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/22.jpg)
Yazılım Mulkiyeti
yazılımların lisanslarına aykırı olarak cogaltılmasıneden yanlıs?
emek kuramı acısından
faydacı kuram acısından
kisilik kuramı acısından
toplumsal sozlesme acısından
![Page 23: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/23.jpg)
Konular
1 Fikri MulkiyetGirisKuramlar
2 Telif HaklarıGirisYasalarDRMLisans Anlasmaları
3 PatentlerGirisYazılım Patentleri
![Page 24: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/24.jpg)
Telif Hakkı
telif hakkı bir fikrin ifadesine verilir
yazılım: algoritma fikirdir, program ifadedir
ozgun olmalı
islevsel olmamalı
somut bir ortamda sabitlenmeli
farklı kisiler birbirlerinden bagımsız olarak aynı ifadeyiortaya koymus olabilirler
![Page 25: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/25.jpg)
Telif Hakkı
telif hakkı bir fikrin ifadesine verilir
yazılım: algoritma fikirdir, program ifadedir
ozgun olmalı
islevsel olmamalı
somut bir ortamda sabitlenmeli
farklı kisiler birbirlerinden bagımsız olarak aynı ifadeyiortaya koymus olabilirler
![Page 26: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/26.jpg)
Telif Hakkı
telif hakkı bir fikrin ifadesine verilir
yazılım: algoritma fikirdir, program ifadedir
ozgun olmalı
islevsel olmamalı
somut bir ortamda sabitlenmeli
farklı kisiler birbirlerinden bagımsız olarak aynı ifadeyiortaya koymus olabilirler
![Page 27: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/27.jpg)
Telif Hakkının Kapsamı
cogaltma
dagıtma
yeni eserler turetme (ornegin ceviri, romanın filme cekilmesi)
temsil (ornegin tiyatro oyunları)
teshir (ornegin resimler)
![Page 28: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/28.jpg)
Ornek: E-posta iletisi telifi
bir e-posta iletisi,yazarının izni alınmadan birlisteye gonderiliyor
yazarı, telif hakkınıncignendigi gerekcesiyledava acıyor
mahkeme, iletininyaratıcı eser olmadıgınakarar veriyor (2011)
http://www.theregister.co.uk/2011/04/12/email_not_creative_enough_for_copyright_protection/
![Page 29: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/29.jpg)
Ornek: Zaman dilimi veri tabanı
bazı bilgisayarlarda kullanılanzaman dilimi veri tabanınınbir kısmında Astrolabe firmasınınatlasından yararlanılmıs
Astrolabe, veri tabanınınkullanımını engellemek icindava acıyor
daha sonra sikayetinigeri alıyor (2012)
tarihsel olgular uzerindetelif hakkı olmaz
https://www.eff.org/press/releases/eff-wins-protection-time-zone-database
![Page 30: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/30.jpg)
Ornek: Blizzard - MDY
MDY, Blizzard’ınWorld of Warcraft oyunu icin“bot” satıyor
Blizzard dava acıyor:“program bellege kopyalanıyor”
mahkeme Blizzard’ı haklı buluyor(2008)
http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/7314353.stm
http://virtuallyblind.com/category/lawsuits/mdy-v-blizzard/
![Page 31: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/31.jpg)
Ornek: PRS - Kwik-Fit
Performing Rights Society,muzik endustrisinin fikri mulkiyethaklarını koruyan bir orgut
bir araba tamir firmasına,calısanları radyo dinledikleri icindava acıyor: “yayın” (2007)
bir market calısanınaisyerinde sarkı soyledigi icindava acıyor: “temsil“ (2009)
http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/scotland/edinburgh_and_east/7029892.stm
http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/scotland/tayside_and_central/8317952.stm
![Page 32: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/32.jpg)
Yazılım Telif Hakkı
telif hakkı bir yazılımı islevinin taklit edilmesine karsı korumaz
ornek: Lotus 123 - Borland (1995)
cizelgeleme programının gorunusu ve islevinin benzerligi
programın gorunumu telif korumasına girer mi?
mahkeme: ”evet“, temyiz: ”hayır“
ornek: Apple - Microsoft/HP
masaustu arayuzu, ikonlar, . . .
mahkeme: ”video dugmeleri ya da araba gostergelerine benzer“
![Page 33: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/33.jpg)
Yazılım Telif Hakkı
telif hakkı bir yazılımı islevinin taklit edilmesine karsı korumaz
ornek: Lotus 123 - Borland (1995)
cizelgeleme programının gorunusu ve islevinin benzerligi
programın gorunumu telif korumasına girer mi?
mahkeme: ”evet“, temyiz: ”hayır“
ornek: Apple - Microsoft/HP
masaustu arayuzu, ikonlar, . . .
mahkeme: ”video dugmeleri ya da araba gostergelerine benzer“
![Page 34: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/34.jpg)
Konular
1 Fikri MulkiyetGirisKuramlar
2 Telif HaklarıGirisYasalarDRMLisans Anlasmaları
3 PatentlerGirisYazılım Patentleri
![Page 35: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/35.jpg)
Uluslararası Anlasmalar
Bern Anlasması (1887)
TRIPS: Trade-Related Aspects of Intellectual Property Rights(1995)
WIPO Copyright Treaty (2002)
World Intellectual Property Organization
![Page 36: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/36.jpg)
Telif Yasaları
Turkiye: Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (1995)
ABD: Digital Millenium Copyright Act (1998)
koruma suresi: eser sahibinin olumunden sonra 70 yıl
ucretle yaptırılan islerde 95 yıl
telif hakkı kendiliginden olusur, bir yere tescili gerekmez
![Page 37: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/37.jpg)
Telif Yasaları
Turkiye: Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (1995)
ABD: Digital Millenium Copyright Act (1998)
koruma suresi: eser sahibinin olumunden sonra 70 yıl
ucretle yaptırılan islerde 95 yıl
telif hakkı kendiliginden olusur, bir yere tescili gerekmez
![Page 38: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/38.jpg)
Ilkeler
makul kullanım (fair use):bazı durumlarda kullanım icin izin gerekmez
kullanım amacı: elestiri, haber, egitim, arastırma
eserin dogası: kurgu - kurgu degil
kullanımın boyutu: parcası, tamamı
eserin satısına etkisi
ilk satıs (first sale):ilk satısla birlikte telif sahibinin kopya uzerinde hakkı kalmaz
![Page 39: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/39.jpg)
Ilkeler
makul kullanım (fair use):bazı durumlarda kullanım icin izin gerekmez
kullanım amacı: elestiri, haber, egitim, arastırma
eserin dogası: kurgu - kurgu degil
kullanımın boyutu: parcası, tamamı
eserin satısına etkisi
ilk satıs (first sale):ilk satısla birlikte telif sahibinin kopya uzerinde hakkı kalmaz
![Page 40: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/40.jpg)
Ornek: Ralph Lauren reklam kampanyası
Ralph Lauren giyim firmasınınbir reklam fotografı elestiriliyor
firma, fotografın kullanılmasınıengellemeye calısıyor (2009)
http://boingboing.net/2009/10/06/the-criticism-that-r.html
![Page 41: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/41.jpg)
Ornek: Google Book Search
Google basılı kitapları tarayarakarama sonuclarında gosteriyor
Yazarlar Sendikası dava acıyor,Google makul kullanımagirdigini iddia ediyor (2005)
125 milyon $ anlasma (2008)
Fransa’da 300 bin e ceza (2009)
http://www.theregister.co.uk/2008/10/28/google_settles_book_suit/
http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/8420876.stm
![Page 42: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/42.jpg)
Ornek: Turnitin
kopyacılıgı onleme hizmeti
universiteler parayla aboneoluyor
odevleri birbirleriyle,eskiden gonderilen odevlerleve Internet kaynaklarıylakarsılastırıyor
ogrenciler Turnitin’itelif hakkı cignenmesigerekcesiyle dava ediyor
mahkeme, makul kullanımagirdigine karar veriyor (2009)
http://www.wired.com/threatlevel/2009/04/fair-use-bolste/
![Page 43: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/43.jpg)
Yasal Bagısıklık
bazı kurumlar kullanıcıların yaptıkları yuzundentelif yasasını cignemekten dava edilemez
servis saglayıcılar
arama motorları
Internet Archive
![Page 44: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/44.jpg)
Konular
1 Fikri MulkiyetGirisKuramlar
2 Telif HaklarıGirisYasalarDRMLisans Anlasmaları
3 PatentlerGirisYazılım Patentleri
![Page 45: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/45.jpg)
Dosya Paylasımı
yaygın dosya paylasımı, telif haklarının cignenmesi sorununucok artırdı
merkezi aglar: Napster, Kazaa, . . .
dagıtık aglar: BitTorrent (arama motoru gerekiyor)
dosya barındırma servisleri: Rapidshare, Megaupload, . . .
![Page 46: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/46.jpg)
Dosya Paylasımı Tartısmaları
dosya paylasımının yasal kullanımları da var
mahkemeler servislerin yaygın telif hakkı ihlallerinionleme yukumlulugu olduguna karar veriyor
istenen tazminat miktarları gercekci mi?
elde edilen tazminat gelirleri nasıl paylasılacak?
![Page 47: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/47.jpg)
Ornek: Betamax
Universal film sirketi, Sony’ye Betamax video kaydedicinedeniyle dava acıyor (1970):”bu aygıt telif haklarının cignenmesinde kullanılabilir“
mahkeme: ”yasal kullanım sekilleri de var”
![Page 48: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/48.jpg)
Ornek: The Pirate Bay
TPB: BitTorrent arama sitesi
kurucularına 4-10 ay hapisve 6.5 milyon $ tazminat cezası(2009-2010)
yaptıkları Google’dan farklı mı?
http://www.bbc.co.uk/news/technology-11847200
https://torrentfreak.com/google-defends-hotfile-and-megaupload-in-court-120319/
![Page 49: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/49.jpg)
Ornek: The Pirate Bay
TPB: BitTorrent arama sitesi
kurucularına 4-10 ay hapisve 6.5 milyon $ tazminat cezası(2009-2010)
yaptıkları Google’dan farklı mı?
http://www.bbc.co.uk/news/technology-11847200
https://torrentfreak.com/google-defends-hotfile-and-megaupload-in-court-120319/
![Page 50: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/50.jpg)
Ornek: LimeWire
LimeWire paylasım agıdavasında plak sirketleri75 trilyon $ tazminat istiyor
yargıc miktarı “sacma” buluyor(2011)
http://www.theregister.co.uk/2011/03/24/judge_slaps_music_biz/
![Page 51: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/51.jpg)
DRM
Digital Rights Management
cogaltma ve dagıtma kurallarını teknoloji yardımıyla uygulama
DVD’lerde bolge koruması
CD’lerde kopyalama koruması
sayısal dosyalarda baska ortama aktarmayı engelleme
yeni telif hakkı yasalarında “atlatmayı onleme”(anticircumvention) maddeleriyle destekleniyor
![Page 52: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/52.jpg)
DRM
Digital Rights Management
cogaltma ve dagıtma kurallarını teknoloji yardımıyla uygulama
DVD’lerde bolge koruması
CD’lerde kopyalama koruması
sayısal dosyalarda baska ortama aktarmayı engelleme
yeni telif hakkı yasalarında “atlatmayı onleme”(anticircumvention) maddeleriyle destekleniyor
![Page 53: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/53.jpg)
DRM Tartısmaları
tuketici hakları acısından
tersine muhendislik acısından
teknik acıdan, DRM gercekten ise yarıyor mu?
![Page 54: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/54.jpg)
Ornek: Adobe - Sklyarov
http://www.infotoday.com/it/nov01/ardito.htm
![Page 55: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/55.jpg)
Ornek: Adobe - Sklyarov
Sklyarov, PDF formatındaki kitaplardan sifre korumasınıkaldıran bir yazılım gelistiriyor
calıstıgı sirket Elcomsoft bu yazılımı satıyor
Sklyarov ABD’ye gelisinde tutuklanıyor (2001)
Adobe ve ABD Adalet Bakanlıgı, Sklyarov ve Elcomsoft’adava acıyor
kamuoyu tepkisi nedeniyle Sklyarov davası geri cekiliyor
Elcomsoft davası beraatle sonuclanıyor (2002)
makul kullanım? (yedekleme kopyası)
ilk satıs?
![Page 56: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/56.jpg)
Ornek: Adobe - Sklyarov
Sklyarov, PDF formatındaki kitaplardan sifre korumasınıkaldıran bir yazılım gelistiriyor
calıstıgı sirket Elcomsoft bu yazılımı satıyor
Sklyarov ABD’ye gelisinde tutuklanıyor (2001)
Adobe ve ABD Adalet Bakanlıgı, Sklyarov ve Elcomsoft’adava acıyor
kamuoyu tepkisi nedeniyle Sklyarov davası geri cekiliyor
Elcomsoft davası beraatle sonuclanıyor (2002)
makul kullanım? (yedekleme kopyası)
ilk satıs?
![Page 57: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/57.jpg)
Ornek: Jon Johansen
Jon Johansen, Linux’daDVD seyredebilmek icinkoruma sifresini kıranbir yazılım gelistiriyor
Paramount, Universal, MGMdava acıyor
Johansen beraat ediyor (2003)
Johansen - Apple: iTunes’danmuzik satın alabilme (2005)
http://news.cnet.com/Norway-piracy-case-brings-activists-hope/2100-1025_3-979769.html
http://news.cnet.com/DVD-Jon-reopens-iTunes-back-door/2100-1027_3-5630703.html
![Page 58: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/58.jpg)
Ornek: Jon Johansen
Jon Johansen, Linux’daDVD seyredebilmek icinkoruma sifresini kıranbir yazılım gelistiriyor
Paramount, Universal, MGMdava acıyor
Johansen beraat ediyor (2003)
Johansen - Apple: iTunes’danmuzik satın alabilme (2005)
http://news.cnet.com/Norway-piracy-case-brings-activists-hope/2100-1025_3-979769.html
http://news.cnet.com/DVD-Jon-reopens-iTunes-back-door/2100-1027_3-5630703.html
![Page 59: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/59.jpg)
Ornek: Sony muzik CD’leri
Sony muzik CD’lerikullanıcıya haber vermedenbir kopya koruma yazılımıkuruyor
Sony ozur diliyor,CD’leri geri topluyor (2005)
kopya koruma yazılımı,acık kaynaklı projelerdencalıntı cıkıyor
http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/4456970.stm
http://www.theregister.co.uk/2005/11/18/sony_copyright_infringement/
![Page 60: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/60.jpg)
Ornek: Sony muzik CD’leri
Sony muzik CD’lerikullanıcıya haber vermedenbir kopya koruma yazılımıkuruyor
Sony ozur diliyor,CD’leri geri topluyor (2005)
kopya koruma yazılımı,acık kaynaklı projelerdencalıntı cıkıyor
http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/4456970.stm
http://www.theregister.co.uk/2005/11/18/sony_copyright_infringement/
![Page 61: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/61.jpg)
Ornek: MPAA
Film Yapımcıları Birligi,”This Film Is Not Yet Rated”filmini izinsiz cogaltarakcalısanlarına dagıtıyor (2004)
https://www.eff.org/deeplinks/2006/01/mpaa-copying-movies-ok-our-families-not-yours
![Page 62: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/62.jpg)
Ornek: Nicolas Sarkozy
Sarkozy’nin partisiMGMT grubunun bir sarkısınısecim kampanyasındaizin almadan kullanıyor (2009)
Baskanlık Ofisi,Sarkozy ile ilgili bir belgeselikopya DVD’lere basıyor (2009)
http://www.huffingtonpost.com/2009/10/08/nicolas-sarkozy-french-pr_n_313723.html
![Page 63: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/63.jpg)
Konular
1 Fikri MulkiyetGirisKuramlar
2 Telif HaklarıGirisYasalarDRMLisans Anlasmaları
3 PatentlerGirisYazılım Patentleri
![Page 64: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/64.jpg)
Urun - Hizmet
yazılım urun mu, hizmet mi?
kitle satısı → urun
kisisel satıs → hizmet
kitle satısıysa: urunun guvenligini saglamalı → sıkı sorumluluk
risk maliyetleri satıslara yayılabilir
kisisel satıssa: ticari dolasıma sokmuyor → ihmal
riski musterilere yayamaz
![Page 65: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/65.jpg)
Urun - Hizmet
yazılım urun mu, hizmet mi?
kitle satısı → urun
kisisel satıs → hizmet
kitle satısıysa: urunun guvenligini saglamalı → sıkı sorumluluk
risk maliyetleri satıslara yayılabilir
kisisel satıssa: ticari dolasıma sokmuyor → ihmal
riski musterilere yayamaz
![Page 66: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/66.jpg)
Ozel Mulkiyet Modeli
kaynak kodu: ticari sır
derlenmis kodun cogaltılması ve dagıtılması: telif hakkı
kodun kullanım sekli: lisans anlasması
tuketicinin aldıgı sey program degil, programı kullanma izni
![Page 67: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/67.jpg)
Ozel Mulkiyet Modeli
kaynak kodu: ticari sır
derlenmis kodun cogaltılması ve dagıtılması: telif hakkı
kodun kullanım sekli: lisans anlasması
tuketicinin aldıgı sey program degil, programı kullanma izni
![Page 68: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/68.jpg)
Son Kullanıcı Anlasmaları
tuketici lisansı kabul etmiyorsa? (onyuklu yazılımlar)
etkinlestirme, donanım degisikligi
tersine muhendislik: yok ya da yasanın izin verdigi kadar
garanti yoklugu
dava edilemezlik
![Page 69: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/69.jpg)
Ozgur/Acık Yazılım Modeli
kendine gore kisisellestirebilme olanagı
daha hızlı guncellenme
ureticinin yasayabilecegi sıkıntılardan etkilenmeme
![Page 70: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/70.jpg)
GNU General Public License - GPL
kullanım: kısıtlama yok
dagıtım: kısıtlama yok (satılması dahil)
degistirme: kısıtlama yok
degistirilenin dagıtılması: kaynak kod verilmeli
garanti yok
dava edilemez
![Page 71: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/71.jpg)
Diger Ozgur/Acık Lisanslar
BSD: degistirilen kodda istenen lisans uygulanabilir
Lesser GPL, Apache, Mozilla, . . .
dual licensing: MySQL, Qt
belgeleme icin: GNU Free Documentation License
yaratıcı eserler icin: Creative Commons
![Page 72: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/72.jpg)
Diger Ozgur/Acık Lisanslar
BSD: degistirilen kodda istenen lisans uygulanabilir
Lesser GPL, Apache, Mozilla, . . .
dual licensing: MySQL, Qt
belgeleme icin: GNU Free Documentation License
yaratıcı eserler icin: Creative Commons
![Page 73: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/73.jpg)
Open Source Initiative (OSI)
dagıtım ozgurlugu
kaynak kodun acıklıgı
degisikliklere izin
ozgun kaynak kodunun butunlugu
kisi ve gruplara karsı ayrımcılık yapılmaması
is alanlarına karsı ayrımcılık yapılmaması
lisansın dagıtımı
lisansın urune ozel olmaması
lisansın baska yazılımları kısıtlamaması
lisansın teknolojiden bagımsız olması
![Page 74: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/74.jpg)
Ornek: Ilk satıs
ABD’de bir mahkeme,yazılımın lisanslanmadıgına,satın alındıgına karar veriyor (2009)
http://www.out-law.com/page-10421
![Page 75: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/75.jpg)
Ornek: Dava edilemezlik
Ingiltere’de Yuksek Mahkeme, yazılımın kotu performansnedeniyle dava edilememesini kabul etmiyor (2010)
http://www.channelregister.co.uk/2010/05/12/red_sky_liability_ruling/
![Page 76: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/76.jpg)
Konular
1 Fikri MulkiyetGirisKuramlar
2 Telif HaklarıGirisYasalarDRMLisans Anlasmaları
3 PatentlerGirisYazılım Patentleri
![Page 77: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/77.jpg)
Patentler
patent koruması buluslar icindir
yeni: teknigin bilinen durumunun asılması
yararlı: sanayiye uygulanabilirlik
bariz degil
baskası bagımsız olarak bulsa da kullanamaz
cignenmesinden musterilere de dava acılabiliyor
![Page 78: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/78.jpg)
Patentler
patent koruması buluslar icindir
yeni: teknigin bilinen durumunun asılması
yararlı: sanayiye uygulanabilirlik
bariz degil
baskası bagımsız olarak bulsa da kullanamaz
cignenmesinden musterilere de dava acılabiliyor
![Page 79: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/79.jpg)
Patent Korumasının Kapsamı
uretme
kullanma
satma
baskalarına bu izinleri verme (lisanslama)
yasal tekel
koruma suresi: 20 yıl civarı
koruma bolgesi
![Page 80: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/80.jpg)
Patent Korumasının Kapsamı
uretme
kullanma
satma
baskalarına bu izinleri verme (lisanslama)
yasal tekel
koruma suresi: 20 yıl civarı
koruma bolgesi
![Page 81: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/81.jpg)
Patent Zorlukları
patent ofisine tescil ettirilmeli
alınması cok masraflı
patent basvurularının degerlendirilmesi zor
onceki basvurulara bakılıyor
calısılan alanda ne patentler oldugunu bulmak zor
patent ofisinin patenti vermis olması,mahkemenin mutlaka kabul edecegi anlamına gelmiyor
![Page 82: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/82.jpg)
Patent Zorlukları
patent ofisine tescil ettirilmeli
alınması cok masraflı
patent basvurularının degerlendirilmesi zor
onceki basvurulara bakılıyor
calısılan alanda ne patentler oldugunu bulmak zor
patent ofisinin patenti vermis olması,mahkemenin mutlaka kabul edecegi anlamına gelmiyor
![Page 83: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/83.jpg)
Patent Zorlukları
patent ofisine tescil ettirilmeli
alınması cok masraflı
patent basvurularının degerlendirilmesi zor
onceki basvurulara bakılıyor
calısılan alanda ne patentler oldugunu bulmak zor
patent ofisinin patenti vermis olması,mahkemenin mutlaka kabul edecegi anlamına gelmiyor
![Page 84: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/84.jpg)
Patent Zorlukları
patent ofisine tescil ettirilmeli
alınması cok masraflı
patent basvurularının degerlendirilmesi zor
onceki basvurulara bakılıyor
calısılan alanda ne patentler oldugunu bulmak zor
patent ofisinin patenti vermis olması,mahkemenin mutlaka kabul edecegi anlamına gelmiyor
![Page 85: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/85.jpg)
Konular
1 Fikri MulkiyetGirisKuramlar
2 Telif HaklarıGirisYasalarDRMLisans Anlasmaları
3 PatentlerGirisYazılım Patentleri
![Page 86: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/86.jpg)
Yazılım Patentleri
ABD’de 1981’e kadar yazılım patenti basvuruları reddediliyor
bir davada kabul edilmesinden sonrayazılımlara patent verilmeye baslanıyor
yazılımlara patent verilip verilmeyecegi cogu ulkede tartısılıyor
“yazılım matematiktir”
![Page 87: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/87.jpg)
Yazılım Patentleri
ABD’de 1981’e kadar yazılım patenti basvuruları reddediliyor
bir davada kabul edilmesinden sonrayazılımlara patent verilmeye baslanıyor
yazılımlara patent verilip verilmeyecegi cogu ulkede tartısılıyor
“yazılım matematiktir”
![Page 88: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/88.jpg)
Ornek: Benson
Benson, BCD sayıları ikili sayılara ceviren algoritma icinpatent basvurusunda bulunuyor
patent ofisi reddediyor, Benson dava acıyor
mahkeme, bu algoritmanın patentlenemeyeceginekarar veriyor (1972)
![Page 89: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/89.jpg)
Patent Sorunları
olcutleri saglamadıgı halde verilen patentler
patentin rakipleri engellemeye amacıyla kullanılması
karsılıklı olarak birbirlerini engellemeleri teknolojiyi tıkayabilir:patent havuzları
kritik patentler icin “adil, makul ve ayrımsız” lisanslama(Fair, Reasonable and Non-Discriminatory - FRAND)
yalnızca dava acma amacıyla patent alınması (patent trolling)
patentin yaygınlasana kadar gizli tutulması ya da uygulanmayıpsonradan uygulanması
![Page 90: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/90.jpg)
Patent Sorunları
patentler karsılıklı silah haline gelmis durumda
pek cok firma savunma amaclı patent alıyor
sistem yaratıcılıgı destekleme amacından uzaklastı
tam tersine, yeni baslayan ve kucuk sirketlerin aleyhine isliyor
![Page 91: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/91.jpg)
Ornek: Amazon - Tek tıkla alısveris
Amazon tek tıkla alısveris icin patent alıyor (1999)
Barnes and Noble’a dava acıyor
patent ofisi tekrar incelemeye alıyor, bazı yonlerini reddediyor(2007)
degistirilmis patent basvurusunu kabul ediyor (2010)
Bilski davası: Temyiz Mahkemesi is yontemi patentlerinizorlastıran bir karar veriyor (2008)
http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1725009
![Page 92: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/92.jpg)
Ornek: Amazon - Tek tıkla alısveris
Amazon tek tıkla alısveris icin patent alıyor (1999)
Barnes and Noble’a dava acıyor
patent ofisi tekrar incelemeye alıyor, bazı yonlerini reddediyor(2007)
degistirilmis patent basvurusunu kabul ediyor (2010)
Bilski davası: Temyiz Mahkemesi is yontemi patentlerinizorlastıran bir karar veriyor (2008)
http://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=1725009
![Page 93: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/93.jpg)
Ornek: Microsoft - Kisisel veri madenciligi
Microsoft: kisisel veri madenciligi (2010)
Microsoft AOL’den 800 patentsatın alıyor (2012)
http:
//techflash.com/seattle/2010/02/gates_ozzie_other_microsoft_execs_patent_personal_data_mining.html
http://www.theregister.co.uk/2012/04/09/aol_microsoft_patent_deal/
![Page 94: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/94.jpg)
Ornek: Google - Gonderi suresi tahmini
Google: gonderi ne surede gelecek?(2011)
http://www.theregister.co.uk/2011/08/12/google_customer_notification_patent/
![Page 95: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/95.jpg)
Ornek: Apple - Samsung - Google
Apple, bir Samsung tabletinAlmanya’da satısını engelliyor(2011)
Motorola patenti, Almanya’daApple kullanıcılarının“push email” kullanmasınıengelliyor (2012)
HTC, Google’ın verdigipatentlerle Apple’a dava acıyor(2011)
https://www.pcworld.com/article/245493/apple_to_samsung_dont_make_thin_or_rectangular_tablets_or_
smartphones.html
http://www.theregister.co.uk/2012/02/24/apple_patent_motorola/
http:
//www.bloomberg.com/news/2011-09-07/htc-sues-apple-alleging-infringement-of-four-u-s-patents.html
![Page 96: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/96.jpg)
Ornek: Microsoft - Eolas
Eolas patenti:tarayıcı icindenuygulama calıstırma
Microsoft’a dava acıyor(1999)
mahkeme dısı anlasma(2007)
Eolas daha sonraApple ve Google’adava acıyor (2010)
davayı kaybediyor (2012)
http://www.theregister.co.uk/2007/08/31/microsoft_eolas_settlement/
http://www.wired.com/threatlevel/2012/02/interactive-web-patent/
![Page 97: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/97.jpg)
Ornek: Microsoft - Eolas
Eolas patenti:tarayıcı icindenuygulama calıstırma
Microsoft’a dava acıyor(1999)
mahkeme dısı anlasma(2007)
Eolas daha sonraApple ve Google’adava acıyor (2010)
davayı kaybediyor (2012)
http://www.theregister.co.uk/2007/08/31/microsoft_eolas_settlement/
http://www.wired.com/threatlevel/2012/02/interactive-web-patent/
![Page 98: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/98.jpg)
Ornek: Compuserve - GIF resim formatı
Compuserve patenti: GIF’de kullanılan sıkıstırma algoritması
patent korumasını yıllarca uygulamıyor
GIF kullanımı yaygınlasınca Compuserve bazı web sitelerinedava acacagını duyuruyor (1994)
alternatif olarak gelistirilen PNG resim formatı GIF’in yerini alıyor
![Page 99: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/99.jpg)
Ornek: Compuserve - GIF resim formatı
Compuserve patenti: GIF’de kullanılan sıkıstırma algoritması
patent korumasını yıllarca uygulamıyor
GIF kullanımı yaygınlasınca Compuserve bazı web sitelerinedava acacagını duyuruyor (1994)
alternatif olarak gelistirilen PNG resim formatı GIF’in yerini alıyor
![Page 100: Bilişim Etiği - Fikri Mülkiyet](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022052203/5562ebefd8b42ad26c8b50b3/html5/thumbnails/100.jpg)
Kaynaklar
Okunacak: Tavani
Chapter 8: Intellectual Property Disputes in Cyberspace