bai 4 ly thuyet san xuat

Bµi 4

Lý ThuyÕt Ng êi S¶n XuÊtLý ThuyÕt Ng êi S¶n XuÊt

Néi dung

Ng¾n h¹n vµ dµi h¹n

Mèi quan hÖ gi÷a ®Çu vµo vµ ®Çu ra

Quy luËt lîi suÊt gi¶m dÇn

C¸c chi phÝ ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp

Néi dung

Mèi quan hÖ gi÷a lîi suÊt gi¶m dÇn vµ c¸c ® êng chi phÝ

C¸c ® êng chi phÝ dµi h¹n

T¹i sao ® êng chi phÝ b×nh qu©n dµi h¹n cã d¹ng ch÷ U

Quy m« hiÖu qu¶ tèi thiÓu

Ng¾n h¹n

– Lµ thêi gian trong ®ã cã Ýt nhÊt mét yÕu tè ®Çu vµo kh«ng thay ®æi (vÝ dô: quy m« nhµ m¸y)

– Quy m« nhµ m¸y• Lµ diÖn tÝch thùc tÕ ® îc sö dông ®Ó

s¶n xuÊt ra s¶n phÈm


Dµi h¹n

– Lµ kho¶ng thêi gian trong ®ã tÊt c¶ c¸c yÕu tè ®Çu vµo ®Òu thay ®æi



Ng¾n h¹n vµ dµi h¹n lµ kho¶ng thêi gian ng êi qu¶n lý ¸p dông cho çc quyÕt ®Þnh mang tÝnh kÕ ho¹ch. Çc h·ng lu«n ho¹t ®éng trong ng¾n h¹n vµ çc quyÕt ®Þnh chØ cã thÓ thùc hiÖn trong hiÖn t¹i.

Tuy nhiªn, mét sè quyÕt ®Þnh ®ã dÉn ®Õn viÖc ph©n bæ nguån lùc trong dµi h¹n.

Mèi quan hÖ gi÷a s¶n l îng vµ c¸c yÕu tè ®Çu vµo

Q = s¶n l îng theo thêi gianK = vènL = lao ®éng

Q = ƒ(K,L)

HoÆc

S¶n l îng theo thêi gian = hµm sè cña vèn vµ lao ®éng

S¶n xuÊt

– Lµ bÊt cø ho¹t ®éng nµo biÕn ®æi ®Çu vµo lµ nguån lùc tµi nguyªn thµnh ®Çu ra lµ hµng ho¸ dÞch vô.


Hµm s¶n xuÊt

– ThÓ hiÖn mèi quan hÖ gi÷a ®Çu vµo vµ ®Çu ra.

– Mèi quan hÖ kü thuËt chø kh«ng ph¶i mèi quan hÖ kinh tÕ.

– ThÓ hiÖn mèi quan hÖ gi÷a c¸c yÕu tè ®Çu vµo tµi nguyªn vµ s¶n l îng ®Çu ra tèi ®a lµ hµng ho¸, dÞch vô.


S¶n xuÊt víi 1 ®Çu vµo thay ®æi

Vèn (K) cè ®Þnh

Lao ®éng (L) thay ®æi


S¶n phÈm b×nh qu©n cña lao ®éng (APL)

Lµ sè ®Çu ra tÝnh trªn mçi ®¬n vÞ yÕu tè ®Çu

vµo lµ lao ®éngL

QAPL

Quy luËt lîi suÊt gi¶m dÇn (quy luËt n¨ng suÊt cËn biªn gi¶m dÇn)

– N¨ng suÊt cËn biªn cña bÊt cø yÕu tè ®Çu vµo nµo còng sÏ gi¶m xuèng t¹i thêi ®iÓm khi ngµy cµng nhiÒu yÕu tè ®Çu vµo ®ã ® îc sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®· cã

Lîi suÊt gi¶m dÇn

S¶n phÈm hiÖn vËt cËn biªn (MP)

– Lµ sè ®Çu ra t¨ng thªm khi t¨ng thªm mét ®¬n vÞ yÕu tè ®Çu vµo biÕn ®æi.


L

QMPL

K

QMPK

HoÆc

S¶n phÈm hiÖn vËt cËn biªn

– Lµ sè ®Çu ra t¨ng thªm do t¨ng thªm mét ®¬n vÞ yÕu tè ®Çu vµo biÕn ®æi trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.

– Lµ sù thay ®æi trong tæng s¶n l îng khi yÕu tè ®Çu vµo biÕn ®æi t¨ng thªm mét ®¬n vÞ, c¸c yÕu tè kh¸c kh«ng thay ®æi.

– §©y ® îc gäi lµ s¶n phÈm cËn biªn hoÆc n¨ng suÊt cËn biªn cña yÕu tè ®Çu vµon¨ng suÊt cËn biªn cña yÕu tè ®Çu vµo.


Lîi suÊt gi¶m dÇn, hµm s¶n xuÊt vµ s¶n phÈn cËn biªn: Gi¶ thiÕt

H×nh 4-1 (a)

Lao ®éng (L)

S¶n l îng (Q) APL MPL


H×nh 4-1 (b)

Lao ®éng (theo thêi gian)

Tæ

ng

s¶

n p

hÈ

m(t

heo t

hêi g

ian

)


H×nh 4-1 (c)

Lao ®éng (theo thêi gian)

S¶

n p

hÈ

m c

Ën

biª

n(t

heo t

hêi g

ian

)

Mèi quan hÖ gi÷a Q, APL vµ MPL

Q ®¹t cùc ®¹i khi MPL = 0

MPL = APL th× APL ®¹t cùc ®¹i

0).(.)(

0max2

,,,

L

LQLQ

L

Qkhi

L

QAP LL

LL

LLL APMPL

QLMP

L

0.1


§ êng ®ång l îng: ThÓ hiÖn sù kÕt

hîp gi÷a 2 yÕu tè ®Çu vµo lµ vèn

(K) vµ lao ®éng (L) ®Ó s¶n xuÊt

ra cïng mét møc s¶n l îng

Tû lÖ thay thÕ kü thuËt cËn biªn (MRTS)

L

K

Q = 20

- §é dèc = tû lÖ thay thÕ kü thuËt cËn biªn (MRTS)

§é dèc cña ® êng ®ång l îng cho biÕt tû lÖ thay thÕ gi÷a K vµ L

LA

KA

KB

LB

A

B

MRTS > 0 vµ gi¶m dÇn khi t¨ng thªm lao ®éng

BiÓu ®å ® êng ®ång l îng

Mçi ® êng ®ång l îng thÓ hiÖn møc s¶n l îng kh¸c nhau

L

K

Q = 30

Q = 20

Tû lÖ thay thÕ kü thuËt cËn biªn (MRTS)

Tû lÖ thay thÕ kü thuËt cËn biªn (MRTS) thÓ hiÖn tû lÖ lao ®éng cã thÓ thay thÕ cho vèn khi s¶n l îng ® îc gi÷ nguyªn däc theo ® êng ®ång l îng

0

) cho ( qqdL

dKKLMRTS

MRTS vµ n¨ng suÊt cËn biªn

LÊy ®¹o hµm hµm s¶n xuÊt, ta cã:

dKMPdLMPdKK

fdL

L

fdQ KL

Däc theo ® êng ®ång l îng dq = 0, do ®ã dKMPdLMP KL

K

L

QQ MP

MP

dL

dKKLMRTS

0

) cho (

Lùa chän ®Çu vµo tèi thiÓu ho¸ chi phÝ

TC1

TC2

TC3

q0

Chi phÝ tèi thiÓu ®Ó s¶n xuÊt ra Q0 lµ TC2

L

K X¶y ra t¹i ®iÓm tiÕp xóc gi÷a ® êng ®ång l îng vµ ®ång phÝ

K*

L*

Lùa chän tèi u lµ L*, K*

Lùa chän ®Çu vµo tèi thiÓu ho¸ chi phÝ

§é dèc cña hai ® êng b»ng nhau, ta cã:

) cho ( /

/KLMRTS

Kf

Lf

r

w

H·ng tèi thiÓu ho¸ chi phÝ ph¶i ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn MRTS = w/r

C¸c kh¸i niÖm vÒ chi phÝ

Chi phÝ tµi nguyªn: lµ toµn bé tµi nguyªn dïng ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm

Chi phÝ ch×m: Lµ nh÷ng chi phÝ ®· bá ra nh ng kh«ng thu håi ® îc

C¸c kh¸i niÖm vÒ chi phÝ

Mét vÊn ®Ò quan träng lµ ph©n biÖt chi phÝ kÕ to¸n vµ chi phÝ kinh tÕ

– D íi gi¸c ®é kÕ to¸n, chi phÝ kÕ to¸n lµ nh÷ng chi phÝ thùc tÕ bá ra (mua thiÕt bÞ, khÊu hao, thuª nhµ x ëng…)

– C¸c nhµ kinh tÕ m« t¶ nhiÒu h¬n vÒ chi phÝ c¬ héi

TCKinh tÕ = TCKÕ to¸n + OC

Tæng chi phÝ (TC): Lµ gi¸ thÞ tr êng cña toµn bé tµi nguyªn dïng ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm.

Chi phÝ cè ®Þnh (FC): Lµ chi phÝ kh«ng thay ®æi khi s¶n l îng thay ®æi.

Chi phÝ biÕn ®æi (VC): Lµ nh÷ng chi phÝ thay ®æi theo møc thay ®æi cña s¶n xuÊt.

C¸c chi phÝ ng¾n h¹n

TC = FC + VC

VÝ dô vÒ chi phÝ s¶n xuÊt

H×nh 4-2 (a)

VÝ dô vÒ chi phÝ s¶n xuÊt

H×nh 5-2 (b)

Tæng chi phÝ

Chi phÝ biÕn ®æi

11109876543210

10

20

(b)

60

50

40

30

S¶n l îng

Chi phÝ

Chi phÝ cè ®Þnh

Tæng chi phÝ b×nh qu©n (ATC)


ATC = TCQ

Chi phÝ biÕn ®æi b×nh qu©n (AVC)


AVC = VCQ

Chi phÝ cËn biªn (MC)

– Lµ chi phÝ t¨ng thªm khi s¶n xuÊt thªm mét ®¬n vÞ s¶n phÈm


MC = TC Q

VC Q

=

B¹n nghÜ thÕ nµo?

– B¹n dù ®o¸n mèi quan hÖ gi÷a hµm s¶n xuÊt víi AVC, ATC, vµ MC nh thÕ nµo?


Tr¶ lêi

– NÕu s¶n phÈm cËn biªn t¨ng th× chi phÝ cËn biªn sÏ gi¶m vµ khi s¶n phÈm cËn biªn b¾t ®Çu gi¶m (sau khi ®¹t ®Õn ®iÓm lîi suÊt gi¶m dÇn chi phèi) th× chi phÝ cËn biªn sÏ t¨ng.


LMP

w

Q

Lw

Q

VCMC

.

C¸c ® êng chi phÝ

MC

ATC

AVC

C

QAFC

ATCmin

AVCmin

Mèi quan hÖ gi÷a c¸c chi phÝ b×nh qu©n vµ chi phÝ cËn

biªn

Khi chi phÝ cËn biªn nhá h¬n chi phÝ biÕn ®æi b×nh qu©n th× chi phÝ biÕn ®æi b×nh qu©n sÏ gi¶m.

Khi chi phÝ cËn biªn lín h¬n chi phÝ biÕn ®æi b×nh qu©n th× chi phÝ biÕn ®æi b×nh qu©n sÏ t¨ng.

Mèi quan hÖ gi÷a c¸c chi phÝ b×nh qu©n vµ chi phÝ cËn

biªn

§iÒu nµy lu«n ®óng do h íng thay ®æi trong tæng chi phÝ b×nh qu©n sÏ ® îc x¸c ®Þnh th«ng qua chi phÝ cËn biªn lín h¬n chi phÝ b×nh qu©n.

C¸c ® êng chi phÝ ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp ph¶n ¸nh quy luËt n¨ng suÊt cËn biªn gi¶m dÇn.

Khi gi¸ ®Çu vµo biÕn ®æi cè ®Þnh, chi phÝ cËn biªn gi¶m khi s¶n phÈm cËn biªn cña ®Çu vµo biÕn ®æi t¨ng.

Mèi quan hÖ gi÷a lîi suÊt cËn biªn gi¶m dÇn vµ c¸c ® êng chi

phÝ


phÝ

T¹i ®iÓm quy luËt n¨ng suÊt cËn biªn b¾t ®Çu gi¶m, chi phÝ cËn biªn b¾t ®Çu t¨ng khi s¶n phÈm cËn biªn b¾t ®Çu gi¶m.

Nh¾c l¹i:

LMP

w

LQ

w

Q

Lw

Q

VCMC

.


phÝ

NÕu tiÒn c«ng kh«ng thay ®æi, khi ®ã chi phÝ cËn biªn sÏ gi¶m khi s¶n phÈm hiÖn vËt cËn biªn t¨ng.

Chi phÝ dµi h¹n

Q

TC

STC (K0)

STC (K1)

STC (K2)

Tæng chi phÝ dµi h¹n(LTC) ® îc x¸c ®Þnhth«ng qua sù thay®æi vèn (K)

q0 q1 q2

TC

Quy m« nhµ m¸y vµ ® êng chi phÝ b×nh qu©n dµi h¹n

(b)

S¶n l îngQ 2Q1

C3

C1

C4

C2

(a)

S¶n l îng

SAC2

1SAC

SAC3

LAC

1SAC

2SAC

3SAC

4SAC5SAC

6SAC

SAC7

SAC8

Chi phÝ b

×nh q

u©

n

Chi phÝ b

×nh q

u©

n

Lîi nhuËn vµ quyÕt ®Þnh cung cÊp

Lîi nhuËn: Lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a tæng doanh thu vµ tæng chi phÝ.

= TR – TC

= (P – ATC).Q

Ph©n biÖt lîi nhuËn kinh tÕ vµ lîi nhuËn kÕ to¸n

Nguyªn t¾c tèi ®a ho¸ lîi nhuËn

§Ó x¸c ®Þnh møc s¶n l îng tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cÇn so s¸nh gi÷a doanh thu cËn biªn (MR) vµ chi phÝ cËn biªn (MC)

MCMRdQ

dTC

dQ

dTR

dQ

d

TCTR QQQ

Q

)()()(

)( max

Nguyªn t¾c tèi ®a ho¸ lîi nhuËn

NÕu MR > MC th× viÖc t¨ng s¶n l îng sÏ lµm t¨ng lîi nhuËn cho h·ng.

NÕu MR < MC th× viÖc gi¶m s¶n l îng sÏ lµm t¨ng lîi nhuËn cho h·ng.

Khi MR = MC sÏ x¸c ®Þnh møc s¶n l îng tèi u cho h·ng (Q*) ®Ó h·ng tèi ®a ho¸ lîi nhuËn.

bai 4 ly thuyet san xuat

Education