bab 5. turunan - ilhamsaifudin12.files.wordpress.com · ilham saifudin (ti) kalkulus 2nd may 2017 1...

Post on 26-Mar-2019

243 Views

Category:

Documents

0 Downloads

Preview:

Click to see full reader

TRANSCRIPT

BAB 5. TURUNAN

Program Studi Teknik Informatika

Fakultas TeknikUniversitas Muhammadiyah Jember

2nd May 2017

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 1 / 17

Outline

1 Turunan

Konsep Turunan

Definisi turunan

Aturan turunan

Aplikasi turunan

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 2 / 17

Turunan Konsep Turunan

KALKULUS

1 Turunan

Konsep Turunan

Definisi turunan

Aturan turunan

Aplikasi turunan

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 3 / 17

Turunan Konsep Turunan

Untuk mendefinisikan pengertian garis singgung secara formal, perhatikanlah gambar

di samping kiri. Garis talibusur m1 menghubungkan titik P dan Q1 pada kurva.

Selanjutnya titik Q1 kita gerakkan mendekati titik P. Saat sampai di posisi Q2,

talibusurnya berubah menjadi garis m2. Proses ini diteruskan sampai titik Q1 berimpit

dengan titik P, dan garis talibusurnya menjadi garis singgung m.

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 4 / 17

Turunan Konsep Turunan

Gradien garis singgung tersebut dapat dinyatakan :

m = limh→0

f (c + h) − f (c)

h= f ′(c) = y ′

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 5 / 17

Turunan Definisi turunan

KALKULUS

1 Turunan

Konsep Turunan

Definisi turunan

Aturan turunan

Aplikasi turunan

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 6 / 17

Turunan Definisi turunan

Definisi turunan

Definisi

1 Misalkan f sebuah fungsi real dan x ∈ Df

2 Turunan dari f di titik x , ditulis

f ′(x) = limh→0

f (x + h) − f (x)

h

contoh

Carilah kemiringan garis singgung terhadap y = x2− 2x di titik (2, 0)

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 7 / 17

Turunan Definisi turunan

Definisi turunan

Definisi

1 Misalkan f sebuah fungsi real dan x ∈ Df

2 Turunan dari f di titik x , ditulis

f ′(x) = limh→0

f (x + h) − f (x)

h

contoh

Carilah kemiringan garis singgung terhadap y = x2− 2x di titik (2, 0)

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 7 / 17

Turunan Definisi turunan

Definisi turunan

Definisi

1 Misalkan f sebuah fungsi real dan x ∈ Df

2 Turunan dari f di titik x , ditulis

f ′(x) = limh→0

f (x + h) − f (x)

h

contoh

Carilah kemiringan garis singgung terhadap y = x2− 2x di titik (2, 0)

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 7 / 17

Turunan Definisi turunan

Definisi turunan

Definisi

1 Misalkan f sebuah fungsi real dan x ∈ Df

2 Turunan dari f di titik x , ditulis

f ′(x) = limh→0

f (x + h) − f (x)

h

contoh

Carilah kemiringan garis singgung terhadap y = x2− 2x di titik (2, 0)

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 7 / 17

Turunan Definisi turunan

Definisi turunan

Definisi

1 Misalkan f sebuah fungsi real dan x ∈ Df

2 Turunan dari f di titik x , ditulis

f ′(x) = limh→0

f (x + h) − f (x)

h

contoh

Carilah kemiringan garis singgung terhadap y = x2− 2x di titik (2, 0)

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 7 / 17

Turunan Aturan turunan

KALKULUS

1 Turunan

Konsep Turunan

Definisi turunan

Aturan turunan

Aplikasi turunan

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 8 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Aturan turunan

1 Misalkan k sebuah konstanta, maka Dx [k] = 0

2 Dx [x] = 1

3 Dx [xn] = nxn−1

4 Dx [kf (x)] = kDx [f (x)]

5 Dx [(f ± g)(x)] = Dx [f (x)] ± Dx [g(x)]

6 Dx [(f .g)(x)] = Dx [f (x)].g(x) + f (x).Dx [g(x)]

7 Dx [(fg )(x)] = Dx [f (x)].g(x)−f (x).Dx[g(x)]

(g(x)2)

Aturan turunan fungsi trigonometri

1 Dx [sinx] = cosx , Dx [cosx] = −sinx

2 Dx [tanx] = sec2x , Dx [cotx] = −cosec2x

3 Dx [secx] = secxtanx , Dx [cosecx] = −cosecxcotx

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 9 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Aturan turunan

1 Misalkan k sebuah konstanta, maka Dx [k] = 0

2 Dx [x] = 1

3 Dx [xn] = nxn−1

4 Dx [kf (x)] = kDx [f (x)]

5 Dx [(f ± g)(x)] = Dx [f (x)] ± Dx [g(x)]

6 Dx [(f .g)(x)] = Dx [f (x)].g(x) + f (x).Dx [g(x)]

7 Dx [(fg )(x)] = Dx [f (x)].g(x)−f (x).Dx[g(x)]

(g(x)2)

Aturan turunan fungsi trigonometri

1 Dx [sinx] = cosx , Dx [cosx] = −sinx

2 Dx [tanx] = sec2x , Dx [cotx] = −cosec2x

3 Dx [secx] = secxtanx , Dx [cosecx] = −cosecxcotx

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 9 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Aturan turunan

1 Misalkan k sebuah konstanta, maka Dx [k] = 0

2 Dx [x] = 1

3 Dx [xn] = nxn−1

4 Dx [kf (x)] = kDx [f (x)]

5 Dx [(f ± g)(x)] = Dx [f (x)] ± Dx [g(x)]

6 Dx [(f .g)(x)] = Dx [f (x)].g(x) + f (x).Dx [g(x)]

7 Dx [(fg )(x)] = Dx [f (x)].g(x)−f (x).Dx[g(x)]

(g(x)2)

Aturan turunan fungsi trigonometri

1 Dx [sinx] = cosx , Dx [cosx] = −sinx

2 Dx [tanx] = sec2x , Dx [cotx] = −cosec2x

3 Dx [secx] = secxtanx , Dx [cosecx] = −cosecxcotx

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 9 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Aturan turunan

1 Misalkan k sebuah konstanta, maka Dx [k] = 0

2 Dx [x] = 1

3 Dx [xn] = nxn−1

4 Dx [kf (x)] = kDx [f (x)]

5 Dx [(f ± g)(x)] = Dx [f (x)] ± Dx [g(x)]

6 Dx [(f .g)(x)] = Dx [f (x)].g(x) + f (x).Dx [g(x)]

7 Dx [(fg )(x)] = Dx [f (x)].g(x)−f (x).Dx[g(x)]

(g(x)2)

Aturan turunan fungsi trigonometri

1 Dx [sinx] = cosx , Dx [cosx] = −sinx

2 Dx [tanx] = sec2x , Dx [cotx] = −cosec2x

3 Dx [secx] = secxtanx , Dx [cosecx] = −cosecxcotx

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 9 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Aturan turunan

1 Misalkan k sebuah konstanta, maka Dx [k] = 0

2 Dx [x] = 1

3 Dx [xn] = nxn−1

4 Dx [kf (x)] = kDx [f (x)]

5 Dx [(f ± g)(x)] = Dx [f (x)] ± Dx [g(x)]

6 Dx [(f .g)(x)] = Dx [f (x)].g(x) + f (x).Dx [g(x)]

7 Dx [(fg )(x)] = Dx [f (x)].g(x)−f (x).Dx[g(x)]

(g(x)2)

Aturan turunan fungsi trigonometri

1 Dx [sinx] = cosx , Dx [cosx] = −sinx

2 Dx [tanx] = sec2x , Dx [cotx] = −cosec2x

3 Dx [secx] = secxtanx , Dx [cosecx] = −cosecxcotx

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 9 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Aturan turunan

1 Misalkan k sebuah konstanta, maka Dx [k] = 0

2 Dx [x] = 1

3 Dx [xn] = nxn−1

4 Dx [kf (x)] = kDx [f (x)]

5 Dx [(f ± g)(x)] = Dx [f (x)] ± Dx [g(x)]

6 Dx [(f .g)(x)] = Dx [f (x)].g(x) + f (x).Dx [g(x)]

7 Dx [(fg )(x)] = Dx [f (x)].g(x)−f (x).Dx[g(x)]

(g(x)2)

Aturan turunan fungsi trigonometri

1 Dx [sinx] = cosx , Dx [cosx] = −sinx

2 Dx [tanx] = sec2x , Dx [cotx] = −cosec2x

3 Dx [secx] = secxtanx , Dx [cosecx] = −cosecxcotx

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 9 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Aturan turunan

1 Misalkan k sebuah konstanta, maka Dx [k] = 0

2 Dx [x] = 1

3 Dx [xn] = nxn−1

4 Dx [kf (x)] = kDx [f (x)]

5 Dx [(f ± g)(x)] = Dx [f (x)] ± Dx [g(x)]

6 Dx [(f .g)(x)] = Dx [f (x)].g(x) + f (x).Dx [g(x)]

7 Dx [(fg )(x)] = Dx [f (x)].g(x)−f (x).Dx[g(x)]

(g(x)2)

Aturan turunan fungsi trigonometri

1 Dx [sinx] = cosx , Dx [cosx] = −sinx

2 Dx [tanx] = sec2x , Dx [cotx] = −cosec2x

3 Dx [secx] = secxtanx , Dx [cosecx] = −cosecxcotx

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 9 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Aturan turunan

1 Misalkan k sebuah konstanta, maka Dx [k] = 0

2 Dx [x] = 1

3 Dx [xn] = nxn−1

4 Dx [kf (x)] = kDx [f (x)]

5 Dx [(f ± g)(x)] = Dx [f (x)] ± Dx [g(x)]

6 Dx [(f .g)(x)] = Dx [f (x)].g(x) + f (x).Dx [g(x)]

7 Dx [(fg )(x)] = Dx [f (x)].g(x)−f (x).Dx[g(x)]

(g(x)2)

Aturan turunan fungsi trigonometri

1 Dx [sinx] = cosx , Dx [cosx] = −sinx

2 Dx [tanx] = sec2x , Dx [cotx] = −cosec2x

3 Dx [secx] = secxtanx , Dx [cosecx] = −cosecxcotx

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 9 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Aturan turunan

1 Misalkan k sebuah konstanta, maka Dx [k] = 0

2 Dx [x] = 1

3 Dx [xn] = nxn−1

4 Dx [kf (x)] = kDx [f (x)]

5 Dx [(f ± g)(x)] = Dx [f (x)] ± Dx [g(x)]

6 Dx [(f .g)(x)] = Dx [f (x)].g(x) + f (x).Dx [g(x)]

7 Dx [(fg )(x)] = Dx [f (x)].g(x)−f (x).Dx[g(x)]

(g(x)2)

Aturan turunan fungsi trigonometri

1 Dx [sinx] = cosx , Dx [cosx] = −sinx

2 Dx [tanx] = sec2x , Dx [cotx] = −cosec2x

3 Dx [secx] = secxtanx , Dx [cosecx] = −cosecxcotx

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 9 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Aturan turunan

1 Misalkan k sebuah konstanta, maka Dx [k] = 0

2 Dx [x] = 1

3 Dx [xn] = nxn−1

4 Dx [kf (x)] = kDx [f (x)]

5 Dx [(f ± g)(x)] = Dx [f (x)] ± Dx [g(x)]

6 Dx [(f .g)(x)] = Dx [f (x)].g(x) + f (x).Dx [g(x)]

7 Dx [(fg )(x)] = Dx [f (x)].g(x)−f (x).Dx[g(x)]

(g(x)2)

Aturan turunan fungsi trigonometri

1 Dx [sinx] = cosx , Dx [cosx] = −sinx

2 Dx [tanx] = sec2x , Dx [cotx] = −cosec2x

3 Dx [secx] = secxtanx , Dx [cosecx] = −cosecxcotx

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 9 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Aturan turunan

1 Misalkan k sebuah konstanta, maka Dx [k] = 0

2 Dx [x] = 1

3 Dx [xn] = nxn−1

4 Dx [kf (x)] = kDx [f (x)]

5 Dx [(f ± g)(x)] = Dx [f (x)] ± Dx [g(x)]

6 Dx [(f .g)(x)] = Dx [f (x)].g(x) + f (x).Dx [g(x)]

7 Dx [(fg )(x)] = Dx [f (x)].g(x)−f (x).Dx[g(x)]

(g(x)2)

Aturan turunan fungsi trigonometri

1 Dx [sinx] = cosx , Dx [cosx] = −sinx

2 Dx [tanx] = sec2x , Dx [cotx] = −cosec2x

3 Dx [secx] = secxtanx , Dx [cosecx] = −cosecxcotx

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 9 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Aturan turunan

1 Misalkan k sebuah konstanta, maka Dx [k] = 0

2 Dx [x] = 1

3 Dx [xn] = nxn−1

4 Dx [kf (x)] = kDx [f (x)]

5 Dx [(f ± g)(x)] = Dx [f (x)] ± Dx [g(x)]

6 Dx [(f .g)(x)] = Dx [f (x)].g(x) + f (x).Dx [g(x)]

7 Dx [(fg )(x)] = Dx [f (x)].g(x)−f (x).Dx[g(x)]

(g(x)2)

Aturan turunan fungsi trigonometri

1 Dx [sinx] = cosx , Dx [cosx] = −sinx

2 Dx [tanx] = sec2x , Dx [cotx] = −cosec2x

3 Dx [secx] = secxtanx , Dx [cosecx] = −cosecxcotx

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 9 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Aturan turunan

1 Misalkan k sebuah konstanta, maka Dx [k] = 0

2 Dx [x] = 1

3 Dx [xn] = nxn−1

4 Dx [kf (x)] = kDx [f (x)]

5 Dx [(f ± g)(x)] = Dx [f (x)] ± Dx [g(x)]

6 Dx [(f .g)(x)] = Dx [f (x)].g(x) + f (x).Dx [g(x)]

7 Dx [(fg )(x)] = Dx [f (x)].g(x)−f (x).Dx[g(x)]

(g(x)2)

Aturan turunan fungsi trigonometri

1 Dx [sinx] = cosx , Dx [cosx] = −sinx

2 Dx [tanx] = sec2x , Dx [cotx] = −cosec2x

3 Dx [secx] = secxtanx , Dx [cosecx] = −cosecxcotx

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 9 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Contoh

1 Jika f (x) = 5x2 + sinx , maka f ′(x) =?

2 Jika f (x) = x2.sinx , maka f ′(

Q2 ) =?

3 Jika f (x) = 5x+13x−2 .sinx , maka f ′(1) =?

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 10 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Contoh

1 Jika f (x) = 5x2 + sinx , maka f ′(x) =?

2 Jika f (x) = x2.sinx , maka f ′(

Q2 ) =?

3 Jika f (x) = 5x+13x−2 .sinx , maka f ′(1) =?

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 10 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Contoh

1 Jika f (x) = 5x2 + sinx , maka f ′(x) =?

2 Jika f (x) = x2.sinx , maka f ′(

Q2 ) =?

3 Jika f (x) = 5x+13x−2 .sinx , maka f ′(1) =?

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 10 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Contoh

1 Jika f (x) = 5x2 + sinx , maka f ′(x) =?

2 Jika f (x) = x2.sinx , maka f ′(

Q2 ) =?

3 Jika f (x) = 5x+13x−2 .sinx , maka f ′(1) =?

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 10 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Aturan RantaiMisalkan y = f (u) dan u = g(x). Jika g terdefinisikan di x dan f terdefinisikan di

u = g(x), maka fungsi komposit f ◦ g, yang didefinisikan oleh (f ◦ g)(x) = f (g(x)),

adalah terdiferensiasikan di x dan (f ◦ g)′(x) = f ′(g(x))g′(x) yakniDx(f (g(x))) = f ′(g(x))g′(x)

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 11 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Contoh

1 Jika f (x) = (x2− 3x + 5)3, maka f ′(x) =?

2 Jika f (x) = sin2(x2− 3x), maka f ′(x) =?

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 12 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Contoh

1 Jika f (x) = (x2− 3x + 5)3, maka f ′(x) =?

2 Jika f (x) = sin2(x2− 3x), maka f ′(x) =?

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 12 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Contoh

1 Jika f (x) = (x2− 3x + 5)3, maka f ′(x) =?

2 Jika f (x) = sin2(x2− 3x), maka f ′(x) =?

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 12 / 17

Turunan Aturan turunan

Aturan turunan

Turunan tingkat tinggi

Misalkan f (x) sebuah fungsi dan f ′(x) turunan pertamanya. Turuna kedua dari f

adalah f”(x) = D2x (f ). Dengan cara yang sama turunan ketiga , keempat dst. Salah

satu penggunaan turunan tingkat tinggi adalah pada masalah gerak partikel. Bila S(t)

menyatakan posisi sebuah partikel, maka kecepatannya adalah v(t) = S′(t) dan

percepatannya a(t) = v ′(t) = S”(t)

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 13 / 17

Turunan Aplikasi turunan

KALKULUS

1 Turunan

Konsep Turunan

Definisi turunan

Aturan turunan

Aplikasi turunan

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 14 / 17

Turunan Aplikasi turunan

Aplikasi turunan

y=f’(x)

1 Gradien g singgung : m = y ′

2 fungsi naik : y ′> 0

3 fungsi turun : y ′< 0

4 fungsi stasioner : y ′ = 0

5 kecepatan : v ′ = dsdt = S′

6 percepatan : a′ = dvdt = v ′ = S”

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 15 / 17

Turunan Aplikasi turunan

Aplikasi turunan

y=f’(x)

1 Gradien g singgung : m = y ′

2 fungsi naik : y ′> 0

3 fungsi turun : y ′< 0

4 fungsi stasioner : y ′ = 0

5 kecepatan : v ′ = dsdt = S′

6 percepatan : a′ = dvdt = v ′ = S”

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 15 / 17

Turunan Aplikasi turunan

Aplikasi turunan

y=f’(x)

1 Gradien g singgung : m = y ′

2 fungsi naik : y ′> 0

3 fungsi turun : y ′< 0

4 fungsi stasioner : y ′ = 0

5 kecepatan : v ′ = dsdt = S′

6 percepatan : a′ = dvdt = v ′ = S”

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 15 / 17

Turunan Aplikasi turunan

Aplikasi turunan

y=f’(x)

1 Gradien g singgung : m = y ′

2 fungsi naik : y ′> 0

3 fungsi turun : y ′< 0

4 fungsi stasioner : y ′ = 0

5 kecepatan : v ′ = dsdt = S′

6 percepatan : a′ = dvdt = v ′ = S”

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 15 / 17

Turunan Aplikasi turunan

Aplikasi turunan

y=f’(x)

1 Gradien g singgung : m = y ′

2 fungsi naik : y ′> 0

3 fungsi turun : y ′< 0

4 fungsi stasioner : y ′ = 0

5 kecepatan : v ′ = dsdt = S′

6 percepatan : a′ = dvdt = v ′ = S”

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 15 / 17

Turunan Aplikasi turunan

Aplikasi turunan

y=f’(x)

1 Gradien g singgung : m = y ′

2 fungsi naik : y ′> 0

3 fungsi turun : y ′< 0

4 fungsi stasioner : y ′ = 0

5 kecepatan : v ′ = dsdt = S′

6 percepatan : a′ = dvdt = v ′ = S”

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 15 / 17

Turunan Aplikasi turunan

Aplikasi turunan

y=f’(x)

1 Gradien g singgung : m = y ′

2 fungsi naik : y ′> 0

3 fungsi turun : y ′< 0

4 fungsi stasioner : y ′ = 0

5 kecepatan : v ′ = dsdt = S′

6 percepatan : a′ = dvdt = v ′ = S”

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 15 / 17

Turunan Aplikasi turunan

Aplikasi turunan

y=f”(x)Uji jenis

1 maximum : y” > 0

2 minimum : y” < 0

3 titik belok : y” = 0

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 16 / 17

Turunan Aplikasi turunan

Aplikasi turunan

y=f”(x)Uji jenis

1 maximum : y” > 0

2 minimum : y” < 0

3 titik belok : y” = 0

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 16 / 17

Turunan Aplikasi turunan

Aplikasi turunan

y=f”(x)Uji jenis

1 maximum : y” > 0

2 minimum : y” < 0

3 titik belok : y” = 0

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 16 / 17

Turunan Aplikasi turunan

Aplikasi turunan

y=f”(x)Uji jenis

1 maximum : y” > 0

2 minimum : y” < 0

3 titik belok : y” = 0

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 16 / 17

Turunan Aplikasi turunan

Thank You

Ilham Saifudin (TI) KALKULUS 2nd May 2017 17 / 17

top related