ไก ดำภูพานroyal.rid.go.th/phuphan/kmnewn/19 menu (new)/19-3.pdf · 2013-01-15 ·...

คมอท ๓

จดทำและเผยแพรโดย สำนกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการ อนเนองมาจากพระราชดำร (สำนกงาน กปร.) ศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร จงหวดสกลนคร

สำนกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการ

ศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร จงหวดสกลนคร

ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพาน

อนเนองมาจากพระราชดำร

บรรณานกรม

กรมปศสตว. มปป. การเลยงลกไกลกผสมและการจดการดานสขภาพสตวปกกระทรวงเกษตร และสหกรณ.ไชยา อยสงเนน. มปป. ไกบาน - ไกพนเมอง. ฐานเกษตรกรรม. นนทบร

การเลยงไกดำภพาน

สอบถามขอมลเพมเตมไดทงานศกษาและพฒนาดานปศสตว ศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำรต ปณ. ๒๑ บานนานกเคา ตำบลหวยยาง อำเภอเมอง จงหวดสกลนคร ๔๗๐๐๐โทรศพท ๐ ๔๒๗๔ ๗๔๕๘-๙ โทรสาร ๐ ๔๒๗๔ ๗๔๖๐www.royal.rid.go.th/phuphan

ชอ คมอท ๓ การเลยงไกดำภพานพมพครงท ๒ ตลาคม ๒๕๕๕ จำนวน ๔,๐๐๐ เลมวตถประสงค เพอเปนคมอในการศกษาเรองการเลยงไกดำภพานผจดพมพ สำนกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงาน โครงการอนเนองมาจากพระราชดำร (สำนกงาน กปร.) ๒๐๑๒ ซอยอรณอมรนทร ๓๖ ถนนอรณอมรนทร แขวงบางยขน เขตบางพลด กรงเทพมหานคร ๑๐๗๐๐ โทรศพท ๐ ๒๔๔๗ ๘๕๐๐-๖ โทรสาร ๐ ๒๔๔๗ ๘๕๖๒ http://www.rdpb.go.thพมพท บรษท มฟเมนท เจน ทร จำกด

คมอท ๑ สายธารแหงชวตคมอท ๒ การเลยงโคเนอภพานคมอท ๓ การเลยงไกดำภพานคมอท ๔ การเลยงสกรภพานคมอท ๕ การปลกขาว พนธสกลนครคมอท ๖ การปลกขาว พนธขาวดอกมะล ๑๐๕คมอท ๗ ลนจ นพ.๑คมอท ๘ การเลยงสตวปกเพอควบคมศตรพชสวนไมผลคมอท ๙ การผลตวนเสนจากถวเขยวคมอท ๑๐ การเลยงปลานลแดงรวมกบ เปดบาบาลลกผสมในบอครวเรอนคมอท ๑๑ การเลยงปลาดกในบอซเมนตคมอท ๑๒ เกษตรทฤษฎใหมคมอท ๑๓ การจดการดนเคม เพอปลกขาวคมอท ๑๔ การจดการดนลกรง เพอผลผลตพชคมอท ๑๕ การเพาะเหดเศรษฐกจและเหดพนเมองคมอท ๑๖ การปลกยางพาราคมอท ๑๗ หมอนพนธสกลนครและไหมพนธนางตยคมอท ๑๘ การแปรรปผลตภณฑจากพชสมนไพรคมอท ๑๙ การผลตผายอมคราม

คมอท ๓

จดทำและเผยแพรโดย สำนกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการ อนเนองมาจากพระราชดำร (สำนกงาน กปร.) ศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร จงหวดสกลนคร

สำนกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการ

ศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร จงหวดสกลนคร

ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพาน

อนเนองมาจากพระราชดำร

บรรณานกรม

กรมปศสตว. มปป. การเลยงลกไกลกผสมและการจดการดานสขภาพสตวปกกระทรวงเกษตร และสหกรณ.ไชยา อยสงเนน. มปป. ไกบาน - ไกพนเมอง. ฐานเกษตรกรรม. นนทบร

การเลยงไกดำภพาน

สอบถามขอมลเพมเตมไดทงานศกษาและพฒนาดานปศสตว ศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำรต ปณ. ๒๑ บานนานกเคา ตำบลหวยยาง อำเภอเมอง จงหวดสกลนคร ๔๗๐๐๐โทรศพท ๐ ๔๒๗๔ ๗๔๕๘-๙ โทรสาร ๐ ๔๒๗๔ ๗๔๖๐www.royal.rid.go.th/phuphan

ชอ คมอท ๓ การเลยงไกดำภพานพมพครงท ๒ ตลาคม ๒๕๕๕ จำนวน ๔,๐๐๐ เลมวตถประสงค เพอเปนคมอในการศกษาเรองการเลยงไกดำภพานผจดพมพ สำนกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงาน โครงการอนเนองมาจากพระราชดำร (สำนกงาน กปร.) ๒๐๑๒ ซอยอรณอมรนทร ๓๖ ถนนอรณอมรนทร แขวงบางยขน เขตบางพลด กรงเทพมหานคร ๑๐๗๐๐ โทรศพท ๐ ๒๔๔๗ ๘๕๐๐-๖ โทรสาร ๐ ๒๔๔๗ ๘๕๖๒ http://www.rdpb.go.thพมพท บรษท มฟเมนท เจน ทร จำกด

คมอท ๑ สายธารแหงชวตคมอท ๒ การเลยงโคเนอภพานคมอท ๓ การเลยงไกดำภพานคมอท ๔ การเลยงสกรภพานคมอท ๕ การปลกขาว พนธสกลนครคมอท ๖ การปลกขาว พนธขาวดอกมะล ๑๐๕คมอท ๗ ลนจ นพ.๑คมอท ๘ การเลยงสตวปกเพอควบคมศตรพชสวนไมผลคมอท ๙ การผลตวนเสนจากถวเขยวคมอท ๑๐ การเลยงปลานลแดงรวมกบ เปดบาบาลลกผสมในบอครวเรอนคมอท ๑๑ การเลยงปลาดกในบอซเมนตคมอท ๑๒ เกษตรทฤษฎใหมคมอท ๑๓ การจดการดนเคม เพอปลกขาวคมอท ๑๔ การจดการดนลกรง เพอผลผลตพชคมอท ๑๕ การเพาะเหดเศรษฐกจและเหดพนเมองคมอท ๑๖ การปลกยางพาราคมอท ๑๗ หมอนพนธสกลนครและไหมพนธนางตยคมอท ๑๘ การแปรรปผลตภณฑจากพชสมนไพรคมอท ๑๙ การผลตผายอมคราม

คมอท ๓การเลยงไกดำภพาน

เรยบเรยงโดยงานศกษาและพฒนาดานปศสตวศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำรจงหวดสกลนคร

คำนำ

ไกดำ จดเปนอาหารบำรงสขภาพ เหมาะสำหรบผปวย คนชรา คนทองและหลงคลอด หรอผตองการบำรงสขภาพโดยเชอวาไกดำ ถาบรโภคสมำเสมอจะชวยสรางความแขงแรงใหแกรางกาย ทำใหสมองแจมใส กระชมกระชวย เสรมสรางสมรรถภาพการทำงานของรางกาย จากความเชอนจงทำใหไกดำเปนทนยมกนอยางแพรหลายในปจจบน ทงการบรโภคเปนตวหรอการทำเปนซปไกสกดทมจำหนายโดยทวไป ดวยความนยมในการบรโภคทำใหไกดำมราคาทสงกวาไกพนเมองหรอไกเนอทวไป โดยไกดำราคาตวละ ๒๐๐ - ๒๕๐ บาท เมอเทยบกบไกพนเมองทมนำหนกเทากนซงจะมราคาเพยงตวละ ๕๐ - ๘๐ บาท ภายใตระบบการจดการเลยงแบบเดยวกน

ไกดำภพานเปนไกดำสายพนธใหมทงานศกษาและพฒนาดานปศสตวศนยศกษาการพฒนาภพานฯ ไดศกษาและพฒนาปรบปรงสายพนธ ใหไดไกดำพนธด ทนโรคทนตอสภาพแวดลอม เลยงงาย กนเกงโตเรว สรางรายไดใหแกเกษตรกรและลดตนทนการผลต

สารบญ หนา

ความเปนมาไกดำภพาน ๕

รปแบบการเลยงไกดำภพาน ๖

อปกรณภายในโรงเรอน ๗

โรงเรอนเลยงไกดำภพาน ๗

ความตองการอาหารของไกดำภพาน ๑๐

การใหอาหาร ๑๑

การผสมพนธ ๑๒

การฟกไข ๑๒

การฟกโดยตฟกไข ๑๔

การจดการไกดำภพาน ๑๔

การดแลดานสขภาพ ๑๖

โรคทสำคญในสตวปก ๑๘

ตนทนและคาตอบแทนในการผลตไกดำภพาน ๒๐

คมอการเลยงไกดำภพาน

การเลยงไกดำภพาน

ความเปนมาไกดำภพาน

เมอ๑๕ปกอนไดมการนำไกดำเขามาเลยงทจงหวดสกลนครโดยกรมปศสตวเปนผนำเขาจากประเทศจนไกดำไดสรางความสนใจใหแกเกษตรกรไดระยะหนงแลวกหายไปตอมาคณชชพหาญสวสด

ครงดำรงตำแหนงรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดมาเยยมศนยฯภพานจงมแนวคดหาสงใหมๆใหเกษตรกรเลยงเกษตรกรสามารถเลยงงายตนทนตำพอเพยงในครอบครวดงนนจงเลงเหนการเพาะเลยง

ไกดำ เพราะไกดำขายไดราคาดกวาไกพนเมองธรรมดา งานศกษาและพฒนาดานปศสตวจงไดเรมตนการพฒนาไกดำตงแตป๒๕๔๕เปนตนมาโดยการนำไกดำ๕ตวเปนไกลกผสมมาผสมพนธแบบinbreedการศกษาและพฒนาใชระยะเวลาทงหมด๓ชวรนจงไดไกดำทตรงตามลกษณะทตองการคอขนดำหนงดำแขงดำเนอเทาดำ และกระดกเทาดำ นำหนกเมอโตเตมทเพศผมนำหนกตวอยท๓.๐๐กโลกรมเพศเมย๑.๕๐กโลกรมใหไข๓-๔ชด/ปชดละ๑๐-๑๕ฟอง/ตวสามารถฟกไขและเลยงลกดวยตวเองไดมความทนทานตอโรคและสภาพแวดลอมไดด

๕

๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร

รปแบบการเลยง

รปแบบการเลยงไกดำภพาน

๑. การเลยงแบบปลอย เปนวธทนยมเลยงกนมาก ตามชนบท ซงผเลยงจะสรางเลาขนาดเลกไว ใหไกไดหลบนอนเฉพาะกลางคน และปลอยไกออกหากนอยางอสระ ในตอนเชา โดยเกษตรกรอาจใหขาวเปลอกปลายขาวหรอเมลดธญพชตางๆชวยใหไกเจรญเตบโตไดดขน การเลยงแบบปลอยน จะชวยใหไกไดออกกำลงกายมสขภาพทแขงแรง แตตองมนใจวาพนท ทปลอยจะไมมไกพนเมอง อยบรเวณใกลเคยง เพราะอาจมปญหาในการผสมพนธ ถาไกดำภพานผสมกบไกพนเมองอาจทำใหลกทไดมลกษณะไมตรงตามความตองการ

๒.การเลยงแบบกงขงกงปลอย เปนการเลยงทพฒนามาจากการเลยงไกแบบปลอยมากกขงบางในบางชวง โดยการสรางเลาไกใหมขนาดกวางขน มรวลอมกนกนไมใหไกออกไปหากนไกลๆ จดหานำและรางอาหารไวใหไก รปแบบการเลยงนถอไดวาเปนวธการเลยงทดและเหมาะสมทสด

๓. การเลยงแบบขงเลาโดยเกษตรกรตองสรางเลาไกทสามารถกนแดดกนลมและฝนได ควรมรงไขวางเปนจด ตามมมหรอฝาเลา พรอมจดหาอาหารและนำใหไกไดกนตลอดเวลาการเลยงแบบขงเลาสามารถปองกนโรคระบาดไดด

๖

การปลอยเลยงไกสามารถหากนอาหารเองอยางอสระ การสรางรวเปนการจำกดบรเวณไมใหไกออกนอกพนท

คมอการเลยงไกดำภพาน

อปกรณภายในโรงเรอน

โรงเรอนสตวเลยงจำเปนตองมอปกรณสำหรบสตวใหเหมาะสมกบสตวและการเจรญเตบโตของสตวในแตละระยะของสตวไดแก

๑. ระบบไฟฟา,หลอดไฟแสงสวาง,โคมไฟกก,หลอดไฟกก ๒.ถาดอาหาร,รางนำ,รางอาหาร ๓. พดลมระบบอากาศ ๔. รงไขสำหรบคอกพอแมพนธสตวปก ๕. บอนำยาฆาเชอ ๖. ถงนำสำรอง ๗.อปกรณดบไฟ

โรงเรอนเลยงไกดำภพาน

โรงเรอนจะตองมความแขงแรงสามารถกนแดดกนฝนไดดแหงโปรงอากาศถายเทสะดวก มทางระบายนำไดด ตองปองกนภยจากสตวรายตางๆ และวสดทใชในการสรางโรงเรอน ควรเปนวสดทหางายราคาถก แตสามารถใชงานไดนานสถานทตงของเลาไกควรใหหางจากตวบานพอสมควรและอยในทดอนไมชนแฉะ

๗

การเลยงแบบขงเลาจะตองมพนทใหไกไดเดนเลนออกกำลงกายบาง โรงเรอนคอกไกดำภพาน

รปแบบโรงเรอนเลยงสตว

โรงเรอนสตวเลยงจะตองมขนาดทเหมาะสมกบจำนวนสตวและใชวสดทหาไดงายราคาไมแพงโรงเรอนแบงไดดงน

๑. แบบเพงหมาแหงน เปนรปแบบโรงเรอนทสรางไดงายทสด เพราะไมสลบซบซอน ลงทนนอยแตมปญหาแดดและฝนอาจจะสาดเขาไปในโรงเรอนได ๒.แบบเพงหมาแหงนกลาย ลกษณะของโรงเรอนมการระบายอากาศรอนกนฝนกนแดดไดดกวาแบบเพงหมาแหงนและแบบหนาจวคากอสรางจะถกกวาแบบหนาจว ๓. แบบหนาจว ลกษณะของโรงเรอนสามารถปองกนแดดและฝนไดดกวาแบบเพงหมาแหงนคาวสดอปกรณและคาแรงงานในการกอสรางจงสงกวา ๔. แบบหนาจวสองชน ลกษณะของโรงเรอนแบบน อากาศภายในโรงเรอนจะเยน ทงนเพราะจวสองชนจะเปนทระบายอากาศรอนไดดทำใหไกอยไดอยางสบายโดยไมเกดความเครยด

๘ ๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร

การเลอกรปแบบโรงเรอนในการเลยงจะขนอยกบ รปแบบของการเลยงวตถประสงควสดอปกรณและตนทนของผเลยงสวนประกอบทสำคญของโรงเรอนคอ

๙

พนคอก ควรถมดนอดแนนใหสงกวาระดบดนเดมประมาณ๑๐เซนตเมตรถาใชเปนพนคอนกรตจะดยงขน พนคอกควรใชขเลอย หรอแกลบปทบอกครง โดยใหมความหนาแนนประมาณ๕ เซนตเมตรและตองเปลยนวสดรองพนทกๆ๑ เดอน ใหหนาเทาเดมอยเสมอ

เสา อาจเปนเสาปน หรอใชเสาไมทหาไดในทองถนทมความแขงแรง ใหมขนาดเสนผานศนยกลางประมาณ๕นว หลงคา ควรใชวสดทหางายราคาถก

ควรปลกตนไม เชน กระถนยกษ กระถนณรงค เพอใชเปนรมเงาของโรงเรอน ควรมกรงไกขนาดเลกอก๒กรงคอกรงหรอสมสำหรบเลยงแมไกกบลกออน๑กรงกรงหรอสมสำหรบเลยงไกเลก๑กรง

๙คมอการเลยงไกดำภพาน

๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร๑๐

ภายในคอกควรมคอนใหไกไดเกาะนอน ลกษณะของสมไกใชสำหรบขงแยกไก

ความตองการอาหารของไกดำภพาน

อาหารเปนปจจยสำคญในการเจรญเตบโตและการใหผลผลตของไกอาหารทมคณภาพดเหมาะสมกบความตองการของไกแตละชวงอาย และขนาด ซงอาหารทไกตองการแบงได๖ประเภทคอ

๑. คารโบไฮเดรตเพอนำไปสรางพลงงานใชในการเดนการวงอาหารประเภทนไดจากรำปลายขาวขาวโพดขาวเปลอกกากมนสำปะหลง ๒. โปรตนเพอนำไปสรางเนอเยอทจำเปนตอการเจรญเตบโตซอมแซมสวนตางๆ ของรางกาย และใชในกระบวนการสรางไข และเนอ อาหารประเภทนไดจากแมลงไสเดอนปลาปลาปน ๓. ไขมน อาหารทใหพลงงานสงกวา คารโบไฮเดรต นำไปสรางความรอนใหรางกายอบอนซงไดจากนำมนพชตางๆไขสตวนำมนหมกากงา ๔. แรธาต ไกตองการอาหารแรธาตไปสรางกระดก เลอด และเปลอกไขแรธาตตางๆไดจากเปลอกหอยปนกระดกปน ๕. วตามน สรางความแขงแรง และกระปรกระเปราแกรางกาย สรางความตานทานโรคและบำรงระบบประสาทแหลงของวตามนไดแกหญาสดใบพชตระกลถวขาวโพดรำขาวปลาปนฯลฯ ๖. นำเปนสงจำเปนทสดในรางกายไกมนำ๖๐-๘๐เปอรเซนตถาขาดนำไกจะตายภายใน๒๔ชวโมงจะตองมนำทสะอาดใหไกกนตลอดเวลา

คมอการเลยงไกดำภพาน ๑๑

การผสมหวอาหารไกสำเรจรปกบปลายขาวและขาวเปลอก

การใหอาหาร

หลกการงายๆคอเกษตรกรจะตองเอาใจใสดแลในการเลยงสามารถทำไดดงน

๑. ใหนำสะอาดตงไวใหไกกนตลอดวนและคอยเปลยนนำทกๆวน ๒. ใหอาหารทกเชาและเยน เพมเตมจากอาหารทไกหากนไดตามปกต เชนปลายขาวรำขาวขาวโพดปนปลาปนขาวเปลอกกากถวกากมะพราวหวอาหารไกสำเรจรปชนดเมด หรอการใหหวอาหารไกสำเรจรปผสมลงในรำขาวหรอปลายขาวหรอขาวเปลอกเปนวธการทสะดวกทสด เกษตรกรสามารถหาซอไดงายและผสมเองไดชวยใหไกเจรญเตบโตรวดเรวขน ๓. มเปลอกหอยปนและเศษหนตงทงไวใหไกกนเพอเสรมแคลเซยมและชวยบดยอยอาหาร ๔. ใหหญาสดใบกระถนหรอผกสดใหไกกนทกวน

การผสมพนธ

ผสมแบบธรรมชาต๑ตอ๑คอใชพอพนธ๑ตวตอแมพนธ๑ตวหรอผสมแบบใชพอหนงตวผสมกบแมหลายตวเชนใชพอพนธ๑ตวตอแมพนธ๕-๘ตว

การฟกไข

แมไกดำภพานจะเรมใหไขเมออายประมาณ๖-๘เดอนใหไข๓-๔ชด/ปชดละ๑๐-๑๕ฟอง/ตวแมไกเมอไขหมดชดแลวกจะเรมฟกไข

กอนจะใหแมไกฟกไข ควรฆาไรและเหาบนตวไกเสยกอน โดยจบแมไกจมนำยาฆาไรเหาทงนเพอปองกนไรและเหารบกวนแมไกในขณะกกไข

๑๒

ภายในตฟกจะมถาดจดวางไขเปนชนๆถาดลางสดเปนไขทรอการฟกเปนลกไก

๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร

การฟกไขนนในเวลากลางคนแมไกจะนอนกกไขตลอดคน และออกหากนในเวลาเชาตอนกลางวนแมไกจะขนกกไขแลวลงจากรงไขออกหากนสลบกนไปแลวจะกลบมากกไขอกเมอแมไกฟกไขไปไดประมาณ๕ -๗ วน ควรเอาไขมาสองดเชอใชกระดาษแขงมามวนเปนรปกระบอก เอาไขไกมาชดทปลายทอดานหนงแลวยกขนสองดกบแสงแดด

ไขทมเชอจะเหนจดดำอยขางในและมเสนเลอดสแดงกระจายออกไป สวนไขทไมมเชอจะใสไมเหนเสนเลอดตองคดออกและเอาไปกนได ซงจะเปนการชวยใหแมไกฟกไขทมเชอทเหลอไดดขน และไดลกไกมากขน

แมไกจะใชเวลาฟกไขจนออกเปนตวประมาณ๒๑วนเมอลกไกฟกออกหมดแลวควรเอาฟางทรองรงไขรวมทงเปลอกไขเผาทงเสยและทำความสะอาดรงไข

๑๓

วสดทำรงหาไดงายโดยใชเขงเการองดวยฟางขาว

๑๓คมอการเลยงไกดำภพาน

๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร

การฟกโดยตฟกไข

ตฟกไข

การฟกไขไดในปรมาณมากโดยใชหลกการเหมอนกบการกกไขของแมไกใชเวลาในการฟก๒๑วนอณหภมของตฟกอายการฟกไข๑-๑๘วนอณหภม๓๗.๗องศาเซลเซยสความชนสมพทธ๘๔ องศาฟาเรนไฮต อายการฟกไข ๑๙ - ๒๑ วน อณหภม ๓๗.๒ องศาเซลเซยสความชนสมพทธ ๘๖ - ๘๘ องศาฟาเรนไฮต มการกลบไขทกวน ถาตฟกไขแบบกลบไขโดยคนโยกกลบไขจะตองกลบไขวนละ ๓ - ๔ ครง แตถาตฟกไขอตโนมตจะกลบไขทกๆ ๑ ชวโมง การสองไข เปนการตรวจสอบไขมเชอหรอไม โดยทำการสองไข วนท ๗,๑๔ ของการนำไขเขาฟก ไขมเชอเมอสองจะเหนเสนเลอดแตกแขนงเปนรางแห ฟกไขตอไปได ๑๘ วน ใหยายไขไปไวถาดเกด อก ๓ วนไขกจะฟกออกเปนตวยายลกไกนำไปอนบาลในโรงเรอนอนบาลตอไป

การจดการไกดำภพาน

การเลยงดไกเลก เปนการเลยงไกแบบพนบาน เลยงโดยใหแมไกทำหนาทในการกกและเลยงลกเอง จนลกไกอาย ๖ - ๘ สปดาห จงปลอยใหลกไกออกหากนเองแยกจากแมไกในชวงสปดาหแรกลกไกยงไมแขงแรง ควรใชสมครอบหรอขงกรงแมไกกบลกไกไวโดยใหอาหารและนำ

๑๔

ลกษณะของตฟกไขประกอบดวยตฟกและตเกด

คมอการปลกขาวพนธขาวดอกมะล ๑๐๕คมอการเลยงไกดำภพาน

การเลยงไกรน ไกชวงอาย ๘ - ๑๖ สปดาห การเลยงไกในชวงนไมตองดแลมาก เพราะถาเลยงแบบปลอยไกสามารถหาอาหารกนเองได เกษตรกรเพยงแตใหอาหารในตอนเชาหรอเยนเทานน หรอถาการเลยงเพอตองการจำหนายเปนไกเนอจำเปนทจะตองดแลเอาใจใสเรองอาหาร เกษตรกรควรทราบความตองการโภชนาและปรมาณอาหารในแตละวนของไก เพอการเจรญเตบโตทเรว ไกควรมนำทสะอาดกนตลอดเวลา ไกทอาย ๔ - ๕ เดอน เปนชวงทสามารถจบจำหนายเปนไกเนอได นำหนกประมาณ๐.๘-๑.๒กโลกรมซงไกมขนาดและนำหนกตรงกบความตองการของตลาด

การอนบาลไกเลก ในกรณใชตฟกไขหรอการแยกลกไกออกจากแมไก เพอใหแมไกไดไขเรวขนหรอซอลกไกมาเลยงลกไกตองการความอบอนจำเปนตองมการกก ลกไกโดยใชหลอดไฟฟาขนาด๑๐๐วตต แขวนสงจากพนขนอยกบสภาพอากาศ

และตองระวงไมใหลมโกรกลกไกจะตองมอาหารและนำใหกนตลอดเวลาพนคอกรองพนดวยแกลบหนา ๕ เซนตเมตรและเปลยนแกลบทก๑เดอน

๑๕

หลอดไฟ๑ดวงใหความอบอนแกลกไกได๕๐ตว

เกษตรกรโปรยขาวใหไกเปนวธการใหอาหารทงายและสะดวก

ลกษณะของตฟกไขประกอบดวยตฟกและตเกด

๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร

การเลยงไกพอแมพนธ การเลยงไวเพอขยายพนธ จะตองเลยงแบบควบคมอาหารโดยการปรบลดอาหารทใหโปรตนและพลงงานทไปบำรงการเจรญเตบโตลง แตไปเพมอาหารจำพวกเมลดธญพชมากกวา

การคดเลอกพอแมพนธโดยใชหลกเกณฑดงน ๑. ลกษณะพอพนธ จะตองมรปรางสมบรณแขงแรง อายตงแต ๙ เดอน แตไมเกน ๓ ปและมนำหนกตงแต๒.๕กโลกรมขนไป ๒.ลกษณะแมพนธ จะตองมรปรางสมบรณแขงแรงอายตงแต๗เดอนแตไมเกน๓ปใหไขชดละ๑๐-๑๕ฟองเลยงลกเกงมนสยไมดรายหรอจกตลกไกของตวอน ๓. พอพนธไก๑ตวสามารถคมฝงเพอผสมพนธแมไกไดไมเกน๖ -๑๐ตวและไมควรใหคมฝงนานเกนไปเพราะจะทำใหเกดปญหาเลอดชดในฝงได

การดแลดานสขภาพ

๑.โปรแกรมวคซน วคซนนวคาสเซลไกอาย๑และ๓๐วนโดยการหยอดจมก(ทำซำทกๆ๓เดอน) วคซนฝดาษไกไกอาย๑๔วนโดยการแทงปก(ปละ๑ครง)

๑๖

พอพนธ๑ตวตอแมพนธไมเกน๖–๘ตว

วคซนอหวาตไกไกอาย๑เดอนโดยการฉดเขากลามเนอ(ทำซำทกๆ๓เดอน) วคซนหลอดลมอกเสบ ไกอาย ๗ วนโดยการหยอดจมก (ทำซำทกๆ ๓เดอน)

๒. การสขาภบาล ๑.ดแลความสะอาดภาชนะอปกรณตางๆ ทอยในโรงเรอนและบรเวณใกลเคยงดวยนำสะอาดและยาฆาเชอโรคทกวน ๒.ลกษณะโรงเรอนตองระบายอากาศไดด ปองกนลมโกรก หรอ

ฝนสาด ดานหนาประตเขาโรงเรอนตองมอางนำยาฆาเชอสำหรบจมเทากอนเขาโรงเรอน ๓. ไกจะตองไดรบอาหารและนำทสะอาด ตองประมาณอาหารทใหในแตละวนใหพอดกบความตองการของไกไมควรเหลอสะสมไว นำควรเปลยนเชา - เยนทกวน ๔. กรณไกปวยควรแยกไกปวยออกจากฝงเพอปองกนการระบาดไปยงไกตวอนในฝง๑ถาไกปวยตายควรเผาหรอฝงซากทนท ๕. ชวงอากาศเปลยนแปลงหรอมการเคลอนยาย ไกอาจปวยได ควรละลายไวตามนใหไกกนทงฝงเพอใหไกแขงแรงและมสขภาพด

๑๗๑๗คมอการเลยงไกดำภพาน

๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร๑๘

โรคทสำคญในสตวปก

โรคขขาว สาเหตเชอแบคทเรยพวกซลโมเนลลา การตดตอตฟกไขตฟกเครองมอเครองใช อาการไกเลกรนแรงเมอลกไกอายได๓-๔วนทองเสยมอจจาระขาวตดกนหงอยซมขนยงหายใจหอบจะตายเมออาย๗-๑๒วนตวทรอดจะแคระแกรนไกใหญมอาการอกเสบของรงไขและทอนำไข การปองกนใชยาฟราโซลโนหรอยาประเภทซลฟาบางชนด

โรคอหวาต สาเหตเชอแบคทเรยคอปาสเจอเรลลา การตดตอการสมผสทางนำทางอาหาร อาการมชนดรนแรงและชนดเรอรงเปดไกจะตายอยางรวดเรวเบออาหารทองเสยมอจจาระสเขยวปนเหลองตดกนหงอยซมขนยงหายใจหอบหงอนและเหนยงมสคลำจะตายใน๒-๓วน การปองกน ยาซลฟาควนอกซาลน หรอยาปฏชวนะ และการสขาภบาลสตว

๖. ทำการถายพยาธไกทก๒เดอนอยางสมำเสมอ ๗.ควรมตยาประจำในฟารมเชนยาปฏชวนะยาบำรงและไวตามน ๘. กอนนำไกจากภายนอกเขามาเลยงควรกกดอาการกอนอยางนอย๑๕วนกอนนำเขารวมฝง

คมอการเลยงไกดำภพาน ๑๙

โรคหวดตดตอ สาเหตเชอแบคทเรย การตดตอการสมผสอากาศ อาการ ไกมนำมกนำตา หนาบวม มแผนฝาสเหลองคลายเนยเกดขนในปากและจมก เปนมากตาจะแดง ใตตาบวม ยนหลบตา ขนพอง อาจเกดปอดบวมทำใหตายได การปองกนใชยาปฏชวนะสเตรปโตไมซนหรอยาซลฟาเชนซลฟาโมโนเมททอกซนและการสขาภบาลสตว

โรคนวคลาสเซล สาเหตเชอไวรส การตดตอการสมผสทางนำทางอาหารเครองมอเครองใช อาการ มความรนแรงของเชอแตกตางกนดงน ชนดรนแรงมาก ชนดรนแรงปานกลาง ชนดรนแรงนอย ชนดรนแรงมากจะทำใหไกตายเรว การรบเชอเปนเวลา๓-๖วนจะทำใหเกดอาการทางระบบหายใจระบบประสาทรวมกนอาการทางระบบหายใจไกจะหายใจลำบากอาปากหายใจอาการทางระบบประสาทไกคอบดเดนหมนเปนวง หรอเดนถอยหลง พรอมกบมอาการทองรวง อจจาระเปนสเขยวไกจะตายภายใน๒-๓วน การปองกนไมมยารกษาแตมการทำวคซนปองกนโรคเนนการสขาภบาล

โรคหลอดลมอกเสบ สาเหตเชอไวรส การตดตอทางอากาศ อาการมอาการคลายหวดในลกไกอายตำกวา๓สปดาหลกไกจะแสดงอาการหลงรบเชอภายใน ๑๕ - ๑๖ ชงโมง อาการหายใจลำบาก มเสยงครดคราด ลกไกจะตายเพราะมเมอกใสอดในหลอดลม โรคนมอตราการตายนอย แตมผลกระทบตอรงไขไขผดปกตแมไกไขทำใหไกใขลด

ความเครยด สาเหตสภาพอากาศเปลยนแปลงการจบไกไกไดกนอาหารไมเพยงพอการทำวคซนไกการเคลอนยายสตว

๑๙ ผลสำเรจทโดดเดนของศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดำร๒๐

การปองกนโดยการใชยาปฏชวนะหรอวตามนรวมละลายนำใหไกดมลวงหนากอนหรอในวนทพบวาไกไดเผชญกบสงททำใหเกดความเครยดขน

โรคพยาธ พยาธภายนอก เชน เหา ไร และการรกษาโรคพยาธภายนอกอาจทำไดโดยการจบไกจมลงในนำยาทละลายดวยยาฆาแมลงพวก เซฟวน ความเขมขน ๐.๕เปอรเซนตตอนำ๑แกลลอนหรอใชมาลาไธออน๑เปอรเซนตตอนำ๑แกลลอนการจบไกจมควรใสถงมอยางใหเรยบรอย เพอปองกนไมใหยาถกดดซมผานเขาทางผวหนงของมนษยในระหวางการจมยานนควรใชมอลบยอนขนไกเพอใหยาสวนมากแทรกซมเขาไปตามซอกขนไก พยาธภายในวธการกำจดโดยใชยาถายพยาธผสมในอาหารใหไกกน

ตนทนและคาตอบแทนในการผลตไกดำภพาน

การเลยงไกดำภพาน สามารถจำหนายเปนรายไดใหกบเกษตรกรไดมากถง ๓เทาตวเมอเปรยบเทยบกบราคาไกพนเมองทวไปโดยใชระยะเวลาการเลยงประมาณ๔เดอนทไกดำภพาน๑ตวจะไดนำหนกประมาณ๐.๗-๑กโลกรมซงเลยงภายใตระบบการเลยงปลอยหากนอสระเหมอนการเลยงไกพนเมองโดยสามารถจำหนายไดตวละ๒๐๐-๒๕๐บาทในขณะทไกพนเมองจำหนายไดราคาประมาณตวละ๖๐-๘๐บาทเทานนและหากเกษตรมไกดำภพานแมพนธ๑ตวจะสามารถผลตลกไกไดเฉลย๔๐ตวตอปหากจำหนายตวละ๒๐๐บาทจะสามารถผลตลกไกไดเฉลย๔๐ตวตอปหากจำหนายตวละ ๒๐๐ บาท จะสามารถสรางรายไดเสรมใหกบครอบครวไดสงถง๘,๐๐๐บาทตอปและหากเกษตรกรเลยงแมไกรายละ๓แมจะมรายไดเฉลยตอปสงถงประมาณ๒๔,๐๐๐บาท