AKCER KANSER

AKCER KANSERProf. Dr. Ahmet URSAVAGs Hastalklar ADKanser Nedir ?Akcier Kanseri Geliimi

MORTALTE NEDENLER

Erkek Kadn

KANSER

KANSER

100 yl nce akcier kanseri sralamada kanc sradayd ?A) 1.sradaB) 3. sradaC) sralamada deildiD) fikrim yok CEVAP : Sralamada deildiAKCER KANSER1912 ylnda Adler primary malignant growths of the lungs and bronchi adl bir kitap yaynlad.Bu kitapta literatrde bulduu 374 vakay deerlendirdi.Sigara tketiminin 1.Dnya savanda artmasyla hasta saysnda art olmaya balamtr.

AKCER KANSERYirminci yy banda ABDde akcier kanseri yzbinde 5den azdr.1998de Belika ve skoyada rakam yzbinde 75lere ulamtr.1999 ylna gelindiinde gelien lkelerde yzbinde 14, gelimi lkelerde yzbinde 71 olmutur.

AKCER KANSERTm dnyadaki kanserlerin %13 ve lmlerin %18inden sorumludur.Her yl akcier kanserli hasta saysnda %0.5 art olmaktadr.ABDde yllk insidens yzbinde 61.2.lkemizde ;Erkeklerde yzbinde 41.7Kadnlarda yzbinde 4.8

zmir E: 57.3K: 6.2Trkiyede yaa standardize edilmi akcier kanser insidensiSivasE: 38.7K: 6.6TrabzonE: 48.9K: 4.1ErzurumE: 36.5K: 5.2DiyarbakrE: 13.7K: 2.1AntalyaE: 25.8K: 3.4BursaE: 35.5K: 3.5Total E:41.7 K:4.8n/100.000Akcier kanserlerinde risk faktrleriSigara iimiPasif sigara maruziyetiGenetik faktrlerMesleki nedenlerCinsDiyetKronik akcier hastalklarSigara-Akcier Kanseri

Risk faktrleriT.T.D. Akcier ve plevra maligniteleri alma grubuSigara iimi% 91.5evresel asbest maruziyeti% 11.6Ailede akcier kanseri% 9.6Tberkloza bal fibrotik skar% 7.0Skara bitiik tmr%2.8KOAH% 21.6Kollajen ba dokusu hastal% 0.2Idyopatik pulmoner fibrozis% 0.3Akcier kanseri erken dnemde yakalanabilir mi?Akcier kanserlerinde semptom ortaya ktnda hastalk ileri bir evrede olmaktadr.Bazen baka nedenlerle ( pnmoni, kalb yetmezlii vb..) ekilen grafi, bronkoskopi ile erken dnemde saptanmaktadrlar.Tarama testleri fayda salayabilir mi?

Lead-time biasAkcier kanseri spesifik sakalm akcier kanseri tansndan lme kadar geen zamandr. Akcier kanseri semptomlardan nce taramayla bulunursa ilk semptomlarn ortaya kna kadar olan zaman lead zamandr. Erken tannn sakalma etkisi olmasa dahi taramayla tan konan hastalarda daha uzun bir sakalm elde edilir. Tarama testlerinin faydal olabilmesi iin semptom ve bulgulardan nce hastal bulmaldr ve mortalite azalmasna neden olmaldr. AKCER KANSERLERNN HSTOLOJK TPLERE GRE DAILIMI HCRE TP ORAN (%) Dnya Trkiye

Kk Hcreli 19 20 Yass Hcreli 39 45Adenokanser 27 20Byk Hcreli 10 2Dier 8 12Histolojik tipler (Trkiye)N%Squamous214529.4Adeno126317.3 (BAC) 40 0.6Large cell1161.6Adenosquamous240.3NSCLC, unspecified168123.0Small cell112915.5Sarcomatoid carcinoma 240.3Carcinoid350.5Salivary gland-type50.07Other87412.0NSCLC5259 %71.92121Large cellSmall cellSquamous AdenoTotalErkek1042.5%103024.4%206548.9%102024.2%4219100%Kadn122.8%9922.8%8018.4%24356.0%434100%Cinsiyet ve histolojik tip AKCER KANSER TANISIAnamnez ve Fizik muayeneRadyolojik grntlemePosteroanterior Akcier GrafisiBilgisayarl TomografiMagnetik rezonans grntleme

PET

Histopatolojik tanBronkoskopiTorasentez ve plevral biyopsilerTranstorakal biyopsilerCerrahi ilemlerTorakoskopiMediastinoskopiTorakotomiAkcier kanserinde semptom ve bulgularPrimer tmrn bymesiTmrn mediastene blgesel yaylmTmrn sistemik yaylmParaneoplastik sendromlarn oluumuna bal semptom ve bulgular.AKCER KANSERNN TANI AAMASINDA SEMPTOMLAR SEMPTOM(GENEL)%(TRKYE)ksrk 46 59Kilo kayb32 46Dispne 42Gs ars30 27Hemoptizi27 24Ate28 0Asemptomatik15 3Primer tmre bal semptom ve bulgularksrkNefes darlGs arsHemoptiziBalgamTmrn mediastene yaylmna bal semptom ve bulgularVena kava sperior sendromuDisfajiSes ksklHorner sendromuWheezing, stridorLokal yaylm

Tmrn sistemik etkileriAteKilo kaybtahszlkHalsizlikKemik arlarMetastaza bal semptom ve bulgularParaneoplastik sendromlaromak parmak,Hipertrofik OsteoartropatiUygunsuz ADH salnmCushing sendromuHiperkalsemiEaton Lambert sendromuDermatolojik grnmlerHematolojik grnmler

AKCER KANSER TANISINDA GRNTLEME YNTEMLER

AKCER KANSER TANISINDA GRNTLEME YNTEMLER

AKCER KANSER TANISINDA GRNTLEME YNTEMLER

AKCER KANSER TANISINDA GRNTLEME YNTEMLER

AKCER KANSER TANISINDA GRNTLEME YNTEMLER

AKCER KANSER TANISINDA GRNTLEME YNTEMLER

AKCER KANSERNDE TANI AAMASINDA RADYOLOJK BULGULAR*RADYOLOJK BULGU%Normal 2Periferik kitle43Santral +mediastinal kitle52Obstruksiyon37Plevral effzyon22 *Quinn D.et al. Chest 1996;110:1474-1479Akcier kanserlerinde FDG-PETSoliter pulmoner nodllerin karakteri,Evreleme,Nks belirleme ve yeniden evreleme,Tedaviye yantn belirlenmesi,Radyoterapi planlama,Prognoz tahmini,Plevral malignitelerin tans ve evrelendirme,

Akcier kanserlerinde FDG-PETEn sk yanl pozitiflik nedenleri tberkloz, sarkoidoz, aspergilloz ve dier baz infeksiyonlardrDk metabolik aktiviteli tmrler FDG-PETde yanl negatif sonu verebilmektedirler. Ayrca, PETin snrl uzaysal znrl nedeniyle 1 cmden kk lezyonlarda (zellikle < 6 mm) yanl negatif sonu oran artmaktadr. Hiperglisemi de kompetetif inhibisyonla FDGnin tmr uptakeini azaltaca iin potansiyel olarak yanl negatiflik nedeni olabilmektedir.

POSITRON EMISSION TOMOGRAPHY

KEMK SNTGRAFS

DOKU VE HCRE RNEKLEMESBalgam sitolojisine biyopsileriBronkoskopi

BRONKOSKOP

EBUS (Endobronchial ultrasonography) Pulmoner yaplarn ve trakeobroniyal sistemin ayrntl grnmn salar.Trakeobroniyal tmral lezyonun derinliini saptar.Lezyonun pulmoner arter ve ven, hiler yaplarla ilikisini, tmral invazyonun derecesini gsterir.Paratrakeal, peribroniyal ve metastatik lezyonlar gsterir ve ine biyopsisine nderlik eder.Periferal pulmoner lezyonlarn yerini gstermede ve tansnda kullanlabilir.EBUS- TBNA

DOKU VE HCRE RNEKLEMESMediastinoskopi ve mediastinostomiTorasentez ve TorakoskopiKemik ilii biyopsisi (zellikle LDHnn yksek olduu kk hcreli akcier kanserlerinde)Tam kan ve rutin biyokimya incelemeleriEVRELEMESon yllarda akcier kanseri evrelemesinde nemli gelimeler olmutur.Evreleme TNM sistemine gre yaplr.1970 lere dek sadece klinik ve direkt radyolojik evreleme yaplrd. Daha sonra CT kullanma girdi ve olduka faydal bilgiler salamtr.PETin kullanma girmesiyle evrelemede yeni bir dnem balamtr.Pattern of lung cancer in Turkey study Turkish Thoracic Society,Lung and Pleural Malignancies Study GroupRespiration 2002; 69: 207-210Non-small cell lung cancer* Stage I 5.6% Stage II 7.7% Stage IIIA 14.2% Stage IIIB 32.1% Stage IV 40.4%Small cell lung cancer ** Limited disease 37.9% Extensive disease 62.1%TNM durumuna gre 5 ylllk sakalmKHDAKEvre

IAIBIIAIIBIIIAIIIBIVTNM

T1N0M0T2N0M0T1N1M0T2N1M0 or T3N0M0T1-3N2M0 orT3N1M0T4NanyM0 or TanyN3M0TanyNanyM15-yl sakalm (%)

6138342413 5 1Mountain 199757Survival progressively declines as the stage of disease at presentation advances.1

ReferenceMountain CF. Chest 1997; 111: 1710-1717.

Multidisipliner YaklamGs HastalklarGs CerrahisiMedikal OnkolojiRadyasyon OnkolojisiRadyolojiPatolojiYardmc Salk Personeli BirimleriAkcier Kanseri Tedavisine Yn Veren Koullar1)Tmrn histopatolojisi2) Hastaln evresi3) Hastann performans durumuKk Hcre D Akcier KanseriHastalar ncelikle cerrahi adan deerlendirilmelidir.Hasta opere edilebilir mi?Rutin kardiyovaskler deerlendirmeBasit spirometriArter kan gazVentilasyon / Perfzyon sintigrafisiKk Hcre D Akcier KanseriEvre I ve II hastalar rezeke edilebilen hastalar olup, olanak varsa cerrahi olarak tedavi edilmelidir.Evre IIIA cerrahi ? medikal ?Evre IIIB ve IV cerrahiye uygun olmayp kemoterapi ? radyoterapi ? destek ?

Kk Hcre D Akcier KanseriEvre I ve II cerrahiEvre IIIA neoadjuvan kemoterapi ( Aratrma )Evre IIIA ve IIIB kombine tedavi ( KT+RT )Evre IV sistemik kemoterapi KARNOFSKY PERFORMANS SKALASI100ikayeti yok, hastalk bulgusu yok, normal90Normal aktivitesini srdrebilen, hastalk ikayet veya bulgular minimal 80Normal aktivitesine yakn, hastala ait baz belirti ve bulgular olan70Kendine bakabilen, ancak normal aktivitesi azalm ve aktif alma yapamayan60Gerektiinde yardmla fakat sklkla, kendi ihtiyalarn karlayabilen50Sklkla yardmla ve medikal destekle ihtiyalarn karlayabilen40Srekli zel yardm ve bakm gerektiren30Ciddi dkn olan ve hastane artlarnda yardm edilmesi gereken20 ok hasta, kesinlikle hastanede ve aktif destek tedavisine ihtiyac olan 10lmcl derecede olanPERFORMANS DURUMUECOG 0 ve 1 iyi performans ( Normal ve gnlk aktivitelerde azalma olmakszn hafif halsizlik )ECOG 2 ( Uyank kald saatlerin %50den daha fazlasnda yatak dnda olmak)ECOG 3 ve 4 kt performans ( Uyank kald saatlerin %50 den fazlasn yatakta geirmek, kendi iini yapamamak )CERRAH TEDAVRezektabilite nedir?Primer tmrn ve tm lokal yaylmnn tam olarak uzaklatrlmasdr.Tam rezeksiyonda ; Tmr snrlar tamamen hastalksz olmal,Satellit nodller incelenmeli, Mediastinal lenf bezleri deerlendirilmelidir. OPERATF RSKN BELRLENMESFEV1 < 800 ml ise morbidite ve mortalite artmaktadrOperasyon ncesi belirlenen FEV1 deerleri, tahmini postoperatif FEV1 deerleri ile karlatrlmaldr.PaCO2> 45 mmHg ise postoperatif risk artmaktadr,300 metreyi 6 dak.da yryemeyen, veya 3 kat merdiven kamayan kiide, operatif mortalite yksektir. SaO2 nin egzersiz sonrasi > % 4 azalmas da yksek risk gstergesidirFONKSYONEL AIDAN REZEKSYON NCES DEERLENDRMEPostbronkodilatatr - FEV1 > 1.5 litre ise lobektomi, FEV1> 2 L ise pnmonektomi yaplabilir leri yataki hastalarda pnmonektominin riski arttrd dikkate alnmaldr>70 ya , Evre I ve II olgularda, ileri ya operasyon kararn etkilememelidir.PALYATF RADYOTERAPHavayolu ObstrksiyonuHemoptiziVena Kava Sperior SendromuKemik metastazlarSpinal kord kompresyonuBeyin metastazEvre I kk hcre d akcier kanseriCerrahi tedavinin dier tedavi ekilleriyle karlatrld randomize byk almalar yoktur.Cerrahi olarak kontrendikasyon yoksa temel tedavi cerrahi olmaldr.Pnmonektomi,lobektomi, segmentektomi ve wedge rezeksiyon uygulanabilir.Neoadjuvan ve adjuvan kemoterapinin tedavide yeri yoktur.Evre II kk hcre d akcier kanseriTedavi cerrahidir. Cerrahi sonras adjuvan radyoterapi uygulanmamaldr.Cerrahi sonras adjuvan kemoterapi standart olarak uygulanmaz.Baz almalar vardr.Cerrahi sonras adjuvan radyoterapi lokal nks nlese de sakalm uzatmaz. Bu nedenle nerilmez.Evre IIIA kk hcre d akcier kanseriIIIA1:Rezeksiyon materyalinde beklenmedik lenf nodu metastazIIIA2:ntraoperatif olarak tek bir lenf nodl metastazIIIA3:Torakotomi ncesinde -mediastinoskopi , PET ) bulunan lenf nodl metastaz ( tek veya fazla )IIIA4:Birden fazla lenf nodl metastaz, bulky hastalk

Evre IV kk hcre d akcier kanseri PS: 0-1 olan kiilere KT uygulanmal, 3-4 olan kiilere KT verilmemeli, 2 olan olgular kiisel bazda deerlendirilmeli

Cinsiyet, ya, metastaz zellikleri ve histolojik subtip KT kararn etkilememeliKk Hcreli Akcier KanseriSnrl evre olgularda, median SK sresi; 15.5 ay iken, yaygn evre hastalarda bu sre; 7.2 aydr

Snrl evrede; PS >2 olmas ve >60 ya, olumsuz prognostik faktrler iken, artm LDH dzeyi de nemli bir parametre

Yaygn evrede; PS>2 olmas prognozu ktletirmekte, ya nemini kaybetmekte, LDH nemini korumaktaKk Hcreli Akcier KanseriRutin evrelemede anamnez, fizik muayene, tam kan saym, kan biyokimyas, bilgisayarl toraks ve abdomen tomografisi , beyin CT veya MR incelemesi.PET scanning rutin evrelemede nerilmez.KHAK EvrelemeYaygn:Tmr bir hemitoraksa snrl deil, uzak metastaz varPDQ Guidelines 2000Snrl:Tmr orijin ald hemitoraksla snrl, mediasten ve supraklavikuler tutulum mevcut

75Metastatic disease is present at diagnosis in most patients with SCLC. Thus, survival is usually not affected by small changes in the amount of locoregional tumor involvement, as it is for NSCLC. Thus, the detailed TNM staging previously described, although relevant is not commonly employed for staging SCLC. Instead, a simple 2-stage system, limited or extensive stage SCLC, is used. In limited-stage disease the tumor is confined to the hemithorax of origin, the mediastinum and the supraclavicular nodes, which can be encompassed within a tolerable radiation therapy port.1 The extensive-stage of SCLC encompasses any tumor too widespread to be included within the definition of limited-stage and any patients with distant metastasis.1 1.Zelen M. Cancer Chemother Rep 1973; 4: 31-42.

KK HCREL AKCER KANSER SINIRLI HASTALIK Tedavide temel prensip; Kombinasyon Kemoterapisi ve Toraks Radyoterapisidir.

Kk Hcreli Akcier KanseriHer evrede kadnlarda prognoz daha iyiSnrl evre olgulardan kemoradyoterapi uygulananlarda 2 yllk SK oranlar daha yksekSnrl evrede % 4.5 olgu >5 yl yaamaktaYaygn evrede % 4.5 olgu >2 yl yaamakta

Kk Hcreli Akcier KanseriYaygn hastalkl hastalarda 4-6 kr kemoterapi yeterlidir. Cisplatin-carboplatin temelli tedavi uygulanmaldr.Cisplatin etoposid ile kombine edilmelidir.Kk Hcreli Akcier KanseriNks ve direnli olgularda daha ileri kemoterapiler nerilir. Performans iyi, yal hastalara cisplatin verilebilir. Kt prognostik faktrleri olan yal hastalarda da kemoterapi dnlmelidir.Kk Hcreli Akcier KanseriEvre I kk hcreli akcier kanserlerinde cerrahi tedavi sonras platin temelli adjuvan kemoterapi verilmelidir.Palyasyon ve yaam kalitesiHastalarn ou semptomatiktir.ksrk,hemoptizi, gs ars,nefes darlKilo kayb, halsizlik, performansn bozulmas gibi semptomlar vardr.YAAM KALTESYaam kalitesi semptomatik rahatlama veya performans durumundan deerlendirilir.FACT-L (functional assesment of cancer therapy ) - lungBazal , 6 hafta , 12 hafta , 6 ay lmler yaplr.Fiziksel, fonksiyonel, emosyonel ve sosyal iyilik halini akcier kanser semptomlaryla birlikte deerlendirir. (Trial outcome index)AKCER KANSERL HASTALARDA ZLEMHastann primer tansn koyan ve balang tedavisini yapan/planlayan doktor veya nite, izlemini stlenmelidir

Kratif tedavi yaplan olgularn sigaray brakmas salanmaldr

Cerrahi, KT veya RT uygulanm hastalarn, tedaviler sonrasnda iyi izlenmesi, izlem srasnda gereksiz tetkiklerden kanlmas esastr

Rezeksiyon yaplm akcier kanserinde lokal ve uzak nksler; tmrn evresine gre deimekle birlikte; ilk 2 ylda % 50, 5 ylda % 90 orannda ortaya kmakta, % 2-15 orannda ikinci primer tmrler gelimektedir

Nks/rekrrens oranlar; evre Ide %20-30, evre IIde % 50, evre IIIde % 70-80dir AKCER KANSERL HASTALARDA ZLEMMSKCC kratif bir tedavi sonras;

lk yl 3 ayda birkinci yl 4 ayda bir3. Ve 4. yl 6 ayda birSonra ylda bir kontrol nermekte

Her kontrolde; fizik muayene/ PA ve yan grafiler, 6 ay arayla BT yaplmas bugn kabul gren yaklam