การพยากรณกระแสไฟฟาขดของโดยใชเทคนคเหมองขอมล กรณศกษาการไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลาง

โดย

นางสาววทตา คาผล

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร วทยาศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาการบรหารเทคโนโลย วทยาลยนวตกรรม มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ปการศกษา 2558 ลขสทธของมหาวทยาลยธรรมศาสตร

การพยากรณกระแสไฟฟาขดของโดยใชเทคนคเหมองขอมล กรณศกษาการไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลาง

โดย

นางสาววทตา คาผล

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร วทยาศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาการบรหารเทคโนโลย วทยาลยนวตกรรม มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ปการศกษา 2558 ลขสทธของมหาวทยาลยธรรมศาสตร

FORECASTING OF POWER OUTAGES CAUSE USING DATA MINING TECHNIQUES A CASE STUDY OF PROVINCIAL ELECTRICITY

By

MISS WITITA KAPOL

A THESIS SUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS

FOR THE DEGREE OF MASTER OF SCIENCE TECHNOLOGY MANAGEMENT

COLLEGE OF INNOVATION THAMMASAT UNIVERSITY

ACADEMIC YEAR 2015 COPYRIGHT OF THAMMASAT UNIVERSITY

(1)

บทคดยอ

การพยากรณกระแสไฟฟาขดของโดยใชเทคนคการท าเหมองขอมล กรณศกษา การไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลาง มวตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมและวเคราะหตวแปรทมผลตอความสญเสยเมอเกดกระแสไฟฟาขดของแลวน ามาวางแผนเพอปองการเกดกระแสไฟฟาขดของ โดยด าเนนการเลอกวเคราะหการเกดกระแสไฟฟาขดของ ของการไฟฟาสวนภมภาคเขต 3 ภาคกลาง จากการศกษาไดท าการพยากรณการเกดกระแสไฟฟาขดของ โดยผศกษาวจยสามารถสรปผลการวจยจากขอมลสถตกระแสไฟฟาขดของระหวางป 2555-2557 ซงมการวเคราะหขอมลรวมกนโดยใชเทคนคการจดกลม (Cluster Analysis) ดวยวธ Kmean ในงานวจยนสามารถแบงกลมตวแบบพยากรณได 7 กลมเนองมาจากการแบงกลมขอมล ตวอยางมขนาดเลก หรอไมหลากหลายเกนไป ท าใหผลจากการวเคราะหดงกลาวสามารถน าไปใชวางแผนระบบไฟฟาสวนภมภาคไดอยางแมนย าขนและ การจ าแนกประเภท (Classification) ดวยวธตนไมการตดสนใจ (Decision tree) เพอใหตวแบบพยากรณมประสทธภาพสงสด อกทงยงรวบรวมขอมลตามกรอบการพฒนาเหมองขอมลแบบ CRISP-DM ซงจะท าใหไดผลลพธขอมลกระแสไฟฟาขดของมความนาเชอถอมากขน ค าส าคญ : กระแสไฟฟาขดของ, ความเชอถอไดของระบบไฟฟา, การท าเหมองขอมล

หวขอวทยานพนธ การพยากรณกระแสไฟฟาขดของโดยใชเทคนคการท าเหมองขอมล กรณศกษาการไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลาง

ชอผเขยน นางสาววทตา คาผล ชอปรญญา วทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา/คณะ/มหาวทยาลย สาขาวชาการบรหารเทคโนโลย

วทยาลยนวตกรรม มหาวทยาลยธรรมศาสตร

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ ดร. กมล เกยรตเรองกมลา ปการศกษา 2558

(2)

Thesis Title FORECASTING OF POWER OUTAGES CAUSE USING DATA MINING TECHNIQUES A CASE STUDY OF PROVINCIAL ELECTRICITY AUTHORITY IN CENTRAL 3 AREA Author Miss Witita Kapol Degree Master of Science Department/Faculty/University Technology Management College of Innovation Thammasat University Thesis Advisor Dr. Kamol Keatruangkamala Academic Year 2015

ABSTRACT

The Forecasting of Power Outages Cause Using Data Mining Techniques A

Case Study of Provincial Electricity Authority (PEA) in Central 3 Area. The purpose is to study and analyze the variables that affect the value of the loss when a power failure can be planned to prevent the occurrence of power outages. The analysis of the power outages. Nakhonpathom Provincial Electricity Authority In the study, the predictive power outages occur. The research is based on statistical power outages during the years 2555-2557, which provides for the sharing of technical analysis, cluster analysis and classification of CRISP-DM, which makes the resulting data, power outages are more reliable. Because of the segmented data, making the sample size is smaller. Results from the analysis will help the utility can be used to more precisely plan the PEA. Keywords : Power Outages, Reliability, Data Mining

(3)

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไปไดดวยด เนองจากไดรบความกรณา และการชแนะทเ ป นป ร ะ โ ยชน จ า กก ร รม า ธ ก า ร ว ท ย าน พนธ ท กท า น ขอขอบ พระคณ ท า นอาจ า ร ย ดร. ประวทย เขมะสนนท ประธานกรรมการวทยานพนธ ดร. สนตธร บญเจอ กรรมการสอบวทยานพนธ ทใหความกรณาสละเวลามาเปนกรรมการและคอยแนะน า โดยเฉพาะ ดร. กมล เกยรตเรองกมลา กรรมการและทปรกษาวทยานพนธทคอยชแนะ แกไขขอบกพรองตาง ๆ และแนะน าใหค าปรกษา ผศกษาขอกราบขอบพระคณทกทานเปนอยางสงมา ณ โอกาสน

ขอขอบคณผเชยวชาญทางการไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลาง นายภกพงค วงษพนธา ทไดใหขอมลทเปนประโยชนในการศกษาครงนรวมไปถงพ เจาหนาทฝายปฏบตงานทใหขอเสนอแนะอกทงยงใหความรวมมอในการด าเนนการทดลองใชตวแบบพยากรณ

หากผลการศกษานมขอบกพรองประการใด ผศกษาขอนอมรบไวเพอปรบปรง แกไขในการศกษาครงตอไป

นางสาววทตา คาผล

(4)

สารบญ หนา

บทคดยอภาษาไทย (1)

บทคดยอภาษาองกฤษ (2) กตตกรรมประกาศ (3)

สารบญตาราง (8)

สารบญภาพ (9)

บทท 1 บทน า

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงคของงานวจย 5

1.3 ขอบเขตของงานวจย 5 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 5 1.5 ระยะเวลาการท าวจย 6 1.6 นยามศพท 7 บทท 2 วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ 8

2.1 กระแสไฟฟาขดของและแนวทางปองกนกระแสไฟฟาขดของ 8 2.1.1 ประเภทของกระแสไฟฟาขดของ 9 2.1.2 ปจจยทกอใหเกดกระแสไฟฟาขดของ 11 2.1.3 ผลกระทบจากการเกดกระแสไฟฟาขดของ 13 2.1.4 วธการปองกนกระแสไฟฟาขดของเบองตน 14

(5)

2.2 ทฤษฎการวเคราะหขอมล 16 2.2.1 การท าเหมองขอมล 16

2.2.1.1 ววฒนาการของการท าเหมองขอมล 18 2.2.1.2 ประเภทขอมลทใชในการท าเหมองขอมล 18

2.2.2 การจ าแนกกลมตวแปรดวยเทคนค (Cluster Analysis) 19 2.2.2.1 เทคนคจ าแนกกลมตวแปร 19 2.2.2.2 วตถประสงคของ Cluster Analysis 19 2.2.2.3 คณสมบตของเทคนค Cluster Analysis 19 2.2.3 การจ าแนกประเภท (Classification) 20

2.3 งานวจยทเกยวของ 21 บทท 3 วธการวจย 27

3.1 ขอบเขตการวจยและรปแบบการวจย 27 3.2 ขนาดของประชากรทศกษา 27 3.3 ฐานขอมลทศกษา 27 3.4 เครองมอทใชในการวจย 28

3.4.1 เครองมอท าการวเคราะหขอมลดวยเทคนคเหมองขอมล 28 3.4.2 โปรแกรมทใชในการประมวลผล 28

3.5 การเกบรวบรวมขอมล 28 บทท 4 ผลการวจยและอภปรายผล 35 4.1 ขนตอนท 1 ความเขาใจการเกดกระแสไฟฟาขดของ 35 4.2 ขนตอนท 2 ความเขาใจเกยวขอมลกระแสไฟฟาขดของ 36 4.2.1 การเกบรวบรวมขอมลเบองตน 36 4.2.2 การอธบายขอมล 36

4.3 ขนตอนท 3 การเตรยมขอมลกระแสไฟฟาขดของ 37

(6) 4.3.1 การคดเลอกขอมล 37

4.3.2 การท าความสะอาดขอมล 38 4.3.3 การรวบรวมขอมล 38 4.3.4 การเปลยนรปแบบขอมล 38

4.4 ขนตอนท 4 การพฒนาตวแบบ 38 4.4.1 การจดกลม 38 4.4.2 เทคนคตนไมการตดสนใจ 42 4.4.3 การแสไฟฟาขดของ Predict Modeling 43 4.4.3.1 ผลการประมวลกลมท 1 43

4.4.3.2 ผลการประมวลกลมท 2 45 4.4.3.3 ผลการประมวลกลมท 3 47 4.4.3.4 ผลการประมวลกลมท 4 49 4.4.3.5 ผลการประมวลกลมท 5 51 4.4.3.6 ผลการประมวลกลมท 6 53 4.4.3.7 ผลการประมวลกลมท 7 55

4.5 ขนตอนท 5 การทดสอบตวแบบ 57 4.5.1 การประเมนผล 57 4.5.2 กระบวนการตรวจทาน 57 4.5.3 การก าหนดขนตอนขนถดไป 58 4.6 ขนตอนท 6 การน าตวแบบไปใชงาน 58 4.6.1 แผนการตดตามและการบ ารงรกษา 58 บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ 60 5.1 สรปผลการวจย 60 5.2 ปญหาและอปสรรค 68 5.2.1 ระยะเวลาในการวจย 68 5.2.2 ขอมล 68 5.2.3 โปรแกรม 68

5.3 ขอเสนอแนะ 69

(7)

5.3.1 เทคนคการท าเหมองขอมล 69 5.3.2 อปกรณ 69 5.4 แนวทางการวจยขนตอไป 69 รายการอางอง 70 ภาคผนวก 73 ประวตผเขยน 74

(8)

สารบญตาราง

ตารางท หนา 1.1 ระยะเวลาในการท าวจย 6 2.1 สรปวรรณกรรมทเกยวของ 24 2.2 สรปปจจยทท าใหเกดกระแสไฟฟาขดของ 25 3.1 ขอมลทน ามาใช 31 4.1 การอธบายขอมล 36 4.2 แสดงรายละเอยดของกลม Cluster 0-3 41 4.3 แสดงรายละเอยดของกลม Cluster 4-7 41 4.4 แสดงตวอยางของกลมขอมลทง 7 กลม 42 5.1 สรปผลการวจยกลมท 1 61 5.2 สรปผลการวจยกลมท 2 62 5.3 สรปผลการวจยกลมท 3 63 5.4 สรปผลการวจยกลมท 4 64 5.5 สรปผลการวจยกลมท 5 65 5.6 สรปผลการวจยกลมท 6 66 5.7 สรปผลการวจยกลมท 7 67

(9)

สารบญภาพ

ภาพท หนา 1.1 เปรยบเทยบหนวยสญเสยป พ.ศ. 2554 - 2557 2 1.2 หนวยสญเสยการไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลาง 3 2.1 แสดงภาวะกระแสไฟฟาตก 9 2.2 แสดงภาวะกระแสไฟฟาปกต 10 2.3 แสดงภาวะกระแสไฟฟาดบ 10 2.4 แสดงภาวะกระแสไฟฟากระชาก 11 2.5 แสดงภาวะกระแสไฟฟาเกน 11 3.1 กระบวนการ CRISP - DM 29 4.1 หนาจอโปรแกรม Weka หลงจากไดปอนขอมลเขาไป 39 4.2 แสดงหนาจอโปรแกรม Weka ในการจดกลม 40 4.3 แสดงการประมวลผล 7 กลม 40 4.4 แสดงหนาจอวธการประมวลผลดวยโปรแกรม Rapid Miner 5 43 4.5 ผลการประมวลขอมลกลมท 1 44 4.6 ผลการประมวลขอมลกลมท 2 46 4.7 ผลการประมวลขอมลกลมท 3 48 4.8 ผลการประมวลขอมลกลมท 4 50 4.9 ผลการประมวลขอมลกลมท 5 52 4.10 ผลการประมวลขอมลกลมท 6 54 4.11 ผลการประมวลขอมลกลมท 7 56

1

บทท 1 บทน า

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา

ปจจบนไฟฟาถอเปนปจจยทส าคญส าหรบมนษยในการทจะด ารงชวตประจ าวน ซงไฟฟามบทบาทกบทกภาคสวน ทงภาคอตสาหกรรม ภาครฐ ภาคเอกชน และภาคธรกจ การใชพลงงานในภาคอตสาหกรรมไฟทงสน 63,418 ลานกโลวตตชวโมง คดเปนสดสวนรอยละ 42.7 ของการใชไฟฟาทงประเทศ รองลงมาคอ ภาคธรกจ ซงมการรวมการใชของภาครฐและองคกรทไมแสวงหาก าไรมการใชพลงงานไฟฟารวมทงสน 51,019 ลานกโลวตตชวโมงเปนสดสวนรอยละ 34.3 ของการใชไฟฟาทงประเทศ ในขณะทภาคครวเรอนใชพลงงานไฟฟาเปนอนดบท 3 จ านวน 32,920 ลานกโลวตตชวโมงและอนดบสดทายสาขาขนสง มการใชพลงงานในการเดนรถไฟฟาของบรษท ระบบขนสงมวลชนกรงเทพ จ ากด บรษท รถไฟฟากรงเทพ จ ากด (มหาชน) และแอรพอรตเรลลงก (ส านกขาวออนไลนไทยพบลกา, 2557) ในการใชพลงงานไฟฟาของทกภาคสวนเหลานซงหนวยงานทมหนาทรบผดชอบดานการจดหาและจดสงก าลงไฟฟา และพลงงานไฟฟาใหแกผ ใช ไฟฟาภายในประเทศไทยม 3 หนวยงานไดแก 1. การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ .) เปนผรบผดชอบดานการจดหาและจดสงก าลงไฟฟาและพลงงานไฟฟาโดยตรงใหแก การไฟฟานครหลวงและการไฟฟาสวนภมภาคเปนหลก 2. การไฟฟานครหลวง (กฟน.) เปนผรบผดชอบดานการจดหาและจดสงก าลงไฟฟาใหแกผใชไฟฟาในเขตพนทกรงเทพมหานคร จงหวดนนทบร และจงหวดสมทรปราการ 3. การไฟฟาสวนภมภาค (กฟภ.) มหนาทจดหาพลงงานไฟฟาใหแกลกคาหรอผใชไฟในพนท 77 จงหวด (ยกเวนจงหวดกรงเทพมหานคร จงหวดนนทบร และจงหวดสมทรปราการ ) ใหสามารถใชไฟฟาไดอยางพอเพยงและมคณภาพหนาทหลกทส าคญของการไฟฟา คอ การจดหาและจดสงก าลงไฟฟา พลงงานไฟฟาใหแกผใชไฟฟาไดอยางมคณภาพตามปรมาณความตองการในราคาและระดบความนาเชอไดของระบบใหมคาสง อกทงตองมการบรหารจดการระบบจ าหน ายไมใหมจดบกพรองหรอปองกนทกวธทางไมใหเกดกระแสไฟฟาขดของ ซงจะสงผลสะทอนตอเนองถงอตราคาไฟฟาใหสงตามไปดวย ในทางกลบกนหากความเชอถอไดของระบบต าอาจเกดเหตการณกระแสไฟฟาขดของบอยครง อนสงผลเสยหายตอธรกจมากเชนกน โดยปรมาณการใชไฟฟาในปจจบนมอตราทเพมสงขนซงมชวงเดอนมนาคม ถง พฤษภาคม ทมการใชไฟฟาสงขนในรอบป

2

ระบบจ าหนายสวนใหญของการไฟฟาสวนภมภาคเปนระบบเหนอดนพาดไปตามแนวถนนทวประเทศเพอสงกระแสไฟฟาใหทกครวเรอนมไฟฟาใชจงมปจจยเสยงทสงผลใหเกดปญหากระแสไฟฟาขดของไดบอยครงและกอใหเกดความสญเสย โดยแตละครงเกดเปนระยะเวลาทแตกตางกนออกไป หนวยความสญเสยในป 2557 มหนวยสญเสยในระบบจ าหนายจ านวน 6845.95 คดเปนรอยละ 5.46 ซงคาสงกวาคาเปาหมาย โดยทางการไฟฟาสวนภมภาคก าหนดไวรอยละ 5.00 เมอเทยบ ป 2556 รอยละ 5.12 ซงเพมขนรอยละ 0.34 ความสญเสยในระบบจ าหนายทเกดขนจะเหนความสญเสยของเขตทมากทสด 3 อนดบ ไดแก อนดบท 1 การไฟฟาสวนภมภาค เขต 2 ภาคกลาง อยท 985.07 ลานหนวย อนดบท 2 การไฟฟาสวนภมภาค เขต 1 ภาคกลาง อยท 866.95 ลานหนวย และอนดบท 3 การไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลาง อยท 795.48 ลานหนวย ดงภาพ

ภาพท 1.1 ภาพเปรยบเทยบหนวยสญเสย ป พ.ศ. 2554 – 2557: รายเขต. จาก รายงานการจ าหนายไฟฟา การไฟฟาสวนภมภาค

ซงทผานมาในอดตการสงการและการปฏบตการแกไขปญหากระแสไฟฟาขดของจะ

ด าเนนการโดยจดสงเจาหนาทพรอมรถแกไขกระแสไฟฟาขดของออกไปตรวจสอบหาสาเหตของไฟดบ การไฟฟาสวนภมภาคจงไดด าเนนโครงการตดตงระบบศนยสงการจายไฟโดยน าเอาเทคโนโลยการควบคมการจายไฟแบบอตโนมตคอระบบ SCADA/DMS มาใชงาน พนกงานผท าหนาทในการสงการควบคมการจายไฟสามารถสงการควบคมอปกรณไฟฟาในสถานไฟฟา หรอในระบบจ าหนายได

ปจจบนการไฟฟาสวนภมภาคเขต 3 ภาคกลางจงหวดนครปฐม ไดตดตงอปกรณชดควบคมระยะไกลในระบบจ าหนาย (Feeder Remote Terminal Unit: FRTU) เขากบอปกรณสวตช

ลานหนวย

3

ตดตอนแรงสงโดยมอปกรณโหลดเบรคสวตช 341 ชด รโคลสเซอร116 ชด และเนองดวยปจจบน เหตการณและปจจบนภายนอกทอาจสงผลกระทบตอการด าเนนงานของการไฟฟาสวนภมภาค (กฟภ.) มจ านวนความรนแรงเพมมากขนซงจะมความเสยงบางประเภททไมสามารถคาดเดาไดลวงหนา เชนภยทางธรรมชาต การกอวนาศกรรม หากเกดเหตการณดงกลาวอาจสงผลให กฟภ .ไมสามารถด าเนนงานไดอยางตอเนองจงสงผลกระทบทางธรกจ โดยความสญเสยทจะเกดขนในการหยดชะงกและไมสามารถด าเนนการไดอยางตอเนอง จะเกดผลกระทบทรนแรงมากขนตามระยะเวลาทผานไป จากภาพท 1.2 แสดงถงแนวโนมหนวยสญเสยของการไฟฟาสวนภมภาคเขต 3 ภาคกลาง ทเพมสงขนในทกๆปจงสงผลใหเกดผลกระทบหรอมลคาความสญเสยใหกบทางการไฟฟาเปนอยางมาก โดยสามารถจ าแนกออกเปนผลกระทบในดานตางๆทควรค านงถง เชน ดานการเงน ดานชอเสยงและภาพลกษณขององคกร ดานผมสวนไดสวนเสยขององคกร เปนตน

ภาพท 1.2 ภาพหนวยสญเสยการไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลาง ป พ.ศ. 2550 – 2557. จากการไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลาง

ลานหนวย

ป

4

ความสญเสยทางดานการเงนในระดบทสงสดการไฟฟาสวนภมภาคจะขาดรายไดหรอเกดคาใชจายในการซอมแซมการด าเนนการ คดเปนจ านวนเงนมากกวา 5% ของรายไดตอเดอน ตอมาในดานชอเสยง ภาพลกษณขององคกร ปรากฏในขาวและสอตางๆเกดขอพพาทหรอการฟองรอง มค ารองเรยนจากผใชบรการ และทส าคญดานผมสวนไดสวนเสยขององคกร มผลกระทบตอคณภาพการใหบรการและประสทธภาพในการปฏบตงานสงมาก พนกงานไมสามารถใหบรการได อกทงผลกระทบตอความเชอถอไดของระบบไฟฟา (Reliability) ทสามารถบงบอกไดดวยคาเกณฑวดคณภาพหรอคาดชนชวดตาง ๆ ไดแก คาความพรอมใชงาน แตคาดชนความเชอถอไดของระบบไฟฟาทสามารถบงบอกถงความสามารถในการจายไฟไดอยางชดเจน คอ SAIFI (System Average Interruption Frequency Index) คาเฉลยเปนจ านวนครงทเกดไฟฟาดบตอจ านวนผใชไฟทงหมด และ SAIDI (System Average Interruption Duration Index) หมายถง คาเฉลยระยะเวลาทเกดไฟดบตอจ านวนผใชไฟทงหมดในการปรบปรงแกไขระบบจ าหนายเพอใหกระแสไฟฟาขดของลดลง โดยทวไปสามารถจ าแนกความเสยหายของระบบไฟฟาขดของไดเปนสองสวน คอ ความเสยหายโดยตรงและความเสยหายโดยออม

ความเสยหายโดยตรงนนเกยวของหรอเกดจากการเกดเหตไฟฟาขดของ เชน การสญเสยในผลผลตอตสาหกรรม วตถดบเสยหายผลกระทบตอความสะดวกสบาย และผลกระทบตอชวตและทรพยสน เปนตน ส าหรบผลโดยออมนนเกดขนเนองจากผลตอเนองทเกดไฟฟาขดของ เชน การโจรกรรมในระหวางไฟฟาขดของ ดงนน หากเกดการขดของ (Contingency) หรอเกดความผดปกต (Abnormal) ขนในระบบไฟฟา ท าใหไมสามารถสงจายพลงงานไฟฟาไปยงผใชไฟไดไมวากรณใดกตามยอมสงผลกระทบตอผใชไฟ สวนการไฟฟาสวนภมภาค ยอมสญเสยรายไดทหายไปในชวงทเกดกระแสไฟฟาขดของ จากความสญเสยและผลกระทบทสงผลตอการไฟฟาสวนภมภาคมความรนแรงท าใหผวจยตระหนกถงปญหา จงศกษาถงแนวทางการแกไขปญหาดวยเทคนคเหมองขอมล (Data Mining) โดยจะท าการส ารวจและวเคราะหขอมลใหอยในรปแบบทเตมไปดวยความหมายและอยในรปของกฎ ในปจจบนขององคกรธรกจสวนใหญจะเผชญปญหาของขอมลดบจ านวนมากแตขอมลทประยกตใชไดนอย จงน าเทคนคเหมองขอมลมาประยกตใชเพอดงความรออกมาจากขอมลจ านวนมากทถกเกบสะสมไว ขนตอนการท างานของเทคนคเหมองขอมลประกอบไปดวย 4 ขนตอนหลก 1. การระบปญหาทเกดขนกบองคกร ท าการระบขอบเขตของขอมลทจะน ามาวเคราะหเพอน ามาท าการแกไขปญหา 2. สวนของการท าเหมองขอมล เปนการน าเทคนคเหมองขอมลท าการเปลยนแปลงขอมลดบใหอยในรปของขอมลทจะน าไปใชไดจรงในองคกร 3. การปฏบตตามขอมล คอ การน าเอาขอมลทเปนผลลพธมาลองปฏบตจรงกบองคกร 4. การวดประสทธภาพจากผลลพธ ท าการตรวจสอบจากรายไดขององคกร วดจากปรมาณของผใชไฟฟาทมความพงพอใจ

5

จากงานวจยนเปนการบรการหรอกระบวนการบรการในรปแบบทแตกตางออกไปจากเดม คอ การผลตไฟฟาหรอปองกนการเกดกระแสไฟฟาขดของไดทนถวงท (Just In Time) รวมถงการบรหารงานคณภาพองคกรรวม (Total Quality Management) เปนตน แสดงใหเหนถงนวตกรรมกระบวนการ (Service Innovation) ทมการประยกตใชกระบวนการใหมๆทสงผลใหกระบวนการผลตกระบวนการบรการโดยรวมมประสทธภาพและประสทธผลสงขนอยางเหนไดชด ไฟฟาจงเปนรากฐานทส าคญของการพฒนาเศรษฐกจและสงคม เหตขดของใดๆทเกดขนในระบบไฟฟาจงสามารถสรางความเสยหายอยางมากตอการด าเนนงานทงภาคธรกจและภาคอตสาหกรรม ดงนนผวจยตองท าการวเคราะหปญหาและศกษาแนวทางการแกไขปญหากระแสไฟฟาขดของหรอท าใหเกดการขดของในระยะเวลาทนอยทสดเทาทจะท าไดเพอชวยลดมลคาความสญเสยของการไฟฟา รวมทงการไฟฟาน าไปใชประกอบการพจารณาการลงทนใหเหมาะสมตอไปในอนาคต 1.2 วตถประสงคของงานวจย

1.2.1 เพอศกษาลกษณะของขอมลและวเคราะหตวแปรทมผลตอการเกดไฟฟาขดของของการไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลาง

1.2.2 ศกษาการท าเหมองขอมลเพอพฒนาตวแบบการพยากรณเพอปองกนการเกดกระแสไฟฟาขดของของการไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลาง 1.3 ขอบเขตของงานวจย

การวจยจะใชการเกบรวบรวมขอมลกระแสไฟฟาขดของ 3 ปยอนหลง (2555-2557) เพอน าไปใชพยากรณการเกดกระแสไฟฟาขดของและวเคราะหความสญเสยเมอเกดกระแสไฟฟาขดของ โดยการใชเทคนคเหมองขอมลชวยพยากรณการเกดกระแสไฟฟาขดของ 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1.4.1 ท าใหทราบถงสาเหตของการเกดกระแสไฟฟาขดของ และชวยใหสามารถแกปญหาการเกดกระแสไฟฟาขดของไดอยางมประสทธภาพ

1.4.2 ไดทราบถงวธการท าเหมองขอมลในการพฒนาตวแบบการพยากรณ และสามารถน าไปพฒนาเปนโปรแกรมคอมพวเตอร

1.4.3 ล ด ค ว า ม ส ญ เ ส ย ข อ ง ก า ร เ ก ด ก ร ะ แ ส ไ ฟ ฟ า ข ด ข อ ง ไ ด

6

1.5 ระยะเวลาการท าวจย การจดท างานวจยเรมตงแต วนท 1 มกราคม 2558 – 30 ธนวาคม 2558 (ระยะเวลา 1 ป) โดยมตารางด าเนนงานดงตอไปน ตารางท 1.1 ระยะเวลาในการท าวจย

ขนตอนการด าเนนงาน

ระยะเวลาการด าเนนงาน ม.ค. 58 ก.พ. 58 ม.ค. 58 เม.ย. 58 พ.ค. 58 ม.ย. 58 ก.ค. 58 ส.ค. 58 ก.ย. 58 ต.ค. 58 พ.ย. 58 ธ.ค. 58

1.เตรยมหวขอวทยานพนธ /เขยนเคาโครงวจย 2.พฒนาแนวคดและรปแบบงานวจย

3.ด าเนนงานวจย(เกบรวบรวมขอมล) 4.สรปผลวเคราะหขอมลและทดสอบ

ผลการวจย

5.เขยนรายงานวจย

6.เสนอรายงานวจย 7.ปรบปรง/แกไขรายงานตามค าแนะน าของ

คณะกรรมการการสอบงานวจย

8.สงรายงานวจยสมบรณ

7

1.6 นยามศพท กระแสไฟฟา คอ ปรมาณประจไฟฟาทเลอนไหลในวงจรไฟฟาตอหนวยวนาท เรยกวา

ปรมาณกระแสไฟฟาไหล แอมแปร คอประจไฟฟา 1 คลอมบเคลอนทผานพนทหนาตดของขดลวดในเวลา 1 วนาท

กระแสไฟฟาขดของ คอ การเกดการขดของ หรอ เกดความผดปกตขนในระบบไฟฟา ท าใหไมสามารถจายพลงงานไฟฟาไปยงผใชไฟไดไมวากรณใดกตาม ซงในการขดของของกระแสไฟฟามกมสาเหตและระยะเวลาทแตกตางกนออกไปในแตละพนท

ความเชอถอไดของระบบกระแสไฟฟา (Reliability) ซงประกอบไปดวยความเพยงพอและความมนคงในระบบ หมายถง ความสามารถของระบบไฟฟาในการจดสงพลงงานสนองตอบความตองการของผใชไฟไดตลอดเวลา รวมถงจดใหมการวางแผนการผลตสวนความมนคง หมายถง ความสามารถในการจดการแกไขเหตขดของทเกดขนในระบบไฟฟา เชน การเกดไฟฟาลดวงจร ความเชอถอไดของระบบไฟฟานบมความส าคญมากขนในการผลตและจดสงไฟฟา

หนวยสญเสย (Losses) เกดความผดปกตในระบบจ าหนายไฟฟา โดยทวไปจะด าเนนการทางดาน Technical เชน การแกไขปญหาไฟตก ไฟดบ การปรบปรงระบบจ าหนายและอนๆ สวนดาน Non-Technical เชน การขโมยการใชไฟ การตรวจสอบมเตอรช ารด

เหมองขอมล (Data Mining) เปนเทคนคเพอคนหารปแบบ (pattern) ของจากขอมลจ านวนมหาศาลโดยอตโนมต โดยใชขนตอนวธจากวชาสถต การเรยนรของเครอง และ การรจ าแบบ หรอในอกนยามหนง การท าเหมองขอมล คอ กระบวนการทกระท ากบขอมลมจ านวนมาก เพอคนหารปแบบ แนวทาง และความสมพนธทซอนอยในชดขอมลนน โดยอาศยหลกสถต การรจ า การเรยนรของเครองและหลกคณตศาสตร

การแบงกลม (Cluster Analysis) เปนเทคนคทใชจ าแนกหรอแบง case หรอแบงตวแปรออกเปนกลมยอย ๆ ตงแต 2 กลมขนไป ในการแบงกลมตวแปร จะใหตวแปรอยในกลมเดยวกนมความสมพนธกนมากกวาตวแปรทอยตางกลมกน ตวแปรทอยตางกลมกนมความสมพนธกนนอยหรอไม

การจ าแนกประเภท (Classification) เปนกระบวนการทใชในการหารปแบบของชดขอมลทมความใกลเคยงกนหรอเหมอนกนมากทสด เพอใชในการท านายชดขอมลวาอยในประเภทใดของชดขอมลทไดท าการแบงไวแลว สามารถแสดงไดหลายรปแบบ เชน กฎการแบง (Classification rule, IF-THEN) การค านวณแบบตนไมการตดสนใจ (Decision Tree)

8

บทท 2

วรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ

การวจยในครงนเปนการศกษาการพยากรณกระแสไฟฟาขดของโดยใชเทคนคเหมองขอมล (Data Mining) กรณศกษาการไฟฟาสวนภมภาคจงหวดนครปฐม ดงนนผวจยจงไดทบทวนความรจากเอกสาร แนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของ เพอชวยในการก าหนดกรอบวจย โดยมรายละเอยดดงตอไปน

2.1 กระแสไฟฟาขดของและแนวทางปองกนกระแสไฟฟาขดของ 2.2 ทฤษฎการวเคราะหขอมล 2.3 งานวจยทเกยวของ

2.1 กระแสไฟฟาขดของและแนวทางปองกนกระแสไฟฟาขดของ

ความหมาย กระแสไฟฟาขดของ คอ การเกดการขดของ หรอ เกดความผดปกตขนในระบบไฟฟา

ท าใหไมสามารถจายพลงงานไฟฟาไปยงผใชไฟไดไมวากรณใดกตาม ยอมสงผลกระทบตอผใชไฟ ซงผลกระทบจะเกดความเสยหายขนอยกบประเภทหรอกจการของผใชไฟ (วสนต เรองศร, 2554)

กระแสไฟฟาขดของ คอ ไมสามารถด าเนนการจายไฟฟาใหกบผใชไฟฟาไดสงผลใหเกดเหตการณกระแสไฟฟาขดของ ซงในการขดของของกระแสไฟฟามกมสาเหตและระยะเวลาทแตกตางกนออกไปในแตละพนท (ขจรศกด ศรออน, 2552)

กระแสไฟฟาขดของ คอ เกดขอขดของจากการสงจายกระแสไฟฟา อนเนองมาจาก ความบกพรองของอปกรณในระบบหรอการเกดอบตเหต มการตดกระแสไฟฟาเพอซอมแซม แกไข หรอปรบปรงระบบสายสงใหดขน หรอมการเชอมตอสายสงเพมขน การเกดภยธรรมชาต เชน พาย ฝนฟาคะนอง ท าใหกงไมในบรเวณใกลเคยงสายสงหกพาดสาย ท าใหเกดกระแสไฟฟาขดของ หรอเกดฟาผาลงบนสายสงไฟฟาแรงสง (ธวชชยอตถวบลยกล, 2546)

จากค ากลาวขางตนสามารถสรปไดวา กระแสไฟฟาขดของ เกดจากผดปกตของระบบการจายไฟ ซงมสาเหตจากหลายปจจยทท าใหเกดความเสยหาย ไมวาจะเปนอบตเหต ภยธรรมชาต สตว ในการขดของของกระแสไฟฟายอมสงผลกระทบตอผใชไฟฟา และสรางความสญเสยอกดวย

9

2.1.1 ประเภทของกระแสไฟฟาขดของ

เมอเกดกระแสไฟฟาขดของ จะสงผลใหเกดความเสยหายทงทางตรงและความเสยหายทางออม โดยความเสยหายทางตรงนนเกดจากความขดของ เชน การสญเสยในผลผลตอตสาหกรรม ผลกระทบตอความสะดวกสบาย ส าหรบผลโดยออมนนเกดขนเนองจากผลตอเนองทเกดเหตไฟฟาขดของ เชน การโจรกรรมในระหวางไฟฟาฟาขดของ เปนตน ซงหากพจารณาประเภทของกระแสไฟฟาขดของสามารถแบงออกได 5 ประเภท

1. ไฟฟาตก (Saq หรอ Brownout)

ภาพท2.1 ภาพแสดงภาวะกระแสไฟฟาตก. จาก www.leonics.co.th

ไฟฟาตก คอ สภาวะทแรงดนไฟฟาลดต าลงจากปกตในชวงเวลาสนๆ นบวาเปน

ปญหาทางไฟฟาทพบบอยทสด สาเหตเกดจากการเปดสวตชอปกรณบางชนดทตองการใชกระแสไฟฟามาก เชน มอเตอร, ปมน า, เครองปรบอากาศ, ลฟต และเครองมอเครองจกร เปนตน อปกรณเหลานตองการกระแสไฟฟามากในการตดเครองเมอเทยบกบการท างานในภาวะปกต สงผลใหแรงดนไฟฟาในสายสงการไฟฟาฯ ลดต าลง มผลกระทบท าใหเกดการหยดชะงกของระบบการท างานของคอมพวเตอร และอปกรณบางสวนช ารดเสยหายได จะสงผลใหขอมลสญหาย นอกจากนยงลดประสทธภาพการท างานของอปกรณไฟฟา และอายการใชงานกลดต าลงดวย โดยเฉพาะอยางยงมอเตอรของอปกรณไฟฟาสญญาณคลนซายน (Sine Wave) คอ รปแสดงสภาวะของแหลงจาย ถาแหลงจายท าการจายกระแสไฟฟาอยางปกต แรงดนไฟฟาและความถจะแสดงเปนสญญาณดงภาพท 2.2

10

ภาพท 2.2 ภาพแสดงภาวะกระแสไฟฟาปกต. จาก www.leonics.co.th

2. ไฟฟาดบ (Blackout)

ภาพท 2.3 ภาพแสดงภาวะกระแสไฟฟาดบ. จาก www.leonics.co.th

ไฟฟาดบ คอ สภาวะทกระแสไฟฟาหยดไหลสาเหต เกดจากความตองการกระแสไฟฟาจากสายสงการไฟฟาฯ ทมากเกนไป , เกดไฟฟาลดวงจรในสายสง, พายฟาคะนอง, แผนดนไหว และปญหาทเกดกบสายสงการไฟฟาฯ เชน เสาไฟฟาลม หรอหมอแปลงระเบด ฯลฯ ซงสงผลใหไมสามารถจายไฟจากการไฟฟาใหไดผลกระทบ การท างานของ RAM หยดชะงกทนท ท าใหขอมลปจจบนสญหายได รวมถงการบนทกขอมลของตารางการจดการแฟม (FAT) สญหายได มผลใหขอมลทเกบไวทงหมดสญหายได

11

3. ไฟฟากระชาก (Spike)

ภาพท 2.4 ภาพแสดงภาวะกระแสไฟฟากระชาก. จาก www.leonics.co.th

ไฟฟากระชาก คอ สภาวะทแรงดนไฟฟาเพมสงขนอยางกะทนหน โดยสามารถเขาไปยง อปกรณไฟฟาไดท งจากสายสงการไฟฟาฯ เครอขายสอสาร และสายโทรศพท สาเหต เกดจากฟาผาในบรเวณใกลเคยง หรออาจเกดจากสายสงการไฟฟาฯ ทหยดการท างานไปและกลบมาท างานใหมอยางกะทนหน ผลกระทบ สรางความเสยหายหรอท าลายชนสวนอปกรณอเลคทรอนคสของอปกรณไฟฟาได รวมถงขอมลเกดการสญหาย

4. ไฟฟาเกน (Surge)

ภาพท 2.5 ภาพแสดงภาวะกระแสไฟฟาเกน. จาก www.leonics.co.th

2.1.2 ปจจยทกอใหเกดกระแสไฟฟาขดของ

การไฟฟาสวนภมภาค ไดพยายามอยางดทสดในการดแลและรกษาอปกรณไฟฟาในระบบสงและจายกระแสไฟฟาใหสามารถจายไฟฟาไดอยางตอเนอง ลดปญหากระแสไฟฟาดบ เพราะปญหาไฟฟาดบเปนปญหาส าคญอยางมากทมผลตอระบบเศรษฐกจรวมของประเทศ แมวาจะมการปองกนไมใหเกดไฟฟาดบ แตทผานมายงมการเกดไฟฟาดบอยบอยครง โดยมสาเหตจากภายนอก

12

สถานท การไฟฟาไมสามารถควบคมเองได ดงนนเพอปองกนความเสยหายอนเกดจากไฟฟาดบ ผใชไฟฟาสามารถชวยปองกนไดโดยละเวนการกระท าบางอยางทเปนตนเหตของไฟฟาดบและชวยกระท าในบางอยางทสามารถปองกนไฟฟาดบ สาเหตทท าใหไฟฟาดบโดยไมไดอยในแผนการดบของการไฟฟาเพอซอมบ ารงหรอตดตงอปกรณไฟฟาเพมเตม พอสรปเปนสาเหตทเปนปจจยของการเกดไฟฟาดบไดดงน

- จายไฟฟาเกนพกด เกดขนจากการจายไฟฟาในระบบจ าหนายไฟฟาใหส าหรบอปกรณผดปกต

- ตนไม เปนปจจยหนงทกอใหเกดกระแสไฟฟาขดของ เชน กงไมพาดสาย ตนไมลมทบสาย

- บคคลภายนอก ปญหาไฟฟาขดของทเกดจากการกระท าของมนษยปญหาไฟฟาขดของทเกดจากการกระท าของคนสวนมากเกดขนเพราะความประมาท หรอความไมร ไมเขาใจในความส าคญของไฟฟา อาทเชน การใชเครองจกรกลใกลสายสงไฟฟาอยางขาดความระมดระวง การตดตนไมใกลใกลแนวสายไฟฟา เปนตน สาเหตทเกดจากความไมรความไมเขาใจ เปนสงทส าคญทตองสรางความเขาใจ เพอใหเกดความรวมมอ รวมใจจากผใชไฟฟาในการรวมปองกนปญหาทจะเกดขน ซงจะชวยลดความสญเสยทางเศรษฐกจ อนเนองจากไฟฟาขดของไดอกทางดวย

- เชน เกดความผดพลาดทคนงานพาดสายโทรศพทกระทบแนวสายไฟฟา สงผลใหเกดความผดปกตตอกระแสไฟฟา

- พนกงาน กฟภ. เกดจากความประมาทของฝายชาง หรอพนกงานของการไฟฟาสวนภมภาค

- ภยธรรมชาต พจารณาจากภยธรรมชาตของประเทศไทยทสงผลกระทบตอกระแสไฟฟาขดของ ซงอาจเกดจาก ฟาผา ไฟปา พายใตฝน เปนตน

- ยานพาหนะ เปนปจจยทท าใหเกดกระแสไฟฟาขดของได เชน รถยนตชนเสาไฟฟา เครองจกรกล

- วสดแปลกปลอม วสดทเขามาท าใหเกดความผดปกตของกระแสไฟฟา เชน โคมลอย วาว ปายโฆษณา

- สภาพสงแวดลอม ในทนหมายถง ฝนละออง ตะไครน าจบสายไฟฟา สงผลใหเกดกระแสไฟฟาขดของ

- สตว หลากหลายชนดทเปนปจจยสงผลใหเกดกระแสไฟฟาขดของ ซงขนอยกบพนทของการจ าหนายไฟฟา เชน แมว กระรอก กระแต ง นก เปนตน

13

- อปกรณ เกดจากการตดตงไมไดมาตรฐาน ท างานทผดปกตของอปกรณ อปกรณท างานไมสมพนธกน

- สภาพอากาศ พจารณาจากสภาพอากาศของประเทศไทยทสงผลกระทบตอกระแสไฟฟาขดของ ซงอาจเกดจาก ลมแรง ฝนตก ฝนตกลมแรง อากาศชน

- สภาพฤดกาลในประเทศไทยทมผลกระทบตอกระแสไฟฟาขดของ - ฤดรอน (มนาคม –พฤษภาคม) - ฤดฝน (มถนายน – ตลาคม) - ฤดหนาว (พฤศจกายน -กมภาพนธ)

- เหตขดของทางดานเทคนค มสาเหตดวยกนหลายอยางอาท ขดของในสวนระบบผลตไฟฟาขดของจากอปกรณ ไฟฟาผดปกตในระบบสง การลดวงจรของระบบสงไฟฟา เปนตน

- พนทและเขตทขดของ ซงพจารณาจากสภาพความหนาแนนของประชากรทเปนเขต ชมชน ชานเมอง หรอ ชนบท

2.1.3 ผลกระทบจากการเกดกระแสไฟฟาขดของ

ปจจบนอปกรณไฟฟาและอปกรณอเลคทรอนคสมบทบาทส าคญมาก มการน ามาใชอยางแพรหลายในชวตประจ าวน อปกรณไฟฟาและอปกรณอเลคทรอนคสสวนใหญจะมความไวตอความผดปกตของกระแสไฟฟาทไดรบสงมาก ดงนน สงทมกจะเกดขนอยเสมอและยากทจะหลกเลยงไดกคอ ผลกระทบตางๆ ทเกดขนจากปญหาทางไฟฟา เชน การช ารดและเสยหายของอปกรณไฟฟาและอปกรณอเลคทรอนคส หรอการสญหายของขอมลทส าคญ รวมถงการสญเสยเวลาตลอดจนโอกาสทางธรกจ หากเกดการขดของ (Contingency) หรอเกดความผดปกต (Abnormal) ขนในระบบไฟฟา ท าใหไมสามารถสงจายพลงงานไฟฟาไปยงผใชไฟฟา ซงผลกระทบจะเกดความเสยหายขนอยกบประเภทหรอกจการของผใชไฟ เชน ผใชไฟ ประเภททอยอาศยความเสยหายอาจไมมากนก แตจะสงผลในดานจตวทยาและความรสกไมด สวนผใชไฟ ประเภทธรกจหรออตสาหกรรมจะผลเสยหายมากทางเศรษฐกจ ไดแก ความเสยหายตอผลตภณฑ และวตถดบ คาใชจายดานแรงงานและคาสญเสยโอกาส เปนตน สวนการไฟฟาสวนภมภาค ยอมสญเสยรายไดทหายไปในชวงทเกดกระแสไฟฟาขดของ

จากทกลาวมาจะเหนไดชดเจนวา ผลกระทบทเกดจากปญหาทางไฟฟานกอใหเกดความเสยหายไดอยางมากมายมหาศาลเลยทเดยวการไดเขาใจถงสาเหตและผลกระทบของการเกดปญหาทางไฟฟาชนดตางๆ จะชวยใหสามารถเตรยมความพรอมเพอรบมอกบปญหาทางไฟฟาและปองกนความเสยหายทอาจจะเกดขนได

14

2.1.4 วธการปองกนกระแสไฟฟาขดของเบองตน การสรางความมนคงใหกบระบบไฟฟา หรอการปองกนไฟฟาขดของ การไฟฟา

สวนภมภาคมหนาทรบผดชอบจะดแลบ ารงรกษาระบบไฟฟาอยแลวกตาม ผใชไฟฟาสามารถชวยปองกนไฟฟาขดของไดโดยรวมมอในการระมดระวงสาเหตทท าใหเกดปญหาไฟฟาขดของจากการกระท าของมนษย ซงสามารถบญญตเปนขอควรระวงในการปองกนไฟฟาขดของไดดงน

บญญตขอท 1 คนขบรถยนตทกประเภทตองไมเสพของมนเมาในขณะขบรถ การขบรถในขณะเมาสราหรอประมาท นอกจากจะเสยงตอชวตแลว ยงท าใหทรพยสนอน ๆ ตองเกดความเสยหายดวย จากสถตทผานมาอตราการขบรถชนเสาไฟฟาคอนขางสง นอกจากตวผขบจะไดรบบาดเจบหรอเสยชวตแลว ยงท าใหระบบไฟฟาขดของผใชไฟฟาไดรบความเดอดรอนธรกจและอตสาหกรรมตองหยดชะงก ท าใหเกดความสญเสยทางเศรษฐกจของประเทศอยางกวางขวางอกดวย

บญญตขอท 2 การใชเครองกลทกประเภท ตองระมดระวงเปนพเศษเมอเขาใกลสายสงไฟฟาแรงสงการท างานของเครองจกรกลทกประเภทใกลสายไฟฟา อาทเชน รถเครน รถขด รถตก รถแทรกเตอร รวมทงปนจนตอกเสาเขม เมอเขาใกลหรอผานใตสายสงไฟฟาแรงสงเจาหนาทควบคมตองระมดระวงเปนพเศษ เพอปองกนไมใหสวนใดสวนหนงของรถแตะเขากบสายไฟฟา หรอการขดดนใกลเสาไฟฟา กอาจจะท าใหเสาไฟฟาทรดและลมได ซงจะท าใหเกดการลดวงจรอยางรนแรงของระบบไฟฟา ผลทตามมาจะท าใหเกดไฟฟาขดของ และจะตองใชระยะเวลาพอสมควร ในการแกไขปญหาเพอระบบไฟฟากลบคนสภาวะปกต ดงนนผลของประมาทนอกจากจะเปนอนตรายตอตวผใชเครองจกรกลแลว ยงท าความเสยหายจากไฟฟาดบใหแกประชาชนผใชไฟฟาอกดวย

บญญตขอท 3หากมการท างานกบเครองจกรตองเอาใจใสเปนพเศษ เมอตองท างานใกลสายสงสงไฟฟาการท างานของรถขด รถตก รถแทรกเตอร หากพนกงานควบคมรถขาดความระมดระวง อาจท าใหเกดอบตเหตชนเสาไฟฟาลม หรอการขดดนใกลเสาไฟฟา กอาจท าใหเสาไฟฟาทรดและลมได จงควรระมดระวงในขณะท างาน การทเสาไฟฟาตนใดตนหนงลม จะเปนผลเสาไฟฟาขางเคยงลมตามกนไปหลายตน จงตองใชเวลานานในการตงเสาและพาดสายไฟใหม เพอน าระบบไฟฟากลบคนสภาวะปกต ซงนอกจากจะตองเสยเงนของรฐแลวยงท าความเสยหายใหแกผใชไฟฟา

15

บญญตขอท 4 ตองระมดระวงในการตดตนไมใหญใกลสายสงการตดตนไมใกลสายสงไฟฟาเปนอกสาเหตหนงทท าใหเกดไฟฟาดบ เนองจากขาดการระมดระวงท าใหตนไมโคนทบสายไฟฟา นอกจากนตนไมทอยใกลสายสงอาจมกงกานพาดสายท าใหเกดไฟฟารวลงดน ไฟฟาขดของ สรางความร าคาญใหกบผใชไฟฟา ดงนนจงควรแจงใหการไฟฟาชวยในการตดแตงกงไม

บญญตขอท 5 การหยดเผาวชพชหลงเกบเกยวใตแนวสายสง การเผาวชพชหลงเกบเกยวใตแนวสายสงไฟฟาแตละครง จะมความชนอนเกดจากการระเหยของตวน า ในตวเศษวชพชนน ลอยขนไปในบรเวณสายไฟฟาแรงสง ท าใหคณสมบตการเปนฉนวนไฟฟา ของอากาศลดลง กระแสไฟฟากจะไหลลงสพนดนทนท ท าใหเกดขดของในระบบไฟฟา ไฟฟาจะดบเปนบรเวณกวางหลายจงหวด และสรางความสญเสยทางเศรษฐกจอยางมาก นอกจากนการเผาเศษวชพชยงกอใหเกดควนพษนดตาง ๆ ทท าอนตรายตอสขภาพของประชาชนทอาศยอยในบรเวณใกลเคยง และสงผลกระทบตอปญหาสงแวดลอมโดยกอปรากฏการณเรอนกระจก ซงจะมผลท าใหอณหภมของโลกสงขน

บญญตขอท 6 งดการขวางปาวตถตาง ๆ พาดสายสงไฟฟาการน าวตถตาง ๆ เชน ล าไมไผ กงไม เชอกและอน ๆ ขวางปาพาดสายไฟฟา หรอการจดบองไฟใกลสายสงไฟฟา จนตกลงมาพาดสายไฟฟา จะท าใหเกดการลดวงจรอยางรนแรงจนถงขนสายไฟฟาขาด ท าใหเกดอนตรายตอชวตและทรพยสน และเกดไฟฟาดบเปนบรเวณกวาง ประชาชนในหลายจงหวด อาจจะไมมไฟฟาใชเปนระยะเวลานาน

บญญตขอท 7 มความเมตตาตอสตว อยายงนกทเกาะบนสายสงไฟฟาการยงนกทเกาะบนสายไฟฟาหรอยงซอมมอนน อาจยงถกสายไฟเสนใดเสนหนงขาดซงจะเปนผลใหเสาไฟฟาขาดความสมดล เกดการบดตวและฉดกนลมเปนระยะทางยาว ท าใหระบบไฟฟาขดของเปนเวลานาน นอกจากนการยงนกทเกาะบนสายสงไฟฟา อาจพลาดไปถกลกถวยรองรบสายไฟฟาแตกกจะเปนผลท าใหเกดไฟฟารว ดงนนจงใครขอวงวอนใหมความเมตตาตอชวตสตว อยายงนกทเกาะบนสายสงไฟฟา และยงเปนการชวยอนรกษพนธนกไวใหลกหลานไดชมในรนตอไปอกดวย

บญญตขอท 8 ไมควรลกล าแนวเขตสายสงไฟฟา แนวเขตสายสงไฟฟาก าหนดขนเพอปองกนการเกดอบตเหต ซงจะเปนผลใหเกดการสญเสยตอชวตและทรพยสน เนองจากการลกล าแนวเขตสงไฟฟาโดยการกอสรางอาคาร การตดตงเสาอากาศโทรทศน การปลกตนไมใหญจะเปนผลใหระยะความปลอดภยระหวางสายไฟฟากบวสดรกล าลดลง เปนผลใหไฟฟาแรงสงสามารถเหนยวน าเขาหาวสดดงกลาวไดผลทตามมาท าใหเกดความสญเสยตอชวตและทรพยสน รวมทงเกดปญหาไฟฟาดบบรเวณกวาง

16 บญญตขอท 9 ตองระมดระวงการตดปายโฆษณาใกลสายสงไฟฟาปายโฆษณาตาง ๆ

ทพบเหนตามทองถนนสวนมาก จะเหนปายทท าดวยแผนโลหะและตดตงอยสง หากการตดตงไมแขงแรงมนคงเพยงพอ หรอขาดการดแลรกษา เมอใชงานไปนาน ๆ ประกอบกบตองเผชญกบความรอนของแสงแดด หรอความชนจากฝน อาจท าใหสวนยดโครงสรางปายโฆษณา เกดการผกรอน ซงเมอถกลมพดแรงอาจท าใหปายนนหลดปลวไปพาดสายไฟและเปนเหตใหเกดไฟฟาลดวงจรจนท าใหเกดไฟฟาดบทนท ดงนนการตดปายโฆษณาจงตองระมดระวงเปนพเศษไมควรตดตงใกลสายสงไฟฟา และควรหมนตรวจสอบความแขงแรงเพอใหอยในสภาพดอยางสม าเสมอ

บญญตขอท 10 ชวยกนดแลระบบสงไฟฟา ประชาชนผใชไฟฟาทกคนสามารถรวมดวยชวยกนดแลระบบสงไฟฟา เชน การปองกนการขโมยถอดเสาโครงเหลก และตดสายสงไฟฟา การอ านวยความสะดวก ใหแกเจาหนาทการไฟฟาสามารถปฏบตงานตดแตงกงไมใกลสายสง และการแจงขาวสารและต าแหนงทเกดไฟฟาดบ เปนตน ซงการชวยกนเปนหเปนตา และดแลระบบสงไฟฟาจะสามารถลดปญหาไฟฟาดบลงไดมาก เพราะไมเพยงแตจะปองกน และแกไขปญหาไฟฟาดบอยางรวดเรวแลว ยงสามารถสรางทศนคตทดตอการดแล และรกษาระบบสงไฟฟา เชน ไมขบรถเม ออยในอาการมนเมา ไมเผาวชพชใตแนวสายสง และไมรกล าแนวเขตสายสงไฟฟา เปนตน

ปญหาไฟฟาดบนบวาเปนปญหาทส าคญประการหนง ซงไมเพยงแตจะสงผลกระทบตอผใชทงในภาคการเกษตร อตสาหกรรม ธรกจการคาและบรการ การคมนาคมขนสงและภาคครวเรอนทอยอาศย ท าใหไมสามารถประกอบกจกรรมซงใชไฟฟาไดอยางตอเนองในชวงระยะเวลาทเกดไฟฟาดบแลวเทานน ปญหาไฟฟาดบยงสงผลกระทบตอสวนรวมเพราะประเทศตองสญเสยทรพยากร และคาใชจายในการผลตไฟฟาแบบสญเปลาเปนจ านวนมากในแตละป ดงนน การรวมดวยชวยกนของผใชไฟฟาทกคนในการปองกนและแกไขปญหาไฟฟาดบจงเปนสงจ าเปน เพราะเปนกลมพลงทมบทบาทส าคญ ทจะชวยลดปญหาไฟฟาดบ ใหประสบผลส าเรจไดอยางมประสทธภาพ

2.2 ทฤษฎการวเคราะหขอมล

2.2.1 การท าเหมองขอมล (Data Mining)

การท าเหมองขอมล คอกระบวนการทกระท ากบขอมลจ านวนมากเพอคนหารปแบบและความสมพนธทซอนอยในชดขอมลนน ในปจจบนการท าเหมองขอมลไดถกน าไปประยกตใชในงานหลายประเภท ทงในดานธรกจทชวยในการตดสนใจของผบรหาร ในดานวทยาศาสตรและการแพทยรวมทงในดานเศรษฐกจและสงคม (Witten et al., 2005)

17

การท าเหมองขอมล เปรยบเสมอนววฒนาการหน ง ในการจดเกบและตความหมายขอมล จากเดมทมการจดเกบขอมลอยางงายๆ มาสการจดเกบในรปแบบฐานขอมลทสามารถดงขอมลสารสนเทศมาใชจนถงการท าเหมองขอมลทสามารถคนพบความรทซอนอยในขอมล หรอจะแยกๆ เปนขอๆ ไดดงน

- กระบวนการหรอการเรยงล าดบของการคนขอมลจ านวนมากและเกบขอมลทเกยวของ

- การน ามาใชโดยหนวยงานทางธรกจและนกวเคราะหทางการเงนหรอการน ามาใชงานในดานวทยาศาสตรเ พอเอาขอมลขนาดใหญทสรางโดยวธการทดล องและการสงเกตการณททนสมย

- การสกดหรอแยกขอมลทเปนประโยชนจากขอมลขนาดใหญหรอฐานขอมล - การวางแผนทรพยากรขององคกรโดยสามารถวเคราะหทางสถตและตรรกะของ

ขอมลขนาดใหญเปนการมองหารปแบบทสามารถชวยการตดสนใจได ( Visit, 2554 )

การท าเหมองขอมลนน มหลายนยามทใหค าจ ากดความของเหมองขอมลไว โดยสามารถสรปหลกส าคญไดวา เหมองขอมล เปนกระบวนการของการกลนกรองสารสนเทศ (Information) ทซอนอยในฐานขอมลใหญ เพอท านายแนวโนม และพฤตกรรม โดยอาศยขอมลในอดต โดยคนหาแบบรปสมพนธ และความรใหมอน ๆ มขนตอนดงน

- การท าความเขาใจปญหา คอ การวางแผนในการเลอกขอมลทมความเหมาะสมกบอลกอรทมทใชงาน จ านวนขอมลทตองการ และเปาหมายเพอใหไดผลลพธทตองการ

- การท าความเขาใจขอมล คอ การรวบรวม ตรวจสอบความถกตองและก าหนดคณสมบตทตองการ

- การเตรยมขอมล เปนการคดเลอกขอมลเพอท าการแปลงใหอยในรปแบบทเหมาะสมส าหรบการน าไปใชวเคราะห

- การสรางแบบจ าลอง แบงไดเปน 2 ประเภทใหญ ๆ คอ - การสรางแบบจ าลองในการท านาย (Predictive Data Mining) เปนการ

คาดคะเนลกษณะหรอประมาณคาทชดเจนของขอมลทจะเกดขน โดยใชพนฐานจากขอมลทผานมาในอดต

- การสรางแบบจ าลองในการบรรยาย (Descriptive Data Mining) เปนการหาแบบจ าลองเพออธบายลกษณะบางอยางของขอมลทมอย ซงโดยสวนมากจะเปนลกษณะการแบงกลมใหกบขอมล

18

เนองจากการท าเหมองขอมลเปนเทคนคในการคนความรจากขอมลขนาดใหญ การท าเหมองขอมลจงเปนการรวมเอาศาสตรตาง ๆ หลายแขนงมารวมไวดวยกนโดยไมจ ากดวธการทจะใช ตวอยางศาสตรทใช เชน เทคโนโลยฐานขอมล (Database technology) วทยาศาสตรสารสนเทศ (Information science) สถต (Statistics) และระบบการเรยนร (Machine learning) เปนตน

2.2.1.1 ววฒนาการของการท าเหมองขอมล - ป 1960 Data Collection คอ การน าขอมลมาจดเกบอยางเหมาะสมใน

อปกรณทนาเชอถอและปองกนการสญหายไดเปนอยางด - ป 1980 Data Access คอ การน าขอมลทจดเกบมาสรางความสมพนธตอกน

ในขอมลเพอประโยชนในการน าไปวเคราะห และการตดสนใจอยางมคณภาพ - ป 1990 Data Warehouse & Decision Support คอ การรวบรวมขอมลมา

จดเกบลงไปในฐานขอมลขนาดใหญโดยครอบคลมทกดานขององคกร เพอชวยสนบสนนการตดสนใจ - ป 2000 Data Mining คอ การน าขอมลจากฐานขอมลมาวเคราะหและ

ประมวลผล โดยการสรางแบบจ าลองและความสมพนธทางสถต (อดลย ยมงาม,2554)

2.2.1.2 ประเภทขอมลทใชท าเหมองขอมล - Relational Database เปนฐานขอมลทจดเกบอยในรปแบบของตาราง โดย

ในแตละตารางจะประกอบไปดวยแถวและคอลมน ความสมพนธของขอมลทงหมดสามารถแสดงไดโดย Entity Relationship Model

- Data Warehouses เปนการเกบรวบรวมขอมลจากหลายแหลงมาเกบไวในรปแบบเดยวกนและรวบรวมไวในทๆ เดยวกน

- Transactional Database ประกอบดวยขอมลทแตละทรานเเซกชนแทนดวยเหตการณในขณะใดขณะหนง เชน ใบเสรจรบเงน จะเกบขอมลในรปชอลกคาและรายการสนคาทลกคารายซอ

- Advanced Database เปนฐานขอมลทจดเกบในรปแบบอนๆ เชน ขอมลแบบ Object-Oriented ขอมลทเปน Text File ขอมลมลตมเดย ขอมลในรปของ Web (อดลย ยมงาม, 2554 )

19

2.2.2 การจ าแนกกลมตวแปรดวยเทคนค (Cluster Analysis) 2.2.2.1 เทคนคจ าแนกกลมตวแปร (Cluster analysis)

การวเคราะหจ าแนกกลมตวแปร (Cluster analysis) เปนเทคนคทใชจดหรอแบงขอมล คน สตว สงของ ฯลฯ) หรอใชในการจดกลมตวแปรออกเปนกลมยอยๆ ตงแต 2 กลมขนไป ขอมลทอยในกลมเดยวกนจะมลกษณะทเหมอนกนหรอคลายกน การวเคราะหเ พอจดกลมแตกตางกบการจ าแนกประเภทและการท านายซงวเคราะหกลมขอมลทมความคลายกน ในการท าการวเคราะหเพอจดกลมนนอาศยพนฐานความเหมอนกนมากทสดและความเหมอนกนนอยทสด นนคอขอมลทถกจดไวในกลมเดยวกนจะมความคลายกนสงมาก แตจะแตกตางกนกบขอมลทถกจดกลมไวคนละกลม การวเคราะหจ าแนกกลมตวแปร (Cluster analysis ) ทนยมใชกนม 2 เทคนคไดแก

1) การวเคราะหกลมแบบขนตอน (Hierarchical cluster) 2) การวเคราะหกลมแบบไมเปนขนตอน (Kmean cluster) (กลยา วานชยบญชา,

2544) โดยงานวจยจะใชเทคนคการวเคราะหกลมแบบไมเปนขนตอน (Kmean

cluster) เปนเทคนคการจดกลม เมอมจ านวนขอมลตงแต 200 ขนไป โดยจะตองก าหนดจ านวนกลม เชน ก าหนดใหม k กลม เทคนค K-mean จะมลกษณะการท างานแบบรอบกระท าซ า ( Iteration) โดยแตละรอบจะมการรวมขอมลใหไปอยในกลมใดกลมหนง โดยเลอกกลมทขอมลนนมระยะหางจากคากลางของกลมนอยทสด แลวค านวณคากลางของกลมใหม จะท าเชนนจนกระทงคากลางของกลมไมเปลยนแปลงหรอครบจ านวนรอบทก าหนดไว

2.2.2.2 วตถประสงคของ Cluster Analysis

เพอการลดขนาดขอมล (Data reduction) ดวยเทคนคทแมนย าและมประสทธภาพเปนอกแนวทางหนงเพอจดการกบปญหา หลกการทส าคญของการลดขนาดขอมลคอ การท าใหขอมลตงตนมขนาดลดลงโดยสญเสยลกษณะส าคญของขอมลนอยทสด เนองจากขอมลแตละตวจะมความส าคญตอการจดกลมขอมลไมเทากน ดวยเทคนคการเลอกขอมลทดจะ ท าใหสามารถเลอกขอมลทมความส าคญและสามารถใชเปนตวแทนของขอมลสวนใหญได ขอมลทมการรวมกลมกนอยางหนาแนนจะเปนขอมลทมความส าคญตอการจดกลมขอมลในอนาคต

2.2.2.3 คณสมบตของเทคนควธ Cluster Analysis

1. ความตองการทางดานขอมล ส าหรบการวเคราะหจดกลมหนวยวเคราะห (Cast) ผวจยอาจใชขอมลทระบหนวยวเคราะหและตวแปรตามทจดเกบมาไดเลย เชนการ

20

วเคราะหทไดกลาวมาแลวของตน สวนการวเคราะหจดกลมตวแปร ผวจยไมอาจจะใชแฟมขอมลดงกลาวไดโดยใชเมตรกแสดงความสมพนธระหวางตวแปรแทนได

2. แนวคดพนฐาน สงส าคญทสดของการวเคราะหการจดกลมคอ ตวแปรทใช หากผวจยไมไดเกบขอมลเกยวกบตวแปรทส าคญๆ ผลทไดกจะไมดหรอท าใหไขวเขวได ทงนเพราะตวแปรทเลอกไวตงแตแรกจะเปนสงทก าหนดคณสมบตของสงทระบความเปนกลมยอย เชนในการจดกลมโรงเรยนในเมอง หากผวจยไมเกบขอมลเกยวกบจ านวนนกเรยนและคร ขนาดของโรงเรยนกไมอาจเปนเกณฑในการแบงกลมได

3. ความคลายกนของหนวย ความคดเกยวกบความคลายของหนวยศกษา เปนเทคนคของการวเคราะหทางสถตหลายวธ โดยทวไปการวดความคลายจะพจารณาจากความหาง ระหวาวตถหรอพจารณาจากความคลายกน ซงจะกลาวโดยละเอยดในหวขอตอไป

4. การวดความหาง วธการวดความหางสามารถวดไดหลายวธ วธการหนงทนยมวดกนมากกคอ วธทเรยกวา ระยะหางเชงยคลดยกก าลงสอง (Squared Euclidean distance) คอผลรวมของผลตางยกก าลงสองของทกตวแปร

2.2.3 การจ าแนกประเภท (Classification)

การจ าแนกประเภท เปนกระบวนการทใชในการหารปแบบของชดขอมลทมความใกลเคยงกนหรอเหมอนกนมากทสด เพอนใชในการท านายชดขอมลวาอยในประเภทใดของชดขอมลทไดท าการแบงไวแลว ซงชดขอมลทแบงไวเกดการเรยนรจากชดขอมลทมอยแลว (Training data) แบบจ าลองท เกดจากการเรยนร สามารถแสดงไดหลายรปแบบ เชน กฎการแบง (Classification rule, IF-THEN) การค านวณแบบตนไมการตดสนใจ (Decision Tree) การใชสตรทางคณตศาสตร (Mathematical formulae) หรอโครงขายใยประสาทเทยม เปนตน ในสวนของการท าตนไมตดสนใจ จะแสดงออกมาในลกษณะของแผนภมโครงสรางตนไม ซงกานของตนไมแสดงถงความรทได และใบไมจะแสดงถงประเภทชดขอมลทถกแบงออกมา แผนภมตนไมสามารถแปลงเปนกฎการแบงไดงายเพราะลกษณะของแผนภมสามารถเขาใจไดงาย ในสวนของโครงขายใยประสาทเทยมนน ถกแสดงในลกษณะของการเชอมตอระหวางหนวยทเกดขน การท าการจ าแนกประเภทนนมกใชประโยชนรวมกบการท านายโดยเฉพาะขอมลทเปนตวเลข เราจงอาจมองไดวาการท านายเปนการบอกถงคาตวเลขและการบงบอกประเภทของขอมลนนในลกษณะของการดแนวโนม (Trends) ทจะเกดขน ตวอยางเทคนคของการจ าแนกประเภทและการท านาย ไดแก การค านวณแบบตนไมตดสนใจ

21

ดงนนขนตอนของการคนหาแบบจ าลองเปนหวใจส าคญของกระบวนการท าเหมองขอมล แบบจ าลองจะมคณภาพและเปนประโยชนเพยงใดนนปจจยทส าคญทสดคอขอมล คณภาพและจ านวนของขอมลจะมผลโดยตรงตอผลลพธทจะไดจากการท าเหมองขอมล

2.3 งานวจยทเกยวของ

งานวจยเรอง “การท านายสาเหตของเหตการณกระแสไฟฟาขดของโดยใชเทคนคการท าเหมองขอมล ในระบบจ าหนายของการไฟฟาสวนภมภาค เขต 1 ภาคกลาง” โดยนกวจย ขจร ศรออน การวเคราะหหาสาเหตทท าใหเกดเหตการณกระแสไฟฟาขดของทระบไมทราบสาเหตในระบบจ าหนายแรงสง 22 เคว ของการไฟฟาสวนภมภาค เขต 1 ภาคกลาง โดยใชเครองมอ Classification and Prediction Descision Tree เขามาชวยในการประมวลผล ซงน าขอมลทไดจากโปรแกรม จฟ.3 มาท าใชหาแบบจ าลองทเหมาะสมทสดโดยใชอลกอรทมทแตกตางกน จากงานวจยจะมการใชตวแปรทกอใหเกดเหตการณกระแสไฟฟาขดของ คอ สภาพแวดลอม สตว อปกรณ ตนไม ภยธรรมชาต วสดแปลกปลอม จายไฟเกนพกด พนกงาน กฟภ. เปนตน และน าผลมาเปรยบเทยบประสทธภาพจากคาความผดพลาดทเกดขนโดยพจารณาจากคาทนอยทสด เพอความแมนย าในการท านายผล เมอไดแบบจ าลองดงกลาวแลวสามารถน าไปท านายสาเหตทท าใหเกดเหตการณกระแสไฟฟาขดของทไมทราบสาเหตในระบบจ าหนายแรงสง

งานวจยเรอง “วเคราะหสาเหตกระแสไฟฟาขดของ ของการไฟฟาสวนภมภาคอ าเภอ ธญบร จงหวดปทมธาน” โดยนกวจย วสนต เรองศร เพอวเคราะหตวแปรทมผลกระทบเมอเกดกระแสไฟฟาขดของ และน ามาวางแผนในการปองกนการเกดกระแสไฟฟาขดของ โดยวเคราะหสาเหตกระแสไฟฟาขดของของการไฟฟาสวนภมภาค อ าเภอธญบร จงหวดปทมธาน ซงสถตทใชในการวเคราะห สถตเชงพรรณนาประกอบดวย ความถ รอยละ และท าการทดสอบสมมตฐานโดยใชสถตทดสอบเพยรสนไคสแควร เมอทดสอบสมมตฐานความสมพนธระหวางสาเหตพบวา สาเหตตางๆ เหลานมระดบความสมพนธกบการเกดกระแสไฟฟาอยางมนยส าคญ มการใชเครองมอ RCA Root Cause Analysis เขามาวเคราะหหาตนเหตของปญหากระแสไฟฟาขดของ โดยตวแปรตนของงานวจย คอ สภาพอากาศ ฤดกาล และตวแปรตามคอ สาเหตทท าใหเกดกระแสไฟฟาขดของ เชน ตนไม สตว ภยธรรมชาต บคคลภายนอก อปกรณ เปนตน

งานวจยเรอง “Pricing power outages in the Netherlands” โดยผวจย Barbara E. Baarsma , J. Peter Hop ศกษาการประเมนมลคาใชจายไฟฟาดบหรอการหยดชะงกของไฟฟา ซงในการหยดชะงกนจะเปนการลดความนาเชอถอในระบบไฟฟา เพอความตองการใชไฟฟาในระยะยาวแตในทางปฏบตกสงผลใหเกดความผดปกตของระบบจ าหนายและกอใหเกดผลกระทบ งานวจย

22

ไดน าเครองมอทเขามาชวยการประเมนมลคาใชจายเมอไฟฟาดบ ดงน WTP (Willingness to pay) WTA (willingness to accept) และมปจจย คอ ฤดกาล ซงจะม ฤดรอนและฤดหนาว ซงมผลท าใหเกดการหยดชะงกของไฟฟาหรอท าใหกระแสไฟฟาขดของได

งานวจยเรอง “Spatial generalized linear mixed models of electric power outages due to hurricanes and ice storms” โดยผวจย Haibin Liu , Rachel A. Davidson , Tatiyana V. Apanasovich การคาดการณจ านวนพายเฮอรเคนและพายน าแขงทเกยวของกบการดบของกระแสไฟฟาทมแนวโนมทจะเกดขน งานวจยจะมปจจยหลก คอ ภยธรรมชาตทเกดจากพายน าแขงและพายเฮอรเคน ใชเครองมอสรางแบบจ าลองพนทเชงเสน ในการคาดการณ เพอลดความขดของของการดบกระแสไฟฟา

งานวจยเรอง “Outages data analysis of utility power tranfoemers based on outage reports during 2002-2009” โดยผวจย M.Abdelfatah , M. EL-Shimy , H.M. Ismail การวเคราะหทางสถตของความลมเหลวและระงบการจายไฟของหมอแปลงไฟฟามความส าคญขนพนฐานตอการจดการ โดยมการน าเครองมอ (AACID) Annual Average Customer interrupt เขามาใชในการวเคราะห ซงแบงออกเปน 2 ชวง ชวงแรก คอ การวเคราะหความลมเหลวและการซอมแซมของหมอแปลงไฟฟา และชวงทสอง ประเมนผลกระทบของการระงบการจายไฟของหมอแปลงกบลกคา ซงผลของการวเคราะหสามารถน าไปใชได เชน เพมความนาเชอถอใหกบระบบไฟฟา มอทธพลตอการออกแบบหมอแปลงและเทคโนโลย และการปรบปรงการบ ารงรกษารวมถงการตรวจสอบสภาพการปฏบต เปนตน

งานวจยเรอง “Forecast of electricity consumption in Cyprus up to the year 2030 : The potential impact of climate change” โดยผวจย Theodoros Zachariadis การคาดการณการใชไฟฟาในประเทศไซปรส ในป 2030 โดยวเคราะหจากตวแปร ราคา สภาพอากาศ ทผานมาแนวโนมการใชไฟฟาภายใน 20-25 ปทงทอยอาศยและในสวนของเชงพาณชมการใชไฟฟาสง จากเหตการณน พยายามทจะประเมนผลกระทบของการใชไฟฟาจากการเปลยนแปลงของสภาพอากาศตามการคาดการณอณหภมเฉลยโดยใชรปแบบการจ าลองเศรษฐกจและ single-equation model จะสามารถค านวณไดวาการใชไฟฟาในประเทศไซปรสอาจจะประมาณ 2.9% ซงสงกวาในป 2030 ซงอาจน าไปสการสญเสยสวสดการถง 15 ลานยโร แสดงใหเหนถงความเสยหายจงตองประเมนการใชไฟฟาเพมเตมในอนาคต

งานวจยเรอง “The costs of power outages : A case study from Cypus” โดยผวจย Theodoros Zacharidis , Andreas Poullikkas ศกษาการหยดชะงกของกระแสไฟฟาในไซปรส ทสงผลกระทบตอการเตบโตทางเศรษฐกจ ซงปจจยทท าใหเกดการหยดชะงกของงานวจยน

23

คอ ภยธรรมชาต และใชเครองมอ VEC (Vector Error Correction ) ผลกระทบของการหยดชะงกของกระแสไฟฟาเนองจากการระเบดทเกดขนบนชายฝงทางใตของประเทศไซปรส สงผลใหเศรษฐกจ ไมวาจะเปนอตสาหกรรม ครวเรอน ไดรบความเสยหายทงสน ท าใหพบวาภยธรรมชาตมผลท าใหเกดการหยดชะงกของไฟฟาและสงผลกระทบเศรษฐกจ เนองจากไฟฟาเปนสงส าคญส าหรบผลผลตทางเศรษฐกจ

งานวจยเรอง ”Classification of power system disturbances using support vector machines” โดยผวจย Sami Ekici คณภาพของพลงงานไฟฟาไดกลายเปนปญหาในการท างานของระบบพลงงานไฟฟา งานวจยจงไดวเคราะหการแยกการรบกวนระบบไฟฟา เพอทจะปรบปรงคณภาพพลงงานไฟฟาและเพอใหไดลกษณะการรบกวนการใชพลงงานในโดเมนของเวลาและความถ ซงแตละความถทถกรบกวนจะใชเครองมอเวกเตอรท าการตรวจสอบและจดหมวดหมหรอจ าแนกคลนรบกวนของระบบไฟฟา สงแรกทจะท าใหระบบไฟฟามคณภาพนนคอ อปกรณ ดงนนจงพบวา อปกรณของระบบไฟฟาเปนปจจยทกอใหเกดกระแสไฟฟาขดของ และสรางความเสยหายตอระบบจ าหนายไฟฟา อกทง

24

ตารางท 2.1 สรปวรรณกรรมทเกยวของ

ชอเรอง ผวจย (ปทวจย) ปจจย เครองมอ รายละเอยดโดยยอ

(1)การท านายสาเหตของเหตการณกระแสไฟฟาขดของโดยใชเทคนคการท า

เหมองขอมลในระบบจ าหนายของการไฟฟาสวนภมภาค เขต 1 ภาคกลาง

ขจร ศรออน (พ.ศ. 2552)

-สตว - อปกรณ -สภาพแวดลอม -ยานพาหนะ

-บคคลภายนอก - ตนไม -ภยธรรมชาต -จายไฟเกนพกด

-พนกงาน กฟภ. -วสดแปลกปลอม

-การจ าแนกประเภทและการท านาย(Classification and Prediction)

การวเคราะหหาสาเหตทท าใหเกดเหตการณกระแสไฟฟาขดของทระบไมทราบสาเหตในระบบจ าหนายแรงสง 22 เคว โดยน าขอมลซงไดจากโปรแกรม จฟ.3 มาท าใชหาแบบจ าลองทเหมาะสมทสดโดยใชอลกอรทมทแตกตางกน และน าผลมาเปรยบเทยบประสทธภาพจากคาความ

ผดพลาดทเกดขน

(2)วเคราะหสาเหตกระแสไฟฟาขดของ ของการไฟฟาสวนภมภาคอ าเภอ ธญบร จงหวด

ปทมธาน

วสนต เรองศร (พ.ศ. 2554)

-สตว -ฤดกาล -สภาพแวดลอม -อปกรณ -พนกงาน กฟภ. -ตนไม -บคคลภายนอก -วสดแปลกปลอม

-จายไฟเกดพกด -ภยธรรมชาต –ยานพาหนะ

-การจดกลม (Clustering Analysis) -RCA (Root cause Analysis)

เพอศกษาลกษณะขอมลและผลกระทบแลวน ามาวางแผนในการปองกนการเกดกระแสไฟฟาขดของ โดยวเคราะหสาเหตกระแสไฟฟาขดของ เมอทดสอบสมมตฐานความสมพนธระหวางสาเหตพบวา สาเหตตางๆ เหลานมระดบความสมพนธกบการเกดกระแสไฟฟาอยางมนยส าคญ

(3) Pricing power outages in the Netherlands

Barbara E. Baarsma, J.Peter Hop (ค.ศ.2009)

-Season -WTP (Willingness to pay) -WTA (Willingness to accpet)

ศกษาการประเมนมลคาใชจายไฟฟาดบหรอการหยดชะงกของไฟฟา ซงในการหยดชะงกนจะเปนการลดความนาเชอถอในระบบไฟฟา เพอความตองการใชไฟฟาในระยะยาวแตในทางปฏบตกสงผลใหเกดความผดปกตของระบบจ าหนายและกอใหเกดผลกระทบ

(4) Spatial generalized linear mixed models of electric power outages due

to hurricanes and ice storms

Haibin Liu Rachel A. Davidson

Tatiyana V. Apanasovich (ค.ศ. 2010)

-Natural disaster -(GLMs) Generalized linear model

การคาดการณจ านวนพายเฮอรเคนและพายน าแขงทเกยวของกบการดบของกระแสไฟฟาทมแนวโนมทจะเกดขน ใชเครองมอสรางแบบจ าลองพนทเชงเสน ในการคาดการณ เพอลดความขดของของการดบกระแสไฟฟา

(5)Outage data analysis of utility power transformers based on outage report

during 2002-2009

M.Abdlfatah, M.EL-Shimy, .HM. Ismail (ค.ศ.2012)

-Power equipment -(AACID) Annual Average Customer interrupt

การวเคราะหทางสถตของความลมเหลวและระงบการจายไฟของหมอแปลงไฟฟามความส าคญขนพนฐานตอการการวเคราะห ซงแบงออกเปน 2 ชวง ชวงแรก คอ การวเคราะหความลมเหลวและการซอมแซมของหมอแปลงไฟฟา และชวงทสอง ประเมนผลกระทบของการระงบการจายไฟของหมอแปลงกบลกคา ซงผลของการวเคราะหสามารถน าไปใชได เชน เพมความนาเชอถอใหกบระบบไฟฟา

(6)Forecast of electricity consumption in Cyprus up to the year 2030

Theodoros Zachariadis (ค.ศ. 2009)

-Weather -Forecast Analysis

การคาดการณการใชไฟฟาในประเทศไซปรส ในป 2030 โดยวเคราะหจากตวแปร ราคา สภาพอากาศทผานมาแนวโนมการใชไฟฟาภายใน 20-25 ป จากเหตการณน พยายามทจะประเมนผลกระทบของการใชไฟฟาจากการเปลยนแปลงของสภาพอากาศ

(7) The costs of power outages : A case study from Cypus

Theodoros Zacharidis, ndreas Poullikkas

(ค.ศ.2012)

-Natural disaster -VEC (Vector Error Correction ) ศกษาการหยดชะงกของการผลตไฟฟาในไซปรส โดยมผลกระทบของการหยดชะงกของกระแสไฟฟาเนองจากการระเบดทเกดขนบนชายฝงทางใตของประเทศไซปรส สงผลใหเศรษฐกจ ไมวาจะเปนอตสาหกรรม ครวเรอน ไดรบความเสยหายทงสน ท าใหพบวาภยธรรมชาตมผลท าใหเกดการหยดชะงกของไฟฟาและสงผลกระทบเศรษฐกจ เนองจากไฟฟาเปนสงส าคญส าหรบผลผลตทางเศรษฐกจ

(8) Classification of power system disturbances using support vector

machines

ami Ekici (ค.ศ.2010)

- Power equipment - Classification ศกษาคณภาพของพลงงานไฟฟาไดกลายเปนปญหาในการท างานของระบบพลงงานไฟฟา งานวจยจงไดวเคราะหการแยกการรบกวนระบบไฟฟา เพอทจะปรบปรงคณภาพพลงงานไฟฟาและเพอใหไดลกษณะการรบกวนการใชพลงงานในโดเมนของเวลาและความถ สงแรกทจะท าใหระบบไฟฟามคณภาพนนคอ อปกรณ ดงนนจงพบวา อปกรณของระบบไฟฟาเปนปจจยทกอใหเกดกระแสไฟฟาขดของ และสรางความเสยหายตอระบบจ าหนายไฟฟา

2 5

ต า ร า ง ท 2 .2

ส ร ป ป จ จ ย ท ท า ใ ห เ ก ด ก ร ะ แ ส ไฟ ฟ า ข ด ข อ ง ป จ จ ย ท ท า ใ ห เ ก ด ก ร ะ แ ส ไ ฟ ฟ า ข ด ข อ ง

งานวจยม 1 2 3 4 5 6 7 8 *ค าแนะน าจาก

ผเชยวชาญ

จายไฟเกนพกด √ √ √ √

ตนไม √ √ √ √ บคคลภายนอก √ √ √ √

พนกงาน กฟภ. √ √ √ √ ภยธรรมชาต √ √ √ √ √ √

ยานพาหนะ √ √ √ √ วสดแปลกปลอม √ √ √ √

สภาพสงแวดลอม √ √ √ √ สตว √ √ √ √

อปกรณ √ √ √ √ √ √

ชวงเวลา (4 ชวงเวลา) √ √

2 6

ต า ร า ง ท 2 .2 (ต อ )

ส ร ป ป จ จ ย ท ท า ใ ห เ ก ด ก ร ะ แ ส ไฟ ฟ า ข ด ข อ ง ปจจยทท าใหเกดกระแส

ไฟฟาขดของ ทงานวจยม

1 2 3 4 5 6 7 8 *ค าแนะน าจาก

ผเชยวชาญ สถานะของกระแสไฟฟา √ √

ระยะเวลาทขดของ (ความนาน) √ √ สภาพอากาศ √ √ √

พนท/เขตทขดของ √ √ √ √ ฤดกาล √ √ √

สปดาหทเกดการขดของ √ √ ระยะเวลาของการบ ารงรกษาอปกรณ √ √

* ผ เ ช ย ว ช า ญ : น า ย ภ ก พ ง ศ ว ง ษ พ น ธ า ( ผ ช ว ย ผ อ า น ว ย ก า ร ก อ ง ป ฏ บ ต ก า ร ก า ร ไ ฟ ฟ า ภ ม ภ า ค เ ข ต 3 ภ า ค )

ก ล า ง )

27

บทท 3 ระเบยบวธวจย

การศกษาวจยเรอง “การพยากรณการเกดกระแสไฟฟาขดของโดยใชเทคนคเหมอง

ขอมล (Data Mining) กรณศกษาการไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลาง” เพอศกษาปจจยทเปนเหตน าไปสการเกดกระแสไฟฟาขดของ ศกษาความสมพนธของขอมลในการพฒนาตวแบบเพอใชพยากรณกระแสไฟฟาขดของ และใชเปนแนวปฏบตในการลดความสญเสยของการเกดกระแสไฟฟาขดของ โดยผวจยไดแบงวธการวจยเปนดงน

3.1 ขอบเขตการวจยและรปแบบการวจย

งานวจยนเกยวกบงานวจยเชงทดลอง (Experimental Research) โดยการน าฐานขอมลสาเหตทเกดกระแสไฟฟาขดของของการไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลางไดท าการจดเกบไวแลวซงเปนขอมลทตยภม (Secondary Data) มาท าการศกษา โดยจดประสงคหลกของงานวจย คอ ศกษาปจจยทเปนเหตน าไปสการเกดกระแสไฟฟาขดของ ศกษาความสมพนธของขอมลในการพฒนาตวแบบเพอใชพยากรณกระแสไฟฟาขดของ และใชเปนแนวปฏบตในการลดความสญเสยของการเกดกระแสไฟฟาขดของ โดยการแบงกลมสาเหตของการเกดกระแสไฟฟา และท าเหมองขอมลตามขนตอนของ Cross-Industry Standard Process for Data Mining (CRISP-DM) ซงในงานวจยนใชการวจยเชงพรรณนา (Descriptive Research) เพอหาทฤษฎ หลกการ และแนวคดทเกยวของ นอกจากนยงใชขอมลทตยภม (Secondary Data) จากฐานขอมลกระแสไฟฟาขดของของการไฟฟาสวนภมภาคทเกบรวบรวมไวอกดวย 3.2 ขนาดของประชากรทศกษา

การวจยนใชฐานขอมลสาเหตของการเกดกระแสไฟฟาขดของ จากการไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลาง ในชวงตงแตป พ.ศ.2555 – พ.ศ. 2557 (เดอนมกราคม – ธนวาคม)

3.3 ฐานขอมลทศกษา

ขอมลทน ามาศกษาเปนขอมลจากแหลงขอมลทตยภม คอ ขอมลกระแสไฟฟาขดของ โดยผานการจดเกบจากการไฟฟาสวนภมภาค โดยน าขอมลจากสาเหตทท าใหเกดกระแสไฟฟาขดของตงแตป พ.ศ.2555 – พ.ศ. 2557 รวมจ านวน 3 ป เปนจ านวนทงสน 34,361 ครง (Record)

28

3.4 เครองมอทใชในการวจย

3.4.1 เครองมอท าการวเคราะหขอมลดวยเทคนคเหมองขอมล การน าขอมลทตยภมของการไฟฟาสวนภมภาคทจดเกบไวแลว มาผาน

กระบวนการวเคราะหเพอหารปแบบขอมลและการจ าแนกประเภทขอมล เชน สาเหตของการเกดกระแสไฟฟา สถานท มาท าการแบงกลม โดยใชเทคนคการท าเหมองขอมล และค านวณทางสถต ทางผวจยไดเลอกใชเทคนคและโมเดลในการวเคราะหขอมล ดงน

1. การแบงกลม (Clustering) โดยน าขอมลทงหมดทไดมาท าการศกษาวจย มาท าการคดเลอกการแบงกลม โดยทคดขอมลทเปนประเภทเดยวกนอยกลมเดยวกน

2. การจ าแนกประเภท (Classification) น าขอมลทไดท าการแบงกลม มาผากระบวนการจ าแนกประเภทขอมล เพอท านายกลมขอมลใหม (Unseen data)ซงในกลมเดยวกนนนจะตองมขอมลทมความเหมอนหรอคลายคลงกนมากกวาขอมลทอยในกลมทแตกตางกน

3.4.2 โปรแกรมทใชในการประมวล (Software tools)

ผวจยไดน าขอมลสาเหตทท าใหเกดกระแสไฟฟาขดของของทางการไฟฟาสวนภมภาคจงหวดนครปฐม โดยน ามาประมวลผลดวยโปรแกรมทางคอมพวเตอร Rapid Miner และ WEKA ซงเปนโปรแกรมใชจดการกบขอมลขนาดใหญ โดยจะน าขอมลทมมาท าการวเคราะหแลวน าสวนทส าคญออกมา เพอน ามาวเคราะห หรอท านายสงตาง ๆ ทจะเกดขน

3.5 การเกบรวบรวมขอมล

การด าเนนการวจย เรองการพยากรณการเกดกระแสไฟฟาขดของ โดยใชเทคนคการท าเหมองขอมล กรณศกษาการไฟฟาสวนภมภาคจงหวดนครปฐม ซงทางผวจยไดใชกระบวนการ Cross-Industry Standard Process for Data Mining (CRISP-DM) ดงภาพ

29

ภาพท3.1 กระบวนการ Cross-Industry Standard Process for Data Mining (CRISP-DM). จากผวจยปรบจาก Chanpmanrt al., 2000

30

กระบวนการ CRISP-DM ประกอบดวย 6 ขนตอน ดงน 1. ความเขาใจการเกดกระแสไฟฟาขดของ (Electrical Interruption Understanding)

ลกษณะขององคกรในการศกษาวจยครงน เปนการไฟฟาสวนภมภาคจงหวดนครปฐม ผวจยจงสนใจทจะน าขอมลกระแสไฟฟามาพยากรณเหตการณทท าใหเกดกระแสไฟฟาขดของ เพอเปนแนวทางในการหาสาเหตของการเกดกระแสไฟฟา รวมถงหาแนวทางปองกนการเกดกระแสไฟฟาขดของ ลดความสญเสยทจะเกดกระแสไฟฟาขดของ ดงนนผวจยจงใชวธการท าเหมองขอมลเขามาชวยในสวนน โดยระบบจะชวยแบงกลมของการเกดกระแสไฟฟาขดของ เพอหาสาเหตวากลมของกระแสไฟฟาลกษณะไหนมโอกาสท าใหเกดกระแสไฟฟาขดของ และสามารถพยากรณกระแสไฟฟาขดของลวงหนาอกทงยงชวยในการหาแนวทางปองกนการเกดกระแสไฟฟาขดของได ซงการวจยจะสามารถน าผลทไดมาพยากรณของการเกดกระแสไฟฟาขดของครงใหม

2. ความเขาใจเกยวกบขอมลกระแสไฟฟาขดของ (Data Understanding Electrical

Interruption) 2.1 การเกบรวบรวมขอมลขนตน (Collect Initial Data) ขอมลทน ามาใหในการ

วเคราะหเหมองขอมลนน เปนขอมลทถกเกบไวในฐานขอมลสวนกลางของการไฟฟาสวนสวนภมภาคจงหวดนครปฐม โดยขอมลทงหมดน ามาจากฐานขอมลของการไฟฟาสวนภมภาค ดงนนผวจยไดสรางฐานขอมลจ าลองขนมา เพอรองรบขอมลทจะน าเขา และส าหรบสรางแฟมขอมลใหม แลวจงน าขอมลจากฐานขอมลจรงมาเขาสฐานขอมลทเตรยมไว

2.2 การอธบายขอมล (Described Data) จากขนตอนการเกบรวบรวมขอมลไดแฟมขอมลทเกยวของ ขอมลทใชในการสรางแบบจ าลองจะใชขอมลเหตการณการเกดกระแสไฟฟาขดของของการไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลาง

2.3 การตรวจสอบคณภาพของขอมล (Verify Data Quality) ท าการตรวจสอบคณภาพของขอมลทจะน ามาใชในการวเคราะห เชน ขอมลมความสมบรณหรอไม ขอมลมความถกตองหรอไม มคาทขาดหายของขอมลไปหรอไม ขอมลเกดความซ าซอนเกนไปหรอไม ถาเกดจะมทางแกไขไดอยางไร

31

ตารางท 3.1 ขอมลทน ามาใช

รายการขอมล ความหมาย

สถานการไฟฟาทจายไฟ สถานทจ าหนายไฟฟา ไดแก กฟส.ดานชาง กฟจ.นครปฐม เปนตน

วนทไฟฟาขดของ วนทเกดเหตการณไฟฟาขดของ เวลาทไฟฟาขดของ เวลาทเกดเหตการณไฟฟาขดของ

เวลาทจายไฟ เวลาทจ าหนายไฟฟาหลงแกไขปญหาการขดของของกระแสไฟฟา

สถานะของกระแสไฟฟา

อปกรณปองกนอตโนมตท างานครบฟงกชนแลวจงเปดวงจรออก

อปกรณปองกนอตโนมตท างานเปดวงจรออกทนท

อปกรณปองกนอตโนมตท างานเปดวงจรออก 1 ครงแลวปดวงจรกลบจายไดตาปกต

อปกรณปองกนอตโนมตท างานเปดวงจรออก 2 ครงแลวปดวงจรกลบจายไดตาปกต

อปกรณปองกนอตโนมตท างานเปดวงจรออก 3 ครงแลวปดวงจรกลบจายไดตาปกต

รายละเอยดสาเหต อธบายสาเหตทท าใหเกดการขดของ ไดแก ชอตงเขยวทตนหมอแปลง

สาเหตหรอตวกระท าใหเกดกระแสไฟฟาขดของ

วเคราะหสาเหตทกอใหเกดการขดของของไฟฟา เชน สาเหตจากสตว

ลกษณะของสาเหต ระบความชดเจนของสาเหต เชน ง เปนตน

อปกรณ อปกรณทเกดการขดของ ชนดของอปกรณ เชน สาย

3. การเตรยมขอมลของกระแสไฟฟาขดของ (Data Preparation Electrical Interruption) ขนตอนนการเตรยมขอมลทจะน าไปใชในการวเคราะห เปนการใชขอมลจาก

ฐานขอมลทมอยจ านวนมาก ท าใหมขอมลทไมจ าเปนในการน ามาประมวล จงไดน ามาท าการคดกรองเอาขอมลทไมเกยวของ หรอขอมลทไมจ าเปนตอการวเคราะหออกไปเพอลดขนาดของขอมลใหเกด

32

ความเหมาะสม หลงจากท าการคดกรองขอมลแลว ยงมการท าความสะอาดขอมล เพอใหไดขอมลทถกตองรวมไปถงการเปลยนรปแบบขอมล เพอใหเหมาะสมกบโปรแกรม

3.1 การเตรยมขอมล (Data Preparation) ขนตอนนการเตรยมขอมลทจะน าไปใชในการวเคราะห เปนการใชขอมลจาก

ฐานขอมลทมอยจ านวนมาก ท าใหมขอมลทไมจ าเปนในการน ามาประมวล จงไดน ามาท าการคดกรองเอาขอมลทไมเกยวของ หรอขอมลทไมจ าเปนตอการวเคราะหออกไปเพอลดขนาดของขอมลใหเกดความเหมาะสม หลงจากท าการคดกรองขอมลแลว ยงมการท าความสะอาดขอมล เพอใหไดขอมลทถกตองรวมไปถงการเปลยนรปแบบขอมล เพอใหเหมาะสมกบโปรแกรม

3.2 การคดเลอกขอมล (Select Data) ท าการตดสนใจวาขอมลใดถกใชในการวเคราะห คณภาพและขอจ ากด

ทางดานเทคนค เชน จ านวนขอมล หรอประเภทขอมล ในการคดเลอกขอมลกระแสไฟฟาทน ามาใชในการวเคราะหจะตองท าการคดกรองเอาเฉพาะขอมลทจ าเปนและสามารถน าเอามาวเคราะหได ทางผวจยจงท าการตดขอมลบางสวนออก เพอใหไดขอมลทแทจรง เชน ขอมลทไมสามารถน ามาจดกลมได ขอมลทเปนคณสมบตเฉพาะทไมมความซ ากน

3.3 การท าความสะอาดขอมล (Clean Data) จากขนตอนการส ารวจขอมล ขอมลสวนใหญอยในสภาพสมบรณ แตอยางไร

กตามยงพบขอมลบางสวนทหายไป มคาผดปกต มคาซ าซอนกน จะไดรบการแกไขในดงน ขอมลทเกบบางสวนของเหตการณการเกดกระแสไฟฟาขดของเกดความซ าซอนกนท าใหเกดขอมลมากกวาความเปนจรง ผวจยจ าเปนตองท าขอมลทซ าซอนกนใหเปนหนงเดยวและ ขอมลกระแสไฟฟาบางสวนขาดหายไป ผวจยจงไดท าการเพมเตมสวนทขาดหายไปดวยการน าบรบทของขอมลทอยรอบขางมาผสมผสานกน

3.4 การสรางขอมลใหม (Construct Data) กระบวนการนจะรวมไปถงวธการด าเนนการในการจดเตรยมขอมล เชน การ

สรางขอมลชดใหมใหสมบรณ หรอการเปลยนแปลงคาของลกษณะทมอย ในกระบวนการเตรยมขอมลอาจตองการขอมลเพม เพอท าใหขอมลมความสมบรณ หรอสรางขอมลใหมเพอใหโครงสรางขอมลเหมาะกบขนตอนวธทจะน ามาใชในการท าเหมองขอมล

3.5 การเปลยนรปแบบของขอมล (Format Data) เพอใหขอมลทใชในการประมวลผล การเปลยนแปลงรปแบบของขอมลโดยใช

การอางองจากโครงสรางเดม การแกไขขอมลจะไมเปลยนแปลงความหมาย แตจ าเปนตองเปลยนเพอใหมความเหมาะสมกบเครองมอทใชสรางตวแบบจ าลอง

33

4. การพฒนาแบบจ าลอง (Modeling) โดยผวจยไดแบงท าการเลอกใชเทคนค 2 รปแบบ คอ

4.1 การจดกลม (Cluster Analysis) ผวจยแบงกลมของเหตการณทเกดกระแสไฟฟาขดของ โดยใชขอมลดงตอไปน เชน สถานการจายไฟฟา วนทไฟฟาขดของ เวลาทขดของ อปกรณ สาเหต ลกษณะของสาเหต ผลจากการแบงกลมจะท าใหเหนสาเหตการขดของของไฟฟาทแตกตางกนออกไป โดยท าการแบงกลมยอย และไดน าผลจากการแบงกลมไปสอบถามผเชยวชาญทางการไฟฟา เพอใหไดกลมของการเกดกระแสไฟฟาขดของในแตละกลมใกลเคยงความจรงมากทสด

4.2 การจ าแนกประเภท (Classification) ผวจยไดน าขอมลสาเหตการเกดกระแสไฟฟาขดของทไดแยกตามแตละกลมของลกษณะการเกดกระแสไฟฟาขดของ เพอมาวเคราะหหารปแบบของชดขอมลทมความใกลเคยงและเหมอนกนมากทสด ซงจากการจ าแนกประเภทท าใหน าขอมลไปใชในการท านายทแมนย าขน

5. การทดสอบแบบจ าลอง (Evaluation)

น าตวแบบจ าลองกระแสไฟฟาขดของทไดจากการวเคราะหจ าแนกประเภทไปใหผเชยวชาญดานกระแสไฟฟาทดลองใชเพอความแมนย าของสาเหตและแนวทางปองกนการเกดกระแสไฟฟาขดของ และพฒนาเปนซอฟแวรคอมพวเตอร

5.1 การประเมนผล (Evaluate Results) การประเมนผลแบบจ าลองทใชในการท าการวเคราะหเหมองขอมลทางดาน

การน าไปใชกบสถานการณจรงหรอสถานการณจ าลองขน เพอทดสอบวาแบบจ าลองนนไดผลเปนทนาสนใจหรอไม ถาแบบจ าลองไมเปนทนาพอใจ อาจจะเลอกทางเลอกอน หรอสามารถยอนกลบไปท าซ า แลวจงด าเนนในขนตอไป

5.2 กระบวนการตรวจทาน (Review Process) ในขนตอนนผลลพธทเปนแบบจ าลองจะปรากฏ และเปนทนาพอใจ การ

ทบทวนกระบวนการเพอตรวจสอบวายงมปญหา หรอปจจยส าคญใด ๆ ถกมองขาม โดยน าผลไปสอบถามผเชยวชาญวาถกตองหรอไม เพอตดสนใจวาจะน าขอมลไปหาแนวทางการแกไขการเกดกระแสไฟฟาขดของ

5.3 การก าหนดขนตอนถดไป (Determine Next Step) หลงจากผานกระบวนการตรวจสอบแลวตองท าการตดสนใจวาหลงจาก

เสรจสน จะมการทบทวน หรอท าการปรบปรงแกไขขอมลอกหรอไม เพอใหเกดการพฒนาไปอยางตอเนอง

34

6. การน าแบบจ าลองไปใช (Deployment) การวจยครงนเปนการน าเทคนคการท าเหมองขอมลมาประยกตในการวเคราะห

สาเหตการเกดกระแสไฟฟาขดของ โดยผลจากการท าเหมองขอมลทไดจากการท าวจยครงนสามารถน ามาพยากรณการเกดกระแสไฟฟาขดของไดลวงหนา ซงผลลพธทไดจากแบบจ าลองการแบงกลมและแบบจ าลองการจ าแนกประเภท ทางการไฟฟาสวนภมภาคสามารถน ามาประยกตใชเพอใหทราบสาเหตการขดของของกระแสไฟฟา เมอทราบสาเหตทแทจรงสามารถน ามาวเคราะหหาแนวทางการแกไขและปองกนกอนเกดการขดของของกระไฟฟา เพอลดจ านวนครงของกระแสไฟฟาทขดของ ลดมลคาความเสยหายทจะเกดกระแสไฟฟาขดของได

6.1 การวางแผนการปรบใชแบบจ าลอง (Plan Deployment) ขนตอนนเปนการน าผลทไดจากการประเมนและกลยทธในการตดสนใจไป

ใชงานจรง เพอน าสาเหตทมการประเมนอยางแมนย า ไปใชในการแกไขการเกดกระแสไฟฟาขดของอยางมประสทธภาพ

6.2 แผนการตดตามและการบ ารงรกษา (Plan Monitoring and Maintenance) ในขนตอนของการตดตามและการบ ารงรกษาถอเปนขนตอนทส าคญและไม

สามารถละเลยได โดยท าการเขยนสรปผลการตดตาม เพอใหการแกไขปญหาการเกดกระแสไฟฟาขดของมประสทธภาพและความแมนย าสงสด

35

บทท 4 ผลการวจยและอภปรายผล

ในบทนผวจยท าการประมวลผลขอมลของการเกดกระแสไฟฟาขดของการไฟฟาสวน

ภมภาคเขต 3 ภาคกลาง ตามขนตอนการท าเหมองขอมลดวยกระบวนการ CRISP-DM ตามทกลาวไวในบทท 3 ซงผวจยไดน าขนตอนตางๆในแตละกระบวนการมาปรบใหเหมาะสมกบขอมลทจะใชในการวเคราะหครงน โดยผลการวจยและการวเคราะหขอมลส าหรบการท าเหมองขอมลแบงออกเปน 6 ขนตอน ดงน

ขนตอนท 1 ความเขาใจการเกดกระแสไฟฟาขดของ (Electrical Interruption Understanding)

ขนตอนท 2 ความเขาใจเกยวกบขอมลกระแสไฟฟาขดของ (Data Understanding Electrical Interruption)

ขนตอนท 3 การเตรยมขอมลของกระแสไฟฟาขดของ (Data Preparation Electrical Interruption)

ขนตอนท 4 การพฒนาแบบจ าลอง (Modeling) ขนตอนท 5 การทดสอบแบบจ าลอง (Evaluation) ขนตอนท 6 การน าแบบจ าลองไปใช (Deployment)

4.1 ขนตอนท 1 ความเขาใจการเกดกระแสไฟฟาขดของ (Electrical Interruption Understanding)

สงส าคญในการท าเหมองขอมลเพอน าไปใชในธรกจทางการไฟฟาใหประสบความส าเรจ

นน ตองท าความเขาใจกบสาเหต และแนวทางการแกไขของการเกดกระแสไฟฟาขดของทน ามาศกษาอยางชดเจน เพอก าหนดเปาหมายและการไดรบการสนบสนนจากผทมสวนไดสวนเสยในการท าเหมองขอมล โดยการทบทวนวรรณกรรมตาง ๆ รวมถงการปรกษาผเชยวชาญ พบวาการเกดกระแสไฟฟาขดของสวนใหญเกดจาก สตว ภยธรรมชาต ซงความจรงแลวอาจจะมปจจยอน ๆ ดงนนการวจยครงนจงน าขอมลทนอกเหนอจากเรองของ สตว ภยธรรมชาต มาวเคราะหดวย

จากขอมลทท าการเกบรวบรวม โดยขอความอนเคราะหจากเจาทการไฟฟาสวนภมภาคเขต 3 ภาคกลาง เพอน าขอมลมาวจยศกษาปจจยทท าใหเกดกระแสไฟฟาขดของ โดยเจาทการไฟฟาท าการบนทกขอมลการเกดกระแสไฟฟาขดของ หลงจากนนจงรวบรวมมาท าฐานขอมลซงเปนขอมลของป พ.ศ. 2555-2557 โดยมปรมาณขอมลรวมทงสน 34,361 ครง

36

4.2 ขนตอนท 2 ความเขาใจเกยวกบขอมลกระแสไฟฟาขดของ (Data Understanding Electrical Interruption)

4.2.1 การเกบรวบรวมขอมลขนตน (Collect Initial Data)

ขอมลทน ามาใหในการวเคราะหเหมองขอมลนน เปนขอมลทถกเกบไวในฐานขอมลสวนกลางของการไฟฟาสวนสวนภมภาคเขต 3 ภาคกลาง โดยขอมลทงหมดน ามาจากฐานขอมลของการไฟฟาสวนภมภาค ใน 3 ป ตงแตมกราคม 2555 – ธนวาคม 2557 ทประกอบดวยขอมลรายละเอยดของการเกดกระแสไฟฟาขดของในแตละครง

4.2.2 การอธบายขอมล (Described Data)

จากขนตอนการเกบรวบรวมขอมลไดแฟมขอมลทเกยวของทงหมด สามารถวเคราะหรายละเอยดเบองตน แสดงในตาราง 4.1 ตาราง 4.1 การอธบายขอมล

ขอมล ค าอธบาย ตวอยางขอมล Status สถานะไฟฟา D/F : ฟวสขาด

Power Overload จายไฟเกนพกด จายไฟเกนพกด Tree ตนไม กงไมพาดสาย

Personal บคลากรภายนอก คนงานพาดสายโทรศพท

Staff พนกงาน กฟภ. พนกงานบ ารงรกษา Disaster ภยธรรมชาต พาย/ใตฝน/ดเปรชชน

Vehicles ยานพาหนะ รถกอสราง

Meterials วสดแปลกปลอม วสดกอสราง Environment สภาพสงแวดลอม ไอเกลอ

Equipment อปกรณ อปกรณช ารด

37

ตาราง 4.1 (ตอ) การอธบายขอมล

ขอมล ค าอธบาย ตวอยางขอมล

Animal สตว สตวปก

Small equipment อปกรณยอย อปกรณตดตอน Type ชนดของอปกรณ สาย

During outages ชวงเวลาการดบ(นาท) 1 นาท

4.3 ขนตอนท 3 การเตรยมขอมลของกระแสไฟฟาขดของ (Data Preparation Electrical Interruption)

ผวจยเตรยมขอมลทจะน าไปใชในการวเคราะห เปนการใชขอมลจากฐานขอมลทมอยจ านวนมาก ท าใหมขอมลทไมจ าเปนในการน ามาประมวล จงไดน ามาท าการคดกรองเอาขอมลทไมเกยวของ หรอขอมลทไมจ าเปนตอการวเคราะหออกไปเพอลดขนาดของขอมลใหเกดความเหมาะสม เพอท าใหขอมลมความเหมาะสมตอการน าไปวเคราะห และสอดคลองกบวตถประสงคทตองการ โดยประกอบดวยกระบวนการดงตอไปน

4.3.1 การคดเลอกขอมล (Select Data)

ในขนตอนการคดเลอกขอมลจะเปนการเลอกลกษณะขอมลทเกยวของทงหมดทมการเกบขอมล ทงนหากขอมลมลกษณะประจ าเปนจ านวนมาก อาจตองเลอกเพยงขอมลทเกยวของโดยอาศยประสบการณจากผเชยวชาญทางการไฟฟา จากนนกท าการเลอกขอมลดวยการทดลองผดหรอลองถก ซงโปรแกรม Weka เปนเครองมอในการทดสอบการเปรยบเทยบคาความถกตอง นอกจากนบางขอมล ไมสามารถน ามาประมวลผลได เนองจากเปนคาทแตกตางกน ไมมความสมพนธกบขอมลอน เชน รายละเอยดของกระแสไฟฟาขดของ จงไดตดขอมลสวนนนออกไป หรอดดแปลงใหอยในรปแบบทสามารถน ามาวเคราะหดวยโปรแกรม Weka ตอไปได

38

4.3.2 การท าความสะอาดขอมล (Clean Data) จากการส ารวจขอมลพบขอมลบางสวนอยในสภาพทสมบรณ แตอยางไรกตาม

มกพบขอมลบางสวนทหายไป มคาผดปกต มคาซ าซอน และขอมลอยในรปแบบทยากตอการน าไปวเคราะห ผวจยจงไดท าการแกไขขอมลกอนน าไปประมวลผล ดงน

1. ท าการจดกลมขอมล เชน พนททขดของ ชวงเวลาในการดบของไฟฟา และฤดกาลเกดการขดของ เพอขอมลถกจ าแนกเปนกลม ท าใหขอมลมขนาดเลกลง ซงงายตอการน าไปวเคราะห

2. ท าการตรวจสอบและแกไขขอมลทเปนขอมลเดยวกน แตเกบคาตางกน เชน เดอนทขดของ ,ฤดกาลทขดของ เพอใหสามารถจดกลมและน าไปวเคราะหตอไป

4.3.3 การรวมขอมล (Integrated Data)

ขอมลทกระจายตวมากเกนไป ตองท าการจดกลมเพอใหประมวลผลชดเจน ตวอยางเชน พนททขดของ ชวงเวลาของการเกนไฟฟาขดของ

4.3.4 การเปลยนรปแบบของขอมล (Format Data)

เมอรวบรวมขอมลทงหมดแลว ยงไมสามารถน าไปใชสรางตนแบบได เนองจากรปแบบขอมลยงไมเหมาะสม ดงนนตองมการเปลยนรปแบบของขอมล ดงน

4.3.4.1 เปลยนภาษาไทยเปนภาษาองกฤษ เพราะโปรแกรม Weka ไมสามารถรองรบภาษาไทยได

4.3.4.2 เปลยนขอมลเปนตวเลขหรอตวอกษร เพองายตอการอานผล ในโปรแกรม Weka

4.3.2.3 การใชเทคนคตนไมการตดสนใจในโปรแกรม RupidMiner ตองเปลยนขอมลทเปนตวเลขทงหมดใหเปนรปแบบของตวหนงสอ เพอการประมวลผลทถกตอง

4.4 ขนตอนท 4 การพฒนาตวแบบ (Modeling)

4.4.1 การจดกลม (Cluster Analysis)

การพฒนาตวแบบ เปนขนตอนการวเคราะหขอมลดวยเทคนคการท าเหมองขอมล ผวจยไดเลอกใชโปรแกรม Weka (Waikato Environment for Knowledge Analysis) ดวยเทคนคการจดกลม (Cluster Analysis) โดยวธ SimpleKMeans ซงใชเฉพาะขอมลพนฐานในการ

39

แบงกลม ดงน พนททขดของ (ในเมอง ชานเมอง ชนบท),ฤดกาล , ชวงเวลาการดบของไฟฟาในรอบเดอน (ตนเดอน กลางเดอน ปลายเดอน) , ชวงเวลาการดบ , กลมอปกรณหลก , ระยะเวลาการบ ารงรกษา โดยสามารถแบงกลมตวอยางทมลกษณะเดนแตกตางกนท าการทดลองประมวลผลเพอใหไดจ านวนกลม (Cluster) ทเหมาะสม ซงในงานวจยนคอ 7 กลม

ภาพท 4.1 ภาพหนาจอโปรแกรม Weka หลงจากไดปอนขอมลเขาไป

40

ภาพท 4.2 ภาพแสดงหนาจอของโปรแกรม Weka ในการจดกลม (Cluster Analysis) โดยวธ SimpleKMeans

ภาพท 4.3 ภาพแสดงผลการประมวลขอมล 7 กลม (Cluster)

41

ตารางท 4.2 แสดงรายละเอยดของกลม (Cluster) ท 0-3

Cluster 0 Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3

Area Province&Dis Dictrict1 Province&Dis Dictrict1

Season Summer Rain Rain Winter The time period End End Begin Begin

Time off CC CC EE EE

Main Equipment Line Line Excise&Capa Line

Maintenance A12 A12 A6 A12

ตารางท 4.3 แสดงรายละเอยดของกลม (Cluster) ท 4-7

Cluster 4 Cluster 5 Cluster 6

Area Province&Dis Province&Dis Country

Season Summer Rain Rain The time period Being Mean Begin

Time off BB DD EE

Main Equipment Line Line Line Maintenance A12 A12 A12

42

ตารางท 4.4 แสดงตวอยางของขอมลทง 7 กลม

4.4.2 เทคนคตนไมการตดสนใจ (Decision Tree)

เมอไดแตละกลมขอมลแลวน ามาท าการพฒนาตวแบบโดยใชเทคนคตนไมตดสนใจ (Decision Tree) เพอชวยวเคราะหปจจยทท าใหเกดกระแสไฟฟาขดของ โดยใชโปรแกรม RapidMiner 5 โดยเทคนคตนไมการตดสนใจ ดวยวธ Decision Tree

43

ภาพท 4.4 ภาพแสดงหนาจอวธการประมวลผลดวยโปรแกรม RapidMiner 5

4.4.3 กระแสไฟฟาขดของ Predict Modeling

4.4.3.1 ผลการประมวลขอมลกลมท 1 สถานะไฟฟาเปนสงทบงบอกลกษณะการจ าหนายไฟฟาเบองตน สถานะ

ไฟฟาจะสงผลใหเกดการดบของระยะเวลาความนานไฟฟาแตกตางกนออกไป D/F ฟวสขาด มผลตออปกรณไฟฟา สายเปลอย อปกรณตดตอน ท าใหเกดการดบในระยะเวลา 1 – 10 นาท สถานะ T/L Function ทบงบอกวาอปกรณปองกนอตโนมตท างานครบฟงกชนทตงไวแลวจงเปดวงจรออก เกดสถานะนอาจมผลมาจากสตว ลง/คาง ทกอนใหเกดกระแสไฟฟาดบ 61 – 70 นาท สตวเลอยคลานทผลตอการดบดวยระยะเวลา 21-30 นาท และ สตวตกแกทสงผลตอ สายไฟฟา เสาไฟฟาท าใหเกดการดบ 1-10 นาท หากรระยะเวลาการดบสามารถแกไขไดทนทวงท

4 4

ภ า พ ท 4.5 ภ า พ ผ ล ก า ร ป ร ะ ม ว ล ข อ ม ล ก ล ม ท 1

= T/R2 = T/R3

= T/L Function

= T / L I n s t a n t e n o u s e

สถานะไฟฟา

= D/F

= T/R1

44

45

4.4.3.2 ผลการประมวลขอมลกลมท 2 สถานะไฟฟาเปนสงทบงบอกลกษณะการจ าหนายไฟฟาเบองตน สถานะ

D/F ฟวสขาด ยงกอใหเกดการท างานทไมสมพนธกนของตวอปกรณ เชน อปกรณตดตอน จะมระยะเวลาการดบอยท 21-30 นาท สายเปลอยจะสงผลตอชนดของอปกรณอกนนคอ ลกถวยทเปนสาเหตใหเกดกระแสไฟฟาขดของ มระเวลาการดบ 11-20 นาท สายสงผลตอการดบของไฟฟาดวยระยะเวลาถง 51-60 นาท สาย SAC สงผลตอการดบหรอการขดของกระแสไฟฟาถง 31-40 นาท ทกลาวเหลานจะกอนใหเกดกระแสไฟฟาขดของในระยะเวลาทแตกตางกนออกไป สถานะ T/R2 อปกรณปองกนอตโนมตท าการเปดวงจรออก 2 ครงแลวท าการปดวงจรกลบใหจายไฟตามปกตในกลมนเสยงตอการดบในระยะเวลา ไมถงนาท เปนเพยงการกระตกของไฟฟาเทานน อาจไมสงผลความเสยหายใหกบการไฟฟามากนกแตจะเปนการเสยภาพลกษณกบทางการไฟฟาสวนภมภาคมากกวา เชนเดยวกบสถานะ T/R1 อปกรณปองกนอตโนมตท าการเปดวงจรออก 1 ครงแลวท าการปดวงจรกลบใหจายไฟ T/R3 อปกรณปองกนอตโนมตท าการเปดวงจรออก 3 ครงแลวท าการปดวงจรกลบใหจายไฟ สถานะ T/L Instantenouse อปกรณปองกนท างานอตโนมตท างานเปดวงจรออกทนทเนองจากกระแสไฟฟาลดวงจรรนแรง มผลตอระยะเวลาการดบใน 1-10 นาท ปจจยทกอยางลวนสงผลกอใหเกดกระแสไฟฟาขดของได

4 6

ภ า พ ท 4.6 ภ า พ ผ ล ก า ร ป ร ะ ม ว ล ข อ ม ล ก ล ม ท 2

= T / L I n s t a n t e n o u s e

สถานะไฟฟา

= T/R3 = T/R1

= D/F

= Other

= T/R2

46

47

4.4.3.3 ผลการประมวลขอมลกลมท 3 สถานะไฟฟาเปนสงทบงบอกลกษณะการจ าหนายไฟฟาเบองตน สถานะ

D/F ฟวสขาด เนองจากการจายไฟเกนพกด ท าใหเกดกระแสไฟฟาขดของ ในเวลา 11-20 นาท สถานะ Notwork การจ าหนายไฟฟาไมสมบรณสงผลใหระบบจ าหนายไฟฟาขดของเกนความผดพลาดในระบบไฟฟาดวยระยะเวลา 1-10นาท สถานะ T/L Function ทบงบอกวาอปกรณปองกนอตโนมตท างานครบฟงกชนทตงไวแลวจงเปดวงจรออก และสตวเปนปจจยในการเกดกระแสไฟฟาขดของของสถานะนอกดวยดวย เชน สตวปก ยงสงผลตอชนดของอปกรณอยางดรอปเอาทฟวส ท าใหเกนการขดของ 1-10 นาท อปกรณโหลดเบรกสวสต เกดระยะเวลาขดของ 31-40 นาท อปกรณเบรคเกอร ระยะเวลาขดของ 1-10 นาท อปกรณหมอแปลงจ าหนาย ระยะเวลาขดของ 31-40 นาท ระยะเวลาการดบแตละครงกยงขนกบชนดของอปกรณทช ารดดวยวาสามารถแกไข เปลยนไดงายหรอรวดเรวเพยงใด ไมใชเพยงสตวปกเทานนทกอใหเกดความเสยหายยงม สตวเลอยคลานอาทเชน ง และยงสงผลตอใหอปกรณช ารดตามไปดวย อยางอปกรณดรอปเอาทฟวส ท าใหเกดการขดของดวยระยะเวลา 21-30 นาท และยงมผลทกอใหเกดการขดของจากสตวโดยตรง คอ ตกแก ใชระยะเวลาทเกดการขดของ 41-50 นาท และ แมวใชระยะเวลาทเกดการขดของ 101-110 นาท สถานะ T/R1 อปกรณปองกนอตโนมตท าการเปดวงจรออก 1 ครงแลวท าการปดวงจรกลบใหจายไฟ T/R2 อปกรณปองกนอตโนมตท าการเปดวงจรออก 2 ครงแลวท าการปดวงจรกลบใหจายไฟ ทงสองสถานะนมระยะเวลาในการขดของไมถง 1 นาท จงสรางความเสยหายใหกบการไฟฟาสวนภมภาคไมมากนก

4 8

ภ า พ ท 4.7 ภ า พ ผ ล ก า ร ป ร ะ ม ว ล ข อ ม ล ก ล ม ท 3

= Notwork

สถานะไฟฟา = D/F = T/R2

= T/R3

T/L Function

48

49

4.4.3.4 ผลการประมวลขอมลกลมท 4 สถานะไฟฟาเปนสงทบงบอกลกษณะการจ าหนายไฟฟาเบองตน สถานะ

T/R1 อปกรณปองกนอตโนมตท าการเปดวงจรออก 1 ครงแลวท าการปดวงจรกลบใหจายไฟ T/R2 อปกรณปองกนอตโนมตท าการเปดวงจรออก 2 ครงแลวท าการปดวงจรกลบใหจายไฟ และ T/R3 อปกรณปองกนอตโนมตท าการเปดวงจรออก 3 ครงแลวท าการปดวงจรกลบใหจายไฟ ทงสามสถานะนมระยะเวลาในการขดของไมถง 1 นาท สถานะ D/F ฟวสขาด ซงมผลมาจากชนดของอปกรณดรอปเอาฟวส เกดระยะเวลาขดของ 31-40 ชนดของอปกรณตอสาย โดยสาเหตทเกดจากสตวปกท าใหเกดระยะเวลาขดของ 31-40 นาท อปกรณชนดสาย ทมผลตออปกรณยอยอยาง สายเปลอยโดยการช ารดของสายเปลอยเกดจากคนตดตนไม และยงมสตวเปนอกปจจยหนงรวมดวยโดยสตวทวาคอ กระรอก กระแตทมผลตอการขดของของกระแสไฟฟาครงนดวยระยะเวลา 51-60 นาท อปกรณอยางเสาไฟฟากมผลตอใหเกดกระแสไฟฟาขดของ 111-120 นาท จะใชเวลาในการแกไขนาน และสถานะ T/L Function ทบงบอกวาอปกรณปองกนอตโนมตท างานครบฟงกชนทตงไวแลวจงเปดวงจรออก แตหากอปกรณท างานไมสมพนธ โดยอปกรณลกถวยสงผลใหสายPIC เกดการขดของ 21-30 นาท และอปกรณสายไฟฟาสงผลใหสายเปลอย เกดการขดของ 1-10 นาท และยงสงผลใหอปกรณเบรคเกอร เกดการขดของ 1-10 นาทเชนกน

5 0

ภ า พ ท 4.8 ภ า พ ผ ล ก า ร ป ร ะ ม ว ล ข อ ม ล ก ล ม ท 4

= T/R2

= T / L I n s t a n t e n o u s e

สถานะไฟฟา

= D/F

= T/R1

= T/L Function

= T/R3 = T/R1

50

51

4.4.3.5 ผลการประมวลขอมลกลมท 5 สถานะไฟฟาเปนสงทบงบอกลกษณะการจ าหนายไฟฟาเบองตน สถานะ

T/R1 อปกรณปองกนอตโนมตท าการเปดวงจรออก 1 ครงแลวท าการปดวงจรกลบใหจายไฟและ T/R2 อปกรณปองกนอตโนมตท าการเปดวงจรออก 2 ครงแลวท าการปดวงจรกลบใหจายไฟ ทงสองสถานะนมระยะเวลาในการขดของไมถง 1 นาท และสถานะ T/L Function ทบงบอกวาอปกรณปองกนอตโนมตท างานครบฟงกชนทตงไวแลวจงเปดวงจรออก มปจจยหนงคอภยธรรมชาตอยาง พายใตฝน ทท าใหเกดกระแสไฟฟาขดของ ยงใชเวลา 71-80 นาท สถานะ D/F ฟวสขาด ซงมผลสาเหตจากสตว โดยสตวปกโดยสงผลไปยงอปกรณสายเปลอยและเกดการช ารดจากกงไมพาดสาย ซงเกดการขดของ 21-30 นาท และอปกรณสาย PICและเกดการช ารดจากกงไมพาดสาย ซงเกดการขดของ 11-20 นาท และและอปกรณสาย SAC ท าใหเกดการขดของ 11-20 นาท นอกจากสตวปกแลวยงมสตวจ าพวกกระแต กระรอก ทสงผลใหกงไมพาดสาย และท าให ไฟฟาเกดการขดของดวยระยะเวลา 11-20 นาทและสตวเลอยคลานสงผลใหสายเปลอยช ารดเนองจากกงไมพาดสาย จะเกดการขดของเวลา 21-30 นาท และสตวจ าพวกแมลงกอใหเกดกระแสไฟฟาขดของ 31-40 นาท อกทงตกแกกเปนตวทกอใหเกดกระแสไฟฟาขดของเวลา 11-20 นาท รวมถงแมวกเปนปจจยหนงทกอใหเกดกระแสไฟฟาขดของ ดวยระยะเวลา 61-70 นาท ซงปญหาจากสตวดงกลาว เชน ง นก ซงพบมาก มาเกาะจดทตดตงหมอแปลง ท าใหไฟฟาแรงสงไหลผานตวสตวเหลานน ลงกราวดทเสาไฟ สงผลให ดรอปเอาทฟวสแรงสงทหมอแปลงระเบด และสถานะ T/L Instantenouse อปกรณปองกนท างานอตโนมตท างานเปดวงจรออกทนทเนองจากกระแสไฟฟาลดวงจรรนแรง มผลตอระยะเวลาการดบใน 21-30 นาท ปจจยทกอยางลวนสงผลกอใหเกดกระแสไฟฟาขดของได

5 2

ภ า พ ท 4.9 ภ า พ ผ ล ก า ร ป ร ะ ม ว ล ข อ ม ล ก ล ม ท 5

= T / L I n s t a n t e n o u s e

สถานะไฟฟา

= D/F

= T/L Function

= T/R1

= T/R2

52

53

4.4.3.6 ผลการประมวลขอมลกลมท 6 สถานะไฟฟาเปนสงทบงบอกลกษณะการจ าหนายไฟฟาเบองตน T/L

Function ทบอกวาอปกรณปองกนอตโนมตท างานครบฟงกชนทตงไวแลวจงเปดวงจรออก ชนดของอปกรณเปนปจจยทกอใหเกดกระแสไฟฟาขดของได โดยอปกรณแอรแบรคสวสต มระยะเวลาการดบ 11-20 นาท อปกรณดรอปเอาทฟวส ทช ารดเกดจากสตว เชน สตวปก กระรอก กร ะแต สตวเลอยคลาน มระยะเวลาการดบ 11-20 นาท แตถาเปนแมว หรอ สนข จะมระยะเวลาการดบ 31-40 นาท ชนดอปกรณโหลดเบรคสวสตและสวสตใบมด อนเนองมาจากอปกรณช ารดมระยะขดของเวลา 31-40 นาท และเบรคเกอร ทสงผลใหอปกรณช ารดมระยะขดของเวลา 11-20 นาท และอปกรณหมอแปลงจ าหนาย มผลใหเสยหายจากภยธรรมชาตจากพายใตฝนสรางระยะเวลาขดของเปนเวลานานถง 81-90 นาท สถานะ T/R1 อปกรณปองกนอตโนมตท าการเปดวงจรออก 1 ครงแลวท าการปดวงจรกลบใหจายไฟ T/R2 อปกรณปองกนอตโนมตท าการเปดวงจรออก 2 ครงแลวท าการปดวงจรกลบใหจายไฟ และ T/R3 อปกรณปองกนอตโนมตท าการเปดวงจรออก 3 ครงแลวท าการปดวงจรกลบใหจายไฟ ทงสามสถานะนมระยะเวลาในการขดของไมถง 1 นาท และสถานะ T/L Instantenouse อปกรณปองกนท างานอตโนมตท างานเปดวงจรออกทนทเนองจากกระแสไฟฟาลดวงจรรนแรง มผลตอระยะเวลาการดบใน 21-30 นาท สถานะ Notwork เกดความไมสมบรณในระบบจ าหนายไฟฟาท าใหเกดกระแสขดของ 1-10 นาทปจจยทเกดขนยอมสงผลกระทบและสรางความเสยหายใหกบการไฟฟาสวนภมภาคเขต 3 ภาคกลางทงสน

5 4

ภ า พ ท 4.10 ภ า พ ผ ล ก า ร ป ร ะ ม ว ล ข อ ม ล ก ล ม ท 6

= T/L Instantenouse

สถานะไฟฟา = D/F = T/R1

= T/R2

= T/R3

= Notwork = Fuction

54

55

4.4.3.7 ผลการประมวลขอมลกลมท 7 สถานะไฟฟาเปนสงทบงบอกลกษณะการจ าหนายไฟฟาเบองตน สถานะ

ไฟฟาเปนสงทบงบอกลกษณะการจ าหนายไฟฟาเบองตน T/L Function ทบอกวาอปกรณปองกนอตโนมตท างานครบฟงกชนทตงไวแลวจงเปดวงจรออก สาเหตเกดกระแสไฟฟาขดของ สายเปลอยช ารดเนองมากจากมวสดธรรมชาตไปกระทบสาย เชน ทางมะพราว ท าใหเกดกระแสไฟฟาขดของ 1-10 นาท และสาย PIC เสยหายเนองจากสตวปก ทท าใหเกดกระแสไฟฟาขดของ 31-40 นาท อกทงสตวเลอยคลานยงสงผลใหลกถวยช ารดดวย เกดความเสยหายดวยระยะเวลา 1-10นาท และสงผลใหสายไฟฟาเสยหายดวยระยะเวลา 21-30 นาท รวมถงสายSAC ทเสยหายจากการทกงไมพาดสาย โดยระยะเวลาทเสยหาย 61-70 นาท และอปกรณหมอแปลงสถาน เกดกระแสไฟฟาขดของเวลา 11-20 นาท ปญหาจากตวอปกรณ เชน ลกถวย สายแรงสงขาด หมอแปลงช ารด หรออปกรณประกอบตางๆมากมาย เนองจากการตดตงมาเปนเวลานาน มโอกาสเสอมสภาพจงเปนฉนวนกอใหเกดกระแสไฟฟาขดของได สถานะ T/R1 อปกรณปองกนอตโนมตท าการเปดวงจรออก 1 ครงแลวท าการปดวงจรกลบใหจายไฟ T/R2 อปกรณปองกนอตโนมตท าการเปดวงจรออก 2 ครงแลวท าการปดวงจรกลบใหจายไฟสถานะนมระยะเวลาในการขดของไมถง 1 นาทสถานะ D/F ฟวสขาดมระยะขดของเวลา 41-50 นาท

5 6

ภ า พ ท 4.11 ภ า พ ผ ล ก า ร ป ร ะ ม ว ล ข อ ม ล ก ล ม ท 7

= T/L Function

สถานะไฟฟา

= D/F = T/R1

= T/R2

56

57

4.5 ขนตอนท 5 การทดสอบตวแบบ (Evaluation)

การประเมนทกลาวมาในขนตอนท 4 แบบจ าลอง เปนการประเมนทางดานเทคนคเกยวกบปจจยดานตางๆ ทมผลในการสรางแบบจ าลอง เชน ความถกตองของแบบจ าลอง และขอมลทใชสรางและทดสอบแบบจ าลอง แตในขนนจะประเมนการทดสอบตวแบบดงน

1. การทดสอบทางสถต จากโปรแกรม Rapid Miner เพอพยากรณโอกาสทจะน าไปสการเกดกระแสไฟฟาขดของ

2. การทดสอบการสมขอมล Training Set เพอหาความถกตอง แมนย าของแบบจ าลอง

3. การทดสอบดวยการปรกษาผเชยวชาญทางดานการไฟฟา โดยน าผลทไดจากการพยากรณไปสอบถามผเชยวชาญ เพอใหผลทออกมามความนาเชอถอมากขน

4.5.1 การประเมนผล (Evaluation Results)

การประเมนผลลพธในการท าเหมองขอมลทมผลตอวตถประสงคทางดานการไฟฟา สามารถสรปประเดนได ดงน

1. แบบจ าลองการแบงกลมของเหตการณกระแสไฟฟาขดของสามารถน าไปใชเปนเครองมอ เพอเปนแนวทางในการปองกนการเกดกระแสไฟฟาขดของ เพอชวยลดความสญเสยของการไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลางในอนาคต

2. แบบจ าลองการพยากรณการเกดกระแสไฟฟาขดของทจะน าไปสการเกดกระแสไฟฟาขดของ ซงจะสามารถน าไปเปนเครองมอในการปองกนหรอหาแนวทางการปองกนไดทนทวงท ตลอดจนน าไปสการพยากรณโอกาสทจะเสยงตอการเกดกระแสไฟฟาขดของ

3. แบบจ าลองทงสองสามารถชวยวเคราะหขอมลไดรวดเรวขน ทงนการใชงานจรงอาจจ าเปนตองมการพฒนาซอฟแวรขนมา เพอเพมความสะดวกและรวดเรวในการใชงาน

4.5.2 กระบวนการตรวจทาน (Review Process) เพอใหกระบวนการท าเหมองขอมลในครงตอไปมประสทธภาพยงขน รวมถง

ชวยเพมความถกตอง และน าไปสการลดขอผดพลาดในการท างาน จ าเปนทจะตองมการตรวจสอบขนตอนการท างานโดยภาพรวมของครงนไว ดงน

1. การเตรยมขอมล (Data Preparation) ในครงนมวจยเพยงคนเดยวในการท างานขนตอนน หากมผเชยวชาญเขามามสวนรวมในการเตรยมขอมล และใหค าแนะน าอาจน าไปสการเกดแบบจ าลองทแตกตางออกไป หรอมหลากหลายและมประสทธภาพมากขน

58

2. การคดเลอกขอมล (Select Data) การคดเลอกลกษณะประจ าทจะน ามาใชในการท าเหมองขอมล อาจจะยงไมสามารถแสดงใหถงความสมพนธของขอมลทมตอกนไดดเทาทควรซงอาจจะท าใหแบบจ าลองทไดไมตรงกบเปาหมายทวางไว หรอท าใหไดผลลพธทผดพลาด

3. กระบวนการสรางแบบจ าลอง (Build Model) ควรเลอกขอมลบางสวนมาทดลองท าตงแตตนจนถงการทดสอบแบบจ าลอง เพอใหเขาใจการท างาน และเหนถงปญหาทคาดวาอาจจะเกดขนได และควรน าขอมลทงหมดมาลองทดสอบ เพอตรวจสอบวาโปรแกรมสามารถรองรบขนาดของขอมลทงหมดนน

4. ในการสรางขอมลใหม (Construct Data) ควรตงชอแฟมขอมล ลกษณะประจ าใหมความหมายและสอถงขอมลทเกบ เพอใหใชงานไดงายและลดการผดพลาดในกระบวนการท างาน

4.5.3 การก าหนดขนตอนถดไป (Determine Next Steps)

ส าหรบขนตอนถดไปควรเพมลกษณะประจ าอนๆ ทจะชวยใหแบงกลมกระแสไฟฟาขดของการพยากรณโอกาสทจะน าไปสการเกดกระแสไฟฟาขดของ เพอใหไดแบบจ าลองทดมากขน มความใกลเคยงกบความเปนจรงเพมขน และในการพฒนาเพอสรางแบบทดสอบควรเพมขอมลทจะเขาไปใหมมากขน เพอใหแบบจ าลองทไดประสทธภาพเพมมากขน

4.6 ขนตอนท 6 การน าตวแบบไปใชงาน (Deployment)

4.6.1 แผนการตดตามและการบ ารงรกษา (Plan Monitoring and

Maintenance) การตดตามและตรวจสอบเปนสงจ าเปน เนองจากการท าเหมองขอมลเปนการ

น าขอมลมาประยกตใหสามารถใชในหนวยงานการไฟฟาสวนภมภาค ดงนน การวางแผนบ ารงรกษาและตรวจสอบความถกตองของแบบจ าลอง จะชวยหลกเลยงการใชงานจากผลลพธทมขอผดพลาด และชวยเพมความแมนย าของแบบจ าลองได ซงจะมรายละเอยดการตดตามและบ ารงรกษาดงน

1. มการเกบบนทกผลลพธ (Log) จากการใชงานระบบทสรางจากแบบจ าลอง เพอท าการสรปความผดพลาดรายวน และน าไปวเคราะหผลกระทบตอไป

59

2. เนองจากปจจยภายนอกตางๆ ไมวาจะเปน ภยพบตธรรมชาต สภาพแวดลอม อาจสงผลตอแบบจ าลอง ดงนนจงควรท าการตรวจสอบผลการท างานของแบบจ าลองอยเปนประจ าทกเดอน หรอบอยครง

3. เนองจากขอมลทมจ านวนเพมมากขน และเหตการณการเกดกระแสไฟฟาขดของมการเปลยนแปลงตามเวลา จะสงผลกระทบโดยตรงตอความแมนย าของแบบจ าลอง ดงนน ควรมการสรางและการทดสอบแบบจ าลองใหมใหเหมาะสมทกๆ 6 เดอนหรอบอยกวานน เพอปรบปรงแบบจ าลองใหทนตอขอมลทอาจเปลยนไปไดตลอดเวลา

60

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ

การวจยเรองการพยากรณกระแสไฟฟาขดของโดยใชเทคนคการท าเหมองขอมล

กรณศกษาการไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลาง นมวตถประสงคเพอน าเอาเทคนคการท าเหมองขอมลมาเพอวเคราะหหาองคความรทอยในขอมลจ านวนมาก ศกษาความสมพนธ และการจดกลมขอมลกระแสไฟฟาขดของ ทงยงน าไปพฒนาตวแบบเพอใชพยากรณการเกดกระแสไฟฟาขดของ ตวแบบดงกลาวน าไปประยกตหาแนวทางการปองกนการเกดกระแสไฟฟาขดของ โดยรวบรวมขอมลจากเหตการณของการไฟฟา ประกอบกบขอมลทมาจากประสบการณของผเชยวชาญทางดานการไฟฟา น ามาวเคราะหจดกลมโดยใชขอมลพนฐานเพอแบงกลมตวอยางใหชดเจน หาลกษณะเดนของแตละกลมตวอยาง โดยท าการประมวลผลผานโปรแกรม Weka จากนนจงน าแตละกลมมาพฒนาเปนตวแบบเพอพยากรณการเกดกระแสไฟฟาขดของ โดยเทคนคตนไมการตดสนใจดวยโปรแกรม RapidMiner เพอสามารถทราบถงปจจยทกอใหเกดกระแสไฟฟาขดของ

5.1 สรปผลการวจย

จากงานวจยนเปนการศกษาปจจยการเกดกระแสไฟฟาขดของ โดยใชขอมลจากการ

ไฟฟาสวนภมภาคเขต 3 ภาคกลาง ดวยเทคนคตาง ๆ ของการท าเหมองขอมล ซงมการน าขอมลดงกลาวมาแบงกลม แลวน าแตละกลมตวอยางไปจ าแนกหาปจจยการเกดกระแสไฟฟาขดของดงกลาว โดยใชเทคนคตนไมการตดสนใจ ซงผวจยไดน าผลการวจยดงกลาวไปปรกษาผเชยวชาญ นายภกพงศ วงษพนธา ผชวยผอ านวยการกองปฏบตการ การไฟฟาภมภาคเขต 3 ภาคกลาง เพอสรปผลวจยดงน

6 1

ต า ร า ง ท 5 . 1

ส ร ป ผ ล ก า ร ว จ ย ก ล ม ท 1 ก ล ม ก า ร เ ก ด ก ร ะ แ ส ไ ฟ ฟ า ข ด ข อ ง พ น ท เ ม อ ง , จ ะ พ บ ก า ร เ ก ด ก ร ะ แ ส ไ ฟ ฟ า ข ด ข อ ง บ อ ย ค ร ง ใ น ช ว ง ท า ย ข อ ง เ ด อ น ร ะ ห ว า ง เ ว ล า 8.00-12.00 น .

61

6 2

ต า ร า ง ท 5 . 2

ส ร ป ผ ล ก า ร ว จ ย ก ล ม ท 2 ก ล ม ก า ร เ ก ด ก ร ะ แ ส ไ ฟ ฟ า ข ด ข อ ง พ น ท น อ ก เ ม อ ง , จ ะ พ บ ก า ร เ ก ด ก ร ะ แ ส ไ ฟ ฟ า ข ด ข อ ง บ อ ย ค ร ง ใ น ช ว ง ท า ย ข อ ง เ ด อ น ใ น ฤ ด ฝ น ร ะ ห ว า ง เ ว ล า

8.00-12.00 น .

62

6 3

ต า ร า ง ท 5 . 3

ส ร ป ผ ล ก า ร ว จ ย ก ล ม ท 3 ก ล ม ก า ร เ ก ด ก ร ะ แ ส ไ ฟ ฟ า ข ด ข อ ง พ น ท เ ม อ ง , จ ะ พ บ ก า ร เ ก ด ก ร ะ แ ส ไ ฟ ฟ า ข ด ข อ ง บ อ ย ค ร ง ใ น ช ว ง ต น เ ด อ น แ ล ะ ใ น ฤ ด ฝ น ร ะ ห ว า ง เ ว ล า 8.00-12.00 น .

63

6 4

ต า ร า ง ท 5 . 4

ส ร ป ผ ล ก า ร ว จ ย ก ล ม ท 4 ก ล ม ก า ร เ ก ด ก ร ะ แ ส ไ ฟ ฟ า ข ด ข อ ง พ น ท น อ ก เ ม อ ง , จ ะ พ บ ก า ร เ ก ด ก ร ะ แ ส ไ ฟ ฟ า ข ด ข อ ง บ อ ย ค ร ง ใ น ช ว ง ต น เ ด อ น แ ล ะ ใ น ฤ ด ห น า ว ร ะ ห ว า ง เ ว ล า

16.00-20.00 น .

64

6 5

ต า ร า ง ท 5 . 5

ส ร ป ผ ล ก า ร ว จ ย ก ล ม ท 5 ก ล ม ก า ร เ ก ด ก ร ะ แ ส ไ ฟ ฟ า ข ด ข อ ง พ น ท เ ม อ ง , จ ะ พ บ ก า ร เ ก ด ก ร ะ แ ส ไ ฟ ฟ า ข ด ข อ ง บ อ ย ค ร ง ใ น ช ว ง ต น เ ด อ น แ ล ะ ใ น ฤ ด ร อ น ร ะ ห ว า ง เ ว ล า

00.00-04.00 น .

65

6 6

ต า ร า ง ท 5 . 6

ส ร ป ผ ล ก า ร ว จ ย ก ล ม ท 6 ก ล ม ก า ร เ ก ด ก ร ะ แ ส ไ ฟ ฟ า ข ด ข อ ง พ น ท เ ม อ ง , จ ะ พ บ ก า ร เ ก ด ก ร ะ แ ส ไ ฟ ฟ า ข ด ข อ ง บ อ ย ค ร ง ใ น ช ว ง ข อ ง ก ล า ง เ ด อ น แ ล ะ ใ น ฤ ด ฝ น ร ะ ห ว า ง เ ว ล า

12.00 น . – 16.00 น .

66

6 7

ต า ร า ง ท 5 . 7

ผ ล ก า ร ว จ ย ก ล ม ท 7 ก ล ม ก า ร เ ก ด ก ร ะ แ ส ไ ฟ ฟ า ข ด ข อ ง พ น ท ช น บ ท , จ ะ พ บ ก า ร เ ก ด ก ร ะ แ ส ไ ฟ ฟ า ข ด ข อ ง บ อ ย ค ร ง ใ น ช ว ง ข อ ง ต น เ ด อ น แ ล ะ ใ น ฤ ด ฝ น ร ะ ห ว า ง เ ว ล า 16.00 น . – 20.00 น .

67

68

จากตารางสรปไดมการน าผลไปใหผปฏบตงานทางการไฟฟาทดลองใช ซงมผลตอบรบทดมากจากแบบสอบ วาขอมลมความถกตองและแมนย า สามารถชวยพยากรณเหตการณเกดกระแสไฟฟาขดของเบองตนไดและยงชวยใหแกไขไฟฟาขดของไดทนทวงท

5.2 ปญหาและอปสรรค

5.2.1 ระยะเวลาในการวจย

เนองจากระยะเวลามอยอยางจ ากด ผวจยควรค านงถงระยะเวลาในการวจยเปนส าคญ มระยะเวลาในการศกษาการใชโปรแกรม Weka นอย จงท าใหการประมวลผลครงน อาจยงมขอผดพลาดอยบาง แตมผเชยวชาญคอยใหค าแนะน าอยางใกลชดจงสามารถบรรลวตถประสงคอยางมขนตอนครบถวน อกทงตองเลอกเทคนคทเหมาะสมกบความตองการ ใหสมพนธกบระยะเวลาในการวจย หากมระยะเวลาในการวจยจ ากดควรเลอกเทคนคทประมวลผลสามารถน าไปใชไดเลย ไมตองน าผลมาแปลงเปนคาทสามารถใชงานได เชน เทคนคตนไมการตดสนใจ

5.2.2 ขอมล เนองจากขอมลทน ามาใชในการวเคราะหเปนขอมลทไมสมบรณ หรอจดอยใน

รปแบบทไมสามารถน าไปประมวลผลได ตองท าการจดรปแบบของขอมลหรอท าความสะอาดขอมลสงผลใหเกดความลาชาในการเตรยมขอมล ซงอาจท าใหขอมลบางสวนผดเพยนไปจากความจรง อาจมผลตอการวเคราะหขอมลได ดงนน ถาตองการท าเหมองขอมลอยางจรงจง อาจตองพฒนาระบบจดเกบขอมลเดม เพอใหมการจดเกบขอมลมความถกตองและเหมาะสมกบการท าเหมองขอมลในอนาคตตอไป

5.2.3 โปรแกรม การเลอกใชโปรแกรมหลกทไมเหมาะสมกบขอมล เทคนคการท าเหมองขอมล

แตละเทคนคสามารถใชโปรแกรมมากกวาหนงโปรแกรมประมวลผลได ผวจยตองศกษาวธการใชงาน รวมไปถงกระบวนการประมวลผลของโปรแกรมทเลอกมากอยางเชยวชาญ เพอทจะใชโปรแกรมนนอยางมประสทธภาพ

69

5.3 ขอเสนอแนะ

5.3.1 เทคนคการท าเหมองขอมล แนวทางการวจยในอนาคต การท าเหมองขอมลนนมหลายเทคนค แตละเทคนค

มหลายขนตอน ในการเลอกใชแตละเทคนคตองค านงถงลกษณะของขอมลวาเหมาะสมกบเทคนคใด การเลอกใชโปรแกรมกเชนกน นอกจากนนยงตองเขาใจในการเกดกระแสไฟฟาดวย เพอชวยใหทราบความสมพนธและแหลงทมาของขอมล เพอใหความรทไดมความถกตองแมนย าทสด

5.3.2 อปกรณ เครองคอมพวเตอรท ใช ในการท าเหมองขอมลนน ควรเปนเครองทม

ประสทธภาพทมความเหมาะสม เนองจากขนตอนการเตรยมขอมลจ านวนมากจ าเปนอยางยงทตองใชเวลาในการประมวลผลคอนขางนาน ถาเครองคอมพวเตอรทน ามาใชไมมประสทธภาพ อาจจะท าใหเครองคางและเสยเวลาในการด าเนนการใหม หรออาจมระยะเวลาในการด าเนนการทยาวนานมากขน

5.4 แนวทางการวจยขนตอไป

ผวจยไดท าการศกษาขนตอนวธการท าเหมองขอมลเปนครงแรก และยงภายใตขอจ ากด

ทางดานเวลา ท าใหการศกษาครงเปนการศกษาในขอบเขตทจ ากด ดงนนผวจยจงไดวางแนวทางการวจยขนตอไปไว ดงตอไปน

5.4.1 การวจยครงนเปนการใชขอมลของการไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลาง เทานน ไมไดมของการไฟฟาเขตอน ดงนนการไฟฟาสวนภมภาคเขตอนสามารถน าวธการ และแบบจ าลองไปศกษา และประยกตใชใหเหมาะกบการไฟฟาของตนได ซงแนวทางในการน าไปท าวจยตอครงหนา อาจน าขอมลจากหลายเขตของการไฟฟามาใชรวมกนสรางแบบจ าลอง เพอทจะสรางแบบจ าลองทสามารถใชรวมกนไดในการไฟฟาสวนภมภาคทงหมด

5.4.2 เจาหนาทฝายปฏบตการ ผดแลการไฟฟาสวนภมภาค สามารถน าตวแบบนไปใชในการท านายการเกดกระแสไฟฟาขดของ เมอทราบวาเสยงตอการจะเกดกระแสไฟฟาขดของ จะสามารถเฝาระวงและแกไขไดทนทวงท หากตองการตอยอดจากองคความรดงกลาวกยงสามารถน าไปพฒนาเปน Application ทงบนคอมพวเตอรหรอโทรศพทมอถอเพอสะดวกตอการใชงาน

70

รายการอางอง

หนงสอและบทความในหนงสอ ธาน อวมออ. (2554). การปรบปรงกระบวนการอยางตอเนอง. สรพงค เออวฒนามงคล. (2557). การท าเหมองขอมล (Data Mining). กรงเทพมหานคร : หาง

หนสวนจ ากดบางกอกบลอก. วทยานพนธ ขจรศกด ศรออน. (2553). การท านายสาเหตของเหตการณกระแสไฟฟาขดของ โดยใชเทคนคการ

ท าเหมองขอมล ในระบบจ าหนายของการไฟฟาสวนภมภาค เขต 1 ภาคกลาง., วทยานพนธ,ปรญญาวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต , สาขาวชาวศวกรรมไฟฟา ภาควชาวศวกรรมไฟฟา, มหาวทยาลยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

สออเลกทรอนกส การไฟฟาสวนภมภาค. (2557). แผนทางธรกจตอเนอง.คนเมอ 20 เมษายน 2558,จากการไฟฟา

สวนภมภาค เวบไซต : www.pea.co.th การไฟฟาสวนภมภาค. (2557). รายงานประจ าป 2557 การไฟฟาสวนภมภาค.คนเมอ 20 เมษายน

2558,จากการไฟฟาสวนภมภาค เวบไซต : www.pea.co.th/PEAreport2014.pdf Academic articles Anya,Casstlillo.(2013). Risk analysis and management in power outage and

restoration : Aliterature survey. Theodoros,Zachariadis.(2009). Forecast of electricity consumption in Cyprus up to the

year 2030 : The potential impact of climate change. Pete,Chapman.,&Julian,Clinton,et al. CRISP-DM 1.0 :step-by-step data mining

guide.SPSSinc 78.

71

E.W.T, Ngai.,Yong, Hu., Y.H., Wong., Yijun, Chen., &Xin , Sun.(2010). The application of data mining techniques in financial fraud detection: A classification framework and an academic review of literature.

72

ภาคผนวก

73

ภาคผนวก

แบบสอบถามหนวยปฏบตงานในการเกดเหตการณกระแสไฟฟาขดของ ส าหรบเจาหนาทฝายปฏบตการและผเกยวของทางดานกระแสไฟฟาขดของ ซงน ามาเพอประกอบการวจยเรอง “การพยากรณกระแสไฟฟาขดของโดยใชเทคนคการท าเหมองขอมล กรณศกษาการไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลาง”

ต าแหนง …………………………………………….................................

หนวยงานทรบผดชอบ………………………………………………………

ทานคดวาปญหาและอปสรรคทส าคญในการเกดกระแสไฟฟาขดของคออะไร

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ความคดเหนททานไดทดลองใชแบบจ าลองการเกดกระแสไฟฟาขดของ

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

74

ประวตผเขยน

ชอ นางสาววทตา คาผล วนเดอนปเกด วนท 18 กนยายน 2534 ต าแหนง นกวชาการศกษาปฏบตการ ศนยคอมพวเตอร

มหาวทยาลยศลปากร

ผลงานทางวชาการ การพยากรณกระแสไฟฟาขดของโดยใชเทคนคการท าเหมองขอมล กรณศกษาการไฟฟาสวนภมภาค เขต 3 ภาคกลาง. งานประชมวชาการระดบชาต ดานการบรหารจดการ ครงท 7 มหาวทยาลงสงขลานครนทร, สงขลา. ประสบการณท างาน 2556 : นกวชาการศกษาปฏบตการ ศนยคอมพวเตอร มหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร