คู่มือการบริหารความเสี่ยง risk ... ·...

27
คู่มือการบริหารความเสี่ยง (Risk Management) หน้า 1 คู่มือการบริหารความเสี่ยง (RISK MANAGEMENT) ประจาปีการศึกษา 2557 มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ จังหวัดปทุมธานี

Upload: others

Post on 26-Dec-2019

7 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 1

คมอการบรหารความเสยง

(RISK MANAGEMENT) ประจ าปการศกษา 2557

มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน

Page 2: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 2

ค ำน ำ

คมอการบรหารความเสยงและการควบคมภายในของมหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ จงหวดปทมธาน ฉบบนจดท าขนโดยมวตถประสงคเพอใหบคลากรของมหาวทยาลย ราชภฏวไลยอลงกรณ ใชเปนคมอในการด าเนนงานการบรหารความเสยงและการวางระบบการควบคมภายใน ตามระเบยบคณะกรรมการการตรวจเงนแผนดนดวยการก าหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ. 2544 ขอ 6 ก าหนดใหหนวยรบตรวจรายงานตอคณะกรรมการตรวจเงนแผนดน ผก ากบดแลและคณะกรรมการตรวจสอบเกยวกบการควบคมอยางนอย ปละ 1 ครง ซงส านกงานการตรวจเงนแผนดนไดปรบปรงแนวทางการจดวางระบบการควบคมภายในและ การประเมนผลการควบคมภายใน โดยปรบลดแบบฟอรมและรปแบบการจดท ารายงานตองปฏบตตามระเบยบดงกลาวเพอใหสอดคลองกบหลกการบรหารกจการบานเมองทด และการบรหารความเสยงมการควบคมภายในทมประสทธผล เหมาะสมกบสภาพแวดลอมทเปลยนแปลง ไปอยเสมอ

ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) ไดก าหนดมาตรฐานและตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายใน เพอใหสถาบนอดมศกษาใชเปนกรอบการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษา โดยในตวบงชท 7.4 ระบบบรหารความเสยง เพอใหสถาบนอดมศกษามระบบบรหารความเสยงโดยการบรหารและควบคมปจจย กจกรรมและกระบวนการการด าเนนงานทอาจเปนมลเหตความเสยหาย เพอใหระดบความเสยง และขนาดของความเสยหายทจะเกดขนในอนาคตอยในระดบทยอมรบและควบคมได เพอปองกนหรอบรรเทาความรนแรงของปญหา รวมทงมแผนส ารองตอภาวะฉกเฉน เพอใหมนใจวาระบบงานตางๆ มความพรอมใชงาน มการปรบปรงระบบอยางตอเนองและทนตอการเปลยนแปลงเพอการบรรลเปาหมายของสถาบนตามยทธศาสตรหรอกลยทธเปนส าคญ และใหสามารถบรหารจดการภายในมหาวทยาลยด าเนนตอไปและบรรลเปาหมายทก าหนด ไดแตงตงคณะกรรมการบรหารความเสยง ระดบมหาวทยาลย เพอรวมกนพจารณาแนวทางการบรหารความเสยงของมหาวทยาลย

คมอการบรหารความเสยง เนอหาภายในเอกสารประกอบดวยบรบททเกยวของหนาทและความรบผดชอบของผทเกยวของ ในระดบตางๆ เหตผลความจ าเปนในการด าเนนงาน ขนตอนการด าเนนงานและการจดท ารายงานเสนอ ตอผรบผดชอบก ากบดแล รวมทงไดรวบรวมแบบฟอรมทใชด าเนนการไวในภาคผนวกแลว กรอบแนวทางทจดท าขนนหวงวาหนวยงานตางๆ ในมหาวทยาลยจะไดน าไปประยกตใชรวมกบ ระบบประกนคณภาพ ระบบแผนงาน เพอลดความเสยงในการด าเนนงานในทกภารกจทวทงมหาวทยาลย (รองศาสตราจารย ดร.สมบต คชสทธ) อธการบด มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ

Page 3: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 3

สำรบญ หนา

ควำมรเบองตน การบรหารความเสยง (Risk Management) 1 วตถประสงคในการบรหารความเสยง 2 ความหมายและค าจ ากดความของการบรหารความเสยง 2 ปจจยทมผลตอความเสยง 5 ระบบบรหารความเสยง 6 ประโยชนทไดจากการบรหารความเสยง 6 ประเภทของความเสยง 6

กระบวนกำรบรหำรควำมเสยง การระบความเสยง 8 ประเมนและวเคราะหความเสยง 8 การพจารณาความเสยง 11 จดล าดบความเสยง 12 กจกรรมควบคมความเสยง 13 การจดการความเสยง 13 สรปผลการด าเนนกจกรรมในการจดการความเสยง 14 การตดตามผลและการรายงาน 14 เอกสารอางอง 15 ภำคผนวก 16 เอกสารท 1 ระบความเสยง 17 เอกสารท 2 การประเมนและวเคราะหความเสยง 18 เอกสารท 3 การก าหนดกจกรรมควบคมความเสยง 19 เอกสารท 4 แผนการด าเนนงานการจดการความเสยง 20 เอกสารท 5 รายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน (ปย.2) 21

เอกสารท 6 รายงานผลการตดตามประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน (แบบตดตาม ปย.2) 22

Page 4: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

การบรหารความเสยง (Risk Management)

การบรหารความเสยงควรเรมตนจากการทผบรหารตลอดจนบคลากรในองคกรไดท าความเขาใจใหตรงกนตอค านยามของความเสยง เพอใหทกคนสามารถบงชความเสยงและโอกาสไดในทศทางเดยวกนในการด าเนนงานผบรหารมกประสบกบเหตการณทมความไมแนนอน ตลอดเวลาเหตการณเหลานนอาจมผลในเชงลบหรอเชงบวกตอการบรหารงานขององคกร โดยผลในเชงลบนนถอวาเปนความเสยง สวนผลในเชงบวกชวยสรางโอกาสใหองคกร ซงการบรหารความเสยงมความส าคญดงน

1. สนบสนนใหองคกรสามารถพจารณาระดบความเสยงทองคกรยอมรบได 2. ก าหนดกรอบการด าเนนงานทมประสทธภาพใหแกองคกร เพอใหสามารถบรหารจดการความ

ไมแนนอนของความเสยงได 3. เปนสวนหนงของการก ากบดแลการด าเนนงานทด 4. เปนเครองมอทส าคญในการบรหารงาน 5. สะทอนใหเหนภาพรวมของความเสยงตางๆ ทส าคญ 6. สรางฐานขอมลทมประโยชนตอการบรหารและปฏบตงาน 7. ชวยใหการพฒนาองคกรเปนไปทศทางเดยวกน นอกจากความส าคญดงกลาวมหาวทยาลยตองมการบรหารความเสยงเพอใหองคกรมการด าเนนงาน

ทมประสทธภาพ ประสทธผล สามารถบรรลวตถประสงคและเปาหมายทก าหนด ซงจะน าไปสการพฒนาอยางยงยนและเปนการปฏบตตามระบบตางๆ ดงน

1. ระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการก าหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ. 2544 ทก าหนดใหหนวยงานของรฐตองรายงานผลการประเมนความความเพยงพอและประสทธผลของระบบการควบคมภายในตอคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนอยางนอยปละหนงครง 2 ระบบการประกนคณภาพการศกษาภายในประจ าปการศกษา 2557 องคประกอบท 5 การบรหารจดการ ตวบงชท 5.1 การบรหารของคณะเพอการก ากบตดตามผลลพธตามพนธกจ กลมสถาบน และ เอกลกษณของคณะภายใตเกณฑขอท 3 ด าเนนงานตามแผนบรหารความเสยง ทเปนผลจากการวเคราะหและระบปจจยเสยงทเกดจากปจจยภายนอก หรอปจจยทไมสามารถควบคมไดทสงผลตอการด าเนนงานตามพนธกจของสถาบนและใหระดบความเสยงลดลงจากเดม ซงมเกณฑมาตรฐาน ประกอบไปดวย 2.

2.1 มการแตงตงคณะกรรมการหรอคณะท างานบรหารความเสยงโดยมผบรหารระดบสงและตวแทนทรบผดชอบพนธกจหลกของสถาบนรวมเปนคณะกรรมการหรอคณะท างาน

2.2 มการวเคราะหและระบความเสยงและปจจยทกอใหเกดความเสยงอยางนอย 3 ดาน ตามบรบทของสถาบน จากตวอยางตอไปน

2.2.1 ความเสยงดานทรพยากร (การเงน งบประมาณ ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ อาคาร สถานทฯลฯ) 2.2.2 ความเสยงดานยทธศาสตรหรอกลยทธของสถาบน 2.2.3 ความเสยงดานนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ 2.2.4 ความเสยงดานการปฏบตงาน เชน ความเสยงของกระบวนการบรหารหลกสตร

การบรหารงานวจยระบบงาน ระบบประกนคณภาพการศกษา บคลากรในหนวยงาน ความปลอดภย เทคโนโลย/นวตกรรม สงแวดลอม

2.2.5 ความเสยงดานบคลากรและความเสยงดานธรรมาภบาล โดยเฉพาะ จรรยาบรรณของอาจารยและบคลากร

2.2.6 ความเสยงอน ๆ ตามบรบทของสถาบนและจากเหตการณภายนอก

Page 5: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

2

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 2

3. มการประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยงและจดล าดบความเสยงทไดจากการวเคราะห

ในขอ 2 4. มการจดท าแผนบรหารความเสยงทมระดบความเสยงสง และด าเนนการตามแผน 5. มการตดตาม และประเมนผลการด าเนนงานตามแผน และรายงานตอสภาสถาบนเพอพจารณา

อยางนอยปละ 1 ครง 6. มการน าผลการประเมนและขอเสนอแนะจากสภาสถาบนไปใชในการปรบแผนหรอวเคราะห

ความเสยงในรอบปถดไป

วตถประสงคในการบรหารความเสยง 1. เพอใหฝายบรหาร / ฝายปฏบตการ เขาใจหลกการและกระบวนการบรหารความเสยง 2. เพอใหผปฏบตงานไดรบทราบขนตอนและกระบวนการในการวางแผนบรหารความเสยง 3. เพอใหมการปฏบตตามกระบวนการบรหารความเสยงอยางเปนระบบและตอเนอง 4. เพอเปนเครองมอในการสอสารและสรางความเขาใจ ตลอดจนเชอมโยงการบรหารความเสยงกบ

ยทธศาสตรของมหาวทยาลย 5. เพอใชเปนเครองมอในการบรหารความเสยงในหนวยงานทกระดบของมหาวทยาลย

ความหมายและค าจ ากดความของการบรหารความเสยง

ความเสยง (Risk) หมายถง โอกาสทจะเกดความผดพลาด ความเสยหาย การรวไหล ความสญเปลา หรอเหตการณไมพงประสงค ซงอาจเกดขนในอนาคตและมผลกระทบหรอท าใหการด าเนนงานไมประสบความส าเรจตามวตถประสงคและเปาหมายขององคกรทงในดานยทธศาสตร การปฏบตงาน การเงน และการบรหาร ซงอาจเปนผลทางบวกดวยกได โดยวดจากผลกระทบ (Impact) ทไดรบและโอกาสทจะเกด (Likelihood) ของเหตการณ ความเสยงม 2 ลกษณะ คอ ความเสยงภายใน (Internal Risk) และความเสยงภายนอก (External Risk

ความเสยงจ าแนกไดเปน 4 ลกษณะ ดงน

1. Strategic Risk – ความเสยงทเกยวของในระดบยทธศาสตร 2. Operational Risk – ความเสยงทเกยวของในระดบปฏบตการ 3. Financial Risk – ความเสยงทเกยวของกบดานการเงน 4. Hazard Risk – ความเสยงทเกยวของในดานความปลอดภยจากอนตราย

ตอชวตและทรพยสน

Page 6: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

3

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 3

ปจจยเสยง (Risk Factor) หมายถง ตนเหต หรอสาเหตทมาของความเสยง ทจะท าใหไมบรรลวตถประสงคทก าหนดไว โดยตองระบไดดวยวาเหตการณนนจะเกดทไหน เมอใด และเกดขนไดอยางไร และท าไม ทงนสาเหตของความเสยงทระบควรเปนสาเหตทแทจรง เพอจะไดวเคราะหและก าหนดมาตรการลดความเสยงในภายหลงไดอยางถกตอง

การประเมนความเสยง (Risk Assessment) หมายถง กระบวนการระบความเสยง การวเคราะห ความเสยง และจดล าดบความเสยง โดยการประเมนจากโอกาสทจะเกด (Likelihood) และผลกระทบ (Impact)

โอกาสทจะเกด (Likelihood) หมายถง ความถหรอโอกาสทจะเกดเหตการณความเสยง ผลกระทบ (Impact) หมายถง ขนาดความรนแรงของความเสยหายทจะเกดขนหากเกด

เหตการณความเสยง ระดบของความเสยง (Degree of Risk) หมายถง สถานะของความเสยงทไดจากการประเมน

โอกาสและผลกระทบของแตละปจจยเสยงแบงเปน 5 ระดบ คอ สงมาก มาก ปานกลาง นอย และนอยมาก

การบรหารความเสยง (Risk Management) หมายถง กระบวนการทใชในการบรหารจดการใหโอกาสทจะเกดเหตการณความเสยงลดลง หรอผลกระทบของความเสยหายจากเหตการณความเสยงลดลงอยในระดบทองคกรยอมรบได ซงการจดการความเสยงมหลายวธ ดงน 1. การยอมรบความเสยง (Risk Acceptance) เปนการยอมรบความเสยงทเกดขน เนองจากไมคมคาในการจดการควบคมหรอปองกนความเสยง 2. การลด / การควบคมความเสยง (Risk Reduction) เปนการปรบปรงระบบการท างานหรอการออกแบบวธการท างานใหม เพอลดโอกาสทจะเกดหรอลดผลกระทบ ใหอยในระดบทองคกรยอมรบได 3. การกระจายความเสยงหรอการโอนความเสยง (Risk Sharing) เปนการกระจายหรอถายโอนความเสยงใหผอนชวยแบงความรบผดชอบไป 4. การหลกเลยงความเสยง (Risk Avoidance) เปนการจดการกบความเสยงทอยในระดบสง และหนวยงานไมอาจยอมรบได จงตองตดสนใจยกเลกโครงการ/ กจกรรมนนไป

การบรหารความเสยงทวทงองคกร (Enterprise Risk Management) หมายถง การบรหารปจจย และควบคมกจกรรม รวมทงกระบวนการด าเนนงานตางๆ เพอลดมลเหตของแตละโอกาสทองคกรจะเกดความเสยหาย ใหระดบของความเสยงและผลกระทบทจะเกดขนในอนาคตอยในระดบทองคกรยอมรบได ประเมนได ควบคมได และตรวจสอบไดอยางมระบบ โดยค านงถงการบรรลเปาหมาย ทงในดานกลยทธ การปฏบตตามกฎระเบยบ การเงน และความไมแนนอนจากปจจยภายนอก โดยไดรบการสนบสนนและการมสวนรวมในการบรหารความเสยงจากหนวยงานทกระดบทวทงองคกร

ความไมแนนอน หมายถง ความเปลยนแปลงไมคงทดงเดมตลอดกาลหรอหมายถง ผลเหตการณและสงตาง ๆ ทมโอกาสเกดขนไดทงทเปนไปตามความคาดหมายหรอนอกเหนอความคาดหมาย เชน ภมอากาศ อบตภยตางๆ

Page 7: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

4

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 4

ปญหา หมายถง สงทเกดขนและมกจะสงผลในทางลบ เปนอปสรรคตอเปาหมายการด าเนนการ

จ าเปนตองมการแกไข เพราะมเชนนนปญหาดงกลาวอาจกอใหเกดความเสยหายตามมาปญหาอาจมไดเกดจากสาเหตของความเสยงเสมอไป หรออกนยหนง กคอ ผลใด ๆ กตามทเกดจากความเสยงอาจไมไดกลายเปนปญหาเสมอไป เพราะอาจมทงเชงบวก และเชงลบ หรอถาเปนเชงลบ กอาจมความเสยหายมากหรอนอยแตกตางกน

การควบคม (Control) หมายถง นโยบาย แนวทาง หรอขนตอนปฏบตตางๆ ซงกระท าเพอลดความเสยง และท าใหการด าเนนการบรรลวตถประสงค แบงได 4 ประเภท คอ

1. การควบคมเพอการปองกน (Preventive Control) เปนวธการควบคมทก าหนดขนเพอปองกนไมใหเกดความเสยงและขอผดพลาดตงแตแรก

2. การควบคมเพอใหตรวจพบ (Detective Control) เปนวธการควบคมทก าหนดขนเพอคนพบขอผดพลาดทเกดขนแลว

3. การควบคมโดยการชแนะ (Directive Control) เปนวธการควบคมทสงเสรมหรอกระตนใหเกดความส าเรจตามวตถประสงคทตองการ

4. การควบคมเพอการแกไข (Corrective Control) เปนวธการควบคมทก าหนดขนเพอแก ไขขอผดพลาดทเกดขนใหถกตอง หรอเพอหาวธการแกไขไมใหเกดขอผดพลาดซ าอกในอนาคต การตดตามประเมนผลระดบกจกรรม หมายถง ลกษณะ ขอบเขตและความถในการตดตามประเมนผลการควบคมภายในในระดบกจกรรมซงรวมทงวธการตดตามการควบคมระหวางการปฏบต งาน (Ongoing Monitoring) และการประเมนผลการควบคมเปนรายครงจะแตกตางกนไปของแตละกจกรรม ไมมวธใดวธหนงทจะใชไดกบทกกจกรรม เนองจากแตละกจกรรมจะแตกตางกนในลกษณะการปฏบตงาน ความแตกตางของกฎหมายระเบยบ ขอบงคบทเกยวของ วธการปฏบตงานและความส าคญของแตละกจกรรมตอการสนบสนนการบรรลวตถประสงคของหนวยงานโดยรวม

Page 8: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

5

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 5

ปจจยทมผลตอความเสยง

ปจจยทมผลตอโอกาสและความรนแรงของการเกดความเสยงพอจะสรปไดดงน 1. ปจจยภายในองคกร 1.1 ขนาดขององคกร องคกรขนาดใหญทมบคลากร มงบประมาณ รายรบ รายจาย มผเกยวของมากยอมมความ

เสยงตอความเสยหายสงกวาองคกรขนาดเลก 1.2 ความสลบซบซอน

การบรหารกจการงานทมความละเอยดออน ยงยาก สลบซบซอน ยอมมโอกาสเกดความเสยง ไดมากกวาการบรหารกจการงานทไมยงยากซบซอน โดยเฉพาะในเรองระบบเทคโนโลยสารสนเทศ เรองระบบการควบคม ก ากบดแล สาขาเครอขาย

1.3 คณภาพของระบบควบคมภายใน ระบบควบคมภายในทมคณภาพยอมลดโอกาสและระดบความรนแรงของความเสยงลงได

และองคกรทมกฎหมายหรอระเบยบขอบงคบใหองคกรตองมระบบควบคมภายในทเขมงวด เพอเปนหลก ประกนความมธรรมาภบาล (Good Governance) โอกาสทจะเกดความเสยงในเรองคณภาพของระบบ ควบคมภายในกจะยงมมากเทานน

1.4 อตราความเจรญเตบโตขององคกร องคกรทขยายตวอยางรวดเรว หรอมอตราความเจรญกาวหนาแบบกาวกระโดดกระบวนการ

ตดสนใจในการบรหารงานตองแขงกบเวลาโอกาสทจะเสยงตอความผดพลาดยอมมสง 1.5 ความสามารถของฝายบรหาร กจกรรมใดมผบรหารทหยอนความสามารถ หรอดอยความสามารถโอกาสทจะเกดความ

เสยงในการบรหารงานกจะมมา 1.6 การทจรตทางการบรหาร

การทจรตทางการบรหารเปนความเสยงทมอนตรายอยางยง เพราะเกดขนไดจากการกระท า ของผบรหารทขาดความซอตรงตอหนาทและความรบผดชอบของตน การตรวจสอบท าไดยากกวาปกตท าใหมลคาความเสยหายมคาสงยอมสงผลตอความอยรอดขององคกร

1.7 การเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมการควบคม มการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมทสงผลกระทบใหเกดความเสยงทส าคญตอองค กร เชน

การเปลยนแปลงระบบงาน การเปลยนตวผบรหารท าใหนโยบาย ปรชญา การท างานเปลยนไป การเปลยน พนกงานทส าคญ การเปลยนสถานทท างาน

1.8 พนกงานศลธรรมเสอม การรบพนกงานทไมมความซอตรง ขาดศลธรรมไวในองคกร มความเสยงตอความขดแยง ความ

แตกแยกท าใหขาดความสามคคมการแบงพวก แบงกลมสญเสยการควบคมน ามาซงความเสอม เสยใหกบองคกร

Page 9: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

6

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 6

2. ปจจยภายนอกองคกร 2.1 ความเสยงจากภาครฐ เชน เสถยรภาพของรฐบาล การออกกฎหมาย ระเบยบขอบงคบทอาจ

สงผลกระทบตอการด าเนนงาน 2.2 ความเสยงจากการเปลยนแปลงทางเทคโนโลย 2.3 ความเสยงจากการผลตบณฑต 2.4 ความเสยงจากภยธรรมชาต 2.5 ฯลฯ

ระบบบรหารความเสยง

ระบบบรหารความเสยง หมายถง ระบบบรหารปจจยและควบคมกจกรรมการด าเนนงานตางๆ โดยลดมลเหตของแตละโอกาสทจะท าใหเกดความเสยหาย เพอใหระดบของความเสยงและผลกระทบทจะ เกดขนในอนาคตอยในระดบทสามารถยอมรบไดประเมนไดควบคมไดและตรวจสอบไดอยางมระบบโดยค านงถงการบรรลเปาหมายตามภารกจหลกตามกฎหมายจดตงองคกรและเปาหมายตามแผนปฏบตการ ประจ าปเปนส าคญ

ประโยชนทไดจากการบรหารความเสยง 1. ตระหนกถงภยคกคามทยงมาไมถง 2. ปรบปรงระบบงานและการวางแผน 3. ลดการสญเสยทอาจเกดขนได 4. สรางโอกาส 5. สรางคณคาใหการท างาน 6. สนบสนนการตดสนใจของผบรหาร 7. สรางภาพลกษณทดใหองคกร 8. ปกปองการปฏบตงาน 9. เปนสวนหนงของการบรหารงาน 10. มองเปาหมายในภาพรวม

ประเภทของความเสยง

เนองจากความเสยงมมากมายหลายเรอง หลายแหลงทมา แตความเสยงทไดก าหนดไวส าหรบสถาบนอดมศกษาควรประกอบดวย ความเสยงทครอบคลมดานตางๆ ดงน

1. ความเสยงดานทรพยากร (การเงน งบประมาณ ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ อาคาร สถานท ฯลฯ) (Resources Risk) คอ ความเสยงทเกดจากการทการเบกจายงบประมาณไมเปนไปตามแผน งบประมาณถกตด งบประมาณทไดรบไมสอดคลองกบสถานการณของภารกจทเปลยนแปลงไปท าใหการจดสรรไมเพยงพอ รวมระบบเทคโนโลยและอาคารสถานท

2. ความเสยงดานยทธศาสตรหรอกลยทธของสถาบน (Strategic Risk) คอ ความเสยงทเกดจากการก าหนดแผนกลยทธ แผนด าเนนงานทน าไปปฏบตไมเหมาะสมหรอไมสอดคลองกบปจจยภายในและ

Page 10: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

7

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 7

สภาพแวดลอมภายนอก อนสงผลกระทบตอการบรรลวสยทศนพนธกจ หรอสถานะขององคกร แหลงทมาของความเสยงดานกลยทธ สามารถจ าแนกได 2 ประเภท คอ ปจจยความเสยงภายนอก ไดแก ภาวการณการแขงขน การเปลยนแปลงนโยบายของรฐบาล กระแสสงคม การเปลยนแปลงทางเทคโนโลยปจจยทางเศรษฐกจ ปจจยทางการเมอง สวนปจจยความเสยงภายใน ไดแก ปจจยภายในทองคกรสามารถควบคมได แตสงผลกระทบหรอเปนอปสรรคตอการด าเนนการตามแผนกลยทธเพอใหบรรลเปาหมาย ไดแก โครงสรางองคกรกระบวนการและวธปฏบตงาน ความเพยงพอของขอมลและเทคโนโลยส าหรบ การใหบรการ เปนตน

3. ความเสยงดานนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ (Policy and Compliance Risk) คอ ความเสยงทเกดจากการไมสามารถปฏบตตามนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ ทเกยวของ ไดหรอ นโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบทมอยไมเหมาะสมเปนอปสรรคตอการปฏบตงาน

4. ความเสยงดานการปฏบตงาน เชน ความเสยงของกระบวนการบรหารหลกสตร การบรหารงานวจย ระบบงาน ระบบประกนคณภาพการศกษา บคลากรในหนวยงาน ความปลอดภย เทคโนโลย/นวตกรรม สงแวดลอม (Operational Risk) คอ ความเสยงทเกดจากการก าหนดการด าเนนการในการปฏบตงานของบคลากร ซงสงผลตอการปฏบตงานตางๆ ขององคกรท าใหไมบรรลวตถประสงคและเปาหมายทก าหนด

5. ความเสยงดานบคลากรและความเสยงดานธรรมาภบาล โดยเฉพาะจรรยาบรรณของอาจารยและบคลากร (Personnel Risk and Governance Risk) คอ ความเสยงทเกดจากอาจารยและบคลากรประพฤตไมเหมาะสมสรางความเสยหายทสงผลตอชอเสยงของมหาวทยาลยไมวาจะเปนผลจากการด าเนนงานทงทางตรงและทางออม สงผลตอภาพพจนและความนาเชอถอขององคกร

6. ความเสยงอน ๆ ตามบรบทของสถาบนและจากเหตการณภายนอก (other Risk) คอ ความเสยงทเกดจากการด าเนนขององคกรทมผลท าใหเกดผลกระทบหรอเกดการเปลยนแปลงตอสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกองคกร กระบวนการบรหารความเสยง

6

การตดตามผล

5

สรปผลการด าเนนการ

การจดการความเสยง 4

3

ก าหนดกจกรรมควบคมความเสยง

2

ประเมนและวเคราะหความเสยง

ระบความเสยง 1

Page 11: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

8

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 8

1. การระบความเสยง (ดทภาคผนวก เอกสารท 1 หนา 17)

ขนตอนการวเคราะหและระบความเสยงเปนขนตอนทส าคญมาก เปนการท าความเขาใจกบ สาเหตของการเกดความเสยง ระบถงเหตการณหรอกจกรรมของกระบวนการปฏบตงานทอาจเกดความ ผดพลาดความเสยหายและการไมบรรลวตถประสงคทก าหนด รวมทงการดแลปองกนรกษาทรพยสนของ องคกรวธการระบความเสยงขององคกรวธหนง คอการประชมรวมกนของหนวยงานตางๆในองคกรเพอท าการระบความเสยงรวมกนหรออาจสงรายละเอยดของขอบเขตงานบรหารความเสยงขององคกรใหแตละ หนวยงานประกอบดวยแบบฟอรมการประเมนหนวยงานดานความเสยงมาวเคราะหความเสยง การระบ ความเสยงควรประกอบดวยความเสยงทครอบคลมในดานตางๆ ดงน

1. ความเสยงดานทรพยากร (การเงน งบประมาณ ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ อาคาร สถานทฯลฯ)

2. ความเสยงดานยทธศาสตรหรอกลยทธของสถาบน 3. ความเสยงดานนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ 4. ความเสยงดานการปฏบตงาน เชน ความเสยงของกระบวนการบรหารหลกสตร การบรหาร

งานวจย ระบบงาน ระบบประกนคณภาพการศกษา บคลากรในหนวยงาน ความปลอดภย เทคโนโลย/นวตกรรม สงแวดลอม

5. ความเสยงดานบคลากรและความเสยงดานธรรมาภบาล โดยเฉพาะจรรยาบรรณของอาจารยและบคลากร

6. ความเสยงอน ๆ ตามบรบทของสถาบนและจากเหตการณภายนอก

2. ประเมนและวเคราะหความเสยง เปนการประเมนเพอวดความเปนไปไดของโอกาสเกด (Likelihood Score) และผลกระทบ/ความ

รนแรง (Impact Score) ของปจจยเสยงทง 6 ดาน โดยน าความเสยงทระบไว แลวทงหมดมาพจารณาเพอ จดล าดบความเสยงและการประเมนความเสยงมกจะท า 2 มตคอ

2.1 โอกาส/ความถทจะเกด (Probability) หมายถงความนาจะเปนทจะเกดเหตการณทน ามา

พจารณาเกดขนมากนอยเพยงใด ซงจะมการพจารณาหาระดบของโอกาสทจะเกด ดงน

ระดบ โอกาส ความถ 1 นอยมาก 1 ครงในชวง 5 ป

2 นอย 1 ครงในชวง 2 - 4 ป

3 ปานกลาง 1 ครงในชวง 1 ป

4 มาก 1 ครงในชวง 2 – 6 เดอน

5 สงมาก 1 ครงในชวง 1 เดอน

Page 12: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

9

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 9

2.2 ระดบผลกระทบ/ความรนแรง (Severity/Impact) ระดบความรนแรงหรอผลกระทบทเกด จากเหตการณทเกดขน หรอคาดคะเนวาจะเกดเหตการณนน ๆ และเมอเกดขนแลวจะเกดความรนแรงหรอ ผลกระทบกบสงตางๆ และความเสยหายทเกดขนในความเสยง ดานทรพยากร (การเงน งบประมาณ ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ อาคาร สถานทฯลฯ) ดานความเสยงดานยทธศาสตรหรอกลยทธของสถาบน ดานความเสยงดานนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ ดานความเสยงดานการปฏบตงาน เชน ความเสยงของกระบวนการบรหารหลกสตร การบรหารงานวจย ระบบงาน ระบบประกนคณภาพการศกษา บคลากรในหนวยงาน ความปลอดภย เทคโนโลย/นวตกรรม สงแวดลอม ดานความเสยงดานบคลากรและความเสยงดาน ธรรมาภบาล โดยเฉพาะจรรยาบรรณของอาจารยและบคลากร และดานความเสยงอน ๆ ตามบรบทของสถาบนและจากเหตการณภายนอก

ดานทรพยากร (การเงน งบประมาณ ระบบเทคโนโลยสารสนเทศ อาคาร สถานทฯลฯ)

ระดบ ความรนแรง รายละเอยด 1 ต ามาก ไมเกน 10,000 บาท

2 ต า 10,001 – 50,000 บาท

3 ปานกลาง 50,0001 – 250,000 บาท

4 สง 250,001 – 10,000,000 บาท

5 สงมาก มากกวา 10,000,000 บาท

ระดบ ความรนแรง รายละเอยด

1 ต ามาก ส าเรจตามแผน 91 – 100 %

2 ต า ส าเรจตามแผน 81 – 90 %

3 ปานกลาง ส าเรจตามแผน 71 – 80 %

4 สง ส าเรจตามแผน 61 – 70 %

5 สงมาก ส าเรจตามแผน 1 – 60 %

Page 13: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

10

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 10

ดานยทธศาสตรหรอกลยทธของสถาบน

ระดบ ความรนแรง รายละเอยด 1 ต ามาก ส าเรจตามแผน 91 – 100 %

2 ต า ส าเรจตามแผน 81 – 90 %

3 ปานกลาง ส าเรจตามแผน 71 – 80 %

4 สง ส าเรจตามแผน 61 – 70 %

5 สงมาก ส าเรจตามแผน 1 – 60 %

ดานนโยบาย กฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ

ระดบ ความรนแรง รายละเอยด 1 ต ามาก การไมปฏบตตามกฎระเบยบขอบงคบทไมมนยส าคญ

2 ต า การละเมดขอกฎหมายทไมมนยส าคญ

3

ปานกลาง

การฝาฝนกฎขอกฎหมายทส าคญ ทมการสอบสวนหรอรายงาน ไปยงหนวยงานทเกยวของ รวมทงการด าเนนคดและ/หรอเรยกรองคาเสยหายหากเปนไปได

4 สง การละเมดขอกฎหมายทส าคญ

5

สงมาก

การฟองรองด าเนนคดและเรยกรองคาเสยหายทส าคญ ซงเปนคด ทส าคญมากรวมถงการฟองรองทเกดจากการรวมตวกนของผทไดรบความเสยหาย

ดานการปฏบตงาน เชน ความเสยงของกระบวนการบรหารหลกสตร การบรหารงานวจย ระบบงาน

ระบบประกนคณภาพการศกษา บคลากรในหนวยงาน ความปลอดภย เทคโนโลย/นวตกรรม สงแวดลอม

ระดบ ความรนแรง รายละเอยด 1 ต ามาก ส าเรจตามแผน 91 – 100 %

2 ต า ส าเรจตามแผน 81 – 90 %

3 ปานกลาง ส าเรจตามแผน 71 – 80 %

4 สง ส าเรจตามแผน 61 – 70 %

5 สงมาก ส าเรจตามแผน 1 – 60 %

Page 14: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

11

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 11

ดานบคลากรและความเสยงดานธรรมาภบาล โดยเฉพาะจรรยาบรรณของอาจารยและบคลากร

ระดบ ความรนแรง รายละเอยด 1 ต ามาก มผลกระทบเลกนอยและในระยะเวลาสนๆ นอยกวา 1 สปดาห

2 ต า มผลกระทบนอยและในระยะเวลาสนๆ ระหวาง 1 สปดาห – 1 เดอน 3 ปานกลาง มผลกระทบปานกลางและในระยะเวลาสนๆ ระหวาง 1-6 เดอน 4 สง มผลกระทบอยางมากและในระยะเวลาสนๆ /ปานกลาง ระหวาง 6-12 เดอน 5 สงมาก มผลกระทบอยางมากและในระยะเวลานาน มากกวา 1 ป

ดานอน ๆ ตามบรบทของสถาบนและจากเหตการณภายนอก ระดบ ความรนแรง รายละเอยด

1 ต ามาก มผลกระทบเลกนอยสามารถแกไขหรอควบคมได

2 ต า มผลกระทบนอยตองใชเวลาในการแกไขในระยะเวลาไมเกน 1 สปดาห

3 ปานกลาง มผลกระทบปานกลางตองใชเวลาในการแกไข ระหวาง 1 สปดาห – 1 เดอน

4 สง มผลกระทบ รนแรง ตองใชเวลาในการแกไขระหวาง 1 – 6 เดอน 5 สงมาก

มผลกระทบรนแรงมาก ตองใชทรพยากรและเวลานานในการแกไข มากกวา 6 เดอน

2.3 การพจารณาความเสยง (ดทภาคผนวก เอกสารท 2 หนา 18)

หลงจากประเมนความเปนไปไดของโอกาสทเกด (Likelihood Score) และผลกระทบ/ความ รนแรง (Impact Score) ของปจจยเสยงตางๆ โดยน าความเสยงทระบไวแลวทงหมดมาพจารณาความเสยง ดงน

ระดบ โอกาสทจะเกด (1) ผลกระทบ/ความรนแรง (2) ความถ 1 นอยมาก 1 ครงในชวง 5 ป 2 นอย 1 ครงในชวง 2 - 4 ป 3 ปานกลาง 1 ครงในชวง 1 ป 4 มาก 1 ครงในชวง 2 – 6 เดอน 5 สงมาก 1 ครงในชวง 1 เดอน

2.4 จดล าดบความเสยง (ดทภาคผนวก เอกสารท 2 หนา 18)

Page 15: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

12

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 12

ระดบความเสยงทเกดจากความสมพนธระหวางระดบความรนแรงกบระดบโอกาสทจะเกดซงมตวเลขระดบของความเสยงอยท 3 ระดบ โดยแตละระดบจะมความหมายของความเสยงและการปฏบตเพอใชในการบรหารความเสยงตอดงตาราง

3 มคาระหวาง 20-25(สงมาก) S1 ความเสยงทยอมรบไมได

2 มคาระหวาง 10-19 (สง) F1 ความเสยงสง

1 มคาระหวาง 1-9(ต า) O , P ความเสยงทยอมรบได

ตารางแสดงระดบความเสยง (ดทภาคผนวก เอกสารท 2 หนา 18)

ระดบ ความเสยง การปฏบตและเวลาทใช 3 ความเสยงทยอมรบไมได งานจะเรมหรอท าตอไปไมไดจนกวาจะลดความเสยงลงถาไม

สามารถลดความเสยงลงไดถงแมจะใชความพยายามอยางเตมทแลวกตามจะตองหยดท างานนน

2 ความเสยงสง ตองลดความเส ยงกอนทจะเรมท างานได ตองจดสรรทรพยากรและมาตรการใหเพยงพอเพอลดความเสยงนนเมอความเสยงเกยวของกบงานทก าลงท าอยจะตองท าการแกไขอยางเรงดวน

1 ความเสยงยอมรบได ไมตองมการควบคมเพมเตม การพจารณาความเสยงอาจจะท าเมอเหนวาคมคาหรอการปรบปรงไมตองเสยคาใชจายเพมขน การตดตามตรวจสอบยงคงตองท าเพอใหแนใจวาการควบคมยงคงมอย

เมอหนวยงานมผลสรปจ านวนกจกรรมความเสยงในแตละระดบแลว หนวยงานจะตองท าการ ควบคมกจกรรมทมความเสยงสงระดบ 3 ระดบ 2 ถอวามนยส าคญใหวางแผนการควบคมและน าเสนอ ตอคณะกรรมการเพอพจารณาในภาพรวมตอไป ส าหรบกจกรรมทมความเสยงทระดบ 1 เมอพจารณาจาก ระดบความเสยงแลวเหนวาหนวยงานสามารถด าเนนการไดดวยตนเองจงไมตองรายงาน แตความเสยงใน ระดบ 3 และ 2 หนวยงานจะตองจดท าแผนด าเนนการควบคมอยางเปนทางการและตองรายงานผลการ ด าเนนการตอคณะกรรมการบรหารความเสยง

Page 16: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

13

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 13

3. กจกรรมควบคมความเสยง (ดทภาคผนวก เอกสารท 3 หนา 19) กจกรรมควบคมความเสยง เปนกระบวนการปฏบตงานททกคนทกระดบในองคกรรวมกน

ก าหนดขน เพอสรางความมนใจในการด าเนนการอยางสมเหตสมผล ในการบรรลวตถประสงคขององคกร หรอหนวยงาน ซงกจกรรมควบคมความเสยงมการประเมนดงน

3.1 การด าเนนการควบคมเพอปองกนเปนการก าหนดกจกรรมทน ามาใชในควบคมความเสยง 3.2 การควบคมทมอยแลวเปนกจกรรมทจะน ามาใชในควบคมความเสยง ทมอยและยงไมมหรอ

มแตยงไมสมบรณ โดยใชเครองหมาย

√ หมายถง มอยแลว X หมายถง ไมม O หมายถง มแตไมสมบรณ

3.3 ผลของการควบคมทมอยแลวเปนทท ากจกรรมในการควบคมความเสยง โดยใชเครองหมาย

√ หมายถง ไดผลตามความคาดหมาย X หมายถง ไมไดผลตามความคาดหมาย O หมายถง ไดผลแตยงไมสมบรณ

4. การจดการความเสยง (Risk management) (ดทภาคผนวก เอกสารท 4 หนา 20) เมอความเสยงไดรบการประเมนและบงชตามระดบความส าคญแลวตองมการประเมนวธการ

จดการความเสยงทสามารถน าไปปฏบตไดเพอใหการบรหารความเสยงมประสทธผล ผประเมนตองเลอก วธการจดการความเสยงอยางใดอยางหนงหรอหลายวธรวมกน เพอลดระดบโอกาสทจะเกดขนและความ รนแรง (ผลกระทบ) ของเหตการณใหอยในชวงทองคกรสามารถยอมรบได (Risk Tolerance) หลกการ ตอบสนองความเสยงม4ประการ (4T) คอ

4.1 การยอมรบ (Take) ความเสยงทเหลออยในปจจบนอยภายในระดบทตองการและยอมรบได แลวโดยไมตองมการด าเนนการเพมเตมเพอลดโอกาสหรอความรนแรงทอาจเกดขนไดอก

4.2 การลดหรอควบคม (Treat) การด าเนนการเพมเตมเพอลดโอกาสทอาจเกดขนหรอความ รนแรงของความเสยงใหอยในระดบทยอมรบได

4.3 การถายโอนหรอกระจาย (Transfer) การโอนหรอการกระจายความรบผดชอบกบผอนใน การจดการความเสยง

4.4 การหยดหรอการหลกเลยง (Terminate) การหยดหรอการด าเนนการเพอหลกเลยงเหตการณ ทกอใหเกดความเสยงผบรหารควรจดการลดระดบความเสยงตามหลกการตอบสนองขางตนและด าเนนการ ประเมนความเสยงอกครงหลงจากทไดมการจดการความเสยงในชวงเวลาทเหมาะสมเพอดวาการบรหาร ความเสยงมประสทธผลหรอไม

5. สรปผลการด าเนนกจกรรมในการจดการความเสยง (แบบรายงาน ปย.2) (ดทภาคผนวก

Page 17: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

14

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 14

เอกสารท 5 หนา 21) สรปผลกจกรรมทใชในการจดการความเสยงประกอบดวย ความเสยงทเกดขน การควบคม ระดบ

ความเสยง การจดการความเสยง กจกรรมทควบคม ระยะเวลาการด าเนนงาน เพอใหแตละหนวยงาน ด าเนนการจดการความเสยงตามกจกรรมและระยะเวลาทก าหนดไว

6. การตดตามผลและการรายงาน (Risk monitoring) (แบบตดตาม ปย.2) (ดทภาคผนวก เอกสารท 6 หนา 22)

การตดตามผลเพอใหเกดความมนใจวาความเสยงไดมการควบคมและจดการอยางมประสทธผลจงตองมการตดตามผลประกอบดวย ความเสยง กจกรรมทควบคม ผลลพธของการท ากจกรรม ระยะเวลาการ ด าเนนงาน ความคบหนาปญหาและอปสรรค ซงมการตดตามผลดงน

6.1 หนวยงานทมความเสยงตดตามประเมนวเคราะหและบรหารความเสยงอยางสม าเสมอ ระบบ การควบคมภายในทวางไวเพยงพอเหมาะสมมประสทธภาพมการปฏบตงานจรงและมประสทธผลสามารถ ปองกนหรอลดความเสยงทอาจเกดขน

6.2 มการตรวจสอบเพอแนะน าใหปรบปรงขอบกพรองใหเหมาะสมกบเวลา 6.3 มการรายงานผลการบรหารความเสยงตอคณะกรรมการบรหารความเสยง

Page 18: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

15

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 15

เอกสารอางอง คณะศกษาศาสตรมหาวทยาลยนเรศวร. 2552. คมอการบรหารความเสยง. เขาถงไดท

http://www.osun.org ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. 2552. การบรหารความเสยง. กรงเทพฯ : ส านกพมพ

คณะรฐมนตรและราชกจจานเบกษา สถาบนพฒนาครคณาจารยและบคลากรทางการศกษา ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ. 2551. แผนบรหารความเสยง. เขาไดท

http://www.nidtep.go.th/website/files/risk.doc ส านกงานปลด กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย. 2551. แผนบรหารความเสยง.

เขาถงไดท http://blog.m-society.go.th/media/users/audit/Riskplan.doc ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. 2554. คมอการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษา

ระดบอดมศกษา พ.ศ. 2553. กรงเทพฯ: หางหนสวนจ ากด ภาพพมพ. พมพครงท 3 กมภาพนธ 2554.

Page 19: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

16

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 16

ภาคผนวก

Page 20: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

17

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 17

ระบความเสยง หนวยงาน ............................................................... ............................................................................................................................. .................................................

ความเสยง (ภารกจหลก/กจกรรม ปจจยเสยง ดานการเรยนการสอน S1, F1, O1, P1 เชน อาจารยประจ าทด ารงต าแหนงทางวชาการมนอย แรงจงใจในการขอต าแหนงทางวชาการมอยนอยหรอยงไมเหมาะสม ดาน ฯลฯ

หมายเหต S1 มคาระหวาง 20 - 25 (สงมาก) , F มคาระหวาง 10 ‐ 19 (สง) และ O, P มคาระหวาง 1 - 9

เอกสารท 1

Page 21: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

18

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 18

การประเมนและวเคราะหความเสยง หนวยงาน ............................................................. ............................................................................................................................. .......................................................

ความเสยง (ภารกจหลก/กจกรรม

รายละเอยดความสญเสย (ปจจยเสยง)

โอกาสทจะเกด (1)

ผลกระทบ / ความรนแรง(2)

คะแนนความเสยง (ระดบความเสยง)

(1) X (2)

ล าดบความเสยง

ดานการเรยนการสอน S1, F1, O1, P1 เชน อาจารยประจ าทด ารงต าแหนงทางวชาการมนอย

แรงจงใจในการขอต าแหนงทางวชาการมอยนอยหรอยงไมเหมาะสม

5 4 20 (สงมาก)

3 ความเสยงทยอมรบไมได

ดาน ฯลฯ

หมายเหต 1. เลอกกจกรรมทมความเสยงสง (อยในระดบ 2 หรอ 3) ตองน ามาจดการความเสยงตอไป 2. ระดบความเสยง 3 มคาระหวาง 20 - 25 (ความเสยงทยอมรบไมได) 2 มคาระหวาง 10 ‐ 19 (ความเสยงสง) และ 1 มคาระหวาง 1 - 9 (ความเสยงยอมรบได)

เอกสารท 2

Page 22: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

19

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 19

การก าหนดกจกรรมควบคมความเสยง

หนวยงาน…………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………

ล าดบ ความเสยง (ภารกจหลก/กจกรรม

(1)

การควบคมทควรจะม

(2)

การควบคมทมอยแลว

(3)

การควบคมทมอยแลว

ไดผลหรอไม (4)

วธการความเสยง

(5)

หมายเหต

(6)

1 ดานการเรยนการสอน อาจารยประจ าทด ารงต าแหนงทาง

วชาการมนอย ปรบปรงระเบยบเรองภาระงานใหมความเหมาะสมและตอบสนอง ขอก าหนดการขอก าหนดต าแหนง วชาการตามวาระ

√ O ยอมรบ √ ควบคม ถายโอน หลกเลยง

หมายเหต

ชอง 3 √ หมายถง ม , O หมายถง มแตไมสมบรณ , X หมายถง ไมม

เอกสารท 3

Page 23: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

20

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 20

ชอง 4 √ หมายถง ไดผลตามทคาดหมาย , O หมายถง ไดผลบางแตไมสมบรณ , X หมายถง ไมไดผลตามทคาดหมาย

แผนการด าเนนงานการจดการความเสยง หนวยงาน ............................................................................................................................. ..................................................................................................................

กระบวนการปฏบตงาน/โครงการ/กจกรรม/ดานของ

งานทประเมนและวตถประสงคของการ

ควบคม (1)

การควบคมทมอย

(2)

ระดบความเสยง

(3)

การจดการความเสยง

(4)

ความเสยงทยงมอย (ปจจยเสยง)

(5)

กจกรรมการควบคม (แผนการปรบปรงการ

ควบคม)

(6)

ก าหนดเสรจ/ผรบผดชอบ

(7)

ดานการเรยนการสอน อาจารยประจ าทด ารงต าแหนงทางวชาการมนอย

ปรบปรงระเบยบเรองภาระงานใหมความเหมาะสมและตอบสนอง ขอก าหนดการขอก าหนดต าแหนงวชาการตามวาระ

3 การควบคม แรงจงใจในการขอต าแหนงทางวชาการมอยนอยหรอยงไมเหมาะสม

-จดท าแผนการก าหนดการขอก าหนดต าแหนงทางวชาการใหมเวลาทชดเจนระบถงตวบคคล

ต.ค. 56 – ก.ย. 57 นาย ก

ชอผรายงาน........................................................................... ชอหวหนาสวนงาน............................................................... . ต าแหนง............................................................... .....................

เอกสารท 4

Page 24: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

21

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 21

วนท................ เดอน..................พ.ศ. ................ ....................

Page 25: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

22

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 22

แบบ ปย.2

ชอสวนงานยอย ................................................ (คณะ / วทยาเขต / วทยาลย / ส านก / สวน)

รายงานการประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน ส าหรบปสนสดวนท...30…. เดอน.......กนยายน..... พ.ศ. ....25xx........

กระบวนการปฏบตงาน/โครงการ/กจกรรม/ดานของงานทประเมนและ

วตถประสงคของการควบคม

การควบคมทมอย การประเมนผลการควบคม

ความเสยงทยงมอย การปรบปรงการควบคม

ก าหนดเสรจ/ผรบผดชอบ

หมายเหต

(เอกสารท 4 ชอง 1) อาจารยประจ าทด ารงต าแหนงทางวชาการมนอย วตถประสงค มการสงเสรมใหอาจารยประจ าท า ต าแหนงทางวชาการอยางตอเนอง

(เอกสารท 4 ชอง 2)

ปรบปรงระเบยบเรองภาระงานใหมความเหมาะสมและตอบสนอง ขอก าหนดการขอก าหนดต าแหนงวชาการตามวาระ

(เอกสารท 4 ชอง 4)

X : ไมไดผลตามท คาดหมาย

(เอกสารท 4 ชอง 5)

แรงจงใจในการขอต าแหนงทางวชาการ มอยนอยหรอยงไมเหมาะสม

(เอกสารท 4 ชอง 6)

จดท าแผนการก าหนดการขอก าหนดต าแหนงทางวชาการใหมเวลาทชดเจนระบถงตวบคคล

(เอกสารท 4 ชอง 7)

ต.ค. 56 – ก.ย. 57 นาย ก

ชอผรายงาน...........................................................................

ชอหวหนาสวนงาน............................................................... ต าแหนง............................................................... ..................... วนท................ เดอน..................พ.ศ. ...............

เอกสารท 5

Page 26: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

23

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 23

แบบตดตาม ปย.2

ชอสวนงานยอย ...............................................(คณะ / วทยาเขต / วทยาลย / ส านก / สวน) รายงานผลการตดตามประเมนผลและการปรบปรงการควบคมภายใน ส าหรบสนสดวนท...30…. เดอน.......กนยายน..... พ.ศ. ....25xx........

รอบระยะเวลา 6 เดอน เรม ...................................ถง..............................................

กระบวนการปฏบตงาน/โครงการ/กจกรรม/ดานของงานทประเมนและวตถประสงคของการควบคม

การประเมนผล การควบคม

ความเสยง ทยงมอย

การปรบปรง การควบคม

ก าหนดเสรจ/ผรบผดชอบ

ผลการด าเนนการ ปญหา และ

อปสรรค อาจารยประจ าทด ารงต าแหนงทางวชาการมนอย วตถประสงค มการสงเสรมใหอาจารยประจ าท า ต าแหนงทางวชาการอยางตอเนอง

X : ไมไดผลตาม ทคาดหมาย

แรงจงใจในการขอต าแหนงทางวชาการ มอยนอยหรอยงไมเหมาะสม

จดท าแผนการก าหนด การขอก าหนดต าแหนงทางวชาการใหมเวลาทชดเจนระบถงตวบคคล

ต.ค. 56 – ก.ย. 57

นาย ก

ด าเนนการแลวเสรจตามก าหนด ด าเนนการแลว ลาชากวาก าหนด ยงไมด าเนนการ อยระหวางด าเนนการ

ชอผรายงาน........................................................................... ชอหวหนาสวนงาน...............................................................

ต าแหนง............................................................... ................. วนท................ เดอน..................พ.ศ. .......................

เอกสารท 6

Page 27: คู่มือการบริหารความเสี่ยง RISK ... · 2015-04-17 · ตามระเบียบคณะกรรมการการตรวจเงินแผ่นดินด้วยการก

24

คมอการบรหารความเสยง (Risk Management) หนา 24