ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ...

21
1 ตัวอย่างคาถาม-คาตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ) แยกแยะพฤติกรรมของลูกให้ถูกต้อง และตอบสนองให้เหมาะสม แม่น้องหลี คิดว่าลูกของดิฉันอยู่ระดับเกิน 4 แล้วค่ะ แต่ว่าพอขัดใจ ไม่ได้อะไรดังใจก็จะใช้มือตีหลังแม่ เวลาแม่อุ้ม หรือพยายามหยิกเพื่อให้แม่อุ้ม พฤติกรรมแบบนี้แม่ควรพยายามหลีกเลี่ยง หรือควรทา อย่างไรดีคะ เพราะลูกจะตี หรือทาร้ายเฉพาะคนใกล้ชิดก่อน เคยปรึกษานักพฤติกรรม เห็นบอกว่า ให้หยุดพฤติกรรมนี้ให้เร็วที่สุด ไม่เช่นนั้นพอเข้าโรงเรียน หรือสังคม จะทาร้ายผู้อื่น ก็เลยอยาก ทราบว่าจริงๆ ควรปรับพฤติกรรมอย่างไรถึงจะเหมาะสมค่ะ กิ่งแก้ว ก่อนอื่น คงต้องแยกแยะ ว่า "เวลาไม่ได้ดั่งใจ ก็จะใช้วิธีตีหลังแม่" นั้นเหมือนกันกับ "พยายามหยิกแม่ เพื่อให้แม่อุ้ม" นั้นเหมือนกันหรือเปล่า ต้องแยกให้ได้ว่า โกรธ ถูกขัดใจ แล้วแสดงออกทางพฤติกรรม หรือ เป็นการสื่อสาร เพื่อให้แมทาตามความต้องการ เมื่อแยกได้แล้ว เราจึงจะทาได้ถูก ถ้าเราเองก็ไม่เข้าใจ เราก็จะช่วยลูกไม่ถูก ลูกก็จะยิ่งสับสน หากเป็นประการแรก เราต้องหยุด ต้องห้าม ด้วยนาเสียง สีหน้า ท่าทางที่หนักแน่น ถ้าเป็น ประการหลัง เราก็พยายามเพิ่มรอบการสื่อสาร น๊อต เราจะมั่นใจได้อย่างไร ว่าการที่ลูกหยิกเรา หมายถึงเค้าต้องการให้อุ้ม เพราะลูกผมบางครั้ง เค้าก็ตีผม เพราะผมไม่ให้เค้าจับสิ่งของที่เค้าเห็นตรงหน้าแล้วอยากจับ บางครั้งลูกผมก็ตีผมเพราะ ผมไม่ยอมอุ้มเค้า และบางครั้งลูกผมก็ตีผม เพราะมีคนที่เค้าไม่ค่อยชอบ เข้ามาแกล้งเค้าได้ ทั้งๆทีผมอุ้มเค้าอยู่กับตัว เพราะฉนั้น การจะห้ามไม่ให้ลูกตีหรือหยิก ควรจะห้ามเมื่อเรามั่นใจว่าการตีหรือหยิกครั้งนั้น หมายถึงการที่เค้าถูกขัดใจ ไม่ใช่การแสดงออกเพื่อต้องการให้เราช่วยเหลือ ถ้าเค้าตีหรือหยิกเพราะอยากให้เราอุ้ม หรือตีเพื่ออยากจะให้เราหยิบของให้ หรือหยิกเพื่อให้ เราอุ้มเค้าไปทางที่เค้าต้องการ กรณีนี้ควรใช้ฟลอร์ไทม์ยื้อกับเค้า ว่าเค้าตีเพื่อต้องการอะไร เช่น ลูก--มองไปที่ลูกบอลบนโต๊ะ แล้วเดินมาตีเรา แม่--(ถ้าสังเกตได้ว่าลูกตี เพราะอยากให้เราพาไปเอาลูกบอล)

Upload: others

Post on 04-Aug-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

1

ตวอยางค าถาม-ค าตอบ ปญหาเรองอารมณ (โกรธ)

แยกแยะพฤตกรรมของลกใหถกตอง และตอบสนองใหเหมาะสม แมนองหล

คดวาลกของดฉนอยระดบเกน 4 แลวคะ แตวาพอขดใจ ไมไดอะไรดงใจกจะใชมอตหลงแมเวลาแมอม หรอพยายามหยกเพอใหแมอม พฤตกรรมแบบนแมควรพยายามหลกเลยง หรอควรท าอยางไรดคะ เพราะลกจะต หรอท ารายเฉพาะคนใกลชดกอน เคยปรกษานกพฤตกรรม เหนบอกวาใหหยดพฤตกรรมนใหเรวทสด ไมเชนนนพอเขาโรงเรยน หรอสงคม จะท ารายผอน กเลยอยากทราบวาจรงๆ ควรปรบพฤตกรรมอยางไรถงจะเหมาะสมคะ

กงแกว

กอนอน คงตองแยกแยะ วา "เวลาไมไดดงใจ กจะใชวธตหลงแม" นนเหมอนกนกบ "พยายามหยกแม เพอใหแมอม" นนเหมอนกนหรอเปลา

ตองแยกใหไดวา โกรธ ถกขดใจ แลวแสดงออกทางพฤตกรรม หรอ เปนการสอสาร เพอใหแมท าตามความตองการ เมอแยกไดแลว เราจงจะท าไดถก ถาเราเองกไมเขาใจ เรากจะชวยลกไมถก ลกกจะยงสบสน

หากเปนประการแรก เราตองหยด ตองหาม ดวยน าเสยง สหนา ทาทางทหนกแนน ถาเปนประการหลง เรากพยายามเพมรอบการสอสาร นอต

เราจะมนใจไดอยางไร วาการทลกหยกเรา หมายถงเคาตองการใหอม เพราะลกผมบางครงเคากตผม เพราะผมไมใหเคาจบสงของทเคาเหนตรงหนาแลวอยากจบ บางครงลกผมกตผมเพราะผมไมยอมอมเคา และบางครงลกผมกตผม เพราะมคนทเคาไมคอยชอบ เขามาแกลงเคาได ทงๆทผมอมเคาอยกบตว

เพราะฉนน การจะหามไมใหลกตหรอหยก ควรจะหามเมอเรามนใจวาการตหรอหยกครงนน หมายถงการทเคาถกขดใจ ไมใชการแสดงออกเพอตองการใหเราชวยเหลอ

ถาเคาตหรอหยกเพราะอยากใหเราอม หรอตเพออยากจะใหเราหยบของให หรอหยกเพอใหเราอมเคาไปทางทเคาตองการ กรณนควรใชฟลอรไทมยอกบเคา วาเคาตเพอตองการอะไร เชน ลก--มองไปทลกบอลบนโตะ แลวเดนมาตเรา แม--(ถาสงเกตไดวาลกต เพราะอยากใหเราพาไปเอาลกบอล)

Page 2: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

2

เรากตองยอกบเคาดวยฟลอรไทม ดวยการแกลงหยบผด แกลงงง ตอและยอใหยาวนานขนเรอย ๆ เพอใหเคามความพยายามทจะสอสารดวยทาทางและค าพด

ถาเปนกรณทเคาตหรอหยก เพอตองการใหเราชวย เรากไมควรไปหยดการแสดงออกในกรณน ไมอยางนน ตอไปเคาอยากจะไดอะไร เคาจะนง เพราะเราไปหามเคาไมใหแสดงออกดวยการหยกหรอต

ถาลกของเราสามารถบอกไดวาอมหนอย พาไปขางนอกหนอย เราคงไมตองมาหาวธชวยรกษาเคาใชมยครบ

เพราะฉะนน ลองสงเกตดวาการทเคาตหรอหยกในแตละครง เคาท าเพราะโดนขดใจเฉยๆ หรอท าเพอตองการความชวยเหลอจากเราครบ

กงแกว

คณนอต ถาลกใชการหยก การต เพอการสอสาร แลวเราพยายามเพมรอบการสอสาร ตอนจบเราจะไมใหสงทเขาตองการ ถาเขาใชการหยก ต หรอรองกรด เพอปองกนไมใหเกดการเรยนรผด ๆ วา "หยกแลวได" หรอ "ตแลวได"

. สรปวา ปญหาเรองพฤตกรรมเรองนตอบยากจรง ๆ ตองดสถานการณแวดลอม และลกษณะการต การหยก วาเปนแตแปะ ๆ จบ ๆ หรอลงแรงเตมท ซงจะเขาขายท ารายรางกาย หากเขาขาย อาจจะตองจบแลวหยด เพอไมใหเกดการเรยนรแบบผด ๆ ค าตอบคอ พจารณาตามความเหมาะสม และใชกฎอยางคงเสนคงวาคะ

นอต

ครบผมอาจารยกงแกว ^^

แมนองหล

สวนใหญแลวพบวาเมอลกไมพอใจ ถกขดใจ หรอถกต าหน ลกรได และจะตหรอหยกแม อยางเชนตอนแมก าลงเลนกบลกและพยายามตอลกอย ตอแคแปปเดยวเอง ลกไมพอใจกจะตแลวคะ เคยพดและหยดดวยน าเสยงหนกแนนแลว แตปรากฎวาลกท าหนกกวาเดม ตอนนแมกเลยจบมอเขาไวเวลาเขาจะต เพอหามไมใหตแทน

และเวลาทแมเตอนลกใหระวงของแตกและจะบาดมอ ลกกจะเอาของนนกระแทกกบโตะหรอพน เหมอนประชดทนทเลยคะ แมกพยายามเกบใหพนมอแลว แตกมบางครงทพลาดไปบางหมอนกนนะคะ แมเลยใชวธวาถาเขาหยบของทไมควรหยบ เรากจะท าเฉยๆ กอนและรบเขาไปหาวธเอาออกมาจากลก

Page 3: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

3

แตกพบบอยครงวาเมอแมเอาของอนมาแลก ลกกจะเอาของทแมน ามาแลกปาทงไป สดทายแมกเลยใชวธเบยงเบนใหลกไปท าอยางอน ไมทราบวาแมท าถกหรอไมคะ

กงแกว

การจบใหหยด ตองท าดวยความหนกแนน แตไมคกคาม จนลกรสกตกใจหรอหวาดกลว รวมกบน าเสยง และสหนายนยนวาไมได

เวลาแมเตอน และลกกระแทก คณแมรสกวาเหมอน "ประชด" ดเหมอนเปนการแปลความหมายในเชงลบ ซงอาจจะสงผลตอการตอบสนองของแม ใหตอบโตลกเกนสมควร

แตถามองวา เดกกแคจะ "ทดสอบ" วาแมเอาจรงหรอเปลา คณแมกจะตอบสนองลกอยางทควรจะเปน คอยนยนอยางหนกแนนอกครง หรอมองวาลกยงคงโกรธอย จงแสดงอาการกระแทก กระทน ซงวาไปแลว ยงไมไดเสยหายอะไร เพราะวาเราจะยงไมหวงวาลกจะมกรยามารยาทอนงดงาม สภาพเรยบรอยในเวลานคะ

การเกบของส าคญใหเปนทเปนทาง จะชวยใหบรรยากาศระหวางแมลก ไมตงเครยดทงวน ถาทงวน เอาแตหาม ไอโนนก "อยา" ไอนก "ไม" ได มนนาอดอดกนทงสองฝายนะคะ

แยกระดบพฒนาการของอารมณโกรธใหถกตอง

แมลกสาว 1

ปรกษาเรองลกสาว 5 ขวบคะ มพฤตกรรมเวลาไมพอใจ คอ งอน แลวเรมลงไปนอนดน หรอบางครงกถบของใกลๆตว จนถงขนรองโวยวาย ตะคอก ตอนนหนกสด จะบอกวาไลแม ไมรกแมแลว ประมาณน แตพอสงบ เราจะพดวาสงทท านไมได ไมถกตองอยางไร และ กยกสมมตวาถาแมท าแบบนกบหน หนชอบหรอเปลา เขากจะบอกวาไมชอบ แมกบอกวาแมกไมชอบเหมอนกน เสรจเขากจะยกมอขอโทษ แตกเปนอกทกครงทโมโห หรอ ไมพอใจ ตอนนคณพอ คณแมกมานงเปรยบเทยบวาเกดอะไรขน 1. คณแมอาจจะชอบไมพดเวลาโกรธ นองกเอามาท าตาม แตตอนนคณแมกเรมจะปรบวาเวลาโกรธ จะพดไมเงยบ เพอใหลกดตวอยาง 2. แตค าพดของลกทหลดออกมา กไมรวามาจากไหนคะ โทรทศนนองไมคอยชอบด

ไมทราบวาคณแมควรจะท าอยางไรดคะ

Page 4: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

4

กงแกว

ทคณแมบอกวา ตอนทหนกทสด คอลกบอกวา "ไลแม ไมรกแมแลว" ดฉนกลบเหนวาเปนตอนทดทสดนะคะ ดกวาตอนลงไปนอนดนอกคะ เปนพฒนาการระดบทสงกวา

และคณแมจะบอกเขาวา "สงทท านไมถกตอง" ลองถามตวเองนะคะวาอะไรไมถกตอง "โกรธแม ไมถกตอง" หรอ "โกรธ แลวไลแม ไมถกตอง" หรอทงสองอยาง

และถาคดวา "โกรธแม ไมถกตอง" ท าไมโกรธแมไมไดละคะ

ถาคดวา "โกรธแลวไลแม ไมถกตอง" จะตองเปลยนเปนท าอะไรดคะ

กอนจะตอบวธแก ขออานความคดเหนของคณแมเรองนชด ๆ กอนคะ

คณแมลกสาว 1

คณกงแกวคะ คณแมอาจจะเขยนไมชด ส าหรบเรองทบอกวาหนโกรธแมไมถกตอง สวนใหญจะบอกวาการทหนลงไปนอนดน หรอถบของหนท าไมถกนะคะ ถาหนโกรธควรหยดโวยวาย และ บอกแมวาหนอยากไดอะไร ถาหนพดกบแมด ๆ วาจะเอาอะไร หรอ อยากท าอะไร แตบางทพดดแลว เธอกไมหยดไมฟงเรา จนกวาจะสงบถงจะฟงคะ

ส าหรบทคณกงแกวถาม อนนคณแมมาคดดกจรงนะคะ เดกหรอผใหญมสทธโกรธ เราควรตองหาวาโกรธอะไร แตบางทการตอบสนองนอง เชนอยากไดนนไดน อยากท าสงน บางทกท าไมได ถงเปลยนสงใหกเหมอนยงไมสามารถท าใหนองพอใจได

ส าหรบ"โกรธแลวไลแมไมถกตอง" อนนนาคดคะ ไมเคยถามตวเองวาจะท าอยางไร ถาคดไดตอนน ลกกคอลกชวงเวลาโกรธแกกพดแบบนน คงตองบอกวาถาแมไลแมแลวแมไมอยหนจะอยกบใครหละ

ดงนนรบกวนคณกงแกวแนะน าวธทถกตองดวยคะ ขอบคณคะ

กงแกว

แนนอนวา "เวลาโกรธ แลวพดด ๆ ไมโวยวาย" ยอมเปนสดยอดปรารถนาของพอแมทกคน แตผใหญบางคนยงท าไมไดเลย เพราะฉะนนเดกกอาจจะยงท าไมไดนะคะ ไมไดหมายความวาจะปลอยเลยตามเลย เพยงแตบอกวาอยาคาดหวงสงจนเกนไป คอกะจะเอาใหไดแบบนเลย โดยการพร าบอก พร าสอน วาโกรธแลวควรจะท าทาแบบไหนด ท าน าเสยงแบบไหนด

ประการแรก คงตองยอมรบวาความโกรธเปนธรรมชาตของมนษย ไมใชสงเลวราย ทกคนมสทธโกรธ

เมอลกโกรธ ใหถอเปนโอกาส ไมเบยงเบน ไมใหสนบน ไมตองรบท าใหหายโกรธ ไมเดนหน ไมท าโทษระดบพฤตกรรม เชน ต

Page 5: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

5

ถาโกรธมาก กตองชวยใหสงบจนกวาจะพดกนรเรอง โกรธจนหนามด จะหวงใหฟง นกหวงมากไปเหมอนกนคะ

พอความโกรธบรรเทาลงบาง กเรมฝกใหเขาท าความรจกอารมณ ความรสกตวเอง เชน รสกอยางไร ถาไมตอบ จงใหตวเลอก เชน รสกโกรธ หรอเสยใจ รสกมากแคไหน เพราะอะไร ท าอยางไรจงจะหายโกรธ ถาไมไดอยางทตองการ จะโกรธอกนานไหม แลวทงชวง หายหรอยง ลดลงเหลอแคไหนแลว

เทคนคนเนนการกระตนใหเดกคอย ๆ คดคะ ไมไดเนนการ "เลคเชอร" เหมอนทคณแมท าอย ท าไปเรอย ๆ ดวยอารมณทมนคงและมสต และสม าเสมอ อยากลบไปกลบมา อะไรท ไมควรได กไมได "กรอบ" ของแตละครอบครว ไมเหมอนกนคะ

“เขาใจ” ไมใช “ตามใจ”

คณแมนองหยก

สวสดคะคณหมอกงแกว และทมงานทกๆทาน ตอนนรสกสบสนอกแลวคะ เพราะวาชวงนดนองหยกจะอารมณแรงมาก เวลาโมโหจะโมโหนานมากและจะวดเสยงดงบางครงกจะสงเสยงค ารามเวลาโกรธโดยเฉพาะถาโกรธพสน ทงๆทพสนกไมไดท าอะไรเคา แตเวลาเคาดกนเดยวนเคากลบเลนไดนานกวาเมอกอน ทนานทสดกจะเปนวงไลจบ รองเพลงแตเปนเพลงตลกๆคะ

คณครทานนเคยเลยงเดกออทสตกมา 3-4 คน คณครบอกวานองหยกเปนนอยกวาคนทเคยเลยงมาทก ๆคน แลวกบอกวานาจะเปนทการเลยงดทตามใจมากเกนไปท าใหนอง เอาแตใจ สงเกตเวลานองหยกอยกบใคร ๆ จะไมคอยแสดงอาการเอาแตใจ ลงไปนอนรองดน วด หรอต ตบ จะเปนเฉพาะแตกบแม พอ พ (เดยวนเรมตกลบ เมอกอนไมกลา) แลวกพเลยงนองพยาบาลทพาไปฝกทกษะทกวนองคารไปประมาณ 8 ครงไดแลวเคยปรกษากพดลกษณะเดยวกน

ครทท า SI ใหทกวนอาทตยกบอกวานาจะเปนทพฤตกรรมนองนะ จากการทไดฝกนองแลวเหนวาเวลามแมอยดวยแลวนองแสดงอาการอยางน

เลยรสกสบสนคะวา นองเรมเอาแตใจมาก อยางนนาจะเกดจากการท า Floortime หรอเกดจากการเลยงตามใจ จ าค าทอาจารยเคยบอกไดคะวา...ขอดอบาง เอาแตใจบาง กหนเพงจะรสกตว

Page 6: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

6

.... แตทส าคญตอนนแมนองหยกสบสนวาจะท าอยางไรดคะในเวลาทนองโกรธมาก ๆ พดไมรเรอง สวนใหญจะปลอบใหหยดรองกอนแลวคอยใหเคาท ากจกรรมอยางอนตอ

กงแกว

การจะสรปวาอะไร เปนอะไร ตองสงเกตเดกอยางละเอยด

ประการแรก อาการโวยวายเกดขนหลงการเปลยนแปลงอะไรในชวตเขาบาง เปลยนโรงเรยนหรอเปลา

เรองทสอง การแสดงออกของอารมณโกรธในแตละระดบนนไมเทากน เวลาโกรธนอย พอคมอารมณโกรธได พออารมรณโกรธแรงขน จงคมไมได ดงนนตองดวาทเขาแสดงออกทางพฤตกรรมน เปนเพราะวาระดบความโกรธของเขาสงขนหรอเปลา (แตกอนไมเคยโกรธไดแรงเทานหรอเปลา) ผทจะประสบความส าเรจในการท าฟลอรไทม จะตองละเอยดและรอบคอบในการประเมนคะ

ประการทสาม ลองถามตวเองดซวา ตวเอง "หลด" จากความพอดหรอเปลา คอแตกอนใชการบงคบควบคม พอเปลยนมาท าฟลอรไทม กลบกลายเปนการตามใจ แบบไมมขอบเขต

แตทแน ๆ คดวาคณแมเองยงมปญหาในการชวยใหลกพฒนาการรบรอารมณ คอทบอกวาปลอบใหหยดกอน แลวไปท าอยางอน ตองถามตวเองวาพอสงบลงระดบหนงแลว คณแมไดชวยใหเขารบรอารมณตวเองหรอเปลา และบางตอนทอารมณก าลงจะขน คณแมไดชวยใหเขารจก "อาน"อารมณตวเองหรอเปลา

และสดทาย พระพทธเจาสอนวา ไมควรเชอใคร เพยงเพราะวาเขานาเชอถอ ประสบการณของคนทเคยดแลเดกมากยาวนาน กไมไดหมายความวาจะเขาใจเดกออทสตก

ดงนนคณแมเองตองพจารณาทกอยางดวยสตและวจารณญานของตวเองคะ เวลาฟงใคร (รวมทงดฉนดวย) อยาฟงเปนจด ๆ ตองฟงทงหมด ทบทวน และคดใหถถวน และการทเราจะถายทอดคณสมบตนใหลกได เราเองกตองมคณสมบตนกอนคะ

ออ อกนดหนง เวลาลกโกรธ โกรธนานขน วดนาน และค าราม และคณแมคดวามปญหานะ ปญหามนอยตรงไหนคะ ลองทบทวนดนะคะ

และขอเทจจรงอกขอหนงนะคะ หลายคน (โดยเฉพาะคร) บางครงอานเดกไมออกหรอกนะคะ วาเรยบรอย เชอฟง กบกลวจนไมกลาแสดงออกตางกนอยางไร รบกวนคณพอคณแมทานอน ทเคยผานเหตการณนมาแลวใหความเหนดวยคะ

Page 7: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

7

นอต

ลกผมกมอาการแบบแรงๆเหมอนกนครบ แตผมสงเกตดวามนเกดจากการทเคาอยากไดอะไรแลวไมได หรออยากไดอะไรแตไมบอกหรอบอกไมได เลยแสดงอาการโวยวายลงไปดน โดยถาเราไมสงเกตดๆ จะคดวาเคาโวยวายอารมณรายโดยไมมสาเหต

แตเทาทผมสงเกตลกตวเอง ทกครงทเคาแสดงอาการแบบน มนจะมทมาแนนอนครบ เพยงแตเคาไมบอกวาเคาตองการอะไร เคาไมพอใจอะไร ท าใหเราคดวาลกเราโมโหโดยไรเหตผล

ผมยกตวอยางลกผมนะครบ เชน อยดๆเคาโวยวาย จะลงไปนอนดนกบพน โดยเหมอนไมมสาเหต ผมกพยายามพดถามเคา วาเปนอะไรเหรอ จะเอาอะไรครบ จะไปไหนครบ ฯลฯ แลวพยายามสงเกต วาเคาตองการอะไรกนแน เมอกอนผมกเครยด วาท าไมเคาถงเปนแบบน เหมอนไมมเหตผลเลย แตพอสงเกตไปเรอยๆ ถงพอจะเหนวา มนมสาเหต ไมไดเกดขนแบบไมมเหตผลนะครบ ถาเราสามารถรได วาเคาตองการอะไร แลวเรมยอกบเคา เคาจะหยดอาการลงไดครบ เชน อยดๆเคาโวยวายลงไปดนกบพน ผมกมองไปรอบๆตว และคดวา เคานาจะอยากไดรถของเลนคนใหญทอยบนตเสอผาแนๆ (เพราะอยในชวงทเคาก าลงชอบเลนรถสองคนน)

พอผมแนใจวานาจะเปนรถของเลนแนๆ ผมกเรมยอกบเคา ดวยการพดขนวา `ออ รแลววาจะเอาอะไร` รแลวๆ ๆ ๆ ท าเหมอนกบวาเรารแลววาเคาตองการอะไร มนท าใหเคาเหมอนจะไดในสงทเคาตองการ เคากจะเรมหยดโวยวายและมสายตาทรอคอยความหวง (วาจะได)

ผมกพดวา มาๆ ใหปาอมมย ปาอมพาไปเอามย เคากหยดและลกขน แลวเดนมาหา แลวพดวา “อมๆ” แลวผมกเรมยอ โดยเดนไปทางตเสอผา และผมกสงเกตเหนวาตาเคามองไปทรถของเลนแวบนง ผมจงมงใจวาใชแนๆ ทเคารองโวยวายโดยไมมสาเหต มนมสาเหตแนนอน เพยงแตเคาไมไดบอกเราตรงๆ วาอยากไดรถของเลนทอยบนต (เพราะเคายงบอกไมเปน)

ผมกเดนไปหยบไมแขวนเสอยนใหเคาบาง แลวพดวา นใชมย ไมแขนวเสอใชมย เคากดนๆ ปดๆไมแขวนเสอ ผมกพดวา ออ ไมใชๆ ออ ตกตานเอง แลวกหยบตกตาใหเคา ยอไปเรอยๆ หยบของหลายอยางทไมใชรถใหเคาเรอยๆ เคากคอยๆสอสารกบเราเรอยๆ ตากมองรถของเลนบอยขน จนสดทาย ผมกหยบรถของเลน แลวพดวาเอารถใชมย แลวเคากพดออกมาวา `เอารถ`

ผมวาลองพยายามสงเกตลกดใหรอบๆตวนะครบ ทงความชอบในขณะนนของลก สงทเคาสนใจในชวงนน แมแตรปภาพทตดอยกบฝาผนง บางท เคาอยากจะจบโดยทเราไมร แลวเคากโวยวายโดยเหมอนไมมสาเหตกได ถาเรารทน จะไดยอกบลกดวยครบ ^^

เมอกอนผมกเคยคดแบบคณ “จขกท” ทเครยดวาท าไมลกถงโวยวายโดยไมมสาเหต แตปจจบน มนใจวามสาเหตทกครงแนนอนครบ เพยงแตเราไมรทนเคาเทานนเองครบ

บางครงกม ทเคาอยากไดอะไร แลวผมไมสามารถรได เคากจะโวยวายอยนาน ตองพยายามมวยอไปกอนครบ เชน ท าเปนรวาเคาอยากไดอะไร แลวพดกบเคาเยอะๆ อยากไดอนนใชมย อยากไดอนนนใชมย เดนไปหยบดวย ชไปดวย ถาเคาเจอสงทเคาตองการกดไป ถาไมเจอ เคากอาจจะเจอสงทเคาสนใจอยางอน

Page 8: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

8

ทแนๆ การพยายามยอไปเรอยๆ จะท าใหเคาคดเรองอนบาง ไมใชโวยวายอยกบทแบบนนนานๆอะครบ

กงแกว

ขอบคณคะคณนอต ภายใตทาททเดกแสดงออก มนยซอนอยเสมอ อาจจะเปนความโกรธ กลว หงดหงด กงวล เครยด และทส าคญคอ การทเดกท าเชนน เปนเพราะสอออกมาเปนค าพดไมได หนาทของเราคอ เขาไปปลอบใหสงบ แตกอนทจะท าเชนนได ใจเราตองสงบกอนคะ แตทงนไมไดหมายความวาตองตามใจ โดยใหเดกในสงทเดกตองการทนท เราใชการรบรอารมณรวมกบการตอ การตะลอม ใหลกทนอยในอารมณเดยวกนน (แตความแรงเบาบางกวาน) ไดนานขน ๆ เพอจะไดมเวลา "คด" ถงความตองการและบอกความรสกของตนเองไดในวนขางหนา

แตถาลกเกนเลย จนมการท ารายรางกายและท าลายขาวของ ซงเปนกฎขอหามของฟลอรไทม คณพอคณแมกตองหยดลก ดวยความหนกแนนแตนมนวล แสดงใหลกเหนเจตนาวาเปนการ "ชวย" ใหลกควบคมตวเองได พอสงบแลว กเปดการเจรจาคะ

คณแมนองหยก

ขอบคณคะอาจารย และคณนอต คอปกตนองหยกจะพดบอกไดวาอยากไดอะไร แตจะบอกแค1-2 ครง ถาไมให หรอพดวาเลนไมได เคากจะวงเตลดทนท ตองตามจบกนทกครง คอเราไมมโอกาสทจะถามเลย แคพดค าวา"ไม" เทานน กกระโดดแลวออกวง บางครงรวบตวไวได เคากจะท าตวนมลงไปนอนดน แลวรองไมหยดแถมถบแม ถาอมไว กจะตบหนาเรวมาก อยากใหอาจารยชวยแนะวธใหยอใหนานกอนทเคาจะวง ชวงหลงจะพยายามไมใชค าวา "ไม" กพอจะหยดไดเปนบางครงคะ

กงแกว

เดกคงไมเคยถกขดใจ ไมชนทจะทนอยในสภาวะคบของใจ เมอยงไมไดสงทตองการ ค าแนะน าคอคณแมตองไมกลวลก "วนแตก" ตองคดวานเปนโอกาสฝกลกใหควบคมตวเอง ลกวง คณแมกวงดวย วงไปตอไป หรอสงเกตวาจะหยดหรอชลอเขาไดอยางไร เดกแตละคนชอบไมเหมอนกน เขาอาจจะไมชอบใหรวบตว อาจจะเขาใจผดวาเราจะคกคามเขา อาจจะใชวธตอส คณแมตองคอย ๆ หาวธ ดวาใชสมผสชวยไหม ลบหลงชวยไหม ใชเสยงนมนวล หรอโยกตวจะชวยไหม

กอนจะปฏเสธ อาจจะใชทเลนทจรง “ไดไหมนะ ใหดไหมนะ” เพอใหลกมเวลาเตรยมตว การรจกผอนสนผอนยาว จะชวยใหลกทนไดดขนคะ คอย ๆ ฝกไป ทงแมและลกคะ

Page 9: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

9

แมนองหยก

วนนเขามาดวยเรองของนองหยกคะ ชวงนนองหยกจะเสยใจบอยมาก ซงจากปกตซงถาพสนมาเกเรหรอมาท าเสยงดงใส บางครงนองหยกกจะสจะโตกลบ หรอไมบางทกนงไป แตชวงนกลบเอาแตเสยใจ รองไหมน าตา (เมอกอนเวลารองไมมน าตา ) บางครงกสะอนอยนานสองนาน แมกจะปลอบไปดวยและกจะคอยบอกความรสกของนองหยก และของพสนไปดวย อยางนหรอเปลาคะทอาจารยบอกวาจะ over action แลวจะเปนอยางนนานมยคะส าหรบอารมณเสยใจ และแมจะชวยนองอยางไรคะ

เดยวนมอกเหตการณหนงคะ คอถาแมขดใจหรอบอกใหรอเดยวนองหยกจะลมลงไปนอนกบพนแลวพดวา หยก...ชวยดวย ไมไหวแลว ทนไมไหวแลว จมทะเลแลว ชวยดวยๆ แม... นองจะใหแมชวยหรอจะใหพสนชวยหละ นองไมตอบกจะพดประโยคเดมอก ถามอก 2-3 ครงกยงไมตอบ ทนแมกท าเปนสงเชอกหรอไมยาว ๆ แม... เอา เกาะไวแนน ๆ นะเดยวจะชวยนองหยกขนจากน า พอท าทาขนจากน าไดกหายจากอารมณนน (เรยกอารมณนไมถกคะ) แลวไปเลนอยางอนตอ นกมขไมออกแลวคะ วาจะตอยงไงดคะ ขนาดสงเชอกใหกวาจะไดมขนลกกจมน าไปหลายวนแลว

แมพรอม

ดเหมอนวา เหตการณสดทาย นองโกรธแตใชวธพดซ า ๆ การทคณแมถามแลวนองไมตอบแสดงวาระดบของอารมณยงแรงอย

คณแมลองใชวธการ ท าใหนองโตตอบขณะทมอารมณตาง ๆ โดยไมเบยงเบนใหเลกพฤตกรรมทเคาแสดงความโกรธนะคะ เชน พอนองลงไปนอนเพราะโกรธ คณแมเขาไปถามวา "เปนอะไรคะ บอกไดมย พรอมทงลบหลงลบไหลไปดวย ถานองไมตอบใหเลอก "โกรธหรอ เสยใจคะ" ถานองยงไมโตตอบ หรอ "พดซ า ๆ " ใหเราบอกอารมณนองไปกอน "ออ นองหยกโกรธ(เสยใจ) มาก ๆ เลย" "บอกไดมยโกรธใคร" ถาไมตอบกให ปลอบตอไปโดยบอกอารณของเคาตอไปดวย "โห โกรธมากจนพดไมออกเลย" ท าไงนานองหยกถงจะหาย"

พดไปเรอย ๆ หากความแรงของอารมณลดลงมาถงจดทเคาพอจะตอบโตไดเคาจะเรมโตตอบคณแม เชน "ตกลงหยกโกรธใคร" ตอบไดวา "โกรธแมนนแหละ" ทนคณแมกเพมรอบการโตตอบโดยถามไปเรอย ๆ เชน โกรธเรองอะไรละ โกรธแคไหน ท าไงหยกจะหายโกรธแม และอยาลมถามปนระยะ ใหเคาไดเชคตวเองดวยวา ตอนนโกรธนอยลงหรอยง หายโกรธหรอยง เหลอแคไหนแลวท ามอประกอบใหเคาเลอกดวยคะ วามากเทาน หรอ นอยแคน

ในตอนแรก ๆ อาจใชเวลาปลอบ บอกอารมณ ลบหลงลบตวคอนขางนานกวาเคาจะตอบออกมาได แตพอท าหลาย ๆ ครงเขา เคาจะตอบโตไดเรวขนเรอย ๆ และ ในอารณทโกรธมาก ๆ กยงสามารถเถยงกบเราไดดวย

Page 10: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

10

เพมเตมคะ เดยวคณแมทเรมท า floortime ใหม ๆ จะ งง (แมนองหยกคงทราบแลวเรองน) "ไมเบยงเบนพฤตกรรมแสดงความโกรธ" พฤตกรรมนนตองไมใชการท ารายคนอน ขาวของ และตวเองคะ ถามพฤตกรรมดงกลาวตองหยดพฤตกรรมนนดวยเสยงมนคง (ส าหรบแมพรอมคอเสยงดขนคะ) แตถาเปนกระทบเทา กรดรอง โวยวาย ลมตวลงนอน ลยท างานเรองอารมณไดเลย สวนใหญจะเรมดวย "บอกแมไดมย เปนอะไร" .......

แมนองหยก

ขอบคณแมพรอมมากคะ ดใจมากทแมพรอมเขามาตอบใหคะ แมนองหยกสงสยอกเหมอนกนนะคะวาในเดก 3 ขวบครง นองสามารถบอกความตองการของตวเองไดบางแลว และมปฎสมพนธดแตยงไมจดจอ ภาษากายกไดระดบหนง คอแมคดวานองนาจะไดระดบ 4 แตความกวางในแตระดบยงมนอย ดานปฎสมพนธจะมากกวาดานอนๆอยหนอยคะ นองควรจะโตตอบค าถามเหลานกบเราไดแลวใชมยคะ ถาใช แสดงวาแมนองหยกไมเคยรอค าตอบจากลก คอเบยงเบนไปเปนเรองอนทจะท าใหเคาหายโกรธ เพราะปกตถามนองหยกไมเคยไดค าตอบกคดเอาเองวาเดก 3 ขวบกวาคงยงตอบไมได เลยไดแตบอกอารมณลกไปแตกไมไดถามเรองวาโกรธใคร โกรธเรองอะไร และท ายงไงถงหายโกรธ แตไดอานค าตอบแมพรอมแลวท าใหรวาตองพยายามบอกลกกอน (คงตองท าอยหลายครงมาก )และท าอยางสม าเสมอ แลวเคาจะตอบออกมาได ตงความหวงไวทวาลกสามารถตอบไดทละค าตอบกยงดคะ และทสดกคงเปนอยากใหลกเถยงแมได

ขอบคณแมพรอมมากคะ

กงแกว

เรองเสยใจฟมฟาย น าตาเปนเผาเตา จะนานประมาณ 1-2 เดอนคะ

ทโกรธแลวลงไป "วายน า" อนนเปนการถดถอยเขาจตนาการ วธแกกคอทท าอยแลวคะ คอรวมเลนจนตนาการดวย โดยอาจจะใหเขาเลอก วาจะใหแมโยนเชอก หรอวายน าลงไปชวย แลวคงการเลนสมมตตอไปเลย เพอใหเรองราวทกอยางมสาเหต มทมาทไป เชน อาว ท าไมตกน าละน ใครมาท าอะไรใคร เรองอะไร แลวใครรสกอยางไร เปนตน

เพอปองกนความสบสน ขอขยายความอกหนอยคะ สงทเกดขน คอนองหยกการถดถอย ลงไปอยทระดบ 4 ตอ 5 (ยงคงการสอสารดวยภาษากาย แตพดไมรเรอง) นาจะเกดจากความโกรธ ไมใชเสยใจ

ทแมพรอมแนะน าคอการเขาหาเดกดวยเทคนคของระดบ 4 คอใชน าเสยง สหนา ทาทาง ปลอบโยน เนนการยอมรบอารมณของเดก สกพกเดกจะคอย ๆ กลบมาพดรเรอง

สวนทดฉนแนะน า เปนการเขาหาเดกดวยเทคนคของระดบ 5 คอการเลนบทบาทสมมต เนนฝกทกษะ "การไตระดบพฒนาการ"

Page 11: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

11

คณแมอาจจะลองใชวธใดวธหนง เมอไมไดผล คอยเปลยนวธ บางครงบางครา อารมณของเดกไมคงท พฒนาการขยบขนขยบลงได อาจจะฟงดยงยากนดหนอย

แตถาบอกวธการแกไข โดยไมบอกหลกการ คณแมอาจจะประยกตใชในสถานการณตอไปไดล าบากคะ

แมนองหยก

วนนอยากเขามาถามเรองเกยวกบนองสนนะคะ วนนนองสนแตงตวตามสบายไปโรงเรยน ไปซอมรบบณฑตนอย ( ครบอกไววาใหใสชดตามสบาย) พอไปถงโรงเรยนปรากฎวาเพอนๆใสชดนกเรยนกน กหนาเสยไมยอมเขาไปทแถว รองไหโกรธคณครแตยงไมออกอาการเทาไหร พากลบมาบานเพอจะเปลยนชดกเรมเลยคะ สน...โกรธครศรแลวไหนบอกใหใสชดอะไรกไดไง (รองไหใหญ) มามา...(เอาชดนกเรยนให)ไมเหนเปนไรนนากแคสนเปลยนชดนกเรยนกเหมอนเพอนๆแลว สน...โกรธครศรแลว (เอาชดนกเรยนโยนลงพน) ไมรบแลวบณฑตนอย สนจะไมเรยนโรงเรยนนอกแลว จะยายโรงเรยนดกวา ถาสนเกดใหมจะไมเรยนกบครศรแลว (กอนหนานไดฟงนทานธรรมะชาดกเกยวกบการเวยนวายตายเกดในรายการวทย)

มา...นนสนะถาเปนมามา มามากโกรธเหมอนกน ดซอตสาหตนแตเชา แตงตวซะหลอ ตองกลบมาเปลยนใหมอก นาโมโหจรงๆดวย ใชปะ สน...พยกหนามองมา (เหมอนมคนเขาขางตวเอง -ยงรองไหและบนโกรธคณคร) มามา...สงสยจรงๆวามามาฟงผดหรอเปลา แตมามาวาฟงไมผดนะ หรอวา สน...สงสยครจะพดผด -โกรธแลวครเนยชอบพดผด (รองไห) มามา...หรอครจะเปลยนใจ ครบอกในหองเรยนรเปลาลก สน...สนไมไดยน มามา...แลวตอนนจะเอายงไงดหละ สนจะใสชดนไปโรงเรยนหรอสนจะใสชดนกเรยนไปด สน...(ไมพด แตเปลยนเปนชดนกเรยน)

ในเหตการณจรงกไมไดเรวอยางนคะ จะพดตลอดเลยวาโมโหครศร โกรธครศร พอไปถงโรงเรยนมามากชใหดวามเพอนบางคนยงไมไดใสชดนกเรยน นกถงตอนทครพบสะทอนอารมณใหดเกอบทกครงทลกโมโห (บางครงกมอเรวไปหนอยหรอไมกบอกผลลพธไปเลย สอนไปเรอยกเยอะคะ)

แรกๆ ทเอาวธถามลกไปเรอย ๆ ลกกบอกวาท าไมมามาตองถามเยอะดวย ยงถาโมโหมากกจะไมยอมตอบ งงจงเลยคะ ทจรงเรองแคนเองท าไมลกตองรองไห โมโหขนาดน แลวกไมใชเรองนเรองเดยว เรองอนๆทเราวามนเลกนอย เคากโมโห โกรธไดนาน แถมเดยวนมขอแลกเปลยน (ไมอยางนน มามาตอง......ใหสน) อยากใหอาจารยชวยแนะวธการดวยคะ ขอบคณคะ

Page 12: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

12

กงแกว

ไมตองงงหรอกคะ คนเราไมเหมอนกน คณแมวา "เรองแคน" แตส าหรบลก "มนเรองใหญ" กท างานสะทอนอารมณกนไป ไมงายนกหรอกคะ อานหนงสอเลม 5 เดกออนไหว แลวหรอยงคะ เราไมใชวธตดสนบนใหหายโมโหหรอกคะ แตคยกนเรองท าอยางไรจงหายโกรธไดคะ ถาไมได....จะหายโกรธไหม จะโกรธอกนานเทาไร ถาได...จะหายโกรธหรอ ท าไมถงหายละ ไมอยากใหถาม แลวจะใหท าอยางไร นงเฉย ๆ ไดไหม

ซงจะเหนวา ค าถามขางตน ลกยงคง "สทธ" วาจะรสกอยางไร อยากจะท าอะไร ไมอยากจะท าอะไร คอ "อยาก" ไดคะ แตบางอยางท าจรงไมได

เขาใจอารมณตวเอง กอนเขาใจอารมณลก

แมผรอคอยแสงสวาง

วนนไมไดตงใจจะยอของกบนองยม ( 6 ขวบ เรมท า floortime มา 1 สปดาห....นองยมมการสอสารทด เรยนอนบาล 2 แตการแสดงอารมณยงไมชดเจน...โกรธแตไมยอมรองไห..ขอบตาแดงก า) คอแมเอาเยลลใหนองยมกนตอนกลบจากโรงเรยน....แลวเคาขอดซองขนม...แตพอแมยงไมทนไดใหด...เคากโกรธมาก...จะพยายามแยงดวยอารมณโกรธ...ขอบตาแดงก าแตไมมน าตาออกมา... แม: โกรธเหรอ...โกรธอะไร... นองยม : โกรธแม....ทไมเอาให... แม: หนพดขอดๆกบแมแลวเหรอ นองยม : (เสยงยงโกรธ) จะท าใหแมเจบเลย แลวเคากเขามาคลายจะตแตไมไดอยากใหเราเจบมาก แลวมองไปเหนปนฉดน า กเอามาฉดทพน แลวบอกวา แมจะไดเชด เคายงไมหายโกรธ....แลวกบอกวาจะเอาน าฉดใสแมเลย แลวเดนเขาไปในหองน า แม : แมเดนตามเขาไป..ยมอยากใหแมเปยกเหรอ แลวจะหายโกรธมย ( เคากฉดน าลงพน....ใหเราเปยกนดๆ) แม : แมเปยกแลว...หายโกรธหรอยง นองยม : (เรมคลายความโกรธลง) ไมตอบ แตมองหนาแมแบบออนโยนขน แม : เอาถงเยลลทเคาตองการใหด ถามเคาวาทจะเอาอนนใชมย

Page 13: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

13

นองยม : ใช กอยากด แม : อยากดอยางเดยวนะ นองยม : จะกนดวย แม : เอาเยลลใหเคากน 1 ชน..แลวคอยๆคยกนวาโกรธแม แตท ารายแมไมไดนะ นองยมกเรมยม แลวเรากคอยๆคยกนในอารมณทผอนคลายขน แลวกอาบน าใหเคาตอ ค าถาม : 1. จะจดการเรองอารมณโกรธของลกอยางไร มนเหมอนอารมณเคาปรดเรว แตลงชา ถาหายแลวกไมมคางอก (แตแมรสกวาตงแตเรมท า Floortime กบลก...เคาจะคลายอารมณโกรธไดดขนกวาเมอกอน...เพราะแมเองเดมกตะโกนแขงกบเคา....แตตอนน..แมตงสตแลวยอ...คยกบเคามากขน...รสกวาคยไปเรอยๆ...เคากเรมคลายอารมณลงได) 2. หากลกโกรธ...ตาแดงก า แตไมยอมรองไหออกมา....ทงทบางทเรากกอดเคา...แลวบอกวา...โกรธเหรอ...รองไหไดนะ......กยงรองนอยมาก..ออกมานดเดยว ....เราจะท าอยางไรใหลกรองออกมาเลย ...เพราะเหมอนเคาเกบเอาไว ...ไมปลอยออกมา 3. การกระตนใหเคาทนอารมณโกรธ....เราท าไดบอยแคไหนคะ ขอบคณมากคะ เนอเรองอาจดแลวสบสนนดหนอย ขออภยดวยคะ

กงแกว

คนบางคนโกรธ กไมเหนตองรองไหเลยนคะ บางคนหนาบง บางคนน าตาคลอ คนเราไมเหมอนกนนคะ ลกบอกไดวาโกรธ และโกรธเพราะแมไมใหของ กแสดงวาเขารจกความรสกของตวเองระดบหนงแลว แตคณแมไมควรบอกใหเขาพดกบแมด ๆ (ตกลงจะใหแสดงความโกรธ หรอไมใหแสดงกนแน) ตรงนอารมณเขาแลวพงขนสงกวาเดม ถดถอยลงไปถงจนตนาการและเกอบถงขนแสดงออกทางพฤตกรรม (หรอวาถงแลว เพราะทจรงเขาตคณแมแลว ถงคณแมจะแกตางใหเขา วาเขาไมตงใจใหแมเจบ)

ทควรท า คอใหเขาพดถงความรสกของเขาออกมา โกรธมาแคไหน ตองท าอยางไรจงจะหาย แลวถาแมยงไมให จะโกรธอกนานไหน เมอไรจะหาย เปนตน

ดฉนไมเคยบอกใหใครกระตนใหลกโกรธนะคะ อยาเขาใจผด เพยงแตในบางสถานการณ ทลกยงไมไดสงทตอง แลวเขารสกโกรธ เราไมตองรบท าใหหายโกรธตาง ๆ ในชวตจรงมเรองทท าใหเขาโกรธอยเยอะแลว

Page 14: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

14

นอต

อานแลวผมมขอสงสยนดนงครบ คอกอนทจะเรมพดคยและถามถงอารมณโกรธของเคา คณแมขาดความสนกไปหรอเปลาครบ คอเมอเคาอยากดซองขนม แลวคณแมไมให มนดชดแจงไปนด คอเคาเหนวาไมไดดแน อารมณเลยพงขนเรว (หรอเปลา)

นาจะลองยอๆใหสนกนดนงดนะครบ เพราะถาเคาไดดซองชาหนอย เคากยงนาทจะโกรธไดเหมอนกน แตนาจะไมพงปรดแบบกระทนหน เวลาพดคยเพอใหเคาเขาใจเรองอารมณของเคา อาจจะชวยใหพดคยกนไดงายและนานขนจนเคาไดท าความเขาใจกบอารมณโกรธไดมากขนครบ

แตมาคดดอกท เคาอาย 6 ขวบแลว คณแมกลวทจะลอเลนหรอแกลงยอสนกๆตลกๆกบลกหรอเปลาครบ

แมผรอคอยแสงสวาง

ขอบคณ อ.กงแกวมากคะ...จะไดรจดบกพรองในการคยกบลก....หากเคาโกรธในสถาณการณอนๆ..จะพยายามคยใหไดวาลกโกรธใคร..ท าอยางไรจะหายโกรธ และจะไดไมตองรอคอยใหลกตองรองไหออกมา (เปนความเขาใจผดของแมเองคะ)

ขอบคณคณนอตคะ...ในวนนน..แมยงไมไดยอกบเคาหรอจะเรมการยอเลนเลย...แตเคาโกรธไปเลยเมอไมไดถงเยลลทตองการคะ....ตอไปจะลองยอกนใหรสกสนกกอน.คะ

แมมงกร

มความเหนดวยเหมอนคณนอตแนะน านะคะ เพราะแมมงกรลองยอกบลก 10 ขวบในสปดาหแรก เราลมใสความสนกลงไปคะ มนเลยดเครยดกบการเรมตนยอ พอมาสปดาหท 2 ลองยอแบบสนก มนมความแตกตางคะ บางทเราจะเหนอาการของเขาทบงบอกวาสนก (ทงทเรากไมเคยเหนมากอน เพราะเมอกอนเลนกบลกนอยมาก) เตมพลงใหนะคะ

Page 15: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

15

เขาใจ เหนใจ เปนพวกเดยวกน

แมเมองโอง

สวสดคะ...อาจารย ขอถามอาจารยในเรองของอารมณตอนะคะ เมอคนนเคาเลนกบหลาน (10 ขวบ) ถงประมาณ 20.30 น. แมกใหแยกยายเพราะแมจะเอาเคาเขานอน เคากรองไหฟมฟายมาก ชกดนชกงอทนท แมกอมเคาเขาหองนอน ลก (รองไห) โมโหๆๆ แมมาก แม โมโหแม ขนาดไหน ลก (กางมอ) ขนาดนเลย แม ท ายงไงถงจะหายโมโห ลก อยากตแม ทบแมแรง ๆ แม แลวหนท าอยางนนไดไหม โมโหตแมไดไหม ลก ตไมได แตมนโมโหมาก (ก ามอแนน) แม งนหนตหมอนแมแทนไดไหม ลก ได (เอาหมอนแมมาต มาทบแรงๆ) แม หายโมโหหรอยง ลก ยง อยากชกแม แม (เอาผาหมนวมมามวนกลมๆ)ชกผาหมแมแทนไดไหม ลก ได (ชกอยางเมามนสมาก) พอสกพก เคาหยดรองไห หยดชก เรมสงบ กเอาเคามา กอด ลบหลงและบอกวาแมรวาหนอยากเลนตอแตถงเวลาทตองเขานอนแลว พรงนคอยเลนกนใหม ฯลฯ เคากโอเค กลบมานารกเหมอนเดม อยากถามคะวา โกรธ โมโห แลวอยากทบต ยงเปนระดบพฤตกรรมอย แลวการทแมอนญาตใหทบต ขาวของของแมได ถอวาเราสงเสรมใหเคาแสดงออกในระดบพฤตกรรมหรอเปลาคะ ถาไมควรใชวธน ควรจะพดคยหรอใหเคาท าแบบไหน เพอใหการแสดงความโกรธของเคาเหมาะสมและดขนนะคะ (ตอนน 3 ขวบ 3 เดอน) ขอบคณคะ

กงแกว

เขาใจคลาดเคลอนคะ โกรธ แลวพดวาอยากทบต เปนการสอสญลกษณแลวคะ ไมใชพฤตกรรม แตทคณแมท าคอใหลกระบายออกทางกายเปนระดบพฤตกรรม เปนการลดระดบของลกคะ ทางทด คอชวนคยถงอารมณความรสกของตวเอง จนกวาจะหาย ท าไมถงอยากทบ ถาแม

Page 16: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

16

เตอนกอน จะโกรธมากเทานไหม คดวาจะใหแมท าอยางไร ถงจะโกรธนอยกวาน คดวาจะโกรธอกนานไหม หากลกบอกวาอยากจะชกหมอนแทน กคยกนตอ คดวาชกแลวหายไหม ถาไมชก จะหายไหม อยางนเปนตน

เมอลก พดไมเพราะ

นานองแกม

วนนเลนสมมต แกมใหนาเลนเปนนองสมโอ และแกมเองเลนเปนพ คณแมกบนาพยายามสรางสถานการณเรองเกยวกบเพอน เนอหาของเรองคอแกมก าลงเลนของเลนอย (หมากขม) และนองกอยากเลนดวย แกม - ( เลนหมากขมอย ) นา - เลนดวยนะ แกม - ไม นา - ( เอาคอยเอามอไปจบลกแกวในหลมทละเมด) แกม - นองสมโออยามาเลน เรมมอารมณหงดหงดขนเรอยๆ จากนนนากเรมปวนมากขนจากทละลกเปนหลายๆลก แตกยงหยอดไวในหลมตามแกมไปเรอยๆ สวนนองแกมกจะพดโตตอบตลอดสลบกนกบนองทงๆ ทยงมอารมณหงดหงดและโกรธอยดวย

ตวอยาง พแกม - นองสมโอเดยวของพหายนะ อยาเลน นองสมโอ - ไมหายหรอก (มอกยงหยอดลกแกวอย) พแกม - เดยวถาหายไมมเงนซอใหมตองไปเปนขอทานนะ (เคยมคนขแกมไววาถาไมประหยดตองไปเปนขอทาน แลวนองจ ามา) นองสมโอ - กนองอยากเลนดวยน

Page 17: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

17

พแกม - อยามาปวนนะ นองสมโอ - ไมไดปวนจะเลน (มอกยงจบลกแกวอย) พแกม - นองสมโอพดไมรเรอง นองสมโอ - ไมรเรองยงไงอะ พแกม - พดไมรจกฟง (หนมาดหนานอง และตะโกนเสยงดง) นองสมโอไมประหยดไมมเพอนเลนดวยนะ นองสมโอ - ท าเปนไมสนใจ เอามอหยบลกแกวเหมอนเดม มการตอบโตอยตออกหลายรอบ และแกมกเรมจบมอนองออก ท าทาจะตนอง แมกดกแกมกอนวา "ไมตนะ" และแกมกเรมโวยวายเสยงดง แมกบนาตกลงกนแลววา : ถาเดกทวไปเวลามคนตะคอกเสยงดง โวยวายใสและท าทาจะตจะตองโกรธ นองในเรองกเลยโกรธ แตไมไดโกรธรนแรงแคท าทาโกรธในระดบทแกมรบไดและลกเดนหนแกมไป ท าใหแกมเรมโวยวายเสยงดงมากกวาเดมและตะโกนดาพรอมกบชหนานอง แกม - +++นน! แม - มนไมสภาพลก ไมพดกนนะ โกรธมากเลย โกรธจรงๆ โมโห...โมโหดวย แกม - หนโกรธ แม - โกรธ...โกรธอะไร แกม - โกรธนองสมโอ แม - โกรธมากมย ถาเตม 10 โกรธเทาไหร แกม - 10 เลย แม - อฮ โกรธมากเลยเลยเนอะ แลวหนเสยงดง และดานองแบบนน นองจะรสกยงไง แกม - หนมามองหนานอง แตกไมสนใจ แม - นองโกรธ หรอวา นองตกใจ แกม - นองโกรธ แม - แลวหนจะท ายงไง แกม - ดกบนอง แม - หนอยากดกบนองหนจะท ายงไง แกม - จะพดดๆ แม - อาว พดดๆ จะไปเลยไหม แกม - กลกเดนไปหานอง นา - เลนตกตาอย ดวยทาทางเลนสนก แกม - นองสมโอ เลนดวยนะ นา - ไมเอา (เรมเดนหนไปอกทาง) แกม - เลน เลนกนนะ (เดนตาม) นา - ไมใหเลน เสยงดง ชอบดาดวย (เรมเดนเรวขน)

Page 18: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

18

แกม - จบเสอนองไวเรมรองไห...และตะคอกเสยงดง นา - ท าหนาตกใจและเดนหน แม - อาวหนตะคอกนองแบบนนนองจะหายโกรธเหรอ แกม - (รองไห...) แม - ตกลงหนอยากเลนกบนองรเปลา แกม - เลน.. นองสมโออกนานไหม แม - อะไรอกนานไหม แกม - โกรธ อกนานมย แม - อาว แลวหนจะถามใคร แกม - เดนมาหานอง...พครมเลนดวย...เรมเอาของเลนไปเลน นา - แยงกลบ...ไมใหเลนนของๆนองนะ แกม - (ลกกระถบเทา .. ชหนานอง..ตะโกนเสยงดง..)+++นนน!..แลววงรองไหไปหาแม และหนมาถามนองอกวาอกนานมย..นองสมโอ นา - ตอนแรกเทาน(ท ามอ) แตพอถกตะคอกเทานเลย (กางมอออกกวางงง....เลย) แกม - กอดแมรองไหเสยงดง แม - เสยใจเนอะ ไปคยกบนองแลวยงไมเลนดวย แกม - เสยใจ (รองไหสะอน) แม - เสยใจมากเลย แลวหนยงอยากเลนกบนองอยมย แกม - เลน..นองสมโอเปนนองหน แม - แลวหนจะท ายงไงหละ นองไมเลนดวยสงสยจะโกรธมาก แกม - พดดๆ แม - ถาหนไปพดดๆแลวนองยงไมหายโกรธหนจะท าไง แกม - หนมาดนอง นา - หนหนาหน แกม - รองเสยงดงขนอก แม - ถานองยงไมหายโกรธหนจะท ายงไง แกม - รองไห... แม - จะไปเลนกบเพอน หรอจะเขาไปคยกบนองใหม แกม - คยกบนอง..(เรมหยดรองไห) แม - อม...เมอกแมเหนอยากเลนอนน(ผาระบายส) หนจะเอาไปแบงนองเลนดไหม แกม - หยบของเลนเดนมาหานองยนให นา - ไมอยากเลนอนนแลว แกม - กรดดเสยงดงแลวโยนของเลนในมอใสฝาบาน..เรมรองไหเสยงดงอก แม - สงสยนองยงไมหายโกรธแนๆเลย แกม - อกนานไหม (หนมาถามนอง) นา - ท าเปนไมสนใจ เลนของเลนตอ

Page 19: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

19

แกม - นองสมโออกนานมย จะโกรธอกนานมย (พดอย 3-4 รอบ) นา - ตอนนเหลอเทานแลว (ท ามอเหลอครงนงจากกอนหนาน) แกม - หนไปบอกแม...เหลออกนดเดยว แม - เหรอ...เหลออกนดเดยวกจะหายโกรธแลว แกม - เรมสงบ..เดนมานองอนนพเอามาใหเลนนะ (แปงโด ม 5 ส) นา - ไหนๆๆ แลวจะเอามาเลนอะไรหละ แกม - พเอาอนนนะ (หยบสน าเงนไปอนเดยว แลวสงทเหลอใหนองหมดเลย) นา - เย...แลวจะเลนอะไร แกม - แขงท าเคก ฯลฯ (เลนตอไปอกหลายเรองเลยคะ ชวนไปเปดรานขายน ากบขนม พอรานขนมเจงกไปเปดเตนขายรถ ....) หลงจากเวลาผานไปสกพกใหญคณแมกหนมาส ารวจอารมณนองวา ตอนนองกวนรสกอยางไรบาง ตอนทตะโกนดา นองรสกยงไงคะ พองอแลวนองไมสนใจรสกอยางไร ถาเกดขนอกจะท ายงไง...ฯลฯ (ขออภยคะ ทพมพใหไดไมหมด)

รบกวนอาจารยชวยแนะน าทคะวา การท าแบบนรนแรงเกนไปรเปลา ส าหรบตอนนของนองแกม แตคณแมกบนากอยากฝกนองใหรจกอารมณเหลานไวมากๆ เพราะถาไปเลนกบเพอนจรงๆของแกม เคาจะเจอมากกวาทเราเลนสมมตกนอกนะคะ

รบกวนอกเรองนะคะ อาจารย คอตอนนมนองมาเลนทบานกบแกมทกวน และแกมกชอบเลนกบเดกคนนมาก เพราะทกครงทเดกคนนมาแกมจะยมดใจ และเดนไปหา ตอนเลนดวยกนพอนองเรยกแกม แกมกจะไปไมหนไปมองไมสนใจ แตจะคยกบนาและแมแทน ตองคอยสะกดแกมตลอดเวลาวา "นองเรยกแกมอย นองจะพดอะไรนะ.." ลากหางเสยงยาวๆใหเคา สงสย..

อกนดนะคะ เวลาโตตอบนองแกมไมไดตอบทนทหรอกนะคะ เพราะรองไหดวย ตอบดวย ตองถามกนอย 2-3 รอบเลย กวานองแกมจะตอบ แตถาอารมณปรกต นองจะหยดคดแปบเดยวคะแลวจะตอบ ถาตอบไมไดจรงๆนองแกมกจะบอกวาหนไมร เราถงจะมาถามตอวา "ทไมตอบเพราะมนยากหรอไมอยากคยแลว" ขยายเหตผลไปทละเรองนะคะ

กงแกว

เวลาเลนกนถงจดทอารมณขนสงจรงๆ นองแกมยงแยก “จรง/ ไมจรง” ไมได แตกไมเปนไร เลนไปเรอย ๆ แตควรจะจดใหสมดล แบบสนกบาง ทาทายบาง ยากบาง งายบาง โดยดภาพรวมของพฒนาการวากาวหนาไปดวยด หรอมอาการแสดงทบงถงความเครยดบางหรอเปลา เชน ฝนราย ฉรดทนอน

Page 20: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

20

คอย ๆ ท าไป อยาเรงรดมากนกนะคะ การมเพอนมาซอมเลนดวยส าคญมาก แตตองมผใหญคอยประสาน คอยกระตน ใหเขาสนใจและโตตอบกนและกนอยางทท าอย

กรยามารยาท ?

แมพรอม

ตอนนลกชายเวลาพดเมอมอารมณโกรธจะพดตะคอกพอแม ชวงนคณแมก าลงเนนเรองระเบยบวนย อารมณลกชายเลยขนมวบอยคะ เชน การเกบของเลน แม พรอมยงเลนสตวอยหรอเปลา พรอม เงยบ นงวาดรปอย แม พรอม แมถามวายงเลนสตวอยไหม พรอม เงยบ แม พรอม (เรยกพรอมกบกระตกดนสอเบา ๆ) พรอม (ตะคอกเสยงดง) โธเอย !! แม พรอม เปนอะไร พรอม เงยบ ไมตอบ แม คณแมบอกกบพรอมด ๆ นะเนย พรอมเปนอะไร พรอม พรอมไมพดอะไรทงนนแหละ (เบะเลก ๆ) แม ตกลงจะวาดรป หรอ เลนสตว พรอม จะวาดรป แม แลวสตวละ พรอม เดยวกเกบไง (หนายงบงอย) คอกจะมเหตการณลกษณะนอยบอย ๆ คณแมขอเรยนปรกษาวา เราควรท ายงไงกบเรองการพดจาไมเหมาะสมกบผใหญคะ ใจหนงกดใจทเคามอารมณในน าเสยงและ สหนาแตอยากใหท ากบเพอน แตไมใชกบพอแมและผใหญ

กงแกว

เคยเตอนกนกอนหรอเปลาคะวาจะใหวาดนานแคไหน ถาไมท าตามกตกา แมจะท าอยางไร ลองคดดนะคะ อยด ๆ คนถกกระตกดนสอ แคพดวา "โธเอย" พรอมน าเสยงโกรธ จะเปนอะไรไปคะแมพรอม แลวคยกนไวกอนหรอเปลา วาไมอยากใหตะคอก ถาไมใหตะคอก จะใหพรอมท าอะไร ถาพรอมโกรธ

Page 21: ตัวอย่างค าถาม ค าตอบ ปัญหาเรื่องอารมณ์ (โกรธ ari/anger.pdf · ตัวอย่างค าถาม-ค

21

แตตอนนอยาเพงหวงวา พรอมจะไมโกรธ

ลองหวนคดถงกอนหนานนะคะ ดนสอเคย "บน" หรอเปลาคะ

แมพรอม

แหม! ข าประโยคสดทายคะ หมอดแมน ๆ มาอกแลว อยางทบอกคะ วาใจนงกดใจทมสญญานนแลว แตน าเสยงตวาดแบบสดแรงเกดแบบน ท าเอาใจเสยไมนอยเลย เรองคยกนเรองตวาด มแตบอกวาพรอมตะคอกคณแมแบบนแมรสกตกใจ และ ไมชอบ ถาคณแมโกรธพรอมแลวตะคอกวาพรอมดง ๆ พรอมรสกอยางไร

สงสยขาดทางเลอก เดยวเอาใหมคะ ขอบคณมากคะ

กงแกว

โห......พรอม.....ตะคอกแมเสยงดงจง สงสยจะหงดหงด หงดหงดเรองอะไรละ แลวท าไมจะหายหงดหงด ถาคราวหนาแมมาเรยก แลวพรอมไมลก จะท าอยางไง ไมใหแมจบดนสอ ใชสะกดแขนไดไหม ถาสะกดแลว พรอมยงไมขยบตวละ แมโกรธ แลวแมตะคอกพรอมไดปาว

ขนตอนพวกน ดคน ๆ นะคะแมพรอม

แมพรอม

จรง ๆ คะ เดยวน แมพรอมสะทอนอารมณนอยลงคะ คดวาเคารเรองมากขน แลว เลยมาเนนเรองวนยและความเหมาะสมมากขน เลยใหเวลาเรองสะทอนอารมณนอยลง ขอบคณอกครงคะ