บทท 2 ทบทวนเอกสารและวรรณกรรมทเกยวของ

รายงานผลด าเนนโครงการสหกจศกษาเรอง “ขนตอนผลตสตกเกอรไลนแบบ

Creator Market” มงศกษาเกยวกบกระบวนการผลตสตกเกอรไลนแบบ Creator Market เพราะสตกเกอรไลนนนเรมไดรบความสนใจ และนยมดาวนโหลดมาใชกนมากขน เพอสงหากนระหวางผใชงานแอพพลเคชนไลนดวยกน และสามารถสงขายกบทางไลนได ซงมการแบงสวนแบงรายไดและเปนการสรางรายไดทนาสนใจส าหรบผทมไอเดย และความคดสรางสรรค รายงานสหกจศกษาเลมนมจดมงหมายทจะสงเสรมใหผทมไอเดยหลายๆคนหนมาสรางสตกเกอรไลนเปนของตวเองเพอสรางรายไดใหกบตนเองในอนาคต ในการทบทวนเอกสารวรรณกรรมทเกยวของผ ศกษาในเรองตอไปนคอ

2.1 ทฤษฎการสอสาร

2.1.1 องคประกอบของการสอสาร 2.1.2 การสอสารภายใน- ภายนอก 2.1.3 แนวคดการสอสารระหวางบคล

2.2 ทฤษฎการคดสรางสรรค 2.3 ทฤษฎการออกแบบ

2.3.1 หลการการออกแบบ 2.3.2 พนฐานการออกแบบกราฟก 2.3.3 การจดองคประกอบภาพ 2.3.4 เทคนคการออกแบบ

2.4 ทฤษฎสกบการออกแบบงานกราฟก 2.4.1 ทฤษฎและการใชส 2.4.2 ทฤษฎส 2.4.3 จตวทยาในการใชส

2

2.4.4 หลกการพจารณาเกยวกบการใชส 2.5 แนวทางการออกแบบสตกเกอร

2.5.1 แนวทางส าหรบภาพสตกเกอร ภาพหลก และภาพแทบ 2.5.2 แนวทางส าหรบขอความโปรยตางๆ 2.5.3 ขอก าหนดดานศลธรรม 2.5.4 ขอก าหนดเกยวกบธรกจ,การโฆษณา และขอก าหนดอนๆ 2.5.5 ลขสทธและกฎหมายทเกยวของ 2.5.6 รปแบบไฟล,ขนาด,ขอบเขต และจ านวนสตกเกอร 2.5.7 ประเภทไฟลสตกเกอร 2.6.8 ขนาด,จ านวน และขอความในสตกเกอร Line แตละชด 2.7.9 การเวนระยะขอบสตกเกอร Line

2.1 ทฤษฎการสอสาร การสอสาร คอ กระบวนการสงสารและรบสาร (Message) สารในทรหมายถง

ความรสก ความคด ความร ความตองการ เปนนามธรรม จบตองไมได รบรไดดวยสมองหรอจตเอกสาร, จดหมาย, หนงสอพมพ, เหลานไมใชสารตวหนงสอทอยในเอกสาร, จดหมาย, หรอหนงสอพมพ, กยงไมใชสาร แตกใกลกบความเปนสารมากแลว สารคอความหมายทมากบตวหนงสอเหลานนตางหาก รวมทงทมากบภาพ, กบแบบตวพมพ, กบการอกแบบจดหนา ท าใหเกดความรสก ความคด ความร แกผอาน

การสอสารตามความหมายทวไป หมายถง การสอสารความร ความคด ความรสก ความเขาใจ ระหวางบคคล (Imterpersonal Communication) เพอความเขาใจรวมกนเพอท างานรวมกน องคประกอบของการสอสารเบองตนม 3 ประการ คอ ผสงสาร ตวสาร และผรบสาร

การสอสารเปนสงทเกดขนในสงมชวตเทานน การสอสารเปนสญญาณของการมชวต ผทสอสารไมไดกคอผทตายแลว การสอสารมรปแบบ, วธการ หลาหลายกวางขวาง เมอจะท าความเขาใจการสอสาร เพอทจะน าท าความเขาใจการตนอกตอหนง จงตองพจารณาทละสวน ทละดาน ตามเกณฑทจะพจารณา

3

รปภาพท 2.1 กระบวนการสอสาร S–M–C –R 2.1.1 องคประกอบของการสอสาร

การสอสารเปนกระบวนการ (Process) หมายความวา การสอสารมองคประกอบทสงผลตอเนองกน ทรจกกนดในหมผท างานดานการสอสาร S - M - C - R โดยมการกระท าเชอมโยงระหวางกนเพอใหเกดเปนกระบวนการสอสาร รวมทงสงรบกวน (Noise) ดงน S = Sender หมายถง ผสงสาร - เปนจดเรมตนของการสอสารแตละครง M = Message หมายถง สาร - เปนความร ความคด ความรสก ทผสงสารถายทอดออกไป จะโดยตงใจหรอไมกตาม (เชน กลนปาก เปนสารทผสงสารไมตงใจถายทอด แตเปนสงทผอนรบรได) สารเปนนามธรรม เปนเจตนารมณของผสงสาร จบตองไมได ตวอยางเชน จดหมาย - จดหมายไมใสสาร แมแตตวหนงสอในจดหมายกไมใชสาร แมวาจะใกลตวมากทสดแลวกตาม ความหมายหรอเรองราวในจดหมายตางหาก คอ สาร ค ากลาวทวา “อานระหวางบรรทด” กคอ การอาน “สาร” ทแทรกซอนมา โดยไมไดเขยนออกมาใหอานไดตรงๆ นนเอง C = Channel หมายถงชองทางสงสาร ในกรณทเปนการสอสารทางตรง (Cirect Communication - ผสงสารกบผรบสารเผชญหนาโดยตรง) ชองทางสงสารกคอ ภาพ รส กลน เสยง สมผส และจต ในกรณทเปนการสอสารทางออม (Indirect Communication - ผสงสารกบผรบสารไมไดอยในทเดยวกน) ตองใชสอ (Media - พหพจน Medium) เปนตวแทนสงสาร เชน จดหมาย เอกสาร ในการท างานดานการสอสารซงมกจะเปนการสอสารทางออมตว C - Channel น จงมกมความหมายวาเปน Media ไปดวยโดยปรยายในกรณการตน, การตนคอสอชดหนง R = Receiver หมายถง ผรบสาร ในกรณเปนการสอสารกบตวเอง ผรบสาร กคอ ตวเอง

4

รปภาพท 2.2 แนวคดการสอสาร เงอนไขทเชอมโยงระหวาง ผสงสาร กบ สาร คอ แนวคดการสอสาร ( Communication Concept) ซงมได 2 อยางคอ

1. สอสารเพอความพอใจ / เขาใจ ของตนเอง เรยกวา การสอสารแบบอตนย (Subjective Communication)

2. สอสารเพอความพอใจ / เขาใจ ของผอน เรยกวา การสอสารแบบปรนย (Objective Communication)

รปภาพท 2.3 การใชภาษา สงทเชอมโยงระหวาง สาร กบ สอ คอ การใชภาษา (วชาการสอสารเรยกวา การ

เขารหส - Encoding) ซงเปนหนาทของผสงสาร เมอผสงสารมสารในใจแลว และก าหนดแนวคดในการสอสารแลว จากนนกเปนการใชภาษาทจะสอสาร ซงมใหเลอก 2 ประเภท คอ วจนภาษา / ภาษาถอยค า (Verbal Language) อวจนภาษา / ภาษาทไมใชถอยค า (NonVerbal Language)

ในขนตอนนอาจจะมสงรบกวน (Noise) เปนอปสรรคตอการเขารหส ไดแก ทกษะการใชภาษา คณภาพการผลตสอ เปนตน

5

รปภาพท 2.4 การตความ

สงทเชอมโยงระหวาง สอ กบ ผรบสาร คอ การตความ (วชาการสอสาร การถอดรหส - Decoding) ซงผรบสารจ าเปนตองมความร ความเขาใจ และทกษะในภาษานนๆ ในระดบหนง จงจะถอดรหส หรอ ตความไดจามเจตนาของผสงสาร และเชนเดยวกนกบขนตอนเขารหส, ขนตอนถอดรหสกอาจม Noise ได อนเกดจาก สภาพแวดลอม (เชน แสงนอย, เสยงดง) หรออคตของผรบสารทโนมนาวการตความใหผดเพยน

สงทเปนเงอนไขของการสอสาร แตไมมอยในแผนภาพน ยงมอกหลายอยาง แตมอยอยางหนง ซงมสวนชวยใหการสอสารการตนมประสทธภาพ นนคอ ทศนคตทางบวก (Positive Attitude) ทผรบสารมตอสอการตน อนเนองมาจากคณสมบตของสอการตนเอง ไดแก รปแบบทเปนภาพ, เนอหาทเปนความคดสรางสรรค และทาทในการสอสารแบบ Objective

2.1.2 การสอสารภายใน- ภายนอก

การสอสารแบงตามเกณฑพนฐานทสด คอ เกณฑภายใน/ ภายนอกรางกาย ม 2 ดาน คอ 1. การสอสารภายในตนเอง 2. การสอสารภายนอก หรอ ระหวางบคคลสาร (Message) ทสอหรอสงถง ม 2 ชนด คอ การสอสารภายใน

สารทางกายภาพของการสอสารภายในตนเอง (Interpersonal Communication) คอ สาร (หรอสารสนเทศ - Information) ทอยในฮอรโมนซงเปนโปรแกรมการท างานของอวยวะสวนตางๆ ของรางกาย ใหท างานตามล าดบ ตามเวลา ตามปรมาณ ทก าหนด เรยกวา “รหสชวต” (Life Code) ทถายทอดมาทางกรรมพนธ

6

สารทางจตภาพของการสอสารภายในตนเอง คอความคด อนเปนการสอสารกบตวเอง (Interpersonal Communication) โดยถอวาผสงสารกบผรบสารเปนคนคนเดยวกน

การเขยนภาพ หรอการเขยนการตนประเภททจดวาเปนการสอสารกบตวเองไดแก ภาพราง หรอภาพสเกตซ (Sketch) ซงผวาดท าขนเพอศกษาหรออางอง กอนทจะลงมอท าชนงานจรงอยางประณต อนทจรง ความหมายเดมของค าวา “การตน” กหมายถง ภาพราง นเองภาพทเขยนเลนโดยไมตงใจ หรอในยามในลอย หรอ Doodle (อาจแปลวา ภาพเขยนใจลอย) เปนภาพทเขยนขนในระหวางทท าอะไรบางอยางอย เชน ฟงบรรยายในหองเรยน, รวมประชม, โทรศพท เปนตน ภาพประเภทนอาจจ าน ามาศกษาวเคราะหจตใจผเขยนไดแบบเดยวกบการใชภาพหยดหมก

การสอสารระหวางบคคล

สารของการสอสารภายนอก หรอการสอสารระหวางบคคลกม 2 ชนด เชนเดยวกนคอ ทงทางกายภาพ กบ ทางจต (ความร ความคด)

สารของการสอสารภายนอกทางกายภาพ คอ สารทมการถายทอดแลกเปลยนในการตดตอสมพนธกน เชน ในการถายเลอด ในการสมพนธรางกาย และในกระบวนการทางเพศ เปนตน

สารของการสอสารภายนอกทางจตภาพ คอ ความรสก ความคด ความร ความตองการ ซงเปนทอยในกระบวนการสอสารตามปกตทวไป 2.1.3 แนวคดการสอสารระหวางบคล

แนวคดในการสอสาร คอแนวทาง หรอกรอบความคดทจะก าหนดวธการและรายละเอยดในการสอสารใหเปนไปในทศทางเดยวกนเรองนเปนเงอนไขพนฐานอยางหนงในการพจารณาประเมนความส าเรจของการสอสารแตละเรองวา มากหรอนอย อนเปนผลมาจากทศทางหรอทาทดงกลาว ทส าคญเกยวของกบการตนกคอ แนวคดในการสอสารเปนเงอนไขทมสวนก าหนดความเปนการตน หรอ ไมเปนการตนดวยเมอมเจตนาทจะสอสาร - โดยเฉพาะสอสารกบผอน เครองมอส าคญทจ าเปนตองใชกคอ ภาษา มภาษาใหเลอก 2 ประเภทคอ ภาษาถอยค า (Verval Language) กบ ภาษาทไมใชถอยค า (Nonverbal Language) แตกอนทจะใชภาษาสอสาร ตองมแนวคดในการสอสารเปนกรอบก ากบเสยกอน จงจะก าหนดวธการและรายละเอยดตางๆ ใหเปนไปในทศทางเดยวกน มแนวคดในการสอสาร 2 แนว คอ การสอสารแบบอตนย (Subjective Communication) กบการสอสารแบบปรนย (Objective Communication) ชองนกการเมองบางคน

7

ทงๆ ทไมชอบแนวคดของเขาหรอสงทเขาพด, บางคนชอบฝมอวาดภาพของจตกรบางคน ทงๆ ทไมไดชอบสงทเขาวาด ประเดนอตนยทพดถงไมใชเรองลกษณะสวนตว (ซงหลกเลยงไมได) แตเปนเรองของแนวคดในการสอสาร ซงมผลตอการสอภาษา และเจตนาตความ (ศกดา วมลจนทร., 2548: 28-29) 2.2 ทฤษฎการคดสรางสรรค

สรางสรรคของนกจตวทยาทไดกลาวถงทฤษฎของความคดสรางสรรค โดย

แบงเปนกลมใหญๆ ได 4 กลม

1. ทฤษฎความคดสรางสรรคเชงจตวเคราะห นกจตวทยาทางจตวเคราะหหลายคน

เชน ฟรอยด และครส ไดเสนอแนวคดเกยวกบการเกดความคดสรางสรรควา ความคดสรางสรรค

เปนผลมาจากความขดแยงภายในจตใตส านกระหวางแรงขบทางเพศ (Libido) กบความรสก

รบผดชอบทางสงคม (Social conscience) สวน คไบ และรค ซงเปนนกจตวทยาแนวใหม กลาว

วา ความคดสรางสรรคนนเกดขนระหวางการรสตกบจตใตส านก ซงอยในขอบเขตของจตสวนท

เรยกวา จตกอนส านก

2. ทฤษฎความคดสรางสรรคเชงพฤตกรรมนยม นกจตวทยากลมนมแนวความคด

เกยวกบเรองความคดสรางสรรควา เปนพฤตกรรมทเกดจากการเรยนร โดยเนนทความส าคญของ

การเสรมแรง การตอบสนองทถกตองกบสงเราเฉพาะหรอสถานการณ นอกจากนยงเนน

ความสมพนธทางปญญา คอการโยงความสมพนธจากสงเราหนงไปยงสงเราตางๆ ท าใหเกด

ความคดใหม หรอสงใหมเกดขน

3. ทฤษฎความคดสรางสรรคเชงมานษยนยม นกจตวทยาในกลมนมแนวคดวา

ความคดสรางสรรคเปนสงทมนษยมตดตวมาตงแตเกด ผทสามารถน าความคดสรางสรรคออกมา

ใชไดคอผทมสจการแหงตน คอรจกตนเอง พอใจตนเอง และใชตนเองเตมตามศกยภาพของตน

มนษยจะสามารถแสดงความคดสรางสรรคของตนเองมาไดอยางเตมทนนขนอยกบการสราง

สภาวะหรอบรรยากาศทเอออ านวย ไดกลาวถงบรรยากาศทส าคญในการสรางสรรควา

ประกอบดวยความปลอดภยในเชงจตวทยา ความมนคงของจตใจ ความปรารถนาทจะเลนความคด

และการเปดกวางทจะรบประสบการณใหม

8

4. ทฤษฎอตา (AUTA) ทฤษฎนเปนรปแบบของการพฒนาความคดสรางสรรคให

เกดขนในตวบคคล โดยมแนวคดวาความคดสรางสรรคนนมอยในมนษยทกคนและสามารถพฒนา

ใหสงขนได การพฒนาความคกสรางสรรคตามรปแบบอตาประกอบดวย

4.1 การตระหนก (Awareness) คอ ตระหนกถงความส าคญของความคด

สรางสรรคทมตอตนเอง สงคม ทงในปจจบนและอนาคต และตระหนกถงความคดสรางสรรคทม

อยในตนเองดวย

4.2 ความเขาใจ (Understanding) คอ มความร ความเขาใจอยางลกซงในเรองราว

ตางๆ ทเกยวของกบความคดสรางสรรค

4.3 เทคนควธ (Techniques) คอ การรเทคนคในการพฒนาความคดสรางสรรคทงท

เปนเทคนคสวนบคคล และเทคนคทเปนมาตรฐาน

4.4 การตระหนกในความจรงของสงตางๆ (Actualization) คอ การรจกหรอ

ตระหนกในตนเอง พอใจในตนเอง และพยายามใชตนเองและพยายามใชตนเองเตมศกยภาพ

รวมทงการเปดกวางรบประสบการณตางๆ โดยมการปรบตวไดอยางเหมาะสม การตระหนกถง

เพอนมนษยดวยกน การผลตผลงานดวยตนเอง และมความคดทยดหยนเขากบทกรปแบบของชวต

องคประกอบทง 4 น จะผลกดนใหบคคลสามารถดงศกยภาพเชงสรางสรรคของตนเองออกมา

ใชได

จากทฤษฎความคดสรางสรรคทกลาวมาแลวทงหมด จะเหนวาความคดสรางสรรค

เปนทกษะทมในตวบคคลทกคน และสามารถทจะพฒนาใหสงขนไดโดยอาศยการเรยนรและ

บรรยากาศทเอออ านวย

2.3 ทฤษฎการออกแบบ งานออกแบบกราฟกมขอบขายกวางขวาง นกออกแบบงานกราฟก (Graphic

Designer) ตองมความรความเขาใจเกยวกบงานดานกราฟกเปนอยางด เพอจะไดมแนวคดจะจดเสนอรปแบบกราฟกใหสอดคลองกบสอลกษณะตางๆ ตองมความเขาใจถงกระบวนการสอสาร

9

และกระบวนการผลตสอ เพอการสอสารความหมายโดยแทจรง งานกราฟกไมใชงานโฆษณา ไมใชงานตลาด ไมใชงานประชาสมพนธ

นกออกแบบงานกราฟกตองสามารถน าความรพนฐานตางๆ ในหลายๆ ดานมาประกอบกนเพอสรางสรรคผลงานใหสามารถบรรลจดประสงคได และสามารถสอไปยงกลมเปาหมายไดอยางมประสทธภาพ กอใหเกดการกระตน กอใหเกดการเปลยนแปลง สรางจตส านกทดตอสงนนๆ 2.2.1 การออกแบบกราฟก

งานกราฟกเปนสวนส าคญทมบทบาทยงตอการออกแบบและกระบวนการผลตสอ โดยเฉพาะสอทตองการสมพนธ รบรดวยตา (Visual Communication Design) ไดแก หนงสอ นตยาสาร วารสาร แผนปานโฆษณา บรรจภณฑ แผนพบ แผนปลว โทรทศน ภาพยนตร นกออกแบบจะใชวธการทางศลปะและหลกการทางการออกแบบรวมกนสรางสรรครปแบบสอ เพอใหเกดศกยภาพสงสดในการทจะเปนตวกลางในการสอความหมายระหวางผสงสารและผรบสารวธการออกแบบและว ธแกปญหาการออกแบบ โดยการน า เอา รปภาพประกอบ ( Illustrator) ถายภาพ (Photography) สญลกษณ (Symbol) รปแบบ และขนาดของตวอกษร (Typography) มาจดวางเพอใหเกดการน าเสนอขอมลอยางชดเจน เกดผลดตอกระบวนการสอความหมายและแสดงคณคาทางการออกแบบอยางตรงไปตรงมา

2.2.1.1 ความหมายของการออกแบบกราฟก 2.2.1.2 คณคาของงานกราฟก 2.2.1.3 ความส าคญของการออกแบบกราฟก

2.2.1.1 ความหมายของการออกแบบกราฟก เปนลกษณะของการออกแบบบนพนผว 2 มต (Two Dimensional Surface) เพอ

เปนสอกลางส าหรบถายทอดขอความ ความรสกนกคด และอารมณ จากบคคลหนงไปยงอกบคคลหนง เพอใหเขาใจและเรยนรเรองโดยใชประสาทตาในการรบรเปนสวนใหญ งานกราฟกมอธพลตอชวตประจ าวนของอยางมาก สงทมองเหนดวยตาจะโนมนาวจตใจไดดกวาการรบรประเภทอน 2.2.1.2 คณคาของงานกราฟก

งานกราฟกชนดจะท าใหเหนถงความคดในการออกแบบเปนเลศ จะมอทธพลโดยตรงทจะโนมนาวผรบขอมลใหเกดความสนใจและยอมรบ และในขณะเดยวกนยงแสดงถง

10

1. เปนสอกลางในการสอความหมายใหเกดความเขาใจตรงกน จากจดหนงไปยงอกจดหนงไดอยางถกตองและชดเจน

2. สามารถท าหนาทเปนสอ เพอใหเกดการเรยนร เกดการศกษากบกลมเปาหมายไดอยางด

3. ชวยท าใหเกดความนาสนใจ ประทบใจ และนาเชอถอแกผพบเหน 4. ชวยใหเกดการกระตนทางความคด และการตดสนใจไดอยางรวดเรว 5. กอใหเกดความคดสรางสรรค 6. ท าใหผพบเหนเกดการเปลยนแปลงพฤตกรรม ท งทางดานการกระท าและ

ความคด 2.2.1.3 ความส าคญของการออกแบบกราฟก

1. การออกแบบทดท าใหขอมลทกระจดกระจายมระเบยบมากขน กอใหเกดความเขาใจ ชดเจนและถกตอง

2. ชวยใหระบบการถายทอดขอมลเปนไปอยางรวดเรวและชดเจน 3. ชวยสรางสรรคงานสญลกษณทางสงคม เพอการสอความหมายรวมกน 4. ชวยพฒนาระบบการสอสารใหมประสทธภาพยงขน 5. ชวยใหเกดจนตภาพ เกดมแนวคดสงใหมเสมอ 6. สงเสรมใหเกดคานยมทางความงาม 7. สงเสรมความกาวหนาทางธรกจและพฒนาประเทศ 8. ชวยใหเกดการเรยนร และเปลยนแปลงพฤตกรรม

2.2.2 หลกการการออกแบบ โดยแทจรงแลวความคดสรางสรรคเรองทหาค านนามทสมบรณรอยเปอรเซนต

แทบจะเปนไปไมได เพราะแตละคนกมความคดแตละแบบ แตละสไตลหลากหลายกนไป 2.2.2.1 ความคดสรางสรรค 2.2.2.2 บรรทดฐานในการออกแบบกราฟก 2.2.2.3 ขบวนการท างานออกแบบกราฟก 2.2.2.1 ความคดสรางสรรค

คอการผนวกสวนของความคดลกๆ ภายในใจประยคใชแกไขปญหา แกโจทยและเงอนไขตางๆ ทอยโดยมรปแบบคอนขางใหมไมซ ากบสงทมอยแลว และคณคาในการตอบ

11

โจทยเปาหมาย หรอสงทตองการ พอคดถงเรองความคดสรางสรรคขนมา หลายคนมกประสบปญหาเรองตวเองคดอะไร ท าอะไร กไมตางจากสงทม สงทเหนกนอย รสกอยากจะรวาอยากท าอยางไรตวเองจงจะคดแบบสรางสรรค ท ายงไงจงจะมวธการคดใหสรางสรรคงานออกมาได

ทางออกของการคดสรางสรรคคอ การพยายามคดออกนอกจากกรอบความคดทมอย (Think out of box) แตไมใชคดเลยออกทะลแลวไมสามารถกลบมาตอบโจทยได จรงๆเรองการออกแบบ เรองความคดสรางสรรค เปนเรองทอธบายตายตวได นอกจากนในเรองของความคดสรางสรรคยงพอจะแบงเกณฑระดบได ดงน

1. คดแบบคนพบ (Discovery) เปนการคดทไดไอเดยใหม (Oricovery) หรอทฤษฎใหม เชน การคนพบทฤษฎแรงดงดดของโลก เซอรไอแซค นวตน หรอทฤษฎสมดลยภาพของ จอหน แนซ ซงเปนเรองยากทคนทวไปจะคดได

2. คดเชงวตกรรม ( Innovative) เปนการคดประยกตทน าหลกการทางวทยาศาสตรมาผนวกใหเกดคณคาในการแกปญหาทมอยในปจจบน เชน การประดษฐทวขนมา โดยน าหลกการเดนทางชองคลนมาประยกตเปนสงประดษฐ

3. ตดเชงสงเคราะหใหม (Synthesis) เปนความคดทน าสงทมอยเดมมารวบรวม หรอ “ย า” ใหเกดความคดทสรางเปนสงใหมขนมา

4. คดแบบดดแปลง (Mutation) เปนการน าปญหาทมอยมาผนวกกบสงทมอยในปจจบน แลวเกดการปรบเปลยนคณสมบตของสงทมอย ไมวาจะเปนขนาด รปราง รปทรง เชน ความคดทจะน าเครองคอมพวเตอรทบานมาพกตดตว เลยปรบขนาด กลายมาเปน พอกเกตพซ (Pocket PC) ในปจจบนในขนตอนการออกแบบกราฟกนน จะมกใชความคดในขอท 3 และขอท 4 มากทสด โดยความคดทวาจะใชในการคดผลตงานออกแบบออกมาอยางเปนขนเปนตอน 2.2.2.2 บรรทดฐานในการออกแบบกราฟก

จะรไดอยางไรวา งานออกแบบกราฟกแบบไหนเปนงานออกแบบทดแบบไหนเปนงานทไมด จงตองมเกณฑหรอบรรทดฐาน (Criteria) ในการออกแบบขนมาเพอเปนตววด ตวตดสนใจไดวา งานไหนเปนงานทไมด งานไหนเปนงานทไมด เกณฑการตดสนไมไดมไวส าหรบใหคะแนนงานในงานประกวด หรอสรปวางานนนดไมดเทานน แตเกณฑการตดสน คอสวนทฝงลกในระบบความคดของนกออกแบบ ใหรบรอยเสมอวางานแบบไหนด แบบไหนไมด ซงการฝงลกนเองทเปรยบเสมอนแสงสวางสองใหนกออกแบบเดนทางไดถกทาง ในหนทางของนกออกแบบ บรรทดฐานในงานออกแบบมหลกอย 3 ขอ ไดแก

12

1. การตอบสนองประโยชนใชสรอย (Function) การมประโยชนใชสอยทดนนเรองส าคญมากในงานอกกแบบทกประเภท เชน ถา

เปนการอกกแบบผลตภณฑ เชน ถาเปนเกาอ เกาอนนจะตองนงสบาย ถาเปนบาน บานนนจะตองอยแลวไมอดอด ถาเปนงานกราฟกสอสงพมพ ตวหนงสอทอยในงาน จะตองอานงายไมตองถงขนเพงสายตา จงจะเรยกไดวาเปนงานออกแบบทมประโยชนใชสอยทดได 2. ความสวยงามพงพอใจ (Asthetic)

เปนความพงพอใจแรกทคนสมผสไดกอน มนษยแตละคนตางมการรบรเรองความสวยงามและความพงพอใจในเรองของความงามไดไมเทากนความงามจงเปนประเดนทถกเถยงกนมาก และไมมกฎเกณฑการตดสนใดๆทเปนตวก าหนดความแนชดลงไป แตเชอวางานทมการจดองคประกอบทดคนสวนใหญกมกจะมองวาสวยงามไดเหมอนๆกน 3. การสอความหมาย (Meaning)

งานศลปะนนจะมคณคากตอเมอมนสอความหมายออกมาได งานกราฟกกคองานศลปะเชนกน การสอความหมายจงเปนสงทนกออกแบบขาดเสยไมไดในการออกแบบ ตอใหงานทไดสวยงามอยางไร แตไมสามารถตอบโจทยของงานออกแบบ หรอสอสงทผออกแบบคดเอาไวไดงานกราฟกนนกจะมคณคาลดนอยลงไป ดงนนเมอตองการออกแบบกราฟก จะตองค านงถงเกณฑ 3 ขอนไวใหมน หรอทองอยในใจกได

หนง ตอง เวรก สอง ตอง สวย สาม ตอง สอ

จะเหนไดวาการออกแบบตองพจารณาทงในดานความงามและประโยชนใชสอยรวมกน ดงนน ลอยด ไรท (Frank Lloyd Wright) นกออกแบบทมชอเสยงไดกลาว “ความงามและประโยชนใชสอยตองเปนอนหนงอนเดยวกน” (อาร สทธพนธ 2521 : 136) การออกแบบจงเปนการสรางสรรคความงามบนพนฐานทมประโยชน 2.2.2.3 ขบวนการท างานออกแบบกราฟก

มาถงเรองส าคญ ขบวนการท างานในการออกแบบนนครอบคลมตงแตเรมตโจทย มปญหาเขามาใหไดรบร ใหไดแกไข จนไปสนสดตอนสงงาน ดงน

13

รปภาพท 2.5 ขบวนการท างานออกแบบกราฟก

1. วเคราะหโจทย ทมใหแกไข (Program Analysis) จดเรมตนของงานออกแบบคอ ปญหา มปญหามโจทย จงมการออกแบบแกไข

โจทยทวานนมความหมายยากงายตางกนแตละชนดงาน แตละโจทยไมมทาวออกแบบมาได ถาปราศจากการวเคราะหทถกตอง การวเคราะหหลกๆ ส าหรบโจทยงานกราฟกมกจะมดงน

what จะท างานอะไร? ก าหนดเปาหมายของงานทจะท า ซงเปนเรองเบองตนในการออกแบบทจะตองรกอนวา จะก าหนดใหงานบอก (inform) อะไร เชน เผยแพรประชาสมพนธ บอกทฤษฎหรอหลกการ เพอความบนเทงเปนตน

where งานจะน าไปใชทไหน? เชน งานออกแบบผนงรานหนงสอทสยามสแควรทเตมไปดวยรานคาแหลงวยรน คงตองมสสนฉดฉาดสะดดตามมากกวารานแถวสลม ซงสถานทในเขตคนท างาน ซงมอายมากขน

who ใครคอคนทมาใชงาน? หรอกลมเปาหมาย (User Target Group) เปนเรองส าคญทสดในการวเคราะหโจทยเพอการออกแบบ เพราะผใชงานเปาหมายอาจเปนตวก าหนดความคดและรปลกษณของการออกแบบได เชน งานออกแบบโปสเตอรส าหรบผใหญ ตองออกแบบโดยใชสจ านวนไมมาก ไมฉดฉาด และตองใชตวอกษรทมขนาดใหญ รวมถงจดวางอยางเรยบงายมากกวาผใชในวยอน

How แลวจะท างานชนนอยางไร? การคดวเคราะหในขนสดทายนอาจจะยากสกหนอย แตเปนการคดทรวบรวมการวเคราะหทมมาทงกลนออกมาเปนแนวทาง 2. สรางแนวความคดหลกในการออกแบบใหได (Conceptual Design)

งานท ดตองมแนวความคด (Concept) แ ตไมไดหมายความวางานทไม มแนวความคดจะเปนงานทไมดเสมอไป งานบางงานไมมแนวความคด แตเปนงานอกกแบบทตอบสนองตอกฎเกณฑการออกแบบ (Design Criteria) ทมอยกเปนงานทดไดเชนกน เพยงแตถาลองเอางานทดมาวางเทยบกน 2 ชนอาจจะไมรศกถงความตางอะไรมากมายนกในตอนแรก แตเมอ

14

ไมรงานชนหนงมแนวความคดทด ในขณะทอกชนหนงไมม งานชนทมแนวความคดจะดมคณคาสงขนจรเกดความรสกแตกตาง

งานออกแบบกราฟกดจะทกฎเกณฑ และบรรทดฐานทนอยกวางานออกแบบดานอนๆ (เชน ไมมปจจยทางดานวสดกระบวนการผลตทซบซอนเหมอนงานออกแบบผลตภณฑ หรองานดานสถาปตยกรรม) ดงนนแนวความคดจงเขามามบทบาทส าคญในการก าหนดคณคาของตวชนงานทก าลงออกแบบอยางมาก 3. ศกษางานหรอกรณตวอยางทมอยแลว (Case Study)

การศกษากรณตวอยางเปนการวเคราะหขอดขอเสยของงานทมอยแลว เพอน ามาประยคใชออกแบบในงาน ส าหรบผลการท ากรณศกษานบเปนเรองส าคญมากทเดยวในงานออกแบบ เพราะเปรยบเสมอนตงชแนะหนทางในการออกแบบหรอแกไขปญหาได แตจงระวงวาอยาไปตดกบรปแบบทชนชอบมาก เพราะอาจจะท าใหตดกบกรอบความคด ตดกบภาพทเหนจนบางครงไมสามารถคดงานสรางสรรคใหมๆ ออกมาได จนกลายเปนการตบแบบหรอลอกแบบชาวบานมาน นเอง พดถงเรองตบแบบ จรงๆ แลวเปนเรองธรรมดาในการออกแบบ เพราะขบวนการออกแบบคอการกลนความคดทอยลกๆ ในใจของอยแลว ไอทลกในใจแนนอนวาตองมแบบทชนชอบเปนพเศษ ถาไมไดกางภาพทชนชอบไวขางจอ แตกซมซบอยในสมอง อยในใจ และถายทอดออดมาตอนทท างานโดยไมรสกตว ดงนนการออกแบบจะพดอกอยางกไดวา เปนการตบแบบทมอยกอน แลวเอามาดดแปลง ประยกตใหเขากบโจทย อยางทพดกนมาแลวในการใชความคดแบบดดแปลง (Mutation) สวนการตบแบบชาวบานแลวออกมาโดยแทบจะไมไดเปลยนแปลงหรอดดแปลงใหเจากบโจทยทมอย อยางนเรยกวา ลอกแบบชาวบาน 4. ออกแบบราง

การออกแบบรางเปนเรองส าคญทหลายคนมกมองขาม การออกแบบรางคอการเอาแนวความคดทมออกออกมาเปนรางกอน (สเกตมอ ใหเขาใจคนเดยว หรอเพอนทรวมท างานเขาใจพอ เพราะการสเกตจากมอคอการถายทอดสงทมอยในสมอง สงทเปนนามธรรมใหออกมาเปนรปธรรม ความคดออกมาจากสมองกลายเปนสงทเหนได จบตองไดบนกระดาษ แลวจบสงทสเกต หรอแบบรางน นแหละไปท าตอ โดยน าไปออกแบบในโปรแกรมทตนถนด ไมวาจะเปน Photoshop, lllustrator หรอ Freehand เปนตน ซงกแลวแตคนออกแบบแตละคน 5. ออกแบบจรง

15

ออกแบบจรงจากแบบรางทมอย จากแบบรางทงหมดทคดเลอกแลว ตองเลอกเอามาออกแบบในโปรแกรมทถนด ซงขนตอนนคงจะไมบอกวาท าอยางไรในตอนน เพราะเปนเรองตอไปใหไดศกษากน ลองมาดเครองมอทแตละคนใช วามตวไหนทเปนทนยมเปนทแพรหลายในหมนกออกแบบ แตละอนมขอดขอเสยอยางไร

Photoshop ในขนตอนการออกแบบ Photoshop มขอดตรงทสามารถท าใหงานออกมาหลาหลายดวยการจดการส และฟลเตอรเอฟเฟกตตางๆ ทใสลงในงานไดเลย แตกใชไดไมดกบการจดการตวหนงสอ และการโยกยายองคประกอบยอยทอยในภาพ

llustrator สวยการออกแบบดวย นนมขอดในการจดภาพโยกยายองคประกอบภาพ วางเลยเอาตงาน แตไมสามารถสรางเอฟเฟกตแปลกๆ ใหกบงานไดหลากหลายเทา Photoshop ดงนนงานทเปนงานเรยบๆไมหวอหวา llustrator นาจะเปนค าตอบทดกวาในการท างาน สวนบางคนอาจจะใชทางเลอกทมคณสมบตทง 2 อยาง เชนการ ท างานออกแบบในโปรแกรม Dorel Draw หรอ Macromedia Firework กเปนทางออกทไมเลว เชนกน

จากเรองทกลาวมาจะสงเกตไดวาเปนเรองทเกยวกบขบวนการคดเปนหลก ซงนบเปนจดเรมแรกในการออกแบบงานกราฟก แตในการออกแบบงานกราฟกนนยงมเรองทตองเรยนรอกมาก โดยเฉพาะเรองของภาพ การมองภาพ และรจกองคประกอบของภาพ เพราะการทจะท างานออกแบบกราฟกไดนน ตองมองภาพใหลกถงองคประกอบภาพเสยกอน ซงถอเปนพนฐานส าคญเรมแรก ไมวาคณจะเปนนกออกแบบกราฟก หรอจะพอใจเปนแคคนทดงานกราฟกเขาใจ 2.2.2 พนฐานการออกแบบกราฟกมองงานอยางไรใหเปน

กอนทจะกาวมาเปนนกออกแบบกราฟก เรองส าคญเรองแรกทจะตองท าใหไดกอนคอ การมองภาพใหเปน หรอทหลายคนเรยกกนวาม Graphic Eyes

จะวาไปแลว เรองของการมองภาพน นเปนเรองทฝงอยในสามญส านกอยในความรสกหรอทหลายคนมกเรยกกนวาเซนส (Sense) อยแลวมนษยทกคนมความสามารถในการรบรเรองความสวยงาม ถงแมจะไมเหมอนกบทกคน แตสวนใหญกมแนวโนมทเหมอนกน คลายกนกบพนฐานในศลปะทตดตวทกคนมาแตก าเนด เพยงแตวาใครจะมมากมนอย ใครจะไดรบการฝกฝนมากกวา หรอใครจะดงออกมาใชไดมากกวากน

ในฐานะผออกแบบตองกาวขามพนฐานสามญของมนษยนออกมาเพราะการมองภาพสวยไมสวยเพยงอยางเดยวคงไมพอ และสามารถท าใหออกแบบกราฟกทดได มองภาพท

16

สามารถสรางใหเปนนกออกแบบกราฟกไดนน จะตองการมองเขาไปในแกนภาพ ซงมเรองหลกอย 2 เรองดวยกนคอ

มองเขาไปในความหมายของภาพ (Meaning) ทนกออกแบบตองการสอสาร มองลกเขาไปในรายละเอยดขององคประกอบตางๆ (Elements) ทอยในภาพ

รวมทงมความเขาใจและคดวอเคราะหสงตางๆ ขางตน ใหเปนแบบอบางทเกบอยในคลงสมอง เพอน ากลบมาใชในการออกแบบภายหลง ภาษาภาพและการรบร

1. ภาษาภาพ (Visual Language)มนษยเปนสตวสงคมทมความตองการใชชวตอยรวมกนเปนกลมกอนเปนกลมสงคม ดงน นแทบจะเปนไปไมไดทมนษยจะหลกหนการสรางปฏสมพนธระหวางกน มนษยจงมรการใชภาษเปนเครองมอในการสอสารสรางความเขาใจระหวางกนและกนตวภาษาทมจดส าคญอยทการสอความหมายใหความเขาใจตรงกน เชน มภาษาพดทใชสอสารระหวางกน และเปนภาษาทเลอกใชไดงายทสดแคเปลงเสยงออกมาเทานน แตลองนกภาพ ถาสมมตวา เชาวนหนงตนขนมากลางกรงเมกซโก จะพดกบใคร พดกนอยางไร ภาษาพดจงมขอจ ากด โดยเฉพาะขอจ ากดในกลมคนทใชภาษาคนละภาษา (หลายคนอาจจะพดภาษาองกฤษกนาจะเปนสอกลางได แตเชอวาอกหลายคนกวาคอนโลกคงสายหนาปฏเสธ) ภาษาทพดไมสามารถท าใหคนสามารถเขาใจไดตรงกนทงโลก มนษยจงมวธการสอสารระกวางกนทางอนนนกคอภาษาภาพ ซงเปนทางเลอกทดกวา

รปภาพท 2.6 ภาษาภาพ

ในอยปตโบราณ มนษยถายทอดความคดหนงความคดผานการขดเขยนลงบนฝาผนง เปนรปภาพทมเปนสญลกษณทมความหมายบงบอกถงเหตการณในประวตศาสตร ลทธ และความเชอ ลกษณะรปภาพนนจงเปรยบเทยบไดดงภาพสญลกษณ (Sign) ซงภายหลงนกโบราณคดจงน ามาเปรยบเทยบ แกะเปนตวอกษร ตความหมาย และสรางความเขาใจทตรงกน

17

2. การเรยนรภาพ (Percption Image)การรบรภาพเกดจากกมารมองเหนดวยตาเปนดานแรก ผานการประมาณผลจากสมองและจตใจ เปนการรบรและท าความเขาใจ มความหมายของใครของมน และการรบรของแตละคนขนอยกบการฝกฝนการมองงานมากๆ การพยายามสรางความเขาใจภาพเปรยบเหมอนยงฝกพด ฝกฟง ภาษาองกฤษบอยๆ กจะท าใหเกงภาษาองกฤษไดนนเอง แบงภาพทรบรไดออกเปน 2 ประเภทๆ ดวยกนคอ

3. ภาพทเหน (Visual Image) ภาพทผานสายตากระทบโสตประสาท จากแบบภาพตงอยางขางตน เหนวงกลมเหนตวหนงสอ เหนภาพสญลกษณ AR4U เหนสสม ซงสงทเหนนนเรยกวา องคประกอบตางๆ ทอยในภาพ สงเหลานแหละคอสงทตองเลอกน ามาใช และจดวางใหอยดวยกนอยางสวยงามลงตวและสอความหมาย หรอเรยกวาจดองคประกอบภาพนนเอง

4. ภาพทนกคด (Conceptual Image) ภาพทผานการมองเหน ผานกระบวนการประมาลผลจากสมองแลวนกเคยสรางเปนภาพอนตามขนมา จะมองเหนซดถกบดบงดวยพนภาพสสม และเหนเสนโคงทวางบนพนสสม ซงหลงจากเหนเสนโคงนแลว จะผนวกเปนเรองราวกบแผนซดทมอยดานหลงท าใหเกดภาพสวนของแผนซดทโดนบงอยขนในจตใจ ภาพอยางนคอภาพทนกคด ซงเกดขนหรอมอทธพลจากภาพทเหนอกทหนง เรองของภาพทนกคดนเองเปนพนฐานและแนวทางในการออกแบบภาพ ออกแบบองคประกอบเพอสอความหมายเปนหลก

5. การออกแบบและการสอความหมายสงส าคญทสดของงานศลปะ โดยเฉพาะงานออกแบบกราฟกคอ การสอความหมาย สอสงทนกออกแบบคดหรอพยายามถายทอดออกมาได เพอใหบรรลจดประสงคหรอโจทยทตงขนมา ใครกตามทตดสนคณคาของงานออกแบบเพยงแคค าวา “สวย” และ “ไมสวย” เปนตวก าหนดงานวา “ด” และ “ไมด” ใครคนนนก าลงคดผด เพราะคณคาของงานออกแบบทด ไมไดมองกนทความสวย (Asthetic) เพยงอยางเดยว ความสวยเปนเพยงสวนหนงของงานเทานน (ซงเปนสวนทไมมเกณฑการตดสนทแนนอนดวยซ า เพราะเกณฑการตดสนเรองความสวยงานขนอยกบความรสกของแตละคน)

ในการสอความหมายนเองทผสรางงานถอวาจะเปนอยางยงทจะตองรโจทยกอนวาคออะไร อาจจะไมตองรสก (แตการรยงลกจะใหออกแบบไดตรงตามโจทยมากขน) แตแครกพอ เพราะการรจกโจทยของตวงาน ท าใหมเกณฑในการตดสนของงานอกแบบในดานการสอความหมายขนในใจ ยกตวอยาง เชน รวารานซกผาทดควรมภาพลกษณของความสะอาด หรอวงดนตร Metal เปนวงดลตรทมแนวดดนและรนแรง คราวนลองอยในฐานะผออกแบบกนบาง เพอเรยนรหลกในการออกแบบงานกราฟก เพอใหงานสอความหมายตรงทโจทยตองการ

18

หลกส าคญในการออกแบบภาพใหสอความหมายนน จะตองจบเปนเดนส าคญของโจทย หรอตโจทยทมออกมาใหไดกอน อาจจะใชค าส าคญ (Keyword) เปนจดก าหนดในการคดกอน ลองพดออกมาเรอยๆ และเขยนเกบไวจากนนคอยทเขยนเกบไวมาลองพจารณา สรางความคด เพอเปนแนวทางในการออกแบบตอไป เหมอนตองถามตวเองอยเสมอวา “เมอพดถงสงนแลว จะคดถงอะไร?”

รปภาพท 2.7 การออกแบบและการสอความหมาย

ลองมาดงานตวอยาง เผอมองเหนภาพทชดเจนแลวเขาใจขน โจทย : “งานออกแบบเครองหมายการคา รานซกผา Point Wash” Keyword : (คดดวา ถาพดถงรานซกผาจะนกถงอะไร?) ซก น า ความสะอาด ฟอง ผงซกฝอก ภาพ : ความสะอาด การซกแสดงฟองแหงความสะอาดทลองลอย ตความหมายภาพ : ความสะอาด = สขาว, น า = สฟา, ฟองผงซกฟอก = วงกลมเลกๆ ทลองลอย สรป : การออกแบบภาพนาจะใชสโทนเยนเปนหลก สวนองคประกอบในภาพอาจจะใชหยดน าทสอถงความสดชอของผลตภณฑ

ในการออกแบบกราฟก การสอความหมายเปนเรองทส าคญทไมควรขามไป การสอความหมายทดตองตอบสนองแนวความคดทวางกนไวแตตนในการออกแบบเชงพาณชย (Commercial Art) การสอความหมายเปนเรองส าคญทสด เชน โปสเตอรรานอาหารญปน ถาออกแบบใหคณเหนแลวนกถงและอยากทานอาหารญปนในรานใด รบรองวางานออกแบบชนนนนประสบความส าเรจไปกวาคอนแลว จงอาจจะไมสวยเทาไหนกกตาม งานออกแบบจงเปนศลปะทสอสารกนระหวางมนษย (Communicatiom Art) เชน สอสารระหวางเจาของรานทตองการใหคนเขามาทานอาหารกบคนทวไปทอยากทานอาหาร หรอจะเปนระหวางเจาของผลตภณฑกบลกคา เปนตน

ดงนนตอไปถาจะท างานออกแบบ คงตองนกถงคนทจะมาดงานของเปนหลก (User Target) และนกถงสงทตองการ จะบอกสงทตองการจะสอแลวท างานออกแบบใหสอถงกนได แคนกนาจะไดงานดๆออกมาอยางแนนอน

19

องคประกอบภาพพนฐาน ดรปตอไปนแลวชวยบอกทวามอะไรอยในภาพ?

รปภาพท 2.8 องคประกอบภาพพนฐาน

มอ, เศยรพระ, ลาย, ทองค า, ผนง, แทน, วงกลม, เงา, แสง แตลองนกภาพคน 10 คนบรรยายภาพน รบรองวามปญหาแนนอน อยางทเศยรพระ

บางคนบอกเปนวงกลม บางคนบอกเปนสามเหลยม บางคนบอกเปนกนหอย สดแลวแตจะมองกนไป จงม 3 องคประกอบหลก ไดแก จด เสน และระนาบ

รปภาพท 2.9 องคประกอบภาพพนฐาน

ภาพใดๆ ลวนแตองคประกอบอยภายในทงสน โดยองคประกอบทอยรวมกนเปนภาพจะมองคประกอบพนฐาน ซงไดแก จด เสน และระนาบ ดงนนตอไปนเวลามองภาพวเคราะหองคประกอบทอยขางใน จะมาพดถง 3 อยางนเพอความเขาใจทตรงกน จด Dot

จดเปนประกอบทมขนาดเลก โดยมขนาดความกวาง และความยาวใกลเคยงกน จดมคณสมบตเดนในการจดวางท าใหเกดการเรยกรองความสนใจไดด

20

รปภาพท 2.10 จด คณสมบตของจด - เรยกรองความสดใจของสายตาไดด - บอกและก าหนดต าแหนงภาพ - การวางจด 2 จด จะไดพนทระหวางจดทใหความรสกดงดดระหวางกน

รปภาพท 2.11 คณสมบตของจด

เสน(Line) เสน เปนองคประกอบทมขนาดยาว เกดจาดการน าจดมาเคลอนท หรอ น ามาวาง

เรยงตอๆ กน เสนมคณสมบตเดนในการน าสายตา เปนแนวแบงภาพ คณสมบตของเสน - เสนมความยาวมากกวาความกวางและความหนาอยางเหนไดชดจงท าใหเกดความรสกไปทางดานยาวไดเดยว - น าสายตา ก าหนดทศทาง และความตอเนอง - แบงซอยภาพ ความรสก อารมณของเสนตางๆในภาพ

21

รปภาพท 2.12 เสน - เสนตรง ใหความรสกมนคงเปนระเบยบ - เสนนอน ใหความรสกสงบ นง เรยบรอย - เสนเฉยง ใหความรสกถงการเคลอนไหว ความไมหยดนง พลงขบเคลอน - เสนโคง ใหความรสกทนมนวล พลวไหว - เสน หยกหยก ใหความรสกถงความไมเปนระเบยบ การไมอยในกรอบ ความอสระ หรอความสบสนวนวายได ทงนขนอยกบเสนจะหยกมากนอยแคไหน - เสนเลกและบาง ใหความรสกบางเบาและเฉยบคม ในขณะทเสนหนาใหความหนกแนนในการน าสายตา ระนาบ (Plane)

ระนาบ เปนองคประกอบทเกดจากเสนทขยายตว หรอกลมของจดเกดความกวาง ความยาว เปนองคประกอบทเปน 2 มต ระนาบมอทธพลในภาพเปนอยางมาก เพราะมกจะครองพนทโดยรวมของภาพเอาไว

เมออยในภาพตวระนาบทมอยมกจะมรปราง (Shape) ตางกนออกไป รปรางแตละชนดกมความหมายและใหความรสกตางๆ กน ยกตวอยาง ระนาบรปตางๆ ทมกพบเหน ไดแก 1. วงกลม (Circle)

เมอวางรปรางวงกลมในภาพจะใหความรสกเปนศนยกลาง เปนทรวมความสนใจ หรอการปกปองคมครอง

รปภาพท 2.13 วงกลม

22

2. สเหลยม(Squarex ) เมอวางรปรางสเหลยมในภาพ จะใหความรสกสงบ มนคง เปนระเบยบ เมอวางตาม

แนวตงฉาก ใหความรสกเคลอนไหวและสรางจดสนใจไดด เมอวางทแยงสามารถจดเปนกลมกอนใหลงตวไดงาย

รปภาพท 2.14 สเหลยม

3. สามเหลยม (Triangle)

เมอวางรปรางสามเหลยมในภาพ จะใหความรสกหยดนง มนคง แตทสวนปลายมมทง 3 ดานใหความรสกถงทศทาง ความเฉยบคม และมแรงผลกดน

รปภาพท 2.15 สามเหลยม

4. หกเหลยม

เมอวางรปรางหกเหลยมในภาพ จะใหความรสกถงการเชอมดยง การเปนหนวยยอยหนวยหนง Modular ทสามารถตอไปไดอยางไมสนสดไมมขอบเขต

รปภาพท 2.16 หกเหลยม

23

5. รปรางธรรมชาต (Organic) รปรางธรรมชาตใหความรสกถงความอสระ การเลอนไหล การไมมก าเกณฑทแนนอนตายตว

รปภาพท 2.17 รปรางธรรมชาต

สงเกตไดวา เวลาทวเคราะหองคประกอบในรปใดๆ กตาม จะมองภาพลกลงไปยง

องคประกอบหลกทง 3 วา มความสมพนธขององคประกอบในภาพทด กลาวคอมความสมพนธของจด เสน ระนาบทดนนเอง สวนวธการสรางความสมพนธระหวางองคประกอบทดไดนน เรยกวา การจดองคประกอบ

หลงจากไดเรยนรเรองตางๆ จะสงเกตไดวาเรองทงหมดทกลาวมาเปนพนฐานทท าใหมองงานกราฟกเปน หรอเรมมเกณฑพนฐานหลกๆเพอใหเตรยมตวทจะออกแบบ นอกจากนยงไดรจกกบองคประกอบพนฐาน จด เสน ระนาบ ทเปนองคประกอบหลกในภาพ ท าใหไดวเคราะหคณสมบตตางๆ เพอเปนพนฐานใหหยบจบองคประกอบเหลานมาเลอกใหออกแบบในงานของแตกใชวาองคประกอบในภาพจะมแตจด เสน และระนาบเทานน ยงมองคหลกทส าคญ และมอทธพลในการออกแบบกราฟกอก 2.2.3 การจดองคประกอบภาพ

เมอพดถงเรองการจดวางองคประกอบ ตองซมซบหลกการอย 2 ขอ ซงเปนหวใจของการจดองคประกอบในงานศลปะ คอ การสรางเอกภาพ (Unity) การสรางจดเดน เนนจดส าคญ (Emphasize) 2.2.3.1 เอกภาพ Unity

24

เอกภาพถอไดวาเปนกฎเหลกของศลปะ และเปนหลกส าคญในการจดองคประกอบ ความมมเอกภาพหรอความเปนอนหนงอนเดยวกนเปนจดเรมแรกในการจดองคประกอบใหกบงาออกแบบ เอกภาพส าคญอยางไร ท าไมตองท ??

เอกภาพ คอสงทท าใหงานสอความหมายออกมาได ท าใหผชมงานอานงานของได กลาวคอเอกภาพเปนจดมมหมายในการสรางภาพรวมของงาน ใหผชมงานสามารถรบรและเขาใจงานทออกแบบ ซงโดยธรรมชาตเวลาดงานจะเกดกระบวนการจดระบบความสมพนธขององคประกอบภายในภาพโดยอตโนมต พดงายๆ คอสมองจะสรางภาพงานทมเอกภาพอยในใจ ดงนน องคประกอบทอยภายในภาพจะตองมความกลมกลนกน (Harmony) เปนพวกพองเดยวกน เพอไมใหขดกบภาพทอยในใจ และเมอใดทองคประกอบของงานไมมเอกภาพ การรบรในใจกจะปฏเสธงานชนนนโดยปรยาย 1. สรางความใกลชดใหกบองคประกอบ (Proximity)

วธทงายทสดในการสรางเอกภาพใหกบงาน คอ การจดองคประกอบทมอยใหสอดคลองกน แตละองคประกอบจะขาดสวนใดสวนหนงไปไมไดการวางองคประกอบใหใกลชดกนจะท าใหผชมงานรสกวา องคประกอบตางๆเปนพวกเดยวกน เกดภาพรวมทมเอกภาพ

รปภาพท 2.18 สรางความใกลชดใหกบองคประกอบ ในภาพแรก จะเหนองคประกอบรปรางตางๆ วางกระจดกระจายถาถามวา

ภาพแรกคออะไร อาจจะตอบเปนโพธด า ดอกจก ซงภาพนไมมเอกภาพ เลยยากทจะตอบใหแนชดวามนคออะไร ในขณะทภาพทสององคประกอบทงหลายของภาพมความใกลชดกนและดเปนพวกพองเดยวกนมากขน ถาถามวาภาพทสองคออะไร กอาจจะตอบไดวา เปนภาพดอกของไพหรอไพกได เพราะการวางชดกนท าใหดเปนพวกพองเดยวกน (คอพวกดอกไพซงนบเปนเอกภาพอยางหนง) 2. สรางความซ ากนขององคประกอบ (Repetiton)

25

การจดองคประกอบใหมการซ ากนเรองๆ ไมวาจะเปน เสน จด ส หรอลกษณะของผวสมผส ท าใหผชมงานรสกถงความเปนพวกพองเดยวกนเกดเอกภาพขนในงาน 3. สรางความตอเนองขององคประกอบ (Continuation)

ความตอเนองจะมาจากเสน หรอทศทางองคประกอบทมอยภายในภาพ ซงน าสายตาของผชมงานใหเกดทางตามทผออกแบบก าหนดไว เมอไดมองภาพทมองคประกอบไหลตอเนองกน ท าใหกระบวนการรบรของคนสรางเรองราว ตอเนองเปนเรองเดยวกนและอยางเปนล าดบขน ซงทงหมดท าใหเกดภาพรวมทมเอกภาพขนในใจ 2.2.3.2 เสรมจดเดน เนนจดส าคญ Emphasize

หลงจากผานดานแรกในการจดองคประกอบคอ การสรางเอกภาพใหกบงานแลว ในดานตอไปคอการสรางหรอเนนจดเดนใหกบงาน (Emphasize) ในการสรางจดเดนนนนอกจากจะสรางความนาสนใจใหงานแลวจดเดนจะท าใหผรบชม จบประเดนความหมายของงาน และสามารถเขาใจในความหมายทต งใจออกแบบไว หรออาจจะเรยกไดวา จดเดนแฝงการสอความหมายทผออกแบบพยายามสอออกมา

การเนนจดเดนส าคญท าไดหลากหลายรปแบบ ไมวาจะใชความแตกตางของขนาดองคประกอบ ใชสคตรงขาม หรอการวางองคประกอบในต าแหนงทเรยกรองความสนใจ โดยเฉพาะ สรปหลกการสรางจดสนใจ 3 วธดวยกน ไดแก 1. วางต าแหนงจดสนใจในงาน (Focus Point) 2. การสรางความแตกตางในงาน (Contrast) 3. การวางแยกองคประกอบใหโดดเดน (Isolation) 1.วางต าแหนงจดสนใจในงาน (Focus Point)

คนทเรมวางองคประกอบในงาน ตอนแรกมกจะคดปญหาวา จะเรมตรงไหนด จะวางอยางไรใหองคประกอบนนเปนจดสนใจในงานปญหาวา จะเรมตรงไหนด จะวางอยางไรใหองคประกอบนนเปนจดสนใจในงานซงเปนเรองทไมยาก ถาท าตอมขนตอน 2 ขนตอนตอไปน 1. จะตองรวา จะนอะไรในงาน คดถงสงทตองการน าเสนอสงทตองการสรางจดเดนทสด หรอบางทอาจจะเรยงล าดบความหมายมากนอยขององคประกอบนนๆ 2. มองงานทก าลงจะออกแบบเปนตาราง 9 ชอง ดงรป

26

รปภาพท 2.19 วางต าแหนงจดสนใจในงาน

ในการวางต าแหนงขององคประกอบทจะเนนใหเกดจดสนใจ จะวางท ต าแหนง 1, 3, 2, และ 4 เปนหลก โดยแตละต าแหนงมคณสมบตตางกนออกไป โดยสงทก าหนดคณสมบตนนกคอ พฤตกรรมการมองภาพของคนสวนใหญ นนเอง

ลองมองดกนวา เมอวางองคประกอบลงไปในแตละต าแหนงองคประกอบนนจะมอทธพลตอภาพ และการใหความส าคญอยาง ต าแหนงหมายเลข 0

เปนต าแหนงทไมควรวางองคประกอบทตองการเนน เพราะเปนต าแหนงทสายตาคนสวนใหญไมไดใหความส าคญนก อาจเปนอยในชวงครงๆกลางๆ ของภาพ ซงลดแรงดงดดทางสายตา ต าแหนงหมายเลข 1

มกจะชนกบพฤตกรรมการอานหนงสอทตองกวาดสายตาจากมมซายบนลงไปมมขวาลาง ต าแหนงหมายเลข 1 จงเปนสวนทคนสวนใหญเหนเปนดนดบแรกในหนาหนงสอ หรอภาพ ต าแหนงหมายเลข 2

เปนต าแหนงทมพลงในการดงดดสายตา มความเฉยบ (Sharpening ดรายละเอยดในบทถดไป) จงเหมาะกบการจดวางองคประกอบทตองการเนน เนองจากต าแหนงมมของภาพนนเรยกรองความสนใจจากสายตาของผชมไดด ต าแหนงหมายเลข 3

เปนต าแหนงทส าคญอกต าแหนงหนงสอเนองมาจาก ต าแหนงท 1 เพราะเปนต าแหนงสดทายทคนสวนใหญกวาดสายตามอง ต าแหนงหมายเลข 4

27

ความรสกโดยทวไปของคนสวนใหญมกใหต าแหนงกลางภาพเปนต าแหนงทมความส าคญทสดในงาน ถงจะไมเปนจดเรยกรองสายตามากเทา 1, 2, 3 แตกเปนจดรวมสายตาของผชมทมตองา 2. การสรางความแตกตางในงาน (Contrast)

ความแตกตางเปนตวก าหนดความนาสนใจหรอความโดดเดนในงานทดทสด แตในการออกแบบงานโดยใชการสรางความแตกตางน น ตองระวงใหดเพราะการสรางใหองคประกอบมความแตกตางมากเกนไป จะท าใหองคประกอบนนหลดออกจากกรอบของงาน ท าใหงานทไดไมเปนอนหนงอนเดยวกน หรอขาดความมเอกภาพ และองคประกอบนนกลายเปนสงแปลกประหลาดในภาพมากกวาการเปนจดสนใจในทสด - การสรางขนาดทแตกตางขององคประกอบภายในภาพ - รปรางทแตกตางกนขององคประกอบภายในภาพ - รปลกษณทแตกตางขององคประกอบในภาพ

การสรางความแตกตางในการรบรภาพนนเปนเรองทน ามาซงเทคนคในการจดองคประกอบมากมาย หรอทเรยกวา เทคนคคตรงขาม 3. การวางแยกองคประกอบใหโดดเดน (Isolation)

การวางองคประกอบใหโดดเดน หรอการวางองคประกอบทตองใหแยกออกมาหางจากองคประกอบอนๆ เปนวธทท าใหผชมงานสงเกตเหนองคประกอบนนไดงายจะเหนไดวาเรองการสรางความแตกตางเปนเรองทเขาใจไมยากและเปนพนฐานหลกในการสรางจดเดน เนนจดส าคญ แตเรองการจดองคประกอบนนไมไดมเพยงเอกภาพและการเสรมจดเดนเนนจดส าคญเทานน ยงมเรองทนกออกแบบจะตองค านงถงอก ไดแก 1.ขนาดและสดสวนในการจดองคประกอบ (Scale & Proportion) 2.ทวางในงานออกแบบ (Spacing) 3.สมดลในงานออกแบบ (Balance) 4.จงหวะขององคประกอบในงาน (Rhythm) 5.เทคนคในการออกแบบ (Design Technique) 2.2.3.3 ขนาดและสดสวนในการจดองคประกอบ (Scale & Proportion)

ขนาดองคประกอบมบทบาทในการก าหนดความส าคญขององคประกอบนนๆ กลาวคอ องคประกอบขนาดใหญจะสอความหมายวาตวเองส าคญกวาองคประกอบทมขนาดเลก

28

ผลลพธทไดอกอยางของการจดวางขนาดองคประกอบตางๆ กคอสดสวนของภาพ ซงเปนเรองของความสมพนธระหวางองคประกอบตางๆ ทถกจดวางจนไดภาพรวม

ในการจดองคประกอบนน การใชขนาดและสดสวนทเหมาะสมขององคประกอบจะชวยใหงานทออกแบบ สอความหมายไดเดนชดตรงประเดน 2.2.3.4 ทวางในงานออกแบบ (Spacing)

ในงานออกแบบกราฟก หรองานออกแบบ 2 มต นอกจากองคประกอบหลกทไดพยายามจดใหลงตวแลว ยงมอกสงหนงซงจรงๆ แลวมอทธพลมากกบภาพทออกแบบ แตนกออกแบบจ านวนไมนอยเลยทมองขามไป สงนนคอ ทวาง space

ทวางทอยรอบๆ องคประกอบในภาพจะสอบประสานกบองคประกอบทอยภายในภาพ ท าใหเกดความเปนภาพและความเปนพนภาพ ซงมอทธพลตอการสอความหมายของงานออกแบบได โดยจะท าความเขาใจเรองภาพและพนภาพกนกอน 1.ภาพและพนภาพ (Figure & Background)

การมองภาพๆ หนง นอกจากจะมององคประกอบตางๆ ทอยภายในภาพแลว สงส าคญอยางหนงทมอทธพลตองานคอความสมพนธของภาพและพนภาพ

ในการมองภาพ สมองของจะสงการใหรบรความส าคญขององคประกอบในภาพตางๆ กนไปมองเหนสงทเปนองคประกอบหลกทถกเนนทเดนกวาเปนตวงาน เปนตวภาพ (Figure) สวนทวางรอบๆ ภาพหรอองคประกอบทเหลอนนจะกลายเปนพนภาพ (Background) ไปโดยอตโนมตอาจจะกลาวไดวา ภาพเปนตวหลก พนภาพเปนตวรอง 2. พนทภาพและพนภาพ (Positive & Negative Space)

งานออกแบบกราฟกทด ตองมความสมพนธของภาพและพนภาพทดพนภาพในงานเปนเสมอนพระลองทคอยสงเสรมตวภาพหรอพระเอกใหดโดดเดน มากกวา ซงการสงเสรมกนนนกขนอยกบขนาดและรปรางของพนทวางรอบๆ ภาพ หรอทเรยกวา Positive & Negative Space เปนส าคญ - ในรปแรกจะสงเกตเหนวาแถบสแดง Nagetive Sppace มขนาดพนทมากเกนไป ในขณะทตวภาพหรอ Positive Space กบมพนททนอย และอยกระจดกระจาย ท าใหการรบรตองกระจายความส าคญของภาพ และพนภาพแยกกนออกไป

29

- ในรปทสอง แถบสแดงมขนาดรถนอย ลงลดความส าคญ ในขณะทตวภาพมพนทใหญขนและอยเปนกลมเปนกลมกอนมากขน ท าให Nagetive space เปนเพยงตวรองทคอยสงเสรมภาพหรอ positive space อกทหนง ท าใหภาพออกมาดดกวา เวลามองหรอวเคราะหงานออกแบบกราฟกใดๆ กตามนอกจากเรององคประกอบตางๆ ทอยในงานแลว ภาพและพนภาพนบเปนเรองส าคญไมยงหยอนไปกวากน ตอไปนจะมองงานเพยงแคตวภาพ หรอสงทนกออกแบบน าเสนอเพยงอยางเดยว ควรมองใหลกซงถงพนทวางรอบๆ ภาพนนดวย เพราะพนทนเองทมบทบาทสนบสนนงาน หรอท าลายงานออกแบบกราฟกทมอยได ดงนนจงสรปไดวา งานกราฟกจะสวยได นอกจากองคประกอบขางในงานแลว รปรางขนาดพนทวางรอบๆ รปกสามารถเปนตวบงชความสวยงามลงตวของงานได 2.2.3.5 สมดลในงานออกแบบ (Balance)

การจดองคประกอบงานออกแบบ การสรางสมดลขององคประกอบชวยใหภาพรวมของงานดด สนบสนนความมเอกภาพ โดยแบงความมสมดลของภาพ ออกเปน 2 ชนดคอ - สมดลแบบแนวแกน 2 ขางเหมอนกน หรอสมดลแบบสมมาตร (Symmetry Balance) - สมดลแนวแกน 2 ขางไมเหมอนกน หรอสมดลแบบอสมมาตร (Asymmetry Balance) - สมดลแบบแนวแกน 2 ขางเหมอนกน (Symmetry Balance)

รปภาพท 2.20 สมดลในงานออกแบบ

- สมดลสมมาตร คนสมดลทเมอลากแนวแกนแลวภาพภาพตามแนวแกนนนแลวไดสวนของภาพทง 2 สวนเหมอนกน

ภาพทจดใหสมดลดวยหลก Symmetry Balance หรอสมดลแบบสมมาตร (สมดลแบบซายเทากบขวา บนเทากบลาง) จะใหความรสกทเปนทางการ สงบนง ดหนกแนน เหมาะกบการออกแบบทเนนความเรยบงาย และเปนทางการ แตบางครงการจดภาพแบบนอาจจะสรางความนาเบอแกผชมงานไดเพราะความทาทายในการจดวางองคประกอบมนอย (ความทซายเทากบขวา บนเทากบลาง เปนทคาดเดาทางความนกคดของผชมงานได) - สมดลแนวแกน 2 ขางไมเหมอนกน (Asymmetry Balance)

30

รปภาพท 2.21 สมดลแนวแกน 2 ขางไมเหมอนกน

ภาพทจดใหสมดลดวยหลก Asymmetry Balance หรอสมดลแบบอสมมาตร จะใหความรสกทาทายและนาสนใจมากกวาสมดลยแบบแรก เพราะผออกแบบสามารถวางลกเลนตางๆ ในภาพไดมากกวา มการชางความส าคญขององคประกอบตางๆ กน และผชมกไมสามารถคาดเดาไดเหมอนกนการจดภาพแบบแรก 2.2.3.5 จงหวะขององคประกอบในงาน (Rhythm)

จงหวะ (Rhythm) คอองคประกอบทถกจดวางอยางซ าไปซ ามา อยางสม าเสมอ ถามวาท าไมควรจดองคประกอบใหมจงหวะ?

ค าตอบกคอ การสรางงานทมจงหวะจะท าใหงานนาสนใจ กลาวคอเวลาทผชมงานกวาดตามองงานของแลว รบรถงการคาดเดาองคประกอบทเปนชวงๆ จะท าใหเขาตดอยกบงาน เกดความรสกวางานชนนนาสนใจ และถายงจ ากนไดในตอนแรกไดกลาวถงการสรางความซ าในองคประกอบ (Repetition) เพอใหเกดความมเอกภาพ (Unity) การสรางความซ าใหองคประกอบนนแหละ ทท าใหงานทไดออกมามจงหวะซงมผลสบเนองใหงานออกมามเอกภาพดวย

มาถงจดนมาสรปเรองการจดองคประกอบกนอกซกท ในการจดองคประกอบนน นอกจากเรองของเอกภาพและการเสรมจดเดน เนนจดส าคญแลวยงมเรองทตองค านงในการจดองคประกอบอก คอ ขนาดและสดสวนในการจดองคประกอบ (Scale & Proportion) ทวางในงานออกแบบ (Spacing) สมดลยในงานออกแบบ (Balance) จงหวะขององคประกอบในงาน (Rhythm) แตยงมอกเรองทตองค านงคอการใชเทคนคในการออกแบบซงเปนเรองทนาศกษาอยางยง

2.2.4 เทคนคการออกแบบ Design Techniques

31

เทคนคในการออกแบบงานกราฟก เปนสวนหนงทเสรมการจดองคประกอบของภาพทมอยใหสอความหมาย และความสวยงามอยางทนกออกแบบตองการ นอกเหนอจากทกลาวมาเกยวกบขนตอนพนฐานในการจดองคประกอบ Composition ซงไดแกการสรางความมเอกภาพ (Unity) การเนนย าจดสนใจ (Emphasis) เปนหลก

ดงน นเทคนคในการออกแบบทจะไดเรยนรเพมเตมตอไปนท าใหภาพทก าลงออกแบบมแนวทางในการน าเสนอ สอความหมายและความงามทแตกตางกนออกไป แตจะมแนวทางอยางไรนน คงตองมาแสดงความเขาใจกบหลกของความแตกตางกนสกเลกนอย

2.2.4.1 หลกแหลงความแตกตาง Contrast Principle วากนวามนษยนนมความกลมกลน ความมเอกภาพ ความมสมดลแบบสมมาตร ม

ความหยดนง เพอด ารงอยในวถชวตปกต เพอลดความเครยด เพอเขาสสภาวะแหงการมสมาธ แตใจจรงอกสวนหนงกพยายามทจะแสวงหาความรสกแตกตาง ความรสกแปลกแยก เพอน ามาซงรสชาตของชวตอยเปนนยๆในงานออกแบบกเชนเดยวกน สายตาของคนโนมรบกลบความกลมกลน เรยบงายไดเสมอ แตกจะรสกตนเตนพรงความสนใจ และบางครงอาจจะถวลหา เมอเหนหรอรบรถงความแตกตางทผานมาในสายตา

ดงนนจะมองไดวา งานออกแบบทเหนกนอยทกวนนจะอยบนพนฐานของความกลมกลน ความมเอกภาพ กบพนฐานความแตกตางความโดดเดนเปนจดสนใจ นกออกแบบทดจงควรออกแบบงานใหสามารถสรางความแตกตางความขดแยงเหลานนใหอยในความกลมกลน ความมเอกภาพไดเปนอยางด (เพราะงานศลปะทดตงอยในพนฐานของความมเอกภาพ) โดยจะหยบจบอยางใดอยางหนงมาเปนแนวทางในการออกแบบ หรอแนวทางในการน าเสนอผลงาน โดยน ามาซงอารมณของงานทเรยกวาความเรยบและความเฉยบ - ความเรยบ กบ ความเฉยด Leveling & Sharpening

ในการมองงานศลปะหรองานออกแบบ แบงกนรบรอารมณของงานออกเปน 2 สงใหญๆ คอ ความเรยบและความเฉยด

ความเรยบ คอความปกตความมสมดลยทหยดนง ความเรยบมกใชในงานออกแบบทเปนทางการ งานทเปนแบบแผน งานในเชงพาณชย งานทมเปาหมายเพอคนจ านวนมาก (Mass Communication) เชนงานโปสเตอร งานหนงสอ ความเสยง คอความแตกตาง ความขดแยง ความเคลอนไหว

32

งานออกแบบทมความเฉยบ มกเปนงานทไมเปนทางการ งานส าหรบใหคนกลมนอยด หรอกลมคนเฉพาะทางเชนงานออกแบบ ส าหรบนกออกแบบกราฟก เปนตน งานทไดมกใหอารมณความเปนศลปะ (Artistic) มากกวางานในแนวความเรยบ

อาจจะกลาวไดวา งานเรยบๆ สวยนงๆ นน เปนงานตามแนวทางของความเรยบ ในขณะทงานหวอหวามความนาสนใจสงนนเปนไปตามแนวทางของความเฉยบ นกออกแบบคงตองตดสนใจวา แนวทางไหนทจะตอบสนองโจทยทมอยได อกอยางหนงทคนทวไปไดรบรคอ งานทใหอารมณความเรยบมากใหความรสกสวยนานกวา ในขณะทความเครยดนนเรยกรองความสนใจไดดกวาเปนงานทโดดเดนมากกวา แตมกจะท าใหเบองายกวา คงตองลองชางดวาตองการแบบไหนมากกวากน

วาไปแลวความเรยบกบความเฉยดนเองทจะน ามาซงการสรรหาเทคนคตางๆ เพอการออกแบบใหตอบสนองกบการรบรของมนษย โดยน าเสนอผานหลกการของความแตกตาง และขดแยง แฝงในการสอความหมายตางกนออกไป

เทคนคในการออกแบบมมากมายหลายชนด สดแลวแตนกออกแบบจะเลอกน ามาใช ซงตอไปเวลาออกแบบสามารถหยบจบเทคนคตางๆ เหลานมาเปนแนวทางในการออกแบบได แตกไมไดหมายความวาจะตองเดนตามกรอบหรอเดนตามเทคนคตางๆ เหลานเสมอไป เพราะอาจจะมแนวความคดเพอสอความหมายทแปลกแตกตางออกไป ซงทสดแลวแตแนวความคดของนกออกแบบแตละคนแตอยางไรกตาม คงตองคดอยบนพนฐานของความเรยบและความเฉยบ หรออยบนหลกแหงความแตกตางนนเอง 2.2.4.1 เทคนค Techniques

ในหวขอเรองนจะเปนตวอยางการใชเทคนคตางๆ ในการออกแบบทงทางดานการสอความหมายและดานความสวยงาม โดยหยบจบเทคนคทเปนทแพรหลาย และพบเหนกนบอยๆ ผานการน าเสนอรปแบบของการเปรยบเทยบหรอตามหลกแหงความแตกตาง - เรยบงายกบยงเหยง (Simplicty & Complexity)

“Less is More” เปนวลดงของหมสถาปนกและนกออกแบบ ทกลาว ไวโดย Mies van dervRohe สถาปนกชอดงในยค Modernlism หรอยคของความเรยบงาย ไรสงประดบตกแตง หลายคนเชอในวลนจนเรยกไดวา เปนสจจะนรนดร

ภาพทเรยบงายใหความรสกถงความตรงไปตรงมา องคประกอบภายในภาพไมมความเกยวพนธกนอยางลกซง มกจะวางแบบอสระตอกนหรอ วางไวใหไกลกน ใหมเพยงแตแรง

33

ดงดดระหวางกน (Tension) เพอสรางความรสกเปนพวกพองเดยวกนเทาน น ทศทางขององคประกอบสวนใหญมกจะวางเรยงกนยงอยางสงบ มการสอความหมายทเขาใจกนไดงายๆ การใชเทคนคเรยบงายจงเหมาะกบงานออกแบบทใชโดยสากล และสอใหผคนจ านวนมากสามารถเขาใจความหมายไดตรงกน เ ชน งาน สอ ประชาสมพนธ ห รองานออกแบบในเ ชงพาณชย (Communication Art)

สวนในการออกแบบทใชเทคนคของความยงเหยงซบซอนนน ภาพทไดออกมาจะมเสนหในการดงดดสายตาของผชมอยางมากกวา มพลงทอยภายในภาพมากกวาภาพทใชเทคนคประเภทน องคประกอบภายในภาพมมากมายและความสมพนธขององคประกอบมกจะปรากฏในรปแบบของ การซอนทบ (Overlapping) การสอดคลอง ( Interlocking) และการสอดทะล (Interpenatrate) ทศทางขององคประกอบภายในภาพจะเสมอนมมากระท าหลายแนวหรออาจจะใชองคประกอบทหลากหลาย - เคลอนไหว กบ หยดนง (Activeness & Stasis)

การสรางภาพเคลอนไหว เหมาะกบงานออกแบบทเนนความทนสมยความกระฉบกระเฉง งานออกแบบทสอถงวทยาศาสตร หรอเทคโนโลยใชกบงานออกแบบทสอถงสงทมชวตหรอความมชวตชวา

การออกแบบทใชเทคนคของการหยดนงเปนงานออกแบบทสอถงความสงบนง ความอดทน ความเรยบรอยมระเบยบ ความนาเชอถอมกใชกบสงทไมมชวต เชน ขาวของเครองใช หรออาคารสถานท

การออกแบบดวยเทคนคการยงเหยงนน จะวางองคประกอบของภาพตามแนวตงแนวนอนเปนหลก โดยเฉพาะการวางองคประกอบตามแนวนอนทใหความรสกถงความสงบ นอกเหนอจากนควรใชสนอยๆและเปนสทไมฉดฉาด - เรยบแบน กบ ลกมมต (Flatness & Depth)

เทคนคคนกลาวไดวา เปนเทคนคของการเลอกทจะใชและไมใชหลกทศนยภาพ การใชภาพเรยบแบน ไดแก การออกแบบทเหนกนอยท วไป แตงงานทมความลกมมตนน ใหสนทของภาพในอกอารมณหนง อกทงก าลงเปนแนวโนมความนยม หรอ Trend ในตอนนไมนอยเลย

ในการออกแบบทเนนความลกมมต งานออกแบบทไดจะดงดดสายตาของผชมไดด นอกจากนยงเปนงานออกแบบทเปนพนฐานของความเปน 3 มตโดยเนนการลวงตาตามหลกการของการสรางทศนยภาพ (Perspective)

34

หลกในการหลวงตาภาพ 2 มตใหม 3 มตทมความลก 1. ในกรณภาพแบบ Perspective ใหก าหนดจดรวมสายตา (Vanishing Point)

รปภาพท 2.22 จดรวมสายตา

2.วตถไหนอยใกลสายตาจะมขนาดใหญ วตถไหนอยไกลสายตาจะมขนาดเลก โดยจดใหสมพนกนกบระดบความลกของภาพ

- ระดบ Foreground หรอระดบฉากหนา จะวางองคประกอบขนาดใหญ แตมกไมวางเตมรป เพราะจะกนพนทของภาพมากเปนพเศษ มกจะวางเพยงสวนใดสวนหนงขององคประกอบเทานน - ระดบ Middleground หรอระดบกลางภาพ เปนระดบทวางองคประกอบสวนใหญของภาพ เปนเรองราวของตวงาน - ระดบ Background หรอระดบฉากหลง เปนระดบทมองคประกอบเลกๆ นอยๆ และไมโดดเดน เพอท าใหฉากหลง เนนองคประกอบอนๆ ใหโดดเดน 3. สรางโทน หรอ แสงเงาใหกบรป

งานออกแบบกราฟกนน จะออกแบบและจดองคประกอบตางๆ ทอยภายในภาพงาน แตภาพจ าลองหรอภาพโมเดลทเปนภาพเหมอนจรง ไมไดออกแบบและจดองคประกอบของภาพ แตเปนการออกแบบวตถและทวางของจรง แตภาพทไดนนเปนภาพจ าลองเหมอนจรง จงไมนบงานทเหนเปนออกแบบกราฟก แตกมหลายงานทน าภาพ 3 มตล านมาจดวางตวหนงสอ แตงแสงอะไรใหมกนบเปนงานกราฟกไดเหมอนกนเพยงแตจะมองงานภาพจ าลองเหลานเปนเพยงภาพประกอบเทานน ความเปนกลาง กบ การเนนจดส าคญ (Neutrality & Accent)

ภาพทเปนกลาง คอภาพทออกแบบมาไมใหเกดความขดแยงกน ใหความรสกถงความกลมกลน (Harmony) มเอกภาพ มความเปนอนหนงอนเดยวกนไดอยางด โดยนกออกแบบมกจะใชความเปนกลางสอ ความหมายในงานเปนสากล สขม ไมฉดฉาด ไมสะดดตามากนก

35

การเนนจดส าคญเปนเรองส าคญในการจดองคประกอบอยางทไดศกษามากอนหนานแลว ภาพทเนนจดส าคญจะสามารถเรยกรองความสนใจไดดเสมอ

ในงานออกแบบโดยทวไป คงจะตองเนนจดสนใจเปนหลกอยแลวแตงงานทตองการความสงบ ความเปนทางการ กสามารถใชเทคนคของความเรยบงายและความเปนกลางเขามาชวยได เชน การออกแบบการดเชญ งานพธตางๆ ทเปนทางการ เปนตน ดงนนจงตองค านงถงการจดวางองคประกอบไมใหตวใดตวหนงโดดเดนออกมาจากภาพรวมของงานทมอย โปรงใส กบ ทบตน (Transparency & Opacity)

จดเดนในการสรางภาพใหโปรงใสนน คอการทสามารถท าใหผชมงานมองทะลเหนองคประกอบตางๆ ในภาพไดหมดโดยจะน ามาซงการสรางความสมพนธระหวางองคประกอบตางๆ เหลานน ท าใหเกดความมเอกภาพความเปนพวกพองเดยวกนในงานได การสรางภาพใหโปรงใสน นมกจะท าใหองคประกอบตางๆ ทมอยเกดความสมพนธ กบแบบกาซอนทบ (Overlapping) กน

สวนงานออกแบบในลกษณะทบตนนน จะสรางความรสกชดเจนตรงไปตรงมา และเขาใจงายมากกวาภาพทสรางดวยความโปรงใส และ ซอนทบ

คมชด กบ ความพรามว (Sharpness & diffurion)

ความคมชดแสดงถงความหมายทถกตองเทยงตรง นาเชอถอการแสดงออกอยางตรงไปตรงมา และงายตอการแปลความหมาย และการสอความหมายของงาน

ความพรามวจะท าใหภาพทออกมาดนมนวล มเสนห และในบางครงกใหความรสกอบอนได นอกจากนความพรามวยงกระตนใหคนหาสงทซอนความหมายอยภายใน เหมอนกบผาบางๆ หรอมานสลวๆ ทบดบงสงของส าคญทมอยภายใน ยอมกระตนความอยากรอยากเหนของคนมากกวา ไมมสงใดมาขวางกน ผชมงานจงใหความสนใจในงานมากขนในบางครง โดดเดยว กบ เปนค (Singularity & Juxtaposition)

การจดวางองคประกอบทโดดเดยว (Singularity) เปนการจดวางองคประกอบทเนนใหเกดจดเดนในองคประกอบนนๆ ไดงาย กลาวคอเปนการเนนรปทรงทแยกตวออกมาอยาง

36

ชดเจน โดยจะเลอกเทคนคนเมอตองการใหผชมงานสะดดหยดสายตากบสงทน าเสนอมากทสดโดยไมมองหาองคประกอบอนอก

ในการจดวางองคประกอบเปนคประชนกน (Juxtaposition)เปนการจดวางองคประกอบใหเกดความเปรยบเทยบเปรยบตางโดยเวลามองงานจะเกดการเลอนไหลเขาไปกลบมาระหวางองคประกอบท ง 2 ท าใหเกดการรบร และการเปรยบเทยบของ 2 สงน นโดยอตโนมต

การจดองคประกอบเปนเพยงแนวทางหนง ซงเปนสตรส าเรจทท าใหงานดดในแงของความสวยงามและการสอความหมาย ทางงานของคณเปนงานทตองใชสอสารกบคนโดยรวม Communication Art เชน โปสเตอรเวบไซต หรอ ซดรอม เปนตน การจดองคประกอบจะเปนแนวทางทควรจะเดนตาม แตถาเปนงานประกวดแบบ ประกวดแนวความคดงานในเชงศลปมากๆ หรอจะเปนงานตามใจฉน จะอยในฐานะศลปนมากกวานกออกแบบ ซงอาจจะไมท าตามกฎของการจดองคประกอบกได กท าตามสงทคดวาจะถายทอดแนวความคดของออกมากพอ แตอยาลมวาท งหมดนไมวาคณจะสวมบทบาทของนกออกแบบหรอศลปนกตาม สงทจะขาดไมไดคอ แนวความคด ซงเนนย ากนมาตงแตตนบท เพราะแนวความคดเปนแกงของงานออกแบบ และงานศลปะนนเอง (โสธชย นนทวชรวบลย, 2537: 28-151) 2.4 ทฤษฎสกบการออกแบบงานกราฟก 2.4.1 ทฤษฎและการใชส

สมความส าคญอยางมากตองานออกแบบ โดยเฉพาะอยางยงในงานออกแบบกราฟก เพราะนอกจากจะท าใหภาพหรอสงตางๆ มความสดใส สวยงาม และนาสนใจ แลวยงมบทบาทในการสอความหมายไดอยางถกตอง เหมาะสมและมคณภาพอกดวย ในการใชสเพอสอความหมายในงานกราฟกน น ควรจะไดศกษาใหมความรความเขาใจเพอทจะไดน าสไปใชประกอบในงานกราฟก ใหงานนนสามารถตอบสนองไดตรงตามจดประสงคมากทสด สคออะไร

สเปนเรองเกยวของกบชวตประจ าวนของคนมากมาย โดยทไมไดนกถง การท าความเขาใจวา สคออะไร และถกสรางขนไดอยางไรจะชวยใหสามารถแกปญหาตางๆ ได แสงสขาวและสเปกตรมของส

37

คงทราบมาแลววา แสงสขาวซงมก าเนดมาจากดวงอาทตย จรงๆแลวประกอบดวยสรง เมอสองแสงผานปรซม แสงกจะแตกออกมาเปนสเปกตรมของส สเหลานคอสแดง แสด เหลอง เขยว น าเงน คราม และสมวง ซงสเหลานคอ สเปกตรมของแสงสทมองเหนได

แตสวนสเปกตรมทมองไมเหนไดมคาๆ หนงเปนของตวเอง ซงเรยกวา “ส” ซงสงนนมมากมายหลายลานส ความแตกตางของสหนงไปยงสถดไปอาจจะมองไมเหนความแตกตางกได สเปกตรมของแสงทมองเหนสามารถแบงออกไดมากกวา 1 ส แตกลบมองเหนเปนสเดยว ซงขนอยกบสทอยรอบขางนนเปน เพราะวาสายตาของคนจะผสมสทอยใกลกนใหโดยอตโนมต ก าเนดแสงและแสงสะทอน

แสงก าเนดจากตนก าเนดแสงทมพลงงาน เชน ดวงอาทตย หลอดไฟฟาหรอจอคอมพวเตอร สวนแสงสะทอนคอแสงทกระทบกบวตถ แลวสะทอนออกมา โดยทมมตกกระทบเทากบมมสะทอน นคอแสงทมองเหนเมอมองวตถทไมไดเปนตนก าเนดแสง

แสงทถกผลตออกมา โดยตนก าเนดอาจจะประกอบไปดวยสทงหมด (รวมเปนแสงสขาว) หรอสผสม หรออาจจะเปนสใดสหนงกได แสงทถกผลตจะเดนทางเปนเสนตรงจากนนก าหนดแสงมายงตา โดยยงคงสภาพของสทถกสรางไวพอกระทบกบวตถใดๆ กตามวตถนนกจะดดกลนแสงบางสวนไว แลวสะทอนแสงบางสวนออกมา สทเหนนนเปนสทเกดจากการสะทอนของแสงนนเอง

รปภาพท 2.23 ก าเนดแสงและแสงสะทอน

สงทส าคญประการหนงทตองค านงถงกคอ สามารถมองเหนบางสงกพอวาสงนนใหแสงออกมา และเหนบางสงกเพราะวาสงนนสะทอนแสงได เมอสงทใหแสงใหก าเนดแสงออกมาสงเหลานนกจะใหสทมองเหนเมอสงนนสะทอนแสงออกมา สถกก าหนดโดยสของแสงทชนกบวตถ และสของวตถทสะทอน

38

แผนกระดาษสขาวทมสขาวกเพราะวา กระดาษสะทอนทกสของแสงสขาวไมถกดดกลนสใดเลย ถาฉายแสงสน าเงนไปในกระดาษสขาว กระดาษจะกลายเปนสน าเงน เพราะวากระดาษสขาวจะสะทอนแสงสน าเงนออกมา อกกรณหนงคอ ถาฉายแสงสขาวไปบนกระดาษสแดง กระดาษสแดงจกกายเปนสแดง เพราะวาสทงหมดยกเวนสแดงจะถกดดกลน ทฤษฎส

ความพงพอใจความชอบและความไมชอบเกยวกบสของคนแตละคน แตละกลมเปาหมาย มสวนทชกจงใหเกดความรสกสนใจ และเขาใจถงคณคาของภาพเหลานน จะสามารถตอบสนองแรงกระตนไดตามวตถประสงคเปนเปาหมายส าคญของงานออกแบบ มทฤษฎสเกยวกบเรองสทจะชวยใหความกระจางในเรองของความหมาย และอทธพลของสทมตอการรบรตอทศนภาพทปรากฏ เพอใหสามารถสอความหมายไดเปนอยางด เปนทยอมรบและทนยมใชกนอยางแพรหลายมอย 4 ทฤษฎคอ 1. ทฤษฎตามหลกวชาฟสกส

จะอธบายความหมายของสจากการมองเหนโดยมความเกยวของกบเรองแสง ตามทฤษฎสน ส หมายถง สวนประกอบของสเปกตรม (Spectra Composition) แมสแสงนประกอบดวยส 3 สไดแก Red, Green, Blue ถาน าเอาแสงของสทง 3 ส มาผสมกน จะท าใหไดสใหมอก 3 สดงตาราง 2. ทฤษฎตามหลกวชาเคม

อธบายความหมายของสตามคณสมบตครมมทปรากฏ คอ เปนสวนผสมทยอมขน (Dye) หรอ เปนเนอแทของส (Pigment) ซงก าหนดแมสไวเปน 3 ส คอ สแดง สเหลอง สน าเงน ถาน าเอาเนอสมาผสมกนจะไดส ใหมอก 3 ส ดงตาราง 3. ทฤษฎตามหลกจตวทยา

เปนทฤษฎทเกยวของกบสงแวดลอม อนเปนแรงกระตนสงเรา ตามทฤษฎนจะอธบายคณสมบตของสตามสงเราประเภทตางๆ ทมองเหนแมสตามทฤษฎนประกอบดวย สเหลอง สเขยว สน าเงน และสแดงและถาน าสทง 4 มาผสมกนจะไดสใหมอก 4 สดงตาราง 4.ทฤษฎสของมนเซลล (สทใชในชวตประจ าวน)

สามารถธบายความหมายและคณสมบตของสทใชในชวตประจ าวน มนเซลล (Munsell) ศลปนชาวเมรกนไดก าหนดแมสเปน 5 ส ดวยกน คอ สแดง สเหลอง สเขยว สน าเงน และสมวง เมอน ามาผสมกนจะไดสใหมอก 5 ส

39

แมส (สขนท 1 หรอสปฐมภม) เปนสทมความเขมมากสามารถน าไปผสมใหเกดสตางๆ ไดมากมายหลายส แมสม

3 ส คอ สแดง สเหลองสน าเงน สขนท 2 (สทตยภม)

เกดจากการน าแมส มาผสมกนทละคโดยมอตราสวนเทากน จะท าใหเกดสมาอก 3 ส คอ สสม สเขยว สมวง สขนท 3 (สตตยภม)

ไดจากการน าสทเกดขนใหม (สขนท 2) มาผสมกบแมสทละค โดยมอตราสวนเทากน จะท าใหไดสใหมอก 6 สคอ สมวงแดง สแสบแดง สเหลองแสด สเขยวเหลอง สน าเงนเขยว และสน าเงนมวง ซงบางทกเรยกวา วงลอสธรรมชาต

รปภาพท 2.24 วงลอสธรรมชาต

วงลอสธรรมชาต 1.สทกสในวงลอเปนสแท (Hue) เพราะทกสจะมความเขมหรอความสดใสในตว

ของมนเองซงเกดจากการผสมของแมส 2.เมอน าสทกสมาผสมกนในอตราสวนทเทากนจะท าใหเกดเปนสกลาง (Neutral) 3.สทอยใกลกนจะมความกลมกลนกน เพราะเปนการผสมสจากส รวมกน เชน มวง

แดง แดง และแสบแดง เปนตน

รปภาพท 2.25 ความกลมกลนส

40

4.สตรงกนขามในวงลอสจะมลกษณะสทตดกน หรอเปนปฏปกษตอกน เชน สแดง กบสเขยว ฉะนนในวงลอสจงมสตดกนอยางแทจรง (True Contrast) อย 6 ค การน าสตรงกนขามมาใชในงานออกแบบ จะชวยท าใหภาพนาสนใจมากขน แตตองใชใหถกหลกการ คอ ไมควรใชสทตดกนอยางแทจรงในสดสวนทเทากน ถาจะใชควรจะมสดสวนประมาณ 80 : 20 หรอมฉะนนกตองท าใหสใดสหนงหรอทงครถ ความสดใสรนแรงลงไปทเรยกวา การเบรกส หรอกาส ซงอาจท าไดโดย

- การท าใหศรออนจางลง โดยเตมสขาวลงไปในสแทซงเรยกวธนวา “Value ”หรอ “Tint” เชน ผสมสขาวลงในสแดง ท าใหไดสชมพ

- การท าใหสเขมหรอสมดเรยกวา “Shade” วธการกคอ เตมสด าลงไปในสแทนน เชน เตมสด าลงไปในสแดง อาจจะไดสแดงเลอดหม

- การใชวธการใชสเทา (สวนผสมของสขาวกบสด า) ผสมลงเลกนอย จะท าใหสนนนหมนลงหรออาจใช 4 ตรงกนขามเพยงเลกนอย กจะท าใหสงนนลดความสดลงไปไดเชนกน

วรรณะส (Tones)

วรรณะของส หมายถงกลมสทปรากฏใหความรสกทแตกตางกน สงเกตจากวงลอสจะปรากฏเปน 2 วรรณะ คอ

- วรรณะสรอน (Warm Tones) ลกษณะของสจะใหความรสกสดใสรอนแรงฉดฉาด หรอ ราเรง สในกลมนไดแก สเหลอง สแดงสแสด และสทใกลเคยง

- วรรณะสเยน (Cool Tones) ความรสกทปรากฏในภาพจะแสดงความสงบ เยอกเยนจนถงความเศรา ไดแก สน าเงน สมวง สเขยวและสทใกลเคยง จตวทยาในการใชส

แมวาจะมทฤษฎเกยวกบสอยางมากมาย แตกตางกนออกไปตามลกษณะของการน าไปใชงาน แตลกษณะเฉพาะหรอคณคาเฉพาะของสแตละสยอมจะเปนตวแทนของอารมณตางๆ ในวตถทมสปรากฏขนในตว เมอสายตาไดสมผสวตถ ไดเหนความแตกตางหลากหลายของสในวตถยอมเกดความรสกตางๆ ไดแก ตนเตน หนาวเยน หรอ อบอน ออนหวาน นมนวล หรอแขงกระดาง และนอกจากความรสกทเกดขนแลว ยงเปนทยอมรบกนอกวา สเปนสญลกษณของความคดทางนามธรรมบางประการอกดวย เชน ความสงบสนต การเคลอนไหว อนตราย ความตาย

41

อทธพลของสทเกยวเนองกบการรบรและการจดจ าสงตางๆ รอบตว มผลกระทบตอระบบประสาทสมผสไดดกวารปราง ลายเสน หรอถอยค าตลอดจนเปนมโนทศนตางๆ การมความรและประสบการณในการเลอกใชสของนกออกแบบ จงเปนสวนส าคญทจะท าใหเอกสารเหลานนบรรลเปาหมายตามตองการไดไมยากนก การเรยนรถงอทธพลทมตอความรสกของการมองสแตละส จงเปนสงทนาศกษาอยางยง ดงตวอยางตอไปน

สแดง เปนสของไฟ การปฏวต ความรสกทางกามารมณ ความปรารถนา สของความออนเยาว ดงนนจงเปนทชอบมากส าหรบเดกเลกๆ สแดงเปนสทมพลงมากสามารถบดบงสอนๆ จงไมเหมาะทจะใชเปนสพนหรอฉากหลง (Background)

สเหลอง เขยว และมวงทกระดบส (Shades) มคาสแตกตางกน ทงนขนอยกบสทมาผสม สดงกลาวอาจจะท าใหเกดความรสกในทางบวกการแสดงออกเตมไปดวยความรสกชาญฉลาด หรอใหความรสกในทางลบ และเกบกดกเปนได

เมอน าสแดงมาผสมกบสขาวจะเปนสชมพ สแดงจะลดพลงลง และท าใหรสกถงความออนหวานนมนวล และความเปนกวขนมาแทน แตถาสแดงและสเหลองถกผสมใหเขม ผลลพธกคอสน าตาล ซงมความออนแกตางกน แตไมวาจะออนแกเพยงใด สประเภทน าตาลนจะใหความรสกเกยวกบพนดน ความมนคง แขงแรง เขมแขง ความเปนจรง และอบอน

สเหลอง เปนสทมพลงดานความสวางอยางมาก ใหความรสกเยนมากกวาสเหลองอมสม แตกอนกวาสเหลองอมเขยว สเหลองสะทอนถงสตปญญามากกวาจตใจ ถาคณลกษณะของสเหลองจะรสกไดเมอมสทสองปรากฏอยดวย เชน เมออยกบสเขยวจะท าใหรสกมนคง และจบตองไดมากขน

สเขยวเปนสทางชววทยาซงใกลเคยงกบธรรมชาต และชวยใหความคดพลงพลานสงบลงเปนสกลางๆ ไมเยนและกไมรอน แตถาเขมขนในทางสน าเงนจะดเปนน า สเขยวอมฟา สฟาพลอย เปนสญลกษณของน าและการเคลอนไหวโดย ปกตแลวสเขยวอมฟาจะเปนสตรงขามกบสฟา

สน าเงนเปนสทเกบกด ชางฝน เปลาเปลยว ถาแมวาจะท าใหใสขนโดยการผสมสขาวเขาไปกตาม สน าเงนใหความประทบใจเกยวกบความสะอาดบรสทธ จงมกใชในทตองการแสดงสขอนามย

สมวงแสดงถงความรสกใครครวญ การท าสมาธ ความลกลบ เวทมนตรคาถา และความเกาแกโบราณ แมวาจะผสมสขาวใหเปนสมวงไลแลค กยงท าใหคนทมองเหนไมกลาเขาใกล

42

ไมรสกเปนมตร สมวงครามซงใกลสน าเงนมาก จะดเกยวของกบโลกมากกวาสมวงแดง แตกยงคงความเปนเจานาย และเตมไปดวยเกยรตยศอยนนเอง

สทองมต าแหนงใกลสสม และนบวาเปนสอนสหนง ในขณะทศรเงนถกจดเปนสเยน และมความคลายคลงกบสเทากลาง การใชสเงนออกจะยากกวาเนองจากตองมสอนมาใชรวมดวยหากวาตองการผลของความรสกในทางบวก

สเทาส าหรบสเทาซงมระดบศรออนแกแตกตางกนมากมายหลายระดบนนอาจจะเปนทคนเคยกนดจากการดภาพขาวด า การอานหนงสอพมพและหนงสอทวไป

สด าสด าซงเรยกวา "อรงค" คอ ถอวาไมใชสด าเปนสญลกษณของความมดความวา ในการตพมพสด ามคาในทางบวกมาก เนองจากเมอใชสอนๆ ไมวาจะเปนภาพหรอตวอกษรวางลงไป กจะท าใหสเหลานนเจดจาสะดดตาขน

สขาวสขาวกเชนกน ไมเปนทงสอน และสเยน ยกเวนเมออยกบสเหลอง จะท าใหสเหลองเจดจาขน สามารถวางภาพหรออกษรสตางๆ วางบนพนขาวไดผลดเชนเดยวกบสด า หลกการพจารณาเกยวกบการใชส

การใชสในงานออกแบบกราฟก มวตถประสงคทจะท าใหงานนาด สวยงาม และตนตา หรอสงเสรมใหเนอหาสาระทน ามาเสนอมความสขบรณยงขน คนแตละวยมความสนใจกลมสทแตกตางกน เชนเดกเลกๆจะสนใจสสด เขม สะดดตา ไมชอบสออน และจะสงเกตไดวาเมอมอายมากขน กยงไมชอบสสดใสมากๆ กบนยมกลมสออนหวานนมนวลการวางโครงสในงานออกแบบกราฟก ในเชงพาณชยจงตองเนนเรองวยของกลมเปาหมายเปนส าคญ

เดกเลกเลกควรใชสประเภทสปฐมภม (Primary) หรอสทตยภม (Secondary) สวนผใหญอาจใชสแท (Hue) ผสมกลมสขาวหรอสนวลหรอสด าทเรยกวา Tint and Shade การใชสขาวหรอสด ามาผสมกบสแท กจะชวยลดความสดใสของสเดมลงตามขนาดสดสวนมากนอยตามตองการ ดงนนกอนจะวางโครงสในการท างาน จงควรพจารณาเกยวกบการใชสในทางจตวทยาดวย ดงน

1.ใชสสดส าหรบกระตนใหเหนเดนชด เพอการมองในระยะเวลาสนๆ เหมาะอยางยงส าหรบการท าสอโฆษณาประชาสมพนธ

2.พงระลกไวเสมอวาการใชสมวตถประสงคเพอตองการเนนใหเหนเดนชด มงสงเสรมใหเนอหาสาระมความชดเจนขน ถกตองขน บางครงการใชสของนกออกแบบ จะสามารถ

43

ใชสไดอยางอสระเพอความสวยงาม บางครงกจ าเปนตองนกถงหลกความจรง และความถกตองอยางเหมาะสมดวย

3.การออกแบบงานพาณชศลป งานกราฟกตางๆ อาจจะไมจ าเปนตองใชสเสมอไป ผออกแบบจงควรพจารณาถงความเหมาะสมดวยวาควรใชอยางไร เพยงใด การก าหนดวาจะใชสเพมขนมา 1 สนน หมายความวาจะตองเพมปรมาณตามมาอกจ านวนหนงเสมอ

4.ควรใชสใหเหมาะสมกบวยของผบรโภค 5.การใชสมากเกนไปไมเกดผลดกบงานออกแบบอยางแทจรง เพราะสในหลายๆ ส

อาจจะท าใหลดความเดนชดของงานและเนอหาสาระทตองการน าเสนอ 6.เมอใชสสด เขมจด คกบศรออนมากๆ จะท าใหดชดเจน และมชวตชวานาสนใจ 7.การใชสพนในงานออกแบบสงพมพทมพนทวางมากๆ ท าใหเกดผลในการเราใจ

เทาทควรจงควรหลกเลยง 8.ขอพจารณาส าหรบการใชสบนตวอกษร ขอความ คอ ตองใหชดเจน อานงาย ควร

งดเวนการใชสงทตรงขามในปรมาณเทาๆกน บนพนทเดยวกนหรอใกลเคยง เพราะจะท าใหผดตองเพงมองอยางมาก ท าใหเกดภาพซอนพลามว โดยเฉพาะอยางยงสวนทเปนเนอหาสาระเชน ตวอกษรสแดงพนสเขยว ความเดนชดของขอความทตองการเนนดวยความแตกตางกนของส กจะลดความเดนชดลงอกดวย (พงษศกด ไชยทพย, 2554: 33-37) 2.5 แนวทางการออกแบบสตกเกอร 2.5.1 แนวทางส าหรบภาพสตกเกอร ภาพหลก และภาพแทบ

- ภาพสตกเกอรจะตองไมมรปแบบทเหมอนกบท LINE ไดออกแบบไปแลว - ภาพทไมเอออ านวยในการใชส าหรบสนทนาไมควรท า - จะตองเปนภาพวาดไมใชภาพถาย - ภาพทดยาก เชน วววทศนทกวางขวาง หรอแคแรกเตอรทสงเกนไปไมไดสดสวน - สตกเกอรทสวนส าคญขาดสมดล เชน สซดจาง หอไมตรงแถวตรงแนว เปนตน - ภาพทเปนแคโลโกเทานน ไมสออารมณใดๆกไมสามารถผานLINEได

44

รปภาพท 2.26 แนวทางการออกแบบสตกเกอร

- ภาพทเปนแคขอความธรรมดาๆนกไมผาน - สตกเกอรทสะกดค าผด โดยเฉพาะภาษาองกฤษ สวนต าไทยตามสมยนยมนนกไม

เครงครด เชน รบแซบ , จบปะ , โอปะ หรอจงด เปนตน - สตกเกอรและขอความขดแยงกน รวมถงค าอธบายทขดแยงกบคนอนเชน วาดรป

คนสงหวใจ แตเขยนค าวาเกลยดมาก เปนตน - สตเกอรชด (40 ภาพ) กบสตกเกอรหลก หรอภาพทโชวบนแทบ จะตองแตกตาง

จากทง 40 สตกเกอรทใชสงสอารมณตอนแชต - สตกเกอรตองพรอมขายภายใน Sticker Shop ดวย ไมใชท าไปแลวยงไมพอใจ

อยากปรบนนแกนอก อยางนไมไดนะครบ 2.5.2แนวทางส าหรบขอความโปรยตางๆ

ขอก าหนดเกยวกบความโปรย ไมวาจะเปน ชอสตกเกอร , ค าอธบายเกยวกบสตกเกอร , ชอผออกแบบ และขอความเกยวกบลขสทธ มดงน

- ขอความตองไมมรปแบบเดยวกนกบท LINE ไดออกแบบไปแลว - ขอความตางๆตองสะกดถกตองไมผดพลาดดวยประการท งปวง จะอางวาใช

ฟอนตพเศษ อะไรตางๆไมได - ชอสตกเกอรหรอค าอธบายตองไมเปนองคประกอบโฆษณาเชน ดไอเทมนในส

โตรภายในวนนหรอ แคคนหาดวย “ชอสนคาหรอสตกเกอร” ออนไลน - ขอความทมชอเวปไซต หรอ URL ไมสามารถท าได - ขอความทม emoji เชนรปหวใจ หรอแคแรกเตอรอนๆ ซงมผลแตกตางกนไปตาม

อปกรณของผใชงาน อยางรป ^_^ , @-@ แบบนไมสามารท าได - ขอความทขดแยงกบสตกเกอร

45

- ขอความทสนเกนไป 2.5.3ขอก าหนดดานศลธรรม

- หามสตกเกอรทสนบสนนกจกรรมทผดกฎหมาย - แสดงออกถงความรนแรงหรอการท ารายเดก - แคแรกเตอรทนงนอยหมนอยไมสามารท าได - ภาพทแสดงถงการดมเหลาเมายาซงมากเกนไป (อาจท าไดแคยกแกวเบยรเทานน ,

และเทวาดภาพเดกๆ ใชสงเสพตดไมสามารถท าได) หรอการใชสงเสพตด หรอภาพทสงเสรมกระตนใหเกดการใชยาเทพตดส าหรบผทยงไมบรรลนตภาวะ

- สตกเกอรทสงเสรมหรอใหขบรถระหวางมนเมา เชน คนเมาแลวขบรถเฮฮาอยางนสามารถท าได

- ภาพทสงเสรมกระตนใหเกดการใชอาวธผดกฎหมาย หรอแมแตอาวธทไมผดกฎหมายกไมควร

- สตกเกอรทเปนสแปม(Spam) หรอฟชชง (phisihing) ผใชอนๆ - ภาพการยง แทง ท ารายรางกาย ฆาตกรรมตางๆ ทงคนและสตว

รปภาพท 2.27 ขอก าหนดานศลธรรม

- สตกเกอรทอาจจะมผลกระทบตอชอเสยงบคคลหรอสญชาตหรอกลมใดกลมหนงเชน สตกเกอรทลอเลยนเพศทสามกอาจจะไมผานนะครบ

- สตกเกอรซงเปนการเปดเผยขอมลของบคคลอน หรอขอมลสวนบคคล - สตกเกอรซงแสดงค าหยาบมากเกนไปเชน โชวนวกลาง ไมสามารถท าได - สตกเกอรทกลาวรายศาสนาหรอท าใหผคนเกลยดซงกนและกน - สตกเกอรซงแสดงออกทางเพศ หรอ กระตนอารมณทางเพศ - สตกเกอรทเกยวกบการพนน เชน นงจวไพเอาเปนเอาตาย

46

- สตกเกอรทออกแบบมาเพอลวงขอมลหรอรหสของผใช - สตกเกอรทมองคประกอบทเปนอนตรายตอผใชเยาวชน เชน เครองสลอต หรอ

การแขงมาเปนตน - สตกเกอรทสนบสนน สงเสรม กระตนใหเกดการฆาตวตาย หรอยาเสพตด - สตกเกอรทแสดงออกถงการตอตานสงคม อยางมอตบ ตนตบ แบบนกเสยง

2.6.4 ขอก าหนดเกยวกบธรกจ , การโฆษณา และขอก าหนดอนๆ - สตกเกอรจะตองใหขอมลสวนตวกอนซอ อยางนกไมไดครบ สตกเกอรประเภทน

สวนมากจะท าในรปแบบบรษทใหญๆทตองการขอมลลกคาไวดวยเชน ตองยอมรบเพอนคนนกอนจงสามารถดาวโหลสตกเกอรชดนไดฟร เปนตน

- สตกเกอรทหวงผลอนๆ นอกเหนอจากการใชสออารมณในการแชตหรอสตกเกอรทมความตอเนองกบแคมเปญโฆษณามการดงคนใหเขาไปเยยมชมเวบไซตไดเวบหนง เชนถาคณถกจางใหวาสตกเกอรเปนรป จาพนม และดเหมอนวาจะเปนการ Promote เพอใหคนไปดหนงของจาพนม หรอแมกระทงคณคดวาวาดเองโดยไมมคนมาจางท า หากมความสมเสยงทจะเปนการใหประโยชนอนใดนอกเหนอจากการใชเพอแชตกท าใหเสยงในการผดขอก าหนดได

- สตกเกอรทอางถงการโฆษณาอนๆเชน มขอความมแบนทสอถงบรการอนๆเชนเจาเสอนอย ตกตกแมนสตกเกอรจาก LH BANK จะเหนวามค าวา LH BANK ตดอยทเสอของเสอดวยหากเปนการท าในนามของ Creator Sticker สตกเกอรแลวกไมผานครบ

- หามส าหรบสตกเกอรทหวงผลโฆษณาอนนตองจายเงนใหกบทางLINEและมขอก าหนดทแตกตางจากCreator Sticker

- สตกเกอรทออกแบบมาเพอทจะรวบรวมเงนบรจาคเพอการกศลกหามเชนชดสตกเกอรซง 2.7.5 ลขสทธและกฎหมายทเกยวของ

- สตกเกอรนนจะตองไมผดกฎหมายของแตละประเทศทวางจ าหนายซงปจจบนสามารถหาสตกเกอรไดทวโลกเทาท App Line พรอมใหบรการในประเทศนน

- สตกเกอรทผดกฎหมายลขสทธ - ภาพทมลขสทธไมชดเจน เชนการตนเขยนเลาเรองตอๆกนเองโดยแฟนการตน

หรอเรยกวาแฟนฟกชน(Fan Fiction)ซงอางองเนอหาตนฉบบทมลขสทธ แมโครงเรองเปนคนละแบบกนกไมสามารถน าแคแรกเตอรนนมาท าสตกเกอรได

47

- สตกเกอรซงไมไดรบอนญาตจากเจาของลขสทธท ายงไงกไมผาน หากทางLineเหนวา Creator มการท าผดในขอใดขอ 1 หรอหลายขอ กระทง

ทางLineพจารณาวาไมเหมาะสมกสามารถหยดการจ าหนายสตกเกอรเหลาน นไดทนท และแนนอนวาเงนทสะสมมากจะสญไปเลย (วรวฒ หาญสมบต, 2558: 55-62) 2.8. รปแบบไฟล , ขนาด , ขอบเขต , และจ านวนสตกเกอร 2.9.ประเภทไฟลสตกเกอร

ส าหรบรปแบบไฟลภาพททาง LINE ตองการคอ PNG (อานวา ปง ยอมากจาก Portable Network Graphics) ซงไฟลประเภทนจะมพนทหลงโปรงใส สามารถก าหนดคางายๆไดในโปรมแกรมกราฟก 2.10ขนาด , จ านวน , และขอความในสตกเกอร Line แตละชด

ขนาดจะแบงออกเปน 3 รปแบบ คอ ภาพหลก (Main lmage) , ภาพสตกเกอร (Sticker lmage) และภาพแทบในหองแชต (Chat room tab lmage) โดยทงหมดจะตองมความระเอยดของภาพ 72dpi และโหมดสแบบ RGB ดวย

ในการก าหนดขนาดภาพนน เราจะท าใน Photoshop สวนการเชกจ านวนอกษรนนกดใรโปรแกรม Microsoft Word

รปภาพท 2.28 ประเภทของรปสตกเกอร

48

2.11 การเวนระยะขอบสตกเกอร

ควรเวนระยะจากขอบทก าหนดไวเขามาอกประมาน 10 Pixel หรอ 35 มลลเมตรและตองจดวางสตกเกอรใหมความสมดลกน ไมเยงไปอยขางใดขางหนง (วรวฒ หาญสมบต, 2558: 63-66)

รปภาพท 2.29 การก าหนดขนาดขอบสตกเกอร