ผลประโยชน์แห่งชาติทางทะเลสถานการณ์...

สรางสรรคปญญา : ชดนโยบายสาธารณะ ลาดบท 17 สานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.)

ผลประโยชนแหงชาตทางทะเล สถานการณ และ ขอเสนอ

รองศาสตราจารย ดร. เผดมศกด จารยะพนธ และคณะ

สรางสรรคปญญา: ชดนโยบายสาธารณะ จดพมพโดยสานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) เพอนาเสนอขอมลและความรทไดจากการศกษาวจยอยางเปนระบบและรอบดาน ใหผ ทมสวนในการกาหนดนโยบาย องคกร และหนวยงานทเกยวของ ตลอดจนประชาชนทวไป ไดเหนขอเทจจรงและแนวทางในการกาหนดนโยบายในการแกไขปญหาของประเทศ

ผลประโยชนแหงชาตทางทะเล สถานการณ และ ขอเสนอ

โดย รองศาสตราจารย ดร. เผดมศกด จารยะพนธ และคณะ

ปทพมพ ธนวาคม 2550

พมพและจดจาหนายโดย สานกงานกองทนสนบสนนการวจย

ชน 14 อาคารเอส เอม ทาวเวอร ถนนพหลโยธน แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กทม. 10400 โทรศพท 0-2278-8200 โทรสาร 0-2298-0476

http://www.trf.or.th

ราคา 80 บาท

ขอมลทางบรรณานกรมของสานกหอสมดแหงชาต เผดมศกด จารยะพนธ.

ผลประโยชนแหงชาตทางทะเล: สถานการณและขอเสนอ. - - กรงเทพฯ: สานกงานกองทนสนบสนนการวจย. 2550.

64 หนา. 1. กฎหมายทะเล. I. ชอเรอง

341.45 ISBN: 978-974-13-2751-5

สานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) 3

โครงการ “สถานการณปจจบนและแนวโนมในอนาคตของประเทศไทย

กบการใชทะเลอยางยงยน”

คณะผวจย

1. รองศาสตราจารย เผดมศกด จารยะพนธ หวหนาโครงการ 2. รองศาสตราจารย ศรณย เพชรพรณ นกวจย 3. นายโกมล จรชยสทธกล นกวจย 4. นางพวงทอง ออนอระ นกวจย 5. ดร.สมท ธรรมเชอ นกวจย 6. นางสาวอรชา ธนากร นกวจย 7. นางสมาล สขดานนท นกวจย 8. นายสมภพ รงสภา นกวจย 9. นายเทวญ ธนมาลารตน นกวจย 10. นางสนนทา เจรญปญญายง นกวจย 11. อ.ศกดอนนต ปลาทอง นกวจย 12. นางสาววลยพร ลออศจรรย นกวจย 13. นางสาวอาภรณ โพธพงศววฒน นกวจย 14. นางสาวพรพรรณ จนทรแจง นกวจย 15. นางสาวโสภต สรอยสอดศร นกวจย


คานา ประเทศไทยควรมยทธศาสตรอยางไรในการใชประโยชนทะเลในนานนาไทย

และนอกนานนาไทย? เปนจดตงตนของการหาขอมลและองคความรในทกบรบททเกยวของกบทะเล สานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) ไดสนบสนนกลมนกวชาการจากสถาบนวจยทรพยากรนา และสถาบนการขนสง จฬาลงกรณมหาวทยาลย คณะประมง มหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรมประมง กรมสนธสญญาและกฎหมาย สานกงานคณะกรรมการกฤษฎกา สถาบนวชาการทหารเรอชนสง และสมาคมวทยาศาสตรทางทะเลแหงประเทศไทย ศกษาสถานการณปจจบนและแนวโนมในอนาคตของประเทศไทยกบการใชทะเลอยางยงยน วเคราะหศกยภาพและโอกาสการใชประโยชนของทางเรอไทยในอนาคต และศกษามมมองการกาหนดนโยบายทะเลและการใชประโยชนทะเลของประเทศตางๆ

คณะผวจยไดประมวลขอมลและความรถงผลประโยชนทางทะเล ผลการประมวลความรในระยะแรกไดชใหเหนวาผลประโยชนทางทะเลของประเทศไทยมนยยะทงในเชงพนทผลประโยชนทางทะเลและมลคามหาศาล ขอมลนเปนจดเรมตนในการขบเคลอนใหเหนความสาคญของการจดทานโยบายระดบชาตเพอพทกษรกษาผลประโยชนแหงชาตทางทะเลไทย ทงนยงตองการองคความรจากงานวจยทงในเชงเทคโนโลย และมตทางสงคมอกมาก เพอทาใหผลประโยชนทางทะเลกลบสประเทศไทยมากขน นาไปสความสมดล พอเพยง และยงยนไดในอนาคต

เอกสารสรางสรรคปญญา ชดนโยบายสาธารณะ ฉบบน เปนการสกดเนอหาสาระจากโครงการสถานการณปจจบนและแนวโนมในอนาคตของประเทศไทยกบการใชทะเลอยางยงยน เพอสอสารออกไปในวงกวางใหมความเขาใจถงความสาคญทประเทศไทยจะตองมนโยบายการจดการผลประโยชนทางทะเลดวยการใชความร ทไดจากการรวมตวของนกวจยในมมมองและบทบาทตางๆ อยางบรณาการ สกว.ใครขอขอบคณ รองศาสตราจารย ดร.เผดมศกด จารยะพนธ และคณะนกวจยทกทาน ทไดดาเนนงานวจย และชวยเรยบเรยงจดทาเอกสารนจนสาเรจลลวง

ศ.ดร.ปยะวต บญ-หลง ผอานวยการสานกงานกองทนสนบสนนการวจย


สารบญ คานา บทนา 1. ผลประโยชนแหงชาตทางทะเล

1.1 อาณาเขตพนททางทะเล 1.2 มลคาผลประโยชนแหงชาตทางทะเล

2. สถานการณการจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเล 2.1 สถานการณปจจบนของประเทศไทยกบการใชทะเล 2.2 สงแวดลอมทางทะเล 2.3 นโยบายการรกษาผลประโยชนแหงชาตทางทะเล 2.4 กฎหมายทเกยวของกบกจกรรมการใชทะเล 2.5 หนวยงานรบผดชอบบรหารจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเล

3. ประเดนปญหาและอปสรรคของการจดการผลประโยชนแหงชาต ทางทะเล 3.1 ปญหาและอปสรรคของการจดการผลประโยชนแหงชาต ทางทะเล 3.2 แนวโนมในอนาคตของประเทศไทยกบการใชทะเล 4. ขอเสนอการจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเล บทสงทาย ภาคผนวก


บทนา

ทะเลเปนแหลงทรพยากรทมความอดมสมบรณ เปนแหลงอาหารสาคญของคนไทย และทสาคญยงคอการใชทะเลเกดขนในหลายกจกรรม หลายระดบ ซงอาจจดเปน 4 กลมหลก คอ 1) กลมการแสวงหาทรพยากรทงทมชวตและไมมชวต 2) กลมการคมนาคมขนสง การพาณชยนาว การสอสาร เปนกลมทใหญทสดในแงของผลประโยชนทางทะเล 3) กลมการแสวงหาขอมลและความรเทคโนโลยทเกยวของกบการใชทะเล และ 4) กลมการสรางความมนคงของประเทศตลอดถงการปกปองผลประโยชนทางทะเล เปนเรองสาคญและเปนฐานของทง 3 กลม

อาณาเขตทางทะเลของประเทศไทยมกวา 350,000 ตารางกโลเมตร กวาครงหนงของอาณาเขตทางบกทมอยประมาณ 513,000 ตารางกโลเมตร ประกอบดวย พนทชายฝ งทะเลทมความยาวกวา 2,800 กโลเมตร นานนาภายใน ทะเลอาณาเขต เขตตอเนอง ไหลทวป และเขตเศรษฐกจจาเพาะ ซงมทรพยากรทางทะเลและชายฝ งทหลากหลายตางกนรวมถงอานาจการบรหารจดการดแลกตางกน นอกจากนยงมเขตทางทะเลอนๆ เชน ทะเลหลวง ทสามารถใชประโยชนไดไมวาในการเดนเรอ การบน การวางสายเคเบลและทอใตทะเล การทาการประมง และการวจยทางวทยาศาสตรทางทะเล ซงมหลกปฏบตระหวางประเทศ ตลอดจนสทธ หนาท เสรภาพในกฎหมายระหวางประเทศหลายฉบบ โดยเฉพาะอนสญญาสหประชาชาตวาดวยกฎหมายทะเล ค.ศ. 1982 ทเกยวของและมความสาคญตอกจกรรมการใชทะเลของประเทศไทย จงอาจกลาวไดวาผลประโยชนทางทะเลของประเทศไทยไมจากดอยเฉพาะภายในอาณาเขตทางทะเลของประเทศไทยเทานน หากยงรวมถงเขตนานนาของประเทศเพอนบาน ทะเลหลวงหรอนานนาสากล หรอเขตทะเลของประเทศอนทวโลกทสามารถทาความตกลงกนได ซงมความสาคญยงในอนาคตตอเศรษฐกจ สงคม การเมองและการปกครองของประเทศ


มการประเมนวาผลประโยชนทางทะเลทประเทศไทยพงไดรบในแตละปประมาณมลคาเบองตนไดไมนอยกวา 7.5 ลานลานบาท แตในความเปนจรงประเทศไทยสญเสยผลประโยชนอนพงจะไดรบไปเปนจานวนมาก ซงเปนผลมาจาก 1) ทรพยากรมอยอยางจากด มการใชประโยชนอยางไมยงยน สงผลใหเกดความเสอมโทรมและหมดไปของทรพยากรธรรมชาต ผเชยวชาญคาดวามลคาการสญเสยผลประโยชนทางทะเลในปจจบน เชน การสญเสยของสตวและพชทะเล เปนตน มมากกวาการใชหลายเทา 2) ขาดองคความรทมความจาเปนตอการบรหารจดการผลประโยชนทางทะเล เชน การบรหารจดการทรพยากรประมงในนานนาไทย การประมงนอกนานนาไทย การขนสงทางนาและการพาณชยนาว การวจยวทยาศาสตรทางทะเล เปนตน 3) กฎขอบงคบในระดบภมภาคหรอระดบโลกมการเปลยนแปลงไปโดยทประเทศไทยยงไมไดปรบเปลยนใหเทาทน 4) ประชาชนในพนทชายฝ งทะเลยงขาดโอกาสในการเขาถงการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลแบบบรณาการ และทสาคญคอ 5) ภาครฐขาดนโยบายและแผนยทธศาสตรในการจดการผลประโยชนทางทะเลในภาพรวม ซงทาใหการบรหารจดการทผานมาไมประสบความสาเรจ

ในหวงเวลา 10 ปขางหนา ผลประโยชนทางทะเลของประเทศไทยจะยงมมลคาเพมมากขน อยางไรกตาม ยงมภยคกคามทสงผลกระทบตอเสรภาพในการใชทะเลของประเทศไทยอยหลายประการ ทงจากภยทางทหาร และภยอนๆ โดยเฉพาะการกอการรายในทะเล การกระทาอนเปนโจรสลด และภยธรรมชาตตางๆ ทนบวนจะทวความรนแรงมากยงขน ดงนน ประเทศไทยจงจาเปนจะตองสรางนโยบายแหงชาตขนเพอเกอหนนการดาเนนงานตางๆ ในการปกปองและรกษาผลประโยชนแหงชาตทเกดจากการใชทะเลอยางเหมาะสม ทงนจะตองไดรบการสนบสนนและความรวมมอจากผทเกยวของทกภาคสวน ทงจากภาคประชาชนทวไปและภาครฐ โดยเฉพาะอยางยงในระดบสงอยางรฐบาลทมหนาทสาคญในการบรหารนาพาประเทศใหเจรญกาวหนาและดารงอยในประชาคมโลกไดอยางเตมภาคภม


เอกสาร “ผลประโยชนแหงชาตทางทะเล สถานการณ และ ขอเสนอ” ได

ประมวลสาระสาคญทเปนผลจากการดาเนนงานพรอมกน 3 ดาน คอ การจดทาขอมลและองคความรทางวชาการจากโครงการวจยเรองสถานการณปจจบนและแนวโนมในอนาคตของประเทศไทยกบการใชทะเลอยางยงยน การนาเสนอความตองการของสงคมและภาคประชาชน และเจตจานงทางการเมอง ผานการประชมเชงปฏบตการ เรอง “การขบเคลอนสงคม” และการทางานของคณะกรรมการรวมพลงขบเคลอนสงคมและคณะอนกรรมการขบเคลอนการจดทานโยบายระดบชาตเกยวกบผลประโยชนแหงชาตทางทะเล ทรวมกนในการขบเคลอนเพอผลกดนใหเกดการจดทานโยบายและยทธศาสตรระดบชาตในการจดการผลประโยชนทางทะเล

ทงนเพอใหประเทศไทยสามารถใชประโยชนจากทะเลซงเปนแหลงผลตทสาคญไดอยางคมคา พอเพยง และยงยนสบไป


1. ผลประโยชนแหงชาตทางทะเล ผลประโยชนแหงชาตทางทะเล หมายถง ผลประโยชนทประเทศไทยพงไดรบจากทะเลหรอเกยวเนองกบทะเลทงภายในนานนาไทยหรอนานนาอนๆ รวมถงชายฝ งทะเล เกาะ พนดนทองทะเลหรอใตพนดนทองทะเล หรออากาศเหนอทองทะเลดวย ทงนไมวากจกรรมใดในทกๆ ดาน เชน ทรพยากรธรรมชาต สงแวดลอมทางทะเล การขนสง การทองเทยว ความมนคง ความสงบเรยบรอย หรออนๆ โดยทมลคาผลประโยชนแหงชาตทางทะเล กนาจะหมายถงคณคาของผลประโยชนจากทะเลในทกมตทสามารถประเมนออกมาในรปตวเงน

1.1 อาณาเขตพนททางทะเล

อาณาเขตทางทะเลตามความหมายของอนสญญาสหประชาชาตวาดวยกฎหมายทะเล ค.ศ. 1982 ไดแก

1) นานนาภายใน (Internal Waters) หมายถง นานนาทงหมดทอยถดจากทะเลอาณาเขตเขามาทางผนแผนดน แมนา ลาคลอง ซงอยในอาณาเขตของประเทศ รฐชายฝ งมอานาจอธปไตยโดยสมบรณ

2) ทะเลอาณาเขต (Territorial Sea) หมายถง นานนาชายฝ งทะเลของประเทศซงวดจากเสนฐานปกต (แนวนาลงทตาสดตามชายฝ งหรอเกาะ) หรอเสนฐานตรง (เสนฐานทประเทศชายฝ งกาหนดขน) แลวแตกรณ มความกวางออกไปในทะเลไดไมเกน 12 ไมลทะเลจากเสนฐาน รฐชายฝ งมอานาจอธปไตยเหนออาณาเขตและขยายไปถงหวงอวกาศเหนอทะเลอาณาเขตจนถงพนดนใตทองทะเล และใตพนดนใตทองทะเลอาณาเขต

3) เขตตอเนอง (Contiguous Zone) หมายถง พนนาทะเลซงอยประชดกบทะเลอาณาเขตและอยตดตอจากทะเลอาณาเขตออกไปในทะเล ซงรฐชายฝ งจะมสทธทจะรกษาไวซงอานาจเดดขาดตามอนสญญาสหประชาชาตวาดวยกฎหมาย


ทะเล ค.ศ.1982 ใหรฐชายฝ งขยายเขตตอเนองออกไปไดไมเกน 24 ไมลทะเล รฐชายฝ งมอานาจควบคมตามทจาเปนเพอปองกนการละเมดเกยวกบการศลกากร รษฎากร การเขาเมองและการอนามยภายในอาณาเขตหรอภายในทะเลอาณาเขตโดยการลงโทษการละเมด

4) เขตเศรษฐกจจาเพาะ (Exclusive Economic Zone: EEZ) หมายถง นานนาสวนทตอออกไปจากทะเลอาณาเขต โดยวดออกไปจากเสนฐานไปเปนระยะไมเกน 200 ไมลทะเล รฐชายฝ งมสทธอธปไตยในสวนทเกยวกบการแสวงหาประโยชน อนรกษและจดการเกยวกบทรพยากรธรรมชาต ทงทมชวตและไมมชวตบนพนดนใตทองทะเลและใตพนดนใตทองทะเล และในหวงนาเหนอขนไป รวมทงการใชทะเลเพอประโยชนทางเศรษฐกจอนๆ กบมอานาจทางกฎหมายจาเพาะในการสรางเกาะเทยมสงกอสรางในทะเล การคนควาวจยวทยาศาสตรทางทะเล และการปองกนรกษาสภาวะแวดลอมทางธรรมชาตสาหรบบรเวณเกาะเทยมหรอสถานขดเจาะนามนในทะเล รฐชายฝ งมสทธกาหนดเขตปลอดภยรวมสงกอสรางตามความเหมาะสมทางภมศาสตร กวางสดไมเกนระยะ 500 เมตร

5) ไหลทวป (Continental Shelf) หมายถง พนดนทองทะเลและดนใตผวดนของบรเวณใตทะเล ซงขยายเลยทะเลอาณาเขตของรฐตลอดสวนตอออกไปตามธรรมชาตของดนแดนทางบกของตนจนถงรมนอกของขอบทวป หรอจนถงระยะ 200 ไมลทะเลจากเสนฐานซงใชวดความกวางของทะเลอาณาเขตในกรณทรมนอกของขอบทวปขยายไปถงระยะนน รฐชายฝ งมสทธอธปไตยเหนอทรพยากรธรรมชาตบนและใตไหลทว ไมวาจะเปนทรพยากรทมชวตหรอไมมชวต ทรพยากรธรรมชาตของไหลทวปประกอบดวยแรและทรพยากรไมมชวตอยางอนของพนดนทองทะเล และดนใตผวดน รวมทงอนทรยภาพมชวตซงจดอยในชนดพนธทอยตดท กลาวคอ อนทรยภาพซงในระยะทอาจจบไดนนไมเคลอนทไปบนหรอใตพนดนทองทะเล หรอไมสามารถเคลอนไหวไดเวนแตโดยการสมผสทางกายภาพอยเสมอกบพนดนทองทะเลหรอดนใตผวดน


6) ทะเลหลวงหรอนานนาสากล (High Seas) หมายถง ทกสวนของทะเลซงมไดรวมอยในเขตเศรษฐกจจาเพาะในทะเลอาณาเขตหรอในนานนาภายในของรฐ หรอในนานนาหมเกาะของรฐหมเกาะ และเปนเขตทจะไดรบการสงวนไวเพอความมงประสงคทางสนต ตลอดจนไมมรฐใดทอาจอางเอาสวนหนงสวนใดของทะเลหลวงมาอยในอธปไตยของตนได เสรภาพแหงทะเลหลวงใชไดภายใตเงอนไขของกฎหมายระหวางประเทศ อาทเชน เสรภาพในการเดนเรอ เสรภาพในการบน เสรภาพในการวางสายเคเบลและทอใตทะเล เสรภาพในการทาประมง เสรภาพในการสรางเกาะเทยม เสรภาพในการวจยทางวทยาศาสตร

อาณาเขตทางทะเลของประเทศไทยมกวา 350,000 ตารางกโลเมตร ประกอบดวย นานนาภายใน ทะเลอาณาเขต เขตตอเนอง เขตเศรษฐกจจาเพาะ และไหลทวป

ภาพท 1 อาณาเขตทางทะเลของประเทศไทย1

1 สานกงานเลขาธการศนยไทยอาสาปองกนชาตในทะเล. 2550. อาณาเขตทางทะเลของประเทศไทย. แหลงทมา : http://www.navy.mi.th/thaiasa/, 10 กนยายน 2550.


1) นานนาภายใน มอย 5 บรเวณ ดงน

อาวประวตศาสตร ไดแก พนทบรเวณอาวไทยรปตว ก. เหนอเสนฐานทกาหนดขอบเขตอาวประวตศาสตร ตามประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 76 ฉบบพเศษ ตอนท 91 วนท 26 กนยายน 2502 หนา 1

บรเวณท 1 ไดแก พนทบรเวณแหลมลง ถง หลกเขตแดนไทย-เขมร ตามประกาศสานกนายกรฐมนตรในราชกจจานเบกษา เลม 87 ตอนท 52 ฉบบพเศษ วนท 12 มถนายน 2513 หนา 4-7

บรเวณท 2 ไดแก พนทบรเวณตงแตแหลมใหญ ถงแหลมหนาถา ตามประกาศสานกนายกรฐมนตรในราชกจจานเบกษา เลม 87 ตอนท 52 ฉบบพเศษ วนท 12 มถนายน 2513

บรเวณท 3 ไดแก พนทบรเวณตงแต เกาะภเกต ถง พรมแดนไทย-มาเลเซย ตามประกาศสานกนายกรฐมนตรในราชกจจานเบกษา เลม 87 ตอนท 52 ฉบบพเศษ วนท 12 มถนายน 2513 และสวนทแกไขตามประกาศสานกนายกรฐมนตร เชอมเสนฐานตรงและนานนาภายใน ของประเทศไทย ฉบบท 2 พ.ศ. 2536 ในราชกจจานเบกษา เลม 110 ตอนท 18 วนท 18 กมภาพนธ 2536

บรเวณท 4 ไดแกพนทบรเวณตงแตเกาะกงออก ถง พรมแดนไทย-มาเลเซย ตามประกาศสานกนายกรฐมนตรในราชกจจานเบกษา เลม 109 ตอนท 89 วนท 19 สงหาคม 2535 หนา 1

2) ทะเลอาณาเขต ไดแก พนทซงอยภายในระยะ 12 ไมลทะเล จากเสนฐานตรง และเสนฐานปกตตามทมพระบรมราชโองการประกาศความกวางของทะเลอาณาเขตของประเทศไทย (ราชกจจานเบกษา เลม 83 ตอนท 92 วนท 18 ตลาคม 2509)

3) เขตตอเนอง ไดแก พนททอยถดจากทะเลอาณาเขตออกไปจนถงระยะ 24 ไมลทะเล จากเสนฐานตรง ตามทมพระบรมราชโองการประกาศเขตตอเนองของ


ราชอาณาจกรไทย เมอ วนท 14 สงหาคม 2538 (ราชกจจานเบกษา เลม 112 ตอนท 69 วนท 29 สงหาคม 2538 หนา 1)

4) เขตเศรษฐกจจาเพาะ ไดแกพนทซงเปนสวนของมวลนาลงไปจนถงผวดนกนทะเล และใตผวดน ซงอยถดจากทะเลอาณาเขตออกไป ราชอาณาจกรไทยไดประกาศเขตเศรษฐกจจาเพาะเมอ พ.ศ. 2524 โดยประกาศเขตเศรษฐกจจาเพาะออกไปเปนระยะ 200 ไมลทะเล จากเสนฐานตรง และเสนฐานปกต ในสวนทเขตเศรษฐกจจาเพาะอยประชดหรอตรงขามกนกบเขตเศรษฐกจจาเพาะกบรฐชายฝ งอนๆ รฐบาลแหงราชอาณาจกรไทยพรอมทจะเจรจา เพอกาหนดเขตระหวางกนตอไป (ตามราชกจจานเบกษา เลม 98 ตอนท 30 วนท 25 กมภาพนธ 2524 หนา 9) ตอมาราชอาณาจกรไทยไดประกาศเขตเศรษฐกจจาเพาะของราชอาณาจกรไทย สวนทประชดกบมาเลเซย โดยประกาศเขตตามพกดภมศาสตร จานวน 8 จด (ราชกจจานเบกษา เลม 105 ตอนท 27 วนท 18 กมภาพนธ 2531 หนา 51,52) และไดประกาศเขตเศรษฐกจจาเพาะดานทะเลอนดามน โดยประกาศขอบเขตตามพกดภมศาสตร จานวน 27 จด (ราชกจจานเบกษาเลมท 105 ตอนท 120 วนท 26 กรกฎาคม 2531 หนา 231-233)

5) เขตไหลทวป ไดแกพนดนกนทะเล และใตผวดน ราชอาณาจกรไทยมประกาศกาหนดเขตไหลทวปของประเทศไทยดานอาวไทยเมอ พ.ศ. 2516 ซงอยในขอบเขตของเสนทลากเชอมตอตามคาพกดภมศาสตรเรมตงแตจดหมายเลข 1 ถง 18 ตามราชกจจานเบกษา เลม 90 ตอนท 60 วนท 1 มถนายน 2516 หนา 1-2 ตอมาไดมการเจรจาเขตไหลทวปทซอนทบกบสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม และไดกาหนดเขตไหลทวประหวางราชอาณาจกรไทยกบสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม ตามเสน CK โดยไดแลกเปลยนสตยาบนสารระหวางประเทศ เมอ 27 กมภาพนธ 2541

การใชทะเลไมไดจากดอยเฉพาะอาณาเขตทางทะเลของไทยเทานน แตสามารถใชทะเลไปถงเขตนานนาของประเทศเพอนบาน ทะเลหลวงหรอนานนาสากล หรอแมแตเขตทางทะเลของประเทศอนๆ ทสามารถทาความตกลงกนได


ดงนน พนททางทะเลทจะสรางผลประโยชนแหงชาตมนยทกวางขวางมากกวาพนททางบก

1.2 มลคาผลประโยชนแหงชาตทางทะเล แนวคดของการประเมนมลคาผลประโยชนทางทะเลสามารถประเมนไดจาก

มลคาโดยรวมทางเศรษฐศาสตรของทรพยากรโดยทวไป หรอจากมลคาทรพยากรทางทะเล

1) แนวคดมลคาโดยรวมทางเศรษฐศาสตรของทรพยากรทวไป แยกเปน - มลคาจากการใช ไดแก มลคาการใชโดยตรง เชน รายไดจากการ

จบสตวนา รายไดจากการทองเทยว การลงทนในการบรณะทรพยากร เปนตน และมลคาการใชทางออม เชน ระบบนเวศทางทะเลซงเปนทวางไข เลยงตวออน เปนทอยอาศยและเจรญเตบโตของทรพยากรสตวและพชในหวงโซอาหาร เปนตน

- มลคาจากการมไดใช ไดแก มลคาการคงอย และมลคาเผอลกหลาน

2) แนวคดมลคาทรพยากรทางทะเล เปนการดดแปลงจากแนวคดมลคาทางเศรษฐศาสตรโดยรวมของทรพยากรทวไป โดยแยกมลคาทรพยากรออกเปนมลคาการใชประโยชนทงการใชประโยชนทางตรงและทางออม มลคาไมไดใชประโยชน และมลคาเผอการใชในอนาคต

การศกษาในครงนไดประเมนผลประโยชนทางทะเลเปน 3 สวน คอ มลคาทรพยากรทางทะเลและชายฝ ง มลคาของกจกรรมการใชทะเล และมลคาผลกระทบจากกจกรรมการใชทะเล โดยในสวนของมลคาทรพยากรทางทะเลจะนามาจากงานวจยทมการศกษาไวแลวเปนหลก สวนมลคาทรพยากรในสวนทยงไมพบวามการวจยจะใชการประเมนโดยใชมลคาทรพยากรทผอนประเมนไวแลวจากสถานทอนมาปรบคาตามความแตกตางของสภาพแวดลอมหรอสภาพทางสงคม เรยกวาวธ Benefit Transfer Approach เพอใหไดมลคาทรพยากรโดยรวมของประเทศทงหมด เปนการประมาณการโดยคราวถงผลประโยชนแหงชาตทางทะเลในสวนของ


ทรพยากร อยางไรกตามตวเลขมลคาการใชทรพยากรทางทะเลทแทจรงและครบถวนถกตองจะตองมการศกษาวจยและประเมนโดยละเอยดตอไป

มลคาผลประโยชนแหงชาตทางทะเล2

หนวย: ลานบาท % หมายเหต 1. มลคาจากทรพยากรทางทะเลและชายฝง

1.1 ทรพยากรมชวต 1.2 ทรพยากรไมมชวต

234,608.85 499,069.12

3.15 6.71

เปนมลคาท รวบรวมไดเทาทมการประเมนโดยการศกษาวจย ยงไมใชมลคาท แทจรงทงหมด

2. มลคาจากกจกรรมการใชทะเล 2.1 พาณชยนาว 2.2 อตสาหกรรมตอเนองตางๆ 2.3 การทองเทยว 2.4 อนๆ

6,120,901.00

341,061.30 197,390.30

49,786.60

82.24 4.58 2.65 0.67

รวมมลคาผลประโยชนแหงชาตทางทะเล 7,442,817.17 100

3. มลคาผลกระทบจากกจกรรมการใชทะเล 3.1 การกดเซาะ 3.2 นามนรวไหล 3.3 สนาม

4,657.00 1,919.11

85,084.17

รวม 91,660.28

1) มลคาจากทรพยากรทางทะเลและชายฝ ง

จากการรวบรวมขอมลทตยภมทเกยวของกบการประเมนมลคาทรพยากรทางทะเลและชายฝ ง พบวา ทรพยากรทางทะเลของประเทศไทยในสวนทมชวตมมลคาประมาณ 0.23 ลานลานบาท และทรพยากรไมมชวตมมลคาประมาณ 0.50 ลานลานบาท รวมทงสน 0.73 ลานลานบาท

2 รายละเอยดการจาแนกมลคาผลประโยชนแหงชาตทางทะเล ดไดจากรายงานการศกษาวจยฉบบสมบรณ


2) มลคาจากกจกรรมการใชทะเล

กจกรรมการใชทะเลของคนไทยสามารถสรางมลคาไดถง 6.7 ลานลานบาท จากการคดมลคาของผลผลตหรอบรการทเกดจากกจกรรมนนๆ ซงสวนใหญเปนมลคาราคาตลาดโดยตรง อาจเรยกไดวามลคาผลประโยชนแหงชาตทางทะเลจากกจกรรมการใชทะเลนจดเปนมลคาในสวนของการใชประโยชนทงหมด ซงราคาของสนคาและบรการทเกดขนสวนใหญมกจะยงไมไดคดรวมไปถงตนทนทางสงแวดลอม

มลคาของผลประโยชนทเกดจากกจกรรมการใชทะเลในการศกษาครงนคดเปนประมาณ 90 เปอรเซนตของมลคาผลประโยชนทางทะเลทงหมด กจกรรมททาใหเกดมลคามากทสดคอ การขนสงทางทะเล ซงมมลคาการคาระหวางประเทศทางทะเลรวมขาเขาและขาออกในป 2548 สงถง 6.12 ลานลานบาท จากปรมาณการขนสงทางทะเลเขา-ออกผานประเทศไทยจานวน 183,527 พนตน โดยมลคาการคาระหวางประเทศนเปนขอมลจากกระทรวงคมนาคม3 ซงรวมมลคาของคาบรการทาเรอ คาระวางการขนสง และมลคาอนๆ ทเกยวของกบการขนสงทางทะเลไวดวยแลว และจากการรวบรวมเอกสารงานวจยในการศกษาครงน ยงไมพบวามการวจยเรอง คาระวางการขนสงทางทะเลไวอยางชดเจน ทงนอาจเนองจากขนาดของการขนสงทางทะเล (ขนาดของเรอ) มหลายระดบ และมสนคาหลายประเภทททาการขนสง แตละขนาดและแตละประเภทสนคากจะมคาใชจายในการขนสงทางทะเลแตกตางกนอยางมาก เปนการยากทจะทาการศกษารวมรวมใหไดขอสรปทงหมด จงยงไมมใครทาการศกษาอยางชดเจน

อยางไรกตาม จากเอกสารรายงานการประชมสมมนาเรอง “บทบาทของทะเลในการฝาวกฤตเศรษฐกจไทย” 4 ของโครงการกฎหมายทะเลแหงเอเซยอาคเนย (SEAPOL) ทจดขนเมอป 2542 มการพดในหวขอเรอง “ศกยภาพของ 3 กระทรวงคมนาคม. 2550. บรการสถตคมนาคม. ขอมลดานการขนสง. แหลงทมา: http://www.news.mot.go.th, 2 กรกฎาคม 2550. 4 โครงการกฎหมายทะเลแหงเอเชยอาคเนย (SEAPOL). 2542. บทบาทของทะเลในการฝาวกฤตเศรษฐกจไทย. เอกสารประกอบการสมมนาวนท 12 พฤษภาคม 2542 ณ หองแกรนดบอลรม โรงแรมแมนา, กรงเทพฯ.


พาณชยนาวตอเศรษฐกจไทย” โดยคณสารน สกลรตนะ ไดกลาวไววา การคดอตราคาระวางจะประมาณท 10 เปอรเซนตของมลคาการคา ซงถาคดคาระวางตามนจะพบวาในป 2548 มมลคาจากคาระวางการขนสงทางทะเลประมาณ 0.61 ลานลานบาท นอกจากนยงระบวา ในการขนสงทางทะเลนประเทศไทยมสวนอยประมาณ 11 เปอรเซนต แตถาคดเปนมลคาสนคาจะประมาณ 8 เปอรเซนต แสดงใหเหนวามลคาทไดจากการขนสงทางทะเลเหลานตกอยกบคนไทยนอยมาก

3) มลคาผลกระทบจากกจกรรมการใชทะเล

โดยทวไปแลวตามแนวคดทางเศรษฐศาสตรโดยรวมมวธการคดทนาเอามลคาการลงทนในเชงการปองกน การลงทนทดแทน และการเสยโอกาสไปคานวณเปนมลคาทรพยากรจากการใชประโยชนทางออมได สาหรบการศกษาในครงนไมไดนามลคาสวนนไปรวมเปนมลคาผลประโยชนแหงชาตทางทะเลเนองจากยงไมมความชดเจนเกยวกบการจาแนกประเภทและวธการคดมลคา อยางไรกตามมลคาผลกระทบจากการใชทะเลเทาทรวบรวมไดเทากบ 0.09 ลานลานบาท เกดจากการกดเซาะชายฝ ง การรวไหลของนามน และมลคาความเสยหายจากภยสนามในเหตการณสนามปลายป 2547 ตลอดความยาวชายฝ งอนดามนของประเทศไทย

สรปโดยรวมแลว มลคาผลประโยชนแหงชาตทางทะเลจงมไมนอยกวา 7.4 ลานลานบาท และจากการศกษาในเบองตนพบวาผลประโยชนแหงชาตทางทะเลจากการใชทะเลไทยไมไดสรางผลประโยชนใหกบคนในชาตอยางเตมท มบางสวนถกสงไปอยในมอเจาของกจการทเปนชาวตางชาต แตสงทคนไทยไดรบอยางเตมเมดเตมหนวยคอ ผลกระทบทเกดกบสภาพแวดลอมทางทะเลและชายฝ ง เชน มลพษทางทะเลททาใหสงมชวตตาย ระบบนเวศปาชายเลน หญาทะเล ปะการง เสอมโทรม ชายฝ งถกกดเซาะ เปนตน


2. สถานการณการจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเล 2.1 สถานการณปจจบนของประเทศไทยกบการใชทะเล

ในชวงหลายสบปทผานมาประเทศไทยใหความสาคญการใชทะเลเพอการแสวงหาทรพยากรทมชวต การคมนาคมขนสงและการพาณชยนาวและการทองเทยว การสรางความมนคงของประเทศตลอดถงการปกปองผลประโยชนทางทะเล และเมอ 25 ปมานเองประเทศไทยเพงไดเรมการแสวงหาทรพยากรทไมมชวตในทะเลกลมทรพยากรปโตรเลยม สาหรบการแสวงหาขอมลและความรเทคโนโลยทเกยวของกบการใชทะเลนนประเทศไทยยงมความรและใชประโยชนไดนอยมาก

2.1.1 การแสวงหาทรพยากรทงทมชวตและไมมชวต 1) ทรพยากรทมชวต (ทรพยากรประมง และความหลากหลายทาง

ชวภาพและระบบนเวศทางทะเล) (1) ทรพยากรประมง

ประเทศไทยจดเปนประเทศทประสบความสาเรจในดานการพฒนาการประมงจนสามารถตดอนดบหนงในสบของโลกทมผลผลตสง และยงตดอนดบตนๆ ของผสงออกสนคาประมงมาตงแตป พ.ศ. 2535 โดยผลผลตมวลรวมในสาขาประมงมมลคา 98.9 พนลานบาท คดเปน 12 เปอรเซนตของผลผลตมวลรวมของภาคเกษตร หรอ 1.27 เปอรเซนตของผลผลตมวลรวมของประเทศ ผลผลตการประมงทะเลในป 2538-2547 มคาขนๆลงๆอยระหวาง 2.6-2.8 ลานตน ผลผลตการประมงสวนหนงนามาใชบรโภคเปนอาหารโปรตนทสาคญสาหรบคนในประเทศ และเปนภาคการผลตทสาคญในระบบเศรษฐกจของประเทศ

การทาการประมงของไทยมทงประมงชายฝ งหรอประมงพนบาน ประมงพาณชยในเขตเศรษฐกจจาเพาะ และประมงนอกนานนา

- สถานการณการทาประมงชายฝ ง ทเปนปญหาอยางชดเจน คอปญหาการทาการประมงเกนกาลงผลตเปนผลใหเกดความเสอมโทรมของทรพยากรชายฝ งทะเล ปญหาการแยงพนททาการประมง และปญหาความขดแยงในการใชเครองมอประมงตางชนดกน เปนสาเหตหลกของปญหาสงคมประมงชายฝ งมาก


ทสดในปจจบน ปญหาตางๆ สรางแรงกดดนตอชาวประมงใหทาการประมงมความพยายามทจะใชเครองมอทมประสทธภาพสงแตผดกฎหมายมากขนในการชวงชงทรพยากรทรอยหรอและมอยอยางจากด

- สถานการณการทาประมงในเขตเศรษฐกจจาเพาะ และประมงนอกนา ทเปนปญหาอยางชดเจน คอ ความไมเปนเอกภาพของผประกอบการประมงไทยในลกษณะตางคนตางไป และแยงกนเสนอผลประโยชนหรอยอมรบเงอนไขทประเทศเจาของทรพยากรกาหนด โดยไมคานงวาจะปฏบตตามไดหรอไม ทาใหกองเรอประมงไทยอยในฐานะผต งรบในการเจรจาตอรอง ปญหาการทาประมงแบบรวมทนกบประเทศทใหสมปทานการประมง และปญหาความเสยงในการลงทนเนองจากความไมแนนอนทางการเมองภายในประเทศและระหวางประเทศ เปนผลใหการพฒนาดานเทคโนโลย วธการทาประมง การพฒนาเรอ เครองมอ อปกรณทใชประกอบการเดนเรอและการทาประมงไมกาวหนาเทาทควร

ภาพท 2 ปรมาณและมลคาของการจบสตวนาเคมของประเทศไทยในป 2495-25475

5 กรมประมง. 2536-2547. สถตประมงแหงประเทศไทย. ศนยสารสนเทศกรมประมง กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ, กรงเทพฯ. และ กรมประมง. 2549. รายงานสถานการณทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เลมท 6 ประมง เอกสารสวนท 3 เลมท 6/6. โครงการ UNEP GEF Project on Reversing Environmental Trends in the South China Sea and Gulf of Thailand (UNEP GEF SCS), ศนยพฒนาประมงทะเลอาวไทยตอนกลาง, ชมพร..


ภาพท 3 ปรมาณการจบสตวนาเคมใน-นอกนานาไทย ประมาณการ ป 2538-25506

แนวโนมการทาการประมงของไทยคอ การทาการประมงทนาใน

นานนาสากล หรอทะเลหลวงเพมมากขน การสรางความตกลงกบประเทศทอยไกลออกไปมากยงขนเพอใหกองเรอประมงไทยสามารถเขาไปทาการประมงในนานนาเหลานนไดอยางถกกฎหมายในเขตเศรษฐกจจาเพาะ การพฒนาวธการทาประมงในลกษณะทเปนมตรกบสงแวดลอมและระบบนเวศมากยงขน รวมถงการเอาใจใสในสวสดภาพของแรงงานประมงในกองเรอใหดขนดวย และการทาการประมงควบคกบการอนรกษทรพยากรประมงใหเกดความสมดลระหวางกนสาหรบการทาประมงในนานนาไทย เนองจากถกจากดจากทรพยากรประมงทลดลงโดยเฉพาะในฝ งอาวไทย

ในสวนทเปนการเพาะเลยงสตวนาชายฝ งมแนวโนมของปรมาณผลผลตโดยรวมทเพมขนอยางตอเนองทกป และนาจะเปนผลผลตหลกของการสงออกสตวนาจากประเทศไทยไปสตลาดโลก เนองจากสามารถเลอกชนดสตวนาไดตามตองการ ซงจะทาใหชนดสตวนาทเพาะเลยงมความหลากหลาย นอกจากนระบบการเพาะเลยงเปนกระบวนการทสามารถตรวจสอบไดในทกขนตอน อยางไรก

6 กรมประมง. 2550. ปรมาณการจบสตวนาเคมทงหมดจากธรรมชาต ฝงอาวไทยและฝงอนดามน จาแนกเปนใน-นอกนานนา (ประมาณการป 2548-2550). ศนยสารสนเทศ กรมประมง, กรงเทพฯ. และกรมประมง, อางแลวเชงอรรถท 5.


ตามประเทศไทยควรมนโยบาย/ยทธศาสตรการเพาะเลยงสตวนาชนดตางๆ ทชดเจน เพอจะสามารถกาหนดและควบคมราคาของสตวนานนๆ ไดตามตองการ และสรางตราของสนคา (Brand Name) ใหกบประเทศไทย

(2) ความหลากหลายทางชวภาพและระบบนเวศ ทรพยากรธรรมชาตประเภทตางๆ ตลอดแนวชายฝ งทะเลของไทย

เชน ปาชายเลน แนวปะการง หญาทะเล ปาชายหาด เปนตน - ระบบนเวศปาชายเลน

ปาชายเลนของประเทศไทยนบเปนปาชายเลนทมความอดมสมบรณมากแหงหนงของโลก มพรรณไม 74 ชนด สตวเลยงลกดวยนม 35 ชนด สตวเลอยคลาน 25 ชนด ปลา 72 ชนด กง 15 ชนด ป 64 ชนด หอย 23 ชนด แมลง 35 ชนด สตวชนตาและพชจาพวกสาหรายอกจานวนมาก

คณคาของปาชายเลนดานเศรษฐกจ ไดแก ดานปาไม ดานประมง ดานการทองเทยว และคณคาดานสงแวดลอม อาจประเมนตวเลขมลคาโดยประมาณรวม 8,000 ลานบาทตอป

- ระบบนเวศแนวปะการง แนวปะการงในประเทศไทยมพนทรวมประมาณ 153 ตาราง

กโลเมตร กระจายตามชายฝ งทะเลอนดามน ชายฝ งอาวไทย ชายฝ งทะเลตะวนออก และชายฝ งทะเลตะวนตก ระบบนเวศปะการงถอวาเปนระบบนเวศหนงทมความสาคญและมคณคาสงทงในดานของระบบนเวศ ดานสงแวดลอมและดานเศรษฐกจ เนองจากนเวศแนวปะการงเปนแหลงทรพยากรทเปนฐานในการเสรมใหกบทรพยากรทางทะเลอนๆ ทนามาซงเมดเงนในดานตางๆ เชน การประมง การทองเทยว เปนตน


ภาพท 4 พนทและสภาพความสมบรณของแนวปะการงในประเทศไทย7

ตารางท 1 การประเมนมลคาการใชประโยชนของแนวปะการงในพนทอทยานแหงชาตทางทะเล8

อทยานแหงชาต มลคาการใชประโยชนของแนวปะการง (ลานบาท/ ป)

หมเกาะชาง 2,688 หาดในยาง 4,800 หมเกาะอางทอง 5,040 หมเกาะสมลน 5,580 หมเกาะสรนทร 6,123 หมเกาะลนตา 6,510 เกาะแหลมหญา-เกาะเสมด 7,200 หมเกาะพพ 19,895 หมเกาะตะรเตา 76,194

รวม 134,030

7 อมรพนธ กลปราณต. 2547. ประเมนมลคาความคงอย (Existence Value) ของความหลากหลายทางชวภาพของดอนหอยหลอด จงหวดสมทรสาคร. รายงานฉบบสมบรณโครงการจดลาดบความสาคญของปญหาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมป 2549. สถาบนวจยเพอการพฒนาประเทศไทย, กรงเทพฯ. 8 ปรบปรงและดดแปลงจาก Udonsak Seenprachawong. 2003. An Economic Analysis of Coral Reefs in the Andaman Sea of Thailand. Publication. Available Source: www.worldfishcenter.org/Pubs/coral_reef/pdf/section2-5.pdf, 4 September 2007.


สถานการณปจจบนของความหลากหลายทางชวภาพและระบบนเวศทกาลงประสบอยทกวนนคอ การลดลงทงคณภาพและปรมาณจากการใชประโยชนทงแบบเฉพาะเจาะจง และแบบรเทาไมถงการณ รวมทงการลดปรมาณจากผลกระทบของพบตภยตามธรรมชาตททวความรนแรงมากขนทกป ตวอยางเชน การลดลงของพนทปาชายเลนจากการกดเซาะชายฝ ง การลดลงของพนทหญาทะเลและพะยนจากผลกระทบของการทองเทยวและการทาการประมงทไมรบผดชอบ การลดลงของพนทแนวปะการงจากพบตภยสนาม เปนตน ผลกระทบเหลานแสดงใหเหนถงความจาเปนทจะตองมมาตรการอยางทนทวงทในการใช การฟนฟ การอนรกษ และการสรางใหมขนใหม เพอทประเทศไทยจะยงคงมทรพยากรทเปนความหลากหลายทางชวภาพไวใชไดอยางยงยน

2) ทรพยากรทไมมชวต ทรพยากรทไมมชวตนมความสาคญไมนอยในเชงของการใชตอประเทศ

ไทย โดยเฉพาะอยางยงทรพยากรใตผวดนพนทองทะเล ทเปนทรพยากรปโตรเลยม กรมเชอเพลงธรรมชาตไดรายงานแหลงปโตรเลยมทคนพบแลวในประเทศ (รวมพนทพฒนารวมไทย-มาเลเซย) ณ วนท 31 ธนวาคม 2549 มแหลงปโตรเลยมในทะเล 48 แหลง ปรมาณสารองทพสจนแลวทเปนกาซธรรมชาต 11.29 ลานลานลกบาศกฟต กาซธรรมชาตเหลว 265.23 ลานบารเรล และนามนดบ 149.59 ลานบารเรล

พนทพฒนาปโตรเลยมของไทยมในพนทอาวไทย พนทพฒนารวมไทย-มาเลเซย และพนททบซอนไทย-กมพชา

พนทพฒนาปโตรเลยมในอาวไทยม 22 สมปทาน 31 แปลงสารวจ เปนพนทประมาณ 112,445 ตารางกโลเมตร โดยแยกเปนพนทสารวจ 91,416 ตารางกโลเมตร พนทผลต 12,681 ตารางกโลเมตร และพนทสงวนในอาวไทย 8,348 ตารางกโลเมตร ปจจบนทาการผลตในแหลงนามนดบจสมน และแหลงนามนดบนางนวล


ภาพท 5 แผนทแสดงแหลงปโตรเลยมในประเทศไทย9

พนทพฒนารวมไทย-มาเลเซยเปนบรเวณทประเทศไทยและมาเลเซย

อางสทธเขตไหลทวปทบซอนในบรเวณอาวไทยตอนลาง ครอบคลมพนท 7,250 ตารางกโลเมตร รฐบาลไทยและรฐบาลมาเลเซยรวมกนจดตงองคกรรวมไทย-มาเลเซย ใหมฐานะเปนนตบคคล ในการสารวจและแสวงหาประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตทไมมชวต มแปลงสารวจ 3 แปลง ในป 2549 มรายไดจากการผลตปโตรเลยมทนาสงรฐบาลไทยประมาณ 2,930 ลานบาท

พนททบซอนไทย-กมพชาเปนบรเวณทประเทศไทยและกมพชาอางสทธในไหลทวปทบซอนกนบรเวณอาวไทยดานตะวนออก ประมาณ 25,923 ตาราง

9 กรมเชอเพลงธรรมชาต, อางแลวเชงอรรถท 124, หนา 22.


กโลเมตร และไดมบนทกความเขาใจระหวางรฐบาลมเจตนารมณวาใหทงสองฝายเรงรดการเจรจาทจะดาเนนการจดทาความตกลงสาหรบการพฒนารวมทรพยากรปโตรเลยมในพนทกาหนดใหพฒนารวม และตกลงแบงเขตทางทะเลซงสามารถยอมรบไดรวมกนในพนททกาหนดใหมการแบงเขต โดยใหดาเนนการไปพรอมกนในลกษณะไมแบงแยก ซงมคณะกรรมการรวมดานเทคนคไทย-กมพชาเปนผรบผดชอบในการกาหนดเงอนไขทตกลงรวมกนของสนธสญญาการพฒนารวม รวมถงพนฐานซงยอมรบรวมกนในการแบงปนคาใชจายและผลประโยชนของการแสวงหาประโยชนจากทรพยากรปโตรเลยมในพนทพฒนารวม และการแบงเขตทะเลอาณาเขต ไหลทวป และเขตเศรษฐกจจาเพาะระหวางเขตทแตละฝายอางสทธอยในพนททตองแบงเขตตามหลกกฎหมายระหวางประเทศซงใชบงคบ ปจจบนม 4 สมปทาน 9 แปลงสารวจ

ภาพท 6 แผนทแสดงพนททบซอนไทย-กมพชา10

อนง ทรพยากรไมมชวตในทะเลไมไดมแคกลมปโตรเลยมเทานน ยงม

ทรพยากรไมมชวตกลมอนๆ ทสามารถนาขนมาใชประโยชนไดอกมากมาย เชน

10 กรมเชอเพลงธรมชาต. 2550. รายงานประจาป 2549. กรมเชอเพลงธรรมชาต, กระทรวงพลงงาน.


กลมทรพยากรจากนาทะเล กลมแรธาตบรเวณพนดนทองทะเล และกลมทรพยากรในทะเลลก เชน กอนแมงกานส (manganese nodules) เปนตน กลมทรพยากรเหลานจาเปนตองมการศกษาวจยและพฒนาดวยเทคโนโลยระดบสงอกมาก แตกนาจะมความเปนไปได ซงจะทาใหเกดทางเลอกทหลากหลายสาหรบการใชประโยชนในอนาคตมากยงขน

2.1.2 การคมนาคมขนสงและการพาณชยนาว และการทองเทยว

1) การคมนาคมขนสงและการพาณชยนาว มาตรา 4 ในพระราชบญญตสงเสรมการพาณชยนาว พ.ศ. 2521 ไดให

ความหมายวา การพาณชยนาว หมายความวา การขนสงทางทะเล การประกนภยทางทะเล การเดนเรอ กจการอเรอและกจการทาเรอ และหมายความรวมถงกจการอยางอนทเกยวเนองโดยตรงหรอเปนสวนประกอบกบกจการดงกลาวตามทกาหนดในกฎกระทรวง

การคาทางทะเลของไทยเตบโตอยางตอเนองโดยปรมาณการขนสงทางทะเลมสดสวนถงรอยละ 95 ของปรมาณการคาระหวางประเทศ และเพมขนเชนเดยวกบมลคาการคาทางทะเล ซงเพมขนอยางตอเนองจาก 346,315 ลานบาทในป 2525 เปน 6,120,901 ลานบาทในป 2548 ซงเปนผลประโยชนจากกจกรรมการพาณชยนาว เชน คาขนสงทางทะเล คาระวางเรอ คาประกนภยทางทะเล เปนตน หรอกวา 80 เปอรเซนตของผลประโยชนทางทะเล อาจกลาวไดวาพาณชยนาวของไทยประสบความสาเรจ แตเมอพจารณาใหลกลงไปถงผลประโยชนทคนไทยพงไดรบนบวานอยมาก กลาวคอ


0

1,000,000

2,000,000

3,000,000

4,000,000

5,000,000

6,000,000

7,000,000

8,000,000

9,000,000

10,000,000

2525

2526

2527

2528

2529

2530

2531

2532

2533

2534

2535

2536

2537

2538

2539

2540

2541

2542

2543

2544

2545

2546

2547

2548

บาท

ทางทะเล

การขนสงอน

รวมทงสน

ภาพท 7 มลคาการคาระหวางประเทศ จาแนกตามรปแบบการขนสง ป 2525 – 254811

- เมอพจารณาจากระวางบรรทกของกองเรอเดนสมทรทขนสงสนคาทางทะเลของไทย พบวาตงแตป 2537-2544 กองเรอไทยมสดสวนในการขนสงสนคาระหวางประเทศโดยเฉลยเพยงรอยละ 2.8 ในขณะทกองเรอตางประเทศมสดสวนในการขนสงสนคาโดยเฉลยถงรอยละ 97.2 ซงหมายความวายงปรมาณการคาทางทะเลของไทยเพมสงขน กองเรอไทยกลบมสดสวนในการขนสงสนคานอยลง ทงนเพราะในรอบ 20 ปทผานมากองเรอไทยไมไดมขนาดและจานวนเพมขน

11 กระทรวงคมนาคม. 2550. สถตการขนสงป 2534, 2540. กระทรวงคมนาคม, กรงเทพฯ. และ กระทรวงคมนาคม. 2550. การขนสงสนคาระหวางประเทศ. แหลงทมา : http://porta.mot.go.th, 4 กนยายน 2550.


-

20,000,000

40,000,000

60,000,000

80,000,000

100,000,000

120,000,000

2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544

DWT เรอไทย

เรอตางชาต

รวม

ภาพท 8 กองเรอเดนสมทรทขนสงสนคาระหวางประเทศของไทย จาแนกตามประเภทกองเรอ12

- เมอพจารณาจากคาขนสง ผประกอบการไทยมสวนแบงในคาขนสงนอยมากทงนเพราะขอตกลง INCOTERM13 ทผประกอบการนาเขา-สงออกของไทยนยมใชคอ FOB (Free on Board) และ CIF (Cost Insurance and Freight) เปนขอตกลงทมเงอนไขกระทบตอผประกอบการขนสงทางทะเลของเรอไทยและประกนภย ทงนเพราะไมวาผซอตามขอตกลง FOB หรอผขายตามขอตกลง CIF ซงอยในตางประเทศเปนผมอานาจตดสนใจในการเลอกผขนสงและบรษทประกนภย โดยสวนใหญกจะเลอกผประกอบการในประเทศของตน ซงหมายความวาผประกอบการขนสงของไทยและประกนภยมโอกาสไดรบผลประโยชนจากการคาทางทะเลของไทยนอยมาก อาจกลาวไดวาปญหาดงกลาวมผลตอสดสวนการขนสงสนคาของเรอไทย ในขณะเดยวกน เพราะกองเรอไทยมขนาดเลกไมเพยงพอกบ

12 คณะกรรมการสงเสรมการพาณชยนาว. 2537-2544. สารสนเทศพาณชยนาว ป 2537–2544. สานกงานคณะกรรมการสงเสรมการพาณชยนาว กรงเทพฯ. 13 เปนขอกาหนดในการสงมอบสนคา (Term Of Shipment) ระหวางผซอกบผขายทเปนสากล ซงกาหนดขนโดยสภาหอการคานานาชาต (International Chamber of Commerce) เพอใหคคาทงผซอและผขายทราบถงขอบเขตความรบผดชอบภาระคาใชจาย และความเสยงตางๆ โดยชวยใหทงสองฝายทมความแตกตางทางวฒนธรรมมความเขาใจตรงกน


ปรมาณการขนสงทเพมขนอยางตอเนองและรวดเรว จงทาใหการขนสงและการประกนภยทางทะเลอยในมอผประกอบการชาวตางประเทศเปนสวนใหญ

- ทาเรอตลอดชายฝ งของไทยมจานวนถง 443 ทาแตกลบไมมหนวยงานกลางถาวรททาหนาทในการกาหนดนโยบาย วางแผน ควบคม และดแล ทาเรอทงหมด สงผลใหทาเรออยในความดแลของหนวยงานตางๆ กนไป ซงสวนใหญขาดความรความชานาญเรองทาเรอ ทาเรอเอกชนขาดหนวยงานใหการดแลและสนบสนน รวมถงบางพนทขาดผประกอบการโดยสนเชง ขาดสงอานวยความสะดวกพนฐานทางบกโดยเฉพาะอยางยงโครงขายคมนาคมทเชอมตอพนทแนวหลงกบทาเรอเอกชน ขาดสงอานวยความสะดวกพนฐานทางนาซงมความสาคญตอการเดนเรอ

- กจกรรมอเรอ ซงเปนอกกจกรรมหนงซงรายไดเกดจากผลประโยชนทางทะเล เมอพจารณาจากมลคาในแตละป อตสาหกรรมตอเรอและซอมเรออาจจะไมมนยสาคญตอเศรษฐกจไทย กลาวคอ คดเปนรอยละ 0.048 ของผลผลตมวลรวมของภาคอตสาหกรรม แตเปนกจการทสนบสนนกองเรอไทย และเปนกจกรรมทกอใหเกดการจางงาน และอตสาหกรรมเกยวเนองมากมาย แตอตสาหกรรมเรอของไทยไดรบการสงเสรมจากรฐบาลนอยมาก ทาใหมขดความสามารถทจากด กลาวคอ มขดความสามารถตอเรอไดขนาดเลกกวา 500 ตนกรอสเทานน และไมสามารถแขงกบตลาดโลกได


ตารางท 2 รายไดอตสาหกรรมตอเรอ/ซอมเรอเปรยบเทยบกบมลคาการคาทางทะเลป 2545 – 2549 14

หนวย : ลานบาท ป มลคาการคาทางทะเล รายไดอตสาหกรรมตอเรอ/ซอมเรอ สดสวน (1) (2)

2545 3,686,461 2,935 0.080% 2546 4,192,588 4,024 0.096% 2547 5,117,800 4,533 0.089% 2548 6,120,901 5,767 0.094%

2) การทองเทยวและนนทนาการ พนทบรเวณชายฝ งทะเลของไทยมทรพยากรการทองเทยวสรางรายได

เขาประเทศเปนจานวนมาก กจกรรมการทองเทยวทางทะเล เชน กจกรรมดานา กจกรรมการเดนใตทะเล กจกรรมผกผอนชายหาด การชมหมบานชาวประมงและชาวเล กจกรรมการแลนเรอ กจกรรมการเดนศกษาเสนทางศกษาทางธรรมชาต การดนก การปน/ไตภเขา กจกรรมตงแคมป การเดนปา กจกรรมศกษาทองฟาและดาราศาสตร การชมทวทศน การเลนกฬาทางนา การตกปลา การศกษาทางประวตศาสตรและโบราณคด ฯลฯ เปนตน

ในแตละปประเทศไทยสามารถรองรบจานวนนกทองเทยวไดเปนจานวนมาก ทงนกทองเทยวทเดนทางมาจากตางประเทศ และนกทองเทยวชาวไทยเอง เกดเปนรายไดเขาสประเทศ และกอเกดการหมนเวยนเงนตราภายในประเทศ เนองจากความสวยงามของทะเลไทยเปนทยอมรบไปทวโลก อกทงกอใหเกดอาชพแกประชาชนในพนทเปนจานวนมาก

14 Transport Statistics 1991,1997. และ การขนสงสนคาระหวางประเทศ. [สายตรง].กระทรงคมนาคม. แหลงทมา :

http://porta.mot.go.th [4 กนยายน 2550] และ ขอมลโรงงานแบงตามประเภทอตสาหกรรม. [สายตรง]. กรมโรงงาน

อตสาหกรรม แหลงทมา : www.diw.go.th. ตรวจคนขอมลงบการเงน. [สายตรง]. กรมพฒนาธรกจการคา

แหลงทมา : http://www.dbd.go.th. [19 - 26 กนยนยน 2550].และสมาคมตอเรอและซอมเรอไทย


อยางไรกตามความเสอมโทรมของแหลงทองเทยวทางทะเลกาลงเปนปญหาเนองจาก 1)ประชาชนขาดความสนใจ และขาดการมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรธรรมชาต และมทศนคตเชงลบตอการประกาศเขตอนรกษ 2) ขาดประสทธภาพในการบรหารจดการ มงบประมาณไมเพยงพอ 3) ขาดแคลนบคลากรทมความรความสามารถอยางเพยงพอตอการบรหารจดการพนท 4) กฎระเบยบทเกยวของยงไมมประสทธภาพเพยงพอตอการบรหารจดการพนททางทะเลและชายฝ ง 5) ขาดประสทธภาพในการอนรกษและใชประโยชนจากทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน 6) ขาดองคความรทมความจาเปนตอการบรหารจดการพนท และ 7) นกทองเทยวและประชาชนทวไปขาดทกษะ และความรความตระหนกในการอนรกษ และการใชทรพยากรธรรมชาตอยางยงยน

2.1.3 การสรางความมนคงของประเทศตลอดถงการปกปองผลประโยชนทาง

ทะเล ทะเลเปนแหลงกอเกดถงรายไดและความเจรญรงเรองของประเทศ

อยางมหาศาล การทจะทาใหสามารถแสวงประโยชนจากทะเลใหไดอยางเตมทนน จาเปนจะตองมการเสรมสรางกาลงอานาจของชาตทเรยกวา สมททานภาพ ใหอยในระดบทสามารถแขงขนกบประเทศอน ๆ ได โดยจะตองมการพฒนาทงในสวนขององคประกอบทเสรมสรางความมงคง คอ กาลงอานาจทางทะเล และ องคประกอบทเปนสวนปองกนกาลงอานาจทางทะเลดงกลาว คอ กาลงทางเรอ ทงน รฐบาลหรอผมหนาทในการกาหนดนโยบายดานกจกรรมทางทะเลของชาต จะตองดาเนนการอยางสมดลยระหวางปจจยตาง ๆ ทเกยวของ โดยไมละเลยดานใดดานหนง

ในอนาคตผลประโยชนทางทะเลของประเทศไทยจะยงมมลคาเพมมากขน ในขณะเดยวกนกยงมภยคกคามทสงผลกระทบตอเสรภาพในการใชทะเลของประเทศไทยอยหลายประการ ทงจากภยทางทหาร และภยอนๆ โดยเฉพาะการกอการรายในทะเล การกระทาอนเปนโจรสลด และ ภยธรรมชาตตางๆ ทนบวนจะทวความรนแรงมากยงขน ดงนน การพฒนาและเพมขดความสามารถใหกบหนวยงาน


ทมความรบผดชอบดานการรกษาความมนคงทางทะเล เพอใหสามารถคมครองและรกษาผลประโยชนของชาตทางทะเลไวไดอยางมประสทธภาพ จงเปนสงทจาเปนจะตองดาเนนการใหเกดผลอยางเปนรปธรรม อนจะทาใหสมททานภาพของประเทศไทยสามารถตอบสนองตอวตถประสงคทกาหนดไวไดอยางแทจรง ซงจะตองไดรบการสนบสนนและความรวมมอจากผทเกยวของทกฝาย ทงรฐบาลและหนวยงานระดบสง หนวยปฏบตทมภารกจเกยวของโดยตรงกบการแสวงประโยชนและรกษาความมนคงในทะเล หนวยงานสนบสนน และประชาชนทวไป

2.2 สงแวดลอมทางทะเล

ปญหาสงแวดลอมจากกจกรรมการใชทะเล ไดแก ปญหาการรวไหลของนามน การกดเซาะชายฝ ง ปรากฏการณนาทะเลเปลยนส การเปลยนแปลงของระดบนาทะเลเนองจากสภาวะโลกรอน เปนตน ปญหาเหลานสงผลกระทบตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมทางทะเล กลาวคอทาใหสงแวดลอมทางทะเลเสอมโทรมลง เชน เกดมลภาวะหรอมลพษในทะเล คณภาพนาเสอมโทรมลง ความงดงามของทศนยภาพของทะเลลดนอยลง เปนตน และยงกอใหเกดการสญสนของทรพยากรธรรมชาตทมชวต เชน สงมชวตใกลสญพนธและสตวสงวนไวเพอความยงยนในอนาคต ไดแก พะยน ฉลาม หอยเมอเสอ เปนตน

รายงานสถานการณคณภาพสงแวดลอมชายฝ งและทะเล ป 2548-254915 ชใหเหนวา คณภาพนาในบรเวณอาวไทยตอนในอยในสภาพเสอมโทรมมาก โดยเฉพาะบรเวณปากแมนาบางปะกง แมกลอง ทาจน และแมนาเจาพระยา ซงจะพบปญหากลมแบคทเรยคอนขางสงและปรมาณออกซเจนทละลายนาอยในระดบทตากวาเกณฑมาตรฐานคณภาพนาทะเลและชายฝ ง สวนปรมาณรวมของโพลไซคลกอะโรมาตกไฮโดรคารบอน (PAHs)16 ทตรวจพบในนาทะเลสวนใหญยงคงมคา

15 กรมควบคมมลพษ. 2549. รายงานสถานการณมลพษของประเทศไทย 2549. กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยกรและสงแวดลอม, กรงเทพฯ. 16 Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAHs) เปนกลมของสารเคมทมมากกวา 100 ชนด เกดจากปฏกรยาการเผาไหมของไขมนในอาหาร หรอสารอนทรย มกพบในเขมา ควน ถานหน ยาอบไมเพอฆาเชอ ยางราดถนน ควนรถ


ตากวาขดจากดการตรวจวด ซงมคาระหวาง 0.01-0.5 ไมโครกรมตอลตร คณภาพดนตะกอนพบวามปรมาณโลหะหนกบางชนด เชน ปรอทและตะกว เปนตน ทมคาเกนมาตรฐานแตยงไมมความเปนพษตอสงมชวตใดๆ ในทะเล พบโลหะหนกทมคาเกนมาตรฐานทอาจจะมความเปนพษตอสงมชวตในทะเล คอ สงกะสและตะกว ซงพบในบรเวณปากแมนาทาจนและปากนาเจาพระยา อยางไรกตาม บรเวณอาวไทยตอนในมปากแมนาทสาคญ 4 สาย ทสาคญไหลมาตอนเหนอและตอนกลางของประเทศ จงเปนแหลงรองรบนาจดทมของเสยและสารพษปะปนมาจากตนนา กลาวไดวาบรเวณนเปนจดวกฤตเกยวกบคณภาพสงแวดลอมเพราะโดยตลอดเสนทางนาจะมกจกรรมตางๆ ตลอดสองฝ งลานา เชน แหลงชมชน ตวเมอง อตสาหกรรม ทาเทยบเรอสนคา พนทเกษตรกรรม และพนทเพาะเลยงสตวนา เปนตน ถาของเสยและสารพษนจะไหลลงสแมนากจะเปนมลพษตอนาทะเลและดนตะกอนดวย17

บรเวณอาวไทยฝ งตะวนออกเปนแหลงทองเทยวทางทะเลซงเปนทนยม เนองจากมชายหาดและเกาะตางๆ ทมทศนยภาพสวยงาม นอกจากนยงมแหลงนคมอตสาหกรรมทสาคญ เชน นคมอตสาหกรรมมาบตาพด จงหวดระยอง นคมอตสาหกรรมแหลมฉบง จงหวดชลบร และมทาเทยบเรอขนสงสนคาและคลงนามนขนาดใหญ รวมทงยงมแหลงเพาะเลยงสตวนาชายฝ งอกมากมายซงมวธการเลยงทแตกตางกนออกไป ทาใหสวนคณภาพนาเสอมโทรม ซงจะพบในบรเวณทมแหลงกจกรรมหนาแนน แตมบางบรเวณทคณภาพนาอยในเกณฑดนนพบในบรเวณสถานททองเทยวทมชายหาดและแนวปะการงสมบณ คณภาพดนตะกอนชายฝ งบรเวณนมปรมาณโลหะหนกบางชนดทมคาเกนมาตรฐานแตยงไมมความเปนพษตอสงมชวต คอ ทองแดง สารหน และตะกว นอกจากนยงพบปรมาณสงกะสและตะกวทมคาเกนมาตรฐานทอาจจะมความเปนพษตอสงมชวตในทะเลโดยจะพบในบรเวณนคมอตสาหกรรมมาบตาพด และแหลมฉบง จงหวดระยอง ในบรเวณนยงโลหะหนก

ควนจากการเผาไม และควนบหร สาร PAHs สามารถจบกบอนภาคของฝนละอองและแพรกระจายส ดน นา และอากาศได รวมถงสามารถทาปฏกรยากบไนเตรทในอาหาร ทาใหเกดเปนสารพษตอสงมชวตได

17 กรมควบคมมลพษ. 2548. สรปสถานการณมลพษของประเทศไทยป 2548. กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม, กรงเทพฯ.


จาพวกแคดเมยม และปรอทในเนอเยอของสตวทะเล ไดแก หอยแมลงภ และป และสาร PAHs ไดในชวงฤดฝน อยางไรกตาม บรเวณอาวไทยฝ งตะวนออกนกเปนจดวกฤตทเกดความเสอมโทรมของคณภาพนาชายฝ งไดบอย เนองจากกจกรรมในบรเวณนคอนขางรนแรงและหนาแนน จงเปนพนทเสยงตอการเกดมลพษทางทะเลไดงาย

บรเวณอาวไทยฝ งตะวนตกมคณภาพนาอยในเกณฑด แตมอยบางบรเวณทมความเสอมโทรมโดยเฉพาะบรเวณปากแมนาทมแหลงทตงชมชนและมแหลงเพาะเลยงสตวนาชายฝ งทเลยงกนอยางหนาแนน ยงพบคราบนามนในบรเวณทเปนแหลงจอดเรอประมง นอกจากน ยงพบวาบรเวณแหลงเลยงหอย ณ ปากคลองบานบางตะบน บานแหลม อาวบานดอน มปรมาณแบคทเรยชนด Vibrio parahaemolyticus18 สง โดยเฉพาะอยางยงบรเวณอาวบานดอน ซงเปนแหลงเลยงหอยนางรมทาใหมปรมาณแบคทเรยชนดนสงถง 300 CFU ตอมลลลตร19 จงอาจมความเสยงทจะทาใหผบรโภคหอยนางรมสดเกดโรคอาหารเปนพษได ดนตะกอนบรเวณนพบปรอททเกนมาตรฐานแตยงไมมความเปนพษตอสงมชวต นอกจากนยงพบสารหนบรเวณปากแมนาปตตาน และยงพบคาตะกวเกนมาตรฐานทอาจจะมความเปนพษตอสงมชวตในบรเวณคลองกระแดะ จงหวดสราษฎรธานดวย

ในบรเวณชายฝ งทะเลอนดามน พนทสวนใหญเปนแหลงทองเทยวทสาคญ เปนทนยมของนกทองเทยวชาวไทยและตางชาต ทาใหมการพฒนากจกรรมบรเวณชายฝ งขนเพอรองรบปรมาณนกทองเทยว เชน รานอาหาร โรงแรมหรอรสอรท ทาเทยบเรอ นอกจากน ยงเปนแหลงทตงถนฐานของชมชน ทาเทยบเรอสนคา ทาเรอประมง แพปลา แหลงประมงทะเล แหลงเพาะเลยงสตวนา โรงงานอตสาหกรรม และพนทเกษตรกรรม เปนตน กจกรรมตางๆ เหลานสงผลใหคณภาพ

18 เชอ Vibrio parahaemolyticus เปนแบคทเรย รปแทง อาศยอยในนาทะเลและนากรอย สามารถพบไดในตวกง หอย ปลา และปหลายชนด กอโรคอาหารเปนพษหรอทางเดนอาหารอกเสบ (ศรวรรณา หทยานานนท. 2550. ความรทวไปเกยวกบโรคตดตอเชอและพาหะนาโรค. สาระนารเกยวกบเชอ Vibrio parahaemolyticus. แหลงทมา : http://webdb.dmsc.moph.go.th/ifc_nih/a_nih_1_001c.asp?info_id=890, 5 กนยายน 2550.) 19 CFU คอ Colony forming Unit เปนหนวยนบจานวนแบคทเรยภายใตกลองจลทรรศน ซงผลจากการนบจะได CFU ตอมลลลตร


นาชายฝ งเสอมโทรม แตถงกระนน คณภาพนาสวนใหญอยในเกณฑดถงดมากคอ บรเวณทมกจกรรมชายฝ งนอย และเปนบรเวณทตงของอทยานแหงชาตทางทะเล

สาเหตสาคญประการหนงของปญหามลพษทางทะเล คอ การรวไหลของนามนจากเหตการณตางๆ หลายกรณ เชน กรณเรอโดนกน การอบปางของเรอ การถายนามนระหวางเรอกบทาเทยบเรอ หรอเรอกบเรอ การแอบทงนาทปนนามนในทองเรอ หรอแอบถายนามนเครองลงสทะเล การขดเจาะนามนหรอขดสารวจปโตรเลยมในทะเล เกดจากการรวไหลของปโตรเลยมโดยธรรมชาต เกดจากการลกลอบขนถายนามนในทะเล เกดจากการทงนามนจากแหลงชมชน เปนตน ในชวง9 ปทผานมา (2540-2549) ประเทศไทยมความถในการเกดการรวไหลของนามนบอยครง มลพษจากการรวไหลของนามนมคาใชจายในการกาจด ฟนฟ และปองกนสงมาก จงนบเปนการสญเสยผลประโยชนของชาตทงทางตรงและทางออม กรมควบคมมลพษ (2546)20 ไดมการศกษาและประเมนมลคาสงแวดลอมและทรพยากรทางทะเลทมชวตและไมมชวตทไดรบผลกระทบจากการรวไหลของนามนในบรเวณอาวไทยซงมลคาทตองสญเสยไปเนองจากไดรบผลกระทบจากคราบนามน ไดแก ปาชายเลนประมาณ 183,600 บาทตอไร สวนปะการงและหญาทะเลประมาณ 4,700 และ 9,600 บาทตอตารางเมตร ตามลาดบ และสตวนาอนๆ ในทางการประมงจะคดมลคาการสญเสยซงคานวณจากปรมาณสตวนาทจบไดกบราคาปจจบนทจบสตวนาชนดนนๆ นอกจากน ยงมทรพยากรบางประเภททไดรบผลกระทบจากคราบนามนแลวจะตองทาการฟนฟใหกลบสสภาพสมดล ไดแก ปะการงประมาณ 2,300 บาทตอตารางเมตร หาดทรายและหาดโคลนประมาณ 1,542,000 และ 6,822,000 บาทตอสองพนลกบาศกเมตร และนกทะเลประมาณ 78,456,000 ตวตอนกหนงรอยตว

2.3 นโยบายการรกษาผลประโยชนแหงชาตทางทะเล

20 กรมควบคมมลพษ. 2546. สรปมลคาสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตทมชวตและไมมชวตทจะไดรบผลกระทบจากกรณนามนรวไหล เฉพาะบรเวณอาวไทยตอนในและอาวไทยฝงตะวนออก. สวนแหลงนาทะเลกรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม, กรงเทพฯ.


1) แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตไดมการกาหนดแนวทางการพฒนาเรองของทรพยากรโดยรวมไว

- ในสวนของทรพยากรประมงไดมนโยบายทระบเฉพาะเจาะจงชดเจน เชน ในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 1 มการตงเปาหมายทาผลผลตจากการประมงทะเลใหได 88 เปอรเซนต ในป 2509 และเพมผลผลตใหได 93 เปอรเซนตในป 2514 ซงตรงกบชวงของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 2 ตอมาไดมการกาหนดเปาหมายการผลตประมงทะเล เปน 2.0, 2.1 และ 3.2 ลานตน ในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 4, 5 และ 6 ตามลาดบ นอกจากน ชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 7 เปนตนมา เปนชวงททรพยากรการประมงของประเทศไทยประสบกบภาวะการเสอมโทรม ทาใหเกดนโยบายเพอการฟนฟทรพยากรประมงในนานนาขน ซงเปนจดเปลยนทางดานแนวคดเรองการจดการการประมงทคานงถงสภาพแวดลอมเพอใหการทาประมงเปนไปอยางยงยนมากยงขน จนกระทงปจจบนเปนแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 กไดมการกาหนดแผนเรองการประมงไวอยางชดเจน โดยมงเนนถงการประกอบอาชพการทาการประมง การใชทรพยากรสตวนาใหเหมาะสม และกาหนดหลกการเกยวกบการพฒนาความเปนอยของชาวประมง

- ในสวนของกจการพาณชยนาว ไดมนโยบายสงเสรมกจการพาณชยนาวมาตงแตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 1 โดยมงเนนทการสงเสรมกองเรอและทาเรอ ซงเปนองคประกอบทสาคญทสดของการขนสงทางทะเล จนถงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 6 การพฒนากจการพาณชยนาวจงมงเนนทการพฒนาทาเรอโดยใหมการเชอมโยงระหวางรปแบบการขนสงตางๆ ใหประสานสอดคลองกน และการใหเอกชนมสวนรวมในการลงทนและดาเนนงานทาเรอทสรางขนใหมและทมอยแลว และยงคงพฒนากองเรออยางตอเนอง โดยมงเนนทการตลาดและการจดการเพอเพมปรมาณสนคาทขนสงโดยเรอไทย ตอมาในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 9 ไดมการยบรวมสานกงาน


คณะกรรมการสงเสรมการพาณชยนาวกบกรมเจาทา โดยใชชอใหมวา กรมการขนสงทางนาและพาณชยนาวและการโอนกจการตอเรอและซอมเรอใหอยในความดแลของกระทรวงอตสาหกรรม และกจการพาณชยนาวกลายเปนสวนหนงในยทธศาสตรการเพมสมรรถนะและขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ โดยถอเปนโครงสรางพนฐานทตองไดรบการพฒนาใหมคณภาพอยในระดบมาตรฐาน สะดวกรวดเรว เพอสนบสนนการเพมสมรรถนะของภาคการผลตและบรการของประเทศ และในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 การพาณชยนาวและการขนสงรปแบบตางๆ ไดอยในระบบการจดการขนสงแบบเบดเสรจทเรยกวา “การจดการโลจสตกส” เพอสนบสนนการปรบโครงสรางการผลต

2) นโยบายและยทธศาสตรการรกษาผลประโยชนของชาตทางทะเล

การจดทานโยบายและยทธศาสตรการรกษาผลประโยชนของชาตทางทะเลไดเรมตงแตป 2536 และผานการพจารณาจากคณะรฐมนตรและแตงตงคณะกรรมการดแล จนถงปจจบน มทงสน 3 แผน คอ

- นโยบายและยทธศาสตรการรกษาผลประโยชนของชาตทางทะเล พ.ศ. 2536 – 2542 มคณะกรรมการอานวยการและประสานการดาเนนการตามนโยบายและยทธศาสตรการรกษาผลประโยชนของชาตทางทะเล (อปท.) จานวน 28 คน

- นโยบายความมนคงแหงชาตทางทะเล พ.ศ. 2542– 2546 มคณะกรรมการอานวยการและประสานการปฏบตตามนโยบายความมนคงแหงชาตทางทะเล (อปท.) จานวน 40 คน

- นโยบายความมนคงแหงชาตทางทะเล พ.ศ. 2548 – 2552 มคณะกรรมการอานวยการและประสานการปฏบตตามนโยบายความมนคงแหงชาตทางทะเล (อปท.) จานวน 44 คน

นโยบายความมนคงแหงชาตทางทะเล พ.ศ. 2548 – 2552 มวตถประสงคหลก 4 ขอ คอ 1) เพอใหมและธารงไวซงอานาจอธปไตย การรกษาและคมครอง


สทธอธปไตยของชาตทางทะเล และการสนบสนนพฒนาเศรษฐกจและสงคมของชาต 2) เพอใหระบบการคมนาคมขนสงทางทะเลทสาคญของประเทศ สามารถใชประโยชนไดอยางเตมทและตอเนอง 3) เพอใหพนทผลประโยชนของชาตทางทะเล มความสงบเรยบรอยและมความปลอดภย สามารถพฒนาใหเกดประโยชนสงสดของชาตทางทะเล และ 4) เพอใหมการศกษา คนควา วจย และพฒนาระบบขอมลทางสมทรศาสตร ธรณวทยา นโยบายและยทธศาสตรเกยวกบความมนคงทางทะเล สาหรบใชประโยชนรวมกนและปกปองผลประโยชนของชาตทางทะเล

3) นโยบายพฒนาการประมงแหงชาต (2545-2549)

นโยบายพฒนาการประมงแหงชาต ไดกาหนดนโยบายหลกสาคญ ไดแก นโยบายพฒนาเกษตรกรประมงและองคกรทเกยวของ นโยบายการบรหารจดการทรพยากรประมงและสงแวดลอม นโยบายพฒนาการประมงนอกนานนา และนโยบายการพฒนาอตสาหกรรมและธรกจการประมง

4) นอกจากนยงมนโยบายของหนวยงานภาครฐหลายหนวยงานทเกยวของกบการรกษาผลประโยชนแหงชาตทางทะเล ซงรปแบบหรอลกษณะของนโยบายตางๆ เหลานเปนไปในลกษณะแบงสวน แบงเรองโดยมหนวยงานรบผดชอบแตละเรองแตละสวนอยางชดเจน โดยขาดการพจารณาจากผลประโยชนแหงชาตทางทะเลทไดรบอยางแทจรง ทเหนไดชดและสงผลกระทบโดยรวมตอประเทศ คอ เรองของกฎหมายทยงขาดนโยบายดานการพฒนากฎหมายภายในใหสอดคลองกบผลประโยชนแหงชาตทางทะเลทกฎหมายระหวางประเทศกาหนดหรอเปนทยอมรบโดยทวไป ทาใหการปฏบตเพอรกษาผลประโยชนจงกระทาไดไมเตมทตามสทธทควร

2.4 กฎหมายทเกยวของกบกจกรรมการใชทะเล กฎหมายทเกยวของกบกจกรรมการใชทะเลไทย มประมาณกวา 50 ฉบบ จดเปน 4 กลม ไดแก กฎหมายดานการพาณชยนาว กฎหมายดานทรพยากรมชวต กฎหมายดานทรพยากรไมมชวต กฎหมายเกยวกบสทธในเขตตอเนอง กฎหมาย


เกยวกบความมนคงหรอความสงบเรยบรอยทางทะเล กฎหมายเกยวกบสงแวดลอม และกฎหมายเกยวกบกจกรรมทางทะเลอนๆ จากการศกษากฎหมายไทยไมวาจะในแงของการใชอานาจตามกฎหมายของเจาหนาทเพอการควบคมกจกรรมการใชทะเลหรอในบทบญญตของกฎหมาย โดยพจารณาประกอบกบอนสญญาสหประชาชาตวาดวยกฎหมายทะเล ค.ศ. 1982 พบวา การควบคมกจกรรมทางทะเลของประเทศไทยยงคงมความบกพรองในดานตางๆ ททาใหการดาเนนกจกรรมทางทะเลของประเทศไทยยงไมเปนไปอยางยงยน และอาจไมเปนเครองมอในการรกษาผลประโยชนแหงชาตทะเลไดอยางมประสทธภาพ โดยทผลประโยชนทางทะเลของประเทศไทยไมจากดอยเฉพาะภายในอาณาเขตทางทะเลของประเทศไทยเทานน หากยงรวมถงเขตนานนาของประเทศเพอนบาน เขตทะเลหลวงหรอนานนาสากล หรอเขตทะเลของประเทศอนทวโลกทสามารถทาความตกลงกนได

1) บทบญญตของกฎหมายของประเทศไทย เขตทางทะเลไมวาจะเปนในเขตเศรษฐกจจาเพาะ ในเขตไหลทวป ใน

ทะเลหลวง บทบญญตของกฎหมายของประเทศไทยยงไมเขาไปครอบคลมทกกรณ กฎหมายของประเทศไทยยงมขอบกพรองทไมสามารถทาการควบคมกจกรรมการใชทะเลในแตละเขตนนๆ ตามอนสญญาฯ ได ยกตวอยางเชน

- กรณทไมมบทบญญตของกฎหมายภายในบญญตไวในเรองนนๆ หมายความถงกรณทอนสญญาฯ ไดกาหนดในเรองใดเรองหนงเอาไว แตไมมกฎหมายภายในทเกยวของหรอบญญตถงเรองนนเลย ยกตวอยางเชน อนสญญาฯ ไดกาหนดเรองเกยวกบการวจยวทยาศาสตรทางทะเลเอาไว แตหากพจารณาตามกฎหมายภายในของประเทศไทยแลวจะเหนไดวาไมมกฎหมายฉบบใดทกาหนดไวโดยตรงครอบคลมการวจยวทยาศาสตรทางทะเลในทกเรอง นอกจากนในเขตเศรษฐกจจาเพาะมหลายกจกรรมทไทยไมมกฎหมายบงคบใช เชน หลกเกณฑการวางสายหรอทอใตทะเล หรอการสรางเกาะเทยมหรอสงตดตง หรอการรกษาสงแวดลอม เปนตน


- กรณทบทบญญตของกฎหมายภายในกาหนดไวแตกตางจากอนสญญาฯ หมายความถงกรณทกฎหมายภายในไดบญญตเรองตามทอนสญญาฯ กาหนดไว แตบทบญญตของกฎหมายภายในแตกตางจากอนสญญาฯ ยกตวอยางเชน การกาหนดโทษจาคกไวสาหรบการกระทาความผดในเขตเศรษฐกจจาเพาะซงตองหามตามอนสญญาฯ แตพระราชบญญตการประมง พ.ศ. 2490 ไดกาหนดกรณการทาการประมงในเขตเศรษฐกจจาเพาะของไทยในลกษณะทเปนการฝาฝนขอกาหนดของรฐมนตรทกาหนดหลกเกณฑเกยวกบการทาการประมงในพนทจบสตวนาตามมาตรา 32 กจะตองรบโทษตามมาตรา 65 ซงกาหนดโทษปรบตงแต 5 พนบาทถง 1 หมนบาท หรอจาคกไมเกน 1 ปหรอทงปรบทงจา

- กรณทมบทบญญตของกฎหมายภายในแตไมครอบคลมถงขอบเขตตามอนสญญาฯ หมายความถงกรณทมกฎหมายภายในมบทบญญตในเรองนนๆ ตามทอนสญญาฯ ไดกาหนดเอาไว แตทวาในบทบญญตของกฎหมายภายในยงไมครอบคลมขอบเขตตามทกาหนดไวในอนสญญาฯ ยกตวอยางเชน ในเขตทะเลหลวง รฐมหนาทในการออกกฎหมายเพอกาหนดโทษสาหรบกรณเรอซงชกธงของตนหรอโดยบคคลทอยภายใตเขตอานาจของตนทาใหสายเคเบลใตทะเลหลวง ทางทอ หรอสายไฟแรงสงใตทะเลแตกหกหรอเสยหายไมวาโดยเจตนาหรอประมาทอนเปนความผด ซงในเรองนพระราชบญญตการเดนเรอในนานนาไทย พ.ศ.2456 กไดกาหนดควบคมในเรองนเอาไว ซงกาหนดไวในหมวดท 3 ขอบงคบวาดวยการทอดสมอใกลเคยงหรอเกาสมอขามสายทอหรอสงกอสรางททอดใตนา แตพระราชบญญตนกถกจากดไวเพยงทะเลอาณาเขตและเขตตอเนองเทานน

2) การบงคบใชกฎหมาย - ความซาซอนในอานาจหนาทของเจาหนาทหลายหนวยงานแตขาดการประสานกน โดยทกจกรรมทางทะเลบางประเภทนนอยในความควบคมดแลของกฎหมายหลายฉบบ สงผลใหเจาหนาทผมอานาจหนาทในการควบคมกจกรรมนนมาจากหลายหนวยงาน ตวอยางเชน กรณทเรอตางชาตทงสงปฏกลทชายฝ งหรอนานนาภายใน ซงจะเปนความผดตามมาตรา 20(1) แหงพระราชบญญตการสาธารณสข พ.ศ. 2535 ในกรณทไดมการออกขอบญญตทองถนตามมาตรานแลว


และเปนความผดตามมาตรา 33 แหงพระราชบญญตรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของบานเมอง พ.ศ. 2535 ซงกฎหมายทง 2 ฉบบมเจาพนกงานทองถนเปนผบงคบใชกฎหมาย และนอกจากความผดตามกฎหมายทง 2 ฉบบดงกลาวแลว ยงเปนความผดตามมาตรา 119 แหงพระราชบญญตการเดนเรอในนานนาไทย พ.ศ. 2456 ซงเจาทาของกรมการขนสงทางนาและพาณชยนาวเปนผมอานาจดาเนนคด และอาจมความผดตามมาตรา 19 แหงพระราชบญญตการประมง พ.ศ.2490 อกดวย ซงการดาเนนการตามกฎหมายฉบบนเปนอานาจหนาทของพนกงานเจาหนาทสงกดกรมประมง นอกจากน เจาหนาทตารวจของกองบงคบการตารวจนาและเจาหนาททหารเรอกมอานาจดาเนนคดสาหรบการกระทาดงกลาวอกเชนเดยวกน จงเหนไดวาเปนกรณทการกระทาความผดกรรมเดยวเปนความผดตอกฎหมายหลายบทและมเจาหนาทของหลายหนวยงานเขามาเกยวของ การมเจาหนาทเขามาตรวจสอบดแลในเรองนอาจเปนผลดหากมการเชอมโยงประสานขอมลระหวางเจาหนาทเขาดวยกน ซงจะสงผลใหการนาตวผกระทาผดมาลงโทษมประสทธภาพ แตถาไมมการเชอมโยงประสานระหวางเจาหนาทแตละฝายแลวยอมสงผลใหเกดปญหาในการบงคบใชกฎหมายตามมา ไมวาจะเปนเรองของบทลงโทษตามกฎหมายทควรนามาใชกบผทกระทาความผดหรอชองทางในการแสวงหาผลประโยชนโดยมชอบของเจาหนาท การใชอานาจตามกฎหมายเพอควบคมกจกรรมในการใชทะเลมความจาเปนอยางยงทจะตองมการประสานงานระหวางหนวยงานหลายหนวยงาน เพอใหการควบคมกจกรรมการใชทะเลเปนไปอยางมประสทธภาพ

- ความชดเจนของหนวยงานผรบผดชอบเพอบงคบใหเปนไปตามกฎหมาย ยกตวอยางเชน กรณเรอตางชาตทงสงปฏกลในนานนาภายในหรอชายฝ งทะเลและกอใหเกดความเสยหายตอนาทะเลโดยอาจทาใหเนาเสยหรอเกดภาวะมลพษตอทรพยากรธรรมชาตทมชวต กยงไมแนชดวาหนวยงานใดทจะถอวาเปนผเสยหายทมสทธฟองรองใหเรอตางชาตทาการกาจดมลพษทเกดขน หรอฟนฟทรพยากรธรรมชาตใหกลบมาเปนเชนเดม หรอเรยกคาใชจายกรณทหนวยงานของรฐทเกยวของไดทาการขจดหรอแกไขภาวะมลพษทเกดขนไปแลว หรอในการ


เรยกรองคาสนไหมทดแทนในทางแพง กยงไมมคาพพากษาศาลฎกาเปนบรรทดฐานวารฐบาลไทยสามารถใชสทธเรยกรองคาสนไหมผานทางศาลในกรณนได ซงตามอนสญญาฯ กไดกาหนดใหรฐชายฝ งมเขตอานาจทางแพงบนเรอตางชาตในทะเลอาณาเขตดวย

ปญหาในสวนนมความสาคญอยางยง เนองจากความไมชดเจนในหนาทของหนวยงานของรฐในการควบคมกจกรรมทางทะเลจะสงผลใหการควบคมกจกรรมทางทะเลเปนไปอยางไมมประสทธภาพเนองจากเจาหนาทผเกยวของยอมไมกลาทจะดาเนนการตามกฎหมายของตนไดอยางเตมท เพราะไมแนใจวาแทจรงแลวตนมอานาจหนาทตามกฎหมายทจะเขาไปควบคมกจกรรมการใชทะเลในกรณนนๆ หรอไม

- การบงคบใชกฎหมายโดยเจาหนาทผมหนาทรบผดชอบกฎหมายนนๆ ยงไมมประสทธภาพ เชน ปญหาการบกรกทดนชายฝ งทะเลอนเปนทของปาสงวนหรออทยานแหงชาตทางทะเลหรอทสาธารณสมบตของแผนดน อนกอใหเกดปญหาปาชายเลนหรออทยานแหงชาตทางทะเลเสอมโทรมหรอลดนอยลง และสงผลใหเกดการกดเซาะพนทชายฝ งทะเล และระบบนเวศของชายฝ งทะเลตองสญเสยไป ไมวาหาดทราย ปะการง หรอพชชายฝ งหรอพชทะเลบางชนด ปญหาตามกรณทยกมานมกฎหมายหลายฉบบทเกยวของและมมาตรการทางกฎหมายเพอทจะดาเนนการกบผกระทาผดอยแลว ไมวาจะเปนกฎหมายวาดวยปาสงวนแหงชาต กฎหมายวาดวยอทยานแหงชาต หรอกฎหมายวาดวยการสงเสรมและรกษาคณภาพสงแวดลอมแหงชาต เปนตน ซงการแกไขปญหานสามารถทาไดยาก เนองจากเปนปญหาเกยวกบพฤตกรรมของผทบงคบใชกฎหมาย

- ขอจากดเชงพนทในการปฏบตของเจาหนาท บางครงการดาเนนการตามกฎหมายบางประการ เชน การดาเนนคดตามกฎหมายทมการกระทาความผดในกจกรรมการใชทะเล ยงมขอจากดในเรองพนทสาหรบการปฏบตหนาทของเจาหนาทอย ยกตวอยางเชน กรณการดาเนนคดอาญาตามกฎหมายกบผทกระทาความผดในทองทะเล ซงหากความผดนนไมใชความผดอาญาแผนดนกจะตองทาการรองทกขกลาวโทษตอพนกงานสอบสวนเสยกอนจงจะดาเนนคดตอไป


ได หรอในกรณททาการลงโทษ ผตระเตรยมการหรอพยายามกระทาความผดในกรณทกฎหมายบญญตใหการตระเตรยมการหรอการพยายามกระทาความผดนนเปนความผดแมวาจะกระทาลงไปนอกราชอาณาจกร หากการกระทาการนนไปจนผดความสาเรจแลวผลจะเกดขนในราชอาณาจกร กมปญหาวาจะมเจาหนาทใดททาการจบกมผกระทาความผดนอกราชอาณาจกรในกรณน (เชน อาจอยในเขตเศรษฐกจจาเพาะ) และในกรณทการกระทาดงกลาวไมใชความผดอาญาแผนดน กจะตองมการองทกขกลาวโทษเพอดาเนนคดอาญาตามทไดกลาวไปแลว และเจาพนกงานตามประมวลกฎหมายอาญาจะจากดอยเฉพาะพนกงานฝายปกครองหรอตารวจทมอานาจสบสวน สวนอานาจสอบสวนเปนของพนกงานฝายปกครองหรอตารวจชนผใหญซงโดยปกตประจาการอยบนฝ ง อนจะเหนไดวาเปนขอจากดเชงพนทสาหรบการดาเนนการตามกฎหมายของเจาหนาท อกตวอยางหนงของขอจากดเชงพนทในการปฏบตของเจาหนาท ไดแก กรณทสามารถจบผกระทาผดบนเรอในทะเลอาณาเขตได ในกรณทไมมการแบงความรบผดชอบระหวางพนกงานสอบสวนภายในทะเลอาณาเขตไวดงเชนทมการกาหนดเขตจงหวดในอาวไทยตอนในซงถอเปนนานนาภายในของประเทศไทย จะตองนาสงอยการสงสดหรอพนกงานสอบสวนทอยการสงสดมอบหมาย ซงเปนขนตอนทมความยงยากในการปฏบต

2.5 หนวยงานรบผดชอบการจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเล

หนวยงานทเกยวของกบเรองผลประโยชนแหงชาตทางทะเลอยในความรบผดชอบในระดบกระทรวงรวม 1 6 กระทรวง ไดแ ก 1 ) กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม 2) กระทรวงเกษตรและสหกรณ 3) กระทรวงอตสาหกรรม 4) กระทรวงพลงงาน 5) กระทรวงคมนาคม 6) กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย 7) กระทรวงศกษาธการ 8) กระทรวงการตางประเทศ 9) กระทรวงกลาโหม 10) กระทรวงมหาดไทย 11) กระทรวงวฒนธรรม 12) กระทรวงการทองเทยวและกฬา 13) กระทรวงสาธารณสข 14) กระทรวงพาณชย 15) กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย และ 16) สานกนายกรฐมนตร โดยลกษณะการปฏบตงานทผานมาจะเปนแบบแยกสวน คอ หนวยงานใดมสวน


เกยวของกบเรองใดกจะรบผดชอบดแลทงดานนโยบาย การจดการ และกฎหมายทเปนเฉพาะของเรองนนไป เชน เรองเกยวกบการประมงดแลโดยกรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณ เรองพาณชยนาวดแลโดยกรมการขนสงทางนาและพาณชยนาว กระทรวงคมนาคม สวนกรมทรพยากรทางทะเลและชายฝ ง กรมควบคมมลพษ สานกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเปนผดแลทรพยากรทางทะเลและชายฝ งอนๆ เปนตน เหลานยงไมรวมถงองคกรอสระ หนวยงานเอกชน และหนวยงานระหวางประเทศอนๆ ทเขามาเกยวของในมตตางๆ อกมากมาย ทงน หนวยงานตางๆ ทเกยวของนอาจไมมการประสานงานเพอรกษาผลประโยชนแหงชาตทางทะเลกนอยางทควรจะเปน เนองจากไมมองคกร/ หนวยงานกลางททาหนาทดแลนโยบายผลประโยชนแหงชาตทางทะเลในภาพรวมทงหมดนนเอง

อยางไรกตาม ในป พ.ศ. 2540 ไดมการจดตงหนวยงานทจะทาหนาทในการปกปองและรกษาผลประโยชนชาตทางทะเล นนคอ ศนยประสานการปฏบตในการรกษาผลประโยชนของชาตทางทะเล (ศรชล.) ซงเปนหนวยงานเฉพาะกจทจดตงขนตามนโยบายของรฐบาล ขนตรงตอสภาความมนคงแหงชาต ทงน มจดมงหมายเพอเปนศนยกลางในการประสานงานตางๆ เกยวกบกจการทางทะเลในทกๆ ดาน แนวทางการปฏบตการภายใตนโยบายความมนคงแหงชาตทางทะเลของ ศรชล. จะมงเนนไปในเชงการประสานการปฏบตงานในเชงตงรบเปนสวนใหญ และยงไมมนโยบายในการดแลเรองผลประโยชนแหงชาตทางทะเลใหครอบคลมทงในเชงรกและรบ ในขณะทประเทศเพอนบานอยางมาเลเซยมหนวยงานทควบคมดแลเรองของทะเลทเรยกวา Maritime Institute of Malaysia (MIMA) ซงหนวยงานนจะเปนผกาหนดนโยบายแหงชาตทางทะเลของมาเลเซยอยางชดเจน รวมทงควบคมดแลกจกรรมทงหมดทจะเกยวของใหเปนไปตามนโยบายแหงชาตนน21

นอกจากประเทศมาเลเซยแลว อนโดนเซย กมหนวยงานทดแลรบผดชอบดานการจดการการใชทะเลโดยเฉพาะ เกาหลใตกเปนอกประเทศหนงทมกระทรวง

21 Maritime Institute of Malaysia. 2550. Available Source: http://www.mima.gov.my, 10 กนยายน 2550.


The Ministry of Maritime Affairs and Fisheries ซงเปนหนวยงานทรบผดชอบเรองเกยวกบทะเลโดยเฉพาะ มการกาหนดนโยบาย/ทศทางเรองการใชทะเลอยางชดเจน22 ประเทศในภมภาคอนกมหนวยงานททาหนาทในการบรหารจดการเรองการใชทะเลทประสบความสาเรจ เชน แคนาดา ม Canadian Coast Guard ภายใต Department of Fisheries and Oceans23 เปนตน ซงลกษณะการดาเนนการ บทบาทและหนาทของหนวยงานบรหารจดการดานการใชทะเลของประเทศเหลานนาจะเปนแบบอยางทดทประเทศไทยควรศกษาเพอนามาประยกตใชใหเหมาะสมกบสถานการณปจจบนของประเทศได

22Ministry of Maritime Affairs and Fisheries of Korea .2550. Available Source: http://www.momaf.go.kr/english/policy/ocean/P_ocean.asp, 10 กนยายน 2550. 23 Canadian Coast Guard. 2550. Overview. The CCG Fleet. Available Source: http://www.ccg-gcc.gc.ca/fleet-flotte/overview_e.htm, 10 กนยายน 2550.


3. ประเดนปญหาและอปสรรคของการจดการผลประโยชน แหงชาตทางทะเล

3.1 ปญหาและอปสรรคของการบรหารจดการผลประโยชนแหงชาตทาง ทะเล แมวาผลประโยชนแหงชาตทางทะเลของไทยจะมอยมาก แตในความ

เปนจรงประเทศไทยสญเสยผลประโยชนอนพงจะไดรบไปเปนจานวนมาก ซงเปนผลมาจาก

1) ทรพยากรมอยอยางจากด มการใชประโยชนอยางไมยงยน สงผลใหเกดความเสอมโทรม และหมดไปของทรพยากรธรรมชาต ทรพยากรบางอยางอาจเตบโตหรอเพมจานวนขนมาแทนทได (ทรพยากรคนรป; renewable resources) แตบางอยางเมอใชหมดแลวกหมดเลย (ทรพยากรไมคนรป; non-renewable resources) ในขณะททกวนนผใชทะเลมจานวนเพมมากขนเรอยๆ ตามระดบการพฒนาทางเศรษฐกจของประเทศ ซงทาใหรปแบบของความตองการใชทรพยากรทางทะเลและชายฝ งมความหลากหลายและซบซอนเพมมากขน สงผลใหทรพยากรทางทะเลและชายฝ งลดลงทงปรมาณและคณภาพ เกดความเสอมโทรมของสภาพแวดลอม นอกจากน ยงเกดการจดสรรการใชทรพยากรอยางไมเปนธรรม เกดความขดแยงในการใชประโยชนในหลายพนท ทงคนในพนทเดยวกนแยงกนใชทรพยากร หรอถกกลมบคคลจากตางถนเขาไปใช มระบบการใชแบบมอใครยาวสาวไดสาวเอา ไมไดคานงถงขอจากดของตวทรพยากร จนบางครงทาใหสญเสยโอกาสทจะไดใชทรพยากรอยางคมคา ผใชทรพยากรทเปนคนในทองทบรเวณชายฝ งทะเลสวนใหญมกสญเสยโอกาสทจะเขาใชทรพยากรทางทะเลและชายฝ งในอาณาบรเวณของตน ซงอาจเนองมาจากการไมไดรบทราบขาวสาร หรอความรเกยวกบเทคโนโลยและวทยาการในการนาเอาทรพยากรไปใชเพยงพอหรอเทาเทยมกบผประกอบกจการจากภายนอก


2) องคความรทมความจาเปนตอการบรหารจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเล เชน วทยาศาสตรทางทะเล การบรหารจดการทรพยากรประมงในนานนาไทย การประมงนอกนานนาไทย กจการทางทะเล การขนสงทางนาและพาณชยนาว เปนตน ยงมงานวจยนอย การศกษาดานวทยาศาสตรทางทะเล และศาสตรสาขาตางๆ ทเกยวของกบการใชประโยชนทางทะเลยงมอยนอยมาก และทมการดาเนนการอยในปจจบนกมกเปนการดาเนนการในพนทใกลชายฝ ง ยงไมสามารถสรางนกวทยาศาสตรและองคความรดานวทยาศาสตรทางทะเลไดอยางเพยงพอตอความตองการ ซงสาเหตหนงคอ การขาดการสนบสนนงบประมาณในการศกษาวจย และการมตาแหนงรองรบทม นคง สงผลใหความรความเขาใจและโอกาสในการใชประโยชนจากทะเลของประเทศไทยลดลง ทงๆ ทประเทศไทยมสทธในการใชประโยชนทงจากนานนาภายใน นานนาอาณาเขต เขตตอเนอง เขตเศรษฐกจจาเพาะ ทะเลหลวง และยงรวมถงนานนาของประเทศอนๆ ทสามารถทาขอตกลงกนได

นอกจากน บคลากรทมทกษะ และความร ในดานการขนสงทางนาและพาณชยนาว ทาเรอ การเดนเรอ ระบบโลจสตกส และการสรางโครงขายการขนสงทางทะเลของประเทศไทย กยงมอยนอยมาก ทาใหกองเรอไทยไมมความเขมแขง ธรกจพาณชยนาวในปจจบนสวนใหญมเจาของเปนชาวตางชาต ทาใหผลประโยชนจากการใชบรการทางทะเล (การขนสงทางทะเล) ของประเทศไทยตกอยในมอของคนไทยเพยงไมกเปอรเซนต

3) กฎขอบงคบในระดบภมภาค หรอระดบโลกทมการเปลยนแปลงไป โดยทประเทศไทยยงไมไดปรบเปลยนใหเทาทน การทประเทศไทยใชระบบกฎหมายแบบ Civil Law เปนสาเหตททาใหรฐธรรมนญบญญตใหการเขาเปนภาคสนธสญญาใดไมวาจะเปนแบบทวภาค (bilateral) หรอพหภาค (multilateral) หากตองตรากฎหมายภายในเพอรองรบตามสนธสญญานนจะตองไดรบความเหนชอบจากรฐสภากอน ทงน เพอใหมผลผกพนตอรฐสภาทตองใหความเหนชอบเมอรฐบาลเสนอกฎหมายตอรฐสภา และตราเปนกฎหมายใชบงคบตอไปอนทาใหร ฐบาลมเครองมอในการปกครองประเทศ


ตอบสนองตอพนธกรณทไดทาสนธสญญาไวได (รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย 2550 บญญตไวในมาตรา 190) .และในการจะเขาเปนภาคอนสญญาสหประชาชาตวาดวยกฎหมายทะเล ค.ศ. 1982 กเชนเดยวกน บรรดากฎหมายภายในของไทยทเกยวของกบทะเลทงหมดมกฎหมายทสอดคลองกบอนสญญาสหประชาชาตวาดวยกฎหมายทะเล ค.ศ. 1982 เพยงไมกฉบบ และในจานวนไมกฉบบนนกมไดสอดคลองไปเสยทงหมด ดงนน หากประเทศไทยจะเขาเปนภาคอนสญญาฉบบนโดยการใหสตยาบน ประเทศไทยจะตองแกไขกฎหมายภายในจานวนมาก รวมทงตองตรากฎหมายขนใหมหลายฉบบ อาท กฎหมายรองรบสถานะขององคกรตามอนสญญา (องคกรแสวงประโยชนจากมรดกรวมกนของมนษยชาตทอยในใตพนดนทองทะเลหรอพนดนทองทะเล หรอองคกรระงบขอพพาทใดๆ เกยวกบการใชและตความอนสญญา) หรอกฎหมายรองรบการวจยวทยาศาสตรทางทะเล หรอกฎหมายรองรบการรกษาสงแวดลอมทางทะเลโดยเฉพาะทอยนอกทะเลอาณาเขต จากปญหาทางดานกฎหมายนเองทสงผลใหรฐบาลใดทประสงคจะใหสตยาบนอนสญญาฉบบนตองสามารถอธบายตอรฐสภาไดวาจะตองตรากฎหมายภายในใดบาง ไมวาจะเปนการปรบปรงแกไขหรอตราขนใหม รวมทงตองอธบายไดวา ไทยจะไดประโยชนจากอนสญญานอยางไรบาง และตองเสยประโยชนหรอไม สงตางๆ เหลานนบวาเปนอปสรรคทสาคญตอการเขาเปนภาคอนสญญาสหประชาชาตตางๆ จนบางครงทาใหกฎหมายภายในของประเทศไทยดจะลาสมยไมสอดคลองกบกฎหมายระหวางประเทศใหมๆ ทเกดขนในปจจบน

4) ประชาชนในพนทชายฝงทะเลยงขาดโอกาสในการเขาถงการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลแบบบรณาการ

ประชาชนยงขาดความรความเขาใจถงอาณาเขตทางทะเล สงผลใหคนไทยสญเสยโอกาสทเกดจากผลประโยชนทางทะเล รวมทงขาดความรความเขาใจ และจตสานกเกยวกบผลประโยชนชาตทางทะเล และสงผลใหไมมสวนรวมในการรกษาผลประโยชนชาตทางทะเล


5) ขาดนโยบายและแผนยทธศาสตรในการจดการผลประโยชนชาตทางทะเล

สงผลใหภาครฐ ขาดวสยทศนในการบรหารจดการผลประโยชนชาตทางทะเลรวมกน ทาใหไมสามารถสรางความรวมมอในการบรหารจดการแบบองครวมไดทงในสวนของนโยบายและองคกร/หนวยงานทมหนาทในการบรหารจดการ ตวอยางทเหนไดอยางชดเจน เชน ความไมพรอมในระบบการขนสงสนคาทางทะเล และบคลากรทมความรทางดานการขนสงทางนาและพาณชยนาว การเดนเรอ ซงทาใหสญเสยโอกาสในการใช ควบคม หรอรกษาผลประโยชนชาตทางทะเลทควรจะไดรบ ในขณะทการอนรกษและการใชทรพยากรธรรมชาตเปนไปอยางไมสอดคลองกน

3.2 แนวโนมในอนาคตของประเทศไทยกบการใชทะเล ดวยสถานการณการใชทะเลทไดนาเสนอในแงมมตางๆ จากอดตจนถง

ปจจบนทขาดทงนโยบายและการปฏบตการทเหมาะสมจนทาใหเกดสภาพความเสอมโทรมลงในทกมต ทาใหพอทจะคาดการณไดวาการใชทะเลในอนาคตจะเกดขอจากดอยางมากมาย หลากหลายและซบซอนจนตองเพมความระมดระวงและตองมการจดการในแตละมตของการใชอยางเหมาะสมทสด เชน ในมตดานการขนสงซงมสดสวนผลประโยชนทางทะเลมากทสดและจะยงทวเพมมากขนเรอยๆ เนองจากการพฒนาดานเศรษฐกจทตองมการขนสงเปนปจจยเสรมทสาคญและจาเปน และการขนสงทางทะเลยงคงเปนทางเลอกทดจะมความคมทนในการลงทนดานนมากทสด ดงนน การใชทะเลในมตของการขนสงจงอาจเปนกจกรรมทจะถกจดอนดบความสาคญไวเปนอนดบตนทประเทศไทยจะตองมนโยบายสงเสรมการใช อยางไรกตามหากประเทศไทยจะหนมาเนนนโยบายสงเสรมการขนสงทางทางทะเลกจะตองมการปรบเปลยนวธการบรหารจดการเพอใหผลประโยชนทมอยอยางมากมายมหาศาลกลบคนมาอยในมอคนไทยใหไดมากกวาเดม

สาหรบมตของทรพยากรมชวตซงเปนปจจยพนฐานทสาคญจะตองมการสรางหลกของการจดการอนไดแก การใช อนรกษ ฟนฟ และสรางใหม ใหเหมาะสมกบทรพยากรแตละประเภท โดยคานงถงความสมดล พอเพยงและยงยน


เปนหลก เชน ทรพยากรประมงตองมการเพมประสทธภาพของการใช ใชใหสมดลกบการเกดทดแทนใหม หรอหาแหลงของการใชใหมๆ ทมความเปนไปไดไมวาจะเปนขยายการประมงไปนอกนานนา หรอการสงเสรมการเพาะเลยงเพอทดแทนการจบ เปนตน สวนทรพยากรทเปนระบบนเวศซงมความหลากหลายทางชวภาพสงแตมแนวโนมทจะลดลงทงในเชงปรมาณและคณภาพกจะตองถกอนรกษและฟนฟเปนสวนใหญ เนองจากทผานมามการใชอยางเกดขดความสามารถในการรองรบไปแลว

การทองเทยวเปนอกหนงกจกรรมการใชทะเลทกอใหเกดผลกระทบอยางมากตอสงแวดลอมทางทะเลและกจะเพมมากขนตามลาดบ ทผานมาการคดผลประโยชนทไดจากการทองเทยวไมไดคานงถงตนทนทางสงแวดลอมทเปนตนทนแอบแฝงอยดวย ทาใหการบรหารจดการยงไมมความเหมาะสม ดงนนถาประเทศไทยจะยงตองการรกษาอนดบของการเปนประเทศทมแหลงทองเทยวทางทะเลทสวยงามอนดบตนๆ ของโลกเอาไว กจาเปนจะตองหาทางสรางหลกการทองเทยวทางทะเลใหมความเหมาะสมกบแหลงทองเทยวตอไป รวมทงตองตระหนกไวเสมอวาการทองเทยวไมใชการไดเปลาแตมตนทนทางสงแวดลอมและทรพยากรทเราตองเสยไป ดงนนจะใชอยางไรใหคมกบตนทนทตองเสยไปน

นอกจากน แนวโนมการใชทะเลในอนาคตยงอาจมประเดนททาใหเกดความขดแยงขนได ทงนเพราะหากกจกรรมการใชทะเลมเพมมากขนจนเกนขอบเขตบางครงกอาจทาใหเกดความขดแยงเพอแยงชงขนไดทงภายในมตเดยวกนเอง เชน ปญหาการประมงพนบานกบประมงพาณชย เปนตน และระหวางมตดวยกน เชน ปญหาระหวางการประมงกบการทองเทยว เปนตน

โดยสรปแลวภาพรวมของการใชทะเลในอนาคตคอ มการใชเพมมากขน ในขณะทสถานภาพของทรพยากรมแตจะลดนอยถอยลงในอตราเรงอยางตอเนองอนจะสงผลกระทบทงภายในมตนนๆ และยงมแนวโนมทจะกอใหเกดความขดแยงระหวางมตการใชหากไมมการจดการทเหมาะสม ดงนน เราจงตองพจารณาวาจะใชอยางไรใหมความสมดลกน ใชอยางไรไมใหเลอมลาเกดการขดแยงกนได ทงยงตองพยายามรกษาสถานภาพของทรพยากรใหคงมไวใชไดถงรนลกรนหลานดวย


แนวทางหนงทจะเปนไปไดในการใชทะเลใหเกดความสมดลและสอดคลองกน คอ ตองตระหนกถงความซบซอนของกจกรรมทางทะเลทมความหลากหลายแตตองสรางหลกของการใชทะเลทมองทะเลเปนภาพเดยวกนทงหมด และมตวชวดทจะใชเปนตวประเมนผลหรอตดสนรวมกน ซงตวชวดทนาจะมความเปนไปไดม 3 ประการ คอ ความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจ การอยดมสขของคนในสงคม และสงแวดลอมทางทะเลและชายฝ งไมเกดการเสอมโทรม ซงเครองมอทจะชวยเสรมสรางใหการใชหลกการนประสบผลสาเรจ คอ กฎหมาย และการศกษาวจยในลกษณะตางๆ เพอใหไดมาซงความรทถกตอง ครบถวนและทนเหตการณตามความจาเปน ดงนนเพอเตรยมความพรอมไปสการสรางหลกการใชทะเลทเหมาะสมในอนาคต จะตองพฒนาบทบญญตทางกฎหมายทงภายในและระหวางประเทศใหเหมาะสมและเขมแขง นอกจากนยงตองสรางองคความรทเกยวของกบการใชทะเลในทกมตจากการศกษาวจย และพฒนาระบบฐานขอมลเพอใชสนบสนนการตดสนใจ ไวใชเปนเครองมอในการบรหารประเทศอกดวยซงสงตางๆ เหลานจะเกดขนไดจะตองมนโยบายทางทะเลทชดเจนและคลอบคลมประเดนทงหมดทวาดวยผลประโยชนแหงชาตทางทะเลเปนสาคญ


4. ขอเสนอการจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเล

4.1 ขอเสนอเชงนโยบายจากการประมวลผลการศกษาวจยและการประชมผเชยวชาญ

ขอเสนอเชงนโยบายเพอใหการบรหารจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเลสามารถดาเนนไปไดอยางมประสทธภาพ ควรจะตองมการดาเนนการ ดงน

1) การจดตงคณะกรรมการนโยบายผลประโยชนแหงชาตทางทะเล เพอทาหนาทกาหนดนโยบายและยทธศาสตรผลประโยชนชาตทางทะเล และเพอทาหนาทสนบสนน สงเสรมและผลกดนใหหนวยงานของรฐทเกยวของดาเนนการตามกรอบยทธศาสตรทตงไว

ฯพณฯ รองนายกรฐมนตรและรฐมนตรวาการกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย (นายไพบลย วฒนศรธรรม) ไดใหขอคดในระหวางการปาฐกถาพเศษงานประชมสมมนา เรอง 7.5 ลานลานบาท ผลประโยชนชาตทางทะเล ซงสามารถสรปไดวา การจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเลจะตองมการจดการอยางบรณาการจงจะมประสทธภาพ ทงน การกาหนดนโยบายการจดการทะเลจาเปนตองอาศยองคความร เนองจากทะเลมหลายมต ความรทางวชาการเปนเรองทสาคญทจะตองศกษาตอไปและเจาะลกอยางตอเนอง โดยกระบวนการมสวนรวมของหลายฝาย ในขณะทแผนการจดการหรอการสรางนโยบายกเปนเรองทสาคญ ทจะเปนตวกาหนดเปาหมายและการมงไปสเปาหมายดวยวธการและกระบวนการตางๆ เพอเปนแนวทางใหรฐบาลกาหนดนโยบายและประสานนโยบายใหกบหนวยงานตางๆ ซงมหลายกรมจากหลายกระทรวง ไปปฏบตอยางบรณาการทงเรองของแผนงาน งบประมาณ ตลอดจนชวงเวลา และสถานท เพอใหการจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเลสามารถดาเนนการไปไดอยางด และยงยน

ดงน น การจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเลท ดควรจะมองคประกอบทสาคญ 5 สวน คอ 1) ความรทางวชาการ 2) การจดการ (นโยบาย พฒนานโยบาย และขอเสนอแนะเพอการจดการนโยบาย) ทงสอง


สวนแรกจะสนบสนนการกาหนดนโยบายใหกบ สวนท 3) คอคณะรฐมนตร ซงมหนาทประสานงานในระดบนโยบาย เพอใหสวนท 4) คอ หนวยงานตางๆ ของรฐ ซงเปนหนวยปฏบต จะทาหนาทสนองนโยบาย ซงอาจจะมหนวยงานเฉพาะกจทประกอบดวยเจาหนาทจากหนวยงานตางๆ มาทางานประสานงานกน และสวนท 5) คอ ภาคสงคมซงจะตองสรางความเขาใจใหประชาชนทเกยวของกบการใชประโยชนจากทะเล ทงภาคประชาชนในทองถน กลมธรกจตางๆ เขามามสวนรวมในการบรหารจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเลตงแตการกาหนดนโยบายไปจนถงการปฏบต งานตนแบบทเหนอยางเปนรปธรรมในปจบน คอ ศนยการศกษาและพฒนาอนเนองมาจากพระราชดารฯ ซงมหลายหนวยงานมาทางานรวมกนอยางบรณาการ

ทงน เพอใหการจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเลสามารถดาเนนไปไดอยางมประสทธภาพ จงควรมคณะทางานหนงทมงเนนในการเปนหนวยประมวลความร (Think Tank) ชวยจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเลทกมตในภาพรวม และเพอใหครอบคลมกลมผเกยวของในเรองดงกลาวครบทกภาคสวน องคประกอบของคณะทางานจงควรประกอบไปดวยผแทนจากหนวยงานราชการ ภาควชาการ ภาคเอกชน และภาคประชาชน ทเกยวของ มอานาจหนาท ดงน

(1) เสนอแนะและใหคาแนะนาทางวชาการเกยวกบนโยบาย มาตรการ แผนงาน หรอโครงการใดๆ ทเกยวของกบผลประโยชนแหงชาตทางทะเลเพอความมนคงแหงชาตทางทะเลในทกดานทงทางเศรษฐกจ สงคม ฯลฯ ของหนวยงานของรฐ ภาคเอกชน หรอองคกรประชาชนเพอใหการปฏบตตามนโยบาย มาตรการ แผนงาน หรอโครงการนนเปนไปอยางสอดคลองกนหรอ มการประสานงานกนและมประสทธภาพ

(2) ประสานงานกบหนวยงานของรฐ ภาคเอกชน หรอองคกรประชาชนทเกยวของกบผลประโยชนแหงชาตทางทะเลเพอขอขอมลเกยวกบนโยบาย มาตรการ แผนงาน หรอโครงการใดๆ ทเกยวของกบผลประโยชนแหงชาตทางทะเล


(3) ตดตามและประเมนผลในการปฏบตตามนโยบาย มาตรการ แผนงาน หรอโครงการใดๆ ทเกยวของกบผลประโยชนแหงชาตทางทะเล

(4) จดทากรอบนโยบายทางทะเลเพอคมครองและรกษาผลประโยชนแหงชาตทางทะเลในทกๆ ดาน เพอใหนโยบายและยทธศาสตรบรรลผลสาเรจ

(5) ใหความรทางวชาการเพอประสานและสนบสนนกระบวนการเขาเปนภาคสมาชกอนสญญาสหประชาชาตวาดวยกฎหมายทะเล ค.ศ. 1982

(6) ดาเนนการศกษารปแบบและใหขอเสนอแนะในการจดตงองคกรอสระหรอองคกรในรปแบบทเหมาะสม เพอทาหนาทกากบดแลผลประโยชนแหงชาตทางทะเลทงหมดอยางบรณาการ

(7) ดาเนนการใหมการตรากฎหมายกลางขนใชบงคบเพอรกษาผลประโยชนแหงชาตทางทะเล ซงกฎหมายดงกลาวตองไมซาซอนกบกฎหมายอนทมอยแลว

2) การดาเนนการเรองการใหสตยาบนเพอเขาเปนภาคอนสญญาสหประชาชาตวาดวยกฎหมายทะเล ค.ศ. 1982 (ลงนามรบรองไวตงแต ค.ศ. 1982 (2525)) เพอสรางโอกาสทจะสงวน รกษา และปกปองสทธทพงมพงไดจากการใชทะเลของคนในชาต

การเขาเปนภาคอนสญญาฯ กฎหมายทะเล ค.ศ. 1982 จะมผลดตอประเทศไทย เชน

1) จะชวยใหสามารถปกปกษรกษาผลประโยชนของชาตทางทะเลไดอยางมประสทธภาพ และสามารถอางสทธและเสรภาพในทะเลตามทกฎหมายบญญตไวไดอยางเตมท อกทงสามารถปกปองสทธของคนในชาตทออกไปทาการประมงนอกนานนาไดอยางเตมท กลาวคอสามารถนาขอพพาทในระหวางรฐภาคอนสญญาฯ กฎหมายทะเล ค.ศ. 1982 ดวยการขนสการพจารณาของศาลกฎหมายทะเลระหวางประเทศ (International Tribunal for the Law of the Sea) เพอใหพจารณาตดสนระงบขอพพาทระหวางกนได ทาใหประเทศไทยสามารถเรยกรองความเปนธรรมในฐานะภาคไดอยางเตมท เชน ใชสทธเรยกรองความเปนธรรมจากศาลกฎหมายทะเล


ระหวางประเทศ ในกรณทางการมาเลเซยใชอาวธปนยงเรอประมงไทย ซงถอวาเปนการขดตอบทบญญตมาตรา 73 ของอนสญญาฯ กฎหมายทะเล ค.ศ. 1982 ดงกลาวอยางยง แตในทางปฏบตประเทศไทยไมสามารถฟองรองรฐบาลมาเลเซยตอศาลกฎหมายทะเลระหวางประเทศได เพราะประเทศไทยยงมไดเขาเปนภาคอนสญญาดงกลาว ในขณะทประเทศมาเลเซยมสถานะเปน “ภาค” แลวตงแตป ค.ศ. 1996 จงสงผลใหประเทศไทยอยในฐานะทเสยเปรยบประเทศมาเลเซยเปนอยางยง

2) หลงจากทเขาเปนภาคแลวทาใหประเทศไทยตองนาหลกปฏบตระหวางประเทศ ตลอดจนสทธ หนาท เขตอานาจ และบทบาทของรฐตามบทบญญตของอนสญญาสหประชาชาตวาดวยกฎหมายทะเล ค.ศ. 1982 มาใชประกอบการจดทาแผนปฏบตการระดบชาตวาดวยการบรหารจดการทรพยากรทางทะเล เพอเปนกรอบนโยบายแหงรฐในการบรหารจดการทรพยากรทางทะเลใหมประสทธภาพ และมแผนการดาเนนการทชดเจน เพอเรงฟนฟสภาพแวดลอมทางทะเล และความอดมสมบรณของทรพยากรสตวนาและความหลากหลายทางชวภาพในทะเลของไทยทงดานอาวไทยและฝ งทะเลอนดามน

อนง การรบรองสนธสญญานนจะตองไดรบความเหนชอบจากรฐสภากอน ทงน เพอใหมผลผกพนตอรฐสภาทตองใหความเหนชอบเมอรฐบาลเสนอกฎหมายตอรฐสภา และตราเปนกฎหมายใชบงคบตอไป

3) การจดทานโยบายและยทธศาสตรระดบชาตเกยวกบผลประโยชนชาตทางทะเลในทกมตอยางเปนระบบทสอดคลองกน ดวยกระบวนการมสวนรวมของทกฝาย

ประเทศไทยจะตองจดทากรอบนโยบายและยทธศาสตรระดบชาตเกยวกบผลประโยชนชาตทางทะเลเพอรกษาผลประโยชนของชาตใหเปนรปธรรม เมอกรอบนโยบายไดรบการจดทาเสรจแลวกจะตองเรมจดทากรอบดานกฎหมายทางทะเลเพอใหครอบคลมกจกรรมทางทะเลทงหมดทเกดขน ซงประกอบดวยชายฝ งและนานนาภายใน ทะเลอาณาเขต เขตตอเนอง ไหลทวป เขตเศรษฐกจจาเพาะ และทะเลหลวง ไดแก


- การบรหารจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเพอการอนรกษและการใชประโยชนอยางยงยน

- การบรหารจดการทรพยากรประมงพนบาน ประมงในนานนา และประมงนอกนานนา

- การบรหารจดการทรพยากรแรธาต และพลงงาน - การคมนาคม การขนสงทางทะเล และพาณชยนาว - การบรหารจดการการทองเทยวอยางยงยน - การปกปองอธปไตย และความมนคงของชาตทางทะเล - การศกษาวจยดานวทยาศาสตรทางทะเล และกจการทางทะเล

4) การจดทากฎหมายกลางเพอเปนกลไกในการขบเคลอนนโยบายระดบชาตเกยวกบผลประโยชนชาตทางทะเล รวมทงปรบปรงกฎหมายอนๆ ทเกยวของกบกรอบดานกฎหมายทางทะเล

นอกจากการเรงเขาเปนภาคอนสญญาสหประชาชาตวาดวยกฎหมายทะเล ค.ศ. 1982 โดยเรวแลว รฐบาลควรเรงจดตงคณะกรรมการ หรอคณะทางานเฉพาะกจเพอศกษาถงความไมชดเจนของอานาจหนาทและกฎหมายทใหอานาจดงกลาว ความซาซอนของการใชอานาจ ความไมครอบคลมของบทบญญตของกฎหมายทใชอยในปจจบนกบกจกรรมทางทะเลและธรกจทเกยวของ เพอสรปปญหาและอปสรรคของการพฒนากฎหมายทางทะเลทงหมดโดยเรว และเรงหาแนวทางแกไขปญหาโดยดวน หรอกลาวโดยยอคอ เรงสงคายนากฎหมายทางทะเลโดยเรว และอยางเปนรปธรรม ทงน เพอใหกฎหมายสามารถเปนเครองมอในการใชคมครอง และรกษาผลประโยชนทางทะเลใหเปนไปอยางยงยน

โดยทการสงคายนากฎหมายภายในทเกยวของกบทะเลมจานวนมาก อาจทาใหเกดความลาชาไดภายใตระบบการตรากฎหมายของไทย ดงนน ในระหวางการสงคายนาควรเรงจดทากฎหมายกลางเพอคมครองสทธและหนาททประเทศไทยพงมและทาใหไทยมเขตอานาจของรฐในทะเลตางๆ ทอยนอกทะเลอาณาเขตอนเปนการแกไขปญหาทางกฎหมายไปพลางกอน และเมอการสงคายนากฎหมายในแตละ


ฉบบเสรจสนลงกอาจยกเลกกฎหมายกลาง คงไวแตเพยงกฎหมายจดตงสานกงานอสระ เพอแกไขปญหาในทางปฏบตดงทกลาวไวขางตน

อนง แมประเทศไทยจะไมใหสตยาบนอนสญญาฯ กตาม (เนองจากอปสรรคดงทกลาวไวขางตน) แตกควรเรงดาเนนการตามขอ 4 นโดยเรว ทงน อาจตงคณะกรรมการขนชดหนงศกษาในการจดทากรอบดานนโยบายฯ และกรอบดานกฎหมายฯ เพอนาไปสการสงคายนากฎหมายตอไป ซงจะเกดประโยชนททาใหมเครองมอรกษาผลประโยชนแหงชาตทางทะเลทงหมด และเปนเครองมอทลดอปสรรคทาใหการใหสตยาบนนนเปนไปโดยงายยงขนอกดวย

5) การสงเสรมการศกษาวจยอยางบรณาการทครอบคลมทกมต

การสงเสรมการวจยอยางบรณาการทครอบคลมทกมต เชน วทยาศาสตรทางทะเล การประมงนอกนานนา กจการทางทะเล การขนสงทางนาและ พาณชยนาว กฎหมายระหวางประเทศ เปนตน ซงตองศกษาทงในเชงวชาการเพอใหไดองคความรโดยเฉพาะอยางยงในดานของผลประโยชนทางทะเลทมองไมเหน ซงเปนพนฐานสาคญของการจดการ และงานวจยในเชงนโยบาย เพอใหหาแนวทางการบรหารจดการผลประโยชนชาตทางทะเลทดทสด

มกลไกการผลกดนทสาคญ คอ การจดทานโยบายและยทธศาสตรชาตเพอกาหนดทศทางการศกษาวจยดานผลประโยชนชาตทางทะเล เพอเปนกรอบใหกบหนวยงานตางๆ ทเกยวของ จดสรรงบประมาณเพอสงเสรมการศกษาวจย และการเพมอตราการจางงานในสาขาทมความสาคญตอการรกษาผลประโยชนชาตทางทะเล

6) การรณรงคสรางจตสานกสาธารณะเกยวกบผลประโยชนชาตทางทะเลในทกมตใหกบกลมคนทกระดบอยางเปนรปธรรม

ดาเนนการประชาสมพนธ และสรางสอความรเกยวกบอาณาเขตและผลประโยชนชาตทางทะเล เพอสรางกลไกการมสวนรวมของภาคประชาชนในการบรหารจดการผลประโยชนชาตทางทะเล เนนใหภาคประชาชนรจกคด วางแผน และ


ปฏบตดวยตนเองเพอตนเอง อนจะทาใหเกดจตสานกสาธารณะเกยวกบผลประโยชนชาตทางทะเลในทกมตรวมกน และมสวนรวมในการบรหารจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเล เปนการขบเคลอนการพฒนาประเทศใหเจรญกาวหนาอยางยงยน

7) การพฒนาและเพมขดความสามารถใหกบหนวยงานทมความรบผดชอบดานการรกษาความมนคงทางทะเล เพอใหสามารถคมครองและรกษาผลประโยชนของชาตทางทะเลไวไดอยางมประสทธภาพ

การทจะทาใหสามารถแสวงประโยชนจากทะเลใหไดอยางเตมทนน จาเปนจะตองมการเสรมสรางกาลงอานาจของชาตทเรยกวา สมททานภาพใหอยในระดบทสามารถแขงขนกบประเทศอนๆ ได โดยจะตองมการพฒนาทงในสวนขององคประกอบทเสรมสรางความมงคง คอ กาลงอานาจทางทะเล และองคประกอบทเปนสวนปองกนกาลงอานาจทางทะเลดงกลาว คอ กาลงทางเรอ ทงน รฐบาลหรอผมหนาทในการกาหนดนโยบายดานกจกรรมทางทะเลของชาต จะตองดาเนนการอยางสมดลระหวางปจจยตางๆ ทเกยวของ โดยไมละเลยดานใดดานหนง

ในหวงเวลา 10 ปขางหนา ผลประโยชนทางทะเลของประเทศไทยจะยงมมลคาเพมมากขน อยางไรกตามยงมภยคกคามทสงผลกระทบตอเสรภาพในการใชทะเลของประเทศไทยอยหลายประการ ทงจากภยทางทหาร และภยอนๆ โดยเฉพาะการกอการรายในทะเล การกระทาอนเปนโจรสลด และ ภยธรรมชาตตางๆ ทนบวนจะทวความรนแรงมากยงขน ดงน น การพฒนาและเพมขดความสามารถใหกบหนวยงานทมความรบผดชอบดานการรกษาความมนคงทางทะเล เพอใหสามารถคมครองและรกษาผลประโยชนของชาตทางทะเลไวไดอยางมประสทธภาพ จงเปนสงทจาเปนจะตองดาเนนการใหเกดผลอยางเปนรปธรรม อนจะทาใหสมททานภาพของประเทศไทยสามารถตอบสนองตอวตถประสงคทกาหนดไวไดอยางแทจรง ซงจะตองไดรบการสนบสนนและความรวมมอจากผทเกยวของทกฝาย ทงรฐบาลและหนวยงานระดบสง หนวยปฏบตทมภารกจเกยวของ


โดยตรงกบการแสวงประโยชนและรกษาความมนคงในทะเล หนวยงานสนบสนน เอกชนและประชาชนทวไป

4.2 การดาเนนการเพอผลกดนขอเสนอเชงนโยบายสการปฏบต คณะอนกรรมการขบเคลอนการจดทานโยบายระดบชาตเกยวกบ

ผลประโยชนแหงชาตทางทะเล ภายใตคณะกรรมการรวมพลงขบเคลอนสงคมไดนาขอเสนอเชงนโยบายเรองการจดตงคณะกรรมการนโยบายผลประโยชนแหงชาตทางทะเล และการเขาเปนภาคอนสญญาสหประชาชาตวาดวยกฎหมายทะเล ค.ศ. 1982 เสนอเขาสทประชมคณะรฐมนตรเมอวนท 22 ตลาคม 2550 คณะรฐมนตรมมตใหสานกงานสภาความมนคงแหงชาต รบเรองดงกลาวไปศกษาในรายละเอยดรวมกบหนวยงานและนกวชาการทเกยวของ แลวนามาเสนอคณะรฐมนตรอกครง

สานกงานสภาความมนคงแหงชาต (สมช.) ไดทาการศกษารายละเอยดตามมตดงกลาว จนมขอสรปรวมกนกบคณะกรรมการรวมพลงขบเคลอนสงคม ดงน

1) เรองการจดตงคณะกรรมการนโยบายผลประโยชนแหงชาตทางทะเล จากการพจารณา นโยบายความมนคงแหงชาตทางทะเล (พ.ศ. 2548-

2552) ของสภาความมนคงแหงชาต ซงมคณะกรรมการอานวยการและประสานการปฏบตตามนโยบายความมนคงแหงชาตทางทะเล (อปท.) เปนผดแลแลวเหนวา นโยบายดงกลาวมเนอหาเกยวของกบความมนคง (National Security) เปนหลก แตกจะสมพนธกบนโยบายและยทธศาสตรดานอนๆ ในทะเล ซงจะเปนกรอบและแนวทาง ใหส วนราชการท เ ก ย วขอ งกบทะ เล น า ไปใช ได แ ต เ น องจากคณะกรรมการนโยบายผลประโยชนแหงชาตทางทะเลทเสนอใหจดตงนน มวตถประสงคเพอการบรหารจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเล (National Interests) ในภาพรวมมากกวาดานใดดานหนงเปนการเฉพาะ และมงดาเนนการเพอชวยเสรมหรอผลกดนการดาเนนงานของหนวยงานตางๆ ใหไปในทศทางเดยวกน โดยใชองคความรทางวชาการในมตตางๆ เปนเครองมอ อยางไรกด จากการพจารณาองคประกอบและอานาจหนาทของ อปท. พบวามองคประกอบทคอนขางครบถวน ทงยงมอานาจหนาทในการดาเนนการเกยวกบผลประโยชน


แหงชาตทางทะเลอยางกวางขวาง สอดคลองกบองคประกอบและหนาทของคณะกรรมการนโยบายผลประโยชนแหงชาตทางทะเลทเสนอจดตง เพอมใหเปนการซาซอน คณะอนกรรมการฯ จงเหนชอบตามขอเสนอของสภาความมนคงแหงชาตทจะปรบเปลยนการจดตงคณะกรรมการนโยบายผลประโยชนแหงชาตทางทะเล ทมนายกรฐมนตรเปนประธานโดยตรง เปนการจดตงคณะอนกรรมการภายใต อปท. ซงอยในการดแลของสภาความมนคงแหงชาต

โดย คณะอนกรรมการชดดงกลาว จะมงเนนในการเปนหนวยประมวลความร (Think Tank) ชวยจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเลทกมตในภาพรวม ซงจะเปนการชวยเสรมใหการดาเนนการตามอานาจหนาทของ อปท. มความครบถวนมากยงขน ในชอของ คณะอนกรรมการจดการความรเพอผลประโยชนแหงชาตทางทะเล โดยมอานาจหนาท ดงน

(1) เสนอแนะและใหคาแนะนาทางวชาการเกยวกบนโยบาย มาตรการ แผนงาน หรอโครงการใดๆ ทเกยวของกบผลประโยชนแหงชาตทางทะเลเพอความมนคงแหงชาตทางทะเลในทกดานทงทางเศรษฐกจ สงคม ฯลฯ ของหนวยงานของรฐ ภาคเอกชน หรอองคกรประชาชนเพอใหการปฏบตตามนโยบาย มาตรการ แผนงาน หรอโครงการนนเปนไปอยางสอดคลองกนหรอ มการประสานงานกนและมประสทธภาพ

(2) ประสานงานกบหนวยงานของรฐ ภาคเอกชน หรอองคกรประชาชนทเกยวของกบผลประโยชนแหงชาตทางทะเลเพอขอขอมลเกยวกบนโยบาย มาตรการ แผนงาน หรอโครงการใดๆ ทเกยวของกบผลประโยชนแหงชาตทางทะเล

(3) ตดตามและประเมนผลในการปฏบตตามนโยบาย มาตรการ แผนงาน หรอโครงการใดๆ ทเกยวของกบผลประโยชนแหงชาตทางทะเล

(4) จดทากรอบนโยบายทางทะเลเพอคมครองและรกษาผลประโยชนแหงชาตทางทะเลในทกๆ ดาน เพอใหนโยบายและยทธศาสตรบรรลผลสาเรจ


(5) ใหความรทางวชาการเพอประสานและสนบสนนกระบวนการเขาเปนภาคสมาชกอนสญญาสหประชาชาตวาดวยกฎหมายทะเล ค.ศ. 1982

(6) ดาเนนการศกษารปแบบและใหขอเสนอแนะในการจดตงองคกรอสระหรอองคกรในรปแบบทเหมาะสม เพอทาหนาทกากบดแลผลประโยชนแหงชาตทางทะเลทงหมดอยางบรณาการ

(7) ดาเนนการใหมการตรากฎหมายกลางขนใชบงคบเพอรกษาผลประโยชนแหงชาตทางทะเล ซงกฎหมายดงกลาวตองไมซาซอนกบกฎหมายอนทมอยแลว

และเพอใหครอบคลมกลมผเกยวของในเรองดงกลาวครบทกภาคสวน องคประกอบของคณะอนกรรมการจดการความรเพอผลประโยชนแหงชาตทางทะเลจงควรประกอบไปดวยผแทนจากหนวยงานราชการ ภาควชาการ ภาคเอกชน และภาคประชาชน ทเกยวของ

นอกจากน เพอใหคณะอนกรรมการจดการความรเพอผลประโยชนแหงชาตทางทะเล สามารถดาเนนงานไดอยางสอดคลองและมประสทธภาพ เปนหนงเดยวกบคณะกรรมการ อปท. จงมการแตงตงประธานคณะอนกรรมการ และผทรงคณวฒอก 1 ทาน ซงเปนอนกรรมการ เขาเปนคณะกรรมการของ อปท. เพมเตม

2) การเขาเปนภาคอนสญญาสหประชาชาตวาดวยกฎหมายทะเล ค.ศ.

1982 ในนโยบายความมนคงแหงชาตทางทะเล (พ.ศ. 2548-2552) ไดกาหนดใน

ขอ 3.1 ใหเรงรดการเขาเปนภาคอนสญญาดงกลาวไว ซงมกระทรวงการตางประเทศโดยคณะกรรมการกฎหมายทะเลเปนหนวยงานรบผดชอบหลกดาเนนการ อยางไรกตาม การดาเนนการในเรองนจะตองมการแกไขกฎหมายภายในทเกยวของหลายฉบบรองรบจงทาใหลาชา ทงน กระทรวงการตางประเทศเหนวา แนวทางทเปนไปไดเพอใหเขาเปนภาคไดเรวขน คอ การจดทากฎหมายกลางใหครอบคลมทกเรองทเกยวของเพอรองรบการเขาเปนภาคอนสญญาดงกลาว


ซงกระทรวงการตางประเทศไดยกรางไวแลว ทงน หากคณะรฐมนตรเหนชอบกบแนวทางประการหลง กระทรวงการตางประเทศจกไดหารอกบสานกงานคณะกรรมการกฤษฎกาและหนวยงานทเกยวของดาเนนการตอไป

สมช. ไดนาขอสรปทง 2 ขอขางตนเสนอตอทประชมคณะรฐมนตรอกครงใน

วนท 27 พฤศจกายน 2550 คณะรฐมนตรมมตเหนชอบกบขอเสนอตามขอ 1) และ 2) แลว


บทสงทาย

จากทไดกลาวมาทงหมดจะเหนไดถงความสาคญของผลประโยชนแหงชาตทางทะเลซงมความหมายและความสาคญตอความเปนอยของคนไทยมากกวาทคดและนบวนจะทวความสาคญเพมมากขนตามลาดบทงในบรบทของประเทศไทยเอง ในระดบภมภาคไปจนถงระดบโลก การบรหารจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเลเปนโจทยในเชงการจดการททาทายเปนอยางมากซงสามารถมองไดทงในแงของวกฤตถาการดาเนนการดงกลาวไมประสบความสาเรจ ในทางตรงกนขามถาบรหารจดการไดดและเหมาะสมผลประโยชนดงกลาวกจดไดวาเปนโอกาสของประเทศไทย อยางไรกดมผทรงคณวฒทานหนงทไดกรณารบเปนทปรกษาโดยไมประสงคจะออกนามไดกรณาใหขอคดวาการบรการจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเลนนเปนงานในลกษณะ supra macro เลยทเดยว การบรหารจดการผลประโยชนแหงชาตทางทะเลดงกลาวจาเปนจะตองเกยวของกบหลายตวแปรทหลากหลายซงพอจะแบงออกเปนกลมหลก ๆ อนไดแก 1) กลมของทรพยากร ซงกมความหลากหลายและสถานภาพทแตกตางกน 2) กลมของคนซงมหลายระดบตงแตผมอานาจตดสนใจจะตองม political will และ political turf รวมกน ตลอดจนการสรางความตระหนกใหประชาชนทวไปเขามสวนรวม (public concern) และ 3) กลมของระบบทงในประเดนของขอมลและเครองมอทสามารถนามาใชไดหรอทตองสรางขนมาอก ซงจะเหนไดวามความเปนทงลกษณะรวมและลกษณะเฉพาะทแตกตางกนรวมถงความซบซอนและมหลายมต

การบรหารจดการผลประโยชนดงกลาวกมการดาเนนการกนอยแลวในระดบตาง ๆ แตจากทนาเสนอมาจะเหนไดวาเปนการดาเนนงานในระดบหนวยยอยเมอเทยบกบผลประโยชนแหงชาตทางทะเลทแทจรง การขาดนโยบายกลางในเรองดงกลาวรวมถงผรบผดชอบทตองทาหนาทในการประสานสวนตาง ๆ ทมความซบซอนเปนอยางมากใหมการดาเนนการไปในทศทางเดยวกน ทเสรมพลงกนดจะเปนวธในการแกปญหาทางเดยวทสาคญและเปนไปไดในกรณน ซงยงคงขาดอย การตดสนใจดงกลาวเปนการตดสนใจเชงนโยบายกาวทสาคญกาวแรกและเปน


หนาททสาคญของผมอานาจในการตดสนใจในระดบสงโดยคานงถงผลประโยชนแหงชาตทางทะเลทแทจรงทงหมดเปนตวตงและอยบนฐานแหงการใชความรทหลากหลายอยางถกตองและเหมาะสมเปนสาคญ

จากวนแรกททางสกว. ไดเรมเหนความสาคญของการสรางความร จงไดสนบสนนโครงการ ตอมาทางคณะกรรมการขบเคลอนสงคมไดเหนความสาคญของประเดน และคณะรฐมนตร ไดเหนสอดคลองจนทาใหเกดคณะอนกรรมการขน ทาใหองคประกอบในการจดทานโยบายชาตทางทะเลมความชดเจนและครบถวน ลาดบเหตการณตางๆ ทกลาวขางตนเปนจดเรมตนทสาคญทจะนาไปสการสรางความพรอมใหประเทศไทยมนโยบายระดบชาตหรอยทธศาสตรทะเลทสมบรณเพอผลประโยชนแหงชาตทางทะเลทงหมดจะไดตกสมอของประชาชนคนไทยอยางสมเหตสมผล และอาจจะเปนกาวสาคญทจะนาไปสการใชประโยชนจากทะเลเพอประโยชนของมนษยชาตสมกบคาทวา “ทะเลเปนสมบตรวมกนของมนษยชาต” (Common Heritage of Mankind) อกดวย


ภาคผนวก รายนามคณะกรรมการรวมพลงขบเคลอนสงคม24

1. รองนายกรฐมนตร (นายไพบลย วฒนศรธรรม) ประธานกรรมการ และรฐมนตรวาการกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย

2. รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ รองประธานกรรมการ 3. รฐมนตรวาการกระทรวงมหาดไทย รองประธานกรรมการ 4. รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข รองประธานกรรมการ 5. รฐมนตรวาการกระทรวงวฒนธรรม รองประธานกรรมการ 6. รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ รองประธานกรรมการ 7. รฐมนตรวาการกระทรวงแรงงาน รองประธานกรรมการ 8. รฐมนตรวาการกระทรวงทรพยากรธรรมชาต รองประธานกรรมการ

และสงแวดลอม 9. รฐมนตรวาการกระทรวงวทยาศาสตรและ รองประธานกรรมการ เทคโนโลย 10. รฐมนตรวาการกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศ รองประธานกรรมการ

และการสอสาร 11. รฐมนตรประจาสานกนายกรฐมนตร รองประธานกรรมการ

(คณหญงทพาวด เมฆสวรรค) 12. นายสงขลา วชยขทคะ กรรมการ 13. นายบณฑรย สภควณช กรรมการ 14. นายกตศกด สนธวนช กรรมการ 15. นายทศพร ศรสมพนธ กรรมการ 16. นายยงยทธ วงศภรมยศานต กรรมการ 17. ศาสตราจารยวรยะ นามศรพงศพนธ กรรมการ 18. รองศาสตราจารยจตตนนท เตชะคปต กรรมการ

24 คาสงสานกนายกรฐมนตร ท 141/2550 เรองแตงตงคณะกรรมการขบเคลอนสงคม ลงวนท 8 พฤษภาคม พ.ศ.

2550


19. นายอมรวชช นาครทรรพ กรรมการ 20. รองศาสตราจารยดร.อศรา ศานตศาสน กรรมการ 21. นางสาวจรกา นตาลย กรรมการ 22. นายณรงค เพชรประเสรฐ กรรมการ 23. นายสมบต บญงามอนงค กรรมการ 24. นางสลาภรณ บวสาย กรรมการ 25. ผชวยศาสตราจารยอทธพล ศรเสาวลกษณ กรรมการ 26. นายชยพนธ ประภาสะวต กรรมการ 27. นายโสภณ ตะตโชตพนธ กรรมการ 28. ศาสตราจารยวชย บญแสง กรรมการ 29. รองศาสตราจารยเผดมศกด จารยะพนธ กรรมการ 30. นางสาวอรจตต บารงสกลสวสด กรรมการ 31. นางลดดา ดารการเลศ กรรมการ 32. รองศาสตราจารยจนทรจรส เรยวเดชะ กรรมการ 33. นายสนย เศรษฐบญสราง กรรมการ 34. นางสาวมชดา จาปาเทศ รอดสทธ กรรมการ 35. นางเพญพรรณ จตตะเสนย กรรมการ 36. รองเลขาธการนายกรฐมนตรฝายการเมอง กรรมการและเลขานการ

(นายกฤษดา เรองอารยรชต) 37. นางสาวดวงพร เฮงบณยพนธ กรรมการและผชวยเลขานการ 38. นางเบญจมาภรณ จนทรพฒน กรรมการและผชวยเลขานการ


รายนามคณะกรรมการขบเคลอนการจดทานโยบายระดบชาต

เกยวกบผลประโยชนแหงชาตทางทะเล25

1. ศาสตราจารยทวศกด ปยะกาญจน ทปรกษา 2. พลเรอตร ศรวฒน ธนแพทย ทปรกษา 3. นายพพฒน ตงสบกล ประธานอนกรรมการ 4. รองศาสตราจารยเผดมศกด จารยะพนธ รองประธานอนกรรมการ 5. รองศาสตราจารยสชาตา ชนะจตร อนกรรมการ 6. นายเจดจนดา โชตยะปตตะ อนกรรมการ 7. รองศาสตราจารยศรณย เพชรพรณ อนกรรมการ 8. นายโกมล จรชยสทธกล อนกรรมการ 9. นาวาเอกศนยปน โสมภร อนกรรมการ 10. นางพวงทอง ออนอระ อนกรรมการ 11. นางสาวอรชา ธนากร อนกรรมการ 12. นางสมาล สขดานนท อนกรรมการ 13. รองศาสตราจารยดวงพรรณ กรชชาญชย อนกรรมการ 14. นายศกดอนนต ปลาทอง อนกรรมการและเลขานการ 15. นางสาวอาภรณ โพธพงศววฒน อนกรรมการและผชวยเลขานการ

25 คาสงคณะกรรมการรวมพลงขบเคลอนสงคม ท 1/2550 เรอง แตงตงคณะอนกรรมการรวมพลงขบเคลอน

สงคม ลงวนท 20 มถนายน พ.ศ. 2550

ผลประโยชน์แห่งชาติทางทะเลสถานการณ์...

Documents