Universiteti i Tiranës

Fakulteti i EKONOMISË

TEMA:

ENERGJIA DIELLORE

Pedagogu Drejtues i Lëndës: Punoi:

Prof. Dr. ILIA KRISTO AURORA HAMZALLARI F306

BESARTA OKA F306

BESI BAKIRI F305

BESMIRA SHUKA F305

BESMIRA NUREDINI F305

PERMBAJTJA

I.HYRJE

2. ENERGJIA DIELLORE NE GJITHE GLOBIN

3.POTENCIALI I ENERGJISE DIELLORE NE SHQIPERI

4.AVANTAZHET DHE DISAVANTAZHET E ENRGJISE DIELLORE

5.E ARDHMJA E ENERGJISE DIELLORE

6.KONKLUZIONE

7.REFERENCA

I.HYRJE

Me rritjen e fundit në shpenzimet e energjisë shumë njerëz kanë qenë në kërkim të burimeve alternative të energjisë. Një nga burimet e energjisë më të madhe (dielli ynë) është në dispozicion për të marrë. Ne vetëm duhet të jenë në gjendje për të shfrytëzuar fuqinë e saj. Për ata të interesuar, më poshtë është një histori e shkurtër e sa të energjisë diellore erdhi në jetë. Historia e energjisë fotovoltaike (aka. qelizave diellore) filloi rrugën prapa në 1876. William Grylls Adams së bashku me një student i tij, Dita e Richard, zbuluar se kur selen ishte ekspozuar në dritë, që prodhon energji elektrike. Një ekspert të energjisë elektrike, Werner von Siemens, ka deklaruar se zbulimi ishte "shkencërisht nga më të rëndësisë shumë më të gjerë". Qelizat selen nuk ishin efikase, por u provua se drita, pa ngrohje ose pjesë të lëviz, mund të konvertohet në energji elektrike. Në vitin 1953, Calvin Fuller, Gerald Pearson, dhe Daryl Chapin, zbuloi qeliza diellore silic. Kjo qelizë në fakt prodhuar energji elektrike të mjaftueshme dhe ishte efikas të mjaftueshme për të drejtuar mjete të vogla elektrike. The New York Times ka deklaruar se ky zbulim ishte "fillimi i një epoke të re, duke çuar në fund për realizimin e shfrytëzimit të energjisë pothuajse të pakufizuara të diellit për përdorimet e qytetërimit." Vitit 1956, dhe qelizat e para diellore janë në dispozicion komerciale. Kostoja megjithatë është larg nga të arrijnë të njerëzve të zakonshëm. Në $ 300 për një qelizë 1 vat diellore, shpenzim ishte larg përtej të thotë askujt. 1956 filloi duke na treguar qelizat e para diellore e përdorur në lodra dhe radiot. Këto artikuj risi janë pika e parë që kanë qelizat diellore në dispozicion të konsumatorëve. Në fund të 1950 dhe në fillim të 1960 satelitë në SHBA-së dhe programit Sovjetik hapësirë u mundësuar nga qelizat diellore dhe në pushtet fund të 1960-së ishte në thelb diellore standard për vë në lëvizje satelitë të lidhur hapësirë. Në fillim të viteve 1970 një mënyrë për të ulur në koston e qelizave diellore u zbulua. Kjo solli çmimi poshtë nga $ 100 në vat për rreth 20 $ për vat. Ky hulumtim u drejtohet nga Exxon. Shumica off-shore rigs naftës përdorur qelizat diellore në pushtet dritat e zbehur në krye të rigs. Periudha nga 1970 në 1990, pa shumë ndryshim në përdorimin e qelizave diellore. Ata filluan duke treguar deri në kalimet hekurudhore, në vende të largëta në shtëpitë e pushtetit, Australi e përdorur qelizat diellore në mikrovalë kullat e tyre për të zgjeruar kapacitetet e tyre të telekomunikacionit. Edhe rajonet shkretëtirë pa energji diellore të sjellë ujë për tokën ku ushqehen linja e pushtetit, nuk ishte një opsion! Sot ne shohim qelizat diellore në një shumëllojshmëri të gjerë të vendeve. Ju mund të shikoni makinat e energji diellore. Ka edhe një avion energji diellore që ka fluturuar më të larta se çdo avion tjetër me përjashtim të Blackbird. Me koston e qelizave diellore dhe brenda buxhetit të gjithëve, të energjisë diellore kurrë nuk ka qenë kaq joshëse. Kohët e fundit teknologjia e re na ka dhënë ekran të shtypura qelizave diellore, dhe një pëlhurë diellore që mund të përdoren për anën e një shtëpi, madje edhe herpes diellore që të instaluar në çati tonë. Tregjet ndërkombëtare janë hapur dhe prodhuesit panel diellor tani janë duke luajtur një rol kyç në industrinë e energjisë diellore.

1.2 Llojet e energjise diellore

Me energji diellore nenkuptohet energjia (termikeo-elektrike) e prodhuar nga shfrytezimi i drejtperdrejte te energjise se rrezatuar nga Dielli drejt Tokes. Ne çdo moment Dielli trasmeton drejt orbites 1367 watt per metra katror. Sasia e energjise diellore qe arrin ne siperfaqen e tokes eshte shume e larte, gati dhjetemije here me e larte se gjithe energjia e perdorur nga njeriu. Energjia Diellore ben pjese ne grupin e energjive te rinovueshme si Biomasa, Biokarburanti, Gjeotermike, Hidroenergjitike, Eolike etj. Teknologjite kryesore per prodhimin e energjise termike dhe elektrike nga dielli jane:

1 - Paneli Diellor Termik2 - Paneli fotovoltaik

Panelet fotovoltaik

Panelet fotovoltaike, o modul fotovoltaik, jane nje tip paneli diellor me kapacitet gjenerimin e energjise elektrike kur i ekspozohet drites se Diellit. Ndryshon nga paneli diellor, qe perdor energjine diellore fillimisht per te prodhuar uje te ngrohte o ngrohje.Aktualisht, teknologjia lejon konvertimin ne energji elektrike vetem te 10-12% te energjise diellore terhequr nga paneli fotovoltaike, kurse panelet diellore arrijne te perdorin energjine .

Panelet diellore

Paneli diellor eshte nje mekanizem qe lejon transformimin e rrezatimeve diellore ne energji termike (ngrohja shtepiake e uji i ngrohte) e/o elektrike. Sistemi normalisht eshte ndertuar nga nje panel qe merr energjine diellore, nga nje shkembyes e nga nje serbator i perdorur per te magazinuar energjine e akumuluar.Perdorimi i paneleve diellore ka si rrjedhoje te pare pozitive kursimin e energjise. Jane te shumta dobishmerite e tij, mes te cilave asnje çlirim te CO2, asnje çlirim te pm10, zvogelim i shkaterrimeve ambientale si pasoje e transportit te hidrokarbureve (naftes)

1.3Fakte interesante Aplikimi

Arkimedi djegur anijet romake përmes përdorimit të pasqyra dhe dielli Leonardo da Vinci projektuar një pasqyrë gjigande diellore për përdorim comercial

Presidenti Karter, një suporter i madhe e energjisë diellore, kishte ngrohes uji solar të instaluara në Shtëpinë e Bardhë

Presidenti Regan urdheroi per te prerë fondet në kërkimet diellore

Presidenti Obama i bëri thirrje të ndërtuajnë “ferma ere dhe panele diellore, vetura me karburant efecient dhe teknologji alternative energjie, që mund të na lirojnë ne nga varësia e naftës së huaj për ekonomi kompetitive ndër vite.

2.Energjia diellore në të gjithë globin

Shumë vende të zhvilluara janë duke studjuar burimet alternative të energjisë, nevoja për alternativë për të lëndëve djegëse.Furnizimin ne botë me naftë është afër fundit, kështu që ne jemi të gjithë në të njëjtën situatë.Ka pasur një rritje dramatike të kërkesës për energji diellore. Gjate 2003-2004 tregut të Evropës pa një rritje 50% vjetore në prodhimin vendas

2.1.Gjermania

Ligji ishte pjesë e një mase të gjerë të miratuar nga qeveria gjermane për të rritur prodhimin e burimeve të ripërtëritshme të energjisë, duke përfshirë të energjisë së erës dhe të biokarburanteve. Si prodhuesi më i madh, i gjashtë në botë të karbonit-dioksidit të emisioneve, Gjermania është duke u përpjekur për të zvogëluar prodhimin e saj të gazrave serrë dhe dëshiron burimet e ripërtëritshme për të furnizuar një të katërtën e nevojave të saj të energjisë deri në vitin 2020.

Firmave gjermane që prodhojnë panele fotovoltaike dhe komponentëve të tjerë kanë përparuar në bazë të aktit energji të reja dhe tani punësojnë 40.000 njerëz. Një shtesë 15.000 njerëz punojnë për kompanitë në biznes diellore-termike, të cilat e bëjnë sistemet e ngrohjes për shtëpitë dhe bizneset.

Matthias Machnik, një nënsekretar për ministrinë gjermane të mjedisit,tha se shpreson të zgjerojë eksportet e saj të teknologjisë diellore dhe të bëhet lider në këtë fushë.Nëse ndryshimet klimatike përshpejtohet, ne kemi vetëm një sasi të caktuar të orëve në dispozicion me diell", tha Machnik në një intervistë. "Për ne, natyrisht ne do të përdorim të energjisë diellore, por është më e rëndësishme për të siguruar zhvillim te sigurt." Vitin e kaluar, eksportet gjermane përbënin 15 për qind të shitjeve të gjithë botën e paneleve diellore fotovoltaike dhe pajisje të tjera, sipas zyrtarëve të industrisë.Kompanitë gjermane shpresojnë të dyfishtë pjesës së tyre të tregut botëror, i cili arriti në $ 9.5 bilion vitin e kaluar dhe është në rritje me rreth 20 për qind në vit, tha Carsten Koernig, drejtor i Shoqatës së Industrisë Gjermane diellore, një tregtar dhe grupi lobimi."Ka qenë shumë e rëndësishme për të krijuar tregun e nevojshme në Gjermani," tha Koernig. "Ne jo vetëm do të zotëruar tregun gjerman, por për të pushtuar boteror”. Tani për tani, teknologjia mbetet e shtrenjtë dhe mezi regjistron si një pjesë e prodhimit të energjisë totale - më pak se 0.5 për qind. Qeveria shpreson të rrisë këtë shifër në 3 për qind në vitin 2020. Përkrahësit e industrisë, megjithatë, thonë se ka faktorë të tjerë që favorizojnë prodhimin diellore në afat të gjatë.Energjisë diellore në Gjermani ka patur një rritje të konsiderueshme për shkak 100 000 panele per shfrytezimin e energjise diellore ne cati.

2.2 SHBA

Energjisë diellore në Shtetet e Bashkuara është një zonë të aktivitetit të konsiderueshme dhe ka shumë shërbimeve në të energjisë diellore. Ne industrine e enrgjise solare gjenden 312 milione njerez te punesuar.

Më e madheja e instalimit të energjisë diellore në botë është Solar Energy Systems në Kaliforni, e cila ka një kapacitet total prej 354 megavat (MW).Nevada Solar Njëra është një fabrikë diellore termike me kapacitet 64 MW gjeneruese, që ndodhet pranë Boulder City, Nevada. Projekti energjia diellore është 968 MW diellore stacione termale në ndërtim në California. Stacioni i energjise Solana është një central 280 MW diellore e cila është në ndërtim e sipër rreth 70 milje (110 km) në jugperëndim të Phoenix, Arizona. Ka plane për investime te reja. Guvernatori Jerry Brown ka firmosur legjislacionin që kërkojnë shërbimet eKalifornisë për të marrë 33 për qind e energjisë elektrike të tyre nga burimet e ripërtëritshme të energjisë deri në fund të 2020.

2.3.KINA

Ndërtesa me enegji dielloreNdërtesa me energji diellore më e madhja në botë u hap në 27 Nëntor në Dezhou, Provinca Shangdong në veriperëndim të Kinës. Ndërtesa, e cila ka një sipërfaqe prej 75.000 metrash katrorë, përmban qendra ekspozitash, mjedise kërkimesh shkencore, mjedise takimi dhe trajnimi, dhe një hotel.

Skicimi i ndërtesës është bazuar në diskun diellor dhe thekson urgjencën e kërkimit të burimeve të energjisë ripërtëritëse për të zëvendësuar lëndët djegëse fosile. Skicimi gjithashtu përfshin shkronjat kineze për diellin “日 ” dhe hënën “月 ” , dhe ngjyra e bardhë që mbizotëron,

simbolizon energjinë e pastër.

Janë zbatuar “idetë e gjelbra” fund e krye ndërtimit. Struktura e jashtme e ndërtesës përdori vetëm një përqind të çelikut të përdorur për të ndërtuar Folenë e Zogut. Veçimi i avancuar i çatisë dhe mureve do të thotë 30 përqind kursim energjie më shumë se standardi kombëtar i kursimit të energjisë.

Ndërtesa do të jetë vendtakimi kryesor i Kongresit të Katërt Botëror të Qytetit Diellor. Energjia diellore dhe teknologjitë energji-kursyese të ndërtesës të përdorura në ndërtim, disa prej të cilave janë patentuar, përfshijnë një numër përparimesh teknologjike dhe do të shtyjnë përpara aplikimin në masë të energjisë diellore.

3 Potenciali i Shqipërisë, e para në botë për energjinë e rinovueshme

Rreth 9 milionë euro përllogaritet të jetë tregu i paneleve diellore në Shqipëri, me një numër

total prej 10,000 sistemesh.

Sipas të dhënave nga katër operatorët që tregtojnë panele diellore në vend, kërkesa për këtë

produkt është ende e ulët, nëse e krahason me shtetet me rrezatime të përafërta si Greqia apo

Italia, por gjithsesi po vërehet një vëmendje në rritje.

“Në total, në Shqipëri, mesatarja e sistemeve të paneleve diellore është 5 m²/1000 banorë, ku

më së shumti ato janë të vendosura nga zonat bregdetare të vendit”, shpjegon presidenti i

kompanisë prodhuese të paneleve, “Termotirana”, Mihal Sila.

Por ndonëse tregu i paneleve diellore është më shumë i shtrirë në zonat bregdetare dhe jugore

të Shqipërisë, thithja e prodhimeve të këtij lloji është ende e kufizuar.

Ky produkt njihet vetëm nga zonat që kanë më shumë emigrantë në Greqi, të tilla si Fieri, Vlora,

pjesa e bregut Adriatik dhe Jon. Nuk ekziston një ndërgjegjësim për rëndësinë e këtij produkti.

Nga ana tjetër, sipas tregtarëve, çmimi ende i lirë i energjisë elektrike dhe abuzimi në vjedhjen

e kësaj energjie nuk e ka bërë të domosdoshme gjetjen e burimeve alternative jo fosile të

energjisë. Një pengesë më vete është edhe mospërfshirja e përdorimit të energjisë diellore si

burim alternativ i energjisë, në planet dhe strategjitë kombëtare të energjisë, si dhe në

strategjinë kombëtare të mjedisit, faktorë pengues në ndërgjegjësim.

“Bashkëpronësia në tarraca, e kufizuar apo e mohuar në të shumtën e rasteve, e bën të

pamundur montimin e këtyre sistemeve diellore”, thotë Sila i “Termotirana”.Më shumë kërkesa

nga familjarët

Ajo që vihet re është fakti që më shumë blejnë familjarët sesa bizneset. Të paktë janë ato njësi

akomodimi apo institucione që kanë vendosur sisteme diellore të ngrohjes së ujit. Fakt është që

blerësit më të shumtë janë ata që kanë ndërtuar shtëpi private, të cilët kryesisht kanë jetuar në

Greqi, ku panelet diellore janë të përhapura masivisht, si dhe në Italinë e Jugut.

Çdo familje është blerës i mundshëm në kuptimin e cilësimit të panelit diellor si pajisje

ngrohjeje, çdo konvikt, hotel, rezidencë, linjë prodhimi produktesh ushqimore, restorant etj.

“Blerësi shqiptar nuk e kupton ende se të shpenzosh më shumë për termoizolimin e shtëpisë,

për instalimin e sistemit diellor të ngrohjes së ujit, do të thotë të kursesh shumë më tepër nga

buxheti vjetor”, thonë operatorët e tregut.

Shtrenjtimi i energjisë, si mund të “mbrohemi”

Rritja e çmimit të energjisë që nga 1 janari i këtij viti duket se ka rritur optimizmin e tregtarë të

paneleve diellore. Sipas Mihal Silës, përdorimi i energjisë diellore, duke mbuluar një pjesë të çative apo

tarracave në masën e 3-5 metrave katrorë kolektorë diellorë për familje për prodhimin e ujit të ngrohtë

familjar është shumë efikas. Kjo masë i korrespondon një vëllimi uji të ngrohtë 160-200 litra, sasi kjo e

domosdoshme për mbulimin e nevojave për ujë të ngrohtë për familje me 4-7 persona, çka do të bënte

që një pjesë e energjisë elektrike të kursehej në mënyrë të ndjeshme. 

“Kursimi në këtë rast arrin në shifra tejet të konsiderueshme, që shkojnë 30 deri në 40% të faturës së

energjisë që konsumon çdo familje në vit. Dhe e thënë ndryshe, fatura për ujë të ngrohtë për një

familje shkon deri në 70% të kursimit të energjisë elektrike për një familje në vit”, shprehet Sila.

Kjo shifër është shumë më e lartë në stinën e verës, ku ngrohja diellore mbulon plotësisht

nevojat për ujë të ngrohtë. Përdorimi i paneleve diellore për ngrohjen e ujit, përveç uljes së

konsumit të përdorimit të energjisë elektrike, do të çonte në uljen e ngarkesës në rrjetin e

amortizuar të sistemit shpërndarës të energjisë elektrike, duke qenë se kjo energji nuk kërkon

rrjete qendrore për depozitim dhe shpërndarje.

Sipas tyre, territori ynë është i vendosur në pjesën perëndimore të Ballkanit dhe ka një

potencial të lartë për shfrytëzimin e energjisë diellore. Numri i ditëve me diell në Shqipëri

luhatet 240-260 ditë, me një maksimum prej 280 ditësh. Megjithatë, kontributi i kësaj energjie

përkundrejt totalit të burimeve energjetike është jo më shumë se 0.1 për qind. Kryesisht

energjia diellore shfrytëzohet për prodhimin e ujit të ngrohtë sanitar dhe një pjesë fare e vogël

e kësaj energjie shfrytëzohet me panele fotovoltaike. Një tjetër burim për prodhimin e

energjive të rinovueshme është edhe era. Shfrytëzimi i energjisë së erës në vendin tonë ende

nuk ka filluar, por ka një shprehje shumë të madhe interesi nga investitorë të huaj për

shfrytëzimin e këtij burimi. Në këtë kuadër, janë në studim disa rajone të vendit tonë nga disa

kompani të huaja. Ndërkohë kanë nisur punimet për realizimin e projektit të parë të prodhimit

të energjisë nga era. Qeveria shqiptare dhe kompania italiane Moncada nënshkruan dy

marrëveshje me një vlerë prej 2.2 miliardë euro për prodhimin e energjisë elektrike nga

ndërtimi i parkut energjetik të erës dhe të linjës nëndetare prej 500 megavat të

interkonjeksionit ndërmjet Italisë dhe Shqipërisë.

Një tjetër burim energjie që vlerësohet është edhe biomasa, që është ngushtësisht i lidhur me

drutë e zjarrit. Nga të dhënat e Ministrisë së Energjetikës rezulton se në vitin 2008, 93 % e

druve të zjarrit janë konsumuar për ngrohje dhe gatim dhe vetëm 7 për qind është përdorur për

shërbime të tjera. Biomasa kontribuon nëpërmjet druve të zjarrit në bilancin energjetik të

vendit me 10 për qind. Burimi tjetër i energjive të rinovueshme është energjia gjeotermale, e

cila deri tani në Shqipëri është vlerësuar vetëm në kuadër studimor.

Projekt per energjine e rinovueshme ne Ballkan

Shqiperia, Maqedonia dhe Bosnje- Hercegovina kane potenciale te medha natyrore per te

ngritur dhe zhvilluar tregun e hidrocentraleve te vogla si nje burim energjie te rinovueshme dhe

miqesore me mjedisin.

Nisur nga keto potenciale qeverite e te tri vendeve kane dhene nje numer te madh

koncesionesh kompanive private vendase per ndertimin e hidrocentraleve te vogla.

Ne Shqiperi jane dhene rreth 110 koncesione per ndertimin e hidrocentraleve te vegjel, ne

Bosnje- Hercegovine rreth 250, ne Maqedoni rreth 100. Ne te trija vendet rreth 450 koncesione.

Por shume pak hidrocentrale jane ndertuar ne Shqiperi vetem nje, ne Bosnje 15, kurse ne

Maqedoni asnje.

Kjo situate tregon se ndonese potencialet ne Ballkanin Perendimor ekzistojne per te prodhuar

energji nga hidrocentralet e vogla, ato nuk jane vene deri me sot ne perdorim. Nje sere

shkaqesh kane penguar kete process:

1. Nga njera ane te gjitha palet jane te ndergjegjshme se energjia e rinovueshme eshte e

ardhmja dhe prandaj qeverite e te tri vendeve po perpiqen te hartojne legjislacionin

perkates ne perputhje me standartet e BE.

2. Nga ana tjeter ne Shqiperi B-H dhe ne Maqedoni ka mungese pervoje,

3. Mungese kompanish te afta per te marre persiper ndertimin e hidrocentraleve te vogla.

Ndertimi i tyre do te mundesonte zhvillimin e sektorit privat, hapjen e vendeve te reja te

punes, pa folur ketu per mbrojtjen e mjedisit dhe kontributin ne reduktimin e emetimit

te gazrave me efekt serre.

4. Ka edhe nje faktor tjeter qe po behet pengese : Bankat lokale qe operojne ne keto tre

vende jane disi konservatore dhe jo te gatshme per te nderrmarre riskun e financimit te

tyre.

Per te ndryshuar kete situate IFC po bashkepunon me qeverite dhe sektorin publik te te tri

vendeve ne permiresimin e legjislacionit ekzistues dhe kuadrit rregullator.

Ndertimi i hidrocentraleve te vogla perben burimin me te rendesishem te energjise se

rinovuershme per vendet e Ballkanit Perendimor.

IFC po mbeshtet te treja keto vende per te patur nje kuader rregullator edhe per shfrytezimin e

burimeve te tjera te rinovueshme te energjise ne perputhje me potencialet e zhvillimit te tyre

ekonomik.

4.Avantazhet dhe disavantazhet e negjise se rinovushme

4.1Avantazhet e energjise se rinovueshme

Energjia e rinovueshme është një burim energjie mjaft premtues per te ardhmen dhe përdorimi

isaj është potencial, pasi është një burim natyror energjie i pashtershëm, është rezerva

natyrore me e madhe e energjisë qe është e shpërndare kudo ne bote ne sasi me te mëdha se

sa nevojat tona për energji, është e pastër dhe shfrytëzimi i saj nuk kërkon shpenzime te tjera,

nuk paraqet asnjë rrezik për ndotjen e mjedisit.Kjo lloj energjie eshte ekonomikisht më e lirë

dhe shumë e përshtatshme për ruajtjen e mjedisit, ne krahasim me format e tjera të përftimit

të energjisë, që aktualisht janë më të kushtueshme.Energjia e rinovueshme ka ndikim pozitiv

ne uljen e perqindjes te shkarkimit gazit karbonik ne natyre.Perdorimi i gjere i energjise se

rinovueshme do te sjell permiresim te kushteve te mjedisit dhe qendrueshmeri te

klimes.Perdorimi i gjere i energjise se rinovueshme do jete pozitiv ne lidhje me zhvillimin

ekonomik.Do te zhvillohej sektori privat dhe do te rriten vendet e reja te punesimit.Ne durres u

promovuan ndriçuesit diellorë të lulishtes publike të rehabilituar nga Bashkia e Durrësit me

ndihmen e nje projekti holandez. Vetëm nga një lulishte kursehen 800 euro ne vit. Qëllimi i këtij

projekti është ulja e konsumimit të energjisë elektrike dhe promovimi i një modeli ekologjik me

anë të ndriçuesve diellorë si një alternativë efektive dhe aktuale për Shqipërinë. Ky organizëm

ndërkombëtar është duke promovuar programin për ngrohjen e ujit sanitar nëpërmjet

përdorimit të paneleve diellorë, ku parashikohet instalimi i 70 mijë metrave katrorë panele

diellorë në Shqipëri, me një vlerë kumulative të reduktimit të shkarkimit të gazrave prej 1.5

milionë ton për një periudhë 20 vjeçare

Pikërisht kësaj rruge ka vendosur t’i bashkohet edhe Bashkia e kryeqytetit, e cila ka nisur

zbatimin e një projekti për shfrytëzimin e energjisë diellore alternative për ngrohjen në çerdhet

dhe shkollat e kryeqytetit. Projekti, i cili synon të shtrihet në të gjitha këto struktura, ka nisur

realizimin e tij fillimisht në dy prej çerdheve të kryeqytetit, nr.1 dhe nr.8, ku tashmë përdorimi i

energjisë diellore është bërë realitet. 66 panele diellore janë vendosur në tarracat e dy

çerdheve të lartpërmendura dhe do të shërbejnë për ngrohjen e ujit sanitar si dhe të sistemit

ngrohës në këto institucione, duke siguruar një energji të pandërprerë dhe përfituar nga dielli,

pa shpenzuar burimin tjetër shumë të çmuar të energjisë elektrike. Me anë të këtij projekti

është bërë e mundur, që krahas kursimit të energjisë elektrike të përdorur për ngrohjen e ujit

sanitar, kursimit të lëndës djegëse, të përdorur për sistemin ngrohës dhe uljes së ndotjes të

shkaktuara nga ngrohja, me lëndë djegëse (naftë) të bëhet e mundur edhe rritja e numrit të

ditëve, gjatë të cilave çerdhet do të jenë me ngrohje. Në rajonin jugor të Spanjës, ku dielli

ndriçom pothuajse çdo ditë, një kompani e energjitikës po shfrytëzon këto kushte ndriçmi, duke

ndërtuar uzinën e parë të energjisë solare për qëllime komerciale.

Uzina e njohur si PS100 tani për tani ka kapacitetin për të prodhuar energji elektike të

mjaftueshme për gjashtë mijë shtëpi. Megjithatë, kompania shpreson të furnizojë me energji

rreth 180 mijë shtëpi kur të ketë përfunduar plotësisht ndërtimi i kompleksit.

Me funksionimin e saj në kapacitet të plotë, PS100 do ta ndihmojë Spanjën të ulë çlirimin e

gazit karbonik me 600 mijë ton në vit, një arritje madhështore kjo që do ta çojë vendin më

pranë plotësimit të kuotave të caktuara nga Protokolli i Kjotos i vitit 2006.

4.2Veshtiresite e zhvillimit te energjise se rinovueshme

Përqindja e përdorimit të burimeve të ripërtërishme të energjisë në botë është shumë i ulët. Në

Evropë kemi përdorim të energjisë diellore në nivelin prej 7.5 %. Në aspekt global energjia

diellore përdoret vetëm në masën 1 % sepse ka probleme teknologjike, të cilat duhet të

eliminohen.Keto probleme lindin nga mungesa e pervojes dhe eksperienca ne kete fushe.Nje

aresye e rendesishme e veshtiresise se zhvillimit te energjise se rinovueshme jane edhe kostot e

larta te instali mit. Ne lidhje me energjine diellore keto instalime mund te jene 10000$ -50000$

per projekte urbane dhe deri ne 1800$ per projekte familiare.

Fillimisht nje investim i tille kerkon investitore te fuqishem por edhe nje ndihmese te madhe te

shtetit.Qeverite duhet te hartojne ligje perkatese ne pershtatje me standartet e larta. Bankat

lokale qe operojne ne keto tre vende jane disi konservatore dhe jo te gatshme per te

nderrmarre riskun e financimit te tyre. Sipas një studimi të agjencisë ndërkombëtare Standard

& Poor’s, të lidhur me parashikimet për zhvillimin e sektorit të energjisë diellore në shkallë

botërore, pritet që rritja e këtij sektori të ri të ngadalësojë tempin e shpejt, me të cilin ai

zhvillohej gjatë viteve të fundit. Ngopja e tregut me panele diellore do të çojë në uljen e

teknologjive dhe instilacioneve. Çmimi mesatar do të bjerë me afro 15 për qind gjatë këtij viti

në krahasim me vitin e kaluar, ndërsa ulja do të regjistrohet që në fillim të vitit. Ngushtimi i

tregut të centraleve diellore con ne uljen e fitimeve te investitoreve.

Shembull me i fundit eshte ngritja e aeroplanit te pare qe funksiononte me energji diellore . Ne

korrik 2010 Solar Impulse beri historine, duke kryer nje fluturim prej 26 oresh me bateri

diellore. Fluturimi ngre nje sere problemesh teknike, sidomos pasi avioni duhet te ndjeke nje

rruge ekzakte dhe te ulet ne siguri ne nje aeroport nderkombetar.

5.E ardhmja e energjise diellore

Energjia diellore mund te perdoret ne te ardhmen tek avionet.Eshte bere testi i pare me avionin

me energji diellore i cili ka rezultuar me disa probleme teknike.Por aventurieri qe vuri ne prove

kete avion thote qe do te punohet me tej per permiresimin e ketij projekti.

Ne Japoni po punohet per prodhimin e nje telefoni celular me panele dillore.Ne pjesen e

jashtme te telefonit do vendoset panela dhe ai mund te karikohet me energjine e diellit.

Deri para vitit 2020 mendohet qe rreth 34% e energjise elektrike do te zevendesohet

plotesisht nga energjia diellore.Por nga ngopja e tregut me panele diellore do te coje ne

fitime me te uleta per investitoret.Do kemi nje renie te cmimit per njesi.

Por gjithashtu prodhimi i vazhdueshem i paneleve do te coje ne uljen e teknologjive dhe

instilacioneve.

Ky biznes do te rrise investimet ne te gjithe boten

6.Konkluzione

Energjia diellore sherben per kursimin dhe permiresimin e marrdhenies tone me

mjedisin

Energjia e rinovueshme eshte rezerva natyrore me e madhe e energjise qe eshte

e shperndare ne te gjithe boten

Kjo lloj energjie eshte ekonomikisht më e lirë dhe shumë e përshtatshme për

ruajtjen e mjedisit, ne krahasim me format e tjera të përftimit të energjisë

Eshte rezerva natyrore me e madhe e energjise

REFERENCAT

•  Revista monitor

• Natural Climate Change – Jennanca Gudennphening

• Wikipedia

• USA Energy Report