163 449 jigladze საარჩევნო
DESCRIPTION
saqarTvelos konstituciis kometari, Tavi meore, saqarTvelos moqalaqeoba. adamianis ZiriTadi uflebani da Tavisuflebani, irakli burduli, eva gociriZe, besarion zoiZe da sxv. 2013, Tbilisi, gv.TRANSCRIPT
7/17/2019 163 449 Jigladze საარჩევნო
http://slidepdf.com/reader/full/163-449-jigladze- 1/14
s i l a b u s i
sawavlo kursis saxelwodeba:
saarCevno samarTali
Election Law
avtori
nana WiRlaZe
leqtori:
nana WiRlaZe _ ivane javaxiSvilis saxelobis Tbilisis saxelmwifouniversitetis iuridiuli fakultetis sruli profesori;telefoni: 2 ! !"; mobiluri: # $$ #% %% &#; el'fosta:
[email protected] kursis kodi:
sawavlo kursis statusi:
iuridiuli fakulteti
samarTalm(odneobis sabakalavro pro)rama
spe(iali*a(iis sa)ani
saswavlo kursis miznebi:
saarCevno samarTlis swavlebis mi*ans warmoad)ens studentebisaTvisarCevnebis iuridiuli bunebis+ saarCevno'samarTlebriv (nebaTakatalo)isa da Sinaarsis+ saarCevno sistemis da saarCevno pro(esisarsis momwesri)ebeli normebis Seswavla, mo-med saarCevnokanonmdeblobaSi drois Sesabamisi axali normebis damkvidreba damaTi etapobrivi srul.ofa ara mxolod mimdinare sakanonmdeblo ba*is+aramed saarCevno samarTlis Teoriis sakiTxebis sistemuri aR-misa dasrul.o/li damuSavebis au(ileblobas )anapirobebs,
mo(emuli dis(iplinis far)lebSi studenti Zirfesvianad daeu0eba arsebulsamarTlebriv normebs+ )anaxor(ielebs saarCevno'samarTlebrivinormebis mravalmxriv anali*s+ )amoimuSavebs saarCevnokanonmdeblobasTan muSaobis unar'Cvevebs+ Camoa.alibebsdaskvnebs sa-arTvelos saarCevno sistemis TaviseburebebTandakavSirebiT, mi*nis misaRwevad students miewodeba uaxlesinormatiuli da Teoriuli masala+ moxdeba misi )amo.enebis re1imisswavleba+ sakanonmdeblo ba*is iuridiul ' lo)ikuri e-sperti*a da
7/17/2019 163 449 Jigladze საარჩევნო
http://slidepdf.com/reader/full/163-449-jigladze- 2/14
Sefaseba+ maT mier (alkeul normeb*e po*i(iis )amoxatva+ sakuTaridamokidebulebis Camo.alibeba da dasabuTeba,
ECTS - kreditebis raodenoba da saaTebis ganawileba studentisdatvirtvis Sesabamisad
5 krediti !2# saaTi3; a-edan+studentis sakonta-to muSaobisTvis )ankuTvnili dro " saaTia:semestris )anmavlobaSi !# kvirian sale-(io periodSi 2& saaTi le-(ia+ "
saaTi 2 saaTi 4 2 saaTi3 ori Sualeduri )amo(dis Cabareba+ 5 saaTipra-tikuli samuSaoebi+ romelTa Sede)ebi aisaxeba a-tiurobis -ulebSi,sakonta-to saaTebidan daskvniTi )amo(dis Casabareblad)ansa*Rvrulia " saaTi;studentis damoukidebeli muSaobis dro moi(avs %! saaTs: Sualeduri)amo(debis mosam*adeblad )ankuTvnilia !5 saaTi 6 saaTi 4 6 saaTi3+daskvniTi )amo(dis mosam*adeblad !2 saaTi+ studentebis danarCenidamoukidebeli muSaobis saaTebi Sead)ens 5's,daSvebis winapirobebi:
sa-arTvelos konstitu(iuri saxelmwifo mow.obis3 samarTali+ adamianisZiriTadi u0ebebi da Tavisu0ebebi;swavlis Sedegebi:
saarCevno samarTlis kursis Seswavlis Semde) students naTeliwarmod)ena e-neba arCevnebis iuridiul buneba*e+ mso0ioSi mo-medsarCevno sistemebis mravalferovneba*e+ maT dadebiT da uar.o/Tmxareeb*e+ saarCevno infrastru-turasa da saarCevno pro(esismomwesri)ebel normeb*e,miRebuli (odnis safuZvel*e studenti SeZlebs saarCevno'samarTlebriviSinaarsis problemebis identi/(irebas da )adaw.vetas+ saarCevno
kode-sisa da sxva normatiuli a-tebis iurdiul'lo)ikuri e-sperti*as+Sesabamisi Sinaarsis normatiuli a-tebis proe-tebis Sed)enas+konkretul saarCevno'samarTlebriv institutebTan da (alkeul sakiTxebTandakavSirebiT informa(iis moZiebas+ damuSavebas da anali*s+ SeZlebsmiRebuli (odnis pra-tikaSi srul.o/lad reali*a(ias,Zirfesvianad daeu0eba ra mo-med saarCevno'samarTlebriv normebsda )amoimuSavebs saarCevno kanonmdeblobasTan muSaobis unar'Cvevebs+ studenti SeZlebs etapobrivad )anaaxlos sakuTari (odna+sistematurad )ae(nos saarCevno kanonmdeblobaSi )anxor(ielebul(vlilebebs+ sakonstitu(io da saerTo sasamarTloebis Sesabamispra-tikas+ siaxleebs+ romeli( saarCevno samarTlis me(nierebaSi xdeba,
saarCevno samarTlis Seswavlis Semde) students Seswevs Sesabamisiinstitutebis mravalmxrivi anali*is+ sa-arTvelos saarCevno samarTlis TaviseburebebTan dakavSirebiT daskvnebis Camo.alibebis+ ro)or(*epirad+ ise werilobiT sakuTari samarTlebrivi po*i(iis )amoxatvisa dadaasabuTebis+ mo-med kanonmdeblobaSi arsebul po*itiur da ne)atiurmxareeb*e+ aseTis arsebobis SemTxvevaSi ki sakanonmdebloxarve*ebsa da koli*ieb*e msjelobis unari, imavdroulad students)amoumuSavdeba saarCevno samarTlis (alkeul sakiTxeb*e sajaro
7/17/2019 163 449 Jigladze საარჩევნო
http://slidepdf.com/reader/full/163-449-jigladze- 3/14
diskusiis warmarTvis unari(,saarCevno samarTlis Seswavlis Sede)ad )amomuSavebuli unarebi erT'erTi winapirobaa momavali iuristis samarTlianobis )an(dis+demokratiuli Rirebulebebis da+ *o)adad+ samarTlebrivi kulturisCamosa.alibeblad,saswavlo kursis Sinaarsi:
saswavlo kursis Sinaarsi mo(emulia danarTis saxiT ix, danarTi7!3
swavlebis/swavlis meTodebi:
saswavlo kursis Seswavla moxdeba iseTi meTodebiT+ romlebi(u*runvel.ofen studentebisaTvis saarCevno'samarTlebrivi Sinaarsisproblemebis identi/(irebis+ dasmisa da )adaw.vetis+ arCevnebismomwesri)ebeli normatiuli a-tebis iurdiul'lo)ikuri e-sperti*isa daSefasebis+ (alkeul saarCevno'samarTlebriv sakiTxebTan dakavSirebiTinforma(iis moZiebis+ damuSavebis da anali*is+ sakuTari samarTlebrivipo*i(iis )amoxatvisa da dasabuTebis+ miRebuli (odnis pra-tikaSi)amo.enebis+ profesiuli a*rovnebis unar'Cvevebis )amomuSavebas,aRniSnuli students aZlevs saSualebas i.os ara pasiuri msmeneli+aramed sale-(io pro(esis a-tiuri monawile,le-(iis Tematikis Taviseburebidan )amomdinare+ swavlebis sxvadasxvameTodebi SeiZleba )amo.enebul i-nes sinTe*urada( daindividualurada(, ro)or( le-(iis+ ise individualuri muSaobiswarmarTvisas )amo.enebuli i-neba SedarebiT'samarTlebrivi anali*is+saarCevno samarTlis institutis istoriul'samarTlebrivi anali*is+samarTlebriv'lo)ikuri anali*is+ situa(iuri modelirebisa da pre*enta(iismeTodebi, 8 le-(iis warmarTvis meTodTa)an )amo.enebul i-neba monolo)is+msjelobis+ dialo)is meTodebi, le-(iis klasikuri formis )amo.enebis dros.oveli Semd)omi le-(ia wina le-(iis masalis )ameorebiT daiw.eba #wT'is far)lebSi3, drois )arkveuli monakveTi warimarTeba monolo)isformiT, le-(iis msvlelobisas+ .oveli konkretuli sakiTxis Taviseburebebis)aTvaliswinebiT+ monolo)Tan erTad )aTvaliswinebuli i-neba dialo)i+ ra(erTi mxriv+ le-tors mis(ems saSualebas daaskvnas ramdenadsrul.o/lad i-na aR-muli SeTava*ebuli Tematika+ meore mxriv+ xelsSeuw.obs studentis a-tiurobas+ damoukidebeli a*rovnebis+ sakuTariar)umentirebuli po*i(iis warmoCenas+ daskvnebis da winadadebebisCamo.alibebas, a-tiurad i-neba )amo.enebuli e, w, ++sokratesmeTodi99+ rodesa( students ar miewodeba m*a pasuxi )ansaxilvel
sakiTx*e+ aramed le-toris mier )amarTuli dialo)is daxmarebiT+ studenti Tavad moaxdens problemaTa komentirebas da daskvnebis formirebas,)amo.enebuli i-neba sapre*enta(io pro)ramebi,)aimarTeba sareferato naSromebis pre*enta(ia da disputebi saarCevnosamarTlis sferoSi ri) mniSvnelovan sakiTxeb*e+ ma)aliTad+ saarCevnobarier*e+ saarCevno sistemis optimalur model*e sa-arTveloSi+saarCevno (en*eb*e da a,S, Sed)eba imitirebuli pro(esebi saarCevnodaveb*e ro)or( saerTo sasamarTloebis sistemaSi+ ise sakonstitu(io
7/17/2019 163 449 Jigladze საარჩევნო
http://slidepdf.com/reader/full/163-449-jigladze- 4/14
samarTalwarmoebis wesiT+ moxdeba ka*usebis )arCeva da pra-tikulisamuSaoebis Sesruleba saarCevno normebis proe-tebis mom*adeba3 Tematikis Sesabamisad, .oveli dasaxelebuli saxeobis samuSaosSefaseba moxdeba individualurad )ansa*Rvruli wesiT,Sefasebis kriteriumebi:
daskvniT )amo(da*e daSvebis winapirobas warmoad)ens semestris)anmavlobaSi aranakleb !! -ulis da)roveba, kreditebis miniWebiswinapirobaa aranakleb #! -ulis da)roveba+ romelSi( savaldebulo
saboloo )amo(dis xvedriTi wili unda warmoad)endes aranakleb 2&-ulas,a-tiuroba2& -ula3
2& saarCevno'samarTlebrivi pro(edurebisimita(iebi+ ka*usebis )arCeva TematikisSesabamisad+ a-tualur da problemursakiTxeb*e referatebis mom*adeba+ disputebi+pra-tikuli samuSaoebis Sesruleba+ sakontrolotestireba da a,S,#-ula4#-ula4#-ula4#-ula3
Sualeduri)amo(daweriTi32& -ula3
2& ka*usis amoxsna !& -ula3 da Teoriuli sakiTxebimsjeloba problematur Temeb*e3#-ula4#-ula3
Sualeduri)amo(daweriTi32& -ula3
2& ka*usis amoxsna !& -ula3 da Teoriuli sakiTxebimsjeloba problematur Temeb*e3#-ula4#-ula3
daskvniTi)amo(da"& -ula3
"& ka*usis amoxsna 2& -ula3 da Teoriuli sakiTxebimsjeloba problematur Temeb*e3#-ula4#-ula4#-ula4#-ula3
studentisTvis SeTavazebuli kazusis Sefaseba xdeba amoxsnisSesabamisi sqemis mixedviT.
5 quliani Sefasebis kriteriumebi:# -ula: pasuxi srulia, studenti *edmiwevniT kar)ad 0obs pro)ramiT
)aTvaliswinebul )anvlil masalas+ safuZvlianad a-vs aTvisebuli ro)or(ZiriTadi+ ise damxmare literatura,
" -ula: pasuxi srulia+ Tum(a araa )anvr(obili, arsebiTi Se(domaar aris, students damuSavebuli a-vs mxolod ZiriTadi literatura,
-ula: pasuxi arasrulia+ sakiTxi damakma.o/leblad aris)admo(emuli, studenti 0obs pro)ramiT )aTvaliswinebul masalas+
ma)aram aRiniSneba (alkeuli xarve*ebi,2 -ula: pasuxi arasrulia, Sesabamisi masala )admo(emuliaSe*Rudulad; students arasakmarisad a-vs aTvisebuli ZiriTadi literatura;aRiniSneba *o)ierTi arsebiTi Se(doma(,
! -ula: pasuxi arsebiTad m(daria, )admo(emulia sakiTxisSesabamisi masalis mxolod (alkeuli fra)mentebi,
& -ula: pasuxi sakiTxis Sesabamisi ar aris an saerTod araamo(emuli,
7/17/2019 163 449 Jigladze საარჩევნო
http://slidepdf.com/reader/full/163-449-jigladze- 5/14
studentTa saboloo Sefaseba moxdeba kanonmdeblobi )ansa*RvrulisistemiT:
friadi< A3 _ %! =!&&;Zalian kar)i< B3 _ 6! =%&;kar)i< C3 _ $! =6&;damakma.o/lebeli< D3 _ 5! =$&;
sakmarisi< E3 _ #! =5&;ver Caabara< FX3 _ "! =#&;
CaiWra< F3 _ & _"&,
ZiriTadi literatura
• o, mel-aZe+ saarCevno samarTali+ Teoria da -arTuli pra-tika+ Tb,2&!2 w,
ZiriTadi normatiuli masala
saqarTvelos kanonebi
• sa-arTvelos konstitu(ia
• sa-arTvelos or)anuli kanoni sa-arTvelos saarCevno kode-sisa-arTvelos or)anuli kanoni politikuri )aerTianebebis Sesaxeb
• sa-arTvelos or)anuli kanoni sakonstitu(io sasamarTlos Sesaxebda a,S,
saerTaSoriso aqtebi• adamianis u0ebaTa sa.ovelTao deklara(ia+ !%"6 w,
• adamianis u0ebaTa evropuli konven(ia+ !%#& w,
• konven(ia ad)ilobriv done*e u(xoelTa sa*o)adoebriv'politikur(xovrebaSi monawileobis Sesaxeb !%%2 w,
• konven(ia -alTa u0ebebis Sesaxeb !%# w,
• konven(ia rasobrivi diskrimina(iis .vela formis aRmofxvrisSesaxeb !%5# w,
• saerTaSoriso pa-ti samo-ala-o da politikuri u0ebebis Sesaxeb!5, !2, !%55 w,
• !%55 wlis !5 dekembris samo-ala-o da politikuri u0ebebissaerTaSoriso pa-tis fakultaturi o-mi
• konven(ia -alTa diskrimina(iis .vela formis likvida(iis Sesaxeb
!%$% w,
rekomendaciebi
• evrokavSiris wevri -ve.nebisaTvis )ankuTvnili saarCevno
normaTa kode-si+ miRebul i-na evropuli komisiis
demokratiisaTvis samarTlis meSveobiT vene(iis komisiis3 mier,
7/17/2019 163 449 Jigladze საარჩევნო
http://slidepdf.com/reader/full/163-449-jigladze- 6/14
!, !!, 2&&" w,• politikuri partiebisa da saarCevno kampaniebis da/nansebisas
koruf(iis winaarmde) saerTo wesebi+ miRebul i-na evropuli
komisiis demokratiisaTvis samarTlis meSveobiT vene(iis
komisiis3 mier,• distan(iuri xmis mi(emisa da ele-tronuli xmis mi(emis evropis
standartebTan Sesabamisobis Sesaxeb+ miRebul i-na evropuli
komisiis demokratiisaTvis samarTlis meSveobiT vene(iis
komisiis3 mier, !6, &, 2&&" w,• erToblivi mosa*reba sa-arTvelos saar(evno kode-s*e 2&&# wlis
ivlisSi Setanili (vlilebebis )aTvaliswinebiT+ miRebul i-na evropuli
komisiis demokratiisaTvis samarTlis meSveobiT vene(iis
komisiis3 mier, !%, !2, 2&&5 w,• erToblivi mosa*reba sa-arTvelos saarCevno kode-s*e 2&&6 wlis
ivlisSi Setanili (vlilebebis )aTvaliswinebiT+ miRebul i-na evropuli
komisiis demokratiisaTvis samarTlis meSveobiT vene(iis
komisiis3 mier, &%, &!, 2&&% w,
sasamarTlos gadawvetilebebi• sa-arTvelos sakonstitu(io sasamarTlos )adaw.vetilebebi
saarCevno sakiTxeb*e,• adamianis u0ebaTa evropuli sasamarTlos )adaw.vetilebebi
• saarCevno sakiTxeb*e,
• sa-arTvelos saerTo sasamarTloebis )adaw.vetilebebi saarCevno
sakiTxeb*e,
damxmare literatura da sxva saswavlo masala:• o, mel-aZe+ saarCevno samarTali+ Tb, 2&&# w,
• o, mel-aZe _ konstitu(ionali*mi+ Tb, 2&&# w+ )v, !%5'225,• m, ma(aberiZe+ arCevnebi da sa*o)adoeba+ Tb, 2&&• k, kublaSvili+ ZiriTadi u0ebebi+ Tb, ++ jisiai99+ 2&&,• l8, i*oria+ k, korkelia+ k, kublaSvili+ ), xubua+ sa-arTvelos
konstitu(iis komentarebi+ adamianis ZiriTadi u0ebani da Tavisu0ebani3+ Tb, ++meridiani99+ 2&&# w,
• o, mel-aZe+ -arTuli konstitu(ionali*mis Tanamedrove problemebisaarCevno samarTlis samarTlianobis problema+ -arTulisaarCevno samarTlis maxasiaTeblebi+ saarCevno kanonmdeblobisreformirebis winadadebebi3+ Tb, 2&&! w+ )v, "'$",
• i, kobaxiZe+ politikur )aerTianebaTa samarTali+ Tb, 2&&6 w,
• n, WiRlaZe+ sa.ovelTao monawileobis a-tualuri sakiTxebi -arTulsaarCevno kanonmdeblobaSi+ adamianis u0ebaTa da(vis Tanamedrove )amowvevebi+ 2&&% w, )v, 2$2'2%#,
• b, oueni+ arCevnebis sakonstitu(io kontroli+ saarCevno u0ebebisada politikuri )aerTianebis Tavisu0ebis da(va sakonstitu(iosasamarTloSi+ saerTaSoriso konferen(iis masalebi+ Tb, 2&&5
• -, kobaxiZe+ arCevnebis sakonstitu(io kontroli sa-arTveloSi+saarCevno u0ebebisa da politikuri )aerTianebis Tavisu0ebis
7/17/2019 163 449 Jigladze საარჩევნო
http://slidepdf.com/reader/full/163-449-jigladze- 7/14
da(va sakonstitu(io sasamarTloSi+ saerTaSoriso konferen(iismasalebi+ Tb, 2&&5
• ), kverenCxilaZe+ politikuri )aerTianebis Tavisu0eba sa-arTveloskanonmdeblobisa da adamianis u0ebaTa evropuli konven(iismixedviT+ saarCevno u0ebebisa da politikuri )aerTianebis Tavisu0ebis da(va sakonstitu(io sasamarTloSi+ saerTaSorisokonferen(iis masalebi+ Tb, 2&&5
• j, >amiltoni+ politikuri partiebis akrZalva+ saarCevno u0ebebisa dapolitikuri )aerTianebis Tavisu0ebis da(va sakonstitu(iosasamarTloSi+ saerTaSoriso konferen(iis masalebi+ Tb, 2&&5
• media da arCevnebi+ re)taimi+ 2&&
• arCevnebis Sesafasebeli saxelmZRvanelo+ Tb, 2&&
• volf)an )auli+ konstitu(iis SemuSaveba da miReba sa-arTveloSi+ Tb, 2&&2 w,
• a,demetraSvili+i,kobaxiZe+ konstitu(iuri samarTali+ 2&!! w,
• *, ruxaZe _ sa-arTvelos konstitu(iuri samarTali+ baTumi !%%%w+)v, 22"'2#6,
• konstitu(iuri samarTali+ saxelmZRvanelo+ avtorTa kole-tivi+demetraSvilis reda-(iiT+ Tb, 2&&# )v, 2&&'2$&,
• andraS Saio+ xelisu0ebis TviTSe*Rudva+ konstitu(ionali*misSesavali+ stiven >olmsis winaT-miT+ same(niero reda-tori: Tevdore niniZe+ )amom(emloba ++se*ani99Tb, 2&& w,
• e, )o)iaSvili+ saarCevno davebis arasasamarTlo )adaw.veta+ 1,adamiani da konstitu(ia+ 2&&" w+ 72+ )v, ""'#%,
• sa*Rvar)areTis -ve.nebis konstitu(iebi+ avtorTa kole-tivisxelmZRvaneli da pasuxism)ebeli reda-tori v, )onaSvili3 ? _ @?nawili+ Tb, 2&&" _ 2&&6
• o, mel-aZe _ -arTuli konstitu(ionali*mis Tanamedroveproblemebi+ Tb, 2&&! w,
•
o, mel-aZe+ sakonstitu(io -arTvelolo)iis saSiSroeba+ Tb, 2&&# w,• o, mel-aZe+ samo-ala-o sa*o)adoeba _ formirebis problemebi+
Tb, 2&& w,• sa-arTvelos demokratiuli respublikis samarTlebrivi a-tebis
krebuli+ !%!6'!%2!, Tb, !%%& w,• aSS konstitu(ia+ kompromisis xelovneba+ same(, red, m,
u)rexeliZe+ Tb, !%%$ w,• riCard Srederi+ narkvevebi amerikis xelisu0ebis Sesaxeb+ Tb,
!%%6 w,• janda+ beri+ )oldmani+ amerikuli demokratia+ AjisiaiB+ Tb, !%%# w,
•
ra aris demokratia+ aSS sainforma(io saa)ento+ Tb, !%%! w,• v, )onaSvili+ parlamentis wevris statusi+ Tb, 2&& w,
• ),xubua+ i, trauti+ konstitu(iuri marTlmsajuleba )ermaniaSi+ Tb,2&&!,
• P. Г, Кoжемякин, Избирае!"нн#е $ра%# зар&бежн'( )ран,*нen+one+o%)к, --.
• /ар&бежн#е избирае!"нн#е $ра%# #%. ре0. 1ак!ак#% 2. 2. 3з.4#рма --5.
7/17/2019 163 449 Jigladze საარჩევნო
http://slidepdf.com/reader/full/163-449-jigladze- 8/14
• 2е0енее%6.7, 1#з#%8ик#% 2.9, 2%е0ение % избирае!"нн#е $ра%#,1. --5
• Как#% Д. В. Корчиго Е. В. Избирае!"нн#е $ра%#. 2#$р#)и и #%е'.1#)к%а, --:
• К, Г, ;#!#0ник#%)ки<+ как %'б'ра= $ар!амен % )рана( >%р#$'+ 7мерики+ 7зии+ 1, !%% ?, 2, 3, ')енк#+ 2'б#р' %$ре0)а%ие!"н'е #р?ан' %!а)е< % >%р#$е, A#!ииBе)ки< #$' иен0енCии 6&'%&( ?#0#%+ 1, !%%" ?,
•
D, е<)ман+ 9ж, 9, амбер+ 3))!е0#%ание маж#риарни< и$р#$#рCи#на!"н#< избирае!"н'( )и)ем+ 1, !%%6 ?,• 7, 2, /ин#%Cе%+ 3збирае!"нная )и)ема E#))ии+ 1, 2&&2 ?,• 3збирае!"нн#е $ра%#+ &?, $#), A#0 ре0, 6, 7, 2е0енее%а+ 1, 2&&! ?,• К#н)и&Cи#нн#е $ра%#, #%. ре0. 2. 2. азаре%, 1. --F ?.• К#н)и&Cи#нн#е G?#)&0ар)%енн#еH $ра%# % зар&бежн'( )рана(, A#0
ре0. I. 7. JраK&на, 1. :LLM ?.• Jра%ние!"н#е к#н)и&Cи#нн#е $ра%#, N%. ре0. I.>. Oиркин, 1.
:LLM ?.• Г#)&0ар)%енн#е $ра%# Германии, 3)0. P. 3зензее, A. Кирр(ир), . QQ,
R. :LLF ?• 1е0&Kе%)ки<, Jра%ние!"н#е к#н)и&Cи#нн#е $ра%#, 1. -- ?.• Der ec!t""taat# Pia$olo# %ic!ael# &''&# (. A)*la+e# %,nc!en# Ba-eri"c!e
Lane"$entrale *,r Politi"c!e Bil)n+"ar/eit0
• 1taat"rec!t 2# 1taat"or+ani"ation"rec!t# 3"en# 45rn# &''6# (7. A)*la+e# 85ln9
%,nc!en# Carl :e-;ann0
• 1taatrec!t 2# 1taat"or+ani"ation"rec!t# De+en!art# C!ri"to3!# &''<# &&. A)*la+e#
:eiel/er+# C.F. %,ller0
• 1taat"or+ani"ation"rec!t# 1c!;it# ol*# &''6# 7. A)*la+e# Bre;en# ol* 1c!;it0
SeniSvna: miTiTebuli literatura xelmisawvdomia Tsu iuridiulifakultetis+ u*enaesi sasamarTlos+ axal)a*rda iuristTa aso(ia(iis dale-toris pirad biblioTekaSi,
7/17/2019 163 449 Jigladze საარჩევნო
http://slidepdf.com/reader/full/163-449-jigladze- 9/14
danarTi !saswavlo kursis Sinaarsi
"leqciis Tema "saswavlo masala
! Tema # $ saarCevno samarTlisarsi
arCevnebis iurdiuli buneba da
misi demokratiulobiskriteriumebi, arCevnebissaxeebi, saarCevno samarTlisSinaarsi, saarCevno samarTali dasaarCevno u0eba, saarCevnou0ebis u*runvel.o/s )arantiebi,demokratiuli arCevnebis evropulistandartebis Sem(velidokumentebi, savaldebulosaerTaSriso da evropuli wesebisSem(veli dokumentebi,
arasavaldebulo saerTaSriso daevropuli wesebis Sem(velidokumentebi, saarCevnonormaTa kode-si, sa-arTvelossaarCevno samarTlis w.aroebi _ konstitu(ia da mimdinarekanonmdebloba, saarCevno
literatura:
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Teoria da -arTulipra-tika+ Tb, 2&!2 w;
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Tb, 2&&# w+ )v,!&'2",
• m, ma(aberiZe+ arCevnebida sa*o)adoeba+ Tb, 2&&+)v, !"#'!$",
7/17/2019 163 449 Jigladze საარჩევნო
http://slidepdf.com/reader/full/163-449-jigladze- 10/14
samarTlis samarTlianobisproblemebi,
2 Tema II _ saarCevnosamarTlis principebi.arCevnebis sa.ovelTaoba,arCevnebis sa.ovelTaobissaerTasoriso da evropulistandartebi, sa.ovelTaobis
standartebi -arTulkanonmdeblobaSi, saarCevno(en*ebi _ te-nikuri+ dam(avi+diskrimina(iuli, absentei*mi,arCevnebis Tanasworoba,arCevnebis faruloba, TavisufaliarCevnebi,
literatura:
• sa-arTvelos or)anuli kanoni'sa-arTvelos saarCevnokode-si+ muxlebi "'6,
• o, mel-aZe+ saarCevno
samarTali+ Teoria da -arTulipra-tika+ Tb, 2&!2 w;
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Tb, 2&&# w+ )v,2#'#,
• m, ma(aberiZe+ arCevnebida sa*o)adoeba+ Tb, 2&&+)v, !#5'!6#,
Tema III _ saarCevnosistemebis zogadi daxasiaTeba.
saarCevno sistemis (neba,saarCevno sistemaTa)anmasxvavebeli niSnebi,saarCevno sistemaTa istoriuli)anviTareba da maTi)adanawileba mso0ioSi,saarCevno sistemis SerCevis
)anmsa*Rvreli fa-torebi,saarCevno sistemis SefasebisZiriTadi kriteriumebi, sistemisdi*ainis komponentebi, so(ialurida politikuri konte-sti,
literatura:• o, mel-aZe+ saarCevno
samarTali+ Teoria da -arTulipra-tika+ Tb, 2&!2 w;
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Tb, 2&&# w+ )v,#"'#5,
• m, ma(aberiZe+ arCevnebida sa*o)adoeba+ Tb, 2&&+2"'2#+ ""'"$+ #!'5,
• i, kobaxiZe+ politikuri)aerTianebebis samarTali+2&&6 w+ )v, !26'!&,
" Tavi IV - pluralistur-maJoritaruli saarCevnosistema. pluralistur'ma1oritaruli
saarCevno sistemis (neba, DmisidadebiTi da uar.o/Ti mxareebi,fardobiTi umravlesobisma1oritaruli sistema, absoluturiumravlesobis ma1oritarulisistema, kvali/(iuri umravlesobisma1oritaruli sistema, e, w, ++SlocTUoteVV sistema, alternatiuli xmis
literatura:
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Teoria da -arTulipra-tika+ Tb, 2&!2 w;
• o, mel-aZe+ saarCevno
samarTali+ Tb, 2&&# w+ )v,#5'55,
• m, ma(aberiZe+ arCevnebida sa*o)adoeba+ Tb, 2&&+)v, 2$',
7/17/2019 163 449 Jigladze საარჩევნო
http://slidepdf.com/reader/full/163-449-jigladze- 11/14
sistema, kumulatiuri votumissaarCevno sistema,
# Tavi V _ Sereuli sistema.
Sereuli naxevradpropor(iuli3sistemis (neba, Dmisi dadebiTida uar.o/Ti mxareebi, erTiara)ada(emadi xmis sistema,
paraleluri da TanmimdevrulisaarCevno sistemebi, simetriulida asimetriuli sistemebi,
literatura:
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Teoria da -arTulipra-tika+ Tb, 2&!2 w;
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Tb, 2&&# w+ )v,
6!'66,• m, ma(aberiZe+ arCevnebi
da sa*o)adoeba+ Tb, 2&&+)v, "2'"",
5 Tavi VI _ proporciuli sistema.
propor(iuli warmomad)enlobissistemis (neba, Dmisi dadebiTida uar.o/Ti mxareebi,saarCevno barieri, Dm.ari da Tavisufali siebi, siiTi propor(iuliwarmomad)enloba, Sereulimandatis propor(iuli sistema,erTaderTi )ada(emadi xmissistema,e, w, panaSirebis meTodi
literatura:
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Teoria da -arTulipra-tika+ Tb, 2&!2 w;
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Tb, 2&&# w+ )v,5$'6&,
• m, ma(aberiZe+ arCevnebida sa*o)adoeba+ Tb, 2&&+)v, #'"&,
$ Tavi VII _ arCevnebisorganizaciuli sakiTxebi
saarCevno pro(esis (neba,saarCevno pro(esismosam*adebeli da nawili da Tavad arCevnebi, savaldebulo daarasavaldebulo re)istra(ia,Dmudmivi+ perioduli da/-sirebuli siebi, amomrCevelTaerTiani sia+ amomrCevelTaspe(ialuri sia+ amomrCevelTa siisdanarTi, saarCevnoinfrastru-tura, saarCevno ol-ebida ubnebi, saarCevnosubie-tebis re)istra(ia+mxardamWerTa siebi, arCevnebisda/nanseba,
literatura:
• sa-arTvelos or)anuli kanoni'sa-arTvelos saarCevno
kode-si+ muxlebi !#'!5+ "&'"2+ "'"6,
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Teoria da -arTulipra-tika+ Tb, 2&!2 w;
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Tb, 2&&# w+ )v,6%'!2#,
• m, ma(aberiZe+ arCevnebida sa*o)adoeba+ Tb, 2&&+)v, 26$'2%+ !!'!,
• janda+ beri+ )oldmani+amerikuli demokratia+AjisiaiB+ Tb, !%%# w, !6#'2,
7/17/2019 163 449 Jigladze საარჩევნო
http://slidepdf.com/reader/full/163-449-jigladze- 12/14
6 Tavi VIII _ saarCevnoadministracia
literatura:• sa-arTvelos or)anuli kanoni'
sa-arTvelos saarCevnokode-si+ muxlebi !$'%,
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Teoria da -arTulipra-tika+ Tb, 2&!2 w;
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Tb, 2&&# w+
!&!'!!",• m, ma(aberiZe+ arCevnebi
da sa*o)adoeba+ Tb, 2&&+)v, &!'&",
• i, kobaxiZe+ politikuri)aerTianebebis samarTali+2&&6 w+ )v, !"&'!"2,
% Tavi IX _ kenis!ra
kenWis.ris dro da ad)ili, Senoba,saarCevno biuleteni da spe(ialuri
konverti, Sede)ebisSemajamebeli o-mebi,saarCevno ubnis )axsna,Dmarkireba, kenWis.ra, xmisdaTvla, Sede)ebis Semajamebelio-mi, E)an(xadebebi dasaCivrebi kenWis.ris da xmisdaTvlis pro(edurebisdarRveva*e+ maTi )anxilvis wesi,xmis daTvla saol-o saarCevnokomisiasa da (eskoSi,
literatura:
• sa-arTvelos or)anuli kanoni'sa-arTvelos saarCevnokode-si+ muxlebi "%'5"+",
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Teoria da -arTulipra-tika+ Tb, 2&!2 w;
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Tb, 2&&# w+ )v,!2%'!5,
!&
Tavi X _ arCevnebissa"arooba.
Fad)ilobrivi da saerTaSorisodamkvirveblebi+ maTi re)istra(iada u0ebamosilebebi, saarCevnosubie-ti warmomad)eneli damaTi u0ebamosileba, presisa damasobrivi informa(iis sxvasaSualebebis warmomad)enlebi,
winasaarCevno kampania,winasaarCevno Sekrebebi damanifesta(iebi, winasaarCevnoa)ita(iisa da kampaniisas Tanamdebobrivi md)omareobisakrZalva,
literatura:• sa-arTvelos or)anuli kanoni'
sa-arTvelos saarCevnokode-si+ muxlebi 5#'$5+2
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Teoria da -arTulipra-tika+ Tb, 2&!2 w;
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Tb, 2&&# w+ )v,!25'!2%,
• i,kobaxiZe+politikuri)aerTianebebis samarTali+2&&6 w+ )v, !&'!"&,
• media da arCevnebi+re)taimi+ 2&& w,
7/17/2019 163 449 Jigladze საარჩევნო
http://slidepdf.com/reader/full/163-449-jigladze- 13/14
!!
Tavi XI _ sa#arTvelos prezidentis arCevnebi sa-arTvelo pre*identisarCevnebis sakanonmeblopirobebi, pasiuri saarCevnou0eba, sa-arTvelospre*identobis kandidatisward)enis u0eba da wesi,
mxardamWera siebi, sa-arTvelospre*identobis kandidatisre)istra(ia da sa-mianobis)arantiebi, arCevnebisSede)ebis Sejameba, meore turi,xelaxali arCevnebi, ri))areSearCevnebi,
literatura:• sa-arTvelos or)anuli kanoni'
sa-arTvelos saarCevnokode-si+ muxlebi $6'!&2
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Teoria da -arTulipra-tika+ Tb, 2&!2 w;
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Tb, 2&&# w+ )v,
!"#'!5#,• m, ma(aberiZe+ arCevnebi
da sa*o)adoeba+ Tb, 2&&+)v, !$5'!6!+ %'%#,
!2
Tavi XII _ sa#arTvelos parlamentis arCevnebi.
sa-arTvelos parlamentisarCevnebis daniSvna,8le)islaturis vada daSemad)enloba, GpasiurisaarCevno u0eba, sa-arTvelosparlamentis wevrobis kandidatisstatusis SeuTavsebloba Tanamdebobrivmd)omareobasTan daxelSeuxebloba, partiebisa dasaarCevno blokebis re)istra(ia+
)au-meba, partiuli siebisward)ena, sa-arTvelosparlamentis arCevnebisSede)ebis Sejameba, meore turi,xelaxali arCevnebi,
literatura:
• sa-arTvelos or)anuli kanoni'sa-arTvelos saarCevno
kode-si+ muxlebi !&'!&$,• o, mel-aZe+ saarCevno
samarTali+ Teoria da -arTulipra-tika+ Tb, 2&!2 w;
• m, ma(aberiZe+ arCevnebida sa*o)adoeba+ Tb, 2&&+)v, !62'!6$+ %5'"&&,
• i,kobaxiZe+ politikuri)aerTianebebis samarTali+2&&6 w+ )v, !"2'!"%,
!
Tavi XIII _ adgilobrivi TviTmmarTvelobis$armomadgenlobiTi organos _ sakrebulos arCevnebi.
arCevnebis daniSvna, a-tiuri dapasiuri saarCevno u0eba,ad)ilobrivi TviTmmarTvelobiswarmomad)enlobiTi or)anos _ sakrebulos wevris statusisSeuTavsebloba Tanamdebobrivmd)omareobasTan,
literatura:• sa-arTvelos or)anuli kanoni'
sa-arTvelos saarCevnokode-si+ muxlebi !&6'!25+!$
• o, mel-aZe+ saarCevno
samarTali+ Teoria da -arTulipra-tika+ Tb, 2&!2 w;
• m, ma(aberiZe+ arCevnebida sa*o)adoeba+ Tb, 2&&+)v, !6$'!6%+ "&&'"&,
7/17/2019 163 449 Jigladze საარჩევნო
http://slidepdf.com/reader/full/163-449-jigladze- 14/14
Dmuni(ipalitetebisa da TviTmmarTveli -ala-ebissakrebuloebis arCevnebi,sa-arTvelos deda-ala-is _ Tbilisis sakrebulos arCevnebi,
!"
Tavi XIV _ saarCevno davebi.%konkretuli sasamarTlosa#meebi.
saarCevno davis )anmxilvelior)anoebi, davis )anxilvisvada, sakiTxebi+ romelTa)asaCivreba SesaZlebeliasasamarTloSi, sarCelis Setanisu0ebamosilebis m-onesubie-tebi, davis )anxilvis wesi,sa-arTvelos saerTosasamarTloebis pra-tikasaarCevno davebTan
dakavSirebiT, sa-arTvelossakonstitu(io sasamarTlospra-tika arCevnebiskonstitu(iurobasTandakavSirebiT, adamianis u0ebaTaevropuli sasamarTlos sanimuSo)adaw.vetilebebi saarCevnou0ebis darRvevis )amo,
literatura:• sa-arTvelos or)anuli kanoni'
sa-arTvelos saarCevno
kode-si+ muxlebi $$'$$+!+!25+!6'!25+2,
• o, mel-aZe+ saarCevnosamarTali+ Teoria da -arTulipra-tika+ Tb, 2&!2 w;
• e, )o)iaSvili+ saarCevnodavebis arasasamarTlo)adaw.veta+ 1, adamianida konstitu(ia+ 2&&" w+72+ )v, ""'#%,
• b, oueni+ arCevnebis
sakonstitu(io kontroli+saarCevno u0ebebisadapolitikuri )aerTianebis Tavisu0ebis da(vasakonstitu(iosasamarTloSi+ saerTaSorisokonferen(iis masalebi+ Tb,2&&5+ )v, !6'
• -, kobaxiZe+ arCevnebissakonstitu(io kontrolisa-arTveloSi+ saarCevno
u0ebebisa da politikuri)aerTianebis Tavisu0ebisda(va sakonstitu(iosasamarTloSi+ saerTaSorisokonferen(iis masalebi+ Tb,2&&5+ )v, !6'