สรุป หุ้นส่วน

113
หหหหหหหหหหหหหหหหหหห หหหห หหหหหห 7.หหหหหหหห- หหหหหห หหหหหหหหหหห ขขขขขข 7. ขขขขขขขข - ขขขขขข " :: ขขขขขขขข :: - ขขขขขขขขขขขขขขขข ขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขข ขขขขขขข ขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขข.- * ขขขขขขขขขข ขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขข ขขขข - ขขขข - ขขขขขขขขขขขขขขขขข ขขขขขขขขขขขขขขขขขขข ขขขข - ขขขข - ขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขข ขขขขขขขขขขขขขข ขขขขข ขขขข - ขขขข * ขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขข - ขขขขขขขขขขขขขขขขข ขขขขขขขขขขขขขขขขขขข ขขขข - ขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขข ขขขขขขขขขขขขขข ขขขขข ขขขข * ขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขข ขขขข - ขขขขขข - ขขขขขขขขขขขขขขขขข ขขขขขขขขขขขขขขขขขขข ขขขข - ขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขข ขขขขขขขขขขขขขข ขขขขข ขขขข * ขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขขข - ขขขขขขขขขขขขขขขขข ขขขขขขขขขขขขขขขขขขข ขขขข , ขขขข , ขขขข , ขขขข , ขขขข , ขขขข

Upload: piyapanw

Post on 28-Jul-2015

1.978 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: สรุป หุ้นส่วน

หลั�กสู�ตรเรงร�ดเนต� แพ่ง ข้�อที่�� 7.ห��นสูวน-บร�ษั�ที่ อานกอนสูอบ

ข้�อที่�� 7. หุ้�นส่�วน - บริ�ษั�ที่ "

:: หุ้�นส่�วน ::- ต้�องแยกต้�วบที่ก�อน และดู�ว�ามาต้ริาไหุ้นจะใช้�ก�บกล�มใดู ซึ่#�งแยกออกไดู�เป็&นดู�งน�'.-* หุ้มวดูที่��วไป็ ใช้�ก�บที่กกล�มอย��ในมาต้ริา ๑๐๑๒ - ๑๐๒๔- หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ ม�บ�ญญ�ต้�ไว�ในมาต้ริา ๑๐๒๕ - ๑๐๖๓- หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญจดูที่ะเบ�ยน ม�บ�ญญ�ต้�ไว�ในมาต้ริา ๑๐๖๔ - ๑๐๗๖

* ความริ�บผิ�ดูต้�อบคคลภายนอก- หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ ม�บ�ญญ�ต้�ไว�ในมาต้ริา ๑๐๒๕- หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญจดูที่ะเบ�ยน ม�บ�ญญ�ต้�ไว�ในมาต้ริา ๑๐๗๐

* หุ้�ามม�ใหุ้�หุ้�นส่�วนป็ริะกอบก�จการิแข้�งหุ้�างหุ้�นส่�วน - บริ�ษั�ที่- หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ ม�บ�ญญ�ต้�ไว�ในมาต้ริา ๑๐๓๘- หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญจดูที่ะเบ�ยน ม�บ�ญญ�ต้�ไว�ในมาต้ริา ๑๐๖๖

* มาต้ริาที่��ส่5าค�ญข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน- หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ ม�บ�ญญ�ต้�ไว�ในมาต้ริา ๑๐๓๘ , ๑๐๔๒ , ๑๐๔๙ , ๑๐๕๐ , ๑๐๕๑ , ๑๐๕๓ - หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญจดูที่ะเบ�ยน ม�บ�ญญ�ต้�ไว�ในมาต้ริา ๑๐๖๔ , ๑๐๖๖ , ๑๐๖๘ , ๑๐๗๐ , ๑๐๗๑ , ๑๐๗๒

หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ* หุ้ล�ก ม.๑๐๒๓ 

Page 2: สรุป หุ้นส่วน

๑. หุ้�นส่�วน , หุ้จก. และบริ�ษั�ที่๒. ถื9อเอาป็ริะโยช้น;จากบคคลภายนอก => เพริาะส่�ญญา , เอกส่าริ , ข้�อความบ�งค�บใหุ้�จดูที่ะเบ�ยน => ไม�ไดู�๓. จนกว�า => จะไดู�ลงพ�มพ;โฆษัณาในหุ้น�งส่9อริาช้ก�จจานเบกษัา๔. บคคลภายนอก => จะถื9อเอาป็ริะโยช้น;เช้�นว�าน�'นไดู� (ถื�าเป็&นคณ)

* หุ้ล�ก ม.๑๐๕๐ - หุ้�นส่�วนส่าม�ญที่5าไป็ในที่างการิค�าธริริมดูาป็กต้� => หุ้�นส่�วนที่กคนย�อมริ�บผิ�ดู + โดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวน

* หุ้ล�ก ม.๑๐๕๑ - หุ้�นส่�วนส่าม�ญออกจากหุ้�างหุ้�นส่�วนไป็แล�ว => ต้�องริ�บผิ�ดูหุ้น�'ที่��หุ้�างหุ้�นส่�วนไดู�ก�อข้#'นที่��ต้นไดู�ออกจากหุ้�างหุ้�นส่�วนไป็

* หุ้ล�ก ม.๑๐๕๒ - ข้�อจ5าก�ดูอ5านาจหุ้�นส่�วนส่าม�ญ => ข้�อจ5าก�ดูไม�ใช้�ก�บบคคลภายนอก

หุ้�างหุ้�นส่�วนจดูที่ะเบ�ยน* หุ้ล�ก ม.๑๐๖๘ ๑. ความริ�บผิ�ดูข้อง หุ้จก.จดูที่ะเบ�ยนข้องหุ้�นส่�วน => เม9�อเป็&นหุ้น�'๒. ซึ่#�งเป็&นหุ้น�' => ที่��ไดู�ก�อข้#'นก�อนที่��หุ้�นส่�วนจะ => ออกจาก หุ้จก.

๓. หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู ม�เวลา => ๒ ป็@ น�บแต้�เม9�อออกหุ้�น

* หุ้ล�ก ม.๑๐๗๐ - เจ�าหุ้น�'ข้อง หุ้จก.จดูที่ะบ�ยน => ช้อบจะเริ�ยกใหุ้�หุ้�นส่�วนคนใดูช้5าริะ

Page 3: สรุป หุ้นส่วน

หุ้น�'เม9�อเป็&นหุ้น�'กAไดู�- ถื�าเป็&นหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู => กAต้�อเม9�อหุ้�างเล�กก�น ต้ามม.๑๐๙๕

* ป็ริะเภที่ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู ( ม.๑๐๗๗ ) ม�หุ้ล�กดู�งน�'.-(๑). หุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู(๒). หุ้�นส่�วนไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู

* หุ้ล�ก ม.๑๐๗๙ - หุ้�างหุ้�นส่�วนย�งไม�ไดู�จดูที่ะเบ�ยน => หุ้�นส่�วนที่�'งหุ้มดูริ�บผิ�ดูริ�วมก�น + ไม�จ5าก�ดูจ5านวน (จนกว�าจะไดู�จดูที่ะเบ�ยน)

* หุ้ล�ก ม.๑๐๘๐ - ถื�าย�งไม�ไดู�จดูที่ะเบ�ยน => ใหุ้�น5าบที่บ�ญญ�ต้�ว�าดู�วยหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญมาใช้�บ�งค�บ

ความริ�บผิ�ดูข้องหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู ม� ๔ อย�าง(๑). ม.๑๐๘๑ => เอาช้9�อหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู => มาเริ�ยกข้านริะคนเป็&นช้9�อหุ้�าง

(๒). ม.๑๐๘๒ => หุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู (ย�นยอมออกช้�ดู+ป็ริ�ยาย) =>ใช้�ช้9�อข้องต้นเป็&นช้9�อหุ้�าง- ริ�บผิ�ดูต้�อบคคลภายนอก => ริ�บผิ�ดูอย�างไม�จ5าก�ดูจ5านวน- วริริค ๒ ริ�บผิ�ดูต้�อหุ้�นส่�วนดู�วยก�นเอง => บ�งค�บต้ามส่�ญญาหุ้�นส่�วน 

(๓). ม.๑๐๘๕ => หุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู แส่ดูงจดูหุ้มาย + ใบ

Page 4: สรุป หุ้นส่วน

แจ�งความ + ว�ธ�อย�างอ9�น =>ใหุ้�บคคลภายนอกเช้9�อว�าต้นลงหุ้�นมาก- หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความผิ�ดู ริ�บผิ�ดูต้�อบคคลภายนอก => เพ�ยงเที่�าที่��แส่ดูงน�'น

(๔). ม.๑๐๘๘ => หุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู => ส่อดูเข้�าไป็เก��ยวข้�อง + จ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน- หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความผิ�ดู จะต้�องริ�บผิ�ดู => อย�างไม�จ5าก�ดูจ5านวน

- วริริค ๒ การิออกความเหุ้Aน แนะน5า ออกเส่�ยงน�บคะแนนต้�'งและถือดูถือน => ผิ��จ�ดูการิ ไม�ถื9อว�าเป็&นการิส่อดูเข้�าไป็เก��ยวข้�องจ�ดูการิงานหุ้�างหุ้�นส่�วนแต้�อย�างใดู

* หุ้ล�ก ม.๑๐๘๗ - หุ้�างหุ้�นส่�วนต้�องใหุ้�เฉพาะแต้�หุ้�นส่�วนไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู => เป็&นผิ��จ�ดูการิ

* ไม�ม�ส่�ที่ธ�ฟ้Dองริ�องหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความผิ�ดู (ม.๑๐๙๕) ม�หุ้ล�กดู�งน�'.-๑. หุ้�างหุ้�นส่�วนย�งไม�เล�ก๒. เจ�าหุ้น�' => ไม�ม�ส่�ที่ธ�ฟ้Dองริ�องหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู- วริริค ๒ เม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนเล�กก�นแล�ว => เจ�าหุ้น�'ม�ส่�ที่ธ�ฟ้Dองหุ้�นส่�วน ไดู�เพ�ยงเที่�าน�' ค9อ.-

(๑). จ5านวนหุ้�นส่�วนที่��ค�างส่�ง => แก�หุ้�างหุ้�นส่�วน(๒). จ5านวนหุ้�นส่�วนที่��ถือนไป็ => จากหุ้�างหุ้�นส่�วน(๓). เง�นป็Eนผิล + ดูอกเบ�'ย => ริ�บไป็โดูยที่จริ�ต้ + ล�มละลาย (ฝ่Gาฝ่Hน ม.๑๐๘๔)

Page 5: สรุป หุ้นส่วน

กล�มที่�� ๑ :: หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ

(1) หุ้�นส่�วนที่�'งหุ้มดูที่กคนต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมก�นเพ9�อหุ้น�'ที่�'งป็วงข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน แยกพ�จาริณาไดู�ดู�งน�'ก.กริณ�ที่��ต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมก�น กAหุ้มายความว�าหุ้�นส่�วนที่กคนต้�องริ�บผิ�ดูอย�างล�กหุ้น�'น� �นเอง จะไป็แบ�งแยกว�าเป็&นหุ้น�'ข้องแต้�ละคนต้ามส่�วนที่��ลงหุ้�นไม�ไดู�(ฎ.288/2488 การิที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนต้นใดูคนหุ้น#�งก��เง�นมาใช้�ในก�จการิค�าข้ายข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่กคนต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ส่�นน�'นดู�วย)

ข้.หุ้น�'ที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจะต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมก�น จะต้�องเป็&นหุ้น�'ที่��ไดู�กริะที่5าไป็ในที่างธริริดูาการิค�าข้ายข้องหุ้�างต้ามมาต้ริา 1055 เช้�น* การิก��ย9มเง�นมาใช้�ในก�จการิ(ฎ.288/2488)

* เช้�าที่ริ�พย;ส่�นมาใช้�ในก�จการิ(ฎ.535/2480)

* การิช้5าริะหุ้น�'และการิริ�บช้5าริะหุ้น�'(ฎ.314/2510)

ข้�อส่�งเกต้ หุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนที่��เป็&นธริริมดูาการิค�าข้ายข้องหุ้�างอาจจะเก�ดูส่�ญญาหุ้ริ9อละเม�ดูกAไดู�(ฎ.1493/2498 หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิข้�บริถืยนต้;ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญช้นคนต้ายโดูยละเม�ดู ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนอ9�นต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมดู�วย)

(2) การิริ�บผิ�ดูเป็&นการิริ�บผิ�ดูโดูยไม�จ5าก�ดูหุ้�นส่�วนจะป็ฏิ�เส่ธความริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ส่�วนที่��เก�นส่�วนที่��ต้นลงที่นหุ้ริ9อที่��ริ �บจะลงที่นไม�ไดู� แต้�ความริ�บผิ�ดูดู�งกล�าวเป็&นความริ�บผิ�ดูต้�อเจ�าหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญเที่�าน�'น แต้�ในริะหุ้ว�างหุ้�นส่�วนดู�วยก�นกAอาจจะไล�เบ�'ยเอาจากก�นไดู�ต้ามข้�อต้กลงที่��ไดู�ที่5าไว� 

Page 6: สรุป หุ้นส่วน

ข้�อส่�งเกต้ 1) การิที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญต้�องริ�บผิ�ดูเป็&นการิส่�วนต้�วและริ�บผิ�ดูริ�วมก�นเน9�องจากไที่ยริ�บเอาที่ฤษัฎ�การิริวมกล�ม(aggregate theory) ต้ามกฎหุ้มายคอมมอนลอริ;ที่��มองว�าหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญค9อการิริวมต้�วข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน ไม�ถื9อว�าหุ้�างหุ้�นส่�วนม�ต้�วต้นแยกต้�างหุ้ากจากผิ��ถื9อหุ้�นมาใช้� ซึ่#�งจะแต้กต้�างก�บที่ฤษัฎ�ต้�วต้น(entity theory) ต้ามหุ้ล�กกฎหุ้มาย law merchant หุ้ริ9อ lex mercatoria ที่��ถื9อว�าหุ้�างหุ้�นส่�วนม�ต้�วต้นแยกต้�างหุ้ากจากผิ��ถื9อหุ้�น ดู�งน�'น เม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนไม�ม�ส่ภาพบคคลแยกจากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่�'งหุ้มดูที่��ริ �วมก�นจ#งต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมก�นแยกไม�ไดู�จากหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน2) ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่�'งหุ้มดูที่กคนต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมก�น ผิ��ที่��เป็&นหุ้�นส่�วนอาจเป็&นน�ต้�บคคลที่��ต้กลงที่5าส่�ญญาจ�ดูต้�'งหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญกAไดู�เช้�นก�จการิจอยเวนเจอริ;(Joint venture)เป็&นต้�น ใหุ้�ดู�ฎ�กา 3848/2531

คดู�ส่าที่ริบริ�ดูจ;จอยเวนเจอริ; กริณ�ที่��ริถืบริริที่กต้กหุ้ลมที่��ส่าที่ริบริ�ดูจ;จอยเวนเจอริ;ข้ดูไว� เป็&นการิกริะที่5าละเม�ดู หุ้�นส่�วนที่กคนต้�องริ�บผิ�ดู3) ค5าว�า "ริ�บผิ�ดูโดูยไม�จ5าก�ดู" ส่�งผิลใหุ้�เจ�าหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญม�ส่�ที่ธ�โดูยช้อบดู�วยกม.ที่��จะบ�งค�บเอาก�บที่ริ�พย;ส่�นส่�วนต้�วข้องหุ้�นส่�วนที่กคนเพ9�อช้5าริะหุ้น�'ข้องหุ้�างไดู� หุ้ากที่ริ�พย;ส่�นข้องหุ้�างม�ไม�พอช้5าริะหุ้น�'

(3) คณส่มบ�ต้�ข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนเป็&นส่าริะส่5าค�ญมาต้ริา 1026 ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่กคนต้�องม�ส่��งหุ้น#�งส่��งใดูมาลงหุ้�นดู�วยในหุ้�างหุ้�นส่�วน ส่��งที่��น5ามาลงหุ้�นดู�วยน�'น จะเป็&นเง�นหุ้ริ9อที่ริ�พย;ส่�นส่��งอ9�นหุ้ริ9อลงแริงงานกAไดู�มาต้ริา 1083 กริณ�หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูในหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู จะลงหุ้�นดู�วยแริงงานไม�ไดู�เป็&นอ�นข้าดู (ที่�านว�าต้�องใหุ้�ลงเป็&นเง�นหุ้ริ9อที่ริ�พย;ส่�นอย�างอ9�นๆ)

Page 7: สรุป หุ้นส่วน

ข้�อส่�งเกต้ข้องมาต้ริา 1026 ที่��ส่5าค�ญเพ��มเต้�มกล�าว(1) ศาลฎ�กาต้�ดูส่�นว�า ในกริณ�ที่��แม�ฝ่Gายหุ้น#�งฝ่Gายใดูจะไม�ไดู�ส่�งเง�นหุ้ริ9อที่ริ�พย;ส่�นต้ามที่��ต้กลงหุ้ริ9อย�งเริ�ยกค�าหุ้�นไม�คริบ ส่�ญญาเข้�าหุ้�นส่�วนส่มบ�ริณ;(ฎ.2530/2538,2216/2514,476/2474) ฟ้างข้�าวลองอ�านใหุ้�เพ9�อนๆฟ้Eงซึ่�ฟ้างข้�าว ส่าวส่วย ม�แพ�ที่าที่า ย�งหุ้ริ9อพอลล�า เที่เลย; เส่�ยงอ�นน�มนวลไดู�เริ��มข้#'นค5าพ�พากษัาฎ�กาที่�� 2530/2538 ต้ามส่�ญญาริ�วมที่นริะหุ้ว�างโจที่ก;และจ5าเลยม�ข้�อต้กลงว�าต้�างฝ่Gายต้�างจะลงหุ้�นโดูยช้5าริะเง�นค�าที่��ดู�นต้ามส่�ญญาจะซึ่9'อจะข้ายและค�าใช้�จ�ายในการิดู5าเน�นก�จการิฝ่Gายละคริ#�ง ถื9อไดู�ว�าเป็&นส่�ญญาเข้�าหุ้�นส่�วนก�นต้ามน�ย มาต้ริา 1026 แล�ว แม�ฝ่Gายหุ้น#�งจะไม�ส่�งเง�นหุ้ริ9อที่ริ�พย;ส่�นต้ามที่��ต้กลงกAหุ้าที่5าใหุ้�ส่�ญญาเข้�าหุ้�นส่�วนดู�งกล�าวเส่�ยไป็ไม�แม�โจที่ก;จะเป็&นฝ่Gายผิ�ดูส่�ญญาริ�วมลงที่น จ5าเลยในฐานะหุ้�นส่�วนกAจะต้�องบอกเล�กส่�ญญาเส่�ยก�อน เม9�อจ5าเลยย�งไม�ไดู�บอกเล�กส่�ญญาก�บโจที่ก; ส่�ญญาริ�วมที่นริะหุ้ว�างโจที่ก;จ5าเลยจ#งย�งไม�เล�กก�น โจที่ก;จ#งม�ส่�ที่ธ�ข้อใหุ้�เล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนและช้5าริะบ�ญช้�ไดู�

* แต้�ถื�าไม�ม�ส่��งใดูมาลงหุ้�นเลย กAถื9อว�าไม�เป็&นหุ้�นส่�วน(ฎ.1393/2523)

ฎ.1393/2523 เม9�อไม�ป็ริากฏิว�าจ5าเลยที่�'งส่องไม�ม�ส่��งหุ้น#�งส่��งใดูมาลงหุ้�นดู�วยไม�ว�าจะเป็&นที่ริ�พย;ส่��งอ9�นหุ้ริ9อแริงงาน จ5าเลยที่�'งส่องกAไม�ไดู�เป็&นหุ้�นส่�วนก�บโจที่ก; แม�จ5าเลยที่�'งส่องจะเข้�าไป็ม�ส่�วนเก��ยวข้�องก�บก�จการิบางส่��งบางอย�างข้องโจที่ก;กAไม�ที่5าใหุ้�จ5าเลยที่�'งส่องกล�บกลายเป็&นหุ้�นส่�วนก�บโจที่ก;ไป็ไดู�

Page 8: สรุป หุ้นส่วน

(2) หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญไม�จดูที่ะเบ�ยน การิฟ้Dองคดู�ต้�องลงลายม9อช้9�อในค5าฟ้Dองที่กคนหุ้ริ9อหุ้�นส่�วนที่กคนต้�องลงลายม9อช้9�อมอบอ5านาจใหุ้�ผิ��ริ �บมอบอ5านาจฟ้Dองคดู�(ฎ.1584/2518,631/2476)

- เม9�อลงหุ้�นต้ามมาต้ริา 1026 กAจะเช้9�อมโยงไป็ที่��มาต้ริา 1029,1030 

* กริณ�การิลงหุ้�นดู�วยที่ริ�พย;ส่�น น�'นแบ�งไดู�เป็&น 2 กริณ�ค9อ(1) การิโอนกริริมส่�ที่ธ�Oใหุ้�เป็&นข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน ( ต้าม ม.1030)

มาต้ริา 1030 ถื�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนหุ้น#�งใหุ้�กริริมส่�ที่ธ�Oในที่ริ�พย;ส่�นอ�นใดูอ�นหุ้น#�งเป็&นการิลงหุ้�นดู�วยไซึ่ริ� ความเก��ยวพ�นริะหุ้ว�างผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนน�'นก�บหุ้�างหุ้�นส่�วนในเริ9�องส่�งมอบและซึ่�อมแซึ่มกAดู� ความริ�บผิ�ดูเพ9�อช้5าริดูบกพริ�องกAดู� ความริ�บผิ�ดูเพ9�อการิริอนส่�ที่ธ�กAดู� ข้�อยกเว�นความริ�บผิ�ดูกAดู�ที่�านใหุ้�บ�งค�บต้ามบที่บ�ญญ�ต้�แหุ้�งป็ริะมวลกฎหุ้มายน�' ว�าดู�วย ซึ่9'อข้าย

- น��นค9อมาต้ริา 1030 เป็ริ�ยบเส่ม9อนการิข้ายที่ริ�พย;ส่�นใหุ้�หุ้�าง จ#งต้�องบ�งค�บดู�วยล�กษัณะซึ่9'อข้าย(ดู�ฎ�กาที่�� 4193/2533,794/2536,476/2474)

ข้�อส่�งเกต้มาต้ริา 1030

(ก) กริณ�หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ เม9�อย�งไม�ไดู�จดูที่ะเบ�ยน ย�อมไม�ม�ส่ภาพน�ต้�บคคล ดู�งน�'น การิโอนกริริมส่�ที่ธ�Oย�อมไม�ส่ามาริถืจดูที่ะเบ�ยนกริริมส่�ที่ธ�Oไดู� แต้�อย�างไริกAต้ามแม�ไม�ส่ามาริถืโอนที่างที่ะเบ�ยนใหุ้�ถื�กต้�องไดู� แต้�กAถื9อว�าเป็&นที่ริ�พย;ส่�นข้องหุ้�างอย��น� �นเอง น�บแต้�ว�นที่��น5าที่ริ�พย;ส่�นมาลง(ฎ.533/2511,84/2512)

(ข้) กริณ�ลงหุ้�นดู�วยอส่�งหุ้าริ�มที่ริ�พย;โดูยม�ไดู�ม�การิโอนต้�อมาหุ้�างหุ้�นส่�วนเล�กก�นและผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนต้กลงใหุ้�ค9นที่ริ�พย;ส่�นน�'นแก�ผิ��ลงหุ้�นต้าม

Page 9: สรุป หุ้นส่วน

เดู�มเช้�นน�' ที่ริ�พย;ส่�นน�'นกAไม�เป็&นข้องหุ้�างฯต้�อไป็ โดูยถื9อว�าไดู�กล�บค9นไป็เป็&นข้องผิ��ลงหุ้�นโดูยไม�ต้�องแก�ไข้ในที่ะเบ�ยน(ฎ.933/2475)

(2) การิเอาที่ริ�พย;ส่�นใหุ้�หุ้�างหุ้�นส่�วนใช้�- เป็ริ�ยบเส่ม9อนการิใหุ้�หุ้�างฯเช้�าที่ริ�พย;ส่�น จ#งต้�องบ�งค�บดู�วยการิเช้�าที่ริ�พย; ใหุ้�ดู�ที่��มาต้ริา 1029

  #2   2 March 2009, 14:52

คนต้�วเลAก ส่�ต้ว;เล�'ยง Pidgeotto  

ม�เพ9�อน: 2

7 คนคะแนน:

ไม�ม�

* ข้�อส่�นน�ษัฐานเก��ยวก�บส่��งที่��มาลงหุ้�นมาต้ริา 1027 ในเม9�อม�กริณ�เป็&นข้�อส่งส่�ย ที่�านใหุ้�ส่�นน�ษัฐานไว�ก�อนว�าส่��งซึ่#�งน5ามาลงหุ้�นดู�วยก�นน�'นม�ค�าเที่�าก�นข้�อส่�งเกต้มาต้ริา 1027 ใช้�ในกริณ�ที่��เป็&นข้�อส่งส่�ย เที่�าน�'น เช้�น แดูงลงที่นดู�วยเง�นส่ดู 500,000 บาที่ ข้าวลงที่นดู�วยบ�านพริ�อมที่��ดู�นโดูยใช้�เป็&นส่5าน�กงานแต้�ม�ไดู�ต้�ริาคาที่ริ�พย;ส่�นไว� เม9�อม�กริณ�เป็&นข้�อส่งส่�ยว�าข้าวลงที่นเที่�าใดู กม.ใหุ้�ส่�นน�ษัฐานว�าบ�านพริ�อมที่��ดู�นม�ริาคา 500,000

บาที่เที่�าก�บเง�นส่ดูข้องแดูง แต้�ถื�าไม�ม�กริณ�เป็&นข้�อส่�งส่�ยเช้�นริาคาที่��ดู�นวาละ 10,000 บาที่ กAต้�องต้�ริาคาใหุ้�เป็&นไป็ต้ามริาคาต้ลาดู มาต้ริา 1027 ม�ใช้�บที่ส่�นน�ษัฐานโดูยเดูAดูข้าดู ส่ามาริถืส่9บหุ้�กล�างไดู�ฎ�กาที่�� 4773/2536 มาต้ริา 1027 ใหุ้�ส่�นน�ษัฐานไว�ก�อนว��ส่��งที่��น5ามาลงหุ้�นดู�วยก�นม�ค�าเที่�าก�น ดู�งน�'น เม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนเล�กก�นกAต้�องเฉล��ย

Page 10: สรุป หุ้นส่วน

แจกก5าไริและที่ริ�พย;ส่�นที่��ม�อย��ใหุ้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนต้ามมาต้ริา 1062

* การิค5านวณค�าแริงงานค5าว�า แริงงาน ในต้�วบที่ภาษัาอ�งกฤษัใช้�ค5าว�า SERVICES ม�ใช้� LABOUR ซึ่#�งม�ความหุ้มายกว�างกว�า นอกจากแริงงานย�งริวมถื#งก5าล�งส่มองดู�วยมาต้ริา 1028 ถื�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูไดู�ลงแริงงานข้องต้นเข้�าเป็&นหุ้�นส่�วนและในส่�ญญาเข้�าหุ้�นส่�วนม�ไดู�ต้�ริาคาค�าแริงไว� ที่�านใหุ้�ค5านวณส่�วนก5าไริข้องผิ��ที่��เป็&นหุ้�นส่�วนดู�วยลงแริงงานเช้�นน�'น เส่มอดู�วยส่�วนถื�วเฉล��ยข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนซึ่#�งไดู�ลงเง�นหุ้ริ9อลงที่ริ�พย;ส่�นเข้�าหุ้�นในการิน�'น

ต้�วอย�างในการิค5านวณหุ้น#�งลงหุ้�นดู�วยเง�นส่ดู 100,000 บาที่ ส่องลงหุ้�นดู�วยริถืยนต้;ต้�ริาคา 200,000 บาที่ ส่�วนส่ามลงหุ้�นดู�วยแริงงานแต้�ไม�ไดู�ต้�ริาคาว�าเที่�าใดู จ#งต้�องใช้�มาต้ริา 1028 มาป็ริ�บ ดู�งน�'น ค�าแริงข้องส่ามเที่�าก�บ (100,000 บวกดู�วย 200,000) หุ้าริดู�วย 2 เที่�าก�บ 150,000

บาที่ค9อที่นที่��ลงข้องส่าม

ข้�อส่�งเกต้มาต้ริา 1028 การิต้�ค�าแริงงานกAเพ9�อป็ริะโยช้น;ในการิค�ดูส่�วนก5าไริหุ้ริ9อข้าดูที่นเที่�าน�'น เน9�องจากแริงงานเป็&นที่นส่มมต้� ดู�งน�'นเม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนเล�กจ#งไม�ม�ส่�ที่ธ�ไดู�ริ�บค9นที่น แต้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนซึ่#�งลงแริงกAต้�องช้�วยช้ดูใช้�กริณ�ข้าดูที่นต้ามส่�วนที่��ก5าหุ้นดูไว�ในการิแบ�งก5าไริ (ฎ.817/2476)

* หุ้ล�กเกณฑ์;ในการิแบ�งก5าไริหุ้ริ9อข้าดูที่น ป็ริะเดูAนแริก ถื�าส่�ญญาการิเข้�าหุ้�นส่�วนต้กลงก�นอย�างไริ กAเป็&นไป็ต้ามน�'น(ฎ.556/2505,1159/2510) ดู�วยเหุ้ต้ผิล

Page 11: สรุป หุ้นส่วน

(1) ต้ามหุ้ล�กความศ�กดู�Oส่�ที่ธ�Oข้องแส่ดูงเจต้นา น��นเอง(2) ข้�อต้กลงริะหุ้ว�างหุ้�นส่�วนเป็&นความเก��ยวพ�นริะหุ้ว�างหุ้�นส่�วนโดูยเฉพาะ จะไป็ใช้�ย�นบคคลภายนอกไม�ไดู� บคคลภายนอกผิ�ส่จริ�ต้ไม�ไดู�ถื�กกริะที่บกริะเที่9อนโดูยข้�อต้กลงอ�นน�' ป็ริะกอบหุ้�นส่�วนที่กคนต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวนต้ามมาต้ริา 1025

อย��แล�ว

ป็ริะเดูAนที่��ส่อง กริณ�ไม�ไดู�ต้กลงก�น กAใหุ้�ค�ดูก5าไริข้าดูที่นต้ามส่�วนที่��ลงหุ้�นต้ามมาต้ริา 1044

มาต้ริา 1044 อ�นส่�วนก5าไริกAดู� ส่�วนข้าดูที่นกAดู� ข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่กๆคนน�'น ย�อมเป็&นไป็ต้ามส่�วนที่��ลงหุ้�น

ข้�อส่�งเกต้ (1) มาต้ริา 1044 เป็&นไป็ต้ามหุ้ล�กที่��ว�าลงหุ้�นมาก ก5าไริหุ้ริ9อข้าดูที่น กAต้�องมาก ลงหุ้�นน�อย ก5าไริหุ้ริ9อข้าดูที่น กAย�อมน�อยต้ามไป็ดู�วย เช้�น แดูงลงหุ้�น 100,000 บาที่ ข้าวลงหุ้�น 200,000 บาที่ ดู�งน�'น ต้ามมาต้ริา 1044 การิค�ดูก5าไริหุ้ริ9อข้าดูที่นกAจะเป็&นอ�ต้ริาส่�วน 1 ต้�อ 2 

(2) มาต้ริา 1044 ใช้�ค5าว�า "ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่กๆคน"( The share

of each partner) หุ้มายริวมถื#ง ผิ��ลงหุ้�นดู�วยแริงงานดู�วย ถื�าไม�ไดู�ต้�ริาคาค�าแริงต้�องน5ามาต้ริา 1027,1028 มาป็ริ�บใช้�* ข้�อส่�นน�ษัฐานเก��ยวก�บส่�วนก5าไริและส่�วนข้าดูที่นมาต้ริา 1045 ถื�าหุ้�นส่�วนข้องผิ��ใดูไดู�ก5าหุ้นดูแต้�เพ�ยงข้�างฝ่Gายก5าไริจะแบ�งเอาเที่�าไริ หุ้ริ9อก5าหุ้นดูแต้�เพ�ยงข้�างข้าดูที่นว�าจะยอมข้าดูเที่�าไริ ฉะน�'ไซึ่ริ� ที่�านใหุ้�ส่�นน�ษัฐานไว�ก�อนว�าหุ้�นส่�วนข้องผิ��น� 'นม�ส่�วนก5าไริและส่�วนข้าดูที่นเป็&นอย�างเดู�ยวก�นฎ�กาที่�� 556/2505 โจที่ก;จ5าเลยต้กลงก�นเข้�าเป็&นหุ้�นก�นค�าไม�ไผิ� โดูย

Page 12: สรุป หุ้นส่วน

โจที่ก;ลงที่นเป็&นเง�น จ5าเลยลงแริง จะแบ�งก5าไริก�นคนละคริ#�ง ย�อมถื9อว�าเป็&นการิเข้�าหุ้�นส่�วนก�นต้ามมาต้ริา 1012 แม�เริ9�องข้าดูที่นจะม�ไดู�ต้กลงก�นไว�กAหุ้าเป็&นข้�อส่5าค�ญไม� ถื�าหุ้ากม�การิข้าดูที่นกAต้�องเฉล��ยข้าดูที่นต้ามส่�วนข้องหุ้�นอย��ในต้�ว เว�นแต้�จะต้กลงเป็&นอย�างอ9�น

* ว�ธ�การิจ�ดูการิหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ อาจาริย;ข้อส่ริป็ดู�งน�'(1) ข้อบเข้ต้การิจ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญริะหุ้ว�างผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนดู�วยก�น กAดู�ว�าหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญม�กริอบว�ต้ถืป็ริะส่งค;อย�างไริ ข้อบเข้ต้การิจ�ดูการิกAอย��ภายใต้�ว�ต้ถืป็ริะส่งค;น�'น(ฎ.1771/2499

การิฟ้Dองคดู�ริวมอย��ในข้อต้เข้ต้ข้องการิจ�ดูการิหุ้�างดู�วย)

(2) ผิ��ม�อ5านาจจ�ดูการิ ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่กคนม�อ5านาจจ�ดูการิหุ้ริ9อจะมอบหุ้มายใหุ้�ผิ��ใดูเป็&นผิ��จ�ดูการิ ข้#'นอย��ก�บข้�อต้กลง แต้�ข้�อจ5าก�ดูอ5านาจข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนไม�ผิ�กพ�นบคคลภายนอก(มาต้ริา 1053)

* การิจ�ดูการิงานข้องหุ้�างน�'น อาจาริย;ข้อแบ�งไดู� 2 กล�มดู�งน�'(ก) การิจ�ดูการิการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนโดูยต้ริง(Management)

มาต้ริา 1033-1036

(ข้) การิดู�แลคริอบง5าการิจ�ดูการิ(Contol) มาต้ริา 1037 

(ก) การิจ�ดูการิการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนโดูยต้ริง (Management) 

กริณ�ที่��ไม�ไดู�ต้กลงในกริะบวนการิจ�ดูการิใหุ้�ดู�มาต้ริา 1033

มาต้ริา 1033 ถื�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนม�ไดู�ต้กลงก�นไว�ในกริะบวนจ�ดูการิหุ้�างหุ้�นส่�วนไซึ่ริ� ที่�านว�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนย�อมจ�ดูการิหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นไดู�ที่กคน แต้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนหุ้น#�งคนใดูจะเข้�าที่5าส่�ญญาอ�นใดูซึ่#�งผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนอ�กคนหุ้น#�งที่�กที่�วงน�'นไม�ไดู�ในกริณ�เช้�นน�' ที่�านใหุ้�ถื9อว�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนย�อมเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิที่กคน

Page 13: สรุป หุ้นส่วน

ข้�อส่�งเกต้(1) การิจ�ดูการิหุ้�างหุ้�นส่�วน ถื�าหุ้ากไม�ไดู�ต้กลงก�น ที่กคนม�อ5านาจจ�ดูการิ แต้�คนใดูจะที่5าส่�ญญาโดูยหุ้�นส่�วนอ�กคนหุ้น#�งที่�กที่�วงไม�ไดู� เพริาะส่�ญญาไดู�ถื�กที่5าข้#'นจากหุ้�นส่�วนคนใดูแล�วส่�ญญาน�'นผิ�กพ�นหุ้�างหุ้�นส่�วน ถื�าอย��ภายใต้�ข้อบเข้ต้ว�ต้ถืป็ริะส่งค;ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน หุ้�นส่�วนที่กคนต้�องริ�บผิ�ดูโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวนต้ามส่�ญญาหุ้�าง หุ้�นส่�วนที่กคนต้�องริ�บผิ�ดูโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวนต้ามส่�ญญา กม.จ#งก5าหุ้นดูว�าหุ้�นส่�วนคนอ9�นที่��ม�ใช้�ผิ��จ�ดูการิม�ส่�ที่ธ�ที่��จะที่�กที่�วงไม�ใหุ้�ที่5าไดู�ต้�วอย�าง แดูง ดู5า ข้าว ริ�วมก�นจ�ดูต้�'งหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ แต้�ม�ไดู�ต้กลงต้�'งใคริเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิ แดูงซึ่9'อส่�นค�าจากเหุ้ล9องมาข้ายในหุ้�างหุ้�นส่�วน โดูยดู5าที่�กที่�วงโดูยเหุ้Aนว�าส่�นค�าริาคริาแพงกว�าในที่�องต้ลาดู และเป็&น�ส่นค�าเก�าเกAบ แต้�แดูงย�งคงต้กลงซึ่9'อส่�นค�าช้น�ดูน�'น ต้�อมาหุ้ากเก�ดูควาเส่�ยหุ้าย แดูงต้�องริ�บผิ�ดูในความเส่�ยหุ้ายที่��เก�ดูข้#'นแต้�เพ�ยงผิ��เดู�ยว แต้�เจ�าหุ้น�'ค9อเหุ้ล9องย�งส่ามาริถืฟ้Dองเพ9�อใหุ้�ช้5าริะหุ้น�'จากแดูง ดู5า ข้าว ไดู�(2) หุ้ากไม�ม�การิมอบใหุ้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งจ�ดูการิและไม�ม�ข้�อจ5าก�ดูอ5านาจหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิไว� หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิคนใดูคนหุ้น#�งย�อมม�ส่�ที่ธ�กริะที่5าก�จการิในนามหุ้�างหุ้�นส่�วนไดู�(ฎ.2539-40/2529)

(3) การิจ�ดูการิ ริวมถื#งการิบ5าริงริ�กษัาที่ริ�พย;ส่�นข้องหุ้�าง การิจ�ดูหุ้าเคริ9�องม9อริวมถื#งการิฟ้Dองคดู�ดู�วย(ฎ.733/2474,1771/2499(ป็))

ต้�วอย�างค5าพ�พากษัา* ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่กคนต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ส่�นซึ่#�งผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนหุ้น#�งไป็ก��เข้ามาใช้�จ�ายในก�จการิข้องหุ้�นส่�วน(ฎ.288/2488)

* เข้�าหุ้�นส่�วนก�นซึ่9'อที่��ดู�นมาข้ายแบ�งก5าไริเป็&นหุ้�นส่�วน ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน

Page 14: สรุป หุ้นส่วน

ส่าม�ญอาจเป็&นผิ��จ�ดูการิที่กคนหุ้ริ9อมอบหุ้มายใหุ้�หุ้�นส่�วนคนเดู�ยวจ�ดูการิกAไดู�(ฎ.191/2501)

* ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��ที่5าส่�ญญาใหุ้�เช้�าช้�วงที่5าเหุ้ม9อง ฟ้Dองค��ส่�ญญา ไม�ต้�องไดู�ริ�บอนญาต้จากหุ้�นส่�วนอ9�น(ฎ.36/2521)

* กริณ�ไดู�ต้กลงเก��ยวก�บกริะบวนการิจ�ดูการิ(1) ต้กลงใหุ้�จ�ดูการิต้ามเส่�ยงข้�างมากมาต้ริา 1034 ถื�าไดู�ต้กลงก�นไว�ว�าการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน น�'น จ�กใหุ้�เป็&นไป็ต้ามเส่�ยงข้�างมากแหุ้�งผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนไซึ่ริ; ที่�านใหุ้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนหุ้น#�งม�เส่�ยงเป็&นคะแนนหุ้น#�ง โดูยไม�ค5าน#งถื#งจ5านวนที่��ลงหุ้�นดู�วยมากหุ้ริ9อน�อยข้�อส่�งเกต้-ถื�าม�ข้�อต้กลงก�นว�าการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนใหุ้�เป็&นไป็ต้ามเส่�ยงข้�างมากแล�ว กม.ใหุ้�ถื9อว�าผิ��ถื9อหุ้�นคนหุ้น#�งม�เส่�ยงเที่�าก�นหุ้มดู โดูยไม�ค5าน#งว�าใคริจะถื9อหุ้�นมากน�อยเพ�ยงใดู เป็&นไป็ต้ามหุ้ล�ก "ONE MAN ONE VOTE"ต้�วอย�าง แดูง ดู5า เข้�ยว เป็&นหุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ โดูยแดูงลงที่นดู�วยเง�น 100,000 บาที่ ดู5าลงที่นดู�วยเง�น 500,000 บาที่ เข้�ยวลงที่นดู�วยเง�น 2,000,000 บาที่ โดูยม�ข้�อต้กลงว�าในการิจ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนใหุ้�ใช้�เส่�ยงข้�างมากต้�ดูส่�น ต้�องถื9อว�าที่กคนม�ส่�ยงเพ�ยง 1 เส่�ยงเที่�าก�น โดูยไม�ต้�องค5าน#งถื#งส่�วนที่��ลงที่นฎ�กาที่�� 482/2518 เม9�อผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่�'งหุ้ลายไดู�มอบหุ้มายใหุ้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนหุ้น#�งฟ้Dองคดู�ข้องหุ้�างแล�ว การิถือดูถือนการิมอบอ5านาจต้�องที่5าโดูยผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่กคนหุ้ริ9อโดูยเส่�ยงข้�างมาก ถื�าที่5าโดูยผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนหุ้น#�งโดูยผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนอ9�นม�ไดู�ย�นยอมดู�วยในการิถือน ดู�งน�'น ใบมอบอ5านาจย�งใช้�ไดู�อย�� ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนซึ่#�งไดู�ริ�บมอบอ5านาจน�'น

Page 15: สรุป หุ้นส่วน

คงถือนฟ้Dองไดู�จากฎ�กาที่�� 482/2518 แส่ดูงใหุ้�เหุ้Aนว�าเม9�อม�การิมอบหุ้มายส่��งใดูไป็แล�ว การิจะถือนส่��งใดูกAดู�หุ้ริ9อเป็ล��ยนแป็ลงส่��งต้�างๆ ที่��มอบหุ้มายกAต้�องที่5าโดูยเส่�ยงที่��เหุ้ม9อนก�นก�บต้อยที่��มอบหุ้มายดู�วย

(2) ต้กลงต้�'งหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิถื�าต้�'งบคคลใดูเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิ อ5านาจในการิจ�ดูการิกAจะอย��ที่��บคคลน�'น ใหุ้�ดู�มาต้ริา 1035 

มาต้ริา 1035 ถื�าไดู�ต้กลงก�นไว�ว�าจะใหุ้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนหุ้ลายคนจ�ดูการิหุ้�างหุ้�นส่�วนไซึ่ริ� หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิแต้�ละคนจะจ�ดูการิหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นกAไดู� แต้�หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิคนหุ้น#�งคนใดูจะที่5าการิอ�นใดูซึ่#�งหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิอ�กคนหุ้น#�งที่�กที่�วงน�'นไม�ไดู�ข้�อส่�งเกต้(2.1) หุ้�นส่�วนที่��ม�อ5านาจจ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนเริ�ยกว�า หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิ(Managing Partners) ส่�วนหุ้�นส่�วนที่��ม�ใช้�หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิเริ�ยกว�า Non -managing partners) น��นค9อเป็&นหุ้�นส่�วนธริริมดูาส่�วนผิ��ม�หุ้น�าที่��จ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนโดูยเป็&นต้�วแที่นข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนซึ่#�งจะเป็&นบคคลภายนอกกAไดู�เริ�ยกว�า ผิ��จ�ดูการิ(Manager) ม�ฐานะเป็&นล�กจ�างข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน(2.2) ส่ริป็ล�กษัณะส่5าค�ญข้องมาต้ริา 1035 ป็ริะกอบดู�วย* ต้�องเป็&นเริ9�องที่��ต้กลงก�นใหุ้�หุ้�นส่�วนผิ��จดูการิหุ้ลายคนจ�ดูการิหุ้�างหุ้�นส่�วน* หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิแต้�ละคน ม�ส่�ที่ธ�จ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนไดู�เต้Aมที่�� ไม�ต้�องป็ริ#กษัาหุ้าริ9อหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิคนอ9�น* หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิคนหุ้น#�งคนใดูจะที่5าการิอ�นใดูซึ่#�งหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิอ�ก

Page 16: สรุป หุ้นส่วน

คนที่�กที่�วงไม�ไดู�* ผิ��ที่�กที่�วงต้�องเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิดู�วยก�นเที่�าน�'น แต้�หุ้�นส่�วนธริริมดูาที่�กที่�วงจะไม�ม�ผิลป็ริะการิใดู

ต้�วอย�าง หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญม�แดูง ดู5า เข้�ยว เหุ้ล9อง โดูยต้กลงใหุ้�แดูง ดู5า เข้�ยว เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิ เหุ้ล9องเป็&นหุ้�นส่�วนธริริมดูาไม�ม�ส่�ที่ธ�ที่�กที่�วงต้ามมาต้ริา 1035 หุ้ากที่�กที่�วงกAไม�ม�ผิลแต้�อย�างใดู แต้�หุ้ากแดูงซึ่9'อส่�นค�าข้องฟ้Dาเข้�ามาในหุ้�างหุ้�นส่�วน ซึ่#�งดู5าไดู�ที่�กที่�วงโดูยเหุ้Aนว�าม�ริาคาแพงกว�าในที่�องต้ลาดูและเป็&นส่�นค�าเก�าเกAบ หุ้ากเก�ดูความเส่�ยหุ้ายแดูงต้�องริ�บผิ�ดูในความเส่�ยหุ้ายเต้Aมจ5านวน แต้�ฟ้Dาซึ่#�งเป็&นเจ�าหุ้น�'ส่ามาริถืฟ้Dองดู5า เข้�ยว เหุ้ล9อง ใหุ้�ช้5าริะหุ้น�'ไดู�ต้ามมาต้ริา 1025

ฎ.672/2486 หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญที่��ม�ผิ��จ�ดูการิหุ้ลายคน อ5านาจจ�ดูการิข้องผิ��จ�ดูการิต้�องบ�งค�บต้ามมาต้ริา 1035 กล�าวค9อผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนแต้�ละคนม�อ5านาจจ�ดูการิหุ้�างไดู�

* ความแต้กต้�างริะหุ้ว�างมาต้ริา 1033 ก�บ 1035

หุ้ล�กการิข้องที่�'งส่องมาต้ริาเหุ้ม9อนก�น แต้�มาต้ริา 1033 จ5าก�ดูเฉพาะ ส่�ญญา เที่�าน�'น แต้�มาต้ริา 1035 ใช้�ค5าว�า ที่5าการิอ�นใดู ซึ่#�งจะเหุ้Aนไดู�ว�ามาต้ริา 1035 น�'นใหุ้�อ5านาจที่�กที่�วงกว�างกว�าส่ริป็ค5าว�า ที่5าการิใดูๆหุ้มายถื#ง เริ9�องที่��ม�ความส่5าค�ญในการิจ�ดูการิหุ้�างม�ส่�วนไดู�เส่�ยที่5าใหุ้�หุ้�างม�ความเส่�ยหุ้ายริ�ายแริงไดู�ส่�วนค5าพ�พากษัาศาลฎ�กาเช้�นฎ.672/2487 หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญที่��ม�ผิ��จ�ดูการิหุ้ลายคน อ5านาจการิจ�ดูการิข้องผิ��จ�ดูการิต้�องบ�งค�บต้ามมาต้ริา 1035 ไม�ใช้�ต้ามมาต้ริา 804 หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิแต้�ละคนม�อ5านาจจ�ดูการิไดู�ฎ.1382/2519 หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูจดูที่ะเบ�ยนผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิ

Page 17: สรุป หุ้นส่วน

ไว� 3 คน โดูยไม�ม�ข้�อจ5าก�ดูอ5านาจ หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิแต้�ละคนจ�ดูการิหุ้�างหุ้�นส่�วนไดู�ต้ามมาต้ริา 1035 หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิ 2 คนลงช้9�อในใบแต้�งที่นายความกAใช้�ไดู� หุ้าจ5าเป็&นต้�องใหุ้�หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิที่�'งส่ามริ�วมที่5าแที่นไม�(ฎ�กาที่�� 482/2518 ว�น�จฉ�ยที่5านองเดู�ยวก�น)

(ข้) การิดู�แลคริอบง5าการิจ�ดูการิ(Contol) มาต้ริา 1037 

- ค9ออ5านาจข้องหุ้�นส่�วนอ9�น ที่��ไม�ใช้�หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิมาต้ริา 1037 ถื#งแม�ว�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่�'งหุ้ลายไดู�ต้กลงใหุ้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนเดู�ยวหุ้ริ9อหุ้ลายคนเป็&นผิ��จ�ดูการิหุ้�างหุ้�นส่�วนกAดู� ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่กคน นอกจากผิ��จ�ดูการิย�อมม�ส่�ที่ธ�ที่��จะไต้�ถืามถื#งการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนที่��จ�ดูอย��น� 'นไดู�ที่กเม9�อ และม�ส่�ที่ธ�ที่��จะต้ริวจและค�ดูส่5าเนาส่มดู บ�ญช้�และเอกส่าริใดูๆข้องหุ้�นส่�วนไดู�ดู�วยข้�อส่�งเกต้หุ้�นส่�วนธริริมดูาแม�จะไม�ม�ส่�ที่ธ�เอ9'อมเข้�าไป็จ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน แต้�ม�ส่�ที่ธ�คริอบง5าการิจ�ดูการิหุ้ริ9อควบคมดู�แลก�จการิข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนไดู� ส่�ที่ธ�ม�ดู�งน�'(1) ส่�ที่ธ�ที่��จะไต้�ถืามถื#งการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน(2) ส่�ที่ธ�ที่�จะต้ริวจและค�ดูส่5าเนาส่มดู บ�ญช้�และเ อกส่าริฎ�กาที่�� 1768/2520 โจที่ก;ม�ส่�ที่ธ�ไต้�ถืามจ5าเลยซึ่#�งเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิถื#งการิงานและม�ส่�ที่ธ�ที่��จะต้ริวจและค�ดูส่5าเนาบ�ญช้�และเอกส่าริใดูๆข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนไดู�ต้ามมาต้ริา 1037 ป็ริะกอบดู�วยมาต้ริา 1080

แม�จ5าเลยจะม�เอกส่าริข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนหุ้ริ9อไม�กAต้าม เม9�อโจที่ก;ข้อใหุ้�จ5าเลยแส่ดูงบ�ญช้�ริ�บจ�ายพริ�อมที่�'งหุ้ล�กฐานใบส่5าค�ญการิริ�บจ�ายเง�นข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนต้�'งแต้�ว�นที่��จ5าเลยเข้�าดู5าเน�นก�จการิจนถื#งป็Eจจบ�น ย�อมอย��ในว�ส่�ยที่��จ5าเลยซึ่#�งเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิจะแส่ดูงไดู� หุ้าใช้�เป็&นเริ9�องส่ภาพแหุ้�งหุ้น�'ไม�เป็Rดูช้�องใหุ้�บ�งค�บไดู�ไม�

Page 18: สรุป หุ้นส่วน

  #3   2 March 2009, 14:53

คนต้�วเลAก ส่�ต้ว;เล�'ยง Pidgeotto  

ม�เพ9�อน: 2

7 คนคะแนน:

ไม�ม�

* ส่�ที่ธ�และหุ้น�าที่��ข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน กล�มมาต้ริา 1032,1038,1040,1041,1047(โยงมาต้ริา 1054 วริริคหุ้น#�ง)

และมาต้ริา 1048

หุ้�วข้�อ (1) การิเป็ล��ยนแป็ลงข้�อส่�ญญาหุ้ริ9อเป็ล��ยนป็ริะเภที่แหุ้�งก�จการิมาต้ริา 1032

(2) การิหุ้�ามค�าข้ายแข้�งก�บหุ้�างหุ้�นส่�วนมาต้ริา 1038

(3) การิหุ้�ามช้�กน5าบคคลอ9�นเข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วนมาต้ริา 1040

(4)การิหุ้�ามม�ใหุ้�บคคลภายนอกที่��ริ �บโอนส่�วนก5าไริที่�'งหุ้มดูหุ้ริ9อบางส่�วนเข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วนมาต้ริา 1041

(5) การิเริ�ยกใหุ้�งดูใช้�ช้9�อข้องต้นเป็&นช้9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนมาต้ริา 1047

(6) การิเริ�ยกเอาส่�วนข้องกจ�การิค�าซึ่#�งไม�ป็ริากฎช้9�อข้องต้นมาต้ริา 1048

(1) การิเป็ล��ยนแป็ลงข้�อส่�ญญาหุ้ริ9อเป็ล��ยนป็ริะเภที่แหุ้�งก�จการิมาต้ริา 1032มาต้ริา 1032 หุ้�ามม�ใหุ้�ป็ล��ยนแป็ลงข้�อส่�ญญาเดู�มแหุ้�งหุ้�างหุ้�นส่�วนหุ้ริ9อป็ริะเภที่ก�จการิ นอกจากดู�วยความย�นยมอข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนหุ้มดูดู�วยก�นที่กคน เว�นแต้�จะม�ข้�อต้กลงก�นไว�เป็&นอย�างอ9�น* ข้�อส่�งเกต้ กม.หุ้�ามไม�ใหุ้�เป็ล��ยนแป็ลง ในเริ9�องดู�งต้�อไป็น�'(1) ข้�อส่�ญญาเดู�มแหุ้�งหุ้�างหุ้�นส่�วน ไดู�แก�การิเป็ล��ยนแป็ลงการิจ�ดูการิ

Page 19: สรุป หุ้นส่วน

ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน เช้�นการิเพ��มอ5านาจจ�ดูการิข้องหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิหุ้ริ9อการิเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนหุ้ริ9อเป็ล��ยนแป็ลงส่�วนข้องก5าไริข้าดูที่น(2) ป็ริะเภที่ก�จการิเช้�นเดู�มก�จการิที่5าธริก�จจ�ดูส่ริริที่��ดู�นอย�างเดู�ยว ต้�อมาข้อเพ��มป็ริะเภที่ก�จการิเป็&นธริก�จจ5าหุ้น�ายบ�านและจ�ดูส่ริริที่��ดู�น หุ้ริ9อเดู�มที่5าก�จการิโริงส่�ข้�าว ต้�อมาข้อเพ��มเป็&นธริก�จแป็ริริ�ป็ข้นมหุ้ริ9ออาหุ้าริจากผิล�ต้ภ�ณฑ์;ข้�าว (3) การิหุ้�ามช้�กน5าบคคลอ9�นเข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วนมาต้ริา 1040

มาต้ริา 1040 หุ้�ามม�ใหุ้�ช้�กน5าเอาบคคลผิ��อ9�นเข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนโดูยม�ไดู�ริ�บความย�นยอมข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนหุ้มดูดู�วยก�นที่กคน เว�นแต้�จะไดู�ต้กลงก�นไว�เป็&นอย�างอ9�นแนวค�ดูมาต้ริา 1040 เน9�องจากการิเข้�าเป็&นหุ้�นส่�วนต้�องอาศ�ยความเช้9�อใจก�น ความซึ่9�อส่�ต้ย;ต้�อก�น ดู�งน�'นการิช้�กน5าบคคลภายนอกใหุ้�เข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญจ#งต้�องไดู�ริ�บความย�นยอมจากหุ้�นส่�วนหุ้มดูที่กคน เว�นแต้�จะม�ข้�อต้กลงเป็&นอย�างอ9�นเช้�นต้กลงว�าการิช้�กน5าบคคลภายนอกมาเข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วนใหุ้�เป็&นไป็ต้ามความเหุ้Aนข้องหุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งกAพอ เป็&นต้�นข้�อส่�งเกต้ มาต้ริา 1040 และมาต้ริา 1041 น�'นจะใช้�บ�งค�บเม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนย�งไม�เล�ก เม9�อหุ้�างเล�กไป็แล�วกAย�อมไม�ม�หุ้�นส่�วนในหุ้�างอ�กต้�อไป็(ฎ.41/2493)

ฎ.41/2493 หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญที่��ม�ไดู�จดูที่ะเบ�ยน เม9�อหุ้�นส่�วนม�มต้�ใหุ้�เล�ก ความเป็&นหุ้�นส่�วนกAส่�'นส่ดูลงจะน5ามาต้ริา 1249 และมาต้ริา 1040 มาใช้�บ�งค�บไม�ไดู� ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนย�อมโอนข้ายส่�ที่ธ�ในหุ้�นภายหุ้ล�งไดู�ม�มต้�ใหุ้�เล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนแล�วไดู� โดูยไม�ต้�องไดู�ริ�บความย�นยอมจากหุ้�นส่�วนคนอ9�นและผิ��ริ �บโอนย�อมเป็&นผิ��เส่�ยหุ้ายในที่างอาญา ฟ้Dองบคคลอ9�นซึ่#�งกริะที่5าผิ�ดูในที่างอาญาเก��ยวก�บที่ริ�พย;ส่�นข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นไดู�แนวฎ�กาข้องมาต้ริา 1040

Page 20: สรุป หุ้นส่วน

ฎ.407/2501 ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนหุ้น#�งต้าย ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนอ9�นยอมใหุ้�ม�คนริ�บโอนหุ้�นส่9บต้�อมา หุ้�นส่�วนน�'นไม�เล�กจากก�นฎ.5562/2538 (มาต้ริา 1032,1040,1080,1091 ออกส่อบเนต้�ฯส่ม�ยที่�� 55)

มาต้ริา 1080 และมาต้ริา 1040 เป็&นกริณ�ที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญจะโอนหุ้�นข้องต้นใหุ้�บคคลภายนอกหุ้ริ9อช้�กน5าบคคลภายนอกเข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วน โดูยไม�ไดู�ริ�บความย�นยอมจากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนอ9�นที่�'งหุ้มดูไม�ไดู� ซึ่#�งบที่บ�ญญ�ต้�ดู�งกล�าวย�อมน5ามาใช้�ก�บหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูโดูยอนโลม ส่5าหุ้ริ�บผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูที่��จะโอนหุ้�นข้องต้นใหุ้�บคคลภายนอกโดูยไม�ไดู�ริ�บความย�นยอมจากหุ้�นส่�วนคนอ9�นไม�ไดู� แต้�ส่�ที่ธ�ส่5าหุ้ริ�บผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูน�'นอาจโอนหุ้�นใหุ้�บคคลภายนอกไดู�โดูยล5าพ�ง ไม�ต้�องไดู�ริ�บความย�นยอมจากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนอ9�นต้ามมาต้ริา 1091 บ�ญญ�ต้�ไว� ซึ่#�งเป็&นกริณ�เฉพาะเริ9�องการิโอนหุ้�นเที่�าน�'น เพริาะผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูม�ส่�ที่ธ� อ5านาจหุ้น�าที่�� และความริ�บผิ�ดูจ5าก�ดูและเน9�องจากม�ส่�ที่ธ�อ5านาจ หุ้น�าที่��และความริ�บผิ�ดูจ5าก�ดู คณส่มบ�ต้�ข้องผิ��ที่��จะเข้�าเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูจ#งไม�ใช้�ส่าริะส่5าค�ญ และการิเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูดู�งกล�าวไม�เป็&นการิเฉพาะต้�ว ที่�'งการิโอนหุ้�นดู�งกล�าวก�หุ้าใช้�การิเป็ล��ยนแป็ลงข้�อส่�ญญาเดู�มแหุ้�งหุ้�างหุ้�นส่�วนหุ้ริ9อป็ริะเภที่แหุ้�งก�จการิต้ามมาต้ริา 1032 ไม�(4) การิหุ้�ามม�ใหุ้�บคคลภายนอกที่��ริ �บโอนส่�วนก5าไริที่�'งหุ้มดูหุ้ริ9อบางส่�วนเข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วนมาต้ริา 1041

มาต้ริา 1041 ถื�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งโอนส่�วนก5าไริข้องต้นในหุ้�างหุ้�นส่�วนที่�'งหุ้มดูกAดู� หุ้ริ9อแต้�บางส่�วนกAดู�ใหุ้�แก�บคคลภายนอกโดูยม�ไดู�ริ�บความย�นยอมข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่�'งหุ้ลายอ9�นไซึ่ริ� ที่�านว�าบคคลภายนอกน�'นจะกลายเป็&นหุ้�นส่�วนดู�วยกAหุ้าม�ไดู�

Page 21: สรุป หุ้นส่วน

ข้�อส่�งเกต้(1) การิโอนส่�วนก5าไริ ผิ��ริ �บโอนคงไดู�แต้�ส่�วนก5าไริ หุ้าม�ส่�ที่ธ�เข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วนไม� การิโอนส่�วนก5าไริจะริวมถื#งการิโอนส่�ที่ธ�ในส่�วนก5าไริ(2) ค5าพ�พากษัาส่�วนใหุ้ญ�ม�กจะว�น�จฉ�ยถื#งการิช้�กน5าบคคลภายนอกเข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญโดูยป็ริ�บดู�วยมาต้ริา 1040 มาบ�งค�บที่�'งส่�'นเช้�น การิโอนหุ้�น(ฎ.978/2474,5562/2538),การิโอนส่�ที่ธ�ในหุ้�น(ฎ.41/2493) ส่�วนข้องมาต้ริา 1041 น�'นย�งไม�ป็ริากฏิค5าพ�พากษัาศาลฎ�กา

(2) การิหุ้�ามค�าข้ายแข้�งก�บหุ้�างหุ้�นส่�วนมาต้ริา 1038 (เป็&นเริ9�องที่��ส่5าค�ญก�อนที่��จะโยงไป็มาต้ริา 1050)

มาต้ริา 1038 หุ้�ามม�ใหุ้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนป็ริะกอบก�จการิอย�างหุ้น#�งอย�างใดูซึ่#�งม�ส่ภาพดูจเดู�ยวก�น และเป็&นการิแข้�งข้�นก�บก�จการิข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'น ไม�ว�าที่5าเพ9�อป็ริะโยช้น;ต้นหุ้ริ9อป็ริะโยช้น;ผิ��อ9�น โดูยม�ไดู�ริ�บความย�นยอมข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนอ9�นๆถื�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูที่5าการิฝ่Gาฝ่Hนต้�อบที่บ�ญญ�ต้�มาต้ริาน�'ไซึ่ริ� ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนอ9�นๆช้อบที่��จะเริ�ยกเอาผิลก5าไริซึ่#�งผิ��น� 'นหุ้าไดู�ที่�'งหุ้มดู หุ้ริ9อเริ�ยกเอาค�าส่�นไหุ้มที่ดูแที่นเพ9�อการิที่��หุ้�างหุ้�นส่�วนไดู�ริ�บความเส่�ยหุ้ายเพริาะเหุ้ต้น�'น แต้�ที่�านหุ้�ามม�ใหุ้�ฟ้Dองเริ�ยกเม9�อพ�นเวลาป็@หุ้น#�งน�บแต้�ว�นที่5าการิฝ่Gาฝ่Hนข้�อส่�งเกต้แนวค�ดู มาต้ริา 1038 มาจากหุ้ล�กที่��ว�า ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนม�หุ้น�าที่��ที่��จะต้�องซึ่9�อส่�ต้ย;ต้�อก�น(Fiduciary Duty) และมาต้ริา 1038 ใช้�บ�งค�บเฉพาะหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญเที่�าน�'น- ส่�วนหุ้�างหุ้�นส่�วนจดูที่ะเบ�ยนบ�งค�บดู�วยมาต้ริา 1066 และมาต้ริา 1067

Page 22: สรุป หุ้นส่วน

- ส่�วนหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูบ�งค�บดู�วยมาต้ริา 1080 ป็ริะกอบดู�วยมาต้ริา 1066 และมาต้ริา 1067

* หุ้ล�กเกณฑ์;มาต้ริา 1038

(1) บคคลที่��ต้�องหุ้�ามค9อผิ��ที่��เป็&นหุ้�นส่�วนที่กคน ไม�ว�าจะเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิหุ้ริ9อหุ้�นส่�วนธริริมดูา กAต้าม(2) ก�จการิที่��ต้�องหุ้�ามน�'นม�หุ้ล�กเกณฑ์; 2 ป็ริะการิค9อ* ต้�องม�ส่ภาพดูจเดู�ยวก�นก�บก�จการิข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน* ก�จการิน�'นต้�องเป็&นการิแข้�งข้�นก�บก�จการิข้องหุ้�าง(3) การิแข้�งข้�นจะที่5าเพ9�อป็ริะโยช้น;ข้องต้นเองหุ้ริ9อเพ9�อป็ริะโยช้น;ข้องคนอ9�นกAต้าม(4) แต้�ถื�าหุ้ากหุ้�นส่�วนที่กคนย�นยอมใหุ้�หุ้�นส่�วนคนหุ้น#�งคนใดูที่5าการิค�าข้ายแข้�งก�บหุ้�างหุ้�นส่�วนกAส่ามาริถืที่5าไดู�ส่ภาพดูจเดู�ยวก�น ม�ความหุ้มายว�าอย�างไริ หุ้ลวงศริ�ป็ริ�ช้าธริริมป็าฐกอธ�บายว�า กม.ใช้�ค5าว�า "ส่ภาพ" เพ9�อใหุ้�ม�ความหุ้มายกว�าง ข้นมจ�นน5'ายาก�บข้นมจ�นน5'าพริ�กม�ส่ภาพดูจเดู�ยวก�น แต้�ต้�างช้น�ดูก�นส่ริป็ ส่ภาพดูจเดู�ยวก�น หุ้มายถื#งการิป็ริะกอบก�จการิที่��ม�ล�กษัณะคล�ายคล#งก�นหุ้ริ9อที่5านองเดู�ยวก�นการิแข้�งข้�นก�บก�จการิข้องหุ้�าง ต้�องพ�จาริณาจากเวลา ส่ถืานที่��และกล�มล�กค�าป็ริะกอบดู�วย หุ้ากเป็&นล�กค�ากล�มเดู�ยวก�นย�อมเป็&นการิแข้�งข้�นก�บหุ้�างไดู�* ผิลการิฝ่Gาฝ่Hนมาต้ริา 1038 ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนอ9�นม�ส่�ที่ธ�อย�างใดูอย�างหุ้น#�งดู�งน�'(ก) เริ�ยกเอาผิลก5าไริที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��ฝ่Gาฝ่Hนหุ้ามาไดู�ที่�'งหุ้มดู(ข้) เริ�ยกเอาค�าเส่�ยหุ้ายหุ้ริ9อค�าส่�นไหุ้มที่ดูแที่นที่��หุ้�างไดู�ริ�บความเส่�ยหุ้าย

Page 23: สรุป หุ้นส่วน

ส่�วนริะยะเวลาฟ้Dองเริ�ยกต้าม (ก) หุ้ริ9อ(ข้) ต้�องฟ้Dองริ�องภายใน 1 ป็@น�บแต้�ว�นที่��ฝ่Gาฝ่Hน

(5) การิเริ�ยกใหุ้�งดูใช้�ช้9�อข้องต้นเป็&นช้9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนมาต้ริา 1047

มาต้ริา 1047 ถื�าช้9�อข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนซึ่#�งออกจากหุ้�นส่�วนไป็แล�ว ย�งคงใช้�เริ�ยกข้านต้�ดูเป็&นช้9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนอย�� ที่�านว�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนน�'นช้อบที่��จะเริ�ยกใหุ้�งดูใช้�ช้9�อข้องต้นเส่�ยไดู�ข้�อส่�งเกต้มาต้ริา 1047 ใหุ้�ส่�ที่ธ�หุ้�นส่�วนที่��ออกจากหุ้�างหุ้�นส่�วนม�ส่�ที่ธ�ใหุ้�หุ้�างหุ้�นส่�วนงดูใช้�ช้9�อข้องต้นเป็&นช้9�อข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนไดู� ถื�าหุ้ากย�งย�นยอมใหุ้�ใช้�ช้9�อข้องต้นในหุ้�างหุ้�นส่�วนอ�ก อจาต้�องริ�บผิ�ดูต้�อบคคลภายนอกในบริริดูาหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนเส่ม9อนต้นย�งเป็&นหุ้�นส่�วนต้ามมาต้ริา 1054 

(6) การิเริ�ยกเอาส่�วนข้องกจ�การิค�าซึ่#�งไม�ป็ริากฎช้9�อข้องต้นมาต้ริา 1048มาต้ริา 1048 ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนหุ้น#�งจะเริ�ยกเอาส่�วนข้องต้นจาหุ้�นส่�วนอ9�นๆแม�ในก�จการิค�าข้ายอ�นใดูซึ่#�งไม�ป็ริากฏิช้9�อข้องต้นกAไดู�ข้�อส่�งเกต้(1) แนวค�ดู การิที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูจ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'น ย�อมเป็&นการิจ�ดูการิในนามข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนที่กคน ถื#งแม�ในส่�ญญาจะไม�ป็ริากฏิช้9�อหุ้�นส่�วนคนที่��ไม�ไดู�ที่5า หุ้�นส่�วนที่��ไม�ป็ริากฏิช้9�อเริ�ยกริ�องผิลป็ริะโยช้น;จากหุ้�นส่�วนที่��เป็&นค��ส่�ญญาไดู� เพริาะไม�ไดู�เริ�ยกริ�องเอาจากบคคลภายนอกแต้�อย�างใดู น��นค9อ เป็&นการิเริ�ยกริ�องใหุ้�ป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามส่�ญญาจ�ดูต้�'งหุ้�างหุ้�นส่�วน หุ้าใช้�เป็&นการิเริ�ยกริ�องต้ามส่�ญญาที่��หุ้�นส่�วนคนอ9�นไป็ที่5าก�บบคคลภายนอก(2) มาต้ริา 1048 อย��ภายใต้�มาต้ริา 1049 หุ้มายความว�า ผิ��เป็&นหุ้�น

Page 24: สรุป หุ้นส่วน

ส่�วนดู�วยก�นส่ามาริถืจะเข้�ามาเริ�ยกริ�องเอาส่�วนข้องต้นจาหุ้�นส่�วนคนอ9�น ถื#งแม�ในก�จการิที่��ไม�ป็ริากฏิช้9�อข้องต้นไดู� แต้�จะไป็เริ�ยกริ�องจากบคคลภายนอกไม�ไดู�เพริาะมาต้ริา 1048 ไม�ไดู�ก5าหุ้นดูไว�ต้�วอย�าง หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญป็ริะกอบก�จการิค�าข้�าวส่าริหุ้อมมะล�ม�นายดูริณ นายช้าต้� และนางแก�วเป็&นหุ้�นส่�วน นายดู5าริงเป็&นบคคลภายนอกไดู�ซึ่9'อข้�าวส่าริก�บนายดูริณ เป็&นจ5านวน 300,000 บาที่ และในการิที่5าส่�ญญาซึ่9'อข้ายข้�าวส่าริก�บบคคลอ9�น นายดูริณกAเป็&นคนที่5าส่�ญญาดู�งกล�าวที่�'งส่�'น เม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนม�ก5าไริ นายช้าต้� นางแก�ว ย�อมม�ส่�ที่ธ�จะเริ�ยกเอาก5าไริส่�วนข้องต้นจาการิที่��นายดูริณไดู�จ�ดูการิก�จการิค�าข้ายข้�าวส่าริน�'นดู�วย แม�จะไม�ม�ช้9�อนายช้าต้� นางแก�วในก�จการิค�าข้ายดู�งกล�าวส่�วนายช้าต้� นางแก�วจะไดู�ส่�วนแบ�งก5าไริเที่�าไริน�'นกAเป็&นไป็เป็&นไป็ต้ามส่�ญญาหุ้ริ9อข้�อต้กลงริะหุ้ว�างผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนดู�วยก�น หุ้ากไม�ม�ข้�อต้กลงกAต้�องแบ�งก�นต้ามส่�วนที่��ลงหุ้�นต้ามมาต้ริา 1044 หุ้ริ9อ 1045 

แนวค5าพ�พากษัาศาลฎ�กามาต้ริา 1048

ฎ.1365/2493 การิที่��หุ้�นส่�วนคนใดูจ�ดูการิงานข้องหุ้�างไป็ถื9อว�าจ�ดูการิในนามข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนที่กคนเป็&นเส่ม9อนต้�วการิ ถื�าไดู�ริ�บส่�ที่ธ�หุ้ริ9อที่ริ�พย;ส่�นมากAต้�องมอบใหุ้�หุ้�นส่�วนคนอ9�น ม�ฉะน�'น หุ้�นส่�วนคนอ9�นฟ้Dองเริ�ยกริ�องใหุ้�ส่�งมอบไดู�(ฎ.642/2472 ที่5านองเดู�ยวก�น)

* ความเก��ยวพ�นริะหุ้ว�างผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนก�บบคคลภายนอก ม�ริากฐานมาจากหุ้ล�กกฎหุ้มาย 3 เริ9�องดู�วยก�น(1) หุ้ล�กในเริ9�องต้�วแที่น(ดู�มาต้ริา 1040,1050)

(2) หุ้ล�กในเริ9�องกริริมส่�ที่ธ�Oริวม เพริาะหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญไม�จดูที่ะเบ�ยน ไม�เป็&นน�ต้�บคคลต้�างหุ้ากจากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่�'งหุ้ลาย ส่�ที่ธ�และที่ริ�พย;ส่�น

Page 25: สรุป หุ้นส่วน

ข้องหุ้�างจ#งต้กไดู�แก�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่กคนริวมก�น(3) หุ้ล�กเริ9�องล�กหุ้น�'ริ �วม หุ้�างซึ่#�งม�ไดู�จดูที่ะเบ�ยน หุ้น�าที่��และความริ�บผิ�ดูข้องหุ้�างจ#งต้กอย��ก�บหุ้�นส่�วนที่กคนริ�วมก�น ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่กคนต้กเป็&นล�กหุ้น�'ริ �วมและล�กหุ้น�'ช้�'นต้�น ต้�องริ�บผิ�ดูโดูยไม�จ5าก�ดู(มาต้ริา 1025)

* ความเก��ยวพ�นริะหุ้ว�างหุ้�นส่�วนก�บบคคลภายนอก ม�ป็ริะเดูAนที่��น�าส่นใจดู�งน�'(1) ส่�ที่ธ�ข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนต้�อบคคลภานอก(มาต้ริา 1049)

(2) ความริ�บผิ�ดูข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนต้�อบคคลภายนอก(มาต้ริา 1050)

(3) ความริ�บผิ�ดูข้องผิ��ที่��เพ�งเข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วน และผิ��ที่��ออกจากหุ้�างหุ้�นส่�วน ข้�อจ5าก�ดูอ5านาจริะหุ้ว�างหุ้�นส่�วนไม�ผิ�กพ�นบคคลภายนอก (มาต้ริา 1051,1052 และมาต้ริา 1053)

(4) บคคลภายนอกที่��ไม�ใช้�หุ้�นส่�วนแต้�แส่ดูงต้นเป็&นหุ้�นส่�วน ต้�องริ�บผิ�ดูต้�อบคคลภายนอกต้ามมาต้ริา 1054

(1) ส่�ที่ธ�ข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนต้�อบคคลภานอก (มาต้ริา 1049)

มาต้ริา 1049 ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจะถื9อเอาส่�ที่ธ�ใดูๆแก�บคคลภายนอกในก�จการิค�าข้ายซึ่#�งไม�ป็ริากฏิช้9�อข้องต้นน�'นหุ้าไดู�ไม�

ข้�อส่�งเกต้(1) มาต้ริา 1049 ใช้�ก�บหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญไม�จดูที่ะเบ�ยนเที่�าน�'น ถื�าจดูที่ะเบ�ยนแล�วต้�องใช้�มาต้ริา 1065 (มาต้ริา 1049 และมาต้ริา 1050

เคยออกส่อบเนต้�ฯส่ม�ยที่�� 50)

(2) ค5าว�า "ก�จการิค�าข้ายซึ่#�งไม�ป็ริากฎช้9�อข้องต้น" ม�ความหุ้มายเพ�ยงใดูน�'น:เป็&นกริณ�ที่��หุ้�นส่�วนคนอ9�นๆที่��ม�ใช้�ค��ส่�ญญาก�บบคคลภายนอก ไม�ม�ส่�ที่ธ�ฟ้Dองริ�องบคคลภายนอกใหุ้�ริ�บผิ�ดูช้5าริะหุ้น�'ข้องหุ้�างไดู�เพริาะถื9อ

Page 26: สรุป หุ้นส่วน

หุ้ล�กว�า หุ้�นส่�วนคนอ9�นๆเป็&นคนนอกส่�ญญา(PRIVITY OF

CONTRACT) ดู�งน�'น เม9�อหุ้�นส่�วนที่��ไม�ป็ริากฎช้9�อในส่�ญญา จ#งไม�ส่ามาริถืฟ้Dองบคคลภายนอกใหุ้�ริ�บผิ�ดูไดู�(3) มาต้ริา 1049 ใช้�ค5าว�า "ในก�จการิค�าข้าย" เที่�าน�'น หุ้ากเป็&นการิฟ้Dองคดู�ที่��บคคลภายนอกก�อละเม�ดูแก�หุ้�างหุ้�นส่�วนแล�ว หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่ามาริถืจะฟ้Dองบคคลที่��ก�อละเม�ดูโดูยล5าพ�ง ไม�จ5าเป็&นต้�องใหุ้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่กคนเข้�าเป็&นโจที่ก;แต้�อย�างใดู(ฎ.1771/2499(ป็))

ฎ.1771/2499(ป็) หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญไม�จดูที่ะเบ�ยนคนเดู�ยวอาจเป็&นโจที่ก;ฟ้Dองคดู�เก��ยวก�บการิละเม�ดูส่�ที่ธ�ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนไดู� โดูยไม�จ5าเป็&นต้�องใหุ้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่กคนเข้�าช้9�อก�นเป็&นโจที่ก;(4) มาต้ริา 1049 เฉพาะค��ส่�ญญาเที่�าน�'นที่��จะฟ้Dองไดู� หุ้�นส่�วนอ9�นซึ่#�งไม�ไดู�ป็ริากฏิช้9�อในส่�ญญาน�'นไม�ม�ส่�ที่ธ�ฟ้Dอง แต้�ถื�าที่กคนริวมที่�'งค��ส่�ญญาดู�วยไดู�ริ�วมก�นหุ้มดูที่กคนมาฟ้Dองโดูยอ�างว�าเป็&นหุ้�นส่�วนซึ่#�งก�นและก�น ศาลฎ�กายอมริ�บว�าฟ้Dองไดู�(ฎ.916/2509)

ต้�วอย�างมาต้ริา 1049 ก. ข้. ค. เข้�าหุ้�นส่�วนส่าม�ญป็ริะกอบก�จการิค�าข้�าว ต้�อมา ก.ที่5าส่�ญญาซึ่9'อข้ายข้�าวเป็ล9อกจาก ง. เช้�นน�'(1) หุ้าก ก.ไดู�ก5าไริจากการิที่5าส่�ญญาริายน�' ข้. ค. ส่ามาริถืเริ�ยกเอาส่�วนข้องต้นไดู�ต้ามมาต้ริา 1048 แม�ว�าในการิที่5าส่�ญญาจะไม�ป็ริากฎช้9�อข้อง ข้.และ ค. กAต้าม(2) หุ้าก .ง. ผิ�ดูส่�ญญา ก. ย�อมฟ้Dองใหุ้� ง. ริ�บผิ�ดูไดู� แต้� ข้. หุ้ริ9อ ค.

คนใดูคนหุ้น#�งจะฟ้Dองไม�ไดู�ต้ามมาต้ริา 1049 เพริาะก�จการิค�าข้ายน�'ไม�ป็ริากฎช้9�อ ข้.หุ้ริ9อ ค.

แนวฎ�กาข้องมาต้ริา 1049

Page 27: สรุป หุ้นส่วน

ฎ.2578/2535 หุ้�นส่�วนที่��จะฟ้Dองบ�งค�บบคคลภายนอกในก�จการิค�าข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญไดู� จะต้�องเป็&นผิ��ม�ช้9�อในก�จการิน�'นต้ามมาต้ริา 1049 การิฟ้Dองคดู�จ#งไม�จ5าเป็&นต้�องลงช้9�อผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่กคน โจที่ก;ที่�� 2-4 เป็&นหุ้�นส่�วน แต้�ไม�ป็ริากฏิช้9�อข้องโจที่ก;ที่�� 2-4 ในส่�ญญาเช้�า โจที่ก;ที่�� 2-4 จ#งไม�อาจถื9อส่�ที่ธ�ใดูๆจ5าเลยในการิเช้�าน�'น และไม�ม�อ5านาจฟ้Dอง ป็Eญหุ้าข้�อน�'แม�จ5าเลยจะไม�ไดู�ยกข้#'นฎ�กา แต้�เป็&นป็Eญหุ้าเก��ยวก�บความส่งบฯ ศาลฎ�กายกข้#'นว�น�จฉ�ยไดู�ฎ.63/2476 ....มาต้ริา 1049 เม9�อในส่�ญญาก��หุ้น�'ไม�ป็ริากฏิช้9�อข้องโจที่ก;เป็&นค��ส่�ญญา โจที่ก;ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจะถื9อเอาส่�ที่ธ�ข้องย��หุ้�อเจ�Sยบหุ้ล�มาฟ้Dองริ�องจ5าเลยที่�'งส่องซึ่#�งเป็&นบคคลภายนอกหุ้าไดู�ไม� ที่�'งไม�ป็ริากฏิว�าม�กฎหุ้มายบที่ใดูบที่หุ้น#�งที่��เป็&นบที่ยกเว�นอนญาต้ใหุ้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่5าเช้�นน�'ไดู�ในเม9�อหุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งอย��ต้�างป็ริะเที่ศฎ.1556/2518 โจที่ก;ที่�� 1 ออกเง�นใหุ้�จ5าเลยน5าไป็ใช้�ก�อส่ริ�างส่ถืาน�ว�ที่ยกริะจายเส่�ยง โดูยจ5าเลยส่�ญญาจะใหุ้�ส่�ที่ธ�โจที่ก;ที่�� 1 ในการิโฆษัณาส่�นค�าที่างส่ถืาน�ว�ที่ยะน�'น ต้�อมาจ5าเลยผิ�ดูส่�ญญา โจที่ก;ที่�� 1 และโจที่ก;ที่�� 2 :ซึ่#�งเป็&นหุ้�นส่�วนก�นจ#งฟ้Dองจ5าเลย ศาลฎ�กาว�น�จฉ�ยเก��ยวก�บอ5านาจฟ้Dองข้องโจที่ก;ที่�� 2 ว�าโจที่ก;ที่�� 2 ม�ไดู�เป็&นค��ส่�ญญาก�บจ5าเลย จ#งไม�ม�น�ต้�ส่�มพ�นธ;ต้�อก�น และต้ามกม.ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจะถื9อเอาส่�ที่ธ�ใดูๆแก�บคคลภายนอกในก�จการิค�าข้ายซึ่#�งไม�ป็ริากฎช้9�อข้องต้นน�'นหุ้าไดู�ไม�ต้ามมาต้ริา 1049 ฉะน�'น โจที่ก;ที่�� 2 จ#งไม�ม�อ5านาจฟ้Dองคดู�น�'(ฎ.6848/2540 ที่5านองเดู�ยวก�น)

(2) ความริ�บผิ�ดูข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนต้�อบคคลภายนอก (มาต้ริา 1050)

มาต้ริา 1050 การิใดูๆอ�นผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งไดู�จ�ดูที่5าไป็ในที่างที่��เป็&นธริริมดูาค�าข้ายข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'น ที่�านว�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนหุ้มดูที่กคนย�อมม�ความผิ�กพ�นในการิน�'นๆ ดู�วยและจะต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมก�นโดูยไม�

Page 28: สรุป หุ้นส่วน

จ5าก�ดูจ5านวนในการิช้5าริะหุ้น�'อ�นไดู�ก�อใหุ้�เก�ดูข้#'นเพริาะจ�ดูการิไป็เช้�นน�'นข้�อส่�งเกต้ เบ9'องหุ้ล�งมาจากหุ้ล�กข้องมาต้ริา 1025 ที่��ว�า หุ้�นส่�วนที่กคนต้�องริ�บผิ�ดูช้อบริ�วมก�นในหุ้น�'ส่�นที่�'งป็วงข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวน โดูยเฉพาะในกริณ�ที่��หุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งไดู�ที่5าไป็ในที่างธริริมดูาการิค�าข้ายข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่ริป็หุ้ล�กเกณฑ์;มาต้ริา 1050

(1) ต้�องกริะที่5าไป็ในที่างธริริมดูาการิค�าข้องหุ้�าง(The ordinary course of the business of the partnership)(2) ก�จการิที่��จ�ดูที่5าไป็น�'นต้�องไม�ใช้�เริ9�องส่�วนต้�วข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนผิ��หุ้น#�งผิ��ใดู

* ต้�องกริะที่5าไป็ในที่างธริริมดูาการิค�าข้องหุ้�าง(The ordinary

course of the business of the partnership) ค9ออะไริ พ�จาริณาไดู�ดู�งน�'1) การิกริะที่5าไป็ในข้อบเข้ต้ว�ต้ถืป็ริะส่งค;ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนแต้�หุ้�นส่�วนส่าม�ญไม�ไดู�จดูที่ะเบ�ยน บคคลภายนอกย�อมไม�ริ� �ถื#งว�ต้ถืป็ริะส่งค;ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน ต้�องอาศ�ยหุ้ล�กความส่จริ�ต้ค9อหุ้ากบคคลภายนอกไม�ริ� �ว�าหุ้�นส่�วนที่5านอกว�ถืต้ป็ริะส่งค;โดูยส่จริ�ต้ หุ้�นส่�วนคนอ9�นๆต้�องริ�บผิ�ดูต้�อบคคลภายนอก เที่�ยบก�บฎ�กา 41/2509

ฎ.41/2509 ว�ต้ถืป็ริะส่งค;ข้องหุ้�างจ5าเลยซึ่#�งเป็&นหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูที่��จดูที่ะเบ�ยนไว�ม�ว�าเพ9�อป็ริะกอบก�จการิพาณ�ช้ยกริริมในป็ริะเภที่ที่5าการิค�าส่�นค�าพ9�นเม9อ ที่5าการิส่��งเข้�าและส่�งออกเคริ9�องอป็โภคและบริ�โภคต้�างๆ ที่5าการิเป็&นนายหุ้น�า และต้�วแที่นต้�างๆ ดู�งน�'น เม9�อผิ��จ�ดูการิข้องจ5าเลยไป็ที่5าส่�ญญาค5'าป็ริะก�นหุ้น�' จ#งเป็&นการิกริะที่5านอกว�ต้ถืป็ริะส่งค;ข้องจ5าเลย จ5าเลยจ#งไม�ต้�องริ�บผิ�ดู

Page 29: สรุป หุ้นส่วน

ฎ.2-3/2474 จ5าเลยหุ้ลายคนเข้�าหุ้�นส่�วนก�นต้�'งโริงฆ�าส่กริ โดูยม�ความป็ริะส่งค;เพ9�อเกAบเง�นจากผิ��น5าส่กริไป็ฆ�า จ.ซึ่#�งเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิซึ่9'อส่กริข้องโจที่ก;มาฆ�าเส่�ยเอง แล�วไม�ใช้�เง�นโจที่ก; ศาลฎ�กาว�น�จฉ�ยว�า จ. ที่5าการินอกว�ต้ถืป็ริะส่งค;ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน และไม�ไดู�ความว�า จ.ที่5าไป็ในส่ฐานะเป็&นต้�วแที่นข้องจ5าเลย หุ้ริ9อจ5าเลยม�ส่�วนไดู�เส่�ยริ�วมดู�วย จ5าเลยจ#งไม�ต้�องริ�บผิ�ดู

2) ก�จการิที่��กริะที่5าไป็ต้ามส่ภาพการิดู5าเน�นธริก�จข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นๆส่ภาพธริก�จม�ความหุ้มายกว�างกว�าว�ต้ถืป็ริะส่งค;ข้องหุ้�าง เช้�น หุ้�างหุ้�นส่�วนดู5าเน�นธริก�จข้นส่�งส่�นค�า แต้�ริถืที่��ใช้�ในก�จการิข้นส่�งเส่�ย หุ้�นส่�วนต้�องเช้�าริถืจากบคคลอ9�น ถื9อว�าการิเช้�าน�'นเป็&นไป็ต้ามส่ภาพข้องธริก�จ แม�ไม�ม�ว�ต้ถืป็ริะส่งค;เช้�าริถืกAต้าม กAถื9อว�าเป็&นการิธริริมดูาที่างการิค�าข้ายข้องหุ้�างดู�วย

3) ก�จการิที่��กริะที่5าไป็ต้ามป็ริะเพณ�ซึ่#�งหุ้�างหุ้�นส่�วนที่��ม�ล�กษัณะเดู�ยวก�นย�อมป็ฎ�บ�ต้�ก�นอย��ฎ.3-4 /2487 (ฎ�กาหุ้ล�ก)

การิพ�จาริณาว�าก�จการิที่��ผิ��จ�ดูการิหุ้�างหุ้�นส่�วนไม�จดูที่ะเบ�ยนจ�ดูที่5าไป็เป็&นธริริมดูาการิค�าข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนหุ้ริ9อไม�น�'น จะต้�องพ�จาริณาเป็&น 2

ที่างค9อ 1.โดูยส่ภาพแหุ้�งธริก�จข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นๆและ 2 .ป็ริะเพณ�โดูยที่��วๆไป็ที่��หุ้�างหุ้�นส่�วนที่��ม�ล�กษัณะเดู�ยวก�นย�อมป็ฏิ�บ�ต้�หุ้�างหุ้�นส่�วนหุ้ริ9อบริ�ษั�ที่ที่��จดูที่ะเบ�ยน ย�อมม�อ5านาจและหุ้น�าที่��จ5าก�ดูไว�ในที่ะเบ�ยนซึ่#�งป็ริะช้าช้นอาจต้ริวจดู�ไดู� ผิ��ต้�ดูต้�อย�อมป็ริะมาณและอนมานอ5านาจข้องน�ต้�บคคลไดู�จากเอกส่าริมหุ้าช้นน�'น แต้�หุ้�างหุ้�นส่�วนไม�จดูที่ะเบ�ยนบคคลภายนอกย�อมไม�ริ� �ถื#งข้�อต้กลงอ�นเป็&นว�ต้ถืป็ริะส่งค;ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนซึ่#�งที่5าก�นเป็&นการิภายในริะหุ้ว�างหุ้�นส่�วน ฉะน�'น ต้าม

Page 30: สรุป หุ้นส่วน

ธริริมดูาจ#งถื9อว�าก�จการิข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญกAค9อก�จการิข้องบคคลธริริมดูา การิจะดู�ว�าเริ9�องใดูเป็&นการิจ�ดูที่5าไป็ในที่างที่��เป็&นธริริมดูาการิค�าข้ายข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ#งต้�องดู�ว�ธ�ป็ฏิ�บ�ต้�การิที่��หุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นๆไดู�กริะที่5ามาแล�ว ป็ริะกอบก�จการิที่��หุ้�างหุ้�นส่�วนอ9�นอ�นม�ล�กษัณะเดู�ยวก�นไดู�กริะที่5าอย��การิก��เง�นย�อมเป็&นก�จการิที่��คนค�าข้ายย�อมที่5าก�น ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจะป็ฏิ�เส่ธความริ�บผิ�ดูช้อบไดู�ต้�อเม9�แส่ดูงใหุ้�เหุ้Aนช้�ดูว�า การิก��ย9มน�'นเป็&นการิกริะที่5าไป็นอกที่างธริริมดูาธริก�จข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนอ�นป็ริะช้าช้นควริจะเหุ้Aนไดู�โดูยจริ�งจ�ง หุ้ากส่9บแต้�เพ�ยงว�านอกว�ต้ถืป็ริะส่งค;ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนย�อมไม�พ�นความริ�บผิ�ดู  #4   2 March 2009, 14:54

คนต้�วเลAก ส่�ต้ว;เล�'ยง Pidgeotto  

ม�เพ9�อน: 2

7 คนคะแนน:

ไม�ม�

ต้�วอย�างการิที่��เป็&นธริริมดูาการิค�าข้ายข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน* การิริ�บช้5าริะหุ้น�'(ฎ.314/2510,530/2504)

* จ�ายเช้Aคช้5าริะหุ้น�'หุ้�าง(ฎ.362/2510)

* การิที่5าส่�ญญาที่ริ�ส่ต้;ริ�ซึ่�ที่และเป็Rดูเลต้เต้อริ;ออฟ้เคริดู�ต้(ฎ.2962/2517)

ข้�อส่�งเกต้การิใดูๆอ�นไดู�จ�ดูการิไป็น�'น แยกพ�จาริณาไดู� 2 ป็ริะการิค9อ(ก).การิที่5าส่�ญญา ซึ่#�งผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งไดู�จ�ดูที่5าไป็โดูยม�งที่��จะก�อใหุ้�เก�ดูน�ต้�ส่�มพ�นธ;ข้#'นก�ลบคคลภายนอก

Page 31: สรุป หุ้นส่วน

(ข้).การิที่5าละเม�ดู ซึ่#�งผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งต้ลอดูจนล�กจ�างข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนไดู�กริะที่5าไป็โดูยม�ไดู�ม�งที่��จะก�อใหุ้�เก�ดูน�ต้�ส่�มพ�นธ;ข้#'นก�บบคคลภายนอก(ฎ.603/2506,1495/2498,1836/2514)

ฎ.1495/2498 ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิและล�กจ�างข้�บริถืยนต้;ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญช้นริถืยนต้;ช้องบคคลอ9�นเส่�ยหุ้ายโดูยละเม�ดู ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนอ9�นต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมดู�วยฎ.1836/2514 จ5าเลยที่�� 2 เป็&นผิ��ออกริถืยนต้; จ5าเลยที่�� 1 เป็&นผิ��ออกแริงงานริ�วมก�นไป็ริ�บจ�างบริริที่กข้อง ผิลป็ริะโยช้น;แบ�งก�นคนละคริ#�ง ดู�งน�' ถื9อว�าเป็&นการิดู5าเน�นก�จการิเก��ยวก�บริถืยนต้;เป็&นล�กษัณะหุ้�างหุ้�นส่�วนก�นริ�บจ�าง เม9�อจ5าเลยที่�� 1 ที่5าใหุ้�เก�ดูความเส่�ยหุ้ายแก�บคคลภายนอกเป็&นการิละเม�ดู จ5าเลยที่�'งส่องต้�องริ�วมก�นริ�บผิ�ดูในก�จการิข้องการิน5าริถืริ�บจ�างซึ่#�งเป็&นหุ้�นส่�วน

* ก�จการิที่��กริะที่5าไป็น�'นต้�องไม�ใช้�เริ9�องส่�วนต้�วข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนผิ��หุ้น#�งผิ��ใดูเพ��มเต้�มฎ�กาที่��ส่5าค�ญข้องมาต้ริา 1050

ฎ.4293/2540 จ5าเลยที่�'งส่ามเป็&นหุ้�นส่�วนก�น ม�ว�ต้ถืป็ริะส่งค;เพ9�อริ�วมก�นป็ริะกอบก�จการิ�บจ�างถืมดู�นที่ริายและล�กริ�ง โดูยมอบหุ้มายใหุ้�จ5าเลยที่�� 1 เป็&นผิ��ริ �บผิ�ดูช้อบส่�งมอบงานและริ�บจ�างถืมดู�นดู�วยและหุ้�นส่�วนที่กคนจะริ�บผิ�ดูช้อบในก�จการิดู�งกล�าวจนแล�วเส่ริAจ การิที่��จ5าเลยที่�� 1 ว�าจ�างช้�วงใหุ้�โจที่ก;ถืมดู�นในที่��ดู�นบางส่�วน ซึ่#�งจ5าเลยที่�� 1 ที่5าส่�ญญาริ�บจ�างก�บผิ��ว�าจ�าง แม�จ5าเลยที่�� 1 จะม�ไดู�ริ�บมอบหุ้มายจากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนอ9�นโดูยต้ริง แต้�ก�จการิที่��จ5าเลยที่�� 1 ที่5าไป็น�'นกAเพ9�อใหุ้�ส่ามาริถืส่�งมอบงานใหุ้�ผิ��ว�าจ�างที่�นต้ามส่�ญญา จ#งอย��ในกริอบแหุ้�งว�ต้ถืป็ริะส่งค;และความม�งหุ้มายโดูยต้ริงข้องการิจ�ดูต้�'งหุ้�างหุ้�นส่�วน อ�นถื9อไดู�ว�าเป็&นการิจ�ดูที่5าไป็ในที่างธริริมดูาการิค�าข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนดู�วยต้ามมาต้ริา 1050 ซึ่#�งผิ��

Page 32: สรุป หุ้นส่วน

เป็&นหุ้�นส่�วนหุ้มดูที่กคนย�อมม�ความผิ�กพ�นในก�จการิที่��ว�าจ�างน�'น และต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมก�นโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวนในการิช้5าริะหุ้น�'อ�นไดู�ก�อใหุ้�เก�ดูข้#'นเพริาะจ�ดูการิไป็เช้�นน�'น

(3). ความริ�บผิ�ดูข้องผิ��ที่��ออกจากหุ้�างหุ้�นส่�วนและความริ�บผิ�ดูข้องผิ��ที่��เพ�งเข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วน และข้�อจ5าก�ดูอ5านาจริะหุ้ว�างผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน ไม�ผิ�กพ�นบคคลภายนอก (มาต้ริา 1051,1052 และมาต้ริา 1053)

* ความริ�บผิ�ดูข้องผิ��ที่��ออกจากหุ้�างหุ้�นส่�วนมาต้ริา 1051 ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนซึ่#�งออกจากหุ้�นส่�วนไป็แล�วย�งคงต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ซึ่#�งหุ้�างหุ้�นส่�วนไดู�ก�อใหุ้�เก�ดูข้#'นก�อนที่��ต้นไดู�ออกจากหุ้�นส่�วนไป็ ข้�อส่�งเกต้ (1) การิออกจากหุ้�างหุ้�นส่�วนไม�เป็&นเหุ้ต้ใหุ้�หุ้น�'ริะง�บ หุ้�นส่�วนที่��ออกไป็ย�งคงต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ดู�งกล�าวริ�วมก�บหุ้�นส่�วนคนอ9�นๆ ความริ�บผิ�ดูข้องเข้าจะหุ้ยดูลง ณ ว�นที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนออกจากหุ้�าง ดู�งน�'นโดูยหุ้ล�ก หุ้�นส่�วนจ#งไม�ต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ที่��เก�ดูข้#'นภายหุ้ล�งว�นที่��เข้าออกจากหุ้�างไป็ 

(2) หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญไม�จดูที่ะเบ�ยนเป็&นการิยากที่��บคคลภายนอกจะที่ริาบว�า หุ้�นส่�วนคนใดูออกจากหุ้�างไป็ ป็ริะกอบก�บหุ้ล�กกม.หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญม�แนวที่��จะค�มคริองบคคลภายนอกผิ��ส่จริ�ต้มากกว�าหุ้�นส่�วน ดู�งน�'น ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่��ออกไป็จ#งควริป็ริะกาศหุ้ริ9อโฆษัณาการิออกจากหุ้�างใหุ้�เป็&นที่��ที่ริาบโดูยที่��วก�นหุ้ริ9ออาจจะที่5าส่�ญญาก�บหุ้�นส่�วนที่��เหุ้ล9อว�าหุ้ากม�ดู�วยเหุ้ต้ใดูๆที่��ที่5าใหุ้�ต้นต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ในอนาคต้ข้องหุ้�างโดูยไม�ใช้�ความผิ�ดูข้องต้น ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่��เหุ้ล9อจะช้ดูใช้�ค�าเส่�ยหุ้ายใหุ้�ฎ.598/2474 ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนส่าม�ญที่��ไดู�ออกจากหุ้�างหุ้�นส่�วนและไดู�ป็ริะกาศใหุ้�บคคลภายนอกที่ริาบแล�วน�'น ไม�ต้�องริ�บผิ�ดูช้อบในหุ้น�'ส่�นข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนซึ่#�งเก�ดูภายหุ้ล�งที่��ต้นออกไป็จากหุ้�นส่�วนไป็แล�ว

Page 33: สรุป หุ้นส่วน

(3) มาต้ริา 1051 ใหุ้�เที่�ยบก�บมาต้ริา 1068 กริณ�หุ้�างหุ้�นส่�วนจดูที่ะเบ�ยน ความริ�บผิ�ดูข้องหุ้�นส่�วนในหุ้น�'ซึ่#�งหุ้�างหุ้�นส่�วนจดูที่ะเบ�ยนไดู�ก�อใหุ้�เก�ดูข้#'นก�อนที่��ต้นจะอกจากหุ้�นส่�วนม�จ5าก�ดูเพ�ยง 2 ป็@ น�บแต้�เม9�อออกจากหุ้�นส่�วนต้ามมาต้ริา 1068(ฎ.1300/2533) แต้�ในหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญต้ามมาต้ริา 1051 ม�ไดู�ก5าหุ้นดูอายความไว� เพริาะฉะน�'นต้�องถื9อต้ามอายหุ้น�'เดู�มเป็&นหุ้ล�ก

* ความริ�บผิ�ดูข้องผิ��ที่��เพ�งเข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วน มาต้ริา 1052 บคคลผิ��เข้�าเป็&นหุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนย�อมต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ใดูๆซึ่#�งหุ้�นส่�วนไดู�ก�อใหุ้�เก�ดูข้#'นก�อนที่��ต้นเข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วนดู�วยข้�อส่�งเกต้แนวค�ดูเบ9'องหุ้ล�งมาต้ริา 1052 การิที่��กฎหุ้มายก5าหุ้นดูใหุ้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนใหุ้ม�ต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ที่��หุ้�นส่�วนอ9�นก�อข้#'นก�อนที่��ต้นเข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วน เพ9�อเป็&นหุ้ล�กป็ริะก�นแก�เจ�าหุ้น�'ในกริณ�ที่��ม�การิเป็ล��ยนต้�วผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน(บคคลภายนอกที่��ไม�ม�โอกาส่ไดู�ริ� �ถื#งการิเข้�าออกข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน)

ฎ�กาที่�� 5949/2534 หุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูที่��เก�ดูข้#'นก�อนที่��ต้นจะเข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วน และแม�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจะออกจากหุ้�นส่�วนไป็แล�ว กAย�งคงต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนไดู�ก�อข้#'นก�อนที่��ต้นจะไดู�ออกไป็จากหุ้�นส่�วนต้ามมาต้ริา 1051,1052 ซึ่#�งน5ามาใช้�แก�หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูดู�วยต้ามมาต้ริา 1080

ข้�อพ�จาริณา ฎ�กาน�'เป็&นการิว�น�จฉ�ยถื#งความริ�บผิ�ดูข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูในหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูโดูยใช้�มาต้ริา 1080 ที่��ใหุ้�น5ามาต้ริา 1051,1052 มาใช้�บ�งค�บฎ�กาที่�� 4779/2533 จ5าเลยที่�� 1 เป็&นหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูเป็&นหุ้น�'ค�าภาษั�ในริอบป็@ภาษั�ป็@ 2528 ก�บป็@ 2526 ต้�อมากAม�จ5าเลยที่�� 2 เข้�ามาเป็&นหุ้�น

Page 34: สรุป หุ้นส่วน

ส่�วนใหุ้ม�ภายหุ้ล�ง กAม�ข้�อต้�อส่��ก�นว�า จะต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ภาษั�น�'นหุ้ริ9อไม� ศาลฎ�กาว�น�จฉ�ยว�าต้�องริ�บผิ�ดูต้ามมาต้ริา 1052 ซึ่#�งน5าไป็ใช้�ก�บหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูต้ามมาต้ริา 1080 

* ข้�อจ5าก�ดูอ5านาจข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนดู�วยก�นเอง ไม�ผิ�กพ�นบคคลภายนอกมาต้ริา 1053 หุ้�างหุ้�นส่�วนซึ่#�งม�ไดู�จดูที่ะเบ�ยนน�'น ถื#งแม�จะม�ข้�อจ5าก�ดูอ5านาจข้องหุ้�นส่�วนคนหุ้น#�งในการิที่��จะผิ�กพ�นผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนอ9�นๆที่�านว�าข้�อจ5าก�ดูเช้�นน�'นกAหุ้าม�ผิลถื#งบคคลภายนอกไม�ข้�อส่�งเกต้* บคคลภายนอกจะต้�องส่จริ�ต้จ#งจะอ�างมาต้ริา 1053 ไดู�* ข้�อจ5าก�ดูริะหุ้ว�างหุ้�นส่�วนดู�วยก�น ไม�ผิ�กพ�นบคคลภายนอกเพริาะบคคลภายนอกไม�อาจจะหุ้ย��งริ� �ถื#งข้�อจ5าก�ดูอ5านาจเช้�นน�'นไดู�เพริะม�ไดู�จดูที่ะเบ�ยนใหุ้�ป็ริากฏิไว�* มาต้ริา 1053 ใช้�ก�บหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญไม�จดูที่ะเบ�ยนเที่�าน�'น หุ้ากกริณ�เป็&นหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญจดูที่ะเบ�ยนต้�องบ�งค�บต้ามมาต้ริา 1064(6) ซึ่#�งข้�อจ5าก�ดูอ5านาจเช้�นน�'นต้�องจดูที่ะเบ�ยนไว� นายที่ะเบ�ยนต้�องย�อริายการิป็ริะกาศในริาช้ก�จจานเบกษัาต้ามมาต้ริา 1021

(4) บคคลภายนอกที่��ไม�ใช้�หุ้�นส่�วนแต้�แส่ดูงต้นเป็&นหุ้�นส่�วน ต้�องริ�บผิ�ดูต้�อบคคลภายนอกต้ามมาต้ริา 1054

* ผิ��ที่��ไม�ไดู�เป็&นหุ้�นส่�วนแส่ดูงต้นว�าเป็&นหุ้�นส่�วนมาต้ริา 1054 บคคลใดูแส่ดูงต้นว�าเป็&นหุ้�นส่�วนดู�วยวาจากAดู�ดู�วยลายล�กษัณ;อ�กษัริกAดู� ดู�วยก�ริ�ยากAดู� ดู�วยย�นยอมใหุ้�เข้าใช้�ช้9�อต้นเป็&นช้9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนกAดู� หุ้ริ9อริ� �แล�วไม�ค�ดูค�านป็ล�อยใหุ้�เข้าแส่ดูงว�าต้นเป็&นหุ้�นส่�วนกAดู� ที่�านว�าบคคลน�'นย�อมต้�องริ�บผิ�ดูต้�อบคคลภายนอกในบริริดูาหุ้น�'ข้อง

Page 35: สรุป หุ้นส่วน

หุ้�างหุ้�นส่�วนเส่ม9อนเป็&นหุ้�นส่�วนถื�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนหุ้น#�งคนใดูต้ายไป็แล�ว และหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นย�งคงค�าต้�อไป็ในช้9�อเดู�มข้องหุ้�าง ที่�านว�าเหุ้ต้เพ�ยงที่��คงใช้�ช้9�อเดู�มน�'นกAดู� หุ้ริ9อใช้�ช้9�อข้องหุ้�นส่�วนผิ��ต้ายควบอย��ดู�วยกAดู� หุ้าที่5าใหุ้�ความริ�บผิ�ดูม�แก�กองที่ริ�พย;มริดูกข้องผิ��ต้ายเพ9�อหุ้น�'ใดูๆอ�นหุ้�างหุ้�นส่�วนไดู�ก�อใหุ้�เก�ดูข้#'นภายหุ้ล�งมริณะน�'นไม�

* ข้�อส่�งเกต้ มาต้ริา 1054 ต้�องเป็&นการิแส่ดูงต้นว�าเป็&นหุ้�นส่�วนข้องบคคลภายนอกเที่�าน�'น(1) ต้ามหุ้ล�กแล�ว ความเป็&นหุ้�นส่�วนจะเก�ดูข้#'นโดูยป็ริาศจากความต้กลงไม�ไดู� อย�างไริกAต้าม บคคลที่��ส่ามที่��ต้�ดูต้�อก�บบคคลที่��อ�างว�าต้นเป็&นหุ้�นส่�วนอาจจะฟ้Dองหุ้�างหุ้�นส่�วนหุ้ริ9อบคคลที่��อ�างว�าต้นเป็&นหุ้�นส่�วนใหุ้�ริ�บผิ�ดูต้�อต้นไดู� ส่ภาพเช้�นน�'เองที่��ก�อใหุ้�เก�ดูป็ริะเดูAนเริ9�องหุ้�นส่�วนโดูยกฎหุ้มายป็Rดูป็ากข้#'นมา(Partnership by Estoppel)

(2) หุ้ล�กเกณฑ์;มาต้ริา 1054 ส่ริป็ไดู�ดู�งน�'1) ม�บคคลใดูบคคลหุ้น#�งซึ่#�งไม�ไดู�เป็&นหุ้�นส่�วนไดู�แส่ดูงต้นว�าเป็&นหุ้�นส่�วน โดูย* วาจา* ลายล�กษัณ;อ�กษัริ* ก�ริ�ยา* ย�นยอมใหุ้�เข้าใช้�ช้9�อต้นเป็&นช้9�อหุ้�างหุ้�นส่�วน* ริ� �แล�วไม�ค�ดูค�านป็ล�อยใหุ้�เข้าแส่ดูงว�าต้นเป็&นหุ้�นส่�วน2) ม�บคคลที่��ส่ามหุ้ลงเช้9�อการิแส่ดูงออกน�'น3) และบคคลที่��ส่ามจะต้�องไดู�ริ�บความเส่�ยหุ้าย

* การิแส่ดูงดู�วยวาจา(ฎ.684/2473,662/2474)

Page 36: สรุป หุ้นส่วน

ฎ.662/2474 จ5าเลยที่�� 2 เป็&นเจ�าข้องริ�านค�าไดู�ไป็ซึ่9'อส่�นค�าจากโจที่ก;เส่มอมา จ5าเลยที่�� 1 ซึ่#�งเป็&นบ�ดูาข้องจ5าเลยที่�� 2 กAเคยไป็ซึ่9'อส่�นค�าจากโจที่ก;ใหุ้�ริ�านค�าข้องจ5าเลยที่�� 1 และโจที่ก;มาเกAบเง�นค�าส่�นค�าข้องจ5าเลยที่�� 1 กAเคยจ�ายใหุ้� และจ5าเลยที่�� 1 ย�งพ�ดูก�บผิ��อ9�นอ�กว�าต้นเป็&นเจ�าข้องริ�านน�'น และเป็&นผิ��ออกที่นใหุ้�จ5าเลยที่�� 2 ดู�วย ศาลฎ�กาว�น�จฉ�ยว�าจ5าเลยที่�� 1 ต้�องริ�บผิ�ดูต้�อโจที่ก;ริ�วมก�บจ5าเลยที่�� 2ฎ.684/2473 บคคลใดูแส่ดูงต้นดู�วยวาจากAดู� ดู�วยก�ริ�ยากAดู� ที่5าใหุ้�ผิ��อ9�นหุ้ลงเช้9�อว�าต้นเป็&นผิ��ถื9อหุ้�นอย��ในหุ้�างหุ้�นส่�วนใดูๆ ที่�านว�าบคคลผิ��น� 'นย�อมต้�องริ�บผิ�ดูต้�อบคคลภายนอกในบริริดูาหุ้น�'ส่�นข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นเส่ม9อนผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน* ลายล�กษัณ;อ�กษัริเช้�นเข้�ยนเป็&นจดูหุ้มาย/หุ้น�งส่9อแจ�งว�าต้นเป็&นหุ้�นส่�วน/พ�มพ;นามบ�ต้ริว�าต้นเป็&นหุ้�นส่�วน* ก�ริ�ยาเช้�นการิพย�กหุ้น�าต้อบริ�บว�าต้นเป็&นหุ้�นส่�วน ใหุ้�ดู�ฎ�กาที่�� 622/2474 ,803/2509ฎ�กาที่�� 622/2474 ผิ��ที่��แส่ดูงใหุ้�ผิ��อ9�นเข้�าใจว�าต้นเป็&นหุ้�นส่�วนอย��ในหุ้�างหุ้�นส่�วนใดู ต้�องริ�บผิ�ดูช้อบต้�อบคคลภายนอกในบริริดูาหุ้น�'ส่�นข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นเส่ม9อนเป็&นหุ้�นส่�วน

> ย�นยอมใหุ้�เข้าใช้�ช้9�อต้นเป็&นช้9�อหุ้�างหุ้�นส่�วน* ช้9�อ ริวมช้9�อส่กล ดู�วย* อาจเป็&นไป็ต้ามมาต้ริา 1047 กริณ�ออกจากหุ้�างหุ้�นส่�วนไป็แล�ว แต้�ย�งคงใช้�ช้9�อเริ�ยกข้านเป็&นช้9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนอย��ฎ.5341/2540 จ5าเลยใหุ้�ใช้�ช้9�อจ5าเลยเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิในหุ้�างที่��น�องภริ�ยาจ5าเลยต้�'งข้#'น น�องภริ�ยาจ5าเลยเป็&นผิ��บริ�หุ้าริก�จการิหุ้�าง จ5าเลยเพ�ยงแต้�ลงช้9�อในเอกส่าริต้�างๆริวมที่�'งเช้Aค 3 ฉบ�บ เพ9�อใหุ้�น�องภริ�ยาจ5าเลยไป็ใช้�ในก�จการิหุ้�าง โดูยย�งไม�ไดู�ป็ริะที่�บต้ริาหุ้�างและไม�ไดู�

Page 37: สรุป หุ้นส่วน

กริอกข้�อความ ศาลฎ�กาว�น�จฉ�ยว�า ถื9อว�าจ5าเลยเป็&นผิ��แส่ดูงใหุ้�ผิ��อ9�นเข้�าใจว�าต้นเป็&นหุ้�นส่�วนในหุ้�าง จ#งต้�องริ�บผิ�ดูต้�อบคคลภายนอกในบริริดูาหุ้น�'ส่�นข้องหุ้�างเส่มอว�าเป็&นหุ้�นส่�วนจริ�งๆต้ามมาต้ริา 1054

วริริคหุ้น#�งริ� �แล�วไม�ค�ดูค�านป็ล�อยใหุ้�เข้าแส่ดูงต้นว�าเป็&นหุ้�นส่�วน* ต้�องริ� �ว�าม�ผิ��อวดูอ�างว�าต้นเป็&นหุ้�นส่�วน(3) ข้อบเข้ต้ความริ�บผิ�ดูข้องมาต้ริา 1054

ริ�บผิ�ดูเฉพาะต้�อเจ�าหุ้น�'/บคคลภายนอกที่��ต้นไป็แส่ดูงออกเที่�าน�'น ไม�ใช้�ต้�องริ�บผิ�ดูต้�อเจ�าหุ้น�'ที่กริายข้องหุ้�างค5าพ�พากษัาศาลฎ�กา 1036/2475 ศาลว�น�จฉ�ยช้�'ข้าดูใหุ้�คนใดูริ�บผิ�ดูริ�วมก�นในฐานะเป็&นหุ้�นส่�วนโดูยแส่ดูงออกใหุ้�เจ�าหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้ลงเช้9�อกAต้าม กAเป็&นการิริ�บผิ�ดูเฉพาะคดู�น�'นเที่�าน�'น หุ้าใช้�ต้�องริ�บผิ�ดูแก�เจ�าหุ้น�'ริายอ9�นโดูยที่��วไป็ไม�ม�หุ้มายเหุ้ต้ที่�ายฎ�กาว�า หุ้ล�กในมาต้ริา 1054 เป็&นเริ9�องกม.ป็Rดูป็ากที่5านองเดู�ยวก�บที่��บ�ญญ�ต้�ไว�ในมาต้ริา 821,822 หุ้าใช้�บที่บ�ญญ�ต้�ที่��แส่ดูงว�าบคคลเป็&นหุ้�นส่�วนก�นไม�ต้ามมาต้ริา 1012 การิที่��จะเป็&นหุ้�นส่�วนต้�องไดู�ต้กลงเข้�าก�นโดูยส่�ญญา แต้�บางที่�ไดู�แส่ดูงออกที่5าใหุ้�บคคลภายนอกหุ้ลงเช้9�อว�าเป็&นหุ้�นส่�วน กม.ป็Rดูป็ากม�ใหุ้�เถื�ยงข้�อแส่ดูงออกน�'น และต้ามที่��บ�ญญ�ต้�ไว�ในมาต้ริา 1054 กAเหุ้Aนไดู�ว�าเป็&นบที่บ�ญญ�ต้�ที่��ม�งจะค�มคริองบคคลภายนอกผิ��หุ้ลงเช้9�อโยส่จริ�ต้ เที่�าน�'น ถื�าบคคลภายนอกริ� �อย��แล�วว�าความจริ�งเข้าไม�ไดู�เป็&นหุ้�นส่�วนน�'น กAหุ้าไดู�ริ�บความค�มคริองต้ามมาต้ริา 1054 ฉะน�'น จ#งต้�องพ�เคริาะหุ้;ดู�เป็&นริายๆไป็ การิที่��บคคลภายนอกคนหุ้น#�งหุ้ลงเช้9�อโดูยส่จริ�ต้ไม�หุ้มายความว�าจะต้�องเป็&นอย�างเดู�ยวก�นส่5าหุ้ริ�บบคคลภายนอกอ�กคนหุ้น#�ง ผิลแหุ้�งการิป็Rดูป็ากในคดู�หุ้น#�งจะเอาไป็ใช้�ป็Rดูป็ากคดู�ในอ9�นไม�ไดู�

Page 38: สรุป หุ้นส่วน

* การิเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ อาจเล�กไดู� 3 กริณ�ดู�งน�'(1) การิเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญโดูยความป็ริะส่งค;ข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน(2) การิเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญโดูยผิลข้องกฎหุ้มาย(3) การิเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนโดูยค5าส่��งศาล(1) การิเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญโดูยความป็ริะส่งค;ข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนเม9�อหุ้�นส่�วนแส่ดูงความป็ริะส่งค;ใหุ้�เล�กหุ้�างหุ้นส่�วนส่าม�ญ ที่กคนอาจต้กลงเป็&นเอกฉ�นที่;ใหุ้�เล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนกAไดู� หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญกAต้�องเล�ก เป็&นไป็ต้ามหุ้ล�กความศ�กดู�Oส่�ที่ธ�Oในการิแส่ดูงเจต้นา(ฎ.1038-9/2523,334/2494)ฎ.1038-8/2523 โจที่ก;จ5าเลยริ�วมก�นเข้�าหุ้�นจ�ดูที่5าศ�นย;การิค�าป็ล�กส่ริ�างอาคาริพาณ�ช้ย;ข้าย แต้�การิดู5าเน�นการิริะหุ้ว�างหุ้�างหุ้�นส่�วนเก�ดูข้�ดูข้�องไม�อาจส่5าเริAจลล�วงไป็ดู�วยดู� จ5าเลยจ#งข้อใหุ้�ก5าหุ้นดูข้�อยต้�เก��ยวก�บเริ9�องหุ้�นส่�วน และที่5าส่�ญญาป็ริะน�ป็ริะนอมยอมความต้ามมาต้ริา 850 การิที่��หุ้�นส่�วนที่กคนต้กลงเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนย�อมกริะที่5าไดู�ไม�อย��ในบ�งค�บข้องมาต้ริา 1055,1056,1057 เม9�อไดู�ต้กลงใหุ้�จ�ดูการิที่ริ�พย;ส่�นอย�างไริดู�วยแล�วไม�ต้�องช้5าริะบ�ญช้�ต้ามมาต้ริา 1061

ฎ.334/2494 เหุ้ต้เล�กหุ้�นส่�วนต้ามมาต้ริา 1055 น�'นเป็&นเหุ้ต้เล�กหุ้�างหุ้�นส่�วน อ�นม�ใช้�โดูยความต้กลงข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนการิที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนต้กลงเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วน ไม�เป็&นการิข้�ดูต้�อความส่งบเริ�ยบริ�อยข้องป็ริะช้าช้นหุ้ริ9อข้�ดูต้�อศ�ลธริริมอย�างไริ ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ#งต้กลงก�นเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนต้�อก�นไดู�

(2) การิเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญโดูยผิลข้องกฎหุ้มายมาต้ริา 1055 หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญย�อมเล�กก�นดู�วยเหุ้ต้ดู�งต้�อไป็น�'(1) ถื�าในส่�ญญาที่5าไว�ม�ก5าหุ้นดูกริณ�อ�นใดูเป็&นเหุ้ต้ที่��จะเล�กก�น เม9�อม�กริณ�น�'น

Page 39: สรุป หุ้นส่วน

(2) ถื�าส่�ญญาที่5าไว�เฉพาะก5าหุ้นดูกาลใดู เม9�อส่�'นก5าหุ้นดูกาลน�'น(3) ถื�าส่�ญญาที่5าไว�เฉพาะเพ9�อที่5าก�จการิอย�างหุ้น#�งอย�างใดู แต้�อย�างเดู�ยว เม9�อเส่ริAจการิน�'น(4) เม9�อผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งใหุ้�ค5าบอกกล�าวแก�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนอ9�นๆต้ามก5าหุ้นดูดู�งบ�ญญ�ต้�ไว�ในมาต้ริา 1056

(5) เม9�อผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งต้าย หุ้ริ9อล�มละลายหุ้ริ9อต้กเป็&นผิ��ไริ�ความส่ามาริถื

มาต้ริา 1055(1) เล�กเม9�อม�เก�ดูกริณ�ต้ามที่��ก5าหุ้นดู เช้�น หุ้�างต้�'งข้#'นเพ9�อข้ายอป็กริณ;คอมพ�วเต้อริ; โดูยต้กลงก�นว�าถื�าริ�ฐบาลข้#'นภาษั�น5าเข้�าอป็กริณ;คอมพ�วเต้อริ;เก�น 20 % จะเล�กก�จการิ ต้�อมาริ�ฐบาลข้#'นภาษั�ดู�งกล�าว 25 % หุ้�างย�อมเล�ก

มาต้ริา 1055(2) เล�กเม9�อถื#งเวลาที่��ก5าหุ้นดู เช้�น ถื�าต้กลงก�นใหุ้�หุ้�างม�วาริะ 5 ป็@ เม9�อคริบ 5 ป็@ หุ้�างย�อมต้�องเล�กไป็

มาต้ริา 1055(3) เล�กเม9�อเส่ริAจก�จการิที่��ก5าหุ้นดู ถื�าก5าหุ้นดูว�าต้�'งข้#'นเฉพาะเพ9�อก�จการิใดูเพ�ยงก�จการิเดู�ยวแล�ว เม9�อก�จการิน�'นเส่ริAจลง หุ้�างย�อมเล�กไป็(ใหุ้�ดู�ฎ.1634/2541,1453/2506,3138/2522,3885/2546.1038-9/2523)ฎ.1634/2541 จ5าเลยที่�� 1 จ�ายเง�นส่�วนแบ�งใหุ้�โจที่ก;ไม�คริบต้ามส่�ที่ธ�ในส่�วนจ5านวนค�าหุ้�นที่��โจที่ก;ย�งม�อย�� เม9�อหุ้�นส่�วนม�ว�ต้ถืป็ริะส่งค;เพ9�อก�จการิที่��จะน5าเอาที่��ดู�นที่��ซึ่9'อมาข้ายเอาก5าไริแต้�เพ�ยงอย�างเดู�ยว เม9�อม�การิข้ายที่��ดู�นที่��จ�ดูซึ่9'อไป็แล�ว หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญดู�งกล�าวย�อมเล�กต้ามน�ยมาต้ริา 1055(3)

ฎ.3138/2522 หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญม�ว�ต้ถืป็ริะส่งค;จ�ดูส่ริริที่��ดู�นข้าย

Page 40: สรุป หุ้นส่วน

อย�างเดู�ยว เม9�อเส่ริAจการิน�'นแล�ว หุ้�างหุ้�นส่�วนย�อมเล�กก�น โจที่ก;ข้อใหุ้�จ�ดูการิช้5าริะบ�ญช้�ไดู�ฎ.3885/2546 โจที่ก;ก�บจ5าเลยที่5าส่�ญญาจ�ดูต้�'งหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญริ�บจ�างก�อส่ริ�างอาคาริเริ�ยน เม9�อจ5าเลยส่ริ�างอาคาริเริ�ยนเส่ริAจไดู�ริ�บเง�นค�าจ�างคริบแล�วหุ้�างเล�กต้ามมาต้ริา 1055(3)

มาต้ริา 1055(4) เม9�อถื�กบอกเล�กหุ้�างที่��ต้� 'งโดูยไม�ม�ก5าหุ้นดู ในกริณ�ที่��หุ้�างหุ้�นส่�วนต้�'งข้#'นโดูยไม�ม�ก5าหุ้นดูเวลา(Partnership at Will) หุ้ากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูป็ริะส่งค;จะบอกเล�กกAที่5าไดู�ต้ามมาต้ริา 1056

มาต้ริา 1056 ถื�าหุ้�างหุ้�นส่�วนไดู�ต้�'งข้#'นไม�ม�ก5าหุ้นดูกาลอย�างหุ้น#�งอย�างใดูเป็&นยต้� ที่�านว�าจะเล�กไดู�ต้�อเม9�อผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งบอกเล�กเม9�อส่�'นริอบป็@ที่างบ�ญช้�เง�นข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'น และผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนน�'นต้�องบอกกล�าวความจ5านงจะเล�กล�วงหุ้น�าไม�น�อยกว�า 6 เดู9อนข้�อส่�งเกต้มาต้ริา 1056

(1) ต้�องเป็&นหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญที่��ต้� 'งข้#'นโดูยไม�ม�เวลาส่�'นส่ดู ม�ความหุ้มายดู�งน�'* หุ้�นส่�วนไม�ไดู�ต้กลงเก��ยวก�บการิเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนในส่�ญญา* ต้กลงเก��ยวก�บริะยะเวลาการิเล�กหุ้�างในส่�ญญา แต้�เม9�อคริบเวลา ย�งคงดู5าเน�นก�จการิต้�อไป็ ถื9อว�าไม�ม�ก5าหุ้นดูเวลา(ดู�มาต้ริา 1059)

(2) หุ้ล�กเกณฑ์;มาต้ริา 1056

1) การิบอกเล�กจะต้�องบอกเล�กเม9�อส่�'นริอบป็@ในที่างบ�ญช้�เง�นข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'น และ2) ต้�องบอกกล�าวความจ5านงจะเล�กล�วงหุ้น�าไม�น�อยกว�า 6 เดู9อน เช้�นริอบบ�ญช้�การิเง�นข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญฑ์�ต้ะอ�มเต้อริ;ลอริ;ค9อส่�'นริอบบ�ญช้�ในว�นที่�� 31 ธ�นวาคมข้องที่กป็@ ดู�งน�'น ถื�าหุ้�นส่�วนใดูจะบอกเล�กจะ

Page 41: สรุป หุ้นส่วน

ต้�องบอกเล�กภายใน 30 ม�ถืนายน ซึ่#�งจะม�ผิลใหุ้�หุ้�างหุ้�นส่�วนเล�กในว�นที่�� 31 ธ�นวาคมในป็@น�'น ถื�าบอกเล�กไม�ถื�กต้�องต้ามมาต้ริา 1056 ศาลไม�ส่ามาริถืจะส่��งใหุ้�เล�กหุ้�าง(ฎ.394/2476)

ฎ.394/2476 หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญที่��ต้� 'งข้#'นโดูยไม�ม�ก5าหุ้นดูกาล ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนไม�ไดู�บอกกล�าวความจ5านงล�วงหุ้น�าจะเล�กไม�น�อยกว�า 6 เดู9อน ศาลจะส่��งใหุ้�เล�กไม�ไดู�

มาต้ริา 1055(5) เม9�อผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งต้าย หุ้ริ9อล�มละลาย หุ้ริ9อต้กเป็&นผิ��ไริ�ความส่ามาริถื

> ข้�อส่�งเกต้* การิเข้�าเป็&นหุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ กฎหุ้มายถื9อว�าคณส่มบ�ต้�เป็&นเริ9�องส่5าค�ญ ดู�งน�'นหุ้ากหุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งต้าย ล�มละลาย ต้กเป็&นผิ��ไริ�ความส่ามาริถื หุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นต้�องเล�กก�น น��นค9อคณส่มบ�ต้�ข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนเป็&นส่าริะส่5าค�ญในการิเข้�าส่�ญญาหุ้�นส่�วน การิเป็&นหุ้�นส่�วนจ#งเป็&นส่�ที่ธ�เฉพาะต้�ว จะใหุ้�ผิ��อ9�นเข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วนแที่นโดูยไม�ไดู�ริ�บความย�นยอมจากหุ้�นส่�วนอ9�นไม�ไดู�(มาต้ริา 1040,1041)

* แม�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนต้าย ที่ายาที่ข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจะเข้�ามาเองหุ้ริ9อถื�กบ�งค�บใหุ้�เข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วนไม�ไดู�(ฎ.191/2501)

* เม9�อหุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งต้าย จ#งม�ผิลใหุ้�ต้�องเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วน กองมริดูกหุ้ริ9อที่ายาที่ไม�ต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ส่�นข้องหุ้�างที่��เก�ดูข้#'นภายหุ้ล�งที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนต้าย(ฎ.1174/2477,173/2513)

* เม9�อหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิต้าย แม�ภริ�ยาข้องหุ้�นส่�วนผิ��ต้ายจะเข้�าไป็ดู5าเน�นก�จการิข้องหุ้�าง กAหุ้าที่5าใหุ้�ภริ�ยากลายเป็&นหุ้�นส่�วนข้องหุ้�างไม�(ฎ.3452/2529) แต้�ถื�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนอ9�นยอมใหุ้�ม�การิริ�บโอนหุ้�นต้�อมา หุ้�นส่�วนน�'นไม�เล�ก(ฎ.407/2501,1540-1/2520)

Page 42: สรุป หุ้นส่วน

ฎ.407/2501 ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนหุ้น#�งต้าย ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนอ9�นยอมใหุ้�ม�การิริ�บโอนหุ้�นน�'นส่9บต้�อมา หุ้�นส่�วนน�'นไม�เล�กจากก�น* ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนส่าม�ญคนหุ้น#�งต้าย หุ้�างหุ้�นส่�วนเล�กก�นโดูยผิลข้องกฎหุ้มาย(ฎ.1740/2520)

* โจที่ก;ก�บพวกไดู�น5าเง�นมาลงหุ้�นก�บจ5าเลย และ ว.ต้�'งเป็&นโริงเริ�ยน ซึ่#�งเป็&นหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญไม�จดูที่ะเบ�ยน เม9�อหุ้�นส่�วนต้าย หุ้�างหุ้�นส่�วนย�อมเล�กก�น โจที่ก;ย�อมาม�อ5านาจฟ้Dองใหุ้�เล�กหุ้างหุ้�นส่�วนไดู�(ฎ.536/2526)

* โจที่ก;ก�บส่าม�จ5าเลยเป็&นหุ้�นส่�วนก�น ต้�อมาส่าม�จ5าเลยต้าย โจที่ก;ก�บจ5าเลยต้กลงใหุ้�ก�จการิข้องหุ้�างดู5าเน�นต้�อไป็โดูยจดูที่ะเบ�ยนเป็ล��ยนแป็ลงผิ��ถื9อหุ้�นใหุ้�จ5าเลยเป็&นหุ้�นส่�วนแที่นส่าม� แม�จ5าเลยจะม�ไดู�ลงหุ้�นเป็&นต้�วเง�น แต้�ที่ริ�พย;ส่�นข้องส่าม�จ5าเลยซึ่#�งม�อย��หุ้�างหุ้�นส่�วนย�อมเป็&นมริดูกต้กแก�จ5าเลย กAเที่�าก�บจ5าเลยลงหุ้�นซึ่#�งส่ามาริถืต้�ริาคาเป็&นเง�นไดู�แล�ว(ฎ.1768/2520)

ข้�อส่�งเกต้เพ��มเต้�ม มาต้ริา 1055 ไม�ใช้�บที่บ�ญญ�ต้�ข้องกม.เก��ยวก�บความส่งบฯ ค��ส่�ญญาจะต้กลงแก�ไข้เป็&นอย�างอ9�นกAย�อมที่5าไดู�(ฎ.1299/2480,334/2494)

(3) การิเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนโดูยค5าส่��งศาลมาต้ริา 1057 ถื�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูริ�องข้อเม9�อม�กริณ�อย�างใดูอย�างหุ้น#�งดู�งจะกล�าวต้�อไป็น�' ศาลอาจส่��งใหุ้�หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญเล�กก�นเส่�ยกAไดู� ค9อ(1) เม9�อผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งนอกจากผิ��ริ �องฟ้Dองน�'นล�วงละเม�ดูบที่บ�งค�บใดูๆอ�นเป็&นส่าริะส่5าค�ญซึ่#�งส่�ญญาหุ้�นส่�วนก5าหุ้นดูไว�แก�ต้น โดูยจงใจหุ้ริ9อเล�นเล�ออย�างริ�ายแริง(2) เม9�อก�จการิข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นจะที่5าไป็กAม�แต้�ข้าดูที่นอย�างเดู�ยว

Page 43: สรุป หุ้นส่วน

และไม�ม�หุ้ว�งว�าจะกล�บฟ้H' นต้�วไดู�อ�ก(3) เม9�อม�เหุ้ต้อ9�นใดูๆที่5าใหุ้�หุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นเหุ้ล9อว�ส่�ยที่��จะดู5าริงคงอย��ต้�อไป็ไดู�

มาต้ริา 1057 ก5าหุ้นดูใหุ้�เฉพาะผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนเที่�าน�'นที่��จะฟ้Dองข้อใหุ้�เล�กหุ้�างหุ้�นส่�วน ผิ��ที่��ไม�ไดู�เป็&นหุ้�นส่�วนหุ้ริ9อออกจากหุ้�างหุ้�นส่�วนไป็แล�วย�อมจะฟ้Dองข้อใหุ้�เล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนไม�ไดู� เพริาะไม�ม�ส่�วนไดู�เส่�ย(ดู�ฎ.2022/2526,444/2520) 

ฎ.444/2520 ผิ��ที่��ม�ไดู�เป็&นหุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู ไม�ม�ส่�ที่ธ�ฟ้Dองข้อใหุ้�เพ�กถือนการิจดูที่ะเบ�ยนหุ้ริ9อใหุ้�เล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนและช้5าริะบ�ญช้�เพริาะไม�ม�ส่�วนเก��ยวข้�องก�บหุ้�างแต้�อย�างใดูเลย(หุ้มายเหุ้ต้ แม�จะเป็&นหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู กAน5ามาต้ริา 1057 มาใช้�บ�งค�บต้ามมาต้ริา 1080)

มาต้ริา 1057(1) เม9�อผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งนอกจากผิ��ริ �องฟ้Dองน�'นล�วงละเม�ดูบที่บ�งค�บใดูๆอ�นเป็&นส่าริะส่5าค�ญซึ่#�งส่�ญญาหุ้�นส่�วนก5าหุ้นดูไว�แก�ต้น โดูยจงใจหุ้ริ9อเล�นเล�ออย�างริ�ายแริงหุ้ล�กเกณฑ์;(ก).หุ้�นส่�วนที่��ฟ้Dองริ�องต้�อศาลต้�องไม�เป็&นผิ��ล�วงละเม�ดูบที่บ�งค�บใดูๆอ�นเป็&นส่าริะส่5าค�ญ เช้�นไม�ไดู�ค�าข้ายแข้�งก�บหุ้�างต้ามมาต้ริา 1038 

"บที่บ�งค�บใดูๆ" หุ้มายถื#ง บที่บ�งค�บต้ามที่��ก5าหุ้นดูไว�ในกฎหุ้มายหุ้ริ9อบที่บ�งค�บที่��เก�ดูจากข้�อต้กลงริะหุ้ว�างผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน แต้�จะฟ้Dองไดู�ต้�องเป็&นการิละเม�ดูบที่บ�งค�บอ�นเป็&นส่าริะส่5าค�ญ(ข้) ต้�องเป็&นการิละเม�ดูโดูยจงใจหุ้ริ9อป็ริะมาที่เล�นเล�ออย�างริ�ายแริง(ฎ.75/2501,2639/2525)

ฎ.75/2501 เข้�าหุ้�นส่�วนก�นเดู�นริถื จ5าเลยเอาริถืยนต้;ไป็ใช้�เป็&นการิส่�วนต้�ว ไม�แบ�งผิลก5าไริใหุ้�โจที่ก;และไม�ยอมใหุ้�โจที่ก;เข้�าจ�ดูการิงานข้อง

Page 44: สรุป หุ้นส่วน

หุ้�างหุ้�นส่�วนดู�วย โจที่ก;ย�อมข้อเล�กหุ้�างไดู�ต้ามมาต้ริา 1057(1)

ฎ.2639/2525 ก.หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูจ5าเลย ม�ไดู�น5าริถืยนต้;ที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนน5ามาลงหุ้�นไป็จดูที่ะเบ�ยนโอนเป็&นที่ริ�พย;ส่�นข้องจ5าเลย ป็ล�อยใหุ้�ซึ่�อมแซึ่มริ�กษัาและเกAบผิลป็ริะโยช้น;ก�นเอง จ�ดูที่5าบ�ญช้�ค�าใช้�จ�ายข้องจ5าเลยว�าม�ค�าซึ่�อมแซึ่มริถืยนต้; ค�าซึ่9'ออะไหุ้ล� ค�าน5'าม�น ซึ่#�งเป็&นไป็ไม�ไดู� เพริาะจ5าเลยไม�ม�ริถืยนต้;เป็&นข้องต้นเอง เอาใบเส่ริAจค�าน5'าม�นริถืยนต้;ข้องต้นมาลงบ�ญช้�เป็&นค�าใช้�จ�ายข้องจ5าเลย และใบเส่ริAจริ�บเง�นถื�กแก�ไข้จ5านวนเง�นและริาคาใหุ้�ส่�งกว�าความเป็&นจริ�ง ถื9อไดู�ว�า ก.ป็ฏิ�บ�ต้�หุ้น�าที่��โดูยม�ช้อบส่�อไป็ในที่างที่จริ�ต้ เป็&นการิละเม�ดูข้�อบ�งค�บจ5าเลย โจที่ก;ซึ่#�งเป็&นหุ้�นส่�วนจ#งม�ส่�ที่ธ�ฟ้Dองข้อใหุ้�เล�กหุ้�างจ5าเลยต้ามมาต้ริา 1057 และมาต้ริา 1080 

ฎ.496/2500 หุ้�นส่�วนไม�ที่5าบ�ญช้�ริ�บจ�าย ไม�แบ�งผิลก5าไริใหุ้�แก�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน โดูยอ�างว�าโจที่ก;ไม�ไดู�เป็&นหุ้�นส่�วนอย�างน�' ถื9อว�าเป็&นการิละเม�ดูข้�อบ�งค�บที่��เป็&นส่าริะส่5าค�ญเป็&นเหุ้ต้ฟ้Dองเล�กหุ้�างไดู�

มาต้ริา 1057(2) เม9�อก�จการิข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นจะที่5าไป็กAม�แต้�ข้าดูที่นอย�างเดู�ยว และไม�ม�หุ้ว�งว�าจะกล�บฟ้H' นต้�วไดู�อ�กหุ้ล�กเกณฑ์;(ก) ก�จการิที่��ที่5าน�'นม�แต้�ข้าดูที่นอย�างเดู�ยว และ(ข้) ไม�ม�หุ้ว�งจะกล�บฟ้H' นต้�วไดู�อ�กเช้�นหุ้�างหุ้�นส่�วนข้าดูที่นต้�ดูต้�อก�นเป็&นเวลานาน ต้ลอดูเวลา 5 ป็@ข้าดูที่นเริ9�อยมา ไม�ม�หุ้ว�งจะฟ้H' นก�จการิไดู�ฎ.133/2520 หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูข้าดูที่นและม�ที่ริ�พย;ส่�นเหุ้ล9ออย��ไม�เพ�ยงพอก�บค�าใช้�จ�ายข้องหุ้�างที่��ต้�องใช้�เป็&นป็ริะจ5า การิดู5าเน�นการิต้�อไป็ม�แนวโน�มที่��ม�แต้�จะข้าดูที่น พฤต้�การิณ;ที่��หุ้�นส่�วนไม�ป็ริองดูองก�นแส่ดูงใหุ้�เหุ้Aนว�าไม�ไว�ใจซึ่#�งก�นและก�น ถื9อไดู�ว�าข้าดูส่��งอ�นเป็&นส่าริะค�ญข้องการิ

Page 45: สรุป หุ้นส่วน

เข้�าเป็&นหุ้�นส่�วน หุ้ากจะเป็ล��ยนต้�วหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิกAไม�ม�ที่างที่��จะที่5าไดู�เพริาะหุ้�างม�จ5าเลยที่�� 1 คนเดู�ยวเที่�าน�'นที่��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู นอกจากน�'บ�ญช้�ข้องหุ้�างบางริายการิลงไว�ไม�ถื�กต้�อง ริายจ�ายกAป็ริากฎว�าจ�ายโดูยหุ้ละหุ้ลวมฟ้ Gมเฟ้Hอยเก�นกว�าความจ5าเป็&น การิดู5าเน�นการิข้องหุ้�างป็ริาศจากการิควบคมที่��ดู� เหุ้ล�าน�'เป็&นเหุ้ต้ใหุ้�หุ้�างเหุ้ล9อว�ส่�ยที่��จะดู5าริงอย��ต้�อไป็ไดู� ศาลย�อมพ�พากษัาใหุ้�หุ้�างดู�งกล�าวเล�กก�น

มาต้ริา 1057(3) เม9�อม�เหุ้ต้อ9�นใดูๆที่5าใหุ้�หุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นเหุ้ล9อว�ส่�ยที่��จะดู5าริงคงอย��ต้�อไป็ไดู�ฎ.1711/2532*****(เป็&นฎ�กาที่��น�าส่นใจ ควริจดูจ5า) จ5าเลยเป็&นหุ้�นส่�วนก�บโจที่ก;ซึ่9'อเช้9�อเคริ9�องใช้�ไฟ้ฟ้Dาจากหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู ริ.โดูยใหุ้� ว.น5าไป็ข้ายผิ�อนส่�งเพ9�อแบ�งก5าไริก�น เม9�อ ว.ริ�บเคริ9�องใช้�ไฟ้ฟ้Dาที่�'งหุ้มดูไป็แล�ว ว.ม�ไดู�น5าไป็ข้ายผิ�อนส่�งแต้�กล�บน5าไป็จ5าน5าและไม�น5าเง�นมาช้5าริะใหุ้�แก�โจที่ก;และจ5าเลย โจที่ก;ต้�องช้5าริะค�าเคริ9�องใช้�ไฟ้ฟ้Dาที่�'งหุ้มดูใหุ้�แก�หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู ริ. ส่�วน ว.ไดู�หุ้ลบหุ้น�ไป็ไม�ส่ามาริถืต้�ดูต้ามเริ�ยกริ�องใหุ้�ช้5าริะหุ้น�'ไดู� ถื9อไดู�ว�าม�เหุ้ต้ที่5าใหุ้�หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูเหุ้ล9อว�ส่�ยที่��จะดู5าเน�นการิต้�อไป็ต้ามมาต้ริา 1057(3)

ข้�อส่�งเกต้ฎ�กาน�' แม�จะเป็&นบคคลภายนอกกริะที่5าใหุ้�เก�ดูกAใช้�มาต้ริา 1057(3) บ�งค�บไดู�* กริณ�ที่��หุ้�นส่�วนข้�ดูแย�งก�นต้ลอดู/การิกล�าวหุ้าว�าอ�กฝ่Gายย�กยอกที่ริ�พย;ข้องก�จการิ/ไม�ป็ริองดูองก�น/การิป็ฏิ�เส่ธว�าต้นเองม�ไดู�เป็&นหุ้�นส่�วน/ที่ะเลาะเบาะแว�งก�น ศาลส่��งเล�กไดู�ต้ามมาต้ริา 1057(3)(

ฎ.1820/2527,28838/2536,496/2500,2216/2514)

ฎ.496/2500 หุ้�นส่�วนคนหุ้น#�งไม�ที่5าบ�ญช้�ริ�บจ�าย ไม�แบ�งผิลก5าไริและอ�างว�าโจที่ก;ไม�ไดู�เป็&นหุ้�นส่�วน ป็ริะกอบก�บม�ข้�อข้�ดูแย�งก�นในกริณ�น�'

Page 46: สรุป หุ้นส่วน

ต้ลอดูมา ถื9อไดู�ว�าม�เหุ้ต้ที่5าใหุ้�หุ้�างหุ้�นส่�วนริายน�'เหุ้ล9อว�ส่�ยที่��จะดู5าริงอย��ต้�อไป็ไดู�ต้ามมาต้ริา 1057(3) โจที่ก;ซึ่#�งเป็&นหุ้�นส่�วนคนหุ้น#�งม�ส่�ที่ธ�ฟ้Dองข้อใหุ้�เล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนและช้5าริะบ�ญช้�ไดู�ฎ.2838/2536 โจที่ก;จ5าเลยต้กลงเข้�าหุ้�นป็ริะกอบก�จการิโริงกล#งเป็&นหุ้�นส่�วนส่าม�ญไม�จดูที่ะเบ�ยน การิที่��โจที่ก;จ5าเลยข้�ดูแย�งก�นโดูยจ5าเลยไม�ใหุ้�โจที่ก;ม�ส่�ที่ธ�ส่� �งจ�ายเง�นและไม�แบ�งผิลก5าไริใหุ้�โจที่ก;แต้�กล�บน5าเง�นไป็จ�ายล�วงหุ้น�าส่5าหุ้ริ�บริถืยนต้;ที่��จ5าเลยซึ่9'อ และจ5าเลยไม�ไดู�ที่5าบ�ญช้�ริายริ�บริายจ�ายข้องก�จการิโริงกล#งไว� ที่�'งย�งป็ฏิ�เส่ธว�าโจที่ก;ม�ใช้�หุ้�นส่�วนก�บจ5าเลย เช้�นน�'ถื9อไดู�ว�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนไม�ป็ริองดูองก�น เหุ้ล9อว�ส่�ยที่��หุ้�างหุ้�นส่�วนจะดู5าริงคงอย��ต้�อไป็ไดู� จ#งม�เหุ้ต้ที่��ศาลจะพ�พากษัาใหุ้�เล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนต้ามที่��โจที่ก;ฟ้Dองไดู�ฎ.3431/2546 โจที่ก;จ5าเลยเป็&นหุ้�นส่�วนป็ริะกอบก�จการิบ�งกะโลใหุ้�เช้�า โจที่ก;ลงที่นดู�วยส่�ที่ธ�การิเช้�าที่��ดู�น จ5าเลยลงที่นเป็&นว�ส่ดูก�อส่ริ�าง ออกค�าแริงก�อส่ริ�างบ�งกะโล เป็&นผิ��ดู5าเน�นการิ จ5าเลยผิ�ดูส่�ญญาหุ้�นส่�วนโดูยไม�ยอมจ�ดูที่5าบ�ญช้�ริายริ�บริายจ�าย งบก5าไริข้าดูที่น ไม�แบ�งป็Eนผิลก5าริาใหุ้�แก�โจที่ก; ถื9อไดู�ว�าเป็&นการิป็ริะพฤต้�ผิ�ดูส่�ญญาหุ้�นส่�วนในส่าริะส่5าค�ญ เป็&นเหุ้ต้ที่��จะเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนและช้5าริะบ�ญช้�ไดู�ต้ามมาต้ริา 1057(1),1061 และ 1062 การิที่��โจที่ก;ฟ้Dองเริ�ยเอาส่�วนแบ�งผิลก5าไริหุ้ริ9อข้อบ�งค�บจ5าเลยข้นย�ายที่ริ�พย;ส่�นอ�นม�ล�กษัณะค9นที่นโดูยย�งม�ไดู�ช้5าริะบ�ญช้�หุ้ริ9อต้กลงใหุ้�จ�ดูการิที่ริ�พย;ส่�นข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนดู�วยว�ธ�อ9�นริะหุ้ว�างผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนดู�วยก�น จ#งเป็&นกริณ�ที่��ม�ไดู�ป็ฏิ�บ�ต้จ�ต้ามบที่บ�ญญ�ต้�ดู�งกล�าว โจที่ก;จ#งไม�ม�อ5านาจฟ้Dอง  #5   2 March 2009, 14:56

คนต้�วเลAก ส่�ต้ว;เล�'ยง

  ม�เพ9�อน: 2

7 คน

Page 47: สรุป หุ้นส่วน

Pidgeotto คะแนน:

ไม�ม�

ข้�อส่�งเกต้เพ��มเต้�มมาต้ริา 1057

* การิเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนต้ามมาต้ริา 1057 เป็&นดูลยพ�น�จข้องศาลที่��จะส่��งใหุ้�เล�กหุ้ริ9อไม� ที่�'งน�'เพ9�อก�อใหุ้�เก�ดูป็ริะโยช้น;ส่�งส่ดูส่5าหุ้ริ�บหุ้�นส่�วนที่��เหุ้ล9ออย��* การิเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนต้ามมาต้ริา 1057 น�'นไม�ม�ก5าหุ้นดูเวลาที่��จะต้�องบอกกล�าวเช้�นมาต้ริา 1056 แต้�อย�างใดู (ฎ.1956/2517,75/2501,744/2498)

ฎ.1956/2517 ค5าฟ้Dองดู�งกล�าวน�'นถื9อไดู�ว�าม�เหุ้ต้ที่5าใหุ้�หุ้�างหุ้�นส่�วนเหุ้ล9อว�ส่�ยที่��จะดู5าริงอย��ต้�อไป็ไดู�ต้ามมาต้ริา 1057(3) โจที่ก;ม�ส่�ที่ธ�ริ�องข้อใหุ้�ศาลส่��งเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนไดู�โดูยไม�จ5าเป็&นต้�องบอกกล�าวล�วงหุ้น�าไม�น�อยกว�า 6 เดู9อนต้ามมาต้ริา 1056

> การิช้5าริะบ�ญช้�ค9อการิริวบริวมที่ริ�พย;ส่�นที่�'งหุ้มดูข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนมาเพ9�อช้5าริะหุ้น�'ค9นค�าหุ้�น ถื�าม�เง�นเหุ้ล9อกAแบ�งก5าไริแก�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน หุ้ากที่ริ�พย;ส่�นไม�พอช้5าริะหุ้น�'หุ้ริ9อไม�พอใช้�ค9นค�นหุ้�น กAใหุ้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนช้�วยก�นออกส่�วนข้าดูที่นมาต้ริา 1061 เม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนเล�กก�นแล�วกAใหุ้�จ�ดูการิช้5าริะบ�ญช้� เว�นแต้�จะไดู�ต้กลงก�นใหุ้�จ�ดูการิที่ริ�พย;ส่�นโดูยว�ธ�อ9�นริะหุ้ว�างผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนดู�วยก�นหุ้ริ9อว�าหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นศาลไดู�พ�พากษัาใหุ้�ล�มละลายถื�าการิเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นไดู�เป็&นไป็โดูยที่��เจ�าหุ้น�'เฉพาะต้�วข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งไดู�ใหุ้�ค5าบอกกล�าวกAดู� หุ้ริ9อโดูยที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งล�มละลายกAดู� ที่�านว�าจะงดูการิช้5าริะบ�ญช้�เส่�ยไดู�ต้�อเม9�อเจ�าหุ้น�'คนน�'นหุ้ริ9อเจ�าพน�กงานริ�กษัาที่ริ�พย;ย�นยอมดู�วย

Page 48: สรุป หุ้นส่วน

การิช้5าริะบ�ญช้�น�'น ใหุ้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่�'งหุ้มดูดู�วยก�นจ�ดูที่5าหุ้ริ9อใหุ้�บคคลอ9�นซึ่#�งผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนไดู�ต้�'งแต้�งข้#'นน�'นเป็&นผิ��จ�ดูที่5าการิต้�'งแต้�งผิ��ช้5าริะบ�ญช้� ใหุ้�ว�น�จฉ�ยช้�'ข้าดูโดูยคะแนนเส่�ยงข้�างมากข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน

ข้�อส่�งเกต้ มาต้ริา 1061 เป็Rดูช้�องไว� ไม�ต้�องช้5าริะบ�ญช้�กAไดู� เม9�อไดู�ต้กลงก�นใหุ้�จ�ดูการิที่ริ�พย;ส่�นโดูยว�ธ�อ9�นในริะหุ้ว�างหุ้�นส่�วน(ฎ.3133/2529,351/2507)

ฎ.3133/2529 หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญไม�จดูที่ะเบ�ยน ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนย�อมต้กลงก�นใหุ้�แบ�งเง�นข้องหุ้�างเม9�อใดูกAไดู� ที่5านองเดู�ยวก�นก�บเจ�าข้องริวมต้กลงแบ�งที่ริ�พย;ส่�น เง�นข้องหุ้�างเป็&นกริริมส่�ที่ธ�Oริวมข้องหุ้�นส่�วน เม9�อศาลพ�พากษัาใหุ้�แบ�งแก�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��ใดูแล�ว ส่�วนที่��แบ�งกAต้กเป็&นกริริมส่�ที่ธ�Oข้องผิ��น� 'น ผิ��ช้5าริะบ�ญช้�หุ้าม�ส่�ที่ธ�เริ�ยกริ�องหุ้ริ9อเข้�าเกAบริ�กษัาเง�นน�'โดูยอ�างอ5านาจข้องผิ��ช้5าริะบ�ญช้�ต้ามมาต้ริา 1259 ไดู�ไม�

ฎ�กาน�'ไดู�ว�น�จฉ�ยส่าริะส่5าค�ญ 2 ป็ริะการิค9อ(1) หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญไม�จดูที่ะเบ�ยนจะต้กลงใหุ้�แบ�งที่ริ�พย;ส่�นอย�างไริกAไดู�เช้�นเดู�ยวก�บเจ�าข้องริวม ไม�ต้�องม�การิช้5าริะบ�ญช้�กAไดู�(2) ถื�าม�การิต้กลงหุ้ริ9อศาลพ�พากษัาว�าเง�นจ5านวนไหุ้นเป็&นข้องหุ้�นส่�วนคนไหุ้นกAต้กเป็&นกริริมส่�ที่ธ�Oข้องคนน�'น ถื#งแม�ว�าจะม�ผิ��ช้5าริะบ�ญช้�กAต้าม บคคลเหุ้ล�าน�'นไม�ม�ส่�ที่ธ�ที่��จะไป็ย�งเก��ยวก�บส่�ที่ธ�ในเง�นจ5านวนน�'นไดู�ฎ.351/2507 เม9�อเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนไม�จดูที่ะเบ�ยน และหุ้�นส่�วนต้กลงก�นในเริ9�องที่ริ�พย;ส่�นอย�างไริแล�ว กAไม�จ5าเป็&นต้�องม�การิช้5าริะบ�ญช้� แต้�ถื�าเป็&นหุ้�นส่�วนจดูที่ะเบ�ยนหุ้ริ9อหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูและบริ�ษั�ที่จ5าก�ดูแล�ว จะต้�องม�การิช้5าริะบ�ญช้�เส่มอ

Page 49: สรุป หุ้นส่วน

* แนวฎ�กาข้องมาต้ริา 1061

ฎ.1767/2529 โจที่ก;จ5าเลยที่5าส่�ญญาก�นว�าจ5าเลยไดู�มอบที่��ดู�นแก�โจที่ก;ริ�บไป็จ�ดูการิแบ�งเป็&นแป็ลงและน5าออกจ5าหุ้น�าย เม9�อจ5าหุ้น�ายหุ้มดูแล�วใหุ้�หุ้�กค�าที่��ดู�นและค�าใช้�จ�ายข้องโจที่ก;ที่��ไดู�จ�ดูการิดู�งกล�าว เหุ้ล9อเที่�าใดูแล�วจ�ดูแบ�งก�น เป็&นเริ9�องที่��โจที่ก;จ5าเลยต้กลงก�นเพ9�อกริะที่5าก�จการิริ�วมก�นค9อน5าที่��ดู�นไป็จ�ดูส่ริริแบ�งข้ายแบ�งก5าไริเม9�อหุ้�กค�าที่��ดู�นค�าลงที่นค�าใช้�จ�ายแล�วจ#งแบ�งก�นจ#งเป็&นส่�ญญาจ�ดูต้�'งหุ้�างต้ามมาต้ริา 1012 การิที่��โจที่ก;ฟ้Dองเริ�ยกเง�นค�าบกเบ�กจ�ดูส่ริริที่��ดู�นจากจ5าเลยเป็&นการิเริ�ยกริ�องค�าลงหุ้�น แม�ม�การิบอกเล�กส่�ญญาริะหุ้ว�างโจที่ก;จ5าเลยแล�วกAต้�องป็ฎ�บ�ต้�ต้ามมาต้ริา 1061 เส่�ยก�อนค9อต้�องจ�ดูการิช้5าริะบ�ญช้� โจที่ก;จะฟ้Dองข้อค9นเง�นที่��ไดู�ลงหุ้�นโดูยย�งไม�ม�การิช้5าริะบ�ญช้�หุ้าไดู�ไม�ฎ.504/2520 เม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญไม�จดูที่ะเบ�ยนเล�กก�น จะต้�องม�การิช้5าริะบ�ญช้�หุ้ริ9อต้กลงใหุ้�จ�ดูการิที่ริ�พย;ส่�นโดูยว�ธ�อ9�นต้ามมาต้ริา 1061 วริริคแริก เพ9�อใหุ้�ที่ริาบว�าม�ก5าไริหุ้ริ9อข้าดูที่น หุ้�นส่�วนแต้�ละคนม�ส่�ที่ธ�ไดู�ริ�บส่�วนแบ�งหุ้ริ9อต้�องช้ดูใช้�ใหุ้�หุ้�างเที่�าใดู แล�วจ#งม�ส่�ที่ธ�เริ�ยกริ�องเง�นหุ้ริ9อที่ริ�พย;ส่�นจากหุ้�างไดู� ถื�าย�งไม�ไดู�ป็ฏิ�บ�ต้�ต้ามบที่บ�ญญ�ต้�ดู�งกล�าว หุ้�นส่�วนหุ้าอาจฟ้Dองเริ�ยกเง�นป็Eนผิลหุ้ริ9อเง�นค�าหุ้�นหุ้าไดู�ไม�(ฎ.6366/2538,3530/2537 ที่5านองเดู�ยวก�น)

ส่ริป็ ถื�าไม�ม�การิช้5าริะบ�ญช้� หุ้�นส่�วนจะมาหุ้�องคดู�เริ�ยกเง�นป็Eนผิล เริ�ยกค�าหุ้�น ไม�ไดู�เพริาะไม�ไดู�ผิ�านข้�'นต้อนต้ามที่��กฎหุ้มายก5าหุ้นดู(ฎ.3530/2537,1767/2529,7498/2540)

ฎ.1767/2529 โจที่ก;จ5าเลยที่5าส่�ญญาก�นว�า จ5าเลยมอบที่��ดู�นแก�โจที่ก;ริ�บไป็จ�ดูการิแบ�งเป็&นแป็ลงย�อยๆแล�วเอาไป็ข้าย ค9อจ�ดูส่ริริที่��ดู�น

Page 50: สรุป หุ้นส่วน

ข้ายน��นเอง เม9�อข้ายหุ้มดูแล�วหุ้�กค�าที่��ดู�น แล�วจ�ายเป็&นค�าใช้�จ�าย ค�าจ�ดูการิโจที่ก; เหุ้ล9อเที่�าไริแบ�งเป็&น 3 ส่�วน โจที่ก;เอาไป็ 2 ส่�วน จ5าเลยเอาไป็ส่�วนเดู�ยว ศาลฎ�กาว�าเป็&นส่�ญญาต้�'งหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญต้ามมาต้ริา 1012 แล�ว การิที่��โจที่ก;มาฟ้Dองเริ�ยกเว�นค�าหุ้�กล�างบกเบ�กจ�ดูส่ริริที่��ดู�น ค�าใช้�จ�ายต้�างๆจากจ5าเลยเป็&นส่�วนที่��ถื9อไดู�ส่�าเป็&นเง�นลงหุ้�นอ�กส่�วนหุ้น#�ง เม9�อม�การิบอกเล�กส่�ญญาแล�ว จ#งต้�องป็ฎ�บ�ต้�ต้ามข้�'นต้อนต้ามมาต้ริา 1061 ก�อน ค9อต้�องช้5าริะบ�ญช้� โจที่ก;จะมาฟ้Dองข้อค9นเง�นที่��ลงหุ้�นโดูยไม�ม�การิช้5าริะบ�ญช้�ไม�ไดู� โจที่ก;ไม�ม�อ5านาจฟ้Dอง ศาลยกฟ้Dอง

* ข้�อยกเว�นการิเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนที่��ไม�ต้�องม�การิช้5าริะบ�ญช้�แบ�งไดู� 2

กริณ�ที่��ส่5าค�ญค9อ(ก) มาต้ริา 1061 ....เว�นแต้�จะไดู�ต้กลงก�นใหุ้�จ�ดูการิที่ริ�พย;ส่�นในริะหุ้ว�างผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนดู�วยก�นหุ้ริ9อว�าหุ้�างฯน�'นศาลไดู�พ�พากษัาใหุ้�ล�มละลาย(ฎ.7033/2539,3133/2529)

ฎ.7033/2539 ส่�ญญาแบ�งค9นที่ริ�พย;ส่�นอ�นเป็&นกริริมส่�ที่ธ�Oริะหุ้ว�างโจที่ก;จ5าเลยที่��ต้กลงก�นเพ9�อริะง�บข้�อพ�พาที่เก��ยวก�บการิแบ�งค9นที่ริ�พย;ส่�นข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญไม�จดูที่ะเบ�ยนที่�'งหุ้มดูใหุ้�เส่ริAจส่�'นไป็ ม�ข้�อความใหุ้�ที่ริ�พย;ส่�นนอกเหุ้น9อจากที่��ป็ริากฎในส่�ญญาเป็&นข้องผิ��ใดูในข้ณะที่5าส่�ญญากAคงใหุ้�เป็&นข้องผิ��น� 'น เป็&นส่�ญญาป็ริะน�ป็ริะนอมยอมความต้ามมาต้ริา 850 โจที่ก;ต้�องผิ�กพ�นต้ามส่�ญญา และเป็&นกริณ�ที่��ต้กลงก�นใหุ้�จ�ดูการิที่ริ�พย;ส่�นโดูยว�ธ�อ9�นในริะหุ้ว�างหุ้�นส่�วนดู�วยก�น จ#งไม�ต้�องช้5าริะบ�ญช้�อ�กต้ามมาต้ริา 1061

(ข้) กริณ�หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญไม�ม�หุ้น�'ส่�น และศาลเหุ้Aนว�าไม�ม�ป็ริะโยช้น;ที่��จะใหุ้�ม�การิช้5าริะบ�ญช้�อ�ก ศาลอาจใหุ้�ม�การิแบ�งที่นและก5าไริใหุ้�แก�หุ้�นส่�วนโดูยไม�จ5าต้�องม�การิช้5าริะบ�ญช้�

Page 51: สรุป หุ้นส่วน

กAไดู�(ฎ.1195/2497,1711/2532,4773/2536,4357/2540)

ฎ.4773/2536 เม9�อที่างไต้�ส่วนไดู�ความว�าหุ้�างหุ้�นส่�วนที่��ผิ��ริ �องก�บ ส่.เข้�าหุ้�นส่�วนก�นไม�ม�เจ�าหุ้น�' ล�กหุ้น�' หุ้ริ9อผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนไดู�ออกเง�นที่ดูริอง และค�าใช้�จ�ายข้องต้นไป็เพ9�อจ�ดูการิค�าข้องหุ้�าง ส่�นที่ริ�พย;ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนม�แต้�เง�นฝ่ากในบ�ญช้�กริะแส่ริายว�น และบ�ญช้�ออมที่ริ�พย;เที่�าน�'น การิที่��จะริ9'อฟ้H' นใหุ้�พ�จาริณาเริ9�องบ�ญช้�ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนต้�อไป็คงไม�ไดู�ข้�อเที่Aจจริ�งเพ��ม จ#งเหุ้Aนส่มควริพ�พากษัาใหุ้�แบ�งที่น และผิลก5าริไป็ที่�เดู�ยวโดูยไม�ต้�องต้�'งผิ��ช้5าริะบ�ญช้�ฎ.1711/2532 เม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญเล�กก�นแล�วจะต้�องม�การิช้5าริะบ�ญช้�ก�อนเพ9�อที่ริาบก5าไริข้าดูที่น แต้�เม9�อข้�อเที่Aจจริ�งไดู�ความว�าที่ริ�พย;ส่�นข้องหุ้�างไม� เจ�าหุ้น�'ไม�ม� คงม�แต้�ล�กหุ้น�'ที่��หุ้ายไป็แล�วต้�ดูต้ามไม�ไดู�แล�ว แล�วส่�วนที่��ข้าดูที่นค9อเง�นที่ดูริองซึ่9'อส่�นค�า ดู�งน�'น การิที่��จะดู5าเน�นการิช้5าริะบ�ญช้�หุ้�างเส่�ยก�อนย�อมไม�ม�ป็ริะโยช้น; แม�โจที่ก;จะข้อใหุ้�บ�งค�บจ5าเลยริ�บผิ�ดูส่�วนที่��ข้าดูที่น โดูยม�ไดู�ข้อใหุ้�ช้5าริะบ�ญช้�หุ้�างเส่�ยก�อน ศาลย�อมพ�พากษัาบ�งค�บจ5าเลยใหุ้�ริ�บผิ�ดูในส่�วนที่��ข้าดูที่นไดู�โดูยไม�ต้�องช้5าริะบ�ญช้�หุ้�างผิ��ช้5าริะบ�ญช้�อาจเก�ดูข้#'นไดู� 3 กริณ�

* ใคริค9อผิ��ช้5าริะบ�ญช้�(1) ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่�'งหุ้มดูดู�วยก�นเป็&นผิ��ช้5าริะบ�ญช้�(2) บคคลภายนอกที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนโดูยเส่�ยงข้�างมากแต้�งต้�'งเป็&นผิ��ช้5าริะบ�ญช้�(ฎ.1398/2493(ป็))

(3) บคคลที่��ศาลแต้�งต้�'งเป็&นผิ��ช้5าริะบ�ญช้�ฎ.302/2488 หุ้�างหุ้�นส่�วนเล�กก�นแล�ว ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนไม�ต้กลงก�นในเริ9�องช้5าริะบ�ญช้� ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนอ�กคนหุ้น#�งย�อมฟ้Dองข้อใหุ้�ศาลต้�'งผิ��ช้5าริะบ�ญช้�ไดู� การิที่��หุ้�นส่�วนเล�กก�นมานานแล�ว หุ้าไดู�เป็&นเหุ้ต้ข้�ดูข้วางในการิ

Page 52: สรุป หุ้นส่วน

ที่��จะข้อใหุ้�ม�การิช้5าริะบ�ญช้�ไม�ข้�อส่�งเกต้ศาลย�อมม�อ5านาจพ�จาริณาต้�วผิ��ช้5าริะบ�ญช้� และม�ค5าส่��งแต้�งต้�'งไดู�เองต้ามที่��เหุ้Aนส่มควริ แม�ค��กริณ�จะเส่นอผิ��ใดูยเฉพาะ เม9�อศาลพ�จาริณาเหุ้Aนว�าเป็&นบคคลที่��ไม�ส่มควริจะไดู�ริ�บการิแต้�งต้�'ง ศาลอาจจะต้�'งบคคลอ9�นไดู�(ฎ.2570/2520)

หุ้น�าที่��ข้องผิ��ช้5าริะบ�ญช้�(ดู�มาต้ริา 1062-1063)

* ส่ะส่างบ�ญช้�และที่5าบ�ญช้�งบดูล* ริวบริวมที่ริ�พย;ส่�นและช้5าริะหุ้น�'ส่�นข้องหุ้�าง* แบ�งก5าไริ/ข้าดูที่น

ข้�อส่�งเกต้เน9�องจากหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญไม�จดูที่ะเบ�ยน ไม�ม�ฐานะเป็&นน�ต้�บคคล ดู�งน�'น จ#งไม�ม�อ5านาจฟ้Dองริ�องเริ�ยกหุ้น�'ส่�นจากบคคลภายนอกดู�วยต้นเอง หุ้ากจะฟ้Dองริ�องต้�องไดู�ริ�บมอบอ5านาจใหุ้�ฟ้Dองคดู�จากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่�'งหุ้มดู(ฎ.2061/2492)

* ล5าดู�บแหุ้�งการิช้5าริะบ�ญช้�(มาต้ริา 1062-1063)

1. ช้5าริะหุ้น�'แก�บคคลภายนอก2. ใช้�เง�นที่ดูริองค�าใช้�จ�ายซึ่#�งผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนไดู�ออกไป็เพ9�อจ�ดูการิงานข้องหุ้�าง3. ค9นที่นที่ริ�พย;ข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน4. เฉล��ยก5าไริ/ข้าดูที่น

ฎ.3671/2541 ศาลช้�'นต้�นพ�พากษัาใหุ้�หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ พ.เล�กก�นต้ามมาต้ริา 1057(3) และใหุ้�โจที่ก;จ5าเลยและผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่�'งหุ้มดูช้�วยก�นจ�ดูที่5าหุ้ริ9อใหุ้�บคคลอ9�นซึ่#�งผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนแต้�งต้�'งข้#'นเป็&นผิ��จ�ดูที่5า

Page 53: สรุป หุ้นส่วน

และช้5าริะบ�ญช้�โดูยล5าดู�บต้ามกฎหุ้มาย กริณ�น�'จ#งต้�องจ�ดูใหุ้�ม�การิช้5าริะบ�ญช้�ต้ามมาต้ริา 1061 และเป็&นหุ้น�าที่��ข้องผิ��ช้5าริะบ�ญช้�ที่��จะต้�องดู5าเน�นการิเก��ยวก�บหุ้น�'ส่�นและที่ริ�พย;ส่�นข้องหุ้�างดู�งกล�าวต้�อไป็ต้ามมาต้ริา 1062,1063

ข้�อส่�งเกต้(1) การิค9นที่น น�'นค9นเฉพาะเง�นและที่ริ�พย;ส่�นเที่�าน�'น ส่�วนแริงงานถื9อเป็&นที่นส่มมต้�เพ9�อป็ริะโยช้น;ในการิค�ดูหุ้าก5าไริหุ้ริ9อข้าดูที่น ดู�งน�'น หุ้ากลงที่นดู�วยแริงงานไม�ต้�องค9นที่น(ฎ.817/2476)

ฎ.817/2476 ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่��ลงแริงงานน�'น ถื�าไม�ม�ข้�อส่�ญญาว�าจะไดู�แบ�งเง�นที่นแล�ว เม9�อเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนก�น จะข้อแบ�งเง�นที่นจากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่��ลงเง�นหุ้าไดู�ไม�(2) การิลงที่นดู�วยที่ริ�พย;ส่�น* หุ้ากเป็&นการิโอนกริริมส่�ที่ธ�Oในที่ริ�พย;ส่�นใหุ้�แก�หุ้�างหุ้�นส่�วนเป็&นการิลงหุ้�นแล�วใหุ้�ค9นริาคาแก�หุ้�นส่�วน(มาต้ริา 1030) ในส่�วนริาคาใหุ้�เป็&นไป็ต้ามที่��ต้กลงไว�หุ้ริ9อใหุ้�เป็&นไป็ต้ามริาคาที่�องต้ลาดูในว�นที่��ส่�งมอบ* แต้�หุ้ากน5าที่ริ�พย;ส่�นมาใหุ้�หุ้�างหุ้�นส่�วนใช้� ใหุ้�ค9นที่ริ�พย;ส่�นต้ามส่ภาพที่��เป็&นอย��(มาต้ริา 1029)

กล�มที่�� ๒ :: หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญน�ต้�บคคล* หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญน�ต้�บคคลการิจดูที่ะเบ�ยนหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญแนวค�ดู (1) หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญกฎหุ้มายไม�ไดู�บ�งค�บว�าต้�องจดูที่ะเบ�ยน แต้�เม9�อจดูที่ะเบ�ยนกAจะม�ส่ถืานะเป็&นน�ต้�บคคลม�ส่�ที่ธ�และหุ้น�าที่��แยกต้�างหุ้ากจากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน(มาต้ริา 1064 ป็ริะกอบมาต้ริา 1015)

Page 54: สรุป หุ้นส่วน

(2) เน9�องจากหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญน�ต้�บคคล เป็&นหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญช้น�ดูหุ้น#�ง ดู�งน�'น ในกริณ�ที่��ไม�ม�บที่บ�ญญ�ต้�ไว�โดูยเฉพาะ จ#งต้�องน5าบที่บ�ญญ�ต้�ในเริ9�องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญมาใช้�ดู�วย

การิจดูที่ะเบ�ยนมาต้ริา 1064 อ�นหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ จะจดูที่ะเบ�ยนกAไดู� การิจดูที่ะเบ�ยนน�'น ที่�านใหุ้�ม�ริายการิดู��งน�' ค9อ(1) ช้9�อหุ้�างหุ้�นส่�วน(2) ว�ต้ถืที่��ป็ริะส่งค;ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน(3) ที่��ต้� 'งส่5าน�งานแหุ้�งใหุ้ญ�และส่าข้าที่�'งป็วง(4) ช้9�อและที่��ส่5าน�กก�บที่�'งอาช้�วะข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่กๆคน ถื�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูม�ช้9�อย��หุ้�อ กAใหุ้�ลงที่ะเบ�ยนที่�'งช้9�อและย��หุ้�อดู�วย(5) ช้9�อหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิ ในเม9�อไดู�แต้�งต้�'งใหุ้�เป็&นผิ��จ�ดูการิแต้�เพ�ยงบางคน(6) ถื�าม�ข้�อจ5าก�ดูอ5านาจข้องหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิป็ริะการิใดูใหุ้�ลงไว�ดู�วย(7) ต้ริาซึ่#�งใช้�เป็&นส่5าค�ญข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน  #6   2 March 2009, 14:57

คนต้�วเลAก ส่�ต้ว;เล�'ยง Pidgeotto  

ม�เพ9�อน: 2

7 คนคะแนน:

ไม�ม�

แนวฎ�กาข้องมาต้ริา 1064

มาต้ริา 1064(6) ถื�าม�ข้�อจ5าก�ดูอ5านาจข้องหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิป็ริะการิใดูใหุ้�ลงไว�ดู�วย

Page 55: สรุป หุ้นส่วน

ฎ.830/2534 ข้�อพ�พาที่ต้ามส่�ที่ธ�เริ�ยกริ�องที่��ที่5าส่�ญญาป็ริะน�ป็ริะนอมยอมความก�นเป็&นเริ9�องริะหุ้ว�างโจที่ก;ก�บหุ้�างจ5าเลยที่�� 3 ซึ่#�งม�จ5าเลยที่�� 2

เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิที่5าการิแที่นหุ้�างจ5าเลยที่�� 1 และไม�ม�ข้�อจ5าก�ดูอ5านาจข้องหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิไว� จ5าเลยที่�� 2 จ#งลงลายม9อช้9�อเป็&นค��ส่�ญญาแที่นจ5าเลยที่�� 1 .ในส่�ญญาป็ริะน�ป็ริะนอมยอมความไดู�โดูยไม�ต้�องป็ริะที่�บต้ริาหุ้�างจ5าเลยที่�� 1

มาต้ริา 1064(7) ต้ริาซึ่#�งใช้�เป็&นส่5าค�ญข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนกริณ�ที่��ว�า ถื�าเก�ดูต้ริาป็ริะที่�บย�งไม�ส่มบ�ริณ;และม�กริณ�ที่างใดูบ�างที่��น�ต้�บคคลต้�องเข้�ามาริ�วมริ�บผิ�ดู ถื�าน�ต้�บคคลใหุ้�ส่�ต้ยาบ�นหุ้ริ9อริ�บเอาผิลงานที่��ที่5าไว� หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญน�ต้�บคคลน�'นต้�องริ�บผิ�ดู(ฎ.1309/2515,3657/2531)

ฎ.1309/2515 กริริมการิผิ��จ�ดูการิบริ�ษั�ที่ลงนามในส่�ญญาจ�างโจที่ก;ในฐานะที่��กริริมการิเป็&นผิ��แที่นบริ�ษั�ที่โดูยไม�ไดู�ป็ริะที่�บต้ริาบริ�ษั�ที่ เง9�อนไข้ข้องบริ�ษั�ที่ริะบว�าต้�องลงลายม9อช้9�อและป็ริะที่�บต้ริาส่5าค�ญข้องบริ�ษั�ที่จ#งจะผิ�กพ�นบริ�ษั�ที่ไดู� แส่ดูงว�าที่5าผิ�ดูเง9�อนไข้ที่��จดูที่ะเบ�ยนไว�ค9อลงช้9�อไม�ถื�กต้�องหุ้ริ9อป็ริะที่�บต้ริาไม�ถื�กต้�อง ไม�คริบเง9�อนไข้ แต้�ข้�อเที่Aจจริ�งไดู�ความว�าบริ�ษั�ที่ยอมริ�บเอาผิลงานที่��โจที่ก;ซึ่#�งเป็&นล�กจ�างที่5าไว� และบริ�ษั�ที่กAริ�บเอางานแล�วย�งจ�ายค�าจ�างไป็บางส่�วนแล�ว ศาลฎ�กาว�น�จฉ�ยว�าเป็&นกริณ�ที่��น�ต้�บคคลจ5าเลยยอมริ�บเอาผิลงานที่��โจที่ก;ที่5าไว�จ#งต้�องผิ�กพ�นริ�บผิ�ดูที่างส่�ญญาช้5าริะหุ้น�'ในส่�วนที่��เหุ้ล9อ

น�ต้�บคคลน�'นม�การิแส่ดูงออกไดู� 2 ที่างค9อ 1) ผิ��แที่นน�ต้�บคคล 2) ต้�วแที่นโดูยต้ริงและต้�วแที่นเช้�ดู

ผิลข้อการิจดูที่ะเบ�ยนหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ

Page 56: สรุป หุ้นส่วน

1. หุ้�างและผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนถื�กป็Rดูป็ากม�ใหุ้�ป็ฏิ�เส่ธเอกส่าริริายการิที่��ไดู�จดูที่ะเบ�ยนและบคคลภายนอกกAถื�กป็Rดูป็ากไม�ใหุ้�อ�างว�าไม�ริ� �ดู�วยต้ามมาต้ริา 1022,1023

2. เม9�อจดูที่ะเบ�ยน ผิลการิจดูที่ะเบ�ยนน�'ที่5าใหุ้�เป็&นน�ต้�บคคลต้�างหุ้ากจากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน ฎ.624/2515 เม9�อหุ้�างจดูที่ะเบ�ยนแล�วม�ต้�วต้นเป็&นเอกเที่ศต้�างหุ้ากจากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน ในกริณ�ล�กจ�างข้องหุ้�างไป็ที่5าละเม�ดู ผิ��ถื�กละเม�ดูจะฟ้Dองผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนใหุ้�ริ�บผิ�ดูในฐานะนายจ�างไม�ไดู�

หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญน�ต้�บคคลจะต้�องริ�บผิ�ดูส่5าหุ้ริ�บการิกริะที่5าข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่��อย��ภายในข้อบว�ต้ถืป็ริะส่งค;ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนที่��จดูที่ะเบ�ยนไว�เที่�าน�'นต้ามมาต้ริา 66

มาต้ริา 66 น�ต้�บคคลย�อมม�ส่�ที่ธ�และหุ้น�าที่��ต้ามที่��บที่บ�ญญ�ต้�แหุ้�งป็ริะมวลกฎหุ้มายน�'หุ้ริ9อกฎหุ้มายอ9�น ภายในข้อบแหุ้�งอ5านาจหุ้น�าที่��หุ้ริ9อว�ต้ถืป็ริะส่งค;ดู�งไดู�บ�ญญ�ต้�หุ้ริ9อก5าหุ้นดูไว�ในกฎหุ้มาย ข้�อบ�งค�บหุ้ริ9อต้ริาส่าริจ�ดูต้�'ง

ข้�อส่�งเกต้* ถื�าเป็&นการิกริะที่5านอกว�ต้ถืป็ริะส่งค; หุ้�างหุ้�นส่�วนไม�ต้�องริ�บผิ�ดู(ฎ.2004/2517,41/2509)

ฎ.41/2509 หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูไม�ม�ว�ต้ถืป็ริะส่งค;ในการิค5'าป็ริะก�น แต้�ไป็ที่5าส่�ญญาค5'าป็ริะก�น ศาลฎ�กาว�น�จฉ�ยว�า เป็&นการิกริะที่5านอกเหุ้น9อว�ต้ถืป็ริะส่งค;ไม�ผิ�กพ�นหุ้�าง* ในกริณ�ที่��ที่5าการิกริะที่5าอย��ภายในข้อบว�ต้ถืป็ริะส่งค;ข้องหุ้�าง แต้�กริะที่5าโดูยผิ��ไม�ม�อ5านาจ หุ้ากต้�อมาป็ริากฏิว�าหุ้�างยอมริ�บเอาก�จการิดู�งกล�าวน�'น ศาลฎ�กาว�น�จฉ�ยว�าหุ้�างต้�องริ�บผิ�ดูต้ามหุ้ล�กต้�วการิ

Page 57: สรุป หุ้นส่วน

ต้�วแที่น(ฎ.2579/2516)

ฎ.2579/2516 จ5าเลยที่�� 3 ซึ่#�งเคยเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิจ5าเลยที่�� 1

แต้�ไดู�พ�นจากการิเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิแล�ว ไดู�เป็Rดูบ�ญช้�กริะแส่ริายว�น เง�นเบ�กเก�นบ�ญช้� เลต้เต้อริ;ออฟ้เคริดู�ต้ ที่ริ�ส่ต้;ริ�ซึ่�ที่ ก�บธนาคาริโจที่ก;ในนามข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าเลยที่�� 1 และป็ริะที่�บต้ริาช้9�อหุ้�างจ5าเลยที่�� 1 ซึ่#�งแส่ดูงว�าจ5าเลยที่�� 3 กริะที่5าแที่นหุ้�างจ5าเลยที่�� 1 ม�ใช้�เป็&นการิส่�วนต้�ว และหุ้�างจ5าเลยที่�� 1 กAที่ริาบดู�ถื#งก�จการิที่��จ5าเลยที่�� 3 ไดู�กริะที่5าและยอมริ�บเอาเป็&นก�จการิที่��ที่5าแที่นหุ้�างจ5าเลยที่�� 1 ดู�งน�' ถื9อไดู�ว�าหุ้�างจ5าเลยที่�� 1 ไดู�เช้�ดูหุ้ริ9อริ� �อย��แล�วยอมใหุ้�จ5าเลยที่�� 3 แส่ดูงออกเป็&นต้�วแที่นข้องต้นม�อ5านาจกริะที่5าก�จการิดู�งกล�าวแที่นหุ้�างจ5าเลยที่�� 1 จ#งต้�องริ�บริ�บผิ�ดูต้�อโจที่ก;อาจาริย;ต้�อไป็จะข้อกล�าวถื#งผิลโดูยเฉพาะข้องการิจดูที่ะเบ�ยนหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ ป็ริะกอบดู�วย1. การิถื9อเอาป็ริะโยช้น;แก�บคคลภายนอกมาต้ริา 1065

2. การิหุ้�ามป็ริะกอบก�จการิค�าข้ายแข้�งก�บหุ้�างมาต้ริา 1066 ผิลการิฝ่Gาฝ่Hนมาต้ริา 1067

3. ความริ�บผิ�ดูข้องหุ้�นส่�วนซึ่#�งออกจากหุ้�างมาต้ริา 1068

4. หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญน�ต้�บคคลเล�กก�นเม9�อหุ้�างฯล�มละลายมาต้ริา 10695. เจ�าหุ้น�'เริ�ยกใหุ้�ช้5าริะหุ้น�'มาต้ริา 1070

6. การิบ�งค�บช้5าริะหุ้น�'เอาแก�หุ้�างหุ้�นส่�วนมาต้ริา 1071

ก�อนอ9�นอาจาริย;จะพ�ดูถื#งข้�อจ5าก�ดูอ5านาจข้องหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญม�อย�างไริต้�องริะบไว�ต้ามมาต้ริา 1064(6) อ�นจะผิ�กพ�นบคคลภายนอกต้ามมาต้ริา 1021,1022 ต้�างก�บหุ้างหุ้�นส่�วนส่าม�ญต้ามมาต้ริา 1053 ถื#งแม�จะม�ข้�อจ5าก�ดูอ5านาจข้องหุ้�นส่�วนคนใดูคน

Page 58: สรุป หุ้นส่วน

หุ้น#�งในการิที่��จะผิ�กพ�นบคคลอ9�น ข้�อจ5าก�ดูน�'นผิ�กพ�นเฉพาะผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนเที่�าน�'น ไม�ผิ�กพ�นบคคลภายนอกเพริาะเม9�อไม�ไดู�จดูที่ะเบ�ยนบคคลภายนอกย�อมไม�ริ� �ฎ.1928-30/2528 การิเป็&นน�ต้�บคคลป็ริะเภที่หุ้�างหุ้�นส่�วนบริ�ษั�ที่และอ5านาจผิ��แที่นน�'น นายที่ะเบ�ยนต้�องแต้�งย�อริายการิไป็ลงพ�มพ;ในริาช้ก�จจานเบกษัาแล�วถื9อว�าริ� �แก�บคคลที่�'งป็วงต้ามมาต้ริา 1021,1022

จ5าเลยใหุ้�การิแต้�เพ�ยงว�าโจที่ก;เป็&นน�ต้�บคคลหุ้ริ9อไม� และ ดู. เป็&นผิ��ม�อ5านาจที่5าการิแที่นต้ามฟ้Dองหุ้ริ9อไม� ไม�ที่ริาบ มาริ�บริอง ค5าใหุ้�การิเป็&นการิฝ่Gาฝ่Hนข้�อส่�นน�ษัฐานเดูAดูข้าดูต้ามกฎหุ้มายจ#งไม�ม�ป็ริะเดูAนที่��จะต้�องน5าส่9บ1.การิถื9อเอาป็ริะโยช้น;แก�บคคลภายนอกมาต้ริา 1065

มาต้ริา 1065 ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนอาจถื9อป็ริะโยช้น;แก�บคคลภายนอกในบริริดูาส่�ที่ธ�อ�นหุ้�างหุ้�นส่�วนจดูที่ะเบ�ยนน�'นไดู�มา แม�ในก�จการิซึ่#�งไม�ป็ริากฏิช้9�อข้องต้นข้�อส่�งเกต้เหุ้ต้ผิล เพริาะเม9�อจดูที่ะเบ�ยนต้ามมาต้ริา 1064(4) แล�ว บคคลภายนอกย�อมริ� �ว�าใคริเป็&นหุ้�นส่�วนต้ามมาต้ริา 1022 ในการิถื9อเอาป็ริะโยช้น;ต้ามมาต้ริา 1065 ต้�องเป็&นการิถื9อในฐานะเป็&นหุ้�นส่�วน จะถื9อเอาในฐานะส่�วนต้�วไม�ไดู� (มาต้ริา 1065 น�'หุ้ล�กกฎหุ้มายจะต้ริงก�นข้�ามก�บมาต้ริา 1049 กริณ�หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญไม�จดูที่ะเบ�ยน)

ต้�วอย�าง ที่องข้าวและที่องค5าเป็&นหุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญน�ต้�บคคล โดูยที่องข้าวไป็ซึ่9'อส่�นค�าจากที่องเคเพ9�อมาใช้�ในก�จการิ ต้�อมาที่องเคผิ�ดูส่�ญญากล�าวค9อไม�ส่ามาริถืส่�งมอบส่�นค�าต้ามที่��ก5าหุ้นดูไดู� แม�ในการิซึ่9'อส่�นค�าจะไม�ป็ริากฏิช้9�อข้องที่องค5า ที่องค5ากAส่ามาริถืใช้�ส่�ที่ธ�เริ�ยกริ�องนามหุ้�างไดู� แต้�จะเริ�ยกริ�องในนามข้องที่องค5าเพ9�อป็ริะโยช้น;ส่�วนต้นบ�ไดู�

Page 59: สรุป หุ้นส่วน

2.การิหุ้�ามป็ริะกอบก�จการิค�าข้ายแข้�งก�บหุ้�างมาต้ริา 1066 ผิลการิฝ่Gาฝ่Hนมาต้ริา 1067

มาต้ริา 1066 หุ้�ามม�ใหุ้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนหุ้น#�งคนใดูในหุ้�างหุ้�นส่�วนจดูที่ะเบ�ยนป็ริะกอบก�จการิอย�างหุ้น#�งอย�างใดูอ�นม�ส่ภาพเป็&นอย�างเดู�ยวก�นและเป็&นการิแข้�งข้�นก�บก�จการิข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'น ไม�ว�าเพ9�อป็ริะโยช้น;ต้นหุ้ริ9อเพ9�อป็ริะโยช้น;ผิ��อ9�น หุ้ริ9อไป็เข้�าเป็&นหุ้�นส่�วนไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูในหุ้�างหุ้�นส่�วนอ9�น ซึ่#�งป็ริะกอบก�จการิอ�นม�ส่ภาพเป็&นอย�างเดู�ยวก�น และเป็&นการิแข้�งข้�นก�บก�จการิข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจดูที่ะเบ�ยนน�'น เว�นแต้�จะไดู�ริ�บค5าย�นยอมข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนอ9�นที่�'งหุ้มดูแต้�ข้�อหุ้�ามเช้�นว�ามาน�' ที่�านจะไม�พ#งใช้�ไดู� ถื�าหุ้ากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่�'งหุ้ลายไดู�ริ� �อย��แล�วในเวลาเม9�อลงที่ะเบ�ยนหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นว�า ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนหุ้น#�งไดู�ที่5าก�จการิ หุ้ริ9อเข้�าเป็&นหุ้�นส่�วนอย��ในหุ้�างหุ้�นส่�วนอ9�น อ�นม�ว�ต้ถืป็ริะส่งค;อย�างเดู�ยวก�น และในส่�ญญาเข้�าหุ้�นส่�วนที่��ที่5าไว�น� 'นกAไม�ไดู�บ�งค�บใหุ้�ถือนต้�วออก

ข้�อส่�งเกต้ มาต้ริา 1066,1067 เคยออกส่อบในส่ม�ยที่�� 8 และ 30

การิแข้�งข้�นก�บหุ้�างหุ้�นส่�วน จะม�กฎหุ้มาย 3 มาต้ริา ควริริะม�ดูริะว�งกล�าวค9อ* กริณ�หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญไม�จดูที่ะเบ�ยนมาต้ริา 1038

* กริณ�หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญจดูที่ะเบ�ยนมาต้ริา 1066

* กริณ�หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูดู�มาต้ริา 1090

หุ้ล�กเกณฑ์;มาต้ริา 1066

(1) หุ้�ามม�ใหุ้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนหุ้น#�งคนใดูในหุ้�างหุ้�นส่�วนจดูที่ะเบ�ยนป็ริะกอบก�จการิอย�างหุ้น#�งอย�างใดูอ�นม�ส่ภาพเป็&นอย�างเดู�ยวก�นและเป็&นการิแข้�งข้�นก�บก�จการิข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'น ไม�ว�าเพ9�อป็ริะโยช้น;ต้น

Page 60: สรุป หุ้นส่วน

หุ้ริ9อเพ9�อป็ริะโยช้น;ผิ��อ9�น ม�ความหุ้มายดู�งน�'ก.ค5าว�า "หุ้�นส่�วนคนหุ้น#�งคนใดู" หุ้มายถื#งหุ้�นส่�วนที่กคน(หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิหุ้ริ9อหุ้�นส่�วนธริริมดูา)ข้.ป็ริะกอบก�จการิที่��ม�ส่ภาพเป็&นอย�างเดู�ยวก�น(Business of the

same nature) และเป็&นการิแข้�งข้�นก�บหุ้�างหุ้�นส่�วน(Competing

with that of the partnership)(หุ้ล�กการิเดู�ยวก�บมาต้ริา 1038 )(2) ไป็เข้�าเป็&นหุ้�นส่�วนไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูในหุ้�างหุ้�นส่�วนอ9�น ซึ่#�งป็ริะกอบก�จการิอ�นม�ส่ภาพเป็&นอย�างเดู�ยวก�น และเป็&นการิแข้�งข้�นก�บก�จการิข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจดูที่ะเบ�ยนน�'น เว�นแต้�จะไดู�ริ�บค5าย�นยอมข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนอ9�นที่�'งหุ้มดูการิเป็&นหุ้�นส่�วนไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูอาจเป็&น* หุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ หุ้ริ9อ* หุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญจดูที่ะเบ�ยน หุ้ริ9อ* หุ้�นส่�วนป็ริะเภที่ไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูในหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูแต้�ที่��จะริ�บผิ�ดูต้�อเม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนที่��เข้�าไป็หุ้�นส่�วนป็ริะเภที่ไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูน�'นต้�องป็ริะกอบก�จการิม�ส่ภาพเดู�ยวก�นและเป็&นการิแข้�งข้�นก�บหุ้�างหุ้�นส่�วนต้�วอย�าง น5'าเง�นเป็&นหุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญน�ต้�บคคลแส่งช้�ยค�าไม� มาต้ริา 1066 หุ้�ามน5'าเง�นเป็&นหุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญวฒิ�ธริริมค�าไม� หุ้ริ9อหุ้�างหุ้�นส่�วนน�ต้�บคคลแส่งเดู9อนค�าไม�หุ้ริ9อเป็&นหุ้�นส่�วนไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูในหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูแส่งดูาวค�าไม� ซึ่#�งป็ริะกอบก�จการิค�าไม�เช้�นเดู�ยวก�นและเป็&นการิแข้�งข้�นก�บหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญน�ต้�บคคลแส่งช้�ยค�าไม�หุ้ากเข้�าเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูในหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู แม�ป็ริะกอบก�จการิแข้�งข้�นกฎหุ้มายกAไม�หุ้�าม เพริาะหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูไม�ม�

Page 61: สรุป หุ้นส่วน

อ5านาจจ�ดูก�จการิใดูในหุ้�างไดู�

ผิลการิฝ่Gาฝ่Hนมาต้ริา 1066 ดู�มาต้ริา 1067

(1) หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญจดูที่ะเบ�ยนม�ส่�ที่ธ�เริ�ยกเอาผิลก5าไริหุ้ริ9อค�าส่�นไหุ้มที่ดูแที่นความเส่�ยหุ้ายไดู�(มาต้ริา 1067 วริริคหุ้น#�ง)

(2) ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่�'งหุ้ลายนอกจากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่��ฝ่Gาฝ่Hน ม�ส่�ที่ธ�เริ�ยกใหุ้�เล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญจดูที่ะเบ�ยนไดู�(มาต้ริา 1067 วริริคที่�าย)

3.ความริ�บผิ�ดูข้องหุ้�นส่�วนซึ่#�งออกจากหุ้�างมาต้ริา 1068

มาต้ริา 1068 ความริ�บผิ�ดูข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนจดูที่ะเบ�ยน อ�นเก��ยวแก�หุ้น�'ซึ่#�งหุ้�างหุ้�นส่�วนไดู�ก�อใหุ้�เก�ดูข้#'นก�อนที่��ต้นออกจากหุ้�นส่�วนน�'น ย�อมม�จ5าก�ดูเพ�ยง 2 ป็@ น�บแต้�เม9�อออกจากหุ้�นส่�วน

ข้�อพ�จาริณา(1) มาต้ริา 1068 คล�ายก�บมาต้ริา 1051 ค9อหุ้�นส่�วนเม9�อออกจากหุ้�างหุ้�นส่�วนต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ส่�นข้องหุ้�างที่��ม�อย��ก�อนออกจากหุ้�างหุ้�นส่�วน แนวค�ดูเบ9'องหุ้ล�งข้องมาต้ริา 1068 ม�ว�ต้ถืป็ริะส่งค;เพ9�อค�มคริองใหุ้�เจ�าหุ้น�'ม�ส่�ที่ธ�เริ�ยกใหุ้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนซึ่#�งไดู�ถือนต้�วจากหุ้�นส่�วนหุ้ริ9อผิ��เคยเป็&นหุ้�นส่�วน ใหุ้�ริ�บผิ�ดูช้อบริ�วมก�บหุ้�างหุ้�นส่�วนจดูที่ะเบ�ยนซึ่#�งไดู�ก�อหุ้น�'ใหุ้�เก�ดูข้#'นก�อนที่��ผิ��น� 'นจะออกจากหุ้�นส่�วนฎ.1300/2533 จ5าเลยที่�� 5 เป็&นหุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญน�ต้�บคคลจ5าเลยที่�� 1 ในข้ณะที่��จ5าเลยที่�� 1 เป็&นหุ้น�'ค�าซึ่9'อต้�Sวเคริ9�องบ�นโจที่ก; แม�ภายหุ้ล�งจากจ5าเลยที่�� 5 ไดู�ออกจากหุ้�นส่�วนไป็แล�วกAย�งคงต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ซึ่#�งจ5าเลยที่�� 1 ไดู�ก�อใหุ้�เก�ดูข้#'น ก�อนที่��ต้นไดู�ออกจากหุ้�นส่�วนไป็ภายในก5าหุ้นดู 2 ป็@ น�บแต้�เม9�อออกจากหุ้�นส่�วนต้ามมาต้ริา 1068(2) หุ้น�'ที่��เก�ดูข้#'นภายหุ้ล�งจากต้นออกจากหุ้�างหุ้�นส่�วนไม�ต้�องริ�บผิ�ดู

Page 62: สรุป หุ้นส่วน

ช้อบ(3) ก5าหุ้นดูความริ�บผิ�ดูเพ�ยง 2 ป็@ น�บแต้�ว�นที่��ออกจากหุ้�นส่�วน ซึ่#�งต้�างก�บมาต้ริา 1051

(4) เป็&นเริ9�องก5าหุ้นดูความริ�บผิ�ดูข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญน�ต้�บคคลที่��ออกจากหุ้�างเที่�าน�'น ไม�ใช้�เริ9�องอายความ ค��กริณ�จ#งต้กลงเป็&นอย�างอ9�นไดู�(ฎ.2613/2523)

(5) ต้�องเป็&นหุ้น�'ที่��เก�ดูข้#'นภายในข้อบว�ต้ถืป็ริะส่งค;ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนต้�วอย�าง เอก โที่ ต้ริ� เป็&นหุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญน�ต้�บคคลค�าว�ส่ดูก�อส่ริ�าง ต้�อมาเอกข้อลาออกและที่กคนย�นยอม หุ้น�'ค�าว�ส่ดูภ�ณฑ์;ที่��หุ้�างเป็&นหุ้น�'บคคลภายนอกในข้ณะที่��เอกย�งเป็&นหุ้�นส่�วนอย�� เจ�าหุ้น�'จะฟ้Dองใหุ้�เอกริ�วมริ�บผิ�ดูไดู�ภายในริะยะเวลา 2 ป็@ น�บแต้�ว�นที่��ออกจากหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญน�ต้�บคคลค�าว�ส่ดูก�อส่ริ�าง

ข้�อส่�งเกต้ค5าว�า " 2 ป็@ น�บแต้�เม9�อออกจากหุ้�นส่�วน" น�บอย�างไริ ต้�องน�บจากว�นที่��จดูที่ะเบ�ยน(ฎ.463/2537 การิโอนหุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนจดูที่ะเบ�ยนม�ผิลเม9�อไป็จดูที่ะเบ�ยน ต้�องถื9อว�าการิออกจากหุ้�นส่�วนเริ��มเม9�อว�นจดูที่ะเบ�ยน ฎ�กาน�' นาย ก.ข้ายหุ้�นใหุ้�นาย ข้.เม9�อว�นที่�� 25 ต้ลาคม 2527

แต้�ย�งไม�ไดู�ไป็จดูที่ะเบ�ยน แต้�ไป็จดูที่ะเบ�ยนว�นที่�� 17 พฤษัภาคม 2528

ม�ป็Eญหุ้าว�า 2 ป็@เริ��มน�บต้ริงไหุ้น ศาลฎ�กาว�น�จฉ�ยว�า ต้�องน�บจากว�นจดูที่ะเบ�ยนค9อว�นที่�� 17 พฤษัภาคม 2528)

ฎ.463/2537 เม9�อจ5าเลยที่�� 2 โอนข้ายหุ้�นที่�'งหุ้มดูใหุ้�แก�จ5าเลยที่�� 3

และนายที่ะเบ�ยนจดูริายการิเป็ล��ยนแป็ลงผิ��ถื9อหุ้�นและหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิลงในที่ะเบ�ยนน�ต้�บคคลต้�'งแต้�ว�นที่�� 17 พฤษัภาคม 2528 ต้�องถื9อว�าจ5าเลยที่�� 2 ออกจากการิเป็&นหุ้�นส่�วนข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูจ5าเลยที่�� 1

ไป็แล�วต้�'งแต้�ว�นที่�� 17 พฤษัภาคม 2528 โจที่ก;น5าหุ้น�'ภาษั�อากริซึ่#�งเก�ดู

Page 63: สรุป หุ้นส่วน

ข้#'นก�อนที่��จ5าเลยที่�� 2 ออกจากหุ้�นส่�วนไป็มาฟ้Dองใหุ้�จ5าเลยที่�� 2 ล�มละลายเม9�อว�นที่�� 28 ธ�นวาคม 2530 ซึ่#�งเป็&นเวลาภายหุ้ล�ง 2 ป็@ น�บแต้�ว�นที่�� 17 พฤษัภาคม 2528 จ5าเลยที่�� 2 จ#งไม�ต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ดู�งกล�าวต้ามมาต้ริา 1068 แล�ว โจที่ก;ย�อมไม�ม�ส่�ที่ธ�ฟ้Dองจ5าเลยที่�� 2 .ใหุ้�ล�มละลายไดู� (ฎ�กาที่��ควริดู�เพ��มเต้�มค9อฎ�กาที่�� 94/2547 ว�น�จฉ�ยที่5านองเดู�ยวก�น เป็&นฎ�กาที่��อาจาริย;ป็ริะเส่ริ�ฐไดู�ใหุ้�ไว�)

4.หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญน�ต้�บคคลเล�กก�นเม9�อหุ้�างฯล�มละลายมาต้ริา 1069มาต้ริา 1069 นอกจากในกริณ�ที่�'งหุ้ลายที่��บ�ญญ�ต้�ไว�ในมาต้ริา 1055

ที่�านว�าหุ้�างหุ้�นส่�วนจดูที่ะเบ�ยนย�อมเล�กก�นเม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นล�มละลายข้�อส่�งเกต้ เป็&นการิข้ยายเพ��มเต้�มมาต้ริา 1055 เพ��มเต้�มในกริณ�หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญน�ต้�บคคลล�มละลาย หุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นต้�องเล�กก�นฎ.990/2514 หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญจดูที่ะเบ�ยนซึ่#�งต้�องเล�กก�นเม9�อศาลพ�พากษัาใหุ้�เป็&นบคคลล�มละลาย ต้�อมาศาลไดู�ม�ค5าส่��งยกเล�กการิล�มละลาย ล�กหุ้น�'ย�อมหุ้ลดูพ�นจากหุ้น�'ส่�นไป็ที่�'งหุ้มดู กล�บมาม�ส่ภาพเช้�นเดู�ม และม�ส่ภาพเป็&นน�ต้�บคคล จ#งม�อ5านาจฟ้Dองไดู�

5.เจ�าหุ้น�'เริ�ยกใหุ้�ช้5าริะหุ้น�'มาต้ริา 1070

มาต้ริา 1070 เม9�อใดูหุ้�างหุ้�นส่�วนซึ่#�งจดูที่ะเบ�ยนผิ�ดูน�ดูช้5าริะหุ้น�' เม9�อน�'นเจ�าหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นช้อบที่��จะเริ�ยกใหุ้�ช้5าริะหุ้น�'เอาแต้�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนใดูคนหุ้น#�งกAไดู�หุ้ล�ก หุ้�างหุ้�นส่�วนน�ต้�บคคลแม�จะม�ส่ภาพน�ต้�บคคล แต้�กฎหุ้มายกAใหุ้�ส่�ที่ธ�แก�เจ�าหุ้น�'ที่��จะเริ�ยกใหุ้�ช้5าริะหุ้น�'จากหุ้�นส่�วนใดูคนหุ้น#�งกAไดู� ซึ่#�งม�ล�กษัณะเช้�นเดู�ยวก�บการิค5'าป็ริะก�นมาต้ริา 686 (การิที่��ต้�องใหุ้�หุ้�างผิ�ดูต้กเป็&นผิ��ผิ�ดูน�ดูก�อนเพริาะความริ�บผิ�ดูข้องหุ้�นส่�วนไม�ไดู�ริ�วม�บผิ�ดูพริ�อมก�นก�บหุ้�าง แต้�ม�ฐานะเป็&นเส่ม9อนผิ��ค5'าป็ริะก�น)

Page 64: สรุป หุ้นส่วน

มาต้ริา 686 ล�กหุ้น�'ผิ�ดูน�ดูลงเม9�อใดู ที่�านว�าเจ�าหุ้น�'ช้อบที่��จะเริ�ยกใหุ้�ผิ��ค5'าป็ริะก�นช้5าริะหุ้น�'ไดู�แต้�น�'นข้�อส่�งเกต้มาต้ริา 1070 ในกริณ�ที่��จะเริ�ยกใหุ้�หุ้�นส่�วนช้5าริะหุ้น�'ไดู� หุ้�างหุ้�นส่�วนจะต้�องผิ�ดูน�ดูช้5าริะหุ้น�'ก�อนแนวฎ�กาฎ.1306/2530 ความริ�บผิ�ดูข้องหุ้�นส่�วนเก�ดูข้#'นเม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนผิ�ดูน�ดู ส่.ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเพ�ยงคนเดู�ยวข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู ต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ข้องหุ้�างที่�'งป็วงโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวนต้ามมาต้ริา 1077(2) เม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนผิ�ดูน�ดูไม�ช้5าริะหุ้น�'ค�าภาษั�แล�ว ส่.กAต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ดู�งกล�าวต้ามมาต้ริา 1070 ป็ริะกอบดู�วยมาต้ริา 1080ฎ.590/2520 เม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูผิ�ดูน�ดูช้5าริะหุ้น�' เจ�าหุ้น�'ม�ส่�ที่ธ�ฟ้Dองผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิซึ่#�งเป็&นหุ้�นส่�วนป็ริะเภที่ไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูใหุ้�ริ�บผิ�ดูช้5าริะหุ้น�'ไดู�ที่�นที่�โดูยไม�ต้�องข้อใหุ้�ม�การิเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนหุ้ริ9อล�มละลายก�อนหุ้ริ9อจะต้�องป็ริากฏิว�าหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูไม�ม�ที่ริ�พย;ส่�นพอช้5าริะหุ้น�'ข้�อส่�งเกต้ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนในหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญจดูที่ะเบ�ยนก�บผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิในหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู ต้�างกAเป็&นหุ้�นส่�วนป็ริะเภที่ไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูดู�วยก�น ผิ��เป็&นหุ้หุ้�นส่�วนเหุ้ล�าน�'จ#งต้�องริ�บผิ�ดูในที่�นที่�ที่��หุ้�างฯน�'นผิ�ดูน�ดูช้5าริะหุ้น�'และถื�กฟ้Dองใหุ้�ล�มละลายไดู�(ฎ.3369/2541,7093/2545)

ฎ.7093/2545 ผิ��ค�ดูค�านเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู ป็.ซึ่#�งถื�กศาลส่��งพ�ที่�กษั;เดูAดูข้าดูแล�ว เจ�าพน�กงานพ�ที่�กษั;ย�อมม�อ5านาจย9�นค5าริ�องข้อใหุ้�ผิ��ค�ดูค�านล�มละลายต้าม

Page 65: สรุป หุ้นส่วน

หุ้�างๆไดู� เน9�องจากผิ��ค�ดูค�านต้�องริ�บผิ�ดูในบริริดูาหุ้น�'ข้องหุ้�างโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวนต้ามมาต้ริา 1070,1077(2) ผิ��ค�ดูค�านจ#งไม�อาจต้�อส่��คดู�หุ้ริ9อน5าส่9บว�าต้นม�ที่ริ�พย;ส่�นพอที่��จะช้5าริะหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู ป็.หุ้ริ9อพ�ส่�จน;ต้นม�ใช้�เป็&นผิ��ม�หุ้น�'ส่�นล�นพ�นต้�ว  #7   2 March 2009, 15:05

คนต้�วเลAก ส่�ต้ว;เล�'ยง Pidgeotto  

ม�เพ9�อน: 2

7 คนคะแนน:

ไม�ม�

6.การิบ�งค�บช้5าริะหุ้น�'เอาแก�หุ้�างหุ้�นส่�วนมาต้ริา 1071

มาต้ริา 1071 ในกริณ�ที่��กล�าวไว�ในมาต้ริา 1070 น�'น ถื�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนน5าพ�ส่�จน;ไดู�ว�า(1) ส่�นที่ริ�พย;ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนย�งม�พอที่��จะช้5าริะหุ้น�'ไดู�ที่�'งหุ้มดูหุ้ริ9อบางส่�วน และ(2) การิที่��จะบ�งค�บเอาแก�หุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นไม�เป็&นการิยากฉะน�'ไซึ่ริ� ศาลจะบ�งค�บใหุ้�เอาส่�นที่ริ�พย;ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นช้5าริะหุ้น�'ก�อนกAไดู�ส่ดูแต้�ศาลจะเหุ้Aนส่มควริ

หุ้ล�กเกณฑ์; หุ้�นส่�วนจะบอกป็Eดูใหุ้�ไป็เริ�ยกจากหุ้�างหุ้�นส่�วนไดู�ต้�องพ�ส่�จน;ว�า (1) ส่�นที่ริ�พย;ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนย�งม�พอที่��จะช้5าริะหุ้น�'ไดู�ที่�'งหุ้มดูหุ้ริ9อบางส่�วน และ(2) การิที่��จะบ�งค�บเอาแก�หุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นไม�เป็&นการิยาก

ฎ.1092/2544 (มาต้ริา 1071 หุ้ล�ก)

Page 66: สรุป หุ้นส่วน

มาต้ริา 1071 และมาต้ริา 1080 ใหุ้�อ5านาจศาลใช้�ดูลยพ�น�จในการิบ�งค�บคดู�โดูยจะใหุ้�บ�งค�บเอาแก�ที่ริ�พย;ส่�นข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูก�อนหุ้ริ9อจะใหุ้�บ�งค�บช้5าริะหุ้น�'เอาแก�จ5าเลยซึ่#�งเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูซึ่#�งเป็&นล�กหุ้น�'กAไดู� ซึ่#�งแต้กต้�างก�บกริณ�เป็&นผิ��ค5'าป็ริะก�นที่��ผิ��ค5'าป็ริะก�นส่ามาริถืจะใช้�ส่�ที่ธ�เริ�ยกริ�องใหุ้�เจ�าหุ้น�'บ�งค�บแก�ที่ริ�พย;ส่�นข้องล�กหุ้น�'ก�อนต้ามมาต้ริา 688 อ�กที่�'งไม�ม�บที่บ�ญญ�ต้�ข้องกฎหุ้มายใดูหุ้�ามโจที่ก;ซึ่#�งเป็&นเจ�าหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูม�ใหุ้�ฟ้Dองริ�องหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิโดูยต้�องไป็บ�งค�บคดู�เอาแก�ที่ริ�พย;ส่�นข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูก�อน การิที่��โจที่ก;ฟ้Dองจ5าเลยจ#งเป็&นการิกริะที่5าที่��ช้อบดู�วยกฎหุ้มาย

กล�มที่�� ๓ :: หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู* หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูกฎหุ้มายก5าหุ้นดูไว�ในมาต้ริา 1077-1095 ม�ที่�'งหุ้มดู 19 มาต้ริา ข้อส่ริป็หุ้�วข้�อที่��จะศ#กษัาดู�งต้�อไป็น�'(1) ล�กษัณะข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู(2) การิจดูที่ะเบ�ยนหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู(3) การิน5าบที่บ�ญญ�ต้�ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญมาใช้�ก�บหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูโดูยอนโลมมาต้ริา 1080

(4) ข้�อจ5าก�ดูส่�ที่ธ�ข้องหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู(5) ส่�ที่ธ�ข้องหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู(6) หุ้น�าที่��และความริ�บผิ�ดูข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนต้�อบคคลภายนอก

(1) ล�กษัณะข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูน�ยามข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู

Page 67: สรุป หุ้นส่วน

มาต้ริา 1077 อ�นหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูน�'น ค9อหุ้�างหุ้�นส่�วนป็ริะเภที่หุ้น#�งซึ่#�งม�ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนส่องจ5าพวก ดู�งจะกล�าวต้�อไป็น�'ค9อ(1) ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนเดู�ยวหุ้ริ9อหุ้ลายคนซึ่#�งม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเพ�ยงไม�เก�นจ5านวนเง�นที่��ต้นริ�บจะลงหุ้�นในหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นจ5าพวกหุ้น#�ง และ(2) ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนเดู�ยวหุ้ริ9อหุ้ลายคนซึ่#�งต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมก�นในบริริดูาหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนไม�ม�จ5าก�ดูจ5านวนอ�กจ5าพวกหุ้น#�ง

ข้�อส่�งเกต้ หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูต้�องจดูที่ะเบ�ยนต้ามมาต้ริา 1078 วริริคแริกหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูม�หุ้�นส่�วน 2 ป็ริะเภที่(ต้�องจดูจ5าใหุ้�ดู� เพริาะจะม�ต้�อการิว�น�จฉ�ยหุ้น�าที่��และความริ�บผิ�ดูข้องหุ้�นส่�วนแต้�ละจ5าพวก)ค9อ* หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูมาต้ริา 1077(1)

* หุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูมาต้ริา 1077(2)

เป็ริ�ยบเที่�ยบคณส่มบ�ต้�หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูและไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู

หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูมาต้ริา 1077(1)

1. ต้�องม�หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูอย�างน�อย 1 คน2. ริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ส่�นจ5าก�ดูเพ�ยงไม�เก�นจ5านวนเง�นที่��ริ �บจะลงหุ้�น3. ไม�ต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ส่�นข้องหุ้�างริ�วมก�น4. คณส่มบ�ต้�ข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนไม�ถื9อเป็&นส่าริะส่5าค�ญ

หุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูมาต้ริา 1077(2)

1. ต้�องม�หุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูอย�างน�อย 1 คน2. ริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ส่�นข้องหุ้�างโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวน3. ต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ส่�นข้องหุ้�างริ�วมก�นอย�างล�กหุ้น�'ริ �วม4. คณส่มบ�ต้�ข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนถื9อเป็&นส่าริะส่5าค�ญ

Page 68: สรุป หุ้นส่วน

* ข้�อส่�งเกต้ที่��ส่5าค�ญมาต้ริา 1077 เพ��มเต้�ม(1) หุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูอาจถื�กฟ้Dองใหุ้�ล�มละลายดู�วยหุ้น�'ส่�นข้องหุ้�างที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมก�นในบริริดูาหุ้น�'ข้องหุ้�างต้ามมาต้ริา 1077

(ฎ.356/2541,420/2538,2645/2538,7093/2545)

ฎ.7093/2545 หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูถื�กศาลส่��งพ�ที่�กษั;ที่ริ�พย;เดูAดูข้าดูแล�ว เจ�าพน�งกานพ�ที่�กษั;ที่ริ�พย;ย9�นค5าริ�องข้อใหุ้�ผิ��ค�ดูค�านซึ่#�งเป็&นหุ้�นส่�วนไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูล�มละลายไดู� เน9�องจากผิ��ค�ดูค�านต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวนต้ามมาต้ริา 1070,1077(2) ผิ��ค�ดูค�านจ#งไม�อาจต้�อส่��คดู�หุ้ริ9อน5าส่9บว�าต้นม�ที่ริ�พย;ส่�นพอที่��จะช้5าริะหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู หุ้ริ9อพ�ส่�จน;ว�าต้นม�ใช้�เป็&นผิ��ม�หุ้น�'ส่�นล�นพ�นต้�วเจ�าพน�กงานพ�ที่�กษั;ที่ริ�พย;ริ�องข้อใหุ้�ผิ��ค�ดูค�านล�มละลายในฐานะเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู เม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูถื�กศาลส่��งพ�ที่�กษั;ที่ริ�พย;เดูAดูข้าดูแล�ว ศาลย�อมม�ค5าส่��งพ�ที่�กษั;ที่ริ�พย;ข้องผิ��ค�ดูค�านซึ่#�งเป็&นหุ้�นส่�วนไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเดูAดูข้าดูแล�วพ�พากษัาใหุ้�ล�มละลายไดู�ต้าม พริบ.ล�มละลายม.89 โดูยไม�จ5าต้�องว�น�จฉ�ยถื#งเหุ้ต้มาต้ริา 9 

(2) ความริ�บผิ�ดูข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูต้ามมาต้ริา 1077(2) ริวมถื#งหุ้น�'ละเม�ดูอ�นเก�ดูจากการิจ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูต้ามมาต้ริา 1050

ดู�วย(ฎ.2022/2528,2773/2529,650/2545,399/2546)

ฎ.2022/2528 จ5าเลยที่�� 2 เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิย�อมเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูต้�องริ�บผิ�ดูในบริริดูาหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวนแม�เป็&นหุ้น�'เก�ดูจากม�ลละเม�ดู

Page 69: สรุป หุ้นส่วน

แนวฎ�กาความริ�บผิ�ดูไม�จ5าก�ดูจ5านวนข้องหุ้�นส่�วนป็ริะเภที่ไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูฎ.2986/2541 โจที่ก;ต้�'งจ5าเลยที่�� 1 เป็&นต้�วแที่นจ5าหุ้น�ายป็Uยต้�อมาโจที่ก;ฟ้Dองเริ�ยกเง�นซึ่#งจ5าเลยที่�� 1 ริ�บไว�เก��ยวดู�วยการิเป็&นต้�วแที่นดู�งกล�าว ดู�งน�'น จ5าเลยที่�� 2,3 เป็&นหุ้�นส่�วนป็ริะเภที่ไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูข้องจ5าเลยที่�� 1 ต้�องริ�วมริ�บผิ�ดูต้�อโจที่ก;ดู�วยต้ามมาต้ริา 1077(2)

แต้�ในกริณ�น�'กม.ม�ไดู�บ�ญญ�ต้�อายความฟ้Dองริ�องไว�โดูยเฉพาะ จ#งต้�องบ�งค�บใช้�อายความต้ามมาต้ริา 193/30 ซึ่#�งม�อายความ 10 ป็@ โดูยเริ��มน�บต้�'งแต้�ว�นที่��ส่�ญญาต้�วแที่นส่�'นส่ดูลงฎ.2645/2538 เม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูจ5าเลยที่�� 1 ม�หุ้น�'ส่�นล�นพ�นต้�ว จ5าเลยที่�� 2 เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิจ5าเลยที่�� 1 :ซึ่#�งต้�องริ�บผิ�ดูในบริริดูาหุ้น�'ข้องจ5าเลยที่�� 1 โดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวน จ#งไม�อาจต้�อส่��ว�าต้นม�ที่ริ�พย;ส่�นพอที่��จะช้5าริะหุ้น�'ข้องจ5าเลยที่�� 1 หุ้ริ9อม�ใช้�เป็&นผิ��ม�หุ้น�'ส่�นล�นพ�นต้�ว ที่�'งกริณ�ไม�ม�เหุ้ต้ที่��ไม�ควริใหุ้�จ5าเลยที่�� 2 ล�มละลายฎ.1306/2530 หุ้�างหุ้�นส่�วน ฮ.ม� ส่.เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิและเป็&นหุ้�นส่�วนป็ริะเภที่ไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเพ�ยงคนเดู�ยว ป็ริากฏิว�าหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู ฮ.ม�หุ้น�'ภาษั�อากริค�างซึ่#�งจะต้�องช้5าริะแก�จ5าเลย แต้�หุ้�างฯไม�ยอมช้5าริะ ถื9อไดู�ว�าเป็&นการิผิ�ดูน�ดูซึ่#�งต้ามมาต้ริา 1070 ป็ริะกอบดู�วยมาต้ริา 1080 บ�ญญ�ต้�ใหุ้�เจ�าหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนช้อบที่��จะเริ�ยกใหุ้�ช้5าริะเอาแต้�หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิไดู� เม9�อหุ้�างฯดู�งกล�าวเป็&นอ�นเล�กโดูยผิลข้องกม.เพริาะ ส่.ต้าย ส่.จ#งต้�องริ�บผิ�ดูในบริริดูาหุ้น�'ส่�นข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นอย�างไม�จ5าก�ดูต้ามมาต้ริา 1077(2) ซึ่#�งย�อมริวมถื#งหุ้น�'ภาษั�อากริค�างดู�วย ที่ริ�พย;ส่�นกองมริดูกข้อง ส่. จ#งต้กเป็&นที่ริ�พย;ส่�นข้องผิ��ต้�องริ�บผิ�ดูเส่�ยภาษั�ต้ามป็.ริ�ษัฎากริมาต้ริา 12 วริริคส่อง จ5าเลยช้อบที่��จะย#ดูที่ริ�พย;ส่�นดู�งกล�าวข้อง ส่. เพ9�อบ�งค�บช้5าริะหุ้น�'ภาษั�อากริค�างไดู�ฎ.4473/2542(ป็) มาต้ริา 1077(2) มาต้ริา 1087 ริะบว�าผิ��เป็&น

Page 70: สรุป หุ้นส่วน

หุ้�นส่�วนป็ริะเภที่ไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูต้�องริ�วมริ�บผิ�ดูในบริริดูาหุ้น�'ข้องหุ้�างโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวนและผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิในหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูม�ไดู�เฉพาะหุ้�นส่�วนป็ริะเภที่ไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเที่�าน�'นเม9�อหุ้น�'ที่��เจ�าหุ้น�'น5ามาข้อริ�บช้5าริะหุ้น�'เป็&นหุ้น�'ข้องล�กหุ้น�'ที่�� 1 ซึ่#�งล�กหุ้น�' 2

ในฐานะหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิต้�องริ�วมก�นริ�บผิ�ดูในบริริดูาหุ้น�'ข้องล�กหุ้น�'ที่�� 1

โดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวน เจ�าหุ้น�'ต้ามค5าพ�พากษัาช้อบที่��จะน5าม�ลหุ้น�'ดู�งกล�าวมาข้อริ�บช้5าริะหุ้น�'จากที่�'งล�กหุ้น�'ที่�� 1 และ 2 ไดู�

(2) การิจดูที่ะเบ�ยนหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูมาต้ริา 1078 วริริคหุ้น#�ง อ�นหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูน�'นที่�านบ�งค�บว�าต้�องจดูที่ะเบ�ยน การิลงที่ะเบ�ยน ต้�องม�ริายการิ............

ข้�อส่�งเกต้หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูต้�องจดูที่ะเบ�ยนเป็&นน�ต้�บคคลต้ามมาต้ริา 1078 

ผิลการิจดูที่ะเบ�ยนม�ดู�งน�'* เป็&นน�ต้�บคคลต้�างหุ้ากจากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน(ฎ.1012/2493)

* ว�ต้ถืป็ริะส่งค;ข้องหุ้�างกAต้�องจดูที่ะเบ�ยนไว�ใหุ้�ช้�ดูเจนเม9�อจดูที่ะเบ�ยนแล�วหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูไม�ต้�องริ�บผิ�ดูในการิกริะที่5าซึ่#�งอย��นอกข้อบว�ต้ถืป็ริะส่งค;ข้องหุ้�างฯที่��จดูที่ะเบ�ยนไว�(ฎ.41/2509) ถื�าหุ้�างฯไดู�ริ�บเอาป็ริะโยช้น;จากการิกริะที่5าหุ้ริ9อจากส่�ญญาที่��นอกเหุ้น9อข้อบว�ต้ถืป็ริะส่งค;แล�ว หุ้�างฯกAต้�องริ�บผิ�ดู(2004/251) นอกจากน�' ย�งต้�องริ�บผิ�ดูในการิกริะที่5าข้องหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิซึ่#�งกริะที่5าภายในข้อบว�ต้ถืป็ริะส่งค;(ฎ.1463-4/2518) หุ้ริ9อเก��ยวเน9�องก�บว�ต้ถืป็ริะส่งค;ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู(ฎ.553/2497)

กล�มที่�� ๔ :: หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูไม�จดูที่ะเบ�ยน* ในกริณ�ที่��หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูย�งไม�ไดู�จดูที่ะเบ�ยน ความริ�บผิ�ดูข้องหุ้�น

Page 71: สรุป หุ้นส่วน

ส่�วนจะเป็&นอย�างใดูมาต้ริา 1079 อ�นหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูน�'น ถื�าย�งม�ไดู�จดูที่ะเบ�ยนอย��ต้ริาบใดู ที่�านใหุ้�ถื9อว�าเป็&นหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญซึ่#�งผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่�'งหุ้มดูย�อมต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมก�นในบริริดูาหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนโดูยไม�ม�จ5าก�ดูจ5านวน จนกว�าจะไดู�จดูที่ะเบ�ยน

* หุ้ล�กเกณฑ์;มาต้ริา 1079 แยกพ�จาริณาผิลก�อนหุ้ริ9อหุ้ล�งจดูที่ะเบ�ยนว�นที่��จดูที่ะเบ�ยนเป็&นหุ้�นส่�วนส่าม�ญ เป็&นน�ต้�บคคลหุ้�นส่�วนที่กคนริ�บผิ�ดูไม�จ5าก�ดูจ5านวน ริ�บผิ�ดูต้ามป็ริะเภที่ที่��จดูที่ะเบ�ยน* ส่ริป็หุ้ล�กกฎหุ้มาย(1) ก�อนการิจดูที่ะเบ�ยนหุ้�นส่�วนที่กคน(ริวมที่�'งผิ��ที่��จะเป็&นหุ้�นส่�วนที่��จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู) ต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมก�นในบริริดูาหุ้น�'ข้องหุ้�างโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวน(2) หุ้ล�งจดูที่ะเบ�ยน หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูม�ฐานะเป็&นน�ต้�บคคลแยกต้�างหุ้ากจากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วน(ดู�มาต้ริา 1015) และหุ้�นส่�วนแต้�ละคนริ�บผิ�ดูต้ามป็ริะเภที่ที่��ไดู�ริะบไว�ในการิจดูที่ะเบ�ยน

แนวฎ�กาฎ.992/2521 เดู�มจ5าเลยที่�� 2 ป็ริะกอบกธริก�จการิค�าอย��ก�อนแล�ว ต้�อมาไดู�ข้ยายก�จการิโยต้�'งเป็&นหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูจ5าเลยที่�� 1 ข้#'นมา ม�บต้ริภริ�ยาข้องจ5าเลยที่�� 2 เป็&นหุ้�นส่�วน จ5าเลยที่�� 2 เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิ แต้�ย�งไม�ไดู�จดูที่ะเบ�ยนเป็&นหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู ริะหุ้ว�างน�'น จ5าเลยที่�� 2 ส่��งซึ่9'อส่�นค�าจากโจที่ก;ในนามหุ้�างฯจ5าเลยที่�� 1 ดู�งน�'น แม�มาต้ริา 1078 จะบ�งค�บว�าหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูต้�องจดูที่ะเบ�ยน แต้�มาต้ริา 1079 กAบ�ญญ�ต้�ไว�ว�า ถื�าย�งม�ไดู�จดูที่ะเบ�ยนอย��ต้ริาบใดู ที่�านใหุ้�ถื9อว�าเป็&นหุ้�างหุ้�น

Page 72: สรุป หุ้นส่วน

ส่�วนส่าม�ญ ซึ่#�งผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่�'งหุ้มดูย�อมต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมก�นในบริริดูาหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวนจนกว�าจะไดู�จดูที่ะเบ�ยน ดู�งน�'น จ5าเลยที่�� 2 ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ#งต้�องริ�บผิ�ดูในบริริดูาหุ้น�'ส่�นข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าเลยที่�� 1 อ�นม�อย��ก�อนที่��ไดู�จดูที่ะเบ�ยนฎ.4193/2533 จ5าเลยไดู�ต้กลงน5าที่��ดู�นมาลงหุ้�นต้�'งแต้�หุ้�าง พ.ย�งม�ไดู�จดูที่ะเบ�ยนเป็&นหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู ในข้ณะน�'น หุ้�าง พ.จ#งไม�ม�ส่ภาพเป็&นน�ต้�บคคล แต้�ถื9อว�าเป็&นหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญต้ามมาต้ริา 1079 เม9�อจ5าเลยน5าที่��ดู�นมาลงหุ้�นกริริมส่�ที่ธ�Oในที่��ดู�นจ#งต้กเป็&นข้องหุ้�าง พ.ต้�'งแต้�น�'นเป็&นต้�น ส่�วนมาต้ริา 1030 บ�ญญ�ต้�ว�าความเก��ยวพ�นริะหุ้ว�างผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนก�บหุ้�างในเริ9�องส่�งมอบใหุ้�บ�งค�บต้ามบที่บ�ญญ�ต้�ว�าดู�วยซึ่9'อข้ายน�'นเป็&นเริ9�องการิส่�งมอบที่ริ�พย;หุ้าไดู�บ�ญญ�ต้�เก��ยวก�บกริริมส่�ที่ธ�Oไม� ฉะน�'น ในริะหุ้ว�างจ5าเลยก�บหุ้�าง พ.ต้�องถื9อว�ากริริมส่�ที่ธ�Oในที่��ดู�นไดู�ต้กเป็&นข้องหุ้�าง พ.ต้�'งแต้�เวลาที่��น5ามาลงหุ้�นแล�ว จ5าเลยหุ้าอาจจะอ�างเอาการิไม�จดูที่ะเบ�ยนมาเป็&นเหุ้ต้ว�าที่��ดู�นย�งคงเป็&นข้องต้นไดู�ไม�(ฎ.794/2536 ที่5านองเดู�ยวก�น)

ข้�อส่�งเกต้เม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญไดู�จดูที่ะเบ�ยนเป็&นหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูแล�ว ย�อมม�ผิลใหุ้�หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูน�'นมาริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนไดู�จ�ดูที่5าไป็ในที่างที่��เป็&นธริริมดูาการิค�าข้ายข้องหุ้�างน�'นดู�วย แม�จะเป็&นหุ้น�'ที่��เก�ดูก�อนการิจดูที่ะเบ�ยนหุ้�างกAต้าม(ฎ.386/2519) ที่�'งน�' เพริาะถื9อว�าเป็&นหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นเอง ส่�วนผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูดู�วยก�น กAต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมก�นในบริริดูาหุ้น�'หุ้�างต้ามมาต้ริา 1077(2)

แม�เม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนจะไดู�จดูที่ะเบ�ยนแล�ว(ฎ.992/2521)

ฎ.386/2519(ออกส่อบเนต้�ฯส่ม�ยที่�� 54) จ5าเลยที่�� 3,4 ไดู�ริ�วมก�บจ5าเลยที่�� 2 ต้�'งโริงงานแก�วข้#'นผิล�ต้ข้วดูยาและเคริ9�องแก�วออกจ5าหุ้น�าย

Page 73: สรุป หุ้นส่วน

หุ้าก5าไริ ในริะหุ้ว�างที่��โริงงานแหุ้�งน�'ย�งม�ไดู�จดูที่ะเบ�ยนเป็&นหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู จ5าเลยที่�� 2 ไดู�ซึ่9'อส่�นค�าจากโจที่ก;เพ9�อน5าไป็ใช้�ในก�จการิข้องโริงงานแล�วไม�ช้5าริะริาคา จ5าเลยที่�� 3.,4 ต้�องริ�บผิ�ดูหุ้น�'ค�าซึ่9'อส่�นค�าน�'นริ�วมก�บจ5าเลยที่�� 2 ต้ามมาต้ริา 1079 และต้�อมาโริงงานน�'นไดู�จดูที่ะเบ�ยนเป็&นหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูจ5าเลยที่�� 1 จ5าเลยที่�� 1 กAต้�องริ�วมผิ�ดูในหุ้น�'ริายน�'ดู�วย (หุ้มายเหุ้ต้ ฎ�กาที่�� 386/2519 คดู�น�' ศาลต้�ดูส่�นใหุ้�น�ต้�บคคลซึ่#�งจดูที่ะเบ�ยนภายหุ้ล�ง ต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ที่��เก�ดูข้#'นก�อนการิจดูที่ะเบ�ยนหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู เพริาะข้�อเที่Aจจริ�งป็ริากฏิว�าหุ้�างไดู�ใช้�ป็ริะโยช้น;จากก�จการิหุ้ริ9อการิกริะที่5าที่��เก�ดูข้#'นก�อนการิจดูที่ะเบ�ยน)

  #8   2 March 2009, 15:10

คนต้�วเลAก ส่�ต้ว;เล�'ยง Pidgeotto  

ม�เพ9�อน: 2

7 คนคะแนน:

ไม�ม�

(3) การิน5าบที่บ�ญญ�ต้�ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญมาใช้�ก�บหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูโดูยอนโลมมาต้ริา 1080

มาต้ริา 1080 บที่บ�ญญ�ต้�ว�าดู�วยหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญข้�อใดูๆหุ้ากม�ไดู�ยกเว�นหุ้ริ9อแก�ไข้เป็ล��ยนแป็ลงไป็โดูยบที่บ�ญญ�ต้�แหุ้�งหุ้มวดู 3 น�' ที่�านใหุ้�น5ามาใช้�บ�งค�บแก�หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูดู�วยถื�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูน�'นม�อย��หุ้ลายคนดู�วยก�น ที่�านใหุ้�ใช้�บที่บ�ญญ�ต้�ส่5าหุ้ริ�บหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญเป็&นว�ธ�บ�งค�บในความเก��ยวพ�นริะหุ้ว�างคนเหุ้ล�าน�'นเอง และความเก��ยวพ�นริะหุ้ว�างผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนเหุ้ล�าน�'นก�บหุ้�างหุ้�นส่�วน

Page 74: สรุป หุ้นส่วน

ต้�วอย�าง เช้�น * ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูจะต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ข้องหุ้�าง ต้�อเม9�อหุ้�างผิ�ดูน�ดูต้ามมาต้ริา 1070 ป็ริะกอบดู�วยมาต้ริา 1080(ฎ.1306/2530,490/2520)

* หุ้�นส่�วนไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูออกไป็จากแล�วต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ที่��เก�ดูข้#'นก�อนที่��ต้นจะออกไป็ม�ก5าหุ้นดูเวลา 1 ป็@ ต้ามมาต้ริา 1068(ฎ.3103/2533,3301/2534)

ฎ.3103/2533 จ5าเลยที่�� 3 เคยเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิข้องจ5าเลยที่�� 1

ต้�'งแต้�ว�นที่�� 13 กริกฏิาคม 2514 ถื#ง 7 ก�นยายน 2526 โจที่ก;ฟ้Dองคดู�น�'เม9�อว�นที่�� 6 ก�นยายน 2528 ก�อนคริบก5าหุ้นดู 2 ป็@ น�บแต้�จ5าเลยที่�� 3 ออกจากหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิ จ5าเลยที่�� 3 จ#งย�งคงริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ข้องหุ้�างอย��ต้ามมาต้ริา 1068 ,1080 วริริคหุ้น#�ง* หุ้�นส่�วนไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูในหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู หุ้�ามไม�ใหุ้�ที่5าการิค�าแข้�งข้�นก�บหุ้�าง โดูยน5ามาต้ริา 1066,1067 ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจดูที่ะเบ�ยนมาใช้� (ไม�น5ามาต้ริา 1038 มาใช้�บ�งค�บ)

(4) ข้�อจ5าก�ดูส่�ที่ธ�ข้องหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูต้ามที่��กฎหุ้มายไดู�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูข้องหุ้�นส่�วนป็ริะเภที่จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูไว�ไม�เก�นจ5านวนหุ้�นที่��ริ �บจะลงหุ้�นส่�วน ดู�งน�'น จ#งต้�องจ5าก�ดูส่�ที่ธ�บางป็ริะการิ 4.1 หุ้�ามเอาช้9�อมาเริ�ยกข้านริะคนป็นช้9�อหุ้�างมาต้ริา 1081 หุ้�ามม�ใหุ้�เอาช้9�อข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูมาเริ�ยกข้านริะคนเป็&นช้9�อหุ้�าง

มาต้ริา 1082 ถื�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูคนใดูย�นยอมโดูยแส่ดูงออกช้�ดูหุ้ริ9อโดูยป็ริ�ยายใหุ้�ใช้�ช้9�อข้องต้นริะคนเป็&นช้9�อหุ้�างไซึ่ริ�

Page 75: สรุป หุ้นส่วน

ที่�านว�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนน�'นจะต้�องริ�บผิ�ดูต้�อบคคลภายนอกเส่ม9อนดู�งว�าเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูฉะน�'นแต้�ในริะหุ้ว�างผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนก�นเองน�'น ความริ�บผิ�ดูข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนเช้�นน�' ที่�านใหุ้�คงบ�งค�บต้ามส่�ญญาหุ้�นส่�วน

ข้�อส่�งเกต้1) เหุ้ต้ผิลที่��กฏิหุ้มายหุ้�ามเพริาะอาจที่5าใหุ้�บคคลภายนอกเข้�าใจผิ�ดูว�าเป็&นหุ้�นส่�วนป็ริะเภที่ไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูซึ่#�งส่ามาริถืดู5าเน�นกจ�การิงานข้องหุ้�างไดู� กฎหุ้มายจ#งใหุ้�ริ�บผิ�ดูช้อบต้�อบคคลภายนอกเส่ม9อนเป็&นหุ้�นส่�วนไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู แต้�บคคลภายนอกจะถื9อเอาป็ริะโยช้น;ไดู�ต้�องเป็&นบคคลภายนอกที่��ส่จริ�ต้ต้ามมาต้ริา 5 เที่�าน�'นค9อหุ้ลงผิ�ดูหุ้ริ9อไม�ริ� �ว�าบคคลน�'นเป็&นหุ้�นส่�วนป็ริะเภที่ใดูต้�วอย�าง หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูล�ลล��ช้�ธริริมจ5าก�ดู ม�ช้�ธริริมเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู และล�ลล��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู เป็&นบคคลภายนอกนายส่ดูใส่จ5านวน 50 ล�านบาที่ หุ้ากหุ้�างผิ�ดูน�ดูช้5าริะหุ้น�' นายส่ดูใส่ม�ส่�ที่ธ�เริ�ยกใหุ้�ล�ลล��ช้5าริะไดู�เต้Aมจ5านวน 50 ล�านบาที่ เพริาะล�ลล��ย�นยอมใหุ้�หุ้�างใช้�ช้9�อข้องต้นริะคนป็นช้9�อหุ้�าง ต้�องริ�บผิ�ดูต้�อบคคลภายนอกเส่ม9อนหุ้�นส่�วนไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู2) "ช้9�อ" ต้ามมาต้ริา 1081,1082 หุ้มายถื#งช้9�อส่กลดู�วย เม9�อจ5าเลยที่�� 4,5 ซึ่#�งเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูยอมใหุ้�ใช้�ช้9�อส่กลข้องต้นริะคนป็นช้9�อหุ้�าง จ5าเลยที่�� 4,5 จ#งต้�องริ�บผิ�ดูต้�อโจที่ก;ซึ่#�งเป็&นบคคลภายนอกเส่ม9อนเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู(ฎ.1286/2532)

4.2 หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูแส่ดูงใหุ้�บคคลภายนอกเข้�าใจว�าต้นลงหุ้�นไว�มากกว�าที่��ไดู�จดูที่ะเบ�ยนต้�องริ�บผิ�ดูเที่�าถื#งจ5านวนเพ�ยงน�'น

Page 76: สรุป หุ้นส่วน

มาต้ริา 1085 ถื�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูไดู�แส่ดูงต้นดู�วยจดูหุ้มายหุ้ริ9อใบแจ�งความหุ้ริ9อดู�วยว�ธ�อย�างอ9�นใหุ้�บคคลภายนอกที่ริาบว�าต้นไดู�ลงหุ้�นไว�มากว�าจ5านวนซึ่#�งไดู�จดูที่ะเบ�ยนเพ�ยงใดู ที่�านว�าผิ��น� 'นจะต้�องริ�บผิ�ดูเที่�าถื#งจ5านวนน�'น

ข้�อส่�งเกต้ เหุ้ต้ผิลมาต้ริาน�'กAคล�ายก�บมาต้ริา 1081,1082

ส่�วน ว�ธ�การิที่��แส่ดูงออกเช้�น แส่ดูงดู�วยจดูหุ้มาย/ใบแจ�งความ หุ้ริ9อดู�วยว�ธ�อ9�นใดูต้�วอย�าง ที่าที่าเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูจ5านวนเพ�ยง 900,000 บาที่ ในหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูดูนต้ริ�ส่ยาม จ5าก�ดู แต้�ที่าที่าไดู�คยโม�ก�บบคคลภายนอกว�าต้นลงหุ้�นไว� 10,000,000 บาที่ ที่าที่าต้�องริ�บผิ�ดูต้�อบคคลภายนอกจ5านวน 10,000,000 บาที่ ไม�ใช้�ริ�บผิ�ดูเพ�ยง 900,000 บาที่

4.3 หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูจะจ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูไม�ไดู�มาต้ริา 1087 อ�นหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูน�'น ที่�านว�าต้�องใหุ้�แต้�เฉพาะผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเที่�าน�'นเป็&นผิ��จ�ดูการิข้�อส่�งเกต้ (1) ต้�องจ5าคริ�บ กฎหุ้มายก5าหุ้นดูใหุ้�เฉพาะหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเที่�าน�'น ที่��จะเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิ(ฎ.4473/2542(ป็),8840/2543,650/2545) แต้�หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิไม�ไดู� แต้�ถื�าหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูส่อดูเข้�าไป็จ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูต้�องริ�บผิ�ดูแบบไม�จ5าก�ดูต้�อบคคลภายนอกต้ามมาต้ริา 1088ฎ. 4473/2542(ป็) มาต้ริา 1077(2) และ 1087 ริะบว�าผิ��เป็&นหุ้�น

Page 77: สรุป หุ้นส่วน

ส่�วนป็ริะเภที่ไม�จ5าก�ดูความริ�บ�ดูต้�องริ�วมริ�บผิ�ดูในบริริดูาหุ้น�'ข้องหุ้�างโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวนและผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิจะม�ไดู�เฉพาะหุ้�นส่�วนป็ริะเภที่ไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเที่�าน�'น เม9�อหุ้น�'ที่��เจ�าหุ้น�'น5ามาข้อริ�บช้5าริะหุ้น�'เป็&นข้องล�กหุ้น�'ที่�� 1 ซึ่#�งเป็&นล�กหุ้น�'ที่�� 2 ในฐานะหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิต้�องริ�บผิ�ดูในบริริดูาหุ้น�'ข้องล�กหุ้น�'ที่�� 1 โดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวน เจ�าหุ้น�'ต้ามค5าพ�พากษัาช้อบที่��จะน5าม�ลหุ้น�'ดู�งกล�าวมาข้อริ�บช้5าริะหุ้น�'จากล�กหุ้น�'ที่�'งส่องไดู�(2) ต้ามหุ้น�งส่9อริ�บริองการิจดูที่ะเบ�ยนหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูไม�ม�ข้�อก5าหุ้นดูว�าการิลงลายม9อช้9�อข้องหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิต้�องป็ริะที่�บต้ริาหุ้�างดู�วย ดู�งน�'นเม9�อผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิกริะที่5าแที่นหุ้�าง แม�จะไม�ไดู�ป็ริะที่�บต้ริาหุ้�าง กAผิ�กพ�นหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูดู�วย(ฎ.3344/2541)

ฎ.3344/2541 โจที่ก;แจ�งว�าใหุ้�จ5าเลยที่�� 1 น5าเง�นค�าไม�ส่�วนที่��ค�างช้5าริะไป็ช้5าริะแก�โจที่ก; แม�จ5าเลยที่�� 2 :ซึ่#�งเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูจ5าเลยที่�� 1 ไดู�ลงลายม9อช้9�อในหุ้น�งส่9อริ�บส่ภาพหุ้น�'โดูยไม�ม�ต้ริาส่5าค�ญข้องจ5าเลยที่�� 1 ป็ริะที่�บกAต้าม แต้�จ5าเลยที่�� 2 เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิข้องจ5าเลยที่�� 1 ต้�องริ�วมริ�บผิ�ดูในฐานะส่�วนต้�วก�บจ5าเลยที่�� 1

ดู�วย ซึ่#�งต้ามหุ้น�งส่9อริ�บริองการิจดูที่ะเบ�ยนกAไม�ม�ข้�อจ5าก�ดูอ5านาจหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิและไม�ม�ข้�อก5าหุ้นดูว�าการิลงลายม9อช้9�อข้องจ5าเลยที่�� 2

ต้�องป็ริะที่�บต้ริาหุ้�างจ5าเลยที่�� 1 ดู�วย จ#งม�อ5านาจที่5าแที่นจ5าเลยที่�� 1 และม�ผิลที่5าใหุ้�อายความส่ะดูดูหุ้ยดูลงในว�นที่��ที่5าบ�นที่#กต้ามมาต้ริา 193/14(1) และใหุ้�เริ��มน�บอายความใหุ้ม�ต้�'งแต้�น�'นต้ามมาต้ริา 193/15(3) ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิซึ่#�งไดู�พ�นจากหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิไป็แล�ว แต้�ย�งคงกริะที่5าในล�กษัณะที่��จ�ดูการิงานข้องหุ้�าง และหุ้�างกAที่ริาบถื#งการิกริะที่5าดู�งกล�าวดู� ที่�'งย�งยอมริ�บเอาการิน�'น เป็&นการิเช้�ดูอดู�ต้หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิดู�งกล�าวจากการิเป็&นต้�วแที่นข้องหุ้�างต้ามมาต้ริา 821 จ#งต้�อง

Page 78: สรุป หุ้นส่วน

ริ�บผิ�ดูต้�อบคคลภายนอกผิ��ส่จริ�ต้ ในการิกริะที่5าข้องอดู�ต้หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิซึ่#�งเป็&นต้�วแที่นเช้�ดูน�'นดู�วย(ฎ.2579/2516)

(4) การิฟ้Dองคดู�ถื9อเป็&นการิจ�ดูงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูดู�วย และเฉพาะแต้�หุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเที่�าน�'นที่��ม�อ5านาจฟ้Dอง หุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูหุ้าไดู�ม�อ5านาจไม�(ฎ.930/2537,2337/2519)

ฎ.2337/2519 การิที่��หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูโอนข้ายที่��ดู�นข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูเพ9�อช้5าริะหุ้น�'จ5านองข้องหุ้�างเป็&นการิจ�ดูก�จการิข้องหุ้�างอย�างหุ้น#�งซึ่#�งผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิม�อ5านาจหุ้น�าที่��ที่��จะที่5าไดู� ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูไม�ม�อ5านาจฟ้Dองข้อใหุ้�เพ�กถือนการิโอนข้ายที่��ดู�นดู�งกล�าว เพริาะการิฟ้Dองคดู�เป็&นการิจ�ดูก�จการิข้องหุ้�างอย�างหุ้น#�งซึ่#�งเป็&นอ5านาจข้องหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิ ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูไม�ม�อ5านาจฟ้Dองฎ�กาเพ��มเต้�มฎ.2539-40/2529 หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูโจที่ก;ม� 3

คน และไม�ม�ข้�อจ5าก�ดูอ5านาจข้องหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิ หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิคนใดูคนหุ้น#�งย�อมม�ส่�ที่ธ�กริะที่5ากจ�การิในนามข้องหุ้�างโจที่ก;ไดู� การิที่�� น.หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิคนหุ้น#�งมอบอ5านาจใหุ้� จ.ฟ้Dองคดู�จ#งเป็&นการิช้อบแล�ว(ฎ.1382/2519 ที่5านองเดู�ยวก�น)

4.4 การิส่อดูเข้�าไป็จ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูข้องหุ้�นส่�วนป็ริะเภที่จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูมาต้ริา 1088 ถื�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูผิ��ใดูส่อดูเข้�าไป็เก��ยวข้�องจ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน ที่�านว�าผิ��น� 'นจะต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมก�นในบริริดูาหุ้น�'ที่�'งหุ้ลายข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวนแต้�การิออกความเหุ้Aนและแนะน5ากAดู� ออกเส่�ยงเป็&นคะแนนน�บในการิต้�'ง

Page 79: สรุป หุ้นส่วน

และถือดูถือนผิ��จ�ดูการิต้ามกริณ�ที่��ม�บ�งค�บไว�ในส่�ญญาหุ้�นส่�วนน�'นกAดู� ที่�านหุ้าน�บว�าเป็&นการิส่อดูเข้�าไป็เก��ยวข้�องจ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นไม�

ข้�อส่�งเกต้ มาต้ริา 1088 วริริคแริก ป็ริะกอบดู�วยหุ้ล�กเกณฑ์;ดู�งน�'(1) เฉพาะหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู(2) ส่อดูเข้�าไป็(Interfers) เก��ยวข้�องจ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน(ต้ามกฎหุ้มายหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเที่�าน�'นที่��ม�อ5านาจจ�ดูการิงานข้องหุ้�างต้ามที่��ไดู�อธ�บายมาในมาต้ริา 1087)

- ส่อดูเข้�าไป็(Interfers)หุ้มายถื#งการิที่��เข้�าไป็เก��ยวข้�องในที่างข้�ดูข้วางหุ้ริ9อในที่างช้�วยเหุ้ล9อกAไดู�- ส่อดูเข้�าไป็เก��ยวข้�องจ�ดูการิงานข้องหุ้�าง หุ้มายความถื#งก.การิเข้�าไป็จ�ดูการิงานข้องหุ้�าง ที่�'งที่��ไดู�ริ�บมอบหุ้มายหุ้ริ9อย�นยอมเหุ้Aนช้อบจากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนอ9�นหุ้ริ9อผิ��จ�ดูการิ (ฎ.1880/2514,2066/2545,2448/2518 เนต้�ฯส่ม�ยที่�� 56 691/2524)ฎ.1880/2514 หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูมอบอ5านาจใหุ้�หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูผิ��หุ้น#�งกริะที่5าการิแที่นหุ้�าง เม9�อหุ้�นส่�วนน�'นไดู�ที่5าส่�ญญาข้ายป็อใหุ้�แก�โจที่ก;ในนามข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน หุ้�างหุ้�นส่�วนต้�องริ�บผิ�ดูต้�อโจที่ก;ต้ามส่�ญญาที่��หุ้�นส่�วนไดู�ที่5าไว�น� 'น การิที่��หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูไดู�เข้�าที่5าส่�ญญาข้ายป็อในนามข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูโดูยลงช้9�อต้นเองและป็ริะที่�บต้ริาข้องหุ้�าง ถื9อว�าเป็&นการิส่อดูเข้�าไป็เก��ยวข้�องจ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน หุ้�นส่�วนผิ��น� 'นจ#งต้�องริ�บริ�วมริ�บผิ�ดูช้อบต้ามส่�ญญาดู�วยฎ.2066/2545 จ5าเลยที่�� 2 ซึ่#�งเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมก�บหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูจ5าเลยที่�� 1 ส่�วนจ5าเลยที่�� 3 ซึ่#�งเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวก

Page 80: สรุป หุ้นส่วน

จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู แต้�เป็&นผิ��ต้�ดูต้�อส่�งส่�นค�าไป็ย�งต้�างป็ริะเที่ศ และไดู�ริ�บมอบอ5านาจจากจ5าเลยที่�� 1 ใหุ้�ส่� �งจ�ายเช้Aคไดู�ที่�'งจ5าเลยที่�� 3 ย�งไดู�ที่5าบ�นที่#กความเข้�าใจพริ�อมป็ริะที่�บต้ริาส่5าค�ญข้องจ5าเลยที่�� 1 ดู�วย โดูยที่5าในนามข้องจ5าเลยที่�� 1 ถื9อไดู�ว�าจ5าเลยที่�� 3 ซึ่#�งเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูส่อดูเข้�าไป็เก��ยวข้�องจ�ดูการิงานข้องจ5าเลยที่�� 1 จ5าเลยที่�� 3

จ#งต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมก�บจ5าเลยที่�� 1,2 ต้�อโจที่ก;โดูยไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูต้ามมาต้ริา 1088 วริริคหุ้น#�ง

ข้.การิเข้�าไป็จ�ดูการิโดูยพลการิที่��ไม�ไดู�ริ�บมอบหุ้มายใหุ้�กริะที่5าต้�วอย�าง หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูฟ้Dาใส่ ม�นายฑ์�ต้เป็&นหุ้�างหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิ ม�นายยต้�เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู นายฑ์�ต้ไป็ต้�างป็ริะเที่ศจ#งไดู�มอบหุ้มายใหุ้�นายยต้�เป็&นผิ��จ�ดูการิงานข้องหุ้�างแที่นต้นที่��ไป็ต้�างป็ริะเที่ศ ถื9อว�านายยต้�หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเข้�าไป็จ�ดูการิงานข้องหุ้�างถื9อว�าเป็&นการิส่อดูเข้�าจ�ดูการิงานข้องหุ้�าง

(3) หุ้�นส่�วนผิ��จ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูผิ��น� 'นต้�องริ�บผิ�ดูในบริริดูาหุ้น�'ข้องหุ้�าง โดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวนข้�อควริริะล#กอย��เส่มอ การิริ�บผิ�ดูไม�จ5าก�ดูจ5านวนกริณ�ที่��หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูส่อดูเข้�าไป็จ�ดูการิงานข้องหุ้�างต้�องเป็&นเริ9�องที่��เก��ยวข้�องก�บบคคลภายนอก และริ�บผิ�ดูไม�จ5าก�ดูจ5านวนเฉพาะที่��ต้นส่อดูเข้�าไป็จ�ดูการิเที่�าน�'น แต้�ริะหุ้ว�างหุ้�นส่�วนดู�วยก�นเองกAย�งริ�บผิ�ดูจ5าก�ดูจ5านวนต้ามส่�ญญาเดู�ม(ดู�ฎ.5844/2537 เป็&นฎ�กาที่��น�าส่นใจ)

หุ้ากบคคลภายนอกส่อดูเข้�าไป็จ�ดูการิงานข้องหุ้�าง กริณ�ไม�ต้�องดู�วยมาต้ริา 1088 เพริาะมาต้ริา 1088 ใช้�ในกริณ�ที่��หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูส่อดูเข้�าไป็จ�ดูการิงานข้องหุ้�าง(ฎ.3452/2529)

Page 81: สรุป หุ้นส่วน

ฎ.3452/2529 โจที่ก;ที่�� 1 เป็&นหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูม�ใช้�หุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญ หุ้ล�งจาก ส่.หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิโจที่ก;ที่�� 1 ต้าย แม�โจที่ก;ที่�� 2 ซึ่#�งเป็&นภริ�ยาข้องส่. และเป็&นผิ��จ�ดูการิมริดูกส่. จะไดู�เข้�าไป็ดู5าเน�นก�จการิข้องโจที่ก;ที่�� 1 กAหุ้าม�ผิลใหุ้�โจที่ก;ที่�� 2 ต้�องกลายเป็&นหุ้�นส่�วนและต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ข้องโจที่ก;ที่�� 1 ไม� ที่�'งม�ใช้�เป็&นกริณ�ที่��หุ้�นส่�วนป็ริะเภที่จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูข้องโจที่ก;ที่�� 1 ส่อดูเข้�าไป็เก��ยวข้�องจ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนอ�นจะม�ผิลใหุ้�โจที่ก;ที่�� 2 ต้�องริ�บผิ�ดูในบริริดูาหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวนดู�วยฎ.5844/2537 กริณ�ต้ามมาต้ริา 1088 วริริคหุ้น#�ง ซึ่#�งบ�ญญ�ต้�ว�าถื�าผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูผิ��ใดูส่อดูเข้�าไป็เก��ยวข้�องจ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนที่�านว�าผิ��น� 'นจะต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมก�นในบริริดูาหุ้น�'ที่�'งหุ้ลายข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวนน�'น เป็&นบที่บ�ญญ�ต้�เพ9�อค�มคริองบคคลภายนอกเน9�องจากบคคลภายนอกอาจไม�ที่ริาบว�าผิ��ใดูเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิ หุ้ริ9อผิ��ใดูเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกใดู ส่�วนริะหุ้ว�างหุ้�นส่�วนดู�วยก�นเองผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่กคนที่ริาบดู�อย��แล�วว�าผิ��ใดูเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกใดู และม�หุ้น�าที่��อย�างใดูหุ้ากย�นยอมใหุ้�ม�การิกริะที่5าผิ�ดูหุ้น�าที่�� ผิ��ที่��ใหุ้�ความย�นยอมไม�ม�ส่�ที่ธ�จะอ�างกฎหุ้มายมาต้ริาดู�งกล�าวข้#'นบ�งค�บผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนดู�วยก�นอย�างบคคลภายนอกไดู� กริณ�ข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนดู�วยก�นต้�องบ�งค�บต้ามส่�ญญาหุ้�างหุ้�นส่�วน

ข้�อควริริะม�ดูริะว�งหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูที่��ส่อดูเข้�าไป็จ�ดูงานข้องหุ้�างไม�ต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ที่��เก��ยวก�บการิจ�างแริงงานข้องหุ้�าง(ฎ.2510.2523,2510/2526)

ฎ.2510/2526 หุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูส่อดูเข้�าไป็จ�ดูการิงานข้องหุ้�าง ถื#งแม�จะส่อดูเข้�าไป็จ�ดูการิงานข้องหุ้�าง กAไม�ต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ส่�นที่��เก��ยวก�บการิจ�างแริงงานข้องล�กจ�างหุ้�าง เพริาะหุ้น�'ดู�งกล�าวเป็&นหุ้น�'ที่��

Page 82: สรุป หุ้นส่วน

นายจ�างต้�องริ�บผิ�ดูต้�อนายจ�าง หุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูไม�ม�ความส่�มพ�นธ;ในฐานะนายจ�างจ#งไม�ต้�องริ�บผิ�ดูบที่บ�ญญ�ต้�มาต้ริา 1088 เป็&นกริณ�ที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูที่5าผิ�ดูหุ้น�าที่�� จ#งต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'อ�นเก��ยวก�บก�จการิที่��ส่อดูเข้�าไป็เก��ยวข้�องต้�อบคคลภายนอก ม�ใช้�ต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'อ�นเก�ดูจากความส่�มพ�นธ;ในฐานะนายจ�างและล�กจ�าง

ข้�อส่�งเกต้มาต้ริา 1088 วริริส่องมาต้ริา 1088 วริริคส่อง แต้�การิออกความเหุ้Aนและแนะน5ากAดู� ออกเส่�ยงเป็&นคะแนนน�บในการิต้�'งและถือดูถือนผิ��จ�ดูการิต้ามกริณ�ที่��ม�บ�งค�บไว�ในส่�ญญาหุ้�นส่�วนน�'นกAดู� ที่�านหุ้าน�บว�าเป็&นการิส่อดูเข้�าไป็เก��ยวข้�องจ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นไม�* หุ้ล�กเกณฑ์; กริณ�ที่��ไม�ถื9อว�าเป็&นการิส่อดูเข้�าไป็จ�ดูการิ(1) การิออกความเหุ้Aนและน5าน5า(2) การิออกเส่�ยงเป็&นคะแนนน�บในการิต้�'งและถือดูถือนผิ��จ�ดูการิ ในกริณ�ที่��ส่�ญญาต้�'งหุ้�างหุ้�นส่�วนบ�งค�บไว�(ฎ.3051/2529 เนต้�ฯส่ม�ยที่�� 47)ฎ.3051/2529 ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู จะต้�'งหุ้ริ9อถือดูถือนผิ��จ�ดูการิหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูไดู�กAแต้�โดูยส่�ญญาหุ้�างหุ้�นส่�วนเที่�าน�'นต้ามมาต้ริา 1088 วริริคส่อง หุ้ากไม�ม�ส่�ญญาหุ้�างหุ้�นส่�วนใหุ้�ส่�ที่ธ�ไว� ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูไม�ม�ส่�ที่ธ�เข้�าไป็ออกความค�ดูเหุ้Aน แนะน5าหุ้ริ9อลงคะแนนต้�'งหุ้ริ9อถือดูถือนผิ��จ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน

แนวฎ�กามาต้ริา 1088 เพ��มเต้�มพฤต้�การิณ;ที่��ถื9อว�าเป็&นการิส่อดูเข้�าไป็เก��ยวข้�องก�บการิจ�ดูการิงานข้องหุ้�างเช้�น ที่5าส่�ญญาแที่นหุ้�างหุ้�นส่�วน

Page 83: สรุป หุ้นส่วน

จ5าก�ดู(ฎ.1880/2514,2313/2527,264/2530,2019/2535,17/2536)ฎ.2019/2535 หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูจ5าเลยที่�� ย�นยอมใหุ้�จ5าเลยที่�� 3 หุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเข้�าที่5าส่�ญญาว�าจ�างโจที่ก;แที่นจ5าเลยที่�� 1 โดูยจ5าเลยที่�� 3 เป็&นผิ��ต้�ดูส่�นใจต้�อริองริาคาไดู�เอง ริวมที่�'งเพ��มงานบางส่�วนเองโดูยจ5าเลยที่�� 3 ไม�ม�หุ้น�าที่�� ถื9อไดู�ว�าจ5าเลยที่�� 3 ส่อดูเข้�าเก��ยวข้�องก�บการิจ�ดูการิงานข้องจ5าเลยที่�� 1 แล�วจ5าเลยที่�� 3 ต้�องริ�บผิ�ดูในบริริดูาหุ้น�'ส่�นข้องจ5าเลยที่�� 1 โดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวนต้ามมาต้ริา 1088

ลงลายม9อช้9�อส่��งจ�ายเช้Aคเพ9�อช้5าริะหุ้น�'ข้องหุ้�าง(ฎ.691/2524,3699/2528,1804/2532,1497/2537)

ฎ.3699/2528 จ5าเลยที่�� 3 ซึ่#�งเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูจ5าเลยที่�� 1 ลงลายม9อช้9�อส่��งจ�ายเช้Aคเพ9�อช้5าริะหุ้น�'ค�าส่�นค�าที่��จ5าเลยที่�� 1 เป็&นหุ้น�'โจที่ก; การิกริะที่5าข้องจ5าเลยที่�� 3 เป็&นการิส่อดูเข้�าไป็เก��ยวข้�องจ�ดูการิงานข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน จ#งต้�องริ�บผิ�ดูริ�วมก�นในบริริดูาหุ้น�'ที่�'งหุ้ลายข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูจ5าเลยที่�� 1 ต้ามมาต้ริา 1088 วริริคแริก  #9   2 March 2009, 15:11

คนต้�วเลAก ส่�ต้ว;เล�'ยง Pidgeotto  

ม�เพ9�อน: 2

7 คนคะแนน:

ไม�ม�

(5) ส่�ที่ธ�ข้องหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู5.1 ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเป็&นผิ��ช้5าริะบ�ญช้�ไดู�มาต้ริา 1085 ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูน�'น จะต้�'งใหุ้�เป็&น

Page 84: สรุป หุ้นส่วน

ผิ��ช้5าริะบ�ญช้�ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนกAไดู�ข้�อส่�งเกต้(1) แม�หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูจะไดู�เล�กก�นแล�ว แต้�ถื�าย�งอย��ในริะหุ้ว�างการิช้5าริะบ�ญช้�หุ้�าง ต้�องถื9อว�าหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูน�'นย�งคงต้�'งอย��ต้ลอดูเวลาที่��จ5าเป็&นเพ9�อการิช้5าริะบ�ญช้�(ฎ.490/2518,2183/2518)

ฎ.490/2518 ผิ��จ�ดูการิหุ้�างหุ้�นส่�วนซึ่#�งเป็&นผิ��ช้5าริะบ�ญช้�ออกต้�Sวส่�ญญาใช้�เง�นในฐานะผิ��จ�ดูการิหุ้�างหุ้�นส่�วนน�ต้�บคคล ถื9อว�าหุ้�างหุ้�นส่�วนย�งคงอย��ต้ลอดูเวลาที่��จ5าเป็&นเพ9�อช้5าริะบ�ญช้� หุ้�างหุ้�นส่�วนต้�องริ�บผิ�ดูต้ามต้�Sวน�'น(2) แม�หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูไดู�จดูที่ะเบ�ยนเล�กหุ้�างต้�อนายที่ะเบ�ยนแล�ว แต้�การิช้5าริะบ�ญช้�หุ้�างย�งไม�เส่ริAจส่�'นลงน�'น ส่ภาพน�ต้�บคคลข้องหุ้�างย�งคงอย�� ย�งไม�ส่�'นส่ดูลง(ฎ.2390/2541)

ฎ.2390/2541 แม�หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูจ5าเลยที่�� 1 จดูที่ะเบ�ยนเล�กหุ้�างต้�อนายที่ะเบ�ยนไว�แล�ว ก�อนจะถื�กโจที่ก;ฟ้Dองใหุ้�ล�มละลาย แต้�การิช้5าริะบ�ญช้�กAย�งไม�เส่ริAจ ถื9อไดู�ว�าส่ภาพน�ต้�บคคลข้องจ5าเลยที่�� 1 ย�งคงอย��ต้�อไป็ โจที่ก;ม�อ5านาจฟ้Dอง

5.2 หุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูส่ามาริถืดู5าเน�นก�จการิค�าข้ายแข้�งก�บหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูที่��ต้นเป็&นหุ้�นส่�วนไดู�มาต้ริา 1090 ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูจะป็ริะกอบการิค�าข้ายอย�างใดูๆเพ9�อป็ริะโยช้น;ต้นหุ้ริ9อเพ9�อป็ริะโยช้น;บคคลภายนอกกAไดู� แม�ว�าการิเช้�นน�'นจะม�ส่ภาพเป็&นอย�างเดู�ยวก�นก�บการิค�าข้ายข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนกAไม�หุ้�ามข้�อส่�งเกต้ เบ9'องหุ้ล�งมาต้ริา 1090 เน9�องจากหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูไม�ม�อ5านาจจ�ดูการิงานข้องหุ้�าง(มาต้ริา 1087 หุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเที่�าน�'นที่��เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิ) ต้�างก�บหุ้�น

Page 85: สรุป หุ้นส่วน

ส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู น�'นกฎหุ้มายหุ้�ามป็ริะกอบก�จการิค�าที่��ม�ส่ภาพดูจเดู�ยวก�นและเป็&นการิแข้�งข้�นก�บหุ้�างต้ามมาต้ริา 1066

ป็ริะกอบมาต้ริา 1080

5.3 การิโอนหุ้�นข้องหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูมาต้ริา 1091 ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูจะโอนหุ้�นข้องต้นป็ริาศจากความย�นยอมข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนอ9�นๆกAไดู�เหุ้ต้ผิล เน9�องจากคณส่มบ�ต้�ข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูในหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูไม�ใช้�ส่าริะส่5าค�ญฎ.5562/2538 (เนต้�ฯส่ม�ยที่�� 55) มาต้ริา 1080,1040 เป็&นกริณ�ที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนส่าม�ญจะโอนหุ้�นข้องต้นใหุ้�บคคลภายนอกหุ้ริ9อช้�กน5าบคคลภายนอกเข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วนโดูยไม�ไดู�ริ�บความย�นยอมจากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่�'งหุ้มดูไม�ไดู� บที่บ�ญญ�ต้�ดู�งกล�าวน5ามาใช้�ก�บหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูดู�วยโดูยอนโลมผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูจะโอนหุ้�นข้งอต้นใหุ้�บคคลภายนอกโดูยไม�ไดู�ริ�บความย�นยอมจากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนอ9�นไม�ไดู� แต้�ส่5าหุ้ริ�บหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูน�'นจะโอนหุ้�นใหุ้�แก�บคคลภายนอกไดู�โดูยล5าพ�ง ไม�ต้�องไดู�ริ�บความย�นยอมจากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนคนอ9�นต้ามมาต้ริา 1091 บ�ญญ�ต้�ไว� เพริาะผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูม�ส่�ที่ธ� อ5านาจหุ้น�าที่��และความริ�บผิ�ดู คณส่มบ�ต้�ข้องผิ��ที่��จะเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูม�ใช้�ส่าริะส่5าค�ญ และการิเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกดู�งกล�าวไม�เป็&นการิเฉพาะต้�ว ดู�งน�'น เม9�อโจที่ก;ที่�� 1 เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู โจที่ก;ที่�� 1 จ#งอาจโอนหุ้�นส่�วนข้องต้นไดู�เองโดูยไม�ต้�องไดู�ริ�บความย�นยอมจากผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนอ9�น(ใหุ้�ฎ.1227/2481,464/2501 ที่5านองเดู�ยวก�น)

Page 86: สรุป หุ้นส่วน

* ส่ริป็หุ้ล�กกฎหุ้มาย1. หุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู ในการิโอนหุ้�นใหุ้�บคคบลภายนอกต้�องไดู�ริ�บความย�นยอมจากหุ้�นส่�วนที่กคน2. หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู ในการิโอนหุ้�นใหุ้�บคคลอ9�น ไม�ต้�องไดู�ริ�บความย�นยอมจากหุ้�นส่�วนคนอ9�น

5.4 ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูต้าย/ล�มละลาย/เป็&นคนไริ�ความส่ามาริถืมาต้ริา 1092 การิที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูต้ายกAดู� ล�มละลาย หุ้ริ9อต้กเป็&นคนไริ�ความส่ามาริถืกAดู� หุ้าเป็&นเหุ้ต้ใหุ้�หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูต้�องเล�กก�นไม� เว�นแต้�จะไดู�ม�ข้�อส่�ญญาก�นไว�เป็&นอย�างอ9�นข้�อส่�งเกต้ จากมาต้ริา 1090-1092 ในหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู กม.ม�ไดู�ถื9อคณส่มบ�ต้�ข้องหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเป็&นส่าริะส่5าค�ญ

มาต้ริา 1092 หุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู ต้าย/ล�มละลาย/ต้กเป็&นคนไริ�ความส่ามาริถื หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูไม�เล�กก�น เว�นแต้�ข้�อส่�ญญาหุ้�างหุ้�นส่�วนจะต้กลงก�นไว�เป็&นอย�างอ9�นแต้�ถื�าหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูต้�องพ�จาริณาน5ามาต้ริา 1080 มาใช้�บ�งค�บป็ริะกอบดู�วยมาต้ริา 1055(5) หุ้ากหุ้�นส่�วนไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู ต้าย/ล�มละลาย/ต้กเป็&นคนไริ�ความส่ามาริถื หุ้�างหุ้�นจ5าก�ดูน�'นต้�องเล�กก�น(ฎ.2445/2533,3103/2533) เน9�องจากคณส่มบ�ต้�ข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเป็&นส่าริะส่5าค�ญค5าพ�พากษัาฎ�กาที่�� 2445/2533 จ5าเลยที่�� ๒ หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิหุ้�างฯ จ5าเลยที่�� ๑ ถื#งแก�กริริม หุ้�างฯ จ5าเลยที่�� ๑ ต้�องเล�กก�นและจ�ดูใหุ้�ม�การิช้5าริะบ�ญช้� ว.หุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูหุ้�างฯ จ5าเลยที่�� ๑ ไม�ม�อ5านาจแต้�งที่นายส่��คดู�แที่นหุ้�างฯ จ5าเลยที่�� ๑ กริะบวนพ�จาริณาที่��ผิ�ดูริะเบ�ยบ

Page 87: สรุป หุ้นส่วน

ต้�'งแต้� ว. แต้�งต้�'งที่นายส่��คดู�แที่นจ5าเลยที่�� ๑ ต้�องเพ�กถือนเส่�ย เพริาะเป็&นอ5านาจข้องผิ��ช้5าริะบ�ญช้� การิที่��จะอ�างเหุ้ต้ฉกเฉ�นต้าม ป็.พ.พ.มาต้ริา ๘๐๒ ต้�องเป็&นต้�วแที่นก�นมาก�อนในกริณ�ที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนที่��ย�งอย��ต้กลงใหุ้�หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูคงอย��ต้�อไป็โดูยหุ้�นส่�วนที่��เหุ้ล9อยอมริ�บซึ่9'อหุ้�นข้องผิ��ต้ายหุ้ริ9อโดูยริ�บที่ายาที่ข้องหุ้�นส่�วนผิ��ต้ายเข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วนแที่น หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูย�อมไม�เล�กก�น(ฎ.3196/2532)

ค5าพ�พากษัาฎ�กาที่�� 3196/2532 เม9�อหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูต้าย หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูย�อมเล�กก�นต้ามป็ริะมวลกฎหุ้มายแพ�งและพาณ�ช้ย; มาต้ริา ๑๐๕๕ (๕), ๑๐๘๐ แต้�หุ้�นส่�วนที่��ย�งคงอย��อาจต้กลงใหุ้�หุ้�างย�งคงอย��ต้�อไป็ โดูยริ�บที่ายาที่ข้องหุ้�นส่�วนที่��ต้ายเข้�ามาเป็&นหุ้�นส่�วนแที่นไดู� เม9�อป็ริากฏิว�า บ. หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิหุ้�างโจที่ก;ถื#งแก�ความต้ายในริะหุ้ว�างการิพ�จาริณาหุ้�นส่�วนอ9�นไดู�ริ�บ ช้. ซึ่#�งเป็&นที่ายาที่ผิ��ริ �บมริดูกใหุ้�เข้�าเป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิแที่น บ. หุ้�างโจที่ก;จ#งคงอย��ต้�อมาและเม9�อศาลอนญาต้ใหุ้� ช้. เข้�าเป็&นผิ��แที่นโจที่ก;แที่น บ. แล�ว หุ้�างโจที่ก;จ#งม�อ5านาจดู5าเน�นกริะบวนพ�จาริณาต้�อไป็ไดู�โดูยช้อบดู�วยกฎหุ้มาย

(6) หุ้น�าที่��และความริ�บผิ�ดูข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนต้�อบคคลภายนอกมาต้ริา 1095 ต้ริาบใดูหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูย�งม�ไดู�เล�กก�น ต้ริาบน�'นเจ�าหุ้น�'ข้องหุ้�างย�อมไม�ม�ส่�ที่ธ�ฟ้Dองริ�องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูไดู�แต้�เม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นไดู�เล�กก�นแล�ว เจ�าหุ้น�'ข้องหุ้�างม�ส่�ที่ธ�ฟ้Dองริ�องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูไดู�เพ�ยงจ5านวนดู�งน�' ค9อ(1) จ5านวนลงหุ้�นข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนเที่�าที่��ย�งค�างส่�งแก�หุ้�างหุ้�นส่�วน(2) จ5านวนลงหุ้�นเที่�าที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนไดู�ถือนไป็จากส่�นที่ริ�พย;ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วน

Page 88: สรุป หุ้นส่วน

(3) จ5านวนเง�นป็Eนผิลและดูอกเบ�'ยซึ่#�งผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนไดู�ริ�บไป็แล�วโดูยที่จริ�ต้และฝ่Gาฝ่Hนต้�อบที่มาต้ริา 1084

ข้�อส่�งเกต้ มาต้ริา 1095

1)มาต้ริา 1095 ใช้�บ�งค�บหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเที่�าน�'น ในกริณ�หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูผิ�ดูน�ดูช้5าริะหุ้น�' เจ�าหุ้น�'กAช้อบที่��จะเริ�ยกใหุ้�ช้5าริะหุ้น�'จากหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูคนใดูคนหุ้น#�งไดู�ต้ามมาต้ริา 1070

ป็ริะกอบมาต้ริา 1080 เน9�องจากบที่บ�ญญ�ต้�ที่��ใหุ้�ส่�ที่ธ�แก�เจ�าหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูในการิฟ้Dองริ�องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูน�'นม�ไดู�บ�ญญ�ต้�ไว�ในเริ9�องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู ดู�งน�'น จ#งต้�องน5ามาต้ริา 1070 มาใช้�บ�งค�บ(ฎ.590/2520,1306/2530)

ค5าพ�พากษัาฎ�กาที่�� 590/2520 จ5าเลยที่�� ๒ เป็&นหุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิและเป็&นหุ้�นส่�วนป็ริะเภที่ไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู จ5าเลยที่�� ๑ ต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวนต้ามป็ริะมวลกฎหุ้มายแพ�งและพาณ�ช้ย; มาต้ริา ๑๐๗๗ (๒) เม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูผิ�ดูน�ดูช้5าริะหุ้น�' ผิ��เป็&นเจ�าหุ้น�'ม�ส่�ที่ธ�ฟ้Dองผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนป็ริะเภที่ไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูใหุ้�ริ�บผิ�ดูช้5าริะหุ้น�'ไดู�ที่�นที่�โดูยไม�จ5าเป็&นต้�องริอใหุ้�ม�การิเล�กหุ้�างหุ้�นส่�วนหุ้ริ9อล�มละลายก�อนหุ้ริ9อจะต้�องป็ริากฏิว�าหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูไม�ม�ที่ริ�พย;ส่�นพอช้5าริะหุ้น�'ค5าพ�พากษัาฎ�กาที่�� 1306/2530 ส่.เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกไม�จ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู ฮ.จ#งต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนดู�งกล�าวโดูยไม�จ5าก�ดูจ5านวนต้ามป็ริะมวลกฎหุ้มายแพ�งและพาณ�ช้ย; มาต้ริา ๑๐๗๗ (๒) เม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูฮ.ผิ�ดูน�ดูช้5าริะหุ้น�'ภาษั�อากริค�างแก�จ5าเลย จ5าเลยย�อมม�ส่�ที่ธ�เริ�ยกใหุ้� ส่.ช้5าริะหุ้น�'ดู�งกล�าวไดู�ต้ามมาต้ริา ๑๐๗๐ ป็ริะกอบดู�วยมาต้ริา ๑๐๘๐ แม�หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู ฮ.ต้�องเล�กก�นโดูยผิลข้องกฎหุ้มายเน9�องจาก ส่.ต้ายแล�วกAต้าม ที่ริ�พย;ส่�นกอง

Page 89: สรุป หุ้นส่วน

มริดูกข้อง ส่.กAต้�องต้กเป็&นที่ริ�พย;ส่�นข้องผิ��ต้�องริ�บผิ�ดูเส่�ยภาษั�อากริต้ามป็ริะมวลริ�ษัฎากริ มาต้ริา ๑๒ วริริคส่อง.

2) ความริ�บผิ�ดูข้องหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูโดูยป็กต้�ต้�องริ�บผิ�ดูไม�เก�นจ5านวนเง�นที่��ต้นริ�บจะลงหุ้�นในหุ้�างหุ้�นส่�วน(มาต้ริา 1077(1)) แต้�อย�างไริ เจ�าหุ้น�'ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูจะฟ้Dองหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูในที่�นที่�ไม�ไดู� จะฟ้Dองไดู�ต้�องริอเม9�อหุ้�างเล�กแล�วเที่�าน�'น (ฎ.1035/2520)

ฎ.1035/2520 หุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดูเช้�ดู ก.ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูเป็&นผิ��ม�อ5านาจจ�ดูการิงานข้องหุ้�าง หุ้�างต้�องริ�บผิ�ดูในหุ้น�'ข้องที่�� ก.ก�อข้#'นในก�จการิข้องหุ้�าง ซึ่#�ง ก.ไดู�ส่อดูเข้�าไป็เก��ยวข้�องจ�ดูการิงานข้องหุ้�าง ส่�วน ข้.หุ้�นส่�วนผิ��จ�ดูการิหุ้�างต้�องริ�บผิ�ดูริ�วม ส่5าหุ้ริ�บ ค.ผิ��ริ �บโอนหุ้�นข้อง ก.น�'น เม9�อหุ้�างย�งไม�เล�กกAฟ้Dอง ค.ริ�บผิ�ดูดู�วยไม�ไดู�ต้ามมาต้ริา 1095

มาต้ริา 1095 วริริคส่อง แต้�เม9�อหุ้�างหุ้�นส่�วนน�'นไดู�เล�กก�นแล�ว เจ�าหุ้น�'ข้องหุ้�างม�ส่�ที่ธ�ฟ้Dองริ�องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูไดู�เพ�ยงจ5านวนดู�งน�' ค9อ(1) จ5านวนลงหุ้�นข้องผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนเที่�าที่��ย�งค�างส่�งแก�หุ้�างหุ้�นส่�วนเช้�น นายธงเข้�ยวเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดูในหุ้�างหุ้�นส่�วนจ5าก�ดู โดูยนายธงเข้�ยวริ�บจะลงหุ้�นเป็&นเง�น 10 ล�านบาที่ และช้5าริะจริ�งไป็แล�ว 6 ล�านบาที่ เหุ้ล9อ 4 ล�านบาที่ หุ้ากหุ้�างดู�งกล�าวเล�กเจ�าหุ้น�'ข้องหุ้�างม�ส่�ที่ธ�เริ�ยกใหุ้�นายธงเข้�ยวช้5าริะเง�น 4 ล�านบาที่(2) จ5านวนลงหุ้�นเที่�าที่��ผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนไดู�ถือนไป็จากส่�นที่ริ�พย;ข้องหุ้�างหุ้�นส่�วนเช้�น ฟ้Dาเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู โดูยริ�บจะลงหุ้�นเป็&นเง�น 90,000 บาที่ ต้�อมาข้อลดูจ5านวนหุ้�นลงเป็&นเง�น 400,000 บาที่ โดูย

Page 90: สรุป หุ้นส่วน

ที่กคนย�นยอม แต้�ไม�ไดู�จดูที่ะเบ�ยนลดูหุ้�น หุ้ากหุ้�างเล�กเจ�าหุ้น�'ข้องหุ้�างม�ส่�ที่ธ�เริ�ยกใหุ้�ฟ้Dาช้5าริะไดู�ต้ามจ5านวนเดู�ม 900,000 บาที่(3) จ5านวนเง�นป็Eนผิลและดูอกเบ�'ยซึ่#�งผิ��เป็&นหุ้�นส่�วนไดู�ริ�บไป็แล�วโยที่จริ�ต้และฝ่Gาฝ่Hนต้�อบที่มาต้ริา 1084

เช้�น เอกเป็&นหุ้�นส่�วนจ5าพวกจ5าก�ดูความริ�บผิ�ดู จะไดู�ดูอกเบ�'ยไม�ไดู�หุ้ากหุ้�างไม�ม�ก5าไริต้ามมาต้ริา 1084 แต้�เน9�องจากหุ้�างค�ดูบ�ญช้�ผิ�ดู ซึ่#�งเอกกAที่ริาบว�าหุ้�างค�ดูบ�ญช้�ผิ�ดูและริ�บเอาดูอกเบ�'ยน�'นไว� หุ้ากหุ้�างเล�กเจ�าหุ้น�'ข้องหุ้�างม�ส่�ที่ธ�เริ�ยกใหุ้�เอกค9นเง�นดูอกเบ�'ยที่��ริ �บมาโดูยที่จริ�ต้ไดู�และฝ่Gาฝ่Hนต้�อมาต้ริา 1084 ไดู�  #10   2 March 2009, 15:12

คนต้�วเลAก ส่�ต้ว;เล�'ยง Pidgeotto  

ม�เพ9�อน: 2

7 คนคะแนน:

ไม�ม�

กล�มที่�� ๕ :: บริ�ษั�ที่(๑). การิเพ�กถือนมต้�ข้องที่��ป็ริะช้มใหุ้ญ� (ม.๑๑๙๕)

๑. ไดู�น�ดูเริ�ยก ป็ริะช้ม ลงมต้� => ฝ่Gาฝ่Hนบที่บ�ญญ�ต้� + ข้�อบ�งค�บบริ�ษั�ที่๒. กริริมการิ + หุ้�นส่�วน (ริ�องข้อง) => ใหุ้�ศาลเพ�กถือนมต้�ข้องที่��ป็ริะช้มใหุ้ญ�น�'น๓. การิริ�องข้อใหุ้�เพ�กอนน�'น => ภายใน ๑ เดู9อนน�บแต้�ลงมต้�

(๒). เหุ้ต้บริ�ษั�ที่เล�กก�น (ม.๑๒๓๖)

๑. ม�เหุ้ต้ที่��จะเล�กก�น => ต้ามข้�อบ�งค�บบริ�ษั�ที่

Page 91: สรุป หุ้นส่วน

๒. เม9�อส่�'นก5าหุ้นดูเวลา => ต้�'งบริ�ษั�ที่๓. เม9�อต้�'งข้#'นเพ9�อที่5าก�จการิใดู => เม9�อก�จการิน�'นเส่ริAจแล�ว๔. ม�มต้�พ�เศษัใหุ้�เล�ก๕. บริ�ษั�ที่ล�มละลาย

(๓). เหุ้ต้ที่��ศาลจะส่��งใหุ้�เล�กบริ�ษั�ที่ (ม.๑๒๓๖)

๑. ที่5าผิ�ดูย9�นริายงานการิป็ริะช้มต้�'งบริ�ษั�ที่ + ที่5าผิ�ดูป็ริะช้ม๒. บริ�ษั�ที่ไม�เริ��มที่5าการิ => ภายใน ๑ ป็@น�บแต้�ว�นจดูที่ะเบ�ยน หุ้ริ9อ หุ้ยดู ๑ ป็@เต้Aม๓. การิค�าม�แต้�ข้าดูที่น => ไม�ม�ที่างฟ้H' นต้�ว

- กริริมการิเป็&นผิ��แที่นข้องบริ�ษั�ที่ แต้�ม�ความริ�บผิ�ดูอย�างต้�วแที่น ( มาต้ริา ๑๑๖๘ ) ฎ. ๒๑๙๑/๒๕๔๒ , ๔๕๔๖ / ๒๕๔๐- มต้�ที่��ป็ริะช้มใหุ้ญ� ซึ่#�งเป็&นมต้�พ�เศษั ( ต้ามมาต้ริา ๑๑๙๔ ) ม� ๖ ป็ริะเภที่(๑). มาต้ริา ๑๑๔๕(๒). มาต้ริา ๑๒๒๐(๓). มาต้ริา ๑๒๒๑(๔). มาต้ริา ๑๒๒๔(๕). มาต้ริา ๑๒๓๖ (๔)

(๖). มาต้ริา ๑๒๓๘- หุ้ากม�การิกริะที่5าผิ�ดูฝ่Gาฝ่Hนค5าบ�งค�บ ( คนที่��ไม�ไดู�กริะที่5าผิ�ดู ) ไม�เหุ้Aนดู�วย ( ต้�องริ�องต้ามมาต้ริา ๑๑๙๕ )

ข้อข้อบคณ พ.ต้.ต้.ช้าญศ�กดู�O ส่นที่ะโริจน;