żywienie kliniczne ch.niedokrwienna
TRANSCRIPT
![Page 1: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/1.jpg)
Dietoprofilaktyka nadciśnienia tętniczego i choroby niedokrwiennej serca
Emilia Zęgota
Kamila Urbaniak
![Page 2: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/2.jpg)
Nadciśnienie tętnicze -definicja Jest to choroba charakteryzująca się
podwyższoną/podwyższonymi wartościami ciśnienia tętniczego krwi.
Optymalne wartości ciśnienia tętniczego krwi:
120/80 mmHg
ciśnienie skurczowe ciśnienie rozkurczowe
![Page 3: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/3.jpg)
Klasyfikacja RR
![Page 4: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/4.jpg)
![Page 5: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/5.jpg)
![Page 6: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/6.jpg)
![Page 7: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/7.jpg)
![Page 8: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/8.jpg)
![Page 9: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/9.jpg)
Czynniki ryzyka związane z dietą i stylem życia Palenie tytoniu Wysokie spożycie sodu w postaci soli kuchennej
a także wraz z żywnością wysokoprzetworzoną Nadwaga i otyłość Zbyt niska podaż w diecie warzyw i owoców Nadmierna ilość alkoholu Dieta wysokotłuszczowa szczególnie bogata w
SFA Zbyt mała aktywność fizyczna
![Page 10: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/10.jpg)
![Page 11: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/11.jpg)
![Page 12: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/12.jpg)
![Page 13: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/13.jpg)
![Page 14: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/14.jpg)
Należy utrzymywać prawidłową masę ciała (<25 BMI) Ograniczać ilość spożywanej soli do 6g/d. W przypadku nadwagi i otyłości należy zastosować dietę
o obniżonej ilości energii i włączyć aktywność fizyczną w celu zmniejszenia mc.
Zwiększyć ilość warzyw i owoców w diecie. Zadbać o odpowiednią podaż potasu, wapnia i magnezu. Szczególnie polecanym modelem żywieniowym przy
zwalczaniu nadciśnienia tętniczego jest dieta DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension).
![Page 15: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/16.jpg)
![Page 17: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/17.jpg)
![Page 18: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/18.jpg)
![Page 19: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/19.jpg)
Dietoterapia choroby wieńcowej
![Page 20: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/20.jpg)
Dietoterapia choroby niedokrwiennej serca
![Page 21: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/21.jpg)
![Page 22: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/22.jpg)
Dietoterapia choroby wieńcowej
![Page 23: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/23.jpg)
Dietoterapia choroby niedokrwiennej serca
![Page 24: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/24.jpg)
![Page 25: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/25.jpg)
Armitage JM, Bowman L, Clarke RJ i wsp. Effects of homocystein-lowering with folic Acid plus vitamin B12 vs placebo on mortality and major morbidity in myocardial infarction survivors. JAMA 2010; 303: 2486–2494
2 mg kwasu foliowego i 1 mg witaminy B12 obniżenie stężenia homocysteiny we krwi o średnio 3,8 µmol/l(28%) brak dodatkowych
korzystnych efektów w odniesieniu do poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych
Metaanaliza 8 badań (37 485 osób)- w tym badanie SEARCH
suplementacja kwasem foliowym nie ma istotnego korzystnego wpływu na ryzyko wystąpienia poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych
Badanie SEARCH
nie potwierdza doniesień o związku kwasu foliowego z powstawaniem nowotworów. istotne jest skupienie się na odpowiednio prowadzonym leczeniu
(leki hipolipemizujące, hipotensyjne ) i zmianie stylu życia (zwłaszcza zaprzestanie palenia tytoniu oraz unikanie nadwagi i otyłości) w celu uzyskania obniżenia ryzyka występowania chorób sercowo-naczyniowych
![Page 26: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/26.jpg)
![Page 27: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/27.jpg)
Galan P, Kesse-Guyot E, Czernichow S et al. Effects of B vitamins and omega 3 fatty acids on cardiovascular diseases: a randomised placebo controlled trial. BMJ, 2010; 341: c6273
Celem badania Suplementation en Folates et Omega-3 (SU.FOL.OM3) była ocena wpływu witamin z grupy B i kwasów tłuszczowych omega-3 na występowanie incydentów sercowo-naczyniowych u osób z chorobą wieńcową lub po przebytym udarze mózgu
4 grupy: pierwsza grupa (622 chorych) — tylko preparaty witamin B (wit. B6: 3 mg/d. i wit. B12:
20 mcg/d.) i 5-metylotetrahydrofolian, druga grupa (633 chorych) — tylko kwasy tłuszczowe omega-3, trzecia grupa (620 chorych) — jednocześnie witaminy B i kwasy omega-3, czwarta grupa (626 chorych) — placebo
![Page 28: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/28.jpg)
Galan P, Kesse-Guyot E, Czernichow S et al. Effects of B vitamins and omega 3 fatty acids on cardiovascular diseases: a randomised placebo controlled trial. BMJ, 2010; 341: c6273
terapia witaminami z grupy B - 20-procentowa redukcja stężenia homocysteiny we krwi po 12 miesiącach, utrzymującą się na zakończenie badania (redukcja o 19%) oraz wzrost stężenia folianów (o 146%), cyjanokobalaminy (35%) i pirydoksalu (116%).,
w grupie otrzymującej kwasy omega-3 potwierdzono wzrost (37%) ich stężenia w surowicy w porównaniu z grupą placebo,
w grupie witamin B było zauważalne nieznaczne zmniejszenie liczby udarów mózgu i nieistotny wzrost ryzyka zgonu z jakiejkolwiek przyczyny, w tym z przyczyn sercowo-naczyniowych,
nie odnotowano zwiększonej umieralności z powodu nowotworów,
w 5-letniej obserwacji wdrożenie interwencji u pacjentów po ostrym incydencie wieńcowym lub mózgowym polegającej na suplementacji witaminami z grupy B obniżającymi stężenie homocysteiny i wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi omega-3 nie wykazało istotnego wpływu zmniejszającego ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych w prewencji wtórnej.
![Page 29: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/29.jpg)
![Page 30: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/30.jpg)
Chiuve SE, Rimm EB, Manson JE i wsp. Intake of total trans, trans-18:1, and trans-18:2 fatty acids and risk of sudden cardiac death in women. Am Heart J 2009; 158: 761-7.
nie wykazano pozytywnych zależności między spożyciem kwasów trans a ryzykiem SCD, jednak większe spożycie kwasów trans może być powiązane ze wzrostem ryzyka SCD u kobiet ze zdiagnozowaną chorobą wieńcową.
![Page 31: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/31.jpg)
![Page 32: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/32.jpg)
Rauch B, Schiele R, Schneider S et al. OMEGA, a randomized, placebo-controlled trial to test the effect of highly purified omega-3 fatty acids on top of modern guideline-adjusted therapy after myocardial infarction. Circulation, 2010; 122: 2152–2159
badanie OMEGA - brak skuteczności kwasów omega-3 w dalszej redukcji ryzyka wystąpienia zgonu i incydentów sercowo-naczyniowych u pacjentów z ostrym zawałem serca leczonych według aktualnych wytycznych w okresie roku
nieodpowiednia moc badania niejako upoważnia do przeprowadzenia dalszych, dużych, randomizowanych badań, które ostatecznie wyjaśniłyby skuteczność suplementacji kwasami omega-3 w pacjentów po zawale leczonym wg obowiązujących standardów postępowania.
![Page 33: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/33.jpg)
![Page 34: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/34.jpg)
Bernstein AM, Sun Q, Hu FB i wsp. Major dietary protein sources and risk of coronary heart disease in women.Circulation 2010; 122: 876–883
wyższe spożycie białka pochodzącego z czerwonego mięsa wiąże się z podwyższonym ryzykiem wystąpienia choroby wieńcowej,
związek ten był niezależny od występowania innych, nie tylko związanych z dietą czynników,
spożycie większej ilości ryb, drobiu i nabiału w porównaniu z czerwonym mięsem obniżało ryzyko wystąpienia CHD,
dodatni związek spożywania czerwonego mięsa z ryzykiem CHD może być spowodowany tym, że spożycie czerwonego mięsa ma bardzo duży udział w całkowitym spożyciu mięsa jego spożycie na korzyść ryb czy drobiu, może istotnie obniżyć ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej.
![Page 35: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/35.jpg)
![Page 36: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/36.jpg)
Ara Tachjian, Viqar Maria, Arshad Jahangir Use of herbal products and potential interactions in patients with cardiovascular diseases J Am Coll Cardiol 2010;55: 515-525
Dziurawiec
najpopularniejszy preparat ziołowy stosowany w depresji, zaburzeniach snu lub w zakażeniach wirusowych,
indukuje cytochrom P450 zwłaszcza CYP3A4, który bierze udział w metabolizmie około 50% leków receptariuszowych
znane są przypadki chorych po transplantacji, u których doszło do obniżenia stężenia cyklosporyny o 50%, a w niektórych przypadkach do odrzucania przeszczepu,
stosowanie dziurawca z warfaryną powadzi do zmniejszenia skuteczności leczenia przeciwkrzepliwego, grożąc powikłaniami zatorowo-zakrzepowymi.
Serdecznik
stosowany jako środek sedatywny i rozkurczowy, ale także jako preparat hipotensyjny i diuretyczny,
podawany dożylnie może zmniejszać agregację i obniża stężenie fibrynogenu.
.
![Page 37: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/37.jpg)
Żeń-szeń preparat wzmagający odporność i zwiększający potencję seksualną, może zarówno podwyższać, jak i obniżać ciśnienie tętnicze, stosowany łącznie z warfaryną obniża czas protrombinowy.
Miłorząb dwuklapowy (ginkoba) zalecany w chorobach sercowo-naczyniowych, depresji lub demencji, stosowanie miłorzębu z lekami przeciwpłytkowymi lub przeciwkrzepliwymi zwiększa ryzyko
krwawień.
Czosnek
jeden ze składników czosnku hamuje agregację płytek, zwiększając tym samym ryzyko krwawień i nie powinien być stosowany przez osoby przyjmujące leki przeciwpłytkowe lub przeciwkrzepliwe.
![Page 38: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/38.jpg)
Głóg wykorzystywany do leczenia dławicy i niewydolności serca. środek ten może zwiększać stężenie naparstnicy i hamować syntezę trombosanu A2,
zwiększając ryzyko krwawień w grupie chorych przyjmujących leki przeciwpłytkowe i przeciwkrzepliwe.
Lukrecja działanie wykrztuśne
może zwiększać ryzyko krwawień u chorych stosujących leki przeciwpłytkowe i przeciwkrzepliwe.
![Page 39: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/39.jpg)
![Page 40: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/40.jpg)
PUFA omega-3 zmniejszają stężenie triacylogliceroli, PUFA omega-3 obniżają ciśnienie tętnicze, PUFA omega-3 osłabiają odpowiedź zapalną,
w modelu zwierzęcym wykazano, że dieta wzbogacona EPA + DHA zapobiega utracie kardiolipin w sercach obciążonych ciśnieniowo (zapewniają prawidłowe
funkcjonowanie łańcucha oddechowego).
![Page 41: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/41.jpg)
![Page 42: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/42.jpg)
![Page 43: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/43.jpg)
![Page 44: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/44.jpg)
9 cech charakterystycznych dla greckiej wersji tradycyjnej diety śródziemnomorskiej
• duże spożycie oliwy z oliwek i małe spożycie tłuszczów pochodzenia zwierzęcego,
• duże spożycie warzyw,
• duże spożycie owoców,
• duże spożycie produktów zbożowych (głównie chleba),
• duże spożycie nasion roślin strączkowych,
• małe spożycie mięsa i produktów mięsnych,
• średnie spożycie produktów mlecznych,
• średnie spożycie alkoholu (głównie wina),
• średnie spożycie ryb.
Oprócz tradycyjnej śródziemnomorskiej diety zdrowy styl życia
![Page 45: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/45.jpg)
![Page 46: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/46.jpg)
![Page 47: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/47.jpg)
![Page 48: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/48.jpg)
Spożycie niskotłuszczowych produktów mlecznych redukowało ryzyko wystąpienia nadciśnienia
Cel: wykazanie czy spożycie produktów mlecznych pełnotłuszczowych i niskotłuszczowych wiązało się z obniżonym ryzykiem wystąpienia nadciśnienia
Badanie prospektywne, n= 5880 ukończyło badanie, wiek > 20, absolwenci uniwersytetu Bez nadciśnienia i chorób sercowo-naczyniowych na początku
badania Otrzymywali kwestionariusze mailowo ( częstotliwość spożycia)
przez 27 miesięcy (mediana) Wyniki: zaobserwowano 180 przypadków nadciśnienia tętniczego;
najwyższe spożycie produktów mlecznych niskotłuszczowych wiązało się z 50% mniejszym ryzykiem nadciśnienia niż w grupie spożywającej najmniej produktów mlecznych niskotłuszczowych
![Page 49: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/49.jpg)
![Page 50: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/50.jpg)
Hiperglikemia jest czynnikiem zwiększającym umieralność wśród pacjentów z chorobą niedokrwienną serca i po przebytym zawale.
Odgrywa rolę w patogenezie kardiomiopatii cukrzycowej oraz zmianach miażdżycowych zachodzących w tt.wieńcowych i obwodowych.
Powoduje niekorzystne włóknienie serca i odkładanie się w nim kolagenu co wpływa negatywnie na jego funkcje rozkurczowe.
![Page 51: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/51.jpg)
![Page 52: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/52.jpg)
Ciekawostka
W artykule cytowane jest
badanie w którym wykazano,
że zakaz palenia tytoniu w
miejscach publicznych przyczynił się do
zmniejszenia liczny osób hospitalizowanych
z powodu ostrych zespołów wieńcowych.
![Page 53: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/53.jpg)
![Page 54: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/54.jpg)
![Page 55: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/55.jpg)
Definicja i występowanie Stanole – grupa związków stanowiących nasycone formy fitosteroli.Otrzymuje się je na drodze uwodornienia fitosteroli.
Dosyć powszechne w produktach roślinnych, ale ich ilość jest niewielka.
Duże ilości fitosteroli znajdujemy: w olejach roślinnych (zwłaszcza słonecznikowym, kukurydzianym,
sezamowym) w sezamie, słoneczniku i innych nasionach w roślinach strączkowych.
Śladowe ilości - warzywa i owoce oraz produkty z pełnego przemiału. Badania wykazują, że z dietą możliwe jest dostarczenie ok. 300-400mg/dfitosteroli. W społeczeństwach zachodnich ilość dostarczanych fitosteroli wahasię od 150-400mg/d. Stanole stanowią zatem ilość od 20-50mg/d.
![Page 56: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/56.jpg)
Mechanizm działania
Jest związany jest z podobieństwem w budowie chemicznej tych związków do budowy cholesterolu.
Cholesterol, aby został wchłonięty musi być wiązany w micelach.
Stanole wypierają cholesterol z miceli, dzięki czemu wchłaniana jest mniejsza jego ilość, a większa wydalana z kałem.
Stanole są jednocześnie niemal niewchłanialne do krwi.
![Page 57: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/57.jpg)
Skuteczność działaniaWyniki wielu badań wykazują, że stanole obniżają : stężenie cholesterolu całkowitego o 7-10% cholesterolu frakcji LDL o 10-15%.
Stanole + zmiana nawyków żywieniowych
=
obniżenie stężenia LDL – CHOL nawet o 20% i to wszystkobez udziału farmaceutyków!!!
Nie obniżają oraz nie podnoszą natomiast stężenia HDL-CHOL.
Należy dodać, że skuteczność działania stanoli utrzymuje się TYLKO
przez okres ich stosowania.
![Page 58: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/58.jpg)
Dieta ze stanolami w ilości 3 g dziennie redukuje stężenie białka hsCRP o
prawie 20%.
Oznacza to, że wpływają one na ograniczenie procesu zapalnego. Efekt obserwowany był zwłaszcza w połączeniu ze statynami.
![Page 59: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/59.jpg)
Dawka Hallikainen i wsp. Przez 4 tygodnie podawali pacjentom dziennie
0,8g, 1,6g, 2,4g i 3,2 g stanoli. Wyniki: największa skuteczność uzyskana została przy
stosowaniu najwyższych dopuszczalnych dawek (spadek o 11,3% i 10,4% LDL).
Nie stwierdzono jednak statystycznie istotnej różnicy w zakresie skuteczności działania określonych dawek.
W celu uzyskania optymalnych efektów terapeutycznych stanoli wystarczy stosować ok.2g dziennie.
W Europie przeciętnie spożywa się 25g margaryny lub masła dziennie. Stąd wzbogacanie ich w stanole zostało tak przemyślane by w takiej dawce dostarczać ok. 2g stanoli dziennie.
![Page 60: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/60.jpg)
![Page 61: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/61.jpg)
![Page 62: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/62.jpg)
![Page 63: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/63.jpg)
Działanie z lekami
Stwierdzono, że u osób stosujących statyny u których nie udało się uzyskać prawidłowego stężenia cholesterolu pomocne były fitosterole. Wyniki podobne uzyskano w badaniach na chorych stosujących prawastatynę i simwastatynę.
Uogólniony wniosek z badań: podawanie stanoli w ilości ok. 2.5g/d pozwalało na dodatkowe obniżenie cholesterolu frakcji LDL od 7-20% w zależności od badania.
![Page 64: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/64.jpg)
Bezpieczeństwo
Wieloletnie spożywanie fitosteroli nie jest szkodliwe dla organizmu.
Ich pobranie wpływa jednak na zmniejszenie stężenia we krwi karotenoidów.
Przestrzeganie zasad zdrowego odżywiania w tym spożywania 5 porcji warzyw i owoców dziennie( uwzględniając bogate w karoten) pozwala na utrzymanie stężenia karotenoidów na odpowiednim poziomie.
![Page 65: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/65.jpg)
Legislacja i znakowanie produktówSpożycie powyżej 3 g dziennie nie przynosi dalszego obniżenia stężenia cholesterolu. Rada Naukowa ds. Żywności wydała opinię: stosowanie dawki powyżej 3 g/d nie jest wskazane.
W związku z tym Komisja Europejska dopuszcza dodawanie steroli i stanoli roślinnych dotakich produktów spożywaczych jak, np.
tłuszczów do smarowania pieczywa, sosów do sałatek, mleka, fermentowanych produktów mlecznych typu jogurty i sery, produktów pochodzących z soi, pikantnych sosów,
przy założeniu, że w jednej porcji produktu jest zawarte nie więcej niż 3 g steroli lub stanoli (jeśli spożywana jest jedna porcja dziennie) lub 1 g (jeśli spożywane są trzy porcje dziennie).
Ponadto wspólnotowa dyrektywa dotycząca znakowania stwierdza, że każdy produkt zawierający sterole i stanole powinien czytelnie podawać ich zawartość oraz zamieszczać informację o ich właściwościach i zastosowaniu.
![Page 66: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/66.jpg)
![Page 67: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/67.jpg)
Redukcja tłuszczu w diecie ogółem
Badanie Women’s Health Initiative wykazało, że obniżenie spożycia tłuszczu ogółem wziązało się z obniżeniem spożywania określonych kwasów tłuszczowych.
Wpływało to na umiarkowane zmniejszenie ryzyka CVD, CHD i udaru w przypadku kobiet spożywających najmniej SFA. W przypadku innych proporcji KT w diecie ryzyko nie było bardziej zmniejszone.
Taka taktyka nie wpływa na podwyższenie poziomu HDL-CHOL.
![Page 68: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/68.jpg)
Redukcja w diecie SFA i TC
Zmniejszenie ilości powyższych w diecie do <7%E w przypadku SFA i <200mg/d w przypadku TC powodowało zmniejszenie LDL-CHOL od 9-12%
![Page 69: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/69.jpg)
![Page 70: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/70.jpg)
Metaanaliza badania National Cholesterol Education Program Step 2 diet gdzie (7% SFA, 200 mg/day cholesterol) wiązała się z 3-6kg utratą mc i 16% zmniejszeniem LDL – CHOL.
![Page 71: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/71.jpg)
OmniHeart Randomized Trail
1. 3 diety, wszystkie dostarczały 6%E z SFA: Węglowodanowa - 58%E z W i 27% z T Proteinowa -25%E z B i 27% z T Bogata w UFA - 37% E z T z czego 21% stanowiły
MUFA2. LDL – CHOL obniżył się odpowiednio o 11.6, 14.2
i 13.1 mg/dL na wyżej wymienionych dietach.3. Dieta proteinowa i z UFA obniżyły również poziom
TG. 4. UFA podwyższyła HDL-CHOL.
![Page 72: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/72.jpg)
Modyfikacje w zawartości KT 1% mniej SFA w diecie – obniżenie LDL-CHOL o 1,8mg/dl 1% więcej PUFA w diecie – odniżenie LDL-CHOL o 0,5mg/dl Zastąpienie części SFA kwasami MUFA – obniżenie LDL-CHOL. Zastąpienie części W w diecie kwasami MUFA i PUFA – jw. Spożywanie kwasów tłuszczowych o konfiguracji trans powodowało
dwukrotnie wyższy wzrost TC/HDL niż w przypadku SFA. Zwiększa ono również stężenie CHOL-LDL i TG. Kwasy trans obniżały również poziom HDL-CHOL. Należy ich bezwzględnie unikać w diecie!!! Stanowią czynnik ryzyka
wystąpienia incydentu sercowo- naczyniowego.
Należy wystrzegać się uwodornionego oleju z soi – podwyższa stężenie frakcji LDL-CHOL w przeciwieństwie do olejów nierafinowanych, zimnotłoczonych.
![Page 73: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/73.jpg)
Orzechy – wpływ na obniżenie lipidów Wyniki różnych badań są zgodne co do wpływu
konsumpcji orzechów na obniżanie LDL-CHOL. Większość badań wykazała, że mają wpływ na obniżenie
TG. Inne nie wykazały takiego działania. W 14-letnim badaniu Nurse’s Health Study wykazano, ze
kobiety które pożywały około 100g orzechów tygodniowo miały znacząco obniżone ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca.
Mechanizm:zawierają dużo UFA, mało SFA, brak CHOL i tym samym wpływają na profil lipidowy.
![Page 74: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/74.jpg)
![Page 75: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/75.jpg)
Błonnik rozpuszczalny
Dieta obfitująca w błonnik (co najmniej 25g/d) jest związana ze zmniejszeniem ryzyka CHD i CVD.
Błonnik rozpuszczalny wykazuje większe możliwości obniżania LDL-CHOL niż błonnik nierozpuszczalny.
Należy jednak pamiętać, że całkowita ilość błonnika w diecie jest ważna i wiąże się z obniżeniem ryzyka CHD ogólnie.
Mechanizm: beta -glukany powodują zwiększenie produkcji kwasów żółciowych i obniżenie LDL-CHOL. Korzystnie wpływa na receptory LDL.
Dieta taka jest związana często z niskim BMI, niższym ciśnieniem tętniczym i stężeniem TG.
![Page 76: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/76.jpg)
![Page 77: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/77.jpg)
Psyllium – błonnik indyjski
![Page 78: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/78.jpg)
Antyoksydanty - suplementacja
Badano wpływ: wit. C i E, beta-karotenu, koenzymu Q10
Stanowisko ADA: Dotychczasowe dowody naukowe nie wspierają rekomendacji stosowania suplementów, nie są też przeciwko.
Zaleca się spożywanie dużej ilości owoców i warzyw zamiast suplementów z uwagi na ich korzystny profil odżywczy i potencjalne efekty synergizmu działania prozdrowotnego.
![Page 79: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/79.jpg)
Aktywność fizyczna
Zaleca się około 30 minut aktywności fizycznej w większości dni tygodnia.
![Page 80: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/80.jpg)
KONKLUZJA
![Page 81: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/81.jpg)
Programy narodowe
Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015
Narodowy Program Zapobiegania Nadwadze i Otyłości oraz Przewlekłym Chorobom Niezakaźnym poprzez Poprawę Żywienia i Aktywności Fizycznej na lata 2007-2011 POL-HEALTH.
![Page 82: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/82.jpg)
![Page 83: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/83.jpg)
![Page 84: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/84.jpg)
Odbyły się
![Page 85: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/85.jpg)
![Page 86: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/86.jpg)
![Page 87: żYwienie kliniczne ch.niedokrwienna](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062418/556376c2d8b42a20358b477f/html5/thumbnails/87.jpg)