11.GRYol inaatnn grevi,yol tatlarna emin,abuk ve sarsntsz bir hareket salamak ve yap malzemesi birleimlerinde eitli etkilere en faydal elilde uymaktr. Bir yolun inaasnda ortaya kabilecek problemler; inaat teknii,hareket teknii ve ekonomik adan en uygun gzergahn seilmesi,altyap ve styap problemleridir. Bu adan, yol inaatna balamadan nce zemin incelemesi ve gzergah aratrmas yaplmas zorunludur. Bu alma,belirli iki nokta arasnda bir karayolu ina edebilmek iin yol gvdesinin oluturulmas srasnda yaplmas gereken btn almalar aklamay amalamaktadr. Gerekli izimler ek olarak hazrlanm ve sunulmutur. almalar yrtlrken Karayollar Genel Mdrlnn gncel olan uygulamalar izlenmeye ve onlardan faydalanmaya allmtr.2.GZERGAH ETDGzergah etd, yeni bir yol inasna ait ilerin en nemlidir. Gzergahn etd, genel anlamda,yolun gemesi zorunlu olan noktalarn birbirine balayan seenekler arasnda en uygun olan bulmak iin yaplr. Gzergah etd teknik broda ve arazi zerinde yaplr.2.1 Broda EtdYolun dorultusu balang ve son noktalaryla belirli olduundan lekli haritalar zerinde aratrmalar yaplarak gzergahn ilk etdleri yaplr. ncelikle teknik dncelerle (bir derenin geilmesi, bir dan almas kk eimle almas, bir tepenin etrafndan dolalmas v.b.),ekonomik sebeplerle (bir demiryolu istasyonuna varmak, bir su yolunu bulmak v.b) veya politik dncelerle geilmesi zorunlu olan ve bu nedenlerle yolun genel dorultusunu tayin eden noktalar aranp tesbit edilir. Bundan sonra ikier ikier noktalar arasnda geirilebilmesi mmkn olan btn gzergahlar izilerekteknik adan en elverili gzergahn alan harita zerinde snrlandrlr. Bu blgeye ait arazinin daha byk bir lekle tesviye erili haritas izilir. Bu harita zerine,iki nokta arasnda, teknik karakteristiklere cevap verebilen btn gzergah olaslklar izilir.1/20000Gzergah tayininde u hususlar gznne alnr: Bir srt aarken,mmkn olduu kadar dk rakml bir noktadan gemeli,3Toprak tesviyesi,yan hendekler iindeki suyun eriebilecei en byk rakmdan daha yksek kalacak ekilde tertiplenmeli, Toprak tesviye kotu tesbitinde,mmkn olduu kadar yarma ve dolgu hacimlerinin birbirini dengelemesine allmal, Yolun iki edebilmelidirler. kenarnda oturanlar, yoldan kolayca istifade2.2 Arazi zerinde Yaplacak ler 2.2.1 Gzergahn uygunluuHarita eriti zerinde tesbit edilen gzergahta dolaarak haritann araziye uygunluk derecesi kontrol edilir. Bu esnada geilmesi zorunlu olan noktalarn durumu incelenir,harita zerinde noksan olduu grlen bilgiler tamamlanr,grlen hatalar dzeltilir ve tprak alnacak ve depo edilecek yerlerle buralara nasl gidilip gelinecei tesbit edilir. Her gzergah iin bir uygunluk raporu hazrlanr. Bu rapor aadaki konularda bilgi iermelidir. a) Gzergahn toplam uzunluu b) Gzergahn getii ana ve tali yollar c) Meyiller ve meyil kayplarnn yerleri d) Kamulatrma durumlar e) Akarsu geit yerleri f) Yeralt ve yzeysel sular ile ilgili drenaj durumu g) Her trl snai ve imalat cinsi ve yerlerih) Gzergah boyunca jeolojik oluum ve geotekik yap i) Yolun yaklak maliyet hesab2.2.2 Zeminin incelenmesiBir yol projesine kesin eklini vermeden nce gzergah zemini ve gzergahn iki yanndaki arazinin zemini mutlaka kontrolden geirilmelidir. Ayn zamanda yeralt sularnn derinliklerini ve bu sularn yeryzne kt noktalar ve drenaja ve sular aktmaya yarayan ileri tesbit etmek gereklidir. Alnacak toprak numunelertine,laboratuarda deney yaplarak zemin tanmlamalar yaplr. Balca drt trl zemin vardr. a) Mukavemetli Zemin: Eer zemin akll ve az killi veya tamamiyle kilsiz ise,alnacak tedbirler de azdr. Burada arazi geirgen olduu iin su yzdesinin deimeleri bir tehlike gstermez. b) Kumsal Zemin: Kum,uzun zamandan beri yeride ise yol bakmndan salam zemin saylr. Bu tip zeminler sulanp silindirlenilerek yeter derecede sktrlabilir. c) Killi ve Lemli Zemin: Killi zeminler zel bir incelemeye tabi tutulmal ve fiziksel ve mekanik zellikleri hakkndaki bilgiler derinletirilmelidir. Eer kil kuru ise,yani iindeki su yzdesi plastiklik snrnn altnda ise onu mukavemetli bir malzeme olarak kabul etmek geerli olur;bunun artda: yola stnde su toplanmasna engel olacak bir profil verilmeli,kaplama hi su szdrmayacak ekilde yaplmal ve yolun iki tarafna doru derin bir drenaj salanmal. Bununla beraber kil kuruda olsa,onun zerine sivri talar dorudan doruya oturtmaktan kanlmaldr. Yoksa kil talarn arasndan yukar5kar ve yolda kntler meydana gelir.Bundan dolay killi zemin zerine evvela bir tabaka kum,yada kumlu akl veya demir curufu dkp stnden silindir geirerek doal zeminin plastikliini . azaltmak ve bu suretle kilin klcal olaylarla yukarya kmasna mani olmak gerekir. Eer kil yerinde slak ve plastik ise drenaj yapmak gereklidir.Ayrca doal zeminin st tabakasn kararl bir hale getirmek iin oraya kum ve akl gibi iri daneli malzeme katlmaldr. Lem ise kilden daha az plastiktir ve bu sebepten yol temellerinde daha az tehlikelidir. Fakat lem zeminin daha byk bir geirgenlii bulunduundan ktlesinin iinden suyun klcal ykselmesine meydan verir ki, bu durum don zamanlarnda yolda bozukluklar meydana getirir. d) Balkl Zemin: Yollar ok az mukavemetli olan balk zerine yaplmamaldr. Mecbur kalnd takdirde; bal kaldrp yerine kum konulmas gibi ok pahal olan sistemlere bavurulabilir. Bu sistemin uygulanmas mmkn deilse yol aa ktklerinin birbirine balanmasyla yaplm ve ekme kuvvetlerine dayanan demetlerden tekil edilen bir yatak zerine konulur.2.2.3 Kesin gzergahn seimiZeminin deerini tesbit edecek elemanlar topladktan sonra, etd haritas zerindeki gzergah seenei kendiliinden nemini kaybeder. Bundan sonra sona kalan seenekler hakknda etd eridi zerinde biraz daha derin inceleme yaplr. Yol erileri ve bunlar dorulara balayan eriler dikkatle izilir,boykesiyt incelikle gzden geirilir,toprak ilerinin hesab biraz daha ayrntl yaplr ve toprak tama mesafeleri daha dikkatli hesaplanr ve masraf kefi yeniden ve geree daha yakn olarak yaplr. Sona kalan gzergah zm ekillerinin fayda ve sakncalar birbirleriyle karlatrlarak en uygun gzergah tesbit edilmi olur.3. YOL PROJESNN HAZIRLANMASIBir yol projesi,avan proje ve kesin proje olmak zere iki etapta hazrlanr. Avan praje; yaplacak iin uyandrd ilginin, onun yaplmasna dair teknik teferruatn ve bteye konmas gereken denein karar mercilerince incelenmesine ve iin yaplmasna dair prensiplerin belirtilmesine ve kesin projenin hazrlanmas iin yaplacak rotularn tesbitine yarar. Kesin proje;daha tamam ve detayl olarak yol projesinin icra edilecei ekli belirtir.3.1 Avan Projenin HazrlanmasAvan projede unlar bulunmaldr: a) Gzergahn toplam uzunluunu getii arazi zerinde gsteren harita,(1/20000 leinde) b) Tesviye erili genel plan,(1/20000 leinde) c) Boykesitler ve meyiller, d) Enkesitler, Avan projenin kapsayaca dier belgeler unlardr: Toprak ileri maliyetinin yaklak hesab,yoldan geecek yllk trafiin cetvelidir.73.2 Kesin Projenin HazrlanmasKesin proje u belgelerden ibarettir: 1) in ihalesine temel tekil edecek belgeleri ihtiva eden bir dosya. Bu dosyada unlar bulunur: a) zel keif ve artname, b) Fiyat listesi, c) Kymet takdirine ait detaylar, d) Normal ve uygulanmakta olan cretlere ve i srelerine dair belgeler. 2) Eksiltmeye gireceklere, yaplan iin neden ibaret olduunu gsteren resim ve belgelere dair ikinci bir dosya hazrlanr.Bunun iinde bulunan evraklar unlardr: a) Bir genel plan, b) Bir boykesit, c) Enkesitler, d) Kymet takdiri.3) dareye ait nc bir dosya hazrlanr.Bunun iinde prjenin yapl eklini savunan u belgeler bulunur: a) Detayl bir rapor, b) Fiyat analizi, c) denecek istimlak tazminat hakknda bilgi. Bu ilemlerden sonra geriye kalan standartlara uygun yol yapmdr.94.STANDARTLARGeometrik standartlar: erit genilii Banket genilii En byk boyuna eim Enine eim (kurplarda) Proje hz Srtnme katsays ev eimleri : 6*3.25=19.5 m : 2*1.5=3.00 m: %8 : %2 : 90 km/h : 0.4 : Dolgu:2/3 Yarma:2/3 Hendek:1/4Zemin standartlar:Zemin cinsi: %80 yumuak kaya ; %20 sert kaya Skma oran: %05.GZERGAH ZERNDEK KURBLAR 5.1 Gzergah zerindeki Yatay KurbGzergah zerinde iki adet yatay kurb tasarlanmtr. Bu kurblarn proje hzna uygun en kk yarap aada hesaplanmtr: S R B D T : Some : Sapma as : Kurb yar ap : Bisektiris boyu : Kurb Boyu : Tanjant boyulk nce yatay kurb zerinde sapma as ve kurb yarap llr.Sonra aadaki formllere dayanarak bisektris, kurb boyu ve tanjant boyu hesaplanr. S1 kurbu :R Delta = 147.5 m= 50.77581T = R*tg (/2) =147.5*tg(50.77581/2) =70 m d = ( **R)/180 =130.72 m1 1 b = R[Sec(/2)-1]=147.5*[Sec(50.77581/2)-1]=15.77m S2 kurbu: R = 163 mDelta = 63.05798 T = R*tg(/2) =163*tg (63.05798/2) =100 m d = (**R)/180 =179,39 mb = R[Sec(/2)-1] = 28.23 m5.2 Dey KurblarKrmz izginin krk noktalar aralarn rahat ve sarsntsz hareketine engel olurlar.Dier taraftan gr emniyet mesafesine eit bir uzunluun yolda mevcut olmasda gerekir. Bu iki etkeni ortadan kaldrmak iin, izginin krk noktalarna bir kurb yerletirmek arttr. Bu kurblara "dey kurb " denilir. Burada dikkat edilecek en nemli husus profilde yatay kurb ile dey kurbun st ste gelmemesidir. Kurb hesab yaplrken iki yaklam dikkate alnr: Eer S>L ise => L=2*S- (4.40/G) g1 ve g2 : eimlerin cebrik deeri G g1 g2 : eimlerin cebrik fark = +%2.49 = +%6.84G= 0.0249-0.0684 =0.044 L=80 m (boykesitten alnd) 80 = 2*S- (4.40/0.044) S = 90 m ( Ak akuli kurb, Kabul dorudur)izelge 5.1 Gzergah zerindeki noktalarn kotlarMEVK SYAH KOT KIRMIZI KOT MEVK SYAH KOT KIRMIZI KOT0+000 0+050 0+100 0+108 0+150 0+200 0+237 0+250 0+300 0+350 0+400 0+450 0+500 0+550 0+600 0+620 0+650 0+700 0+750372.20 378.50 385.70 385.80 389.70 395.00 393.50 391.50 381.15 383.80 387.62 389.60 389.50 389.60 379.8 379.2 378.13 382.50 384.50370.60 371.80 373.20 373.28 374.40 375.60 376.76 376.80 378.20 379.40 380.60 381.80 383.00 384.20 385.40 386.00 386.60 387.80 391.220+777 0+800 0+850 0+900 0+950 1+000 1+050 1+100 1+150 1+200 1+250 1+254.5 1+300 1+350 1+400 1+431.4 1+450 1+485384.40 384.40 389.50 396.20 402.60 393.70 408.80 415.50 421.40 428.20 433.10 433.50 436.30 446.30 461.50 465.40 468.50 466.60392.80 394.64 398.06 401.48 404.90 408.32 411.74 415.16 419.02 422.44 425.86 426.17 429.28 432.70 436.12 438.27 439.54 441.931 36. YOL SY YAPISI VE ALTYAPISIBir karayolunun enkesiti farkl ekilde olabilir: a) Dolgu Kesit, b) Yarma Kesit, c) Kark Kesit. Bu durumlarn tmnde yol enkesitinde ilev ve zellik ynnden farkl iki ana yapsal ksm seilir. Bunlardan altta bulunan yarma ve sklanm dolgu biiminde oluturulmu altyapdr. Altyapnn ierii olan zemin malzemesi genellikle zerine gelen trafik yklerini ar deformasyonlara maruz kalmadan tayabilecek dayanmda olmadndan, altyap st yzeydeki tesviye dzeyi ve taban zerine bir styap ksmnn inaas gereklidir.6.1 styap trleri ve Elemanlarst yaplar iki grupta incelenebilir.6.1.1 Esnek styaplar:Birden fazla tabakadan oluur. En stteki tabaka en yksek kalitede kaplama malzemesinden ina edilir. st tabakalardan alt tabakalara doru inildike malzeme kalitesi azalr. Bylece yeterli kalnlklarda ina edilmi olan tabakal sistem kaplama yzeyine gelen ykleri ardarda yayp azaltarak altyapya iletir.6.1.2 Rijit st yaplarRijit kaplamalar,eilmeye kar dayanm esas alarak projelendirilen mhendislik yaplardr.Bu tip st yaplarda elastisite modl hayli yksek olan ar deformasyonlara mseade etmeden ykleri geni alanlara yayabilen yeterli kalnlkta bir beton tabakas mevcuttur. Rijit st yaplarda temel ve alttemel tabakalarnn yaplmas zorunluluu yoktur.Ancak yaplrsa bu remel tabakasnn salayaca yararlar unlardr: a) b) c) d) e) pompaj kontrolu, don etkisinin kontrolu, drenaj kontrolu, taban bzlme ve imesinin kontrolu, inaatn hzlandrlmasdr.Yol st yaplarnn tasarmnda dikkate alnmas gereken etmenler: 1234trafik, yol geometrisi, iklim ve evre koullar, altyap ve styap malzeme zellikleri,1 5 5yapm ve bakm ileridir.6.2 st Yap Malzemelerinin SeimiYol st yapsnda uzun sreli iyi bir performans salanabilmesi iin kullanlan malzeme karmlarunn (beton, beton asfalt, yzeysel kaplama) u niteliklere sahip olmas gerekir.. 12345678stabilite, kayma dayanm, yorulma dayanm, dayankllk, esneklik, ilenebilirlik, kayma drenci, ekonomi.7. ENKEST ALAN HESAPLARIBir yol gvdesi;zerinde tatlarn hareket edecei boy ve en kesiti krmz izgisine uygun,az eimli,dz platformun salanabilmesi iin;krmz izgiden geen dzlem zerindeki fazla arazi paras,kazlp karlarak;krmz izgiden geen dzlemden aadaki arazi parasda doldurulacaktr.Yani bir yol yapm iinde gvde oluturulmasnda, toprak kazs ve toprak dolgusu ileri ya teker yada beraberce mutlaka olacaktr. Bu blmde,kazlacak veya doldurulacak hacimlerin bulunmasna ynelik olarak,belirlenmi olan her enkesitte oluan yarma ve dolgu alanlar Cross yntemiyle hesaplanacaktr, Cross yntemine gre; 2S=[(y1*x2)+(y2*x3)+(y3*x4)+(y1*x6)+(y6*x5)+(y5*x4)][(y4*x3)+(y3*x2)+(y2*x1)+(y4*x5)+(y5*x6)+(y6*x1)] rnek olarak verilmi enkesit noktalarna gre yaplmtr. S : kesit alan x : noktann yol eksenine olan mesafesi y : noktann kot deeri1 78. HACM HESAPLARI VE BRKNER ETDBu blmde,yol gvdesinin oluturulmas srasnda toprak ileri olarak karmza kan dolgu ve yarma hacimleri hesaplanacak,dolgu hacimlerinin nereden salanaca;yarma hacimlerinin de nerede kullanlaca incelenecektir.8.1 Hacim HesaplarHacimler, bir nceki blmde bulunan enkesit alanlar yardmyla hesaplanr.Ardk iki enkesit alannn aritmetik ortalamas,bu iki enkesit arasndaki mesafe ile arplarak iki enkesit arasndaki kazlacak veya doldurulacak hacim bulunur.1 9 H= (Sn+Sn+1)*L/2 H: hacim Sn ,Sn+1 :alanlar L: ara mesafe Eer ardk enkesitlerden biri dolgu alan;dieride yarma alan ise bu iki enkesit arasnda bir gei noktas tesbit edilir.Dolgu ve yarma hacimleri ayr ayr hesaplanr.2 1S2/(1-X)= S1/X HD = S1*X/2X = S1*(L-X)/S2 HY = S2*(L-X)/28.2 Brkner EtdBrkner etd,yol gvdesinin oluturulmasnda yaplacak dolgu hacimlerinin nereden salanacann,yarma hacimlerinin nerede kullanlacan,toplamda dolgu hacimlerininmi yoksa yarma hacimlerininmi fazla olduunu saptamak iin yaplan bir almadr. Bu alma iin her mevkiinin brkner kotlar bulunur. Balang olarak bir baz deeri seilir. Enkesitlerdeki hacim deerleri, dolgu hacimleri (-); yarma hacimleride (+) ve skm deerleri alnarak bu baz deeri zerine eklenir. Bylece enkesitlerin brkner kotlar bulunmu olur. Bulunan kot deerleri dey eksende; kilometreler yatay eksende gsterilerek brkner diyagram oluturulur. Bir sonraki ilem, elde edilen brkner diyagramnn dengelenmesidir. Bu amala dengeleme izgileri geirilir ve bu izgilerle diyagramn kollar kestirilir. Dengeleme izgilerinin altnda veya stnde kalan kapal alanlar kendi iinde dengelenirler. Yani bu alanlar iindeki yarma hacimleri dolgu hacimlerine eittir ve dolgu hacimleri yarma hacimlerinden karlanr. Brkner diyagram zerinden, kendi iinde dengelenen alanlardaki tama mesafeleri, ariyete gidecek yarma hacminin tama mesafesi, dolgu hacimlerinin arlk merkezi hesaplanr. Bu deerler,keif bedelinin hesaplanmasnda kullanlr.2 3 izelge 8.1. Kbaj ve Tama MesafesiMEVK (km) Ara mes Alan DOLGU Or.al Hacim Alan YARMA Or.Al Hacim KUL Yarma S Skm Yarma Kesitteki Top. dol Kesitinde kull Yarma Fazlas Dolgu FazlasEklenik Hacim0+000----153,74---S = % 0-----050 0+050 50 0+100 8 0+108 42 0+150 50 0+200 37 0+237 13 0+250 50 0+300 -66,42 574,87 646,49 940,29 687,93 551,69 528,27 350,7252,22 12611 439,49 21974,5 539,98 4319,84 619,81 26032,0 814,11 40705 793,39 29355 610,68 7938 320,65 16032 16032 16032 16032 15897012611 21974 4319 26032 40705 29355 793812611 21974 4319 26032 40705 29355 7938--12611 21974 4319 26032 40705 29355 7938-1261134586389056493710564313499814293750 0+350 50 0+400 50 0+450 50 0+500 50 0+550 50 0+600 20 0+620 30 0+650 50 0+700 50 0+750 27 205,0 2 114,3 4 237,5 9 178,4 6 156,5 6 -1690,85 167,5 1 3350,20 208,0 3 6240,9 175,9 7 8789,5 159,6 8 7984 211,9 2 205,57 250,89 267,92 328,41 135,89101,11 5055 232,10 11605 298,17 14908 259,41 12970 228,23 11411 2919 7984 79841897795055 11605 14908 12970 114115055 11605 14908 12970 11411--5050 11605 14908 12970 11411-16402517563019063820350921492129192919169116911228-216149---3350--3350212798--6241--6241206558--8799--87991977592 50+777 23 0+800 50 0+850 50 0+900 50 0+950 50 1+000 50 1+050 50 1+100 50 1+150 50 1+200 50 1+250 286,34 182,35 234,35 11717 11717 11717 11717 141450218,8 2 270,9 8 323,1 2 302,2 8 281,4 4 213,7 1 145,9 7 107,3 7 68,77 228,4 2 388,0 7 242,4 9 96,9 52,05 7,2 -5721,84----5721--57211840536232,54----6232--623217782115114----15114--1511416270710685,25----10685--106851520225368,52,65 -1,191,191,1953691,19-536914665411421-0,400,400,40114210,4-114213523412124,5 2602,5 13,6810,51 49,18 87,85 135,1025,75 2459 675525,75 2459 675525,75 2459 675512124 2602 14 -25,75 14 --12124 25771231091205322445 6755-1229781297334,5 1+254.5 45,5 1+300 50 1+350 50 1+400 31,4 1+431.4 18,6 1+450 35 1+485 -1210,6 9 1347,4 5 1285,3 6 1111,9 7 558,2 274,67 291,23288,84 1299 283,00 12876 416,44 20822 835,09 41754 1198,6 7 37638 1316,4 1 24485 1279,0 7 44767 44767 44767 44776 3250941299 12876 208221299 12876 20822--1299 12876 20822-1427501556271764494175441754--41754-2182033763837638--37638-2558412448524485--24485-28032697348,26422442,262 79. KEF BEDELNN BELRLENMES 9.1 Toprak lerinin KefiGzergah boyunca krmz kotlar ile siyah kotlarn akmas beklenemez. Krmz izgi,kabul edilen en byk boyuna eim almayacak ekilde oluturulur. Bu nedenle, baz kesitlerin doldurulmas bazlarnnda yarlmas gerekir. Bu blmde, arazinin krmz izgiye uydurulmas ve yol gvdesinin oluturulmas iin yaplacak ilemler tarif edilecek ve bu ilemlerin oluturaca maddi klfet belirlenecektir.9.1.1 Yarma kazlarnn yaplmasGzergah boyunca yaplacak btn yarma kazlar 2200 numaral ve Her cins ve klastaki yarma ve yan ariyet kazs yaplmas ve kullanlmas isimli birim fiyat zerinden yaplacaktr. Gzergah boyunca yaplacak toplam yarma miktar: 422442.26 mtr. Hesaplanacak olan birim fiyat, kazlan zemin cinsine, kaz makinesine kaz yerine veya kazlan yarmann ne amala kullanlacana gre deien birim fiyatlar ierir.9.1.1.1 Yumuak kayann kazlmas ve kullanlmasKazlacak toplam yumuak kaya hacmi: 422442.26*0.8 = 337953.81 mtr. 15.013/A- Yarma ve yan ariyatte, buldozerle yumuak kayann kazlmasBrkner diyagramnda kendi iinde dengelenen kapal alanlarn tama mesafesinin en fazla 150 m olduu hacimler buldozerlerle kazlr ve dolguya tanr. Bylece bu hacimler iin ayrca bir tama bedeli denmemi olur. Bu birim fiyat zerinden fiyatlandrlacak yumuak kaya hacmi: 6967.52*0.8= 5574.02 mtr. Birim fiyat: 2058518 TL/m 15.010/A- Yarma ve yan ariyette,ekskavatrle yumuak kayann kazlmas ekskavatrleYarmann tanaca mesafe 150 myi ayorsa kaz yaplr. Tama ilemleride komyonlarla yaplr.Bu birim fiyat zerinden fiyatlandrlacak yumuak kaya hacmi: 88648.87*0,8= 70919.1 mtr. Birim fiyat: 2137962 TL/m 15.013/B- Depoya gidecek kazlarda yumuak kayann buldozerlerle kazlmasBrkner diyagramnda kendi iinde dengelenmeyen yarma hacimlerinin tanaca mesafe 150 m yi ayorsa kaz2 9 buldozerlerle yaplr. Bu birim fiyat zerinde fiyatlandrlacak yumuak kaya hacmi: 134001.16*0.8 =107200.93 mtr. Birim fiyat: 2006018 TL/m 15.010/B- Depoya gidecek kazlarda yumuak kayann ekskavatrle kazlmas Bu birim fiyat zerinden fiyatlandrlacak yumuak kaya hacmi: 152430.9 mtr. Birim fiyat : 2085462 TL/m9.1.1.2 Sert kayann kazlmas ve kullanlmasKazlacak sert kaya hacmi : 422442.26*0.2 =84488.45 mtr. 15.017/A- Yarma ve yan ariyetten dolguya gidecek kazlarda buldozerle sert kayann kazlmas ve kullanlmas Bu birim fiyat zerinden fiyatlandrlacak sert kaya hacmi: 1393.5 mtr. Birim fiyat: 2555771 TL/ m15.014/A- Yarma ve yan ariyetten dolguya gidecek kazlarda ekskavatrle sert kayann kazlmas ve kullanlmas Bu birim fiyat zerinden fiyatlandrlacak sert kaya hacmi: 17729.77 mtr. Birim fiyat : 2635215 TL/ m15.017/B- Depoya gidecek kazlarda buldozerle sert kayann kazlmas ve kullanlmas Bu birim fiyat zerinden fiyatlandrlacak hacim: 26800.23mtr. Birim fiyat : 2503271 TL/ m15.014/B- Depoya gidecek kazlarda ekskavatrle sert kayann kazlmas ve kullanlmas Bu birim fiyat zerinden fiyatlandrlacak hacim: 38107.73 mtr. Birim fiyat : 2582715 TL/m3 19.1.2 Yarma kazlarnn tanmasBrkner diyagramnda kendi iinde dengelenen hacimlerin buldozerle kaznp tanan ksmlar dndaki tm yarma hacimlerinin ayrca tanmas ilemleri yaplr. Dolguya tanacak yarma hacimleri ile depoya tanacak yarma hacimleri farkl birim fiyatlarla fiyatlandrlr. 07.004/K- Yarma ve yan ariyet kazsnn tanmasBrkner diyagramnda kendi iinde dengelenen hacimlerin buldozerlerle kazlp tanan ksmlarnn dnda kalan yarma hacimlerinin dolguya tanmas ilemi bu birim fiyat zerinden fiyatlandrlr. Bu birim fiyat zerinden fiyatlandrlacak hacim: 88648.87 mtr. Tam fiyat : F= 1.25*0.00046*K*( M^0.5)-0.00575*K 1.25 :Mteahhit kar K : Enflasyon dikkate alnarak her yl yeniden belirlenen katsay2001 iin K =35000000 M : Ortalama tama mesafesi olup brkner diyagram zerinde kendi iinde dengelenmi her kapal alan iin, moment alma yntemiyle ayr ayr bulunan arlk merkezlerinden, yine moment alma yntemiyle bulunan ortak arlk merkezinin balang noktasna olan mesafesine deponun buraya olan mesafesinin eklenmesiyle elde edilen ortalama tama mesafesidir.F= F=1.25*0.00046*35000000*(500.93^0.5)-0.00575*35000000 249177 TL/m olarak bulunur.izelge 9.1 Brkner moment alan hesap cetveliMEVK (km) 0+600 0+620 30 0+650 50 0+700 50 0+750 27 0+777 23 0+800 50 0+850 50 0+900 50 0+950 50 1+000 34 1+034 150 1+184 16 1+200 50 1+250 4,5 1+254,5 45,5 1+300 50 1350 47 1+397 H=88648,87 216148,87 216148,87 0,00 Toplam 0,00 44406849,5 48,5 176448,58 216148,87 39700,29 1925464,07 47,75 155626,58 216148,87 60522,29 2889969,35 25 142750,30 216148,87 73398,57 1834964,25 27,25 141450,30 216148,87 74698,57 2035536,03 33 129732,80 216148,87 86416,07 2851730,31 83 127500,00 216148,87 88648,87 7357856,21 92 127500,00 216148,87 88648,87 8155696,04 42 135223,73 216148,87 80925,14 3398855,88 50 146654,33 216148,87 69494,54 3474727 50 152021,64 216148,87 64127,23 3206361,5 50 162706,89 216148,87 53441,98 2672099 36,5 177820,89 216148,87 38327,98 1398971,27 25 184053,43 216148,87 32095,44 802386 38,5 189775,27 216148,87 26373,60 1015384,60 50 197759,27 216148,87 18389,60 919480 40 206557,77 216148,87 9591,10 383644 Ara Mesafe Tetbik Mesafesi 25 Brkner Kotu 216148,87 212198,67 Datma izgisi kotu 216148,87 216148,87 Brknerda iz kot 0 3350,20 Mpment alan 0 83755KM: 0+600-1+397 Aras yarmann ortalama tama mesafesi alan203 3 h=88648.87 m M=44406849.5m4m=44406849.5/88648.87 = 500.93 m 07.005/K-1 Ariyet ocandan getirilecek veya depoya gidecek kaznn tanmas F= 1.25*0.00034*K* (M0.5)-0.00425*K F= 1.25*0.00034*35000000*(748.440.5)-0.00425*35000000 F= 258195 TL/mizelge 9.2. Brkner Moment Alan Hesap CetveliMEVK (km) Ara mesafe Tetbik Mesafesi Brkner kotu Datma izgisi kotu Brknerda iz kotu Moment Alan Ala n noKM: 0+000-0+600 Aras Yarmann Ortalama Tama Mesafesi Hesab0+000 50 0+050 50 0+100 8 0+108 42 0+150 50 0+200 37 0+237 13 0+250 50 0+300 50 0+350 50 0+400 50 0+450 50 0+500 50 0+550 50 0+600 H=216148,87 216148,87 216148,87 0,00 0,00 45414028,18 50 214920,63 216148,87 1228,24 61412,00 50 203509,13 216148,87 12639,74 631987,00 50 190538,63 216148,87 25610,24 1280512,00 50 175630,13 216148,87 40518,74 2025937,00 50 164025,13 216148,87 52123,74 2606178,00 50 158969,63 216148,87 57179,24 2858962,00 31,5 142937,13 216148,87 73211,74 2284206,29 25 134998,29 216148,87 81150,58 2028764,50 43,5 105642,86 216148,87 110506,01 4807011,46 46 64937,36 216148,87 151211,51 6955729,46 25 38905,34 216148,87 177243,53 4431088,25 29 34585,5 216148,87 181563,37 5265337,73 50 12611 216148,87 203537,87 10176893,50 0,00 216148,87 216148,87 0,00Y 1Toplam216148,87 0,00KM: 1+397-1+485 Aras Yarmann Ortalama Tama Mesafesinin Hesab1+397 3 1+400 31,4 1+431,4 18,6 1+450 35 1+485 H=108945,00 325094,00 216148,87 108945 0,00 2747605,48 26,8 280326,55 216148,87 64177,68 1719961,82 25 255841,32 216148,87 39692,45 992311,25 17,2 218203,08 216148,87 2054,21 35332,41 216148,87 0,00Y 2Toplam3 5Y1 Alan Ortalama Tama Mesafesi: h=216148.87 m M=45414028.18 m4m=45414028.18/216148.87=210.1 m KM=600-210.1=389.9m Y2 Alan Ortalama Tama Mesafesi: h=108945 m M=2747605.48 m4m=2747605.48/108945=748.44 m KM=1485-25.22=1459.78 m Ortalama Tama Mesafesi: Mort=(216148.87*389.9+108945*1459.78)/(216148.87+108945) Mort=748.44 m9.1.3 Platformda Reglaj YaplmasReglaj; yarma ve dolgu ilemi tamamlanm olan yolun st yap inaatna hazr hale getirilmesi iin yaplan tesviye ilemidir. Tm yol boyunca yaplan reglaj ilemleri 2500-Her cins ve klastaki zeminde reglaj birim fiyatyla fiyatlandrlr. Bu birim fiyat zerinden fiyatlandrlacak km: 1.485 kmdir. 15.046- Her cins kayalk zeminde reglaj Bu birim fiyat zerinden fiyatlandrlacak km: 1.485 km Birim fiyat: 1853093375 TL/km Tutar = 1.485*1853093375 = 2751843661TL Bu almalar sonucu 0+000-1+485 km arasndaki gzergahn toprak ilemlerinin keif bedeli: 1030460727269 TL olarak bulunur. (izelge 9.3)3 7izelge 9.3 Toprak ileri keif bedeliBirim Fiyat No 07.004/K 07.005/K-1 15.013/A 15.010/A 15.013/B 15.010/B 15.017/A 15.014/A 15.017/B 15.014/B 15.046 N ADI Yarma ve yan ariyet kazsnn tanmas Ariyet ocandan getirilecek veya depoya gidecek kaznn tanmas Yarma ve yan ariyette,buldozer ile yumuak kayann kazlmas ve kullanlmas Yarma ve yan ariyette,ekskavatrle yumuak kayann kazlmas ve kullanlmas Depoya gidecek kazlarda,yumuak kayann buldozerle kazlmas Depoya gidecek kazlarda,yumuak kayann ekskavatrle kazlmas Yarma ve yan ariyetten dolguya gidecek kazlarda, buldozerle sert kayann kazlmas ve kullanlmas Yarma ve yan ariyetten dolguya gidecek kazlarda, ekskavatrle sert kayann kazlmas ve kullanlmas Depoya gidecek kazlarda,buldozerle sert kayann kazlmas ve kullanlmas Depoya gidecek kazlarda,ekskavatrle sert kayann kazlmas ve kullanlmas Her cins kayalk zeminde reglaj Miktar 88648.87 324539.79 5574.020 70919.10 107200.93 152430.90 1393.50 17729.77 26800.23 38107.73 1.485 Birim fiyat 249177 258195 2058518 2137962 2006018 2085462 2555771 2635215 2503271 2582715 1853093375TOPLAMTutar TL 22089259470 83794551070 11474220500 151622340800 215046995100 317888849500 3561466888 46721755850 67088238550 98421405880 2751843661 103046072726 910. SONUYaplm olan bu almada bir yol gvdesinin nasl oluturulmas gerektii ile ilgili ilemler uygulanm olunup, bu esnada karlalabilecek sorunlar ve zm yntemleri irdelenmitir. Hesaplanan keif bedeli sonucunda projede ngrlm olan yolun maliyeti, bu maliyet gz nnde bulundurularakta benzer bir projenin keif bedeli tutar olarak tahmin edilebilecek dzeye gelinmitir.3 9KAYNAKLAR DZNT Ktphanesi, 1949, Yol Tekniinin Bugnk Durumu, Cilt II, BOUTET Daniel T Ktphanesi, 1981, Do.Dr.YAYLA Nadir Yol naat, Prof. UMAR Faruk-Bayndrlk Bakanl, Karayollar Genel Mdrl, 1965, Bro ve Arazi leri in Tip ve Tablolar, ANKARA Bayndrlk Bakanl, Karayollar Genel Mdrl, 2001 Birim Fiyat Listesi Ege niversitesi, naat Mhendislii Blm, Ulatrma ve Trafik Ders Notlar,2000,2001EKLEREk 1.Gzergah Enkesitleri Ek 2.Toporafik Harita Ek 3.Boykesit Profili Ek 4.Brkner Diyagram