yalın hastane Özel medicabil hastanesiyalin.medikabil.com/2014-2/dokuman/p1-1 alper...
TRANSCRIPT
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Alper FINDIK
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
“ HAYAT PROBLEM ÇÖZMEKTİR ” Karl Raimund Popper
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
“PROBLEM ise beklentinin boşa
çıkması durumudur” Karl Raimund Popper
Beklenen
Mevcut
Problem
Zaman
Parametre
Problem :
• Hedef ile veya tanımlanmış bir standart ile mevcut
durum arasında gözlenen sapmadır
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Mükemmel Sistem
İNSAN
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Belirtiler: “Tıpta belirti, araz, beldek veya semptom;
hastanın şikayeti veya hissettiğidir, bu anlamda hastaya
özneldir ve nicel değildir.”
“PROBLEM nasıl tanımlanır ??
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Bulgular: “ Hasta hakkında laboratuvar testi veya diğer objektif
(nesnel) yöntemlerle elde edilen bilgilere bulgu denir..”
“PROBLEM nasıl tanımlanır ??
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Risk Faktörleri: “ Bir problemin oluşmasını tetikleyebilecek tüm unsurlar”
“PROBLEM nasıl tanımlanır ??
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Yaşanılan diğer problem: “ Bu problem dışında, yaşanılan diğer problemler veya aynı
problemin daha önceden izlenip izlenmediği
“PROBLEM nasıl tanımlanır ??
(0 – 6 yaş) (6 – 18 yaş) (18 – 30 yaş) (30 – 40 yaş)
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Yan etkiler: “ Tıpta yan etki, ilaçla tedavi sırasında ilacın ya da herhangi bir
tıbbî müdahalenin (ör: Ameliyat) zararlı ve istenmeyen etkisidir.
Tedavi için uygulanan ilacın veya yöntemin kullanım amacı
dışında sebep olduğu olumsuz etki de denilebilir...”
“PROBLEM nasıl tanımlanır ??
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Neleri değişikti ?: “ Problem çıkmadan önce ve sonrasında, standart akışta
neler değişti ? ”
“PROBLEM nasıl tanımlanır ??
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
“Ayırıcı tanı, belirtilere neden olan hastalıkları tanımlayabilmek
için kullanılan sistematik bir tanı yöntemidir.
Olası tanılardan oluşan listeyi daraltmaya çalışarak tek bir
tanının kalmasına çalışmaktır.
“AYRICI TANI”
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Teşhis Tedavi
YANLIŞ
ERKEN
DOĞRU
GEÇ
YANLIŞ
GEÇ
DOĞRU
ERKEN
ERKEN
DOĞRU EKSİKSİZ ERKEN DOĞRU EKSİKSİZ
EKSİK
EKSİKSİZ
EKSİKSİZ
EKSİK
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Problem Çözme Araçları
“Right Tool for Right Job”
Temel Seviye
Orta Seviye
İleri Seviye
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Problem Çözme Araçları
“Right Tool for Right Job”
Temel Seviye
Orta Seviye
İleri Seviye
8D
• Süreç Zincir Analizi
• Kepner Tragoe analizi
TİM
• Temel problem çözme teknikleri (Balık kılçığı, 5xNeden, Beyin fırtınası…)
VSM
• Altı Sigma Süreç verimliliğinin arttırılması
• Shainin
Teknik problemlerin çözümü
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Problem Çözme Metotları:
• Kök nedenin tespit edilmesi, doğrulanması ve ortadan
kaldırılması amacıyla yürütülen ve ekip çalışmasıyla
desteklenen sorgulama ve analiz teknikleridir.
Kök Neden:
• Problemin oluşmasına sebep olan en temel ve doğrulanmış nedendir.
Hedef:
• Hızlı ve sistematik reaksiyon :
o Doğru iş için Doğru araç
o Doğru problem tanımlama
o Kapsamı daraltma
o Tanımlanan kök nedenler için çözümler
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Alper FINDIK
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Temel Problem Çözme Araçları : 5xNeden?
• Problem ifadesine sıralı Neden? sorularının sorulması
• Basit problemler için kök neden tespit edilebilir
Sıralı “Neden?” ler sorulması :
Her adımda verilen cevaba tekrar “Neden ?” sorulur
Kök nedene ulaşana kadar / belirsizlik ortaya çıkana kadar
Neden-sonuç ilişkisi gözetilmelidir
İlk Soru : Bu nesnede bu kusur
neden oluşuyor ?
Sebebi bilinmeyen en son
nesne ve kusur
Kusur ve Nesne
Neden ?
Neden ?
?
Bundan
dolayı Bundan
dolayı
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Alper FINDIK
A
C
B
Kök Neden
Problem
Neden?
Oluşma Bu problem “Neden” oluştu ?
Bu problemi neden Yakalayamadık?
Sistemlerimiz Neden bu problemin oluşumuna müsaade etti?
Yakalama
Sistemsel
Neden?
Neden?
Neden?
Neden?
Neden?
Neden?
Neden?
Neden?
Neden?
Neden?
Neden?
Neden?
Problem doğru ifade edilmelidir
• Birden fazla sebep olduğunda, aynı seviyede birden fazla alt neden görülür
• Her dal, yinelenen “Neden?” sorularıyla alt sebeplere indirgenmelidir
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Alper FINDIK
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Temel Problem Çözme Araçları : Balık Kılçığı Diyagramı
• Balık kılçığı Diyagramı = Ishikawa diyagramı : Sebep - Sonuç analizi
• Sebep - Sonuç ilişkilerini açığa çıkartmak ve önceliklendirmek hedeflenir
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
• Takım çalışması ve
beyin fırtınası ile
olası kök nedenler
kategoriler altında
gruplandırılır,
• Çözüm değil, olası
sebepler türetilmeli,
• Olası kök nedenler
ekip kararıyla
önceliklendirilir :
• Doğrulama
• Faaliyet planı
Temel Problem Çözme Araçları : Balık Kılçığı Diyagramı
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Alper FINDIK
Machine (technology) / Makine (Teknoloji)
Method (process) / Metot (Süreç)
Material / Malzeme
Man Power (physical work) / İnsan gücü
Mind Power (brain work) / Zihin gücü
Measurement (Inspection) / ölçüm (kontrol)
Milieu/Mother Nature (Environment) / Çevre/ Ortam/ Doğa
Management/Money Power / Yönetim / Finance
Maintenance / Bakım
6 M Endüstrityel alanlarda kullanılır
6M
+ 2M
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Alper FINDIK
Surroundings / Çevre
Suppliers / Tedarikçiler
Systems / sistemler
Skills / Yetenekler, Beceriler
Safety / Güvenlik, Emniyet
5 S Hizmet Sektöründe kullanılır
5S
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Alper FINDIK
Product/Service / Ürün, Servis
Price / Fiyat
Place / Yer
Promotion / Tanıtım
People/personnel / İnsan, çalışan
Positioning / Konumlanma
Packaging / Paketleme
7 P Pazarlama Sektöründe kullanılır
7P
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Alper FINDIK
BEYİN FIRTINASI
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
• Bireylerin eleştirilme endişesi olmadan fikirlerini rahatlıkla
ifade ettikleri grup tartışma tekniğidir.
• Beyin fırtınası, değişik fikirlerin ortaya konuşunu destekler,
böylece kısa sürede çok sayıda farklı fikir üretilir.
• Gruplar, bu tekniği uygulayarak daha yaratıcı bir şekilde
belirli bir konuda hızlı bir süreç içinde çok sayıda fikir üretirler.
BEYİN FIRTINASI
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
BEYİN FIRTINASI
• Gruptakilerin bilgilerini, tecrübelerini ve öngörülerini birleştirir.
• Grubun bütün olarak bilgilerini ve tecrübelerini ortaya
koymasına yardımcı olur.
• Grubun bütünün katılımını sağlar.
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
BEYİN FIRTINASI
• Bütün Öneriler kabul edilir ve listelenir.
• Hiçbir öneri eleştirilmez,
• Fikirlerin özgürce açıklanması desteklenir.
• Fikirler söylenirken ortaya atılan fikirle ilgili olarak hiçbir yorum
ve eleştiri yapılmaz, fikirler sorgulanmaz, yargılanmaz,
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
BEYİN FIRTINASI
• Bütün fikirler ortaya konuncaya kadar önerilerin ortaya konuşu
devam eder,
• Fikirlerin sınıflandırılması sağlanır,
• Benzer fikirler ortaya atanın kabulü ile gruplandırılır ve geliştirilir.
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
BEYİN FIRTINASI
• Her grup üyesi her turda yalnız bir fikir söyler,
•Fikirler sıra ile ve dönüşümlü olarak söylenir.
•Hızla bir kişiden diğerine geçilir,
•Grup üyeleri sıra kendilerine geldiğinde söyleyecek fikirleri yoksa “geçiniz”
der.
•Her fikir; çılgınca, mantıksızca, aptalca, uygun değil veya tekrar ediliyor gibi
görünse bile kabul edilir ve tahtaya yazılır,
•Süreç, gruptakilerin bütün fikirleri tamamlanıncaya kadar devam eder.
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Alper FINDIK
Fikir Üretme
Fikirleri tartışma ve
gruplandırma
Fikirlerin seçimi ve
karar verme
BEYİN FIRTINASI
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Alper FINDIK
FİKİR ÜRETME Fikir Üretme
Fikirleri tartışma ve
gruplandırma
Fikirlerin seçimi ve
karar verme
• Ekip lideri beyin fırtınası için konuyu gözden geçirerek herkesin
anlayabileceği sadelikte gruba bildirir,
• Belirli bir fikir üretme süresi tespit edilir ( 15-20 dakika gibi),
• Gruptakiler her turda bir fikir söyler, o turda fikri yok ise geçiniz der,
• Ekip lideri her fikri özetleyerek tahtaya yazar ( 1-2 kelime şeklinde),
• Fikir ortaya atan kişinin, fikrin anlamını koruduğunu kabul etmesi gerekir,
• Bir kişinin fikri, daha önce kaydedilen bir başka fikirle bağlantılı olabilir,
• Fikirlerin sayıca çokluğu önemlidir,
• Ekip lideri bir sonraki aşamaya geçmeden önce, gruba kaydedilecek daha
başka fikirlerinin olup olmadığını sorar.
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Alper FINDIK
TARTIŞMA VE GRUPLANDIRMA Fikir Üretme
Fikirleri tartışma ve
gruplandırma
Fikirlerin seçimi ve
karar verme
•Ortaya atılan fikirler üzerinde tartışılarak fikirlerin tam
olarak anlaşılması sağlanır,
•Bu bölümün sonunda bütün grup üyelerinin bir fikir
üzerinde hem fikir olması zorunluluk değildir,
•Grup üyelerinin aydınlatılmasını istedikleri noktalar
üzerinde beyin fırtınası yaratılarak tartışılır,
•Aynı özelliği taşıyan fikirler gruplandırılarak birleştirilir.
Yalın Hastane Özel Medicabil Hastanesi
Alper FINDIK
SEÇİM VE KARAR VERME Fikir Üretme
Fikirleri tartışma ve
gruplandırma
Fikirlerin seçimi ve
karar verme
Amaca uygun olmayan, grubun becerilerinin dışında
ve daha önceden tanımlanmış fikirler elenir,
Amaca en uygun fikirler seçilir,
Seçilen fikirlerin uygulama kararı verilir.