vodič o standardima i standardizaciji za bh. kompanije iz drvoprerađivačkog i...

7/21/2019 Vodič o Standardima i Standardizaciji Za Bh. Kompanije Iz Drvoprerađivačkog i Metaloprerađivačkog Sektora (Instit…

http://slidepdf.com/reader/full/vodic-o-standardima-i-standardizaciji-za-bh-kompanije-iz-drvopreradivackog 1/208

Standardii standardizacija

za bosanskohercegovačkekompanije

VODIČ

Metaloprerađivački idrvoprerađivački sektor

Sarajevo, 2010.



Sadržaj

O vodiču

Dobro došli u svijet standarda ................................................................................................... 11

Standard .................................................................................................................................... 14

Standardizacija .......................................................................................................................... 17

Bosanskohercegovačka standardizacija ................................................................................... 19

Kako nabaviti standard? ........................................................................................................... 25

Kako se služiti standardom? ..................................................................................................... 26

Informisanje javnosti ................................................................................................................. 33

Direktive Novog pristupa ........................................................................................................... 38

BAS tehnički komiteti ................................................................................................................ 43

Relevantni tehnički komiteti ...................................................................................................... 49

Lista usvojenih evropskih i međunarodnih standardai drugih standardizacijskih dokumenata u bosanskohercegovačkoj standardizacijiiz oblasti metaloprerađivačke industrije ..................................................................................... 61

Lista usvojenih evropskih i međunarodnih standardadrugih standardizacijskih dokumenata u bosanskohercegovačkoj standardizaciji

iz oblasti drvoprerađivačke industrije ....................................................................................... 151



O vodiču

Vodič o standardima i standardizaciji za bosanskohercegovačke kompanije izmetaloprerađivačkog i drvoprerađivačkog sektora nastao je kao rezultat saradnje između Institutaza standardizaciju Bosne i Hercegovine i projekta pod nazivom Fostering Interventions for Rapid

Market Advancement (FIRMA), petogodišnjeg projekta koji su sponzorirale Američka agencija zameđunarodni razvoj (USAID) i Švedska agencija za međunarodni razvoj i saradnju (Sida).

Osnovni cilj projekta FIRMA u Bosni i Hercegovini je poboljšanje sposobnosti učesnika na

tržištu da se nose s konkurentskim pritiskom i tržišnim zakonitostima unutar EU-a. Upoznavanjebosanskohercegovačkih kompanija sa zahtjevima tržišta EU koja se odnose na usaglašenosts tehničkim propisima/direktivama i standardima Evropske unije predstavlja veoma važnukomponentu ovoga projekta, te je u tom smislu podržana i izrada ove publikacije.

Vodič omogućava bosanskohercegovačkim kompanijama iz metaloprerađivačkog idrvoprerađivačkog sektora da se upoznaju s osnovnim principima standardizacije i sa standardimakoji se primjenjuju za proizvode iz drvoprerađivačke i metaloprerađivačke industrije. Također,vodič sadrži veoma korisna uputstva kako se služiti standardima, te savjete o tome kako putemInstituta za standardizaciju bosanskohercegovačke kompanije mogu doći do standarda koji suprimjenljivi na određene proizvode.

Posebnu praktičnu vrijednost za bosanskohercegovačke kompanije imaju liste usvojenihevropskih i međunarodnih standarda u sistemu bosanskohercegovačke standardizacije iz oblastimetaloprerađivačke i drvoprerađivačke industrije. U ovim listama, prema nazivu standarda,kompanije mogu steći uvid koji su standardi primjenljivi za određenu vrstu proizvoda, te pronaći inazive odgovarajućih ISO ili CEN standarda.

Važno je napomenuti da je proces usvajanja evropskih i međunarodnih standarda odInstituta za standardizaciju kontinuiran proces, te su liste koje su sadržane u ovom dokumentuažurirane zaključno s junom 2010. godine. Kompanije i zainteresirane strane kontaktiranjemInstituta za standardizaciju, putem kontakt detalja datih u ovom dokumentu, mogu dobiti u svakom

trenutku ažurirane liste preuzetih standarda.



S e v r o p s k i m

s t a n d a r d

i m a s v e f u n k c i o n i e !

š

E N

6

0 0 9 2

- 5 0 7

P

l o v i l a

z a

r a z o n o d

u E N 6 0 0 6 5

S i g u r n o s t

a u d i o i v i d e o

o p r e m e

E N

1 4 0 5 2

V i s o k o d j e l o t v o r n e

i n d u s t r i j s k e

k a c i g e

E N 7 9 2 s e r i j e

R u è n i

n e e l e k t r i è n i

k o m p r e s o r i

E

N 4 2 0

Z a

š t i t n e

r u k a v i c e

E N 5 4 4

K r o v

o d

š i n

d r e

E N

6 0 5 9 8 - 1

R a s v j e t n a

t i j e l a

E N 6 0 3 3 5

- 2 - 1 7

P o k

r i v a è i

s g

r i j a n j e

m

E N 6 0 3 3 5

- 1

S i g

u r n o s t

k u æ a n s k i h

a p a r a t a

E N 6 0 3 3 5 - 2 - 1

4

S i g u r n o s t

k u æ a n s k i h

a p a r a

t a

E N 1 2 7 7

8

L o n a c n

a

p r i t i s a k

z a

d o m a æ i n

s t v o

E N 6 0 3 3 5

- 2 - 6

R e r n e

E N 1 4 4 1 1

K e r a m i è k e

p l o è i c e

E N 6 0 3 3 5

- 2 - 2

4

F r i i d

e r

E N 6 0 3 3 5

- 2 - 9

T o s t e

r

E N 1 3 3 1 0

K u h i n j s k i

s u d

o p e r

E N 4 4 2

s e r i j e

R a

d i j a t o r i

E N 6 0 9 5 0

S i g u r n o s t

i n f o r m a t i è k e

o p r e m e

E N

6 2 1 1 5

S i g

u r n o s t

e l e k t

r i è n i h

i g r a è a

k a

E N 7

1 s e

r i j e

S i g

u r n o s t

i g r a è a k a

E N 6 0 3 3 5

- 2 - 6

0

H i d

r o m a s a

n e

k a d

e i

b a z e n i

E N 6 0 3 3

5 - 2 - 5 2

O r a l n

a h i g i j e

n a

E N 1 2 7 6 4

H i d r o m a s a

n a

k a

d a

E N 5 0 3 6 0

M o b i l n i t e l e

f o n i

E N

1 6 3 9

M e d i c i n s k

i

u r e ð a

j i z a

s t o m a t o

l o g i j u

E N 5 0 1 3 0 - 4

A l a r m n i

s i s t e m

E N

6 1 0 0 0

- 6 - 3

E l e k t r o

m a g n

e t n a

k o m p a t i b i l n

o s t

( E M

C )

E N

3 0 1 4 8 9 s e r i j e

z a r a d i o

o p r e m u

E M

C

E N

1 2 4

P o k l o p c

i

z a s l i v n i k

e

E N

6 0 7

K r o v n

i l j e b o v i

V o d

o v o d n e

i n s

t a l a c i j e

E N 6 0 3 3 5 - 2 - 3

E l e k t r i è n a

p e g l a

E N 6 0 3 3 5 - 2 - 2

E l e k t r i è n

i

u s

i s i v a

è i

E N 6 0 3 3 5 - 2 - 7

V e š m a š i n e

E N

6 1 1 2 1

M a š i n

e z a

s u š e

n j e

v e š a

E N 1

3 2 4 0

G r i j a l

i c e

p r o s t o r

a

E N

1 3 8 5

0

P o š t a

n s k a

s l u b

a

E N 1 3 6 7 4

s e r i j e

e l j e

z n i c e

E N

1 4 0 6 7

s e r i j e

A e r o d i n

a m i k a

E N 8 3 6

E N 6 0 3 3 5 - 2 - 9

1

K o s i l i c e

E N 1 3 2 4 1

- 1

G a r a n a

v r a t a

E N

1 3 3 8

B e t o n s k i

b l o k o v i z a

p o p l o è a v a n j e

E N

2 2 8

B e z

o l o v n i

b e n z i n

E N

1 2 2 0 9

K l j u è e

v i

i b r a v e

E N 3 5 2

s e r i j e

Z a š t i t a

s l u h

a



Standardisu uvijek aktivni. Èak i kad vi uivate

u slobodnomvremenu!

E N 1 0 7 8

k a c i g e z a

o s o b e

n a r o l e r i m

aE N 1 8 3 6 s u n è a n e n a o è a l e

E N 1 9 7 2

d i s a l j k e r o n i l a è

k e

E N 6 0 0 8 6 - 3 b a t e r i j e z a s a t

E N 1 5 6 4 9

o p r e m a

z a p l i v a n j e

E N I S O 1 2 4 0

2

p o j a s e v i

z a

s p a š a v a n

j e

EN 1 38 9 9

ro ler i

E N 1 4 1 2 0

š t i t n i c i z a

k o l j e n a

z a o s o b e

n a r o l e r i m

a

E N 14 2 2 5 r o n i l a è k a o d i j e l a

U t u r i z m u j e

v e o m a v a n o

d a s u p o s j e t i o

c i

u p o z n a t i s t i p o m i n i v o o m

u s l u g e k o j e

. E N

155 65 i z l a e o

s t v a r i v e v r o p s

k i O n

u s p o s t a v l j a m

j e r i l o z a d a l j i

r a d i t o j e, k a o

š t o s m a t r a F E G,

o s t v a r e

n a n i v o u i l i i s p

o d

n i v o a e v r o p s k

o g s t a n d a r d a.

m o g u oè e k i v

a t i o d r a z l iè i t i h z e m a l

j a

s t a n d a r d z a

o b u k u t u r i s t iè

k i h v o d iè a š i r o

m E v r o p e.

p r o f e s i o n a l n o

u d r u e n j e

t u r i s t iè k i h v o d

iè a i s t o r i j s

k i u s p j e h.

O v a j s t a n d a r d

p o m a e t u r i s t

iè k i m

v o d iè i m a d a

k a r i j e r e, a

p o s j e t i oc i m a

d a j e m o g uæ n o

s t d a i z a b e r u

v o d iè e k o j i s u

o b uè a v a n i

T o m H o o p e r,

p r e d s j e d

F E G - a, E v r o p s

k o g

s a v e z a

a v a j u æ i

u d r u e n j a t u r i s t i

è k i h v o d i è a

K o r i š t e n j e m e

ð u n a r od n i h i/ i

l i e v r o p s k i h

s t a nd a rd a j e o

s n o v n i p r e u s

l o v z a e f i k a s n e

i s i g u r n e e l e k t r

iè n e i n s t a l ac i j

e. O n i

o l a k š a v a j u i n t e r o p e r a b

i l n o s t/ k o m p a t i

b i l n o s t

p r o i z v od a r a z l

iè i t i h p r o i z v oð aè a.

p r o i z v oð aè

p o v eæ a

d

N i j e v i š e

n e o p h od n o p o

v e z i v a t i s e l e kc

i j u i i z b o r

p r o i z v od a s a s

a m o j ed n i m

e m s

o b z i r o m d a s t a n

d a rd z a h t i j e v a

o t v o r e n a

( m n o g o s t r u k a )

r j e š e n j a.

S t a nd a rd i z o v a

n i n a p o n s k i n i

v o i s u j ed n o

z a i s t a v a n o p i

t a n j e k o j e j e i v

a n n a š i h

g r a n ic a l o s i g u

r n o s t i n s t a l ac i

j a i

k o m p a t i b i l n o s

t o p r e m e.

T e r j e H a n s s e n,

p

a,

E v r o p s k o g u d r u e n j a r e d s j e d a

v a j u æ i A I E -

e l e k t r o u g o v a r a è a, G r u p e z a

s t a n d a r d i z a c i j u i s i g u r n o s t

E v r opsk ii sav ez pr omov iše i ohr abr u je bicik liz amšir om E v r ope k ak o bi se ut icalo naod r iv i t r anspor t

mogu bit i sigur ni d a im je opr emabez b jed na.

bicik list ièk

i jav no d obr o.E v r opsk i st and ar d i igr a ju pr esud nuulogu u t om z ad at k u. O ni bicik list imaomoguæav a ju d a u iv a ju u v o n ji jer

Manf r ed Neun,pr eds jednik EF C-a, Ev r opsk og

ogsav ez a bic ik list iè k

Evropski standardi

o sigurnost,udobnost i kvalitet

širokog niza aktivnosti.

bezbjeðuju

Za više informaci ja

posjetite www.cen.eu,www.cenelec.euwww.bas.gov.baili

Institut za standardizaciju BiHInstitute for standardization B&H

Vojvode Radomira Putnika 3471123 I. Sarajevo, BiH

tel. ++387 57 310 560fax. ++387 57 310 575

www. bas.gov.ba

?Jeste li se ikad

zapitali kako to da...

...je 10 mm uvijek tačno 10 mm, i da

tačno odgovara 0,39 inča; da crvenosvjetlo na semaforu svuda znači „stop”ili da možete pretraživati internet u

cijelom svijetu...?

!To je zato

što se sve to temelji

na standardima!



Uvod

Zar nije lijepo kad su stvari usklađene?

Jeste li se ikad upitali zašto uvijek možete uložiti u štampač ili telefaksistu veličinu papira i zašto za njega postoje odgovarajuće košuljicei koverte?Ili kako to da za svoj fotoaparat možete kupiti film iste veličine odrazličitih proizvođača po različitim cijenama?Da li Vam je ikad na benzinskoj stanici palo na pamet kako je zgodnošto pištolj za točenje goriva uvijek odgovara Vašem rezervoaru za gorivo?

Zašto to radi?

Prirodno je da stvari koje dobro funkcionišu i ne stvaraju probleme

uzimamo zdravo za gotovo.Ako su usklađene, rade i ispunjavaju naša očekivanja;

ne razmišljamo o tome kako do toga dolazi.Ali neko je ipak o tome razmislio.

Neko je sjeo i dogovorio koje će dimenzije biti odgovarajuće,koja bi svojstva proizvodi trebali imati i koje bi sigurnosne zahtjeve trebali ispunjavati.

Ko je to bio?

U Evropi je taj „neko” evropski sistem standardizacije koji se sastojiod tri organizacije i obuhvata 60.000 stručnjaka.Oni uspostavljaju dokumenta koja se odobravaju konsenzusomi primjenjuju dobrovoljno: evropski standardi.

Standardi su zajednički projekt 30 evropskih zemaljakoje rade na ostvarenju zajedničkih ciljeva:

osiguranju veće ekonomičnosti;•zaštiti evropskih potrošača;•očuvanju okoline;•olakšavanju trgovine u Evropi.•

DOBRO DOŠLIDOBRO DOŠLI

U SVIJET STANDARDAU SVIJET STANDARDA!

Standardi i standardizacija - Vodič - Metaloprerađivački i drvoprerađivački sektor 11



Kako se to postiže?

CEN, Evropski komitet za standardizaciju, razvija evropskestandarde (EN) uz podršku svojih 30 nacionalnih tijela članova.

Ta panevropska saradnja ima dugu tradiciju razvoja standarda zaveliki broj sektora te uspostavljanja standarda koji prate

najnoviji tehnički razvoj. CEN je razvio hiljade standardakoje su svuda oko nas, 24 časa dnevno.CEN-ove dvije sestrinske organizacije CENELEC i ETSI razvijaju

evropske standarde u područ ju elektrotehnike odnosno telekomunikacija.

Kakve to ima veze sa mnom?

Evropski potrošači svakodnevno na mnogo na

čina ostvarujukorist od evropskih standarda. Ponekad proizvođači na svom

proizvodu istaknu standard kao znak kvaliteta, ali ne i uticajstandarda na cijenu, ugodnost upotrebe,tehničke osobine i sigurnost.

Znači, standardi su svuda oko nas u našem svakodnevnom životu.

Želite da Vam okolina bude čista i zdrava?

Standardi se upotrebljavaju za mjerenje kvaliteta vode i vazduha,za nadzor nad nivoom zagađivača i emisijom buke.

Standardi osiguravaju da naši sistemi zbrinjavanja otpadai kanalizacije ispravno funkcionišu.

Oni čak pomažu da se spriječi gužva u gradskom saobraćaju.

Želite kvalitetnu hranu?

Evropski standardi pomažu da se spriječi ulazak zagađene hrane u lanacsnabdijevanja hranom tako što opisuju mjerne metode za potencijalnoopasne materije npr. u ribi, voću, orašastim plodovima, mliječnim

proizvodima, vinu i pivu.Standardima se utvr đuju i higijenski zahtjevi za preradu, pakovanje,

distribuciju, skladištenje i izlaganje namirnica.

12 Standardi i standardizacija - Vodič - Metaloprerađivački i drvoprerađivački sektor



Želite uspješnu ekonomiju i velik izbor proizvoda?

Standardi su pomogli u stvaranju jedinstvenog tržišta u Evropi jer omogućavaju da svi proizvodi ispunjavaju iste bitne zahtjeve.

Standardi podstiču široko uvođenje tehničkih inovacija istvaraju potrebnu osnovu koja osigurava međusobnu spojivost

proizvoda, bez obzira radi li se o stolu i stolici, bocii zatvaraču s navojem ili CD-u i CD čitaču.

Želite sigurnu radnu okolinu?

Bez obzira radite li u kancelariji, na gradilištu, u fabrici,školi ili trgovini, evropski standardi utvr đuju zahtjeve koji

pomažu da vaš rad bude sigurniji i manje naporan.Zahvaljujući njima, mogu se izbjeći nesreće čak i u napetomradnom danu.

Želite da Vaša djeca rastu u sigurnosti i budu zdrava?

Utvr đujući specifikacije za dječije igračke i odjeću, evropskistandardi pomažu u zaštiti zdravlja i sigurnosti djece.

To znači da igračke i odjeća ne sadrže toksične materijale,oštre ivice i skrivene opasnosti te da su drugi proizvodi

s kojima djeca mogu doći u dodir, kao što su bočices lijekovima, zaštićeni sigurnosnim mehanizmima.




Šta je standard?

dokument za opću i višekratnu upotrebu, donesen•konsenzusom i odobren od priznatog tijela, kojisadrži pravila, smjernice ili karakteristike aktivnostiili njihove rezultate i koji ima za cilj postizanjeoptimalnog stepena uređenosti u određenom područ ju;

standardi se moraju temeljiti na provjerenim naučnim,•tehnološkim i iskustvenim rezultatima, a cilj im jedosezanje optimalnog napretka zajednice;upotreba standarda je na dobrovoljnoj osnovi.•

Šta je tehnička specifikacija (TS)?

dokument u kojem se propisuju tehnički zahtjevi•koje treba zadovoljiti neki proizvod, proces ili usluga;dokument koji je preuzet, a koji bi možda u budućnosti•

mogao biti predmet standarda, ali za koji trenutno:ne može se dobiti potrebna podrška da se odobrio

kao standard, postoji sumnja o tome je li postignut konsenzus,o

predmet se još uvijek tehnički razvija, ilio

postoji drugi razlog koji ne dozvoljava da se odmaho

objavi kao standard.Šta je tehnički izvještaj (TR)?

dokument koji sadrži podatke različitih vrsta koji su• publicirani u standardima ili tehničkim specifikacijama

Šta je harmonizirani standard (ekvivalentni standard)?

dokument o usklađivanju;•standardi• za isti predmet, koje su odobrila različitatijela za standardizaci ju, a koji osiguravajuzamjenjivost proizvoda, procesa i usluga ili obostranorazumijevanje rezultata ispitivanja ili informacija datihu skladu s ovim standardima;termin ,,harmonizirani standard – usklađeni standard”•

koristi se u kontekstu Direktiva Novog pristupa (New Approach).

STANDARD




Šta je harmonizirani dokument (HD)?

dokument o usklađivanju;•CENELEC standard koji se obavezno mora primijeniti•na nacionalnom nivou, barem objavljivanjem njegovognaziva i broja HD te se moraju povući svi konfliktni

nacionalni standardi.

Šta je kodeks dobre prakse?

dokument kojim se preporučuju načini ili procedure•dizajniranja, izrade, ugradnje, održavanja iliupotrebe opreme, konstrukcija ili proizvoda;kodeks dobre prakse može biti standard, dio•

standarda ili poseban dokument nezavisan odstandarda.

Šta nije standard?

Propis

dokument koji sadrži obavezna zakonska pravila,•a donosi ga nadležno tijelo.

Tehni č ki propis

dokument o usklađivanju;• propis u kojem su tehnički zahtjevi dati ili neposredno•ili upućivanjem na standard, tehničku specifikacijuili kodeks dobre prakse ili pak uključivanjem sadržajatih dokumenata;tehnički propis može se dopuniti tehničkim uputstvima•koja opisuju načine zadovoljenja zahtjeva u propisu.

Upućivanje na standarde u propisu

Kod primjene principa „upućivanje na standarde”, tehničkizahtjevi se ne uključuju u tehničke propise, nego se dajuupućivanjem na standard koji utvr đuje te zahtjeve.

Na taj način: pojed• nostavljuje se i ubrzava zakonodavni proces;tehnički napredak ne zahtijeva izmjenu propisa, nego•se mijenja samo standard;olakšava se uklanjanje prepreka za trgovinu;•

bolje se osigurava primjena tehničkih propisa;•

upućivanjem na iste, zajedni

čki dogovorene• međunarodne standarde uklanjaju se razlike među

nacionalnim tehničkim propisima različitih zemalja.




Standard Tehnički propis

primjena dobrovoljna primjena obavezna primjena

učesnici postupka svi zainteresirani zakonodavac

način pripreme konsenzus većina u zakonodavnom tijelu

primjer ISO, EN, BAS pravilnik, zakon

Šta je bosanskohercegovački standard?

Na osnovu Zakona o standardizaciji BiH („Službeniglasnik BiH”, br. 19/01), a prema Pravilniku o

proceduri pripremanja, donošenja i objavljivanja bosanskohercegovačkih standarda („Službeniglasnik BiH”, br. 49/09), bosanskohercegovačkestandarde priprema, izdaje i objavljuje Institut za

standardizaciju BiH, na prijedlog tehničkih komiteta.Bosanskohercegovački standardi (BAS standardi) mogunastati na ova četiri načina:

preuzimanjem stranih (međunarodnih/evropskih/•nacionalnih) standarda uz prevođenje na neki odslužbenih jezika u BiH (metoda prijevoda - pv);

preuzimanjem stranih (međunarodnih/evropskih/•nacionalnih) standarda na izvornom jeziku (metoda

proglašavanja - pr); preuzimanjem stranih (međunarodnih/evropskih/•nacionalnih) standarda na izvornom jeziku, snacionalnim predgovorom (metoda korica - ko);izradom izvornog BAS standarda (izv).•

Ko su zainteresirane strane za BAS standarde?

proizvođači;• potrošači;• javna preduzeća;•laboratorije;•

obrazovne institucije;•certifikacijska tijela;•uslužna preduzeća;•institut za akreditaciju BiH;•i ostali koji imaju interese.•




Šta je standardizacija?

Standardizacija je djelatnost uspostavljanja odredaba (pravila) za opću i višekratnuupotrebu, koje se odnose na postojeće ili moguće probleme, radi postizanja optimalnog stepenauređenosti u određenoj oblasti.

Standardizacijska djelatnost se prvenstveno sastoji od pripreme, oblikovanja i izdavanjastandarda, te omogućavanja primjene standarda.

Koje su koristi od standardizacije?

unapređenje pogodnosti proizvoda, procesa•i usluga za predviđene svrhe;sprečavanje prepreka u trgovini;•olakšavanje tehnološke saradnje.•

Ciljevi standardizacije

osiguranje prikladnosti nekog proizvoda, procesa•ili usluge da u određenim uslovima služi namjeni;ograničavanje raznolikosti izborom optimalnog•

broja tipova ili veličina;osiguravanje kompatibilnosti i zamjenjivosti•različitih proizvoda;sigurnost;•zaštita zdravlja,•zaštita okoline itd.•

Principi standardizacije

Konsenzus•

Osnovni princip standardizacije je konsenzus.

Konsenzus znači opću saglasnost koju karakterizira odsustvo trajnog suprotstavljanjazainteresiranih strana na bitna pitanja rasprave, a koja se postiže kroz proces koji nastoji uzeti uobzir gledišta svih učesnika rasprave, te usaglašavanjem svih spornih činjenica.

NAPOMENA Konsenzus nužno ne znač i jednoglasnost.

STANDARDIZACIJASTANDARDIZACIJA




Uključ ivanje svih zainteresiranih strana•

Demokratski postupak pripreme standarda pretpostavlja uključivanje svih zainteresiranihstrana, koje imaju pravo sudjelovati i dati svoj doprinos izradi standarda kako bi ga dobrovoljno

primijenile.

Zainteresirane strane su pravna i fizička lica zainteresirana za procese i rezultatestandardizacije (npr. kompanije, mala i srednja preduzeća, upravni organi, naučnoistraživačkeustanove, tijela za ocjenjivanje usklađenosti, društvene organizacije, strukovna udruženja,stručnjaci-pojedinci, itd.)

Javnost rada•

Postupak pripreme standarda mora biti dostupan javnosti od početka i u svim fazama. O početku pripreme nekog standarda, o tijelu koje ga priprema, o dokumentu koji služi kao osnova zanjegovu pripremu i o fazama pripreme (javna rasprava o nacrtu standarda, objavljivanje standarda)

javnost mora biti obaviještena na odgovarajući način.

Stanje tehnike•

Stepen razvoja tehnike u datom vremenu koji se odnosina proizvode, procese i usluge, zasnovan na provjerenimnaučnim, tehnološkim i iskustvenim saznanjima.

Koherentnost•

Zbirka standarda mora biti koherentna, a to znači dastandardi ne smiju biti konfliktni (donošenjem novog

standarda za dati predmet, stari se standard povlači).

Nivoi standardizacije

Nivo standardizacije odnosi se na geografski, političkiili ekonomski obim uključenosti u standardizaciju

- međ unarodna standardizacija

standardizacija u kojoj mogu sudjelovati odgovarajućatijela iz svih zemalja

- regionalna standardizacijastandardizacija u kojoj mogu sudjelovati odgovarajuća tijela zemaljasamo jednog geografskog, političkog ili ekonomskog područ ja svijeta

- evropska standardizacija

standardizacija u kojoj sudjeluju odgovarajuća tijela evropskih država

- državna/nacionalna standardizacija

standardizacija na nivou određene zemlje

- pokrajinska standardizacija

standardizacija na nivou dijela neke zemlje

U nekoj zemlji ili dijelu neke zemlje standardizacija se može također provoditi u nekojgrani ili sektoru (npr. ministarstva), na lokalnom nivou, na nivou udruženja ili preduzeća, te u

pojedinim tvornicama, radionicama i uredima.




BOSANSKOHERCEGOVAČKA

STANDARDIZACIJA

Gdje se odvija djelatnost standardizacije u Bosni i Hercegovini?

U Institutu za standardizaciju BiH (BAS).

Institut za standardizaciju BiH osnovan jeZakonom o osnivanju Instituta

za standardizaciju BiH („Službeni glasnik BiH”, br. 44/04) kao samostalna državna upravnaorganizacija za poslove u područ ju standardizacije.

Ovim zakonom Institut za standardizaciju BiH preuzeo je poslove u područ ju standardizacijekoji su ranije utvr đeni u Zakonu o osnivanjuInstituta za standardizaciju, mjeriteljstvoi intelektualno vlasništvo BiH(„Službeni glasnik BiH”, br. 29/00)

Koji su ciljevi državne standardizacije BiH?

Pospješivanje međunarodne trgovine sa sprečavanjem•ili uklanjanjem barijera koje proizilaze iz neutemeljenihrazlika pri poslovanju na državnom nivou;Povećanje nivoa sigurnosti, zaštite zdravlja i života, te•sigurnosti okoline;Unapređenje cjelishodnog iskorištenja rada, materijala•i energije u procesima proizvodnje;Poboljšanje proizvodne uspješnosti, uz upravljanje•

raznolikostima, usklađenosti i zamjenjivosti;Unapređenje kvaliteta proizvoda, procesa i usluga s•utvr đivanjem njihovih karakteristika, kojima moguzadovoljiti postavljene zahtjeve, odnosno utvr đenu namjenu.

Koji su principi državne standardizacije BiH?

Dobrovoljno sudjelovanje i doprinos svih zainteresiranih strana kod pripreme i usvajanja•državnih standarda BiH;Dobrovoljna primjena i korištenje državnih standarda BiH;•

Konsenzus, koji znači na

čelno slaganje zna

čajnijeg dijela zainteresiranih o sadržaju državnog• standarda BiH;

Prioritet zajedničkih interesa zainteresiranih strana nad pojedinačnim interesima;•




Transparentnost rada u pripremi i dostupnost javnosti državnih standarda BiH;•Međusobna usklađenost državnih standarda BiH;•Poštivanje dostignutog stanja tehnike i pravila međunarodne i evropske standardizacije.•

U koja je tijela za standardizaciju na međunarodnom i evropskom nivou uključen Institut

za standardizaciju BiH (postignuto članstvo)?

Punopravni č lan:

Međunarodne organizacije za standardizaciju -•ISO (www.iso.org) od 1997. god. i

Evropskog instituta za standardizaciju u oblasti•

telekomunikacija - ETSI (www.etsi.org) od 1997. god.

Pridruženi č lan:

Međunarodne komisije za elektrotehniku -•IEC (www.iec.ch) od 1997. god.

Evropskog komiteta za standardizaciju•u oblasti elektrotehnike - CENELEC (www.cenelec.eu)od 1999. god.

Evropskog komiteta za standardizaciju -•CEN (www.cen.eu) od 2008. god.




Institut za standardizaciju BiH u okviru bosanskohercegovačke standardizacije, u skladu srazvojem i potrebama bosanskohercegovačke ekonomije te potrebama društva, pokriva slijedeća

polja djelatnosti:

pripremanje i objavljivanje bosanskohercegovačkih standarda (BAS) i drugih•standardizacijskih dokumenata;

zastupanje BiH u međunarodnim, evropskim i drugim organizacijama za standardizaciju;•osiguranje usluga informisanja;•upravljanje standardima i dokumentima standardizacije;•

provođenje edukacije u područ ju standardizacije;• promocija aktivnosti standardizacije;•upravljanje, razvoj i održavanje baza podataka o standardima.•

Procesi planiranja, pripreme i izrade programa rada za preuzimanje evropskih, međunarodnihi drugih standarda i standardizacijskih dokumenata te izrada bosanskohercegovačkih standarda(BAS) zasniva se na BAS uputstvima koja sadrže principe standardizacije iskazane u obliku

propisanih procedura i uputstava koji su usklađ

eni s međ

unarodnim i evropskim dokumentimastandardizacije.

Rad na standardizaciji odvija se kroz tehnička radna tijela, odnosno tehničke komitete.Preko 600 eksperata iz BiH uključeno je u rad 50 tehničkih komiteta s mogućnošću stalnog

proširenja područ ja rada, odnosno prihvatanja prijedloga za formiranje novih tehničkih komitetaza oblasti koje nisu obuhvaćene radom postojećih.

Svim zainteresiranim stranama data je mogućnost da upute prijedlog Institutu za formiranjetehničkih komiteta za novo područ je rada.




E x

U Institutu, kao stalnostručno tijelo, djeluje Ex-Komisijakoja se bavi ispitivanjemi certificiranjem električnihuređaja koji se koristeu prostorima ugroženim

od eksplozivnih smjesa zapaljivihgasova, para zapaljivihtečnosti i zapaljivih prašina svazduhom i drugim eksplozivnimatmosferama.

S obzirom na reorganizacijusistema certificiranja u BiH,Ex-Komisija će djelovati unutarInstituta do konačnog rješavanja

njenog statusa.

Informacione usluge omogućuju: pretraživanje i informisanje o statusu standarda i drugih dokumenata standardizacije;•tematska pretraživanja i informisanje o standardima i drugim dokumentima standardi-•zacije;

periodično praćenje standarda i drugih dokumenata standardizacije i informisanje o njima•za određenu tematsku grupu;informisanje o novim publikovanim standardima i drugim dokumentima bosanskohercego-•vačke standardizacije

prodaju i distribuciju bosanskohercegovačkih, međunarodnih i evropskih standarda i drugih•

dokumenata standardizacije.




Institut za standardizaciju BiH organizuje:

seminare u cilju edukacije iz podruja standardizacije•

U Institutu za standardizaciju BiH od 13.10. do 15.10.2009. održana je radionica pod

nazivom „ ISO Radionica o ocjeni usklaenosti-Postupci cericiranja i inspekcije“. Radionicu

su zajedniki organizovali Institut za standardizaciju Bosne i Hercegovine (BAS) i Meunarodna

organizacija za standardizaciju (ISO) kao rezultat tehnike pomoi koju ISO pruža svojim lanicama

iz zemalja u razvoju. Glavni predava na Radionici bio je gospodin Ian Cleare iz Velike Britanije.

Uestvovali su predstavnici iz privrednih organizacija i svih nivoa vlasti, državnih i entitetskih.

strune skupove s uešem eksperata iz cijele BiH•

Standardi i standardizacija - Vodi - Metalopreraivaki i drvopreraivaki sektor 23

U Institutu za standardizaciju održana je radionica „ISO e-Services“ od 26.4. do 29.4.2010.

Cilj radionice bio je podsticanje korištenja obimnog asortimana e-usluga i ISO alata koje je ISO

razvio i stavio na raspolaganje svojim članovima. Osim toga, ISO je pružio pomoć Institutu u

ojačavanju infrastrukture informaciono-komunikacione tehnologije. Predavač je bio gospodin

Diego Giol.



sjednice tehničkih komiteta čiji sekretarijat je u Institutu za standardizaciju•




?KAKO

NABAVITI STANDARD

Ukoliko ste se odlučili da kupite standard/standarde, trebate ispuniti zahtjev za ponudu. Obrazac možete naći naweb stranici Instituta (INDOC→Informaciono-dokumentacioni centar-INDOC→Prodajne djelatnosti→Obrazacza standarde).

Ovjeren zahtjev možete dostaviti poštom na adresu: Institut za standardizaciju BiH Vojvode Radomira Putnika 34 71123 Istočno Sarajevo

Zahtjev za ponudu možete dostaviti i na fax: 057 310 575 ili na e-mail: [email protected]

Na osnovu toga bit će Vam dostavljena ponuda. Nakon dostavljanja ponude, trebate uplatiti iznos navedenu ponudi i peti primjerak ovjerene uplatnice dostaviti Institutu. Po prijemu uplatnice, standard i račun bit ćeisporučeni.

Primjer zahtjeva za ponudu




?

KAKO SE SLUŽITI

STANDARDOM

PREMA NAZIVU1.STANDARDA

PREMA2.PODRUČJUPRIMJENE

U svakom standardu jedato u kratkim crtama područ je primjene(engleski „scope“)

3. UPUĆIVANJE NADRUGESTANDARDEU svakom standardu jetačka„Upućivanje na drugestandarde“(engleski „Normativereferences”) koja dajevezu standarda s ostalimstandardimarelevantnim zaodređeno područ je rada.




4. PREMA OZNACIU MEĐUNARODNOJ KLASIFIKACIJI STANDARDA - ICS

Uvod

1 Svrha ICS-a

1.1 Međunarodna klasifikacija standarda (engleski: International Classification for Standards, ICS) služiza sastavljanje kataloga međunarodnih, regionalnih, nacionalnih i drugih dokumenata standardizacije tekao osnova za sisteme pretplate na međunarodne, regionalne i nacionalne standarde. Ona se također možeupotrebljavati za razvrstavanje standarda i dokumenata standardizacije u bazama podataka, bibliotekamaitd.

1.2 ICS treba olakšati usklađivanje načina za informiranje i naručivanje kao što su katalozi, odabrani propisi, bibliografi je i baze podataka na magnetnim i optičkim nosačima zapisa, unapređujući tako svjetsko širenjemeđunarodnih, regionalnih i nacionalnih standarda i drugih dokumenata standardizacije.

2 Opis ICS-a

2.1 U ovom dokumentu opći naziv „standard” primjenjuje se na sve međunarodne, regionalne i nacionalnedokumente standardizacije, kao što su standardi, tehnički izvještaji, opisi, uputstva, tehničke specifikacije,

pravilnici, kodeksi dobre prakse itd. i nacrti takvih dokumenata.

2.2 ICS je hijerarhijska klasifikacija koja se sastoji od tri nivoa.

2.3 Prvi nivo obuhvata 40 područ ja djelatnosti standardizacije, na primjer, tehniku cestovnih vozila, poljoprivredu, metalurgiju. Svako područ je ima dvocifrenu oznaku, na primjer:

77 Metalurgija

2.4 Ta se područ ja dalje dijele na grupe (drugi nivo). Oznaka grupe sastoji se od oznake područ ja i trocifrenog broja grupe, međusobno odvojenih tačkom, na primjer:

77. 040 Ispitivanje metala

2.5 Grupe se dijele dalje na podgrupe (treći nivo). Oznaka podgrupe sastoji se od oznake grupe i dvocifrenog broja, međusobno odvojenih tačkom, na primjer:

77.040.20 Ispitivanje metala bez razaranja

2.6 Ispod naslova niza grupa i podgrupa daju se, označene zvjezdicama i otisnute kurzivom, napomeneo obimu primjene i/ili napomene kojima se upućuje na druge grupe ili podgrupe. Napomena o obimu

primjene, po pravilu, nabraja predmete koje obuhvata ta grupa ili podgrupa ili određuje predmet te grupe

ili podgrupe. Napomena kojom se upućuje na druge grupe ili podgrupe upućuje na predmet povezan s tomgrupom ili podgrupom, koji je razvrstan u drugu grupu ili podgrupu.

2.7 Sve grupe koje se dijele na podgrupe, s nekoliko iznimaka, sadrže podgrupu koja obuhvata cijeli predmet odgovarajuće grupe. Takve podgrupe koje se odnose na predmete općeg značenja imaju oznakekoje završavaju s ”01”. Na primjer, grupa:

77.040 Ispitivanje metala

kao prvu podgrupu sadrži podgrupu:

77.040.01 Ispitivanje metala općenito

koja mora uključivati standarde koji obuhvataju predmet ispitivanje metala općenito,

dok standardi koji obuhvataju mehaničko ispitivanje metala, ispitivanje metala bez razaranja ili hemijskuanalizu metala moraju biti uključeni redom u podgrupe: 77.040.10, 77.040.20 ili 77.040.30.




2.8 Većina grupa koje se dijele na podgrupe sadrži podgrupe koje imaju oznaku koja završava s ”99”.U takve podgrupe uključeni su standardi o predmetima koji ne odgovaraju ni jednom predmetu općih

podgrupa ili predmetima posebnih podgrupa odgovarajuće grupe. Na primjer, predmet standarda:

ISO 5832-4:1996, Implants for surgery - Metallic materials - Part 4: Cobalt-chromium-molybdenumcasting alloy

ne odgovara ni predmetu podgrupe:

77.120.01 Obojeni metali općenito

ni predmetima podgrupa:

77.120.10 Aluminij i legure aluminija

77.120.70 Kadmijum, kobalt i njihove legure

U tom slučaju taj standard treba biti uključen u podgrupu:

77.120.99 Ostali obojeni metali i njihove legure

Gornje pravilo ne primjenjuje se u ICS-u ako se svi standardi koji se odnose na takvu grupu mogu uključitiu opću podgrupu ili posebne podgrupe. Na primjer, grupa:

21.100 Ležajevi

sadrži podgrupe predmeta općeg značenja:

21.100.01 Ležajevi općenito

i posebne podgrupe:

21.100.10 Klizni ležajevi

21.100.20 Kotrljajući ležajevi

Ta grupa ne sadrži podgrupe:

21.100.99 Ostali ležajevi budući da svi ležajevi pripadaju samo dvama tipovima ležajeva, kliznim i kotrljajućim.

3 Pravila za upotrebu ICS-a

3.1 Za označavanje standarda i drugih dokumenata standardizacije te njihovih nacrta treba upotrebljavatinajnovije izdanje ICS-a s naknadnim izdanjima osavremenjenih dopuna ICS-a. Onaj ko određuje oznakutreba prije prvog označavanja standarda najprije pažljivo proučiti prikazana pravila i organizaciju ICS-a.

IZVOD IZ ICS-a

77 METALURGIJA

77.020 Proizvodnja metala

77.040 Ispitivanje metala

77.040.01 Ispitivanje metala općenito

77.040.10 Mehaničko ispitivanje metala

*Mehanič ko ispitivanje općenito, vidi 19.060

*Mehanič ko ispitivanje zavarenih spojeva, vidi 25.160.40

77.040.20 Ispitivanje metala bez razaranja




* Ispitivanje bez razaranja općenito, vidi 19.100

*Ispitivanje bez razaranja zavarenih spojeva, vidi 25.160.40

77.040.30 Hemijska analiza metala

*Hemijska analiza općenito, vidi 71.040.40

*Hemijska analiza ferometala, vidi 77.080

*Hemijska analiza ferolegura, vidi 77.100

*Hemijska analiza obojenih metala, vidi 77.120

*Hemijska analiza ojač anih metala i teških metala

77.040.99 Ostale metode za ispitivanje metala

77.060 Korozija metala

*Površinska obrada i prevlake, vidi 25.220

77.080 Ferometali

*Uključ ujući klasi fikaciju, označ avanje, uzorkovanje, hemijsku analizu itd.

*Dimenzije i stepen kvaliteta proizvoda od željeza i č elika, vidi 77.140

77.080.01 Općenito o ferometalima

77.080.10 Željeza

77.080.20 Čelici

77.100 Ferolegure


77.120 Obojeni metali


*Plemeniti metali za stomatologiju, vidi 11.060.10

*Plemeniti metali za nakit, vidi 39.060

*Dimenzije i stepen kvaliteta proizvoda obojenih metala, vidi 77.150

77.120.01 Obojeni metali općenito

77.120.10 Aluminij i legure aluminija

77.120.20 Magnezij i legure magnezija

77.120.30 Bakar i legure bakra

77.120.40 Nikal, hrom i njihove legure

77.120.50 Titan i legure titana

77.120.60 Olovo, cink, kalaj i njihove legure

77.120.70 Kadmij, kobalt i njihove legure

77.120.99 Ostali obojeni metali i njihove legure

77.140 Proizvodi od željeza i čelika

*Standardi koji sadrže stepen kvaliteta i oblik proizvoda trebaju se

razvrstavati u podgrupe oba tipa.

*Proizvodi od č elika za konstrukcije letjelica, vidi 49.025.10

77.140.01 Općenito o proizvodima od željeza i čelika




77.140.10 Čelici koji se mogu termički obrađivati

77.140.15 Čelici za prenapregnuti beton

77.140.20 Nehr đajući čelici

*Uključ ujući legirane č elike, č elike otporne na hr đ anje, č elike otporne na

toplotu itd.

77.140.25 Čelici za opruge

77.140.30 Čelici za rad pod pritiskom

*Č elici za cijevi pod pritiskom za posebnu upotrebu, vidi 77.140.75

77.140.35 Čelici za alate

77.140.40 Čelici s posebnim magnetnim svojstvima

77.140.45 Nelegirani čelici

77.140.50 Proizvodi i poluproizvodi od plosnatog čelika

*Uključ ujući debeli i tanki lim i traku

*Č elič ne trake za opruge, vidi 77.140.25

77.140.60 Čelični štapovi i šipke

77.140.65 Čelična žica, žičana užad i lanci

*Lanci za dizanje i žič ana užad, vidi 53.020.30

*Č elič ne žice za opruge, vidi 77.140.25

77.140.70 Čelični profili

*Uključ ujući presjeke

77.140.75 Čelične cijevi za posebnu upotrebu

*Uključ ujući šuplje č elič ne štapove i pro file za konstrukcije

*Č elič ne cijevi za opću upotrebu, vidi 23.040.10

77.140.80 Željezni i čelični odljevci

77.140.85 Željezni i čelični otkivci

77.140.99 Ostali proizvodi od željeza i čelika

77.150 Proizvodi od obojenih metala

*Uključ ujući proizvode od legura obojenih metala

*Proizvodi od obojenih metala za konstrukcije letjelica, vidi 49.025

77.150.01 Proizvodi od legura obojenih metala općenito

77.150.10 Proizvodi od aluminija

77.150.20 Proizvodi od magnezija

77.150.30 Proizvodi od bakra

77.150.40 Proizvodi od nikla

77.150.50 Proizvodi od titana

77.150.60 Proizvodi od olova, cinka i kalaja

77.150.70 Proizvodi od kadmija i kobalta

77.150.99 Ostali proizvodi od obojenih metala




77.160 Metalurgija praha

*Uključ ujući materijale od ojač anih metala i teških metala

77.180 Oprema za metaluršku industriju

79 TEHNOLOGIJA DRVETA

79.020 Procesi tehnologije drveta

*Uključ ujući sječ u i obradu drveta

*Hemikalije za zaštitu drveta, vidi 71.100.50

79.040 Drvo, trupci i rezana građa

79.060 Ploče na bazi drveta

79.060.01 Ploče na bazi drveta općenito

79.060.10 Slojevite ploče

79.060.20 Ploče vlaknatice i plo

če iverice

79.060.99 Ostale ploče na bazi drveta

79.080 Poluproizvodi od drveta

*Uključ ujući parket, drvenu građ u za poploč avanje, drške itd.

79.100 Pluto i proizvodi od pluta

79.120 Oprema za obradu drveta

79.120.01 Oprema za obradu drveta općenito

79.120.10 Mašine za obradu drveta

*Lanč ane i zubne pile, vidi 65.060.80

79.120.20 Alati za obradu drveta

79.120.99 Ostala oprema za obradu drveta




Kako i gdje pronaći bosanskohercegovački standard?

Bibliotečki fond sa zbirkama bosanskohercegovačkih, međunarodnih, evropskih inacionalnih standarda te kataloga, glasila, specijalnih publikacija i odgovarajuće baze podatakaomogućuje da svi korisnici dobiju tražene informacije i nabave standardizacijska dokumenta.

Rad sa strankamaSvakim radnim danom9:00 - 14:00

Najava na telefon 057 310 581

Informacije putemtelefona

057 310 580

E-mail [email protected]

AdresaVojvode Radomira Putnika br. 34,71123 Istočno Sarajevo

Posjetioci biblioteke imaju besplatan uvid u dokumenta standardizacije.




INFORMISANJE JAVNOSTI

GLASNIK INSTITUTA

U Glasniku Instituta možete pročitati članke o:

novostima iz standardizacije,•

tehničkom zakonodavstvu,•

aktivnostima vezanim za standardizaciju.•

Osim zanimljivih članaka, možete naći i dio Službene objave, pregled formiranih tehničkihkomiteta kao i prijavu za učešće u radu TC/SC.

INSTITUT NA INTERNETU - www.bas.gov.ba

D o b r o d o š

l i n a i n t e

r n e t s t r a

n i c e

I n s t i t u t a z a s t a

n d a r d i z a

c i j u B i H !




Kako koristiti Katalog BAS standarda?

Na web stranici Instituta za standardizaciju možete naći aktuelni katalog u elektronskomobliku koji je moguće pretraživati online.

KATALOG BAS STANDARDA je baza podataka o svim BASstandardima, koja je dostupna našim korisnicima putem interneta.

Ovim podacima pristupa sekroz meni „BAS Katalog” kojise nalazi na desnoj strani našegweb-sitea, i sadrži dva linka:ICS Klasifikacija i Pretraga.

Linku „ICS Klasifikacija” može se također pristupiti ako se klikne na Katalog u glavnom meniju.

Link „ICS Klasifikacija” nas vodi na prikaz baze u kojem su BAS standardi razvrstani prema ICSklasifikaciji.

Klikom na bilo koju od prikazanih ICS oznaka izlistat će se lista standarda ili ICS-ova koji pripadajuodabranom ICS-u. Ukoliko postoji oboje, bit će izlistani prvo ICS-ovi, a ispod njih standardi.




Roza pozadina skreće pažnju na povučene standarde, dok važeći standardi imaju sivu pozadinu.

Klikom na neki od prikazanih standarda izlistaju se podaci o standardu.

Radi bolje preglednosti, podaci su razvrstani u tri grupe podataka:

Osnovni podaci1.

Naslov standarda2.

Ostali podaci3.




U osnovne podatke spadaju:

Broj izdanja BAS standarda1.

Datum izdanja2.

Metoda preuzimanja standarda3.Izvornia.

Korice b. Proglašavanjec.Prijevodd.

BAS tehnički komitet koji je nadležan za standard4.

Cijena u KM5.

Ekvivalentni međunarodni standard(i)6.

Drugi tab prikazuje naslov originalnog standarda (ekvivalenta), ako postoji, i naslov BASstandarda.

Tab „Ostalo” prikazuje sljedeće podatke:

Oznaku i godinu izdanja standarda koje prikazani standard mijenja (1. Zamjenjuje)

Oznaku i godinu izdanja standarda kojima je prikazani standard zamijenjen (2. Zamijenjen)

Oznaku i godinu izdanja standarda koji predstavljaju amandman ili korekciju prikazanog3.standarda (Dopunjen)

Oznaku i godinu izdanja standarda kojima je prikazani standard amandman ili korekcija4.(Dopunjuje)

Klikom na bilo koji od ovdje prikazanih standarda izlistaju se podaci o tom standardu.




Link „Pretraga” nas vodi na stranicu za pretraživanje baze BAS standarda prema kriterijima kojeodređuje korisnik.

U tekstualno polje označeno sa „Traži za” možemo unijeti jednu ili više riječi koje želimo pronaćiu oznaci ili naslovu standarda.

Ukoliko smo unijeli više riječi, možemo birati da li želimo da nam se prikažu standardi koji sadrže bilo koju od tih riječi, sve riječi ili samo oni koji sadrže tačan izraz koji smo unijeli.

Ostala polja nam služe za izbor standarda iz samo određene kategorije (ICS-a), s određenim statusom(Važeći ili Povučen), određenog BAS tehničkog komiteta, prema broju Glasnika u kojem je objavljen ilimetodi objavljivanja.

Kada smo odabrali sve željene kriterije pritiskom na dugme „Traži”, dobit ćemo prikaz željenihstandarda.

Svi kriteriji koje smo odabrali međusobno se kombiniraju i prikazuje se lista samo onih standardakoji zadovoljavaju sve kriterije.

Program će dozvoliti prikaz najviše 2000 standarda, tako da će vas upozoriti da suzite kriterij pretrage ukoliko vaša pretraga generira više od 2000 rezultata.

Na jednoj strani bit će prikazano maksimalno 20 standarda, a ukoliko ih ima više, moći ćete se

kretati između strana koristeći standardnu dugmad za navigaciju.

Dugme „Očisti odabir” koristi se za brisanje svih odabranih kriterija u slučaju da želimo krenuti unovu pretragu.




Koji je cilj Direktiva Novog pristupa?

Direktive Novog pristupa imaju za cilj da osiguraju slobodno kretanje proizvoda koji su•usklađeni s visokim nivoom zaštite propisanim u odgovarajućoj direktivi kao i da zaštite

javni interes (posebno zdravlje i sigurnost osoba, zaštita potrošača, zaštita poslovnihsubjekata, zaštita okoline)

Direktive trebaju spriječiti stavljanje na tržište nesigurnih ili neusklađenih proizvoda.•

Koji je opći princip Direktiva Novog pristupa?

Usklađivanje se ograničava na osnovne zahtjeve; isključivo proizvodi koji zadovoljavaju•osnovne zahtjeve mogu se staviti na tržište i u upotrebu.

DIREKTIVE

NOVOG PRISTUPA




Šta provedba Direktiva Novog pristupa podrazumijeva?

Provedba Direktiva Novog pristupa• (npr. direktive o sigurnosti igračaka, o sigurnostimašina, o elektromagnetnoj kompatibilnosti, itd.), podrazumijeva prelazak sa sistemautemeljenog na propisanim obaveznim tehničkim zahtjevima i obaveznom državnomcertifikacijom prije plasiranja proizvoda na tržište, na sistem gdje je regulatorno

područ je ograničeno na osnovne zahtjeve, tehničke specifikacije (zasnovane nadobrovoljnim standardima) i ocjenjivanje usklađenosti (od proizvođača i trećih strana).

Šta su harmonizirani evropski standardi?

To su tehničke specifikacije koje su usvojile neke odevropskih organizacija za standardizaciju (CEN, CENELEC,ETSI) razrađene u okviru mandata datog od strane Evropskekomisije, a služe kao podrška ispunjavanju osnovnih zahtjeva

propisanih Direktivama Novog pristupa.

Da li je primjena harmoniziranih standarda obavezna?

Primjena harmoniziranih standarda koji osiguravaju pretpostavku usklađenosti je dobrovoljna.

Šta je obaveza država članica Evropske unije, ali i državakandidata?

Države članice, ali i države kandidati za Evropsku unijumoraju preuzeti direktive kao tehničke propise u nacionalno

zakonodavstvo, harmonizirane evropske standarde preuzeti kaonacionalne standarde te uspostaviti i održavati sistem na temeljutih propisa.

Kako je uređeno preuzimanje Direktiva Novog pristupa uzakonodavstvo BiH?

Zakonom o tehničkim zahtjevima za proizvode i•ocjenjivanju usklađenosti („Sl. glasnik BiH”, broj45/04)

Programom preuzimanja tehničkih propisa• („Sl. glasnik BiH”, br. 35/06), Uputstvomo načinu izrade i postupka donošenja tehničkih propisa („Sl. glasnik BiH”, br. 35/06).Ovim Uputstvom je utvr đeno uspostavljanje ekspertnog tima za preuzimanje pojedinihdirektiva u odgovarajući tehnički propis (naredbu), program preuzimanja harmoniziranihEN standarda, metodologiju izrade analize uticaja, te sam postupak donošenja tehničkih

propisa (prijedlog tehničkog propisa, utvr đivanje uporednog prikaza i tekst izjaveusklađenosti, usvajanje analize uticaja, te donošenje tehničkog propisa od Ministarstvavanjske trgovine i ekonomskih odnosa BiH).

Odlukom o planu aktivnosti za realizaciju Programa preuzimanja tehničkih propisa•(„Sl. glasnik BiH”, br. 89/06). Ovom Odlukom se vrši raspodjela nadležnosti između

institucija BiH odgovornih za implementaciju tehničkih propisa nastalih preuzimanjemDirektiva Novog pristupa u zakonodavstvo BiH.




Šta označava CE znak?

CE znak označava usklađenost proizvoda s odgovarajućim zahtjevima propisanim u•direktivi koja se odnosi na njega.

Keymark - Šta je to?

Keymark je dobrovoljni znak kvaliteta za proizvode iusluge. U zajedničkom je vlasništvu evropskih organizacija zastandardizaciju CEN i CENELEC.

Keymark sistemom upravljaju certifikacijska tijela koja jeodobrio CEN. Rigorozna metodologija certifikacije nudi uvjeravanjada usluga ili proizvod demonstrira stalnu usklađenost prema svimrelevantnim evropskim standardima (ENs).

Svi se mogu prijaviti za Keymark, proizvođači, dobavljači i pružaoci usluga.

Keymark certifikacija - Kako djeluje?

Keymark je dobrovoljni certifikacijski znak donesen od trećestrane kojom upravljaju odobrena certifikacijska tijela. Keymark

pokazuje da su proizvodi ispunili sve zahtjeve relevantnih evropskihstandarda. Jednom kada proizvod ili usluga dobije Keymark certifikatneće više biti potrebe za ponovnim ispitivanjem o usklađenosti

prema evropskim standardima u ostalim zemljama koje učestvuju uovoj šemi. Kako bi se osigurala stalna usklađenost, osnovni element

Keymark sistema je stalni nadzor.

Proizvođači, dobavljači i pružaoci usluga su opunomoćenida koriste Keymark nakon uspješno provedenog certifikacijskog

procesa.




BAS TEHNIČKI KOMITETI

Stanje do juna 2010. godine




REDNI

BROJBAS TEHNIČKI KOMITET

1 BAS/TC 1, Informaciona tehnologija

2 BAS/TC 2, Zavarivanje i srodni postupci

3 BAS/TC 3, Upravljanje kvalitetom i osiguranje kvaliteta

4 BAS/TC 4, Č elik i prozvodi od č elika, obojeni metali i legure

5 BAS/TC 5, Telekomunikacije

6 BAS/TC 6, Oprema za eksplozivne atmosfere

7 BAS/TC 7, Okolina

8 BAS/TC 8, Koordinacija izolacije, visokonaponska ispitivanjai mjerni transformatori

9 BAS/TC 9, Cement, gips, kreč i drugi anorganski vezivni materijali

10 BAS/TC 10, Oprema za mjerenje elektri č ne energijei upravljanje optereć enjem




11 BAS/TC 11, Nafta i naftni proizvodi

12 BAS/TC 13, Zaštita od požara

13 BAS/TC 14, Li č na zaštitna oprema

14 BAS/TC 15, Elektromagnetna kompatibilnost

15 BAS/TC 16, Mašinski elementi

16 BAS/TC 17, Tehni č ko crtanje, simboli i jedinice

17 BAS/TC 18, Energetski transformatori, mjerni releji i zaštitna oprema

18 BAS/TC 19, Elektri č ne instalacije u zgradama

19 BAS/TC 21, Beton i proizvodi od betona

20 BAS/TC 22, Cestogradnja

REDNI





21 BAS/TC 23, Ljekovito i aromati č no bilje

22 BAS/TC 24, Ispitivanje bez razaranja

23 BAS/TC 25, Tehnologija zaštite zdravlja

24 BAS/TC 27, Rudarstvo

25 BAS/TC 28, Eksplozivi za civilne namjene

26 BAS/TC 29, Sredstva i uređ aji za dizanje i prenošenje tereta

27 BAS/TC 30, Elektri č ni kablovi

28 BAS/TC 31, Gas i gasna tehnika

29 BAS/TC 35, Cestovna vozila

30 BAS/TC 36, Arhitektonske konstrukcije, tehnologija i organizacijagrađ enja i fi zika zgrade

REDNI





31 BAS/TC 37, Sigurnost građ evina od požara

32 BAS/TC 38, Mjeriteljstvo i mjerenja

33 BAS/TC 39, Zaštita materijala od korozije

34 BAS/TC 40, Sigurnost mašina

35 BAS/TC 41, Oprema pod pritiskom i kontejneri

36 BAS/TC 42, Drvo i proizvodi od drveta

37 BAS/TC 43, Hrana

38 BAS/TC 44, Bibliotekarstvo

39 BAS/TC 45, Poljoprivreda

40 BAS/TC 46, Željeznice

REDNI





41 BAS/TC 47, Uređ aji i sistemi za grijanje i hlađ enje

42 BAS/TC 48, Tekstil, koža, odjeć a i obu ć a

43 BAS/TC 49, Hemijski inžinjering, laboratorije i kozmetika

44 BAS/TC 50, Ambalaža, plastika i guma

45 BAS/TC 51, Automatika

46 BAS/TC 52, Upravljač ka i sklopna postrojenja

47 BAS/TC 53, Fluidi i sistemi fl uida

48 BAS/TC 54, Sigurnost igrač aka i proizvoda za djecu

49 BAS/TC 56, Konvencionalni i alternativni izvori elektri č neenergije

50 BAS/TC 57, Ku ć anski i sli č ni elektri č ni aparati

REDNI





RELEVANTNI

TEHNIKI KOMITETI


Tehnički komitet BAS/TC 2, Zavarivanje i srodni postupci

Technical Committee BAS/TC 2, Welding and allied processes

Šire područje: Proizvodna tehnika

Predsjednik: prof. dr. Azra ImamovićTehnički sekretar: Sadeta Avdić, dipl. ing.

Koordinator Sadeta Avdić, dipl. ing.

Datum osnivanja: 1996-02-21

Područje rada: Priprema i utvrđivanje prijedlogabosanskohercegovačkih (BAS) standarda, preuzimanjemeđunarodnih i evropskih standarda i revizijapostojećih važećih standarda na polju zavarivanja isrodnih postupaka te standarda za izradu, instaliranje,ispitivanje, upotrebu i sigurnost elektroopreme zaelektrozavarivanje.

Korespondentni međunarodni komiteti: ISO/TC 44, Welding and allied processes / Zavarivanje isrodni postupci

IEC/TC 26, Electric welding / Elektrozavarivanje

Korespondentni evropski komiteti: CEN/TC 121, Welding / Zavarivanje

CLC/TC 26A, Electric arc welding equipment /Elektrooprema za elektrolučno zavarivanje

CLC/TC 26B, Electric resistance welding /Elektrootporno zavarivanje

Članstvo u međunarodnim komitetima: ISO/TC 44 O-Member / Posmatrač

Članstvo u evropskim komitetima: -

Potkomiteti i radne grupe: -



Troškovi

Produktivnost Prot

KlijentiSljedivost

Kvalitet

50 Standardi i standardizacija - Vodi - Metalopreraivaki i drvopreraivaki sektor

Tehnički komitet BAS/TC 3, Upravljanje kvalitetom i osiguranje kvaliteta

Technical Committee BAS/TC 3, Quality management and quality assurance

Šire područje: Upravljanje i kvalitet

Predsjednik: mr. Mirsad Begić

Tehnički sekretar: Sadeta Avdić, dipl. ing.

Koordinator Sadeta Avdić, dipl. ing.


Područje rada: Standardizacija u području upravljanja kvalitetomuključujući sisteme kvaliteta, osiguranje kvaliteta iopćeprateće procedure te standarde kojiosiguravaju upravljanje izborom i upotrebomstandarda iz područja rada Komiteta. Komitet nećeraditi na pripremi standarda koji se odnose na

specifične proizvode, usluge i industriju.

Korespondentni međunarodni komiteti: ISO/TC 176, Quality management and quality assurance / Upravljanje kvalitetom i osiguranje kvalitetaISO/CASCO, Committee on conformity assessment /Komitet o ocjenjivanju usklađenosti

Korespondentni evropski komiteti: CEN/CLC/TC 1, Criteria for conformity assessment

bodies / Kriteriji za tijela za ocjenjivanje usklađenostiCEN/SS F20, Quality assurance / Osiguranje kvaliteta


Članstvo u evropskim komitetima: -Potkomiteti i radne grupe: BAS/TC 3/WG1, Ocjenjivanje usklađenosti BAS/TC 3/WG 1, Conformity assessment




Tehnički komitet BAS/TC 4, Čelik, čelični proizvodi, obojeni metali i legure

Technical Committee BAS/TC 4, Steel, steel products, non – ferrous

metals and alloys

Šire područje: Priprema i utvrđivanje prijedlogabosanskohercegovačkih (BAS) standarda, preuzimanje,međunarodnih i evropskih standarda te revizijapostojećih važećih standarda u oblasti čelika, čeličnihproizvoda, obojenih metala i legura.

Predsjednik: prof. dr. Mirsada Oruč

Tehnički sekretar: Emina Kratina, dipl.ing.

Koordinator: Stana Buha, dipl.ing.


Područje rada: Priprema i utvrđivanje prijedlogabosanskohercegovačkih (BAS) standarda, preuzimanje,

međunarodnih i evropskih standarda te revizijapostojećih važećih standarda u oblasti čelika, čeličnihproizvoda, obojenih metala i legura.

Korespondentni međunarodni komiteti: ISO/TC 17, Steel / ČelikISO/TC 25, Cast irons and pig irons / Liveno gvožđe isirovo gvožđeISO/TC 26, Copper and copper alloys / Bakar i legurebakraISO/TC 105, Steel wire ropes / Čelična žičana užadISO/TC 155, Nickel and nickel alloys / Nikl i legure niklaISO/TC 164, Mechanical testing of metals / Mehaničkoispitivanje metala

ISO/TC 167, Steel and aluminium structures / Čelične ialuminijumske konstrukcijeISO/TC 79, Light metals and their alloys / Laki metali injihove legureISO/TC 132, Ferroalloys / FerolegureISO/TC 68, Magnetic alloys and steels / Magnetne legurei čelici

Korespondentni evropski komiteti: CEN/TC 190, Foundry technology / Tehnologija livenjaCEN/TC 132, Aluminium and aluminium alloys / Aluminijum i legure aluminijumaCEN/TC 133, Copper and copper alloys / Bakar i legurebakra

CEN/TC 209, Zinc and zinc alloys / Cink i legure cinkaCEN/TC 306, Lead and lead alloys / Olovo i legure olovaCEN/TC 322, Equipments for making and shaping of

metals-Safety reguirements / Oprema za pravljenje ioblikovanje metala - Sigurnosni zahtjeviCEN (ECISS), European Committee for Iron and Steel

Standardization / Evropski komitet za gvožđe i čelik

Članstvo u međunarodnim komitetima: ISO/TC 17, ISO/TC 25, ISO/TC 105, ISO/TC 164 O-Member / Posmatrač


Potkomiteti i radne grupe: BAS/TC 4 WG1




Tehnički komitet BAS/TC 7, Okolina

Technical Committee BAS/TC 7, Environment

Šire područje: Okolina

Predsjednik: prof. dr. Aleksandar Knežević, dipl. ing.Tehnički sekretar: Jasmina Ljubunčić, dipl. ing.

Koordinator Jasmina Ljubunčić, dipl. ing.


Područje rada: Izrada prednacrta i utvrđivanje nacrta i prijedloga BASstandarda i drugih dokumenata standardizacije, praćenjenjihove primjene, sistematskog pregleda i revizije, teprimjene postupka preuzimanja međunarodnih, evropskihi nacionalnih standarda u oblasti okolinskog upravljanja,kvaliteta zraka, vode i tla, uključujući definicije pojmova,označavanje, uzimanje uzoraka, mjerenje i izvještavanje

o ispitivanim karakteristikama. Ne uključuje graniceprihvatljivosti kvaliteta zraka, vode i tla te tla s aspektagrađevinarstva. Također, ne uključuje utvrđivanje graničnihvrijednosti polutanata ili otpadnih tvari i standardizacijuproizvoda

Korespondentni međunarodnikomiteti:

ISO/TC 113, Hydrometry / HidrometrijaISO/TC 142, Cleaning equipment for air and other gases /

Oprema za čišćenje zraka i drugih gasovaISO/TC 146, Air quality / Kvalitet zrakaISO/TC 147, Water quality / Kvalitet vodeISO/TC 190, Soil quality / Kvalitet tlaISO/TC 207, Environmental management / Okolinsko

upravljanjeISO/TC 209, Cleanrooms and associated controlled

environments / Čiste sobe i pripadajuća okolinaISO/TC 224, Service activities relating to drinking water

supply systems and wastewater systems - Quality criteria of

the service and performance indicators / Uslužne aktivnostivezane za sisteme snabdijevanja pitkom vodom i sistemeotpadnih voda - Kriteriji kvaliteta za indikatore usluga iučinkovitostiIEC/TC 111, Environmental standardization for electrical and

electronic products and systems / Okolinska standardizacijaza električne i elektrotehničke proizvode i sisteme

Korespondentni evropski komiteti: CEN/TC 137, Assessment of workplace exposure tochemical and biological agents / Procjena izloženosti radnogmjesta hemijskim i biološkim agensimaCEN/TC 164, Water supply / Snabdijevanje vodomCEN/TC 165, Waste water engineering / Inženjeringotpadnih vodaCEN/TC 183, Waste management / Upravljanje otpadomCEN/TC 195, Air filters for general air cleaning / Zračni filteriza opće čišćenje zrakaCEN/TC 230, Water analysis / Analiza vodeCEN/TC 243, Cleanroom technology / Tehnologija čistih sobaCEN/TC 264, Air quality / Kvalitet zrakaCEN/TC 292, Characterization of waste / Karakterizacija

otpada




CEN/TC 308, Characterization of sludges / KarakterizacijamuljaCEN/TC 318, Hydrometry / HidrometrijaCEN/TC 345, Characterization of soils / Karakterizacija tlaCLC/TC 111X, Environment / Okolina

Članstvo u međunarodnimkomitetima:

ISO/TC 146 O-Member / PosmatračISO/TC 147 O-Member / Posmatrač

ISO/TC 190 O-Member / PosmatračISO/TC 207 O-Member / PosmatračISO/TC 207/SC 7 O-Member / PosmatračISO/TC 209 O-Member / Posmatrač






Tehnički komitet BAS/TC 14, Lična zaštitna oprema

Technical Committee BAS/TC 14, Personal protective equipment

Šire područje: Zaštita na radu

Predsjednik: Dževad Hodžić, dipl. ing.Tehnički sekretar: Jasmina Ljubunčić, dipl. ing.



Područje rada: Izrada prednacrta i utvrđivanje nacrta i prijedloga BASstandarda i drugih dokumenata standardizacije, praćenjenjihove primjene, sistematskog pregleda i revizije, teprimjene postupka preuzimanja međunarodnih, evropskihi nacionalnih standarda u oblasti kvaliteta i osobina ličnezaštitne opreme izuzev opreme za zaštitu od nuklearneradijacije.

Korespondentni međunarodni komiteti: ISO/TC 94, Personal safety - Protective clothing andequipment / Lična zaštita - Zaštitna odjeća i opremaISO/TC 159, Ergonomics / Ergonomija

Korespondentni evropski komiteti: CEN/TC 79, Respiratory protective devices / Oprema zazaštitu organa za disanjeCEN/TC 85, Eye protective equipment / Oprema za zaštituočijuCEN/TC 122, Ergonomics / ErgonomijaCEN/TC 158, Head protection / Zaštita glaveCEN/TC 159, Hearing protectors / Slušni štitniciCEN/TC 160, Protection against falls from height including working belts / Zaštita od pada s visine uključujući radne

pojaseveCEN/TC 161, Foot and leg protectors / Štitnici za stopalo inoguCEN/TC 162, Protective clothing including hand and arm

protection and lifejackets / Zaštitna odjeća, uključujućizaštitu ruku i prsluke za spasavanje

Članstvo u međunarodnim komitetima: ISO/TC 94, O-Member / Posmatrač






Tehnički komitet BAS/TC 16, Mašinski elementi

Technical Committee BAS/TC 16, Mechanical Elements

Šire područje: Mehanički sistemi i komponente za opću upotrebu

Predsjednik: Boris Rukavina, dipl. ing.Tehnički sekretar: Tihomir Anđelić, dipl. ing.

Koordinator Tihomir Anđelić, dipl. ing.


Područje rada: Standardizacija u području navoja sa tehničkimuslovima (uključujući tolerancije navoja), mašinskihelemenata za spajanje (dimenzije, tolerancije,mehaničke i funkcionalne osobine), čeličnih cijevi,cijevi od sivog liva, fleksibilnih cijevi, metalnih cijevnihpriključaka, prirubnica, industrijskih cijevi, elastomernihzaptivača, konstrukcijskih ležajeva, kotrljajnih ležajeva,

vratila za mašine i pomoćnu opremu, zupčanika iopruga.

Korespondentni međunarodni komiteti: ISO/TC 1, Screw threads / VijciISO/TC 2, Fasteners / Elementi za spajanjeISO/TC 4, Rolling bearings / Kotrljajni ležajeviISO/TC 5, Ferrous metal pipes and metallic fittings /

Metalne cijevi i fitinziISO/TC 14, Shafts for machinery and accessories /Vratila za mašine i pomoćna opremaISO/TC 60, Gears / Zupčanici ISO/TC 227, Springs / Opruge

Korespondentni evropski komiteti: CEN/TC 74, Flanges and their joints / Prirubnice i njihovi

spojeviCEN/TC 167, Structural bearings / KonstrukcijskiležajeviCEN/TC 185, Fasteners / Elementi za spajanjeCEN/TC 203, Cast iron pipes, fittings and their joints /

Cijevi od livenog željeza, fitinzi i njihovi spojeviCEN/TC 208, Elastomeric seales for joints in pipework

and pipelines / Elastomerni zaptivači za spajanje u radus cijevima i cjevovodimaCEN/TC 267, Industrial piping and pipelines /

Industrijske cijevi i cjevovodiCEN/TC 342, Metal hoses, hose assemblies, bellows

and expansion joints / Metalna crijeva, sklopiva crijeva,mijehovi i kompenzatoriECISS/TC 29, Steel tubes and fittings for steel tubes /

Čelične cijevi i fitinzi za čelične cijevi

Članstvo u međunarodnim komitetima: -






Tehnički komitet BAS/TC 17, Tehničko crtanje, simboli i jedinice

Technical Committee BAS/TC 17, Technical drawing, symbols and units

Šire područje: Općenito. Terminologija. Standardizacija. Dokumentacija

Predsjednik: doc dr. Sabira Salihović,Tehnički sekretar: Miljan Savić, dipl. ing.

Koordinator Miljan Savić, dipl. ing.


Područje rada: Standardizacija i usklađivanje svih vrsta proizvodnedokumentacije urađene ručno ili kompjuterski, vezaneza projektovanje i proizvodnju, kapacitete, menadžment,skladištenje i ostalu tehničku dokumentaciju, uključujućisredstva i opremu za crtanje te standardizaciju simbolai jedinica.

Korespondentni međunarodni komiteti: ISO/TC 10, Technical product documentation / Tehnička

dokumentacija proizvodaISO/TC 12, Quantities, units, symbols, conversion

factors / Veličine, jedinice, simboli, faktori za konverzijuISO/TC 19, Preferred numbers - STAND BY /Standardni brojevi – (ISO komitet u mirovanju)

ISO/TC 145, Graphical symbols / Grafički simboliIEC/TC 3, Information structures, documentation and

graphical symbols/ Struktura podataka, dokumentacija igrafički simboliIEC/TC 25, Quantities and units / Veličine i jedinice

Korespondentni evropski komiteti: CEN/SS F01, Technical drawings / Tehnički crtežiCEN/SS F16, Graphical symbols / Grafički simboli

Članstvo u međunarodnim komitetima: ISO/TC 10 O-Member / PosmatračISO/TC 12 O-Member / PosmatračISO/TC 145 O-Member / Posmatrač






Tehnički komitet BAS/TC 24, Ispitivanje bez razaranja

Technical Committee BAS/TC 24, Non-destructive testing

Šire područje: Priprema i utvrđivanje prijedloga

bosanskohercegovačkih (BAS) standarda, preuzimanjemeđunarodnih i evropskih standarda te revizijapostojećih važećih standarda iz područja terminologije,opreme i glavnih principa sljedećih metoda za ispitivanjebez razaranja: akustičke, jonizirajuće radijacije,ispitivanje tečnim penetrantima, elektro, magnetne,optičke, vizuelne, ispitivanje na nepropusnost i ostalemetode bez razaranja, te standardizacija temeljnihpravila za kvalifikaciju i certifikaciju osoblja za ispitivanjebez razaranja.

Predsjednik: mr. Birman Lošić

Tehnički sekretar: Miljan Savić, dipl. ing.

Koordinator Miljan Savić, dipl. ing.Datum osnivanja: 1999-04-02

Područje rada: ISPITIVANJA

Korespondentni međunarodni komiteti: ISO/TC 135, Non-destructive testing / Ispitivanje bezrazaranja

Korespondentni evropski komiteti: CEN/ TC 138, Non-destructive testing / Ispitivanje bezrazaranja


Članstvo u evropskim komitetima: CEN/TC 138 O-Member / Posmatrač





Tehnički komitet BAS/TC 39, Zaštita meterijala od korozije

Technical Committee BAS/TC 39, Anti corrosion protection of materials

Šire područje: Zaštita od korozije

Predsjednik: Indira Demirović, dipl. ing.Tehnički sekretar: Jasmina Ljubunčić, dipl. ing.



Područje rada: Standardizacija u području zaštite materijala od korozije(terminologija, ispitivanje korozije, metalne i nemetalneprevlake i procjena mogućnosti upotrebe različitihsistema zaštite).

Korespondentni međunarodni komiteti: ISO/TC 35, Paints and varnishes / Boje i lakoviISO/TC 107, Metallic and other inorganic coatings /Metalne i druge anorganske prevlake

ISO/TC 156, Corrosion of metals and alloys / Korozijametala i legura

Korespondentni evropski komiteti: CEN/TC 139, Paints and varnishes / Boje i lakoviCEN/TC 219, Cathodic protection / Katodna zaštitaCEN/TC 240, Thermal spraying and thermally sprayed

coatings / Toplotno prskanje i toplotno prskane prevlakeCEN/TC 262, Metallic and other inorganic coatings /Metalne i druge anorganske prevlakeCEN/TC 271, Surface treatment equipment / Oprema zaobradu površineCEN/TC 298, Pigments and extenders / Pigmenti ipunila







Tehnički komitet BAS/TC 40, Sigurnost mašina

Technical Committee BAS/TC 40, Machinery safety

Šire područje: Sigurnost mašina i alata

Predsjednik: Bratislav Todorović, dipl. ing.Tehnički sekretar: Tihomir Anđelić, dipl. ing.



Područje rada: Standardizacija u području sigurnosti mašina uključujućiterminologiju, proizvodnju i korištenje mašina, uređaja ipristroja.

Korespondentni međunarodni komiteti: ISO/TC 29, Small tools / Mali ručni alatiISO/TC 39, Machine tools / Alatne mašineISO/TC 108, Mechanical vibration, shock and condition

monitoring / Mehaničke vibracije, šok i praćenje

tehničkog stanjaISO/TC 199, Safety of machinery / Sigurnost mašinaIEC/TC 44, Safety of machinery - Electrotehnical

aspects / Sigurnost mašina – Elektrotehnički aspekti

Korespondentni evropski komiteti: CEN/TC 114, Safety of machinery / Sigurnost mašinaCEN/TC 143, Machine tools – Safety / Alatne mašine -SigurnostCEN/TC 198, Printing and paper machinery – Safety /Mašine za štampanje i papir - SigurnostCEN/TC 202, Foundry machinery / Mašine za livnicuCEN/TC 231, Mechanical vibration and shock /Mehaničke vibracije i šok

CEN/TC 313, Centrifuges - Safety requirementsCENELEC/TC 44X, Safety of machinery -

Electrotechnical aspects / Sigurnost mašina -Elektrotehnički aspekti







Tehnički komitet BAS/TC 42, Drvo i proizvodi od drveta

Technical Committee BAS/TC 42, Wood and products of wood

Šire područje: Tehnologije drveta i papira

Predsjednik: doc. dr. Štefo Šorn

Tehnički sekretar: Tihomir Anđelić, dipl. ing.



Područje rada: Standardizacija u području oblog drveta, rezane građe,furnira, ploča sa drvenom osnovom, slojevitih ploča,ploča vlaknatica, ploča iverica, otpadaka od pluta,pluta i proizvoda od pluta, namještaja, papira, kartonai pulpe, sigurnosti mašina za obradu drveta, uključujućiterminologiju, klasifikacije i simbole, dimenzije, metodeispitivanja, specifične namjene i zdravstvene zahtjeve.

Korespondentni međunarodni komiteti: ISO/TC 6, Paper, board and pulps / Papir, karton i pulpeISO/TC 87, Cork / PlutoISO/TC 89, Wood-based panels / Ploče na bazi drvetaISO/TC 136, Furniture / NamještajISO/TC 218, Timber / Drvo

Korespondentni evropski komiteti: CEN/TC 38, Durability of wood and derived materials /Trajnost drveta i izvedeni materijaliCEN/TC 112, Wood-based panels / Ploče na bazi drvetaCEN/TC 142, Woodworking machines – Safety / Mašineza obradu drveta - SigurnostCEN/TC 172, Pulp, paper and board / Papir, karton ipulpeCEN/TC 175, Round and sawn timber / Oblo i rezanodrvoCEN/TC 207, Furniture / Namještaj






Lista usvojenih evropskih i međunarodnih standardai drugih standardizacijskih dokumenata

u bosanskohercegovačkoj standardizacijiiz oblasti metaloprerađivačke industrije

Stanje do 08.06.2010. godine

Standardi označeni zvjezdicom preuzeti su metodom prijevoda.Ostali standardi i standardizacijski dokumenti preuzeti su metodom proglašavanja.




R e d .

b r .

O z n a k a B A S s t a n d a r d a

N a z i v

B A S s t a n d a r d a n a j e d n o m o

d

s l u ž b e n i h j e z i k a

N a z i v s t a n d a r d a n a j e z i k u

i z v o r n o g d o k u m e n t a

R e f e r e n t n i s t a n d a r d

B r o j

s t r a n a

O b l a s t

1 1 0

B A S I S O 6 9 3 4 - 2 : 2 0 0 3

Č e l i k z a p r e d n a p r e g n u t i b e t o n - D i o 2 :

H l a d n o v u č e n a ž i c a

S

t e e l f o r t h e p r e s t r e s s i n g o f

c

o n c r e t e - P a r t 2 : C o l d - d r a w n w i r e

I S O 6 9 3 4 - 2 : 1 9 9 1

6

Č e l i c i z a

p r e d n a p r e g n u t i

b e t o n

1 1 1

B A S I S O 6 9 3 4 - 3 : 2 0 0 1


K a l j e n

a i p o p u š t e n a ž i c a

S

t e e l f o r p r e s s t r e s i n g o f c o n c r e t e

-

P a r t 3 : Q u e n c h e d a n d t e m p e r e d

w

i r e

I S O 6 9 3 4 - 3 : 1 9 9 1

6

Č e l i c i z a


b e t o n

1 1 2

B A S I S O 6 9 3 4 - 4 : 2 0 0 3

Č e l i k z a p r e d n a p r e g n u t i b e t o n - D i o

4 : U ž e

S


c

o n c r e t e - P a r t 4 : S t r a n d

I S O 6 9 3 4 - 4 : 1 9 9 1

4

Č e l i c i z a


b e t o n

1 1 3

B A S I S O 6 9 3 4 - 4 /

C o r 1 : 2 0 0 3


U ž e - T e h n i č k a k o r e k c i j a 1

S


c

o n c r e t e - P a r t 4 : S t r a n d - T e c h n i c a l

c

o r r i g e n d u m 1

I S O 6 9 3 4 - 4 T e c h n i c a l

C o r r i g e n d u m 1 : 1 9 9 2

1

Č e l i c i z a


b e t o n

1 1 4

B A S I S O 6 9 3 4 - 4 /

C o r 2 : 2 0 0 3


U ž e - T e h n i č k a k o r e k c i j a 2

S


c

o n c r e t e - P a r t 4 : S t r a n d - T e c h n i c a

l

c

o r r i g e n d u m 2

I S O 6 9 3 4 - 4 T e c h n i c a l

C o r r i g e n d u m 2 : 2 0 0 0

1

Č e l i c i z a


b e t o n

1 1 5

B A S I S O 6 9 3 4 - 5 : 2 0 0 3

Č e l i k z a a r m i r a n j e b e t o n a - D i o 3 :

Z a v a r e n e m r e ž e - T e h n i č k a k o r e k c i j a

1

S

t e e l f o r t h e r e i n f o r c e m e n t o f

c

o n c r e t e - P a r t 3 : W e l d e d f a b r i c -

T

e c h n i c a l C o r r i g e n d u m 1

I S O 6 9 3 4 - 5 : 1 9 9 1

4

Č e l i c i z a


b e t o n

1 1 6

B A S I S O 6 9 3 5 - 1 : 2 0 0 8

Č e l i c i

z a a r m i r a n j e b e t o n a - D i o 1 :

O b i č n e š i p k e

S


c

o n c r e t e - P a r t 1 : P l a i n b a r s

I S O 6 9 3 5 - 1 : 2 0 0 7

1 0

Č e l i c i z a


b e t o n

1 1 7

B A S I S O 6 9 3 5 - 2 : 2 0 0 8

Č e l i c i

z a a r m i r a n j e b e t o n a - D i o 2 :

R e b r a

s t e š i p k e

S


c

o n c r e t e - P a r t 2 : R i b b e d b a r s

I S O 6 9 3 5 - 2 , I D T : 2 0 0 7

2 0

Č e l i c i z a


b e t o n

1 1 8

B A S I S O 6 9 3 5 - 3 : 1 9 9 9

Č e l i k z a p o j a č a n j e b e t o n a - D i o 3 :

Z a v a r e n i m a t e r i j a l

S


c

o n c r e t e - P a r t 3 : w e l d e d f a b r i c

I S O 6 9 3 5 - 3 : 1 9 9 2

7

Č e l i c i z a


b e t o n

1 1 9

B A S I S O 6 9 3 5 - 3 /

C o r 1 : 2 0 0 3

Č e l i k z a a r m i r a n j e b e t o n a - D i o 3 :

Z a v a r e n e m r e ž e - T e h n i č k a k o r e k c i j a

1

S


c

o n c r e t e - P a r t 3 : W e l d e d f a b r i c -

T

e c h n i c a l C o r r i g e n d u m 1

I S O 6 9 3 5 - 3 T e c h n i c a l

C o r r i g e n d u m 1 : 2 0 0 0

1

Č e l i c i z a


b e t o n

1 2 0

B A S E N 1 0 0 2 8 - 1 : 2 0 0 9

P l j o s n

a t i p r o i z v o d i o d č e l i k a z a r a d

p o d p r i t i s k o m - D i o 1 : O p ć i z a h t j e v i

F

l a t p r o d u c t s m a d e o f s t e e l s f o r

p

r e s s u r e p u r p o s e s - P a r t 1 : G e n e r a l

r e q u i r e m e n t s

E N 1 0 0 2 8 - 1 : 2 0 0 7

2 0

Č e l i c i z a r a d p o d

p r i t i s k o m




R e d .

b r .


N a z i v


d





B r o j

s t r a n a

O b l a s t

4 8 0

B A S I S O 8 9 9 4 : 2 0 0 6

A n o d i z i r a n i a l u m i n i j i l e g u r e a l u m i n i j a

- S i s t e

m o c j e n j i v a n j a z a p r o c j e n u

„ p i t t i n g ” k o r o z i j e - M e t o d a m r e ž i c e

A

n o d i z e d a l u m i n i u m a n d a l u m i n i u m

a

l l o y s - R a t i n g s y s t e m f o r t h e

e

v a l u a t i o n o f p i t t i n g c o r r o s i o n - G r i d

m

e t h o d

I S O 8 9 9 4 : 1 9 8 9

2

M e t a l n e p r e v l a k e

4 8 1

B A S I S O / T R 1 1 7 2 8 : 2 0 0 6

A n o d i z i r a n i a l u m i n i j i l e g u r e a l u m i n i j a

- U b r z

a n o i s p i t i v a n j e p o s t o j a n o s t i

n a a t m

o s f e r s k e u v j e t e o b o j e n i h

p r e v l a

k a a n o d n o g o k s i d a u z

k o r i š t e n j e c i k l i č n o g v j e š t a č k o g s v j e t l a

i z a g a

đ i v a n j e m p l i n o m

A

n o d i z e d a l u m i n i u m a n d a l u m i n i u m

a

l l o y s - A c c e l e r a t e d t e s t o f w e a t h e r

f a s t n e s s o f c o l o u r e d a n o d i c o x i d e

c

o a t i n g s u s i n g c y c l i c a r t i fi c i a l l i g h t

a

n d p o l l u t i o n g a s

I S O / T R 1 1 7 2 8 : 1 9 9 3

5


4 8 2

B A S I S O / T R 8 1 2 5 : 2 0 0 6

A n o d i z a c i j a a l u m i n i j a i n j e g o v i h

l e g u r a

- O d r e đ i v a n j e b o j e i r a z l i k e

b o j e o

b o j e n i h a n o d n i h p r e v l a k a

A

n o d i z i n g o f a l u m i n i u m a n d i t s

a

l l o y s - D e t e r m i n a t i o n o f c o l o u r a n d

c

o l o u r d i f f e r e n c e o f c o l o u r e d a n o d i c

c

o a t i n g s

I S O / T R 8 1 2 5 : 1 9 8 4

3 3


4 8 3

B A S E N 1 2 5 4 - 1 : 2 0 0 1

B a k a r

i l e g u r e b a k r a - C i j e v n i

p r i k l j u č c i z a v o d o v o d n e i n s t a l a c i j e -

D i o 1 :

C i j e v n i p r i k l j u č c i s k r a j e v i m a z a

k a p i l a r n o m e k o l e m l j e n j e i l i k a p i l a r n o

t v r d o l e m l j e n j e n a b a k a r n e c i j e v i

C

o p p e r a n d c o p p e r a l l o y s -

P

l u m b i n g fi t t i n g s - P a r t 1 : F i t t i n g s

w

i t h e n d s f o r c a p i l l a r y s o l d e r i n g o r

c

a p i l l a r y b r a z i n g t o c o p p e r t u b e s

E N 1 2 5 4 - 1 : 1 9 9 8

2 5

M e t a l n i fi t i n z i

4 8 4

B A S E N 1 2 5 4 - 2 : 2 0 0 1

B a k a r



D i o 2 :

C i j e v n i p r i k l j u č c i s a s a b i j e n i m

k r a j e v

i m a z a u p o t r e b u s b a k a r n i m

c i j e v i m

a

C


P


w

i t h c o m p r e s s i o n e n d s f o r u s e w i t h

c

o p p e r t u b e s

E N 1 2 5 4 - 2 : 1 9 9 8

2 3


4 8 5

B A S E N 1 2 5 4 - 3 : 2 0 0 1

B a k a r



D i o 3 :

C i j e v n i p r i k l j u č c i s a s a b i j e n i m

k r a j e v

i m a z a u p o t r e b u s p l a s t i č n i m

c i j e v i m

a

C


P


w

i t h c o m p r e s s i o n e n d s f o r u s e w i t h

p

l a s t i c s p i p e s

E N 1 2 5 4 - 3 : 1 9 9 8

2 2


4 8 6

B A S E N 1 2 5 4 - 4 : 2 0 0 1

B a k a r


p r i k l j u č c i z a v o d o v o d n e i n s t a l a c i j e

- D i o 4 : C i j e v n i p r i k l j u č c i k o d k o j i h

s e k o m b i n i r a d r u g a v e z a n a k r a j u s

k a p i l a r n i m i l i s a b i j e n i m k r a j e v i m a

C


P


c

o m b i n i n g o t h e r e n d c o n n e c t i o n s

w

i t h c a p i l l a r y o r c o m p r e s s i o n e n d s

E N 1 2 5 4 - 4 : 1 9 9 8

1 4





R e d .

b r .


N a z i v


d





B r o j

s t r a n a

O b l a s t

8 6 5

B A S E N 1 0 2 5 4 : 2 0 0 1

U t o p n

o k o v a n i č e l i č n i o t k o v c i s a

z a t v o r e n i m a l a t i m a - O p ć i t e h n i č k i

u v j e t i i s p o r u k e

S

t e e l c l o s e d d i e f o r g i n g s - G e n e r a l

t e c h n i c a l d e l i v e r y c o n d i t i o n s

E N 1 0 2 5 4 : 1 9 9 9

1 4

Ž e l j e z n i i č e l i č n i

o t k o v c i

8 6 8

B A S I S O 1 7 5 5 8 : 2 0 0 8

Č e l i č n

a ž i č a n a u ž a d - P o s t u p c i

s p a j a n j a - T e č n i m e t a l i p o v e z u j u ć a

s m o l a

S

t e e l w i r e r o p e s - S o c k e t i n g

p

r o c e d u r e s - M o l t e n m e t a l a n d r e s

i n

s

o c k e t i n g

I S O 1 7 5 5 8 : 2 0 0 6

1 6

Ž e l j e z n i i č e l i č n i

o t k o v c i

8 6 6

B A S I S O 5 9 4 8 : 2 0 0 0

M a t e r i j a l i z a ž e l j e z n i č k a v o z i l a -

P o s t u p a k i s p i t i v a n j a u l t r a z v u k o m k o d

p r i j e m

a

R

a i l w a y r o l l i n g s t o c k m a t e r i a l -

U

l t r a s o n i c a c c e p t a n c e t e s t i n g .

I S O 5 9 4 8 : 1 9 9 4

7

Ž e l j e z n i č k a š i n s k a

v o z i l a o p ć e n i t o

8 6 7

B A S I S O 6 9 3 3 : 2 0 0 3

M a t e r i j a l i z a ž e l j e z n i č k a v o z i l a -

P o s t u p a k i s p i t i v a n j a m a g n e t n i m

č e s t i c a m a k o d p r i j e m a

R

a i l w a y r o l l i n g s t o c k m a t e r i a l -

m

a g n e t i c P a r t i c l e a c c e p t a n c e

t e s t i n g

I S O 6 9 3 3 : 1 9 8 6

6

Ž e l j e z n i č k a š i n s k a

v o z i l a o p ć e n i t o




Lista usvojenih evropskih i međunarodnih standardai drugih standardizacijskih dokumenata

u bosanskohercegovačkoj standardizacijiiz oblasti drvoprerađivačke industrije

Stanje do 07.06.2010. godine

Standardi označeni zvjezdicom preuzeti su metodom prijevoda.Ostali standardi i standardizacijski dokumenti preuzeti su metodom proglašavanja.




R e d .

b r .


N a z i v


d





B r o j

s t r a n a

O b l a s t

1

B A S E N 1 4 3 8 : 2 0 0 8

S i m b o

l i z a d r v o i p r o i z v o d e n a b a z i

d r v e t a

S

y m b o l s f o r t i m b e r a n d w o o d -

b

a s e d p r o d u c t s

E N 1 4 3 8 : 1 9 9 8

1 2

A l f a n u m e r i č k e

o z n a k e ( s i m b o l i )

2

B A S E N 1 4 7 1 9 : 2 0 0 7

P u l p a , p a p i r i k a r t o n - O d r e đ i v a n j e

s a d r ž a j a d i i z o p r o p i l n a f t a l e n a ( D I P N )

e k s t r a

k c i j o m r a s t v a r a č a

P

u l p , p a p e r a n d b o a r d

-

D e t e r m i n a t i o n o f t h e

D

i i s o p r o p y l n a p h t h a l e n e ( D I P N )

c

o n t e n t b y s o l v e n t e x t r a c t i o n

E N 1 4 7 1 9 : 2 0 0 5

1 0

C e l u l o z a

3

B A S E N 2 0 1 8 7 : 2 0 0 7

P a p i r ,

k a r t o n i p u l p e - S t a n d a r d n i

k l i m a t s k i u s l o v i z a o d r ž a v a n j e i

i s p i t i v a n j e , t e p o s t u p a k z a p r a ć e n j e

k l i m a t s k i h u s l o v a i o d r ž a v a n j e

u z o r a k a u t a k v i m u s l o v i m a ( I S O

1 8 7 : 1 9 9 0 )

P

a p e r , b o a r d a n d p u l p s ; s t a n d a r d

a

t m o s p h e r e f o r c o n d i t i o n i n g

a

n d t e s t i n g a n d p r o c e d u r e f o r

m

o n i t o r i n g t h e a t m o s p h e r e a n d

c

o n d i t i o n i n g o f s a m p l e s

E N 2 0 1 8 7 : 1 9 9 3

9

C e l u l o z a

4

B A S E N 2 0 6 3 8 : 2 0 0 7

P u l p e

- O d r e đ i v a n j e s a d r ž a j a s u h e

m a t e r i j e ( I S O 6 3 8 : 1 9 7 8 )

P

u l p s - D e t e r m i n a t i o n o f d r y m a t t e

r

c

o n t e n t

E N 2 0 6 3 8 : 1 9 9 3

3

C e l u l o z a

5

B A S E N 2 7 2 1 3 : 2 0 0 7

P u l p e

- U z i m a n j e u z o r a k a z a

t e s t i r a

n j e ( I S O 7 2 1 3 : 1 9 8 1 )

P

u l p s - S a m p l i n g f o r t e s t i n g

E N 2 7 2 1 3 : 1 9 9 3

4

C e l u l o z a

6

B A S E N I S O 1 5 3 1 8 : 2 0 0 7

P u l p e , p a p i r i k a r t o n - O d r e đ i v a n j e

7 s p e c i fi č n i h p o l i h l o r o v a n i h b i f e n i l a

( P C B )

P

u l p , p a p e r a n d b o a r d -

D

e t e r m i n a t i o n o f 7 s p e c i fi e d

p

o l y c h l o r i n a t e d b i p h e n y l s ( P C B )

E N I S O 1 5 3 1 8 : 1 9 9 9

1 4

C e l u l o z a

7

B A S E N I S O 1 5 3 2 0 : 2 0 0 7

P u l p e , p a p i r i k a r t o n - O d r e đ i v a n j e

p e n t a h l o r o f e n o l a i z v o d e n o g e k s t r a k t a P

u l p , p a p e r a n d b o a r d -

D

e t e r m i n a t i o n o f p e n t a c h l o r o p h e n o l

i n a n a q u e o u s e x t r a c t

E N I S O 1 5 3 2 0 : 2 0 0 3

1 1

C e l u l o z a

8

B A S E N I S O 4 1 1 9 : 2 0 0 7

P u l p e

- O d r e đ i v a n j e k o n c e n t r a c i j e

c e l u l o z n e m a s e

P

u l p s - D e t e r m i n a t i o n o f s t o c k

c

o n c e n t r a t i o n

E N I S O 4 1 1 9 : 1 9 9 6

5

C e l u l o z a

9

B A S E N I S O 5 2 6 3 - 1 : 2 0 0 7

P u l p e

- L a b o r a t o r i j s k o m o k r o

r a z v l a

k n j a v a n j e - D i o 1 :

R a z v l a k n j a v a n j e h e m i j s k e c e l u l o z e

P

u l p s - L a b o r a t o r y w e t

d

i s i n t e g r a t i o n - P a r t 1 :

D

i s i n t e g r a t i o n o f c h e m i c a l p u l p s

E N I S O 5 2 6 3 - 1 : 2 0 0 4

1 0

C e l u l o z a

1 0

B A S E N I S O 5 2 6 3 - 2 : 2 0 0 7

P u l p e


r a z v l a


R a z v l a k n j a v a n j e m e h a n i č k e c e l u l o z e

n a 2 0

° C

P


d


D

i s i n t e g r a t i o n o f m e c h a n i c a l p u l p s

a

t 2 0 ° C

E N I S O 5 2 6 3 - 2 : 2 0 0 4

1 0

C e l u l o z a

1 1

B A S E N I S O 5 2 6 3 - 3 : 2 0 0 7

P u l p e


r a z v l a


R a z v l a k n j a v a n j e m e h a n i č k e c e l u l o z e

n a v e ć o j i l i m a n j o j t e m p e r a t u r i o d 8 5

° C

P


d


D

i s i n t e g r a t i o n o f m e c h a n i c a l p u l p s

a

t < g r ö ß e r > 8 5 ° C

E N I S O 5 2 6 3 - 3 : 2 0 0 4

1 5

C e l u l o z a




R e d .

b r .


N a z i v


d





B r o j

s t r a n a

O b l a s t

2 4

B A S E N 1 3 8 1 : 2 0 0 3

S t r u k t u r a d r v e t a - M e t o d a i s p i t i v a n j a -

P o n a š

a n j e p r i o p t e r e ć e n j u s p a j a n j e m

s p o j n i c a m a

T

i m b e r s t r u c t u r e s - T e s t m e t h o d s -

L

o a d b e a r i n g s t a p l e d j o i n t s

E N 1 3 8 1 : 1 9 9 9

1 0

D r v e n e

k o n s t r u k c i j e

2 5

B A S E N 1 3 8 2 : 2 0 0 3

S t r u k t u r a d r v e t a - M e t o d a i s p i t i v a n j a

- O d s t u p a n j e z a p r e m i n e k o d s p o j e n e

d r v e n e g r a đ e

T

i m b e r s t r u c t u r e s - T e s t m e t h o d s

-

W i t h d r a w a l c a p a c i t y o f t i m b e r

f a s t e n e r s

E N 1 3 8 2 : 1 9 9 9

1 0

D r v e n e


2 6

B A S E N 1 3 8 3 : 2 0 0 3

S t r u k t u r a d r v e t a - M e t o d a i s p i t i v a n j a -

I z d r ž l j i v o s t n a i z v l a č e n j e d r v e n e g r a đ e T


-

P u l l t h r o u g h r e s i s t a n c e o f t i m b e r

f a s t e n e r s

E N 1 3 8 3 : 1 9 9 9

9

D r v e n e


2 7

B A S E N 1 4 2 5 0 : 2 0 0 5

D r v o z

a k o n s t r u k c i j u - Z a h t j e v i

p r o i z v

o d n o m o n t a ž n i h s p o j e v a s

j e ž a s t i m m e t a l n i m p l o č i c a m a

T

i m b e r s t r u c t u r e s - P r o d u c t

r

e q u i r e m e n t s f o r p r e f a b r i c a t e d

s

t r u c t u r a l m e b e r s a s s e m b l e d

p

u n c h e d m e t a l p l a t e f a s t e n e r s

E N 1 4 2 5 0 : 2 0 0 4

1 8

D r v e n e


2 8

B A S E N 1 4 5 4 5 : 2 0 0 9

D r v e n

e k o n s t r u k c i j e - S p o j n i c e -

Z a h t j e

v i

T

i m b e r s t r u c t u r e s - C o n n e c t o r s -

R

e q u i r e m e n t s

E N 1 4 5 4 5 : 2 0 0 8

3 6

D r v e n e


2 9

B A S E N 1 4 5 9 2 : 2 0 0 9

D r v e n

e k o n s t r u k c i j e - K l i n a s t i s p o j e v i

- Z a h t j e v i

T

i m b e r s t r u c t u r e s - D o w e l - t y p e

f a s t e n e r s - R e q u i r e m e n t s

E N 1 4 5 9 2 : 2 0 0 8

4 1

D r v e n e


3 0

B A S E N 2 6 8 9 1 : 2 0 0 5

D r v e n

e k o n s t r u k c i j e - S p o j e v i

s m e h

a n i č k i m s p o n a m a - O p š t i

p r i n c i p

i z a o d r e đ i v a n j e č v r s t o ć e i

d e f o r m

a c i j s k i h k a r a k t e r i s t i k a

T

i m b e r s t r u c t u r e s - J o i n t s m a d e

w

i t h m e c h a n i c a l f a s t e n e r s - G e n e r

a l

p

r i n c i p l e s f o r t h e d e t e r m i n a t i o n

o

f s t r e n g t h a n d d e f o r m a t i o n

c

h a r a c t e r i s t i c s

E N 2 6 8 9 1 : 1 9 9 1

6

D r v e n e


3 1

B A S E N 2 8 9 7 0 : 2 0 0 5

D r v e n

e k o n s t r u k c i j e - I s p i t i v a n j e

s p o j e v

a s m e h a n i č k i m s p o n a m a

- Z a h t j e v i z a g u s t o ć u d r v e t a ( I S O

8 9 7 0 : 1 9 8 9 )

T

i m b e r s t r u c t u r e s - T e s t i n g o f j o i n t s

m

a d e w i t h m e c h a n i c a l f a s t e n e r s -

R

e q u i r e m e n t s f o r w o o d d e n s i t y

E N 2 8 9 7 0 : 1 9 9 1

4

D r v e n e


3 2

B A S E N 3 8 0 : 2 0 0 5

D r v e n

e k o n s t r u k c i j e - M e t o d e

i s p i t i v a n j a - O p š t i p r i n c i p i z a s t a t i č k a

i s p i t i v a n j a

T


-

G e n e r a l p r i n c i p l e s f o r s t a t i c l o a d

t e s t i n g

E N 3 8 0 : 1 9 9 3

5

D r v e n e


3 3

B A S E N 3 8 3 : 2 0 0 8

D r v e n

e k o n s t r u k c i j e - M e t o d e

i s p i t i v a n j a - O d r e đ i v a n j e č v r s t o ć e

p o o m

o t a č u i o s n o v n e v r i j e d n o s t i z a

k l i n a s t e s p o j e v e

T

i m b e r S t r u c t u r e s - T e s t m e t h o d s

-

D e t e r m i n a t i o n o f e m b e d m e n t

s

t r e n g t h a n d f o u n d a t i o n v a l u e s f o r

d

o w e l t y p e f a s t e n e r s

E N 3 8 3 : 2 0 0 7

1 4

D r v e n e





R e d .

b r .


N a z i v


d





B r o j

s t r a n a

O b l a s t

4 7

B A S E N 1 4 3 5 4 / A C : 2 0 0 9

P l o č e

n a b a z i d r v e t a - D r v e n i f u r n i r z a

p o d n u

o b l o g u

W

o o d - b a s e d p a n e l s - W o o d v e n e e

r

fl

o o r c o v e r i n g

E N 1 4 3 5 4 : 2 0 0 4 /

A C : 2 0 0 6

3

D r v e n i

p o l u p r o i z v o d i

4 8

B A S E N 1 4 3 7 4 : 2 0 0 5

D r v e n

e k o n s t r u k c i j e - S t r u k t u r a

t a n k o g l i s n a t o g f u r n i r a - Z a h t j e v i

T

i m b e r s t r u c t u r e s - S t r u c t u r a l

l a m i n a t e d v e n e e r t i m b e r -

R

e q u i r e m e n t s

E N 1 4 3 7 4 : 2 0 0 4

2 3

D r v e n i


5 0

B A S E N 1 4 9 1 5 : 2 0 0 9

U n u t a

r n j e i v a n j s k e o b l o g e o d

m a s i v n o g d r v e t a - K a r a k t e r i s t i k e ,

o c j e n j i v a n j e u s k l a đ e n o s t i i

o z n a č

a v a n j e

S

o l i d w o o d p a n e l l i n g a n d c l a d d i n g

-

C h a r a c t e r i s t i c s , e v a l u a t i o n o f

c

o n f o r m i t y a n d m a r k i n g

E N 1 4 9 1 5 : 2 0 0 6

2 8

D r v e n i


4 9

B A S E N 1 4 9 1 5 / A C : 2 0 0 9

U n u t a

r n j e i v a n j s k e o b l o g e o d

m a s i v n o g d r v e t a - K a r a k t e r i s t i k e ,


o z n a č

a v a n j e

S

o l i d w o o d p a n e l l i n g a n d c l a d d i n g

-

C h a r a c t e r i s t i c s , e v a l u a t i o n o f

c

o n f o r m i t y a n d m a r k i n g

E N 1 4 9 1 5 : 2 0 0 6 /

A C : 2 0 0 7

4

D r v e n i


5 1

B A S E N 1 5 3 3 : 2 0 0 8

D r v e n

i i p a r k e t n i p o d o v i - O d r e đ i v a n j e

č v r s t o

ć e n a s a v i j a n j e - M e t o d e

i s p i t i v a n j a

W

o o d a n d p a r q u e t fl o o r i n g -

D

e t e r m i n a t i o n o f b e n d i n g p r o p e r t i e

s

-

T e s t m e t h o d s

E N 1 5 3 3 : 2 0 0 0

2 1

D r v e n i


5 2

B A S E N 1 5 3 4 : 2 0 0 8

D r v e n


o t p o r n

o s t i n a t v r d o ć u p o B r i n e l l u -

M e t o d

a i s p i t i v a n j a

W


D

e t e r m i n a t i o n o f r e s i s t a n c e t o

i n d e n t a t i o n ( B r i n e l l ) - T e s t m e t h o d

E N 1 5 3 4 : 2 0 0 0

1 0

D r v e n i


5 3

B A S E N 1 9 1 0 : 2 0 0 8

D r v e n

i i p a r k e t n i p o d o v i , d r v e n a

l a m p e

r i j a i o b l o g e - O d r e đ i v a n j e

d i m e n

z i o n a l n e s t a b i l n o s t i

W

o o d a n d p a r q u e t fl o o r i n g a n d

w

o o d p a n e l l i n g a n d c l a d d i n g -

D

e t e r m i n a t i o n o f d i m e n s i o n a l

s

t a b i l i t y

E N 1 9 1 0 : 2 0 0 0

9

D r v e n i


5 4

B A S E N V 1 3 6 9 6 : 2 0 0 8

D r v e n


e l e s t i č

n o s t i i o t p o r n o s t i n a h a b a n j e

W


D

e t e r m i n a t i o n o f e l a s t i c i t y a n d

r

e s i s t a n c e t o w e a r

E N V 1 3 6 9 6 : 2 0 0 0

3 0

D r v e n i


5 5

B A S I S O 2 0 3 6 : 2 0 0 3

D r v o z

a i z r a d u p o d o v a - O z n a k e z a

o b i l j e ž

a v a n j e v r s t a d r v e t a

W

o o d f o r m a n u f a c t u r e o f w o o d

fl

o o r i n g ; S y m b o l s f o r m a r k i n g

a

c c o r d i n g t o s p e c i e s

I S O 2 0 3 6 : 1 9 7 6

4

D r v e n i


5 6

B A S E N 1 2 7 7 5 : 2 0 0 8

M a s i v n e d r v e n e p l o č e - K l a s i fi k a c i j a i

t e r m i n

o l o g i j a

S

o l i d w o o d p a n e l s - C l a s s i fi c a t i o n

a

n d t e r m i n o l o g y

E N 1 2 7 7 5 : 2 0 0 1

7

D r v n a t e h n o l o g i j a

( R j e č n i c i )

5 7

B A S E N 1 3 5 5 6 : 2 0 0 8

O b l o d

r v o i r e z a n a g r a đ a -

N o m e

n k l a t u r a d r v e t a k o j e s e k o r i s t i u

E v r o p i

R

o u n d a n d s a w n t i m b e r -

N

o m e n c l a t u r e o f t i m b e r s u s e d i n

E

u r o p e

E N 1 3 5 5 6 : 2 0 0 3

1 0 3

D r v n a t e h n o l o g i j a

( R j e č n i c i )




R e d .

b r .


N a z i v


d





B r o j

s t r a n a

O b l a s t

2 5 2

B A S E N 1 8 7 0 - 1 0 / A C : 2 0 0 8 S i g u r n

o s t m a š i n a z a o b r a d u d r v e t a

- M a š i n e s k r u ž n o m p i l o m - D i o

1 0 : A u

t o m a t s k e i p o l u a u t o m a t s k e

m a š i n

s k e p i l e s j e d n i m l i s t o m p i l e z a

p o p r e č n o r e z a n j e n a g o r e

S

a f e t y o f w o o d w o r k i n g m a c h i n e s

-

C i r c u l a r s a w i n g m a c h i n e s - P a r t

1

0 : S i n g l e b l a d e a u t o m a t i c a n d

s

e m i - a u t o m a t i c u p - c u t t i n g c r o s s - c u t

s

a w i n g m a c h i n e s

E N 1 8 7 0 - 1 0 / A C : 2 0 0 6

2

M a š i n e z a o b r a d u

d r v e t a

2 5 3

B A S E N 1 8 7 0 - 1 1 : 2 0 0 7

S i g u r n



1 1 : A u


m a š i n

s k e p i l e s j e d n i m l i s t o m p i l e

z a h o r i z o n t a l n o p o p r e č n o r e z a n j e

( r a d i j a

l n e r u č n e p i l e )

S


-


1

1 : S e m i - a u t o m a t i c a n d a u t o m a t i c

h

o r i z o n t a l c r o s s - c u t s a w i n g

m

a c h i n e s w i t h o n e s a w u n i t ( r a d i a l

a

r m s a w s )

E N 1 8 7 0 - 1 1 : 2 0 0 3

3 7


d r v e t a

2 5 4

B A S E N 1 8 7 0 - 1 1 / A C : 2 0 0 8 S i g u r n



1 1 : A u


m a š i n

s k e p i l e s j e d n i m l i s t o m p i l e

z a h o r i z o n t a l n o p o p r e č n o r e z a n j e

( r a d i j a

l n e r u č n e p i l e )

S


-


1

1 : S e m i - a u t o m a t i c a n d a u t o m a t i c

h

o r i z o n t a l c r o s s - c u t s a w i n g

m

a c h i n e s w i t h o n e s a w u n i t ( r a d i a l

a

r m s a w s )

E N 1 8 7 0 - 1 1 / A C : 2 0 0 6

3


d r v e t a

2 5 5

B A S E N 1 8 7 0 - 1 2 : 2 0 0 7

S i g u r n


- M a š i n e s k r u ž n o m p i l o m - D i o 1 2 :

V i s e ć e m a š i n s k e p i l e z a p o p r e č n o

r e z a n j e

S


-


1

2 : P e n d u l u m c r o s s - c u t s a w i n g

m

a c h i n e s

E N 1 8 7 0 - 1 2 : 2 0 0 3

4 0


d r v e t a

2 5 6

B A S E N 1 8 7 0 - 1 2 / A C : 2 0 0 8 S i g u r n



V i s e ć e m a š i n s k e p i l e z a p o p r e č n o

r e z a n j e

S


-


1

2 : P e n d u l u m c r o s s - c u t s a w i n g

m

a c h i n e s

E N 1 8 7 0 - 1 2 / A C : 2 0 0 6

2


d r v e t a

2 5 7

B A S E N 1 8 7 0 - 1 3 : 2 0 0 9

S i g u r n



H o r i z o

n t a l n e p i l e z a r a z r e z i v a n j e

p l o č a

S


-


1

3 : H o r i z o n t a l b e a m p a n e l s a w i n g

m

a c h i n e s

E N 1 8 7 0 - 1 3 : 2 0 0 7

6 7


d r v e t a

2 5 8

B A S E N 1 8 7 0 - 1 4 : 2 0 0 9

S i g u r n



V e r t i k a l n e p i l e z a r a z r e z i v a n j e p l o č a

S

a f e t y o f w o o d w o r k i n g m a c h i n e s -

C

i r c u l a r s a w i n g m a c h i n e s - P a r t 1 4 :

V

e r t i c a l p a n e l s a w i n g m a c h i n e s

E N 1 8 7 0 - 1 4 : 2 0 0 7

5 6


d r v e t a




R e d .

b r .


N a z i v


d





B r o j

s t r a n a

O b l a s t

3 6 5

B A S E N 1 3 9 8 6 : 2 0 0 9

P l o č e

n a b a z i d r v e t a z a u p o t r e b u

u g r a đ

e v i n a r s t v u – K a r a k t e r i s t i k e ,


o z n a č

a v a n j e

W

o o d - b a s e d p a n e l s f o r u s e i n

c

o n s t r u c t i o n - C h a r a c t e r i s t i c s ,

e

v a l u a t i o n o f c o n f o r m i t y a n d

m

a r k i n g

E N 1 3 9 8 6 : 2 0 0 4

5 7

O s t a l i g u m e n i i

p l a s t i č n i p r o i z v o d i

3 6 6

B A S E N 4 7 8 : 2 0 0 5

P r o fi l i

o d t v r d o g p o l i v i n i l h l o r i d a

( P V C -

U ) z a i z r a d u p r o z o r a i v r a t a

- I z g l e

d p o s l i j e i z l a g a n j a n a 1 5 0 ° C -

M e t o d

a i s p i t i v a n j a

U

n p l a s t i c i z e d p o l y v i n y l c h l o r i d e

(

P V C - U ) p r o fi l e s f o r t h e f a b r i c a t i o n

o

f w i n d o w s a n d d o o r s - A p p e a r a n c

e

a

f t e r e x p o s u r e a t 1 5 0 ° C - T e s t

m

e t h o d

E N 4 7 8 : 1 9 9 5

5



3 6 7

B A S E N 4 7 9 : 2 0 0 8

P r o fi l i

i z t v r d o g p o l i v i n i l h l o r i d a

( P V C -

U ) z a i z r a d u p r o z o r a i v r a t a -

O d r e đ

i v a n j e s k u p l j a n j a n a t o p l o t i

U


(

P V C - U ) p r o fi l e s f o r t h e

f a b r i c a t i o n o f w i n d o w s a n d d o o r s -

D

e t e r m i n a t i o n o f h e a t r e v e r s i o n

E N 4 7 9 : 1 9 9 5

6



3 6 8

B A S E N 5 1 3 : 2 0 0 5

P r o fi l i


( P V C -

U ) z a i z r a d u p r o z o r a i v r a t a -

O d r e đ

i v a n j e o t p o r n o s t i n a u m j e t n o

i z l a g a n j e v r e m e n s k i m u t i c a j i m a

U


(


f a b r i c a t i o n o f w i n d o w s a n d d o o r s -

D

e t e r m i n a t i o n o f t h e r e s i s t a n c e t o

a

r t i fi c i a l w e a t h e r i n g

E N 5 1 3 : 1 9 9 9

1 1



3 6 9

B A S E N 5 1 4 : 2 0 0 5

P r o fi l i


( P V C -

U ) z a i z r a d u p r o z o r a i v r a t a

- O d r e

đ i v a n j e č v r s t o ć e z a v a r e n i h

u g l o v a

i T s p o j e v a

U


(


f a b r i c a t i o n o f w i n d o w s a n d d o o r s

-

D e t e r m i n a t i o n o f t h e s t r e n g t h o

w

e l d e d c o r n e r s a n d T j o i n t s

E N 5 1 4 : 2 0 0 0

1 4



3 7 0

B A S E N 1 2 2 4 9 : 2 0 0 8

R e z a n

a g r a đ a z a p a l e t e - D o z v o l j e n a

o d s t u p a n j a i p r e p o r u č l j i v e d i m e n z i j e

S

a w n t i m b e r u s e d i n p a l l e t s -

P

e r m i t t e d d e v i a t i o n s a n d g u i d e l i n e

s

f o r d i m e n s i o n s

E N 1 2 2 4 9 : 1 9 9 9

9

P a l e t e o p ć e

n a m j e n e

3 7 1

B A S E N 1 4 0 8 6 : 2 0 0 7

P a p i r i k a r t o n - M j e r e n j e p o v r š i n s k o g

s j a j a -

4 5 ° s j a j a s p a r a l e l n i m z r a k a m a ,

D I N m

e t o d a

P

a p e r a n d b o a r d - M e a s u r e m e n t

o

f s p e c u l a r g l o s s - 4 5 ° g l o s s w i t h a

p

a r a l l e l b e a m , D I N m e t h o d

E N 1 4 0 8 6 : 2 0 0 3

1 5

P a p i r i k a r t o n

3 7 2

B A S E N 6 4 4 : 2 0 0 7

P a p i r - N e o r e z a n i f o r m a t i -

O z n a č

a v a n j e i t o l e r a n c i j a , t e

o b i l j e ž

a v a n j e s m j e r a i z r a d e k o d

p r v o b i t n o g i d o p u n s k o g o p s e g a

P

a p e r - U n t r i m m e d s i z e s - P r i m a r y

r

a n g e a n d s u p p l e m e n t a r y r a n g e

d

e s i g n a t i o n a n d t o l e r a n c e s ,

e

x p r e s s i o n o f d i r e c t i o n o f

m

a n u f a c t u r e

E N 6 4 4 : 1 9 9 9

6

P a p i r i k a r t o n




Izrada ovog Vodiča omogućena je velikodušnom podrškom Agencijeza međunarodni razvoj Sjedinjenih Država (USAID) i švedske Agencijaza međunarodni razvoj (Sida). Sadržaj je odgovornost Instituta zastandardizaciju BiH i ne odražava nužno i stavove USAID-Sida-e, VladeSjedinjenih Država, Sida-e i/ili Vlade Švedske.

vodič o standardima i standardizaciji za bh. kompanije iz drvoprerađivačkog i...

Documents