vergİ daİresİ İŞlemlerİ · muhasebe elemanının, vergi mevzuatına göre bir işletmenin ......

T.C.MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

MEGEP(MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN

GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ)

MUHASEBE VE FİNANSMAN

VERGİ DAİRESİ İŞLEMLERİ

ANKARA 2008

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından geliştirilen modüller;

Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığının 02.06.2006 tarih ve 269 sayılı Kararı ileonaylanan, Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarında kademeli olarakyaygınlaştırılan 42 alan ve 192 dala ait çerçeve öğretim programlarındaamaçlanan mesleki yeterlikleri kazandırmaya yönelik geliştirilmiş öğretimmateryalleridir (Ders Notlarıdır).

Modüller, bireylere mesleki yeterlik kazandırmak ve bireysel öğrenmeyerehberlik etmek amacıyla öğrenme materyali olarak hazırlanmış, denenmek vegeliştirilmek üzere Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve Kurumlarındauygulanmaya başlanmıştır.

Modüller teknolojik gelişmelere paralel olarak, amaçlanan yeterliğikazandırmak koşulu ile eğitim öğretim sırasında geliştirilebilir ve yapılmasıönerilen değişiklikler Bakanlıkta ilgili birime bildirilir.

Örgün ve yaygın eğitim kurumları, işletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlikkazanmak isteyen bireyler modüllere internet üzerinden ulaşabilirler.

Basılmış modüller, eğitim kurumlarında öğrencilere ücretsiz olarak dağıtılır.

Modüller hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz ve ücret karşılığındasatılamaz.

i

AÇIKLAMALAR ...................................................................................................................iiiGİRİŞ .......................................................................................................................................1ÖĞRENME FAALİYETİ–1 ....................................................................................................31. TACİRİN MALİYEYE KARŞI SORUMLULUKLARI..................................................... 3

1.1. Bildirimlerde Bulunmak ............................................................................................... 31.1.1. İşe Başlamayı Bildirme.......................................................................................... 41.1.2. İşe Başlama Bildirimini Elde ve Bilgisayarda Düzenleme....................................41.1.3. Adres, İş ve İşyeri Sayısı Değişikliklerini Bildirme ..............................................81.1.4. Değişimlerle İlgili Dilekçe Yazma ........................................................................91.1.5. İşi Bırakmayı Bildirme ........................................................................................ 111.1.6. İşi Bırakma Bildirgesi Düzenleme.......................................................................111.1.7. Yoklama Fişi........................................................................................................151.1.8. Kira Kontratı........................................................................................................17

UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 23ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 24

ÖĞRENME FAALİYETİ-2 ...................................................................................................262. VERGİ LEVHASI ASMAK .............................................................................................. 26

2.1. Vergi Levhası Asmak Zorunda Olanlar ......................................................................262.2. Vergi Levhasının Tasdiki ve Asılması........................................................................27

2.2.1.Vergi Levhasının Tasdikine İlişkin Örnek Olay ve Dilekçeler ............................ 282.2.2. Vergi Levhasında Yer Alan Bilgiler....................................................................28

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 32ÖĞRENME FAALİYETİ–3 ..................................................................................................343. ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZ KULLANMAK............................................................... 34

3.1. Ödeme Kaydedici Cihaz Kullananlar..........................................................................343.2. Cihazın Alınması ........................................................................................................353.3. Ödeme Kaydedici Cihazlara Ait Levha ......................................................................373.4. Cihazın Satışı ..............................................................................................................393.5. Z Raporu ..................................................................................................................... 41UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 42ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 43

ÖĞRENME FAALİYETİ–4 ..................................................................................................454. VERGİ SUÇ VE CEZALARI............................................................................................ 45

4.1. Vergi Ziyaı (Kaybı) Cezası (VUK madde 344) .......................................................... 464.2. Usulsüzlükler ve Cezaları ........................................................................................... 49

4.2.1. Genel Usulsüzlük Cezaları .................................................................................. 494.2.2. Özel Usulsüzlük Cezaları .................................................................................... 51

4.3. Hürriyet Bağlayıcı Suç ve Cezalar..............................................................................534.3.1. Para Cezasına Çevrilebilen Kaçakçılık Suçları ................................................... 534.3.2. Para Cezasına Çevrilemeyen Kaçakçılık Suçları................................................. 53

4.4.Vergi Cezalarının Kesilmesi ........................................................................................ 544.5. Ceza Tutanağı .............................................................................................................544.6. Ceza İhbarnamesi........................................................................................................564.7. Vergi Cezalarında İndirme.......................................................................................... 584.8. Mükellef Hakları Bildirimi ......................................................................................... 60

İÇİNDEKİLER

ii

4.8.1. Mükellef Hakları Bildirgesi................................................................................. 61UYGULAMA FAALİYETİ .............................................................................................. 62ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME .................................................................................... 63

MODÜL DEĞERLENDİRME ............................................................................................. 66CEVAP ANAHTARLARI .....................................................................................................68KAYNAKÇA......................................................................................................................... 71

iii

AÇIKLAMALARKOD 344MV0004ALAN Muhasebe FinansmanDAL/MESLEK Bilgisayarlı Muhasebe ElemanıMODÜLÜN ADI Vergi Dairesi İşlemleri

MODÜLÜN TANIMIMuhasebe elemanının, vergi mevzuatına göre bir işletmeninvergi dairesi ile olan işlemlerini bilgisayar ortamındayapabilmesine olanak sağlayacak öğrenme materyalidir.

SÜRE 40/16ÖN KOŞULYETERLİK Vergi dairesi ile ilgili işlemleri yapmak

MODÜLÜN AMACI

Genel AmaçVergi mevzuatına göre işletmenin vergi dairesi ile olanişlemlerini bilgisayar ortamında yapabileceksiniz.

Amaçlar1. İş yeri Açma Bildirgesi düzenleyebileceksiniz.2. Vergi Levhası düzenleyebileceksiniz.3. Ödeme Kaydedici Cihaz Kullanma Ruhsatıalabileceksiniz.4. Vergi Suç ve Cezalarını bilecek, mükellef hakları ileilgili bilgi edinebileceksiniz.

EĞİTİM ÖĞRETİMORTAMLARI VEDONANIMLARI

VUK, TTK, form belgeler, bilgisayar, disket, CD, yazıcı,internet bağlantısı, klasör, dosya

ÖLÇME VEDEĞERLENDİRME

Modül içinde yer alan her öğrenme faaliyetinden sonraverilen ölçme araçları ile kendinizi değerlendireceksiniz.Modül sonunda ise kazandığınız bilgi ve becerileribelirlemek amacıyla öğretmeniniz tarafından hazırlanacakolan ölçme aracıyla değerlendirileceksiniz.

AÇIKLAMALAR

1

GİRİŞSevgili Öğrenci,

Devletlerin kendi temel işlevlerini yerine getirebilmeleri için duymuş oldukları gelirihtiyacı, verginin ortaya çıkmasına neden olmuştur.

Devletin gelir ve giderlerini, vergi kanunları çerçevesinde yürüten ve takip edenteşkilat ise Maliye Bakanlığıdır.

Faaliyetleri sonucu vergiye tabi gelir elde eden tüm gerçek ve tüzel kişilerin doğalolarak Maliye teşkilatına karşı bir takım sorumlulukları da ortaya çıkacaktır. Busorumlulukları ise mükellefi adına genellikle piyasada serbest muhasebeci, serbestmuhasebeci ve mali müşavir unvanları taşıyan kişiler yürütmektedir.

Bilgisayarlı muhasebe elemanı olarak yetişmekte olan sizler, genellikle bu unvanlıkişilerin yanında çalışarak, staj görerek ileride bu mesleği seçeceksiniz. Mesleki bilginizileride iş bulma açısından önemli bir ölçüt olarak görülecektir.

Bu modülde bir mükellefin maliye ile olan tüm sorumluluklarının neler olduğu, busorumlulukların ne şekilde yerine getirilmesi gerektiği anlatılmaktadır.

GİRİŞ

3

ÖĞRENME FAALİYETİ–1

Bu öğrenme faaliyeti ile işyeri açma bildirgesini düzenleyebileceksiniz.

Bu faaliyet öncesinde yapmanız gereken öncelikli araştırmalar şunlardır;

1. Çevrenizdeki herhangi bir muhasebe bürosundan örnek olarak düzenlenmiş “İşebaşlama/bırakma bildirimi” fotokopisini rica ederek temin ediniz ve bu formusınıfta inceleyiniz.

2. Düzenlenmiş olan bir kira sözleşmesini sınıfa getirerek genel ve özel şartlaryönünden inceleyiniz.

1. TACİRİN MALİYEYE KARŞISORUMLULUKLARI

1.1. Bildirimlerde Bulunmak

Ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyetleri ile ilgili olarak bir iş yeri açıp faaliyetebaşlayanların bu faaliyetinden dolayı vergi yükümlülüğü ortaya çıkıyorsa, MaliyeBakanlığı’na bildirimde bulunma sorumluluğu vardır.

Bildirimde bulunması gerekenler VUK’ un 153. maddesinde şu şekilde belirtilmiştir:

Vergiye tabi ticaret ve sanat erbabı; Serbest meslek erbabı; Kurumlar vergisi mükellefleri; Kolektif ve adi şirket ortaklarıyla komandit şirketlerin komandite ortakları;

şeklinde belirtilmiştir.

Bu kişilerin vergi dairesine yapmak zorunda oldukları bildirimler ise şunlardır:

İşe başlama bildirimi Adres, iş ve iş yeri sayısı değişikliklerinin bildirimi İşi bırakma bildirimi


AMAÇ

ARAŞTIRMA

4

1.1.1. İşe Başlamayı Bildirme

Gerçek kişi, tüzel kişi ayırımı yapmaksızın, İşe Başlama Bildirimi işe başlamatarihinden itibaren 10 gün içinde ilgili vergi dairesine yapılmalıdır.

Gerçek kişi tacirlerde işe başlama bildirimi, tacirin kendisi tarafından yapılabileceğigibi, avukatı ya da muhasebe işlemlerini yürüten SMMM tarafından da yapılabilir.

Tüzel kişi tacirlerde ise ; (şirketlerde ise) işe başlama bildirimi, ticaret sicil memurutarafından tescil işlemi sırasında yapılır. Ve başvuru evraklarının bir sureti ilgili vergidairesine gönderilir. Dolayısıyla ilgili şirketin işe başlamayı bildirme yükümlülüğü yerinegetirilmiş sayılır. (TTK madde 30)

Ücret geliri, menkul sermaye geliri (Banka faiz geliri gibi), gayrimenkul sermaye iradı(Kira geliri gibi) elde edenler ile zirai faaliyette bulananların işe başlamalarınıbildirmelerine gerek yoktur.

İşe başlama bildiriminin düzenleyebilmek için öncelikle, hangi belirtilerin işe başlamaanlamına geldiğini bilinmesi gerekir.

Gerçek kişi tacirlerde;

Bir iş yerinin açılması, iş yeri açılmamış olsa bile ticaret siciline ya damesleki bir kuruluşa (ticaret odasına, esnaf kuruluşuna veya hukukiderneklere) kaydolunması,

Kazançları basit usulde belirlenen tacirler için ise, iş yeri açmasalardahi, işle bilfiil uğraşmaya başlamaları,

İşe başlama olarak kabul edilir.

Serbest meslek sahiplerinde ise;

Muayenehane, yazıhane, atölye gibi özel işyerleri açılması,

Çalışılan yere faaliyette bulunulduğunu ifade eden tabela ve levha asılması,

Mesleki faaliyetin sürdürüldüğüne ilişkin ilanlar yapılması,

Mesleki kuruluşlara kaydolunması,

İşe başlama anlamına gelmektedir.

O halde işe başlama bildirimi bu belirtilerin meydana geldiği tarihten itibaren 10 güniçinde

“ İşe Başlama / Bırakma Bildirimi” formu ile ilgili vergi dairesine yapılmalıdır.

1.1.2. İşe Başlama Bildirimini Elde ve Bilgisayarda Düzenleme

ÖRNEK1- Bay Serdal ÇANKAYA 02.05.2006 tarihinde Uzayan sokak 14/8Aydınlıkevler/ANKARA adresinde bir yer kiralayıp şehir içi ve şehirlerarası yük taşımacılığıile uğraşmak üzere bir yazıhane açmış ve işe başlamıştır.

Tacirin; İşe Başlama Bildirimi’ni düzenleyiniz.

5

Bildirgedeki bilgilerin doğru olarak işaretlenmesi gerekir. Örneğimizde tacir SerdalÇANKAYA’nın bu faaliyetinden dolayı gerçek usulde gelir vergisi, kira nedeniyle gelirstopajı, katma değer vergisi, geçici gelir vergisi sorumluluklarının ortaya çıktığı düşünülürseişe başlama bildiriminin şu şekilde düzenlenmesi gerekir. ( Şekil 1.1, 1.2 )

Şekil1.1: İşe başlama bildirimi (ön yüz)

6

Şekil1.2 : İşe başlama bildirimi (arka yüz)

7

İşe başlama bildirimine eklenmesi gereken belgeler bildirimi veren açısındandeğişiklikler gösterebilir. Buna göre;

Gerçek kişi tacirlerde;

Resim:1.6: Nüfus Cüzdan Sureti İşe başlama bildirimine eklenir

Onaylı nüfus cüzdan sureti (Mükellefin Vergi Dairesine bizzat başvurmasıhalinde nüfus cüzdanının fotokopisi Müdür Yardımcısı, Şef veyagörevlendirilecek bir memur tarafından aslı ile karşılaştırılarak “AslınınAynıdır” şeklinde tasdik edilir.)

Resimli ikametgâh belgesi Noter onaylı imza sirküleri Kira sözleşmesi (Kendi mülkü ise tapu fotokopisi) Nakil Vasıtalarında;

Plakasız yeni araçlarda fatura fotokopisi (Aynı gün müracaat şarttır.), Plakalı araçlarda noter satış senedi (Aynı gün müracaat şarttır.)

Tüzel kişi tacirlerde;

Şirket ana sözleşmesinin noter onaylı bir örneği ile ticaret siciline müracaatınaait belgenin bir örneği,

Şirketi temsile yetkili müdürün noter onaylı imza sirküleri Şirketi temsile yetkili kişilerin onaylı nüfus cüzdanı sureti, resimli ikametgâh

ilmühaberi Kooperatiflerden varsa üst birliğe kayıtlı olduklarına dair yazı, Yeni mükellefiyet tesisinde bu belgelere ilave olarak (Farklı vergi daireleri yetki

alanı içinde ilave iş yeri açılması veya adres değişikliği nedeniyle) işyeri ileilgili yönetim kurulu kararının noter tasdikli bir örneği.

Basit usule tabi olma şartlarını taşıyan tacirlerde;

Onaylı nüfus cüzdan sureti Resimli ikametgâh senedi İş yerinin kendisine ait olması halinde emlak vergisine esas olan vergi değerini

gösteren belediyeden alınacak onaylı bir belge, iş yerinin kiralanmış olmasıhalinde ise kira kontratının bir örneği

Nakil Vasıtalarında, Plakasız yeni araçlarda fatura fotokopisi (Aynı gün müracaat şarttır.) Plakalı araçlarda noter satış senedi (Aynı gün müracaat şarttır.)

8

Dernek ve vakıflarda;

Emniyet müdürlüğü dernekler masasına verilen valilik onay belgesi Derneği temsile yetkili kişilerin noter onaylı imza beyannamesi Tüzük metni ve yerel gazete ilanı Dernek veya mütevelli heyeti başkanının onaylı nüfus cüzdanı sureti, ikametgâh

senedi

İşe başlama bildirimi günümüzde elde 2 nüsha olarak düzenlenmektedir. Bir nüshasıvergi dairesine verilmekte, diğer nüsha ise bildirimi yapan tacirde dosyalanaraksaklanmaktadır.

Yakın bir gelecekte ise beyannamelerde olduğu gibi işe başlama bildiriminin deinternet ortamında doldurularak vergi dairesine gönderileceği tabiidir.

1.1.3. Adres, İş ve İşyeri Sayısı Değişikliklerini Bildirme

1.1.3.1. Adres Değişikliği Bildirimi

İşe Başlama / Bırakma Bildirgesi düzenleyerek vergi dairesine işe başladığınıbildirmiş olan bir tacirin, bildirgede yazılı olan iş yeri veya ikametgâh adresinde sonradan birdeğişiklik meydana gelebilir. Böyle bir durumda tacirin bu değişikliği, değişikliğin olduğutarihten itibaren bir ay içinde bir dilekçe ile vergi dairesine bildirmesi gerekir.(VUK madde157)

Bu bildirim tacir ile vergi dairesi arasındaki iletişimin doğru olarak yapılmasını sağlar.

1.1.3.2. İş Değişikliği Bildirimi

İşe Başlama / Bırakma Bildirgesi düzenleyerek vergi dairesine işe başladığınıbildirmiş olan bir tacirin işlerinde;

Yeni bir vergiye tabi olma Mükellefiyet şeklinde değişiklik Mükellefiyetten muaflığa geçme şeklinde değişiklik meydana gelmişse, tacirin

bu değişiklikleri, bir ay içinde vergi dairesine bir dilekçe ile bildirmesizorunluluğu vardır. (VUK madde 158)

1.1.3.3. İş Yeri Sayısındaki Değişikliklerin Bildirimi

Aynı teşebbüs veya işletmeye dâhil bulunan iş yerlerinin sayısında meydana gelenartış veya azalışları mükellefler vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar. (VUK Madde 159)

Kanunun bu hükmüne göre yeni bir şube açılması ya da faaliyet gösteren şubelerdenbirinin kapatılması hali, iş yeri sayısında bir değişikliğin oluştuğunu ifade eder. Böyle birdurumda değişikliğin olduğu tarihten itibaren 1 ay içinde durumun bağlı olunan vergidairesine bir dilekçe ile bildirilmesi zorunludur.

9

1.1.4. Değişimlerle İlgili Dilekçe Yazma

Örnek: Bay Eren KUTUCULAROĞLU Rüzgarlı Sokak Çapar İş Hanı No:125

Ulus /ANKARA adresinde elektrik malzemelerinin toptan ve perakende ticaretiniyapmakta olduğu iş yerini 10.05.2006 tarihinde Rüzgarlı Sokak Eser İş Hanı No:78 Ulus/ANKARA adresine taşımıştır.

Bu değişikliği vergi dairesine bildirir dilekçe şu şekilde olacaktır. (Şekil 3)

Şekil1.3: Adres değişikliğine ilişkin dilekçe örneği

Örnek: Adres değişikliğinde bulunan Bay Eren KUTUCULAROĞLU 01.06.2006tarihinden itibaren yapmış olduğu elektrik malzemeleri ticaretinin yanı sıra, PVC kapıpencere sistemleri, çelik kapı, mutfak ve banyo dolabı, duşakabin, laminant parke ve inşaattaahhüt işleri de yapmaya başlamıştır.

Bildirimle ilgili dilekçe örneği şu şekilde olacaktır.(Şekil 4)

YILDIRIM BEYAZIT

VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE

A N K A R A

Müdürlüğünüzde 7743158070 nu.lı ile kayıtlı Gerçek Gelir, Muhtasar, Katma Değer Vergisi,Geçici Vergi mükellefinizim.

Rüzgarlı Sokak Çapar İş Hanı No:125 Ulus /ANKARA adresinde elektrik malzemeleri toptanve perakende ticareti yapmakta olduğum iş yerimi 10.05.2006 tarihi itibarıyla Rüzgarlı Sokak Eser İşHanı No:78 Ulus / ANKARA adresine taşımış bulunmaktayım. Yeni iş yerimde de işçiçalıştırmayacağım.

Bilgi edinilmesi için gereğini arz ederim.

A D R E S :

15.05.2006

Rüzgarlı Sokak Eser İş Hanı

No: 78 Ulus / ANKARA Saygılarımla,

Eren KUTUCULAROĞLU

EKİ :

1 Adet Kira sözleşmesi fotokopisi

10

YILDIRIM BEYAZIT


A N K A R A

Müdürlüğünüzde 7743158070 nu.lı ile kayıtlı Gerçek Gelir, Muhtasar, Katma Değer Vergisi,Geçici Vergi mükellefinizim.

İş yerimde yapmış olduğum elektrik malzemeleri ticaretinin yanı sıra, 01.06.2006 tarihindenitibaren PVC kapı pencere sistemleri, çelik kapı, mutfak ve banyo dolabı, duşakabin, laminant parkeve inşaat taahhüt işleri de yapmaya başladım.

Ek işlerim yönünden bilgi edinilmesi için gereğini arz ederim.

10.06.2006Saygılarımla,

ADRES: Eren KUTUCULAROĞLURüzgarlı Sokak Eser İş HanıNo: 78 Ulus / ANKARA

Şekil 1.4: İş değişikliğine ilişkin dilekçe örneği

Örnek: Önceki örneklerde adı geçen tacir Eren KUTUCULAROĞLU, 01.07.2006tarihinde yürütmüş olduğu faaliyetle ilgili olarak Posta caddesi No:36 Ulus / ANKARAadresinde bir şube iş yeri açmıştır. Bildirimle ilgili dilekçe örneği aşağıdaki gibi olacaktır.

YILDIRIM BEYAZIT


A N K A R A

Müdürlüğünüzde 7743158070 no ile kayıtlı Gerçek Gelir, Muhtasar, Katma Değer Vergisi,Geçici Vergi mükellefinizim.

Rüzgarlı Sokak Eser İşhanı No:78 Ulus / ANKARA adresinde yürütmüş olduğum faaliyetleilgili olarak 01.07.2006 tarihinde Posta Caddesi No:36 Ulus / ANKARA adresinde kiralamışolduğum iş yerinde bir şube açmış bulunmaktayım. Şubemde 2 işçi çalıştıracağım.

Bilgi edinilmesi için gereğini arz ederim.

Saygılarımla,ADRES: Eren KUTUCULAROĞLU

Merkez :Rüzgarlı Sokak Eser İş Hanı 1.07.2006

No: 78 Ulus / ANKARA

Şube: Posta Cd.No:36 Ulus/ANKARA

E K : 1 Adet kira kontratı fotokopisi

Şekil 1.5: İş yeri sayısı değişikliklerine ilişkin dilekçe örneği

11

1.1.5. İşi Bırakmayı Bildirme

İşi bırakma, vergiye tabi olmayı gerektiren işlemlerin tamamen sona erdirilmesidir.

İşlemlerin, tatil, tacirin hastalığı ya da cezai bir işlem uygulanarak iş yerinin kapatılmasıgibi nedenlerle durdurulması işi bırakma anlamına gelmez.

İşi bırakmadan anlaşılması gereken yürütülmekte olan ticari veya mesleki faaliyetetamamen son verilmesi, işletmeyle ilgili ekonomik kıymetlerin tamamen eldençıkarılmasıdır.

İşi bırakma tacirin;

Kendi isteği ile olabilir, Tasfiye veya iflas durumundan kaynaklanabilir, Ölümü sonucu ortaya çıkabilir.

Kendi isteği ile işi bırakan bir tacir, işi bıraktığı tarihten itibaren 1 ay içinde durumubağlı olduğu vergi dairesine “İşe Başlama / Bırakma Bildirimi” ile bildirmek zorundadır.

Tasfiye veya iflas, tacirin işi bıraktığı anlamına gelir. Bu durumda tacirinmükellefiyeti, vergi ile ilgili işlemlerin tamamen sona ermesine kadar devam eder, Tasfiyeveya iflasın kapandığı hususu tasfiye memurları tarafından vergi dairesine bildirilir.

Ölüm de işi bırakma anlamına gelir. Ölüm nedeniyle işi bırakmayı vergi dairesinebildirme görevi onun mirasçılarıdır. Mirasçılardan herhangi biri, ölümün meydana geldiğitarihten itibaren 4 ay içinde durumu vergi dairesine bildirmelidir.

Kendi isteği ile işi bırakan bir tacirin, İşe Başlama / İşi Bırakma bildirimini doldurupimzaladıktan sonra bu bildirim ile birlikte vergi levhasını, matbaada bastırılmış veya noterdeonaylatılmış fatura, irsaliye, perakende satış fişi vb. belgelerin boş veya tam kullanılmamışolanlarını vergi dairesine vermesi gerekir. İade sırasında mükellef ile vergi dairesi arasındabir tutanak düzenlenir.

Vergi dairesi bu evraklara dayanarak işi bırakan tacirin iş yeri adresine yoklamamemuru göndererek işin bırakılıp bırakılmadığını yerinde tespit ettirir. Ve yoklamamemurunun bununla ilgili olarak düzenlemiş olduğu tutanak mükellefin dosyasına konulur.

1.1.6. İşi Bırakma Bildirgesi Düzenleme

ÖRNEK: Bayan Dilek KÜKRER Çarşı Caddesi No: 35 Yenimahalle/ ANKARAadresinde yürütmekte olduğu Tekstil ürünleri toptan ve perakende ticareti faaliyetine ilişkin

“Dilek Çeyiz Evi” unvanlı iş yerini 25.05.2006 tarihinde kapatmış, Vergi Levhasını,Ödeme Kaydedici Cihaz Levhasını ve kullanılmamış fatura, perakende satış belgelerini,irsaliyelerini ise vergi dairesine tutanakla teslim etmiştir.

Bu değişikliği vergi dairesine bildirir dilekçenin ( Şekil 1.6 – 1.7 ) mükellef ile vergidairesi arasındaki tutanak örneğinin (Şekil – 1.8 ) düzenlenmiş şekilleri şu şekilde olacaktır.

12

Şekil 1.6: İşi bırakma bildirimi örneği (ön yüz)

13

Şekil 1.7: İşi bırakma bildirimi örneği (arka yüz)

14

TUTANAK

Dairenizin …..2876543338…vergi numarasında kayıtlı mükellefi …Dilek KÜKRER ….Dilek Çeyizevi Tekstil Ürünleri toptan perakende ticareti…----------------------..faaliyetini….25.05.2006…tarihinde terk etmiş olup, ödevlinin faaliyetini terk tarihi itibariyle en sonkullanmış olduğu ve kullanmadığı belge ciltlerini iptal ettirmek üzere dairemize ibraz etmişve ibraz edilen belgelerin seri ve sıra numaraları aşağıya çıkartılarak kullanılmayan ciltleriptal edilmek üzere dairemizce alınmıştır. İbraz edilen belgelerin kullanılmayan kısımlarıortadan yatay ve dikey olarak kesilerek iptal edilmiştir.

BASTIRDIĞI VEYA TASDİK ETTİRDİĞİ BELGENİN:

NEVİ : SERİ SIRA NO : ADEDİ : TASYERİ UNV : TASDİK TARİHİFatura.. A/055001-055250.. …5 cilt… Damla Matbaası.. 05.02.2006…Gider Pusulası A/049751-050000. …5 cilt… Damla Matbaası.. 20.03.2005…Sevk İrsaliyesi A/105101 - 105300. …4 cilt… Duygu Matbaası. 20.11.2005…

İŞİ TERK TARİHİ İTİBARİYLE KULLANILAN EN SON BELGENİN

TÜRÜ : SERİ VE SIRA NO : DÜZENLEME TARİHİ :Fatura…. A/055101 …….…….. ……24.05.2006…………………Gider pusulası… A/049770 …..……… ……12.01.2006…………………

Sevk İrsaliyesi… A/105296…………… …….24.05.2006…………………İPTAL EDİLEN BELGENİN

NEVİ : İLK SERİ SIRA NO : SON SERİ SIRA NO :Fatura…………. A/055102 …..……… …… A0552050………………Gider Pusulası… A/049771 …………. ……… /050000………………Sevk İrsaliyesi… A/105297………….. …… …A105300……………..

NOT : İzin alarak bastırmış olduğum belgelerin iptal edilenler dışında kalan tüm belgelerinkalanlarını kanuni defterime kaydettiğimi ve elimde başka bir belge kalmadığını beyan ederim.

Ayrıca ödevlinin vergi levhası, ÖKC (Ödeme Kaydedici Cihaz) levhası iptal edilerekdosyasına konuldu.En son adresi :Telefon No :

Mükellef Memur Servis Şefi Müdür Yardımcısıİmza İmza İimza İmza-mühür

Dilek KÜKRER Emel SALUR Semadan ÖNCEL Engin ALPTEKİN

Şekil1.8: Fatura ve yerine geçen belgeler,vergi levhası, ÖKC iptaline ilişkin tutanak örneği

15

1.1.7. Yoklama Fişi

Yoklama, gerçek ya da tüzel kişilerin yürütmüş oldukları faaliyetleri ve bunun sonucuelde etmiş oldukları kazançları yönünden, vergi kanunlarımızda belirtilen yükümlülükleriyerine getirip getirmediklerini kontrol etmek amacıyla, yoklama yapmaya yetkili olan kişilertarafından yapılır.

Yoklama yapmaya yetkili olanlar (VUK128) şunlardır :

Vergi dairesi müdürleri Yoklama memurları Yetkili makamlar tarafından yoklama işi ile görevlendirilenler Vergi incelemesine yetkili olanlar (maliye müfettişleri, gelirler kontrolörleri

gibi) Gelir uzmanları

Yoklama yapan kişilerin elinde yoklama yetkilerini gösteren fotoğraflı bir belgebulunur. Kendilerine sorulmasa bile yoklama yapılan kişiye bu fotoğraflı belge gösterilir.

Yoklama haber verilmeden her zaman yapılabilir.

Yoklama sonuçları için bir tutanak niteliğinde olan iki nüsha “Yoklama Fişi”düzenlenir.

Bir nüshası yoklama yapılana veya yetkili adamına imzalatılarak verilir, imzadankaçınma, yoklama fişinin bir nüshasını almama gibi bir durum söz konusu olursa, bu hususyoklama fişinde belirtilir ve yoklama fişi polis, jandarma, muhtar ve ihtiyar meclisiüyelerinden birine imzalatılır. Mükellefin bilinen adresine posta ile 7 gün içinde degönderilir.

Yoklama fişinin diğer nüshası ile vergi dairesine verilir.

Örneğin yukarıdaki örnekte adı geçen mükellef Dilek KÜKRER’ in Çarşı CaddesiNo:35 Yenimahalle/ANKARA adresinde Tekstil ürünleri toptan ve perakende ticaretiüzerine faaliyet göstermiş olduğu iş yerini, 25.05.2006 tarihi itibarıyla kapatmıştır.İşletmenin “İşi Bırakma Bildirimini” düzenleyerek aynı tarih itibarıyla bağlı olduğuYenimahalle Vergi Dairesine vermiş olduğunu düşünelim.

Mükellefin yapmış olduğu bu bildirim üzerine bağlı olunan vergi dairesi, bildirimindoğru olup olmadığını tespit etmek amacıyla bir yoklama memurunu görevlendirecek,yoklama memuru ise mahallinde durumu belirleyerek, konuyla ilgili olarak bir yoklama fişidüzenleyecektir.(Şekil 1.9)

16

T.C Y O K L A M A F İ Ş İ Cilt No : 25513124MALİYE BAKANLIĞI Sıra No : 124ANKARA……DefterdarlığıYenimahalle Vergi Dairesi İŞE BAŞLAMA / BIRAKMA

MÜ

KE

LL

EFİN

Vergi Kimlik Numarası :..2876543338………………………………………….Adı, Soyadı : .Dilek KÜKRER………………………………………İşi : Tekstil ürünleri ticareti…………………………………İş Adresi : ..Çarşı caddesi No: 35 Yenimahalle/ ANKARA………İkametgah Adresi : ..Uzayan sokak 135/ 6 Aydınlıkevler / ANKARA…….Yoklamanın ilgiliBulunduğu Devre :…25.05.2006 tarihi itibarıyla işi bırakma…………………Yoklamanın Konusu :…Mükellefin 25.05.2005 tarihli işi bırakma dilekçesine …

… Dayanarak işi bırakma ile ilgili hususların tespitini……rica ederim…. Adem Çetin

Müdür Yardımcısıİmza-Mühür

1. İşe Başlama Tarihi : 14.07.2001…………………………………………..2. İş yerinin Büyüklüğü

ve Müştemilatı : 80 metrekare…………………………………………3. İş yerinin Mülkiyetinin Kime

Ait olduğu : Ayşe AYGÜN4. Varsa,İşletmenin Ambar, Depo,

Ardiye, Şube ve Adresleri : ……………………………………………………5. Mülkiyetinin Kime Ait Olduğu :……………………………………………………….6. İş yeri Kira Sözleşmesinin Tarihi,

Aylık ve Yıllık Kira Tutarı : 01.01.2006 Aylık: 200YTL7. İş yeri Emlak Vergi Değeri : ……………………………………………………...8. Ambar, Depo, Ardiye, Şubelerin

Kira Sözleşmesinin Tarihi,Aylık ve Yıllık Kira Tutarı : ……………………………………………………..

9. İş yerinde Çalışan İşçi Sayısı : 1(Bir)………………………………………………10. Mükellefin Bu İşe Başlamadan

Önce Ne İşle Uğraştığı : …………………………………………………….11. Mükellefin Bu işi Dışında

Başka İşinin veya GelirininBulunup Bulunmadığı : ……………………………………………………..

12. Daha Önce Bağlı Olduğu VergiDairesi ve Hesap Numarası : ……………………………………………………..

13. İşi Bırakma Tarihi : 25.05.2006………………………………………...14. İşi Bırakma Tarihindeki

En Son İkametgah adresi : Uzayan sokak 135/ 6 Aydınlıkevler / ANKARA15. Tespit Edilen Diğer Hususlar : Mükellefin iş yeri adresi olan Çarşı caddesi No: 35

Yenimahalle / ANKARA adresine gidildi. Adreste dairemizin1445252532 sicil numaralı mükellefi Orhun ECEMİŞ’ in faaliyet gösterdiği, Dilek KÜKRER’ in ise25.06.2006 tarihinde işini bıraktığı Orhun ECEMİŞ tarafından beyan edilmiştir.

Yapılan Yoklamada mükellefiyetle ilgili hususlar yukarıda belirtilen şekilde tespit edildi, okunup doğruluğuanlaşıldıktan sonra birlikte imzalanıp bir örneği mükellefe verildi.

Yoklama Memuru Düzenlenme TarihiMustafa ÇİZMECİOĞLU Mükellefİmza Orhun ECEMİŞ

Şekil 1.9: Düzenlenmiş yoklama fişi örneği

17

1.1.8. Kira Kontratı

Ticaretle uğraşan bir kişinin öncelikle faaliyetini sürdürebileceği uygun bir iş yerineihtiyacı vardır. Kendisi böyle bir yere sahip değilse doğal olarak böyle bir yeri, bedeliniödeyerek kiralama yoluna gidecektir.

Kira kontratı, tacir ile taşınmaz mal sahibi arasında oluşan kiralama işleminin,şartlarına ilişkin hükümlerini taşıyan, tarafların hür iradeleri ile yapmış oldukları birsözleşmedir.

Bu sözleşme sözlü olarak yapılabildiği gibi yazılı olarak da yapılabilir. Ancak yazılıolarak yapılması delil özelliği taşıması bakımından önemlidir.

Kira sözleşmesinde yer alan kira süresi boyunca, kiracı mal sahibine karşı kiraborcunu ödeme, mal sahibi de kiracısına karşı, ilgili taşınmazı tahsis etme borcu altına girer.

Kiralanan taşınmaz belediye sınırları içindeyse 6570 sayılı “Gayrimenkul Kiralarıhakkındaki Kanun” hükümlerine tabidir. İlgili taşınmaz belediye sınırları dışında ise o zaman“Borçlar Kanunu” hükümlerine tabidir.

1.1.8.1. Kira Kontratı Yazılırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Kira kontratının ön yüzünde bulunan "DAİRESİ" ibaresinin karşısına kiralananyerin bulunduğu il yazılmalıdır.

Kiracı, kiraya veren ve kefil tüm taraflar kontratı beraberce huzurdaimzalamalıdır.

Genelde ilk imzada nakit bir para söz konusu olduğundan, bu miktar kontratınarka yüzüne tarih atılıp belirtilmesi ve imzalanması gerekir.

Daha ileri zamanlarda her iki tarafında bir tartışmaya maruz kalmamaları içinmuhakkak 'demirbaş' kısmını doldurmaları gerekir.

Kiracı, kiraya veren ve kefilin devamlı bulundukları açık adresleri vetelefonlarının muhakkak yazılması gerekmektedir.

Kiracıdan alınan depozitonun kontratın özel şartlarında belirtilmesigerekmektedir.

Kira sözleşmesindeki özel şartlar gayrimenkullere göre değişik özelliklerdeolacağından özel şartlardaki maddeler değişebilir eklemeler ve azaltmalar yapılabilir.

Kira kontratına konulabilecek özel şartlardan bazıları aşağıya örnek olarakçıkarılmıştır.

1.1.8.2. Kira Kontratı Hususi Şartları

Kiracı kiraladığı yeri bir başkasına devir veya ciro edemez. Başkalarına kısmenveya tamamen istifade ettiremez, kiraya veremez.

Kiralanan, sözleşmede yazılı kullanma biçimi dışında kullanılamaz. Dairenin; elektrik, su yakıt, ayrıca yönetim giderleri (ısıtma, kapıcı, genel

temizlik ve aydınlatma vs.) kiracı tarafından düzenli olarak ödenecektir. İleridebu giderlerde meydana gelecek artışlar kiracıya ait olacaktır.

18

Kiracı, binanın ana yapısındaki masraflara katılmayacak; bu gibi masraflar malsahibi tarafından ödenecektir.

Kiracı daireyi boyalı, doğramalar sağlam ve temiz olarak teslim almıştır.Tahliye halinde, mal sahibine aynı şekilde teslim edecektir.

Kiracı, kiralananın içinde veya dışında yalnız başına ilave ve tadilat yapamaz.İlave ve tadilata mutlak zaruret varsa kiralayanların veya vekillerinin yazılıizinlerini almak şartı ile tüm masrafları ve giderleri kendisine ait olmak üzereyapabilir. Ancak kira sözleşmesinin bitiminde veya her ne sebepten olursa olsuntahliyede herhangi bir bedel talep etmeksizin tümünü kiralayanlara bırakır. Malsahipleri arzu ederlerse kiralanan yeri eski haline getirtmekle mükelleftirler.

Kiracı, kullanma biçiminde apartman boşluğu, merdiven aralığı, kapı önü, vs.gibi yerlere herhangi bir şey koyamaz. Balkonları, genel görünümü bozacakşekilde kullanamaz. Bina önünde veya otopark alanında başkalarını engelleyiciaraç ve gereç bırakamaz.

Kiracı, kira dönemlerinin sonlarında kira sözleşmesini uzatmak istediği taktirde,her yeni dönem için zam yapmayı kabul etmeye ve kira bedelini ............ kadararttırmakla, ödemekle yükümlüdür.

Kira süresinin her ne suretle olursa olsun uzatılmasından kefil, kefaletinindevam edeceğini peşinen kabul eder.

Kontratın sona ermesinden 30 gün evvel taraflar birbirlerine yazılı olarakihbarda bulunmadıkları takdirde, kontrat kendiliğinden otomatik olarak ikincisene için yenilenecektir.

Kiracıdan depozit karşılığı olarak alınan ............ evde herhangi bir hasarolmadığı veya kira, yönetim giderleri, çöp vergisi,elektrik, su, yakıt borcukalmadığı takdirde geri iade edilecektir.

Kiracı, kira bedelini her ayın ilk 5 günü içinde .................. bankası ..................şubesindeki .................. numaralı .................. adına kayıtlı hesaba yatıracaktır.Kira bedeli üzerinden herhangi bir nedenle kesinti yapılamaz. Yalnız bir aya aitkira alındı makbuzu, ondan önceki ayların kira bedellerinin ödenmiş olduğuanlamını taşımayacaktır.

Kira paralarından herhangi birisi zamanında ödenmediğinde, o döneme ait tümkira bedellerinin hepsi birden talep edilecektir.

Kiracı 1 ay zarfında elektrik, su saat mukavelesini üzerine geçirmek zorundadır.Yapılmaması sözleşmeye aykırılık teşkil edecektir.

İş bu kira mukavelesinden doğan itilaflarda ............ Mahkemeleri ve İcraDaireleri yetkilidir.

Örnek: Ovacık mahallesi, Ilgaz sokak No:12 Dikmen / ANKARA adresinde ikameteden Bay Ali Yücel, 15.04.2006 tarihinde, Varlık Mahallesi Yüzücü sokak No:102Yenimahalle/ANKARA adresinde ikamet eden Bay Kadir Sayan’a ait olan Varlıkmahallesi Yakar sokak No:15 deki dükkanı, aylık 300,00 YTL kira ile kiralamıştır. Ve 500(Beşyüz) ABD dolarını teminat olarak vermiştir.

Bu örnek kiralama işlemi ile ilgili olarak düzenlenen kira sözleşmesi aşağıdakigibidir.

19

KİRA KONTRATI Sayfa 1

DAİRESİ : Ankara

MAHALLESİ : Varlık Mahallesi

SOKAĞI : Yakar Sokak

NUMARASI : 15

KİRALANAN ŞEYİN CİNSİ : Dükkan

KİRAYA VERENİN ADI, SOYADI : Kadir SayanVE İKAMETGAHI Varlık Mahallesi Yüzücü sokak No:102

Yenimahalle/ANKARA

KİRALAYANIN ADI, SOYADI : Ali YücelİKAMETGAHI Ovacık mahallesi, Ilgaz sokak No:12

Dikmen / ANKARA

BİR SENELİK KİRA KARŞILIĞI : 3.600,00.-(Üçbinaltıyüz)YTL

BİR AYLIK KİRA KARŞILIĞI : 300,00.-(Üçyüz)YTL

KİRA KARŞILIĞI NE ŞEKİLDE ÖDENECEĞİ : Elden peşin olarak

KİRA MÜDDETİ : 1 YIL

KİRANIN BAŞLANGICI : 15.04.2006

KİRALANAN ŞEYİN ŞİMDİKİ DURUMU : Boş ve TemizKİRALANAN ŞEYİN NE İÇİNKULLANILACAĞI : Ticarethane

KİRALANAN ŞEY İLE BERABER TESLİM OLUNAN DEMİRBAŞ EŞYANIN BEYANI

Kapı ve pencere Alüminyum çerçevelidir. Camlar çift cam olup takılı bir vaziyettedir.Demir kepenk koruması vardır.Bütün demirbaşlar sağlam ve kullanılır bir durumda teslim edilmiştir.

1-193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesi gereğince:

Tüccar, serbest meslek erbabı ve çiftçiler, ticari, mesleki ve zirai işleri ile ilgili

olarak yaptıkları kira ödemelerinden % 20 oranında gelir vergisi kesintisi (2008 için)

yaparak vergi dairesine yatırmak zorundadırlar.

2- Kira kontratlarından damga vergisi 2005 yılından sonra kaldırılmıştır. Belgenin

imzalanması yeterlidir.

Şekil1.10 Düzenlenmiş kira kontratı örneği:

20

Sayfa-2-

1- Kiracı kiraladığı şeyi kendi malı gibi kullanmaya ve bozulmamasına, evsaf ve meziyetlerini şöhret veitibarını kaybetmesine meydan vermemeye, ve içinde oturanlarla (varsa) onlara iyi davranmaya mecburdur.

2- Kiralanan yerin su ,elektrik , havagazı,yakıt masrafları ,kapıcı parası kiracıya aittir.3- Kiracı kiraladığı şeyin,kiralanan kiracı tarafından üçüncü şahsa kısmen veya tamamen kiralanıp da taksimatı

ve ciheti tahsisi değiştirilir veya herhangi bir suretle tahrip ve tadil edilirse, mal sahibi kira akdini bozabileceğigibi, bu yüzden meydana gelecek zarar ve ziyanı protesto çekmeye ve hüküm altına almaya gerek kalmaksızınkiracı tazmine mecburdur.

4- Kiralanan şeyin tamiri lazım gelir ve üçüncü bir şahıs onun üzerinde bir hak iddia ederse,kiracı hemen malsahibine haber vermeye mecburdur.Haber vermezse zarardan mesul olacaktır.

5- Kiracı zorunlu tamiratın yapılmasına izin vermeye mecburdur.Kiralanan şeyin alelade kullanılması içinmenteşelemek,cam taktırmak,reze koymak,kilit ve sürgü yerleştirmek,badana gibi ufak tefek kusurlar malsahibine haber vermeden ve münasip müddet beklemeden,kiracı tarafından yaptırırsa mal sahibinden istenemez.

6- Kiralanan şeyin vergisi ve tamiri mal sahibine ,kullanması için lazım gelen temizleme ıslah masraflarıkiracıya aittir.Bu hususta adete bakılır.

7- Kiracı kiraladığı şeyi ne halde buldu ise ,mal sahibine o halde ve adete göre teslim etmeyemecburdur.Kiralanan gayrimenkul içinde bulunan demirbaş eşya ve aletleri kontrat müddetinin bitimindetamamen iade ile mükelleftir. Gerek bu demirbaşlar ve gerek kiralanan şeyin teferruatı zayi edilir vekullanmaktan dolayı eskirse, kiracı bunları kıymetleri ile tazmine ve sahibi talep ettiği takdirde ödemeyemecburdur.

8-Kiracı kiraladığı şeyi mukaveleye göre kullanmış olması hesabıyla onda ve eşyasında husule gelen eksiklikve değişiklikten sorumlu olmayacaktır. Kiracının kiraladığı şeyi iyi halde almış ol ması asıldır.

9-Kiracı sözleşme süresinin son ayı içinde kiralanan şeyi görmeye gelen taleplerin gezip görmesine vevasıflarını tetkik etmesine karşı koyamaz.

10-Kira müddeti bittiği halde kiralanan şeyi boşaltmadığı takdirde, kiracı mal sahibinin bundan doğacak zararve ziyanını tazmin edecektir.

11-Sözleşmeye yapıştırılması gereken damga pulları ve sözleşme bedel ve harçları belediye ve noter dairelerineödenecek harç ve resimler eşit olarak kiracı ile mal sahibine aittir.

12-Kiracının yahut kendisiyle birlikte yaşayan kimselerin yahut işçilerin sıhhati için ciddi bir tehlike teşkiledecek derece ve mahiyette bulunmayan şeyler kiracı için kiralanan şeyi tesellümünden imtina ve kira müddetiiçinde zuhuru halinde kontratı bozmaya veya kiradan bir miktar kesmeye talepte bulunamazlar.

13-Kiracının kiralanan şeyin içinde ve dışında yaptıracağı tezyinat masrafları kendisine ait olacak ve mukavelemüddeti bittiğinde yapılan her türlü masraf için tazminat istemeye hakkı olmayacaktır.

14-Kiracı mal sahibinin rızası olmadan masrafı kamilen kendisine ait olmak üzere şehir suyu, doğalgaz veelektrik alabilecek ve apartmanda umumi anten tesisatı yoksa hususi televizyon anten tesisatı yoksa hususitelevizyon anteni yaptırabilecektir.Bu teçhizatın sarfiyat bedelleri ve Radyo ve Televizyon abonesi gibi hizmetmukabili alınan resimler demirbaş telefon varsa bunun abone ücreti kiracıya ait olacaktır.

15-Bu sözleşmede yazılı bulunmayan hükümlere ihtiyaç duyulduğunda 6570 sayılı kira kanunu , MedeniKanunu , Borçlar Kanunu 634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu ve diğer yürürlükteki alakalı kanun ve Yargıtaykararları uygulanır.

Şekil1.10: Düzenlenmiş kira kontratı örneği

21

Sayfa-3-

ÖZEL ŞARTLAR

1)Kiracı taşınması amacı dışında kullanamaz, kısmen veya tamamen devire ciro edemez,birbaşkasının istifadesine sunamaz.

2)Taşınmanızın aylık kira bedeli net.......300.........YTL'sıdır.Kira bedeli her ayın ....18.....'e kadarelden ödenecektir.

3)Banka hesap no: -----

4)Aynı dönem içerisinde kira bedelinin iki ay ödenmemesi halinde, ödenmeyen aydan, dönemkirasının sonuna kadar olan kira bedelleri muacceliyet kesbedeceği gibi bu hal taşınmazıntahliyesi sebebidir.

5)Taşınmaza ait olan elektrik, su ve aidat giderleri ile çevre temizlik vergisi taşınması kiraladığıandan tahliye ettiği ana kadar kiracıya aittir.

6)Kiracı apartman yönetiminin alacağı kararlara aynen uyacaktır.

7)Yıllık kira artış oranı %........20............Olarak artacaktır.

8)Kiracı taşımaz sahibine teminat olarak .........500(Beşyüz) ABD Doları..verilmiştir.Tahliye halinde taşınmazın kira, elektrik, su,doğalgaz, çevre temizlik vergisi, yönetim giderleriSıfırlanıp taşınmazın hasarsız olarak boş teslimi takiben taşınmaz sahibi tarafından kiracıyahemen iade edilecektir.

9)Kefilin kefaletini müşterek ve müteselsil olup kefil kontratın ilk yapıldığındaki kira dönemi vebelirlenen süre için kefaletin mevcudiyetinin devamını beyan ve imzasıyla kabul ve taahhüteder.

10)Taraflarca kira sözleşmesinde yazılı adresler kanuni ikametgah adresi olarak kabul edilmiştirbu adreslerin değişmesi halinde taraflar keyfiyeti bir hafta zarfında yazılı olarak birbirlerinebildireceklerdir. Aksi taktirde konratta yazılı adreslere yapılacak tebligat muteber sayılacaktır.

11)Kira kontratı ....-1- (BİR)...............yıllıktır.Kontratın sona ermesinden bir ay önce taraflaryazılı olarak ihtarda bulunmadıkları taktirde kontrat bir yıl daha uzamış ve yenilenmiş olur.

İş bu kontrat .........-11-...........Maddeden ibaret olup, ihtilaf halinde ...ANKARA....Mahkemelerive icra daireleri yetkilidir.

Mezkur ........Her..........iki tarafın rızasıyla ve yukarıda yazılı şartlarla kiralanmış olduğuna dairbu Kontrat ......2 (İki)..........nüsha olarak tanzim ve teati edilmiştir.

KEFİL KİRACI KİRAYA VERENİsmail UĞURLU Ali YÜCEL Kadir SAYAN


22

KİRAYA VERENE YAPILAN ÖDEMELER

YTLTESLİMTARİHİ TESLİM EDEN TESLİM ALAN

5 0 0 A B D d o l a r ı 15.04.2006 ALİ YÜCEL(İmza)KADİR

SAYAN(imza)

( D E P O Z İ TO )


23

UYGULAMA FAALİYETİİşlem Basamakları Öneriler

Boş bir işe başlama bildirimibulunuz.

Bildirime mükellef ile ilgili bilgileriyazınız.

Çevrenizdeki herhangi bir muhasebebürosuna giderek boş bir İşeBaşlama-Bırakma Bildirimi teminediniz.

Bildirime iş yeri ile ilgili bilgileriyazınız.

Tacir, gerçek kişi ise ad-soyad, tüzelkişi ise ünvanının yazılmasıgerektiğini unutmayınız.

Muhasebeci ile ilgili bilgileriyazınız.

Ticari defterlerinizi tutmak içinaranızda sözleşme yapmış olduğunuzmuhasebeciniz ile ilgili bilgilerdir.Sorarak doldurunuz.

Vergi dairesine formu veriniz.

İşe başlama bildiriminin işe başlamatarihinden itibaren 10 gün içinde, işibırakma bildiriminin ise işi bırakmatarihinden itibaren 1 ay içindebildirilmesi gerektiğini unutmayınız.

Adres değişikliği için yeni adresibelirten dilekçe yazınız.

Vergi numaranızı, eski ve yeniadreslerinizi, varsa dilekçe ekleriniunutmayınız.

İşyeri sayısı değişikliği için yeni işyerini belirten dilekçe yazınız.

Vergi numaranızı, yeni iş yerinizdeişçi çalıştırıp çalıştırmayacağınızı,yeni iş yerinin adresini, yeni işyerinizde yapacağınız işin konusunudilekçenizde belirtiniz. Varsa dilekçeeklerinizi unutmayınız.

İşi bırakma bildirim formudüzenleyiniz.

Formda işi bırakma tarihine dikkatediniz. Mükellefiyet türlerinizi doğruişaretleyiniz.

Kira kontratı düzenleyiniz.

Siz kendinizi taşınmaz malınızıkiraya veren bir kişi olarakdüşününüz. Öğrenmiş olduğunuzbilgiler ışığında kira kontratınızıdüzenleyiniz.

UYGULAMA FAALİYETİ

24

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRMEÖLÇME SORULARI

1. İşe başlama bildirimi işe başlama tarihinden itibaren ………gün içinde bağlı olunanvergi dairesine yapılmalıdır.

2. Şirketlerde işe başlama bildirimi, tescil işlemi sırasında ………………….……….tarafından tescil işlemi sırasında yapılır.

3. Yoklama yapmaya yetkili kişilerin yapmış oldukları yoklama sonuçları için 2 nüsha………………………düzenlenir.

Doğru Yanlış4. Yeni işe başlayan ve ücret geliri elde eden bir kişinin

süresi içinde işe başlama bildirimi vermesi gerekir.5. Bir iş yerinin cezai işlem uygulanarak kapatılması durumu

işi bırakma anlamına gelmediğinden işi bırakma bildirimiverilmez

6. Aşağıdakilerden hangisi tacirin vergi dairesine yapmak zorunda olduğu bildirimlerdendeğildir?A) İşe başlama B) Şube kapamaC) Adres değişikliği D) İş değişikliğiE) İş yerindeki onarım

7. Aşağıdakilerden hangisi serbest meslek sahipleri için işe başlama belirtisi değildir?A) Muayenehane açılması B) Tabela asılmasıC) İş yerinin tutulması D) İlan yapılmasıE) Mesleki kuruluşa kaydolma

8. Aşağıdakilerden hangisi yoklama yapmaya yetkili olan kişilerden değildir?A) Vergi dairesi müdürleri B) Gelir uzmanlarıC) Yoklama memurları D) İşletme sahibiE) Maliye müfettişleri

DEĞERLENDİRME

Ölçme sorularına vermiş olduğunuz cevaplar ile cevap anahtarını karşılaştırınızcevaplarınız doğru ise uygulamalı teste geçiniz. Yanlış cevap verdiyseniz öğrenmefaaliyetinin ilgili bölümüne dönerek konuyu tekrar ediniz.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

25

UYGULAMALI TEST

Bay Gürkan Kutucularoğlu 14.05.2006 tarihinde Atatürk Bulvarı No: 125 Kızılay/ANKARA adresinde özel muayenehane açarak doktorluk mesleğini sürdürmek amacıylaBay Nurullah Karasu’ya ait olan bir daireyi kiralamıştır.

Kiralamış olduğu iş yerinde gerekli değişiklik ve onarımları yaptıktan sonra AnkaraTabipler Odasına da kaydını yaptırmıştır.

10.08.2006 tarihinde muayenehanesini Yaprak Sokak No:42/6 Küçükesat / ANKARAadresine taşımış ve aynı faaliyetine burada devam etmiştir.

16.11.2006 tarihinde ise zorunlu nedenlerle özel muayenehanesini kapatmıştır.Bu olaylarla ilgili olarak aşağıda verilen uygulamalı testi yapınız.

Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır1- Taşınmazın sahibi ile kiralayan arasında bir sözleşmeninolması gerekir mi?2- Kira sözleşmesindeki özel ve genel şartların, sözleşmeyapılırken dikkatlice okunması gerekir mi?3- Buradaki faaliyet serbest meslek faaliyeti sayılır mı?4- Gerekli tadilatı yapmak işe başlama anlamına gelir mi?5- Tabipler odasına kayıt yapmak işe başlama belirtisi sayılır mı?6- İşe başlama bildiriminin kimlik ve adres bilgilerinindoldurulması gerekir mi?7- Bildirgedeki mükellefiyet türleri işaretlenmeli midir?8- Faaliyet türü bildirgeye yazılır mı?9- Mükellefin ad soyad, imzası bulunan kısmı doldurulmalımıdır?10- Serbest muhasebeci ile mükellef arasında serbestmuhasebecilik yönünden bir sözleşmenin yapılması gerekir mi?11- Serbest muhasebeci sözleşmenin kendine ilişkin ilgilibölümünü doldurup imzalamalı mıdır?12-İşe başlama bildirgesini işe başlama tarihinden itibaren 10gün içinde vergi dairesine verilmesi gerekir mi?13-Adres değişikliği ile ilgili dilekçe yazılması gerekir mi?14-Adres değişikliği dilekçesi değişikliğin olduğu tarihtenitibaren 1 ay içinde vergi dairesine verilmelimidir?15- İşi bırakma bildiriminin düzenlenmesi gerekir mi ?16-İşi bırakma bildiriminin bağlı olunan vergi dairesine 1 ayiçinde yapılması gereklimidir?

DEĞERLENDİRMECevapları “EVET” “HAYIR” şeklinde olan sorulara vermiş olduğunuz cevapları

cevap anahtarı ile karşılaştırınız.Cevaplarınız doğru ise diğer faaliyete geçiniz, eksikleriniz varsa geri dönerek

eksiklerinizi tamamlayınız. Bu faaliyeti tamamlamadan diğer faaliyete geçiniz.

26


ÖĞRENME FAALİYETİ-2

Bu öğrenme faaliyeti ile vergi levhası düzenleyebileceksiniz.


1. Çevrenizde bulunan ve her gün alışveriş yaptığınız bir marketin, kuruyemişçininveya bir tuhafiyecinin vergi levhasını inceleyiniz. Bu levhada hangi hususların yeraldığını defterinize not alınız.

2. Bakmış olduğunuz vergi levhasının tasdik(Vergi Dairesi) kısmına bakarak hangitarihte, kim tarafından tasdik edilmiş olduğunu öğreniniz.

3. Okula giderken binmiş olduğunuz halk otobüsünün vergi levhasını inceleyiniz.Bakkal, market, lokanta, tuhafiyecide gördüğünüz vergi levhası ile olan farkınıdefterinize not ediniz.

2. VERGİ LEVHASI ASMAK

Vergi levhası mükellefe ait bazı bilgilerin açıklanması suretiyle, vergilerinödenmesinde kamuoyunun baskı ve desteğinden yararlanılmasını amaçlayan bir belgedir. Buyüzden de çok önemlidir.

2.1. Vergi Levhası Asmak Zorunda Olanlar

Kazançları gerçek usulde belirlenen gelir vergisi mükelleflerinden Ticari kazanç sahipleri Zirai kazanç sahipleri (yazıhane açmış olanlar) Serbest meslek sahipleri Adi şirketler Kolektif şirketler Adi Komandit şirketler

Adi ortaklık, kolektif ve adi komandit şirket şeklindeki işletmelerde her ortak için

ayrı vergi levhasının asılması gerekir.

Kazançları basit usulde tespit edilen gelir vergisi mükellefleri, Sermaye şirketleri

Anonim şirketler Limitet şirketler Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler


AMAÇ

ARAŞTIRMA

27

Vergiye esas kazançları ile bu kazançları üzerinden hesaplanan vergi tutarını gösterenvergi levhalarını kolayca görülüp okunacak şekilde işyerlerine asmak zorundadırlar.

2.2. Vergi Levhasının Tasdiki ve Asılması

Vergi levhasını asmak zorunda olan yukarıda belirttiğimiz mükellefler, usulüne uygunolarak hazırladıkları vergi levhasını tasdik ettirdikten sonra; büro, merkez, şube, satışmağazası, çiftçi yazıhanesi gibi iş yerlerine ve taşıt işletmelerinde taşıtlardan her birininiçine, iş sahipleri, personel ve müşteriler tarafından kolayca görülebilecek ve okunabilecekşekilde asmak zorundadırlar.

Çok katlı mağazalarda ise her kat için bir adet vergi levhasının asılmasıgerekmektedir.

Bir adet tasdik ettirilmiş olan vergi levhasının baskı suretiyle matbaada çoğaltılmışörnekleri diğer katlara asılabilir.

Şekil 2.1: Boş bir vergi levhası

Her yıl mayıs içerisinde geçmiş yıla ilişkin vergi levhasının düzenlenerek bir dilekçeekinde tasdik içinde vergi dairesine sunulması gerekir.( Şekil2.1 )

Örneğin 2007 yılına ilişkin vergi levhasının tasdiki 2008 yılı Mayıs ayı içinde yapılır.

Yeni işe başlayanlar ise vergi levhalarını 1 ay içinde tasdik ettirmek ve asmakzorundadırlar.

Tasdik yeri kural olarak gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergidairesidir. Ancak levhayı tasdik yetkisi vergi dairesinin yanı sıra SM SMMM YMM meslekmensuplarına da verilmiştir. ( VUK 272 nu.lı genel tebliği )

Meslek mensupları, her yıl mayıs ayı sonuna kadar vergi levhasını tasdik ettiklerimükelleflerin ad ve soyadları (tüzel kişilerde unvanları) ile vergi kimlik numaralarına ilişkinbilgileri, haziran ayının 25'ine kadar kendilerinin bağlı olduğu vergi dairelerine bir yazı ilebildirmek zorundadırlar. (1999/3 sıra nu.lı Vergi Usul Kanunu İç Genelgesi)

Gezici olarak veya pazar takibi suretiyle bir iş yeri açmaksızın faaliyet gösterenmükelleflerin vergi levhası asma zorunluluğu bulunmamaktadır.

Sabit işyerlerinde asılacak levhalar 17,5 x 25 cm ebadında, taşıt işletenler için ise 8 x12 cm ebadındadır.

28

Vergi levhaları, üç yıllık matrah ve vergiyi gösterecek şekilde üç satırlı olarakhazırlanmıştır. Bu nedenle vergi levhasındaki satırların dolması halinde, yeni bir levhadoldurulması gerekmektedir.

2.2.1.Vergi Levhasının Tasdikine İlişkin Örnek Olay ve Dilekçeler

Örnek: Bay Sedat İNAL 15.09.2006 tarihinde 58. sokak No: 154 Ostim / ANKARAadresinde araba yedek parça alım satımı üzerine bir iş yeri açarak işe başlamıştır.

Bağlı olduğu vergi dairesi Ostim Vergi Dairesi olup vergi hesap numarası2540007509 dur.

Mükellefin vergi levhası yükümlülüğünü yerine getirmesi için ne yapması gerekir?Yapılması gereken işlemler aşağıdaki gibi olacaktır.

Mükellefin öncelikle iş yerinin açılışını, işe başlama tarihinden itibaren 1 ayiçinde vergi dairesine bildirmesi gerekir. Bunun için Ostim Vergi Dairesinehitaben “işe başlama / bırakma bildirimi” düzenlenir ve verilir.

Ostim Vergi Dairesince iş yerinin açılıp açılmadığını tespit amacıyla yoklamayapılarak “yoklama fişi” düzenlenerek bir nüshası mükellefe verilir.

Kırtasiyeden alınan Boş bir vergi levhası bağlı olunan vergi dairesine hitabenyazılmış olan bir dilekçe ekine eklenerek tasdik edilmek üzere vergi dairesinesunulur. ( Şekil2.2 )

Tasdik edilmiş olan vergi levhası iş yerinin müşterilerin de görebileceği uygunbir yerine asılır.

Mükellef Sedat İNAL, izleyen yıl yani 2007 yılı Mayıs ayı içinde bu vergi levhasınıbir dilekçe ekinde ( Şekil- 2.3 ) bağlı olduğu vergi dairesine (Ostim vergi dairesine) tekrartasdik ettirecektir. Mükellefin 2006 ve 2007 yılına ilişkin tasdik edilmiş Vergi levhası örneğiaşağıda verilmiştir. (Şekil2.4)

2.2.2. Vergi Levhasında Yer Alan Bilgiler

Vergi levhasında mükellefle ilgili olarak aşağıdaki bilgilerin bulunması gerekir:

(VUK 142 nu.lı Genel Tebliği)

Adı ve soyadı Ticaret unvanı İş yeri adresi Vergi sicil numarası Bağlı bulunduğu vergi dairesi Vergi türü Beyan ettiği matrah ve bu matrahın ait olduğu takvim yılı için tahakkuk eden

vergisi Bağlı olduğu vergi dairesinin tasdik yeri

29

………………OSTİM……………………

VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNEANKARA

ADI VE SOYADI :SEDAT…İNAL…………………………….İŞYERİ ADRESİ :58. Sokak No:154 Ostim / ANKARA……….İŞİN NEVİ : Oto Yedek Parça Ticareti…VERGİ DAİRESİ : Ostim……………HESAP NUMARASI : 2540007509……ŞUBESİ VAR/YOK : Yok…

Yeni açılan iş yerimle ilgili olarak oluşan gerçek usul gelir vergisi mükellefiyetime ilişkinekte sunulan 2006 yılına ilişkin vergi levhasının tasdik edilerek tarafıma verilmesini arz ederim.

16.09.2006SaygılarımlaSedat İNAL

İmzaE K İ :

1 Adet Vergi Levhası

Şekil 2.2: Vergi levhası tasdik dilekçesi

………OSTİM……………………VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE

ANKARA

ADI VE SOYADI …SEDAT…İNAL…………………………….İŞYERİ ADRESİ …58. Sokak No:154 Ostim / ANKARAİŞİN NEVİ Oto Yedek parça ticareti…………………VERGİ DAİRESİ Ostim…………………………………….HESAP NUMARASI …2540007509………………………………ŞUBESİ VAR/YOK Yok………………………………………

Gerçek usul gelir vergisi mükellefiyetimle ilgili olarak ekte sunulan vergi levhasının2005 yılı tasdikinin yapılarak tarafıma verilmesini arz ederim.

17.05.2007Saygılarımla,

Sedat İNAİmza

E K İ :1 Adet Vergi Levhası

Şekil2.3: Vergi levhası tasdik dilekçesi

30

VERGİ LEVHASIMÜKELLEFİNADI SOYADI : SEDAT İNAL VERGİ SİCİL NO : 2540007509TİCARET UNVANI : BAĞLI BULUNDUĞU V.D : OSTİMİŞ YERİ ADRESİ : 58. SOKAK NO:154

OSTİM/ANKARAVERGİNİN TÜRÜ :YILLIK GELİR V

TAKVİM YILI BEYAN EDİLENMATRAH

TAHAKKUK EDENVERGİ

TASDİK(Vergi Dairesi)

2006 İŞE BAŞLAMA ---------- 16.09.2006Vergi Dairesiİmza-Mühür

2007 21.957,45 YTL 5.587,24 YTL 17.05.2007SMMM Nihat Tunçİmza-Kaşe

BU İŞYERİNİN MHASEBESİ ASMMM SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLERODASINA KAYITLA 321 SİCİL NUMARALI MESLEK MENSUBU TARAFINDANTUTULMAKTADIR

Şekil2.4: Düzenlenmiş vergi levhası örneği

31


İşlem Basamakları Öneriler

Vergi dairesine giderek vergi levhasıalmak için başvuru yapınız.

Yeni işe başlamış iseniz, önceliklesüresi içinde işe başlama bildiriminiyapınız. Vergi levhanızı işe başlamatarihinden itibaren 1 ay içindealmanız gerektiğini unutmayınız.

Maliyenin gerekli yoklamasınıtakiben vergi levhası almak içindilekçe ile başvurabilirsiniz..

Vergi dairesinden vergi levhanızıalınız.

Tasdik edilmiş olan vergi levhanızı işyerinize asabilirsiniz.

İzleyen yıl vergi levhanızı asmışolduğunuz yerden alarak bağlıbulunduğunuz vergi dairesine veyamuhasebeciye götürerek tasdikettiriniz.

İzleyen yılın mayıs ayı içinde tasdikişlemini geciktirmeden yapınız.

Vergi levhanızı işletmenin her katınaasınız.

Vergi levhanızı, iş yerinizinmerkezine ve şubelerine, ayrı ayrı veyine iş yeri çok katlı ise her katınaayrı ayrı asmanız gerektiğiniunutmayınız. Şubelere ya da katlaravergi levhasının matbaada çoğaltılmışolan örneklerini asabilirsiniz.


32


Değerlendirme Ölçütleri Doğru Yanlış

1. Çok katlı mağazalarda her kata vergi levhasının asılması gerekir.2. Vergi levhası asma zorunluluğu bulunan bir mükellefin vergi

levhasının, sadece levha asmayı gerektiren gelir unsuru dikkatealınarak değil, beyannamesinde başkaca gelir unsurları da varsa,toplam matrah ve vergiye göre düzenlenmesi gerekmektedir.

3. Kazançları basit usulde belirlenen mükelleflerin vergi levhasıasma zorunlulukları yoktur

4. Yeni işe başlayan bir mükellef vergi levhasını ne zaman tasdik ettirmelidir?A)İşe başlama tarihinden itibaren 15 gün içindeB) Mayıs ayı içindeC) Nisan ayı içindeD) İşe başlama tarihinden itibaren 1 ay içindeE) Mart ayı içinde

5. Aşağıda belirtilen kişilerden hangisinin faaliyetleri itibarıyla vergi levhası asmazorunluluğu yoktur?A) Halk otobüsü işleticisi B) DoktorC) Avukat D) Serbest MuhasebeciE) Pazarcı

6. Hangi şirket ortağının kendi adına vergi levhası düzenleyerek asma zorunluluğuvardır?A) Kolektif şirket B) Limitet şirketC) Anonim şirket D) KooperatifE) Hiçbiri

7. Aşağıdaki bilgilerden hangisi vergi levhasında yer almaz?A) Mükellefin adı, soyadı B) Vergi türüC) İş yeri adresi D) Beyan edilen vergi matrahE) İşletmeye ait şube sayısı

8. Vergi levhaları, kaç yıllık matrah ve vergiyi gösterecek şekilde hazırlanmıştır?A) 4 B) 5C) 3 D) 5E) 2

DEĞERLENDİRME



33

UYGULAMALI TEST

Bay Ümit SALUR 2004 yılından bu yana ivedik caddesi No:48 Yenimahalle/ANKARA adresindeki 3 katlı olan iş yerinde Süpermarket işletmeciliği yapmaktadır.İşletmenin ayrıca Demetevler 5.cadde No:45Yenimahalle/ANKARA adresinde de bir şubesi,aynı iş konusunda faaliyet göstermektedir.

Yukarıda belirtilen mükellef Ümit Salur’un 16.05.2006 tarihi itibarıyla Vergi Levhasıyönünden sorumluluğu nedir? Bununla ilgili olarak aşağıda verilen uygulamalı testi yapınız.

Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır1- İşletmenin merkezinde vergi levhasının olması gerekir mi?2- Merkez dışında, şubelerde de vergi levhası olmalı mı?3- İşletme 3 katlı olduğuna göre vergi levhasının her kata ayrıayrı asılması mı gerekir ?4- Asılmış olan vergi levhasının 2005 yılı tasdiki olmalı mı?5- Sizce vergi levhasının 2006 yılına ilişkin tasdik zamanı gelmişmidir?6-Vergi levhasının 2006 yılı tasdiki için bağlı olduğunuz vergidairesine hitaben bir dilekçe yazılması gerekir mi?7- Dilekçede vergi dairesi, hesap numarası, mükellefiyet türü,mevcut vergi levhasının tasdiki için talepte bulunulduğunubelirtme zorunluluğu var mıdır?8-Dilekçeye işletme merkezinde bulunan vergi levhasının aslıeklenmeli midir?9-Tasdik ettirilmiş olan vergi levhasının aslının matbaadaçoğaltılıp her kata ayrı ayrı asılması gerekir mi?10-Adı geçen mükellef vergi levhasını, vergi dairesi yerinedefterlerini tutmakta olan muhasebecisine tasdik ettirebilir mi?

DEĞERLENDİRME

Cevapları “EVET” “HAYIR” şeklinde olan sorulara vermiş olduğunuz cevaplarıcevap anahtarı ile karşılaştırınız.

Cevaplarınız doğru ise diğer faaliyete geçiniz, eksikleriniz varsa geri dönerekeksiklerinizi tamamlayınız. Bu faaliyeti tamamlamadan diğer faaliyete geçersenizöğrenmeniz zorlaşacaktır.

34


Bu öğrenme faaliyeti ile ödeme kaydedici cihaz kullanma ruhsatı alabileceksiniz.


1. Yapmış olduğunuz herhangi bir alışveriş sonrası almış olduğunuz yazar kasa fişiniinceleyiniz.

2. Yazar kasa kullanan bir iş yerinde yazar kasaya ait levhanın tasdikli bir şekildeasılıp olup olmadığına, levhada hangi bilgilerin yer aldığına bakarak defterinizegerekli notları alınız.

3. Yapmış olduğunuz bir alışveriş sonrası size yazar kasa fişi vermek istemeyen işyeri sahibine ısrarla fatura almak istediğinizi belirtiniz. Gözleminizi dersdefterinize yazınız.

3. ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZKULLANMAK

3.1. Ödeme Kaydedici Cihaz Kullananlar

Resim3.1: Perakende satışla uğraşanlar Yazar Kasa kullanır.

Perakende mal veya hizmet satışı ile uğraşan birinci ve ikinci sınıf tacirler, faturavermek zorunda olmadıkları satışlarını belgelendirmek amacıyla Ödeme Kaydedici Cihazkullanmak zorundadırlar. (3100 sayılı Katma Değer Vergisi mükelleflerinin ÖdemeKaydedici Cihaz Kullanmaları Hakkındaki Kanun)

“Perakende Satış” ifadesinden anlaşılması gereken; mal ya da hizmetin en sontüketicilere satılmasıdır.


AMAÇ

ARAŞTIRMA

35

Dolayısıyla, bir mal tekrar satılmak amacıyla alınmıyorsa perakende satış sözkonusudur.

Örneklemek gerekirse;

Market işletmecisi olan Bay Lütfi Dinç’in iş yerinde satmak amacıyla un satın almasıdurumunda yapılan satış toptan, sizin bu marketten evinizde tüketmek amacıyla un satınalmanız durumunda ise yapılan satış perakende satıştır.

Birinci ve ikinci sınıf tacirlerin yapmış oldukları perakende satışlarının tutarı 600,00YTL sınırını aşmıyor ise fatura yerine ödeme kaydedici cihazdan alınan fiş düzenlenereksatış belgelendirilir.

Ancak unutulmamalıdır ki tutarı ne olursa olsun müşterinin istemesi durumundafaturanın düzenlenmesi zorunludur. (600,00 YTL, 2008 yılı için belirlenmiş tutar olup gününşartların göre değişiklik gösterir)

Ödeme kaydedici cihaz kullanmak zorunda olmayanları, faaliyet konuları itibarıylabelirlemeye Maliye ve Gümrük Bakanlığı yetkilidir. Buna göre günümüzde, oto boya vekaporta işiyle uğraşanlar, oto lastik tamircileri, keresteciler, parkeciler, döşemeciler, pazartakibi suretiyle iş yapanlar ödeme kaydedici cihaz kullanmayan iş kollarınagösterebileceğimiz örneklerden bazılarıdır. (49 nu.lı KDV GT )

3.2. Cihazın Alınması

Perakende satışları ile ilgili olarak iş yerine, kullanmak amacıyla ödemekaydedici cihaz almak isteyen bir mükellefin;

Öncelikle bağlı olduğu vergi dairesinden izin alması gerekir. Bunun için vergidairesine hitaben bir dilekçe yazılır.

Vergi dairesinden alınan izin yazısıyla yazar kasa satışı yapılan herhangi birfirmadan alım işlemi gerçekleştirilir.

Cihazı satan firma, düzenlemiş olduğu faturanın üzerine

“…………….... vergi dairesi müdürlüğünün …/…./….tarih ve ………nu.lıiznine dayanarak satışı yapılmıştır.” şeklinde bir not düşer.

Cihazla birlikte, cihaz kullanma kılavuzu ile satışa ilişkin bölümleri satıcıtarafından doldurulup tasdik edilmiş olan ruhsatnamenin alınması gerekir.

Ödeme kaydedici cihazı satan satıcı firma, satışın yapıldığı tarihten itibaren 30gün içinde cihazı kime sattığını, satılan cihazın marka, model ve sicilnumarasını da belirterek bir taraftan alıcının vergi dairesine diğer taraftan isecihazın üreticisi veya ithalatçısı konumundaki firmaya bildirmek zorundadır.(50 nu.lı GT)

Örnek: Bay Reha SARAÇ Demetevler 5. Cadde No: 48 Yenimahalle / ANKARAadresinde 01.06.2006 tarihi itibarıyla iş konusu Fotoğrafçılık, fotoğraf malzeme veaksesuarları olan bir iş yeri açmıştır. İşe başlama dilekçesini, bağlı olduğu YenimahalleVergi Dairesine vererek vergi hesap numarasını almış durumdadır. (Vergi hesap numarası3546552524’dür.)

36

Yazar kasa almak isteyenler için aşağıdaki işlemler takip edilir. Buna göre;

Vergi dairesinden gerekli iznin alınması için gerekli olan dilekçe örneği, Yenimahalle Vergi Dairesi Müdürlüğünün izin yazısı örneği, Alım Faturası örnekleri aşağıdaki gibi olacaktır.

YENİMAHALLE VERGİ DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜNE

ANKARA

Dairenizde, 3546552524 hesap numarasında gerçek usulde kayıtlı gelir vergisimükellefinizim.

01.06.2006 tarihi itibarıyla Demetevler 5. Cadde No: 48 Yenimahalle / ANKARA adresindeaçmış olduğum, iş konusu Fotoğrafçılık, fotoğraf malzeme ve aksesuarları olan iş yerimdekullanılmak üzere Ödeme Kaydedici Cihaz almak istiyorum.

Gerekli izin belgesinin verilmesini arz ederim.

ADRES : 01.06.2006Demetevler 5. Cadde No: 48 Yenimahalle / ANKARA Saygılarımla,

Reha SARAÇ

Şekil 3.1: Ödeme kaydedici cihaz alımına ilişkin izin dilekçesi örneği

T.CGELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı (Yenimahalle Vergi Dairesi Müdürlüğü)

SAYI : B.05.1.GİB.5.06.84.11 / 38165 07.06.2006

KONU : Ö.K.Cihaz Alımı

Reha SARAÇ

Demetevler 5. Cadde No: 48 Yenimahalle / ANKARA

İLGİ : 01.06.2006 tarih ve 42366 sayılı dilekçeniz.

Dairemizin 3546552524 vergi numarasında Fotoğrafçılık, fotoğraf malzeme ve aksesuarlarıkonulu faaliyetinden dolayı mükellefimiz olup 01.06.2006 tarihi itibarıyla iş yeri açtığınız dosyanızıntetkikinden anlaşılmıştır.

Bu nedenle 3100 sayılı Katma Değer Vergisi mükelleflerinin ödeme kaydedici cihazlarıkullanmaları mecburiyeti hakkındaki Kanun ve 50 seri nu.lı Genel Tebliğ gereğince

Ödeme Kaydedici Cihaz kullanmakla yükümlü olduğunuzdan, Ödeme Kaydedici Cihazalmanızda sakınca yoktur.

İlgi dilekçenize cevaben tebliğ ve rica ederim.

Ad-Soyadİmza-Mühür

NOT : Bir Adet Ö.K.Cihaz alımı için verilmiştir.Şekil 3.2: Vergi Dairesinin izin dilekçemize cevap yazısı örneği

37

Şekil 3.3: Ödeme kaydedici cihaz alımına ilişkin fatura

3.3. Ödeme Kaydedici Cihazlara Ait Levha

Satın alınan Ödeme Kaydedici Cihazın işletmede kullanılabilmek için, öncelikle bağlıolunan vergi dairesinden;

Mükellefin adı ve soyadı veya unvanı Mükellefin bağlı olduğu vergi dairesi ve sicil numarası Cihazın satın alınışı ile ilgili faturanın tarih ve sayısı Cihazın işletmede kullanılmaya başlandığı tarih

Bilgilerini kapsayan, tasdik edilmiş “Ödeme Kaydedici Cihazlara ait Levha’nınalınması şarttır. Bu levha olmadan cihaz kullanılamaz.

Levhanın alınması için sırasıyla şu yol izlenir;

Cihazın alımına ilişkin fatura tarihinden itibaren (fatura alış tarihi dahil) 15 güniçinde yetkili servise başvurularak cihazın mali hafızasının açtırılması vecihazdan KDV oranlarını gösteren 1 nu.lı fiş örneğinin alınması gerekir.

Bağlı olunan vergi dairesine levhanın alımı için bir dilekçe yazılır. Dilekçeekine ise 1 nu.lı fiş örneği, ruhsat fotokopisi ile cihaz alım faturasının fotokopisieklenir.

Tasdik edilmiş olan levha vergi dairesinden alınarak iş yerinin gözle görünür biryerine asılır.

38


ANKARA

Dairenizde, 3546552524 hesap numarasında gerçek usulde kayıtlı gelir vergisimükellefinizim.

Demetevler 5. cadde No:48 Yenimahalle / ANKARA adresinde, iş konusu fotoğrafçılık,fotoğraf malzeme ve aksesuarları olan iş yerimde perakende satışlarımdan dolayı 08.06.2006tarihinden itibaren elektronik yazar kasa kullanmaya başlıyorum.

Yazar kasa Kullanım Levhasının onaylanarak tarafıma verilmesini arz ederim.

08.06.2006Saygılarımla,Reha SARAÇ

A D R E S:Demetevler 5. Cadde No:48Yenimahalle / ANKARA

E K İ :1 Adet,1 nu.lı örnek fiş,1 Adet yazar kasa alış faturasının fotokopisi,1 Adet ilgililerce doldurulmuş ruhsatnamenin birinci ikinci sayfasının fotokopisi,

1 Adet yazar kasa alabilmek için vergi dairesi izin belgesi fotokopisi.

Şekil 3.4: Ödeme kaydedici cihaz alımı için vergi dairesine hitaben yazılan dilekçe örneği

39

Şekil 3.5: Ödeme kaydedici cihazlara ait levha

3.4. Cihazın Satışı

Kullanılan yazar kasa, işi bırakma, yeni bir yazar kasa alma vb. nedenlerle satmak veyadevretmek isteyen mükellefler sırasıyla şu işlemleri yapmalıdır:

Satıcı mükellef, öncelikle yetkili servise başvurarak cihaz hafızasındaki kayıtlıbilgileri tespit ettirir.

Servis, cihazdan kullanıldığı döneme ilişkin olan bir mali hafıza raporu alır. Kullanılmış Cihaz Satışına Dair Tutanak (Ek-2) düzenlenir. Bu tutanağı servis,

alıcı ve satıcı üçü birlikte imzalar. Düzenlenen mali hafıza raporu ve tutanağın birer örnekleri mükelleflere verilir,

diğer örnekler ise serviste kalır. Servis, cihazın mali hafızasını sökerek cihazla aynı numaraya sahip olan yeni

bir mali hafızayı cihaza takar. Sökülen mali hafızayı da saklanması için cihazısatan mükellefe verir. Yeni mali hafıza takılmadan, halk arasındaki deyimi ilesıfırlama yapılmadan cihaz satılamaz.

Satıcı cihazı almak isteyenden vergi dairesi izin yazısını alarak satış faturasınıdüzenler ve düzenlemiş olduğu faturanın üzerine de “……………....vergidairesi müdürlüğünün …/…./….tarih ve ………nu.lı iznine dayanarak satışıyapılmıştır.” şeklinde bir not düşer.

Satıcı, işini terk etmiş durumda ise, doğal olarak fatura ve fatura yerine geçenbelgelerini vergi dairesine verip iptal ettirmiş durumda olacağı için fatura

SARAÇ FOTOĞRAFSÜTÜDYOSUREHA SARAÇ

DEMETEVLER 5. CADDE NO:48YENİMAHALLE/ANKARA

YENİMAHALLE VD. 3546552524TEL: 3154238

10.06.2006 FİŞ NO : 00001SAAT: 10.35

FİLM %18 *0,01FOTO %18 *0,01PİL %18 *0,01FOTO MLZ %18 *0,01

KDV *0,00TOP *0,03

N A K İ T *0,03

A

MF BAB 12003137

Şekil 3.6: 1 nu.lı fiş örneği

40

düzenleyemeyecektir. Bu durumda alıcı konumundaki mükellefin bu alım içinGider Pusulası düzenlemesi gerekir.

Satıcı, cihazı fatura, ruhsatname ve kullanım kılavuzu ile birlikte alıcıya teslimeder.

Satıcı, satış tarihinden itibaren 15 gün içinde mali hafıza raporu, servis tutanağıve ödeme kaydedici cihazlara ilişkin levha ile birlikte bağlı olduğu Vergidairesine giderek cihazın kaydını sildirir.

Alıcı ise alış tarihinden itibaren 15 gün içinde fatura, ruhsat fotokopisi, malihafıza raporu ve servis tutanağı ile birlikte bağlı olduğu vergi dairesine cihazınkaydını yaptırarak ödeme kaydedici cihazlara ait levhayı alarak iş yerine asar.

Günümüzde, gerek müşteriye verilen satış fişlerinin ve gerekse de X, Z ve mali hafızaraporlarının bir nüshasını kağıt şeride basan diğer nüshalarını ise kağıt rulolar yerinebünyelerindeki elektronik kayıt ünitesine kaydeden cihazlarda kullanılmaya başlanmıştır.

Bu cihazlar elektronik kayıt ünitesi olmadan kesinlikle çalışmayan, içinde en az150.000 satırlık işlemi kaydetme kapasitesine sahip olan elektronik kayıt ünitesinibulunduran cihazlardır. Elektronik kayıt üniteleri dolduğu zaman değiştirilir. Değiştirilirkenmutlaka Z raporunun alınması gerekir. Değiştirilen elektronik kayıt ünitesinin üzerinecihazın numarası ile elektronik kayıt ünitesinin sıra numarasının yer aldığı bir etiketyapıştırılarak 5 yıl süre ile saklanır.

EK : 2

KULLANILMIŞ CİHAZ SATIŞINA DAİRTUTANAK

TARİH :SIRA NO :

1- YETKİLİ SERVİSİN

- Servisliğini Yaptığı Firma : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .- Adı, Soyadı veya Ünvanı ve Sicil No : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .- Adresi : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .- Vergi Dairesi ve Numarası : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

2- CİHAZ SAHİBİ MÜKELLEFİN (SATICI)

- Adı, Soyadı ve Ünvanı : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .- Adresi : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .- Vergi Dairesi ve Numarası : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

3- CİHAZIN MARKA, MODEL VE SİCİL NO : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4- CİHAZIN KULLANILMAYA BAŞLANDIĞI TARİH : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5- CİHAZIN EN SON KULLANILDIĞI TARİH : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6- YAPILAN İŞLEMLER :

- Son kullanma tarihi itibariyle mali hafıza raporu alınarak satıcıya verildi.- Eski mali hafıza sökülerek satıcıya verildi.- Yeni mali hafıza takıldı.

7- VARSA DİĞER TESPİTLER : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . .

SATICI MÜKELLEFİN ALICI MÜKELLEFİN YETKİLİ SERVİS ELEMANININADI, SOYADI VE İMZASI ADI, SOYADI VE İMZASI ADI, SOYADI VE İMZASI

Şekil 3.4: Kullanılmış ödeme kaydedici cihaz satışına ilişkin tutanak örneği

41

3.5. Z Raporu

Bir iş günü içinde ödeme kaydedici cihaz kullanmaksuretiyle yapılan satışlara ilişkin bilgileri, elde edilen hasılatı,tahsil olunan KDV’ ni ayrıntılı olarak veren, birbirini takip edensıra numarası taşıyan bir rapordur.

Z raporuna günlük kapanış fişi adı da verilir. Bu rapor heriş gününün sonunda mutlaka alınır. Ve sıra numarasına göreVergi Usul Kanununun defter ve belgelerin saklanmasına ilişkinhükümleri çerçevesinde 5 yıl süre ile saklanır. Denetimelemanlarına denetim sırasında istenmesi halinde gösterilir.

Ödeme kaydedici cihazlardan genel olarak X, Z ve malihafıza raporu olmak üzere üç çeşit rapor almak mümkündür.

X ve Z raporu günlük hafızadan alınmakta ve o güneilişkin mali bilgileri göstermektedir. Mali hafıza raporu iseisminden de anlaşılacağı üzere mali hafızadan alınan rapor olupgeçmiş dönemlere ait bilgiler vermektedir.

SABRİ GIDA SAN TİC.AŞALIŞVERİŞ MERKEZİ

POSTA CAD. NO:35ULUS/ANKARA

ULUS VD. 4256565423

İKİ TARİH ARASINDAMALİ HAFIZA RAPORU

07-04-2006 14:32FİŞ NO: 2

Z 1042 25-03-06

TOP *1.343.83KDV *204.99

Z 1043 26-03-06

TOP *471.98KDV *72.00

Z 1044 26-03-06

TOP *57.18KDV *8.72

Z 1045 26-03-06TOP *51.98KDV *7.93

Z 1046 27-03-06

TOP *160.38KDV *24.46

Z 1047 28-03-06-------------------------------------TOP *2.085.35KDV *318.10

A.TOP *101.591.46A.KDV *15.496.92

KÜ.TOP *101.591.45KÜ.KDV *15596.92

XXXXXXXXXXXXXXXXXESKİ TL SON Z: 0668

31.12.2004

KUMSAT-ESKİ*116.680.091.576

KÜMKDV-ESKİ*17.798.658.047

XXXXXXXXXXXXXXXXX

NF AH 30312423

42


Ödeme kaydedici cihazı almak içinvergi dairesine başvurunuz.

Hangi vergi dairesine bağlıolduğunuzu öğreniniz, vergi dairenizeyazar kasa alımı için gerekli izninverilmesi için bir dilekçe yazınız.

Vergi dairesinden yazılı izin alınız. İzin dilekçenize vergi dairesinin

cevaben yazmış olduğu yazıyı alınız.

İzin yazısı ile bayi’ ye giderek cihazıalınız.

Cihaz kullanma kılavuzunu, alışfaturasını unutmayınız. Cihaza aitruhsatnamenin satıcı tarafındandoldurulup tasdik edilmiş olmasınadikkat ediniz.

Cihazı kurmak ve KDV oranlarınıgösteren 1 nu.’lı fişi alınız.

Yetkili servis tarafından yapılacakolan bu işlem için fatura alış tarihidahil 15 gün içinde yetkili servisebaşvurmanız gerektiğini unutmayınız.

Ödeme Kaydedici Cihaz levhasınıvergi dairesine götürerekonaylatınız.

Vergi levhasının onayı için vergidairesine hitaben dilekçe yazınız. Vedilekçe ekine;

1 nu.’lı örnek fiş, alış faturası, ruhsat,vergi dairesi izin belgesifotokopilerini eklemeyi unutmayınız.

Levhayı iş yerinde görülür bir yereasınız.

Bu cihazla yapmış olduğunuzsatışlarınızı artık rahatlıklabelgelendirebileceksiniz.

Gün sonunda satış toplamınıgösteren Z raporu alınız.

Her zaman aynı saatte Z raporunualmayı alışkanlık haline getirirsenizunutma olayının söz konusuolmayacağını unutmayınız.

Cihaz satılırken hafızayı sildiriniz.

Vergi dairesine dilekçe ilebaşvuracağınızı, servisin, cihazdançıkarıp size vermiş olduğu hafızayıVUK hükümlerine göre 5 yılsaklamanız gerektiğini unutmayınız.

Yeni hafızayı takarak cihazı satınız. Servis tarafından yeni hafıza takılan

cihazı müşteriye teslim ediniz.


43


1. Yazar Kasa alımı için öncelikle ………………………….izin alınması gerekir.

Doğru Yanlış2. Perakende satış en son tüketiciye yapılan satıştır3. Yapılan alışverişin tutarı ne olursa olsun müşterinin

istemesi durumunda Fatura düzenlenmesi zorunludur.4. Ödeme Kaydedici Cihazlara ilişkin Levha alınmadan

kesinlikle yazar kasa fişi düzenlenemez.5. 20 Kilogramın üzerindeki satışlar toptan satıştır.

6. Aşağıdakilerden hangisi yazarkasa kullanmak zorunda değildir?A) Market B) Bakkal C) Kuruyemişçi D) Oto boyacısı E) Kırtasiyeci

7. Ödeme Kaydedici Cihaz alındıktan sonra, levha alımı için kaç gün içinde yetkiliservise başvurulmalıdır?A) 15 gün B) 10 gün C) 20 gün D) 25 gün E) 7 gün

8. Z raporu ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?A) Birbirini izleyen sıra numarası dahilinde düzenlenir.B) Z raporuna günlük kapanış fişi adı da verilir.C) O güne ilişkin mali bilgileri gösterir.D) VUK’ a göre 5 yıl süre ile saklanmalıdır.E) Denetim elemanlarına gösterme zorunluluğu yoktur.

DEĞERLENDİRME



44

UYGULAMALI TEST

Açmış olduğunuz iş yerinizde serbest muhasebeci faaliyetini yürütmekte olduğunuzudüşününüz. İş yerinize gelen bir kişi, perakende satışları için kendi iş yerinde kullanmaküzere ödeme kaydedici cihaz almak istediğini belirtiyor.

Bu olay ile ilgili olarak aşağıdaki uygulamalı testi cevaplandırınız.

Değerlendirme Ölçütleri Evet Hayır

1- Mükellef kendi faaliyeti ile ilgili olarak işe başlama bildiriminivermiş durumda mıdır?2- Bu mükellef basit usulde vergiye tabi olabilir mi?3- Yazar kasa alımı için vergi dairesinden izin alması gerekir mi?4- Yazar kasaya ilişkin ruhsatnamenin, satış anında alıcıkonumundaki mükellefe, satıcı firma tarafından düzenlenipverilmesi gerekir mi?5- Cihazı satan firma yapmış olduğu yazar kasa satışınımükellefin vergi dairesine bildirmek zorunda mıdır?6- Mükellef almış olduğu yazar kasayı hemen kullanabilir mi?7- Cihazdan alınan 1 nu.lı fiş müşteriye verilir mi?8- Mükellefin kullanacağı yazar kasa ile ilgili olarak vergidairesinden levha alması gerekir mi?9- Alınan levhanın iş yerine asılma zorunluluğu var mıdır?10-Mükellef almış olduğu bu yazar kasayı isterse bir başkasınasatabilir mi?

DEĞERLENDİRME

“EVET” “HAYIR” şeklinde olan sorulara vermiş olduğunuz cevapları cevap anahtarıile karşılaştırınız.

Cevaplarınız doğru ise diğer faaliyete geçebilirsiniz, eksikleriniz varsa geri dönereköğrenme faaliyetini tekrar gözden geçiriniz ve eksiklerinizi tamamlayınız. Bu faaliyetitamamlamadan diğer faaliyete geçerseniz öğrenmenizin zorlaşacağını unutmayınız.

45


Bu öğrenme faaliyeti ile vergi suç ve cezalarını bilecek, mükellef hakları ile ilgili bilgiedinebileceksiniz.


1. VUK’ un vergi suç ve cezaları ile ilgili maddeleri internetten inceleyiniz.2. Vergi ödeme bilincini ülkemiz açısından ele alarak değerlendiriniz.3. Ülkemizde en çok hangi tür vergi suçu işlenmektedir. Araştırınız.

4. VERGİ SUÇ VE CEZALARI

Vergi; devletin, yatırım ve harcamaları için gerekli olan kaynağı yaratmak amacıyla,ülke içindeki kişi ve kurumlardan almış olduğu paradır.

Anayasamızın 73. maddesine göre herkes, kamu giderlerinin karşılanması için maligücüne göre vergi ödemekle yükümlüdür.

Ülke içinde yaşayan tüm kişi ve kurumlar, devletin sunmuş olduğu adalet, güvenlik,eğitim sağlık gibi tüm hizmetlerden yararlanır. Dolayısıyla aynı ülkede yaşayan ve buhizmetlerden yararlanmanın bir bedeli olarak hepimizin devlete vergi ödemesi gerekir.

Vergi ödemek ülke içinde yaşayan her vatandaşın en kutsal görevlerinden biriolmalıdır. Vergi ile ilgili yükümlülüklerin yerine getirilmesi usul ve esasları ile yerinegetirilmediğinde uygulanacak olan cezalar 213 sayılı Vergi Usul Kanunumuz tarafındandüzenlenmiştir.

Vergi Usul Kanunumuz, vergi ile ilgili cezaları;

Vergi Kaybı Cezası Usulsüzlük Cezası Hürriyeti Bağlayıcı Suç ve Cezalar

Olmak üzere üç ana başlık altında toplamıştır.

Yukarıda belirtmiş olduğumuz vergi cezalarını ayrıntılı olarak incelemeye başlamadanönce bilmemiz gereken bazı kavramları bir kez daha gözden geçirmek faydalı olacaktır.

Bu kavramlar ve anlamları aşağıda açıklanmıştır.


AMAÇ

ARAŞTIRMA

46

Mükellef: Vergi ödemekle yükümlü olan gerçek veya tüzel kişidir.

Vergi sorumlusu: Verginin ödenmesi yönünden vergi dairesine karşı yükümlülüğüdoğan kişidir.

Verginin tarhı: Vergi dairesi tarafından verginin hesaplanması işlemidir.

Verginin tahakkuku: Vergi dairesi tarafından hesaplanan verginin, ödenmeaşamasına gelmesidir.

4.1. Vergi Ziyaı (Kaybı) Cezası (VUK madde 344)

Vergi ziyaı vergi dairesinin çeşitli fiiller sonucunda vergi kaybına uğramasına nedenolmaktır. Beyana dayanan vergilerde vergi kaybına neden olanlar ve bu fiile ortak olan diğerkişilerin kanuna aykırı hareketlerini ilgili makamlara kendiliğinden dilekçe ile habervermeleri hâlinde, haklarında aşağıda yazılı kayıt ve şartlarla vergi ziyaı cezası kesilmez.

Mükellefin keyfiyeti haber verdiği tarihten önce bir muhbir tarafından herhangi resmi bir makama dilekçe ile veya şifahi beyanı tutanakla tevsikedilmek suretiyle haber verilen husus hakkında ihbarda bulunulmamış olması(Dilekçe veya tutanağın resmi kayıtlara geçirilmiş olması şarttır.).

Haber verme dilekçesinin yetkili memurlar tarafından mükellef nezdinde herhangi bir vergi incelemesine başlandığı veya olayın takdir komisyonunaintikal ettirildiği günden evvel (Kaçakçılık suçu teşkil eden fiillerinişlendiğinin tespitinden önce) verilmiş ve resmi kayıtlara geçirilmiş olması.

Hiç verilmemiş olan vergi beyannamelerinin mükellefin haber vermedilekçesinin verildiği tarihten başlayarak on beş gün içinde tevdi olunması.

Eksik veya yanlış yapılan vergi beyanının mükellefçe keyfiyeti haber vermetarihinden başlayarak on beş gün içinde tamamlanması veya düzeltilmesi.

Mükellefçe haber verilen ve ödeme süresi geçmiş bulunan vergilerin,ödemenin geciktiği her ay ve kesri için, 6183 sayılı Kanunun 51 incimaddesinde belirtilen nispette uygulanacak gecikme zammı oranında birzamla birlikte haber verme tarihinden başlayarak on beş gün içinde ödenmesi.

Yukarıdaki hükümler emlak vergisi ile ilgili olarak uygulanmaz.

Aşağıdaki fiiller için vergi kaybı cezası kesilir:

Mükellefin veya sorumlunun, vergilendirme ile ilgili olarak ödevlerinizamanında yerine getirmemesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden vergininzamanında tahakkuk ettirilmemesi veya eksik tahakkuk ettirilmesi

Kişinin gerçeğe aykırı beyanı ile verginin eksik olarak tahakkuk ettirilmesineveya haksız yere geri verilmesine neden olunması durumlarında vergi kaybı sözkonusudur.

01.01.2006 tarihinden geçerli olarak 5479sayılı tebliğ ile düzenlenen esaslara göre;01/01/2006 tarihinden önceki dönemlerine ilişkin olarak bu tarihten sonra ortaya çıkan ve

47

vergi ziyaı cezası kesilmesini gerektiren fiiller için ziyaa uğratılan verginin bir katı tutarındavergi ziyaı cezası kesilir.

Vergi ziyaına 359 uncu maddede yazılı fiillerle sebebiyet verenlere üç kat, bu fiillereiştirak edenlere bir kat, vergi incelemesine veya takdir komisyonuna sevk edilmesindensonra verilenler hariç olmak üzere, kanuni süresi geçtikten sonra verilen vergi beyannameleriiçin de yüzde elli oranında uygulanmaktadır.

Hesaplanan bu ceza tutarı üzerinden ayrıca, kaybı söz konusu olan verginin, kendikanununda belirtilen normal ödeme süresinin son günü ile, ceza ihbarnamesinin düzenlendiğitarihe kadar geçen sürenin gecikme faizi hesaplanarak yarısı vergi ziyaı cezasına ilave edilir.Gecikme ve Pişmanlık Zammı ile Gecikme Faizi Oranları aşağıdaki gibidir.

Dönemi Oranı Aylık

31.01.2002-11.11.2003 tarihleri arasında 7%

12.11.2003 - 01.03.2005 tarihleri arasında 4%

02.03.2005 tarihinden itibaren 3%

21.04.2006 tarihinden itibaren 2,5%

Gecikme Zammı Hesaplanırken;

Gecikme Faizi ve Pişmanlık zammı ile aynı oranda uygulanır.

Gecikme faizinde ay kesirleri dikkate alınmaz.

Gecikme zammında ay kesirleri için günlük esasa göre hesaplama yapılır.

Gecikme Faizi Hesaplanırken;

Dava konusu yapılmaksızın kesinleşen vergilerde normal vade tarihinden sontarhiyatın yapılığı tahakkuk tarihine kadar hesaplanır.

Dava konusu yapılıp da ödenmeyen vergilere normal vade tarihinden yargı organıkararının tebliğ tarihine kadar hesaplanır.

Uzlaşılan vergilerde ise, normal vade tarihinden uzlaşma tutanağının imzalandığıtarihe kadar hesaplanır.

Örnek: Mükellef Bay (A)’nın 2006 yılı Mart ayı dönemine ilişkin KDV beyanıaşağıdaki gibidir. Uygulanmakta olan gecikme faiz oranı %2,5’dur.

KDV matrahı : 1.000,00.-YTL

Hesaplanan KDV (%18) : 180,00.-YTL

İndirilecek KDV : 210,00.-YTL

Ödenmesi gereken KDV : -----

Bir sonraki döneme

(2006 Mayıs dönemine)

devreden KDV : 30,00.-YTL

48

30 Eylül 2006 tarihinde gelirler kontrollerinin yapmış olduğu incelemenin sonucuolarak mükellef (A)’nın KDV matrahını 500,00.-YTL eksik beyan ettiği belirlenmiş olupaynı tarihte düzenlenen vergi inceleme raporu ile Vergi dairesine bildirilmiştir. Bu durumdavergi ziyaı cezasının hesaplanması aşağıdaki gibi olacaktır.

KDV matrahı : 1.500,00.-YTL

Hesaplanan KDV(%18) : 270,00.-YTL

İndirilecek KDV : 210,00.-YTL

Ödenmesi gereken KDV: 60,00.-YTL

Bir sonraki döneme

(2006 Mayıs dönemine

devreden KDV) : ------

Kayba uğrayan vergi

Tutarı : 60,00.-YTL

Gecikme faizinin hesaplanmasında esas alınacak olan süre; 30.09.2006 ile 26.4.2006tarihleri arasındaki 5 ay 4 gündür. VUK’un 112. maddesi gereği gecikme faizininhesaplanmasında ay küsuratları dikkate alınmayacağı için yapacağımız hesaplamada esasalınacak olan süre 5 aydır.

Buna göre 5 x 2,5 = 12,5 Uygulanacak olan gecikme zammı oranının yüzdesiolacaktır.

Gecikme faizinin tutarı = 60,00 x %12,5 = 7,50

Gecikme faizinin yarısı = 7,50 / 2 = 3,75

Vergi Ziyaı Cezasının Tutarı = Vergi kaybının 1 katı + Gecikme faizininyarısı Vergi Ziyaı Cezasının Tutarı = 60 +3,75 = 63,75 YTL olacaktır.

Mükellef, vergi incelemesi yapılmadan, kendi isteği ile kanuni verme süresi geçtiktensonra beyanname verirse bu ceza %50 oranında uygulanır.

Böyle bir durum söz konusu olsaydı, mükellef (A)’nın ödeyeceği Vergi ZiyaıCezasının Tutarı = 63,75 x (50/100) = 31,88.-YTL olacaktır.

VUK’ un 359. maddesinde belirtilen ve “Kaçakçılık Suçları ve Cezaları” başlığıaltında toplanmış olan davranışlar sonucu oluşan bir vergi kaybında ise bu ceza 3 kat olarakuygulanır.

Örnek: Mükellef (A)’nın KDV beyanındaki 500,00.- YTL tutarındaki eksikliğin,anlaşmalı olmayan matbaada bastırılmış bir faturanın deftere kaydından kaynaklandığıöğrenilmiş olsun.

49

Bu durumda Vergi ziyaı cezası, vadeye ve gecikme zammı oranına göre yukarıdakigibi hesaplandıktan sonra 3 katı alınarak bulunacaktır.

Vergi Ziyaı Cezasının Tutarı = 63,75 x 3 =191,25.- YTL olacaktır.

Ve yine unutulmamalıdır ki böyle bir durumda uygulanan vergi ziyaı cezasının yanısıra ayrıca kaçakçılık cezası da uygulanacaktır.

Vergi ziyaına (vergi kaybına) neden olmaktan dolayı ceza kesilen ve cezasıkesinleşenlere cezanın kesinleştiği tarihi izleyen yılbaşından başlamak üzere 5 yıl içindetekrar ceza kesilmesi durumunda vergi ziyaı cezası %50 oranında arttırılarakuygulanır.(VUK madde 339)

4.2. Usulsüzlükler ve Cezaları

Usulsüzlük; vergi kanunlarında belirtilen ve uyulması istenilen şekil ve usule ilişkinhükümlere uyulmamasıdır.

USULSÜZLÜK CEZALARI

Genel Usulsüzlük Cezaları Özel Usulsüzlük Cezaları

1. Derece Usulsüzlük 2. Derece Usulsüzlük

4.2.1. Genel Usulsüzlük Cezaları

Genel Usulsüzlük Cezaları yukarıdaki şemada da görüldüğü gibi kendi içinde 1.derece usulsüzlük cezası ve 2. derece usulsüzlük cezası olmak üzere iki kısma ayrılmıştır.Hangi davranışların 1. derece usulsüzlük cezasını gerektirdiği, hangi davranışların ise 2.derece usulsüzlük sayıldığı VUK’ nun 352. maddesinde ayrıntılı bir şekilde belirtilmiştir.

Buna göre;

4.2.1.1 Birinci Derece Usulsüzlükler

Vergi ve harç beyannamelerinin süresinde verilmemiş olması VUK’na göre tutulması zorunlu olan defterlerden herhangi birinin tutulmamış

olması Defter kayıtlarının ve bunlarla ilgili belgelerin doğru bir vergi incelemesi

yapılmasına imkan vermeyecek derecede noksan, usulsüz veya karışık olması; VUK’ nun 215-219. maddelerinde belirtilen kayıt düzenine ilişkin hükümlerine

uyulmamış olması İşe başlamanın zamanında bildirilmemesi

50

Tasdiki zorunlu olan defterlerden herhangi birinin tasdik işlemininyaptırılmamış olması (Kanuni sürenin sonundan başlayarak 1 ay geçtikten sonratasdik ettirilen defterler tasdik ettirilmemiş sayılır.)

Normal süresi içinde verilmeyen, mükellefe tebliğ edilmek şartı ile idareceyeniden tanınan 15 günlük süre içinde veraset ve intikal vergisi beyannamesininverilmesi.

4.2.1.2 İkinci Derece Usulsüzlükler

Vergi kanunlarında yazılı bildirmelerin zamanında yapılmamış olması (işebaşlamayı bildirmek hariç)

Tasdiki zorunlu olan defterlerden herhangi birinin tasdik işleminin, süresininsonundan başlayarak bir ay içinde yaptırılmış olması

Vergi beyannameleri, bildirimler, evrak ve belgelerin kanunen belli şekil, içerikve ekleri ile bunlarla ilgili olarak yapılan diğer düzenlemelere ilişkin hükümlereuyulmamış olması

Hesap veya işlemlerin doğruluk veya açıklığını bozmamak şartıyla bazı evrakve belgelerin bulunmaması veya ibraz edilmemesi.

Bu kanuna göre tutulması mecburi defterlerin ve kanunen saklanması zorunlubelgelerin yetkili memurlar tarafından istenildiği halde ibraz edilmemesi;

Vergi karnesinin süresinin sonundan başlayarak 15 gün geçtiği halde alınmamışolması

Çiftçiler tarafından yapılan Ekim ve sayım beyanlarının süresi içinde veyakanunda istenilen bilgileri ihtiva edecek doğru bir şekilde yapılmaması

Veraset ve intikal vergisi beyannamesinin kanunda belirtilen sürenin sonundanbaşlayarak 15 gün içinde verilmesi

Genel Usulsüzlük Cezalarına ilişkin olarak 01.01.2006 tarihinden itibarenuygulanmakta olan ceza tutarları ise aşağıda (Tablo 1’de) verilmiştir.

USULSÜZLÜK CEZALARINA İLİŞKİN CETVEL (2008 yılı için)

USULSÜZLÜK DERECELERİVE CEZALARI (2006 YILIİÇİN)

1. DERECEUSULSÜZLÜKCEZASI

2. DERECEUSULSÜZLÜKCEZASI

Sermaye şirketleri 80 46Sermaye şirketi dışındaki Birinci sınıftacirler ile Serbest Meslek Sahipleri

50 25

İkinci Sınıf Tacirler 25 13Yukarıdakilerin dışında beyannameusulüyle gelir vergisine tabi olanlar

13 6,8

Kazancı Basit usulde belirlenenler 6,8 3,2

Gelir verginden muaf esnaf 3,2 1,8

Şekil 4.1: Usulsüzlük ceza tutarları

51

Gerçekleşen bir fiil hem vergi kaybı cezasını hem de usulsüzlük cezasınıgerektiriyorsa (Özel usulsüzlük hariç) bunlara ait cezalardan sadece, ceza tutarı en ağırıhangisi ise o ceza uygulanır. (VUK Madde 336)

1. ve 2. derece usulsüzlük cezasını gerektiren aynı tür bir fiilin aynı takvim yılı içindetekrarlanması durumunda birden fazlasının her biri için birincisine ait cezanın 1/4’i kesilir.

4.2.2. Özel Usulsüzlük Cezaları

Hangi fiillerin özel usulsüzlük cezasını gerektirdiği VUK’un 353. maddesindebelirtilmiştir. (Aşağıda belirtilen ceza tutarları 354 sıra nu.lı VUK Genel Tebliği ile 1.1.2008tarihinden itibaren geçerli olan tutarlardır. Bu tutarlar her yıl yeniden değerleme oranındaarttırılır.) Buna göre;

Fatura ve yerine geçen belgelerin verilmemesi – alınmaması veya gerçektutardan farklı tutarlarda düzenlenmesi halinde; bu belgeleri düzenlemek vealmak zorunda olanların her birine, her bir belge için 149 YTL’ den aşağıolmamak üzere bu belgelere yazılması gereken tutarın % 10'u oranında özelusulsüzlük cezası kesilir. Bir takvim yılı içinde her bir belge çeşidine ilişkinolarak belirlenen yukarıda yazılı özel usulsüzlükler için kesilecek cezanıntoplamı 68.000 YTL’ yi geçemez.

Perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihazla verilen fiş, giriş ve yolcu taşımabileti, sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, yolcu listesi, günlük müşteri listesi ileMaliye Bakanlığınca düzenlenme zorunluluğu getirilen belgelerin;düzenlenmediğinin, kullanılmadığının, bulundurulmadığının, düzenlenenbelgelerin aslı ile örneğinde farklı tutarlara yer verildiğinin veya gerçeğe aykırıolarak düzenlendiğinin belirlenmesi halinde, her bir belge için 149 YTL özelusulsüzlük cezası kesilir. Ancak, her bir belge çeşidine ilişkin olarak kesileceközel usulsüzlük cezasının toplamı her bir tespit için 6.800, - YTL’ yi, birtakvim yılı içinde ise 68.000 YTL’ yi aşamaz.

En son tüketici konumundaki kişilerin fatura, gider pusulası, müstahsilmakbuzu, serbest meslek makbuzu, perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihazfişi ve giriş ve yolcu taşıma biletlerini almadıklarının belirlenmesi halinde, bukişilere bu maddenin 2 numaralı bendinde belirtilen cezanın (149YTL’ nin)beşte biri kadar (29,40 YTL) özel usulsüzlük cezası kesilir. şu kadar ki, bucezanın kesilebilmesi için, belge alınmadığına ilişkin tespitin vergiincelenmesine yetkili olanlar tarafından yapılması şarttır. Bu hükmünuygulanmasında belge alınmadığına ilişkin tespit tutanağının belge almayanaverilen örneği, ceza ihbarnamesi yerine geçer.

Günlük kasa defteri, günlük perakende satış ve hasılat defteri ile MaliyeBakanlığınca tutulma ve günü gününe kayıt edilme zorunluluğu getirilendefterlerin; iş yerinde bulundurulmaması, bu defterlere yazılması gerekenişlemlerin günü gününe deftere kayıt edilmemesi veya yoklama ve incelemeyeyetkili olanlara istendiğinde ibraz edilmemesi halleri ile vergi kanunlarınınuygulanması bakımından levha bulundurma veya asma zorunluluğu bulunanmükelleflerin bu zorunluluğa uymamaları halinde her tespit için 149 YTL özelusulsüzlük cezası kesilir.

52

Bu Kanuna göre belirlenen muhasebe standartlarına, tek düzen hesap planına vemalî tablolara ilişkin usul ve esaslar ile muhasebeye yönelik bilgisayarprogramlarının üretilmesine ve kullanılmasına ilişkin kural ve standartlarauymayanlara 3.200 YTL özel usulsüzlük cezası kesilir.

Kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerce yapılacak işlemlerdekullanılma zorunluluğu getirilen vergi numarasını kullanmaksızın işlemyapanlara her bir işlem için 170 YTL özel usulsüzlük cezası kesilir.

Belge basımı ile ilgili bildirim görevini tamamen veya kısmen yerinegetirmeyen matbaa işletmecilerine 500 YTL özel usulsüzlük cezası kesilir.

Vergi kimlik numarası ile ilgili bildirim ödevlerini yerine getirmeyenlerhakkında 680 YTL özel usulsüzlük cezası kesilir. Ceza kesilenler, ödediklericeza ile ilgili olarak kendilerine ceza kesilmesine neden olan kişilere rücuedebilirler.

Maliye Bakanlığının özel işaretli görevlisinin ikazına rağmen durdurmayanaracın sahibi adına 500 YTL özel usulsüzlük cezası kesilir.

Tahsilât ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerincedüzenlenen belgelerle belgeleme zorunluluğuna uymayan mükelleflerden herbirine, her bir işlem için maddede yer alan cezalardan az olmamak üzere işlemekonu tutarın %5’i oranında özel usulsüzlük cezası kesilir.

Bilgi vermekten çekinenler ve diğer işlemler için aşağıdaki cezalar ilanedilmiştir.

Mükellefiyet Türü Kesilecek Ceza

Birinci sınıf tacirler 1.490 YTL

Serbest meslek sahipleri 1.490 YTL

İkinci sınıf tacirler 680 YTL

Defter tutan çiftçiler 680 YTL

Kazançları basit usulde belirlenenler 680 YTL

Bunların dışında kalanlar için 320 YTL

Özel Usulsüzlük cezası gerektiren bu fiiller sonucu aynı zamanda vergi ziyaı da (Vergikaybı) meydana geldiği takdirde bu kaybın gerektirdiği vergi cezaları ayrıca kesilir.

Usulsüzlükten dolayı ceza kesilen ve cezası kesinleşenlere cezanın kesinleştiği tarihiizleyen yılbaşından başlamak üzere 2 yıl içinde tekrar ceza kesilmesi durumunda usulsüzlükcezası %25 oranında arttırılarak uygulanır. (VUK madde 339)

53

4.3. Hürriyet Bağlayıcı Suç ve Cezalar

VUK’ un 359. maddesi Hürriyeti Bağlayıcı Cezaları “Kaçakçılık Suçları ve Cezaları”başlığı altında, iki bölümde ele almıştır.

4.3.1. Para Cezasına Çevrilebilen Kaçakçılık Suçları

Kaçakçılık suçu sayılan ve aşağıda belirtilen davranışlar için 6 aydan 3 yıla kadarhapis cezası uygulanır. Mahkemece verilen hapis cezası para cezasına çevrilebilir.

Hapis cezasının paraya çevrilmesinde, hapis cezasının her bir günü için, sanayisektöründe çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanmakta olan asgari ücretin bir aylıkbrüt tutarının yarısı esas alınır. Verilen para cezası ertelenemez.

Para cezasına çevrilebilen kaçakçılık suçu gerektiren davranışlar şunlardır;

Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapmak, gerçek olmayan veyakayda konu işlemlerle ilgisi bulunmayan kişiler adına hesap açmak, defterlerekaydı gereken hesap ve işlemleri vergi matrahını azaltıcı şekilde tamamen veyakısmen başka defter belge veya diğer kayıt ortamlarına kaydetmek

Defter, kayıt ve belgeleri tahrif etmek veya gizlemek, içeriği itibarıyla yanıltıcıbelge düzenlemek veya bu belgeleri kullanmak. İçeriği itibarıyla yanıltıcı belge,gerçek bir işleme dayanmakla birlikte bu işlemin mahiyet veya miktar itibarıylagerçeği yansıtmayan belgedir.

4.3.2. Para Cezasına Çevrilemeyen Kaçakçılık Suçları

Kaçakçılık suçu sayılan ve aşağıda belirtilen davranışlar için on sekiz aydan üç yılakadar ağır hapis cezası uygulanır. Mahkemece verilen hapis cezası para cezasına çevrilemez.Para cezasına çevrilemeyen kaçakçılık suçu gerektiren davranışlar şunlardır;

Aşağıdaki fiilleri işleyenler bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ilecezalandırılır.

Defter ve kayıtlarda hesap ve muhasebe hileleri yapanlar, hayali kişileradına hesap açanlar veya defterlere kaydı gereken hesap ve işlemleri vergimatrahının azaltacak şekilde tamamen veya kısmen başka defter, belgeveya diğer kayıt ortamlarına kaydedenler,

Defter, kayıt ve belgeleri tahrif edip gerçek tutarı yanıltıcı belgedüzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar,

Belgelerin varlığı noterden tespit edilmesine rağmen istenildiğindeibrazdan kaçınanlar ve yanıltıcı belge ibraz edenler,

İbrazı zorunlu olan defter, defter sayfaları ve belgeleri yok ederek tamamenveya kısmen sahte belgeler düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar, üçyıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Maliye Bakanlığı ile anlaşması olmadan belge basanlar veya bilerekkullananlar iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

54

Hapis cezasının verilmesi 344 maddedeki vergi kaybı cezalarının uygulanmasınıengellemez. 371 maddeye göre kanuna aykırı olan hareketlerini ilgili makamlarakendiliğinden dilekçe ile haber verenler hakkında bu madde hükmü uygulanmaz.

Bazı kaçakçılık suçlarının cezalandırılmasında usul

Vergi inceleme sırasında 359 uncu maddede yazılı suçların işlendiğini tespit edenyetkili memurlar durumu ilgili vergi dairesinin bağlı bulunduğu vergi dairesi başkanlığınınveya defterdarlığın izniyle Cumhuriyet başsavcılığına bildirmelidir.

Cumhuriyet başsavcılığı hemen ilgili vergi dairesini haberdar ederek incelemeyapılmasını talep eder. Böylece kamu davası açılır. Ceza kanuna göre hapis cezası verilir.

4.4.Vergi Cezalarının Kesilmesi

Mükelleflerin yapmış oldukları, vergi ile ilgili beyanlarının, doğru olup olmadığınıbelirlemek, ödenmemiş olan vergiler varsa bu vergilerin tahsil edilmesini sağlamak, beyandabulunması gerekirken hiç beyanda bulunmayan veya eksik beyanda bulunanlarıcezalandırmak gibi nedenlerle devlet, kontrol mekanizmasını çalıştırarak vergi incelemeyetkisi vermiş olduğu kişiler vasıtasıyla vergi incelemeleri yapar.

Vergi incelemelerinin zamanı mükellefe haber verilmez. Mükelleflerin bir gündenetlenebileceklerini düşünmeleri onların yasalara uygun bir şekilde davranmalarını sağlar.

Vergi incelemeleri sonucunda, vergi suçlarından birisi oluşmuş ise bu suçun VergiUsul Kanunumuzdaki karşılığı mükellefin vergi dairesince ceza olarak kesilir.

Aşağıda yazılı olan süreler geçtikten sonra vergi cezası kesilemez. Bu durum VergiUsul Kanunumuzun 374. maddesinde Zaman Aşımı olarak isimlendirilmiştir. Bunlar;

Vergi kaybı cezasında, vergi alacağının doğduğu, takvim yılını izleyen yılınbirinci gününden itibaren, özel usulsüzlük cezalarında ise, yapıldığı yılıizleyen yılın birinci gününden itibaren 5 yıl,

2. derece usulsüzlük cezalarında, usulsüzlüğün yapıldığı yılı izleyen yılınbirinci gününden başlayarak 2 yıl olarak uygulanır.

4.5. Ceza Tutanağı

Ceza Tutanağı, vergi dairelerince yetkilendirilen kişilerce cezayı gerektiren olayıntespiti için düzenlenen belgedir. Ceza tutanağında vergi cezasını gerektiren olaylarbelirtilerek cezaya taraf olan mükellef ve görevli tarafından imzalanır. Görevliler yapmışoldukları inceleme sonucunu rapor halinde ilgili vergi dairesine verir. İnceleme raporu ileceza tutanağının bir kopyası mükellefe gönderilecek olan Ceza İhbarnamesine eklenir.

Örnek: Bay Ekrem KAÇAR Ragıp Tüzün Caddesi No:130 Yenimahalle / ANKARAadresinde kitap-kırtasiye-oyuncak alım satımı ile ilgili olarak faaliyet göstermektedir.Yenimahalle Vergi Dairesinde 3136260074 sicil numarası ile kayıtlıdır.

10.06.2006 tarihinde müşteriye yapmış olduğu 10,00 YTL tutarındaki kitap satımı ileilgili olarak Ödeme Kaydedici Cihaz fişi vermediği tespit edilen mükellefe 1. derece

55

usulsüzlük cezası kesilmiştir. Ceza ile ilgili olarak iş yerinde düzenlenen Ceza Tutanağıaşağıdaki gibi olacaktır.

Şekil 4.2: Ceza tutanağı

56

4.6. Ceza İhbarnamesi

Vergi cezası, ilgili bulunduğu vergi bakımından, mükellefin bağlı olduğu vergidairesince kesilerek düzenlenen Ceza İhbarnamesi ile mükellefe tebliğ edilir. Cezaİhbarnamesine Ceza tutanağı ile inceleme raporunun birer sureti eklenir. VUK’ un 336.maddesine göre ceza ihbarnamesinde şu bilgiler bulunur:

İhbarnamenin sıra numarası Düzenlendiği tarih İlgililerin soyadı, adı ve unvanı Varsa mükellef numarası (mükellef hesap numarası) İlgilinin açık adresi İlgili kanunun madde ve fıkra numaraları gösterilmek ve varsa mevcut deliller

bildirilmek suretiyle olayın açıklanması Olayın ilgili bulunduğu vergilendirme veya hesap dönemi Varsa cezanın ilgili bulunduğu vergiye ait ihbarnamenin tarih ve numarası Varsa tekerrür ve içtima durumu Vergi cezasının hesabı ve miktarı Vergi mahkemesinde dava açma süresi.

Cezayı gerektiren olayın tespitine dair tutanak sureti ile inceleme raporunun birerörneği ihbarnameye bağlanır.

Örneğin önceki örnekte adı geçen Mükellef Ekrem KAÇAR için kesilen 1. dereceusulsüzlük cezası ile ilgili olarak

Vergi/Ceza İhbarnamesi düzenlenecek, ihbarnameye daha önce düzenlenmişolan tutanak eklenecektir.( Şekil 4.3 )

Tebliğ zarfı içinde mükellefe bildirilecek. Mükellef tebliğ zarfının üzerindekibelgeyi teslim aldığına ilişkin yeri imzalayacaktır.(Şekil 4.4 )

57

Şekil 4.3: Vergi/ceza ihbarnamesi

58

Şekil 4.4 Ceza tebliğ zarfı

4.7. Vergi Cezalarında İndirme

Kendisine vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarından biri kesilen, kesilenceza ile ilgili olarak ceza ihbarnamesi düzenlenen bir mükellef veya vergi sorumlusu, cezaihbarnamesinin kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 30 gün içinde, ilgili vergi dairesinebir dilekçe ile başvurup vergiyi ve cezasını vadesinde ödeyeceğini bildirirse, kesilencezaların belli bir kısmı indirilir. Böylece mükellef cezanın indirilen tutardaki kısmınıödememiş olur. Cezalardaki indirim ;

Vergi ziyaı cezasında birinci defada yarısı, daha sonra kesilenlerde ise 1/3 Usulsüzlük ve Özel usulsüzlük cezalarının 1/3 oranındadır.

Mükellef veya vergi sorumlusu ödeyeceğini bildirdiği vergi ve cezasını ödemez yadava konusu yaparsa yukarıda belirtilen ceza indiriminden yararlanamaz.

59

Vergi cezalarında indirim konusunu aşağıda verilen basit bir örnekle açıklayalım.

Örnek 1- Mükellef Bay (A) adına 500 YTL vergi ve ayrıca ilk defa kesilen 800 YTLvergi ziyaı cezası, düzenlenen ceza ihbarnamesi ile kendisine tebliğ edilmiş olsun.

Mükellefin, indirimden faydalanabilmesi için ceza ihbarnamesinin kendisine tebliğedildiği tarihten itibaren 30 gün içinde ceza indiriminden yararlanmak istediğini dilekçeylevergi dairesine bildirmesi gerekir. Bu durumda mükellefin verginin aslı olan 500 YTL ile800 YTL vergi ziyaı cezasının % 50’si olan 400 YTL olmak üzere toplam 900 YTL’ yıceza ihbarnamesinin tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içinde vergi dairesine ödemesi gerekir.Mükellef bu süre içinde ödeme yapmaz ise ya dava konusu yapmış ise ceza indirimindenyararlanamayacak ödemesi gereken vergi ve cezası toplam 1300 YTL tutarında olacaktır.

Örnek 2- Mükellef (B) Birinci sınıf tacir olup bilânço esasına göre tutmak zorundaolduğu defterlerden yevmiye defterinin tasdikini kanuni süresi içinde yaptırmadığı içinkendisine 1. derece usulsüzlük cezası kesilmiştir. Kesilen ceza, Ceza ihbarnamesi ilekendisine tebliğ edilmiştir. Bu durumda Mükellef (B) nin ödemesi gereken ceza tutarı 46YTL dır. Mükellef (B) vergi dairesine hitaben yazacağı bir dilekçe yazıp vergi indirimitalebinde bulunursa cezanın 1/3’ünü ödemeyecektir.

İndirimsiz ceza tutarı : 46 YTL

ceza indirimi (46x1/3) : 15,33 YTL

indirimli ceza tutarı : 30,67 YTL olacaktır.

Önceki örneklerimizde Ödeme Kaydedici Cihaz Fişi düzenlemediği gerekçesiyle ÖzelUsulsüzlük cezası kesilip kendisine Ceza ihbarnamesi ile tebliğ edilen mükellef ceza indirimtalebinde bulunabilir. Vergi Usul Kanununun 376. maddesi gereği vergi dairesine hitabenyazılan ceza indirim talebi dilekçesi örneği aşağıda düzenlenmiştir. ( Şekil 4.5 )


A N K A R A

Müdürlüğünüzde 3136260074 sicil numaralı ile kayıtlı gerçek usulde gelir vergisine tabimükellefinizim.

20.06.2006 tarih ve 2006034150000013495 sıra numarası ile tarafıma kesilen

Özel usulsüzlük Cezasını 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 376. maddesine göre ödemekİstiyorum.

Gereğini bilgilerinize arz ederim. 25.06.2006

Saygılarımla,ADRES: Ekrem KAÇAR

Ragıp Tüzün Caddesi No:130

Yenimahalle / ANKARA

E K İ :

1 Adet Vergi / Ceza İhbarnamesi

Şekil 4.5: Ceza İndirim talebine ilişkin dilekçe örneği

60

2008 yılında mükelleflere ayrıca vergi cezalarında indirimi getiren yeni bir tebliğyayınlanmıştır. Bu tebliğe göre;

20/2/2008 tarihinde mahkemeye intikal etmiş, henüz kesinleşmemiş vergi problemleriiçin yeni bir uzlaşma kapısı açıldı. Uzlaşma tutanağını imzalayan mükelleflerce davadanvazgeçme dilekçelerinin uzlaşma komisyonuna 1 ay içinde verilmesi gerekmektedir.

Uzlaşılan tutar mükellefler için 18 aya bölünerek taksitlendirilecek. Buna rağmenödenmeyen vergi ve cezalardan izleyen ayın sonuna kadar her ay % 5 oranında gecikmecezası hesaplanacaktır. Vergi ve cezaların kanun zoruyla alınmasına karar verilmiştir.

4.8. Mükellef Hakları Bildirimi

Mükellef hakları bildirimi Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafındandüzenlenmiştir.

Bildirimin amacı ;

Sadece vergi ödemekle yükümlü olan kişi ve kurumlarla değil, devletten hizmet alantüm kişilerle olan ilişkilerde saygılı ve dürüst olunması ilkesini esas alarak daha kalitelihizmetlerin sunulabilmesidir.

Devlet Anayasa tarafından kendisine verilen vergi toplama yetkisini kullanırkenhukuk kuralları çerçevesinde hareket etmeli ve kendisine vergi veren tüm kişilerin haklarınıkullanmalarında da aynı titizliği göstermelidir.

Aksi durumda yeterli kaynak temin edilemediği için gerekli yatırımlar yapılamaz.Yatırımların yapılamaması, yeni iş alanlarının açılamaması doğal olarak ülke ekonomisiüzerinde olumsuz etkiler yaratır.

Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığına bağlı olarak faaliyet gösteren

“Mükellef Hakları Ve İletişim Müdürlüğü” nün görevleri şunlardır:

Mükelleflerin vergiye uyumunu kolaylaştırmaya yönelik tedbirleri almak veuygulamak, vergi bilincinin artırılması için gerekli çalışmaları yapmak

Mükellef haklarının korunması, şikâyetlerinin değerlendirilmesi ve mükellef ileilişkilerin karşılıklı güven esasına dayanması konusunda gerekli tedbirlerialmak ve uygulamak

Mükellefleri vergi mevzuatından doğan hakları ve ödevleri konusunda her türlüiletişim aracını kullanmak suretiyle bilgilendirmek

Uygulamada karşılaşılan sorunların en aza indirilmesine ve uygulama birliğininsağlanmasına yönelik çalışmalar yapmak

Vergi dairesi başkanlığı yetki alanı içindeki en iyi uygulama örneklerini tespitedip, bunların tüm vergi dairesi başkanlığı yetki alanında uygulanabilmesi içinvergi dairesi başkanının onayına sunmak

Oda, birlik ve sivil toplum kuruluşlarıyla ilişkileri yürütmek, mevzuatta yapılandüzenlemelere ilişkin bilgilendirme faaliyetlerini yerine getirmek,

Vergi dairesi başkanı ve/veya grup müdürü tarafından verilecek diğer görevleriyapmak.

61

Mükellef Hakları Bildirgesinin tam metni aşağıda verilmiştir.

4.8.1. Mükellef Hakları Bildirgesi

Bu bildirge, Türk Gelir İdaresinin mükellef odaklı, kaliteli hizmet sunma anlayışıiçerisinde, saygılı ve dürüst olma temel ilkesiyle çalışmaya, vergi ödemenin sadece biryükümlülük değil vatandaş olma ve sorgulama hakkı olduğu bilinciyle kendisinden hizmetalan herkesi memnun etmeye ve sorunları çözmeye olan bağlılığını onaylar.

Bu nedenle;

Açık, güvenilir, zamanında ve yeterli bilgi ile hizmet vereceğiz.

Bilgi Edinme Hakkı Kanunu çerçevesinde öğrenmek istediğiniz her bilgi için doğruinsanlarla temasa geçmeniz konusunda sizleri yönlendireceğiz.

Vergi konusundaki gelişmeleri sürekli güncellenen internet sayfamızla ve basılıyayınlarla sizlere en kısa zamanda duyuracağız.

Ücretsiz e-posta sistemimize kaydolmanız durumunda vergisel gelişmelerikaynağından ve anında öğrenmiş olacaksınız.

Şahsi ve gizli bilgilerinize saygılıyız. Bu bilgileri Vergi Usul Kanunu’nun öngördüğühaller dışında açıklamayacağız ve kullanmayacağız.

Vergi ile ilgili yükümlülüklerinizin yerine getirilmesinde sizlere her türlü kolaylığısağlayacağız.

Yaptığımız işlemlerde ve gerçekleştirdiğimiz düzenlemelerde vergi kanunlarının adil,hukuksal, tarafsız ve rekabeti koruyucu bir şekilde uygulanmasını esas alacağız.

Vergi incelemelerinde kanunları doğru, tarafsız ve tutarlı bir şekilde uygulayacağız.İncelemenin her aşamasında sizi bilgilendireceğiz.

Şikâyetlerinizi gerçek kimlik ve iletişim bilgilerinizle iletmeniz halinde, en kısa süredesonuç ile beraber size döneceğiz.

Sürekli olarak kendimizi yenileyecek, daha iyi hizmet sunmanın arayışı içindeolacağız.

62


Vergi ödeme bilinci kazanınız. Devletin en önemli gelir

kaynaklarından birisinin vergiolduğunu unutmayınız.

Sorumluluklarınızı yerine getirmebilinci kazanınız.

Vergi dahil tüm sorumluluklarınızızamanında, geciktirmeden yerinegetiriniz.

Vergi Usul Kanununa göresorumluluklar yerine getirilmezseuygulanacak olan yaptırımları biliniz.

Bilgisayarlı Muhasebe elemanıolarak bilmeniz gereken önemlibilgilerden olduğunu aklınızdançıkarmayınız.

Vergi cezası almamak için uyulmasıgereken kuralları biliniz.

Vergi Usul Kanununun Vergi Suçuve Cezalar bölümünü iyi gözdengeçiriniz.

Vergi cezası aldığınızda indirimtalebinde bulununuz.

Ceza ihbarnamesinin tebliğindenitibaren 1 ay içinde indirimdenyararlanmak için dilekçe vermenizgerektiğini unutmayınız. VUK ‘un376. maddesini okuyunuz.

Ceza ihbarnamesi ve ceza tutanağı ileilgili işlemleri yapınız.

Ceza ihbarnamesini imzakarşılığında, ekinde ceza tutanağıolarak teslim alacağınızı biliniz.

Cezayı ödeyiniz. Ödemediğiniz vergi cezaları için

gecikme zammı uygulandığınıunutmayınız.

Mükellef hakları bildirgesininsağladığı hakları sıralayınız.

Mükellef hakları ile ilgili olarakMaliye Bakanlığı bünyesinde“Mükellef hakları ve İletişimMüdürlüğü” biriminin oluşturuldu-ğunu biliniz.


63


ÖLÇME SORULARI

Doğru Yanlış1. Vergi suç ve cezalarını düzenleyen kanun 213 sayılı Vergi

Usul Kanunudur2. Vergi dairesi tarafından hesaplanan verginin ödenme

aşamasına gelmesi işlemi verginin tahakkuku olarakisimlendirilir.

3. Kişinin gerçeğe aykırı beyanı ile verginin eksikhesaplanması durumunda vergi ziyaı (vergi kaybı) sözkonusudur.

4. İşe başlamanın zamanında bildirilmemesi özel usulsüzlükcezasını gerektirir.

5. Aşağıdakilerden hangisi VUK’unda belirtilen cezalardan biri değildir?A) Özel usulsüzlük B) Vergi ZiyaıC) Trafik cezası D) 1. Derece usulsüzlük

6. Vergi kaybı, kaçakçılık suçu gerektiren bir davranış sonucu ortaya çıkmış ise ceza kaçkat uygulanır?A) 3 B) 2 C) 1 D) 4

7. Özel usulsüzlük cezasında zaman aşımı ne kadardır?A) 4 B) 5 C) 3 D) 2

8. Cezayı gerektiren olayın belirlenmesi amacıyla yetkili kişi ve kurumlarca düzenlenenbelge aşağıdakilerden hangisidir?A) Ceza ihbarnamesi B) Ceza indirimi belgesiC) Ceza tutanağı D) İşi bırakma bildirimi

9. Aşağıdakilerden hangisi para cezasına çevrilemeyen kaçakçılık suçlarından sayılandavranışlardan biridir.A) Fatura düzenlememekB) Tasdiki zorunlu olan bir defterin tasdikini yaptırmamakC) Adres değişikliğini bildirmemekD) Maliye Bakanlığı anlaşması olmadığı halde belge basanlar

10. Bir Tüketicinin, yapmış olduğu alışverişle ilgili olarak Fatura almaması, tüketiciaçısından hangi cezayı gerektirir?A) Vergi Ziyaı B) Özel UsulsüzlükC) 2. Derece usulsüzlük D) 1. Derece Usulsüzlük


64

11. Aşağıdakilerden hangisi Mükellef Hakları ve İletişim Müdürlüğünün görevlerindenbiri değildir?A) Mükelleflerin vergiye uyumunu kolaylaştırıcı tedbirler almak.B) Vergi bilincinin arttırılması için gerekli çalışmaları yapmakC) Mükellefleri vergi mevzuatından doğan hakları ve ödevleri konusunda

bilgilendirmek.D) Uygulamada karşılaşılan sorunların en aza indirilmesine yönelik çalışmalar

yapmak.E) Hiçbiri

DEĞERLENDİRME

Sorulara vermiş olduğunuz cevaplar ile modülün sonunda yer alan cevap anahtarınızıkarşılaştırınız. Vermiş olduğunuz cevaplar doğru ise rahatlıkla uygulamalı testegeçebilirsiniz. Cevaplarınız arasında yanlış olanlar varsa öğrenme faaliyetinin ilgilibölümüne geri dönünüz ve anlaşılmayan kısmı tekrar gözden geçiriniz.

65

UYGULAMALI TEST

Bilânço usulüne göre defter tutan bir mükellefin, işletmesinin faaliyet konusu ile ilgilideğişikliği vergi dairesine bildirmediği, yapılan incelemede belirlenmiş ve kendisine VUK’daki ilgili ceza kesilmiştir.

Bu olayla ilgili olarak aşağıdaki uygulamalı testi yapınız.


1-Mükellef, işletmenin faaliyet konusunda meydana gelen budeğişikliği vergi dairesine 1 ay içinde bildirmeli miydi?2-Mükellefin bu davranışı VUK’na göre 2. derece usulsüzlüksayılır mı?3-Mükellefe bu ceza için ceza tutanağı düzenlenmiş midir?4-Bu cezanın mükellefe bildiriminde ceza ihbarnamesi mi?düzenlenmelidir.5-Mükellef ceza indiriminden yararlanabilir mi?6-Ceza indirimi 1/3 oranında mıdır?7-Mükellef verilen ceza ile ilgili olarak dava açabilir mi?8-Dava açan bir mükellef ceza indiriminden yararlanabilir mi?

DEĞERLENDİRME

Cevapları “EVET” “HAYIR” şeklinde olan sorulara vermiş olduğunuz cevaplarıcevap anahtarı ile karşılaştırınız.

Cevaplarınız doğru ise diğer faaliyete geçiniz, eksikleriniz varsa faaliyete geri dönerekilgili yerleri tekrar gözden geçirerek eksiklerinizi tamamlayınız.

Bu faaliyeti tamamen öğrendiğinize emin olmadan diğer faaliyete geçmeyiniz.

66

MODÜL DEĞERLENDİRMEÖLÇME SORULARI

1. İşe başlama bildirimi ………………………. itibaren ……..gün içinde bağlı olunanvergi dairesine yapılmalıdır.

2. Yeni işe başlayan bir tacir vergi levhasını ……..içinde tasdik ettirip iş yerine asmakzorundadır.

Doğru Yanlış3. Gerçek kişi tacirlerde ticaret odasına kaydolma işe

başlama anlamındadır.4. Çok katlı mağazalarda her kat için ayrı ayrı vergi

levhasının asılmasına gerek yoktur.5. Gerçekleşen bir fiil hem vergi kaybı cezasını hem de 1.

derece usulsüzlük cezasını gerektiriyorsa cezalardan ağırolan uygulanır.

6. Bilgi vermekten çekinen bir serbest meslek sahibineuygulanacak olan ceza Özel Usulsüzlük cezasıdır.

7. Aşağıdakilerden hangisi faaliyetleri itibarıyla ödeme kaydedici cihaz kullanır.A) Toptancılar B) KerestecilerC) Pazar takibi suretiyle iş yapanlar D) Market işletenler

8. Aşağıdakilerden hangisi VUK’ unda belirtilen vergi cezalarından biri değildir?A) İş yeri kapatma cezası B) Özel usulsüzlük cezasıC) Vergi kaybı cezası D) Hürriyeti bağlayıcı cezalar.

9. Aşağıdakilerden hangisi ödeme kaydedici cihazlardan alınan raporlardan biri değildir?A) X raporu B) C raporuC) Z raporu D) Mali hafıza raporu

10. Vergi Dairesi tarafından verginin hesaplanması işlemine ne denir?

A) Verginin ödenmesi B) Vergi tarhıC) Verginin tahakkuku D) Verginin tecil edilmesi

DEĞERLENDİRME

Sorulara vermiş olduğunuz cevaplar ile modülün sonunda verilen cevap anahtarınıkarşılaştırınız.

Cevaplarınız doğru ise Performans testine geçebilirsiniz.

Yanlış cevaplarınız var ise mutlaka ilgili konuya dönüp gözden geçiriniz.

MODÜL DEĞERLENDİRME

67

UYGULAMALI TEST

Modül ile kazandığınız yeterliği aşağıdaki kriterlere göre değerlendiriniz.


1- İşe başlama bildirimini SMMM’lerin yapma yetkisi var mıdır?

2- Ücret geliri elde edenler ile zirai faaliyette bulunanların işebaşlamalarını bildirmelerine gerek yok mudur?

3- Gerçek kişi tacirlerde esnaf kuruluşuna veya ticaret odasına veyahukuki bir derneğe kaydolma işe başlama belirtisi sayılır mı?

4- İş değişikliği, değişikliğin olduğu tarihten itibaren 1 ay içinde bağlıolunan vergi dairesine bildirilmeli midir?

5- İşi bırakma bildirimi “İşe başlama/bırakma” formu ile mi yapılır?6- İşi bırakan bir tacirin matbaada bastırmış tüm belgelerindenkullanılmamış olanlarını vergi dairesine iade etmesi gerekir mi?

7- Okul müdürü vergi açısından yoklama yapmaya yetkili midir?8- Kolektif şirketlerde her ortak için ayrı bir vergi levhasının asılmasıgerekli midir?

9- Serbest muhasebecilik mesleğini yürüten bir kişinin, işini yaptığı tacireait vergi levhasını tasdik etme yetkisi var mıdır?

10-Mal veya hizmetin en son tüketicilere satılması perakende satış mıdır?11- Ödeme kaydedici cihazın alınmasına ilişkin olarak yapılması gerekenilk işlem vergi dairesinden izin alınması mıdır?

12- ÖKC Levhası alınmadan, ödeme kaydedici cihaz kullanılabilir mi?

13- Z raporu VUK’ a göre defter ve belgeler gibi 5 yıl saklanmalı mıdır?

14- Tüketici olarak yaptığınız alışveriş sonrası ödeme kaydedici cihazalmamış olmamız özel usulsüzlük cezası gerektirir mi?

15 Ceza tutanağı, yoklama veya vergi incelemesine yetkili olanlartarafından cezayı gerektiren olayın belirlenmesine ilişkin olarakdüzenlenen belge midir?16- Ceza ihbarnamesi, kesilen vergi cezasının mükellefe bildirilmesi içinmi düzenlenir?

17- Kesilen bir usulsüzlük cezasında, indirim 1/3 oranında mıdır?18- Mükellef hakları bildiriminin düzenlenmesindeki amaç, devlettenhizmet alan, tüm kişilerle olan ilişkilerde saygılı ve dürüst olunması dahakaliteli hizmet sunulabilmesi için midir?

DEĞERLENDİRME

Modülü tamamladınız. Şimdi sorulara vermiş olduğunuz cevapları cevap anahtarınıgöz önüne alarak kendinizi değerlendiriniz.

Yaptığınız değerlendirme sonucunda eksikleriniz varsa eksiklerinizi gidermek içinilgili öğrenme faaliyetini, gerekirse modülü tekrar ediniz.

68

CEVAP ANAHTARLARIÖĞRENME FAALİYETİ–1 CEVAP ANAHTARI

1 10 gün içinde2 Ticaret sicili

memuru3 Yoklama Fişi4 Yanlış5 Doğru6 E7 C8 D

UYGULAMA TESTİ-1 CEVAP ANAHTARI

1 Evet2 Evet3 Evet4 Hayır5 Evet6 Evet7 Evet8 Evet9 Evet

10 Evet11 Evet12 Evet13 Evet14 Evet15 Evet

16 Evet

ÖĞRENME FAALİYETİ–2 CEVAP ANAHTARI

1 Doğru2 Doğru3 Yanlış4 B5 E6 A7 E8 C

CEVAP ANAHTARLARI

69

UYGULAMA TESTİ-2 CEVAP ANAHTARI1 Evet2 Evet3 Evet4 Evet5 Evet6 Evet7 Evet8 Evet9 Evet

10 Evet


1 Vergi dairesindenizin yazısı

2 Doğru3 Doğru4 Doğru5 Yanlış6 Doğru7 A8 E


1 Evet2 Hayır3 Evet4 Evet5 Evet6 Hayır7 Hayır8 Evet9 Evet

10 Evet

70


1 Doğru2 Doğru3 Doğru4 Yanlış5 C6 A7 B8 C

9 D

10 B


1 Evet2 Evet3 Evet4 Evet5 Evet6 Evet7 Evet8 Hayır

MODÜL DEĞERLENDİRME CEVAP ANAHTARI

1İşe Başlama

10 gün2 1 ay3 Doğru4 Yanlış5 Doğru6 Doğru7 D8 A9 C Raporu

10 B

71

KAYNAKÇA

6762 Sayılı Türk Ticaret Kanunu

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu

213 Sayılı Vergi Usul Kanunu

3100 Sayılı Ödeme Kaydedici Cihazların Kullanılması Hakkında Kanun

210 Sayılı Değerli Kâğıtlar Kanunu

Yrd. Doç. Dr. Öktem Recep Ticari Bilgi ve Belgeler, Türkmen Kitabevi,İstanbul,2004

Bozan, Osman: Muhasebe Teknikleri, Tutibay Yayınları, 2005.

Dr. Doğrusöz A. Bumin Dünya, 2005

Öğretmen Kutucularoğlu Sabri, Ders Notları

VUK 142-142-146-219-272-347 nu.lı Genel Tebliğleri

Türkçe Sözlük: Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara Üniversitesi Basımevi,1983

Öğretmen Durmuş Hilmi, Ders Notları

KAYNAKÇA

vergİ daİresİ İŞlemlerİ · muhasebe elemanının, vergi mevzuatına göre bir işletmenin ......

Documents