AĞRı VE DUYU EŞIĞININ

ELEKTRIKSEL ÖLÇÜMÜ

Ezgi Tuna Erdoğan

AĞRı-DUYU FIZYOLOJISI

Reseptörler

Sinir lifleri

Spinal Yollar

Sinapslar

Talamus-Çekirdekler

Somatik Duysal Korteks

Uyarı

Algı

DUYU RESEPTÖRLERĠ

Bütün ağrı reseptörleri serbest sinir uçlarıdır!!

DUYU LİFLERİ

AĞRI YOLAĞI

Hızlı ağrı (keskin)

Yavaş ağrı (kronik)

Lam.marjinalis

Çapraz-anterolateral spinotamik trakt

Talamus ventrobazal kompleks

Somatoduysal korteks-limbik sistem-asosiasyon alanları

Substansiya jelatinoza

Çapraz-anterolateral spinotamik trakt

Beyin sapı

Talamus intralaminar çekirdekler

DUYU YOLAĞI

DUYU YOLAĞI

Dorsal kolon-mediyal lemniskal yol

Lokalizasyon gerektiren dokunma

Vibrasyon

Pozisyon

Basınç ve uyaran Ģiddetinin hassas derecelendirilmesini

gerektiren duyular

Anterolateral yol

Ağrı (hızlı,yavaĢ)

Sıcak-soğuk

Kaba dokunma-basınç

Gıdıklanma-kaĢınma

Cinsel duyular

ELEKTRIKSEL DUYU EġIĞI ÖLÇÜMÜ

1994’lerden bu yana elektrik uyarısı ile duyu

ölçümü ile ilgili çalıĢmalar (periferik

nöropati,diyabet,radikülopati, transplantasyon

sonrası duyu..)

2001 de Davey et al.iki nokta ayrımı ve

elektriksel uyarıyı karĢılaĢtırıyorlar

YaĢla birlikte iki nokta ayrımı değiĢir,

Frekansa göre uyarılan lifler değiĢiyor!

2006 Savic et al. ,2008 Leong et al. Spinal kord

hasarlılarda elektriksel duyu eĢiği ölçümü ile

ilgili çalıĢmalar

EPT (ELECTRICAL

PERCEPTUAL THRESHOLD)

ASĠA (American Spinal InjuryAssociation) duyu noktaları kullanılıyor.

Sabit akım kare dalga, 0,5ms 3Hz.

Max 10 mA

Deneme yapılmalı

Ascending EPT

Her dermatom için 3 tekrar

AVANTAJLARı

Klinik muayene ile (dokunma,2 nokta ayrımı..)

belirlenen seviyelerden daha yukarıda

bulunabiliyor, küçük hasarlara karĢı daha

duyarlı

Klinik muayenede tam duyu kaybı olan bölgelere

EPT uygulanabiliyor

Tekrar edilebilir,kullanımı kolay

Uygulayana bağlı değiĢkenlik az

Hasta takibinde kullanılabilir, küçük

değiĢiklikler belirlenebilir

NÖROSELEKTIVITE

Kare dalga uyarımında akım Ģiddeti arttıkça

iletim hızının azaldığı bulunmuĢ.

A-beta A-delta C

Akım Ģiddeti

Kalın liflerin uyarılması (A-beta)…atma,sızlama

Ġnce liflerin uyarılması (A-delta ve C)

...iğnelenme,batma,sızlama

ELEKTRIKSEL UYARı

Önce düĢük eĢikli kalın A-beta lifleri uyarılır….

arka kordon….atma…ön kordon hasarı

olanlarda EPT nin normal bulunması!!! (iğne ile

muayenede duyu kaybı görülse bile)

Akım Ģiddeti arttırılınca … yüksek eĢikli A-delta

ve C…batma…ön kordon

Lifler saf selektif olarak uyarılamıyorLow intensity intra-epidermal electrical stimulation can activate Adelta-nociceptors

selectively.

Mouraux A, Iannetti GD, Plaghki L.

Somatotopik varyasyon gösterir (bölgesel

özellikler)

YaĢ ve EPT arasında bir korelasyon yok

EriĢkinlikte cinsiyet farkı yok

ELEKTRIKSEL UYARı

AĞRı EġIĞI

Uyaran akım Ģiddeti arttırılır

(Farklı uyarım prosedürleri…)

Hastanın yanıtı önemli

Uyaran ağrılı olduğu zaman

Dayanılmaz olduğu zaman

Ağrı eĢiği ölçmede elektriksel uyarım dıĢında

basınç, sıcaklık, laser uyarım kullanılan diğer

yöntemler.

Ağrı çalıĢmaları (farklı ağrı tiplerinin

patofizyolojisini anlamak)

Ağrı ve duyu modulasyonu

DCS TMS.. santral mekanizmaya yönelik

Test edilebilirlik

Neden Ağrı Eşiği?

KLINIKTE KULLANıMı

EPT klinik kullanım

Ağrı eĢiği - ağrı çalıĢmaları

DENEMELER

Denek Bölge PW(mikros) Frekans Akım

(mA)

1 Sol el sırtı 100 300 4

2 Sol el sırtı 100 300 3

3 Sol el sırtı 100 300 4,7

4 Sol el sırtı 100 300 4,1

5 Sol el sırtı 100 300 3,2

6 Sol el sırtı 100 300 2,6

7 Sağ el sırtı 100 300 2,9

8 Sol el sırtı 100 300 2,6

9 Sol el sırtı 100 300 2,5

10 Sol el sırtı 100 300 6

11 Sol el sırtı 100 300 4,5

GELECEK

Daha selektif uyarılar

Duyu eĢiği ölçümü ile cerrahi sonrası takip-hasar

(örn: meme çalıĢması)

Nöromodulasyon modaliteleri ile birlikte laser ve

elektriksel ağrı ve duyu eĢiği değiĢiklikleri

tDCS ve TMS çalıĢmaları prefrontal korteks

sağlıklı gönüllülerde etkisi

Ağrı algısına etki eden değiĢkenlerin kantitatif

değerlendirilmesi (spor, duygu durum,ilaç

etkisi..)

Teşekkürler !