ttmd sunum isi pompasi-ahepbasli

131
TTMD-Eskişehir TTMD Eskişehir Çalıştayı (6-8 Şubat 2009) ISI POMPALARI Arif HEPBAŞLI EGE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ (TTMD-Asil Üyesi; Sertifikalı Enerji Yöneticisi) TTMD Çalıştayı - A. Hepbaşlı 7.2.2009 1

Upload: faruk1212

Post on 25-Oct-2014

122 views

Category:

Documents


4 download

TRANSCRIPT

Page 1: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

TTMD-Eskişehir TTMD Eskişehir ÇalıştayıÇ ş y

(6-8 Şubat 2009)

ISI POMPALARIArif HEPBAŞLI

EGE ÜNİVERSİTESİMÜHENDİSLİK FAKÜLTESİMÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ

MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ(TTMD-Asil Üyesi; Sertifikalı Enerji Yöneticisi)

TTMD Çalıştayı - A. Hepbaşlı 7.2.2009 1

Page 2: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

ANMAANMA• Rahmetli Prof Dr Alpin Kemal Dağsöz Rahmetli Prof. Dr. Alpin Kemal Dağsöz, İTÜR h tli P f D O G li • Rahmetli Prof. Dr. Osman Genceli, İTÜİTÜ

• Rahmetli Prof. Dr. Arif İleri,ÜODTÜ

TTMD Çalıştayı - A. Hepbaşlı 7.2.2009 2

Page 3: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

TEŞEKKÜRTEŞEKKÜR

• Prof. Dr. Birol Kılkış, Başkent Üniversitesi

• Prof. Dr. İbrahim Dinçer, UOIT, Kanada

• TÜBİTAK’a ve

• Şüphesiz TTMD’ye…

TTMD Çalıştayı - A. Hepbaşlı 7.2.2009 3

Page 4: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

ÖZÜRÖZÜR

Tüm dokumanlar Türkçe olarak

hazırlanamadığı için…hazırlanamadığı için…

TTMD Çalıştayı - A. Hepbaşlı 7.2.2009 4

Page 5: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

ÜNİVERSİTE : Ar-Ge + Eğitim 3 E’ NİN ğ

(ECONOMIC GROWTH)3 E’ NİN

BALANSI

SANAYİ(ENVIRONMENTAL

BİLİMSEL KURULUŞLAR

(ENERGY (PROTECTION)

(ENERGY SECURITY)

ISI

Yaklaşım: Japon International Cooperation Agency, Eğitim Notları, 1998, Japonya.

ISI POMPALARI

TTMD Çalıştayı - A. Hepbaşlı 7.2.2009 5

Page 6: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Reklamlar Bitti Konumuza Reklamlar Bitti… Konumuza Dönelim !Dönel m !

TTMD Çalıştayı - A. Hepbaşlı 7.2.2009 6

Page 7: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

SUNUŞ PROGRAMI1. Amacımız

2. Giriş: Neden Ekserji ?

3. Isı Pompası Temel Prensipleri

4. TKIP’larının Tanıtımı

4.1. TKIP’larının Tasarımı

4.2. Performansının Değerlendirilmesi

4 3 TKIP’ U l l4.3. TKIP’sı Uygulamaları

5. Göl Suyu Uygulamaları

6 G T h ikli Is P mp l6. Gaz Tahrikli Isı Pompaları

7. Sonuç ve Değerli Katkılarınız

TTMD Çalıştayı - A. Hepbaşlı 7.2.2009 7

Page 8: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

11

AAmacımız

Page 9: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

• Isı pompalarını hatırlatmak ve d ği ik l l kdeğişik uygulamalarını sunmak

Page 10: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

ISI POMPASIISI POMPASIIsı Dağıtım Sistemi(III)

Is P s

(III)

Isı Pompası Cihazı (II)

Toprak Isı Değiştiricisi (I)

Page 11: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

ENERJİ VERİMLİ TEKNOLOJİLER

• Bileşik soğutma, ısıtma ve güç sistemleri, • Desikant nemini alma, • Motor tahrikli soğutma cihazları ve soğutucu • Motor tahrikli soğutma cihazları ve soğutucu

ekipman,• Toprak kaynaklı (jeotermal) ısı pompaları, • Gaz soğutma Gaz soğutma, • Isı pompalı su ısıtıcıları, • Yüksek verimli soğutma ve iklimlendirme cihazları,• Yüksek verimli dağıtıcı transformatörler, Yüksek verimli dağıtıcı transformatörler, • Yatay eksenli çamaşır makinaları, • Hibrit (ikili) elektrik/gaz soğutma cihazları ve

soğutma tesisleri, ğ ,• Hibrit aydınlatma, • Entegre soğutma ve sıcak su sistemleri, • Entegre fotovoltaik çatı, g• Güçlü soğutulmuş depolar, • Günde 1 kWh enerji tüketen buzdolapları,

Page 12: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 13: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 14: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Alfabetik Sırayla Alfabetik Sırayla, Bazı Firmalar

• FORM A.Ş.• ISIMAS A.Ş.• ISISAN A Ş• ISISAN A.Ş.• RD GRUP• VIESSMANN A.Ş.

Page 15: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 16: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 17: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Isı Pompası UygulamalarıRiva Konakları 132 Villa Isıtma + Pasif Soğutma3000 m2 Sosyal tesis Aktif Soğutma + Isıtma3000 m2 Sosyal tesis Aktif Soğutma + Isıtma

09 ARALIK 200509 ARALIK 2005EĞİTİM SEMİNERİEĞİTİM SEMİNERİ

Mak. Y. Müh. Murat AYDEMİRMak. Y. Müh. Murat AYDEMİR

Page 18: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

22

Giriş: Giriş: d Neden

Ekserji ?Ekserji ?

Page 19: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 20: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 21: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

SUSTAINABILITY: SUSTAINABILITY: SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK

• Sustainable MeasuresS t i bl A i lt• Sustainable Agriculture

• Sustainable DesignS t i bl A hit t• Sustainable Architecture

• Sustainable Tourism bl T • Sustainable Transportation

• Sustainable Development

Page 22: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Sürdürülebilir KalkınmaSürdürülebilir KalkınmaSosyal, ekolojik, ekonomik ve kültürel boyutları

l “ d l b l lk ”k olan “Sürdürülebilir Kalkınma”kavramı,

insan ile doğa arasında denge kurarak doğal insan ile doğa arasında denge kurarak, doğal kaynakları tüketmeden,

l k ll h l k l gelecek nesillerin ihtiyaçlarının karşılanmasına ve kalkınmasına olanak verecek şekilde

bugünün ve geleceğin yaşamını ve kalkınmasını programlama anlamını taşımaktadırprogramlama anlamını taşımaktadır.

Page 23: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 24: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 25: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 26: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 27: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Düşük Ekserjili Sistem Ne Demektir ?Düşük Ekserjili Sistem Ne Demektir ?

İlk uzman toplantısında çıkan sonuç:p ç ç

• Düşük ekserjili ısıtma veya soğutma sistemi: ısı ş j m y ğ m mkaynağı olarak düşük değerli enerjinin kullanımını mümkün kılan bir sistem

• Isıtma veya soğutma gidiş sıcaklıkları, istenilen oda sıcaklığına mümkün olduğunca yakın bir sistem

Page 28: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 29: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 30: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 31: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

33

I P Isı Pompası pTemel emel

PrensipleriPrensipleri

Page 32: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 33: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

S Carnot: 1824’de ısı S. Carnot: 1824 de ısı makinaları üzerine

çalışmasını yayınladı. D ğ l d Doğum yılı nedir ?

Sihirli “28” sayısı ynedir ?

Page 34: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Kaynak: Yantovski, E.

Page 35: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 36: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 37: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Primary Energy Consumptiony gy p(Birincil Enerji Tüketimi)

Sağlanan Yararlı Isıtma (ve S ğ t ) E ji i / Bi i il Soğutma) Enerjisi / Birincil

Enerji Girişi Enerj G r ş

(kWhYE / kWhBE)( )

Page 38: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Etki Katsayısı (COP)Etki Katsayısı (COP)

İstenilen ısı transferi etkisiCOP =

İstenilen ısı transferi etkisiGerekli iş

İç havaYA olan ısı transferi akımıCOP =

İç havaYA olan ısı transferi akımıKompresör ve fanlara verilen güç

Enerji Verimlilik Oranı (EER)En rj V r m Oran (EE )

EER =Isı transferi akımı (Btu/h)

El k ik l ü (W)Elektriksel güç (W)

Page 39: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Coefficient of Performance (COP)Coefficient of Performance (COP)Etki Katsayısı, EK

Q

WQCOP c

h

Isıtma EK, COPh

QS ğ EK COP 1 he

c COPWQCOP

Soğutma EK, COPc

Page 40: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Primary Energy Consumptiony gy p(Birincil Enerji Tüketimi)

Th h t h ft b d ti d hi i h • The heat pump has often been advertised as achieving much better utilization of primary energy than direct fired applications (such as a natural gas fueled space heater).

h d d h h h h l • The conditions under which the heat pump uses less primary energy for the same thermal energy delivered can be ascertained by inspecting the primary energy ratio, defined as

hdc

dc

h COPWQ

WQPER

/ d WW /

where d = driver efficiency (--)where d dr ver eff c ency ( )

Page 41: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

ec.europa.eu/environment/ecolabel/pdf/heat_pumps/final_criteria.pdf

Page 42: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 43: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 44: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 45: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 46: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 47: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

1 ton= 12000 Btu/h

1 kW=3412 Btu/h EER=COPx3 412

Page 48: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

T= +20 oCT +20 C

LIFT

Hava Kay IP T= -20 oCHava Kay. IP T= -20 C

LIFT

T= +20 oC

LIFTYer Kaynaklı IP T= +10 oC

LOWER LIFT HIGHER EFFICIENCY

Page 49: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Isı Pompası Performansını Etkileyen F ktö lFaktörler

• Isı kaynağı ve ısı dağıtım sisteminin Isı kaynağı ve ısı dağıtım sisteminin sıcaklıkları,

• İlave enerji tüketimi (pompalar fanlar İlave enerji tüketimi (pompalar, fanlar, v.b.leri)Isı pompasının verim düzeyi• Isı pompasının verim düzeyi,

• Isı pompasının işletme karakteristikleri l bi l bi l ili kili l k talebi ve ısı talebiyle ilişkili olarak ısı

pompasının boyutlandırılması,• Isı pompası kontrol sistemi

Page 50: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

44

TKIP’l TKIP’larının Tanıtımı

Page 51: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

TK ISI POMPASI ENDÜSTRİSİ

•BİZ UYGULAMAYA YAKLAŞIK SEKİZ ŞYILDAN BERİ BAŞLADIK.

•AMERİKA TOPRAĞA AMERİKA TOPRAĞA DÖŞENEN BORULAR İÇİNE

KONAN ANTİFİRİZİN EYALETLERDE KULLANILIP-KULLANILMAMA DURUMUNU

Page 52: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Topraktaki Normal Yıllık Sıcaklık Değişimleri

Page 53: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

G HP IMPORTER IN TURKEY (CONTINUE)GSHPs IMPORTERS IN TURKEY (CONTINUE)

TURKISH GSHPsCOMPANIES

YESIL CIZGI INC. ENTE AVRASYA INC. FORM INC. TEBA INC.

THERMIASWEDEN

TETCO BRANDU.S.A.

CLIMATE MASTERU.S.A.

MCQUAY INT.U.S.A.

GSHPs GSHPs WSHP WSHP

Page 54: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

1: Number of residential buildings 2: Number of heat pump units

10

12

ial

t pum

p 1998 1999 2000 As of April, 2001

6

8

10

of r

esid

ent

mbe

r of

hea

units

0

2

4

Num

ber

uild

ings

/Num

1 2

Years

bu

Distribution of number of residential buildings and gheat pump units installed between 1998 and 2001

Page 55: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

GSHP-data

# of GSHP Systems

Capacity

Heat Generation

(MWt)

(TJ/year)World (2000) 500,000 5275 23,275

World (2005) 1,300,000 15,723 86,673

Page 56: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 57: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

KONUTLARDA ÇEŞİTLİ YAKITLARIN BİRİM ENERJİ FİYATLARI(YTL/1000 kcal)-25 Aralık 2008

• Doğal Gaz (Eskişehir) : 0.1347 (% 100)S Kö ü ü 0 1362 (% 101)• Soma Kömürü : 0.1362 (% 101)

• İthal Kömür : 0.1516 (% 113)F l il 4 (K l Y ) 0 2000 (% 149)• Fuel-oil no. 4 (Kalor. Y.): 0.2000 (% 149)

• Elektrik : 0.2930 (% 218)M 0 3393 (% 252)• Motorin : 0.3393 (% 252)

• LPG-Tüp (12 kg) : 0.3535 (% 263) p g

Page 58: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

25ºC 35ºC ISITMA

5ºC

10ºC

ToprakToprak

15ºC

Page 59: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

33

TKIP’l TKIP’larının Tanıtımı

Page 60: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

• D t Horizontal

• Due to restrictions in the area

Connection in series

the area available, the individual pipes p pare laid in a relatively dense pattern dense pattern, connected either in series

Connection in parallel

either in series or in parallel

Page 61: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Spiral-type ground heat exchangers

• To save surface area with ground heat

"Slinky" collector

with ground heat collectors, some special ground heat special ground heat exchangers have been developed developed.

Svec spiral collector

Page 62: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Vertical (Borehole) Vertical (Borehole) • Temperature below a certain Temperature below a certain

depth (ca. 15-20 m) remains constant.

l d h

Manifold inside or

• Vertical ground heat exchangers (borehole heat exchangers) are widely

at the building

Borehole heat

exchangers) are widely favoured.

• Plastic pipes (polyethylene exchangers or polypropylene) are

installed in boreholes• The remaining room is filled • The remaining room is filled

(grouted) with a pumpable

Page 63: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

İkili (Hib it) Ç imlSoğutma Kulesi

İkili (Hibrit) Çevrimler

3 Yollu Vana

3 Yollu Vana

Güneş Kollektörü

Page 64: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Design of borehole heat exchangersDesign of borehole heat exchangers

For small, individual applications;• can be done with tables, empirical values and

guidelines (existing in Germany and Switzerland).• “VDI 4640: Thermal Use of the Underground”

by the German Association of Engineers (Verein by the German Association of Engineers (Verein Deutscher Ingenieure, VDI)

• This guideline consists of 4 parts : g p fundamentals, environmental aspects, licensing ground source heat pumps underground thermal energy storage

Page 65: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

4 14.1

TKIP’l TKIP’larının Tasarımı

Page 66: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Makina Mühendisliği Bölümü Arazisi

Page 67: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 68: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Example of specific heat extraction values for a ll d h t d ti h t small ground source heat pump, no domestic hot

water(h t ti ti 1800 h/ )

Single family house, 10 kW heating demand

(heat pump operation time 1800 h/a)

g y , g

60

70with groundwater flow

40

50

ith t d t fl

20

30without groundwater flow

10values after VDI 4640

2 borehole heat exchangers

Page 69: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Toprak Yüzeyinde Isı Depolanmasıprak kolektörleri boyutlandırması için deneyim değerlerienel Kural: Nemin artmasına paralel ısı depolama kapasitesi

de artarZemin (Toprak) kalitesi Özgül ısı çekme kapasitesi

de artar.

Kuru, kumlu zemin 10 – 15 W/m2

Nemli, kumlu zemin 15 – 20 W/m2e , u u e 5 0 /

Kuru, balçıklı zemin 20 – 25 W/m2

Nemli, balçıklı zemin 25 – 30 W/m2

Yer altı suyu bulunan zemin 30 – 35 W/m2

Örnek: 10 kW ısıtma kapasitesi olan bir konutta (topraktan çekilen ısı

Page 70: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Toprak Derinliklerinde Isı Depolanmasındaj kolektörleri boyutlandırması için deneyim değerleri

Genel Kural: Nemin artmasına paralel ısı depolama

Zemin (Toprak) kalitesi Özgül ısı çekme kapasitesi

Genel Kural: Nemin artmasına paralel ısı depolama kapasitesi de artar.

Zemin (Toprak) kalitesi Özgül ısı çekme kapasitesi

Kuru, kumlu zemin 20 – 40 W/m

Nemli, kaya zemin 50 – 60 W/m

Yer altı suyu bulunan zemin 70 – 90 W/mYer altı suyu bulunan zemin 70 90 W/mtabakaları

Ö k 10 kW t k it i l bi k tt (t kt kil Örnek: 10 kW ısıtma kapasitesi olan bir konutta (topraktan çekilen ısı 8.4 kW) nemli, kaya bir zeminde yaklaşık 168 m sondaj kuyusu gereklidir

Page 71: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Thermal Response TestThermal Response Test

• To get reliable input parameters for such calculations, the Thermal Response Testcalculations, the Thermal Response Testhas been developed.

• This test allows determination of thermal parameters of the underground on siteparameters of the underground on site.

Page 72: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 73: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 74: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 75: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Isı Pompası Performansını Etkileyen F ktö lFaktörler

• Isı kaynağı ve ısı dağıtım sisteminin Isı kaynağı ve ısı dağıtım sisteminin sıcaklıkları,

• İlave enerji tüketimi (pompalar fanlar İlave enerji tüketimi (pompalar, fanlar, v.b.leri)Isı pompasının verim düzeyi• Isı pompasının verim düzeyi,

• Isı pompasının işletme karakteristikleri l bi l bi l ili kili l k talebi ve ısı talebiyle ilişkili olarak ısı

pompasının boyutlandırılması,• Isı pompası kontrol sistemi

Page 76: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Toprak Isı Değiştiricisinin Boyutlandırılması

Akışkan Giriş Sıcaklığı (EFT) veya Su ş ş ğ (EF ) y uGiriş Sıcaklığı (EWT):

Tavsiye edilen min EFT= -6 oCyTavsiye edilen maks. EFT= 43 oC

G llikl k ll l 27 32 oCGenellikle kullanılan = 27-32 oC

Page 77: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Topraktaki kuyu içi ısı değiştiricisi ve hendekler arasındaki tipik açıklıklar

Kuyu içi ısı Hendeklerin TID

l i i i ti i

değiştiricisinin (Borehole) açıklığı

(m)

(Trench) açıklığı

(m)yerleşiminin tipi( ) (m)

Standard 6 4Standard 6 4

Tavsiye Edilen 4 5 1 5Tavsiye Edilen 4.5 1.5

Page 78: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 79: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 80: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

DÜŞEY TOPRAK ISI DEĞİŞTİRİCİSİNİN BOYUTLANDIRILMASI

YerleşimKuzey

Amerika’nın Kuzey

Amerika’nın

BOYUTLANDIRILMASI

ş mKuzey İklim Böl.(m/kW blok yük)

Güney İklim Böl.(m/kW blok yük)

¾” ve 1” 26 52¾ ve 1 26 52

1”-2” 17 39

Page 81: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Kuzey Amerika’nın Kuzey Amerika’nın Yerleşim

Kuzey Amerika nın Kuzey İklim Böl.(m/kW blok yük)

Kuzey Amerika nın Güney İklim Böl.(m/kW blok yük)

Tek borulu 30 30

İki borulu 43 74

Dört borulu 52 87Dört borulu 52 87

l b l 6 104Altı borulu 65 104

Page 82: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 83: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

4 24.2

TKIP’l TKIP’larının Performansının Performansının

DeğerlendirilmesiDeğerlendirilmesi

Page 84: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

E ti E l tiEnergetic Evaluationa) Circulating Pump

Page 85: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

b) Entering Water Temperature

The EWT to the unit: The temperature of the water/antifreeze solution leaving the earth coil

The EWT is perhaps the single most representative p p g pparameter of ground-coupling effectiveness, and heat pump loading. In other words, the actual performance of the equipment is a function of the water temperature the equipment is a function of the water temperature produced by the ground heat exchanger.

Systems with inadequate ground heat exchanger capacity will have excessively highEWTs in summer, and excessively low EWTs in winter

The average temperature difference between the inlet and , y

Page 86: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

c) Heat Extraction Rate Th h tin c p cit f th h t pump s st m s The heating capacity of the heat pump system was

obtained to be 4.27 kW.The required borehole length in m per kW of heating capacity was found to be 11.71.

As a rule of thumb, a Turkish heat pump installer suggests that for heating and cooling, in average 12 and 16 m of bores per kW may be sufficient respectivelybores per kW may be sufficient, respectively.

In addition, based a study that covered the 22 systems and was carried out by Bloomquist (2000) in the United and was carr ed out by Bloomqu st ( 000) n the Un ted Sates, for closed loop systems, the heat exchanger circuit pipe length ranged from 20.5 m/kW to 52.0 m/kW, with an average of 39 3 m/kW Of those with vertical bores an average of 39.3 m/kW. Of those with vertical bores, the range was 14.4 m to 17.7 m of bore per kW.

Page 87: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Schematic of Thermal Response Test and pthe equipment on site

Page 88: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

4 34.3

TKIP’ TKIP’sı UygulamalarıUygulamaları

Page 89: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 90: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

EGE ÜNİVERSİTESİ

Page 91: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

SoilSoil

U-PipeU Pipe

Page 92: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 93: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 94: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Karışık Hibrit UygulamaKarışık Hibrit UygulamaS ğ t ğ l kl Isıtma ağırlıklılarda • Soğutma ağırlıklı uygulamalarda “ ğ t k l i”

• Isıtma ağırlıklılarda “kazan”

“soğutma kulesi”Boiler

HP HP HPTo Well FieldCooling

TowerTower

HP HP HP

Page 95: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 96: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 97: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 98: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 99: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

KANADA’DAKİ UYGULAMAKANADA’DAKİ UYGULAMA

Page 100: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 101: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Kuyu içi ısı değiştiricisi

Page 102: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 103: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 104: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 105: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 106: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 107: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 108: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 109: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

4 Şubat 2009; Saat: 16.004 Şubat 2009; Saat: 16.00

Page 110: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 111: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 112: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

55.

Göl S Göl Suyu yUygulamalarıUygulamaları

Page 113: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

SU KAYNAKLI SİSTEMLERİN Y R R VE K NC L RYARAR VE SAKINCALARI

YARARLARI SAKINCALARI• Karlanma yoktur.• Etkinlik katsayıları

• Karmaşık bir sisteme sahiptir.y

yüksektir. • Büyük miktardaki su kütlesine kolay yerişim gerektirir.

Page 114: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

GÖLLERİN ISIL GÖLLERİN ISIL KARAKTERİSTİKLERİ

Aynı mevsim içerisinde kuzeyde bulunan göller ü d ki öll d d h ğ ktgüneydeki göllerden daha soğuktur.

Genellikle kış aylarında 7 - 13 ºCGenellikle kış aylarında

Yaz aylarında derinlik < 6 m

7 13 C

İlk aylar 24 ºCYaz aylarında, derinlik < 6 m İlk aylar 24 C

Sonrakiler 27 ºC

Yaz aylarında, derinlik > 6 m 13 - 17 ºC

Page 115: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

ÇEŞİTLİ UYGULAMALAR

Page 116: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

6..

Doğal Gazlı Isı ğPompasıPompası

Page 117: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 118: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

TARİHÇEÇ• GMIP sistemleriyle ilgili ilk çalışmalar 1970’lerin sonlarında

gerçekleştirilmiştir. İlk GMIP sistemi 1 Nisan 1977’deDortmund Wellinghofen açık yüzme havuzunda kullanılmaya Dortmund Wellinghofen açık yüzme havuzunda kullanılmaya başlanmıştır ve bu sistemin performansı test edilmiştir.

• 1980’li yıllarla beraber GMIP sistemlerinin ev ısıtması ve sıcak su tedariki amaçlı alan testleri yapılmaya başlanmıştır.m ç y p m y ş m ş .

• 1981 yılında Japon hükümeti GMIP sistemleri ile ilgili araştırmaları destekleme kararı almıştır.

• 1984 yılında da Avrupa Komisyonu’nun Enerji Araştırma-y p m y j ş mGeliştirme Programı çerçevesinde GMIP sistemlerinin araştırılması desteklenmeye başlanmıştır.

• İlk ticari GMIP sistemi iklimlendirme amaçlı olarak J ’d ü til i ti “G lti” i i il b ü ü Japonya’da üretilmiştir. “Gas-multi” ismi verilen bu ürün Nisan 1985’te Japonya’da piyasaya sürülmüştür.

• Günümüz itibariyle Japonya’daki iklimlendirme piyasasının % 5’lik kısmını yıllık 40 000 adedi aşan satışıyla GMIP 5 lik kısmını, yıllık 40.000 adedi aşan satışıyla GMIP sistemleri oluşturmaktadır. S d J ’d ki ü bü ük i k ti i d ğ t

Page 119: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 120: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Motor Tahrikli Isı Pompalarının Hesaplanan ve Gözlenen Verimleri (Çevre sıcaklıklarına göre)(Çevre sıcaklıklarına göre)

8.3 oC - 8.3 oC 27.7 oC 19.4 oC

Page 121: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

il l kt ikli ji dö ü ü l i i k l

Page 122: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

ÖRNEK HESAPLAMA• Birincil enerji kullanımı : % 100Birincil enerji kullanımı : % 100• Gaz motor verimi : % 33• Gaz motorunun yararlanılabilir atık ısı akımı : % 50

E ki k 3 3• Etki katsayısı : 3.3

Page 123: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 124: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 125: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli
Page 126: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

7.

S D ğ li Sonuç ve Değerli ğKatkılarınızKatkılarınız

Page 127: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Isı Pompaları: Ekip İşidir

• Yapı Sahibi• Mühendis• Mimar• Mimar• Hidrojeolog• Sondajcı

Ehliyetli Montajcı• Ehliyetli Montajcı

Page 128: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

ÖLÇME İLE İLGİLİ SÖZLERSÖZLER

Ölçmek bilmek, bilmek yönetmektir. Ölçmek bilmek, bilmek yönetmektir.

Avrupa Atasözü: Görmek, inanmaktır.

Japon Atasözü: Bir kere görmek, yüz defaişitmekten daha iyidir. ş y

Lord Kelvin: Birşeyi ölçebildiğiniz ve onudeğerlendirebildiğiniz taktirde bu konudadeğerlendirebildiğiniz taktirde, bu konudabir şeyler biliyorsunuz demektir. Ama, bir

i öl i l l if dşeyi ölçemezseniz, onu sayılarla ifadeedemezseniz o zaman bilginiz yetersiz

Page 129: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Sonuna Kadar Beni Büyük Bir Sabırla

İDinlediğiniz İçin

Teşekkür Ederim.ş m.

Arif Hepbaşlı

Page 130: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

PROF. DR. YUNUS ÇENGEL’ E GÖRE GÜNLÜK YAŞAMDA:YAŞAMDA:

EKSERJİ: SAHİP OLDUĞUMUZ FIRSATLAR

İ İ İEKSERJİ YOK OLUŞU (TERSİNMEZLİK):İSRAF EDİLEN FIRSATLAR

BİR KİŞİNİN EKSERJİSİ: BELİRLİ KOŞULLAR ALTINDA YAPABİLECEĞİ EN İYİ İŞL IND Y BİLE EĞİ EN İYİ İŞ

TERSİNMEZLİK: BİR KİŞİNİN EKSERJİSİ İLE İ E E BU KOŞULLAR ALTINDAKİ GERÇEK

PERFORMANSI ARASINDAKİ FARK

Page 131: TTMD Sunum Isi Pompasi-Ahepbasli

Diş macunu tüpünü sıktığımız zaman ne olur ?

Diş macunu dışarı çıktıktan sonra, onu tekrar içeriye koyabilir miyiz ?y y y

Bir sistemin entropisi ekserji Bir sistemin entropisi, ekserji kaybolduğu zaman artar.