tasavvufun günümüzde uygulanması
TRANSCRIPT
-
7/31/2019 Tasavvufun Gnmzde Uygulanmas
1/2
Tasavvufun Gnmzde Uygulanmas,
Tasavvuf, insann kendi iine yapt yolculuktur. slam tasavvufunda bu yolculua slk denir ve tasavvufta varlmas
gereken nokta slamda Kendini hilikle bilen Rabbini varlkla bilir noktasna ulamaktr.
Hilik, kiinin her sahip olduu zellikte (isim ve sfat) dengelenmesi ve yaratcnn sonsuzluunda kendi yerini idrak
etmesidir. Bu hal, ahsiyetsiz, tembel bir kiilik yaratmaz. Bilkis, yaratcsndan emin olan, maddi olaylarn ykamad
kuvvetli ahsiyetler oluturur.
Byle dengeli, kiilikli insann beer halinden varolabilmesi iin mesela;
1. Ben bir bedene sahibim ve bedenimin salkl, yorgun, enerji dolu ya da hasta hali beni etkilemez nk bedenim
sadece, iinde Allahn manasn tamak iin vardr, ve bu yzden ben bedenime deer veriyorum ama tapmyorum,
2. Ben duygulara sahibim ama bu duygular bende yaratcnn manasn idrak etmem iin, zerimde hak olan yaratcya ait
isim ve sfatlar ortaya karmak iin vardrlar yani aracdrlar,
3. Ben bir akla sahibim ama aklm kural koymak iin deil, yenilikleri renmek ve alglayabilmek iin (tefekkr)
kullanrm. Kyaslarn, akl ilettiini bildiim halde, zdd olan bir eyin aslnda var olmadn idrak ettiimden, kyaslar
birlie ulamada arac olarak kullanrm,
4. Ben bir egoya sahibim, ama ben sonsuza nisbetle hiim. Buna ramen hilikte tecelli edene gre hereyim. Allahn
beni saym olmas ve yaratm olmas ve benden tecelli etmesi bana gven salar. Buna ramen mkemmel olma
isteimde hibir zaman baarl olamaym bana hiliimi retir,
5. Ben bir kalbe sahibim. Ancak bilirim ki kalbim bir et paras olmayp, Allahn nn vurduu yerdir. nk Kuran da
Allah, Ben yerlerin ve gn nuruyum, ym buyuruyor. te bu k sayesinde kalbim, aklmn alglayamadderinlikleri ve sonsuzluu idrak eder. Ve kalbim, Allahn mekn olur. Orada tecelli eder. Bu tecelli sayesinde ben
hereyin Birden ibaret olduunu ve btn saylarn birin tekrar olduunu idrak ederim,
6. Ben Allahn ruhumdan ruh fledim dedii sonsuz bir zenginlie sahibim ve bunu idrak ettiim zaman huzurlu olurum
ve Allahn huzurunda olurum
der.
Btn bu idrakler, insann vcudu iinde dengeyi kurmasyla alakaldr. O halde nce, bedenimizi salam ve esnek
tutmak, midemizi yeterli ve dengeli gdalarla beslemek, tutkularmz arlktan korurken, tutkusuz olmaktan da
kanmaktr. (Mesnevi de Hz. saya sorarlar; En korktuunuz ey nedir? Allahn gazabdr der. Peki bundan nasl
korunuruz? deyince, Kendi fkenizi yenerek. diye cevap verir. Korkular nefsin eseridir diyor Hz. Mevlna. Allahna
gvenen ve Allahn evebeyn olarak hakiki koruyucu olduuna inanan kii iin tek korku, bu yce sevgiliyi krma
korkusudur. O bile, annesinin ilgisini ekmek iin maran ouun korkusuna benzerse insan ac ekmekten uzak tutar.
Ama bu hal ve bu idrak tedbirsiz kalmak deildir. Tedbiri alp sonucu hakknda znt duymamaktr. Dnyadaki bize ait
gzken eylerin, yok olabileceini dnerek, Epiktetin dedii gibi mlek seviyorsan itiraf et, krlnca zlmezsindiyebilmektir. Kuran n cehennemin kapcsna verdii adn Malik, yani mlk sahibi, cennetin kapcsna verdii adn da
Rdvan, yani raz olan olduunu bilerek, dnyada bize verilen eylerin emanet olduunu hissedip, mlk haline
geirmemek (benim dememek) ama korumak, bamza gelen hadiselerde ise sknt ve bela duyma yerine terbiye
olduumuzu hissederek sevinmek derecesine ulamaktr.)
Eflatun, slmn srat- mstakm dedii bu duygulardaki dengeyi yle anlatr: Vuct akln idare ettii bir at arabasdr.
(Buradaki akl gnlle evli olan akldr, yani sezdii eylerin gnl tarafndan teyid edilmesiyle tatmin olan akldr).
Atlardan bir tanesi ehvet yani duygularda arlk, dieri ecaat yani terbiye edici ahlak, etiktir. Ancak atlar dengede
olduu zaman araba dzgnce yol alr. Burdan da anlalyor ki, ilk insanla balayan tasavvuf, her devirde ayn eyleri
sylemi ve ayn eyleri nermitir.
O halde insan btn bu zelliklerinden dolay, kendinde var olana gre var, kendine gre yoktur. Bu yzden gururlu
deil, vakarl olur. Gurur, Ben stnm demek, vakar ise Var olmamn sebebi var demektir.
Bu anlay insan iindeki huzura, yani Allahn huzuruna gtrr. Ve insan, bu anda pratik akla kavuur.
Kendi manalarnn klavuzluuyla, belli bir dzeye ulaan kii dnyadan etkilenmez. vldnde sevinmez, yerildiinde
incinmez. A gzl deildir. Kaybetmekten korkmaz. Yalnz Allaha gvenir. Bu hal tasavvufu birebir hayatnda yaayan
Hz. Musada aikr olmutur. Kuranda ve Ahd-i Atikte belirtildiine gre Musa, gven makamna byle kar. Yaratc
ona elinde ne olduunu sorar, Musa; Bu benim asam, ben ona dayanrm. der, ve onunla neler yaptn anlatr. Allah
asay atmasn emreder. Asa ylana dnr. Bylece Hz. Musa dayanlacak tek gcn Allah olduunu renir. Daha
sonra Musa asasn Allahn emri ile Firavun ve sihirbazlarn nnde yere atar. Ylana dnen asa, sihirbazlarn ylanlarn
yutar. Bu da Allahn emrinin insan irade ve abasndan daha gl olduunu ispat eder. Allah, Musaya, Yere attnda
-
7/31/2019 Tasavvufun Gnmzde Uygulanmas
2/2
atan sen deilsin. buyurur. Bu da insana, kendi irade ve arzularmzla Allahn iradesini bozmakszn mevcudata hizmet
etmenin zevkini retir.
Bunlarn sonucunda insan, insan olmann zevkini yaar. Hedefimiz kendimizi yok etmek deil, kendimiz araclyla insan
ve gizli ruhlar grebilmektir.
Tasavvuf, hakknda konuulmas gereken deil, yaanmas gereken isel yolculuktur. Tassavvuf eriatn i yzn
aratrr ve insan eriata deil, eriat insana hizmet eder hale geirir
Kelime-i Tevhid, La ilahe illallah olup, La, yok diyenleri, (ateistleri, benden baka herey yok) kabul, ikinci ksmnda,
nmze gelen hereye taptmz devreleri kabul, nc ksmnda taptmz eylerin bir bir yok olduunu
grdmz, taplacak hibirey yokmu; la ilahe devresini kabul, ve sonunda nefsini bilen Rabbini bilir haliyle yalnz
var olan Allahtr kabuldr.
Namaz btn sufizm yollarnda geerli olan isel huzur, kendindeki yaratcy bulmak, (Hak) o yaratc nnde eilmek ve
onunla birlikte mirata bulunmaktr.
Zekat, insann toplum iinde yaayabilmesi iin tek arenin fazlalklarn onlarla paylamann zevkine varmak olduunu
retir.
Oru, vcudu arlklardan alkoyan ve sabr reten, fakirin halini idrak ettiren ve lykyla yapabilen iin Kuranla
mjdelenen ibadettir. (Ramazann sabrnn neticesi Kadir gecesidir, yani Allah, kendi manasn tayan ilmi insanlara
ltfetmitir).
Hac, insanlar arasndaki ayrm ortadan kaldrarak Allahn manasn tayan ve ii putlardan (Allahtan gayrdan)
temizlenmi gnl etrafndaki tavaftr.
Gryoruz ki tasavvuf, maden, bitki ve hayvan vasflaryla yaratlm beerin insan olma sanatdr. Gnmzde dinler,
tasavvufun birletiriciliinde ve gzlkleriyle birbirlerinin tamamlycs olarak grlebilirlerse, hereyin tekten ibaret
olduu bilinir. Bu bak asndan farkllklar birliin gzelliini yanstan aynalar olarak kabul edilir ve sloganlar atlarak
yaanmak istenen savasz toplumlar, kendi i savalarn bitirmi insanlar sayesinde salanabilir.