Sınıf Pusulası /1Sınıf Pusulası / 1

SUNU

Sı nıf Pu su la sı’nın eli niz de ki 7. sa yı sıy la mer ha ba.“Gü cü mü ze Da ya na rak Dev ri mi Ör güt le mek” ya zı mız da, ko mü nist le rin ne den ken di le ri ne

gü ven dik le ri nin ide olo jik ne den le ri an la tı lı yor. Dün ya da ki ve ül ke miz de ki kar şı dev rim ci tas fi ye ku şat­ma sı kar şı sın da, her za man kin den da ha faz la ken di mi ze gü ven duy ma mız ge re ken bir sü reç ten geç ti ği­miz göz önün de tu tu lur sa, ya zı, öz gü ven duy gu suy la, dev rim ci ça lış ma ya, dev rim ci pra ti ğe tu tar lı lık la, gü cü mü zün mis liy le ken di mi zi or ta ya koy ma mı zı vur gu lu yor.

“Si ya sal Is la mın Ge li şi mi ve Gün cel Du ru mu” baş lık lı ikin ci ya zı mız, Tür ki ye’de si ya sal is la mı bir ol gu ola rak tah lil et mek te, dev let le iliş ki le ri ni, ge li şim sü re ci ni ve ge li nen aşa ma da ki ge ri le me si ni de ğer len dir mek te dir. Si ya sal is la ma kar şı mü ca de le gö rev le ri nin vur gu lan dı ğı ya zı, gün cel bir ça lış ma­dır.

Üçün cü ya zı mız, “A. Öca lan ve UKKTH’nin In ka rı” baş lı ğı nı ta şı yor. UKKTH’yi, özel ola rak da Kürt ulu su nun ken di ka de ri ni ta yin hak kı nı yad sı ma sı, A. Öca lan’ın ye ni tas fi ye ci çiz gi si nin te mel be lir le yen le rin den bi ri si ola rak önem ta şı yor.

Ge çen sa yı mız da ya yım la dı ğı mız “Pro pa gan da cı ya Not lar” baş lık lı ya zı nın ikin ci bö lü mü nü bu sa yı mız da ya yım lı yo ruz. Baş lı ca ola rak, pro pa gan da cı nın eği ti mi, ha zır lık ve fa ali ye ti kap sa mın da ki so run la ra kı sa de ğin me ler de bu lu nan ya zı, “pro pa gan da cı ya not lar” ola rak iş lev gör mek te dir.

“EMEP 2. Kong re si ve De rin le şen Re for mizm” ya zı sı, Kürt so ru nun da ve Kür dis tan ulu sal kur­tu luş dev ri mi kar şı sın da EMEP’li re for mist le rin ta vır la rı nı teş hir et mek te dir. EMEP’li ler de, Kürt ulu sal kur tu luş çu dev ri min ba şa şa ğı edil me sin den me det um mak ta dır lar.

“KARDEMIR AŞ’den ISDEMIR’e” ya zı mız bu sa yı mız da ki “Ta rih Bi lin ci”nin ko nu su. Fa şizm ve ser ma ye nin özel leş tir me sal dı rı sı nın yo ğun laş tığı günümüz de “Kar demiş AŞ” deneyimini kısaca da ol sa özet lemek, ben zer bir süreç ten geç mek te olan “Is demir”in ve diğer lerinin kar şı kar şıya bulun duğu sorun ları gör mek bakımın dan önem lidir.

Son yazımız bir çeviri. “Par ti In şasının Gün cel Sorun ları” baş lık lı bu yazı, “Komünist En ter nas­yonal” der gisinin, 1 Kasım 1933 tarih li Al man ca 18. sayısın dan çev ril miş tir.

Yeni bir sayıda buluş mak üzere!...

SINIF PUSULASI

Gücümüze Dayanarak Devrimi Örgütlemek

Sınıf Pusulası /2

GÜ CÜ MÜ ZE DA YA NA RAK DEV RİMİ ÖR GÜT LE MEK

Top lum sal ha ya tın gün lük akı şı ve sey ri için de bel li ko şul lar al tın da, bir ta kım kar şı lık lı iliş ki bi çim le ri ni, bel li bir fa ali ye tin so nuç la rı nın inan dı rı cı lı ğı nı ta nım la mak, bü tün bun la rı ye ni bir fa ali ye tin baş lan gı cı nın dü ğüm nok ta la rı yap­mak için sık ça gü ven, gü ven lik ve ken di gü cü ne gü ven ya da öz gü ce gü ven gi bi kav ram la ra baş­vu ru lur. Bu gü ven kav ra mı du rup du rur ken ha ya­tı mı za gir me di. Yi ne kim se ken di key fin ce de icat et me miş tir. Gü ven kav ra mı bü tün di ğer kav ram­lar gi bi ken di si ni eşit le yen bir içe ri ğe sa hip nes­nel bir ol gu dur.

Ege men sı nıf ola rak ör güt lü bu lu nan bur­ju va zi, üre tim araç la rı üze rin de ki özel mül ki ye­ti ni de vam et tir mek için, onu te mi nat al tı na alan ön lem ler ge liş ti rir. O ne den le dev let de ni len ol gu, sü rat le dev re ye so ku lur. Bur ju va zi, dev let ola rak da ör güt le ne rek iş çi sı nı fı nı sö mür me yi ve üre tim araç la rı üze rin de ki özel mül ki ye ti ni gü ven ce ye al mış tır. Fab ri ka tör, pla za cent rum­la rın da bü yük lüks için de dir. Dı şar ıda si lah lı güç le ri onu çe lik zırh lar la ko ru ma al tı na al mış­tır. Ken di ofis le rin de bur ju va zi böy le ce bü yük bir gü ven içe ri sin de ça lış ma sı nı sür dür mek te dir. Bur ju va zi ge nel ola rak, ka pi ta list sö mü rü yü ör güt lü bü rok ra tizm ve mi li ta rizm le gü ven lik al tı na al mış tır.

Ta rih sel ola rak bu gün için bü tün üre tim araç la rı bur ju va zi nin elin de dir. O gü cü nü bu ra­dan alı yor. Bu güç le ezi len ve sö mü rü len bü yük ço ğun lu ğun kar şı sı na çı kı yor. Bur ju va zi nin ken­di si ne gü ve ni ni sağ la yan bu mev cut top lum sal ko nu mu dur. Ar dı şık ge len üre tim sü reç le ri, bir avuç “in san” le hi ne bü yük ço ğun lu ğu üre tim araç la rın dan dış ta la mış, bur ju va zi için de ki re ka­bet bu sü reç le ri hız lan dır mış, sı nıf sal fark lı lık la rı bü yüt müş ve her ge çen za man için de mülk süz ler or du su art mış tır. Bü tün zen gin lik ler bir avuç in san da te kel leş miş tir. Sö mü rü cü ege men sı nıf ola rak bur ju va zi, çok kü çük bir azın lık tan mey­da na gel miş ol ma sı na rağ men, ezi len ve sö mü rü­len bü yük ço ğun luk kar şı sın da ken di ne bu den li gü ven me si nin ne de ni, eko no mik ve as ke ri gü cü­dür. O, ken di ni şim di lik gü ven ce ye al mış tır. Ge liş tir di ği is tih ba rat ör güt le ri bu gü ven li ğin esas lı un sur la rı dır. Ta ri hin bur ju va zi ye ka zan dır­dı ğı yö net me alış kan lı ğı, tec rü be si ve ye te ne ği onun ken di si ne gü ven me si ni sağ la yan nes nel bir baş ka ola nak tır. Bu ola nak ay nı za man da bur ju­va zi ye ge niş, in san kit le le ri ni ken di si ya se ti ne ka zan dır ma, ken di dü zen le ri ni yık mak tan alı koy­ma gi bi ikin ci bir ola nak da sağ lı yor. Bü tün bu nes nel ge liş me ler ve iliş ki ler sis te mi, bur ju va zi­nin gü ven kay nak la rı dır. Mev cut top lum ken di si­

Gücümüze Dayanarak Devrimi Örgütlemek

Sınıf Pusulası /3

ni var eden im kan la rı ko ru du ğu mü ddet çe, bur ju­va zi ik ti da rı nı de vam et tir di ğin de de o, gü ven lik­te his se der ken di si ni.

Ka pi ta list sö mü rü sis te mi ken di si ni gü ven­ce ye al mak için top lum sal ha ya tın bü tün bi ti şik alan la rın da ör güt le nir, sü rek li ve da ima ka pi ta liz­min ebe di li ği ni ve in san so yu için en ge liş kin ve en ya rar lı top lum sal sis tem ol du ğu nu pro pa gan da ya par. Bu nun la bü tün bir top lum da ide olo jik, ta rih sel ve si ya sal bir ruh sal ve bi linç bi çim len­me si el de eder. Ke za ka pi ta list sis te min ken di si için bes le di ği ve bü yüt tü ğü “bil gin ler” ve bi lim­sel araş tır ma­in ce le me ko lek tif le ri, yap tık la rı üre tim ler so nu cu el de et tik le ri “bi lim sel bul gu­lar”ı ka pi ta lizm ve bur ju va zi nin hiz me ti ne su na­rak sis te min be ka sı nın ih ti yaç la rı nı kar şı la mış olur lar. Bü tün bu bi lim sel araş tır ma lar ve baş ka ça lış ma lar, bur ju va zi nin he ge mon ya sı nı kur ma, yay ma ve pe kiş tir me amaç la rı na bağ lı yü rü tü lür. Bur ju va zi, üre tim araç la rı gi bi top lu mun be yin gü cü nü, be yin üre ti mi ni de te ke li ne al mış tır. Bu ala nı da ken di özel mül ki ye ti ne al mış tır. Bu nun la ide olo jik cep he yi gü ven lik al tı na al mış tır. Bur ju­va zi, ku ru lu dü zen için üre tim ya pan “bi lim adam la rı”na ge rek li bü tün mad di ve ma ne vi ola­nak la rı ve or ta mı en son nok ta sı na ka dar sun mak­ta dır. Do la yı sıy la bur ju va bi lim ada mı ge liş tir di ği tez ler ve bu luş la rı, ken di dün ya gö rü şü açı sın dan bir te me le oturt tu ğun dan, id dia la rı, tez le ri ve bu luş la rı hak kın da ken di ne son suz bir gü ven duy mak ta dır. Bun lar gö re ce ba ğım sız bi lim sel bul gu lar ol du ğun dan, do ğal ola rak bel li bir gü ven ze mi ni ne de sa hip tir ler. “Bi lim ada mı” han gi alan da olur sa ol sun yap tı ğı üre ti mi bü tün top lu­ma, top lu mun ezi len­sö mü rü len sı nıf ve ka te go ri­le rin içi ne ta şın ma sın da ve on la rda ken di le hi ne so nuç lar el de et me si ne ve ya rat ma sın da ken di öz gü cü ne inan mak ta ve gü ven mek te dir. Onun için da ha yük sek ses le ba ğı ra bil mek te ve ürün le­ri ne da ha yük sek bir ka rar lı lık la sa hip çı ka bil­mek te dir.

Bur ju va zi nin si ya sal ana list le ri açı sın dan da du rum böy le dir. Bir ana list ne den li dün ya da, böl ge sin de ve ül ke sin de ki si ya sal odak lan ma la rı, on la r üze rin de yük sel di ği eko no mik te mel le riy le bir lik te ir de le ye bi lir se, o den li ken di dü şün ce le ri ve ön gö rü le ri hak kın da tam bir öz gü ven le yaz ma ve ko nuş ma ola nak la rı na sa hip ol ma duy gu sun da

his se der ken di si ni ve bu duy gu ile ko nu şur. Onun dü şün ce le ri nin, “ya nıl gı nın ve saf sa ta nın alet le ri” ha li ne ge le bil me si için bur ju va zi nin bil gi, ol gu, bi lim sel bu luş la rı, bi lim sel tek nik ge liş me le ri ger çek li ğin ve ha ki ka tın alet le ri ol ma ma sı nı ba şa rma sı ge re ki yor. Bur ju va si ya set uz man la rı, bu du ru mu ba şa ra bil mek için dün ya öl çe ğin de po li tik den ge le rin yö nü nün ne re ye doğ ru ev ril di­ği ni, han gi den ge le rin ola sı yer de ğiş tir me le ri ni, bir bir le ri ne akış la rı nı, bü tün ge liş me po tan si yel­le ri ni tah lil eder ler ki, bü tün bir si ya sal ör gü nün bi lin me si ni ve ege men lik al tı na alın ma sı nı ba şa­ra bil sin ler. “Ya ra lı at‘a oy na ma mak” için bu nu yap mak zo run da lar. Bu nu ba şar dık la rı için dir ki, yö ne ti len ço ğun luk kar şı sı na ken di si ne gü ve ne­rek çı ka bi li yor lar.

Bur ju va zi, ta ri hin ona ka zan dır mış ol du ğu yö net me de ne yi, bil gi si ve alış kan lı ğı sa ye sin de her so mut si ya sal du rum da, bir di zi ve bir bi rin­den de ği şik si ya sal sa vaş tak ti kl eri ge liş ti rir. Bu ola na ğı bur ju va zi ye ve ar tık onun ay rıl maz or ga­nik bir par ça sı olan ide olog la rı ve si ya set uz ma­nla rı, da ha ge nel bir ifa dey le sis te min ye ti ş tir di ği be yin gü cü or du su, “bi lim ada ml arı” su nu yor. Sö mü rü yü, ay rı ca lık la rı, bar bar lı kl arı ve po li tik bas kı yı en iyi şe kil de bun lar kut sa mış lar ve giz le­miş ler dir. Ezi len çoğ un lu ğun, ege men ler ce yö ne­til me si ni ko lay laş tır ma yı bur ju va zi nin bu ke si mi, ya ni “bil gi nler” de sağ la mış lar dır. Bü tün ay rı ca­lık la rı, bun la rı ta nım la yan bü tün kav ram la rı ku ru lu dü ze nin çı kar la rı için boz muş lar, ya nıl sa­ma lar ya rat ma yı ba şar mış lar, ken di güç le ri ne gü ven ya da ken di le ri ne gü ven me nin ne den sel lik bağ lan tı la rı nı güç len dir miş ler dir vs. Bu gü ve nin kof ve ge çi ci olu şu da bu nes nel ger çek lik te yat­mak ta dır. Zi ra, bur ju va zi nin güç lü gi bi gö rü nen bü tün kav ram ve ka te go ri le ri “ya nıl gı ve saf sa­ta”nın alet le ri dir. Kum üze rin de in şa edil miş ler­dir.

As ke ri sa vaş sa na tı açı sınd an, yığ ı nak ta ha ta yap ma mak mu ha re be yi ka zan ma nın ya rı ya ka dar olan bö lü mü dür be tim le me si, za fe rin gü ven ce si ni an la ttı ğı için çok önem li dir. Za fer le or ta ya ko nu lan pla nın doğ ru dan iliş ki si ni an lat­mak ta dır. Bur ju va zi bu alan da da ta rih bo yun ca çok as ke ri stra te jist bü yüt müş tür. Ege men le rin bu sis tem li fa ali ye tin den ötü rü, ta rih te çok az sa yı da bil gin ger çe ğe yak la şa bil miş tir. An cak çok az

Gücümüze Dayanarak Devrimi Örgütlemek

Sınıf Pusulası /4

sa yı da ki ger çek bi lim ada mı, ege men le rin “ni çin bi ze kar şı bu ka dar so ğuk dav ra nı yor sun” so ru su­na, “siz çok zen gin si niz” di ye bil miş tir. Bu du rum de ğiş me di ği mü ddet çe ege me nler, “gü ven” içe ri­sin de dir ler. Gü ven lik için de ol ma la rı, on la ra da ha çok kâr, da ha çok im ti yaz, da ha çok sö mü rü ve da ha çok po li tik bas kı yap ma la rın da gü ven kay­na ğı olu yor.

Bü tün in san lık ta ri hi bo yu nca ege men le rin ken di l eri ne duy du kla rı gü ven, gü cü nü mad di var­lık la rın dan al mış tır. Çağ daş ta rih te ve gü nü müz de de bur ju va zi, ken di si ne gü ve ni top lu mun bü yük ço ğun lu ğu nu sö mü re rek el de et ti ği eko no mik gü cün den alı yor. Do la yı sıy la ge rek bur ju va zi nin ken di ne, bu gün kü top lums al ko nu mu na duy du ğu gü ven ol sun, ge rek ka pi ta liz mi kut sa yan bur ju va bi lim adam la rı nın ile ri sür dük le ri id dia ve tez le ri­ne du y du kla rı gü ven ol sun, hep si nin do ğal te me li in sa nal ya ban cı laş ma ya da ya nır ve son tah lil de bu do ğa ka nu nla rı na da açık ça ay kı rı dır. O ne den­le ge çi ci dir. Ta ri hin iler le yi şi, in sa nın tek rar ger­çek in san ol ma sı yö nün de ola cak tır.

Ama gü nü mü zün top lu mu ve ha re ke ti için­de, in sa n so yu nun ge le ce ği ni tem sil et mek id di­asın da olan ko mü nist le rin ken di id di ala rı na, ken­di pa ra dig ma la rı na ve ku ru lu ka pi ta list sis te mi yı ka ca kl arı na ve üre tim araç la rı nı bü tün top lu­mun ko lek tif mül ki ye ti ne dö nüş tü re cek le ri ne da ir ken di le ri ne duy duk la rı gü ven gü cü nü ne re den alı yor?

Ko mü nist le rin dün ya gö rüş le ri dev rim ci dir. Do ğa ve top lum sal ge liş me le rin bi lim sel be tim le­me le rin den oluş mak ta dır lar. Marks­En gels, Ko mü nist Ma ni fes to’ da, “ko mün ist le rin te orik öner me le ri, şu ya da bu söz de dün ya re form cu su ta ra fın dan icat edil miş ya da bu lun muş dü şün ce­le re ve il ke le re hiç bir ba kım dan da yan maz. Bu nlar yal nız ca va r o lan sı nıf sa va şı mı nı n, göz le­ri mi zin önün de olu şan ta rih sel bir ha re ke tin ger­çek iliş ki l eri nin gen el an la tı mla rı dır. Va r o lan mül ki yet iliş ki le ri nin or ta dan kal dı rıl ma sı, ko mü­niz mi ken di ne öz gü bi çim de ta nım la yan bir şey de ğil dir” de miş ler di. Göz le ri mi zin önün de olu şan ta rih sel ha re ke tin ger çek il şi ki le ri nin, bi zim ken­di mi ze gü ve ni mi zin mad di ve bi lim sel te me li ni oluş tu ran ta ra fı nı da bir lik te yaz dık la rı “Kut sal Ai le” ese rin de “pro le tar ya ve zen gin lik kar şıt şey ler dir. Kar şıt şey ler ola rak bir bü tün lük oluş tu­

rur lar. Her iki si de özel mül ki yet dün ya sı nın olu­şum la rı dır... Özel mü lki yet ola rak, zen gin lik ola­rak özel mül ki yet, ken di öz va ro lu şu nu sür dür­mek zo run da dır. Ve bun dan ötü rü ken di kar şı tı­nın, pro le tar ya nın va ro lu şu nu da sür dür mek zo run da dır. Ken di do yu mu nu ken din de bu lan özel mül ki yet, çel iş ki si nin olum lu ya nı dır. Ter si­ne, pro le tar ya, pro le tar ya ola rak, ken di ken di ni kal dır mak ve böy le ce ba ğım lı bu lun du ğu, onu pro le tar ya du ru mu na ge ti ren kar şı tı, ya ni özel mül ki ye ti de kal dır mak zo run da dır. Pro le tar ya çe liş ki nin olum suz yö nü, çe liş ki nin yü re ğin de ki ta sa, yo k o lan ve ken di ken di ni yo k e den özel mül ki yett ir” di ye ta nım la dık tan son ra, ka pi ta liz­min in sa nı ken di özü ne ya ban cı laş tır ma sı nı, in sa­nın na sıl tek rar dan “in san la şa ca ğı nı” da, açık la­ma sı olu yor. “Var lık lı sı nıf ile pro le ter sı nıf, ay nı in sa nal ya ban cı laş ma yı tem sil eder ler. Ama bi rin­ci si bu ya ban cı laş ma için de ken di si ni ken di yer­in de; bu ya ban cı laş ma da bir doğ ru la ma bu lur, bu ken di nin ya ban cı laş ma sın da ken di öz erk li ği ni gö rür ve on da in sa nal bir va ro luş gö rü nü şü ne ka vu şur; ikin ci si, ken di ni bu ya ban cı laş ma için de yı kı ma uğ ra mış du yar, ve bu ya ban cı laş ma da ken di erk siz li ği ni ve in san dı şı bir va ro luş ger çek­li ği ni gö rür. O, He gel ’in bir de yi mi ni kul lan mak ge re kir se, al çal ma için de, bu al çal ma ya kar şı bir baş kal dır ma dır – onun in sa nal do ğa sı nı ya şam da­ki du ru mu na kar şıt kı lan, bu do ğa nı n açık, ke sin, bü tün sel yad sı ma sı nı oluş tu ran çe liş ki nin, onun zo run lu ola rak gö tür dü ğü bir baş kal dır ma.” (Kut­sal Ai le, sf 57 – 58) şek lin de öz lü bir bi çim de özet li yor lar dı. Bu çe liş ki li du rum için de, çe liş ki­nin “bağ rı”nda özel mü lki yet sa hi bi, bur ju va zi ken di ye ri nin sa vu nu cu su, ko ru yu cu su tu tu cu­ge­ri ci ku tup tur. Pro le tar ya ise yı kı cı ve dev rim ci ta raf tır.

Biz le rin dev ri mi ör güt ler ken ken di mi ze duy du ğu muz gü ven, ta ri hin ve top lu mun ge liş me ya sa la rı nı yo rum la yı şı mız la doğ ru dan kuv vet li bir iç ba ğın tı lı lık içe ri sin de dir. Mo dern top lu mun ken di “bağ rı”nda ta şı dı ğı an ta go niz ma nın onu ka çı nıl maz bir zo run lu luk ola rak sü rük le ye ce ği ta rih sel du rak la rı bi lim sel ola rak, ta rih sel ma ter­ya list bir ba kış açı sıy la açık la dı ğı mız dan ve inan­dı ğı mız dan, bu ta rih sel yü rü yü şe hız ve iv me ka zan dır mak için ira di et ken ola rak bu ta rih sel yü rü şün için de yer alı yo ruz. Top lum la rın ge li şim

Gücümüze Dayanarak Devrimi Örgütlemek

Sınıf Pusulası /5

ya sa la rı nı in ce ler ken, on la rı yo rum lar ve an lam­lan dı rır ken ve en so nun da in san lık, “do ğa ha li”nde ki baş lan gıç nok ta sı na bü tün bi lim le rin ona ka zan dır dı ğı ola na klar la ve ta rih sel ge liş me­ye uy gun ola rak, en zen gin ve en ge liş kin bir iç dü zen le niş le ulaş ma sı ka çı nıl maz bir zo run lu luk­tur der ken, top lum sal ta ri hin bu ken di li ğin den ve do ğal iler le yi şi için de, bi linç li in san ey le mi nin, ta rih sel ge liş me nin te mel bir öz ne si ola rak gö rül­me si ge re k ti ği de ay nı de re ce de mut lak bir zo run­lu luk tur. Zi ra Le nin, “ta rih, ak tif ki şi ler olan bi rey le rin ey le min den olu şur” der ken, top lum sal ge liş me ve dö nü şüm le rin bu öz gün un sur la rı na vur gu ya pı yor du. Ka pi ta liz min, ge liş me si nin bel­li bir aşa ma sın da ken di si ni va r e den im kan la rı tü ke te rek baş ka bir top lum sal sis te me dö nü şe ce ği ger çe ği ni da ha iyi kav ra mak için Karl Marks ’a baş vur mak ta her za man ol du ğu gi bi ya rar var dır. O, bü tün ön ce ki dö nü şüm sü reç le ri ni özet le dik ten son ra, “bu dö nü şüm sü re ci nin bü tün avan ta jl arı nı sö mü ren ve te kel le ri ne alan bü yük ser ma ye sa hip­le ri nin sa yı la rın da ki sü rek li azal may la bir lik te, se fa let, bas kı, kö le lik, soy suz laş ma, sö mü rü de ala bil di ği ne ar tar; ama ge ne bu nun la bir lik te, sa yı la rı sü rek li ar tan, ka pi ta list üre tim sü re ci nin ken di me ka niz ma sı ile eği ti len, bir leş ti ri len ve ör güt le nen iş çi sı nı fı nın baş kal dırm ala rı da ge ni­şler, yay gın la şır. Ser ma ye te ke li, ken di siy le bir­lik te ve ken di ege men li ği al tın da fış kı rıp boy atan üre tim tar zı nın ayak ba ğı olur. Üre tim araç la rı nın mer ke zi leş me si ve eme ğin top lum sal laş ma sı en so nun da, bun la rın ka pi ta list ka buk la rıy la bağ daş­ma dık la rı bir nok ta ya ula şır. Böy le ce ka buk par­ça la nır. Ka pi ta list özel mül ki ye tin ça nı çal mış tır. Mülk süz leş ti ren ler mülk süz leş ti ri lir ler. Ka pi ta list üre tim tar zı nın ürü nü olan ka pi ta list mülk edin me tar zı, ka pi ta list özel mül ki ye ti ya ra tır. Bu, mülk sa hi bi nin eme ği ne da ya nan ki şi sel özel mül ki ye­tin ilk yad sı ma sı dır. Ama ka pi ta list üre tim bir do ğa ya sa sı nın ka çı nıl maz zo run lu lu ğu ile ken di yad sın ma sı nı do ğu rur. Bu, yad sı ma nın yad sın ma­sı dır. Bu üre ti ci için özel mül ki ye tin ye ni den ku rul ma sı de ğil dir, ama ona, ka pi ta li st dö nem de edi ni len el bir li ği ve top rak ile üre tim araç la rı nın or tak sa hip li ği te me li ne da ya nan bi rey sel mül ki­ye ti sağ lar. Ki şi sel emek ten do ğan da ğı nık özel mül ki ye tin ka pi tal ist özel mül ki ye te dö nüş me si, ha len top lum sal laş mış üre ti me fi ilen da ya nan

ka pi ta list özel mül ki ye tin top lum sal mül ki ye te dö nüş me sin den kuş ku suz kı yas lan ma ya cak ka dar da ha uzun sü re li, da ha şid det li ve çe tin bir sü reç­tir. Bi rin ci du rum da, halk yı ğın la rı nın bir kaç gas p e di ci ta ra fı ndan mülk süz leş ti ri lme si söz ko nu suy du; ikin ci sin de ise, bir kaç gasp çı nın halk yı ğı nl arı ta ra fın dan mülk süz leş ti ril me le ri söz ko nu su dur.” (Ka pi tal, Cilt 1, syf. 782­783)

Top lum la rın bu do ğal ve zo run lu ge liş me si, gö rül dü ğü gi bi top lum da ki bü tün bi rey, ta ba ka ve sı nıf la rın is tem ve ira de le rin dı şın da nes nel bir ge liş me dir. Is tem ve ira de ler bu ken di li ğin den ve do ğal sey ri ve i ler le yi şi, an cak ve an cak hız lan dı­ra bi lir, ya vaş la ta bi lir ya da ge cik ti re bi lir. Baş ka bir akıl yü rüt me yo lu, do ğa ve top lum la rın ge liş­me ya sa la rı nı, onun “bağ rı”nda ki çe liş me yi kav­ra ma mak tır. Eğer ka pi ta lizm, top lum la rın ge li­şme si nin en son nok ta sı ol say dı, onun bu gün kü “kü re sel leş me” dü ze yin de yok sul luk ve se fa let di ye bir ol gu nun ol ma ma sı ge re kir di. Yok sul luk ve se fa le tin ye rin de eşit lik ve ada let olur du. Bu gün dün ya öl çe ğin de iki mil yar in san yok sul­luk sı nı rı nın al tın da, se fa let için de ya şı yor. Bir ki şi nin ka pı sın da on bin ler ce in san ka rın tok lu ğu­na ya şı yor. Biz, bu nes nel ol gu la rın mut la ka bir gün ka pi ta list özel mül ki yet ka bu ğu na sığ ma ya­ca ğı na, onu pa ram par ça ede cek ta rih sel du ra ğa ula şı la ca ğı na bi lim sel inanç duy du ğu muz için ka pi ta liz me ve bur ju va zi ye sal dı rır ken ken di mi ze gü ve ni yo ruz. Bi li yo ruz ki, bu top lum sal ge li ş me­yi dur dur mak bur ju va zi nin ira de si nin sı nır la rı na da hil ol say dı, o, ken di “me zar ka zı cı sı” pro le tar­ya yı ya rat maz dı.

O ka pit al ist ola rak ya şa ma sı için, ka pı sın da on lar ca üc ret li kö le bek let mek zo run da dır. So ru­nu ba sit leş tir ir sek, bu on lar ca kö le mut la ka bir gün, ken di ka pit a list le riy le, efen di le riy le eşit siz ve ada let siz bir iliş ki ağı içe ri sin de ol duk la rı bi lin ci ne va ra cak ve efen di le ri nin gırt la ğı na ya pı­şa cak tır. Bu yol, top lum lar ın şaş maz ge liş me ka nu nu dur. Bi zim ro lü müz, bu üc ret li kö le ler or du su nun, ken di ta rih sel/top lum sal ko num lar ı­nın bi lin ci ne ka vuş ma la rı nı sağ la mak tır. Üc ret li kö le le ri bi linç len dir mek, uyan dır mak, “dü ze ne koy mak” (ör güt le mek) ve bur ju va zi ye kar şı sa vaş yo lu na sok mak tır. On la rı, sa vaş yo lu na sok ma nın bi çim, yön tem ve araç la rı on lar ca çeş it li lik gös te­re cek tir. Bi zim ken di mi ze gü ve ni mi zin mad di

Gücümüze Dayanarak Devrimi Örgütlemek

Sınıf Pusulası /6

te me li çok güç lü dür. Onu, dos doğ ru, pro le tar ya­nın var lı ğı, üc ret li kö le le rin var lı ğı bur ju va zi için ne ka dar ge rek li ve mut lak ise, pro le tar ya nın, üc ret li kö le le rin bur ju va zi ye kar şı za fe ri nin de o ka dar mut lak ol du ğu bi lim sel ola rak, ta rih ve te ori ta ra fın dan ta nıt lan mış ger çe ğe da yan dı rı yo­ruz. Ko mün ist le rin ken di le ri ne gü ven le ri nin bi lim sel te me li ni Marks ve En gels, ko mü niz min il kel eri ni for mü le et ti kle ri o dev eser le ri “Ko mü­nist Ma ni fes to”da, “Mo dern sa na yi nin ge liş me si, bur ju va zi nin aya klar ın ın al tın dan biz zat ürü nle ri, ona da ya na rak üret ti ği ve mülk edin di ği te me li çe ker alır. ½u hal de, bur ju va zi nin üret ti ği, her şey den ön ce ken di me zar ka zı cı la rı dır. Ken di si­nin dev ril me si ve pro le tar ya nın za fe ri ay nı öl çü de ka çı nıl maz dır.” (Ko mü nist Ma ni fes to, Syf. 125) ola rak izah et miş ler di. Bi zim ya şa dı ğı mız ta rih sel ko şul lar da, top lum da ki ve do ğa da ki bi lim sel ge liş me ler den ha ber siz ola rak ken di ya şa dık la rı ko şul la r da ile ri sü rü len bu gö rüş ler, son ra dan bir di zi ta rih sel ve top lum sal ol gu yla ka nıt lan mış ve bu te me li hiç bir za man bur ju va zi çü rü te me miş tir.

Bü tün yüz yıl lar bo yun ca do ğa da, top lum da ve bi lim sel tek no lo jik ge li şm ede ya şa na nl arın hep si, Marks­En gels ’in ma te ryal ist di ya lek tik dü şün ce sis tem le ri nin te me li ni da ha da güç len di­ren nes nel ol gu lar dır. Bur ju va zi, ka çı nıl maz ta rih­sel ge liş me yi ge cik tir mek için, sis tem li bir bi çim­de ve da ima yü rüt mek te ol du ğu ide olo jik mü ca­de le nin oda ğı na, bi lim sel sos ya liz min en ku vvet li ve ken di si için en teh li ke li çe kir de ği ni par ça la ma­yı koy du. Onun, bur ju va zi nin “me zar ka zı cı sı”nın öl dü ğü ne en baş ta pro le ta rya yı ve bü tün ezi len ve sö mü rü len in san lık ai le si ni inan dır mak için çok kap sam lı ide olo jik, po li tik ve pra tik bü tü nlük lü sal dı rı cep he le ri aç tı. Üre tim araç la rı nın ka pi ta list özel mül ki ye ti nin bur ju va zi ye sağ la dı ğı her tür lü ola na ğa rağ men o, top lum la rın bağ rın da, onun “ta sa”sı ola rak var olan pro le tar ya nın, “öl dü”ğü mar ta va lı nı bi lim sel ola rak is pat la ya ma mış tır. Iş te, ko mü nist le rin ken di dün ya gö rü şl eri ne, id di­ala rı na ve pra tik ola rak dün ya yı de ğiş tir me ye ko yul ma la rın da ken di le ri ne duy du kla rı gü ve nin mad di te me li, bü tün ta rih sel ge liş me le rin on lar ın söy le dik le riy le uyum lu bir ge liş me gös ter me sin­de dir.

O ne den le dir ki, em per ya list ka pi ta liz min bü yüt tü ğü ve hiz me ti ne koş tu ğu “bi lim ada mla­

rı”, ye ni bir bin yı la gi rer ken, bur ju va zi ye esas lı uya rı lar da bu lun du lar. ‘Ge lir da ğı lı mın da her ge çen gün ar tan oran da bü yü yen ada let siz lik, aç la rın bur ju vaz inin ar tan ser ve ti ne göz di kme si­ne yol aça bi lir’ de di ler. O ne den le bu alan da alın­ma sı ge re ken ön lem le rin za man kay bet me den alın ma sı ge rek ti ği ne vur gu yap tı lar. Ama bö lü­şüm de ada let öl çü le ri, bur ju va zi nin var lık ne den­le riy le bağ daş mı yor. Do la yı sıy la, ön lem ler, bur­ju va zi nin iş le ri ni ge çi ci ola rak ko lay laş tı ra bi lir. Ta rih, do ğal ya ta ğın da akı şı nı sür dür me ye de vam eder. Her ge çen gün ezi len, sö mü rü len ve top lum­sal ada let siz lik le rin pen çe sin de acı çe ke nle rin sa yı sı da ha da art mak ta dır. ½im di bur ju va zi, bü tün “aç or du la r”ın bi linç len me le ri ni, ör güt len­me le ri ni ve onun ser ve ti ne göz d ik me si ni hi le ve al dat ma lar la, po li tik zor un çok de ği şik bi çim le­riy le ge cik tir me te la şı ya şı yor.

Bur ju va zi de ken di ta rih sel va r olu şun dan bi li yor ki, na sıl ki on se ki zin ci yüz yıl da fe odal aris tok ra si bur ju va zi nin yük se li şi ni ön le ye me diy­se, fe odal top lu m, ken di si ni var eden im kan la rı tü ke te rek ka pi ta list top lu ma dö nüş tüy se, ka pi ta­list top lum da bağ rın da bü yüt tü ğü mo dern pro le­tar ya nın bü yük ta rih sel ey le miy le sö mü rü ve ay rı ca lık la rın ol ma dı ğı bir top lum sal sis te me dö nü şe cek tir. Ar tık pro le tar ya da “ger çek ten ken­di ken di ni yi tir miş” in san, “ken di öz du ru mu nun özet le di ği tüm in san dı şı ya şam ko şu ll arı nı” kal­dı ra rak in sa nal kur tu lu şu ger çek leş ti re cek tir. “Gün cel top lu mun”, der Marks ile En gels “tüm ya şam ko şu lla rı, en in san dı şı yan la rıy la p ro le tar­ya nın ya şam ko şul la rın da yo ğun laş mış bu lu nur.” (Kut sal Ai le) Bu nes nel du rum, ta rih sel ge li şi mi içe ri sin de, pro le tar ya nın, “ta rih sel ola rak ne yi yap mak zo run da ka la ca ğı” bi lin ci ne ulaş ma sı nı da bü tün bi li mle rin ge li şim man tı ğı ka dar so mut ve nes nel kı la cak tır.

O hal de biz ko mün ist ler, söy le dik le ri miz de, dün ya gö rüş le ri miz de, bu bi lim sel ve ta rih sel ol gu lar la is pat lan mış ol ma mı zın ya nı sı ra hak lı yız da. Pro le tar ya nın bi lim sel ko nu mun dan yo la çık­tı ğı mız için, onun ye rin de du ra rak te orik pa ra dig­ma la rı mı zı ol uş tur du ğu muz için her ge çen gün ve her yön de bü yü ye ce ğiz ve ge li şe ce ğiz. Bu na inan dı ğı mız dan ötü rü ken di mi ze gü ve ni yo ruz. Bu inanç gü ve ni mi zin te me li dir. Gün cel top lu mun ken di iç kin ve zo run lu ge liş me si, bi ze bu gü ven­

Gücümüze Dayanarak Devrimi Örgütlemek

Sınıf Pusulası /7

ce yi ve ri yor ve o ne den le gü ven içe ri sin de sos ya­liz min “ge le cek” ol du ğu nu yük sek ses le ba ğı rı yo­ruz. Biz, ger çek li ğin du rak la rın da bek le mek te yiz

Bi zim dün ya gö rü şl eri mi zi an la ta n bü tün kav ram ve ka te go ri ler, en ka lın çiz gi ler le her tür lü bur ju va ve kü çük bur ju va dün ya gö rü şün den, olan la rın kav ram ve ka te go ri le rin den te mel den ay rıl mak ta dır lar. Ben zer olan la rın “ben zer”li ği ise yal nız ca bi çim sel ve gö rü nüş te dir. Bu rju va zi­nin ge liş tir di ği kav ram ve ka te go ri ler, pro le tar ya­yı al dat ma nın, “ya nıl gı nın ve saf sa ta nın alet le­ri”yken, bi lim sel sos ya liz min kav ram la rı “zo run­lu lu ğu için de” ta rih sel ve top lum sal ge liş me nin “iç ör gü sü”nü ay rış tı ra rak ha ki ka tın iş gö ren alet le ri dir. Her nes ne nin özel lik le ri ni “nes ne nin ken di sin den” çı kar ta rak öğ ren di ği miz den, ta ri hin ve top lu mun iler le me de du rak sa ma lar ya şa ma sı, ge ri le me ler ya şa ma sı, biz ko mü nist ler için iza hı ola nak lı ol ma yan ge liş me ler de ğil dir. Ko mü nist­ler açı sın dan te ori nin bü tün bir man tık ör gü sü nün için de, böy le si “an”la rın ve ge liş me le rin içe ril miş ol du ğu her açı dan çok açık tır. O ne den le ger çek ko mün ist ler, “bü tün za ma nlar da ve çağ lar da” ide­al le rin de, dün ya gö rüş le ri nde, pra tik dev rim ci tak tik plan la rın da te re ddüt e düş me mişl er dir, du rak sa ma mış lar dır. Ka pi tal ist özel mül ki yet dün ya sı na, onun ya rat tı ğı ağır sö mü rü ye, sı nıf sal ay rı ca lı kla ra, im ti yaz la ra ve eşit siz lik le re kar şı “ve ri li za man ve ve ri li ko şul lar” içe ri sin de sa vaş­mış lar dır. Bu gün dün ya da ve tek tek ül ke ler de ki ko mü nist ler, ha re ke tin yük se li şi nin ih ti yaç la rı yön le riy le bü yük zor luk la rla kar şı kar şı ya dır lar. Dün ya öl çe ğin de bir iş çi­emek çi rüz gâ rı hız lı es mi yor. Bur ju va zi nin he ge mon ya sı bü tün dü nya in san lık ai le si nin her zerr e ci ğin de de ne tim sağ lı­yor. Bur ju va he ge mon ya ge ri le ti le bil miş de ğil dir. Ulus la ra ra sı bur ju va zi, tek tek ül ke ler de ge ri ci­fa şist re jim le re kar şı mü ca de le eden an ti fa şist ve an ti ka pi ta li st mü ca de le le ri tas fi ye et mek için ye ni ye ni stra te jik pla nlar ha zır lı yor, ye ni den ge ler ku ru yor vs.

Ye ni bir yüz yı lın baş lan gı cın da si sin ka ran­lık nok ta la rı nın da ğıl ma ya baş la dı ğı na işa ret eden ol gu lar ço ğa lı yor. Ama ko mün ist te ori nin bi lim­sel ola rak anl adı ğı ve açık lad ığı top lum la rın ge li­şme man tı ğı nı kav ra yan lar, hiç bir za man ken di ide al le ri ne da ir şüp he ye düş mez ler. Ken di hak lı­lık la rı nı tar tış ma lı ha le ge tir me den, en zor ve en

ağır ko şul lar al tın da ka pi ta list özel mül ki ye te ve sö mü rü ye kar şı mü ca de le ye de vam eder ler. Çün­kü biz ko mün ist ler, bü yük in san top lu luk la rı nın çı kar la rı nı sa vu nu yo ruz. Bü yük in san top lu luk la­rı nın bi zim ya nı mız da sa va şa tu tu şa cak la rı mut­lak olan dır. Ama bü tün bu ta rih sel ve top lum sal ge li şme le rin mut la ka pro le tar ya ve bi zim id di ala­rı mı za uy gun ge li şe ce ği ne, bir do ğa ya sa sı nın ka çı nıl maz ge li şi mi ola rak inan ma mız için, ko mü nist te ori nin do ğa, top lum ve ta ri he da ir açık la ma la rı nı bü tün ay rın tı la rıy la bil mek ve kav­ra mak tan geç ti ği ni bir an ak lı mız dan uzak tut ma­ma lı yız. Bu nu, çok yü zey sel bil di ği miz du rum da, özel lik le top lum sal “fe la ket” gü nl erin de diz le ri­mi z tit re me den ayak ta ka la bil me miz ola nak sız de ğil se de rast lan tı la ra kal mış ka dar zor dur. Bü tün za man lar da ve çağ la rda ka pi ta liz me ve bur ju va zi ye kar şı sa vaş ma nın asıl te mi na tı, mo dern pro le tar ya nın dün ya gö rüş le riy le do nan­mak tır. Ki şi ye can lı lık ve ren, inan cı na ve bu inan­cın ona ka zan dır dı ğı gay ret, an cak bil gi sa ye sin­de, her han gi bir bil gi sa ye sin de de ğil, ko mü nist bi li min bil gi si sa ye sin de ola nak lı olur.

Bu ra da mo dern pro le tary a nın or ga nik bir par ça sı ve bü yük öğ ret me ni, ko mü nist bi li min ge liş ti ri ci si Le nin ’in bir uya rı sı nı anım sa mak ve onun üze rin de tek rar tek rar dü şün mek önem li bir dev rim ci gö rev ol u yor. Le nin, “Ko mü nist bi li min özet ve son uç la rı nı bil mek le” ko mü nist olu na ma­ya ca ğı nı söy le miş tir. Bu kü çük cüm le cik içe ri sin­de cilt ler dol du ra cak bü yük lük te dev rim ci fi kir ler sak lı bu lun mak ta dır. Bel ki, dün ya da ve ül ke miz­de “iş le rin uza ma sı”yla ya da dev rim le rin ye nil gi al dı ğı ta rih sel sü reç ler de, dev rim saf la rın dan bur­ju va zi nin saf la rı na çe ki len ve ka pit al iz min son­suz lu ğun dan bah se den le rin sü rük len di kl eri ko num la rın ne den sel lik ba ğı, ta rih sel kök le ri, on la rın bü tün bir “ko mün ist bi lim”in iç ör gü sü­nün tam bil gi si ne sa hip ola ma yış la rı ndan dır. En gels bir yer de; “ama bü tün dün ya lar ve bü tün çağ lar için bir hu kuk fel se fe si haz ır la ma ya gi ri şil­di ği za man, ne de ol sa, ta rih te, Al man ya’ nın Prus­ya hu ku ku nun çi çek len di ği kü çük kö şe sin den bam baş ka bir rol oy na mış bu lu nan Fran sa, In gil­te re ve Bir le şik De vlet ler gi bi ül ke ler de hu ku kun du ru mu üze ri ne de bir şey ler bil mek ge re kir di” de di ğin de, ile ri sü re ce ği niz tez hak kı nda o gü ne

Gücümüze Dayanarak Devrimi Örgütlemek

Sınıf Pusulası /8

ka dar ile ri sü rül müş ve ya şan mış bü tün şey le ri bil mek zo run da ol du ğu mu zu an lat mak is tem iş tir.

Her han gi bir bur ju va ide olo ğu nun kar şı sı na doğ ru dan gel di ği miz de ya da onun tez le riy le yüz yü ze gel di ği miz de ken di mi ze tam bir gü ven içe ri­sin de, onun tez le ri ni çü rü te bil me miz için, ko mü­nist bi li min ol gul ara ve şey le re da ir gel iş tir di ği bü tün yo rum ve açık la mal arı ve bun la rın ger çek iç ba ğın tı la rı nı di ya lek tik ol arak açık la ya bi le cek bil gi ve kav ra yı şa sa hip ol ma mız, bur ju va dü şün­ce ye kar şı sa vaş ma ye te ne ği mi zi güç len di ren bir ge rek li lik tir. Bu ger çek du ru mu ya ka la ya ma dı ğı­mız da, bur ju va dü şün ce ve tez le rin kar şı sı na ya hiç çı ka ma yız ya da ken di mi ze gü ven siz bir ruh ha liy le çı ka rız. So nuç, hak lı olan biz ol ma mı za rağ men o an ki ka mu oyu nez din de inan dı rı cı ola­ma mış ve ye nil miş olan biz ola ca ğız. Bi zim ta rih­sel ola rak ha k et me di ği miz de bu dur. Ya ni biz ko mü nist le rin gü ven ve gü ven lik zıh rı, pro le tar­ya nın dün ya gö rü şü nün ya şa yan can lı ru hu nu, pro le tar ya da va sı nı özüm le mek ve ko mün ist bi li­min en ge niş bil gi si ne sa hip ol mak tır. Bu bü yük dev rim ci si la hın biz le re ka zan dır dı ğı gü ven ara cı­lı ğıy la da ha ye ni, da ha çe şit li lik gös te ren ve da ha kap sam lı ve zen gin içe rik li si lah la ra sa hip ola bi­le ce ğiz.

In san lık ta ri hi nin, top lum la rı n ge liş me ka nun la rı nın, do ğa nı n baş lan gıç ta in sa nla r a ra sı­na “koy du ğu eşi t lik”e do ğru, in sa nın “kur muş bu lun du ğu eşit siz lik”i or ta dan kal dır ma ya doğ ru ge liş me si, ge li şe ce ği bir do ğa ya sa sı ka dar mut lak ve ke sin ol du ğun dan gün cel du rum da bu nun hız­lan dı rı cı bi linç li öğ e si, ya ni ira di fak tö rü ola rak sü re ce da hil olan ve pro le tar ya nın ye rin de du ran ko mü nist ler, “özel mül ki ye tin pro le tar ya yı ya ra­ta rak ken di ne kar şı ver di ği yar gı ka ra rı nı,” uy gu­lu yo ruz.

“Tıp kı üc ret li eme ğin, baş ka sı nın zen gin li ği ve ken di öz se fa le ti ni ya ra ta rak, ken di ne kar şı ver di ği yar gı ka ra rı nı da uy gu la dı ğı gi bi. Eğer pro le tar ya za fe ri ka za nır sa, bu hiç de top lu mun mut lak ya nı du ru mu na gel di ği an la mı nı ta şı maz. Çün kü o za fe ri an cak hem ken di ken di ni hem de ke ndi kar şı tı nı kal dı ra rak ka za na bi lir...” (Kut sal Ai le) Bu ger çek ne den den yo la çık tı ğı mız için, ken di miz de mu ci ze ler ya ra ta cak ka dar ener ji ta şı­yo ruz. Onun için kar şı dev ri min be yaz gün le rin de di ren gen ve sa bır lı yız. Marks­En gels bu top lum­

sal ge li şme ya sa la rı na bü tü nüy le “ege men ol du kl­arı” için, hiç za man ge çir me den bü tün Av ru pa’ yı kap sa ya cak şe kil de pro le tar ya nın, ka pi tal ist özel mül ki ye te kar şı “sa vaş ara cı” Ko mü nist En ter nas­yo na li kur ma ha zır lık la rı na baş la dı lar. Eğer Marks­En gels ’in inan dı kl arı bi lim sel dün ya gö rüş le ri ol ma say dı, on lar her ül ke de an cak bir avuç olan ve ge li şim le ri hâ lâ ya rı yo lun ba şın da bi le ol ma yan ko mü nist ler le ko ca man ka pi ta li st özel mül ki ye te, bur ju va zi ye ve onun dev let ol arak ör güt len miş gü cü ne na sıl kar şı ko ya bi lir ler di. Dün ya da ki bü tün dev rim le rin kü çük grup lar la ve kü çük olay lar la baş la mış ol ma sı nın bi lim sel sır rı da bu ra da dır. Pa ris iş çi sı nı fı ko mü nü, bu ge liş­me nin ürü nü ol du.

Alt mış beş mil yo n lu bir nü fus yo ğun lu ğu­nun ya şa dı ğı üzer in de bu lun du ğu muz ka ra par ça­sın da, özel mül ki ye te, bur ju va zi ye ve tüm bur ju­va zi nin “or tak iş le ri ni yö ne ten” bir ko mi te den baş ka bir şey ol ma yan dev le ti pa ram par ça ede rek iş çi sı nıf ının, emek ci mil yo nla rı n, Kürt ve po li tik zor ba lık al tın da olan di ğer azın lık lar dan iş çi ve emek çi le rin “or tak iş le ri ni yö ne ten” bir dev rim ci yö ne tim kur ma yı amaç lı yo ruz. Bu nu ar zu la ma­yan iş çi ve emek çi sa yı sı çok az dır. Tür ki ye’ de bur ju va zi nin ve ka pit al ist özel mül ki ye tin gün cel im pa ra tor lu ğu nu yık ma kta bi ze gü ven ve ren, eli­mi zi ça buk tut ma mı za ola nak ve ren bu nes nel ze min dir. O ne den le ken di gü cü mü ze duy du ğu­muz gü ve nin te me li sağ lam ve dev rim ci dir. Tür­ki ye’ nin mad di top lum sal ger çe ği, uzun e rim li ve sa bır lı, inanç lı ve yıl maz bir kav ga yü rüt me ye, adım adım top lum sal dev ri mi sür dür me ye gü ven­lik li kı lı yor bi zi. Bu gü ne de ğin bin ler ce dev rim ci ve ko mü nist ken di ko num lar ının hak lı lı ğı na ina­na rak “tan rı yı ve ölü mü ya ra tan kor ku”ya en ufak bir ta viz ver me den so kak lar da, hüc re ev le rin de ve mey dan lar da bur ju va zi ye ve kar şı dev ri min mi li­ta rist güç le ri ne kar şı sa vaş tı. Ki mi si bu kav ga da be re ket li top rak la rı ku cak la dı.

On la ra bu güç ve ener ji yi ve ren, inanç la rı na duy du kl arı son suz gü ven dir. Kı zıl de re’de, Var ti­nik’ te, Nur hak’ ta ve da ra ğaç la rın da, ölüm oruç la­rın da, kal leş iş ken ce tez gah la rın da, da ha bin ler ce cep he de kü çük çap lı si lah lar la, zırh lı araç lar ve da ha mo dern si lah lar la do nan mış düş man kuv vet­le ri kar şı sın da hiç aman di le me yen dev rim ci cü re ti ola nak lı kı lan şey, onl arın ken di dü şün ce ve

Gücümüze Dayanarak Devrimi Örgütlemek

Sınıf Pusulası /9

inan çla rı na duy du kl arı son suz gü ven di. Hak lı ol duk la rı na bi lim sel ol arak ina nı yo rlar dı ve gü ve­ni yor lar dı. Da ra ğaç la rın da, in san lı ğın dev rim ve sos ya lizm öz lem le ri te tik le ni yor du. Bu mi ras bu gün ka pi ta list özel mül ki ye te kar şı sa va şan biz­le rin en bü yük kuv vet kay nak la rın dan dır.

1978 yı lın da bir avuç Kürt yurt se ve ri genç, Kürt ulu su nun dev let ba ğım sı z lı ğı ere ğiy le yo la ko yul duk la rın da, yüz yıl lar ca ve bü tün ta rih bo yun ca hiç bir za man ba ğım sız bir dev le ti ol ma­mış Kürt ulu su nun ve Kürt yok sul köy lü sü nün “ba ğım sız lık ar zu su”nu ör güt le me ye ve ko or di ne et me ye ça lış tı ğı için hak lıy dı. Bun dan ötü rü, bir top lum sal güç ola ca ğı na da ir ken di si ne gü ven du yu yor du. Te orik, pra tik ve ta rih sel ol arak hak lı olan, hak lı lı ğı bi lim sel ola rak is pat lan mış olan ken di si ne gü ve ni yor da. O an, gü cü nün ve ola na­klar ının bü yük lü ğü ya da kü çük lü ğü nü faz la önem se me den gü cü nü hak lı lı ğın dan alı yor ve bu nun gü ven ce si al tın da dır.

Dev ri mi ör güt le me id di asın da olan, bel li bir prog ram ve il ke ler te me li üze rind e ör güt le nen, her top lum sal olu şum, amaç la rı na ulaş ma ça lış­ma sı yü rü tür ken do ğal ola rak ve nes nel ol arak ken di öz gü cü ne gü ven ir. O, dü şün müş, ta ri hi ve top lum sal ge liş mel eri ara ş tı ra rak or ta ya bir top­lum sal pro je koy mu ş tur. Bu nu ne den li, ta rih te in san fa ali ye ti nin or ta ya çı kar dı ğı ürün le ri tam ola rak in ce le miş, sı nıf lan dır mış ve ken di top­lums al pro je si için ya rar lı olan la rı bü tün kı la bil­miş se, o ka dar da ken di id di ala rı na ina nı yor ve gü ve ni yor de mek tir.

Ko mü nist le rin prog ra mı ve il ke le ri, pro le­tar ya nın ne yap ma sı ge rek ti ği so ru sun dan, nes nel ger çek li ğin dan çık tı ğı için, ge le cek ko mü nist ufu­kla ra pu pa yel ken yü rü me ye ola nak ve ren en sağ­lam, en doğ ru ve en bi lim sel id di alar dır. Pro le ter­ya nın “ta rih sel ro lü”nü ken di l erin de iç kin kı lan ko mün ist ler, “bü tün dün ya lar da ve çağ lar da” ge le ce ği tem sil edi yor lar. Top lum da yal nız ca ve yal nız ca ko mün ist ler, pro le tar ya nın yer in de dur­duk la rın dan ge le ce ği tem sil edi yor lar. Do la yı sıy­la dev ri mi ör güt le me de de yal nız ca ve yal nız ca sa vun du kla rı pro le tar ya nın dü nya gö rüş le ri nin doğ ru lu ğu na ve hak lı lı ğı na ina nır lar. Ya şam ko şu­ll arı her ge çen gün pro le tar ya nın ya şam ko şu ll arı­na yak la şan top lum sal ta ba ka la rı, pro le tar ya nın dün ya gö rüş le ri et ra fın da ör güt le ye rek dev ri me

yü rür ler. Ko mün ist ler, dev ri mi ör güt le me ye ko yul duk la rı her du rum da, ken di ül ke le rin de o an ki ta rih sel, top lum sal ve si ya sal di zi liş le ri ve den ge le ri de mut la ka tah lil eder ler. Pro le tar ya ile sö mü rü cü bü yük burj u va zi ara sın da ka lan alt ve or ta ta ba ka la rın po li tik tem sil ci le ri nin de ener ji le­ri ni bü yük bur ju va zi ye yö nelt mek, on la rın ar ka la­dı ğı yı ğı nla rı pro le tar ya nın dü nya gö rüş le ri ne ka zan mak için özen li ve dik kat li bir mü ca de le yü rü tür ler. Bu gün Tür ki ye ve Kür dis tan dev ri mi­nin güç le ri ni bir leş tir me ye ça lı şır ken de asıl ola­rak ken di öz gü cü mü ze gü ven me li yiz. Gü ve ni yo­ruz.

Ama bü tün bu nla rı ya pa bil mek ve ba şa ra­bil mek için, ta irh sel ro lü nü ken di miz de içer di ği­miz mo dern sı nı fın, pro le tar ya nın için de oluş ma­mız ve bü yü me miz de bir do ğa ya sa sı ka dar ge rek li ve zo run lu dur. Dev ri mi ör güt le mek için “bir yı ğın ör gü tü” ge re ki yor. Yı ğın ör gü tü de ka pit al iz min bir ara ya top la dı ğı in san kit le le rin de ya ra tı la bil ir. Bir le ş ik dev ri min in san kit le le ri ni tas nif et ti ği miz de, sa na yi nin bir ara ya top la dı ğı ve bir ko ca man sı nı fı oluş tu ran in san kit le le ri, iş çi kit le le ri on mil yo nu aşı yor. Ve bu nun saf la rı da gi de rek bü yü yor. Ko mün ist ön cü nün ka rar ve di rek tif le ri nin kar şı lık ve ya şam bu la bi lme si için iş çi sı nı fı kit le le ri ni ku cak la ya bil miş sen di ka lar gi bi araç la ra, “yı ğın ör güt le ri”ne sa hip ol ma sı ya da on la rın üze rin de doğ ru dan bir et ki ye sa hip ol ma sı ge re ki yor. Bu gö rev er te le ne mez. Er te len­me si du ru mu nda, da ha yıl lar ca ara ta ba ka lar la oya lan mak tan kur tu la ma ya cak.

Ko mü nist ön cü, her han gi bir dev rim ci si ya­sal ey le mi ger çek leş tir me yi gö rev ola rak önü ne ko yd uğun da, bu nu ger çek leş tir me de de asıl ola rak pro le tar ya nın ye rin de du ra rak dü şü nür, ya ni o işi yap mak ta ken di öz gü cü ne da ya nır ve gü ve nir. Böy le dav ran dı ğı öl çü de, mü ca de le “ar zu”su için­de olan iş çi kit le le ri ken di saf la rı na çe ke bi lir. Ör ne ğin her pra tik si ya sal gün dem de bur ju va zi ile pro le tar ya ara sın da ki sı nıf ve ta ba ka la ra ka r şı lık dü şen po li tik ör güt le me ler le so mut gün cel ta lep ler et ra fın da it ti fak yap ma ya, bü tün sı nıf ve ta ba kla rın tem sil ci le rin den da ha faz la di kkat li ve özen li dir. Ama hiç bir za man bu gü nün ha re ke ti için de ge le ce­ği tem sil et ti ği ni unut maz. Mü tte fik ler i ne ey le min ya da “iş”in ay rı ntı lan dı rıl mış plan ve bu pla na bağ lan mış so mut pra tik ha zır lık la rıy la çı kar.

Gücümüze Dayanarak Devrimi Örgütlemek

Sınıf Pusulası /10

Böy le dü şün me si, dav ran ma sı ve ko num lan­ma sı, onun eli­ko lu bağ lı kal ma sı nı ön le me nin de te mi na tı dır. Öy le ki, mü tte fik le riy le, bu gün bü yük bur ju va zi ye kar şı mü ca de le de ken di mül ki yet çı kar la rı için mü ca de le eden ler le an la şa ma dı ğı, bir tak tik “bir”lik el de ede me di ği du rum da, da ha ön ce ya p mış ol du ğu ken di ha zır lık ve pla nl arı nı ger çek leş ti r mek için du rak sa ma dan “iş”e ko yu­lur. Bu gü ne ka dar ki de ney ler gös ter di ki, or tak lık ya da tak tik “bir”lik içi ne gi ril di ğin de, ko mün ist ön cü ken di siy le bü tün di ğer le ri ara sın da ki bel ir­gin ay rım çiz gi le ri ni ba zen mat laş tır dı. Ken di kap sam lı ha zır lık ve pla nla rıy la, dü şün ce ve ö ne­ri le riy le “or tak”la rı nın kar şı sı na çık ma sı ge re kir­ken, ge nel lik le on lar la bir lik te “pra tik plan”lar ha zır la ma yo lu nda yü rü dü. Bu aşı rı za man ve ener ji kay bı ol du. Ko mü nist ön cü nün va r o lan tu tar lı it ti fak po li ti ka sı, böy le ce pra tik te ya şam bul mak ta zor luk lar la kar şı kar şı ya gel di. Her ge liş me yi “bir”lik te de ğer len dir mek ve pra tik plan yap mak pek çok so mut du rum da hiç bir şey yap ma mak la so nuç lan mış tır. Ya da iş iş ten geç tik­ten son ra bir şey ler ya pıl mış tır. Bu söy le nen ler, hiç bir bi çim de ko mü nist le rin it ti fak yap tı ğı güç­ler le bir lik, pra tik ey lem, ka rar ve plan lar yap ma­sı nı dış ta la mı yor. Ak si ne, bun la rın da ha mü kem­mel ol ma sı ge rek ti ği ne ya pıl mış vur gu lar olu yor.

Ko mü nist ön cü ol ma id di asın day san, her han gi bir si ya sal ge liş me kar şı sın da ya da dos­doğ ru o “an” yap ma yı ge rek li ve zo run lu ola rak gör dü ğün pra tik dev rim ci et kin li ği, de yim uy gun­sa ken di dı şın da kim se nin ol ma dı ğı tek ba şı na bu “iş”i yap mak zo run da ol du ğun var sa yı mın dan yo la çı kar sın. Bu, hiç bir za man nes nel ger çe ğin gö rül me di ği an la mı na gel mez. Bu, hiç bir za man de vri min iri li – ufak lı güç le ri ni or tak pay da lar da bir leş tir mek dü şün ce si ne sırt dön mek an la mı na gel mez. Bü tün bu nlar ın ak si ne, söz ko nu su güç le­rin da ima hız lı ha re ket et me le ri nin, da ha ko or di­ne li dav ran ma la rı nın ve son uç ta so ru na “ye rin de ve za man ın da” mü da ha le et me le ri nin ko şul la rı nı pek çok açı dan ha zır la na rak el ve riş li du ru ma ge tir me yi sağ lar. Ak si bir akıl yü rüt me, ön cü lük fik ri ve id di asıy la as la bağ daş maz.

Bu nun ideo lo jik te me li ni Marks­En gels ta “Ko mü ni st Ma ni fes to”da çok açık bir bi çim de an lat tı lar ve or ta ya koy dul ar. On lar; “bu gün bur­ju va ziy le kar şı kar şı ya ge len bü tün sın ıf lar içe ri­

sind e yal nız ca pro le tar ya ger çek ten dev rim ci bir sı nıf tır. Öte ki sı nıf lar mo dern sa na yi kar şı sın da erir ler ve ni ha yet yok olur lar; pro le tar ya ise onun özel ve te mel ürü nü dür. Alt­or ta sın ıf, kü çük ima­lat çı, dük kan cı, za na at çı, köy lü, bü tün bu nlar, or ta sı nı fın par ça la rı ol arak var lık la rı nı (var lık la­rı, özel mül ki yet’le ri dir­SP) yo k ol mak tan kur tar­mak için bur ju va zi ye kar şı sa va şır lar. Bun lar, şu hal de dev rim ci de ğil, tu tu cu dur lar. Hat ta ge ri ci­dir ler, çün kü ta ri hin te ker le ği ni ge ri sin ge ri ye dön dür me ye ça lı şır lar.” (Aç, SP) (Ko mü nist Ma ni fes to, Syf. 123) Bu ra da net olan, hiç kim se­nin tar tış ma ko nu su yap ma ya şan sı bu lun may an te mel bir dü şün ce var dır. Bu gün, bi zim üze rin de dev rim yap mak için yo la ko yul du ğu muz ka ra par ça sın da da pro le tar ya nın dı şın da iş bir lik çi te kel ci bur ju va zi ye kar şı pro le tar ya nın ya nın da sa vaş mak is te yen bü tün sı nıf ve ta ba ka lar, ka pit­al ist özel mül ki ye tin pro le tar ya kar şıt ku tu bun da dur mak ta dır lar. On lar, ken di var lı kla rı nı, ya ni özel mül ki ye tle ri ni ko ru mak için mü ca de le ye atı­lı yor lar. Pro le tar ya, bur ju va zi nin var lı ğı na son ver mek le ken di var lı ğı na da son ver mek için sa va şa atı lı yor. Onun için, pro le tar ya ile iş bir lik çi te kel ci bur ju va zi ara sın da ka lan alt ve or ta ta ba­ka la rın po li tik tem sil ci si ko nu mun da ki ör güt ve par ti le rle it ti fak yap ma du rum la rı nda ol sun, ko mün ist ön cü nün pro le tar ya nın dı şın da, dev ri mi ör güt le mek için için de ça lış ma yap ma sı a çı sın dan ol sun, bu ara ta ba ka la rın ta rih sel, top lum sal ve gün cel si ya sal ko num la rı nı as la gö zar dı et me me­li dir.

Pro le tar ya nın amaç la rı na bağ lan ma la rı, her za man çok zor lu olan bu or ta ta ba ka la rı n gü ve nir­li ği, pro le tar ya nın so mut sü reç le rin diz gin ler ini eli ne al ma dü zey ve de re ce si ne doğ ru dan bağ lı dır. Bu te mel dü şün ce bi zi te mel bir so nu ca gö tü rü­yor: en son tah lil de pro le tar ya na sıl ki, mo dern sa na yi nin “özel ve te mel bir ürü nü” ol du ğun dan in san lı ğın, in san dı şı lı ğı aşa rak in san laş ma sı nın ger çek ve tek tem sil ci si ise, bu “ön cü sı nı fın ön cü kur ma yı”da dev ri mi ör güt le me de asıl ol arak ken­di öz gü cü ne gü ve ne cek tir. Ken di öz gü cü ne da ya­na rak dev ri mi ör güt le ye cek tir. Pro le tar ya nın ta rih sel ko nu mu ile biz ko mü nist le rin ni hai amaç­la rı ara sın da ki ta rih sel ve te orik ke siş me nok ta la­rı bun lar dır.

Gücümüze Dayanarak Devrimi Örgütlemek

Sınıf Pusulası /11

So ru nun özü, pro le tar ya nın gün cel top lu­mun da, ge le cek dev rim ci sı nı fı ol ma sı dır. Iş çi ha re ke tin de her za man, ba şın dan be ri, özel mül ki­ye te kar şı bir mü ca de le “ar zu”su var dır. So run, bu nu “bi linç li bir ha le ge tir mek ve bu ar zu yu du yan la rın, hem ör güt le me nin ve ko or di ne edil­miş ey le mi nin ge rek li li ği ni, hem de ge nel si ya si du ru mu he sa ba kat ma la rı nı sağ la mak tır.” (Le nin) Bu öz lü dü şün ce, pro le tar ya yı ör güt le me ve ey le­mi ni yö net me gö re vi ni baş ka hiç kim se ye de ğil, dos doğ ru ko mün ist le rin omuz la rı na yük lü yor. Baş ka la rı na, or ta­alt ta ba ka la rın si ya sal tem sil ci­le ri ne bı ra kıl ma sı za ten eş ya nın ta bi atı na ay kı rı ola cak tır. Dev ri mi ör güt le me yi bu gün kü top lu­mun “ger çek tek dev rim ci sı nı fı” pro le tar ya nın dı şın da ör güt le me yi ta sav vur et mek, “ta ri hin te ker le ği ni ge ri sin ge ri ye dön dür me ye” ça lış mak­tan baş ka bir an la ma gel mez.

Bu gün dev rim ci ha re ket ve iş çi sı nı fı ha re­ke ti, ha re ket len me nin işa ret le ri ni ver se de hâ lâ bir dur gun luk dö ne mi ya şı yor. Ser ma ye dü ze ni ve bur ju va zi, ser gi le me ye ça lış tı ğı “is tik rar” gö rün­tü sü nü boz ma mak için çır pı nı yor. Bü tün giz le me ça ba la rı na kar şın ken di için de ki çe liş ki ve çı kar da laş ma la rı nı giz le ye mi yor. “Alt – or ta” ta ba ka dev rim ci li ği can çe ki şi yor. Zi ra bü yük bur ju va zi­ye kar şı ken di var lık la rı nı, çı kar la rı nı ko ru ma kud re ti bi le gös te re mi yor. Bü tün ön ce ki sa yı la rı­mız da, de ği şik içe rik li ve ko nu lu tah lil ya zı la rı­mız da an lat ma ya ça lış tı ğı mız bu si ya sal kon jonk­tür de dev rim ci lik yap mak, dev ri mi ör güt le me ye ça lış mak zor lu bir gö rev dir de dik. Bu zor gün ler­de pra tik de vrim ci ça lış ma yü rüt mek bü tü nüy le ken di öz gü cü mü ze, ide olo ji mi ze, prog ram ve ko mü nist il ke le ri mi ze bi lim sel inanç ve bağ lı lık la müm kün dür. Biz bi li yo ruz ki, ge ce nin en ka ran lık “an”ı kı zıl ay dın lık la ra en ya kın olan an dır. Bu bi linç le pra tik de vrim ci ça lış ma yü rü tü yo ruz.

12 Ey lül ’ün ka ran lık gün le ri nin ar dın dan, K. Kür dis tan’ da ki ser hıl dan la rın ve 1989 ba ha­rın da ki iş çi sı nı fı ey lem dal ga sı nın, 1995 Ga zi hal kı nın baş kal dı rı sı nın, 1996 1 Ma yıs ve Ölüm Oru cu di re ni şi gi bi bü yük dev rim ci ge liş me le rin ya şan ca ğı nı hiç bir söz de dün ya re form cu su ha yal ede mez di. Yok sul luk ve se fa let sür dük çe bu na ka rşı ayak lan ma lar da onun ka dar ke sin dir. Iş te yok sul luk ve se fa let her ge çen gün da ha da kat­me r le ş iyor. In sa nal duy gu açı sın dan bi le bu, her

an ayak lan dı rı cı bir ol gu dur. Ko mü nist ler, sö mü ­rge ci fa şist dik ta tör lü ğün ka yıp sal dı rı la rı na ken di öz güç le riy le kar şı dur du lar ve bu nu dün ya öl çe­ğin de ge nel leş ti rme yi ba şar dı lar. Salt bu ol gu bi le, bu gün, bu zor gün ler de dev ri mi ör güt le mek­te inat et mek için ken di öz gü cü mü ze gü ven me­miz açı sın dan bü yük bir pra tik ders tir. Bir do ğa ya sa sı ka da r ke sin ol du ğu na inan dı ğı mız dev rim­ci ge liş me le ri el de et mek, an cak pra tik dev rim ci ça lış may la olur. Onun için güç le ri mi zin mis li üze rin de ça lış ma lı yız.

Le nin, He gel ’in bir te mel dü şün ce si ni çö züm ler ken “işin özü” di ye ta nım la dı ğı pa sa jı şöy le yo rum lu yor: “iyi”, “dış ger çek li ğin şart koş tu ğu bir is tek”tir. Ya ni “iyi”den in san pra ti ği kas te dil mek te, ki o da, dış ger çek lik ta ra fı ndan 1­ ½art ko şu lan is tek tir 2­ Pra tik bil gi nin (te orik) üs tün de dir, çün kü sa de ce “ev ren sel olan’ın de ğil, ay nı za man da do la yım sız ger çe ğin de üs tün de ğe­ri ne sa hip tir.” Iş te top lu m la rın do ğal ge liş me sey­rin de in san ey le mi nin dö nüş tü rü cü gü cü bu den li açık ola rak or ta ya ko nul muş tur. Do ğa nın ge liş me ka nun la rı ve do ğa da ki ge liş me ler bi lim sel tek nik ge liş me le rin or ta ya çı kar dı ğı ger çek lik ler ve di ya lek tik ma ter yal ist dü şün ce nin bi lim sel ola rak ta nıt la dı ğı, ka pi ta list top lu mun çe liş ki ve ça tış­ma la rı nın ka çı nıl maz ola rak ula şa ca ğı nok ta lar; ege men sı nıf ola rak ör güt len miş bur ju va zi nin ve onun ka pi ta list top lu mu ayak ta tut mak için oluş­tur du ğu bü tün me ka niz ma la rın ken di le ri ne duy­du ğu gü ve nin ge çi ci ve hak sız ol du ğu nu, in sa nın in san ta ra fın dan sö mü rül me si ne, im t iya zla ra, eşit siz li kl ere ve son ol arak in sa nın ken di özün den uzak la şa rak in san dı şı lı ğa itil me si ne kar şı mü ca­de le eden biz le rin ken di ide al le ri mi ze inan cı mı­zın bi lim sel ol du ğu nu, ken di öz gü cü mü ze duy­du ğu mu z gü ve nin de dev rim ci ol du ğu nu ka nıt la­mış tır. Ka pi ta list özel mül ki yet dün ya sı nın in san so yu nu sü rük le miş ol du ğu bü yük çö küş ve fe la­ke te kar şı sa vaş mak gi bi her açı dan hak lı bir ze min den kal kış ya pı yo ruz. In san lık ta ri hi ve çağ daş ta rih yas la na ca ğı mız kuv vet kay na kl arıy la do lu dur. O ne den le hep tek ba şı mı za da kal sak, ba zı an lar da bü tü nüy le ha re ket siz de kal sak ide al­le ri mi zin mut la ka ger çek ola ca ğı na sar sıl maz bir i nanç la gü ven du yma lı yız di yo ruz. Bu nlar nes nel ger çek ler dir. Ta rih ten ve top lum sal ta rih ten so yut­lan mış lar dır. Bi lim sel sosy al iz min ka te go ri l eri,

Gücümüze Dayanarak Devrimi Örgütlemek

Sınıf Pusulası /12

ins an için yal nız ca for mül ler der le me si de ğil, her za man bo yun eğil me si ge re ken ya sa la rın di le ge li şi dir de.

Sınıf Pusulası /13Sınıf Pusulası / 5

Sİ YA SAL İS LA MIN GE Lİ Şİ Mİ VE GÜN CEL DU RU MU

Tür ki ye’de si ya sal is lam, cum hu ri yet ta ri hi­nin bü tün sü reç le rin de de ği şik dü zey ve bi çim ler­de si ya sal gün de min sü rek li bir tar tış ma ko nu su ola gel di. Di ni ge ri ci li ğin coğ raf ya mız da ki güç lü et ki si nin ya nın da, si ya sal is la mın ge liş me si, ta lep ve he def le ri de, si ya sal is la mı top lum sal/si ya sal ya şa mın sü rek li bir ger çe ği ha li ne ge tir di. Kon­jonk tü rel bir özel lik ta şı ya rak iniş li­çı kış lı bir ge liş me gös te ren is la mi ha re ket, ‘80’li yıl lar bo yun ca ve ‘90’la rın or ta sı na ka dar hız lı yük se li­şi ni sür dür müş, bir kaç yıl lık ya kın dö nem de ise, ge ri le me sü re ci ne gir miş tir. Si ya sal is la mın ge liş­me si ka dar ge ri le me si de, iç te ve dış ta or ta ya çı kan de ği şik lik le rin et ki sin den ve si ya sal is lam la ege men dev let er ki ya da MGK ara sın da ki iliş ki ve ça tış ma dan ba ğım sız dü şü nü le mez.

Dün ya ge ne lin de si ya sal is lam ge ri le mek te, bu nun bir par ça sı ola rak Tür ki ye’de si ya sal is lam da ben zer bir sü re ci ya şa mak ta dır. Is la mi kök ten din ci li ğin dün ya ge ne lin de ge ri le me si dö ne mi ka rak te ri ze eden un sur lar dan bir ta ne si dir. Bu sü reç he nüz ta mam lan ma dı ğı gi bi, bü tün bo yut la­rıy la açı ğa da çık mış de ğil dir. Iran bu ba kım dan ti pik bir ör nek tir. ‘79’da is la mi dev rim le ik ti da ra ge len kök ten din ci lik, 18 Şu bat 2000’de par la­men to se çim le ri nin mu ha fa za kar mol la la rın he zi­me tiy le so nuç lan ma sı kök ten din ci li ğin ye nil gi si­

ni per çin le miş tir. Bu ge liş me nin ve ri le ri, ‘97 Cum hur baş kan lı ğı se çim le rin de ve ‘99 yaz ay la­rın da ra di kal öğ ren ci ayak lan ma sın da or ta ya çık­mış tı. Iran’da ki ge liş me le rin böl ge de ki ve Tür ki­ye’de ki si ya sal is la mi ha re ket le ri et ki le me me si dü şü nü le mez di. Çün kü Iran is lam dev ri mi böl ge­de kök ten din ci li ğin ge liş me sin de, pa zar lan ma­sın da ve des tek len me sin de çok önem li bir yer tut muş tu.

Si ya sal is lam ve şe ri at, ge rek ik ti dar, ge rek­se mu ha lif ol du ğu ül ke ler de ge ri ci, ya sak çı pra ti­ği ve uy gu la ma la rıy la teş hir ol du, iti bar yi tir di. Iran, Af ga nis tan, Su dan, Su udi Ara bis tan yö ne­tim le ri nin ge ri ci ve halk düş ma nı uy gu la ma la rı; Ce za yir’de top lu kat li am lar ger çek leş ti ren is la mi güç ler (FIS), Mı sır’da tu rist le re, sı ra dan in san la­ra ve öğ ren ci le re su ikast dü zen le yen Müs lü man Kar deş ler, Is ra il’de rast ge le si vil yer le şim alan la­rı ve me kan la ra bom ba lı sal dı rı lar dü zen le yen Ha mas Ör gü tü, Rus ya’da Çe çen mi lis le ri nin Rus or du su nu arat ma yan si vil kat li am la rı, Tür ki ye’de Hiz bul lah’ın me zar ev le ri; ik ti sa di po li ti ka lar bir ya na, si ya sal is la mın in san lı ğa, iş çi ve emek çi yı ğın la ra re va gör dü ğü yö ne tim bi çi mi ve uy gu­la ma la rı ser gi le me ye ye ter.

Ulus la ra ra sı ve böl ge sel düz lem de kök ten din ci li ğin ge ri le me sin de Iran so mu tun da ya şa nan

Siyasal ‹slam›n Geli¾imi ve Güncel Durumu

Sınıf Pusulası /14

ye nil gi nin dı şın da fark lı bir di zi ne den den söz et mek müm kün dür. Fa kat Tür ki ye so mu tun da si ya sal is la mın ge ri le me si ka dar ge ri le til me sin­den de söz edil me li dir. Bir çok ba kım dan iç içe geç miş bu iki un su run her bi ri nin han gi dü zey de et ki de bu lun du ğu ay rı ca de ğer len di ril me li dir. Fa şist MGK’nın 28 Şu bat ka rar la rı ve MGSB’yle si ya sal is la mın ‘iç teh dit” ‘Ön ce lik li teh li ke’ kap­sa mı na alın ma sı, ge ri le til me si nin de baş lan gıç nok ta sı nı oluş tu ru yor du. Ge liş me nin yö nü, içe ri­de ve dı şa rı da si ya sal is la mın aley hi ne de ğiş mek­te dir. Ev ren sel ve böl ge sel plan da kök ten din ci li­ğin ge ri le me siy le 28 Şu bat ka rar la rı nın ça kış ma­sı, si ya sal is la mın ge liş me ola nak la rı nı tı ka mış, sal dı rı po zis yon un dan sa vun ma ya çe kil me si ni ve adım adım ge ri le me si ni sağ la mış tır. 28 Şu bat ka rar la rıy la si ya sal is la mın önü ke sil me sey di, hü kü met ola nak la rı nı da kul la na rak bir sü re da ha, sı nır lı da ol sa ge liş me si ni be lir li bir dü zey de sür­dü re bi lir di. Bu ra da önem li olan nok ta, do ğal sey­ri ile ge liş me ya da ge ri le me si ne fır sat ver mek si­zin 28 Şu bat sü re ciy le ge ri le til me si dir.

So mut ola rak si ya sal is la mın ge ri le me si fa şist or du ile ik ti dar ça tış ma sı nın bir so nu cu ola­rak ge ri le mey le iç içe geç miş se de, ken di iç di na­mik le riy le ge liş me si nin de sı nı rı na da yan mış tı. Her ne ka dar ge ne ral ler 10 yıl içe ri sin de si ya sal is la mın oy ora nı nın yüz de 45’le re ula şa rak ‘tek ba şı na ik ti dar ola ca ğı’n dan söz et se ler de, bu, da ha çok, si ya sal is la ma dö nük sal dı rı da po zis yo­nu nu güç len dir me ve meş ru laş tır ma ama cı ta şı­mak ta dır.

Tür ki ye’de din sel ge ri ci lik top lum sal do ku­ya de rin le me si ne si ra yet et miş bir ol gu dur. Di nin top lum üze rin de ki yo ğun et ki si, ge le nek­gö re­nek ler, ka der ci lik, güç lü ye tap ma vb. de ğer yar gı­la rı ve top lum sal ol gu lar la da iç içe geç miş tir. Da ha da önem li ola rak eko no mik­top lum sal ve si ya sal ya pı, nes nel ola rak is la mi­şe ri at çı akım la­rın ge liş me si ne ka pa lı de ğil dir.

Yüz yıl la rın med re se, okul, iba det me kan la­rı, top lum, ai le vb. alan lar da oluş tur du ğu, yer leş­tir di ği mi ras, ge le nek, alış kan lık, kül tür ve top­lum sal bi linç len me; bu na dev le tin res mi din po li ti ka sı ek le nip dü şü nü lür se, di nin en kü çük top lum sal hüc re le re sin di ği, si ra yet et ti ği da ha ra hat an la şı lır.

Tür ki ye’de ve Kür dis tan’da, ka pi ta liz min ge liş miş lik dü ze yi ge ri, den ge siz ve çar pık tır. Kır sal nü fus hâ lâ önem li bir ora nı teş kil eder. Ara kat man lar nü fu sun hâ lâ önem li di li mi ni oluş tu ru­yor. Bir ba kı ma Tür ki ye, kü çük bur ju va lar ül ke­si dir. Iş çi sı nı fı, ge liş miş lik ve ni te lik dü ze yi za yıf, kır sal bağ la rı önem li bir ke si min şah sın da de vam eden; bi linç, ör güt len me ve mü ca de le ge le nek le ri çok güç lü ol ma yan po zis yo nuy la ya pı sal ve gün cel za afi yet ler ta şı mak ta dır. Kır dan ken te göç, ka pi ta liz min ge liş me si ne ba ğı ola rak özel lik le ‘80 son ra sı dö nem de yo ğun la şa rak de vam et mek te, bü yük kent le rin et ra fın dan ge ce­kon du la rın, va roş la rın sü rek li bü yü me si ni sağ la­mak ta dır, Iş siz, güç süz, kır sal ya şa mın ge le nek le­ri, kül tü rü, özel lik le ri ve de ğer yar gı la rıy la, şe hir­le rin ya şam özel lik le ri, kül tü rü ve de ğer yar gı la rı ara sın da bo ca la yan, tep ki sel, otur ma mış bü yük bir nü fus bi rik mek te dir. Ka pi ta liz min ge liş me si, top lum sal ya pı yı çöz mek te, top lum sal fark lı laş­ma ve so nuç la rı da çok de ği şik bi çim ler de ya şan­mak ta dır.

Böy le si sos yo­eko no mik ve sos yo­kül tü rel ol gu la rın bir leş me si, her tür den ide olo ji nin ge liş­me ve ken di ne sı nıf sal­top lum sal ta ban bul ma ola na ğı nın nes nel ze mi ni ni sağ la mak ta dır. Bu ger çek lik, si ya sal is lam ba kı mın dan da ge çer li dir. Is la mi ide olo ji ve po li ti ka, da ha çok kır dan ko pup ken te yer leş miş, ka pa lı top lum ya şa mı ve kül tü­rü, ma ne vi dün ya sı sa rsı lan yı ğın lar da, kü çük bur ju va zi, or ta bur ju va zi, kır sal nü fus gi bi da ha çok ara kat man lar ara sın da top lum sal ta ba nı bul­muş kit le gü cü nü ge niş let miş tir. Emek çi semt ler­de ki iş siz, aç ve tep ki li ke sim ler ve genç lik içe ri­sin de si ya sal is lam güç len miş tir. Ulus la ra ra sı dü zey de ve coğ raf ya mız da ya şa nan ör nek ler gös­ter miş tir ki, si ya sal is la mın iş çi sı nı fı içe ri sin de ge liş me ola nak la rı sı nır lı dır.

Ay rı ca din sel ge ri ci lik le si ya sal is la mın ay rı mı nın doğ ru ya pıl ma sı önem li dir. Bu iki si nin fark lı ol ma sı bir ta ra fa, top lum sal al gı la yış ba kı­mın dan da ne re ye otur du ğu nun tes pi ti ge re kir. Top lum sal ya pı mız üze rin de ki din sel ge ri ci li ğin et ki si yay gın, de rin lik li ve güç lü dür. Yüz de 99’u müs lü man söy le mi abar tı lı ise de, çok bü yük bir ke sim din le bir şe kil de bağ lan tı lı dır. Fa kat din sel ge ri ci li ğin et ki sin de olan top lum ger çe ği ile si ya­sal is la ma eği lim du yan kit le ara sın da de rin bir

Siyasal ‹slam›n Geli¾imi ve Güncel Durumu

Sınıf Pusulası /15

uçu rum var dır. Top lum, en ge niş an lam da ifa de et mek ge re kir se, din le si ya sal is la mı bir bi rin den ayır mak ta dır. Bü yük bir ke si mi is lam di ni ne inan­mak ta, fa kat şe ri at dev le ti ni ya da di nin si ya se te ka rış ma sı nı is te me mek te dir. Is la mi yet gi bi si ya­sal alan dan ya lı tıl ma sı da ha zor olan ve bu yüz­den, ile ri sür dü ğü ta lep ler le kit le le ri si ya sal laş tır­ma po tan si ye li güç lü bir din açı sın dan bu ay rı mın öne mi art mak ta dır. Sos yo­eko no mik ba kım dan çok da ge liş me miş, ge ri top lum lar da di nin si ya sal se fer ber lik gü cü da ha da yo ğun bir rol oy na ya bil­mek te dir. Tür ki ye’de din sel fa na tiz min ve kı yı cı­lı ğın çok de ği şik ör nek le ri ta rih sel sü reç ler de ya şan dı. Si ya sal is lam, din sel ge ri ci lik ze mi ni üze rin den yük sel miş fa kat top lu mun ge niş ke sim­le rin ce var olan din le si ya se ti bir bi rin den ayır ma ba kış açı sı da, si ya sal is la mın ge liş me po tan si ye­li nin sı nır la rı nı çiz miş tir.

Dev let de so ru na din sel ge ri ci lik ve si ya sal is lam ay rı mı üze rin den yak laş mak ta dır. Türk bur­ju va dev le ti nin din sel ge ri ci lik le hiç bir dö nem so ru nu ol ma mış tır. Hat ta hal kı da ha ko lay yö net­me, ka der ci, ita at kar, tep ki siz bir top lum ya rat ma ba kış açı sıy la, din sel ge ri ci li ği bü tün ta ri hi bo yun­ca des tek le miş, ör güt le miş ve teş vik et miş tir. Hal­kı uyuş tur ma nın, tep ki siz leş tir me nin af yo nu ola­rak din ve din sel ge ri ci lik, ege men sı nıf la rın ge le nek sel ve de ğiş mez bir si la hı ola rak kul la nıl­mış tır. Türk ege men sı nıf la rı nın çı ka rı, din sel ge ri ci li ğin top lu mun de rin lik le ri ne si ra yet ede cek tarz da yay gın laş ma sın da dır. 28 Şu bat’ın mi ma rı ge le nek sel ik ti dar kli ği nin ve or du nun yak la şı mı da bü tü nüy le bu po li ti kay la uyum lu dur. Ge ne ral­ler ör güt lü si ya sal is la ma kar şı ta vır alır lar ken, di ni ge ri ci lik le bir so run la rı ol ma dı ğı nı sık be lirt­mek ih ti ya cı duy muş lar dır. De mi rel bu ay rı mı, 28 Şu bat’la il gi li ya pı lan rö por taj da şu şe kil de ifa de et mek te dir: “Ko ru ma ya ça lış tı ğı mız di nin is tis­ma rı dır. Bu ra sı nı çok önem si yo rum: Ir ti ca ile mü ca de le müs lü man lar la mü ca de le şek lin de, gös­te ril me me li dir. Çün kü ir ti cay la mü ca de le, Is la mi­yet ve müs lü man lar şe klin de gös te ri lir se onu hiç kim se ye an la ta maz sı nız, Öy le bir şey yan lış tır, ir ti cay la mü ca de le has sas bir olay dır, is tis mar lar­dan çok ça buk ve ko lay ca, san ki müs lü man lık la mü ca de le edi li yor ha li ne ge ti ri le bi lir. “ (Mil li yet 2000).

Dev le tin la ik lik an la yı şı da iki yüz lü ve sah­te dir. Res mi ide olo ji ve la ik lik, di ni dev le tin kont­ro lü al tı na al ma üze ri ne ku ru lu dur. La ik lik le, dev let le din bir ta raf tan sö zü mo na bir bi rin den ay rı lır ken, di ğer ta raf tan di ni de ne tim al tı na al mak için Di ya net Iş le ri Baş kan lı ğı ku rul muş tur. DIB, 80 bin kad ro suy la, bir çok ba kan lık tan da ha bü yük büt çe siy le, Di ya net Iş le ri Vak fı ara cı lı ğıy la yap tı ğı ya tı rım lar la, cid di bir eko no mik, si ya sal güç ha li ne ge ti ril miş tir.

Dev le tin di ne yak la şı mı ta ri kat lar la iliş ki­ler e de yan sı mak ta dır. Ta ri kat lar 28 Şu bat son ra­sın da bi le, aşı rı po li ti ze ol muş ke sim le ri dı şın da cid di bir mü da ha ley le kar şı laş ma dan fa ali yet le ri­ni ke sin ti siz sür dür müş ler dir. MGK’nın ta ri kat­lar dan is te ği, re ji min için de ka la rak, re ji mi zor la­ma dan fa ali yet le ri ni de vam et tir me le ri dir. Ta ri­kat la ra dö nük ya pıl mak is te nen de re ji min do ğal sı nır la rı içe ri si ne çe kil me le ri, si ya si, top lum sal ve ik ti sa di ya şa mın yö ne ti mi ve yü rü tül me si n de et kin ol ma ma la rı, bu sı nı rın dı şı na taş mış olan la­rın tör pü len me si dir. Ta ri kat lar, dev let ek se nin de top lu mu kont rol et me nin araç la rı ola rak kul la nıl­mak ta dır.

As lın da Türk bur ju va dev le ti ve or du, si ya­sal is la ma da kar şı de ğil dir. Bu yüz den si ya sal is lam, özel lik le çok par ti li re ji me ge çiş le bir lik te yo ğun ola rak da ‘80 son ra sı dö nem de dev let des­te ğiy le ve dev let le iç içe ge liş miş tir. Si ya sal is lam, stra te jik bir ye dek ola rak ha zır lan mış tır. 12 Ey lül as ke ri fa şiz miy le ve son ra sın da si ya sal is la­mın yük se li şi, or du nun ve dev le tin si ya sal is la ma yak la şı mı nın ikir cim siz bir gö rü nü mü dür. Or du ve ser ma ye oli gar şi si açı sın dan so run, si ya sal is la mın ik ti da ra oy na ma sı ve kont rol edi le bi lir dü ze yin dı şı na çık ma ya baş la ma sı dır. O za man ye ni den kont rol al tı na alın ma lı, eh li leş ti ril me li, güç le ri sı nır lan dı rıl ma lı, ik ti dar al ter na ti fi po zis­yo nu par ça lan ma lı dır. Ge ri de ka lan sü reç te ya pıl­ma ya ça lı şı lan bu dur. Yok sa dev le tin si ya sal is la­mı bü tü nüy le or ta dan kal dır mak gi bi bir so ru nu yok tur. Ter si ne, her za man bu güç le re ih ti yaç duy mak ta dır. ABD de, ‘Tür ki ye’de kont rol edi le­bi lir is tik rar sız lık’ po li ti ka sı na bağ lı ola rak si ya­sal is la ma ih ti yaç duy mak ta dır.

Si ya sal is lam, ulus la ra ra sı çap ta ge nel bir yük se li şin par ça sı ola rak hız lı bir ge liş me gös ter­di. Mo dern re viz yo nist kam pın yı kıl ma sı üze rin­

Siyasal ‹slam›n Geli¾imi ve Güncel Durumu

Sınıf Pusulası /16

den, sos ya liz me dö nük yo ğun sal dı rı lar da si ya sal is la mın yük se li şi ni hız lan dır dı. Si ya sal is lam, ‘90’lı yıl lar bo yun ca en yük sek se vi ye si ne ula şa­rak, güç lü di na mik le re sa hip kit le sel bir güç dü ze­yi ne ulaş mış tı. Fa kat bu yük se liş, kon jonk tü rel bir özel lik ta şı mak tan da ile ri ye gi de mez di. Uy gun ko şul la rın ya rat tı ğı et kiy le or ta ya çı kan boş lu ğu dol dur ma ya ça lı şan si ya sal is la mın, ko şul la rın de ğiş me siy le ge ri le me si ve ken di do ğal sı nır la rı na çe kil me si ka çı nıl maz dı. Ide olo jik­po li­tik boş lu ğun de ği şik bi çim le riy le dol du rul ma sı, özel lik le sos ya liz min ye ni den iş çi ve emek çi sı nıf lar için kur tu luş umu du ola rak yük sel me siy­le, kök ten din ci li ğin ken di do ğal sı nır la rın da ge ri­le me si de hız la na cak tır.

Top lum sal ada let siz li ğin sü rek li de rin leş me­si nin yok sul laş tır dı ğı ara kat man la rın tep ki si, or ta bur ju va zi nin güç len me ve sı nıf at la ma ça ba la rı, si ya sal is tik rar sız lık ko şul la rıy la bir le şe rek is la mi ha re ke tin bir sü re da ha yük se li şi ni de vam et tir­me si ni sağ la ya bi lir di. Hü kü met de bu yük se li şin de vam et me si için önem li ola nak lar ya ra tı yor du. Hü kü met te yer al ma ters ten de yıp ran ma dü ze yi ni hız lan dır mak tay dı. Kı sa sü re li hü kü met pra ti ği RP’nin dü zen al ter na ti fi de ğil, dü zen par ti si ol du­ğu nu gös ter me si ge le nek sel ta ba nı nın dı şın da RP’yi al ter na tif gör me ne de niy le oy ve ren ke sim­le rin bek le di ği ni bu la ma ma la rı nı be ra be rin de ge tir miş ti. 28 Şu bat, si ya sal is la mın bi raz da ha zır lık sız ya ka lan ma sı nı sağ la ya rak bu sü re cin hız lan ma sı na ne den ol du.

Gün cel ba kım dan önem li olan ise si ya sal is la mın ge ri le me si nin ne den so nuç iliş ki le ri kap­sa mın da ir de len me si, ge ri le me nin or ta ya çı kar dı­ğı tab lo ve ola nak la rın de ğer len di ril me si dir. Bu de ğer len dir me, top lum sal ge ri ci li ğin güç lü bir oda ğı olan si ya sal is lam ve onun ana göv de si ni bün ye sin de bir leş ti ren RP­FP’nin po li tik teş hi ri ka dar, si ya sal is la mın ge ri le me si nin or ta ya çı kar­dı ğı boş lu ğun dev rim ci doğ rul tu da dol du rul ma sı gö rev le ri açı sın dan da önem li dir.

Si ya sal Is la mın Ge liş me si nin Kı sa Ta ri hiIkin ci Em per ya list Pay la şım Sa va şı son ra­

sın da, ABD ta ra fın dan Sov yet le re kar şı baş la tı lan ‘so ğuk sa vaş’, Sov yet le rin ve sos ya liz min ge liş­me si nin önü nün ke sil me si ni, ‘öz gür dün ya’nın ko mü niz me kar şı ko run ma sı nı he def li yor du. Bu

an ti ko mü nist po li ti ka sı nın araç la rın dan bi ri ola­rak si ya sal is lam ge liş ti ril di. Si ya sal is lam ay nı za man da, Tür ki ye gi bi ül ke ler de dev rim ci, sos ya­list ve ulu sal kur tu luş çu ge liş me ye al ter na tif bir güç ola rak ör güt len di ril di.

Tür ki ye’de si ya sal is lam sa vaş son ra sı çok par ti li dö ne me ge çiş le bir lik te ör güt len me ye baş­la dı. Da ha Inö nü dö ne min de atı lan ki mi adım lar, esas ola rak RP’nin hü kü me te gel me siy le ye ni bir dü ze ye ulaş tı. Ba yar ve Men de res’in DP’si, ‘50’le re ka dar bas tı rıl mış olan din ci güç ler ve baş ta Nur cu lar ol mak üze re ta ri kat lar la ya kın iliş­ki içe ri si ne gir miş; DP’nin oy ta ba nı nı bu güç ler­le kur du ğu iliş ki üze ri ne ge niş let me ye ça lış mış, is la mi ke si mi hi ma ye si al tı na al mış tı. O gü ne ka dar ye ral tı na çe kil miş içe ka pa nık va zi yet te du ran ta ri kat lar ve is la mi ke sim, DP şah sın da ko ru yu cu bir şem si ye bu la rak ör güt len me ye ve si ya sal laş ma ya baş la dı lar. Çe şit li der gi ve ya yın­la rın ya nın da, Kıb rıs Türk Ce mi ye ti gi bi ör güt­len me ler de yer al dı lar.

DP dö ne min de si ya sal is la mın ve ta ri kat la­rın ör güt le ne rek si ya set sah ne sin de yer al ma la rı, si ya sal ya pı yı et ki le me le ri, Türk ege men sı nıf la rı dev le ti nin söz de il ke sel te mel le rin den bi ri ha li ne ge len la ik li ğin de çat la ma sı an la mı na ge li yor du. ‘60 dar be si nin ne den le rin den ol ma sa da po li tik ar gü man la rın dan bi ri ni Ke ma list as ker­si vil bü rok ra si nin bu yön lü bir ge liş me ye duy du ğu tep ki dir. CHP’nin la ik lik ve di ni ge ri ci li ğin, DP’nin ko ru yu cu lu ğu al tın da si ya sal laş ma sı na yö ne lik kar şı pro pa gan da sı da et ki de bu lun muş­tur.

‘60 dar be si si ya sal is la mın önü nü kes me di­ği gi bi, ge rek DP’nin de va mı olan AP, ge rek se de özel lik le sağ, mu ha fa za kar, mil li yet çi çiz gi de ki bü tün par ti ler, di ni ge ri ci li ğe ta viz ver me, ta ri kat­lar la iliş ki le ri ge liş tir me, hal kın inanç ve ge le nek­le ri ne ya kın ol ma söy le miy le di ni söy lem ve mo tif le ri da ha yo ğun kul lan ma ya baş la dı lar. Din­ci der nek ve ta ri kat lar ge liş me si ni sür dür dü. Is lam cı ke sim Ko mü nizm le Mü ca de le Der nek le ri vb ör güt len me ler içe ri sin de yu va lan dı lar. An ti ko­mü nist bu tür der nek ler, mil li yet çi­ırk çı çev re ler­le Is lam cı çev re le rin bir ara ya ge ti ril dik le ri ve bir bir le ri ne yak laş tı rıl dık la rı alan lar ol du lar.

Siyasal ‹slam›n Geli¾imi ve Güncel Durumu

Sınıf Pusulası /17

‘69’da Er ba kan’ın Mi lli Ni zam Par ti si’yle Tür ki ye’de açık tan ilk kez din ci bir par ti nin ku rul ma sı sağ lan dı. Da ha ön ce de ği şik ge ri ci, fa şist par ti le rin içe ri sin de yer alan is lam cı çev re­ler, ken di si ya si par ti si ni oluş tur du lar. Is lam di ni­ni te mel alan bir par ti nin ku rul ma sı, si ya sal is la­mın ge liş me sin de de ye ni bir dü ze yi ifa de edi yor­du. MNP’in ku rul ma sı dev le tin di ni ge ri ci li ğin ge liş ti ril me si ne ve si ya sal is la ma yak la şı mın dan ba ğım sız de ğil dir. Dev let din ci bir par ti nin ku rul­ma sı na, dev rim ci ge liş me ye al ter na tif oluş tur­mak, vs. si ya sal is la mı stra te jik bir ye dek ola rak ge liş tir me po li ti ka sı na uy gun düş tü ğü için mü saa­de et miş tir. ‘68 dev rim ci atı lı mı kar şı sın da, MNP al ter na tif ola rak doğ ru dan ABD ta ra fın dan kur du­rul du. Her ne ka dar MNP kı sa bir sü re son ra ka pa tıl dıy sa da is la mi çev re ler ye ri ne MSP’yi, son ra sın da da RP­FP çiz gi siy le si ya si par ti ör güt­len me si ni sür dür dü ler.

Si ya sal is la mın par ti si, 70’li yıl lar bo yun ca yüz de 8­10 gi bi bir oy ora nıy la ko alis yon hü kü­met le ri nin de ğiş mez bir or ta ğı ol du ve ör güt len­me si ni dev let içe ri sin de de sür dür dü. Bi rin ci ve ikin ci MC hü kü met le rin de yer al ma sı, ör güt len­me si ne sağ la dı ğı ola nak lar ka dar, dev ri min kar şı­dev rim ci ak tif düş ma nı ola rak ko num lan ma sı nı da sağ la dı.

Her ne ka dar ‘ir ti cai fa ali yet ler’ ‘80 as ke ri dar be si nin ne den le rin den bi ri ola rak gös te ril di ve MSP bu fa ali yet le rin den do la yı ka pa tıl dı, Er ba­kan gi bi ile ri ge len şah si yet le ri ya sak lı lar ara sı na gir diy se de, o sa de ce bir ya nıl sa may dı. 12 Ey lül fa şiz mi nin ve ge ne ral le rin uy gu la ma la rı di ni ge ri­ci li ğin ve si ya sal is la mın hız lı ge liş me si nin ola­nak la rı nı ya rat tı. Ge ne ral ler, ör güt lü si ya sal is la­ma kar şı pro pa gan da yü rüt se ler de ta ri kat şeyh le­ri ve is la mi çev re ler le iliş ki ye gir me de hiç bir sa kın ca gör me di ler. MSP’nin ka pa tıl ma sı, dar be­nin meş ru iye ti açı sın dan ge rek liy di ve za ten dar­bey le bü tün par ti le rin fa ali yet le ri ne son ve ril miş­ti.

‘80 ön ce si fa şist, ge ri ci, şo ven MHP, MSP gi bi par ti ler ve “Ay dın lar Oca ğı” gi bi ku rum lar bün ye sin de ge liş ti ri len Türk­is lam sen te zi dar be son ra sı dö nem de, res mi ide olo ji nin te mel un sur­la rın dan bi ri ha li ne ge ti ril di. Türk­is lam sen tez li ide olo jik ya pı lan ma ABD’nin Sov yet le rin et ra fı nı ku şa ta rak et kin li ği ni kır mak için, ılım lı çiz gi de

bir ye şil ku şak ya rat ma pro je siy le de uyum luy du. Da ha doğ ru su, bu po li ti ka nın bir iz dü şü mü ola rak ge liş ti ril di. Ilım lı is lam pro je siy le ABD, Sov yet­le ri ku şat ma nın ya nın da an ti ABD’ci bir içe rik ka za nan Iran’da ki ra di kal is la mi ik ti da rın et kin li­ği ni kır ma yı da he def li yor du. Son çey rek yüz yıl ABD’nin bu po li ti ka la rıy la ba ğı içe ri sin de yal nız­ca Tür ki ye’de de ğil, böl ge de ve dün ya ge ne lin de si ya sal is la mın yük sel di ği yıl lar ol du.

As ke ri cun ta dö ne mi ve son ra sın da Türk­is­lam sen te zi ne uy gun ola rak Imam Ha tip okul la rı, Kur’an kurs la rı, ca mi yap tır ma fa ali yet le ri, di ni va kıf ve der nek ler, ya yın lar, bü yük çap lı bir ya yıl ma gös ter di. Din der si zo run lu ha le ge ti ril di. Fa şist Ke nan Ev ren, Kur’an’dan ayet ler oku du, ba ba sı nın imam ol du ğu nu tek rar la dı, dur du. Ale vi köy le re ca mi ler yap tı rıl dı, imam lar atan dı. Top­lum sal ge ri ci li ği ve ka der ci li ği ge liş tir mek, top­lum sal bel le ği çö kert mek için din sel ge ri ci lik teş vik edil di. Su udi ser ma ye siy le gi ri len iliş ki ler­le din ci ser ma ye ve fi nans ku ru luş la rı ge liş ti ril di, ta ri kat lar hol ding leş ti ril di, din adam la rı nın ma aş­la rı bi le Ra bı ta ara cı lı ğıy la Su udi ser ma ye siy le öden me ye baş lan dı. Res mi ide olo ji Türk­is lam sen te zi ne gö re ye ni den dü zen le ne rek is la mi mo tif ve söy lem ler ge liş ti ril di. Üni ver si te kür sü le ri man tar gi bi tü re yen din ci pro fe sör le re tah sis edil­di. As ke ri fa şiz min ye ri ni ‘83 se çim le riy le par la­men ter mas ke li ya rı­as ke ri fa şist dik ta tör lü ğe bı rak ma sın dan son ra da dev le tin din si ya se ti ar ta­rak de vam et ti. Top lum sal dev rim ci mu ha le fe tin ye nil gi ye uğ ra tıl ma sı nın ya rat tı ğı boş lu ğu si ya sal is lam la dol du ra rak ve iş çi sı nı fı nın ve emek çi yı ğın la rın, genç li ğin top lum sal di ren me gü cü nü din sel ge ri ci lik le çü rü te rek bir da ha ak tif leş me si­nin ko şul la rı nı or ta dan kal dır ma he de fi, fa şist re ji m si ya se ti nin kö şe taş la rın dan bi ri ni oluş tur­du.

Özal, Nak şi ben di ta ri ka tı na men sup ol du ğu­nu be lir te rek ilk kez bir Baş ba kan’ın ta ri kat lar la iliş ki si ni açık tan or ta ya ko yu yor du. Si ya sal is lam, Özal dö ne min de ANAP içe ri sin de bir leş tir di ği dört eği lim den bi ri ola rak ge liş ti ril di. ANAP içe­ri sin de is la mın dört eği li min den bi ri ola rak ge liş­ti ril me si, si ya sal is la mın dev let kont ro lü ne alın­ma sı nın da ge liş kin bir ör ne ğiy di.

MSP’nin ye ri ne RP’nin ku rul ma sıy la si ya­sal is lam ken di par ti si bün ye sin de ye ni den ör güt­

Siyasal ‹slam›n Geli¾imi ve Güncel Durumu

Sınıf Pusulası /18

len di. ‘87’de si ya si ya sak la rın kalk ma sıy la Er ba­kan ye ni den par ti nin ba şı na geç ti. RP ‘91 se çim­le rin de MÇP ve IDP ile it ti fak ya pa rak yüz de 16 oy ora nıy la mec li se gir me yi baş a rdı. ‘90 son ra sı dö nem de RP’nin ge liş me si en hız lı ve en yük sek se vi ye si ne ula şa rak ‘94 Be le di ye se çim le rin de za fer le çık tık tan son ra, ‘95 ge nel se çim le rin de de yüz de 22 oy la bi rin ci par ti ola rak mec li se gir me yi ba şar dı.

Si ya sal is lam, bü yük oran da em per ya liz min ve Türk bur ju va zi si nin ar tan ih ti yaç la rı nın or ta ya çı kar dı ğı bir ol gu dur. Son ra sın da ken di iç di na­mik le ri ni de oluş tu ra rak, ken di ni üre te rek ge liş ti ve ik ti dar al ter na ti fi bir güç du ru mu na gel di. As ke ri cun tay la, mü ca de le, fi ili ola rak bas tı rıl mış ol sa da, top lu mun ye ni bir ide olo jik bi çim len me­ye so kul ma sı için din sel ge ri ci lik ve si ya sal is lam ge liş ti ril di. RP, 12 Ey lül fa şiz mi nin dev rim ci mu ha le fe ti ez me si nin, dev rim ci ha re ke tin güç lü bir di re niş ser gi le me den al dı ğı ağır ye nil gi nin ve uzun sü re ken di si ni to par la ya ma ma sı nın ya rat tı ğı boş lu ğu, yük selt ti ği şi ar ve ta lep ler le, ör güt len me araç ve yön tem le ri ni kul lan ma da ki ba şa rı sıy la dol dur ma sı nı bil di. RP yal nız ca dev rim ci ha re ke­tin ya rat tı ğı boş lu ğu dol dur mu yor, ay nı za man da, ör güt len me de kul lan dı ğı yön tem le ri, vb’de tak lit edi yor du. Kit le le rin dü ze ne kar şı tep ki le ri ni sah te bir ‘adil dü zen’ söy le miy le ye ni bir dü zen va ade­de rek, dü zen al ter na ti fi bir gö rü nüm ka za nı yor du. Adil dü zen söy le miy le, an ti ba tı, an ti ka pi ta lizm söy le mi ni bir leş ti re rek, top lum sal çü rü me ve ah lâ ki de je ne ras yo nu kul lan dı. Bir ba kı ma re ak si­yo ner bir güç ola rak al ter na tif bir kim lik ve gö rü­nüm ka zan dı. Ge le nek sel ta ba nı nı aşa rak, göç so nu cu bü yük şe hir le rin va roş la rın da bi ri ken emek çi le rin tep ki ve hoş nut suz lu ğu nu is tis mar et me yi ba şar dı.

Si ya sal is lam yal nız ca RP şah sın da oy yüz­de si ni ar tı ran bir par ti ol ma nın da öte sin de çok yön lü eko no mik, si ya sal ve top lum sal, vb. bir güç ola rak ge liş ti. Yüz ler ce va kıf, der nek, yurt, Kur’an kur su ile ör güt len me si ni ku rum sal laş tır dı. Çok sa yı da der gi, ga ze te, rad yo, TV vb. ile ken di med ya sı nı, si ya si ay dın la rı nı ya rat tı. Al ba ra ka Türk, Ku veyt Türk, Fay sal Fi nans, As ya Fi nans gi bi fi nan sal; Kom bas san, Yim paş, Ih las, Gü len Ce ma ati, ta ri kat hol ding le ri vb sa na yi ku ru luş la­rıy la ser ma ye si ni ge liş tir di. Is la mi ser ma ye ül ke

için de ge liş me nin ya nın da, müs lü man dev let le re dö nük ya tı rım la ra yö nel di. Da ha öne mli si, Ana­do lu ser ma ye si nin or ta bur ju va zi nin des te ği ni ar ka la ya rak on lar adı na ik ti dar dan pay is te yen, te kel ci ser ma ye nin çı kar la rı na al ter na tif bir güç ol du. MÜ SI AD’la al ter na tif sa na yi ci ör güt len me­si ni oluş tur du. Dev let içe ri sin de önem li bir kad ro­laş ma dü ze yi ne ulaş tı. Is la mi ke sim, si ya sal et ki si al tı na al dı ğı ge niş kit le ile, is la mi ya şam tar zı nın ge rek le ri ne uy gun bir bü tün lük oluş tur du. Ör güt­le dik le ri güç lü ik ti sa di da ya nış ma ağı sa ye sin de al ter na tif bir eko no mik, si ya si, top lum sal, ide olo­jik güç mer ke zi ha li ne gel di.

28 Şu bat ve Si ya sal Is lam28 Şu bat ka rar la rı nın, si ya sal is la mı teh dit

kap sa mı na ala rak he def le me si, re ji min için de bu lun du ğu so mut du rum la ve bu na bağ lı ola rak si ya sal is la mın yö ne lim le riy le doğ ru dan il gi li dir. Türk bur ju va dev le ti, Kür dis tan dev ri mi ve ba tı da iş çi sı nı fı ve emek çi mü ca de le si nin et ki siy le ta ri­hi nin en de rin kri zi ni ya şa mak tay dı. Bu ko şul lar­da;

1­Si ya sal is la mın tem sil et ti ği ke sim ler adı­na ik ti da ra ta lip ol ma sı, ege men sı nıf lar ara sın da­ki klik ve ik ti dar sa va şı nı şid det len dir miş, kap sa­mı nı ge niş let miş tir. Da ha da önem li si, RP’nin DYP ile it ti fak ku ra rak hü kü me te gel me si, bu teh li ke yi so mut bir ni te li ğe ka vuş tur du.

2­ Is la mi ser ma ye nin yük se li şi, hü kü met ola nak la rın dan da ya rar la na rak de vam et ti. Bu du rum, iş bir lik çi te kel ci ser ma ye nin men fa at le­riy le çe liş mek tey di.

3­ Si ya sal is la mın bir çok ba kım dan res mi ide olo ji nin dı şı na çık ma sı, res mi ide olo ji nin ve ke ma liz min kit le ler üze rin de ki ide olo jik­po li tik he ge mon ya sı nın çö zül me si ni hız lan dı ran bir rol oy na mak tay dı,

4­ Ege men sı nıf lar ara sın da ki klik ve ik ti dar kav ga sı, Kür dis tan dev ri mi nin önü ne ge çil me si ni güç leş tir mek te, si ya sal is la mın Kür dis tan dev ri­mi ne do lay lı bi çim ler de de ol sa ye dek len me si nin ko şul la rı nı ya rat mak tay dı.

5­ Tür ki ye’nin ABD ek se nin de böl ge sel stra te jik yö ne lim le ri, Is ra il’le ya pı lan as ke ri an laş ma vb. si ya sal is la mın öne mi ni azalt tı ğı gi bi bu yö ne lim le ri ris ke ede bi le cek bir güç ol ma özel li ği de ta şı mak tay dı.

Siyasal ‹slam›n Geli¾imi ve Güncel Durumu

Sınıf Pusulası /19

28 Şu bat ka rar la rı ge le nek sel ik ti dar kli ği­nin, ge ne ral le rin doğ ru dan mü da ha le si ve yön len­di ri ci li ği ile, re ji min içi ne sü rük len di ği yö ne te­me me kri zi ne kap sam lı bir mü da ha le ve çö züm prog ra mı dır. Re jim si ya sal kriz den, da ha da önem li ola rak yö ne te me me kri zin den kur tul mak için ye ni den ya pı lan dır ma stra te ji si ne yö nel di. Ye ni den ya pı lan dır ma stra te ji si çok yön lü ola rak dev re ye so kul du.

Ye ni den ya pı lan dır ma stra te ji si nin bir he de­fi ola rak da si ya sal is la mın hi za ya ge ti ril me si, güç le ri nin ve ge liş me si nin sı nır lan dı rıl ma sı be lir­len di. Böy le ce MGK, ser ma ye oli gar şi si ve or du it ti fa kı, ik ti dar ve klik ler sa va şı nı kont rol edi le bi­lir bir dü ze ye çe ke rek, mer kez kaç güç le rin, si ya­sal is la mın ve çe te le rin et kin li ği ni kı ra rak ik ti dar te ke li ni sağ lam laş tır ma ya yö nel di.

Si ya sal Is la mın Ge ri le me si18 Ni san ‘99 se çim le ri nin so nuç la rı si ya sal

is la mın ge ri le me si nin en açık gös ter ge si ol du. ‘95 Ara lık se çim le rin de yüz de 22’lik oy ora nıy la 6 mil yon oy ala rak bi rin ci olan RP’nin 18 Ni san se çim le rin de oy ora nı %15 le re ka dar ge ri le di. Se çim ler son ra sı dö nem de bu ge ri le me de vam et ti. Ge li nen aşa ma da si ya sal is la mın kit le ler üze­rin de ki si ya sal ve ide olo jik et ki si za yıf la mış, iç kri ze sü rük len miş tir. Si ya sal is la mın iç kri zi, si ya sal, ide olo jik ve ör güt sel bi çim ler de de vam et mek te dir.

28 Şu bat ka rar la rıy la da ya tı lan dış lan ma­tec rit edil me tu tu muy la si ya sal is lam sa vun ma po zis yo nu na çe ki le rek meş ru iyet kri zi ne so kul­muş tur. Sa vun ma po zis yo nu içe ka pan ma yı, dar­laş ma yı ve iç kri zi bes le ye rek po li tik ata le ti sağ­la mış tır. 28 Şu bat son ra sı si ya sal is la mın ha re ket tar zı na dam ga sı nı vu ran po li tik ata let tir. Bu gün kur may la rı nın da ifa de et ti ği gi bi FP, mec lis te ve si ya set sah ne sin de ‘öz gül ağır lı ğı nı yi tir miş’, si lik leş miş tir.

RP­FP ve si ya sal is la mın, 28 Şu bat ka rar la­rı nı del mek, as ke ri bü rok ra siy le ser ma ye oli gar şi­si nin it ti fa kın da ge dik ler aça rak ge ri let mek için yer yer ger çek leş tir di ği ham le ler ise MGK’nın ve ge nel kur ma yın sert dar be le riy le kar şı la şa rak, her de fa sın da ge ri adım at mak, ta ki ye yap mak zo run­da bı ra kıl mış tır. Bu tür çı kış lar, si ya sal is la mın po li tik ata le ti ni aş ma sı nı da sağ la ma dı ğı gi bi kar­

şı dar be le rin so nu cun da her de fa sın da ge ri adım atıl ma sı, ya tış tır ma tu tu mu na gi dil me si, FP için­de ki çat la ğı de rin leş ti re rek grup laş ma la rı bes le­miş tir.

28 Şu bat ka rar la rı, ye ni bi çim ler ala rak de vam et mek te dir. Ge nel kur may, MGK ve fa şist dik ta tör lü ğün ana ya sa sı olan MGSB ge rek le ri ne uy gun ola rak ha re ket et mek te ve bu doğ rul tu da si ya sal is la ma kar şı mü ca de le yi sür dür mek te dir. 28 Şu bat ka rar la rı ve de va mın da oluş tu ru lan MGSB, re ji mi nin ye ni den ya pı lan dı rıl ma sı he de­fi ne bağ lı ola rak, ‘bö lü cü ve yı kı cı te rör’le bir lik­te ‘ir ti cai ha re ket le ri’ de teh dit ve bi rin ci ön ce lik­li teh li ke kap sa mı na ala rak mü ca de le gö re vi ni hü kü me tin ve dev le tin ön ce lik le ri ara sı na al dı. MGSB, re ji min giz li ana ya sa sı ola rak ya sa ma, yü rüt me ve yar gı nın ha re ket tar zı nı ve sı nır la rı nı çiz miş ve uy gu la ma la rı zo run lu ha le ge tir miş tir. Ge ne ral ler, MGSB ge rek le ri ne ve MGK’da ki ik ti dar te kel le ri ne da ya nı yor la r.

28 Şu bat’tan gü nü mü ze ge ri de ka lan üç yıl­lık sü reç te, si ya sal is la mın ge ri le til me sin de önem­li bir ba şa rı ka za nıl dı. Ge li nen aşa ma da si ya sal is lam güç, mev zi ve gü ven kay be de rek ge ri le di. Ide olo jik ve si ya sal et ki si sı nır lan dı. Ge niş kit le­ler nez din de de rin bir gü ven siz lik le yüz yü ze bı ra kıl dı. Güç le ri ni bü yüt me ola nak la rı da ral tıl dı. Par ti si, ba sı nı, ser ma ye si, ay dın la rı, top lum sal ta ba nı, ku rum ve ku ru luş la rıy la sa vun ma ya çe kil­di. Dev le te si ya sal rüş tü nü ve meş ru iye ti ni is pat­la ma so ru nuy la yüz yü ze ge ti ril di. Mev cut du ru­mu ra di kal din ci Akit ya za rı Ya şar Kap lan, “Is la­mi ha re ket 70 yıl da ka zan dı ğı mev zi le ri ne re dey­se 70 haf ta da kay bet miş gö rün mek te dir (…) Ka bul bu ra und bi zim de ğil. Fa kat unut ma mak ge re kir ki, mev zi kay bet mek dün ya nın so nu de ğil” di ye rek ta nım lı yor. Alın tı dan da an la şı la­ca ğı gi bi si ya sal is lam ge ri le di ği ni ve bu ra un du kay bet ti ği ni ka bul et mek te dir. Sin can Be le di ye Baş ka nı Be kir Yıl dız’ın “Is la mı şı rın ga gi bi ağır ağır en jek te ede ce ğiz” söy le mi RP ve si ya sal is la­ma kar şı uy gu lan dı. Si ya sal is la ma dö nük ku şat­ma, as lın da Er ba kan’ın baş ba kan ol ma sıy la baş­la dı. Tak sim’e ve Çan ka ya’ya ca mi yap tır ma tar­tış ma la rı, baş ba kan lık ta ce ma at li der le ri ve ta ri­kat şeyh le ri ne if tar ye me ği ve ril me si, olay lı Ku düs ge ce si vb. ile ku tup laş ma ya dö nüş tü. Si ya sal is la mın yu mu şak kar nı Ac zi men di ler ope­

Siyasal ‹slam›n Geli¾imi ve Güncel Durumu

Sınıf Pusulası /20

ras yo nu, Müs lüm Gün düz ve Ali Kal kan cı’nın teş hi ri ile gün dem oluş tu ru la rak sal dı rı nın star tı ve ril di, meş ru iyet ze mi ni oluş tu rul du. Sin can so kak la rın dan tank lar ge çi ri le rek ba lans aya rı ya pıl ma sı; ba sın, yar gı, si vil ku ru luş lar vb.’nin ge ne ral ler ta ra fın dan bri fing len di ril me si; la ik lik, çağ daş lık söy le mi üze rin den, top lu mun dar be ci­şe ri at çı iki le mi ne so ku la rak, dar be so pa sı la ik lik söy le miy le kit le des te ği nin ve meş ru iyet ze mi ni­nin güç len di ril me si bi çi min de de vam et ti ril di. 28 Şu bat son ra sı Er ba kan’ın da ha ön ce le ri di le ge tir­di ği, “ik ti da ra ge li şi miz kan lı mı ola cak kan sız mı ola cak” söy le mi ge ne ral ler ta ra fın dan, si ya sal is la mın “teh dit “ ol mak tan çı ka rıl ma sı “kan lı mı ola cak kan sız mı”ya dö nüş tü rül dü. Bu ab lu ka ve ku şat ma ko şul la rın da 28 Şu bat ka rar la rı nın al tı na Er ba kan’ın ve RP’nin im za sı at tı rıl dı. Er ba kan, ka rar la rın al tın a im za sı nı ata rak si ya sal is la mın ipi ni de ken di eliy le çe ki yor du. “Bö lü cü ve yı kı cı te rö re” kar şı alı na cak ön lem le rin ya nın da, “ir ti cai teh li ke”ye kar şı yü rü tü le cek mü ca de le kap sa mın­da alı na cak ida ri, hu ku ki ön lem le ri ve ya sal dü zen le me le ri de kap sa yan ka rar la rın al tı na hü kü­me ti oluş tu ran RP ve DYP’nin ve Er ba kan’ın im za sı nın ol ma sı ve “iti raz sız” ka bul edil me si, ge ne ral ler le ser ma ye oli gar şi si nin işi ni bir hay li ko lay laş tı rı yor du. Si ya sal is la mın ku şat ma ya kar­şı güç lü bir di re niş gös te re mey ece ği nin de işa re­ti ni ve ri yor du. Ku şat ma yı sa vuş tur ma tu tu muy la bir le şen ka rar la rın al tı na im za atıl ma sı, ge ne ral ler açı sın dan sü re cin ta mam lan dı ğı an la mı na gel mi­yor du. Ter si ne, her şey ye ni baş lı yor du. Şim di sı ra 8 yıl lık ke sin ti siz eği tim, Kur’an kurs la rı nın di ya ne tin kont ro lü ne alın ma sı, res mi ku rum lar da ba şör tü sü ya sa ğı, kı lık kı ya fet yö net me li ği vb. ile adım la rın atıl ma sı, ya sal ve pra tik dü zen le me le re gi dil me sin dey di. Te mel amaç, as lın da Re fah­Yol hü kü me ti nin yı kı la rak si ya sal is la mın hü kü met­ten uzak laş tı rıl ma sı, ye ri ne ge ne ral ler le uyum lu, gü düm lü bir hü kü me tin ku rul ma sıy dı. Bu ne den­le ge ri lim po li ti ka sı, RP’nin yu mu şat ma ve sa vuş­tur ma po li ti ka sı na rağ men tır man dı rıl dı.

Or du ve ge ne ral ler, bu sü reç te si ya set sah ne­si nin en ön sa fın da ade ta bir si ya si par ti gi bi dav­ran dı lar. Açık la ma ve bri fing le riy le, BÇG gi bi ör güt len me ler le her adı mı de net le di ler, yön len­dir di ler. Dar be so pa sı nı bir teh dit un su ru ola rak sal la ma yı sür dür dü ler. Ateş le di ği ve kış kırt tı ğı

la ik ­ şe ri at çı kar şıt lı ğıy la beş li çe te, üni ver si te ler, Uğur Mun cu ve di ğer su ikast la rın kul la nıl ma sı, ke ma list ay dın ve çev re le ri, şe ri at kar şıt lı ğı ve la ik lik ek se nin de bir leş ti re rek, bu güç le ri ken di si­ne ye dek le di ve bu güç ler üze rin den söz de ‘si vil ini si ya ti fi’ ör güt le di.

Re fah­Yol hü kü me ti nin yı kı la rak RP’nin hü kü met ten dü şü rül me siy le, si ya sal is la mın ge ri­le til me sin de bi rin ci aşa ma ta mam lan dı.

Si ya sal is la mın ge ri le til me sin de ikin ci aşa­ma yı RP’nin ka pa tıl ma sıy la ta mam la nan sü reç oluş tu ru yor. Re fah­Yol ye ri ne ge nel kur may pa tent li ANA SOL­D hü kü me ti ku rul du. Bu sa ye­de RP, hü kü met­ik ti dar iliş ki le rin den dış lan dı. MGK için de ki si vil ka nat la as ker ler ara sın da ki ya da hü kü met le or du ara sın da ki uyuş maz lı ğa son ve ril di. Klik ve ik ti dar ça tış ma sı ye ni bi çim ler de de vam et se de dev let oto ri te si ve ik ti da rı, ser ma ye oli gar şi siy le or du nun it ti fa kı nın elin de tek leş ti ril­di. M. Yıl maz Baş ba kan lı ğın da ki hü kü met eliy le 8 yıl lık ke sin ti siz eği tim, Imam Ha tip ler, kur’an kurs la rı nın de ne ti mi vb ya sal dü zen le me ler ya pıl­dı. Si ya sal is la ma ve par ti si RP’ye tec rit­dış la ma da ya tı la rak Tür ki ye’nin en bü yük ve en ör güt lü par ti si ka pa tıl dı. Er ba kan ve par ti si nin ile ri ge len ba zı isim le ri si ya si ya sak lı du ru ma ge ti ril di.

Üçün cü aşa ma da, si ya sal is la mın mar ji nal­leş ti ril me si, eh li leş ti ril me si he def le ne rek, ra di kal un sur la rı tas fi ye edil di, di ren me gü cü ve ola nak­la rı kı rıl dı. RP’nin ka pa tıl ma sıy la ne yin he def len­di ği ni Yar gı tay Baş sav cı sı Vu ral Sa vaş, DEP, HA DEP ör ne ği ne atıf ta bu lu na rak “DEP’ in ka pa­tıl ma sıy la ye ri ne ku ru lan HA DEP da ha ılım lı bir çiz gi de si ya set yap tı” di ye rek ifa de et mek tey di. Bu bir kir li sa vaş yön te mi ol ma nın ya nın da, ka pat ma ka ra rı nın da bü tü nüy le po li tik ol du ğu nu gös ter mek te ve bun dan son ra si ya sal is la mın eh li­leş ti ri le rek mar ji nal leş tir me, ra di kal un sur lar dan te miz le ne rek dev let le da ha uyum lu bir çiz gi ye çe ki le ce ği nin, 28 Şu bat’ın bu doğ rul tu da de rin­leş ti ri le ce ği nin işa re ti ni ver mek tey di. Si ya sal is la mın ile ri uç la rı nın tör pü le ne rek eh li leş ti ril me­si, so ruş tur ma ve açı lan da va la rın hız lan dı rı la rak ta mam lan ma sı, Ş. Yıl maz, H.I. Çe lik, H. H. Cey­lan, B. Yıl dız, Ş. Ka ra te pe, T. Er do ğan gi bi isim­le rin tas fi ye si sağ lan dı. Is la mi ser ma ye nin eko no­mik kay nak la rı de ne tim al tı na alın ma ya, yük se li­şi nin önü ke sil me ye ça lı şıl dı. MÜ SI AD’lı işa­

Siyasal ‹slam›n Geli¾imi ve Güncel Durumu

Sınıf Pusulası /21

dam la rı, tu tuk la ma ve so ruş tur ma ya ta bi tu tul du. F. Gü le n ce ma ati de MGK gün de mi ne alı na rak, dev le ti iç ten ele ge çir me he de fi ve şa ibe li ma li kay nak la rı yü zün den “dev le ti ele ge çir mek is te­yen düş man” sı fa tıy la sa nık san dal ye si ne otur tul­du. Is la mi ba sın, med ya, va kıf, de rnek ve ku rum­la rı üze rin de de ne tim güç len di ril di. MGV şu be le­rin de ara ma lar ya pıl dı.

As lın da MGK, si ya sal is la mın bü tü nü üze­rin de ge nel bir taz yik uy gu la sa da, ay rış tır ma ya, ana göv de si ni dev let le uy gun bir çiz gi ye çek me ye özen gös ter di. Si ya sal is la ma kar şı bu mü ca de le­de dev le tin te mel bir tak ti ğiy di. Çün kü dev let si ya sal is la mı bü tü nüy le or ta dan kal dır ma yı de ğil siv ri uç la rı nı tör pü le me yi, güç le ri ni sı nır lan dır­ma yı ve teh dit ol mak tan çı kar ma yı dü şü nü yor du. Bu doğ rul tu da RP’nin ye ri ne da ha “ılım lı ve ma kul” bir çiz gi ve söy lem le ku ru lan FP içe ri sin­de “ye ni lik çi­ge le nek çi” çat la ğı nın ya ra tıl ma sı sağ lan dı. FP’nin baş kan lı ğı na da ha uz laş ma cı ve ya pı cı ol du ğu söy le nen ve pro pa gan da edi len R. Ku tan’ın gel me si de ye ter li gö rül me di. Si ya sal is la mın ana göv de si nin par ça la na rak bir ke si mi ‘la ik’ çiz gi de MGK po li ti ka la rı na ye dek len me ye ça lı şıl dı. Te kel ci med ya ve et ki li ve gü düm lü kö şe ya zar la rı, si ya sal is la mın için de ki ay rış ma yı de rin leş tir me ye özel bir ça ba sar fet ti ler. ABD em per ya liz mi de bu nok ta da yo ğun laş tı. Ye ni den ya pı lan dır ma stra te ji si nin ve 28 Şu bat’ın plan lan­ma sı ve sür dü rül me sin de te kel ci ser ma ye ve ge ne ral ler le it ti fak içe ri sin de olan ABD em per ya­liz mi, ge liş me le rin en in ce ay rın tı sı na ka dar için­de ol du. Ya ni sü re cin baş la ma sı ve de rin leş me si doğ ru dan ABD’nin ini si ya ti fin de ve yön len di ri ci­li ğin de iler le di. Bu na rağ men ABD’nin T. Er do­ğan’ın tu tuk lan ma sı, RP’nin ve bu gün FP’nin ka pa tıl ma sı da va la rı, 312. mad de tar tış ma la rı na ka tı lım tar zı, ye ni lik çi ola rak T. Er do ğan’ın zi ya­ret edil me si, si ya sal is la mın iç mü ca de le si kar şı­sın da ki du ru şu nu da ele ver mek tey di. ABD, bir ta raf tan si ya sal is la mın ge ri le til me si ni yön len di­rir ken, di ğer ta raf tan da FP içe ri sin de ki ye ni lik çi­le re açık tan des tek olu yor du. ABD pla nı nın bi rin­ci bo yu tun da ‘stra te jik or tak’ Türk bur ju va dev le­ti nin, ken di çı kar la rı na uy gun ola rak ye ni den ya pı lan dı rıl ma sı var dı ve bu ye ni stra te ji ye gö re öne mi ni yi tir miş, hat ta so run ya ra ta bi le cek si ya­sal is la mın ge ri le til me si ni ge rek ti ri yor du. Ikin ci

bo yut ta ise böl ge de ve Tür ki ye’de “kont rol edi le­bi lir is tik rar sız lık” stra te ji si ne uy gun ola rak ılım lı çiz gi de ve ge le cek po li tik ya tı rım la rı için be lir li dü zey de si ya sal is la mın ko run ma sı var dı. FP içe­ri sin de ki ye ni lik çi ka na da oy na ma sı, T. Er do­ğan’ın tu tuk lan ma sı na tep ki gös te ril me si, par ti ka pat ma, dü şün ce su çu vb ka tı lım tar zı, hat ta F Gü len ce ma ati ne dö nük iyim ser ve hi ma ye ci dav­ra nıl ma sı, ikin ci bo yut ta yer alan kont rol edi le bi­lir is tik rar sız lık stra te ji si nin iz dü şü mü bir si ya si is lam ya pı lan ma sı nı or ta ya çı kar ma yö ne li mi ile il gi li dir.

MGK po li ti ka la rı, si ya sal is la mın ta ba nı nı oluş tu ran en ge niş ke si min ye ni bir ide olo jik ya pı lan ma ya ka vuş tu ru la rak dev let le bü tün leş ti­ril me si için ay rış tır ma ya özel bir önem ve ri yor du. Bu kap sam da ta ri kat lar, din sel ce ma at ler; Ac zi­men di ler gi bi uç ör nek ler ve kıs men F. Gü len ce ma ati nin gün dem de tu tul ma sı ör nek le ri nin dı şın da esas lı bir sal dı rı ya ta bi tu tul ma dı. Ken di­le ri ne çe ki dü zen ver me le ri is ten di. Son dö nem de Nur ce ma ati nin ile ri ge len le rin den Ye ni As ya g ru­bu nun sa hi bi Meh met Kut lu lar’ın dep rem le il gi li va azın dan do la yı iki gün lük tu tuk lan ma sı ta ri kat ve ce ma at le re uya rı özel li ği ta şı mak tay dı. Cüp pe­li Ah met ho ca nın tu tuk lan ma sıy la da, siv ri uç la­rın tör pü len me si he def len di. Bun dan son ra da gö zal tı lar ola sı ol sa da, ta ri kat lar 28 Şu bat son ra­sın da fa ali yet le ri ni ye ni bi çim ler de sür dür me ye de vam et ti ler. Is la mi ser ma ye sü rek li gün dem de tu tul ma sı na, so ruş tur ma lar açıl ma sı na rağ men, ‘98 Mart MGK top lan tı sı na ka dar dev let teş vi ki sür dü. Is la mi ser ma ye de, ik ti dar la kar şı kar şı ya gel me mek için sü rek li ya tış tı rı cı açık la ma ve yö ne lim le re gir di. Kom bas san’ın Pet kim’i al ma­sın dan son ra da or du ya las tik üret me ye de vam et ti. MÜ SI AD cep he sin de dev let le uyum yö nün­de bir ta kım adım lar atıl dı. Fa kat ge ne ral ler ve ser ma ye oli gar şi si ‘98 Mart’ın da MGK top lan tı­sın dan iti ba ren is la mi ser ma ye üze rin de ki de ne ti­mi güç len dir mek için bir di zi ham le ler yap tı. MÜ SI AD Baş ka nı A. Bay ra moğ lu’na ce za ve ril­me si, An ka ra’da yir mi MÜ SI AD’lı iş ada mı nın gö zal tı na alın ma sı, bir kıs mı nın tu tuk lan ma sı, is la mi ser ma ye nin ma li kay nak la rı nın de ne tim al tı na alın ma sı vb. si ya sal is lam cep he sin de re jim le en hız lı uyum is la mi ser ma ye cep he sin de yan sı dı. MÜ SI AD’ın al dı ğı müs lü man iş ada mı

Siyasal ‹slam›n Geli¾imi ve Güncel Durumu

Sınıf Pusulası /22

is mi nin kul la nıl ma ma sı, la ik li ğe önem ve ril me si vb. açık la ma la rıy la da hız lı bir de ği şim gös ter me­ye baş la dı. MÜ SI AD es ki baş ka nı Erol Ya rar’ın es ki çev re sin den uzak la şa rak, ‘mo dern’ bir gö rü­nü me ka vuş ma sı, Bos na’lı sev gi li siy le ev li li ği, ya şa mı vb te kel med ya sın da öv güy le ve ör nek gös te ri le rek sık sık iş len di.

Yar gı ve med ya, ge ne ral le rin si ya si is la ma kar şı mü ca de le si nin ak tif bir un su ru ve bi le şe ni ola rak ön pla na çı ka rıl dı. Te kel ci med ya ve et ki li kö şe ya zar la rı, si ya sal is la mı sü rek li ateş al tın da tu ta rak yıl dı rı cı­cay dı rı cı bir kam pan ya sür dür dü­ler. Bu kam pan ya ge rek kit le le rin et ki len me sin de, ge rek se de is la mi çev re le rin ira de si nin kı rıl ma­sın da bir çok ba kım dan ta yin edi ci ol du. Yar gı ise ba ğım sız de ğil bü tü nüy le pol itik dav ra nan, ik ti­da ra gö re dav ra nan bir ku rum ol du ğu nu her fır­sat ta gös ter di. V. Sa vaş, N.M. Yük sel, Y.G. Öz den gi bi isim ler si ya sal par ti ler gi bi açık la ma la rıy la dü zen par ti le ri ni to pa tut tu lar, si ya sal is la ma kar şı et kin bir rol üst len di ler. Ki mi za man açık la ma la­rıy la, ki mi za man da açı lan da va lar la sü rek li gün­dem ol du lar. Ge ne ral le rin po li ti ka la rı nın gün cel sey ri ve de ği şik lik ler, yar gı çev re le ri nin tav rın dan ko vuş tur ma ve açı lan da va lar dan an la şı lır ol du. Ge ne ral ler, med ya ve yar gı nın iş lev sel bü tün lü ğü ba riz bir şe kil de gö rül dü. Ade ta, ge ne ral ler po li ti­ka yı be lir li yor, med ya teş hir edip he def gös te re­rek gün dem oluş t uru yor, yar gı ise da va ve so ruş­tur ma lar la iş le vi ni ye ri ne ge ti ri yor du. Bu iş lev sel bü tün lü ğü bü tün sü reç bo yun ca gör mek müm­kün dür. N. M. Yük sel, Hiz bul lah ope ras yo nun da kar­kış de me den Mer sin ve Di yar ba kır’da ope ras­yon la rı ve so ruş tur ma la rı yö ne ti yor du.

28 Şu bat ka rar la rı nın uy gu lan ma sı ve si ya­sal is la ma kar şı mü ca de le de, ge ne ral ler le hü kü­met ara sın da ge nel bir uyum dan söz edil se de, yer yer uyum suz luk lar ve ger gin lik ler de ya şa nı yor. Hü kü met, as ke ri ve sa yet gö rü nü mün den kur tu la­rak “ir ti cay la mü ca de le”yi ken di de ne ti mi ne al ma ya ça lış mak ta, ge ne ral le rin yak la şı mı na kar­şı yer yer di renç gös ter mek te dir. Ge ne ral ler ise, hü kü me tin tav sat ma, yu mu şat ma vb. tav rı na kar şı ye ni da yat ma lar la kont ro lü el den bı rak ma ya hiç de ni yet li ol ma dı kla rı nı her fır sat ta gös ter mek te­dir ler. Re fah­Yol hü kü me ti nin yı kı la rak ye ri ne gü düm lü ANA SOL­D hü kü me ti nin ku rul ma sın­dan son ra BÇG’ye al ter na tif ola rak BTK (Baş ba­

kan lık Ta kip Ku ru lu) oluş tu rul muş ve M. Yıl maz ta ra fın dan BÇG’nin iş le vi nin so na er di ği nin açık­la ma sı na, ge ne ral ler tep ki gös te rek, “BÇG’nin iş le vi ni ta mam la ma dı ğı nı, de vam ede ce ği” açık­la ma sı nı yap mış lar dır. Yi ne “28 Şu bat sü re ci so na er miş tir” söy le mi kar şı sın da ise ge ne ral ler “28 Şu bat, cum hu ri ye tin ku rul ma sıy la baş la mış ve de vam et mek te dir Yüz yıl sü rer se yüz yıl, bin yıl sü rer se bin yıl de vam ede cek tir” di ye rek ka rar lı lı­ğı nı ve kont ro lün ken di le rin de ol du ğu nu gös ter­miş tir. Tür ban lı öğ ren ci le rin üni ver si te ye alın ma­ma sın da da M. Yıl maz MGK’yla ters düş müş tü. DSP ve Ece vit’in F. Gü len ve ce ma ati ne kar şı ko ru yu cu tav rı sık sık tar tış ma ko nu su ya pıl mış, F. Gü len ce ma ati nin fa li yet le ri MGK gün de mi ne alı na rak ‘teh dit’ kap sa mın da de ğer len di ril miş tir. Bu so run Ece vit’le ge ne ral le ri bir çok de fa kar şı kar şı ya ge tir miş tir. Ay rı ca M. Ka vak çı’nın gö zal­tı na alın ma sı, 312. mad de tar tış ma la rı, ana ya sa de ği şik li ği, FP’nin ka pa tıl ma sı da va sı, FP ile mec lis te ku ru lan ki mi or tak lık ve dir sek te mas la­rın da sü rek li fark lı lık ve tar tış ma ko nu su ol muş, fa kat, her de fa sın da da hü kü met, MGK ve ge na­ral le rin tav rı na uyum sağ la mak zo run da kal mış­lar dır. Hiz bu llah ope ras yo nu nun or ta ya çı kar dı ğı tab lo, hü kü me ti ve bi le şen le ri ni, MGK po li ti ka la­rı na da ha da faz la yak laş tır dı. Ir ti cai teh li ke ta nı­mı ve mü ca de le yö ntem le ri hü kü met le ge ne ral ler ara sın da ile ri ki sü reç te de bel li dü zey de tar tış ma ko nu su ol ma ya de vam ede cek tir. Hü kü me tin üç lü ko alis yon ya pı sı ve her par ti nin oy kay gı ve he sap la rı, ka rar la rın uy gu lan ma sı ve mü ca de le nin sür dü rül me sin de tav sa tı cı yak la şım la rı ko şul lan­dır mak ta, as ke ri ve sa ye ti en azın dan gö rü nüm de de ol sa gi der me ye ça lış ma la rı nı sağ la mak ta dır. ANAP’ın se çim yen il gi si nin ne de ni ni, as ke ri ve sa ye tin hiz me tin de hü kü met ku rul ma sı na ve dev let le öz deş gö rün tü ve ril me si ne bağ la ma sı bu ba kım dan ti pik bir ör nek tir. Ay rı ca her bir ko alis­yon par ti si de de ği şik dü zey de di ni ge ri ci li ğe, is la mi ce ma at ve ta ri kat la ra da yan mak ta ve oy po tan si ye li ola rak kul lan mak ta dır. Ay rı ca si ya sal is la mın tem sil ci si ola rak FP, bu sü reç te gös ter di ği ref leks le ye ni den si ya sal ya şa ma dö nü şün işa ret­le ri ni ver miş tir.

Bu gün için po li tik is lam la or du ara sın da ki ça tış ma, si ya sal sü re cin ana çiz gi le rin den bi ri ol ma özel li ği ni ve po tan si ye li ni sür dür mek te dir.

Siyasal ‹slam›n Geli¾imi ve Güncel Durumu

Sınıf Pusulası /23

ler de kul la nı lan Hiz bul lah, bu iş le vi ni ta mam la­ma sıy la çe te leş me, “ba ğım sız laş ma” yön lü bir ge liş me gös ter me ye baş la mış tı. Hiz bul lah için de­ki Ilim ve Men zil grup la rı ara sın da ki saf laş ma da H. Ve li oğ lu’nun Ilim gru bu nu des tek le yen dev­let, ye ni sü reç te Hiz bul la hı bü tü nüy le tas fi ye et me yö ne li mi ne gir di.

Dev let, Kür di stan’da iş le nen “fa ili meç hul” ci na yet le ri Hiz bul lah’ın üze ri ne yık ma ya ça lı şır­ken ve Hiz bul lah’la ba ğı nı giz le me yi bü tün üy le sağ la ya ma dı. Hiz bul lah ope ras yon la rı, iş le nen ci na yet ler de ki dev le tin yön len di ri ci ro lü ve so rum lu lu ğu nu or ta dan kal dır ma ya ca ğı gi bi, Hiz bul lah’ın dev le tin kont ro lü dı şın da ge liş miş bir güç ol du ğu an la mı na da gel mez. Su sur luk çe te le rin de ol du ğu gi bi, Hiz bul­kont ra çe te le ri­nin diz gin le ri de doğ ru dan Ge nel kur ma ya ve MGK’ya uzan mak ta dır. Hiz bul lah, Su sur luk’un Kür dis tan ko lu dur. Dev let, ye ni den ya pı lan dır ma stra te ji si ne bağ lı ola rak kont rol dı şı na çı kan güç­le ri tas fi ye et mek te, mer ke zi oto ri te yi güç len dir­me yö nün de dev le ti tah kim et mek te ve ya sal lık eği li mi ve gö rü nü mü nü güç len dir me ye ça lış mak­ta dır.

Hiz bul lah ope ras yo nu, si ya sal is la mın ge ri­le til me sin de ve eh li leş ti ril me sin de önem li bir sin dir me ara cı ola rak kul la nıl dı. Fa kat ay nı za ma nda dev let de bir kez da ha suç üs tü ya ka lan­dı. Hiz bul lah, bar bar lık ve va hşe tiy le gü cü nü dev let ten alı yor du. Ope ras yon, Hiz bul lah­dev let iliş ki si ni giz le ye mez bir ha le ge tir di. Bu iliş ki yi dö ne min Jan dar ma Ge nel ko mu ta nı Te oman Ko man “han gi Hiz bul lah? Bir Iran’da ki Hiz bul­lah var dır. Bir de PKK’nin bas kın la rı na kar şı ken di le ri ni ko ru yan va tan daş lar var dır” bi çi min­de ifa de edi yor. T. Ko man’ın 28 Şu bat sü re ci nin mi mar la rın dan ol ma sı, dev le tin ih ti yaç duy du­ğun da şe ri at çı güç le rin en fa na tik bi çim le ri ni bi le des tek le mek ten çe kin me di ği ni gös ter me ye ye ti­yor. Hiz bul lah dev let iliş ki si ni dö ne min Içiş le ri Ba ka nı I. Sez gin ise “Hiz bul lah’ın PKK’ye kar şı ör güt len di ği”ni, OHAL Va li si Ünal Er kan da “PKK çö zül me dik çe Hiz bul lah ti pi mi li tan ör güt­le ri çöz me ye ni yet le ri nin ol ma dı ğı”nı ifa de et mek tey di ler. Dev let yıl lar ca Kür dis tan’da ulu­sal kur tu luş çu mü ca de le ye kar şı din sel ge ri ci li ği ve si ya sal is la mı des tek le di/ge liş tir di. Bü tün dü zen par ti le ri nin et ki si ni yi tir di ği ko şul lar da

Si ya sal is la mın ge ri le til me sin de önem li me sa fe ka te dil me si ne rağ men sü reç ha len ta mam lan mış de ğil dir. Or du, ye ni ya sal dü zen le me ve atak lar la he de fe ulaş ma ya ça lış mak ta dır. Ye ni sü reç, sa vun ma ve mar ji nal leş me da ya tı la rak ge ri le til­miş olan si ya sal is la mı bü tü nüy le eh li leş tir mek, iç bö lün me yi hız lan dır mak bi çi min de or ta ya çık­mak ta dır. Plan lı Hiz bul lah ope ras yo nu, di ğer şey­le rin ya nın da FP’yle de ba ğı ku ru la rak si ya sal is la ma kar şı ge nel bir sal dı rı ya dö nüş tü rül dü. Bu ba kım dan Hiz bul lah ope ras yon la rı, si ya sal isl ama kar şı top ye kün müc ade le de ye ni bir aş ama yı ka rak te ri ze et mek te dir. Hiz bul lah ope ras yon la rı vah şet­deh şet gö rün tü le ri ve pro pa gan da la rı ile bir leş ti ri le rek abar tı lı bir şe kil de haf ta lar ca si ya­sal gün de min, ya zı lı ve söz lü med ya nın baş gün­de mi ha li ne ge ti ril di. Dev let bir ta raf tan Su sur­luk’un Kür dis tan ko lu ola rak ör güt le di ği, ge liş tir­di ği ve ulu sal ha re ke te kar şı et ki li bir tarz da kul­lan dı ğı Hiz bul lah’ı iş le vi ni ta mam la dı ğı nı dü şü­ne rek ve yi ne ken di de ne ti mi dı şın da kit le sel si lah lı bir güç ha li ne gel me si ne izin ver me ye rek de şif re ve tas fi ye ye yö ne lir ken, Kür dis tan’da iş le di ği bin ler ce ci na ye tin ve ba li ni de, Hiz bul­lah’ın üze ri ne yı ka rak, kur tul ma yı amaç lı yor.

Ulu sal kur tu luş çu mü ca de le nin si lah lı sa va­şı mı red de rek tas fi ye ci­re form cu bir çiz gi ye çe kil me siy le, iş le vi ni ta mam la mış olan Hiz bul­lah’ın fa şist re jim açı sın dan da ko run ma sı nın bir an la mı yok tu. Be lir li bir sü re dir kon rol dı şı na çık ma eği lim gös ter me si ve ör güt lü lü ğü nü ba tı met ro pol le ri ne ta şı ma ça ba sı da, Kürt kö ken li kök ten din ci li ğin bir tem sil ci si olan Hiz bul lah’ın tas fi ye edil me si ni zo run lu kı lı yor du. Ay rı ca PKK’nin si lah lı sa va şım dan vaz geç me siy le do ğan boş lu ğu di ni te mel de Hiz bul lah’ın dol dur­ma ih ti ma li ve yö ne li mi de ya ba na atı la maz dı. Di nin et kin li ği nin çok yük sek, fe odal ka lın tı la rın da da ha güç lü ola rak ayak ta ol du ğu Kür dis tan’da, di ni esas lar üze rin de bir sa va şı mın ge liş me si nin nes nel ze mi ni var dı. Bu ba kım dan Fi lis tin’de Ara fat’ın Is ra il si yo niz miy le “ba rış” ma sa sı na otur ma sın dan son ra, ra di kal din ci Ha mas ve Hiz­bul lah’ın ge li şe rek sa vaş yü rüt me si de so mut bir ör nek teş kil et mek tey di.

Kür dis tan dev ri mi kar şı sın da al ter na tif bir güç ve dal ga kı ran ola rak ge liş ti ri len, kont ra bir güç ola rak da eği ti len, si lah lan dı rı lan ve ci na yet­

Siyasal ‹slam›n Geli¾imi ve Güncel Durumu

Sınıf Pusulası /24

RP­ FP, MGK’nın Kür dis tan’da en önem li da ya­na ğı ol du. Fa kat MGK bu nun la da ye tin me ye rek, yurt se ver dev rim ci ha re ke te kar şı vu ru cu güç ola rak Hiz bul lah’ı dev re ye sok tu. Ör güt len me si­nin ve ge liş me si nin ko şul la rı nı ya rat tı. MGK, si ya sal kon jonk tür içe ri sin de ih ti yaç duy du ğu sü re ce ge liş tir di ği Hiz bul lah’ı, ulu sal ha re ke tin ye nil gi sü re ci ne gir me siy le ar tık ih ti yaç duy ma­dı ğı için tas fi ye ye yö nel di.

Si ya sal is lam FP ve Iç Mü ca de le

Si ya sal is la mın iç mü ca de le si ve ge ri le me­nin iç mü ca de le de or ta ya çı kar dı ğı so nuç la rı esas ola rak FP mer kez li de ğer len di re ce ğiz. Fa kat ön ce lik le be lirt mek ge re kir ki Tür ki ye’de si ya sal is lam, yal nız ca FP’de top lan ma dı ğı gi bi, FP de tek ses li ho mo jen bir ya pı de ğil dir. Bu yüz den si ya sal is la mın ge nel tab lo su na kı sa ca göz at mak ve fark lı lık la rı ve bu fark lı lık la rın ide olo jik ve po li tik ne den le ri ne kı sa ca da ol sa de ğin mek ge rek mek te dir.

Is lam di ni, di ğer bü yük din ler den fark lı ola­rak bir dev let di ni, top lum sal, si ya sal, hu kuk sal ya şa mın bü tü nü nü dü zen le yen bir din ola rak or ta ya çık tı. Is la mi ye tin Ku r’a na, sün ne te ve Mu ham me d’in ha dis le ri ne da ya lı ola rak tek bir kay nak tan ge liş me si fark lı yo rum ve al gı la yış la rı da dış ta la mak ta dır. Bu yüz den is lam da Tev hit (bir lik) an la yı şı, is la mın esas la rı nın yo ru mu ve uy gu la ma sı nın tek li ği ni esas alır. Bu ra dan ba kıl­dı ğın da is la mın yo rum lan ma sı nın tek ola ca ğı dü şü nül se de, du rum hiç de böy le de ğil dir. Is la­mi ye tin her yo ru mu ‘öz’, ‘ha ki ki’, ‘ger çek’, ‘doğ ru’, ‘bi ri cik’ yo ru mun ken di yo ru mu ol duğ­unu ka bul et mek ve di ğer le ri nin ‘is la mi ye te uy ma dı ğı nı’ be lirt mek du ru mun da ol muş lar dır. Bu du rum, do ğal ola rak çok par ça lı si ya sal is lam ger çe ği ni or ta ya çı kar mak ta dır. Si ya sal is la mın çok par ça lı ya pı sın da bu tür den iç sel ne den le rin ya nın da; eko no mik, si ya sal ve top lum sal ko şul­lar da or ta ya çı kan de ği şik lik ler; em per ya liz min ve is la mi dev le t le rin po li ti ka la rı ve ulus la ra ra sı iliş ki le ri, çı kar ve men fa at le ri gi bi çok sa yı da dış­sal et ken sü rek li bir tarz da fark lı yo rum la rın or ta­ya çık ma sı nı bes le mek te dir. ‘80’li yıl la ra ka dar

ılım lı re form cu is lam pro je le ri ağır lık lı ola rak ge li şir ken; ‘80 son ra sı dö nem de da ha çok is la mi fun da men ta lizm ge liş miş tir. Si ya sal is lam içi tar­tış ma lar, fark lı yo rum ve uy gu la ma lar, Tür ki­ye’de ol du ğu gi bi dün ya ge ne lin de bir ger çek lik­tir. Or ta do ğu’da ve dün ya ge ne lin de de ği şik or ijin ler den bes le nen si ya sal is la mın, de ği şik eği lim le ri nin çe şit li li ği bu nun ifa de si dir. Iki si de şe ri at hü küm le ri ne gö re yö ne ti len Iran ve Su udi Ara bis tan’ın bir bi ri ne kar şıt lı ğı, Iran is lam re ji­mi nin Af ga nis tan’da şe ri at çı Ta li ban ör gü tü ne yak la şım la rı vb. bu fark lı lık la rın ti pik ör nek le ri­dir. Son çey rek yüz yıl bo yun ca is la mi fun da men­ta liz min ge liş me si, fark la rı da ha faz la de rin leş tir­di. Şe ri at ku ral la rı na gö re yö ne ti len ül ke ler de bi le re ji min al ter na ti fi is la mi akım lar, or ta ya çık mak­ta ve ge li şe bil mek te dir.

Si ya sal is lam, çe şit li ara bi çim le ri dış ta la­mak kay dıy la, re form cu ve kök ten din ci lik bi çi­min de iki ana baş lık al tın da grup laş mak ta dır. Is la mi re for mizm, de ği şen dün ya ko şul la rı na ve bu ko şul lar da is la mın ge le nek sel yo ru mu nun ar tık ya nıt ol ma ya ca ğın dan ha re ket le; is la mı, mo dern top lum ya pı sı nın, top lum sal, si ya sal, hu kuk sal, ka mu sal ve eko no mik ge rek le ri ne uyar la ma yı esas alır ken; kök ten din ci lik ise is la­mın her tür lü ye ni den yo rum lan ma sı, yu mu şa tıl­ma sı, uz laş ma, ta viz ver me vb. dış ta la ya rak, bu tür den ça ba la rı “kü für” say mak ta, öze dü nü şü, mo dern ka pi ta list top lu mu is la mi ku ral la ra gö re ye ni den ör güt le me yi, bi çim len dir me yi, şe ri at ku ral la rı na da ya lı te ok ra tik bir din dev le ti kur ma­yı he def le mek te dir. Ka pi ta list sö mü rü çar kı nın is la mi renk ler le de bir leş ti ri le rek de va mı nın sağ­lan ma sı, bü tün kar şı söy lem le ri ne rağ men her iki akı mın da bir leş ti ği hal ka la rın dan bi ri ni oluş tu ru­yor.

Tür ki ye ve Kür dis tan’da si ya si is lam, ‘80 son ra sı dö nem de bü tün renk le ri ve ver si yon la rı ile ge liş me gös ter di. Si ya sal is la mın yük se li şi, fark lı lık la rı da ha faz la ka pa tı cı bir rol oy nar ken; 28 Şu bat sü re ci nin so nuç la rı ve si ya sal is la mın ge ri le me si/ge ri le til me si, fark lı lık la rı ve çat lak la rı bü tün bo yut la rıy la or ta ya çı ka ran, de rin leş ti ren ye ni kamp laş ma lar ya ra tan bir özel lik ta şı mış tır.

Si ya sal is lam içi tar tış ma ve kamp laş ma lar, ev ren sel özel lik le rin ve dış sal et ki le rin ya nın da,

Siyasal ‹slam›n Geli¾imi ve Güncel Durumu

Sınıf Pusulası /25

Tür ki ye’ye öz gü, öz gün çiz gi ler de ta şı mak ta dır. Mo dern top lum ve dev let ya pı sıy la iliş ki si; dev let ve res mi ide olo jiy e yak la şı m ve iliş ki ler, ev ren sel is lam ve Türk is lam cı lı ğı ya da bu iki si nin Türk ­ is lam sen tez le ri; ör güt len me tarz ve yön tem le ri­ne yak la şım la rı; par ti ör güt len me si, ta ri kat, ce ma at, va kıf, der gi vb. fark lı lık lar; mez hep sel ay rı lık lar, top lum sal da ya nak lar ve eko no mik men fa at ler; ulus la ra ra sı bağ lan tı ve iliş ki ler vb. kay nak lan mak ta dır. El bet te bun la rın her bi ri ay rı bir de ğer len dir me ko nu su ol du ğu gi bi bun la ra bir di zi fark lı lık ne den le ri de ek le ne bi lir. Bun lar dan ki mi le ri te mel, ki mi le ri ise ta li dir.

Tür ki ye’de si ya sal is lam, esas ola rak, dev­let le ve re jim le ça tış ma içe ri sin de ge liş me di. Dev let le iç içe ve sis te min or tak çı kar la rı çer çe­ve sin de bü tün le şen, dev le te hiz met te ku sur et me­yen bir çiz gi de, sis te me, ide olo jik, po li tik çiz gi­siy le pa ra lel lik gös te re rek ge liş ti. Ta ri kat lar da var lık ko şu lu nu ve ör güt len me si ni bu şe kil de sür dür dü ler.

Dev let des te ğiy le ve dev let le iç içe ge liş me, dev le tin her ka de me sin de ör güt le ne rek ‘ev rim ci’ bir yol la dev le ti ele ge çir me stra te ji si iz le di ler. Si ya sal is la mın ta rih sel ar ka pla nın da da esas ola­rak dev let le ça tış ma çiz gi si ha kim, hat ta cid di bir eği lim ol ma mış tır. Cum hu ri ye tin ilk on yıl lık sü re cin de kıs men var olan ça tış ma ke ma liz min ik ti da rı nı pe kiş tir me siy le is la mi mu ha le fet ezil­miş; çok par ti li dö nem le bir lik te de ye ri ni dev let kont ro lün de ge liş me ye bı rak mış tır. Si ya sal is lam­la res mi ide olo ji ara sın da ide olo jik düz lem de bel li bir ça tış ma ve kar şıt lık tan söz edil me li dir. Türk bur ju va dev le ti nin ku ru cu gü cü ke ma list bur ju va zi nin ulus laş ma yı ve ba tıy la bü tün leş me­yi te mel alan ide olo ji siy le, si ya sal is la mın üm met çi ‘mil li’ci ve ba tı kar şı tı ide olo ji si şöy le ya da böy le bir kar şıt lık içe ri sin de dir. Bu yüz den res mi ide olo ji ile is la mi ide olo ji cum hu ri yet ta ri­hi bo yun ca (ön ce sin de de Pan­Is la mizm, Pan­Tür kizm, Os man lı cı lık ara sın da) de ği şik dü zey ve bi çim ler le kar şıt lık ve mü ca de le içe ri sin de ol du.

Ge le nek çi Ye ni lik çi Kar şıt lı ğı ve RP/FP28 Şu bat ka rar la rıy la, si ya sal is lam ge ri le­

mey le bir lik te de ği şim ve ye ni den ya pı lan dır ma sü re ci ne so kul du. MGK, si ya sal is la mı ik ti dar

al ter na ti fi bir teh dit un su ru ol mak tan çı kar ma ya yö ne lir ken, di ğer ta raf tan da top lum sal ge ri ci li ğin bu güç lü oda ğı nı ka bul edi le bi lir bir çiz gi ye çe ke rek ko ru ma yı esas al mak tay dı. Ka bul edi le­bi lir lik, güç le ri nin sı nır lan dı rıl ma sı nın ya nın da, ide olo jik ve po li tik ya pı sı nın ye ni den dü zen len­me si ni kap sı yor. Si ya sal is lam cep he sin de ki de ği­şi min ve ye ni den ya pı lan ma nın uç ve ren gö rü­nüm le ri nin FP’nin sü re ge len po li ti ka la rın da ve iç mü ca de le sin de gör mek müm kün dür. Is la mi ser­ma ye nin pat ron la rı nın der ne ği MÜ SI AD cep he­sin de ya şa nan ge liş me ler, al dı ğı ka rar lar vb.’de bu de ği şi min di ğer bir gö rü nü mü nü oluş tu ru yor. De ği şim ve ye ni den ya pı lan ma her cep he de ve çok yön lü dür. FP’den is la mi ser ma ye ye, ta ri kat­lar dan der nek, va kıf ve ce ma at le re, med ya sın dan ay dın eli ti ne, ya şam tar zın dan kül tü rü ne, ide olo ji ve po li ti ka sın dan ör güt len me si ne uza nan tarz da de ği şim sü re ci de vam et mek te dir. 14 Ma yıs’ta ya pı la cak olan FP kong re si ve “FP’li le re bı ra kıl­ma ya cak ka dar önem li olan baş kan lık ya rı şı”, bu de ği şim sü re ci içe ri sin de bir ye re otur mak ta dır.

RP ve si ya sal is lam, 28 Şu bat sü re cin e bek­len me dik ve ha zır lık sız ya ka lan dı. Be le di ye ve ye rel se çim ‘za fer’le rin den son ra ni ha ye tin de RE FAH­YOL hü kü me ti nin ku rul ma sı si ya sal is la mın ken di ne gü ve ni ni ar tır mış, tem sil et ti ği sı nıf lar adı na ik ti dar dan da ha faz la pay is te me ye, ik ti dar al ter na ti fi ol ma ya baş la mış tı. DYP ile it ti­fa kı da hem ik ti da rı is te me po zis yo nu nu güç len­di ren, hem de ken di si ne gü ve ni ni faz la sıy la ar tı­ran bir rol oy na mış tır. Bu ge liş me ler RP’yi da ha az ih ti yat lı dav ran ma ya zor lu yor du. RP’nin dü zen yan lı sı dev let çi ka rak te ri ve dev let le iç içe­li ği, bu dü zey de bir yö ne lim bek len me si ni sağ lı­yor du. Bu yüz den Su sur luk ör ne ğin de ol du ğu gi bi hiç bir şey yok muş gi bi dav ran mak, önem se­mez gö rün me ve sa vuş tur ma yak la şı mı içe ri sin de ol du lar. Fa kat Ac zi men di ler ope ras yo nu ile baş la­tı lan, baş dön dü rü cü bir hız la tır man dı rı lıp ger­gin leş ti ri len ge liş me ler, 28 Şu bat ka rar la rıy la si ya sal is la mın te pe tak lak edil me sü re ci ni de baş la ta cak tı.

MGK’da ge ne ral le rin bas kı sıy la 28 Şu bat ka rar la rı nın al tı na im za atan RP, hü kü met te ol du­ğu sü re ce ya tış tır ma, sa vuş tur ma tu tu mu nu sür­dü re rek, cid di bir du rum yok muş gi bi dav ran ma­ya de vam et ti. Hü kü me tin yı kıl ma sı son ra sın da

Siyasal ‹slam›n Geli¾imi ve Güncel Durumu

Sınıf Pusulası /26

mey dan oku ma, Hiz bul lah­dev let iliş ki si ni eşe le­me ve de şif re et me yö ne li mi ni de ifa de edi yor du. Fa kat Ge nel kur ma y’ın doğ ru dan FP’yi “ir ti cai odak” ola rak he def alan sert açık la ma sı, FP’yi ge le nek sel ta ki ye po li ti ka sı na zor la dı. Bu se fer fa tu ra da ha da ağır çık tı. Par ti, par ça lan ma nın eşi­ği ne gel di, Hiz bul lah üze rin den yü rü tü len sal dı rı ve teş hir kam pan ya sı et ki li ol du. FP, kit le ler nez­din de de rin gü ven siz lik ve kuş kuy la yüz yü ze gel di. Her ne ka dar FP Hiz bul lah ci na yet le ri ni “biz her tür lü te rö re kar şı yız” söy le miy le ken di dı şın da bir şey ola rak gös ter me ye ça lış tıy sa da yıl lar ca is la mi ta ba nı ge niş le ti yor di ye ge liş me si­ne ses çı kar ma mış, do lay lı da ol sa iliş ki le re gir­miş ti. MGK ve med ya, H. Ve li oğ lu’nun MSP’li MTTB’ye da ya nan geç mi şi üze rin den bu ba ğı kur du lar. Hiz bul lah’in din sel vah şe ti ile FP ve si ya sal is la mın bi le şi mi ku ru luş lar ara sın da pa ra­lel lik ler ya rat tı lar.

Hiz bul lah vah şe ti nin oluş tur du ğu yo ğun gün de min at la tıl ma sı nın ar dın dan FP cum hur baş­kan lı ğı se çi mi üze rin den 312. ve 69. mad de yi pa zar lık ko nu su ola rak ön pla na çı kar ma ya ça lış­tı. Bu sü reç, po li tik ata le ti ni aş ma sın da kıs men bir rol oy na dıy sa da is te di ği so nu cu el de et me si ne yet me di. De mi rel’in bir dö nem da ha Cum hur baş­ka nı ol ma sı nın en gel len me sin de oy na dı ğı rol ler­de, ya pı lan bü tün he sap la ma la ra ken di le ri nin de ka tıl ma sı ge rek ti ği ni gös ter me ye ça lış tı. RP’nin hü kü met ten dü şü rül me sin den son ra, RP­FP mec­lis te da hi ana mu ha le fet par ti si ol ma nın ge re ği ni ye ri ne ge ti re me miş, mec lis te “öz gül ağır lı ğı nı yi tir miş”tir. Cum hur baş kan lı ğı tar tış ma la rı, po li­tik he sap lar ve mec lis arit me ti ği içe ri sin de he sa ba ka tıl ma yön lü bir ham le dir.

Ge le nek çi Ye ni lik çi Ça tış ma sı nın An la mı

RP’nin ye ri ni FP’nin al ma sıy la, ön ce sin den za ten var olan iç mü ca de le ze mi ni, FP’yle bir lik te bu ze min üze rin de yo ğun la şa rak ge liş ti. Er ba­kan’ın par ti üze rin de ki oto ri te si ve ka riz ma tik ön der li ği tar tış ma sız dı. Si ya si ya sak lı ha li ne gel­me siy le FP üze rin de ki ağır lı ğı nı, ge rek “ema net­çi” Baş kan R. Ku tan ve di ğer “ak saç lı lar” üze rin­den, ge rek se de ki mi za man doğ ru dan mü da ha le­le riy le sür dür me ye ça lış tıy sa da, du rum es ki si gi bi de ğil di ve ola maz dı. 28 Şu bat’la baş la yan sü reç le de par ti sü rek li kan kay be di yor, ide olo jik­

po li tik et ki si adım adım za yıf lı yor du. Bu ko şul­lar da FP içe ri sin de iç mü ca de le, ge le nek çi­ye ni­lik çi kar şıt lı ğı bi çi min de uç ve re rek ge liş ti. Med­ya nın so ru nu sü rek li eşe le me si ve ye ni lik çi le ri des tek le yi ci, teş vik edi ci ha ber ve ya yın la rı da so ru nun sü rek li gün dem de tu tul ma sı na hiz met et ti. FP yö ne ti ci le ri par ti için de böy le si bir iç mü ca de le nin ol ma dı ğı nı, med ya nın kış kırt ma sı ol du ğun dan dem vur du lar. Fa kat Hiz bul lah ope­ras yon la rı sü re cin de, FP’nin iz le di ği po li ti ka lar ve R. Ku tan’ın açık la ma la rı; par ti yi par ça lan ma­nın eşi ği ne ge tir di ği gi bi, ye ni lik çi­ge le nek çi ek se nin de iç ik ti dar kav ga sı nı da giz le ne mez ha le ge tir di. As lın da FP içe ri sin de iki de ğil da ha faz la güç mer ke zi or ta ya çık mış tı.

Ye ni lik çi ka na dın ken di içe ri sin de Ab dul lah Gül’ü Ku tan’ın kar şı sı na baş kan ada yı ola rak çı kar ma la rı ve yak la şan kong re ye bağ lı ola rak fa ali yet le ri ni yo ğun laş tır ma la rı, iç ik ti dar kav ga­sı nın şid de ti ni de ar tı ra rak de vam et me si ni sağ la­dı. Kong re ye ka dar ve kong re de el de ki bü tün koz la rın oy nan ma sı bek len me li dir.

Mil li gö rüş çiz gi si, Nak şi ben di ta ri ka tı ağır­lık lı ola rak or ta ya çı kan, MNP ile baş la yıp bu gü­ne ge len ge le nek te Er ba kan’ın oto ri te si ni tar tı şan ya da mu ha le fet eden her kes par ti den dış lan mış­tır. Par ti nin ku rul ma sın da, Er ba kan’ın li der li ği nin pe kiş me sin de önem li ro lü olan Nak şi ben di ta ri ka­tı li de ri Şeyh Za hit Kot ku’nun, 1980’de öl me sin­den son ra ye ri ne ge çen da ma dı Prof. Dr. Esat Coş kun bi le, Er ba kan’ı, ta ri kat men su bu ola rak ken di si ne bağ lı ha re ket et me si ni is te yin ce par ti­den dış lan mış tı. Bu tür tek tük ör nek le rin dı şın da Er ba kan’ın oto ri te si ne dö nük cid di hiç bir tar tış ma ya pıl ma mış, par ti men sup la rı bü tü nüy le Er ba­kan’a bi at et miş ve ter si ör nek ler ya şan dı ğın da da dış lan mış lar dır. ‘91 se çim le rin de MHP ve IDP ile ya pı lan se çim it ti fa kı na mu ha le fet eden Kürt mil­let ve kil le ri par ti den ay rıl mış tı. ‘91 son ra sı par ti­nin hız lı ge li şi mi, ge le nek sel ta ba nı nı aşıp sos yal ta ba nı nı ge niş le te rek mer ke ze otur ma so ru nu nu gün de me ge tir miş, bu yön de imaj de ği şik li ği, de ği şim po li ti ka sı uy gu lan mış tı. De ği şim po li ti­ka sı ‘94 ve ‘95 se çim le rin de de yo ğun la şa rak de vam et ti. Ka dın mil let ve ki li aday la rı, ba şı açık par ti üye le ri, Ale vi ler le iliş ki kur ma ça ba sı, çev re so run la rı vb. de ği şi min yan sı ma sı ola rak kul la nı­la rak, RP’nin “kit le par ti si” ol du ğu, bü tün top­

Siyasal ‹slam›n Geli¾imi ve Güncel Durumu

Sınıf Pusulası /27

da RP, sa vun ma po zis yo nu nu ar tır dı. Po li ti ka la rı­na yön ve ren de bu sa vun ma po zis yo nu ol du. Bu tab lo içe ri sin de RP’nin ka pa tıl ma sı ve Er ba kan ve di ğer par ti yö ne ti ci le ri nin 5 yıl sü rey le si ya set­ten men edil me si de sü ku net le kar şı la ndı. RP’nin ye ri ne ku ru lan FP ise, da ha ih ti yat lı ve ılım lı bir çiz gi de po li ti ka yü rüt tü. Baş kan lı ğa da ema net çi ola rak da ha ılım lı ol du ğu söy le nen ve pro pa gan­da edi len Re cai Ku tan ge ti ril di.

28 Şu bat sü re ci de rin leş tik çe RP­FP ve si ya sal is la ma kar şı ge ne ral ler le te kel ci ser ma ye it ti fa kı nın, med ya ve yar gı nın da ak tif des te ğiy le sür dür dü ğü mü ca de le, ku şat ma ve ba sın cın yo ğun laş tı rıl ma sı, tec ri tin de rin leş ti ril me si bi çim­le rin de de vam et ti. FP’nin ha re ket sa ha sı ve et kin li ği sı nır lan dık ça iç ge ri li mi de ar ta rak de vam edi yor du. 28 Şu bat si ya sal is lam ta ba nın­da cid di bir ge ri lim ve tep ki ya rat sa da re jim le cid di bir ka pış ma yö ne li mi ne dö nüş me di. 8 yıl lık eği tim, tür ban ya sa ğı vb. üze rin de ör güt le nen cu ma gös ter le ri de, dev le tin kol luk güç le ri nin yö ne li miy le bir le şe rek sü reç içe ri sin de yok ol du. Bu gös te ri le re ka tı lım ül ke ge ne lin de yay gın la şa­rak nis pe ten ge niş bir ka tı lım la ger çek leş ti ril se de, si ya sal is la mın ger çek si ya sal, ör güt sel ve kit le sel gü cü nü yan sıt mak tan çok uzak tı. RP­FP yö ne ti ci le ri ey lem le ri doğ ru dan üst len me ce sa re ti gös ter me dik le ri gi bi, da ha ile ri gö tü re cek bir ba kış açı sı na da sa hip de ğil dir ler. Esas ola rak güç le ri ni ko ru ma yı, kit le ta ba nı nı bir ara da tu ta­rak po li tik ha ki mi ye ti ni sür dür me yi ve üze rin de yo ğun la şan ku şat ma da ve kar şı it ti fak ta ge dik ler aç ma yı amaç lı yor lar dı. RP içe ri sin de ör güt len miş da ha ra di kal çev re ve güç le rin et kin li ği nin kı rıl­ma sı, ey lem le rin ola sı kon rol den çık ma ih ti mal­le ri nin bü tü nüy le yok edil me si ve ta ba nın tep ki­si nin nöt ra li ze edil me si de amaç la nan lar ara sın­day dı. Ey lem le rin bü tü nüy le ba rış çı geç me si ve sü reç içer isin de de ses siz ce sö nüp git me si en baş ta da par ti yö ne ti ci le ri nin is te ğiy di. RP ve si ya sal is la mın ör güt le di ği ey lem le rin sü reç içe ri­sin de sö nüp git me sin den ik ti dar da ki güç ler le ça tış ma lı bir po zis yo na gir mek is tek ve ce sa re tin­den yok sun lu ğun ya nın da MGK’nın şe ri at kar şıt­lı ğı ek se nin de, “si vil ini si ya tif” adı al tın da “la ik­lik” cep he si ni ör güt le me si de et ki li ol du. Çe şit li sen di ka ve iş ve ren ör güt le rin den ADD, ÇYDD gi bi der nek ler den, Ay dın lık, Cum hu ri yet gi bi

ga ze te ve çev re ler den CHP, IP, DSP gi bi par ti ler­den ki mi ke ma list ay dın la ra ka dar ge niş bir yel­pa ze de oluş tur ulan bu MGK sol cu su, ke ma list la ik çi cep he; kit le sel kar şı blok bi çi min de si ya sal is lam üze rin de ki ba sın cı yo ğun laş tı ra rak si ya sal et ki ve et kin li ği ni kı rar ken, MGK ve ge na ral le rin kit le ta ba nı nı ve meş ru i ye ti ni ge niş let me iş le vi de oy nu yor du. Dü zen le ve dev let le bü tün leş miş ve onun için de önem li bir yer edin miş, si ya sal te me­li, ta rih sel ge le nek le ri ve şe kil le ni şi iti ba rıy la RP­FP yö ne ti ci le ri nin baş ka tür lü dav ran ma sı da bek le ne mez di. MGK, RP’nin ka pa tıl ma sı na “ir ti­cai fa ali yet le rin oda ğı ha li ne gel me”yi ge rek çe gös te ri yo rdu. Bu an lam da he def, da ha çok RP de ğil, RP için de ra di kal un sur la rın et kin li ği idi. 28 Şu bat’a ka dar et kin li ği ni ve kit le gü cü nü ar tı­rı yor di ye RP yö ne ti ci le ri da ha ra di kal ve din ci güç le rin ör güt len me si ne ses çı kar ma mış tı. Tıp kı Hiz bul lah’ın ge liş me si ne top lum sal ta ba nı nı ge niş le ti yor di ye ses çı kar ma dı ğı, hi ma ye ci yak­laş tı ğı gi bi. Ge li nen aşa ma da bu güç le rin tas fi ye­si ve et kin li ği nin kı rıl ma sı MGK’nın ol du ğu ka dar RP yö ne ti ci le ri nin de he def le ri ara sın day dı. Da ha doğ ru su, MGK ve ge ne ral le rin ba sın cı bu nu ge rek ti ri yor du. Bü tün kay pak ve ikir cim li çiz gi si ne rağ men kök ten din ci bir ha re ket olan RP­FP, ye ni sü reç te ra di kal un sur lar dan arın ma­yı, en azın dan da ha do lay lı iliş ki le re gir me yi, si ya sal fa ali ye ti ni sür dü re bil me nin te mel bir ko şu lu ola rak gö rü yor.

Si ya sal is lam üze rin de ki MGK’nın ku şat ma ve tec rit po li ti ka sı, si ya sal is la mın ge ri le me siy le bir le şe rek FP’nin po li ti ka la rı na ve iç ge liş me si ne de yön ve ren te mel bir un sur ol du. Sa vun ma po zis yo nu “adil dü zen”, “hak ça pay la şım”, “an ti­ba tı”, “an ti ka pi ta lizm”, “an ti ABD” ses le ri ni esas ola rak bir ta ra fa bı ra ka rak, in san hak la rı ve de mok ra si yan lı sı bir gö rü nüm ve po li ti ka iz le­me ye yö nelt ti. Fa kat bu de mok ra si an la yı şı, on lar için de mok ra si, on lar için in san hak kıy dı. On lar de mok ra si yi T. Er do ğan’ın de yi miy le “is te dik le ri du rak ta ine cek bir tram vay” ola rak gö rü yor lar dı. Bu yüz den de inan dı rı cı ol ma yan, de mok ra si düş­ma nı yüz le ri ni giz le me ye yet me yen bir söy lem di. On la ra gö re ba şör tü so ru nu bir in san hak la rı so ru nuy du, dü şün ce ya sak la rı ve 312. mad de on la ra da za ra rı do kun du ğu için de mok ra si ye ay kı rıy dı. Par ti ka pa tıl ma sı, si ya si ya sak, imam

Siyasal ‹slam›n Geli¾imi ve Güncel Durumu

Sınıf Pusulası /28

ha tip ler, tu tuk la ma lar, ba şör tü sü vb. hep si ne de mok ra si ve in san hak la rı söy le miy le yak laş tı­lar. Re ji min la ik lik an la yı şı nın bas kı cı “din düş­ma nı” ol du ğu nu ifa de ede rek, ba tı nın la ik lik an la yı şı nı be nim se dik le ri ni söy le di ler. In san hak­la rı ve de mok ra si söy le mi, ba tı lı güç le rin ve ABD’nin des te ği ni al mak için de önem liy di. ABD’nin par ti ka pat ma, dü şün ce su çu, si ya si fa ali yet ya sa ğı, R. Tay yip Er do ğan’ın tu tuk lan­ma sı, Mer ve Ka vak çı ola yı gi bi ge liş me ler kar şı­sın da ki des tek le yi ci açık la ma la rı da ce sa ret le ri ni ar tı rı yor, bu yön lü bir po li tik çiz gi de de rin leş me­le ri ni sağ lı yor du. Re ji me ve ik ti dar er ki ne kar şı mu ha le fet le ri de, la ik lik il ke si ne yak la şım la sı nır­lı bir se vi ye de ve söz de bir in san hak la rı çiz gi siy­le sı nır lı ka lı yor du. On la ra gö re re ji min la ik lik an la yı şı bas kı cıy dı ve bir çe şit ir ti cay dı.

De mok ra si ve in san hak la rı söy lem li po li tik çiz gi, meş ru iyet ka zan ma he de fi de ta şı yor du. Bu söy lem sa ye sin de maz lum ve mağ dur, hak sız lı ğa uğ ra mış his si ve dü şün ce si ni uyan dır ma ya ça lış­tı lar. Bu sa ye de içer ide ve dı şa rı da ye ni it ti fak lar ku ra rak, bu it ti fak lar üze rin den tec ri ti par ça la ma­yı he sap lı yor lar dı. Ye ni it ti fak lar ya rat ma da kıs­men ba şa rı lı da ol du lar. Ba şör tü ey lem le ri sü re­cin de ki mi sol çev re le rin or tak ey lem ör güt le me ça ba la rı bu nun en uç gö rü nü mü dür.

Ma dal yo nun bir yü zün de sö zü mo na in san hak la rı ve de mok ra si du rur ken, öbür yü zün de da ha faz la dev let çi dav ran ma yö ne li mi ve pra ti ği yer alı yor du. Gös te ri ler de Türk bay ra ğı yo ğun bir ak se su ar, şo ven ve dev let çi söy lem ise ön pla na çı ka rı lan bir mo tif ol du. Ge ne ral le re ılım lı me saj­lar ve övü cü açık la mal ar yap mak tan ge ri dur ma­dı lar. Dev rim ci ha re ke te ve ulu sal ha re ke te düş­man lık la rı nı her fır sat ta ser gi le di ler. On la ra gö re “bö lü cü” ve “sol te rör” var dı ve Tür ki ye’de “teh­dit”i bu güç ler oluş tu ru yor du. Dev let, si ya sal is la ma, “müs lü man lar”a de ğil, bu güç le re yö nel­me liy di. Ge ne ral le re ve ik ti da ra dö nük eleş ti ri le­ri ni bi le sol cu luk suç la ma sı üze ri nden yü rü tü yor­lar dı. Şe ri at çı ba sın, dev ri mci ve ulu sal cı güç le ri he def gös ter me ye ve bu sa ye de bas kı yı si ya sal is la mın üze rin den sa vuş tur ma ya özel önem ve ri­yor du. Şo ven po li ti ka lar da di ğer güç ler den hiç de ge ri kal mı yor lar dı. Su ri ye kri zi ve Yu na nis tan’la yer yer ya şa nan ger gin lik ler de de vlet çi ve ko yu şo ven bir po li ti ka iz le di ler. A. Öca lan’ın idam

tar tış ma sı nı bu çiz gi nin ra fi ne bir yan sı ma sın dan baş ka bir şey de ğil di. Öca lan’ın ası lma sı yö nün de pro pa gan da yü rü te rek, hem Kürt ulu su na düş­man lık ku su yor lar, hem de dev rim ci ve yurt se ver ha re ke te düş man lı ğı nı ve he def gös te ri ci çiz gi si ni ser gi li yor lar dı. Dev let çi, şo ven, dev rim düş ma nı po li tik çiz gi le ri ger çek çiz gi le ri ol ma nın ya nın da, mut la ka ki dev let nez din de prim top la ma ve ya ran ma he de fi ta şı mak tay dı. On lar Öca lan’ın ida mı, Kürt le rin ve dev rim ci le rin kat le dil me si, iş ken ce, te ca vüz, yar gı sız in faz lar vb. bir di zi fa şist te rör ko nu sun da ses siz ka la rak ne ya man bir de mok ra si sa vu nu cu su ol duk la rı nı gös ter di ler.

Si ya sal is la mın ve RP­FP’nin iz le di ği tak­tik ler, ge ri le me si ni en gel le me ye yet me di. Sü reç, iniş li çı kış lı bir se yir iz le se de MGK’nın is te di ği doğ rul tu da de vam et ti. 18 Ni san se çim le ri, si ya­sal is la mın po li tik inan dı rı cı lı ğı nı yi tir di ği ni gös­ter di ği gi bi, ge ri le me nin de net bir gö rü nü mü ola rak or ta ya çık tı. Fa kat bu po li tik çiz gi de ıs rar­dan baş ka bir ola nak la rı ve tu tu na bi le cek le ri bir yol da yok tu. Se çim son ra sın da da da ha güç süz­leş miş ola rak ay nı po li tik çiz gi yi sa vun ma cı te mel de sür dür dü ler. Mec li sin açı lı şın da, Mer ve Ka vak çı’nın tür ban lı açı lış yap ma is te ği ka pış­ma nın ve gün de min ana ko nu su ol du. MGK’nın sert tep ki si ve Ece vit’in “mec lis dev le te mey dan oku ma ye ri de ğil dir” şek lin de ki sert açık la ma sı ger gin li ği tır man dır dı. Mec lis te tür ban kri zi “dev­le te mey dan oku ma” ola rak de ğer len di ri li yor du. Sü reç içe ri sin de bu so run gün dem den dü şü rül dü. Fa kat FP tür ban so ru nu nu po li tik mal ze me yap­ma tav rı nı yi ne de sür dür dü. Hat ta de ni le bi lir ki, en önem li et kin li ği ni ve po li tik ref lek si ni bu so run üze rin de yo ğun laş tır dı. Üni ver si te le rin açıl ma sıy la tür ban lı öğ ren ci le rin ey le mi üze rin­den bu po li ti ka sür dü rül dü. Hiz bul lah ope ras yo­nu nun baş la tıl ma sıy la, tür ban ey lem le ri ses siz ce dev re den çı ka rıl dı.

Hiz bul lah ope ras yo nu nun baş la ma sıy la dik­kat ler ye ni den si ya sal is la ma yö nel til di. Fa tu ra­nın ken di le ri ne de çı ka rı la ca ğı nı, ope ras yon la rın de ği şik bi çim ler de ken di le ri ni de içi ne ala ca ğı nı his se den FP, Re cai Ku tan’ın çı kı şıy la kar şı atak yap mak is te di. Hiz bul lah’ın dev let le iliş ki si ne atıf ta bu lu na rak “tank la rı Sin can so kak la rı na sü re ce ği ni ze ne den Hiz bul lah çe te le ri nin üze ri ne sür me di niz” açık la ma sı, be lir li dü zey de po li tik

Siyasal ‹slam›n Geli¾imi ve Güncel Durumu

Sınıf Pusulası /29

lum sal ke sim le re ses len di ği gö rün tü sü ve pro pa­gan da sı ya pıl dı. Bu de ği şim po li ti ka sı ge le nek sel ta ban da tep ki ya rat sa da, RP’nin hız lı yük se li şi çat lak ses le rin çık ma sı nı en gel le di.

Bu gün “ema net çi­ica zet çi” vur gu suy la do lay lı bi çim de tar tı şı lan Er ba kan’ın par ti üze rin­de ki oto ri te si dir. Ye ni lik çi le rin “par ti nin dı şa rı­dan yö ne til me si nin yan lış lı ğı”nı ifa de et me si, A. Gül’ün “ema net çi ol ma ya ca ğı”nı di le ge tir me si, Er ba kan’a doğ ru dan ol ma sa da do lay lı bir baş­kal dı rı dır, Er ba kan’ı par ti üze rin de ki et ki si ni kı ra rak ma ne vi bir li der du ru mu na ge tir me ça ba­sı dır. “Ge le nek çi ler” ise “ye ni lik çi le r”i, Er ba­kan’ın Gül’ün aday lı ğı na onay ver me di ği ni söy­le ye rek, “te am mül le re” ay kı rı dav ran mak la, par­ti yi böl dük le ri, par ti di sip li ni ni za yıf lat tık la rı ifa de le riy le suç lu yor lar. Her ne ka dar iki ke sim de, par ti de böy le bir ça tış ma nın ol ma dı ğı, “hiz­met ya rı şı”n dan söz edi le bi le ce ği ni söy le se ler de, ge li nen aşa ma da iç ik ti dar mü ca de le si iyi ce kı zış­mış du rum da. Il kong re le ri ve Gül’ün çe şit li il bi na la rı na so kul ma ma sı vb. bu nu gös te ri yor. Giz­li ka pı lar ar ka sın da, ses siz ve de rin den yü rü tü len iç mü ca de le, kong re nin yak laş ma sıy la ar tık açık­tan yü rü tü lü yor. Şe ri at çı ba sın da, ken di için de saf la şa rak so ru nu de ği şik bi çim ler de tar tı şı yor, is la mi ser ma ye nin pat ron la rı MÜ SI AD kong re­sin de “de ği şim” yan lı sı ve “ye ni lik çi ler ”den ya na ta vır ala rak, iç mü ca de le de ki yer le ri ni be lir le di­ler.

FP içe ri sin de ki iç mü ca de le, iki den faz la güç mer ke zi ni or ta ya çı kar dı. “Ye ni lik çi” ola rak ifa de edi len ler ise en faz la po pü ler ve en çok iş le­nen le ri ol du. Bu ke sim A. Gül, B. Arın, A. L. Şe ner gi bi Mil li Gö rüş ge le ne ğin den ye ti şip ge len mil let ve kil le ri nin ya nın da; Ali Coş kun, A. K. Ak su, C. Çi çek gi bi ANAP kö ken li mil let ve­kil le rin den olu şu yor. Ye ni lik çi le rin ma ne vi li der­li ği ni, si ya si ya sak lı, kit le ve teş ki lat üze rin de önem li bir et ki si olan Tay yip Er do ğan’ın yap tı ğı ifa de edi li yor.

Ye ni lik çi ler, po li tik yö ne lim le ri nin özü nü “re el po li ti ka ya pa ca ğız” di ye açık lı yor lar. “Re el po li ti ka” ile an la şıl ma sı ge re ken de, A. Gül’ün “re fe ran sım de mok ra si, ana ya sa ve ka nun lar ola­cak tır,” “la ik li ğe bağ lı ka la ca ğız” açık la ma la rın­da kar şı lı ğı nı bu lu yor. Si ya sal is la mın ge ri le me si

yal nız ca fi zi ki de ğil dir, ay nı za man da po li tik, ide olo jik bir ge ri le me dir de. Bu ge ri le me yi, RP’nin ye ri ni alan FP’de gö re bi li riz. Ama esas ola rak “ye ni lik çi le r”in po li ti ka la rın da so mut laş­mış tır. 28 Şu bat sü re ci, FP içe ri sin de ken di iz dü­şü mü bir hi zip ya rat tı. Ame ri ka’nın kont rol edi le­bi lir is tik rar sız lık, ılım lı is lam po li ti ka sı nın; MGK’nın si ya sal is la mı eh li leş ti re rek kont rol al tı na alan yö ne li mi nin so nu cu bu ze min üze rin­den bir çat la ğın or ta ya çık ma sı ol du. “Ye ni lik çi­ler” FP’yi, sis tem le bü tün leş miş, res mi ide olo jiy­le uyum lu bir ya pı ha li ne ge tir me ye ça lı şı yor lar.

As lın da “ge le nek çi ler ”le, “ye ni lik çi ler” ara­sın da ki fark lı lık prog ra ma tik gö rüş ler üze rin de ol mak tan çok, söy lem de, üs lup ta, yak la şım da ve imaj da dır. Yok sa de ği şim sü re ci ne gi ren yal nız ca “ye ni lik çi ler” de ğil, FP’nin bü tü nü dür. Med ya da bu imaj ve yak la şım so ru nu üze ri ne ha re ket edi­yor. A. Gül’ün, Er ba kan’ın Lib ya ge zi si ne kar şı çık ma sın dan, Hül ya Av şar’a hay ran lı ğın dan, ılım lı yak la şım la rın dan, ABD’yle iliş ki le rin den, vb. dem vu ru yor lar. El bet te “ye ni lik çi le r”in yö ne lim le ri ve he def le ri bir po li tik ze mi ne otur­mak ta dır, “re el po li ti ka”, “ye ni len me”, “de ği­şim”, “ken di ken di ni yö net me”, “la ik li ğe önem ve rme”, “ana ya sa ve ya sa lar çer çe ve sin de dav­ran ma”, “de mok ra si yi re fe rans al ma”, sis tem le da ha faz la bü tün leş me yi sağ la ya cak bu po li tik ze mi nin si hir li söz cük le ri dir.

FP bir ta raf tan kı lıç la rın kar şı lık lı çe ki le ce ği 14 Ma yıs’ta ya pı la cak kong re ye ha zır la nır ken, di ğer ta raf tan da Ana ya sa Mah ke me si’ nin ka pat­ma teh di ti al tın da dır. Ge nel kur may’ın “ir ti cai odak” ola rak gös ter me si ve di ğer ve ri ler, FP’nin de ka pa tıl ma ih ti ma li nin yük sek ol du ğu nu gös te­ri yor. RP’nin ye ri ni da ha ılım lı ve kont rol lü po li­ti ka la rıy la FP’nin al ma sı, an la şı lan, MGK için ye ter li gö rül me di. MGK’ya gö re FP “RP’nin de va mı ir ti cai bir odak”tır. Bu ra dan ha re ket le FP’nin ka pa tıl ma sı da va sı ile; l) Si ya sal is la mın da ha ılım lı, sis tem le ve res mi ide olo jiy le da ha uyum lu bir çiz gi ye çek mek; 2) “Ye ni lik çi” ka na­dın par ti içe ri sin de ki et kin li ği ni ar tır ma sı na uy gun ze min ve ola nak ya rat mak; 3) Si ya sal is la­mın da ha faz la ge ri le me si ni sağ la mak bi çi min de özet le ne bi lir. Ka pat ma da va sı nın so nuç lan ma sı, kong re den son ra ya bı ra kıl dı. Bel ki de kong re de

Siyasal ‹slam›n Geli¾imi ve Güncel Durumu

Sınıf Pusulası /30

or ta ya çı ka cak tab lo FP’nin de ka de ri ni be lir le ye­cek tir.

Ay rı ca kong re de A. Gül ve “ye ni lik çi le r”in Er ba kan’a kar şı söy lem ve du ruş içe ri sin de “za fer”le çık ma la rı da za yıf bir ih ti mal ola rak gö zü kü yor. “Ye ni lik çi ler” üze ri ne he sap ya pan lar da za ten, yal nız ca kong rey le sı nır lı kı sa va de li bir he sap içe ri sin de de ğil ler. FP’nin ka pa tıl ma sı da bu kap sam da bir yer tu tu yor. Yi ne çok güç lü bir ola sı lık ol ma sa da, ge liş me ler FP’nin par ça lan­ma sı ve be lir ti len çiz gi de ye ni bir par ti nin or ta ya çık ma sıy la da so nuç la na bi lir. Fa kat her du rum da si ya sal is la mın ge ri le me si, ide olo jik/po li tik ve ör güt sel bi çim ler de de vam ede cek tir. Iç ça tış ma­nın de vam lı lı ğı ve ola sı “ye ni lik çi le r”in za fer le çık ma sı da si ya sal is la ma kan ta şı mak şöy le dur­sun, FP’nin kan kay bet me si nin de va mı nı sağ la­ya cak tır.

Çı kan So nuç lar ve Dev rim ci Gö rev lerSi ya sal is lam, ge li nen aşa ma da hâ lâ cid di

bir güç tür. Ve ör güt len me dü ze yi, ide olo ji ve po li ti ka la rıy la top lum sal ge ri ci li ğin te mel ve güç­lü odak la rın dan bi ri ol ma ko nu mu nu sür dür mek­te dir. Ge niş kit le ler nez din de gü ve ni lir li ği ni yi tir­miş, ge liş me ola nak la rı ve po tan si ye li sı nır lan mış ve sa vun ma ya çe kil miş ol ma sı bu ger çe ği de ğiş­tir mi yor. MGK ve sis tem le gün cel ola rak ça tış­ma lı bir po li tik ze min üze rin de dur ma la rı, on la rın top lum sal ge ri ci li ğin bir oda ğı ol du ğu, dev rim ci ha re ke tin ge liş me si nin önün de cid di bir en gel oluş tur duk la rı ger çe ği ni de de ğiş tir mi yor. Ge ri le­yen bir güç ola rak si ya sal is la mın var lı ğı, mark­sist le ni nist ko mü nist le re bir di zi ide olo jik, po li­tik ve pra tik mü ca de le gö re vi ni çı kar mak ta dır. Si ya sal is la mın ge ri le me si, bu kar şı dev rim ci, ge ri ci güç mer ke zi ne kar şı gö rev le ri mi zi ha fif let­mek şöy le dur sun da ha da ağır laş tır mak ta dır.

Si ya sal is lam, kit le le rin dü ze ne kar şı tep ki ve hoş nut suz luk la rı nın din sel te mel de is tis ma rı üze rin den ge liş ti. Re jim kar şı tı ar gü man, slo gan ve şi ar la rı kul lan dı. Dev rim ci ör güt len me ve ça lış ma yön tem le ri ni tak lit et ti. Iş çi ve emek çi yı ğın la rı ger çek so run la rın dan ve bu so run la rın çö zü mün den uzak laş tı ra rak ila hi bir gü ce ta pın­ma ya ve ka der ci li ğe terk et ti. Söy lem ve slo gan­la rı üze rin den kit le ler onu, dü zen al ter na ti fi ola­rak gö rüp de ğer len dir di ler. Kit le le re gü ven ve ren

po li tik bir se çe ne ğin ol ma ma sı/umut suz luk içe ri­sin de ki kit le le rin dü ze ne olan tep ki le ri ni din is tis­ma rı te me lin de sö mür me yi ba şar ma sıy la po li tik ola rak yük sel di. ‘91 son ra sı re viz yo nist kam pın çö zül me si ve bur ju va zi nin sos ya liz me yö ne lik kap sam lı­po li tik sal dı rı la rı üze rin den, din sel ide­olo ji bir kur tu luş umu du ve ka pi ta liz min al ter na­ti fi ola rak gö rül dü/gös te ril di. Em per ya list ege­men ler ve iş bir lik çi dik ta tör lük ler, kit le le rin dü zen dı şı tep ki le ri ni si ya sal is lam ve mil li yet çi­lik üze rin den ye ni den dü ze ne ve ka pi ta liz me bağ­la dı lar.

Em per ya list stra te ji ve tak tik le rin si ya sal is lam ve mil li yet çi lik po li ti ka sı nın, en faz la so nuç ver di ği ül ke ler den bi ri si de Tür ki ye ve Kür dis tan ol du. Fa kat ge ri de ka lan sü reç te gö rül dü ki si ya­sal is lam, re jim ve dü zen al ter na ti fi de ğil dir. Bu dü ze nin bir par ça sı dır ve dev let çi dir. On lar da ha be le di ye ler de ki uy gu la ma la rıy la, “adil dü zen”in bir sah te kar lık ol du ğu nu gös ter miş ler di. Bin ler ce iş çi yi iş ten ata rak, rant kav ga sı na gi ri şe rek, is la­mi ser ma ye ye ye ni rant alan la rı aça rak, sö mü rü çar kı nın en azı lı sür dü rü cü le ri ola rak, hak ça ve eşit çe pay la şım dan ya na de ğil, ka pi ta list bar bar­lık tan ya na ol duk la rı nı gös ter di ler. Hü kü met ol duk la rı dö nem de ve son ra sın da da söy le dik le ri ve şi ar laş tır dık la rı her şe yin ter si ni yap tı lar. An ti­ABD, An ti­si yo nizm ve An ti­Ba tı cı lık pro pa gan­da la rıy la kit le des te ği sağ la dı lar. Hü kü met olun ca ilk iş le rin den bi ri ABD’ye zi ya ret te bu lu na rak, bağ lı lık la rı nı gös ter me, ica zet ve ka bul len dir me ça ba sı ol du. ABD zi ya re tin de Er ba kan’ın ya nın da “ye ni lik çi” A. Gül, vit ri ni oluş tu ru yor du. RP’nin hü kü me te gel me si, efen di­uşak iliş ki le ri ni de ğiş­tir me miş, sa de ce fi gü ra nın de ğiş me si ni sağ la mış­tı. 28 Şu bat sü re ci ve si ya sal is la mın ge ri le me si, ABD em per ya liz mi nin böl ge sel stra te ji le rin den ba ğım sız de ğil di. Fa kat on lar, R. Ku tan’la ABD se fer le ri ne de vam ede rek, ABD’den des tek ara ma tu tum la rı nı sür dür dü ler. MGK’nın yö ne lim le ri art tık ça dik kat le ri ni ABD’nin iki du da ğı ara sın­dan çı ka cak söz le re da ha faz la ki lit le di ler. Yıl lar­ca an ti­si yo nizm le, halk la rın ve kit le le rin si yo­niz me olan tep ki si ni is tis mar et ti ler. Fa kat Is ra­il’le stra te jik as ke ri iş bir li ği an laş ma sı nı, “dev le­tin al­i men fa at le ri” için im za la mak ta te red düt et me di ler. MGK, 28 Şu bat ka rar la rı nı da, Is ra il’le ya pı lan an laş ma yı da Er ba kan’a im za lat tı. 28

Siyasal ‹slam›n Geli¾imi ve Güncel Durumu

Sınıf Pusulası /31

Şu bat’la bir lik te, si ya sal is la mın bü yük kıs mı bü tü nüy le ev cil leş ti. Dev let çi ve sis tem içi bir güç ol duk la rı nı gös ter di.

Si ya sal is la mın kit le ler üze rin de ki po li tik et ki si nin ge ri le me si, or ta ya çı kan boş lu ğu dev­rim ci, sos ya list şi ar ve slo gan lar la dol dur ma, dev rim ci po li ti ka nın ve ey le min ak tif bir so ru nu ha li ne ge tir me gö re vi ni ive di leş tir mek te dir. Yıl­lar ca si ya sal is la ma oy ve ren, des tek olan emek çi kit le le rin, bu gün ken di li ğin den dev rim ci ka nal la­ra yö nel me si ni bek le me mek ge re kir. Bir ta raf tan, si ya sal is la mın teş hi ri ke sin ti siz ce sür dü rü lür ken, di ğer ta raf tan, öz gün ve so mut po li ti ka ve yö ne­lim ler le boş luk dol du rul ma lı dır. Si ya sal is la mın, de mok ra si, in san hak la rı sah te söy lem le riy le, kit­le le ri al dat ma la rı na da izin ve ril me me li dir.

Si ya sal is la ma kar şı mü ca de le de il ke li ve sağ lam ide olo jik du ruş da son de re ce önem li dir. Iş çi sı nı fı ve emek çi mil yon lar, fa şist MGK dik­ta tör lü ğü ile şe ri at çı din sel to ta li ta rizm ve la ik­şe ri at çı kar şıt lı ğı vb. bi çi min de ki so mut gö rü­nüm ler ara sın da bir ter cih yap mak zo run da de ğil­dir. Mark sist­le ni nist po li ti ka, iş çi sı nı fı ve emek­çi le ri ba ğım sız sos ya list po li ti ka lar la ör güt le ye­rek se fer ber et me yi ba şar mak zo run da dır. El bet te yal nız ca ta raf ol ma mak da ye ter li de ğil dir. Bu son de re ce edil gen, he def siz ve id di asız, ge ri bir po li tik du ruş olur du. Her iki gü ce kar şı da mü ca­de le, dev rim ci ve sos ya list po li ti ka ve ey le min ko nu su ya pıl mak zo run da dır. Her so mut du rum ve ge liş me üze rin den iş çi ve emek çi ler se fer ber edil me li dir. La ik­şe ri at çı kar şıt lı ğıy la re jim iş çi ve emek çi le ri bö lüp­par ça la ma yı, ger çek so run­la rın dan uzak laş tır ma yı amaç la dı. Bun da önem li oran da ba şa rı lı ol du ğu nu da ka bul et mek ge re kir. Fa kat bu, es ki gü cü nü ve et ki si ni adım adım yi ti­ren bir po li ti ka ha li ne gel mek te dir

Si ya sal is la ma kar şı gün cel mü ca de le de iki yön de var olan sap ma ya dik kat edil me li dir. Bi rin­ci si; si ya sal is la mın de mok ra si, in san hak la rı vb. söy lem le ri, MGK ve ge ne ral ler le ara la rın da ki mü ca de le den ha re ket le on la rın dev rim düş ma nı, ge ri ci ve dü zen yan lı sı ol duk la rı nı gör mez den ge le rek, ‘dev rim ci tak tik’ adı na ey lem bir li ği yap ma çiz gi si dir. Üni ver si te ler de tek tip ve ba şör­tü so ru nu na kar şı “Va tan”cı la rın ve EMEP’li le rin

bir lik te ha re ket et me ve ey lem bir li ği ça ba la rı bu na ti pik ör nek tir.

Ikin ci si ise; si ya sal is la ma kar şı mü ca de le yi fa şist MGK dik ta tör lü ğü ne kar şı mü ca de le nin önü ne çı kar ma çiz gi si dir. Bu, fa şiz me ve ser ma­ye ye kar şı, dev rim ci gö rev ler den uzak dur ma nın da en ko lay yo lu dur. Ve ka çı nıl maz ola rak, MGK sol cu lu ğu bi çi min de re ji me ye dek len me yi ge tir­mek te dir. Ay dın lık, Cum hu ri yet, CHP, vb. baş ta ol mak üze re ke ma liz min de ği şik ver si yon la rı MGK sol cu lu ğu nun bay rak tar lı ğı nı yap ma ya de vam et mek te dir ler. Sı nıf içe ri sin de bu, MGK sol cu lu ğu nun ön cü lü ğü nü DISK yap mak ta dır. MGK sol cu la rı, iş çi ve emek çi le ri ger çek he def­le rin den ve ger çek gün dem le rin den sap tı rı yor lar. Bu nun la da kal mı yor, MGK ve fa şist Türk bur ju­va or du su hak kın da ile ri ci ha yal ler ya ya rak re ji­mi ak la mak ta ve ona kan ta şı mak ta dır lar.

Bu po li ti ka, çok da ha teh li ke li ve re vaç ta dır. Türk bur ju va fa şist dev le ti nin ye ni den ya pı lan dı­rıl ma sın da ke ma liz min kit le ler üze rin de ki ide olo­jik, po li tik he ge mon ya sı nı ye ni den ör güt le me nin, güç len dir me nin ara cı na dö nüş müş tür. Han gi gö rün gü ve söy lem le or ta ya çı kar sa çık sın bu çiz­gi fa şiz me ye dek len me çiz gi si dir. n

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /32

A. ÖCALAN VE UKKTH’NIN INKARI

PKK Ge nel Baş ka nı A. Öca lan; Im ra lı sa vun ma sın da Kürt so ru nu nun söz de de mok ra tik çö zü mü nü te mel len di rir ken, UKKTH il ke si nin ge çer sizl iği ni ile ri sü rü yor ve bu nun bir “çık maz” ol du ğu nu or ta ya ko yu yordu. O, Ulusların Kendi Kaderlerini Tayin Hakkı ile il gi li ola rak şun la rı söy lü yor du: “70’ler de mo da olan ve uy gu lan dı­ğın da sa de ce ay rı dev let an la mın da yo rum la nan UKKTH ger çek ten bu yo ru muy la bir çık maz dı. Kür dis tan pra ti ğin de so ru nu yo ku şa sür me ya nı ağır ba sı yor du... An cak de mok ra tik çö züm tar zı­nın zen gin li ği kar şı sın da ay rı dev let, fe de ras yon, oto no mi vb. yakl a şım la rın bi le ge ri ve ba zen çö züm süz lü ğe yol aç tı ğı nı pra tik te gö rün ce; de mok ra tik sis tem üze rin de yo ğun la ş ma, ba na çok önem li gel di.” (1) PKK, “... re el sos ya liz min çö zü lü şün den, de mok ra tik çö züm tar zı nı çı ka ra­bil me liy di. ‘UKKTH il ke si’nin ar tık ge çer li li ği ni yi tir di ği ni bi lim sel­tek nik de ğiş me nin as lın da 17. yüz yıl dan be ri ge liş me nin ürü nü olan ulus­dev let an la yı şı nı çöz dü ğünü, ay nı sı nır lar da hi lin de de mok ra si yi ge liş ti re rek sı nır la ra hiç do kun ma­dan ge liş ti ri le cek bir çö zü mün da ha ger çek çi ol du ğu nu gör me liy di. Kı sa ca ‘70’ler prog ra mı nı bı ra kıp ye ni bir prog ra ma ulaş ma lıy dı.” (2) Gö rül dü ğü gi bi Öca lan, dö ne do la şa UKKTH’nin ge çer li li ği ni yi tir di ği ni an lat mak ta dır. Bu du rum­

da, bi zim ön ce lik le UKKTH’nin ne ol du ğu nu ve bun dan ne an la şıl ma sı ge rek ti ği ni or ta ya koy ma­mız ge re kir.

UKKTH’den sö z e di len her yer de, ezen ve ezi len, sö mür ge ci ve sö mür ge ulus la rın var lı ğın­dan bah se dil di ği çok açık tır. Ezi len, ba ğım lı ve sö mür ge ulus la rın, kendi si ya sal ka de rleri ni ta yin et me le ri, ba ğım sız bir ulus dev let ola rak ör güt­len me le ri zor la en gel le ndiği için söz konusu yapılmaktadır. Bu ulus la rın, dev let ola rak ör güt­len miş di ğer bir ulu sun ege men sı nıf la rı ta ra fın­dan bir dev le tin sı nır la rı için de zor la tu tul ma la rı, bas kı al tın a alın ma la rı ve ken di ne ba ğım lı kı lın­ma la rı söz ko nu sudur. Ulu sal kur tu luş ha re ket le­ri, tam da bu ne den le pat lak ve rir ve ge li şir. Ezi­len ulu sun ezen ulu sun ege men sı nıf la rı na kar şı ge liş tir di ği ulu sal “ha re ket le rin ik ti sa di te me li, me ta üre ti mi nin tam za fe ri ni sağ la mak için yurt içi pa za rı ele ge çir mek zo run da ol ma sı, ay nı di li ko nu şan bir hal kın ya şa dı ğı böl ge le ri si ya sal ba kım dan bir leş tir me zo run da ol ma sı ger çe ğin de ya tar”. (3)

Ezi len, ba ğım lı ve sö mür ge ulus la rın ay rıl­ma la rı, ay rı dev let ler ola rak ör güt len me le ri zor la en gel len di ği ve bir dev le tin sı nır la rı için de zor la tutuldukları ekonomik ve siyasal olarak ilhak edildikleri için bu zo ra ki bir li ğe kar şı mü ca de le

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /33

de önem li bir de mok ra tik il ke ola rak “ulus la ra ra­sı de mok ra si ta ri hi bo yun ca ve özel lik le 19. yüz­yı lın or ta sın dan bu ya na ulus la rın ken di ka de ri ni ta yin et me si te ri mi nin tam ola rak si ya sal ka de ri ta yin et me, ba ğım sız bir ulu sal dev let kur ma hak­kı an la mın da ka bul edil di ği” (4) ve “UKKTH’nin, ev ren sel ola rak yer leş miş bir de mok ra tik il ke” (5) ol du ğu ve bu il ke nin en tu tar lı sa vu nu cu la rı­nın mark sist le ni nist ler ol du ğu te orik ve pra tik ola rak gös te ril miş tir. Dev rim ci pro le tar ya, bir ulu sun zo rla bir dev le tin sı nır la rı için de tu tul ma­sı na karşı aman sız bir mücadele yürütür. Çün kü bir ulus için, ken di ka de ri ni ta yin hak kı nı sa vun­mak, onun ay rıl ma öz gür lü ğü nü, ken di dev le ti ni kur ma öz gür lü ğü nü sa vun ma an la mı na ge lir. Pro­le tar ya, “ulu sal bas kı üze rin de ku rul muş bir dev­le tin sı nır la rı so ru nun da em per ya list bur ju va zi için çok ‘ tat sız’ olan bu so run da su sa maz. Pro le­tar ya, ezi len ulus la rın bel li bir dev le tin sı nır la rı için de zor la tu tul ma la rı na kar şı sa vaş ma lı dır, bu da ulus la rın ka der le ri ni ta yin ede bil me le ri uğ ru na sa vaş tır”. (6)

UKKTH, ezi len bağımlı ve sömürge ulus la­rın bel li bir dev le tin sı nır la rı için de zor la tu tul ma­la rı na kar şı onların ay rıl ma öz gür lü ğü dür, ay rı bir ulu sal dev let kur ma öz gür lü ğü dür. Ezi len ulus la­rın ezen ulus bur ju va zi si ne kar şı sa va şı mı nı sos­ya list ler her kes ten da ha ka rar lı ola rak des tek ler­ler. Çün kü dev rim ci pro le tar ya, zul mün her biçiminin en ka rar lı ve en aman sız düş ma nı dır. Ve ezen ulu sun bü tün ay rı ca lık la rı na kar şı du rur.

Ezi len ya da sö mür ge ulus la rın ay rıl ma öz gür lü ğü nü sa vun ma yan lar, ezen ulu sun bü tün ay rı ca lık la rı kar şı sın da suskun kalmış veya tes­lim ol muş de mek tir. Bu, ezen ulu sun ay rı ca lık la­rı nı ve ege men sı nıf la rın baş vur du ğu bü tün ge ri ci ve kar şı dev rim ci yön tem le ri onaylamak veya sa vun mak la bir ve ay nı dır. Em per ya list ve ka pi­ta list ül ke ler ta ra fın dan ger çek leş ti ri len bü tün il hak la ra kar şı dur mak UKKTH’yi sa vun mak la müm kün dür. UKKTH il ke si, ezi len ulus la rın baş­ka ulu sal sis tem ler den, dev let ler den si ya sal ba kım dan ay rıl ması ve ulu sal dev let ler ola rak ör güt len mesi hak kı dır, öz gür lü ğü dür. Pro le tar ya bu hak kı so nu na ka dar sa vu nur ve des tek ler. “Biz, an cak ser best rı za ya da ya nan ve zor la ka bul et ti ril me yen iliş ki le ri ka bul edi yo ruz. Her ne re de ulus la ra ra sın da zo ra da ya nan bağ lar gö rür sek, biz

her ulu sun ay rıl ma ge re ği ni va at et me ye as la ka lkış ma dan her ulus için ken di si ya sal ka de ri ni ser best çe ta yin et me hak kı nı ya ni ay rıl ma hak kı nı azim le ve ka yıt sız şart sız sa vu nu ruz.” (7)

Ezi len, ba ğım lı ve sö mür ge ulus la ra uy gu la­nan ulu sal zul me, ulusal boyunduruğa ve ezen ulu sun ay rı ca lık la rı na kar şı mü ca de le, ulu sla rın ka der le ri ni ta yin hak kı nın ka rar lı ca sa vu nul ma­sın dan ge çer. Bu hak kın sa vu nul ma ma sı ve red di, ezen ulus mil li yet çi li ği ne, şo ve niz me kar şı mü ca­de le yi de yad sır ve bun dan ka çın ma so nu cu nu do ğu rur. UKKTH’yi be nim se mek ve bu nun için di ren mek, ger çek ten ulus la ra ra sın da zo ra da ya­nan bağ la rı red det mek ve ulus la rın ve dillerin tam hak eşit li ği ni sa vun mak de mek tir. Zo ra da ya­nan bir li ğin ye ri ne gö nül lü bir li ği ge çir mek tir. UKKTH’yı red det mek, ulus la ra ra sın da eşit li ği ve gö nül lü bir li ği de reddetmektir. Ulus la rın ka der­le ri ni ta yin et me öz gür lü ğü nü, bir ül ke yi böl mek is te di ği miz ya da kü çük dev let ler düş le di ği miz için de ğil, ak si ne, de mok ra tik ve en ter nas yo na list bir te mel de bü yük dev let ler den ve ulus la rın gö nül lü bir li ğin den ve kay naş ma sın dan ta raf ol du ğu muz için sa vu nuy oruz. Ken di ka de ri ni ta yin et me öz gür lü ğü ol ma dan, ulus la rın tam ve gö nül lü bir li ği ve kay naş ma sı da sağ la na maz. Ay rıl ma öz gür lü ğü nün sa vu nul ma ma sı, ka çı nıl­maz ola rak ezi len ulu sun da ha da ezil me si ni be ra be rin de ge ti rir.

UKKTH, slo ga nı nın özerk lik, fe de ras yon ve ye kül tü rel özerk lik ola rak çar pı tıl ma sı na kar şı da mark sist­le ni nist ler, ıs rar la ulus la rın ay rıl ma öz gür lü ğü, ken di ba ğım sız dev let le ri ni kur ma öz gür lü ğü ol du ğu nu savunur ve açıklar. Dev rim ci pro le tar ya nın ay rıl ma öz gür lü ğü nü sa vun ma sı de mek, her za man ve her ko şul al tın da ulus la rın ay rıl ma sı na des tek ve re ce ği an la mı na gel mez. Ulus la rın ay rıl ma, ay rı lıp ken di ba ğım sız dev let­le ri ni kur ma öz gür lü ğü ile her ko şul da ay rı lı ğı sa vun ma ve ay rı lık le hin de tu tu m al ma ve bu nu des tek le me bir bi ri ne ka rış tır ılma malıdır. Ay rıl ma öz gür lü ğü, her ulu sun ken di ka de ri ni ken di rı za­sıy la ta yin et me öz gür lü ğü dür ve ezi len ulus la rın ba ğım sız dev let ler biçiminde, ya şa ma hak kı ola­rak ele alın ma lı dır. Ko mü nist ler, bir ulu sun ay rıl­ma is te mi ne pro le tar ya nın sı nıf mü ca de le si açı­sın dan ba kar lar. Dev rim ci pro le tar ya için be lir le­yi ci olan şey, iş çi sı nı fı hareketinin devrimci

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /34

siyasallaşması, işçi sınıfının bilinç ve örgütlülük düzeyinin gelişmesi, bur ju va zi ye kar şı güç len me­si, dev rim ve sos ya lizm doğ rul tu sun da eği til me si­dir. Eğer pro le tar ya nın sı nıf sa va şı mı nı ge liş ti re­cek se ko mü nist ler, bir ulu sun ay rıl ma sı nı pra tik ola rak des tek ler ler. Yok eğer pro le tar ya nın ge liş­me si ni, bur ju va zi ye kar şı sa va şı mı nı ve sos ya­lizm yö nün de eği til me si ni za yıf la tı yor ve en gel li­yor sa, o du rum da dev rim ci pro le tar ya bu ay rı lı ğı des tek le mez. Ezi len bir ulu sun ay rı bir dev let kur ma sı nın ge rek li ve ka çı nıl maz olup ol ma dı ğı nı çok ön ce den be lir le mek ola nak lı de ğil dir. Bu, bu gün den de ğer len di rilemeyecek pek çok et me­ne bağ lı dır. O ne den le bu gün den ola sı lık lar üze ri­ne boş bir tar tış ma yü rüt mek ye ri ne, ezi len sö mür ge ulu sun ay rıl ma öz gür lü ğü nü sa vun ma k, ay rı bir dev let kur ma hak kı için mü ca de le et mek yaşamsal bir sorundur, devrimin temel bir soru­nudur.

Öca lan, UKKTH’nin çık maz ol du ğu nu ve ge çer li li ği ni yi tir di ği ni söy le mek le, ger çek ten ezi len ve sö mür ge ulus la rın ay rıl ma öz gür lü ğü­nü, ka de ri ni ta yin hak kı nı yad sı yor. Öca lan, sö mür ge ci bo yun du ru ğa kar şı ulu sal dev rim ci sa va şı mın ye nil me ye mah kûm bi rer “umut suz çır pı nış” ol du ğu nu söy le ye rek, ulu sal sa va şı mın ba şa rı şan sı nın ol ma dı ğını/ ol ama ya ca ğı nı öğüt­lüyor. Da ha ge çen yüz yı lın baş la rın da Le nin yol­daş, ulu sul kur tu luş sa vaş la rı nın umut suz bi rer çır pı nış ol du ğu nu söy le yen le re şu ya nı tı ver miş­tir: “... Kü çük bir dev le tin bir de ve kar şı sa va şı umut suz bir çır pı nış tır yol lu ya pay gö rü şe, umut­suz bir sa vaş ge ne de bir sa vaş tır gö rü şüy le kar şı­lık ve ril me li dir. Üs te lik ‘dev’ ül ke le rin için den iş le yen bel li ba zı öğe ler ­ör ne ğin dev ri min pat lak ver me si­ ‘umut suz’ bir sa va şı ‘umut do lu’ bir sa va şa dö nüş tü re bi lir.

‘Ulu sal sa vaş lar ar tık ola nak lı de ğil dir’ yol­lu gö rüş yal nız ca te orik yön den ha ta lı ol du ğu için de ğil ama 3. En ter nas yo na l’in ba ya ğı laş tı rıl ma­mış bir Mark sizm te me lin de ku rul ma sı nın ola nak çer çe ve sin de ol du ğu bir sı ra da ‘sol’un mark sist te ori ye kar şı ha fif meş rep bir dav ra nış gös ter me si an la msız bir şey ol du ğu için, bu ha ta lı gö rüş üze­rin de ay rın tı la rıy la dur duk. Ne var ki bu ha ta, pra tik si ya set yö nün den de çok za rar lı dır. Çün kü ge ri ci sa vaş lar dı şın da hiç bir sa vaş ol maz id dia­sın da bu lu nul du ğu için bu gö rüş saç ma bir ‘si lah­

sız lan ma’ pro pa gan da sı na yol aç mak ta dır. Bu gö rüş, ay rı ca ulu sal ha re ket le re kar şı da ha da gü lünç ve te pe den tır na ğa ge ri ci vur dum duy maz­lı ğa da yol aç mak ta dır… Em per ya list dev let le re kar şı ulu sal sa vaş lar yal nız ca ola sı ve ola nak lı de ğil dir, ama ay nı za man da ka çı nıl maz bir şey dir, ile ri ci dir. (8)

Le nin yol da şın eleş ti ri ve tes pit le ri bu gün de ya kı cı lı ğı nı ve gün cel li ği ni ko ru yor. Öca lan’ın ulu sal dev rim ci sa vaş lar ar tık ola nak lı de ğil dir gö rü şü, 20. yüz yı lın ba şın da 2. En ter nas yo na l’in dö nek le ri ta ra fın dan sa vu nul muş, an cak mark sist­ler ta ra fın dan yer le bir edil miş ve ya şa mın ger­çek li ği kar şı sın da ne den li ge ri ci bir sa vu nu ol du­ğu açı ğa çık mış tır.

Ezen ve ezi len ulus lar ol duk ça ulu sal sa vaş­lar da ka çı nıl maz ola cak tır. Sö mür ge ci bo yun du­ru ğu par ça la ma yı ve öz gür bir ulus ola rak ge liş­me yi amaç la yan ulu sal sa vaş lar, em per ya liz me, ezen ulus ha ki mi ye ti ne ve sö mür ge ci lik zin cir le­ri ne yö nel di ği için hak lı, ile ri ci ve dev rim ci dir. So nu na ka dar des tek len meyi hak eder. Ezi len ulus lar, sö mür ge ci lik ve bağımlılık zin ci ri ni an cak, ulu sal dev rim ci sa vaşım yo luy la par ça la­ya bi lir ve ulusal öz gür lü ğe ka vu şa bi lir ler. Bu savaşım olmadan ezen ulu sun bur ju va zi si sö mür­ge leş tir di ği ulus la rı bas kı ve zor ba lık la el de tut­ma ya de vam ede cek ve ezi len ulus, ezen ulu sun bü tün ay rı ca lık la rı na bo yun eğe rek, ona kö le ce bağ lı lık tan kur tu la ma ya cak tır. Sö mür ge ci dev let­ler de bas kı ve zor re jim le ri ege men dir ve te pe den tır na ğa an ti de mok ra tik bir ka rak te re sa hip tir. Bu gü ne ka dar em per ya list ka pi ta list ege men lik iliş ki le ri söz ko nu su ol du ğun da, ezi len, ba ğım lı ve sö mür ge ulus lar ­bir iki is tis na ha riç­ ulu sal sa vaş la rı ba şa rı ile ta mam la ya rak ulu sal öz gür­lük le ri ni el de et miş tir. Ka pi ta list­em per ya list sis­tem ve sö mür ge ci lik var ol du ğu sü re ce de bu böy le ola cak tır.

Öca lan, UKKTH’nin çık maz ve ge çer siz ol du ğu nu ilan eder ken “… ay rı ay rı ve he le bir­bir le ri ne kar şı ulu sal ha re ket dü zen le mek, tam o dö nem em per ya liz mi, Bri tan ya’nın ba şı nı çek ti ği ‘böl yö net’ po li ti ka sı nın kur ba nı ol mak an la mı na ge lir di” (9) di yor. Söz ko nu su et ti ği, ‘20’ler de ki Kürt ayak lan ma la rı ol ma sı na kar şın, Öca lan, ye ni çiz gi si ni te ori ze et mek ve ka bul len dir mek için bur ju va zi nin ve bü tün yar dak çı la rı nın bu kir li

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /35

si la hı na sa rıl mak tan sa kın mı yor. Emperyalizme, il hak la ra ve sö mür geci ta hak kü me her ne re de baş kal dı rıl mış sa, bur ju va zi ve hem pa la rı, “ya ban­cı güç le r”, şu ya da bu dev le tin ve ya em per ya liz­min “bir oyu nu ” yay ga ra sı nı ko par mış lar dır. Geç­miş ten gü nü mü ze ne re de ulu sal sa vaş lar pat lak ver miş se, o ül ke nin bur ju va zi si ve “ana va tan sa vu nu cu la rı”, ulu sal ha re ket le ri n hak lı lı ğı na göl­ge dü şür mek ve sö mür ge le ri ni kay bet me mek uğ ru na sı kı sı kı ya bu dem ago jik söy le me sa rıl­mış lar dır. Ger çek te ise, em per ya liz min böl­yö net po li ti ka sı, halk la rı bir bi ri ne düş man et me, par ça­la ma ve kır dır ma po li ti ka sı dır. Bu ise, an cak ulu­sal öz gür lü ğün ol ma dı ğı, bir ulu sun bir di ğe ri nin aley hi ne ay rı ca lık la ra sa hip bulunduğu, tam eşit­li ği n sağ la na ma dı ğı ül ke ler de ya şam bul mak ta­dır. Ama cı bu yol la ulus la rı ken di ne bağ la ya rak halk la rı kur tu luş yo lun dan alı koy mak tır. Çün kü “ge rek dış po li ti ka da ge rek iç po li ti ka da em per­ya lizm de mok ra si yi ih lal et me, ge ri ci lik kur ma eği li min de dir. Bu an lam da em per ya lizm ge nel ola rak de mok ra si nin, onun is tem le rin den yal nız­ca bi ri ni ya ni ulus la rın ken di ka der le ri ni ta yin is te mi nin de ğil tüm de mok ra si nin su gö tür mez bi çim de ‘yad sın ma sı’dır” (10). Yi ne “em per ya­lizm her ye re öz gür lük de ğil ege men eği li mi gö tü ren ma li ser ma ye nin ve te kel le rin ça ğı dır. Bu eği li min so nu cu ise şöy le ol mak ta dır: Si ya sal re jim ne olur sa ol sun her plan da ge ri ci lik ve bu alan da mev cut uz laş maz kar şıt lık la rın aşı rı öl çü­de yo ğun laş ma sı, ay nı bi çim de ulu sal bas kı ve il hak eği lim le ri de, ya ni ulu sal ba ğım sız lı ğın bo zul ma sı da özel lik le yo ğun laş mak ta dır. Çün kü il hak, ulus la rın ken di ken di ni yö net me hak kı nı çiğ ne me sin den baş ka bir şey de ğil dir” (11). Onun için dir ki, ulus la rın ken di ka de ri ni ta yi ni uğ ru na gi riş tik le ri mü ca de le, dün ya ge ri ci li ği nin mer ke zi olan em per ya liz min çı ka rı na de ğil, ak si ne ona kar şı söy len miş ile ri ci, demokratik ve dev rim ci bir ni te lik ta şı mak ta dır.

A. Öca lan, ulu sal dev rim ci sa va şı mı tas fi ye et me uğ ru na ça ğın bi le de ğiş ti ği ni söy le mek ten sa kın madı. Ye ni çiz gi si ne te orik bir te mel ha zır la­mak is te yen Öca lan, 7. Kong re ye gön der di ği 4 Ara lık 1999 ta rih li “Po li tik Ra por”da şöy le bu yu­ru yor: “Kon ge ri niz de kap sam lı bir dün ya ve böl­ge de ğer len dir me si ya pa ca ğı nız açık tır… Ar tık 21. yüz yıl da de mok ra tik de ğer yar gı la rı nın öl çü­

le ri nin ha kim ol du ğu bir çağ de ğer len dir me si doğ ru dur. So run la rın da ha da kar ma şık laş ma sı ka dar, çö züm yol la rı nın ba rış ağır lık lı de mok ra­tik leş me ve in san hak la rı na da ya lı ola rak ge liş ti ği de o den li açık tır. Or ta ça ğa top rak ha ki mi ye ti, ye ni çağa ser ma ye ha ki mi ye ti ça ğı de mek ne ka dar doğ ruy sa; bu içi ne gi ri len ça ğ a da ‘post mo­dern de ğil’ in san hak la rı ve de mok ra si ça ğı de nil­se ye ri ola cak tır”.(12) Gö rül dü ğü üze re Öca lan, bi li mi te mel ala rak ve bi lim sel kay gı lar dan ha re­ket ede rek de ğil, bir devrimi, ulusal kurtuluşçu bir devrimci çizgiyi tas fi ye et me pla nı na hak lı lık ka zan dır mak için bir ger çek olan em per ya lizm ve pro le ter dev rim ler ça ğı nı bir ta ra fa at mış, onun ye ri ne “in san hak la rı ve de mok ra si ça ğı”nı koy­muş tur.

Da ha yüz yı lın ba şın da, Le nin ça ğı mı zın, em per ya lizm ve pro le ter dev rim le ri ça ğı nın te mel çizgilerini tahlil ederek, “çağ” ta nım la ma sı nın ne an la ma gel di ği ni be lir ti yor du. “Em per ya list Eko no mizm” ad lı ese rin de, Ki evs ki’nin “çağ” ko nu sun da ki ba ya ğı lı ğı nı or ta ya ko yar ken “… Bir ça ğa, ti pik ol ma yan bü yük ve kü çük, ba zı sı ile ri ba zı sı ge ri ül ke le re öz gü, çe şit li gö rün gü le rin ve sa vaş la rın top la mı nı içer di ği için çağ de nir” di yor du. Em per ya lizm ve pro le ter dev rim ler ça ğı­nın “çe şit li gö rün gü le ri” ba kı mın dan de ği şen ne dir? Evet, yüz yı lın ba şın dan gü nü mü ze ça ğı mı­zı ka rak te ri ze eden un sur lar bir di zi ni ce lik sel de ği şik li ğe uğ ra mış tır. Fa kat bü tün bu ni ce lik sel de ği şik lik ler, ça ğın de ğiş ti ği ni göstermez. Em per­ya lizm ça ğı na ka rak te ri ni ve ren te kel ci ka pi ta­lizm ya da te kel le rin ege men li ği çok da ha ile ri dü zey le re ulaş mış; dün ya nın he ge mon ya ve nü fuz alan la rı na gö re pay la şım mü ca de le si ye ni bi çim­ler altında de vam et miş; bir kaç em per ya list dev­le tin dün ya nın bü yük bölümünü kla sik sö mür ge­ci li ğin ye ri ni alan ye ni sömürgeci ilişki ve bağ la­rıy la kö le leş tir me si ve yağmalaması da ha kap­sam lı bi çim ler de var lı ğı nı ko ru muş tur.

Burjuva de mok ra si de ni ha ye tin de, si ya sal zo run so mut ör güt len me bi çim le rin den bi ri ola rak emek le ser ma ye nin uz laş maz kar şıt lı ğı ko şul lar­ın da sı nıf lar üs tü de ğil, te kel ci bur ju va zi ve onun iş bir lik çi le ri için bir de mok ra si dir. Re viz yo nist blo kun yı kıl ma sıy la, ka pi ta list dün ya bü tün lü ğü­nün, ABD’nin ön der li ğin de sağ lan dı ğı ve Ekim Dev ri mi ön ce si ko şul lar la pa ra lel bir gö rün tü ye

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /36

ka vuş tu ğu bu ko şul lar da; em per ya list bas kı ve sö mü rü zin ci ri nin “za yıf hal ka”la rın dan kı rı la rak, in san lı ğın öz gür lük ve sos ya lizm yö nün de i ler le­yi şi nin önü nü aç mak, ül ke mi zin ve bü tün dün ya dev rim ci le ri nin te mel gö re vi dir. Bu zin ci rin en za yıf ve kı rıl ma ya en ya kın aday la rı ndan biri durumunda olan Kür dis tan ­ve Tür ki ye­ dev­rimini YDD’ye en teg ras yon yö nün de tas fi ye et mek “De mok ra si Ça ğı” tü rün den ba ya ğı lık la ra sığ dı rı la ma ya cak kadar büyüktür.

A. Öcalan’a gö re, ABD, AB ve di ğer em per ya list­ka pi ta list ül ke ler in san hak la rı na ve de mok ra si ye da ya lı bir dün ya ya rat ma ya so yun­muş lar dır. Za ten SSCB’nin ve Do ğu blo ku nun yı kı lı şı de mok ra si nin ga le be çal ma sı de ğil miy di? Ba tı ül ke le ri de de mok ra tik re jim ler le yö ne til mi­yor mu? Bü tün di ğer dev let ler de Öca lan’ın keş­fet ti ği an cak he nüz kim se nin ayak bas ma dı ğı “Post mo dern” ça ğa zaten uyum sü re ci ne gir miş­tir. O halde, dün ya nın za lim le ri, efen di le ri bir de ği şim ge çir miş tir: “En bü yük as ke ri gü ce sa hip dev let ler, il ginç tir da ha çok bu ye ni çö züm yön te­mi ni ken di ül ke ve re jim çı kar la rı na da ya lı ola rak ge liş ti ri yor lar. ABD, AB baş ta ol mak üze re in san hak la rı ve de mok ra tik adım lar la ken di çı kar la rı nı da esas ala rak dün ya yı şe kil len dir mek is ti yor lar” (13) diyor Öcalan. Em per ya liz mi şi rin gös te ren, ka pi ta list­em per ya list dün ya nın eko no mik, si ya­sal, as ke ri ger çek le ri ni ters yüz eden, eko no mik top lum sal ge liş me ya sa la rı nı hi çe sa yan bu te ori, yal nız ca uz laş maz sı nıf kar şıt lık la rı nı yad sı mak için de ğil “et nik, di ni, ulu sal” bü tün çe liş ki le rin YDD bün ye sin de “uz laş ma” ve “ba rış” için de çö zü le ce ği ni mut lak laş tı ra rak ulu sal ve top lum sal dev rim le rin ge çer siz ve im kan sız ha le gel dik le ri­ni is pat la ma gay ret keş li ği nin ürü nü ola rak ge liş ti­ril miş tir. Öca lan sa vun ma sın da UKKTH’yı “ge çer siz” ilan ede rken, ken di çö zü mü nü or ta ya ko yu yor du. Öca lan bur ju va pa si fist le ri ni, Pro ud­hon cu la rı, Ka utskyle ri ve hat ta Ikin ci Cum hu ri­yet çi le rin de gerisine düşerek şun la rı söy lü yor: “de mok ra tik sis tem ler, ül ke le ri nin si ya sal sı nır la­rı ka dar dev let var lık la rıy la da faz la bağ lan tı lı de ğil dir ve uğ raş maz lar. Asıl uğ raş la rı, top lum sal grup lar, bi rey ler, on la rın çı kar ve öz gür lük, eşit lik dü zey le riy le par ti leş me, ik ti dar la bağ lan tı lan ma, çık ma ve düş me nin ku rum ve ku ral la rıy la bağ lan­tı lı dır. Ül ke sı nır la rı ve ri dir. Onun için de de mok­

ra tik si ya set ya pı la cak tır. Zor la ma, de mok ra si yi zo ra so kar, dev le tin var lı ğıy la bir li ğiy le uğ ra şa­maz” (14).

An la şı la ca ğı gi bi Öca lan, de mok ra si mü ca­de le si nin, ya ni de mok ra tik is tem ler uğ ru na mü ca­de le nin ­ulu sal is tem ler de da hil­ ül ke le rin (siz dev let le rin di ye oku yun) sı nır la rı na do kun ma dan ve bur ju va sı nı fın dev le ti ni yık ma yı he def le me­den, bur ju va ege men lik iliş ki le ri ne ta bi ola rak, izin ver di ği öl çü ler de ya sal­si ya sal grup lar, par ti­ler ha lin de ör güt le ne rek, par la men ta rist bir çiz gi­de, mev cut ku rum ve ku ral la ra bağ lı lık te me lin de ve o dev le tin sı nır la rı nı bu mü ca de le nin, meş ru ala nı ka bul ede rek ha re ket edil me si ni ve as la zo ra baş vurul ma ma sı ge rek ti ği ni sa vu nu yor. Fa şist re ji min si ya sal tem sil ci le ri nin, ge ne ral le ri nin, po lis şef le ri nin, hol ding sa hip le ri nin ve ki ra lık ka lem le ri nin ko ro ha lin de on yıl lar dır söy le dik le ri “dev le tin var lı ğıy la da bir li ğiy le de uğ ra şıl maz” ar gü ma nı nı di li ne pe le senk et miş olan Öca lan, dü ze ni kut sa mak ta dü ze nin ger çek sa hip le rin den hiç de geride kalmamaktadır.

Öca lan, bü tün bu zır va ve ge ri ci sa vu nu la rı, Kürt dev ri mi ni baş tan aşa ğı tas fi ye et mek için ile ri sür müş tür. Yi ne bun lar la, Kürt so ru nu nun dev rim ci çö zü mü nü red de tti ği için, dev ri mi tas fi­ye et me yo lun da, yü rü ne cek çiz gi yi dö şü yor. O, böy le ce Kürt so ru nu nu fa şist re ji min (ki Öca lan De mok ra tik Cum hu ri yet di yor) ku rum ve ku ral la­rı çer çe ve sin de ya sal­si ya sal bir güç ola rak ör güt­le ne rek çö zü le ce ği ne, Kürt sa vaş çı la rı nı ve Kürt hal kı nı inan dır ma ya ça lış tı. Yal nız ca yir mi li­otuz­lu yıl lar da ki Kürt ayak lan ma la rı nı de ğil, PKK ta ra fın dan on beş yıl bo yun ca yü rü tü len UKM’nin de bü yük bir ha ta ve ka yıp ol du ğu nu söy le ye rek, Kürt ulu su nun geç miş te de, bu gün de şu nu yap­ma sı la zım gel di ği ni söy lü yor ve da ya tı yor; “ya pıl ma sı ge re ken ve onun or tak va tan ger çe ği ni tar tış ma sız kav ra mak, ka bul et mek, onun için de Ata türk ki şi li ği de da hil top lum sal so run la rı n da ha de mok ra tik çö zü mü nü TBMM’de tar tı şa rak, ge rek ti ğin de grup la şa rak as la ge ri ye ve ay rı lık çı­lı ğa düş me den ge rek ti ğin de ay nı cum hu ri yet, Mi sak­ı Mil li esas la rı na bağ lı ama da ha de mok ra­tik leş ti ren, çö züm ler de bu nu bir çok top lum sal bi ri me ta şı ran, ge rek ye ni par ti ve it ti fak la rı nı da de ne ye rek, bir çok Av ru pa dev le tin de ya pıl dı ğı gi bi de mok ra si yi yay gın laş tı ra rak cum hu ri yet

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /37

dev rim ci li ği ni de mok ra tik dev rim ler le iler le tmek de mok ra tik cum hu ri ye te gö tür mek ti. Doğ ru su, ama ha len ba şa rı la ma ya nı da bu dur”(15). Öca lan, em per ya list­ka pi ta list sis tem için de önem li bir yer tu tan TC dev le ti ni de mok ra tik cum hu ri yet ola rak ni te ler ken, PKK’yi ve Kürt le ri, bu de mok­ra tik cum hu ri ye te en teg ras yo na ra zı ede rek, Kürt so ru nu nun bu te mel de çö zü le ce ği ni id dia et se de, sö mür ge ci bir dev let te ezi len ulu sun öz gür lü ğü ne ka dar ham ha yal ise de mok ra tik cum hu ri yet de bir o ka dar ger çek le şe me ye cek bir şey dir.

Ulu sal so run da ki re for mist çö züm prog ra mı, ezen ulu sun bü tün ay rı ca lık la rı na son ver mez, ezi len ulus üze rin de ki fa şist ve sö mür ge ci zor ba­lı ğın tüm çe şit le ri ni or ta dan kal dır maz. En ni ha­ye tin de kö tü lük le ri azal tır, ama on la rı yok et mez, ede mez. “Sa vaş la rın so na er di ril me si, ulus la ra ra­sın da ba rış, yağ ma ya ve zo ra son ve ril me si ­bü tün bun lar bi zim ide ali miz ama bu ide al doğ ru dan ve ive di bir dev rim çağ rı sı nın eş li ği ol maz sa bur ju va saf sa ta cı la rın yı ğın la rı ayart ma sı na ya rar… Böy le bir pro pa gan da için or tam ha zır dır. Böy le bir pro­pa gan da için; in sa nın ge rek sin di ği tek şey, dev­rim ci ça lış ma yı hem doğ ru dan doğ ru ya (hat ta il gi li ma kam la ra bil gi ak tar ma ya va rın ca ya dek) hem do lay lı ola rak ön le me ye ça lı şan opor tü nist­ler le, bur ju va zi nin dost la rıy la iliş ki yi kes mek tir” (16).

Bu gün, Öca lan’ın dev ri me sırt çe vir me si ne ti ce sin de or ta ya sözde at tı ğı çö züm öne ri le ri bü tün bur ju va saf sa ta cı la rı ta ra fın dan mal bul muş mağ ru bi gi bi sa hip le nil mekte ve Kürt aldatmak için ağız birliği etmişçesine davranmaktadırlar. Lenin, şöyle diyordu: “… Ka utsky te mel so run­dan, em per ya list bur ju va zi nin tar tış ma sı na izin ver me ye ce ği te mel so run dan ya ni ulus la rın ezil­me si üze ri ne te mel len di ril miş dev let sı nır la rı so ru nun dan ka çı nı yor. Bur ju va zi yi hoş nut ede bil­mek için en te mel şe yi prog ra mın dan atı yor. Pro­le tar ya ya sal lı ğı çer çe ve si için de kal dı ğı ve dev let sı nır la rı so ru nun da bur ju va zi ye ‘ses siz ce’ ba ş eğ di ği sü re ce, bur ju va zi her tür lü ‘ulu sal eşit­lik’ ve di ler se niz ‘ulu sal özerk lik’ sö zü ver me ye ha zır dır” (17). Ka utsky, es ki bir mark sist ola rak sos ya liz me ve pro le tar ya ya iha net ede rek bur ju­va zi için “ana va tan sa vu nu cu lu ğu”na so yun muş­tur. Gü nü müz de de bir dö nem Kür dis tan dev ri mi­ni yö ne ten PKK ön de ri Öca lan, Kür dis tan dev ri­

mi ne sırt çe vi re rek “or tak va tan da, or tak cum hu­ri yet te de mok ra tik bir lik” sa vu nu su te me lin de, Türk ha kim sı nıf la rı na baş eğe rek ber bat bir re form cu lu ğa sap lan mış tır. Türk bur ju va zi si, bı ra ka lım ulus la rın ken di ka de ri ni ta yin is te mi ni, fe de ras yo nu ve ya özerk li ği, Kürt le rin var lı ğı nı dil len di ren le re kar şı bi le, her tür lü fa şist yön te mi uy gu la mak ta dır. “Si lah lı mü ca de le ye son ver dik, mevcut rejimin kurum ve kuralları çerçevesinde ya sal bir si ya sal güç ola rak ye ri mi zi al mak is ti yo­ruz” di yen PKK ger çe ği kar şı sın da da Kürt dev­ri mi ni ye nil gi ye sokarak başaşağı çevirmenin ver di ği rahatlıkla, biz zat Tür ki ye Baş ba ka nı, Öca lan’ı si ya sal bir ce set ola rak de ğer len di ri yor ve ye nil di niz, ge lin he pi niz tes lim olun ve biz den aman di le yin çağ rı sı nı ya pı yor. Ne re de or tak va tan, ne re de or tak cum hu ri yet, ne re de de mok ra­tik bir lik? Kür dis tan’ın sö mür ge sta tü sü ne ne ol du? Kür dis tan ne za man sö mür ge ol mak tan kur tul du? Türk bur ju va zi si han gi za man Kürt le rin ulu sal hak la rı nı ta nı ma ya, Kürt ve Türk ulus la rı ara sın da eşit li ği sağ la ma ya ve fa şist sö mür ge ci zor ba lı ğı so na er dir me ye yö nel di? Kürt ol mak tek ba şı na bü yük bir suç ken bur ju va ya sal lı ğı na sı ğın mak kur tu luş mu?

Öca lan sa vun ma sın da ve son ra sın da hep Kürt so ru nu nun ba rış çı çö zü mün den ve dev let le ba rış mak tan söz et ti. Ezi len, hor la nan ve kir li sa va şın esas yü kü nü omuz la yan Kürt hal kı baş ta gel mek üze re, Kürt ve Türk halk la rı ba rı şa, kar­deş li ğe, de mok ra si ye ha va ve su ka dar ih ti yaç duy mak ta dır. Ba rış ta le bi, bu ne den le emek çi yı ğın la rın ya kı cı bir ta le bi dir. An cak, iki ulus tan emek çi le rin ba rış is te min den li be ral re form cu emel le ri ne var mak için ya rar lan mak is te yen ler, hal kı al dat mak ta ve kö tü bir oyun oy na mak ta dır. Çün kü laf lar la ve va at ler le ger çek le şe me ye cek olan de mok ra tik bir ba rış or tamı, Kürt ulu su nun ay rıl ma öz gür lü ğü da hil bü tün de mok ra tik is tem­ler, an cak, ger çek bir halk de mok ra si si nin ürü nü ola bi lir. Kürt ulu su üze rin de ki fa şist sö mür ge ci bo yun du ru ğu en iyi per de le yen ve şi rin gös te ren; umut suz bir ba rış çı ğırt kan lı ğın dan, al dat ma ca­sın dan baş ka bir şey de ğil dir. Lenin’in dediği gibi, “em per ya list sis tem de yal nız ca UKKTH de ğil, si ya sal de mok ra si nin tüm is tem le ri an cak kıs men ‘ger çek leş ti ri le bi lir’ ve o da an cak çar pı­tıl mış bir bi çim de ve is tis nai du rum lar da” (18).

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /38

Öca lan, Baş kan lık Kon se yi ’ne yaz dı ğı 15 Ka sım ‘99 ta rih li mek tup ta “tav rı mın uz laş ma cı ol du ğu açık tır ama unut ma yın ki po li ti ka nın yüz­de dok san do ku zu uz laş ma ya da ya nır. Ken di si uz laş ma ih ti ya cın dan do ğar. He le çağ daş de mok­ra tik po lit ika uz laş ma nın ürü nü dür” (19) di ye rek, bir yan dan, uz laş ma cı lı ğı po li tik bir hat dü ze yi ne çı ka rır ken, öte yan dan, Türk ha kim sı nıf la rıy la tes li mi yet şek lin de ifa de si ni bu lan uz la şı cı lı ğı na kar şı ge li şen, ge li şe bi le cek olan eleş ti ri le ri, gü ven siz lik le ri ber ta raf ede rek, PKK’yi Türk sö mür ge ci ler le kö tü ün lü uz laş ma sı na kur ban et mek is ti yor. Ta bii ki ulu sal ve top lum sal dev­rim ler sey ri için de hiç uz laş ma ol ma ya cak di ye bir şey söylemek saç ma olur. Na sıl ki sı nıf sa va şı­mı için de her tür den uz laş ma yı re ddet mek, sı nıf sa va şı mı nın ge liş me si ni ve ba şa rı ya ulaş ma sı nı en gel li yor sa, uz laş ma cı lı ğı po li tik bir hat dü ze yi­ne çı kar mak da sı nıf iş bir li ği ne ve dev ri me sırt çe vir me ye gö tü rür. Iki tür uz laş ma var dır; nes nel ko şul la rın zo run lu kı ldı ğı ve dev rim ci öz ve ri yi, sa va şı mı sür dür me ira de si ni hiç bir bi çim de azalt­ma yan uz laş ma lar ve “iha net uz laş ma la rı”. Ara la­rın da ki fark, yer le gök ka dar bü yük ve bir o ka dar net tir. Po li ti ka da uz laş ma nın ürü nü de ğil dir. Po li­ti ka “top lum sal sı nıf, par ti, grup la rın sı nıf sal çı kar ve amaç la rı nın be lir len di ği et kin lik ler le dev let or gan la rı nın ya da tüm den dev le tin top­lum sal ve eko no mik ya pı sı nın yan sı ma sı olan et kin lik ler dir. Po li ti ka eko no mi nin yo ğun laş mış ifa de si dir... po li ti ka kav ra mı hem amaç ve gö rev­le ri hem de araç ve yön tem le ri kap sar. Amaç ve gö rev ler top lum sal sı nıf la rın, par ti le rin, grup la rın ulaş mak is te dik le ri yer, çö züm le mek is te dik le ri şey ler dir; güç ve yön tem ler ve ula şıl mak is te nen ye re var ma da baş vu ru la cak yol lar dır”. (20)

De mek ki, po li ti ka, uz laş ma nın ürü nü de ğil, ak si ne fark lı top lum sal sı nıf la rın ve güç le rin var­lı ğı nı ve bun lar ara sın da ki kar şıt lı ğın ürünü dür. Ve sı nıf la rın kar şıt is tem le ri ve çı kar la rı ih ti ya cı­na da ya nır. Bu ra dan gö rül me si ge rek li olan şey, fark lı sı nıf la rın, par ti le rin, grup la rın fark lı amaç­la rı, gö rev le ri, çö z mek is te dik le ri farklı so run la­rın var lı ğı dır. Ve on lar, bu amaç la rı nı el de et mek için yi ne amaç la rı na bağ lı araç ve yön tem le ri kul la nır lar. Bir bi ri ne kar şıt güç le rin amaç bir li ği yok tur. Ve on lar, amaç la rı na var mak için bir bir le­riy le kı ya sı ya bir mü ca de le ye tu tu şur lar.

Sö mür ge ci dev let le, sö mür ge leş ti ril miş ulus ara sın da uzlaşmaz bir kar şıt lık ol du ğun dan, bun­la rın amaç la rı ve çözüm yol ve yöntemleri de bir bi ri ne kar şıt tır. Ve bi ri nin di ğe ri ni he def al ma­sı nı ge rek ti rir. Po li ti ka nın uz laş ma ih ti ya cı na da yan dı ğı fik ri, sö mür ge ci bur ju va zi ye hoş gö rün me, yal tak lan ma, sal dı rı lar kar şı sın da dev­rim ci sağ lam lı lık gös te re me me ve yı ğın la rı al dat­ma te me lin de or ta ya atıl mış tır. Tu tar lı dev rim ci­ler ve ko mü nist ler, Lenin’in şu belirlemesine hep bağlı kalmak durumundadırlar: “Tarihin her özel ya da özgül anında karşımıza çıkan pratik­siyasal sorunlarda, devrimci sınıf için uğursuz oportüniz­mi cisimleştiren, kabul edilmesi olanaksız, ihanet niteliğindeki uzlaşmaları ayırt etmek ve bütün güçleri bunların teşhir edilmesine, bu uzlaşmalara karşı mücadeleye yoğunlaştırmak önemlidir” (21)

Öca lan’ın “çağ daş de mok ra tik po li ti ka” ola­rak ile ri sür dü ğü şey, sö mür ge ci TC dev le ti ve em per ya lizm lehine uz laş ma üze ri ne ku ru lu Kürt so ru nu nun “de mok ra tik çö züm” prog ra mı ve stra te ji sinin öngördüğü politikadır. Kürt dev ri mi­ni tas fi ye edip Kürt ulu su nu, Türk sö mür ge ci le ri­nin in sa fı na terk et ti ği için sö zü nü et ti ği uz laş ma, Kürdistan dev ri mi ne ve Kürt hal kı na iha net ni te­li ğin de ki bir uz laş ma dır. Uz laş ma la rı pra tik si ya­sal so run lar kar şı sın da baş vu ru la cak bir tak tik ma nev ra ola rak de ğil de, te mel bir tak tik po li ti ka ya da stra te ji dü ze yi ne çı kar mak, de vrim ci po li ti­kadan vazgeçmek ve bur ju va po li tik a ya sap la nıp kal mak tır. “So run bu tak ti ği (uz laş ma tak ti ği ni­SP) pro le tar ya nın ge nel ola rak bi lin ci ni, dev rim ci ru hu nu, sa vaş ma ve yen me ye te ne ği ni dü şü re cek de ğil, yük sel te cek bi çim de uy gu la ma yı bil mek­tir”.(22).

Öca lan’ın sa vun ma sın da ile ri sür dü ğü ve 7. Kong re ’de PKK’nin ye ni prog ra mı ha li ne ge len, sö mür ge ci ha kim sı nıf la rın ica ze ti ile dü zen için­de ke ndi ne yer aç ma po li ti ka sı, ulu sal dev rim ci sa va şım için de ge liş miş olan Kürt hal kı nın ulu sal bi lin ci ni du mu ra uğ rat mak ta, dev rim ci ru hu nu kö relt mek te, sa vaş ma ye te ne ği ni ve sa vaş çı gü cü­nü or ta dan kal dır mak ta dır. PKK’nin içi ne gir di ği, ken di ni ve Kür dis tan dev ri mi ni tas fi ye et me hat tı, açık tır ki, uz laş ma nın öte sin de bir tes li mi ye te da ya nı yor. Öca lan, tes li mi yet çiz gi si ni ge rek çe­len di rip inan dı rı cı ol ma ya ça lı şır ken, öyle dü şün­ce ler ile ri sü rü yor ki, YDD’nin değ me sa vu nu cu­

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /39

la rı nı bi le ha yıf la ta cak cins ten. Öca lan, 25 Ekim ‘99 ta rih li “Im ra lı Not la rı”n da şun la rı söy lü yor: “Bu sis tem har man la nı şı içi nde ye ri ni bul man ge re kir. Sos ya liz mi ku rar sın, li be ral de mok ra si yi de ner sin, se nin en te mel me se len ulu sal me se le yi çö zer sin. PKK’nin es ki prog ra mı so ğuk sa vaş dö ne mi nin prog ra mı dır. UKKTH es ki si gi bi uy gu la na maz, blok lar an la mın da dün ya da des tek kal ma dı. Ar tık Vi et nam top lum sal kur tu luş ha re­ket le ri ger çek le şe mez. Kal dı ki ABD’nin fark lı tarz la rı var. In san hak la rı ve de mok ra tik leş me yi ön gö ren yak la şım lar da var. Bun la rı gör me mez lik ede me yiz. De mok ra si ge niş le ti le rek bu so ru nun çö zül me si, kül tü rel hak lar, kim lik so ru nu bu çer­çe ve de çö zü le bi lir. Es ki sis tem ye ri ne YDD var, ama ABD güç lü gi bi gö rü nü yor. Fa kat Çin ve Av ru pa da var. Sen bu nu gör mez den ge le mez sin. Bu na uy gun çö züm ge ti re cek sin. PKK; prog ra mı­nı aşıp ye ni le ye cek, YDD ger çek de ğil mi? Mark­sist le rin bir gö re vi de so mut du ru mun so mut tah­li li ni yap mak de ğil mi dir? Biz ilk prog ra mı mız da fark lı lık la rı mı zı ya rat ma yı he def le dik. Far kı ya rat tık. Kürt kim li ği or ta ya çık tı, ka bul edil di. Ay rı lık çı lık da or ta dan kal kı yor. Za ten bu nu da yat ma nın da an la mı yok. Dün ya ça pın da ki ge liş me ler le bağ lan tı lı ola rak de mok ra tik çö züm­de uz laş ma ze mi ni ya ra tıl mış tır. Bu, sos ya liz min de mok ra tik leş ti ril me si dir. SSCB de mok ra si yi ge liş ti re me di, ABD ve ba tı ge liş tir di. Bun dan on lar kâr lı çık tı.” (23)

Öca lan hiç bir tar tış ma ya ma hal bı rak tır ma­ya cak tarz da, em per ya list­ka pi ta list sis te min ya pı lan dı rıl ma sı için de PKK’nin ve Kürt le rin ye ri ni al ma sı nı sa vu nu yor. O, geç miş ten gü nü mü­ze em per ya list ka pi ta list sis tem de ken di ne yer bu la ma yan ve ulu sal var lı ğı bi le in kar edi len Kürt ulu su nun, YDD içe ri sin de ge cik miş olan ye ri ni al ma sı nı is ti yor. San ki, bu gü ne ka dar, Kürt ulu su­nu pa ram par ça eden, sö mür ge leş ti ren, asi mi las­yo na ve je no si de ta bi tu tan ve Kürt ulu su nun var lı ğı nı bi le ta nı ma yan bu sis tem de ğil miş gibi. Öca lan için, sos ya liz m mi olur, li be ral de mok ra si mi olur bu nun hiç bir öne mi yok. Bur ju va zi de mok ra si si üzerine ta şı dı ğı umut la rı nı, bek len ti­le ri ni dil len di ri yor. Ta bi Sos ya lizm mi, ka pi ta­lizm mi so ru su na, açık tır ki ka pi ta lizm cevabını vererek ye ri ni ve sa fı nı be lir li yor.

PKK’nin es ki prog ra mı nın so ğuk sa vaş dö ne mi nin prog ra mı ol du ğu nu söy lü yor. Bu ko nu yu ay rı ca ele ala ca ğız. Öca lan, “So ğuk Sa vaş” dö ne mi so na er di ği ne ve blok lar ara sın­daki çelişkilerden kaynaklı dolaylı des tek kal ma­dı ğı na gö re ­san ki ulu sal dev rim ci ha re ket ler em per ya list bir blo ğa da ya na rak ge li şi yor muş­ iki kutupluluktan çok kutupluluğa geçen ka pi ta list dün ya da tek ça re bu sis te me kar şı sa vaş de ğil, ona en teg re ol ma ve onun bir par ça sı du ru mu na gel­me dir, di yor. Za ten Vi et nam ti pi ulu sal kur tu luş ha re ke t le ri ger çek le şe mez miş! Ni çin? Çün kü em per ya list blok laş ma so na er miş! Na sıl olur da ezi len sö mür ge ulus lar öz gür lük le ri ne ka vu şur! Ne müm kün ar tık ezi len sö mür ge ulus lar si ya sal ka der le ri ni öz gür ce be lir le mek ye ri ne, ka der le ri­ne bo yun eğ mek, em per ya list ler den ve ezen ulus bur ju va zi sin den aman di le mek ve kı rın tı lar ta lep et mek zo run da dır!

Yi ne, Öca lan’a gö re, dün ya nın efen di si ABD’nin de fark lı tarz la rı var mış! Ulu sal so run ve di ğer so run la rın çözümünde in san hak la rı nı ve de mok ra tik leş tir me yi te mel alan yak la şım la rı ge liş tir miş ve dün ya nın dört bir ya nın da ki ulu sal so run la rı bu yol la, ya ni Pax­ame ri ca n şem si ye si al tın da çöz me ye so yun muş! Öca lan, “bun la rı gör­me mez lik ede me yiz” di yor. Do la yı sıy la, Türk sö mür ge ci ege men li ği ve em per ya list sis te mi ka bul le ne rek Kürt so ru nu kül tü rel hak lar ve kim­lik so ru nu çer çe ve sin de çö zülebilir ve tek ge nel ge çer çö züm bu dur! Iki blok lu em per ya list sis­tem, ye ri ni YDD’ye bı rak tı ğı na gö re YDD’ye uy gun çö züm ge tir mek tek yol olarak kalıyor(!). Öca lan, YDD ger çek de ğil mi di ye so ru so ru yor ve ya nıt lı yor; ger çek ol du ğu na gö re mark sist le rin gö re vi (Öca lan, dev rim ci lik dö ne mi so na er di de se de, yurt se ver ta ban üze rin de ki sos ya liz min say gın lı ğı nı sö mür mek için ye ri gel di mi mark­sist li ğe so yun mak tan da ka çın mı yor) “So mut du ru mun so mut tah li li ni yap mak”tır! Öca lan, di ya lek tik ma ter ya liz me da ya nan mark sist po li ti­ka nın bu vaz ge çil mez ku ra lı nı, ege men olan güç­le re bo yun eğ me nin, on la rın ege men li ği ni ka bul­len me nin ve si le si ya pı yor. Sosyalizmden kapita­lizme geriye dönüşün teorisi yapılırken de emperyalizmin iktisadi, siyasi, ideolojik ve askeri kuşatma koşullarındaki “zorunluluk”lardan somut durumun somut tahlilinin gereklerinden söz edil­

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /40

di. Ne var ki, çok geçmeden görüldü ki, bütün bunlar içine girilen kapitalist yolun gizlenmesi içindi.

Bir mark sist için, so mut şart la rın so mut tah­li li, de ği şen ko şul la ra uy gun dev rim ci po li ti ka yap ma us ta lı ğı dır. Yok sa kar şı dev ri min üs tün lük­le ri ve dev ri min kar şı laş tı ğı zor luk lar kar şı sın da, dev rim den vaz geç me ve tes li mi yeti va az et me us ta lı ğı de ğil dir. ABD, dün ya ya ege men ol du ğu­na ve bu so run la rın in san hak la rı na ve de mok ra­tik leş me ye bağ lı ola rak çöz me yö ne li mi için de bu lun du ğu na gö re, PKK, es ki dev rim ci prog ra mı­nı aşıp ye nil emek du ru mun da; Öca lan böy le di yor. Ona gö re es ki dev rim ci prog ra mıy la PKK, dev ri mi de ğil fark lı lık la rı ya rat ma yı he def le miş ve far kı ya rat mış, bu sa ye de Kürt kim li ği de or ta­ya çık mış ve ka bul gör müş tür. Ay rı lık çı lık da, ge rek dün ya da ge rek se de Tür ki ye’de or ta dan kal kı yor ol du ğu na gö re, Kürt hal kı nın ulu sal öz gür lük ta le bin de di ret me si nin an lamı da yok! Na sıl ol sa ABD’nin ön der li ğin de dün ya ça pın da de mok ra tik çö züm de uz laş mak, sos ya liz min de de mok ra tik leş ti ril me siy miş. Öca lan, em per ya list mer kez le rin da hi herda im söy le me ye cü ret ede­me dik le ri bir bur ju va pro pa gan da yı tek rar edi yor. SSCB de mok ra si yi ge liş ti re me di. ABD ve Ba tı ge liş tir di. Ta bii kim de mok ra si yi ge liş tir miş se onun ya nın da saf tut mak ge re kir! Bu du rum da, Öca lan’a gö re, so run la rın çö zü mün de in san hak­la rı ve de mok ra tik leş me yi be nim se yen Türk sö mür ge ci le ri ne ve em per ya list hay dut la ra kar şı sa vaş ma nın ge re ği de or ta dan kalk mış olu yor. Öca lan bu yu ru yor ki, “aşı rı ide olo jik yak la şım­dan ka sıt si ya sal yak la şım, bu dö ne min de mok ra­tik çö züm zo run lu lu ğu na da ters tir” (24). Aşı rı ide olo jik yak la şım dan ka sıt açık tır ki, dev rim ci ve sos ya list dün ya gö rü şü ne ve dev rim ci de ğer le­re sım sı kı bağ lı lık tır. Öca lan, bun la ra sım sı kı bağ lı kal ma nın de mok ra tik çö züm adı nı koy du ğu YDD hat tın da dev ri mi tas fi ye et me “zo run lu lu­ğu”na ters düş tü ğü nü; yi ne “ka tı si ya sal yak la­şım”la rın da, ya ni ka rar lı ve uz laş maz bir si ya si tav rın da, “de mok ra tik çö züm” üze rin e sö mür ge­ci ler le gi ril me si “zo run lu ” bulunan uz laş ma la ra ay kı rı olduğunu ifa de len di ri yor.

PKK Ge nel Baş ka nı A. Öca lan, “20, yüz yı­lın ba şın dan be ri, özel lik le 2. Em per ya list Pay la­şım Sa va şı’ndan son ra si lah lı mü ca de le ye da ya­

nan et nik, di ni, ulu sal vb. ça tış ma lar, ye ri ni de mok ra tik uz laş ma ve bu te mel de ba rış için de çö züm le me sü re ci ne bı ra kı yor” (25) tes pi tin de bu lu nu yor. An la şı lan odur ki, Öca lan, fark lı bir dün ya da ya şı yor. Yok sa 20. yüz yı lın ya şa nan ger­çek le rini bu ka dar ters yüz et meye kimse cesaret edemez. 19. yüz yı lın or ta la rın dan iti ba ren yük se­li şe ge çen ulu sal ha re ket ler, em per ya lizm dö ne­mi ne gi ril me siy le be ra ber dün ya nın her ta ra fınd­an pat lak ver me ye baş la mış tır. Em per ya lizm ça ğı na gi ril me siy le bir lik te dün ya üze rin de emperyalistler tarafından pay la şıl ma mış bir ka rış top rak kal ma mış tır. Ege men ulus ola rak ör güt len­miş bir avuç ulus dı şın da ki ulus ların ken di dev­let le ri ni kur ma öz gür lü ğü elin den alın mış ola rak, sö mür ge ci bo yun du ruk al tın da ya şa ma ya mah­kûm edil miş ler dir. Dün ya yı ye ni den pay laş mak için gi ri şi len Bi ri nci Pay la şım Sa va şı, bu kö le ce bo yun dur u ğu ağır laş tır mış ve em per ya list ya yıl­ma cı or du la rın ayak bas ma dı ğı top rak lar he men he men kal ma mış tır. Rus ya, Hin dis tan, Os ma lı Im pa ra tor lu ğu, La tin Ame ri ka, Af ri ka, Çin, Or ta­do ğu, Uzak As ya ve di ğer ül ke ler de ki on lar ca ulus sö mür ge ci ta hak küm al tın da tu tul mak tay dı. Ge ri ye ka lan lar da Bi rin ci Pay la şım Sa va şı son ra­sın da ta hak küm al tı na alın mış lar dı. ½an lı Ekim Dev ri mi’ nin kur ta rı cı yol gös te ri ci li ği yle ezilen ulus lar ye ni den ya şa ma dö nü yor ve öz gür lük le ri için kav ga ya tu tu şu yor lar dı. 20. yüz yı lın ba şın­dan iti ba ren ken di ulu sal dev let le ri ni kur ma ba şa­rı sı gös te ren ulus lar, kö le lik zin cir le ri ni el ve riş li ulus la ra ra sı ko şul la rın yar dı mıy la kırdılar. Ekim Devrimi, aynı zamanda ezilen ve sömürge ulusla­rın kurtuluş meşalesi oldu. Ekim Devrimi’nden sonra dünyadaki ulusal kurtuluş savaşlarının yüzü sosyalist SB’ye dönük oldu. Sosyalist SB, maz­lum ulusların en yakın müttefiği ve esin kayna­ğıydı.

Emperyalist paylaşım sa vaş la rı, em per ya­list le rin bir kez da ha dün ya yı ara la rın da bö lüş­mek için gi riş tik le ri sö mür ge fe tih le ri dir. Ikin ci Em per ya list Pay la şım Sa va şı dö ne min de de on lar ca ulu sun ya şa dı ğı top rak lar, em per ya list dev let ler ta ra fın dan il hak edil miş, an cak Sta lin’in yol gös te ri ci li ğin de SSCB’nin ta rih ya ra tan an ti­fa şist, an ti em per ya list di re ni şi ön der li ğin de ezi­len, il hak edi len çe şit li ulus lar, ulu sal ve top lum­sal kur tu luş sa vaş la rıy la em per ya list kö le lik zin­

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /41

cir le ri ni pa ram par ça et miş ve öz gür lük le ri ne ka vuş muş lardı. Bu dö nem de de ulu sal, et nik so run lar Öca lan’ın çar pıt tı ğı gibi, de mok ra tik uz laş ma ve ba rış te me lin de çö zül me miş tir. Ezi len ulus lar ve halklar, ken di ka der le ri ni em per ya liz­me ve sö mür ge ci ege men li ğe kar şı gi riş tik le ri ulu sal ve top lum sal kur tu luş sa vaş la rı yo luy la ta yin et mişlerdir. Ge ri ka lan on lar ca ezi len, ba ğım lı ve sö mür ge ulu sun öz gür lük is te mi de sö nüm len me miştir. Ak si ne, özel lik le ‘60 ve ‘80 ara sı dö nem de ulu sal kur tu luş sa vaş la rı bir kez da ha pat lak ver miş tir. Maz lum ulus lar, Öca lan’ın id dia et ti ği gi bi kurt lar sof ra sın da yem ol ma yı ve ya kı rın tı kap ma yı ka bul len me miş, ulu sal kur­tuluşları için savaşıma atıl mış lar dır.

Öca lan, ge rek sa vun ma sın da, ge rek se de PKK’ye dö nük yaz dı ğı mek tup lar da, on la rı ko şul­suz bir tes li mi ye te ik na et mek için, YDD po li ti ka­la rı na ve Pax­ame ri ca na stra te ji si ne dört el le sa rıl mak ta ve bu doğ rul tu da atı lan adım la rı, Kürt so ru nu nun çö zü mün de ör nek mo del gös ter mek te­dir. Bu nu ya par ken de yi ne ta rih çar pı tı cı lı ğı nı el den bı rak ma mak ta dır.

Öca lan, PKK Baş kan lık Kon se yi’ ne gön der­di ği 1 Ağus tos ‘99 ta rih li mek tu bun da şun la rı söy lü yor: “Yüz yı lın sa vaş la rı ken di do ğa sı na uy gun ba rı şı nı arı yor.” Bu da da ha çok de mok ra­tik çö züm, eko no mik kal kın ma ya da ya lı is tik rar lı ba rış or ta mı nı amaç lı yor. Bu na gö re yo ğun gö rüş­me, di ya log ve it ti fak lar or ta ya çı kı yor. En son ör ne ği, Bal kan lar’da de mok ra tik is tik rar ve re form amaç la yan zir ve ve or ta ya çı kan it ti fak ara yı şı dır. Ta ri hi Is ra il­Arap ça tış ma sı da ay nı te mel de, böl ge de de mok ra si yi ve eko no mik ge liş­me yi zor la ya cak bir bü yük uz laş ma sü re ci ne gir­miş tir. Yi ne Is ra il hü kü me ti ile Su ri ye’nin ön cü­lük ede ce ği sü reç çok önem li ge liş me le ri, eğer ba şa rı lı olur sa be ra be rin de ge ti re cek tir. Su ri ye­’nin da ha şim di den ya kın iliş ki için de ol du ğu bir çok gru ba si lah lı mü ca de le ye son ver me, bu nun ye ri ne sos yal­si ya sal bir çer çe ve ye ken di­le ri nin oturt ma çağ rı sı önem li dir. Is pan ya’da ETA si lah lı mü ca de le ye son ver mek le bir lik te ye ni bir gö rüş me sü re ci ne epey ha zır lan mış du rum da dır. Ir lan da bu sü re ci ya şı yor. Ko lom bi ya ça tış ma lı da ol sa di ya log sü re ci ne gir miş tir. Af ga nis tan ben zer bir du ru mu ya şı yor. Bu na ben zer bir çok so run ben zer yön tem ler le çö züm bul ma ya ça lı şı yor.

Üze rin de yo ğun du ra bi lir ve şüp he siz önü mü zü ay dın la ta bi le cek so nuç lar çı ka ra bi lir si niz. Ama, dün ya ça pın da ge nel eği li min bu ol du ğu ve kla sik as ke ri gü ce da ya lı mut lak za fer ara ma yo lu nun ge çer siz li ği or ta da dır. En bü yük as ke ri gü ce sa hip dev let ler, il ginç tir da ha çok bu ye ni çö züm yön te­mi ni ken di ül ke leri için çı kar la rı na da ya lı ola rak ge liş ti ri yor lar.” (26)

Bi lin di ği gi bi, 20. yüz yıl baş ta bü yük Ekim Dev ri mi gel mek üze re Çin, Vi et nam, Ko re, Bul­ga ris tan, Ar na vut luk, Kü ba, Ni ka ra gua, Ce za yir gibi ülkeler bir di zi top lum sal ve ulu sal dev ri me ta nık lık et ti. 20. yüz yı lın ba şın dan ikin ci ya rı sı nın or ta la rı na ka dar ge çen sü reç te ezi len, ba ğım lı ve sö mür ge ulus lar gi riş tik le ri sa vaş lar yo luy la ken­di ka der le ri ni ta yin et ti ler. Bu gün yer yü zün de sö mür ge sta tü sün den kur tu la ma mış az sa yı da ulus kal mış tır. 21. yüz yı la ta şı nan ulu sal so run lar ve ulu sal sa vaş lar, uzun bir ta ri hi geç mi şi olan sa vaş lar dır. Kür dis tan, Fi lis tin, Ir lan da, Bask, Do ğu Ti mor bun la rın baş ta ge len le ri dir. Her bi ri­nin sa va şı on yıl la ra, yüz yıl la ra da yan mak ta dır. Bu sa vaş lar, dün de dün ya dev ri mi nin önem li bir par ça sı ve bi le şe niy di ler, bu gün de.

Öca lan, ile ri ci, dev rim ci ulu sal sa vaş lar la, ge ri ci ni te lik ta şı yan ulu sal sa vaş la rı ay nı laş tı ra­rak ele alı yor ki, bu dev rim ci ba kış açı sı yok sun­lu ğu nun ve ara la rın da ki fark lı lık la rı yok sa ya rak hep si nin bir ve ay nı gös ter me ça ba sı nın so nu cu­dur. Ona gö re, so run lu böl ge ler de em per ya list ler is tik rar lı bir ba rış ge tir mek is te dik le ri için yo ğun gö rüş me, di ya log ve it ti fak or ta ya çı kı yor. Bu nun en son ör ne ği de Bal kan lar ’da de mok ra tik is tik ra­rı ve re fa hı amaç la yan zir ve ler miş. Bal kan la r’ın ger çe ği ni bu den li ka fa üs tü oturt mak bir şe yi de ğiş ti rir mi? Em per ya list ler ön ce Yu gos lav ya’yı par ça la dı lar ve ken di le ri ne bi rer ar ka bah çe ya rat mak is te di ler. Ar dın dan Bos na Her sek’te Sırp sal dır gan lı ğı nı kış kırt tı lar. Bos na Her sek’te uzun sü ren bir sa vaş dö ne mi nin ar dın dan ABD; Sırp, Hır vat ve Boş nak tem sil ci le ri ni bir oda ya hap se de rek ken di ko şul la rı nı ka bul len dir di ve an laş ma lar yap tır dı. Ama he nüz Bal kan la r’ın pay la şı mı ta mam lan ma mış tı. Bu kez de on yıl lar­dır Sırp vah şe ti al tın da ya şa yan ama dü ne ka dar se si ni du yu ra ma yan Ko so va, em per ya list le rin “ba rış” he ves le ri ni kış kırt tı. Yu gos lav ya di ze gel­me liy di ve ABD je ost ra te jik ve je opo li tik öne mi

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /42

Si lah, ser ma ye ve me ta ih ra cı yap tı ğı nı bi li yo ruz da re fah ve öz gür lük için fe da kar lı ğa so yun du­ğun dan bi ha be riz!

Is pan ya’da, BASK böl ge si nin öz gür lü ğü için yıl lar dır sa va şan ETA’nın, re form cu bir te mel de ge ri de ka lan sü reç te ateş kes ilan et me si ve ba rış is te mi ni dil len dir me si, Öca lan’ın iş ta hı nı ka bart mış ve de ni ze dü şe nin yı la na sa rıl ma sı gi bi, ken di bur ju va re form cu çiz gi si ne hak lı lık ka zan dır mak için bir ka nıt ola rak ile ri sür müş tür. ETA’nın kı sa bir sü re ön ce ye ni den si lah lı mü ca­de le yi baş lat mış ol ma sı ise Öca lan’ın bek len ti le­ri ne ay kı rı dır. Tu tun du ğu bu dal şim di lik elin de kal mış tır. Is pan yol sö mür ge ci le ri, BASK ve Ka ta lon halk la rı üze rin de ki sö mür ge ci te ke lin­den ken di rı za sıy la ta bii ki vaz geç me ye cek ler dir. Is pan ya, bu ül ke de ki azın lık la ra kıs mi ulu sal hak lar ver me nin öte sin de bir adım at maz ken, Tür ki ye gi bi on yıl lar dır as ke ri ve sa yet al tın da ki fa şist bir re jim le yö ne ti len bir sö mür ge ci dev le tin de mok ra tik le şe ce ği ni ha yal et mek kendini, Kürt halkı ve devrimcilerini kandırmaktır.

Öca lan Ir lan da’nın da bu sü re ci ya şa dı ğı nı be lir te rek, ken di si ne re fe rans alıyor. Ir lan da’nın re form cu çö zü me ya tı rıl ma sı, In gi liz sö mür ge ci­li ği nin Ir lan da’dan eli ni çek ti ği an la mı na gel mi­yor. Ir lan da, yi ne eko no mik ve si ya si ola rak In gi liz em per ya liz mi nin ege men li ğin de kal ma ya de vam edi yor. Fi lis tin ve Ir lan da ulu sal kur tu luş mü ca de le si nin bu re form cu yo la gir me si, bu iki ül ke de ki halk la rın ter ci hi de ğil dir. Bu çö züm, ulu sal ha re ket le re ön der lik eden kü çük bur ju va ve burjuva ön der lik le rin sı nıf ni te liklerinden ile ri gel mek te dir.

Ko lom bi ya’da sü ren dev rim ci si lah lı sa va­şım devrimci iktidara çok ya kınlaşmıştır. ABD em per ya liz mi, bu ar ka bah çe sin de ye ni bir dev ri­min ayak ses le ri ni işitiyor. O nedenle kir li sa vaş yön te mleriy le Ko lom bi ya dev rim ci si lah lı güç le­ri ni eli mi ne et meye çalışıyor. Öte yan dan, dev­rim teh di di ni ön le mek için dev rim ci güç le re dü zen için de ka nal aça rak ve re form cu dö nü şü­me uğ ra ta rak sis te mi teh dit eden bir güç de ğil, sis te min uzan tı sı bir güç yap mak is ti yor. Öca­lan’ın Ko lom bi ya’da sü ren gö rüş me ler den me det um ma sı acı na sı bir du rum dur. Ko lom bi ya’da ki si lah lı dev rim ci sa va şım, bü tün Gü ney ve Or ta

bü yük olan bu böl ge ye as ke ri gü cü nü yer leş ti re­rek Bal kan lar ve Av ru pa üze rin de ki bas kı sı nı ve de ne ti mi ni ar tır ma lıy dı. Haf ta lar ca sü ren bir sa va şın ar dın dan Yu gos lav ya, ABD’nin sal dır­gan lı ğı na bo yun eğ mek zo run da kal dı. Da ha ABD bom ba la rı nın ya kıp yık tı ğı Yu gos lav ya ger­çe ği or ta yer de du rur ken, ABD ve AB’nin Bal­kan la r’a is tik rar lı bir ba rış or ta mı gö tür mek is te­di ğin den bah se tmek, kapitalizmin ve YDD saldı­rılarını onaylamaktır.

Öca lan, ta ri hi Is ra il Arap ça tış ma sı nın da bü yük uz laş ma sü re ci ne gir di ği ni söy lü yor. Su ri­ye’nin bir çok gru ba si lah lı sa va şı ma son ver me ça ğ rı sı yap ma sı na al kış tu tu yor. Arap­Is ra il ça tış­ma sı nın mer ke zin de Fi lis tin so ru nu dur mak ta dır. Go lan te pe le ri nin iş ga li, Gü ney Lüb nan’da ken di­ne bağ lı bir tam pon böl ge nin oluş tu rul ması bu nun bir so nu cu dur. Fi lis tin so ru nu, Is ra il dev le ti için de sı nır lı özerk bir böl ge nin oluş tu rul ma sıy la çö zül­me di ği ne gö re, Fi lis tin’in kur tu lu şu so ru nu Ara­fat’ın ve Arap dev let le ri nin ta ri hi iha ne ti ne rağ­men gün dem de ki ye ri ni ko ru yor. Ara fat ve her bi ri Ame ri ka’ nın uy du su ve kuk la sı olan Arap dev let le ri, Pax­ame ri ca na’nın ba şa rı sı, ya ni Or ta­do ğu’ da ki ABD ege men li ği nin ku sur suz te si si için uşak lık ya rı şı na gir miş ler dir. ABD ve Is ra il el bet te, mer ke zin de Fi lis tin da va sı nın dur du ğu Arap yurt se ver li ği ni, ken di le ri ne yö nel miş bü yük bir teh dit ola rak gör mek te dir. Fi lis tin dev ri mi nin sö nüm len me si, Is ra il si yo niz mi nin ya şam sal çı ka rı na dır. Is ra il­Su ri ye gö rüş me le ri, Su ri ye ’nin ABD’nin do lay sız kont ro lü ne gir me si ve Is ra il’in ken di ni sı nır la yan, bas kı la yan so run lar dan kur tul­muş ola rak sı nır sız sal dır gan bir böl ge sel güç du ru mu na gel me si için zo run lu ola rak gö rü lü yor. ABD, Or ta do ğu’yu di ken siz bir gül bah çe si ha li­ne ge tir mek için ça lı şı yor. Su ri ye’nin çe şit li grup­la ra si lah lı mü ca de le ye son ver me çağ rı sı yap ma­sı da, ABD’nin, Is ra il si yo niz mi ve Tür ki ye’nin bas kı la rı na, zor la ma la rı na ve teh dit le ri ne bo yun eğ me si nin bir so nu cu dur. Yok sa Or ta do ğu halk la­rı, eko no mik re fah ve de mok ra si ye ka vu şa ca ğın­dan de ğil. Or ta do ğu ’nun sul tan la rı nı, kral la rı nı, şah la rı nı, pet rol mil yar der le ri ni ve mol la la rı nı ayak ta tu tan, ko ru yan ve ya şa tan ABD ve di ğer em per ya list ler de ğil mi? Din ci, fe odal ve mo nar­şik bu ya pı la ra da ya nan ABD em per ya liz mi ne za man dan beri de mok ra si ih raç et me ye baş la dı?

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /43

Ame ri ka halk la rı na ve ezi len di ğer halk la ra gü ven, ce sa ret ve mü ca de le ru hu ta şır ken, bur ju­va zi ye ise kor ku sa lı yor. Dev ri min ka le le ri nin bir bir düş me si, dü şü rül me si iş çi sı nı fı, ezi len halk lar ve on la rın dev rim ci ön cü le ri üze rin de ki bas kı nın, zor ba lı ğın ve sö mü rü nün kont rol süz ve sı nır sız bir tarz da hü küm sür me si ne dö nü şe cek tir.

Af ga nis tan gi bi ge ri ci te mel de ki iç ça tış ma­la rın ya şan dı ğı bir ül ke de bi le, ta raf la rın uz laş ma gö rüş me le ri yap ma sı nı, ge ti rip Kür dis tan dev ri­mi nin tes li mi ye ti ne da ya nak yap mak, Öca lan’ın YDD’nin çiz gi si ne ne ka dar ken di si ni ve PKK’yi ya tır dı ğı nı gös te rir. Hep si bu.

Öca lan, her şey den ön ce ke ma list cum hu ri­ye te ve Mi sak­ı Mil li ’ye da ir PKK’nin geç miş te yap tı ğı ve ulu sal mü ca de le de dev rim ci çı kış nok­ta la rı nı oluş tu ran de ğer len dir me le ri reddetmiştir. PKK, 1982’de ki tap laş tı rı lan “Kürdistan’da Zorun Rolü” ad lı broşürde ke ma liz me ve cum hu­ri ye te iliş kin baş lı ca şu sap ta ma lar da bu lun muş tu “ke ma lizm, do ğu şuy la, ‘UKKTH’ye kar şı doğ­muş, ulu sal bas kı cı şo ven, kat li am cı ve sö mür ge­ci bir ka rak te re sa hip ol muş tur”(27). “En ön ce si ya si ve as ke ri zor ola rak ör güt le nen Türk bur ju­va zi si nin Kür dis tan’a, yan sı ma sı tü müy le ge ri ci, ulu sal bas kı cı ve gi de rek sö mür ge ci bir zor dur. Her dö nem de bu böy le ol du ğu gi bi, özel lik le ke ma list dik ta tör lük dö ne min de Türk bur ju va zi si Kür dis tan’da yal nız ca ve en açık bi çim de as ker ve jan dar ma de mek tir; her cin si yet ten ve her yaş­tan in sa na kar şı yö nel til miş açık, vah şi ve bar bar­ca bir sal dı rı, kan, kat li am, im ha, sür gün ve iş ken ce de mek tir.” (28) PKK tüm bu ger çek le ri alt üst ede rek, bugün TC dev le tiy le bir li ğin, bü tün leş me nin te ori si ni, prog ra mı nı, stra te ji si ni, ör güt len me hat tı nı çı kar mak ta dır. ½öy le di yor Öca lan: “cum hu ri ye tin za fe ri ni iki halk için ta ri hi or tak bir va tan ve dev let ola rak de ğer len dir mek en doğ ru yak la şım dır.” (29)

Dik kat edi lir se PKK, geç miş te yurt se ver dev rim ci bir par ti ola rak, Türk burjuva dev le ti ile Kürt ulu su nun ta rih sel iliş ki si ni Kür dis tan’ın sö mür ge leş ti ril me si, Kürt ulusunun bu sömürge­ci boyunduruktan kurtulması sorunu üze rin den ele alıp çö züm ler ken, bir mi lad gi bi Im ra lı’dan bu ya na ise, Öca lan, Kürt le rin na sıl da ke ma list cum hu ri ye tin ve TC dev le ti nin ku ru cu bir üye si

ve kop maz bir par ça sı ol du ğu nu gös ter me çabası ve tu tu mu içe ri si ne gir miş tir. Ama ay nı Öca lan, ön ce den yaz dı ğı fa kat ya ka lan dık tan bir ay son ra ya yın la nan Öz gür Halk’ta ki bir ya zı sın da şun la rı şöy lü yor du. “... Hit ler’in M. Ke mal için ‘be nim öğ ret me nim dir’ de ğer len dir me si ni yap ma sı dik­kat çe ki ci dir. Ke ma liz mi ta rih te ilk de fa bu kat li­am la (½ey Sa id­SP) an la dık...En ver­Ce mal­Ta lat üç lü sü, za ten Er me ni kat li amı nı ta mam la mış tır. Ama Kürt kat li amı söz ko nu su ol du ğun da esas baş la tı cı sı M. Ke mal’dir. Ide olo ji si de ke ma lizm­dir. De mek ki ke ma liz min bi rin ci aya ğı... Kürt kat li amı olu yor… Is ya nın fi zi ki ola rak im ha sı yet mi yor muş gi bi; bu nun al tın da ke ma lizm, çok de ği şik bir kül tü rel kat li am ile bir lik te ken di ka ti­li ni sin dir me gi bi en teh li ke li olu şum lar dan bi ri ni or ta ya çı kar dı.” (30)

Öca lan, sa vun ma sın da Kürt le rin ka ti li Ata­türk’e ve ke ma list dik ta tör lü ğe bü yük met hi ye ler diz mek te ve Kürt ulu su nun ta rih sel bel le ği ni ucuz yol lu söy lem ler le sil mek is te mek te dir. Öca­lan’ın sa vun ma sın da bu ko nu lar da özet le şun lar söy le ni yor. Ata türk; “Kürt ve ben ze ri so run la rın, an cak de mok ra tik tar zın otur tul ma sıy la çö zü le ce­ği ni açık ça di le ge tir mek te dir. Bir ne vi ye rel oto­no mi, böl ge le rin du ru mu, sı nır lar la oy na ma nın işin için den çı kıl maz lı ğa yol aça ca ğı, do la yı sıy la bu sa kın ca lı yön tem ler ye ri ne as lın da bu gün dün­ya ça pın da tüm de mok ra tik sis tem ler de uy gu la­nan bir yo lu Mus ta fa Ke mal’i öner mek le bu so run da da en doğ ru yu söy le mek te” (31). Dün Kürt le rin en bü yük ka ti li ve düş ma nı gör dü ğü­ni­te le di ği Ata türk’e bu gün hay ran lık gös ter me si, Öca lan’ın geldiği noktadaki durumunu değerlen­dirmek bakımından önemlidir. Öca lan, ay rı bir dev let, özerk, fe de ras yon gi bi çö züm le rin Kürt le­rin du ru mu na uy ma dı ğı nı, Kürt le rin Ata türk cum hu ri ye tin de bi rey yurt taşlar ola rak ya şa ma­la rı nın en doğ ru su ol du ğu nu ve Ata türk’ün en doğ ru yu söy le di ği ne ve yap tı ğı na inan dı ğı nı be lir ti yor. Ata türk’ün, Kürt ler için çiz di ği yol da iler le mek ar zu sun da ve ka rar lı lı ğın da olan Öca­lan, M. Kemal’in “so run la rın de mok ra tik çö züm tar zı nı” ye ga ne çö züm yo lu ilan edi yor.

“1925 is ya nın da (½eyh Sa id is ya nı­SP) M. Ke mal Ata türk, ob jek tif ola rak, hep si nin bir le şik ve or tak he def li güç ola rak de ğer len di re cek ve ka rar lı ca tas fi ye et mek ten ge ri kal ma ya cak tır”

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /44

(32) di yen Öca lan, Ke ma list ler ta ra fın dan ger­çek leş ti ri len Kürt kat li am la rı na Mus ta fa Ke mal’in şah sın da ar ka çık mak ta dır. Öca lan ya ka lan ma dan ön ce, Ata türk ve Ke ma list le ri çö züm ler ken en be lir gin özel lik le rin den bi ri nin “ken di ka ti li ni sev me te ori si”ni ya rat ma la rı biçiminde ifade edi­yordu. Ne ya zık ki, ta rih bu gün bir kez da ha bu gö rü şü doğ ru la mak ta. Öca lan o ya zı sın da ka lın harf ler le vur gu la dı ğı “Ke ma lizm, ha ini bi le po tan si yel teh li ke ola rak gör”üyor te zi, bir kez da ha fark lı bi çim de de ol sa ya şam bu lu yor. Öca­lan’a gö re, Ata türk, ½eyh Sa id is ya nı nı ve di ğer bü tün mu ha lif odak la rı cum hu ri yet kar şı tı güç ler ve em per ya list le rin bir oyu nu gör dü ğün den ka rar lı ca tas fi ye et mek ten ge ri kal ma mış ve or tak va ta nı, or tak cum hu ri ye ti ve dev le ti ya şat mak ta ki ba şa rı sı da bu na bağ lıy mış. Resmi tarih, TKP revizyonistleri ve katıksız Türk şovenizmi siya­setçileri ve ideologları da, Kürt isyanlarını “körpe cumhuriyete karşı” gerici ya da “emperyalistle­rin kışkırtması” hareketleri olarak değerlendiri­yor; ve bastırılmasını öngörüyorlardı. Ata türk “…Ge rek Türk ge rek Kürt top lu mu içe ri sin de or ta ya çı kan ayak lan ma la rı tas fi ye eder ken de mok ra si ye kar şıt lık tan zi ya de cum hu ri ye te kar­şıt lık en di şe si ha kim ba sar… Cum hu ri ye tin ku ru­luş ve ko run ma sı nın, baş lı ba şı na bü yük ta ri hi adım ol du ğu ya şa ma ger çe ğin den de bel li dir” (33). Öca lan, Ata türk’ün bü tün Kürt ayak lan ma­la rı nı bas tı rır ken, cum hu ri ye ti kur ma ve ko ru ma en di şe si nin ağır bas tı ğı nı söy ler ken, Mus ta fa Ke mal’in ne ka dar hak lı ve doğ ru bir şey yap tı ğı­nı an lat ma ya ça lı şı yor. Ama ada ma sor maz lar mı ki, bu cum hu ri yet Kürt le ri kat le di yor, iş çi le ri ve köy lü le ri kat le di yor, ko mü nist le ri kat le di yor, pe ki bu ki min cum hu ri ye ti? Ya da cum hu ri yet ki min için var dır?

Öca lan sa vun ma sın da, “Tür ki ye’yi Mi sak­ı Mil li... Ta ma mı uy gu lu na ma sa da mev cut sı nır­lar ye min li va tan par ça sı dır. Bel ge li dir. In ka ra gel mez... Ay rıl mış bir Kür dis tan bit miş ve ya bir gü cün kuk la sı, iş bir lik çi le ri nin ma lik ha ne si ol mak tan öte ye gi de me ye cek bir Kür dis­tan’dır. Ay rıl mış bir Kür dis tan hal kın de ğil, ya ban cı ve iş bir lik çi le ri nin ola bi lir ki bu da, ağır­lık lı ola rak ha yal dir, an cak çı kar güç le ri nin oyu­nu ola rak sık sık tek rar la nır. Ta rih bu tür oyun la­rın is yan lar da na sıl oy nan dı ğı nı, asıl fe la ket le rin

hal kın ya şa dı ğı nı çok iyi or ta ya koy mak ta dır. Ken di is ya nı mız da da bu nu gör dük”(34) be lir le­me sin de bu lu nu yor. Öca lan’ın sı kın tı sı ne dir, ay rı bir ko nu. Fa kat, 1920’ler de Mi sak­ı Mil li ’nin or tak va tan ol du ğu nu söy le me si ve bu nun Kürt ler ve Türk ler için bir ye min ka bul edi ldi ği ni or ta ya at ma sı, geç miş bir ta ra fa, bu gün Kürt le rin ge ri duy gu la rı na bir ses len me dir ve on lar dan “ye min”le rine sa dık kal ma la rı nı is ti yor. O za manki TBMM’de ya pı lan oy la ma da ba zı Kürt mil let ve kil le ri nin ye min ede rek Mi sak­ı Mil li ’yi ka bul et me si, Öca lan’a gö re Kürt ulu su nu bağ la­mak ta dır. Ve mev cut sı nır lar ar tık ye min li bir va tan par ça sı dır. Ondan ayrılmak, ay rı bir dev let kur mak ya da sı nır lar la oy na mak bu ye min li or tak va ta na iha net tir. As la bu “ye min”e sa da kat­siz lik gös ter me yin di yor Öca lan. Öy le bir tablo çi zi yor ki, ay rıl mış bir Kür dis tan ya bit miş ya da bir ya ban cı gü cün kuk la sı ve iş bir lik çi le ri nin çift­li ği ol mak tan öte ye gi de me ye cek bir Kür dis­tan’mış. Ve ay rıl mış bir Kür dis tan Kürt ulu su nun de ğil, ya ba ncı la rın ve on la rın iş bir lik çi le ri nin olur muş! Kal dı ki Öca lan’a gö re, bü yük öl çü de bu da ha yal dir. Yi ne Öca lan’a gö re, ola cak olan tek şey, ya ban cı güç le rin bir oyu nu ola rak ay rı lık yan lı sı is yan la rın tek ra rı dır ki, Kürt is yan la rı nın ta ri hi bu oyun la rın ta ri hiy miş ve bu fe la ket le ri nin yü kü nü de Kürt hal kı omuz la mış! Öca lan, geç miş Kürt is yan la rı nı ve PKK ön der li ğin de ki Kür dis­tan dev ri mi nin res mi ni bi ze böy le çi zi yor. “Ken di is ya nı mız da da bu nu gör dük” di ye cek ka dar Kür­dis tan dev ri mi nin ba ğım sız dev rim ci çiz gi si ne, ka za nım la rı na sal dı rı yor ve onun bir üst ta ba ka dev ri mi ola rak de ğil, bir halk dev ri mi ola rak ge liş ti ği ni ka rart ma ya, giz le me ye ça ba lı yor. An cak Öca lan’ın ya nıl dı ğı bir hu sus var. Kürt hal kı ta ri hiy le bir bu luş ma yı, bir he sap laş ma yı ya şa mış tır. Bey nin de ki ka ra kol la rı yık mış, yurt­se ver lik bi lin ci yer et miş tir. Hiç kim se bu nu gö rmez lik ten gel emez.

35­40 mil yon luk bir nü fu sa, ge niş bir coğ­raf ya ya ve zen gin ta rih sel bir geç mi şe sa hip Kürt ulu su nun ay rı dev let ola rak ör güt len me ye te ne ği­ni gös te re me ye ce ği ni dü şün mek, Kürt ulu su nun ve Kür dis tan’ı kurt lar sof ra sın da ile le bet sömürü­le cek ve kö le ce hiz met ede cek bir güç ve bir coğ­raf ya ola rak al gı la ma nın bir ürü nü dür. Kürt ulu­su nun bu den li aşa ğı lan ma sı, kü çüm sen me si ve

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /45

bir bek len ti ya nıl sa ma sı or ta ya çık tı. ‘93 ateş ke si­ne ya nıt ver miş ol say dı bu gün kü nok ta ya gel mez­dik di yor Öca lan. Bu doğ ru dur, ama dik ta tör lü­ğün ger çe ği bu dur iş te. Dün de böy ley di, ‘85’te de böy ley di, ‘98’de de de ğiş me miş ti ve bu gün de ge le nek sel in kar ve im ha çiz gi si ni sür dür me ye de vam edi yor. De ği şen dik ta tör lük de ğil, Öca lan ve PKK’dir.

Ba ğım sız Kür dis tan dev le ti ni kur ma mü ca­de le si ye ri ni, adım adım Tür ki ye’nin bü tün lü ğü nü ko ru ma ve bur ju va ege men li ği al tın da Tür ki­ye’yle “de mok ra tik”(!) bir li ği sağ la ma gö re vi ne bı ra kı yor. Dev le tin il gi li ki şi ve ku rum la rın dan ge len do lay lı me saj la ra ya nıt lar ve rir ken ül ke nin bü tün lü ğü ne bağ lı ka la cak la rı nı be yan et ti ği ni, Tür ki ye’den ay rıl ma ya cak la rı sö zü nü o za man­dan ver dik le ri ni ve dev le tin çe lik çe kir de ği nin bun dan ha ber dar ol du ğu nu ha tır la tı yor.

PKK, 14 Ara lık 1995’te ge nel se çim le rin ön gü nün de ikin ci kez tek ta raf lı bir ateş kes ilan et ti. Öca lan ve PKK, o dö nem de “de mok ra tik”, “ba rış­çıl”, “si ya sal çö züm”e ka pı yı aç mak için ateş kes ilan et tik le ri ni ve ba rış çağ rı sın da bu lun duk la rı nı sü rek li tek rar la dı. Hat ta o dö nem de açık ola rak “ba ğım sız lık il ke si”ni “ay rı bir dev let ol gu suy la sı nır lan dır mak yan lış tır” yön lü te orik açı lım la ra git ti ler. Ateş kes ve ba rış çağ rı la rı nı sü rek li bir tak tik ola rak dev rim ci çev re le re su nan PKK, bu dö nem de “ba ğım sız Kür dis tan” şi arı nı bir kenara at mış ve onun ye ri ne dil ler den düş me yen “si ya sı çö züm” ze mi nin de dü zen içi yönelimleri önü ne koy muş tur.

‘95 ateş kes sü re cin de yo ğun bir ba rış pro pa­gan da sı ve ça lış ma sı ör güt le yen PKK, 5­6 ay lık bir sü reç bo yun ca dev le tin is ti fi ni da hi boz ma dı­ğı nın, ak si ne ba rış is tem li gös te ri ler da hil yurt se­ver ha re ke te ve ge ril la ya kar şı sal dı rı la rı nı ara lık­sız sür dür dü ğü ko şul lar da zo run lu ola rak ate şke si boz du. PKK, ‘95 ateş kes dö ne min de çok da ha açık ola rak “bur ju va dü zen ve ege men lik iliş ki le­ri çer çe ve sin de”, “de mok ra tik si ya sal çö züm” he de fi ni ve is te mi ni for mü le et ti. Iç te ateş kes ve yo ğun bir ba rış is te mi gün de me so ku lur ken Avrupa’da, SKP (Sür gün de ki Kürt Par la men to su) ara cı lı ğıy la ve dip lo ma si yo lun dan em per ya list dev let le ri ve ku ru luş la rı “si ya si çö züm” için ik na et me ve et kin kıl ma ya dö nük ça lış ma lar ör güt le­di. Öca lan’ın, çe şit li em per ya list li der le re ve mer­

kez le re ve ku rum la ra dö nük çağ rı la rı, gö rüş me le­ri bu çer çe ve de de ğer len di ril me li dir. ‘93 ve ‘95 ateş kes le ri PKK’nin ye ni bir stra te jik yö ne li me gir di ği ni, ba ğım sız de mok ra tik bir Kürt dev le ti ku rma stra te ji sin den, sö mür ge ci ege men lik al tın­da kıs mi is tem ler el de et me stra te ji si ne dö nü şü n ki lo met re taş la rı dır. Öca lan, Ara lık ‘95 ateş ke siy­le yurt se ver ha re ke ti da ha çok dü zen içi çö zü me ha zır la dı ve ya tır dı. “Ba rış” ve “si ya si çö züm” bek len ti si Kürt yurt se ver le ri nin umu du ol du.

1 Ey lül ‘98 ateş ke si, “PKK ile de do lay lı di ya lo ğu ‘95’ten be ri sü ren or du yö ne lim li” (48) bir komp lo nun so nu cu ola rak gün de me gel di. ‘98 ateş ke si nin Öca lan’ı ve PKK’yi ne re den ne re ye ge tir di ği bu gün mey dan da dır.

Sa vun ma sın da “de ği şik lik var dır bi ti rir, de ği şik lik va rdır ta rih ya ra tır” di yen Öca lan’da ki de ği şik li ğin PKK’yi ve Kür dis tan dev ri mi ni na sıl bi tir me ye gö tür dü ğü nü bi li yo ruz. Bü tün dün ya halk la rı nın bü yük sev gi ve sem pa ti si ni ka za nan, dün ya ge ri ci li ği nin ve sö mür ge ci fa şist dik ta tör­lü ğün kor ku lu rü ya sı ve mil yon lar ca Kürt emek­çi si nin kur tu luş umu du Kür dis tan dev ri mi ve onun ön cü sü PKK, bu gün al tın tep si de kurt lar sof ra sı na sü rül müş tür. Dün ya dev ri mi nin bel ki de en acı de ne yi ola cak olan bu trajedi nin mi ma rı A. Öca lan’dır.

Öca lan, sö mür ge ci Türk dev le ti ne ses le ne­rek “ken di bağ rın da do ğan bir yav ru yu boğ mak la bir şey ka za nıl maz, ama onu ken di ya şam sal lı ğın­da, ken din den bi ri kı la rak ya şat mak, gü cü ne güç ka ta cak tır” (41) di yor. Bu, em per ya list mer kez­ler de üre ti len Ye ni Dün ya Dü ze ni stra te ji si nin anah tar for mül le rin den bi ri si dir. Fi lis tin dev ri mi tas fi ye edi lir ken em per ya list ide olog lar, stra te jist­ler Is ra il si yo nist le ri ne ses le nirken “onun la sa va­şa ca ğı na oto büs te ona bir yer ver ve böy le ce on dan kur tul” di yor lar dı. Bu gün Öca lan da, Ye ni Dün ya Dü zen ci le ri nin, dev rim le ri dü zen içi çö züm le bi tir me stra te ji sin den umut bek li yor. Öca lan dev le te dö ne rek, biz se nin bağ rın da doğ­duk, bi zi boğ ma ya ça lı şıp ba şı na be la ala ca ğı na ya şa tıp ken din den bi ri ya pa rak, ken di ne hiz met ede cek bir güç du ru mu na ge tir men se nin gü cü ne güç ka tar uya rı sın da bu lu nu yor ve akıl ver me ye kal kı yor. De vam edi yor Öca lan, “PKK, cum hu ri­ye ti par ça la yan id dia sın dan, onu güç len di ren

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /46

sö mür ge ci kö le li ğe mah kûm gö rül me si, sö mür­ge ci ulu sun ha kim sı nı fı na ve şo ven le ri ne bo yun eğ me nin bir gös ter ge si dir. Ken di le ri bo yun eğer­ler, Kürt hal kın dan da ay nı şe yi is ti yor lar ki, ro lü­nü oy na yıp sö mür ge ci sis tem içe ri sin de ken di le­ri ne bir yer aça bil sin ler.

Öca lan, Kürt is yan la rı nı bas tır dı ğı için, Kürt le rin Ata türk’e min net tar ol du ğu nu da hi söy­le ye bi li yor: “Kürt ve Türk le r’in o dö nem de (1920’ler­SP) ay rıl ma la rı ya yu tul ma la rı ya ufak azın lık lar ha li ne kal ma la rı de mek tir. Or tak ha re­ket ve bun da Ata türk’ün ku ru cu ro lü bu gün kü va ta nın ge rek leş me si nin esas ne de ni dir bu na hep min net ta rız. Bu nu tar tış mak bi le ta ri he say gı sız­lık tır. Ken di ni ta nı ma mak tır” (35). Ata türk’e ve ke ma list cum hu ri ye te min net bor cu nu öde me ye ve say gı gös ter me ye de vam eden Öca lan’ın ken­di ni na sıl şim di ta nın maz ha le sok tu ğu nu be lirt­me den de ge çe me ye ce ğiz. Ata türk’ün bü tün mu ha lif ve rejim kar şıtı odak la rı tas fi ye et mek le ya man ta ri hi bir gö rev ye ri ne ge tir di ği ne inan dı­ğın dan ola cak ki, bugün kü “or tak va tan”ın ve dev le tin ku ru cu su ola rak oy nad ığı ro lü tar tı şıl­maz gö rü yor. Işin bir diğer çarpıcı yanı ise, A. Öcalan’ın Italya’ya gidişi sürecinde partileşme ve ordulaşmadan sonra “Avrupa’ya çıkmakla devletleşeceğiz” iddiası üzerinden iki ay geçme­den “devletleşme”nin yerini “ortak devlet”in ya da “devletimiz”in eğilimindeki derinleşmeyle de açıklamak zordur. Burada II. Enternasyonal opor­tünistlerinin emperyalist ve gerici savaş karşısın­daki, savaşın zihinlerde yaratmış olduğu korku, esaret ve nedameti görmek mümkündür.

Ta bii bu ara da Öca lan ye ni ta bu lar ya rat mış du rum da; Ata türk ki şi li ği ve Ata türk’ün ro lü, or tak va tan ve dev let ger çe ği, Kürt is yan la rı nı cum hu ri yet kar şıt lı ğı, Kürt ulu su nu as la ay rı bir dev let ola rak ör güt le ne mey ece ği, si lah lı dev rim dö ne mi nin ta ri hi ola rak so na er di ği, UKKTH’nin ge çer siz ol du ğu, YDD’nin bir ger çek ol du ğu ve her ke sin ken di si ni bu na uy dur ma sı ge rek ti ği, em per ya list le rin her ye re in san hak la rı nı ve de mok ra si ih raç et ti ği, dün ya da ki bü tün so run la­rın dev ri min di liy le de ğil, ev ri min di liy le çö zül­me ye baş la dı ğı vb. sa vu nu lar bi rer Öca lan ma be­di ola rak ta pı la cak cins ten eser ler ola rak yük se li­yor.

15 Ka sım ‘99 ta rih inde Baş kan lık Kon se­yi’ne gön der di ği mek tup ta en iyi ifa de si ni bu lan ön ce lik li iki te mel so run da, Öca lan, PKK’yi değ­iş tir me ye yö nel miş tir. Öca lan yaz dı ğı mek tup ta bu nu şöy le di le ge ti ri yor; “Çok öz ce be lir te yim, çö ze ce ği niz en te mel iki so run, prog ram ve ey lem, sa vaş ya pı sı na iliş kin dir.” (36) Öca lan, bu iki so ru nda PKK’de ge rek li de ği şi mi sağ la dı ğı za man, onu bur ju va re for mist çiz gi si ne ge ti re ce­ğin den kuş ku duy mu yor. Sa vun ma sın da sö mür­ge ci Türk dev le ti ni, Kürt iş bir lik çi le ri ni ve em per ya liz mi yar gı la ya ca ğı na, Kürt ulu sal ha re­ke ti ni yar gı la ma yı ve mah kûm et me yi esas görev alan Öca lan, söz ko nu su olan PKK olun ca, es ki dev rim ci prog ra mı nın aşıl ma sı na ön ce lik ve ri­yor du. Ta bii ki Öca lan bun la rı ele alır ken bu du ru mu bel li an la yış lar üze ri ne in şa et me ge re ği­ni de unu tmu yor. O şöy le de mek te dir: “par ti ler bir araç tır. Dö nem le re gö re dö nüş mez ler se, tı kan­ma ne de ni ka dar, aşıl mak tan, ye nil mek ten de kur tu la maz lar. Kı sır bir tek rar, ne ka dar kah ra­man ca da ol sa öz gür lük ide ali ne faz la kat kı sağ­la maz”(37). Öca lan’a gö re, dev rim ler dö ne mi so na erdiğine göre, par ti ler de bi rer araç ol du ğu­na gö re, bir par ti ola rak PKK de dev rim ler dö ne­mi nin ka pan dı ğı bu ye ni “çağ”da sü re ce uy gun dö nüş me li dir, za ten tı kan mış tır. Bu tı ka nık lı ğı “ye ni ça ğa” uy gun tarz da ken di ni dö nüş tü re rek aş maz ise ken di si aşı la cak tır ve ye nil gi si ka çı nıl­maz olacaktır. Öca lan’a gö re, PKK’nin önün de “ye ni dö nem”e uy gun dö nü şüm den baş ka çı kış yo lu yok tur. O hal de PKK re for mist bir par ti ha li ne gel me ye zo run lu dur! Bu nun için es ki dev­rim ci prog ra mın aşıl ma sı ve ye ni bir prog ra mın oluş tu rul ma sı ge rek mek te dir. Sömürgeci rejime güven vermek için de buna ihtiyaç vardır. Öca lan PKK’ye ses le ne rek ilk el den prog ra mın de ğiş ti­ril me si ge re ği ni vur gu lu yor: “...fa kat, ge rek PKK prog ra mı nın ‘70’ler dö ne mi nin dar, ağır ide olo jik yak la şım lı ve po li tik ya pı sı nı, ‘90’lar dün ya sın da ve Tür ki ye si’nde aşıl ma ge re ği ni or ta ya ko yu yor. Bü yük bir de ne yi min ar ka sın da, il ke ve prog ra­mın göz den ge çi ril me si ni ve gün cel leş tir me ih ti­ya cı nı vur gu lu yor”(38). PKK Ge nel Baş ka nı PKK prog ra mı nın es ki di ği ni söy ler ken, ilk ön ce UKKTH il ke si nin bi lim sel tek nik ge liş me ler so nu cu ge çer siz ha le gel me sin den ha re ket edi yor. UKKTH il ke si ge çer siz ol du ğu na gö re, PKK,

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /47

UKKHT il ke si ne da ya lı prog ra mı nı deği ş ti re rek Mi sak­ı Mil li sı nır la rı içe ri sin de “de mok ra tik çö züm tar zı”nı esas al ma lı dır. Za ten Öca lan’a gö re “PKK’nin es ki ulu sal dev rim ci prog ramı iki ku tup lu dün ya nın ağır ide olo jik si ya si bas kı lan ma sı te me lin de bi çim len miş tir. Iki ku tup­lu dün ya son a erip onun ye ri ni YDD al dı ğı na gö re, so mut ko şul la rın so mut bir tah li li ni ya pa­rak, prog ra mın de ği şen ko şul la ra uy du rup gün­cel leş tir me li dir! PKK, ‘80­90’lar da bu de ği şi min rüz gâ rı na uy gun bir dö nü şüm yap ma mış ol mak la za ten ken di ni tek rar et miş ve zor la mış tır” diyor­du.

Öca lan, Im ra lı sa vun ma sın da or ta ya koy­du ğu bu gün kü bur ju va re for mist çiz gi si ne, yaka­landıktan sonra birdenbire gel me di. Bu nun bir geç mi şi ve te me li var dı. Re viz yo nist Sov yet blo­ku nun da ğıl ma sı sü re ci, ay nı za man da Kür dis tan dev ri mi nin Ser hıl dan lar dö ne mi ne gir di ği bir dö nem di. Sov yet blo ku nun da ğıl ma sı, sos ya liz­me dö nük sal dı rı la rın şa ha kalk ma sı nı da eş za man lı ola rak be ra be rin de ge tir di. Sos ya lizm bü yük bir iti bar kay bı na uğ ra dı. Sos ya lizm öl dü, dev rim ler öl dü, ya şa sın ka pi ta lizm, ya şa sın li be­ra lizm şi ar la rı et ra fın da bir ide olo jik bom bar dı­man fır tı na sı es ti ril di. Di ğer yan dan, Kür dis tan dev ri mi Kürt hal kı nın ge niş ke sim le ri nin ya nı sı ra, Kürt bur ju va zi si ni de ar ka la mış tır. Yurt se ver ha re ket saf la rın da re for miz me doğru güç lü bir eği lim baş gös ter miş ti. Bir yan dan da, er ken dev­rim ha yal le ri yurt se ver ha re ke ti ka sıp ka vu ru yor­du. Dev rim ci ka za nım la rın rüz gârı nı da ar ka sı na alan Öca lan, Özal’ın çağ rı sı üze rin den TC’den er ken den bir şey ler ko pa ra ca ğı nın rü ya sı nı gör dü. Bi raz er ken ik ti dar has ta lı ğı na ya ka lan dı. Ba ğım­sız Kür dis tan uzak bir he def ti; ama özerk ve fe de­ra tif çö züm ufuk ta gö zü kü yor du! Ulus la ra ra sı alan da ve Tür ki ye için den Kürt so ru nu nun “si ya­si çö zü mü ” gi de rek sık ça dil len diril me ye baş lan­mış tı. Tür ki ye sı nır la rı için de ka la rak Kürt so ru­nunun çö zü le bi le ce ği ‘umu du’ art mış tı! Türk ha kim sı nıf la rı da ‘91’ler den baş la ya rak, Kürt re ali te si ni ta nı dık la rı nı dil ucuy la ifa de et miş, Kürt çe ko nuş ma, Kürt çe ka set ve ga ze te çı kar ma yö nün de ba zı “açıl ım lar” yap mış tı. HEP’le SHP ge nel se çim ler de it ti fak yap mış ve HEP, TBMM’ye gir miş ti. Bur ju va zi bu nu en gel le me­miş, ak si ne SHP üze rin den alan aç mış tı.

Bu ge liş me ler or ta mın da, Özal’ın el al tın­dan yap tı ğı çağ rı Öca lan’ın iş ta hı nı ka bart mış, Ke mal Bur kay ve Ce lal Ta la ba ni’yi de ya nı na ala rak 15 Mart 1993’te dü zen le di ği bir ba sın top­lan tı sıy la, ilk tek ta raf lı ateş ke si ni ilan et ti. Bu ateş kes ila nın da Öca lan, bir “si ya si çö züm” prog­ra mı sun du. Bu çö züm prog ra mı, o za ma na ka dar PSK’nın ile ri sür dü ğü is tem ler le he men he men bü tü nüy le ça kı şı yor du. OHAL’in kal dı rıl ma sı, ge nel bir af fın çı ka rıl ma sı, ko ru cu lu ğun da ğı tıl­ma sı, ope ras yon la ra son ve ril me si, di ya log ka pı­sı nın açıl ma sı gi bi di ğer ba zı is tem ler le sı nır lı bir ba rış prog ra mı, PKK’nin dev rim ci prog ra mın­dan, stra te ji sin den bir uzak laş ma yı ve dü zen içi re for mist bir çö zü me yö ne li mi ifa de edi yor du. PKK, Baş ka nı nın ağ zın dan dü n yanın önü ne yep­ye ni bir yö ne lim le çık mış ve de ği şe ce ği ni gös ter­miş ti. Öca lan sa vun ma sın da bu du ru mu şöy le ifa de edi yor: “Özal’ın çağ rı sı üze ri ne ilk de fa… 15 Mart ‘93’te ba sın top lan tı sın da, ay nen şun la rı söy le miş tim: ‘biz he men Tür ki ye’den ay rı la lım di ye bir yak la şım için de de ği liz’ bu ko nu da ger­çek çi yiz. Bu tu tu mu ba sit bir tak tik ola rak an la­ma mak ge re kir” (39). Öca lan’ın bu iti ra fı ger çek­çi dir. Ger çek ten de bu tu tum “ba sit bir tak tik” de ğil di. Yep ye ni bir yö ne li mi ifa de et ti ği gi bi, dün ya nın kar şı sı na ye ni bir gö rü nüm al tın da çık­mış lar dı. Öca lan iç çe ke rek de ğer len dir di ği bu sü reç hak kın da şu so nu cu çı ka rı yor: “Dün ya da re el sos ya liz min çö zü lü şü, ge nel de oto ri ter ve to to li ter re jim le rin ge niş bir coğ raf ya da çö zü lüş ve çö küş sü re ci ne gir me le ri dün ya ça pın da de mok ra tik sis te min za fe ri ne gö tür dü… Eğer, Tür ki ye’de sol bu sü re ci de rin den yo rum la yıp par ti siy le ka tıl say dı (90’lar­SP) yi ne ‘93 ateş kes ham le siy le ge ril la sa va şı son bu lup, si ya sal de mok ra si ye dö nü şe bil sey di ger çek ten Tür ki ye, ta ri hin de de mok ra tik cum hu ri yet ham le si ni ka za­na bi lir di” (40).

Öca lan, ne den Tür ki ye so lu nun ‘90’lar da “YDD’nin bir ger çek ol du ğu nu” kav ra ma dı ğı na yan ı yor. Biz ce üzül me si ne hiç ge rek yok. ‘90’lar­da geç mi şin an lı­şan lı bir çok sol ör gü tü bu yo lu tut tu. ÖDP, EMEP, SIP gi bi par ti ler bu dö ne min ürün le ri dir. De mi rel ‘91 ge nel se çim le rin de de mok ra si üze ri ne, şef faf lık üze ri ne, re fah top lu­mu üze ri ne bol sos lu va ad ler bo şu na yay ma dı. Re for mist ler için bir ka nal açıl dı ve yı ğın lar da da

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /48

te mel ol gu lar dan bi ri ne dö nü şe cek tir. Yar gıç lar bu nu gör me li” (42).

Öca lan’ın ör nek ver di ği bü tün alan lar da, mü ca de le, Öca lan gi bi le ri ta ra fın dan ye nil gi ye uğ ra tıl sa da, so run lar ağır la şa rak sü rü yor. Iş te Fi lis tin, Ir lan da, Is pan ya, Bal kan lar, Ko lom bi ya ve di ğer le ri. Ne re de “de mok ra tik çö züm” dev­rim ci çö zü me üs tün lük sağ la mış? Bu du rum da üs tün lük sağ la yan yal nız ca emperyalizm ve bur­ju va ege men sı nıf lar dır. Öca lan “de mok ra tik çö züm tar zı” Tür ki ye’nin te mel so ru nun da ­ya ni Kürt so ru nun da­ ilaç gi bi gel di di yor. Doğ ru dur! Kür dis tan dev ri mi nin ağır dar be le ri al tın da has ta­la nıp ya ta ğa dü şen Türk dev le ti için “Apo çö zü­mü” ilaç gi bi gel di. 15 yıl dır Kür dis tan dev ri miy­le baş ede me yen Tür ki ye için “Apo çö zü mü” üze rin den te mel me se le si ni çöz me ola na ğı nı ele ge çir me si bu lun maz bir fır sat tır. Öca lan’ın “de mok ra tik çö züm” ila cı bel ki de dün ya nın hiç­bir ye rin de sö mür ge ci dev let le rin eli ne geç me­miş tir. Fi lis tin li ler, Ir lan da lı lar ve di ğer ba zı la rı re for mist çö zü me otu rur lar ken bi le bir ma sa nın et ra fın da bir ta raf ola rak yer al dı lar ve çe şit li ödün ler ko pa ra rak, ba zı is tem le ri ni ka bul et ti re­rek el sı kış tı lar.

PKK Ge nel Baş ka nı sa vun ma sın da, Kürt ulu sal so ru nu nun ola sı üç çö zü mü nü ele alıp de ğer len di ri yor, kı yas lı yor ve so nuç çı ka rı yor. Öca lan bu üç se çe ne ği de ğer len dir me den he men ön ce bir ko nu da ki hük mü nü ve ri yor: “… Bu top­lum sal ya pı dan (sö zü edi len Kür dis tan to plu mu­dur–SP) dev let doğ maz. Ne fik ri dü ze yi ne coğ­ra fi ne eko no mik dü ze yi bu na im kan ve rir” (43). Öca lan bu nu söy le dik ten son ra üç se çe ne ği ay rı ay rı ele alıp de ğer len dir me ye ta bi tu tu yor. ½öy le ki;

“A­ Ay rı bir dev let se çe ne ği nin hem mad di te me li hem de fay da an la mın da bir çö züm yo lu ol ma dı ğı, id di ası ol sa bi le pra tik dev ri min en za yıf yol ol du ğu gö rü le cek tir. Ha zır bir ku ru luş ol sa bi le hiç bir kom şu ta ra fın dan ta nın ma ya ca ğı, ulus la ra ra sı alan da da ta nın ma du ru mu yok tur. Bu nu bir ta ra fa bı ra ka lım. Bir dev le tin ba ğım sız ken di ni sür dür me si için bir eko no mi ye, di le, top­lum sal bir li ğe, sa vun ma ya ih ti ya cı var ki, bu nu da bir gün sür dü re cek te me li ol ma dı ğı ken di li ğin­den gö rü le cek tir. Tam dış des tek ol sa bi le Ku zey

Irak’ta Kürt oto no mi si bi le ku ru la mı yor sa bu bi raz da iç ya pı dan kay nak la nı yor. Kürt ler açı sın­dan ba ğım sız dev let se çe ne ği bu an lam da ide olo­jik bir söy lem ol mak tan öte ye geç mez” (44).

Öca lan bu ra da Kürtlerin bir devlet olarak örgütlenemeyeceğinin teorisini yapıyor. Buna Kürtleri inandırmaya çalışıyor. Burada da baş tan so na Kürt le rin eko no mik, top lum sal ve si ya si ger çek le rinin ça pı tıl ma sı na ve Kürt le rin aşa ğı lan­ma sı na da ya nan bir yak la şım sergiliyor. Dün ya­da, geç miş ten gü nü mü ze son de re ce ge liş me miş, kü çük ve köy lü top lum lar da ya şa yan ulus lar bi le dev let le şir ken, Kürt ler gi bi bu coğ raf ya nın en es ki ve bü yük halklarından bi ri nin dev let le şe me­ye ce ği ni id dia et mek an cak Öca lan gi bi le ri ne na sip ol muş tur. Bir ulu sun dev let le şip dev let le şe­me ye ce ği nin kri te ri ni, kom şu dev let le rin ve ya ulus la ra ra sı em per ya list mer kez le rin ala ca ğı tu tum be lir le mez. Kal dı ki, Kürt ulu su nun, dün ya ulus la rı için de kü çüm sen me ye cek bir des te ğin sa hi bi ola ca ğı bu gün den açık tır. Kürt ulu sal mü ca de le si ne ve ri len des tek bu nun bir öl çü tü dür. Kür dis tan’ın ba ğım sız var lı ğı nı sür dü re cek bir eko no mi ye, di le, top lum sal bir li ğe ve sa vun ma gü cü ne sa hip ol ma dı ğı, ola ma ya ca ğı id di ası da te mel siz dir. Kür dis tan, bel ki dün ya nın en zen gin coğ raf ya la rın dan bi ri ol ma ya bi lir. Fa kat eko no­mik kri ter ler yö nün den ba kıl dı ğın da, ge rek in san gü cü, ge rek üre ti min ge liş me dü ze yi, ge rek ye ral­tı ve yer üs tü kay nak la rı, ge rek ula şım im kan la rı, ge rek se de bir çok ül key le sı nır daş ol ma sı gi bi fak tör ler açı sın dan ba kıl dı ğın da önem li bir eko­no mik gü ce sa hip bir ül ke ol du ğu gö rü le cek tir. Kürt ler, 15 yıl lık dev rim ci sa vaş için de on bin ler­ce sa vaş çı çı kar dı. Dev let ol du ğun da na sıl ulu sal or du su nu ör güt le ye mi yor. O za man di ğer bü tün ulus lar bu nu na sıl ba şar mış? Öca lan, Kürt ler dev­let leş ti ğin de bir gün bi le ya şa maz di yor. Doğ ru su bu söy le mi şim di ye de ğin Türk sö mür ge ci li ği nin ha kim çev re le ri ve sa vu nu cu la rı kul la nı yor lar dı. Öca lan’ın da bu na or tak ol ma sı bü yük bir ta lih­siz lik tir. Fa kat ta rih sel, top lum sal, si ya sal ger çek­le ri de ğiş ti re cek bir de ğe ri de yok tur.

Kürt ulu su nun her ko şul al tın da ay rıl ma sı nı sa vun mak, ay rı bir şey dir. Kürt le rin ay rı bir dev­let ola rak ör güt le ne cek ye te nek te ve güç te bir ulus ol ma dı ğı nı sa vun mak bam baş ka bir şey dir. Bun la rın bir bi ri ne ka rış tı rıl ma ma la rı ge re kir.

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /49

Öca lan, Kürt ulu su nun ken di ka de ri ni ta yin hak­kı nı, ya ni ay rıl ma öz gür lü ğü nü, ay rı lıp ay rı bir dev let kur ma öz gür lü ğü nü yad sı mak için nes nel ger çek le ri çar pıt mış tır.

Öca lan, ikin ci se çe ne ği ise şöy le ko yu yor:“B­ Ikin ci, fe de ras yon, oto no mi gi bi se çe­

nek ler kıs mi bir uy gu la ma özel li ği ne sa hip tir… Bu an lam da gü nü müz de bi le oto no mi ve onu söy lem dü ze yin de ye ni ye ni tar tı şı lan fe da res yon yak la şı mı ge ri top lum sal ya pı ya ba ğım lı ola ca­ğın dan de mok ra tik de ğer le rin ge liş me si ne faz la fır sat ver mez. Da ha çok fe odal­aşi ret sel ka lın tı la­rı güç len di rir. Gü ney Kürt le ri pra ti ği bu nu da ol duk ça ka nıt lı yor. Ay rı ca en çok iş bir lik çi li ğe kim çok kul lan mak is ter se ve gü cün dey se ona alet ol ma ya ya kın bi çim ler dir” (45).

Sö mür ge ci yö ne tim al tın da oto no mi ve ya fe de ras yo nu ön gör mek, sö mür ge ci kö le lik zin cir­le ri nin par ça lan ma sı nı de ğil, kıs mi talep ler le ye tin mek tir. Le nin yol daş “re form ola rak özerk­lik ile dev rim ci bir ön lem ola rak ay rıl ma öz gür lü­ğü ara sın da il ke far kı var dır. Bu tar tış ma gö tür­mez.”(46) di yor du. Yi ne Le nin yol da şın söy le di ği gi bi, özerk lik tar zı re for mist de ği şik lik ler, sö mür­ge ci ha kim güç le rin ik ti da rı nın te mel le ri ne do kun maz; o, yal nız ca ege men güç le rin bir ödü­nü dür ve bu güç le rin/sı nıf sal ege men li ği ni sür dü­ren bir de ği şik lik tir. Özerk lik, ezen ulu sun ay rı­ca lık la rı na son ver mez ve ulu sal bas kı nın tüm bi çim le ri ni yok et mez. An cak Öca lan “ge ri top­lum sal ya pı ya ba ğım lı ola ca ğın dan ve de mok ra­tik de ğer le rin ge liş me si ne fır sat ver me ye ce ğin­den” do la yı bu se çe ne ğe de kar şı çı kı yor. Özerk­li ğin fe odal bağ la rı güç len di re ce ği ni id dia edi yor. Ör nek ola rak da Gü ney Kür dis tan’ı gös te ri yor. Gü ney Kür dis tan’da ki “özerk” ya pı nın ne me nem bir şey ol du ğu bi li ni yor. Ge nel ola rak özerk li ğin fe odal bağ la rı güç len di re ce ği doğ ru de ğil dir. Öca lan; özerk li ğe fe de ras yo na kar şı çı kar ken de mok ra tik de ğer le rin ge liş me ye ce ği ni te mel alı­yor. Kürt ulu su nun ay rıl ma öz gür lü ğü bu en te mel de mok ra tik de ğer ler den bi ri de ğil mi ki, Öca lan Kürt le rin re form cu te mel de ki ulu sal ör güt len me bi çim le ri ne bi le kar şı çı kı yor.

Öca lan, Kürt çe de ki leh çe fark lı lık la rı nı, çe şit li ba tı kent le rin de Türk ler le Kürt le rin iç içe­li ği ni, Kürt le rin önem li bir ke si mi nin ba tı da

ol ma sı nı özerk lik ve ya fe de ras yon çö zü mü nün önün de en gel gö rü yor. Hal bu ki bun la rın böl ge sel özerk li ği ve ya fe de ras yo nu ge çer siz kıl ma ya ca ğı bi li nir. Böl ge sel özerk lik ya da fe de ras yon, Kür­dis tan coğ raf ya sın da uy gu la nır bir şey ola cak tır. Bur ada te mel iti raz nok ta sı ola rak bun la rın alın­ma sı, Öca lan’ın en ge ri ulu sal re form cu çö zü­mlerden bile uzaklaştığını gösteriyor.

Öca lan, üçün cü ve tek ge çerli se çe ne k ola­rak “de mok ra tik çö züm”ü öne ri yor. Za ten Öca­lan, Kürt so ru nu nu “so nuç ta bir dil ve kül tür öz gür lü ğü so ru nu na in dir ge ne bi le ce ği”ni (47) söy lü yor. Do la yı sıy la in san hak la rı ve de mok ra­tik leş me çer çe ve sin de bu so run lar çö zü lür an la yı­şı, Öca lan’ın “de mok ra tik çö züm” pro je si ne yön ve ri yor. Öca lan bu nun için sı nır la ra do kun ma dan, dev rim ci şid de te baş vur ma dan re ji min mev cut ku rum ve ku ral la rı nı esas ala rak ya sal­si ya sal ze min de ör güt le ne rek, in san hak la rı ve de mok ra­tik leş me mü ca de le si ni par la men te rist çiz gi de ve par la men te rist mü ca de le araç ve yön tem le ri ni kul la na rak ya pıl ma lı dır gö rü şün de. PKK’nin “de mok ra tik çö züm” tar zı na uy gun dö nüş me si ni de bu çer çe ve de dü şü nü yor. Yi ne Öca lan’a gö re bu çö züm yo lu te mel alı na rak “…Dev let le ya ban­cı laş ma dö ne mi so na erer, be nim dev le tim an la­yı şı ge li şir. Is yan, ça tış ma ze min le ri de böy le kal kar. As li ku ru cu öğe lik ve ana ya sal va tan daş­lık, ifa de öz gür lü ğüy le bü tün leş ti mi so run bü yük oran da çö züm yo lu na gir miş tir. Ge ri si eko no mik, sos yal plan la ça lış ma lar dır ki, GAP’la bu za ten bü yük ham le içi ne gi ril miş tir” (48). Faz la ca yo ru ma ve açık la ma ya muh taç ol ma yan bu sa tır­la ra gö re, Kürt le rin dev let le ba rı şa rak ya ban cı laş­ma ya son ver me si ni ve TC dev le ti ne ken di dev le­ti ola rak sa hip len me si ni is ti yor. Bu ba şa rı lır sa di yor Öca lan, is yan ve ça tış ma la rın ze mi ni de kal maz. Kürt ler dev let le ku cak la şa ca ğı için ve ken di dev le ti ola rak sa hip le ne ce ği için, kal kıp da ken di dev le ti ne kar şı ay rı lık çı ha re ke te kal kış­maz lar! Kürt le rin, bu dev le tin, cum hu ri ye tin as li ku ru cu güç le rin den bi ri ol du ğu da ka bul edi lir se ve ifa de öz gür lü ğüy le bir le şir se Kürt so ru nu çö zül müş olu yor! Kürt le rin ulus ola rak si ya sal ka de ri ni ta yin et me te mel so ru nu da böy le ce Öca­lan ta ra fın dan gör me z lik ten ge li ne rek yok sa yı lı­yor. Ge ri ye eko no mik­sos yal kal kın ma pla nı ka lı yor ki, dik ta tör lük GAP’la bir lik te Kür dis­

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /50

tan’ın kal kın ma sı için bü yük bir atı lım içi ne gir­miş tir! Kür dis tan’ın eko no mik il ha kı ve sö mü rü­sü bi le kal kın ma pla nı ola rak takdim edil di ği bir yer de, sö mür ge ci li ğe kar şı mü ca de le yi he def le­yen bir ba kış açı sı za ten ara na maz. “Hak sız lık la­ra kar şı öz gür lük için ge rek ti ğin de ey le me kal kı­şan lar, za ma nın da ba rış ma yı da kut sal bir ey lem ola rak bil me li ve ger çek leş tir me li dir ler” (49) di yen Öca lan, hak sız lık la rın, ay rı ca lık la rın, ulu­sal zul mün or ta dan kalk ma dı ğı ger çe ği ni at la ya­rak dev let le ba rış ma yı kut sal bir ey lem ola rak su na rak, yurt se ver le ri mü ca de le den uzak tut ma ya ve ken di tasfiyeci çiz gi si ne ik na etmeye ça lı şı yor. Öca lan, sö mür ge zul mü nün, Kürt hal kın da ya rat­tı ğı duy gu ve dü şün ce le ri en iyi bi len ler den bi ri ol du ğu için “Özel lik le Kürt ler için en bü yük ek sik lik, ge rek ken di doğ duk la rı ana coğ raf ya, ge rek bir par ça sı ol duk la rı tüm Tür ki ye’yi va tan ola rak gör me duy gu ve dü şün ce le ri nin za yıf lı ğı­dır” (50) şek lin de bir çö züm le me ya pı yor. Kürt hal kı nın 75 yıl dır ken di si ni cen de re al tın da tu tan Türk sömürgeci boyunduruğunu va tan ola rak gör me si müm kün mü? Kürt le ri ken di evin de top­ra ğın da bi le ya şat ma yan bir vahşet egemenliği, Kürt le rin sa hip le ne ce ği or tak bir va tan duy gu ve dü şün ce si ni do ğu rur mu? Ak si ne iki ulus ara sın­da düş man ca duy gu ve dü şün ce le rin ge liş me si ni ko şul la maz mı? ½im di ye de ğin Türk bur ju va zi si­nin yap ma ya ça lış tı ğı bu de ğil mi dir?

Öca lan “so run la rın çö züm di li is yan ve ya dev rim ola maz. Ba rış için de ana ya sal ev rim yo lu ge çer li dir” (51) de mek le bur ju va re for mist çiz gi­si ni, en ya lın, en kı sa, en öz lü şe kil de for mü le et miş bu lun mak ta dır. Fa kat Öca lan unut ma sın ki si ya sal top lum sal so run lar, bi ri le ri bu nu is ti yor di ye böy le çö zül mez. “Ulus la ra ya pı lan her bas­kı, ge niş halk yı ğın la rı nın di ren ci ni ça ğı rır; ulus ola rak bas kı al tın da ka lan hal kın di ren ci her za man, ulu sal ayak lan ma eği li mi gös te rir.” (52) Bu da is ya nın di li dir, dev ri min di li dir. Ba rış için­de ev rim yo lu de ğil, dev rim yo lu dur.

Öca lan, Im ra lı sa vun ma sın da bur ju va re for­mist çiz gi si ni te mel len dir mek le kal ma ya rak, bu çiz gi nin ya şa ma ge çi ril me si için yo ğun ve et kin bir ça ba içi ne gir di. PKK üze rin de ki oto ri te sin­den de ya rar la nan, Im ra lı du ruş ma la rın da yar gıç­la ra ses le nir ken söy le di ği gi bi PKK’yi ya sal­si­ya sal ze mi ne çek mek için çok hız lı adım lar at tı.

Öcalan, Im ra lı’da PKK Baş kan lık Kon se yi­’ne gön der di ği 15 Ka sım 1999 ta rih li mek tu bun­da bir ha re ket pla nı çi zi yor;

“Dev let stra te jik ola rak si lah lı mü ca de le yi bı rak ma ira de mi ze gü ven me li dir. Ha len gü ven­mi yor.”

“PKK bü tün var lı ğıy la stra te jik şart ile ri sür mek si zin ye ni po li tik ta viz ler pe şin de ol mak­sı zın, ne re dey se hak kın da bir kon sen süs olu şan ‘de mok ra tik cum hu ri yet’ için ya sal ze mi ne çe kil­me, de mok ra tik ya şam hak kı için mü ca de le si ni ya sa lar çer çe ve sin de ver me ka ra rı na bağ lı dır. Bun dan kuş ku du yu la maz. Bu nun için hem inan­dı rı cı ol mak hem de dev le tin bu nu gör me si bu ça lış ma nın stra te jik te me li dir.” (53)

Öca lan, alı nan bü tün ka rar la rın, atı lan bü tün adım la rın dev let açı sın dan inan dı rı cı ve gü ven ver me si ge rek ti ği ni çok önem si yor. Ak si hal de dev let zor luk çı ka rır ve za ten sa vaş kli ği bu sü re­ce ço mak sok mak için te tik te bek le mi yor mu! Öca lan, “şart” ile ri sü rül me ye cek, ta viz pe şin de ko şul ma ya cak, PKK’nin ya sal ze mi ne çe kil me si ve de mok ra si mü ca de le si ni ya sa lar çer çe ve sin de ver me si tek amaç tır di yor.

“Da ha önem li gö rü len si lah lı güç ve mü ca­de le yi terk et ti ği mi ze iliş kin de ka rar dü ze yin de so run yok tur; ama ger çek leş tir me bi çi mi ne iliş­kin plan la ma ge re ği ni ger çek çi kıl mak ge re kir… Bu ra da şu ka dar de mok ra tik leş me sağ lan sın, Kürt çe eği tim, rad yo, TV vs. bi çi min de ta lep ler da ya tıl mı yor (da ya tıl ma sın ve da ya tıl ma ya cak di yor­SP)… is te ni len ar tık ya sa la ra uy gun ba rış için de mü ca de le hak kı nı kul lan mak tır” (54). Öca lan yu ka rı da stra te jik şart ile ri sür me ye ce ği ni sa lık ver miş ti. Bu ra da ise gün cel si ya sal ta lep ler de ile ri sü rül me ye cek ve yal nız ca ya sal laş mak için ça lı şı la cak di yor. Si lah lı güç ol ma yı ve si lah­lı mü ca de le yi terk et ti ği mi ze gö re di yor Öca lan, bu nun pra tik plan la ma sı nın ya pıl ma sı nın öne mi­ne işa ret edi yor. Ama her şe yi ni Kür dis tan’ın kur tu lu şu na ada yan yurt se ver sa vaş çı la rı, bi rer uy sal kur ban lık ko yun gi bi fa şist dik ta tör lü ğe tes­lim et me dü şün ce si bu pla nın son hal ka sı nı oluş­tu ru yor. Öca lan’a gö re:

“Bu te mel bir re ha bi li te, ya ni sos yal or ta ma uy mak için de ne tim al tın da kal ma red de di le mez. Bu sü reç te hem ruh, hem adap tas yon bu nun için

Sınıf Pusulası /51

PROPAGANDACIYA NOTLAR (II)

Pro pa gan da cı nın Te orik Eği ti mi

Her kes pro pa gan da cı ola cak di ye bir ku ral yok. Ba zı la rı pro pa gan da cı ola bi lir, ba zı la rı aji ta­tör, ba zı la rı ör güt le yi ci ve ya baş ka bir ala nın uz ma nı. Bu, bir se çim ve kad ro la rı işi ne, ye te ne­ği ne gö re gö rev len dir me so ru nu dur. Kim pro pa­gan da cı ola bi lir? Kim ler, han gi özel lik le re sa hip olan lar si ya si pro pa gan da cı ve aji ta tör ol ma lı dır­lar? Ke li me nin ge niş an la mıy la her par ti li, dev­rim ci öğ re ti nin, mark sist­le ni nist te ori nin pro pa­gan da cı sı ol mak zo run da dır. Bu, da va ya, te ori ye inan cın ifa de si dir. “Araş tır mak, pro pa gan da yap­mak, ör güt le mek. Bu te orik ça lış ma ol mak sı zın ide olo jik ön der olu na maz. Bu ça lış ma yı da va nın ih ti yaç la rı nı kar şı la ma ya yö nelt me den, iş çi ler ara sın da bu te ori nin so nuç la rı nın pro pa gan da sı nı yap ma dan ve on la rın ör güt len me si ne yar dım cı ol ma dan ide olo jik ön der olu na ma ya ca ğı gi bi” (Le nin, “Hal kın Dost la rı Kim ler dir”, C.I, s.302).

Pro pa gan da cı, mark sist­le ni nist te ori ye ha kim ol ma lı dır, ik na gü cü ne sa hip ol ma lı dır, il ke de tu tar lı ol ma lı dır, pra tik tec rü be le ri de ğer­len dir me/yo rum la ma ye te ne ği ne sa hip ol ma lı dır. Pro pa gan da cı, ay nı za man da bir ah la ki oto ri te dir, da va sı nı se ven, amaç tan şaş ma yan bi ri si dir. Pro­pa gan da cı, top lum sal ya şa mın so mut gö rü nüm le­

ri ni, sı nıf mü ca de le si nin tec rü be le ri ni ya ra tı cı bir şe kil de yo rum la ya bil me li dir, bun la rı, mark sist te ori ye gö re ana liz ede bil me li ve ge nel leş ti re bil­me li dir, ya ni ye ni den sı nıf mü ca de le si nin hiz me­ti ne sun ma lı dır. Top lum sal ya şam çe liş ki ler le do lu dur, da ha doğ ru su çe liş ki ler bü tü nü dür. Pro­pa gan da cı bu çe liş ki le rin so mut gö rü nüm le ri ni, bir di zi gö rü nüm için de esas ola nı gör mek ve onu fa ali ye ti nin mer ke zi ne koy mak zo run da dır. Ör nek; bur ju va zi, sü rek li Hiz bul lah vah şe ti ni ön pla na çı kar tı yor. Bu vah şe ti la net le mek önem li­dir, ama o ca na va rı do ğu ran kim, bu na ne den ih ti yaç du yu lu yor, mem le ket te baş ka vah şet yok mu? Pro pa gan da cı, so ru nun bu yö nü nü ön pla na çı kart ma lı dır.

Pro pa gan da cı, bil gi li, eği tim li ve kül tür lü ol ma lı dır. Pro pa gan da cı, yön te mde; di ya lek tik ve ta rih sel ma ter ya liz min us ta sı ol ma lı dır. Bu yön te­me ha kim ola ma yan, ge ne lin öte sin de bir şey söy le ye mez. An cak bu özel lik le re sa hip olan, le ni nist pro pa gan da sa na tı na bü tün yön le riy le ha kim ola bi lir. Le ni nist pro pa gan da sa na tı, ez ber­ci li ği, an la mı kav ran ma mış, bir ta kım bil gi le rin tek ra rı nı red de der. Pro pa gan da cı, özüm le yen de mek tir. Onun özel lik le ri ara sın da en ön plan da olan, te mel olan, te orik, mark sist­le ni nist eği tim­dir, te ori ye fev ka la de ha ki mi ye ti dir, yön te mi

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /52

ya ra tı cı bir şe kil de kul lan ma sı dır. Unu tul ma ma lı­dır ki, pro pa gan da cı nın te mel gö re vi, mark sist­le­ni nist bil gi yi yı ğın la ra ta şı mak tır. Bu bil gi ler le yı ğın la rı kur tu luş yo lu na inan dır mak ve sı nıf bi linç li dü ze ye çı kar mak tır. Bi rey le rin ba şa rı ve za fe re olan inan cı nı ge liş tir mek tir.

Pro pa gan da cı ta raf lı dır. Ta raf lı lık, onun en be lir le yi ci özel lik le rin den bi ri si dir. Pro pa gan da­cı, mark sist­le ni nist öğ re ti yi, onun il ke le ri ni ta viz siz sa vun mak zo run da dır. Sı nıf mü ca de le si açı sın dan sağ lam du ruş, mark sist­le ni nist öğ re ti­den so nuç lar çı kart mak ve bu nu ya şa ma, top lum­sal ge liş me le re uy gu la mak, şu ve ya bu ko nu da bur ju va te ori le ri ta nı mak ve acı ma sız eleş tir mek, an cak ve an cak ta raf lı ol mak la müm kün ola bi lir.

Pro pa gan da cı, ide olo jik cep he de ki sa vaş çı­dır, bu cep he nin en önün de du ran dır. O, düş ma­nın bu alan da ki doğ ru dan sal dı rı la rı nı ­açık bur­ju va ide olo ji si ni­ ve mark sizm gö rü nüm lü bü tün an la yış ve te ori le ri (opor tü nizm, re viz yo nizm, troç kizm, ma ocu luk, vs.) gö ğüs le ye bil me li dir. Düş ma nı ide olo jik cep he de ye nil gi ye uğ rat mak pro pa gan da cı nın gö re vi dir.

Pro pa gan da cı sa de ce “eği ten” de ğil, ay nı za man da eği til mek zo run da olan bi ri si dir. Pro pa­gan da cı, pro pa gan da cı ola bil mek, pro pa gan da fa ali ye ti ne baş la ya bil mek için bel li bir eği tim den geç mek zo run da dır. O, mark sist­le ni nist te oriy le do nan mış ol ma lı dır, ez ber le ye rek de ğil, özüm le­ye rek do nan mış ol ma lı dır. Pro pa gan da cı, gö re vi­ne ha kim ol mak için bil gi si ni sü rek li ye ni le me li­dir. Par ti ona sü rek li ye ni ma ter yal sun ma lı dır. Top lum sal ya şa mın fa al olu nan bü tün alan la rın da (eko no mi, fel se fe, kül tür, sa nat vs.) pro pa gan da­cı nın ana liz ya pa bil me si ve gö rün ge le ri/ge liş me­le ri de ğer len di re bil me si için, so mut ol ma sı ge re­kir. Onun so mut lu ğu, sü rek li, ma ter yal ile bes len­me si ne bağ lı dır. Pro pa gan da cı nın ba şa rı sı, fa ali­yet ala nın da ki bil gi bi ri ki mi ne ve bu nu so mut laş­tır ma sı na bağ lı dır. Sü rek li gün cel ma ter yal ile bes le nen pro pa gan da cı, bu ma ter ya li bil gi bi ri ki­mi ışı ğın da sis tem leş ti rir, ge nel leş ti rir ve pra tik fa ali ye tin de kul la nır.

Pro pa gan da cı yön tem açı sın dan da eği til­me li dir. Bu ra da söz ko nu su olan, di ya lek tik yön­tem de ğil; bu, ide olo jik eği ti min, mark sist­le ni­nist te ori nin bir bi le şe ni ola rak gö rül me li dir. Pro pa gan da cı nın yön tem sel eği ti mi, pro pa gan da

fa ali ye ti nin en ras yo nel, en et ki li ol ma sı nı sağ la­ma sis te mi dir. Bu alan da da pro pa gan da cı, le ni­nist pro pa gan da ça lış ma sı nın en ras yo nel, en et ki li bi çim ve yön te mi ni yi ne Le nin’in ya zı la rın­da bu la bi lir. Le nin ta ra fın dan ge liş ti ri len, pro pa­gan da nın yön tem sel il ke le ri ne ler dir? Le nin’e gö re pro pa gan da, han gi ko şul lar al tın da ya pı lır sa ya pıl sın, iş çi sı nı fı ve emek çi yı ğın la rın ak lı na ve kal bi ne nü fuz et me li dir. Bu ama ca ula şa bil mek için pro pa gan da cı, ik na ye te ne ği ne, dev rim ci coş ku ya sa hip ol ma lı dır. So mut, çok an la şı lır, ama cın dan şaş maz ol ma lı dır. Le nin, bir pro pa­gan da us ta sıy dı. Ko nuş ma la rın da ve ke li me nin/sö zün gü cü nü kav ra mış ve sü rük le yi ci ol muş tur. Pro pa gan da cı nın te mel si la hı dil dir. Di le ha kim ol ma yan, sö zün, man tı ğın, ik na nın gü cün den yok sun de mek tir. Di le ha kim ol ma yan, ko nuş ma sa na tın dan yok sun de mek tir. Ya zı da di le ha kim ol ma yan ve ko nuş ma sa na tın dan an la ma yan, pro­pa gan da cı ola maz.

Pro pa gan da cı, sü rek li ken di ni ye ni le mek, bil gi si ni kap sam laş tır mak ve de rin leş tir mek zo run da dır. Pro pa gan da cı, ak tü el olan la yoğ rul­mak zo run da dır. Pro pa gan da cı, ele alı nan ko nu­nun içe ri ği üze ri ne ge nel bil gi le re sa hip ol mak la ye ti ne mez. Pro pa gan da cı, ya zı lı­söz lü fa ali ye tin­de et ki gü cü nü ar tır mak için, hi tap et ti ği kit le nin ak lı na ve kal bi ne nü fuz et mek için, kap sam lı ha zır lan mak zo run da dır. Pro pa gan da cı, müm kün ol du ğun ca zen gin kü tüp ha ne den ya rar lan ma lı dır. Marks, En gels, Le nin ve Sta lin’in eser le ri, ulus­la ra ra sı ko mü nist ha re ke tin do kü man la rı ve fa ali­yet ala nıy la il gi li ola rak baş ka te mel eser le ri vs. Bu nun öte sin de pro pa gan da cı, yar dım cı araç la ra da sa hip ol ma lı dır; söz lük, an sik lo pe di vs. Pro pa­gan da cı, ay nı za man da ki tap dün ya sın da ya şa yan bi ri si dir. O, en kı sa za man da ge rek li li te ra tü re, ge rek li alın tı ya, bir bü tün ola rak ge rek li kay na ğa ulaş ma lı dır.

Ha zır lık ve Fa ali yet

Pro pa gan da cı nın bir kon fe ran sa ve eği tim ça lış ma sı na ha zır lı ğı nı ve fa ali ye ti ni can lan dı ra­lım.

Pro pa gan da cı, fa ali ye ti nin ba şa rı lı ol ma sı için, za ma nı nı plan la mak ve an la ta ca ğı ko nu nun içe ri ği ni ön ce den in şa et mek zo run da dır. Bir kon­

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /53

fe rans ta, bir se mi ner de, eği tim ça lış ma sın da pro­pa gan da cı, za ma nı be lir le me ola na ğı var sa, ko nuş ma sı nı ne ka dar sür dü re ce ği ni (1 sa at, 2 sa at) ön ce den sap ta mak ve an la ta ca ğı ko nu nun içe rik in şa sı nı da za man fak tö rü nü göz önün de tu ta rak yap ma lı dır. Ha zır la nan plan, içe rik in şa sı, man tık sal ol ma lı dır; dü şün ce ler bir bi ri ni ta mam­la ma lı dır. Din le yi ci ye, dü şün ce si ni ta kip et me şan sı ta nı ma yan, sa at ler ce ko nu şan ve “on dan bun dan” bah se den bi ri si, pro pa gan da yap tı ğı nı sa nı yor sa ken di ni al dat mış olur.

Pro pa gan da cı için, her ko şul al tın da ge çer li bir ha zır lık ve an la tım pla nı yok tur. Pro pa gan da­nın ka li te si/ve rim li li ği, pro pa gan da cı nın tec rü be­si ne ve ha zır lı ğı nın iyi olup ol ma dı ğı na bağ lı dır.

Ha zır lı ğı nı ta mam la mış pro pa gan da cı açı­sın dan ikin ci adım, fa ali yet ala nın da atı lır. Pro pa­gan da cı, se mi ner de, eği tim ça lış ma sın da ve kon­fe rans ta din le yi ci ile iliş ki ye geç me si ni, din le yi­ci nin nab zı nı tut ma sı nı be cer mek zo run da dır. Din le yi ci yi dik ka te al ma yan, onun il gi si ni çek­me yen ve yön len di re me yen bi ri si, çok doğ ru şey­ler an lat sa da, an la şıl ma mış olur. Pro pa gan da adı na, do nuk, so ğuk, tek dü ze bir tarz la ko nu şan, cid di yet adı na me sa fey le ha re ket eden, ko nuş ma adı na oku yan, ik na adı na alın tı la rı sı ra la yan, bil­gi sel de rin lik adı na ya ban cı ke li me le ri sı ra la yan bi ri si, din le yi ci nin tep ki si ni çek mek ten ve on la rı uyut mak tan baş ka bir şey yap mış ol maz. Ko nuş­ma, ya zı lı hal de pro pa gan da cı nın önün de du ra bi­lir. Ama pro pa gan da cı onu oku ma ma lı dır. Can lı, il gi çe ki ci, us ta bir tarz da ko nu şa rak an lat ma lı dır.

Pro pa gan da cı, sü rek li, din le yi ci nin ruh ha li­ni göz önün de tut ma lı dır. Il gi da ğı lı yor sa, uy gun bir esp riy le can lan dı rı cı ol ma lı, din le yi ci le re so ru yö nelt me li dir.

Bir kon fe rans ta, bir eği tim ça lış ma sın da, bir se mi ner de ve hat ta bir ma ka le de so ru sor ma yan ve din le yi ci nin/oku ya nın dik ka ti ni yön len dir me­yen bi ri si “kö tü” bir pro pa gan da cı dır. So ru sor­ma mak, cid di yön tem sel bir ha ta dır. So ru, din le­yi ci yi, oku yu cu yu dü şün me ye zor lar.

Da ha iyi an la şıl mak, din le yi ci nin dik ka ti ni yo ğun laş tır mak için pro pa gan da cı, özel lik le eği­tim ça lış ma sın da, se mi ner de, par ti oku lu ders le­rin de an la tı mı nın ara sın da din le yi ciy le kı sa sü re li tar tış ma lar yap ma lı dır. Pro pa gan da cı bu nu, an la­

tı la nın an la şıl ma dı ğı iz le ni mi ni edi nin ce de yap­ma lı dır. Ye rin de esp ri, so ru lar, ce vap lar ve ar ka­sın dan to par la yı cı bir ce vap din le yi ci nin il gi si ni ye ni den to par lar.

Içe ri ğin il ginç li ği ve zen gin li ği, an la tım da dü şün ce le rin bir bi ri ni man tık sal ta ki bi; an la tım da dü şün ce ler ara sın da ko puk lu ğun ol ma ma sı, dik­ka tin yo ğun laş ma sı nı sağ lar.

Pro pa gan da cı, ko nuş ma sı nı po le mik le zen­gin leş tir me li dir. Kar şı tı nın mut la ka ora da ol ma sı­na ve ce vap ver me si ne ge rek yok. Pro pa gan da cı, ken di siy le can lı bir ko nuş ma sür dür me li dir. Yan­lış dü şün ce le rin özü nü ak tar ma lı, bun la rın kar şı­sı na doğ ru su nu koy ma lı, din le yi ci ye so ru lar yö ne til me li dir. Amaç, din le yi ci den ce vap al mak de ğil, so ruy la on la rı dü şün me ye sevk et mek tir. Bu, kon fe rans lar da ol duk ça et ki li, din le yi ci nin dik ka ti ni yo ğun laş tı ran, on la rın dü şün ce si ni yön­len di ren bir yön tem dir. Le nin, bir çok ko nuş ma­sın da ve po pü ler ya zı la rın da bu yön te mi us ta ca kul lan mış tır. Bir ör nek ve re cek olur sak “Okul dı şı Eği tim Için I. Bü tün Rus ya Kong re si”, C. 29, syf. 321­365). Le nin’in te orik ve pra tik so run la rı içe­ren bu ko nuş ma sı, onun pro pa gan da cı us ta lı ğı nı da gös te rir.

Pro pa gan da cı, ör nek le me ve ta rih sel kar şı­laş tır ma yap ma lı, şa şır tı cı so ru lar sor ma lı, esp ri li ol ma lı ve iğ ne le me li dir. Le nin, bü tün bun la rı ko nuş ma la rın da ve ya zı la rın da kul lan mış tır. Onun çok sev di ği yön tem ler den bi ri si de alay et mek tir. Bir ör nek: Gü ya sos ya list le ri kas te de rek şöy le der; “On lar, ki tap lar gör dü ler, ki tap la rı ez ber le di ler, ki tap la rı, pa pa ğan gi bi tek rar la dı lar ve ki tap lar dan hiç bir şey an la ma dı lar. Böy le si bil­gi li, yük sek bil gi li ki şi ler var dır. Ki tap lar da, sos­ya liz min, üre ti min en yük sek ge liş me si ol du ğu nu oku du lar” (Le nin, agk., syf.350).

Pro pa gan da cı, en zor, kar ma şık te orik so run­la rı sı ra dan iş çi nin an la ya bi le ce ği bir po pü ler lik le ele ala bil me li dir. Ka pi ta liz mi, sos ya liz mi ve ya da fe oda liz mi, iki yön tem le an la ta bi li riz. Bun lar dan bi ri si, ki tap lar da ya zıl dı ğı gi bi, ikin ci si de ki tap­lar da ya zı lı ola nı, din le yi ci nin an la ya bi le ce ği bir tarz da; içe rik kay bı na yol aç ma dan ba sit leş ti re­rek, sa de leş ti re rek, ör nek le ye rek.

Pro pa gan da cı, ele al dı ğı ko nu yu so mut laş­tır ma sı nı, din le yi ci nin gö zü önün de can lan dır ma­

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /54

sı nı be cer mek zo run da dır. Ele alı nan ko nu nun so mut laş tı rıl ma sı, açık la ma sü re cin de ol duk ça önem li bir rol oy nar. Ger çe ğin kav ran ma sı/al gı­lan ma sı, can lı ser gi le me den so yut dü şün ce ye ve so yut dü şün ce den pra ti ğe doğ ru bir yol iz ler. Mad di dün ya nın gö rü nüm le ri nin/ge liş me le rin duy u or gan la rı mı za et ki si ol mak sı zın, du yum ol mak sı zın kav ra yış da ol maz. Bi linç te ön ce lik le so mut gö rü nüm ler iz bı ra kır lar ve so mut gö rü­nüm te me lin de in san lar da ana liz ve sen tez va sı ta­sıy la bel li dü şün ce ler/ta sav vur lar olu şur.

Pro pa gan da cı, ele al dı ğı ko nu nun ­ne ka dar ağır, kar ma şık te orik bir ko nu olur sa ol sun­ fo toğ­ra fı nı çı kart mak, ko nu yu din le yi ci nin gö zü önün­de can lan dır mak zo run da dır. Ko nu nun fo toğ ra fı nı çı kar tan, din le yi ci nin gö zün de can lan dı ran pro pa­gan da cı, ele al dı ğı ko nu ya iliş kin ola rak ge nel leş­tir me ye, il ke sel, te orik açık la ma la ra ge çe bi lir ve bu yön tem le, hiç zor lan ma dan, en ağır ve kar ma­şık te orik so run la rı din le yi ci ye ko lay ca kav ra ta bi­lir.

Iki pro pa gan da cı yı can lan dı ra lım: Her iki si de ay nı ko nu yu, ay nı din le yi ci kit le si ne, fark lı yön tem ler le an lat sın lar. Bi ri si, ga yet "cid di”, ki ta­bi, gö zü nü önün de ki not lar dan ayır ma dan, bol ca ya ban cı ke li me kul la na rak, her cüm le si "te ori” akan bir yön tem le an lat sın. Di ğe ri ise, ör nek le ye­rek, so mut laş tı ra rak, her ke sin an la ya ca ğı bir dil kul la na rak an lat sın. Ikin ci pro pa gan da cı nın bi rin­ci sin den da ha ba şa rı lı ol du ğu nu gö rü rüz. Bu nu so mut laş tı ra bi li riz de: Kır sal ala na gi den bir mark sist­le ni nist ko mü nist pro pa gan da cı yı ve bir de ma ocu pro pa gan da cı yı dü şü ne lim. Mark sist le ni nist ko mü nist pro pa gan da cı, kır sal alan da ki de mog ra fik/sı nıf sal ya pı yı so mut laş tı ra cak tır, hi tap et ti ği köy lü yü kat man la rı na ay rış tı ra cak ve sö mü rü nün ka pi ta list ka rak te ri ni or ta ya ko ya rak, bu sö mü rü iliş ki le ri nin or ta dan kal dı rıl ma sı için, müt te fik ola rak gör dü ğü köy lü ke sim le ri ni mü ca­de le ye ça ğı ra cak tır. Ma ocu pro pa gan da cı ise, açık la ya ma ya ca ğı, so mut laş tı ra ma ya ca ğı fe odal dü zen den, sö mü rü den, bir bü tün ola rak "köy lü­lük”ten bah se de cek ve köy lü le ri, ön ce ya şa dık la rı ka pi ta list iliş ki le re inan ma ma ya ça ğı ra cak, son ra da sö mü rü nün ka rak te ri nin fe odal ol du ğu nu açık­la ya cak ve on la rı, fe oda liz mi yık ma ya ça ğı ra cak­tır. Mark sist le ni nist ko mü nist pro pa gan da cı, köy lü ye el le tu tu lur, göz le gö rü lür he def; so mut

he def gös te ri yor. Ma ocu pro pa gan da cı ise köy lü­yü, ha ya le te kar şı, ol ma yan düş ma na kar şı mü ca­de le ye ça ğı rı yor.

Pro pa gan da cı, ol gu la rı ve sa yı la rı kul lan ma­sı nı bil mek zo run da dır. Ol gu lar ve is ta tis tik ma ter yal ler, ele alı nan ko nu nun so mut laş tı rıl ma­sın da mut lak önem li bir rol oy nar lar. Pro pa gan da­cı, ve ri le ri ge li şi gü zel de ğil, tas nif ede rek, ama ca uy gun ola rak kul lan ma lı dır. Bu nun için pro pa­gan da cı, her şey den ön ce, ve ri le rin, ele alı nan ko nu nun so mut laş tı rıl ma sın da ki öne mi ni ve ya ge nel ola rak ol gu ve is ta tis tik ma ter yal le rin öne­mi ni kav ra mış ol ma sı ge re kir. Le nin, he men he men bü tün ko nuş ma la rı nı, so mut ol gu lar ve sa yı lar la te mel len dir miş tir. O, sa yı la rı ko nuş tur­ma ya zor la mış, ve ri le ri ko nuş tur muş tur.

Pro pa gan da cı, Le nin’in şu söz le ri ni sü rek li dik ka te al ma lı dır. "...is ta tis tik ile baş la mak is ti yo­ruz. Bu nu ya par ken, is ta tis ti ğin ba zı okur lar da ve...En ter nas yo na lizm, koz mo po li tizm, ulu sal cı­lık, yurt se ver lik vs. üze ri ne ge nel mü la ha za lar bay ra ğı al tın da si ya si ka çak (dü şün ce le ri) giz li ce sok mak is te yen ya zar lar da uyan dır dı ğı de rin an ti­pa ti nin bi lin cin de yiz” (C.23, syf.286).

Evet, pro pa gan da cı bu nu da bil me li dir. Ge nel la fız, de ma go ji ye, çar pıt ma ya, sub jek tif yo ru ma açık tır. Ama ol gu, is ta tis tik ma ter yal, nes­nel ger çek lik ney se onu gös te rir. Pro pa gan da cı, bu nu gös ter mek ve gös ter di ği ni te orik ola rak da de ğer len dir mek zo run da dır.

Sa yı lar, ol gu lar, is ta tis tik ve ri ler, te orik is pat/ta nıt la ma olur mu? Olur. Hem de çok güç lü bir ta nıt la ma olur. Ör nek: Ma ocu, amp rik ve ri le­re, ya ni ol gu la ra ve is ta tis tik ma ter ya le inan ma­yın, bun la ra da ya na rak de ğer len dir me yap mak bi lim sel de ğil di yor. Le nin ise tam ter si ni söy lü­yor. Ma ocu, te orik açık la ma sı nı ge nel la fız lar üze ri ne ku ru yor. Bu na kar şı mü ca de le de bir mark sist le ni nist ko mü nist pro pa gan da cı, ne yap­ma lı dır? Ge nel la fı za ge nel la fız la ce vap ver mek, yön tem de ğil dir. O hal de, mark sist le ni nist ko mü­nist pro pa gan da cı, nes nel ger çek li ği ol gu lar la, ve ri ler le açık la mak zo run da dır. Ça lı şa bi lir nü fu­sun yak la şık % 36’sı nın iş çi ol du ğu Tür ki ye’de pro le tar ya nın sa yı sal ola rak az ol du ğu nu ma ocu ka nıt la ya maz, ama sa vu nur. Bu na kar şın mar ksist le ni nist ko mü nist pro pa gan da cı, ve ri le ri or ta ya

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /55

kor ve din le yi ci nez din de ka nıt la yı cı, ik na edi ci olur. Din le yi ci ve ya oku yan, mark sist le ni nist ko mü nist pro pa gan da cı ya ina nır, ma ocu ya de ğil.

Ol gu lar ve is ta tis tik ve ri ler le te orik ka nıt la­ma nın na sıl ya pıl dı ğı na Le nin’in "Rus ya’da Ka pi ta liz min Ge liş me si” ya pı tı par lak bir ör nek­tir.

Is ta tis tik, dü şün me ye sevk eder, ol gu lar üze­rin den te orik so nuç la ra var ma yı sağ lar.

Kü çük bur ju va zi, ka fa sı na koy muş; eko no­mi çök tü! Ne ye da ya na rak bu so nu ca va rı yor? Bi lin mi yor! Bir mark sist le ni nist ko mü nist pro pa­gan da cı böy le ha re ket ede mez. O, çö ken eko no­mi den çı ka ra ca ğı si ya si so nuç lar ile ka pi ta list eko no mi nin ge liş me sey rin den çı ka ra ca ğı si ya si so nuç lar üze ri ne din le yi ci yi ay dın lat ma ya ça lı şır.

Pro pa gan da cı, alın tı kul lan ma sı nı bil me li­dir. Alın tı, ele alı nan ko nu nun doğ ru lu ğu nun ve ya yan lış lı ğı nın ka nıt lan ma sı için bir yar dım cı araç­tır. Bu ne den le, ge rek li ol du ğun dan faz la kul la nıl­ma ma lı dır. Ko nuş ma ve ya ya zı, alın tı sa va şı na dö nüş me me li dir. Pro pa gan da cı, alın tı yı da ne re de kul la na ca ğı nı bil me li dir. Bir mark sist le ni nist ko mü nist pro pa gan da cı, Le nin’in de di ği gi bi, "ka fa sın da, ge rek ti ğin de çı kar dı ğı alın tı lar çek­me ce si olan, ama hiç bir ki tap ta be lir til me miş ye ni bir kom bi nas yon or ta ya çık tı ğın da şa şı ran ve çek­me ce den uy gun ol ma yan alın tı yı çı ka ran bir bil­ge” ol ma ma lı dır (Bkz. Le nin, C.29, syf.352).

Alın tı, pro pa gan da cı yı ve hi tap et ti ği kit le yi dü şün me ye, mu ha ke me et me ye yön len dir me li dir ve si hir li değ nek ola rak gö rül me me li dir.

Pro pa gan da cı, ele al dı ğı ko nu yu so mut laş­tır mak, göz önün de can lan dır mak için çi zel ge, gra fik, tab lo, ya zı tah ta sı ve gös ter ge ye hiz met eden tek no lo ji yi de kul lan ma lı dır. Bu araç lar kon­fe rans ta kul la na bi le ce ği gi bi, se mi ner ler de, eği­tim ve par ti oku lu ça lış ma la rın da da kul la nıl ma lı­dır. Bu araç lar; di alar film ler, an la tı la nın al gı lan­ma sı nı ol duk ça ko lay laş tı rır ve al gı la nan bir ko nu hak kın da, te orik so nuç lar çı kart mak hiç de zor de ğil dir.

Pro pa gan da cı, bu araç lar la na sıl ça lı şa ca ğı­nı, on lar dan na sıl ya rar la na ca ğı nı bil me li dir. Din­le yi ci nin gö re ce ği bir şe kil de du va ra ası lan di yag­ram dan, tab lo dan, re sim den vb. ya rar la nıl mı yor­

sa, bun lar, din le yi ci nin dik ka ti ni da ğıt mak tan baş ka bir işe ya ra mı yor de mek tir.

Pro pa gan da cı ta rih sel kı yas la ma yap ma sı nı bil me li dir. Pro pa gan da cı, mev cut du ru mu, ta rih­sel bir du rum la kı yas lar ken, so ru na so mut yak la­şı mın ta rih sel ola nın göl ge sin de kal ma ma sı na dik kat et mek zo run da dır. Kar şı laş tır ma, açık la­ma ya yar dım cı olur. Ama hep si bu ka dar. Ta rih sel olan, ay nen te ker rür et mez. Do la yı sıy la so mut olan ge liş me ile ta rih sel olan ge liş me bir ve ay nı gö rül me me li dir. Pro pa gan da cı, ta rih sel kı yas la­ma/kar şı laş tır ma ya par ken Le nin’in şu uya rı sı nı dik ka te al ma lı dır:

“Her kar şı laş tır ma nın ek sik ol du ğu bi li nir. Her kar şı laş tır ma da, kar şı laş tı rı lan nes ne le rin ve şey le rin sa de ce bir yö nü ve ya sa de ce ba zı yön le ri ay nı laş tı rı lır, di ğer yön le rin den ge çi ci ola rak ve ko şul lu ola rak so yut la nır” (Le nin, C.8, syf.453, "Pe da go ji ve Po li ti ka nın Bir bi ri ne Ka rış tı rıl ma sı Üze ri ne” ma ka le sin den).

Öy ley se, pro pa gan da cı, 50, 100 yıl ön ce böy le ol muş tu, bu gün de ay nı sı olu yor di ye rek pro pa gan da ya pa maz.

Pro pa gan da cı, mark sist­le ni nist kla sik le ri (Marks, En gels, Le nin ve Sta lin’in ya pıt la rı nı) esa sen iki açı dan oku ma lı dır. Bi rin ci si, içe rik ola­rak özüm le me. Ikin ci si de yön tem ola rak özüm le­me. Içe rik açı dan özüm le me de so ru nun ta rih sel li­ği de göz önün de tu tul ma lı dır. Ya ni o gü nün so mu tu nu ifa de eden bir an la yış, mut la ka bu gün de ge çer li ol ma ya bi lir. Içe ri ği özüm le mek te ori yi özüm le mek tir. Bu ya pıt la rı yön tem açı sın dan özüm le ye rek, on la rın so run la ra na sıl yak laş tık la­rı nı, te ori yi na sıl oluş tur duk la rı nı, na sıl kav ra tı cı ol duk la rı nı özüm le mek tir. Ya ni on la rın pro pa gan­da cı yön le rin den öğ ren mek tir.

Pro pa gan da cı, fa ali ye tin de sa nat ve ede bi­ya tı kul lan ma sı nı bil me li dir. Marks, En gels, Le nin ve Sta lin, geç miş dö nem le rin ve dö nem le­ri nin ya zar la rı nın, şa ir le ri nin, ede bi yat çı la rı nın eser le rin den sü rek li ya rar lan mış lar dır. Marks’ın en çok sev di ği ya zar Sha kes pe are’di. Le nin, Gor­ki’den sü rek li bah se der, ama en çok M. J. Salty­kov­½çed rin’i zik ret miş tir eser le rin de.

Pro pa gan da cı, ro man lar dan, şi ir ler den, gü zel sa nat eser le rin den, ti yat ro eser le rin den vb. ya rar lan ma sı nı bil me li dir.

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /56

Pro pa gan da cı di li kul lan ma sı nı bil me li dir. Pro pa gan da cı nın ko nuş ma sın da içe ri ğin en önem­li ol ma sı, di li, na sıl kul lan dı ğı nın önem siz ol du ğu an la mı na as la gel mez. Bu ra da dil, bi çim dir ve içe rik ve bi çim ne den li uy gun sa, an la tım da o den li ba şa rı lı dır. Her bi lim sel an la tım, id dia, sav, açık se çik bir bi çim de, din le yi ci nin an la ya ca ğı bir bi çim de an la tıl mı yor sa, an la mı nı kay be der. Söz­cük le ri yu var la yan, ya rım ko nu şan, ne de di ği an la şıl ma yan, et ki li ol ma inan cıy la ya ban cı ke li­me le ri bol ca kul lan ma ya özen gös te ren, ko nu şur­ken uyu tan bi ri si pro pa gan da cı de ğil dir. Pro pa­gan da cı, li sa nı, bir or kest ra şe fi gi bi, kul lan ma sı nı bil me li dir. Ses to nuy la, li sa nı; ke li me le ri, kav­ram la rı ye rin de kul lan may la, vur gu la rı ye rin de yap may la din le yi ci yi bü yü ler, on la rın dik ka ti ni da ğıt maz.

Pro pa gan da cı, po le mik çi ol mak zo run da dır. Pro pa gan da ni ha ye tin de yan lış ve doğ ru ola nın kav ra tıl ma sı dır ve pro pa gan da cı da bu an lam da bir araç tır. Bu ara cın bir bi le şe ni de po le mik tir. Doğ ru yu kav rat mak, yan lış ola nın, ne den yan lış ol du ğu nu gös ter mek ten/kav rat mak tan ge çer. Bu da po le mik siz ola maz. Ör nek Mao Ze dung dü şün­ce si, son ker te de re viz yo nizm dir, an ti mark sist tir. So run la ra mark sist fel se fe açı sın dan yak la şan bir pro pa gan da cı, doğ ru yu, yan lı şı an lat ma dan na sıl kav ra ta bi lir? Ikin ci bir ör nek. Tür ki ye kı rın da köy lü lü ğün, ka pi ta list iliş ki ler te me lin de sos yal kat man la rı na ayır mış ol du ğu bir mark sist le ni nist ko mü nist pro pa gan da cı için bir ger çek lik tir. Ama bu nun böy le ol ma dı ğı na ina nan lar da var; ör ne ğin ma ocu lar. Mark sist le ni nist ko mü nist pro pa gan­da cı, bu ko nu yu an la tır ken ma ocu luk la po le mik yap mak zo run da dır.

Marks ve En gels, ko nuş ma ve ya zı la rın da po le mi ği, ide olo jik kar şıt la rı na kar şı önem li bir si lah ola rak kul lan mış lar dır. Bu, Le nin ve Sta lin için de ge çer li dir. Le nin, “Tar tış ma nın ve Mü ca­de le Et me nin Iki Yön te mi” ma ka le sin de şöy le der: “Ör güt lü lü ğü boz ma ça ba la rı nın önü nü kö kün den al ma sı nı öğ ren me miş bi ri si, ör güt le yi ci ola maz. Ör güt ol mak sı zın iş çi sı nı fı bir hiç tir. Tar tış ma lar, gö rüş alış ve ri şi... ol mak sı zın ha re ket, iş çi ha re ke ti de ola nak sız dır. Tar tış ma la rın kü für­leş me ye, çe ne çal ma ya dö nüş me si ne kar şı acı ma­sız mü ca de le ol mak sı zın hiç bir ör güt ola sı de ğil­dir” (C.19, syf.487).

Hi tap et ti ği kit le yi ide olo jik­si ya si ola rak ka zan mak is te yen, sa vu nu la nın doğ ru lu ğu na ik na et mek is te yen, po le mi ği önem li bir si lah ola rak kul lan mak zo run da dır.

"Acil gö rev le ri miz üze ri ne ma ka le sin de po zi tif bi çim de çer çe ve si ni çı kart ma ya ça lış tı ğı­mın, en açık ola rak po le mik bi çi min de güç len di­ri le ce ği ni sa nı yo rum” (Le nin, C. 27, syf.271, "Sov yet Ik ti da rı nın Acil Gö rev le ri Üze ri ne Re fe­rat” ma ka le sin den).

Po le mik siz bir I. En ter nas yo nel, po le mik siz bir "Ka pi tal”, po le mik siz bir "An ti­Düh ring”, po le mik siz bir "Rus ya’da Ka pi ta liz min Ge liş me­si”, troç kiz me, Zi nov yev’e, Bu ha rin’e kar şı po le­mik siz bir mü ca de le, po le mik siz bir "Mark sizm ve Dil Bi li mi nin So run la rı”, "SSCB’nde sos ya liz­min Eko no mik So run la rı” dü şü ne bi lir mi si niz? Dü şün mez se niz ­ki dü şü ne mez si niz­ par ti nin po le mik siz ge liş me si ni, ide olo jik ola rak ol gun­laş ma sı nı, te ori ler üret me si ni, yan lı şa, troç kiz me, ma ocu lu ğa vb. an ti mark sist akım la ra, opor tü niz­me ve re viz yo niz me kar şı mü ca de le si ni de dü şü­ne mez si niz. Po le mik siz pro pa gan da, po le mik yap ma yan pro pa gan da cı ola maz.

Pro pa gan da nın ama cı ik na et mek tir, kö rü kö rü ne inanç sağ la mak de ğil dir. Pro pa gan da cı, ik na ol muş, da va sı na ina nan ko mü nist ler ye tiş tir­mek zo run da dır, kö rü kö rü ne ina nan lar de ğil.

Po le mik, so ru na eleş ti rel ba kı şı ge liş ti rir, dü şün me yi yo ğun laş tı rır ve yön len di rir. Po le mik, öğ ren me sü re ci ni can lan dı rır.

Özel lik le eği tim, se mi ner ve par ti oku lu ça lış ma la rın da pro pa gan da cı, "öğ ren ci”le ri nin sis te ma tik ola rak oku ma yı öğ re nip öğ ren me dik le­ri ne dik kat et me li dir, on la ra, oku ma yı öğ ret me li­dir. Ge li şi gü zel, di sip lin siz, prog ram sız de ğil, sis te ma tik oku ma esas tır. Bu ko nu da N.K. Krups­ka ya şun la rı öne ri yor. “Ken di ken di ne araş tır ma­nın te mel bi çi mi, sis te ma tik oku ma dır... şun la ra dik kat edil me li dir.

1) Az ama akıl lı ca oku mak en iyi si dir. Bir ki ta bı ‘yut mak’ ol duk ça ve rim siz bir uğ ra şı dır.

2) Ki tap se çi mi ola ğa nüs tü önem li dir. Bel li bir so run üze ri ne oku mak is te ni yor sa, her şey den ön ce so ru nu an la yan bi riy le ko nu şul ma lı ve ya da söz ko nu su so run üze ri ne öne ri le bi lir bir li te ra tür lis te si te min edil me li dir. En iyi, en zo run lu ki tap­

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /57

lar,...bun la rın ara sın dan gü cü mü ze uy gun olan lar se çil me li dir.

3) Za man za man oku ma ya ara ve ril me li, oku nan ko nu üze ri ne dü şü nül me li, an la şıl ma yan de yim ve ya ke li me ler var sa, söz lü ğe ba kıl ma lı, yi ne kav ran mı yor sa bi len bi ri si nin fik ri alın ma lı­dır” (N.K. Krups ka ya, "Na sıl Okun ma lı”, C.III., s.87­88, Akt. Pro le ter Doğ rul tu, sa yı 7, syf.97/98).

Pro pa gan da cı, öğ ren ci le ri ne sis te ma tik oku­ma yı öğ ret me li dir. Pro pa gan da cı nın eği tim so ru­nun na sıl ele al ma sı ge rek ti ği üze rin de bu ra da dur ma ya ca ğız. An cak Pro le ter Doğ rul tu’nun ye din ci sa yı sın da yer alan "Eği tim So ru nun da Mark sist­le ni nist Yön tem” ya zı sı nın özel lik le in ce len me si ni öne ri yo ruz.

Eği tim, se mi ner ve par ti oku lu ça lış ma sın da pro pa gan da cı ka tı lım cı la rı ko nuş ma ya kat ma lı dır. Böy le lik le "öğ ren ci” öğ ren me sü re ci ne ka tı lım cı ol mak tan, din le yen ol mak tan çı kar ve sü re ce ko nu şan ola rak ka tı lır. Ko nuş ma/ko nuş tur ma va sı ta sıy la pro pa gan da cı, "öğ ren ci”nin bil gi se vi­ye si ni öl çer. Ko nuş mak, so ru sor mak, bi lim sel dü şün mek ye te ne ği ni ge liş ti rir. Pro pa gan da cı, ken di nin de bir za man lar "öğ ren ci” ol du ğu nu, ko nu şa ko nu şa öğ ren di ği ni ve pro pa gan da cı özel­lik le ri ni ge liş tir di ği ni unut ma ma lı dır. "Öğ ren­ci”le rin de ay nı sü reç ten geç me le rin den do ğal ne ola bi lir ki? "Öğ ren ci”, ko nuş ma lı dır, yan lış da ol sa an lat mak is te di ği ni an lat ma lı dır. O, böy le lik­le ko nuş ma çe kin gen li ği ni atar, tar tış ma la ra mü da ha le, ka tıl ma ce sa re ti ni ka za nır. Ko nuş ma, “öğ ren ci”nin ken di fa ali ye ti dir ve bu fa ali yet her bi çim de des tek len me li dir.

Pro pa gan da cı, “öğ ren ci”ler ile kay naş ma sı­nı bil me li dir. Sa de ce ders sa atin de de ğil, be ra ber ol du ğu bü tün dö nem bo yun ca, oto ri te ve cid di yet adı na “öğ ren ci” ile ar ka daş lık, ya kın iliş ki kur ma­yan pro pa gan da cı, is ten me yen ve sı kı cı bir eği ti­ci dir. Ders at mos fe ri can lı, sı cak, ne şe li ol ma lı dır. At mos fe rin böy le ol ma sı, pro pa gan da cı nın tec rü­be ve us ta lı ğı nı gös te rir.

Eği tim, se mi ner ve par ti oku lu ça lış ma sı na ka tı lan la rın şu ve ya bu şe kil de ay nı se vi ye de ol ma la rı ide al dir. Ama her za man müm kün de ğil­dir. Bu ra lar da fark lı bil gi se vi ye sin de olan ka tı­lım cı la rın ol du ğu nu pro pa gan da cı göz önün de tut mak zo run da dır. Pro pa gan da cı, çok bi le ni

es net me ye cek, az bi le ni zor la ma ya cak bir yol tut­tur ma sı nı bil me li dir. Böy le lik le pro pa gan da cı, bü tün "öğ ren ci”le rin tar tış ma ya ka tı lı mı nı sağ lar. Su san, tar tış ma ya ka tıl ma yan din le yi ci, pro pa­gan da cı nın ne den li tec rü be siz ve ye te nek siz ol du ğu nu gös te rir. Le nin, "su san din le yi ci den hoş lan maz dı. O,...ye rin de bir söz le...sa lo na ya şam ge tir me si ni an lar dı...ve yol daş lar, ken di li­ğin den bir bir le riy le tar tı şır lar dı, gö rüş le ri nin doğ­ru lu ğu nu ka nıt la ma ya ça lı şır lar dı. Bu ders te, her şey öy le can lı, ne şe li ve il ginç ti ki, hiç kim se eve git mek is te mez di...yol daş lar, ‘evet, bu ders sı kı cı de ğil, kim se uyu maz’ der ler di”. Bir ba yan bol şe­vik Le nin’in ders ve ri şi ni, onun "öğ ren ci”le re yak la şı mı nı böy le an la tı yor.

Pro pa gan da cı, ba zen, bir vü cut ta iki in san ol ma sı nı bil me li dir. Si ya si kar şıt la rıy la mü ca de­le de pro pa gan da cı, hır çın ve acı ma sız dır. Ama ay nı pro pa gan da cı bir par ti oku lun da, eği tim ve se mi ner ça lış ma la rın da "öğ ren ci”le rin ha ta la rı kar şı sın da ta ma men de ği şik bir in san olur. Bu ra­da, öğ re nen ler kar şı sın da öğ re ti ci ko nu mun da dır. Öğ re ne nin ha ta ya pa ca ğı nı/yap tı ğı nı bi lir ve ha ta­yı, öğ re ti ci bir tarz da dü zel tir. Le nin’in Ce nev re par ti oku lun da ki ve si ya si kar şıt la rı kar şı sın da ki tav rı, bir vü cut ta iki in san ol ma ya ti pik bir ör nek­tir. Si ya si kar şıt la rı kar şı sın da acı ma sız olan Le nin, par ti oku lun da, sa bır lı bir eği ti ciy di.

Pro pa gan da cı nın oto ri te si ve ide olo jik mü ca de le de ve eği tim de ön der ro lü tar tı şıl maz. Ama pro pa gan da cı ken di hal ve ha re ke tiy le bu nu tar tı şı lır du ru ma ge ti re bi lir. Ye ri ne gö re, yı ğın la ra ve "öğ ren ci”le re yu ka rı dan ba kan, so ğuk, do nuk olan, bil giç lik tas la yan, ha ta ya pan "öğ ren ci”nin te pe si ne çul la nan, sa de ce ken di si ko nu şup, kit le­yi, "öğ ren ci”yi din le me yen, on lar dan öğ ren me­yen, fa ali ye ti ni ki ta bi ola rak sür dü ren, in sa nın ruh ha lin den an la ma yan, me sa fe li olan bi ri si nin ­ne­den pro pa gan da cı ola rak gö rül dü ğü bir ya na­ oto­ri te si, sev gi ve say gı ya de ğil, res mi ko nu ma da ya­nır. Böy le bir "pro pa gan da cı”nın ön der li ği ni kim­se "tak maz” ve oto ri te si de, en faz la sıy la esp ri ko nu su olur.

Pro pa gan da, ay nı za man da, dü şün ce ge liş­tir me nin de yo lu nu aç mak tır. Ör nek: Par ti oku­lun da, eği tim ça lış ma la rın da eği ti min ama cı, ay nı za man da, "öğ ren ci”nin dü şün ce si ni ge liş tir me si­ne yar dım cı ol mak tır. Pro pa gan da cı, ders te, ele

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /58

alı nan ko nu da an la tıl ma sı ge re ke ni ken di si an la tı­yor ve ka tı lım cı ya mu ha ke me et me, der se ka tıl ma şan sı ta nı mı yor sa, so nu cu ve rim siz olan bir iş ya pı yor de mek tir. Pro pa gan da cı, sus ma sı nı, “öğ ren ci”yi ko nuş tur ma sı nı bil me li dir. Ka tı lım cı, “kı rık dö kük” de ol sa dü şün ce si ni for mü le ede bil­me şan sı na sa hip ol ma lı dır.

Pro pa gan da cı böy le si eği tim ça lış ma la rın da, ka tı lım cı la rı "yok la mak” için ge re kir se bi le rek yan lış da an la ta bi lir. Amaç, ka tı lım cı nın an la tı la­nın yan lış ol du ğu nu fark edip et me di ği ni ölç mek­tir.

Doğ ru yu yan lış an lat mak, yan lı şın doğ ru ol du ğu nu sa vun mak, kar ma şık ve ya da ko lay so ru lar, şa şırt ma amaç lı so ru lar; çe liş ki ler dü şün­me ye, ele alı nan, an la tı lan ko nu üze ri ne man tık­sal so nuç lar çı kart ma ya hiz met eder. Özel lik le eği tim ça lış ma la rın da pro pa gan da cı, bu yön tem­le ri kul la na rak, “öğ ren ci”yi dü şün me ye ve dü şün­dü ğü nü de söy le me ye zor la ma lı dır. Pro pa gan da­cı, işi ni an lı yor sa, “öğ ren ci”, dü şün me ye ve ko nuş ma ya zor lan dı ğı nın far kı na bi le var maz, böy le bir der se ka tıl dı ğı için mut lu olur, öğ ren di­ğin den emin olur.

Pro pa gan da cı, özel lik le eği tim ça lış ma la rın­da ka tı lım cı lar ara sın da ki tar tış ma yı da bir or kest­ra şe fi gi bi yön len dir me li dir. Ele alı nan ko nu nun kav ran ma sı na hiz met eden, ka tı lım cı la rın dü şün­me ve ko nuş ma, tar tış ma ye te ne ği ni ge liş ti ren tar tış ma la rın, ama ca uy gun ve bel li bir di sip lin için de geç me si, pro pa gan da cı nın ne den li yön len­di ri ci ol du ğu na bağ lı dır. Her ke sin, ay nı an da ko nuş tu ğu, ki min ne de di ği bi lin me yen bir or tam­da hiç bir şey öğ re ni le mez. Ka tı lım cı lar ara sın da­ki tar tış ma da, eği ti me, bil gi zen gin li ği ne hiz met et mek ve uf ku ge niş let mek zo run da dır.

Ka li nin şöy le di yor: "In san lar tar tış ma lı dır­lar, ya pay ola rak de ğil, ger çek ten. Ya ni bir ‘da laş’la de ğil, cid di, can lı bir tar tış may la so nuç­la nan...Böy le bir öğ ren me yön te min de mark sizm­le ni niz min ru hu na en de rin bir şe kil de gi ri lir” (Ka li nin, "Ko mü nist Eği tim ve As ke ri Yü küm lü­lük” ki ta bı, syf.344, Ber lin 1960, "Öğ ret men Ga ze te si” re dak si yo nu ta ra fın dan dü zen le nen "En Iyi ½e hir ve Köy Öğ ret men le ri Gö rüş me si”nde ki ko nuş ma sı, 28 Ara lık 1938).

Pro pa gan da cı, ele alı nan ko nu yu, ka tı lım cı­la rı ko nuş tu ra rak öğ ret me si ni bil me li dir.

So nuç ola rak:"Aji tas yon ve pro pa gan da da san sas yon

pe şin de koş mak tan ta ma men ka çı nıl ma lı dır. Za man, ...iz le yi ci ye gü rül tü lü ko nuş ma la rı, re to­rik ve okul cu di ya lek tik yut tur ma za ma nı de ğil­dir. Böy le şey ler...ve rim li de ğil dir. Iş çi le rin top­lan tı sı na ...ge lin di ğin de ve tum tu rak lı ko nuş ma la­ra ve ah lâk va azı na baş lan dı ğın da du yu lan şu dur. ‘Bu akıl ho ca lı ğı da ne olu yor?’ ...in san la ra an la­şı lır bir şe kil de ve sa bır la, ge liş me an la tıl ma lı dır. Aji tas yon ve pro pa gan da ko nuş ma la rı nız da tum­tu rak lı lık tan, re to rik ten...ve akıl ho ca lı ğın dan ka çı nın. (Bu nun ko lay ol ma dı ğı nı ta bii ki an lı yo­rum). Böy le ce pro pa gan da ve aji tas yo nu nuz şüp­he siz ki ol duk ça et ki li ola cak tır... Aji tas yon ve pro pa gan da da özen ti ye işa ret ke li me ler kul lan­ma ma nı zı tav si ye ede rim...Aji ta tör ler ve pro pa­gan da cı lar uy du ruk ke li me ler kul lan mak tan ka çın ma lı dır lar. Bun lar hiç bir işe ya ra maz lar... iti na sız ifa de tar zı aji ta tör ve pro pa gan da cı la rı et ki li ol mak tan sa de ce alı kor” (Ka li nin, "Ko mü­nist Eği tim Üze ri ne” ki ta bın da yer alan "Aji tas­yon ve Pro pa gan da nın Ba zı So run la rı Üze ri ne” ma ka le sin den, syf.91, 92, 93, 94).

Pro pa gan da cı, ki me yaz dı ğı nı, ki me hi tap et ti ği ni bil me li dir.

"Ki me hi tap et ti ği miz, kim için yaz dı ğı mız so ru su, ken di mi ze sor ma mız ge re ken ilk so ru dur. Par ti li yol daş la ra mı, par ti siz le re mi, kar şıt par ti­le rin üye le ri ne mi hi tap edi yo ruz? Bi zi ta nı yan, bi ze gü ve nen iş çi le re mi ve ya bi ze hâ lâ şüp hey le ba kan emek çi le re, köy lü le re, kü çük za na at çı la ra ve ay dın la ra mı hi tap edi yo ruz? Bu çağ rı yı, bü tün emek çi halk için mi ve ya bel li bir sı nıf için mi, bel li grup lar ve ta ba ka lar için mi ya zı yo ruz? Hal­kı mı zın genç li ği için mi, yok sa bü yük bir sa na yi böl ge si nin iş çi le ri için mi ve ya köy lü ler için mi bir ma ka le ya zı yo ruz? Ki me hi tap edi yo ruz, sö zü­müz ki me ulaş ma lı dır ve sö zü müz ne el de et me­li dir? Bu, ilk so ru dur. Bu so ru, ço ğu kez ne so ru­lur ne de ce vap lan dı rı lır. Bir kit le top lan tı sın da, bir ma hal le kon fe ran sın da ko nuş tu ğun dan fark lı ko nuş ma yan, genç lik önün de, yaş lı gö rev li ler önün de ko nuş tu ğun dan fark lı ko nuş ma yan, can lı in san la ra de ğil, her han gi bir so yut din le yi ci ye

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /59

hi tap eden ko nuş ma cı lar var. Dü şün ce siy le, din le­yi ci ye nü fuz et me ça ba sı nı gös ter me yen, din le yi­ci den ken di dü şün ce si ne nü fuz et me ça ba sı (bek­le yen) ko nuş ma cı lar var. Bel ki dün ya ta ri hi ar şi vi için...ama yı ğın lar için ya zıl ma mış çağ rı lar ve ma ka le ler var. Bu çağ rı la rın ve ma ka le le rin ço ğu­na te orik ola rak pek iti raz edi le mez, on la rın, sa de ce kü çük bir ha ta sı var: oku yu cu kar şı sın da ka yıt sız lar, oku yu cu da yan kı bul mu yor lar.

Doğ ru söy le mek yet mi yor (söy len me si ge re ken) bel li grup la ra, ta ba ka la ra, yı ğın la rın doğ ru dan et ki de bu lu na cak bir şe kil de söy len me­li dir” (E.Fisc her, Ko mü nist En ter nas yo nal der gi­si, Ma yıs 1936, sa yı 5, syf.441).

Pro pa gan da cı "ye ni li sa nı”, hal kın li sa nı nı ko nuş ma lı dır. "Ye ni bir li san ko nuş ma lı yız! Bu, mil yon la rı, mü ca de le ye şevk len di ren li san dır. Bu, sa de ce bir sti lis tik so ru nu de ğil, her şey den ön ce bir du ruş so ru nu dur...Kit le nin bu li sa nı, hal kın bu li sa nı na sıl öğ re ni lir? O, ka pa lı ka pı lar ve pen ce­re ler ar ka sın da öğ re nil mez. Bu li san, sa de ce, ka pı lar pen ce re ler açı la rak, hal kın, yı ğın la rın bü tün ha va ce re ya nı içe ri ye alı na rak öğ re ni lir. O, sa de ce, hal kın ve ül ke nin ge le ce ği ve ka de ri için so rum lu his se di le rek öğ re ni lir” (Ag. der gi, syf.443).

Her şe ye tep ki gös ter me li yiz, anın da tep ki gös ter me li yiz. "Yı ğın la rı ha re ket len di ren, hal kı il gi len di ren her şe ye tep ki gös ter me li yiz ve anın­da tep ki gös ter me li yiz... Bir ko mü nis tin, ‘bu bi zi il gi len dir mez’ de me sin den da ha kö tü bir şey yok­tur. Eko no mi nin so run la rı ve ya oku lun so run la rı, dış po li ti ka nın so run la rı ve ya ai le nin so run la rı, ti ca ret bi lan ço su nun so run la rı ve ya kül tür çö kü­şü nün so run la rı ol sun, bi zi her şey il gi len di rir. Aji tas yo nu muz ve pro pa gan da mız çok çe şit li, çok kap sam lı, çok yön lü ol ma lı dır. O, sa de ce, in san la rın ik ti sa di de ğil, bü tün di ğer ge rek si nim­le ri ni de dik ka te al ma lı dır. Biz ko mü nist ler dün­ya yı ye ni den şe kil len dir mek is ti yo ruz. Ka pi ta list dün ya da olup bi ten her şey üze ri ne ken di dü şün­ce mi zi oluş tu ru yo ruz... Yı ğın la rın dik ka ti ni çe ken her ola yı aji tas yo nu muz ele al ma lı dır. Pro pa gan­da mız ge nel gö rüş ler den de ğil, gün cel du rum dan ha re ket et me li dir” (agy.).

Bü tün can alı cı so ru lar ce vap lan dı rıl ma lı, düş ma nın bü tün sav la rı çü rü tül me li dir.

"Pro pa gan da mız, şim di ye ka dar par ti le ri mi­zin gö rev le ri nin ve ola nak la rı nın ol duk ça ge ri sin­de kal dı. De va sa halk yı ğın la rı ha re ke te geç ti ler. Es ki, ka pi ta list dün ya nın de rin çü rük lü ğü ve is tik­rar sız lı ğı on la rın bi lin ci ne çık tı. Kriz den ve sa vaş teh li ke sin den bir çı kış yo lu arı yor lar. ½im di, es kiy le kar şı laş tı rı la ma ya cak de re ce de, ye ni ola nı kalp le re ve be yin le ri ne al ma ya ha zır lar. Es ki den ol du ğun dan da ha çok Sov yet ler Bir li ği ve ko mü­nizm le il gi le ni yor lar. Yüz so ru so ru yor lar ve yüz so ru yu ce vap lan dır ma mı zı is ti yor lar. Ama on lar; sa de ce bi zi din le mi yor lar, on lar, sı çan tu tan fa şist kö pek le ri de din li yor lar. Yı ğın lar her han gi bir ye ni is ti yor lar, güç lü ve ge le ce ği bi çim len dir me ye te ne ğin de ola nı is ti yor lar. Bu du rum da, da ha yo ğun pro pa gan day la bü tün so ru la rı ce vap lan dır­ma mız, kar şı tın bü tün ar gü man la rı nı çü rüt me miz, yar dım ara yı şın da olan la ra bü yük bir pers pek tif ver me miz es ki ye na za ran da ha önem li ol muş tur.

Ba zen, biz zat ken di miz öne mi miz, bu ta rih­sel an da ki gö rev le ri mi zin bü yük lü ğü nü kav ra ma­dı ğı mız his sin den kur tu lu na mı yor; mil yon lar bi zi din li yor lar, ama bu mil yon la ra ol duk ça az hi tap edi yo ruz. Düş ma nın de va sa pro pa gan da sı na ki tap lar dan, der gi ler den olu şan bir or duy la kar şı koy mak için, dü şün ce miz le ya nıp tu tu şan la rı, dü şün ce le ri mi ze sem pa ti du yan la rı, ya za bi len ve mü ca de le si ni ver di ği miz da va yı ya ra tı cı bir şe kil­de ifa de ede bi len her ke si ya nı mı za ça ğır ma lı yız” (Ag. der gi, syf.344/345).

Ko mü nist En ter nas yo nal’in "In ter na ti ona le Pres se Kor rez pon denz” der gi sin de "Pro pa gan da­nın Ge nel Gö rev le ri” ko nu sun da şöy le de ni yor.

"Iş çi sı nı fı nın kur tu luş mü ca de le si için dev­rim ci te ori nin öne min den bi zim ge nel mark sist pro pa gan da gö rev le ri miz çı kar. Mark sist pro pa­gan da nın ha kim ge nel gö re vi ola rak, bir di zi ko mü nist par ti ler de mark sist dün ya gö rü şü nün te mel le ri nin yay gın laş tı rıl ma sı nın zo run lu lu ğu önü müz de du ru yor. Mark sist dü şün ce le rin bu yay gın laş tı rıl ma sı II. En ter nas yo nal’in sah te mark siz mi kar şı sın da acı ma sız bir he sap laş ma nın ve acı ma sız bir mü ca de le nin ka rak te ri ni ta şı mak zo run da dır. Bu nun an la mı şu dur: Mark sist dün ya gö rü şü nün ge nel te mel le ri pro pa gan da mız so yut ka rak ter ta şı ma ma lı dır, bi la kis ye ni ça ğın iş çi sı nı fı nın önü ne koy du ğu so mut ta rih sel gö rev le re da yan ma lı dır. Bu, pro pa gan da mı zın mark siz min

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /60

ve le ni niz min bir pro pa gan da sı ol ma sı ge rek ti ği an la mı na ge lir. Le ni nizm den bah se di yor sak, böy­le lik le, Le nin’in mark sist te ori ye ver di ği o özel içe ri ği vur gu lu yo ruz. Le ni nizm, II. En ter nas yo­nal’in ba ya ğı laş tı rıl mış, iğ diş edil miş mark siz mi­ne kar şı acı ma sız mü ca de le dir. Ama le ni nizm, Marks’ın mark siz mi nin sa de ce ye ni den do ğu şu de ğil, bi la kis em per ya lizm ça ğı nın ve sos ya list dev ri min ge liş me si nin iliş ki le ri ko şul la rın da mark siz min de va mı ve ile ri ye doğ ru ge liş ti ril me­si dir. Ta rih sel sü reç ye rin de say mı yor, top lum sal var oluş de ği şi yor ve ge li şi yor”.

Bu, bu gün de ge çer li olan bir an la yış. Ça ğı­mı zın ka rak te ri de ğiş me di. Ama mark sist te ori­

nin, mark sizm­le ni niz min düş man la rı nın adı/sı fa­tı de ğiş ti. Mark sizm­le ni nizm ha sım la rı na kar şı mü ca de le içe ri sin de hep ge li şe gel di.

An ti mark sist akım la ra kar şı acı ma sız bir mü ca de le sür dür mek pro pa gan da mı zın ge nel gö rev le ri nin önem li bir öğe si dir. Bu gün kü Tür ki­ye ve dün ya dev ri mi sü re cin de mark sist te ori nin; mark sizm­le ni niz min ka tı şık sız lı ğı nı sağ la mak ve ko ru mak, an cak ve an cak an ti mark sist akım la ra kar şı mü ca de ley le müm kün ola bi lir. Ge nel pro pa­gan da mız da bu akı ma kar şı mü ca de le önem li bir ye re sa hip ol malıdır.

Sınıf Pusulası /61

EMEP 2. KONGRESİ ve DERİNLEŞEN REFORMİZM

5­7 Mart ta rih le ri ara sın da ya pı lan EMEP Ikin ci Kong re si’n de ulu sal ve ulus la ra ra sı pek çok so run ele alın dı, “tar tı şıl dı” so nuç la rıy la ka mu oyu na açık lan dı.

EMEP’in ya sal cı, re for mist doğ rul tu da ki de rin leş me si nin, kap sam laş ma sı nın bir ara cı ve ifa de si olan Ikin ci Kong re; PKK’nin tas fi ye ci çiz gi si nin Kür dis tan dev ri mi ni baş aşa ğı gö tür dü­ğü bir sü re cin sağ la dı ğı “ra hat lık or ta mı”nda, Kür dis tan dev ri mi nin dü nü ne ve ge le ce ği ne li be­ral bir gö rüş açı sın dan fü tur suz ca sal dı rıl dı ğı bir plat form ol muş tur.

Ön ce liy le bir lik te, ge nel ola rak si lah lı dev­rim an la yı şı na, özel ola rak da Kür dis tan ulu sal öz gür lük mü ca de le si ne sır tı nı dö nen, ona hep “Kürt te rör ha re ke ti” ve “ırk çı ve mil li yet çi fa şiz­min yük se li şi ne bu lun maz mal ze me” ola rak ba kan EMEP’in, PKK’nin tas fi ye ci­tes li mi yet çi de ği şi mi ne al kış tut ma sı ve olum la ma sı ya sal cı, par la men te rist özüy le uyum lu dur. Ve EMEP, ken­di cep he sin den ulus la ra ra sı bur ju va zi nin ve Türk bur ju va zi si nin Kür dis tan dev ri mi ni tas fi ye et me sal dır gan lığ ına omuz ver miş tir. EMEP, ulus la ra­ra sı tas fi ye ci lik akı mı nın bir ko lu ol du ğu nu, Kürd is tan dev ri mi kar şı sın da ki bu du ru şuy la bir kez da ha açı ğa vur muş tur.

EMEP Ikin ci Ge nel Kong re ça lış ma ra po­run da “Ab dul lah Öca lan’ın ya ka lan ma sıy la, Kürt so ru nu nun Tür ki ye bö lü mü bir dö ne mi ni ka pat­tı.” (5 Mart 2000 Ev ren sel ga ze te si) tes pi ti ni yap­mış tır. Öca lan ’ın ya ka lan ma sıy la bir lik te ulu sal kur tu luş çu sa va şım çiz gi si nin, re form cu­tes li mi­yet çi bir doğ rul tu da tas fi ye edil di ği ve ye ni bir sü re ce gir di ği ger çe ği üze rin den ya pı lan bu tes­pit; ay nı za man da EMEP’in dün ol du ğu gi bi bu gün de, Kürt ulu sal so ru nu ve Kür dis tan ulu sal kur tu luş çu dev ri mi kar şı sın da ki po zis yo nu nu da gös ter mek te dir. Uf ku bur ju va de mok ra tik re form­lar la sı nır lı olan ve Kürt so ru nun da da dev rim ci çö zü mü prog ram edin me yen EMEP, Öca lan’ın ya ka lan ma sıy la bir lik te PKK’nin gi de rek ulu sal dev rim ci sav aşı mı nı so na er di ril miş ol ma sı nı “Kürt so ru nun Tür ki ye bö lü mü bir dö ne mi ni ka pat tı” tes pi tiy le gön de re çe k miş tir. Kür dis tan ulu sal kur tu luş sa va şı nı hep “kör te rör ha re ke ti” ola rak ni te le yen ve ya sal cı­par la men te rist ve sen­di ka list çiz gi de ken di ni var et me üto pik is tem le­ri ne ay kı rı dü şen, si lah lı dev rim ci mü ca de le yi, fa şiz min sal dır gan lı ğıy la ay nı laş tı ran EMEP re form cu lu ğu, si lah lı dev ri min so na er di ril me si ka ra rı nı ye ni bir dö ne min açıl ma sı ola rak se lam­lı yor. Öca lan’ın, “Kürt so ru nu nun çö zü mün de ye ni bir dö nem açıl mış tır” tes pi tiy le EMEP’in

“Po­li­ti­ka­da­ütop­ya,­ne­şim­di­ne­da­ha­son­ra,­ya­ni­hiç­bir­za­man­ger­çek­leş­me­ye­cek­bir­is­tek,­sos­yal­güç­le­re­da­yan­ma­yan­ve­po­li­tik,­sı­nıf­sal­güç­le­rin­

ge­liş­me­siy­le­des­tek­le­ne­me­yen­bir­is­tek­de­mek­tir.”­(Üto­pik­ve­­Bi­lim­sel­Sos­ya­lizm­V.­I.­Le­nin)

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /62

or tak laş ma sı, her iki si nin de si lah lı dev rim ci sa va şı mın so na er di ril me si hat tın da bu luş ma la­rıy la il gi li dir. Si lah lı dev rim ci sa va şı mın so na er di ril me si hem Öca lan’ın, hem de EMEP’in ere­ği dir.

EMEP Ikin ci Kong re ça lış ma sı ra po run da bu ye ni dö nem müj de len dik ten son ra, “so ru nun tor tu la rı te miz len di ğin de hem Tür ki ye Cum hu ri­ye ti ’nin hem de PKK’nin ‘Kürt so ru nu nu, çöz me’ tar zı nın as lın da bir çö züm süz lük gö rül dü ğü be lir­ti len ra por da; Öca lan’ın ya ka lan ma sı son ra sın da nis pe ten si lah la rın sus ma sıy la emek çi ler ara sın­da ki da ya nış ma için ko şul lar da ha uy gun ha le gel miş tir” de ni li yor.

EMEP’in bur ju va bir gö rüş açı sın dan dik­ta tör lü ğün ve PKK’nin “Kürt so ru nu nu çöz me tar zı nı” ay nı laş tır dı ğı na işa ret et miş tik. EMEP’e gö re, her iki si de Kürt so ru nu nu çöz me de si lah lı zor yön te mi ne baş vur du ğu için “çö züm süz­dür”ler. Hal bu ki EMEP’e gö re Öca lan’ın çağ rı­sıy la PKK cep he sin den “si lah la rın da sus ma sıy­la” “emek çi ler ara sın da da ya nış ma için ko şul lar da ha da uy gun ha le gel miş tir.” Kürt hal kı nın, Kürt yurt sev er le ri nin 15 yıl lık dev rim ci sav aşı­mı na sos yal şo ven po li tik bir pers pek tif ten ba kan EMEP’in; Kür dis tan ulu sal kur tu luş sa va şı mı nı kü çük bur ju va mil li yet çi sı nıf ka rak te ri ne kar şın, em per ya liz me, Türk sö mür ge ci li ği ne ve böl ge ge ri ci li ği ne yö nel miş güç lü bir dev rim ci kal kış­ma ol du ğu nu gör me si ni ve mil yon lar ca Kürt emek çi si nin ulu sal dev rim ci is tem le ri ni an la ma­sı nı bek le mek ha yal pe rest lik olur el bet te. Mil­yon lar ca Kürt emek çi si ni ku cak la yan, fa şist dik­ta tör lü ğü bu na lım dan bu na lı ma so kan ve bel li dü zey de çö zen Kür dis tan dev ri mi nin sö nüm len­me sin den me det uman lar dev rim ci de ğil, en faz­la sın dan iş çi aris tok ra si si nin, sen di ka bü rok ra si­si nin ve kü çük bur ju va ay dın ta ba ka la rı nın sı nıf­sal eği lim le ri ne uy gun dü şen re form cu lar ve li be ral ler ola bi lir ler.

PKK’nin kü çük bur ju va mil li yet çi çiz gi si her ulus tan iş çi ve emek çi le rin sı nıf sal bir li ği nin ger çek leş ti ril me si nin önün de en gel ol sa da, bir le­şik bir dev ri min za fe ri uğ run da yü rü tü len mü ca­de le de, Kür dis tan dev ri miy le Ba tı’da ki dev ri mi bir bi ri ne ya kın laş tır mak, iş çi ler, emek çi ler ara­sın da da ya nış ma yı yük selt mek, Kür dis tan dev ri­

mi nin ha ya ti ye ti ne kas tet mek le, onu sö nüm len­dir mek le de ğil, ak si ne Kür dis tan dev ri mi ne ka tı­la rak, Türk iş çi ve emek çi le ri ni şo ve niz min et ki­sin den kur ta ra rak, iş çi ve emek çi le ri dev rim ci bir çiz gi de ör güt le yip sa vaş arak sağ la na bi lir.

Fa şist dik ta tör lü ğe ağır dar be ler in di ren Kür dis tan dev ri mi nin tas fi ye si, şo ve nist sal dır­gan lık ta bir tav sa ma, hat ta kon jonk tü rel ola rak bir dü şüş or ta ya çı kar sa da, bu yüz bin ler ce Kürt emek çi si nin re for mist­tes li mi ye tçi po li ti ka lar üze rin den bur ju va sis te me ta bi kı lın ma sı pa ha sı­na ol du ğu için ve Türk iş çi ve emek çi le ri en bü yük dev rim ci müt te fi ğ in den yok sun ka la ca ğın­dan hiç bir ak lı ba şın da dev rim ci nin des te ği ni ala maz. Kür dis tan dev ri mi nin tas fi ye sin den “de mok ra tik ve halk çı çö zü mün” önü açıl mış tır so nu cu çı ka rıl maz. Bu so nu cu çı kar ma ba şa rı sı nı, an cak, EMEP gi bi var lı ğı nı bur ju va sis te me borç­lu olan lar, burj uva de mok ra tik çö züm ler pe şin­den ko şan lar gös te re bi lir.

Öte yan dan EMEP, “dü ne gö re Kürt so ru­nun da kul la nı lan lü gat ta bir de ği şim ol muş sa ve ye ni den ‘Kürt yok tur’ ‘on lar dağ Türk’ü olan kar deş le ri mi zdir’ ede bi ya tı baş la mış sa, bu hak ve öz gür lü ğe muh taç olan la rın mü ca de le de ki za af la­rı ndan dır.” (2 Mart 2000 Ev ren sel ga ze te si) de ğer len dir me si ni ya pı yor.

De mek ki, Kür dis tan dev ri mi si lah lı mü ca­de le çiz gi sin de yü rü tü lür ken Türk ha kim sı nıf la­rı, Kürt ulu su nun var lı ğı nı, söy lem de de ol sa ka bul et me nok ta sı na gel miş ve hat ta de ği şik bur ju va çev re ler in kar ve im ha çiz gi si nin dı şı na çı kan çö züm ara yış la rı içe ri si ne gir miş ler­dir. Öca lan’ın ya ka lan ma sı ve ar dın dan dev ri mi tes li mi yet çi bir çiz gi de tas fi ye et me yö ne li miy le bir lik te, Türk ege men sı nıf la rı nın si ya sal ve as ke­ri tem sil ci le ri ve de ça nak ya la yı cı la rı ye ni den “Kürt yok tur” de ma go jik söy le mi ne sa rıl mış lar­dır. şim di bu ra da, Im ra lı ön ce si ve Im ra lı son ra sı ol mak üze re te mel den iki fark lı du ru mun var lı ğı açık ça gö rü l mek te dir. EMEP’in de doğ ru tes pit et ti ği bu du rum de ği şik li ği “hak ve öz gür lü ğe muh taç olan la rın”, ya ni Kürt yurt se ver le ri nin Kürt hal kı nın “mü ca de le de ki za yıf lık la rın dan­dır.” Kürt yurt se ver le ri ve yurt se ver Kürt hal kı, sö mür ge ci fa şist dik ta tör lü ğü doğ ru dan he def le­yen dev rim ci de mok ra tik ta lep le rin dev rim ci ger­

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /63

çek leş me yo lun dan el de edil me si mü ca de le si ni yü rüt tük le ri 15 yıl lık dö nem so nu cun da, Kürt ulu su nun ve Kürt so ru nun var lı ğı nı Türk ha kim sı nıf la rı na ve bü tün dün ya ya ka bul len dir miş ler­dir. Ama Im ra lı’dan son ra, eğer Kürt ulu su var lı ğı ye ni den yok sa yı lı yor sa, bu, re form cu­tes li mi yet­çi çiz gi nin Türk iş bir lik çi te kel ci bur ju va zi si ne al tın tep si de sun du ğu bir ola nak tır.

EMEP’li re for mist ler bir ta raf tan Kür dis­tan’da bir bu çuk yıl ön ce si ne ka dar sür dü rü len si lah lı dev rim ci sa va şı mı la net li yor lar dı, fa kat öte yan dan bu gün kalk mış PKK’nin mü ca de le yi za afa uğ rat ma sı son ra sın da, or ta ya çı kan tab lo dan si ya si prim kap ma ya ça lı şı yor lar. Böy le lik le ne ya man bir mü ca de le par ti si ol duk la rı nı, PKK’nin ve HA DEP’in al ter na ti fi bir güç ola rak EMEP’in Kürt so ru nu nu çö ze bi le ce ği gü lünç id di ası na inan dı rı cı lık ka zan dır mak is ti yor lar. Sen, hem Kürt ha lkı nın ulu sal de mok ra tik is tem le ri uğ ru na yü rüt tü ğü mü ca de le yi “Kürt te rör ha re ke ti” ola­rak ni te le ye cek sin, hem de kal kıp tes li mi yet çi çiz gi nin or ta ya çı kar dı ğı dev ri min ge ri le me si ni Kür dis tan ulu sal kur tu luş sa va şı nın “çö züm süz lü­ğü”ne bağ la ya rak du rum dan va zi fe çı ka rıp si ya si rant el de et me pe şin den koş tu ra cak sın. Bu ka dar piş kin lik an cak EMEP’in ka şar lan mış fa kat in cel­til miş bir re form cu po li ti ka yap ma ye te ne ği ne de sa hip ön der le ri ne has tır.

EMEP Ikin ci Ge nel Kong re si’n de Kürt so ru nu üze ri ne ko nu şan EMEP GYK üye si ve ay nı za man da Kürt so ru nun da uz man ke si len En der Im rek, EMEP’in Kürt ulu sal kur tu luş sa va­şı ve Kürt so ru nu kar şı sın da ki tav rı nı en öz lü ve en ya lın bi çim de di le ge tir miş ve ifa de len dir miş­tir. 5 Mart ta rih li Ev ren sel ga ze te sin de şöy le de ni­yor.

“Im rek, 15­20 yıl dır si lah lı mü ca de le ve ren güç le rin bu gün iş çi le rin mü ca de le si ne kat kı sun­mak ye ri ne em per ya liz min ve ge ri ci li ğin gü dü­mü ne gir di ği ne işa ret ede rek, Kürt so ru nu nun iş çi ve emek çi le rin bi rin ci so ru nu ha li ne ge ti ril me si ge rek ti ği ni vur gu la dı. PKK’nin bu gü ne ka dar ki en ha yır lı ka ra rı ala rak si lah bı rak tı ğı nı ifa de eden Im rek, si lah la rın sus ma sıy la bir lik te ko nu­nun de mok ra tik güç ler ta ra fın dan da ha sağ lık lı ele alın ma ola nak la rı nın art tı ğı nı kay det ti.”

EMEP yö ne ti ci le ri ve uya nık Ev ren sel’ci­ler EMEP’in dü şün ce ve ni ye ti nin bu ka dar açı­ğa vu rul ma sı nın tep ki top la ya ca ğı nı gör müş ol ma lı dır ki, iki gün son ra, ya ni 7 Mart ta rih li Ev ren sel ga ze te sin de En der Im rek’in ko nuş ma­sın da, opor tü nist ka rak ter le ri ne uy gun bir “dü zelt­me” yap ma yo lu na git ti ler. Ak si hal de hem EMEP ta ba nı na bu nu ka bul et tir mek te zor la na bi lir ler di, hem dev rim ci de mok ra tik çev re le rin tep ki si ni üzer le ri ne çe ker ler di ve da ha önem li si de, üzer le­rin de hiç bir cid di et ki le ri nin ol mad ığı Kürt hal kı nın ve Kürt yurt se ver le ri nin nef re ti ni ve pat­la yan öf ke si ni kar şı la rın da bu la bi lir ler di. An cak her ne ka dar opor tü nist bir tu tum la söy len mi şi söy len me miş gi bi gös ter me ye kal kış sa lar da ni yet ve dü şün ce le ri ni giz li ye mi yor lar. Çün kü mız rak çu va la sığ mı yor .

Ev ren sel ga ze te sin de ki “dü zel tme”de şun­lar söy le ni yor; “E. Im rek’in ‘15­20 yıl dır si lah lı mü ca de le ve ren güç le rin bu gün iş çi le rin mü ca de­le si ne kat kı sun mak ye ri ne em per ya lizm ve ge ri­ci li ğin gü dü mü ne gir di ği...’ şek lin de çı kan be ya nı ‘on beş­yir mi yıl dır si lah lı mü ca de le ve ren güç le­rin bu gün iş çi le rin mü ca de si ne kat kı sun ma ye ri­ne em per ya lizm ve ge ri ci li ğin gün de mi ne ayak uy dur du ğu...’ ola cak tır. Yi ne ay nı ha ber de Im rek’in ‘PKK’nin bu gü ne ka dar ki en ha yır lı ka ra rı ala rak si lah bı rak tı ğı....’ şek lin de ki cüm le si ise ‘PKK’nin si lah bı rak ma ka ra rı emek çi le rin ta lep le ri nin üze ri ni ör ten ça tış ma la rın son bul ma­sı, hiç de ğil se emek çi le rin önü müz de ki sü reç te ta lep le ri ek se nin de bir mü ca de le yü rüt me le ri nin yo lu nu aç ma sı ba kı mın dan ha yır lı ol muş tur’ ola­cak tır. Dü zel tir, özür di le riz” (7 Mart 2000 Ev ren­sel ga ze te si)

Her ney se, on lar opor tü nist çe pa ren de at ma­ya de vam ede dur sun lar, biz En der Im rek’in “so sya list pers pek ti fi”nden çı kan tes li mi yet çi po li ti ka la ra dö ne lim. En der Im rek, “PKK’nin si lah bı rak ma ka ra rı nı emek çi le rin ta lep le ri nin üze ri ni ör ten, ça tış ma la rın son bul ma sı” şek lin de bir de ğer len dir mey le ya nıt lı yor. Baş ta Kürt iş çi ve emek çi le ri gel mek üze re ulu sal so ru nun, ge nel an lam da iş çi ve emek çi le rin ken di sı nıf sal is tem­le ri et ra fın da bir mü ca de le yi ge liş tir me le ri nin üze ri ni ör tü cü bir et ki de bu lun du ğu doğ ru dur. Fa kat, bun dan ulu sal is tem le ri et ra fın da ge li şen Kür dis tan dev ri mi nin, iş çi ve emek çi le rin mü ca­

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /64

de le si nin önün de en gel oluş tur du ğu, bu ne den le Kürt yurt se ver le ri nin sö mür ge ci dik ta törl üğe kar­şı yü rüt tü ğü si lah lı dev rim ci sa va şı ma son ver me­le ri ge rek ti ği, bu ol ma dan Kürt iş çi ve emek çi le­riy le, Türk iş çi ve emek çi le ri ara sın da da ya nış ma­nın ve mü ca de le bir li ği nin örül eme ye ce ği ni söy­le mek EMEP’in, Kürt dev ri mi kar şı sın da şim di ye de ğin iz le di ği si ya sal çiz gi yi ve pra tik ey lem hat tı nı gös ter di ği gi bi, Kürt so ru nu nun dev ri mi­mi zin te mel bir so ru nu ol du ğu ve Kürt ulu sal kur tu luş sa va şın ın bir le şik dev ri mi mi zin baş lı ca un sur la rın dan bi ri ni oluş tur du ğu nu gör mez lik ten gel me nin iti ra fı dır. Im rek’in “ça tış ma” de di ği şe yin bir ya nın da, dik ta tör lü ğün in kar ve im ha çiz gi si ve sö mür ge ci ege men lik iliş ki le ri ve di ğer ya nın da sö mür ge ci bo yun du ru ğa ve ulu sal zul me kar şı ken di ka de ri ni ta yi n i çin bü tün var lı ğıy la sa va şan Kürt hal kı ve Kürt yurt se ver dev rim ci le ri var dı. Im rek “ça tış ma lar” der ken sa va şan ta raf la­rın ni te li ği ni giz le di ği gi bi, bu “ça tış ma la rın” iş çi ve emek çi le rin aley hi ne ge li şen bir ya pı da ol du­ğu nu gös ter me ça ba sı için de dir. Bu “ça tış ma lar” dev rim le kar şı dev rim ara sın da sü rüp ge len ça tış­ma lar dır. Ve EMEP gi bi re form cu ya sal par ti ler var lı ğı nı bi raz da Kürt ulu sal sa va şı mı nın or ta ya çı kar dı ğı dev rim ci ola nak la ra borç lu dur. Bur ju va­zi, iş çi ve emek çi le rin dev rim ci çiz gi de ki ge li şim doğ rul tu la rı nı sap tır mak he de fiy le EMEP gi bi ya sal par ti le rin ögüt len me si ne ka nal lar aç tı ve yı ğın la rı bu re form cu luk kul va rı na çe ke rek dev­rim teh di ti ni sa vuş tur ma nın tak tik ma nev ra sı nı yap tı.

En der Im rek, ilk yap tı ğı de ğer len dir me de “PKK’nin bu gü ne ka dar ki en ha yır lı ka ra rı ala­rak si lah bı rak tı ğı”nı söy le me per va sız lı ğı nı gös­te re rek Kür dis tan dev ri mi nin PKK eliy le tas fi ye­si ni al kış lı yor ve baş ta Kür dis tan’da ol mak üze re ken di re for mist ge li şi mi nin ka nal la rı nın açıl dı ğı­na ina na rak se vinç çığ lık la rı atı yor.

PKK’nin si lah bı rak ma ka ra rı na en çok sev­ inen le rin ve do ğ ru dan ya da do lay lı des tek ve ren­le rin Türk bur ju va zi si ve em per ya list mer kez ler ol du ğu ha tır la na cak olur sa, EMEP ve ben ze ri re for mist odak la rın PKK’nin tes li mi yet çi ve tas fi­ye ci si la hı bı rak ma ka ra rı nı “PKK’nin bu gü ne ka dar ki en ha yı rlı ka ra rı” ola rak de ğer len dir me­siy le ki me ve ne ye hiz met et ti ği da ha iyi gö rü le­cek tir. Sö mür ge ci fa şist dik ta tör lü ğe kar şı yü rü tü­

len si lah lı dev rim ci sa va şı ma son ve ril me si, bel ki EMEP gi bi ya sal cı lı ğı te mel al mış, par la men te­rist­sen di ka list çiz gi de mü ca de le yü rü ten ve dü zen içi çö züm ara yış la rı na ki lit len miş par ti le re bir neb ze ne fes al dı rıp, alan aç sa da, bu nun ne den li ya nıl tı cı bir du rum ol du ğu ve fa şiz min dü ne ka dar en se sin de so lu ğu nu his set ti ği Kür dis tan dev ri mi nin so mut teh di din den kur tul muş ola rak iş çi ve emek çi le re, on la rın ka za nıl mış hak la rı na, mev zi le ri ne ve ör güt lü lük le ri ne az gın ca sal dı ra­ca ğı son ay la rın ve ri le ri ta ra fın dan ka nıt lan mış tır. Kü çük bur ju va re for mist ya sal cı par ti ler ve bi lu­mum li be ral dö nek ler, si lah lı dev rim ci sa va şı ma ağız bir li ği et miş çe si ne sal dı rır ken ba rış çıl ve bur ju va de mok ra tik çö züm tar zı nı dev ri min ye ri­ne ge çirt mek te dir ler.

En der Im rek’in “PKK’nin bu gü ne ka dar ki en ha yı rlı ka ra rı” şek lin de de ğer len dir me si üze ri ne ya pı lan “dü zel tme”de de, laf ka la ba lı ğı içe re si ne sı kış tı rıl mış da ol sa, si lah bı rak ma ka ra rı nın ha yır­lı bir ka rar ol du ğu söy len mek ten ka çı nıl ma mış tır. “Dü zelt me”de, “PKK’nin si lah bı rak ma ka ra rı emek çi le rin ta lep le ri nin üze ri ni ör ten ça tış ma la rın son bul ma sı, hiç de ğil se emek çi le rin önü müz de ki sü reç te ta lep le ri ek se nin de bir mü ca de le yü rüt me­le ri nin yo lu nu aç ma sı ba kı mın dan ha yı rlı ol muş­tur” de nil miş tir. Ya ni her ha lü kar da si lah bı rak ma ka ra rı ha yır lı bir ka rar ola rak gö rül mek te ve des tek çı kıl mak ta dır. EMEP ken di re for mist ya sal cı kul­va rın da yü rü me yen, ör güt len me yen ve mü ca de le et me yen bü tün dev rim ci akım ve par ti le rin var lı­ğın dan kor ku ya ka pıl mak ta, dev rim ci sa va şım ve örgüt len me çiz gi si ne kar şı sos yal re for mist bir du ruş la ve in cel til miş bir sos ya list la fa zan lı ğı ken­di ne si per ede rek düş man lı ğı kö rük le mek te­dir. Ama öte yan dan dev le tin, hal kın de mok ra tik ta lep le ri ne ya nıt ver mek zo run da ka la ca ğı bir dö ne me gi ril di ği ni söy le ye rek, iş çi ve emek çi le ri dev le te dö nük bek len ti le re ya tır mak ta dır.

EMEP Ikin ci Ge nel Kong re ça lış ma ra po­run da, “Mev cut gö rü nür olan la dip te ki ger çek le ri bü tün leş tir di ği miz de, or ta ya çı kan po li tik so nuç şu dur; Kürt so ru nun da ağır laş mış ve dev le ti hal­kın de mok ra tik ta lep le ri ne ya nıt ver mek zo run da bı ra ka cak bir dö ne me gi ri yo ruz.” (2 Mart 2000 Ev ren sel ga ze te si) de ni yor.

Bir yan dan PKK’nin si lah bı rak ma ka ra rı na al kış tut, öte yan dan Kürt so ru nunun ağır laş tı ğın­

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /65

dan ve dev le tin, hal kın de mok ra tik ta lep le ri ne ya nıt ver mek zo run da ka la ca ğı bir dö ne me gi ril­di ği ni va az et. Fa şist dev le tin, hal kın de mokr a tik ta lep le ri ne ya nıt ve re ce ği id di ası yal nız ca dev le­tin ni te li ği hak kın da ya nıl sa ma lı bir dü şün ce yay­mak la sı nır lı bir şey ol du ğu nu dü şün mek yan lış olur. Bu gün dev le tin fa şist­mi li ta rist ka rak te ri pe kiş mek le kal ma mış, sis te mi ye ni den ya pı lan­dır ma stra te ji si ne uy gun ola rak bü tün mu ha lif ke sim le re dö nük sal dır gan lı ğı da ay yu ka çık mış­tır. Em per ya lizm le de eko no mik, si ya si, as ke ri ve dip lo ma tik bağ la rın ve ba ğım lı lık iliş ki le ri nin de rin leş ti ği ve kap sam laş tı ğı bu sü reç te ek sen ül ke ler den bi ri ola rak Tür k dev le ti; ABD em per­ya liz mi nin böl ge sel çı kar la rı için iç te iş çi ve emek çi le re ve Kürt ulu su na, dış ta da böl ge dev­let le ri ne ve halk la rı na kar şı te pe den tır na ğa fa şist zor, mi li ta rizm ve şove nizm le ku şan mış tır. Fa şist dev let ten hal kın de mok ra tik is tem le ri ne ya nıt ve re ce ği ni ön gör mek, iş çi ve emek çi le rin de mok ra tik ta lep le ri uğ ru na dev ri mi he def le yen bir sa va şı m çiz gi sin de ör güt len me le ri ni ve mü ca­de le et me le ri ni yad sı mak tan ba şka bir şey değ il­dir. Kürt so ru nu da hil iş çi ve emek çi le rin de mok­ra tik is tem le ri nin dev let ta ra fın dan ya nıt lan acağ­ını, kar şı la na ca ğı nı ön gör dük ten son ra, de mok ra­tik ta lep le ri için ge niş yı ğın la rın dev ri me se fer ber edil me si ni dü şü ne bi lir mi si niz? Ar tık bu ra da dev­rim ci ik ti dar pers pek ti fi nin var lı ğın dan sö z e de bi­li nir mi? Ki mi kan dı rı yor su nuz. Ger çi hak kı nı zı ye me mek ge re kir, ar tık dev rim söz cü ğü nü de si ya sal li te ra tü rü nüz den çı kar ma ya baş la dı nız. Her ya na çe ki lir ni te lik te olan “halk çı ve de mok­ra tik çö züm” re çe te niz var.

Dev le tin de mok ra tik ta lep le re ya nıt ver mek zo run da ka la ca ğı bir dö nem e gi ri yo ruz di yen EMEP’in şar la tan la rı, yı ğın la rın için de bu lun du­ğu nes nel du ru mu da ters yüz ede rek, söy le dik le­ri ne hak lı lık ve inan dı rı cı lık ka zan dır mak gay ret­keş li ği için de dir.

“Ta ri hin hiç bir dö ne min de halk bu den li or tak ta lep ler et ra fın da mü ca de le et mek ge rek ti ği bi lin ci ne var ma mış tır. Dev le tin PKK’nin du ru­şun dan do la yı avan taj ola rak de ğer len dir di ği du rum, her an emek çi ler le hi ne de ğiş me ye mü sa­it tir.” (2 Mart 2000 Ev ren sel ga ze te si)

Bu söy le nen le ri Tür ki ye’de, K. Kür dis­tan’da de ğil de baş ka bir ka ra par ça sın da ki bi ri le­

ri oku muş ol sa bel ki ina nı lır ama, eğer ya zı lıp çi zi len sa tır lar bu coğ raf ya da ki in sa nla ra hi ta ben ya zıl mış sa ­ki öy le dir­ o za man bun lar EMEP’in na sıl bir sub jek ti vizm için de ol du ğu nun gös ter ge­si ola rak işe ya rar, hep si o ka dar.

Halk ger çek li ği ni hiç bir dö nem nes nel öl çüt le re bağ lı ka la rak de ğer len dir me ye te ne ği gös ter me yen EMEP’in ön der le ri, Kür dis tan dev­ri mi nin PKK eliy le tas fi ye si nin ne den li ya rar lı bir iş gör dü ğü ne yı ğın la rı inan dır mak için ta ri hi ve so mut ger çek le ri çar pıt mak tan ka çın mı yor lar.

Ge niş halk yı ğın la rı, sö mü rü ye ve zul me kar şı bü yük bir tep ki ve öf ke bes le mek le bir lik te or tak ör güt len me ler den de yok sun ol duk la rı için, her top lum sal ke sim, en faz la sın dan, o da ağır lık­lı ola rak eko no mik is tem le ri et ra fın da ve bir bi rin­den ya lı tık bir mü ca de le hat tın da du ru yor. Ge niş halk yı ğın la rı, özel lik le de or tak si ya sal ta lep ler et ra fı nda bir mü ca de le yü rüt me nin ge rek ti ği nin bi lin cin den yok sun dur. Yal nız ca ve ya esas ola rak Kürt hal kı, si ya sal içe rik li (o da ulu sal ta lep ler le sı nır lı) mü ca de le yü rüt me nin kap sam lı bi lin ci ne ka vuş muş tur. Bu ulu sal dev rim ci bi lin ci de PKK tas fi ye ci li ği ve re form cu lu ğu şim di den iğ diş et me ye baş lamış tır.

As lın da EMEP’in or tak ta lep ler den an la dı ğı da eko no mik ta lep ler den baş ka bir şey de ğil dir. Yok sa EMEP or tak ta lep ler den söz eder ken or tak dev rim ci si ya sal ta lep le ri an la mı yor. O, re for mist, eko no mist, sen di ka list çiz gi si ne uy gun ola rak or tak ta lep le ri for mü le eder ken, ağır lı klı ola rak eko no mik is tem le ri dil len dir mek te dir. En faz la­sın dan re for mist içe rik li si ya sal is tem le ri de bun­la rın ya nı na kat mak ta dır. Dev rim ci bir prog ra ma, dev rim ci bir ik ti dar stra te ji si ne sa hip ol ma yan kü çük bur ju va re for mist par ti le rin or tak ta lep ler for mü las yo nu, on la rın re form cu prog ram la rı nın özü nü teş kil et mek te dir. Do ğal dır ki bu re form cu prog ram he def le ri, ken di ni te li ği ne uy gun ge len bir mü ca de le ve ör güt len me çiz gi si ni or ta ya çı kar mış tır. Ya sal lı ğı ve dü zen içi li ği her şey ha li­ne ge ti ren, par la men te rist ve sen di ka list bir te mel­de ör güt le nen, ba rış çıl ve ya sal ey lem çiz gi si nin dı şı na taş ma yan EMEP ve ben ze ri par ti le rin, ge niş halk yı ğın la rı nın or tak dev rim ci ta lep le ri et ra fın da, dev rim ci ik ti da rı he def le yen bir çiz gi de mü ca de le yü rüt me le ri de bek le ne mez za ten.

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /66

Kürt so ru nun da EMEP adı na ko nu şan ve ya zan EMEP GYK üye si En der Im rek, New roz üze ri ne 19 Mart ta rih li Ev ren sel ga ze te sin de ya yın la nan ya zı sın da, “Yıl lar dır böl ge de de va m e den ça tış ma or ta mı nın son bul ma sı, bas kı la rın kalk ma sı, ha ya tın nor mal leş me si Türk ve Kürt emek çi le ri nin or tak öz le mi dir,” de dik ten son ra “sa vaş son bul ma lı, OHAL kal dı rıl ma lı dır. Bas kı­lar son bul ma lı, New roz bay ra m o la rak ka bul edil me li dir. Top lan tı ve gös te ri ve örgüt len me hak kı önün de ki tüm en gel ler kal dı rıl ma lı, böl ge­de ya şam nor mal leş me li dir. Kürt kül tü rü ve di li üze rin de ki bas kı lar son bul ma lı, ana dil de eği tim hak kı sağ lan ma lı dır. Böl ge ye so kul ma yan Y. Ev ren sel ve Öz gür Ba kış ga ze te le ri ser best da ğı­tıl ma lı dır. Kürt so ru nunu, çö ze cek araç lar ola rak si lah, zor kul lan ma, asim ilas yon ter k e dil me li, kar deş iki hal kın eşit ve öz gür ce ya şa dı ğı de mok­ra tik Tür ki ye için adım atıl ma lı dır” gi bi is te m le ri sı ra lı yor.

15 yıl lık Kür dis tan ulu sal öz gür lük sa va şı sü re si nde fa şist dik ta tö rü lük ta ra fın dan bin ler ce ge ril la ve yurt se ver kat le di lir ken, Kürt hal kı nın ya şa mı çe kil mez ha le ge ti ri lir ken ve Kürt hal kı şo ven fa şist gü ruh lar ta ra fın dan linç edi lir ken ölü tak li di ya pan EMEP yö ne ti ci le ri, PKK’nin si lah bı rak ma ka ra rı nın üze ri ne olan ca per va sız lı ğıy la at la dı lar. Ve bu ra da re for mist ge li şim le r için el ve­riş li at mos fe rin oluş tu ğu nu dü şü ne rek ata ğa geç­me ka ra rı nı al dı lar.

En der Im rek, ken di re for mist is tek ve öz lem le ri ni Türk ve Kürt hal kı nın or tak öz lem le ri ola rak sun muş tur. EMEP’in en bü yük ar zu su “ça tış ma la rın son bul ma sı” ve “ha ya tın nor mal­leş me si dir”. On lar bi li yor ki “ha yat nor mal leş­me”den ken di le ri gi bi tat lı su dev rim ci le ri ne ha yat yok tur. “Ha ya tın nor mal leş me si” öz le mi, 15 yıl dır kan can be de li bir mü ca de le yü rü ten Kürt hal kı nın ve yurt sev er le ri nin bü tün dev rim ci ka za nım la rı nın bir ya na bı ra kıl ma sı, dev rim ci sa va şım çiz gi si nin terk edil me si ve ye ni den Türk sö mür ge ci liğ inin bo yun du ru ğu nu ka bul len mek­ten baş ka bir şey ifa de et mi yor. Fa şist sö mür ge ci dev le tin Kürt ulu su nun var lı ğı nı da hi ka bul len­me di ği, Kür dis tan üze rin de ki sö mür ge ci ege men­li ğin den as la vaz geç me di ği ve bu nun te me li ni oluş tu ran eko no mik si ya si il ha kın hü küm sür dü­ğü, ege men li ğin den as la vaz geç me di ği ko şul lar da

“ha ya tın nor mal leş me si” dü şü nü le bi lir mi? Kür­dis tan’da (si zin di li niz bu nu söy le me ye var mı yor ‘böl ge’ de me ye de vam edin) “ça tış ma or ta mı nın” son bul ma sı na sıl müm kün ola cak? Bu iki bi çim­de an cak ger çek le şe bi lir: Ya; Kürt ul usu nun dev­rim ci yol dan öz gür lü ğü ne ka vuş ma sıy la; ya da Kür dis tan dev ri mi nin tes li mi yet çi yol dan tas fi ye­si ile ola nak lı dır. EMEP “ça tış ma or ta mı nın son bul ma sı nı”, Kür dis tan dev ri mi nin za fe ri yo lun­dan ön gö rüp sav un ma dı ğı na gö re, ge ri ye Kürt hal kı na tes li mi ye ti ve iha ne ti sa lık ver me si ka lı­yor. En der Im rek’in EMEP adı na ile ri sür dü ğü ta lep ler, en ile ri sin den ba zı re form lar is tem ler den ba şka bir şey de ğil dir. Ama çak tır ma dan bun la rın ara sı na “sa vaş son bul ma lı” ta le bi ni de so kuş tur­muş. Han gi sa vaş, ki min ki me kar şı sa va şı son bul ma lı? Sö mür ge ci kir li sa va ş ın son bul ma sı nı is te mek baş ka bir şey ­ki bu de mok ra tik bir is tem dir­ ge nel ola rak Kür dis tan’da “ça tış ma la­rın”, “sa va şın son bul ma sı nı” is te mek bam baş ka şey dir. Im rek, bu ra da, sö mür ge ci kir li sa va şın ya nı sı ra ulu sal dev rim ci sa va şı mın da so na er di­ril me si ni is te mek te ve dev ri mi yad sı ma çiz gi sin­de ne den li de rin leş tik le ri ni or ta ya koy mak ta dır.

En der Im rek, ba zı re form ta lep le ri sı ra lar­ken esa sın da Kürt ul usu nun ay rı lıp ay rı dev let kur ma hak kı nı, öz gür lü ğü nü yad sı mak ta dır. Ulu­sal so ru nun çö zü mün de ki bu te mel hal ka yı kav ra­ma yan la rın, Kürt so ru nunun dev rim ci çö zü mü nü he def le yen bir mü ca de le için de ol ma la rı da dü şü­nül mez. Im rek, ba zı re form cu ta lep le rin ger çek­leş me si ne bağ lı ola rak “de mok ra tik Tür ki ye için adım atıl ma lı dır” di ye rek bur ju va ege men lik iliş­ki le ri ko şul la rın da “de mok ra tik Tür ki ye” is te mi­nin ger çek le şe bi lir bir şey ol du ğu nu ve bu uğur da mü ca de le edil me si ge rek ti ği ni ıs rar la vur gu lu yor. A. Öca lan’ın Kürt so ru nunun çö züm prog ra mı ola rak sun du ğu “de mo kra tik cum hu ri yet” pro je­siy le, EMEP’in prog ram edin di ği “de mok ra tik Tür ki ye” he de fi na sıl da ör tü şü yor. Öca lan, özel­lik le em per ya list mer kez ler den ve Türk bur ju va­zi sin den me det bek ler ken, EMEP ya sal çer çe ve ye hap sol muş “de mok ra tik güç le rin” mü ca de le siy le bu nun el de edi le bi le ce ği ne halk yı ğın la rı nı ve dev rim ci le ri inan dır ma ya ça lı şı yor.

15 yıl dır sü ren ulu sal dev rim ci sa va şı mın uza ğın da du ran ve özel lik le de onun la iliş ki len­me mek için sos yal şo ven bir se yir iz le yen EMEP,

A. Öcalan ve UKKTH’nin Ýnkarý

Sınıf Pusulası /67

ulu sal dev rim ci sa va şım kar şı sın da hiç bir de vrim­ci coş ku ve he ye can duy maz ken, Kür dis tan dev­ri mi nin tas fi ye si ile yüz yü ze kal dı ğı mız gü nü­müz de bü yük bir he ye can la Kürt le re ve “böl­ge”ye yü zü nü çe vir miş, utan maz ca on la rı dev­rim ci et ki nin dı şı na çe ke rek ken di et ki si al tı na al ma nın he sap la rı nı yap mış tır. EMEP Kon gre­si’n de Kürt so ru nu na ve ri le n ö nem bu ra dan ile ri gel mek te dir. Dev rim ci mü ca de le ko şul la rın da Kürt hal kın ın hak lı kav ga sı nın ya nın da ak tif ola­rak yer al ma yan ve Kürt hal kı için de cid di bir ge liş me ola na ğı bul ma yan EMEP, “ça tış ma la rın son bul du ğu”, “ha ya tın nor mal leş ti ği” gü nü müz­de dü zen içi ge liş me ka nal la rı nın açıl aca ğı na ina­na rak, Kürt hal kı nın gün cel de mok ra tik ta lep le ri üze rin den po li ti ka yap ma ya so yun muş tur.

Le nin yol daş li be ral ütop ya cı la rın tav rı nı şöy le ta nım lı yor du;

“Li be ral ütop ya kim se nin duy gu la rın in cit­me den, Pu riş ke viçle ri (Kral cı lar Li ga sı’ nın ku ru­cu su, im pa ra tor Du ma sın da Ka ra yüz le r’in en a zı lı tem sil ci si, bü tün Rus ol ma yan la ra kar şı sa va şan Rus şo ve ni­SP) or ta dan kal dır ma dan,

so nu na dek gö tü rü len aman sız bir sı nıf sav aş mı ver me den de Rus ya’da birçok re form lar ya pı la bi­le ce ği ni, po li tik öz gür lü ğün sağ la na bi le ce ği ni, emek çi hal kın du ru mu nun ba rış çı ve uyum lu bir bi çim de iyi leş ti ri le bi le ce ği ni sa vu nur. Bu öz gür bir Rus ya ile, Pu riş ke viçler ara sın da ba rış ütop­ya sı dır.” (Üto pik ve Bi lim sel Sos ya lizm­Le nin)

EMEP ve ön der le ri, tam da Le nin yol da şın ta nım la dı ğı na uy gun bir po li tik hat ve po li tik du ruş ser gi le mek te dir ler. Kim se nin duy gu la rı nı in cit me den, ege men sı nıf la rı or ta dan kal dır ma­dan, so nu na ka dar gö tü rü le cek bir dev rim ci sı nıf sa va şı mı ver me den de Tür ki ye’de bir çok re form­lar ya pı la bi le ce ği ni, po li tik öz gür lük le rin sağ la­na bi le ce ği ni, em ek çi hal kın ve Kürt ulu sun un duru mu nun ba rış çı ve uyum lu bir bi çim de iyi leş­ti ri le bi le ce ği ni sa vu nu yor.

“Bir ül ke de ne ka dar az öz gür lük var sa, açık sı nıf sa va şı mı nın be lir ti le ri ne ka dar az sa ve yı ğın la rın eği tim dü ze yi ne ka dar dü şük se, po li­tik ütop ya lar o ka dar ko lay or ta ya çı kar ve o ka dar uzun sü rer.” (Üto pik ve Bi lim sel So s ya lizm ­Le nin)