1

บทท 1

บทนำ�

ทมา

ประเทศช�ตจะเจรญไดกดวยก�รมพลเมองทมคณภ�พ สขภ�พคอสงทสะทอนถงคณภ�พของ

พลเมองได จตใจทแจมใส ยอมอยในร�งก�ยทแขงแรงสมบรณ เร�จงตองดแลรกษ�สขภ�พของตนเองใหแขงแรงสมบรณ โดยเฉพ�ะอย�งยงก�รรบประท�นอ�ห�รทมประโยชน มคว�มสำ�คญตอสขภ�พ สงผลตอก�รดำ�รงชวตเพร�ะเร�ตองใชอ�ห�รม�บำ�รงร�งก�ยเพอก�รดำ�รงอย โดยเฉพ�ะในวยเรยน อ�ห�รมคว�มสำ�คญอย�งยงตอก�รเรยนร ห�กรบประท�นอ�ห�รทมประโยชนตอร�งก�ย ก�รเรยนรยอมดต�มไปดวยความสำาคญของปญหา

นกเรยนบ�งสวนรบประท�นอ�ห�รไมถกหลกโภชน�ก�ร นยมรบประท�นอ�ห�รกงสำ�เรจรปซง

นอกจ�กจะสงผลเสยตอสขภ�พร�งก�ยแลวยงแฝงไปดวยก�รใชพลงง�นอย�งสนเปลองและทำ�ล�ยสงแวดลอมเพร�ะมกระบวนก�รผลตทซบซอนหล�ยขนตอน ก�รบรโภคอ�ห�รในปจจบนเปลยนแปลงไปทงในชมชนเมองและชมชนชนบท วถก�รดำ�เนนชวตเปลยนแปลงไปจ�ในอดต ก�รเลอกรบประท�นอ�ห�รคำ�นงถงคว�มสะดวกรวดเรวม�กกว�ก�รคำ�นงถงคณประโยชนของอ�ห�ร อ�ห�รบ�งอย�งนอกจ�กจะไมมประโยชนสำ�หรบร�งก�ยแลวยงสงผลกระทบตอสงแวดลอมทงท�งตรงและท�งออม สวนหนงม�จ�กก�รทเร�ไมตระหนกถงผลทเกด ดวยเหตน จงคดว�น�จะมกจกรรมทสงเสรมใหนกเรยนเหนคว�มสำ�คญตอก�รเลอกรบประท�นอ�ห�รทมประโยชนตอร�งก�ยไปพรอมๆกบก�รดแลใสใจสงแวดลอม โดยนำ�หลกคดพอเพยงม�ใชในก�รทำ�โครงง�นเพอนำ�ไปสก�รมคณภ�พชวตทด โครงง�นนจงเกดขนภ�ยใตชอ ฉลาดกน ฉลาดคด พชตโลกรอน ดวย

2

LCA โดยกระบวนก�ร LCA เปนเรองใหมสำ�หรบสงคมไทยและมก�รพดถงกนนอยม�กจะมกแตในแวดวงของสงแวดลอมและในระดบโรงง�นก�รผลตเท�นนทมก�รพดถงกระบวนก�รดงกล�ว แตห�กในระดบโรงเรยนมก�รรณรงคใหนกเรยนไดเรยนรเชอว�จะเปนประโยชนอย�งม�กตอก�รดแลรกษ�สงแวดลอมซงหม�ยถงเปนสวนหนงของก�รดแลโลกดวยโครงง�นนจงเกดขนเพอสงเสรมก�รรบประท�นอ�ห�รทมประโยชนเพอก�รดแลรกษ�สขภ�พไปพรอมๆกบก�รเปนสวนหนงของก�รรวมกนดแลรกษ�สงแวดลอม

กรอบแนวคด

กรอบแนวคดทใชในการทำาโครงงานครงนกคอ

3

วตถประสงค

วตถประสงคของการทำาโครงงานครงนเพอ1.สงเสรมก�รเลอกรบประท�นอ�ห�รทมประโยชนตอร�งก�ย2.สร�งทศนคตทดตอก�รดแลใสใจสขภ�พของตนเอง3.สร�งคว�มตระหนกตอก�รดแลใสใจสงแวดลอม4.นอมนำ�หลกคดปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยงสวถชวต

ขอบเขตของโครงงาน

ในก�รทำ�โครงง�นครงนเร�ไดกำ�หนดขอบเขตของก�รศกษ�โดยใชนกเรยนระดบชนประถมศกษ�ปท 1 – มธยมศกษ�ปท 3 โรงเรยนบ�นสำ�โรงเกยรต สถ�นทคอ โรงเรยนบ�นสำ�โรงเกยรตระยะเวลาในการดำาเนนงาน

ก�รรบประท�นอ�ห�รทมประโยชนตอร�งก�ยและเปนมตรตอสงแวดลอมปญห�ทเกดก�รรบประท�นอ�ห�รไมมประโยชนและสงผลกระทบตอสงแวดลอมก�รข�ดคว�มรคว�มเข�ใจในก�รเลอกรบประท�นอ�ห�รก�รรบประท�นอ�ห�รทไมเหม�ะสมแนวท�งก�รแกปญห�*รณรงค จดกจกรรมต�งๆเพอสงเสรมก�รรบประท�นอ�ห�รทมประโยชนสร�งคว�มตระหนกตอสงแวดลอมดวย LCAผลก�รแกปญห�นกเรยนมทศนคตทดตอก�รดแลรกษ�สขภ�พและใสใจสงแวดลอม

4

ใชระยะเวล�ตงแตวนท 20 พฤษภ�คม 2553 – 15 กนย�ยน 2553

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1.นกเรยนรจกเลอกรบประท�นอ�ห�รทมประโยชนตอร�งก�ย2.นกเรยนมทศนคตทดตอก�รดแลใสใจสขภ�พของตนเอง3.นกเรยนมคว�มตระหนกตอก�รดแลใสใจสงแวดลอม4.ไดนอมนำ�หลกคดปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยงสวถชวต

บทท 2

5

เอกสารทเกยวของ

อาหารกบพลงงานสารอาหาร

ปจจบนเปนททร�บกนทวไปว� คว�มอวนเปนอนตร�ยตอสขภ�พ กอใหเกดโรคต�ง ๆ ม�กม�ย ทำ�ใหมคว�มสนใจในก�รลดนำ�หนกหรอควบคมนำ�หนกม�กขน แตอย�งไรกต�ม ก�รรบประท�นอ�ห�รใหไดประโยชนนน ตองมก�รควบคมอ�ห�ร ก�รออกกำ�ลงก�ย � ในก�รรบประท�นอ�ห�รนน ตองเรยนรว�อ�ห�รประเภทใดไมมประโยชนประเภทใดใหพลงง�นม�ก และควรเลอกรบประท�นอย�งไร เชน อ�ห�รทมไขมนจะใหพลงง�นม�ก เพร�ะไขมน 1 กรม ใหพลงง�น 9 กโลแคลอร นำ�ต�ลทร�ยเปนอ�ห�รทมค�รโบไฮเดรตม�ก ค�รโบไฮเดรต 1 กรม ใหพลงง�น 4 กโลแคลอร นำ�ต�ลทร�ย 1 ชอนโตะ ใหพลงง�นประม�ณ 50 กโลแคลอร ถ�รบประท�นก�แฟใสนำ�ต�ล 3 ชอนช� และคอฟฟเมต 3 ชอนช� จะไดพลงง�นประม�ณ 85 กโลแคลอร ถ�ดมก�แฟวนละ 3 ถวย จะไดพลงง�นสวนเกน 255 กโลแคลอร และถ�รบประท�นคกกรวมดวย 2 อน ใหพลงง�น 100 กโลแคลอร พลงง�นทไดรบกจะเพมขนอก ขนมหว�นสวนใหญจะมสวนผสมของทงแปง นำ�ต�ล และไขมน ทำ�ใหมรสอรอย และอ�ห�รอกประเภทหนงทมไขมนม�ก ไดแก อ�ห�รทมแปงและไขมน เชน มนแผนทอด ข�วเกรยบทอด ขนมกรบกรอบต�ง ๆ มกรบประท�นไดเรอย ๆ ทำ�ใหไดรบพลงง�นสวนเกนม�ก และนำ�หนกตวเพมขนไมรตว

อ�ห�รค�วจำ�พวกอ�ห�รจ�นเดยวทรบประท�นกนประจำ� หล�ยชนดใหพลงง�นม�ก รวมทงขนมหว�นและขนมกรบกรอบบ�งชนด ปจจบนอ�ห�รสำ�เรจบรรจถงจะมฉล�กขอมลโภชน�ก�ร ฉะนนกอนรบประท�นควรทร�บว� หนงหนวยบรโภค มปรม�ณเท�ไร และใหพลงง�นกแคลอร ซงจะชวยใหส�ม�รถควบคมพลงง�นทไดรบไดดขน

พลงง�นทใช( ตอวน )

6

เพศ, บคคล ปรม�ณพลงง�นทใช ( ตอวน ) ช�ยทวไป 1,800-2,000 แคลอร ช�ยทำ�ง�นหนก ,นกกฬ� 2,500-3,000 แคลอร หญงทวไป 1,500-2,500 แคลอร หญงทำ�ง�นหนก ,นกกฬ� 2,000-2,500 แคลอร

ใน 1 วนนนคนเร�จะรบประท�นอ�ห�รวนละ 2200 กโลแคลอร โดยทนำ�หนกตวของคนเร�นน1 กโลกรม จะคดเปน 7700 กโลแคลอร สมมตว�ถ�เร�จะลดนำ�หนกสปด�หละ 1 กโลกรมหรอ 7700

อาหารจานเดยว

อาหารนำาหนก (กรม) แคลอร

ขาวมนไก 230 459ขาวหมแดง 213 254ขาวผดปใสไข 218 377ขนมจนนำายา 136 130ขนมจนนำาพรก 210 292ราดหนา 211 214ผดซอว 218 425ผดไทย 218 411บะหมหมแดง 213 231เสนหมลกชนเนอสด 323 187สกยากนำา 250 221กระเพาะปลา 238 138

7

กโลแคลอรแลว ใน 1 วน เร�ควรจะรบประท�นอ�ห�รลดลง 1100 กโลแคลอร (7 วนจะลดได 7700 กโลแคลอร)เพร�ะฉะนนใน 1 วน ควรจะรบประท�นอ�ห�ร 2200-1100 = 1100 กโลแคลอร

อาหารวางอาหาร จำานวน แคลอรสาคไสหม 6 ลก 168กยชาย 3 อน 159ทอดมน 5 ชน 185กวยเตยวหลอด 2 อน 100กะหรพฟ 1 ตว 156ขาวตมผด 1 มด 197มนฝรงทอด 10 ชน 155แฮมเบอรเกอร 1 อน 283บะหมสำาเรจรป 1 หอ 237กลวยแขก 5 ชน 253

ของหวานอาหาร จำานวน แคลอรกลวยไขเชอม 3 ผล 265กลวยบวดช 1 ถวย 129บวลอย 1 ถวย 211ลอดชอง 1 ถวย 166วนกะท 1 อน 166ทองหยบ 1 ดอก 142

8

สงขยา 1 ชน 142

นอกจากการคำานวณปรมาณอาหารทรบประทานเขาไปแลว กควรคำานวณการใชพลงงาน จำานวนพลงงานทใชไปในชวตประจำาวน

กจกรรมพลงงานทใชไป ตอชวโมง (แคลอร)

นงดทว 100ยน 140ปทนอน 135ทำางานบาน 150-250เดนเลน 210กวาดพน 225ตดหญา 250-300ทำาสวน 300-450

จำานวนพลงงานทใชไปในการออกกำาลงกายชนดตางๆ

ชนดของการออกกำาลงกาย

เดนชา

พลงงานทใชตอชวโมง (แคลอร)

150300

9

เดนธรรมดาเดนเรวเดนลงบนไดเดนลงเนนเดนขนบนไดเดนขนเนนขจกรยานเลนแบดมนตนเตนรำาเลนโบวลงวายนำาเลนเทนนสคเลนเทนนสเดยวเลนวอลเลยบอลตกอลฟ, นงรถตกอลฟ ลากถงกอลฟ ตกอลฟ แบกถงกอลฟเองวงเหยาะๆวงเรวเลนสเกตปกตเลนสเกตแขงความเรว บาสเกตบอล

420-480425240

600-1080480-900250-600

350350400

260-750360480300240300360

600-750900-1,200

420700

360-660

อ�ห�รค�วจำ�พวกอ�ห�รจ�นเดยวทรบประท�นกนประจำ� หล�ยชนดใหพลงง�นม�ก รวมทงขนมหว�นและขนมกรบกรอบบ�งชนด ปจจบนอ�ห�รสำ�เรจบรรจถงจะมฉล�กขอมลโภชน�ก�ร ฉะนนกอนรบประท�นควรทร�บ

10

ว� หนงหนวยบรโภค มปรม�ณเท�ไร และใหพลงง�นกแคลอร ซงจะชวยใหส�ม�รถควบคมพลงง�นทไดรบไดดขน

ตวอยางอาหารและพลงงาน

รายการอาหารปรมา

ณ

พลงงานกโล

แคลอรโจกหม 1 ช�ม 236ข�ว+แกงกะหร 1 จ�น 476ข�ว+แกงเนอ 1 จ�น 476ข�วหมกไก 1 จ�น 685ข�วหน�เปดย�ง 1 จ�น 423ข�วผดหมใสไข 1 จ�น 557ข�วมนไก 1 จ�น 596ข�วคลกกะป 1 จ�น 610แกงเขยวหว�น 1 จ�น 483ขนมจนนำ�ย� 1 จ�น 497กวยเตยวร�ดหน� 1 จ�น 397กวยเตยวผดขเม� 1 จ�น 577กวยเตยวเสนใหญผดซอวใสไข

1 จ�น 679

กวยเตยวเสนเลกแหงหม 1 จ�น 530กวยเตยวนำ�เปด 1 ช�ม 332กวยเตยวเสนใหญเยนต�โฟนำ�

1 ช�ม 352

เสนหมลกชนเนอวว 1 ช�ม 226

11

ขนมผกก�ดใสไข 1 จ�น 582ขนมหอยแมลงภทอดใสไข 1 จ�น 428

ขนมรายการอาหาร ปรมาณ พลงงานกโลแคลอรซ�หรม 1 ถวย 237วนกะท 1 อน 100ขนมชน 1 อน 276บวลอยเผอก 1 ถวย 230ทองหยบ 1 ดอก 63เมดขนน 1 เมด 30ไอสครมว�นล� 1/2 ถวย 100

อาหารวาง

รายการอาหาร ปรมาณพลงงานกโล

แคลอรป�ทองโก 1 ตว 88ขนมครก 4 ค 229ปอเปยะทอด 2 อน 164ทอดมนปล� 3 ชน 111ขนมกยช�ยทอด 1 ชน 114มนฝรงแผนทอด

10 ชนใหญ 105

12

ข�วโพดแผนทอด 1 155

มนฝรงทอด 10 ชน 160อาหารอบ

รายการอาหารปรมา

ณพลงงานกโล

แคลอรเคกกลวยหอม 1 อน 203ขนมปงลกเกด 1 อน 71แพนเคก 4 นว 1 อน 60ครวซอง (41/2 x 11/4 1 อน 235

โดนทธรรมด� 1 อน 198โดนทไสแยม 1 อน 289ชสเคก 1/12 เคกขน�ด 9 นว

1 ชน 280

เคกผลไม 1 ชน 165เคกไมมหน� 1 ชน 120เคกมหน� 2 ชน (1/16 อน) 1 ชน 235

คกกชอกโกแลตชพ 21/2 4 อน 180

คกกเนย 7 กรม/ชน 7 อน 233เดนนชเพสตรไสผลไม 1 ชน 263พซซ� 1/8 อน 15 นว 1 ชน 290คกกข�วโอต 2 ชน 205

13

แหลงทมา : - สถ�บนวจยโภชน�ก�ร มห�วทย�ลยมหดล - Krause\'s Food. Nutrition and Diet Therapy

ผลไม แคลอร1 สปปะรด 1 ชน2 มะละกอสก 1 ชน3 สมเขยวหวาน 1 ผล4 มะมวงดบ/สก 1 ผล5 เงาะ 1 ผล6 องน 8-10 ผล7 ละมด 1 ผล8 ฝรงเวยดนาม 1 ผล9 แอปเปล 1 ผล

808040801040408040

เครองดม แคลอรกาแฟ 1 ชช.ชา 1 ถวยนำาตาล 1 กอนนำาอดลม 8 ออนซเบยร 8 ออนซยาคลท 1 ขวดวสก 30 ก.

4215102100417095

14

แชมเปญ 120 ก.

อ�ห�รค�วจำ�พวกอ�ห�รจ�นเดยวทรบประท�นกนประจำ� หล�ยชนดใหพลงง�นม�ก รวมทงขนมหว�นและขนมกรบกรอบบ�งชนด ปจจบนอ�ห�รสำ�เรจบรรจถงจะมฉล�กขอมลโภชน�ก�ร ฉะนนกอนรบประท�นควรทร�บว� หนงหนวยบรโภค มปรม�ณเท�ไร และใหพลงง�นกแคลอร ซงจะชวยใหส�ม�รถคำ�นวณพลงง�นทไดรบไดดขน

ขนมกรบกรอบ ขนมกรบกรอบสวนใหญจะมแปง นำ�ต�ล ไขมน ผงชรส เกลอ ซงใหเพยงพลงง�นและอ�จเปนโทษกบร�งก�ยจ�กผงชรส และเกลอ ถ�พจ�รณ�จะใหขนมทมคณค�และมองในภมปญญ�ทองถน ขนมไทย น�จะมประโยชนและคณค�ท�งส�รอ�ห�รสงกว� ตวอย�ง ขนมกลวย ขนมต�ล ขนมฟกทอง ข�วตมมด ถวแปบ ขนมเหล�นรสไมหว�นจด มโปรตน วต�มน เกลอแร และเสนใยอ�ห�ร ถวง� มโปรตน และแคลเซยม ผลไม สม กลวย ฝรง มะมวง มะละกอ ซงมวต�มน เกลอแร และใยอ�ห�ร

ขนมทควรหลกเลยง 1. ขนมกรบกรอบไดรบคว�มนยมสงมกทำ�จ�กแปง มนฝรง เกลอ ไขมน และผงชรส แตงกลน รส ส รสช�ตสวนใหญจะคล�ยกน คอ หว�น มน เคม สำ�หรบแปง นำ�ต�ลไขมนจะใหพลงง�น รบประท�นม�กเกนไปจะทำ�ใหอวน และเปนส�เหตของโรคฟนผในเดก เกลอ มผลตอสขภ�พ ทำ�ใหไตทำ�ง�นหนก และเสยงตอก�รเกดโรคคว�มดนโลหตสง ไตว�ย ผงชรส มผลเสยตอสขภ�พ มโซเดยมเปนองคประกอบเชนเดยวกบเกลอแกง อ�จทำ�ใหมคว�มดนโลหตสง อ�ก�รแพผงชรส ไดแก ช�ทป�ก ลน หน� รอนวบว�บ ผนแดงต�มตว แนนหน�อกห�ยใจไมออก มผลตอระบบประส�ท และสะสมน�นๆ จะทำ�ใหมผลตอประส�ทต� ก�รเกดมะเรง ไตว�ย 2. ขนมทใสสฉดฉ�ด ถ�ไมใชสผสมอ�ห�รจะเกดเปนโทษตอร�งก�ย เพร�ะ

15

จะมโลหะหนก เชน ตะกว จะเปนพษตอทงระบบประส�ท ไต ฯลฯ 3. ลกอม นำ�ต�ล หว�น ทำ�ใหฟนผ 4. ขนมทกชนดทผสมก�แฟ มค�เฟอน ซงกระตนหวใจทำ�ใหใจสนนอนไมหลบ ปรม�ณก�แฟพบสงในลกอมรสก�แฟ รองลงไปคอ ลกอมสอดไสชอกโกแลต คกกรสก�แฟ เวเฟอร เคก ไอศกรม ต�มลำ�ดบ 5. เจลล โดยเฉพ�ะทขน�ดพอคำ�บรรจเปนถวยเลกๆ เดกบบเข�ป�กไดเลย พบอบตเหตเดกสำ�ลกตดคอและเสยชวต มประก�ศห�มข�ยแลว 6. นำ�อดลม มนำ� นำ�ต�ล เจอส แตงกลน รส และอดแกสมฤทธเปนกรด กนแลวจะมลมในกระเพ�ะทำ�ใหทองอด กรดกดกระเพ�ะทำ�ใหปวดทอง เปนส�เหตทพบบอยในเดกทนำ�ม�พบกม�รแพทย 7. ไอตมแทง มกเหนในเขตปรมณฑล กรงเทพฯ และในต�งจงหวด มกใสสสดใส และทสำ�คญกรรมวธก�รผลตไมถกสขลกษณะ นอกจ�กสทอนตร�ยยงอ�จปนเป อนจ�กจลนทรยทำ�ใหเกดอ�ก�รทองเสยได

เร�ควรบรโภคขนมทมคณค�ปรม�ณม�กนอยแคไหน

ขนมทมคณค�กใหพลงง�นจงควรรบประท�นในปรม�ณทพอเหม�ะ ควรเปนของว�งเสรมระหว�งมอ 1-2 ครงตอวน จ�กอ�ห�รหลก 3 มอ ชวงส�ย และชวงบ�ย ถ�เปนผลไมประม�ณ 1 สวนเสรฟ: กลวยนำ�ว� 1 ผล สม 1 ผล มะละกอ 5-6 ชนคำ� ขนมไทยๆ รสไมหว�นจด: ขนมกลวย ขนมฟกทอง 1-2 ชน ข�วตมมด 1 กลบ

ผปกครองควรแนะนำ�บตรหล�นอย�งไรใหเลอกขนมทมประโยชน

ปจจบนสอโฆษณ�ต�งๆ ด�นขนมเดก กำ�ลงโหมกระหนำ�และมงเป�สเดกทกวย เมอหลกเลยงไมไดครอบครว ผปกครองจงควรใหคว�มสนใจพนจพเคร�ะหในก�รเลอกขนม หรอใหคำ�แนะนำ�ในก�รเลอกขนมกบบตรหล�น หลกทควรคำ�นง คอ 3 ป.

1.ปลอดภย กนแลวไมมโทษตอร�งก�ย ดลกษณะทวไปสะอ�ดไมมส

16

ฉดฉ�ด บรรจในภ�ชนะหรอบรรจภณฑทมดชด ก�รดฉล�กอ�ห�ร เลขทะเบยน อย.วนผลต วนหมดอ�ย และสวนประกอบของผลตภณฑนนๆ และพลงง�นทไดรบ อ�ห�รทไมถกสขลกษณะ มส�รปนเป อนจะทำ�ใหเกดผลเสยตอสขภ�พ เชน เชอจลนทรยจะทำ�ใหเกดอ�เจยน ทองเสย โลหะหนกมผลตอระบบประส�ท ไต

2.ประโยชน เดกมกรบประท�นขนม เพร�ะคว�มอย�ก อรอย ควรสอนใหเดกไดรจกเปรยบเทยบคณค�ของขนมทรบประท�น เชน ขนมไทย ผลไม ซงน�จะมประโยชนม�กกว�ในด�นก�รใหวต�มน เกลอแร และใยอ�ห�รทำ�ใหร�งก�ยเจรญเตบโต และทองไมผก เมอเทยบกบขนมกรบกรอบ ซงจะไดรบพษภยจ�กเกลอ ผงชรส

3.ประหยด สอนใหเดกรจกคดกอนซอว�สงทไดนนคมค�กบเงนทจะจ�ยหรอไม เปรยบเทยบร�ค�ในผลตภณฑทคล�ยกน

ขนมกรบกรอบภยเงยบทำารายสขภาพ

ขนมหวานหรอแมแตขนมกรบกรอบหลากหลายชนดลวนเปนทชนชอบ ทงเดก วยรน และวยทำ�ง�น แตขนมแสนอรอยพวกนถ�ท�นเปนประจำ� อ�จสงผลร�ยตอร�งก�ยได ซงไดมก�รวจยเรองนออกม�แลวว� ขนมกรบกรอบกว� 700 ชนดส�รพดยหอทว�งข�ยลอใจ ตรวจเจอแตสวนผสมประเภทหว�นจด มนเยม เคมป ซงเสยงตอก�รเปนโรคคว�มดนโลหตสง เบ�หว�น และโรคหวใจคะ

นอกจากนขนมปงแบบเมกซกนบน แคเพยงชนเดยวยงใหพลงง�นม�กเกนกว�ทร�งก�ยตองก�ร ทสำ�คญจ�กก�รวเคร�ะหท�งโภชน�ก�รของสวนผสมของขนมประม�ณ 700 กว�ตวอย�ง พบว�มเพยงรอยละ 10 ของขนมทงหมดเท�นน ทผ�นเกณฑโภชน�ก�ร แตกไมไดผ�นทงหมด ซงส�ม�รถแบงออกเปน 5 กลม ทมทงรสหว�นเกนไป เคมเกนไป ดงน

17

กลมลกอม หม�กฝรง เยลล พบมนำ�ต�ลและส�รใหคว�มหว�นอนๆ เปนสวนผสมจำ�นวนม�กกลมชอกโกแลต มไขมนกบนำ�ต�ลในปรม�ณสงกลมถวและเมลดพช มไขมนและโซเดยมม�กกลมปลาเสนปรงรสตางๆ ปล�อบกรอบ แมจะมโปรตนแตมโซเดยมสง ยงปรงรสเขมขนกยงมโซเดยมม�กขนกลมมนฝรงทอด ข�วเกรยบ ข�วอบกรอบ ข�วโพดอบกรอบ แปงทอด จะเตมไปดวยโซเดยมและไขมน

ขนมกรบกรอบกวารอยละ 90 มคณค�ท�งโภชน�ก�รนอยม�กและเตมไปดวยส�รอ�ห�รทเกนพอด ทเปนอนตร�ยตอสขภ�พ เพร�ะเนนคว�มมนกบรสเคม จงมสวนผสมททำ�ใหเกดรสเคมอย�งเกลอ ผงชรส ซอว นำ�ปล� ในปรม�ณสงม�ก ทงๆ ทเดกไมควรไดรบโซเดยมจ�กขนมหรออ�ห�รว�งไมเกน 200 มลลกรม นำ�มนไมเกน 5 กรมตอวน แตจ�กก�รศกษ�พบเดกไดรบโซเดยมจ�กขนมม�กกว�เกณฑถง 3-4 เท� สวนผสมทเปนคว�มอรอยเหล�นเมอท�นตอเนองจะทำ�ใหไตทำ�ง�นหนกเสยงตอโรคคว�มดนโลหตสง และสวนประกอบหลกของขนมกรบกรอบประเภทแปง ทำ�ใหเดกไดรบค�รโบไฮเดรตสงกล�ยเปนเดกอวน ฟนผ อน�คตเสยงตอก�รเปนโรคคว�มดนโลหตสง เบ�หว�น และโรคหวใจได

ดงนนผปกครองตองชวยสรางวฒนธรรมการกนของเดกใหอยในเกณฑทถกตอง เนนใหกนพชผก ผลไม อ�ห�รปรงเอง และโรงเรยนกควรมแนวคดเรองสขภ�พ สร�งสภ�พแวดลอมทปร�ศจ�ก ขนม ของหว�นและนำ�อดลม ซงจะสงผลเสยตอก�รกนตอไปในอน�คต

อนตรายจากขนมกรบกรอบ แพทยเผยพบขนมขบเคยวอ�จเปนส�เหตของโรคฝในสมอง หลงพบเดกหล�ยร�ยกนขนมจนฟนผตดเชอในกระแสเลอดและเปน

18

ฝในสมองจนเสยชวต นพ.สรยะเดว ทรป�ต กม�รแพทยประจำ� สถ�บนสขภ�พเดกแหงช�ตมห�ร�ชน กล�วในในง�นสมมน�ตดต�มคว�มเหนขอเสนอแนะของสภ�ทปรกษ�ฯ เรอง ปญห�ขนมเดก ว� ขนมขบเคยวเปน“ “ส�เหตททำ�ใหเกดโรคหล�ยโรคแตทน�เปนหวง ในสถ�บนสขภ�พเดกแหงช�ตมห�ร�ชน จะพบเดกเข�รบก�รรกษ�ดวยอ�ก�รฝในสมอง ซงถอเปนอ�ก�รทอนตร�ยและทำ�ใหเสยชวตได เมอสอบประวตก�รเจบปวยมกพบว�ส�เหต ม�จ�กเดกชอบกนขนมขบเคยว ของหว�น จนทำ�ใหเกดฝนผม�กจนมก�รตดเชอในกระแสเลอด และเปนฝทสมอง เพร�ะฉะนนภ�ครฐตองจรงจงกบก�รควบคมขนมเดกใหม�กกว�น ด�นนพ.ภ�ณ น�จรง กม�รศลยกรรมประส�ท สถ�บนสขภ�พเดกแหงช�ตมห�ร�ชน กล�วถงกรณดงกล�วว� พบผปวยเปนเดกหญงอ�ยประม�ณ 8 ป เข�ม�รบก�รรกษ�ดวยอ�ก�รปวดศรษะอย�งรนแรง เมอตรวจห�ส�เหตโดยก�รเอกซเรย พบว�เดกมฝในสมองสวนหน�ขว� ขน�ดประม�ณ 3-4 เซนตเมตร มอ�ก�รสมองบวมตองใหก�รรกษ�ดวยก�รผ�ตดทนท จ�กนน ขนตอนของก�รรกษ�ฝในสมองคอก�รห�ส�เหต เพอไมใหกลบม�เปนซำ� โดยก�รนำ�ฝทผ�ตดออกม�ไปเพ�ะเชอ จนทร�บส�เหตว� เกดจ�กฝนซบนของเดกทผอย เพร�ะเปนเชอชนดเดยวกน ส�เหตของก�รเกดฝในสมอง จะเกดไดจ�ก ก�รตดเชอในกระแสเลอด ซงเกดไดจ�กโรคในร�งก�ย เชน โรคหวใจ โรคปอด หรอฝในร�งก�ย ทเมอตดเชอเข�สกระแสเลอด จงเกดโอก�สทเชอจะเข�สสมองเกดขนไดเนองจ�ก เลอด 20% ในร�งก�ยจะถกไหลเวยนไปทสมอง ทำ�ใหเชอเดนท�งไปฝงตวทสมอง และอกส�เหตเกดจ�ก ก�รลกล�มโดยตรงของเชอโรคเข�สสมอง เชน ก�รเปนหนำ�หนวก หรอไซนส โดยในสถ�บนฯ จะมเดกทเข�รบก�รรกษ�ดวยอ�ก�รฝในสมองจำ�นวนม�ก ส�เหตอนดบแรกคอ โรคหวใจ รองลงม�เปนโรคปอด และม�จ�กฝนผ ฝ“ในสมองเปนอ�ก�รทคอนข�งอนตร�ยเพร�ะเมอสมองบวมกดทบแกนประส�ท จะทำ�ใหระบบก�รห�ยใจลมเหลวจนเสยชวตในทสด หล�ยครงทพบว�เดกทเข�รบก�รรกษ�ดวยอ�ก�รฝในสมอง ไมมโรคประจำ�ตวอนๆ ทเปนส�เหตของโรค แตมเพยงฝนผจนเท�นน เชนเดยวกบเดกหญงร�ยดง

19

กล�ว ทเมอสอบถ�มครอบครวกพบว� ชอบกนขนมขบเคยว ของหว�นม�กกว�ปกต จนฝนผและเปนฝในสมอง”

ความหมายของการประเมนวฏจกรชวตLCA คอ การประเมนวฏจกรชวต (Life Cycle Assessment:)

คอ กระบวนก�รวเคร�ะหและประเมนค�ผลกระทบของผลตภณฑทมตอสงแวดลอม ตลอดชวงชวตของผลตภณฑ ตงแตก�รสกดหรอก�รไดม�ซงวตถดบ กระบวนก�รผลต ก�รขนสงและก�รแจกจ�ย ก�รใชง�นผลตภณฑ ก�รใชใหม / แปรรป และก�รจดก�รเศษซ�กของผลตภณฑหลงก�รใชง�น ซงอ�จกล�วไดว� พจ�รณ�ผลตภณฑตงแตเกดจนต�ย (Cradle to Grave) โดยมก�รระบถงปรม�ณพลงง�นและวตถดบทใช รวมถงของเสยทปลอยออกสสงแวดลอมและก�รประเมนโอก�สทจะสงผลกระทบ ตอระบบนเวศและสขอน�มยของชมชน เพอทจะห�วธก�รในก�รปรบปรงผลตภณฑใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอมนอยทสดการประเมนวฏจกรชวตของผลตภณฑ

ประกอบดวย 3 ขนตอนหลก ดงน1.ก�ร บงชและระบปรม�ณของภ�ระท�งสงแวดลอม

(Environmental loads) ในทกกจกรรมทเกยวของ/ทเกดขนตลอดวฏจกรชวตของผลตภณฑนน ๆ เชน พลงง�นและวตถดบทถกใช ก�รปลอยของเสยและก�รแพรกระจ�ยของมลภ�วะท�งสงแวดลอม

2.ก�รประเมนและก�รห�ค�ของผลกระทบตอสงแวดลอม (Environmental Impacts) ทมโอก�สเกดขน โดยพจ�รณ�จ�กปรม�ณภ�ระท�งสงแวดลอมต�ง ๆ ทถกบงชม�ในขนตอนแรก

3.ก�ร ประเมนห�โอก�สในก�รปรบปรงท�งสงแวดลอม และใชขอมลทมก�รแสดงถงผลกระทบตอสงแวดลอมของกจกรรมเหล�นเปน องคประกอบในก�รตดสนใจ

20

การประเมนวฏจกรชวต (Life Cycle Assessment: LCA) คอ กระบวนก�รวเคร�ะหและประเมนค� ผลกระทบของผลตภณฑทมตอสงแวดลอมตลอดชวงชวตของผลตภณฑ ตงแตก�รสกดหรอก�รไดม�ซงวตถดบ กระบวนก�รผลต ก�รขนสงและก�รแจกจ�ย ก�รใชง�นผลตภณฑ ก�รใชใหม / แปรรป และก�รจดก�รเศษซ�กของผลตภณฑหลงก�รใชง�น  ซงอ�จกล�วไดว� พจ�รณ�ผลตภณฑตงแตเกดจนต�ย (Cradle to Grave) โดยมก�รระบถงปรม�ณพลงง�นและวตถดบทใช รวมถงของเสยทปลอยออกสสงแวดลอมและก�รประเมนโอก�สทจะสงผลกระทบ ตอระบบนเวศและสขอน�มยของชมชน เพอทจะห�วธก�รในก�รปรบปรงผลตภณฑใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอมนอยทสด LCA แตกตางจากเครองมอสงแวดลอมอนๆ อยางไร ?• LCA ส�ม�รถใชศกษ�ผลกระทบสงแวดลอมของผลตภณฑตลอดวฏจกรชวตของผลตภณฑ • LCA มคว�มหล�กหล�ยของขอมลทจะนำ�ม�ใชในก�รวเคร�ะหผล• LCA จะมก�รพจ�รณ�ผลกระทบสงแวดลอมในทกๆประเดนทเกดขนรวมไปถงระบบนเวศพนธพช/สตว และสขภ�พของคน

ทำาไมตองใช LCA ?

          LCA เปนตวชวยเพมคว�มเข�ใจในคว�มสมพนธระหว�งกจกรรมของมนษยและผลกระทบตอสงแวดลอม ซงจะเปนประโยชนตอผ

21

ทกำ�ลงสนใจในก�รพฒน�คณภ�พสงคมและสงแวดลอมแบบยงยน

ปจจบน LCA ถกนำ�ม�ประยกตใชกบผลตภณฑต�งๆ ไมว�จะเปน ผลตภณฑปโตรเคม ปนซเมนต ย�นยนต หรอแมแตบรรจภณฑเอง ยกตวอย�งเชน ค�รฟร (Carrefour) ในฝรงเศส มก�รศกษ�เปรยบเทยบผลกระทบของก�รใชถงพล�สตกแบบต�งๆ และถงกระด�ษ เพอจะนำ�ผลทไดไปตดสนใจในเรองก�รว�งนโยบ�ย จ�กก�รศกษ�พบว�ถงกระด�ษมผลกระทบตอสงแวดลอมม�กกว�ถงพล�สตกทกชนด โดยทผลกระทบสงแวดลอมหลกของถงทกประเภทม�จ�กขนตอนก�รไดม�ซงวตถ ดบ เชน ก�รผลตโพลเอทลน และกระด�ษ เปนตน          เทคนค ของก�รประเมนวฏจกรชวตนนจะแตกต�งจ�กเครองมอท�งสงแวดลอมอน ๆ ทมอย คอ LCA เปนกระบวนก�รประเมนค�ผลกระทบทมตอสงแวดลอมของผลตภณฑ (Product) หรอหน�ทของผลตภณฑ (function) ตลอดวฏจกรชวตของผลตภณฑนน โดยเนนผลเชงปรม�ณชดเจน ทำ�ใหก�รศกษ� LCA มคว�มซบซอนม�กกว�เครองมอท�งสงแวดลอมอน ๆ เพร�ะตองทำ�ก�รวเคร�ะหตงแตแหลงกำ�เนดของทรพย�กรทนำ�ม�ใชไปจนถง ขนตอนก�รทำ�ล�ยซ�กผลตภณฑ โดยพจ�รณ�ถงผลกระทบท�งสงแวดลอมในทกประเดนทเกดขน และใหคว�มสำ�คญทงในเรองของทรพย�กรทสนเปลองไปและส�รอนตร�ยทถก ปลอยออกม� แต LCA จะเปนก�รมองผลกระทบในภ�พรวมทจะกอใหเกดปญห�ตอโลก เชน ก�รทำ�ใหโลกรอนขน ม�กกว�ทจะมองเฉพ�ะส�รพษทปลอยออกม� ก�รประเมนวฏจกรชวตของผลตภณฑ ประกอบดวย 3 ขนตอนหลก ดงน

1. ก�ร บงชและระบปรม�ณของภ�ระท�งสงแวดลอม (Environmental loads) ในทกกจกรรมทเกยวของ/ทเกดขนตลอดวฏจกรชวตของผลตภณฑนน ๆ เชน พลงง�นและวตถดบทถกใช ก�รปลอยของเสยและก�รแพรกระจ�ยของมลภ�วะท�งสง

22

แวดลอม2. ก�ร ประเมนและก�รห�ค�ของผลกระทบตอสงแวดลอม

(Environmental Impacts) ทมโอก�สเกดขน โดยพจ�รณ�จ�กปรม�ณภ�ระท�งสงแวดลอมต�ง ๆ ทถกบงชม�ในขนตอนแรก

3. ก�ร ประเมนห�โอก�สในก�รปรบปรงท�งสงแวดลอม และใชขอมลทมก�รแสดงถงผลกระทบตอสงแวดลอมของกจกรรมเหล�นเปน องคประกอบในก�รตดสนใจ

การประยกตใช LCA         LCA ส�ม�รถนำ�ไปประยกตใชกบกจกรรมหรอง�นวจยไดอย�งหล�กหล�ย โดยกลมของผนำ�ไปใชง�นอ�จจำ�แนกไดเปน 4 กลมหลก ไดแก ภ�คอตส�หกรรม/บรษทเอกชน ภ�ครฐ องคกรเอกชน (NGOs) และผบรโภค โดยมรปแบบของก�รนำ�ไปใชง�นอยในต�ร�งท 1ตารางท 1 รปแบบของก�รประยกตใชง�น LCAภ�คอตส�หกรรม / บรษทเอกชน

ใชสอส�รใหทร�บถงขอมลด�นสงแวดลอมของผลตภณฑ

ออกแบบและปรบปรงกระบวนก�รผลตและผลตภณฑ

ใชตอรองกบผจดห�วตถดบ (Supplier) ให

23

ผลตผลตภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอมม�กขน พฒน�กลยทธด�นก�รตล�ด กลยทธด�นธรกจ

และแผนก�รลงทน พฒน�กลยทธด�นนโยบ�ย พฒน�นโยบ�ยของผลตภณฑ ก�รจดทำ�ฉล�กสงแวดลอมประเภทท 3

ภ�ครฐ เปนเกณฑในก�รจดทำ�ขอกำ�หนดของฉล�กสงแวดลอม

ก�รพฒน�และจดทำ�ฉล�กสงแวดลอมประเภทท 3

พฒน�ระบบก�รฝ�ก-ก�รขอคน (Deposit-refund systems)

ใชประกอบก�รพจ�รณ�เพอสนบสนนเงนทน หรอก�รจดทำ�โครงสร�งภ�ษอ�กร

พฒน�นโยบ�ยทวไปของภ�ครฐ

องคกรเอกชน เปนขอมลเพอเผยแพรตอผบรโภค เปนขอมลสนบสนนสำ�หรบก�รประชม/สมมน�ใน

เวทส�ธ�รณะ ใชขอมลเพอกดดนภ�คเอกชนและรฐบ�ลในก�ร

พฒน�สงแวดลอม

ผบรโภค ใชขอมลเพอประกอบการการตดสนใจ

เลอกซอผลตภณฑทมา:

1. ศนยเฉพ�ะท�งด�นก�รประเมนวฏจกรชวตและพฒน�ผลตภณฑเชง

24

นเวศ เศรษฐกจ, เอมเทค2. คมอก�รประเมนวฏจกรชวตของผลตภณฑ สถ�บนสงแวดลอมไทย

รอบรเรองภาวะโลกรอน (Global Warming : GW)

จ�กกจกรรมต�ง ๆ ของมนษย เชน ก�รเผ�เชอเพลงฟอสซล ก�รทำ�เกษตรกรรม กสกรรม อตส�หกรรม เปนตน ทำ�ใหมก�ซเรอนกระจก (Greenhouse Gases; GHGs) ปรม�ณม�ก เกดเปน ปร�กฏก�รณ“เรอนกระจก ” (Greenhouse Effect)ซงเปนส�เหตสำ�คญททำ�ใหเกดก�รเปลยนแปลงสภ�พภมอ�ก�ศ (Climate Change) โดยหนงในก�รเปลยนแปลงทสำ�คญคอ ก�รทอณหภมเฉลยของโลกเพมสงขน ทเรยก ภ“�วะโลกรอน ” (Global Warming) "ปรากฏการณเรอนกระจก" เปนก�รทคว�มรอนถกกกไวในชนบรรย�ก�ศ ไมส�ม�รถสะทอนกลบไปสหวงอวก�ศไดเท�ทควร ทำ�ใหอณหภมเฉลยสงขน ทเรยกแบบนเนองจ�กคล�ยคลงกบสภ�พทเกดในเรอนกระจกทใชปลกพช เมอพชสงเคร�ะหแสง ไอนำ�และ CO2 จะถกกกอยภ�ยใน CO2 เปนตวชวยดดซบคว�มรอน ทำ�ใหในเรอนกระจกมอณหภมสงขนและอบอนกว�ภ�ยนอก

 ปจจยสำาคญททำาใหเกดภาวะโลกรอน เกดจ�กก�รปลอยก�ซเรอนกระจกจ�กกจกรรมของมนษย ตวทสำ�คญไดแก ค�รบอนไดออกไซด (CO2) มเทน (CH4) ไนตรสออกไซด (N2O) ไฮโดรฟลออโรค�รบอน (HFCs) เพอรฟลออโรค�รบอน (PFC) คลอโรฟลออโรค�รบอน (CFCs) และซลเฟอรเฮกซะฟลออไรด (SF6) ก�ซพวกนจะมคณสมบตในก�รดดกลนพลงง�นคว�มรอน เมอมม�กจะทำ�ใหบรรย�ก�ศของโลกดดกลนพลงง�นคว�มรอนเพมขน   ผลกระทบ ทเกดขนจะทำ�ใหนำ�แขงบรเวณขวโลกละล�ยอย�งรวดเรว นำ�จดมห�ศ�ลจะไหลลงสแหลงนำ� ทำ�ใหระดบนำ�สงขน และเกดนำ�ทวมในพนทต�ง ๆ ในทสด นอกจ�กน ก�รทระดบนำ�ในทะเลและมห�สมทรเปลยนแปลงยงกอใหเกดคว�มแปรปรวนของภมอ�ก�ศ ซงจะสงผลใหพชและสตวลด

25

จำ�นวนลงและอ�จเหลอเพยงไมกชนดทส�ม�รถอยรอด 

 เกรดเลกเกรดนอย

CO2   เกดจ�กก�รห�ยใจของสงมชวต แตจ�กกจกรรมของมนษย เชน ก�รเผ�ไหมเชอเพลงฟอสซล ทำ�ให CO2 เพมขนอย�งรวดเรว

N2O  อ�จเกดเองต�มธรรมช�ตโดยก�รยอยสล�ยของจลนทรย นอกนน ค�ดว�ม�จ�กก�รใชปยเคมทม N เปนองคประกอบ ก�รเผ�ป� ก�รขย�ยพนทเพ�ะปลก เปนตน

CH4   เกดเองต�มธรรมช�ตและจ�กก�รกระทำ�ของมนษย เชน ของเสยจ�กสตว ก�รทำ�น�ในลมนำ�ทวมขง เปนตน CH4 กกเกบคว�มรอน > CO2 ถง 20 เท�

26

บทท 3

วธก�รดำ�เนนก�ร

ก�รจดทำ�โครงง�นดำ�เนนก�รดงน

ประชมเพอรวมคนห�ปญห� ว�งแผนในก�รเลอกโครงง�น ศกษ�ขอมลจ�กแหลงคว�มรต�งๆ รวบรวมขอมลจ�กแหลงคว�มร

27

จดระบบขอมลจ�กก�รศกษ�คนคว� รวมกนพจ�รณ�กจกรรมทจะนำ�ม�ใชในโครงง�น คนห�ปญห�ขณะทำ�กจกรรมและดำ�เนนก�รแกไข สรปคว�มรทไดแลวนำ�ม�พฒน�จดทำ�เอกส�รเผยแพรคว�มร

การดำาเนนการแบงออกเปน 3 ขนตอน คอขนท 1 ขนเตรยมการ

*รวมกนคนห�ประเดนปญห�*จดเตรยมเอกส�ร*ประส�นง�นแจงคร

ขนท 2 ขนปฏบตการ แบงออกเปน*ระยะกอนการพฒนา

- ดำ�เนนก�รภ�ยในโรงเรยนโดยนกเรยนกลมแกนนำ�สงเสรมสขภ�พในโรงเรยน - สำ�รวจขอมลของนกเรยนเพอรวบรวมขอมล

*ระยะดำาเนนการพฒนาและปรบปรง - นำ�ผลจ�กก�รสำ�รวจขอมลพฤตกรรมก�รบรโภคอ�ห�รม�กำ�หนดแนวท�งในก�รจดกจกรรมและกำ�หนดเวล�ในก�รดำ�เนนกจกรรมโดยกจกรรมยอย 3 กจกรรมดงน คอ

1. กนอ�ห�รดมชยไปกว�ครง2. กจกรรมชวนกนออนหว�น3.กจกรรมกระตกตอมคด พชตโลกรอนดวย LCA

กจกรรมอาหารดมชยไปกวาครง1.ดำ�เนนก�รจดทำ�แบบสอบถ�ม เพอสำ�รวจอ�ห�รทนกเรยนนยมรบ

ประท�น โดยทำ�ก�รสำ�รวจตงแตระดบมธยมศกษ�ปท 1 – มธยมศกษ�ปท 3 จำ�นวน 300 ฉบบ

2. สำ�รวจขอมลอ�ห�รและเครองดมทนกเรยนชอบรบประท�น

28

3. นำ�อ�ห�รจ�กก�รสำ�รวจม�ห�พลงง�นส�รอ�ห�รและวเคร�ะหสวนประกอบของอ�ห�รแตละชนด 4. นำ�อ�ห�รม�แยกประเภทเปน อ�ห�รกงสำ�เรจรป อ�ห�รจ�นเดยว เครองดมพรอมดม 5. นำ�อ�ห�รทแยกประเภทม�วเคร�ะหถงส�รเคมทมในอ�ห�รทสงผลตอร�งก�ย และส�รอ�ห�รทไดรบจ�กแตละชนด

6.นำ�ผลทไดไปเผยแพรโดยก�รประช�สมพนธเสยงต�มส�ยในชวงพกกล�งวนและออกรณรงคต�ม ชนเรยนชใหเหนถงโทษก�รรบประท�นอ�ห�รทไมมประโยชน

กจกรรมชวนกนออนหว�น 1. คดสตรเครองดมเพอสขภ�พเสนอตอฝ�ยโภชน�ก�รเพอจำ�หน�ย โดยใชคว�มหว�น 10 %

2. รณรงคชกชวนเพอนๆนองๆหลกเลยงอ�ห�รกรบกรอบและเครองดมทไมมประโยชนตอร�งก�ยและหนม�ดมนำ�สมนไพรหรอนำ�เปล�เพอสขภ�พ 5 ชนดไดแก

1. นำ�มะน�ว2. นำ�ใบเตย3. นำ�ตะไคร4. นำ�ขง5. นำ�อญชน

3.สำ�รวจคว�มพงพอใจตอสตรนำ�สมนไพรจ�กนกเรยน 100 คน

กจกรรมกระตกตอมคด พชตโลกรอนดวย LCA1.จดอบรมกลมแกนนำ�อ�ส�สมครพทกษสงแวดลอม เพอรวมกน

เรยนรเกยวกบก�ร LCA กอนเยยมชนเรยน2.ออกรณรงคเยยมชนเรยนเพอชวนนองๆรวมกนทำ� LCA ใน

ฐ�นะทเปนผบรโภคใชขอมลเพอประกอบก�รก�รตดสนใจเลอกซอ

29

ผลตภณฑและรวมใสใจสงแวดลอม โดยระบตวอย�งผลตภณฑม�วเคร�ะหจำ�นวน 10 ชนด คอ

ขนท 3 ขนสรปและประเมนผล สรปผลก�รดำ�เนนกจกรรมโครงง�นแกคณครทปรกษ� และบคล�กรทเกยวของภ�ยในโรงเรยน

บทท 4

ผลก�รวเคร�ะหขอมล

จ�กก�รดำ�เนนโครงง�น มกจกรรมยอย 3 กจกรรมดงนคอ1.กจกรรมอ�ห�รดมชยไปกว�ครง ดำ�เนนก�รดงน

1.ดำ�เนนก�รจดทำ�แบบสอบถ�ม เพอสำ�รวจอ�ห�รทนกเรยนนยมรบประท�น โดยทำ�ก�รสำ�รวจตงแตระดบมธยมศกษ�ปท 1 – มธยมศกษ�ปท 3 จำ�นวน 300 ฉบบ

ระดบชน จำ�นวนแบบสอบถ�ม

ชนประถมศกษ�ปท 1 30ชนประถมศกษ�ปท 2 30ชนประถมศกษ�ปท 3 30ชนประถมศกษ�ปท 4 30ชนประถมศกษ�ปท 5 30ชนประถมศกษ�ปท 6 30ชนมธยมศกษ�ปท 1 30ชนมธยมศกษ�ปท 2 30ชนมธยมศกษ�ปท 3 60รวม 300 ฉบบ

30

แบบสอบถ�มระบขอมลในก�รสอบถ�มดงน

ระดบชน ประถม มธยม

ประเภทอ�ห�รทชอบรบประท�น

อ�ห�รจ�นเดยวคอ..............................................

เครองดมคอ..............................................

อ�ห�รว�งคอ...............................................

ขนมคอ………………………….

2. สำ�รวจขอมลอ�ห�รและเครองดมทนกเรยนชอบรบประท�น พบว�อ�ห�รทนกเรยนชอบรบประท�นมดงน

อาหาร เครองดมบะหมกงสำ�เรจรป

นำ�อดลม นำ�หว�น

ไกทอด (1 ชน) นำ�ผลไมกระปอง นำ�ช�พรอมดม

ไสกรอก ข�วไขเจยว ข�วเหนยว สมตำ�

31

ผดไทย

ร�ดหน�

ข�วผดกระเพร� ไขด�ว ข�วมนไก

3. นำ�อ�ห�รจ�กก�รสำ�รวจม�ห�พลงง�นส�รอ�ห�รและวเคร�ะหสวนประกอบของอ�ห�รแตละชนด

อ�ห�ร เครองดมบะหมกงสำ�เรจรป 237

นำ�อดลม 120นำ�หว�น 103

ไกทอด (1 ชน) 115

นำ�ผลไมกระปอง 150นำ�ช�พรอมดม 81

ไสกรอก ข�วไขเจยว 565

32

ข�วเหนยว 68 สมตำ� 120ผดไทย 411ร�ดหน� 397ข�วผดกระเพร� 554ไขด�ว 215ข�วมนไก 596มนฝรงทอดกรอบแปงทอดกรอบข�วโพดแผนทอดกรอบขนมปงไสครมข�วตมมด 1 ค 320ขนมกลวย 57

4. นำ�อ�ห�รม�แยกประเภทเปน อ�ห�รกงสำ�เรจรป อ�ห�รจ�นเดยว เครองดมพรอมดม

33

อาหารกงสำาเรจรป

เครองดม อาหารจานเดยว ขนม

บะหมกงสำ�เรจรป 237

นำ�อดลม 120 ข�วไขเจยว 565 มนฝรงทอดกรอบ

นำ�หว�น 103 ข�วเหนยว 68 สมตำ� 120

แปงทอดกรอบ

ไกทอด (1 ชน) 115

นำ�ผลไมกระปอง 150

ผดไทย 411 ข�วโพดแผนทอดกรอบ

ไสกรอก นำ�ช� 81 ร�ดหน� 397 ขนมปงไสครมนำ�สมนไพร 150 ข�วผดกระเพร�

554ไขด�ว 215

ข�วตมมด 1 ค 320

นำ�ผลไม (สม) 160

ข�วมนไก 596 ขนมกลวย 57

5. นำ�อ�ห�รทแยกประเภทม�วเคร�ะหถงส�รเคมทมในอ�ห�รทสงผลตอร�งก�ย และส�รอ�ห�รทไดรบจ�กแตละชนด จ�กก�รดำ�เนนง�นส�ม�รถวเคร�ะหผลไดดงน

รายการอาหาร

พลงงานทไดรบ( กโล

แคลอร )

สวนประกอบ ส�รทสงผลกระทบตอร�งก�ย

ส�รอ�ห�ร

บะหมกงสำ�เรจรป

1 หอ =237

แปงสาล,เกลอ,พรก,โมโนโซเดยมกลตาเมต,นำามน

-โมโนโซเดยมกลตาเมต = กระดกพรน-นำามนกระเทยม

ไขมน จาก นำามนกระเทยมเจยว

34

กระเทยมเจยว เจยว=สารกอมะเรง-เกลอ = ดดนำาจากสวนตางๆของรางกาย และมผลตอการเรยนร มผลตอการทำางานของไต

คารโบไฮเดรต จาก เสนบะหมเกลอแร จาก เครองเทศสารปรงรส

ไสกรอก

แปง,เนอสตว,ไนตรสท,ซลเฟต

-ไนตรสท = สารกอมะเรง-ซลเฟต = สารกอมะเรง

โปรตนจาก เนอสตว

ไกทอด เนอไก,แปง,นำามน,

-นำามน = เกดอะนมลอสระ สารกอมะเรง-ไก = มสารเรงฮอรโมนการเจรญเตบโต

ไขมน จาก นำามนโปรตน จาก เนอไกคารโบไฮเดรต จาก แปง

มนฝรงทอดกรอบ

10 ชน = 160

แปง,มนฝรง,นำามน,เกลอ

-นำามน =เกดอะนมลอสระ สารกอมะเรง-เกลอ = ดดนำาจากสวนตางๆของรางกาย และ

ไขมน จาก นำามนคารโบไฮเดรต จาก แปงและมนฝรงเกลอแร จาก

35

มผลตอการเรยนร มผลตอการทำางานของไต

เกลอ

ขนมปง

1 ชน = 71

แปงสาล,สารกนบด

-สารกนบด = สารกอมะเรง

คารโบไฮเดรต จาก แปงสาล

นำ�อดลม

1 ขวด = 40

กรดซตรก,แกสคารบอนไดออกไซด,นำาตาล,สารกนบด

-กรดซตรก = กระดกพรน-สารกนบด = สารกอมะเรง-นำาตาล = โรคอวนและผลทตามมา-แกสคารบอนไดออกไซด = ทองอด

คารโบไฮเดรต จาก นำาตาล

นำ�ผลไม 25 %

สผสมอาหาร,กลนสงเคราะห,นำาตาล,สารกนบด

-กลนสงเคราะห = สารกอมะเรง-สารกนบด =สารกอมะเรง

วตามนและเกลอแร จาก ผลไม

36

อาหารจานเดยว

รายการอาหาร

พลงงานทได

รบ( กโลแคลอ

ร )

สวนประกอบ ส�รทสงผลกระทบตอร�งก�ย

ส�รอ�ห�ร

สมตำ� 120 มะละกอ,มะเขอเทศ,มะเขอ,เกลอ,พรก,โมโนโซเดยมกลตาเมต,กระเทยม,ปลารา,นำาปลา,ถวฝกยาว,ถว,นำาตาล,มะนาว

-โมโนโซเดยมกลตาเมต = กระดกพรน-นำามนกระเทยมเจยว=สารกอมะเรง-เกลอ = ดดนำาจากสวนตางๆของรางกาย และมผลตอการเรยนร มผลตอการทำางานของไต

โปรตนจ�ก ถว วต�มนจ�กมะละกอ ถว มะเขอเทศ มะน�ว กระเทยมเกลอแรจ�ก นำ�ปล�

กวยเตยว

397 เสนกวยเตยว,เนอสตว,โมโนโซเดยมกลตาเมต,ลกชน,ถวปน,พรก,พรกปน,นำาตาล,ถวงอก,ก

-โมโนโซเดยมกลตาเมต = กระดกพรน-นำาสมสายช =มฤทธกดกรอยอยางรนแรง

โปรตนจ�ก ถว เนอสตววต�มนจ�ก ถวงอก ผกบง ตนหอม ผกชไขมนจ�ก

37

ระเทยมเจยว,นำาซป,นำาสมสายช,ผกช,ตนหอม,ผก,นำาปลา

-ถวปน =เชอราอะฟลาทอกซน-ลกชน=สารบอเรกซ

กระเทยมเจยว เกลอแรจ�ก นำ�ปล� ค�รโบไฮเดรตจ�กเสนกวยเตยว

ข�วผดกะเพร�ไก ไขด�ว

769 เนอไก,ไข,นำามน,ใบกะเพรา,ซอส,ซอสหอยนางรม,โมโนโซเดยมกลตาเมต,นำาตาล,พรก,กระเทยม,นำาปลา,ขาว

-นำามน = เกด อนมลอสระ สารกอมะเรง-ไก = มสารเรงฮอรโมนการเจรญเตบโต-โมโนโซเดยมกลตาเมต =กระดกพรน

โปรตนจ�ก เนอสตว ไขวต�มนจ�ก กะเพร�ไขไขมนจ�ก นำ�มน เกลอแรจ�ก นำ�ปล� นำ�ต�ล นำ�มนหอยค�รโบไฮเดรตจ�กข�ว

ข�วผดหมใสไข

557 ขาว,เนอหม,นำามน,เกลอ,ไข,โมโนโซเดยมกลตาเมต,นำาตาล,พรก,กระเทยม,นำาปลา,มะเขอเทศ,ซอสมะเขอเทศ,ซอส,

-นำามน = เกดอนมลอสระ สารกอมะเรง-เกลอ = ดดนำาจากสวนตางๆของรางกาย และมผลตอการเรยนร มผลตอการ

โปรตนจ�ก เนอสตว ไขวต�มนจ�ก มะเขอเทศ ซอสมะเขอเทศไขมนจ�ก นำ�มน เกลอแรจ�ก นำ�ปล�

38

ซอสหอยนางรม ทำางานของไต-โมโนโซเดยมกลตาเมต =กระดกพรน

นำ�ต�ล นำ�มนหอยค�รโบไฮเดรตจ�กข�ว

ร�ดหน� 397 เสน,เนอสตว,โมโนโซเดยมกลตาเมต,พรก,พรกปน,นำาตาล,,กระเทยมเจยว,นำาซป,นำาสมสายช,ผกคะนา,แปงมน,นำาปลา

-โมโนโซเดยมกลตาเมต = กระดกพรน-นำาสมสายชเทยม =มฤทธกดกรอนอยางรนแรง-ถวปน =เชอราอะฟลาทอกซน-ลกชน=สารบอเรกซ

โปรตนจ�ก เนอสตว วต�มนจ�ก ผกคะน�ไขมนจ�ก นำ�มน เกลอแรจ�ก นำ�ปล� นำ�ต�ล นำ�มนหอยค�รโบไฮเดรตจ�กเสนกวยเตยว

6.นำ�ผลทไดไปเผยแพรโดยก�รประช�สมพนธเสยงต�มส�ยในชวงพกกล�งวนและออกรณรงคต�ม ชนเรยนชใหเหนถงโทษก�รรบประท�นอ�ห�รทไมมประโยชน

กจกรรม ชวนกนออนหวาน 1. คดสตรเครองดมเพอสขภ�พเสนอตอฝ�ยโภชน�ก�รเพอจำ�หน�ย โดยใชคว�มหว�น 10 %

39

2. รณรงคชกชวนเพอนๆนองๆหลกเลยงอ�ห�รกรบกรอบและเครองดมทไมมประโยชนตอร�งก�ยและหนม�ดมนำ�สมนไพรหรอนำ�เปล�เพอสขภ�พ 5 ชนดไดแก

1. นำ�มะน�ว2. นำ�ใบเตย3. นำ�ตะไคร4. นำ�ขง5. นำ�อญชน

1.นำ�มะน�ว

มะนาว เปนผลไมทอยคครวไทยมานาน นอกจากจะเปนเครองปรงอาหารรสแซบทหลายคนขาดไมไดยงมประโยชนอกมาก มาย เชน เปนเครองดมแกกระหาย เปนสวนผสมของเครองสำาอาง สมนไพร ทำาเปนนำายาลางจานรกษาความสะอาด เครองหอมดบกลน สวนผสม

มะน�ว 3      ลก นำ� 1      ลตร

นำ�ต�ล 100      กรม เกลอ ครงชอนช�

วธทำา

นำ�มะน�วม�ล�งใหสะอ�ด ฝ�นแกะเมลดออกบบเอ�นำ�ออก เตมนำ�ตมใหเดอดประม�ณ 5 น�ท พรอมใสนำ�ต�ล คนใหนำ�ต�ลละล�ย ยกลงปลอยใหเยนเตมเกลอเลกนอย จะไดนำ�มะน�วทมกลนหอมของเปลอกมะน�ว

40

ประโยชนและคณค�ท�งสมนไพร

ทสำ�คญในท�งก�รแพทย นำ�มะน�วส�ม�รถนำ�ไปใชเปนสวนผสมของย�

รกษ�โรคได เชนโรคลกปดลกเปด ย�แกไอขบเสมหะ หล�ยคนคงรจกดว�

ตองบบหรอคนนำ� ผสมนำ�ผง แลวจงใสเกลอเลกนอยเพอใหจบบอย ๆ กจะ

ชวยไดเปนอย�งด หรอจะใชเปนย�ท�แกกล�ก เกลอน หด ดวยก�รบบนำ�

มะน�วผสมผงกำ�มะถนท�กอนนอน ท�แกนำ�กดเท�กไดดวย

สำาหรบเปลอกของมะนาว กมประโยชนไมแพกนแมจะมรสขม ชวยขบลม

รกษ�อ�ก�รทองอด ทองเฟอ แนนจกเสยด ซงวธใชโดยก�รนำ�เปลอกสด

ของมะน�วประม�ณครงผล คลงใหนำ�มนออกม�แลวฝ�นบ�ง ๆ ชงกบนำ�

รอนดมเวล�มอ�ก�รหรอหลงอ�ห�ร 3 เวล� 

2. นำ�ใบเตย

เตยหอม เปนพชทขนรวมกนเปนกอ ลำ�ตนกลมตอเปนขอๆ โคนมร�กงอกเพอยดลำ�ตน ใบงอกออกจ�กลำ�ตนเรยงเปนวงรอบลำ�ตน ใบสเขยวเรยวย�ว ปล�ยใบแหลม ชอบขนในนำ�ชนแฉะ ลำ�ตนสง 2-3 ฟต เปนพชตระกลเดยวกบก�รเกด

สวนผสม

วธทำา

ใบเตยหอม 20-25      ใบ

นำ� 4      ถวยตวง (1 ลตร)

นำ�ต�ล 1      ขด

41

นำ�ใบเตยสดม�ล�งใหสะอ�ด หนเปนชนพอประม�ณ แบงเปน 2 สวน  สวนแรก ตมในนำ�เดอด เคยวไปประม�ณ 10 น�ท เตมนำ�ต�ลทร�ยใหออกรสหว�น กรองเอ�ก�กออก    สวนทสอง ใหนำ�ไปปนกรองเอ�ก�กออก นำ�นำ�ใบเตยทมสเขยวเตมลงไปในนำ�ตมครงแรก จะไดนำ�ใบเตยสเขยว มกลนหอม เวล�ดม เตมนำ�แขง รสกหอมหว�นชนใจ ประโยชนและคณค�ท�งสมนไพร -  ใบเตยสด  มนำ�มนหอมระเหย-  ใชแตงเปนสอ�ห�ร เปนส�รคลอโรฟลล ใชตมดมบำ�รงหวใจ ทำ�ใหชมชน-  ร�ก  นำ�ม�สกด ใชลดนำ�ต�ลในเลอด-  ใบ  ใชทำ�กระทงตะโก หอไก ใสหมอหงข�วทำ�ใหข�วหอม

3. นำ�ตะไคร

ตะไคร เปนพชสวนครว ปลกง�ย ลำ�ตนเปนเหง�อยใตดน เปนใบเดยว ใบเรยวแหลม ขอบใบเรยวคม ลำ�ตนอยบนดน ก�บใบสออกเท�เขยว หรออมแดง ขย�ยพนธโดยก�รแตกหนอ

สวนผสม

ตะไครสด 10      ตน นำ� 1      ลตร

นำ�ต�ล 100      กรม

วธทำา

42

นำ�ตะไคร 10-20 ตน ตดใบออก นำ�ม�ล�งใหสะอ�ด ตดเปนทอนๆ พอประม�ณ ทบพอแตก ใสในหมอ เตมนำ�ตมใหเดอดประม�ณ 5 น�ท ยกลง กรองเอก�กออก นำ�ไปตมใหมพรอมใสนำ�ต�ล คนใหนำ�ต�ลละล�ย ยกลงปลอยใหเยน จะไดนำ�ตะไครสเขยวออนใส มกลนหอมของตะไครออนๆ

ประโยชนและคณคาทางสมนไพร

-  นำ�ตะไครม�กลนดวยไอนำ�ใหนำ�มนหอมระเหย ซงส�ม�รถยบยงก�รเจรญเตบโตของบคเตรได- มวต�มนเอ ฟอสฟอรส เมนทอล-  ตะไครตน รบประท�นแกทองอด ทองเฟอ ขบเหงอ ขบปสส�วะ ใชแตงกลนอ�ห�ร ดบกลนค�ว ใชทำ�เครองเทศต�งๆ

4. นำ�ขง

ขง เปนพชลมลก มเหง�ใตดน เปนแงง มลำ�ตนบนดน มก�บใบหมกนแนน ใบเลกเรยว ขนเปนสองแถวสลบกน ออกดอกเปนชอ สเหลองแกมเขยว ก�นดอกจะแทงออกม�จ�กแงงของขง ขงออนเหง�จะเปนสนวล ถ�แกจะเปนสนำ�ต�ล

สวนผสม

ขงหนเปนชนๆ ประม�ณ 1      ถวย

ตวง นำ� 1      ลตร

นำ�ต�ล 100      กรม

วธทำา

43

นำ�ขงทไมแกม�กนก ม�ปอกเปลอกออก ล�งใหสะอ�ด หนเปนชนๆ พอเหม�ะ แลวทบพอแหลก เตมนำ�ในหมอตม ใสขงททบแตกตมประม�ณ 10 น�ท กรองก�กขงออก จะไดนำ�ขงสด เตมนำ�ต�ล คนใหนำ�ต�ลละล�ย อย�นำ�ไปตงไฟอกเพร�ะจะทำ�ใหนำ�หอมระเหยออกหมด แลวจะไดนำ�ขงสดทมสเหลองออน มรสเผดเลกนอย หอมหว�น ประโยชนและคณค�ท�งสมนไพร -  ขง เปนพชทมนำ�มนหอมระเหย มฟอสฟอรส คลเซยม-  ขงแก  แกอ�ก�รคลนไส อ�เจยน เม�รถ เม�เรอ โดยนำ�ม�ตมดมนำ� แกอ�ก�รทองอดทองเฟอ ขบลม ชวยยอยอ�ห�รจำ�พวกโปรตน ใชเปนย�แกไอ-  นอกจ�กน ขง ยงใชประกอบอ�ห�รอกหล�ยอย�ง เชน ยำ� ผด ขงดอง ใสขนมหว�น มนเทศตม นำ�เต�ฮวย

5. นำ�อญชน

ดอกอญชน ประม�ณ 10-20      ดอก

นำ� 1      ลตร นำ�ต�ล 100      กรม

วธทำา

นำ�ดอกอญชน 10-20 ดอก นำ�ม�ล�งใหสะอ�ด ใสในหมอ เตมนำ�ตมใหเดอดประม�ณ 5 น�ท ยกลง กรองเอก�กออก นำ�ไปตมใหมพรอมใสนำ�ต�ล คนใหนำ�ต�ลละล�ยเตมเกลอเลกนอย ห�กตองก�รใหเปนสชมพ บบมะน�ว 1 ลกคนเบ�ๆ ยกลงปลอยใหเยน จะไดนำ�อญชน ทมสสนสดใสสวยง�ม

44

3.สำ�รวจคว�มพงพอใจของนกเรยนตอสตรนำ�สมนไพรทง 5 ชนด จ�กนกเรยน 100 คน ปร�กฏผลดงน

นำ�สมนไพร จำ�นวนคว�มพง

พอใจ

รอยละ อนดบ

1. นำ�มะน�ว 20 20 32. นำ�ใบเตย 27 27 13. นำ�ตะไคร 17 17 44. นำ�ขง 15 15 55.นำ�อญชน 21 21 2รวม 100 100

4.นำ�ทนกเรยนใหคว�มนยมม�กทสด ส�มอนดบเรยงลำ�ดบจ�กม�กไปนอยดงน นำ�ใบเตย คดเปนรอยละ 27 นำ�อญชน คดเปนรอยละ 21 นำ�มะน�ว คดเปนรอยละ 20

กจกรรมกระตกตอมคด พชตโลกรอนดวย LCA1.จดอบรมกลมแกนนำ�อ�ส�สมครพทกษสงแวดลอม เพอรวมกน

เรยนรเกยวกบก�ร LCA กอนเยยมชนเรยน2.ออกรณรงคเยยมชนเรยนเพอชวนนองๆรวมกนทำ� LCA ใน

ฐ�นะทเปนผบรโภคใชขอมลเพอประกอบก�รก�รตดสนใจเลอกซอผลตภณฑและรวมใสใจสงแวดลอม โดยระบตวอย�งผลตภณฑม�วเคร�ะหจำ�นวน 10 ชนด คอ

อาหาร เครองดม

45

1.บะหมกงสำาเรจรป 1. นำาอดลม

2.ปลากระปอง 2.นำาผลไมกลอง/กระปอง

3.แยมผลไม 3. นำาชาขวด/กระปอง

4.ขนมกรบกรอบ 4. กาแฟกระปอง

5.มนฝรงทอดกรอบ

6.ขนมปง

7.ขาวผด

8.ผลไมตามฤดกาล

บทท 5

สรปผล อภปร�ยผล ขอเสนอแนะ

1.ความมงหมายของการจดทำาโครงงาน

1.สงเสรมก�รเลอกรบประท�นอ�ห�รทมประโยชนตอร�งก�ย2.สร�งทศนคตทดตอก�รดแลใสใจสขภ�พของตนเอง3.สร�งคว�มตระหนกตอก�รดแลใสใจสงแวดลอม4.นอมนำ�หลกคดปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยงสวถชวต

2.อภปรายผล

46

ก�รทำ�โครงง�นครงนส�ม�รถสรปไดว� ผเข�รวมมคว�มสนใจและใหเข�รวมกจกรรมเปนอย�งด ทกกจกรรมลวนมงใหผเข�รวมตระหนกและเหนถงก�รใหคว�มสำ�คญตอก�รดแลเอ�ใจใสสขภ�พตนเองและสอดแทรกแนวคดก�รดแลรกษ�สงแวดลอมเข�ไปในกจกรรม อนนำ�ไปสก�รเหนคณค�ของตนเองและผอน จ�กก�รทำ�โครงง�นครงนชใหเหนว� ก�รดแลรกษ�สขภ�พดวยก�รเลอกรบประท�นอ�ห�รทดมคว�มจำ�เปนตอก�รดำ�รงชวต คณภ�พของอ�ห�รไมไดขนอยกบร�ค� แตขนอยกบคณค�ของส�รอ�ห�รทม ก�รเลอกรบประท�นอ�ห�รในปจจบนอ�จไมใชแคเพอประโยชนตอร�งก�ยตนเองแตตองคำ�นงถงผลกระทบทจะเกดตอสงแวดลอม ซงเปนสงท ทกคนในสงคมตองรวมกนตระหนกและรบผดชอบ เพร�ะท�ยทสดทกๆก�รกระทำ�ในชวตของเร�ลวนแลวแตสงผลตอสงแวดลอมทงสน

3.ขอเสนอแนะ

จ�กก�รจดทำ�โครงง�นมขอเสนอแนะ ดงน

1.ควรขย�ยผลกจกรรมใหมคว�มยงยนโดยก�รจดกจกรรมอย�งตอเนองเปนประจำ�ทกปก�รศกษ�

2.ควรมก�รรณรงคประช�สมพนธใหผปกครองมสวนรวมในก�รสงเสรมใหนกเรยนมคว�มตระหนกและใสใจสขภ�พและใสใจสงแวดลอมใหม�กขน

ก�รทำ�ง�นภ�ยใตหลกคดปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง

47

ความพอประมาณ พอประม�ณในเรองเวล�ในก�รทำ�กจกรรมโดยใชเวล�ใหคมค� ว�งแผนก�รทำ�ง�นโดยระบเวล�ทชดเจนและแบงเวล�ในก�รทำ�ง�นใหพอดกบง�นและไมรบกวนเวล�เรยน ความมเหตผล กำ�หนดกจกรรมโดยคำ�นงถงคว�มเปนไปได และผลทจะเกดขน กจกรรมทกำ�หนดขนตองไมย�กและซบซอนจนเกนไป เพอใหส�ม�รถปฏบตไดจรง การมภมคมกนทด ก�รทำ�ง�นโครงง�นนกอใหเกดคว�มตระหนกตอก�รดแลรกษ�ตนเอง รอบคอบในก�รพจ�รณ�เลอกซอผลตภณฑ คดวเคร�ะหและเชอมโยงถงคว�มเกยวพนกนของอ�ห�รกบสงแวดลอม เหนคณค�ของตนเองและนำ�ไปสก�รเหนคณค�ของผอน เกดคว�มตระหนกตอก�รเปนพลเมองทดทรกตวเองและสงแวดลอมเงอนไขความร คว�มรเกยวกบก�รประเมนวฏจกรชวตผลตภณฑ LCA ก�รคำ�นวณห�คณค�ส�รอ�ห�ร หลกก�รเลอกซออ�ห�รทมประโยชนเงอนไขคณธรรม คว�มประหยด คว�มอดทน คว�มสะอ�ด หลกปรชญ�ของเศรษฐกจพอเพยง มตสงคม เกดก�รตระหนกตอก�รดแลรกษ�สขภ�พตนเองและผอน คำ�นงถงสวนรวม เกดเปนสงคมรกสขภ�พ มตเศรษฐกจ ก�รดแลตนเองใหแขงแรงชวยประหยดค�ใชจ�ยในก�รรกษ�ตว ก�รซออ�ห�รทมในทองถน ชวยลดก�รใชพลงง�น และชวยรกษ�สงแวดลอม มตวฒนธรรม เกดเปนค�นยมในก�รดแลรกษ�สขภ�พของตนเอง พรอมๆกบค�นยมก�รมจตส�ธ�รณะ มตสงแวดลอม เกดแนวรวมในก�รรวมกนดแลรกษ�สงแวดลอมผ�นวถชวตประจำ�วน

48

บรรณ�นกรม

http://www.petsang.com.htmlhttp://202.129.0.133/els/upload/fclub/FClub'08%20web/core%20content/1/3.htmlwww.fda.moph.go.th/fda_fraud_watch/youngfda/

http://www.herbal.muasua.com/