sistem urinarius

74
SISTEM URINARIUS SISTEM URINARIUS Oleh Oleh Dr.EDWARD SYAM Dr.EDWARD SYAM

Upload: aduhbingung

Post on 04-Aug-2015

104 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Sistem Urinarius

SISTEM URINARIUSSISTEM URINARIUS

OlehOleh

Dr.EDWARD SYAM Dr.EDWARD SYAM

Page 2: Sistem Urinarius
Page 3: Sistem Urinarius
Page 4: Sistem Urinarius
Page 5: Sistem Urinarius

SISTEM URINARIUSSISTEM URINARIUSTerdiri dariTerdiri dari REN (GINJAL)REN (GINJAL) URETERURETER VESICA URINARIAVESICA URINARIA URETHRAURETHRA

Page 6: Sistem Urinarius
Page 7: Sistem Urinarius
Page 8: Sistem Urinarius
Page 9: Sistem Urinarius

RENREN Berjumlah 2 buahBerjumlah 2 buah Bentuk seperti biji kacang tanahBentuk seperti biji kacang tanah Berwarna coklat kemerahanBerwarna coklat kemerahan Ukuran normal 12 x 6 x2 cmUkuran normal 12 x 6 x2 cm Berat 1 ginjal 130 grBerat 1 ginjal 130 gr Terdapat pada dinding posterior Terdapat pada dinding posterior

abdomen di sebelah kanan dan kiri abdomen di sebelah kanan dan kiri columna vertebraliscolumna vertebralis

Terletak Terletak RetroperitonealRetroperitoneal

Page 10: Sistem Urinarius
Page 11: Sistem Urinarius
Page 12: Sistem Urinarius

Ginjal kiri lebih tinggi dari yang kanan (Ginjal kiri lebih tinggi dari yang kanan (+ + ½ ½ vertebra)vertebra)

Pada kutub atas kedua ginjal terdapat Pada kutub atas kedua ginjal terdapat Glandula SuprarenalisGlandula Suprarenalis

Ginjal dibungkus oleh Fascia Renalis, Ginjal dibungkus oleh Fascia Renalis, terdiri dari 2 lamina : terdiri dari 2 lamina : Lamina anteriorLamina anterior & & Lamina posteriorLamina posterior..

Selubung yang langsung membungkus Selubung yang langsung membungkus dan melekat erat cortex renalis disebut dan melekat erat cortex renalis disebut Capsula fibrosaCapsula fibrosa, dan yang tidak langsung , dan yang tidak langsung membungkus disebut membungkus disebut Capsula adiposaCapsula adiposa

Page 13: Sistem Urinarius
Page 14: Sistem Urinarius

PROYEKSI GINJAL PADA DINDINGPROYEKSI GINJAL PADA DINDING

BELAKANG ABDOMENBELAKANG ABDOMEN Batas atasBatas atas

ginjal kanan : setinggi Vert.Thoracal 12ginjal kanan : setinggi Vert.Thoracal 12

ginjal kiri : setinggi Vert.Thoracal 11ginjal kiri : setinggi Vert.Thoracal 11 Batas bawahBatas bawah

ginjal kanan : setinggi Vert.Lumbal 3ginjal kanan : setinggi Vert.Lumbal 3

ginjal kiri : setinggi antara Vert.Lumbal 2-3ginjal kiri : setinggi antara Vert.Lumbal 2-3

Page 15: Sistem Urinarius
Page 16: Sistem Urinarius
Page 17: Sistem Urinarius

ANATOMI BAGIAN DALAM GINJALANATOMI BAGIAN DALAM GINJAL Bagian dalam ginjal terdiri dari :Bagian dalam ginjal terdiri dari :

CortexCortex (luar) dan (luar) dan MedullaMedulla (dalam) (dalam) Bagian cortex yang masuk ke medulla :Bagian cortex yang masuk ke medulla :

Columna Renalis BERTINIColumna Renalis BERTINI Bagian medulla yg berbentuk kerucut Bagian medulla yg berbentuk kerucut

PyramidPyramid RenalisRenalis

Bagian apex (Bagian apex (Papilla RenalisPapilla Renalis) ) Calyx MinorCalyx Minor Calyx MayorCalyx Mayor Pelvis Renalis. Pelvis Renalis.

Hillus RenalisHillus Renalis, Yg masuk , Yg masuk A.renalis, plexus A.renalis, plexus symphaticus & n.vagussymphaticus & n.vagus

Yg keluar Yg keluar V.renalis, Ureter & Nn.limphaticiV.renalis, Ureter & Nn.limphatici

Page 18: Sistem Urinarius

Ureter

Pelvis renalis

Vena renalis

Arteri renalis

Hilum renale

Capsula fibrosa

Extremitas superior

Extremitas inferior

Fascies anterior

Page 19: Sistem Urinarius

Cortex renalis

Pyramides renales

Papillae renales

Columnae renales

Calices renales majores

Calices renales minoresSinus renalis

Medulla renalis

Ureter

Basis renalis

Page 20: Sistem Urinarius
Page 21: Sistem Urinarius

VASKULARISASI DLM MEDULA & VASKULARISASI DLM MEDULA & CORTEXCORTEX

Dari Aorta Abdominalis Dari Aorta Abdominalis arteri renalis sin & arteri renalis sin & dex dex a.segmentalis(a.lobaris) a.segmentalis(a.lobaris) a.interlobaris a.interlobaris a.arquata a.arquata a.interlobularis a.interlobularis a.afferen a.afferen msk ke Glomerulus (Capsula Bowman),disini msk ke Glomerulus (Capsula Bowman),disini terjadi filtrasi darah.terjadi filtrasi darah.

Dari Cortex Dari Cortex a.efferen a.efferen v.interlobularis v.interlobularis v.arquata v.arquata v.interlobaris v.interlobaris (v.lobaris) (v.lobaris) v.segmentalis v.segmentalis v.renalis sin & dex v.renalis sin & dex vena vena cava inferior,masuk ke atrium dextra.cava inferior,masuk ke atrium dextra.

Page 22: Sistem Urinarius
Page 23: Sistem Urinarius
Page 24: Sistem Urinarius
Page 25: Sistem Urinarius
Page 26: Sistem Urinarius
Page 27: Sistem Urinarius
Page 28: Sistem Urinarius

BATAS – BATASBATAS – BATAS

Ginjal dextraGinjal dextra AnteriorAnterior : : Flexura coli dextra, Colon Flexura coli dextra, Colon

ascendens, Duodenum (II), ascendens, Duodenum (II), Hepar (lob.dextra), Hepar (lob.dextra), Mesocolon Mesocolon transversumtransversum

PosteriorPosterior : : m.psoas dextra, m.quadratus m.psoas dextra, m.quadratus lumborum dextra, lumborum dextra, m.transversus abdominis dex, m.transversus abdominis dex, n.subcostalis (Ver.th.12) dex,n.subcostalis (Ver.th.12) dex,n.ileohypogastricus dextra, n.ileohypogastricus dextra, n.ileoinguinalis(VL.1)dextra,n.ileoinguinalis(VL.1)dextra,Costae 12 dextra.Costae 12 dextra.

Page 29: Sistem Urinarius
Page 30: Sistem Urinarius
Page 31: Sistem Urinarius

Ginjal sinistraGinjal sinistra AnteriorAnterior : : Flexura coli sinistra, Colon Flexura coli sinistra, Colon

descendens, Pancreas, descendens, Pancreas, Pangkal mesocolon Pangkal mesocolon

transversum, transversum, Lien, Gaster.Lien, Gaster. PosteriorPosterior : : m.psoas sinistra, m.psoas sinistra,

m.quadratus lumborum sin, m.quadratus lumborum sin, m.transversus abdominis sin, m.transversus abdominis sin,

n.subcostalis (VT.12) sinistra, n.subcostalis (VT.12) sinistra, n.ileohypogastricus sinistra, n.ileohypogastricus sinistra, n.ileoinguinalis(VL.1) sinistra, n.ileoinguinalis(VL.1) sinistra, Pertengahan Costae 11 & 12 Pertengahan Costae 11 & 12

sin.sin.

Page 32: Sistem Urinarius
Page 33: Sistem Urinarius

PERSYARAFANPERSYARAFAN Plexus symphaticus renalisPlexus symphaticus renalis Serabut afferen melalui plexus renalis Serabut afferen melalui plexus renalis

menuju medulla spinalis n.thoracalis X, XI, menuju medulla spinalis n.thoracalis X, XI, XIIXII

PEMBULUH LYMPHPEMBULUH LYMPHMengikuti a.renalis melalui nl.aorta lateralMengikuti a.renalis melalui nl.aorta lateralSekitar pangkal a.renalisSekitar pangkal a.renalis

Page 34: Sistem Urinarius

KLINISKLINIS Colic renalColic renal HydronephrosisHydronephrosis Carcinoma renalCarcinoma renal NefritisNefritis UrolithiasisUrolithiasis varikokelvarikokel

Page 35: Sistem Urinarius

URETERURETER

Adalah saluran tractus urinarius yang Adalah saluran tractus urinarius yang mengalirkan urin dari ginjal ke vesica mengalirkan urin dari ginjal ke vesica urinariusurinarius

Panjangnya Panjangnya ++ 25 cm 25 cm Terbagi 2 :Terbagi 2 :

11. Ureter pars abdominalis. Ureter pars abdominalis22. Ureter pars pelvica. Ureter pars pelvica

Page 36: Sistem Urinarius
Page 37: Sistem Urinarius
Page 38: Sistem Urinarius

Tiga tempat penyempitan UreterTiga tempat penyempitan Ureter Perbatasan pelvic renalis dengan ureterPerbatasan pelvic renalis dengan ureter Pada waktu masuk pintu atas panggulPada waktu masuk pintu atas panggul

(menyilang a.iliaca communis)(menyilang a.iliaca communis) Pada waktu menembus dinding vesica Pada waktu menembus dinding vesica

urinariusurinarius

Page 39: Sistem Urinarius

BATAS – BATASBATAS – BATASUreter DextraUreter Dextra Anterior : Anterior : Duodenum, ileum terminalis, Duodenum, ileum terminalis,

a.v.colica dextra,a.v.iliocolicaa.v.colica dextra,a.v.iliocolica

a.v.testicularis/ovarica a.v.testicularis/ovarica dextradextra

Posterior :Posterior : m.psoas dextra, bifurcatio m.psoas dextra, bifurcatio a.iliaca communis dextraa.iliaca communis dextra

Page 40: Sistem Urinarius

Ureter SinistraUreter Sinistra Anterior :Anterior : Colon sigmoid, mesocolon Colon sigmoid, mesocolon

sigmoid, a.v.ileae & sigmoid, a.v.ileae & a.a.jejunalis, a.v.testicularis/ a.a.jejunalis, a.v.testicularis/ ovarica sinistraovarica sinistra

Posterior :Posterior : m.psoas sinistra, bifurcatio m.psoas sinistra, bifurcatio a.iliaca communis sinistraa.iliaca communis sinistra

Page 41: Sistem Urinarius
Page 42: Sistem Urinarius

PELVIS RENALIS (PELVIS URETER)PELVIS RENALIS (PELVIS URETER) Berbentuk seperti corongBerbentuk seperti corong Keluar dari ginjal melalui hillus renalis, Keluar dari ginjal melalui hillus renalis,

menerima dari calix mayormenerima dari calix mayor

Ureter keluar dari hillus ginjal dan berjalan Ureter keluar dari hillus ginjal dan berjalan vertikal ke bawah di belakang peritoneum vertikal ke bawah di belakang peritoneum pariatale melekat ke m.psoas pariatale melekat ke m.psoas masuk ke masuk ke pelvis menyilang a.v.iliaca communis di depan pelvis menyilang a.v.iliaca communis di depan lig.sacro iliaca lig.sacro iliaca masuk ke pelvis menuju masuk ke pelvis menuju vesica urinarius.vesica urinarius.

Page 43: Sistem Urinarius

PERDARAHANPERDARAHAN

1.1. a.renalis cabang aorta abdominalisa.renalis cabang aorta abdominalis

2.2. a.testicularis / ovarica cabang aorta a.testicularis / ovarica cabang aorta abdominalisabdominalis

3.3. a.vesicalis superior cabang dari a.vesicalis superior cabang dari a.hypogastrica / a.iliaca internaa.hypogastrica / a.iliaca interna

PEMBULUH LYMPHPEMBULUH LYMPH

Mengalir melalui nl.aortae lateralis & Mengalir melalui nl.aortae lateralis & nl.iliacusnl.iliacus

Page 44: Sistem Urinarius

PERSYARAFANPERSYARAFAN Plexus renalisPlexus renalis n.testicularisn.testicularis n.hypogastricusn.hypogastricus Serabut afferen akan berjalan dengan Serabut afferen akan berjalan dengan

saraf sympatis ke medulla spinalis melalui saraf sympatis ke medulla spinalis melalui (L1, L2)(L1, L2)

KLINISKLINIS Colic ureter Colic ureter ureterolithiasisureterolithiasis

Page 45: Sistem Urinarius
Page 46: Sistem Urinarius
Page 47: Sistem Urinarius

TO BE CONTINUEDTO BE CONTINUED

2 2 hari lagi ya….hari lagi ya….

Page 48: Sistem Urinarius

VESICA URINARIAVESICA URINARIA Kantung kemih (buli-buli)Kantung kemih (buli-buli) Tempat muara ureter dextra & sinistra Tempat muara ureter dextra & sinistra

dalam rongga pelvisdalam rongga pelvis Berbentuk piramid 3 sisiBerbentuk piramid 3 sisi

ApexApex menuju ventral atas menuju ventral atasBasisBasis (fundus) menuju dorso caudal (fundus) menuju dorso caudalCorpusCorpus terletak antara apex & fundus terletak antara apex & fundus

Kanan & kiri fundus vesicae ada muara Kanan & kiri fundus vesicae ada muara kedua ureter disebut : kedua ureter disebut : Orificium Orificium Uretericum VesicaeUretericum Vesicae

Page 49: Sistem Urinarius
Page 50: Sistem Urinarius

Fundus vesicae

Apex vesicae

Corpus vesicae

Orificium uretericum vesicae

Page 51: Sistem Urinarius
Page 52: Sistem Urinarius
Page 53: Sistem Urinarius

Orificium uretericum vesicaeTrigonum vesicae

Page 54: Sistem Urinarius

Daerah tsb berbentuk segitiga disebut Daerah tsb berbentuk segitiga disebut Trigonum vesicae Trigonum vesicae

Pada basis caudal terdapat jalan keluar Pada basis caudal terdapat jalan keluar urine menuju urethra disebut urine menuju urethra disebut Orifisium Orifisium Urethra Internum VesicaeUrethra Internum Vesicae

Pada apex vesicae terdapat jaringan ikat Pada apex vesicae terdapat jaringan ikat yg merupakan sisa embryologis dari yg merupakan sisa embryologis dari Urachus Urachus yg menuju umbilicus disebut yg menuju umbilicus disebut Ligamentum Vesico umbilicalis medianumLigamentum Vesico umbilicalis medianum

Mempunyai lapisan Mempunyai lapisan FibrosaFibrosa, , SerosaSerosa & & Tunica MusculareTunica Musculare (stratum longitudinalis & (stratum longitudinalis & stratum circulare) stratum circulare) m.detrusor vesicae m.detrusor vesicae (merangsang urine) (merangsang urine) & & m.sphincter vesicae m.sphincter vesicae (mempertahankan urine dlm vesicae)(mempertahankan urine dlm vesicae)

Page 55: Sistem Urinarius

Ostium ureteris

Urethra

Ostium urethrae internum

Ostium urethrae externum

Trigonum vesicae

Plica interureterica

Cervix vesicae

Fundus vesicae

Corpus vesicae

Page 56: Sistem Urinarius

Ligamentum umbilicale medianum

Prostat

Ureter

Vesiculae seminalis

Ductus defferens

Page 57: Sistem Urinarius
Page 58: Sistem Urinarius
Page 59: Sistem Urinarius
Page 60: Sistem Urinarius
Page 61: Sistem Urinarius

Pada daerah trigonal vesicae terdapat otot Pada daerah trigonal vesicae terdapat otot (lanjutan stratum longitudinalis) yg (lanjutan stratum longitudinalis) yg menghubungkan kedua orifisium menghubungkan kedua orifisium uretericum & membentuk uretericum & membentuk Plica Inter Plica Inter UretericumUretericum (menutup vesicae bila sudah (menutup vesicae bila sudah penuh)penuh)

PERDARAHANPERDARAHAN a.vesicalis superior a.vesicalis superior a.vesicalis inferiora.vesicalis inferior

masing-masing cabang dari masing-masing cabang dari a.hypogastricaa.hypogastrica

Page 62: Sistem Urinarius

PERSARAFANPERSARAFAN Saraf otonom parasymphatis berasal dari Saraf otonom parasymphatis berasal dari

n.splanchnicus pelvicus (Sacral 2-3-4)n.splanchnicus pelvicus (Sacral 2-3-4) Saraf otonom symphatis dari ganglion Saraf otonom symphatis dari ganglion

symphatis (Lumbal 1-2-3)symphatis (Lumbal 1-2-3)

Page 63: Sistem Urinarius

URETHRAURETHRA Saluran terakhir dari sistem urinariusSaluran terakhir dari sistem urinarius Mulai dari orificium urethra internum Mulai dari orificium urethra internum

sampai orificium urethra externumsampai orificium urethra externum Pada laki-laki lebih panjang dari Pada laki-laki lebih panjang dari

perempuan (L=18-20 cm, P=3-4 cm)perempuan (L=18-20 cm, P=3-4 cm) Pada laki-laki, urethra terbagi atas 3 Pada laki-laki, urethra terbagi atas 3

daerah :daerah :

1.1. Urethra pars prostaticaUrethra pars prostatica

2.2. Urethra pars membranaceaUrethra pars membranacea

3.3. Urethra pars cavernosaUrethra pars cavernosa

Page 64: Sistem Urinarius
Page 65: Sistem Urinarius
Page 66: Sistem Urinarius

Urethra Pars ProstaticaUrethra Pars Prostatica

Mulai dari orifisium urethra internum sampai Mulai dari orifisium urethra internum sampai urethra yang ditutupi oleh Glandula prostat & urethra yang ditutupi oleh Glandula prostat & berada di rongga pelvis.berada di rongga pelvis.

Uretra Pars MembranaceaUretra Pars Membranacea

Mulai dari urethra pars prostatica sampai bulbus Mulai dari urethra pars prostatica sampai bulbus penis pars cavernosa (paling pendek= 1-2 cm)penis pars cavernosa (paling pendek= 1-2 cm)

Uretra Pars CavernosaUretra Pars Cavernosa

Mulai dari daerah bulbus penis sampai orifisium Mulai dari daerah bulbus penis sampai orifisium urethra externum, berjalan dalam corpus urethra externum, berjalan dalam corpus cavernosa urethra (penis)cavernosa urethra (penis)

12-15 cm.12-15 cm.

Page 67: Sistem Urinarius
Page 68: Sistem Urinarius

Pada urethra bermuara 2 macam Pada urethra bermuara 2 macam kelenjar, yaitu :kelenjar, yaitu :

Kelenjar para urethralisKelenjar para urethralis Kelenjar bulbo urethralisKelenjar bulbo urethralis

PERDARAHANPERDARAHAN a.dorsalis penisa.dorsalis penis a.bulbo urethralisa.bulbo urethralis

PERSARAFANPERSARAFANCabang-cabang n.pudendusCabang-cabang n.pudendus

Page 69: Sistem Urinarius
Page 70: Sistem Urinarius
Page 71: Sistem Urinarius
Page 72: Sistem Urinarius
Page 73: Sistem Urinarius
Page 74: Sistem Urinarius