Communiceren met het schoolkind en de puber

ROC Midden Nederland – communicatie met schoolkind en puber

Hoe leerde jij schrijven?

Mijlpalen tussen 5 en 7 jaar:

Klankontwikkeling is voltooid, de woordenschat groeit het hele leven door

Het kind gaat leren lezen en schrijven

Kinderen kunnen nu een samenhangend verhaal vertellen

Kinderen kunnen de taal van anderen verbeteren

5 jaar:

Mijlpalen in schriftelijke taalontwikkeling:

Kinderen leren lezen en spellen Dit kost veel energie en aandacht

Daardoor let het kind niet op de inhoud van het verhaal, of op de spelling

Schriftelijke taalontwikkeling:

Vroeger:

Nu:

Mijlpalen in schriftelijke taalontwikkeling:

Kinderen leren na een tijdje zonder nadenken geschreven letters herkennen of opschrijven Het schrijven wordt geautomatiseerd, hierdoor komt er

(denk-) ruimte vrij waardoor het kind de inhoud van het verhaal steeds beter kan begrijpen

Mijlpalen in schriftelijke taalontwikkeling:

Kinderen gebruiken nu taal om gedachten te ordenen, kennis vast te leggen of gewoon te lezen om te leren of voor het plezier

Mijlpalen in schriftelijke taalontwikkeling:

groep 3: schrijven met hulplijntjes

groep 4: schrijven zonder hulplijntjes

groep 5: dichter op elkaar schrijven

Taalontwikkeling: het houden van een gesprek

Naast de ontwikkeling van de schrijfvaardigheid leert een kind ook een gesprek te houden

Voor een open vraaggesprek is van belang:

Het tonen van warmte en respect

Een ruimte met een prettige sfeer

Het houden van een gesprek

Maak het doel van het gesprek duidelijk

Laat merken dat je goede bedoelingen hebt

Laat aan het kind weten dat je nieuwsgierig bent naar wat het te vertellen heeft

Laat merken dat ‘zwijgen’ ook goed is

Vraag na afloop wat het kind er van vond

Sociaal wenselijke antwoord vermijden door:

te laten merken dat ieder antwoord welkom is

vragen te stellen die niet gesloten zijn

het soms niet direct over het kind-zélf te hebben

het kind vragen te stellen waarbij het niet direct hoeft te kiezen of te veroordelen

En dan plotseling ben je een PUBER!

Tussen 12 en 16 jaar:

De taalontwikkeling gaat met grote stappen!

In de klankontwikkeling kan een accent komen van een taal die ze mooi vinden: Surinaams – Turks – Marokkaans etc.

Dit noemen we STRAATTAAL

Straattaal zorgt voor een grote woordenschat

Klik hier voor film

Communicatieve ontwikkeling:

Een puber leert:

effectief informatie uit te wisselen

hoofd- en bijzaken te onderscheiden

samen met anderen te reflecteren

te discussiëren

Metalinguïstische ontwikkeling:

Een puber denkt na over taal

Een puber kan zich doodschamen, omdat hij het verkeerde woord heeft gekozen toen hij de ander mee uit wilde vragen Een ander vind het misschien een prima woord, maar hij vindt het een verschrikkelijk suf woord! ‘Hoe heb ik het zo kunnen zeggen?’

Schriftelijke taalontwikkeling:

Sommigen houden een dagboek bij

Veel mailen, msn, smsen etc. LkkRding hoesi? hvj wnkj? Wij4ever!

Samenvatting:

Het kind leert lezen en schrijven

Als dit eenmaal goed gaat, kan het kind ook steeds beter het verhaal begrijpen

Communicatie wordt leuk: taal kun je lezen en schrijven

In een gesprek is een open houding en veiligheid belangrijk

In de puberteit worden woorden belangrijk

Culturen, sms-taal zijn van invloed op de taalontwikkeling

Bronnen:

René Grimbergen (2009) Communicatie PW, ROCmn - Utrecht

www.youtube.com

In samenwerking met Lia de Cocq Met dank aan Chantal Kesseler en Joke Arts

Samenstelling en montage: (© 2009) Otto Grünbauer