rynek poligraficzny w polsce - swiatdruku.eu rynek... · poligraficznych w polsce 18 6. branża...
TRANSCRIPT
KPMG w Polsce
Rynek poligraficzny w Polsce
Badanie KPMG i PBKG
kpmg.pl
2 | section or Brochure name
Spis treści
1. Wstęp 3
2. Najważniejszewnioski 5
3. Metodologiabadania 9
4. PolskapoligrafianatleEuropy 12
5. Sytuacjamałych,średnichidużychprzedsiębiorstw poligraficznychwPolsce 18
6. Branżapoligraficznaokiem przedsiębiorców 23
6.1. Kondycjasektora 23
6.2. Sprzedaż 25
6.3. Wykorzystaniefunduszyunijnych 26
6.4. Obecnośćnarynkachzagranicznych 27
6.5. Przychodyi koszty 28
6.6. Wpływkryzysugospodarczego narynekpoligraficzny 29
6.7. Finansowanieinwestycji 31
6.8. Barieryrozwoju 32
6.9. Wykorzystaniemocyprodukcyjnych 33
6.10.Mocnestronysektora 35
6.11. Innowacyjność 36
7. Przyszłośćsektora 39
7.1. Sprzedażi rentowność 39
7.2. Rozwójcyfrowychnośnikówinformacji –szansaczyzagrożenie? 42
7.3. Perspektywakonsolidacjisektora 44
8. Edukacjapoligraficzna 48
8.1. Edukacjaoczamiprzedsiębiorców 48
8.2. Zperspektywyośrodkówedukacyjnych 50
9. Podsumowanie 52
10. Poligrafiadzisiajijutro.Opinieekspertówzbranży 53
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Wstęp
Marek Gajdziński
Partner KPMG Audyt
Jacek Kuśmierczyk
Kanclerz PolskieBractwo KawalerówGutenberga
ZprzyjemnościąprezentujemyPaństwunajnowszyraportKPMGdotyczącyrynkupoligraficznegowPolsce,przygotowanywewspółpracyzPolskimBractwemKawalerówGutenbergaorazprzywsparciuśrodowiskapoligraficznego.JesttopierwszatakobszernaanalizategosektorawPolscebazującanaodpowiedziachponaddwustufirmpoligraficznych,atakżekilkudziesięciuprzedstawicieliśrodowiskapoligraficznego,wtymszkółiuczelniwyższychkształcącychnakierunkachpoligraficznych.Wierzymy,żewnioskizawartewraporcieokażąsięinteresujące,aichanalizapozytywniewpłynienadalszyrozwójbranży.
Lata2008-2009byłytrudnedlawiększościsegmentówpolskiejgospodarki.Kryzysfinansowydotknąłrównieżbranżępoligraficzną.Naskutekspowolnieniagospodarczegoprzedsiębiorstwapoligraficzneodnotowałyzmniejszeniezamówień,azewzględunadużąkonkurencjęspadłyichmarże.
Jednak2010rokjawisięjakorokpowrotunaścieżkęstabilnegorozwoju.Koniunkturaorazoptymistycznenastrojepowolipowracająnarynek.Wpierwszejkolejnościswojewynikipoprawiłyprzedsiębiorstwa,którepodjęłyodpowiedniedziałaniazaradczewobeckryzysu.Prognozynanajbliższąprzyszłośćsąobiecujące.Większośćfirmprzewidujewzrostsprzedażyjużw2011rokuorazrozwójstosowanychtechnologiido2013roku.Polskapoligrafiaznajdujesięwprzededniuznaczącychzmian.Oczekiwanakonsolidacjapowinnadoprowadzićdowzrostuefektywnościorazdalszegospadkuliczbypodmiotówwsektorze.
Jednymznajwiększychwyzwańczekającychbranżępoligraficznąwnajbliższejprzyszłości–nietylkowPolsce–jestreakcjanarozwójmediówelektronicznychorazcyfrowychnośnikówinformacji.Wnaszymbadaniupostanowiliśmysprawdzić,czyrozwójtychsegmentówstanowizagrożeniedlarynkupoligraficznegoorazw jaki sposóbmożnawykorzystaćtezmianydorozwojuwłasnegoprzedsiębiorstwa.
Serdeczniedziękujemywszystkimosobomiinstytucjom,któreprzyczyniłysiędo powstanianiniejszejpublikacji.
1
4|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
RynekpoligraficznywPolsce|5
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Najważniejsze wnioski
Mikroprzedsiębiorstwa dominują; przychody generują większe podmiotyWedługwstępnychdanychEurostatuw2009rokuwpolskimsektorzepoligraficznymfunkcjonowało8429podmiotów.PodtymwzględemzajęliśmysiódmemiejscewUniiEuropejskiej.Wsektorzezdecydowaniedominująmikroprzedsiębiorstwa.W2009rokustanowiłyoneprawie95,6%wszystkichpodmiotówzbranży–3,3%stanowiłyprzedsiębiorstwamałe,apozostałe1,1%toprzedsiębiorstwaśrednieiduże.Mikroprzedsiębiorstwagenerowały34%przychodówbranży,podczasgdymałewypracowały14%przychodów.Zapozostałączęść(52%)odpowiadałyśrednieidużefirmy.Liczbazatrudnionychwpolskimsektorzepoligraficznymw2009rokuwyniosła42584pracowników.
Wzrost sprzedaży w 2010 r.Prawiepołowabadanychprzedsiębiorstw(46%)odnotowaławzrostsprzedażyw2010roku.Powrótkoniunkturynarynekmożeobrazowaćfakt,żeaż16%zadeklarowałowzrostsprzedażywgranicach6-10%,acodziesiątafirmawzrostnawetoponad20%wporównaniuz2009rokiem.
Offset wiodącą technologiąZdecydowanienajważniejszymczynnikiempostronieprzychodówjestoffset.Aż81%badanychprzedsiębiorstwstwierdziło,żeoffsetjestjednązpięciudominującychtechnologiiwichfirmie.Dziękitemuaż39%przychodówsektoragenerujewłaśnietatechnikadrukarska.Nadalszychmiejscachznalazłysięusługiintroligatorskie(10%)orazdrukcyfrowy(8%).Przychodywnajmniejszymstopniugenerowanesązwklęsłodrukuoraztypografii(po4%).Pozostałetechnologiew średniejstrukturzeprzychodówprzynosząconajmniej5%,aleniewięcejniż8%łącznychprzychodów.
Kryzys uderza w mikropodmiotySiłękryzysuprzedsiębiorstwapoligraficzneodczuływróżnymstopniu.Z naszego badaniawynika,żenajwiększekłopotydotknęłyprzedsiębiorstwanajmniejsze– zatrudniającemniejniż10pracowników.Najczęściejfirmypoligraficznedecydowałysięwramachdziałańzaradczychnarozszerzenieofertyswoichusług(43%)orazzmniejszeniekosztów(40%).Działaniaantykryzysowepodjętojednakprzedewszystkimwsektorześrednichidużychprzedsiębiorstw(aż 84%badanychfirm).
2
”W 2009 roku w polskim sektorze poligraficznym funkcjonowało 8 429 podmiotów.
6|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Firmy mają zapas mocy produkcyjnychOmożliwościachrozwojusektoramożerównieżświadczyćzapasmocyprodukcyjnych.Dlapotrzebnaszegoopracowaniaprzyjęliśmy,że100-procentowewykorzystaniemocyprodukcyjnychoznaczaczaspracymaszynprzez24godzinynadobęprzezsześćdniwtygodniu.Wedługdeklaracjiprzedsiębiorcówuzyskaliśmyobecnieśrednio48%wykorzystaniamocyprodukcyjnych.Oznaczatodużyzapas,acojestztymzwiązane–dalszemożliwościrozwojowe.Należytakżepamiętać,żemikroprzedsiębiorstwazazwyczajprodukująwyłącznienajednązmianę,stąduśrednionywynikmożewydawaćsięstosunkowoniski.Wprzypadkuśrednichidużychprzedsiębiorstwnajczęściejdeklarowanowykorzystaniemocyprodukcyjnychwprzedziale71-80%.
Mniej przedsiębiorstw nierentownychW2010r.narynkufunkcjonowało64%rentownychfirm.Pozostałebyłynierentownebądźznajdowałysięnagranicyrentowności.Odsetekprzedsiębiorstw,któresąnagranicyrentowności,powinienwbardzoszybkimtempiemalećnarzeczprzedsiębiorstwrentownych.Znaszychobserwacjiwynika,żedo2013rokuzmniejszysięonzaż32%do21%.W2013rokunarynkupowinnofunkcjonowaćjuż78%firmgenerującychzyski.Wynikiuzyskanewnaszymbadaniu,mimożepowstałynapodstawiedeklaracjiprzedsiębiorców,znajdująpotwierdzeniew danychGUS-u,zktórychwynika,żew2009roku67%firmzsektorabyłorentownych.
KonsolidacjaPrzedsiębiorcysązgodniwkwestiikonsolidacjisektora.Obecnieobowiązującymtrendemjestspadekliczbypodmiotówfunkcjonującychwbranży.Prognozyzakładająutrzymaniesiętejtendencji.Aż76%respondentówpotwierdziło,żeliczbafirmwsektorzebędziewdalszymciąguspadać.Jedynie18%miałoinnezdanie,aletylko1%byłzdecydowanywswoichosądach.Wydajesięwięc,żeproceskonsolidacjinarynkupoligraficznymjestzjawiskiemnieuniknionym.
Eksport motorem napędowymObecniedokładniepołowabadanychprzedsiębiorstwsprzedajeswojeproduktylubusługinazagranicznychrynkach.Niemajednegodominującegokierunku,choćnajczęściejwodpowiedziachpojawiałysięrynkiniemiecki,czeski,atakżesłowacki.Stosunkowoczęstobyłyrównieżwymienianekrajeskandynawskie.Zewzględunaskalędziałalnościwnajwiększymstopniukorzystajązeksportuprzedsiębiorstwaspecjalizującesięwefleksodruku.Aż79%badanychfirmstosującychtętechnologięsprzedajeswojeproduktyzagranicą.
”Proces konsolidacji na rynku poligraficznym wydaje się nieunikniony.
RynekpoligraficznywPolsce|7
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Wykorzystanie środków unijnychJedynie20%spośródwszystkichankietowanychfirmkorzystałowciąguostatnich2-3latzfunduszyUniiEuropejskiej.Najczęściejkorzystanozprogramu„InnowacyjnaGospodarka”,aśrodkibyłyprzeznaczonegłównienazakupnowychmaszyniurządzeń.Wnajbliższejprzyszłościfunduszeunijnepowinnycieszyćsięwśrodowiskupoligraficznymwiększąpopularnością.Aż52%ankietowanychpodmiotówdeklarujechęćskorzystaniaztegotypupomocywciągunajbliższych2-3lat.
Wysokie koszty materiałów oraz pracy barierą rozwoju rynkuPrzedsiębiorcywymienilipięćkluczowychbarier,którewichopiniimogąw największymstopniuhamowaćrozwójrynku.Najczęściejwskazywanowysokiekosztymateriałowe(38%).Tylkojedenpunktprocentowymniejuzyskaływysokiekosztypracy.Nakolejnychmiejscachznalazłysięniskiemarże(34%),dużakonkurencjaorazwysokiekosztyzakupuiserwisuurządzeń(po33%).
Innowacyjność priorytetemJedynie15%ankietowanychfirmwciąguostatnich2-3latniewprowadziłożadnychinnowacji.Pozostałezadeklarowaływprowadzenieusiebieistotnychusprawnień.Najwięcej,boaż61%podmiotówwostatnimczasiewprowadziłoinnowacjeprocesowe,czyliopracowałobądźwdrożyłonowetechnologie.Aż 69% ankietowanychfirmdeklarujegotowośćdowprowadzeniainnowacjiw ciągunajbliższych2-3lat.Szczególnienależyzwrócićuwagęnawzrostznaczeniainnowacjimarketingowych(ażo20punktówprocentowych).
Średnia ocena polskiego szkolnictwaFirmyzsektoraprzedstawiajązróżnicowanąocenępolskiegoszkolnictwapoligraficznego.Największagrupa(32%)oceniapoziomkształcenianapoziomieśrednim.Pozytywnienatematpoziomukształceniawypowiedziałosię27%,natomiastnegatywnezdaniemiało23%badanych.
Mniej uczniów na kierunkach poligraficznych?Przedstawicielejednostekoświatowychsąpodzieleniwkwestiizainteresowaniakształceniemnakierunkachpoligraficznychwnajbliższejprzyszłości.Około40%ankietowanychspodziewasięwzrostuliczbyuczniówwciągunajbliższych3-5lat.Dokładnietakisamodseteknieprzewidujezwiększeniazainteresowaniakierunkamipoligraficznymi.Wśródopiniidominująteozbliżającymsięniżudemograficznym,coznacznieutrudnirekrutacjędoklasoprofilupoligraficznym.Możliwościzatrudnienianiesąbowiem,wopiniiprzedstawicieliszkół,takatrakcyjnejakwprzypadkuinnychzawodów.
”Najwięcej, bo aż 61% podmiotów w ostatnim czasie wprowadziło innowacje procesowe, czyli opracowało bądź wdrożyło nowe technologie.
8|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
RynekpoligraficznywPolsce|9
BadanieKPMGprzeprowadzonewe współpracyzPolskimBractwemKawalerówGutenbergajestpierwszymtakobszernymbadaniemdotyczącymrynkupoligraficznegowPolsce.Wzięłownimudział212firmpoligraficznych,którebyłyankietowanewokresiestyczeń–luty2011r.metodąwywiadutelefonicznegoCATI(Computer Assisted Telephone Interview)lub samodzielniewypełniłyankietęw wersjipapierowej.DobórfirmdopróbyzapewniłafirmabadawczaNorstat.WdrugiejczęścibadaniaeksperciKPMGzapomocąkwestionariuszaankietowegoprzebadali10jednostekoświatowychkształcącychucznióworazstudentównakierunkachpoligraficznychlubpokrewnych.
WraporciewykorzystanezostałyrównieżdanewtórnezbazEurostatuzarok2009prezentująceobrazpolskiejpoligrafiiorazjejmiejscewEuropie.Skorzystanorównieżz publikacjiGUS-upt.„Nakładyiwynikiprzemysłu”wceluprzedstawieniasytuacjisektorapoligraficznegonatlepozostałychsegmentówprzemysłuprzetwórczegowPolsce.Należyjednakpamiętać,żepublikacjaGUS-ubazujejedynienawynikachprzedsiębiorstwzatrudniającychconajmniej10 pracowników.
Częśćmiejscawraporcieoddaliśmydodyspozycjiautorytetomzbranży.Sątoosobyzasłużonedlarozwojupolskiejpoligrafii,któreprzedstawiłyswojeopinienatemataktualnejsytuacjinarynkuorazperspektywdlabranżyw najbliższejprzyszłości.
3 Metodologia badania
”W badaniu wzięło udział 212 firm poligraficznych.
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
10|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Wielkość przedsiębiorstwPolskisektorpoligraficznyjestzdominowanyprzezmikroprzedsiębiorstwa.ChoćwedługdanychEurostatustanowiąoneprawie96%wszystkichpodmiotówwsektorze,generująłączniezaledwie34%przychodów.Dlategownaszymbadaniuzdecydowaliśmysięnazbilansowanieodsetkaprzedsiębiorstwpodwzględemwielkości.Dobraliśmypróbędobadaniawtakisposób,że 38%stanowiłymikroprzedsiębiorstwa(podmiotyzatrudniająceconajwyżej9pracowników);42%stanowiłyprzedsiębiorstwamałe(zatrudniająceod10do49pracowników),a20%– przedsiębiorstwaśrednieiduże(liczba pracownikówwyższaniż50).
Podział technologiczny
Każdezbadanychprzedsiębiorstwmogłowskazaćpięćwiodącychwnimtechnologiidrukarskich.Większośćrespondentówskorzystałazmożliwościwskazaniakilkuopcji.Najczęściejwskazywanousługiintroligatorskie(87%)orazoffset(81%).Należyjednakpodkreślić,żewwieluprzypadkachzarównousługiintroligatorskie,jaki offsetwybieranebyłyjakotechnologiadodatkowa,niekonieczniewskazywananadwóchpierwszychmiejscach.
Inaczejwyglądaływskazaniaw przypadkusitodrukuifleksodruku.Tutajmożnabyłozaobserwowaćwąskąspecjalizację.Wybierającjednąztychtechnologii,daneprzedsiębiorstwowskazywałojązazwyczajjakonajważniejsząi dodatkowonie wymieniałojużżadnejinnejtechnologii.
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
Struktura badanych firm poligraficznych według stosowanej technologii
0% 20% 40% 60% 80% 100%
87%
81%
71%
60%
34%
19%
9%
Usługi introligatorskie
Offset
Przygotowalnia
Druk cyfrowy
Uszlachetnienie druku
Sitodruk
Fleksodruk
Struktura firm poligraficznych uczestniczących w badaniuwedług wielkości zatrudnienia
38%
35%
41%
29%
43%
36%
36%
42%
42%
44%
42%
48%
45%
43%
20%
23%
15%
29%
9%
19%
21%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Ogółem
Offset
Sitodruk
Fleksodruk
Druk cyfrowy
Przygotowalnia
Usługi introligatorskie
mikro (do 9 osób) małe (10 – 49 osób) średnie i duże (50 osób i więcej)
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
RynekpoligraficznywPolsce|11
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Każdyzprzedsiębiorcówmógłrównieżwskazaćtrzydominująceprofiledziałalności.Okazałosię,że dokładniepołowarespondentówzajmujesięprodukcjąakcydensu,jednatrzeciaprodukcjąopakowań,a24%– produkcjączasopism.Zewzględunazróżnicowanieobszarówdziałalnościw wieluprzypadkachzmuszenibyliśmyzakwalifikowaćdziałalnośćdokategorii„pozostałe”.
Wbadaniuudziałwzięłyosobyzatrudnionenakierowniczychstanowiskach.Wprzypadkuwiększychprzedsiębiorstwbylitozazwyczajprezesibądźczłonkowiezarządu(18%ogółu).Kiedybadanebyłomikroprzedsiębiorstwo,prosiliśmyoodpowiedziwłaścicielabądźwspółwłaściciela.Tagrupastanowiłaprawiepołowęwszystkichbadanychrespondentów.Copiątabadanaosobabyłanatomiastdyrektoremjednostkibądźkierownikiemdziału.
Struktura badanych firm poligraficznych według profilu działalności
50%
34%
24%
9%
2%
Produkcja akcydensu
Produkcja opakowań
Produkcja czasopism
Produkcja gazet
Produkcja kart plastikowych oraz materiałów
zabezpieczonych
0% 10% 20% 30% 50%40% 60%
Respondenci
18%
49%
20%
13%
Prezes, członek zarządu
Właściciel, współwłaściciel
Dyrektor jednostki, kierownik działu
Pozostali
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
12|RynekpoligraficznywPolsce
W2009rokuwcałejUniiEuropejskiejzarejestrowanychbyłoprawie130 tys.przedsiębiorstwpoligraficznych.Ogółemwsektorze,niezależnieodlokalizacjigeograficznej,dominująpodmiotyzatrudniającedo9pracowników.MimodużejliczebnościmikroprzedsiębiorstwzdecydowanąwiększośćprzychodówsektoragenerująfirmyklasyfikowaneprzezUnięEuropejskąjakomałeorazśrednieiduże.
PolskapoligrafianatleEuropynależydowyróżniającychsię.PodwzględemliczbyprzedsiębiorstwzajmujemywEuropiesiódmemiejsce.WedługwstępnychdanychEurostatuw 2009 rokuwPolscefunkcjonowało8429podmiotówpoligraficznych.Najwięcej,boaż18260firmdziałałoweWłoszech(daneza2008rok).Ponad15tys.firmpoligraficznychprowadziłodziałalnośćwHiszpanii,WielkiejBrytaniiorazweFrancji.WtejkategoriiprzedPolskąznalazłysięjeszczeNiemcy(12 294)orazCzechy(9350).
WedługdanychEurostatumikroprzedsiębiorstwa(zatrudniającedo9pracowników)stanowiły95,6%ogółuprzedsiębiorstwpoligraficznychwPolsce–3,3%stanowiłyprzedsiębiorstwamałe(zatrudniająceod10do49pracowników),apozostałe1,1%–przedsiębiorstwaśrednieiduże(zatrudniające50iwięcejpracowników).Mimozdecydowanejprzewagiliczebnejmikroprzedsiębiorstwoprzychodachizatrudnieniuwbranżyw2009rokudecydowałygłównieprzedsiębiorstwazatrudniającepowyżej10pracowników.
4 Polska poligrafia na tle Europy
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięz niezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychz KPMGInternationalCooperative(„KPMG International”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
RynekpoligraficznywPolsce|13
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
”W Polsce funkcjonuje blisko 8,5 tys. firm poligraficznych.
*Daneza2008rok.
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolscenapodstawiedanychEurostat,bazaPreliminaryresultsonindustryandconstruction(NACERev.2).
Liczba przedsiębiorstw poligraficznych w 2009 r.
18 260
15 669
15 402
15 307
12 294
9 350
8 429
5 225
4 662
3 884
3 393
3 328
2 302
1 992
1 524
1 271
1 246
1 002
978
420
372
331
320
292
289
88
0 5 000 10 000 15 000 20 000
Włochy*
Hiszpania
Wielka Brytania
Francja
Niemcy
Czechy
Polska
Belgia
Grecja*
Węgry
Szwecja
Portugalia
Rumunia
Chorwacja
Norwegia
Finlandia
Słowenia
Dania
Austria
Łotwa
Litwa
Irlandia
Słowacja
Cypr
Estonia
Luksemburg
14|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Przychody sektora poligraficznego w 2009 r. (w mln euro)
19 816
14 528
12 866
11 334
8 052
3 401
2 551
2 361
2 145
1 802
1 767
1 535
1 446
1 266
1 246
1 001
910
668
557
449
389
163
128
127
105
0 5 000 10 000 15 000 20 000 25 000
Niemcy
Włochy*
Wielka Brytania
Francja
Hiszpania
Belgia
Austria
Szwecja
Polska
Irlandia
Czechy
Grecja*
Finlandia
Norwegia
Portugalia
Dania
Węgry
Rumunia
Chorwacja
Słowenia
Słowacja
Estonia
Litwa
Łotwa
Cypr
*Daneza2008rok.
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolscenapodstawiedanychEurostat,bazaPreliminaryresultsonindustryandconstruction(NACERev.2).
Przychodypolskiegosektorapoligraficznegow2009rokuwyniosłyniecoponad2,1mldeuro,costanowi2,3%przychodówsektorawcałejUE.Klasyfikacjawedługprzychodównie pokrywasiędokładniezrankingiemdotyczącymliczbyprzedsiębiorstw.Znajdującasięnadrugimmiejscuw klasyfikacjiliczbypodmiotóww sektorzeHiszpaniapodwzględemprzychodówzajmowaław2009rokudopieropiątemiejsce.NapierwszejpozycjibezapelacyjnieznaleźlisięNiemcy,gdzieprzedsiębiorstwapoligraficznewypracowałyprzychódo łącznejwartościprawie20mldeuro.Tooponad5mldeurowięcejniżdrugiewrankinguWłochy.Łączniewartośćrynkuw2009rokuwcałejUniiEuropejskiejliczonawielkościąprzychodówprzekroczyła90 mldeuro.
WPolscemikroprzedsiębiorstwagenerowały34%przychodówbranży,choć–jakwcześniejpodkreślono–stanowiłyoneprawie96%ogółupodmiotów.Przedsiębiorstwapoligraficznezatrudniająceod10do49pracownikówwypracowały14%przychodów.Zapozostałączęść(52%)odpowiadałyśrednieidużefirmy.
RynekpoligraficznywPolsce|15
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
NapodstawiedanychEurostatuorazprognozpolskichprzedsiębiorcówcodowzrostusprzedaży,oszacowaliśmyperspektywyrozwojurynkupoligraficznegowPolscedo2013 roku.Wedługnaszychszacunkóww najbliższejprzyszłościrynekczekastopniowy,stabilnywzrost.W2009 rokuwartośćrynkumierzonawielkościąprzychodówfirmpoligraficznychpodanąprzez
Wartość rynku poligraficznego w Polsce (w mld zł)
9,39,9
10,310,9
11,8
0,0
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
12,0
14,0
2009* 2010** 2011** 2012** 2013**
”Wartość rynku poligraficznego w Polsce wynosiła 9,9 mld złotych w 2010 roku. Do roku 2013 rynek może wzrosnąć do blisko 12 mld złotych.
Eurostatwyniosła9,3mldzł.Według naszychprognozw2010 rokuwartośćrynkuwzrosładoblisko10 mldzł.PouwzględnieniudeklaracjiprzedsiębiorcówzwiązanychzprognoząwzrostusprzedażywielkośćrynkupoligraficznegowPolscemożeosiągnąćwartośćnawet11,8mldzłdokońca2013roku.Średnieidużepodmiotypowinnyrozwijaćsięszybciejniżmikro-i małeprzedsiębiorstwa.
*wartośćrynkumierzonawielkościąprzychodówpolskichprzedsiębiorstwpoligraficznychprzeliczonawedługśredniegokursu PLN/EURNarodowegoBankuPolskiegoz2009roku(4,32PLN/EUR). **szacunkiKPMGnapodstawiedynamikiprodukcjisprzedanejpublikowanejprzezGUSorazdeklaracjibadanychprzedsiębiorstw.
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.Koloremczerwonymzaznaczonowartościszacunkowe.
16|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
W2009rokuwpolskimsektorzepoligraficznymwedługwstępnychdanychEurostatuzatrudnionychbyło42 584pracowników.PodtymwzględemzajęliśmywUniiEuropejskiejszóstemiejsce–45%tychosóbpracowałowbranżypoligraficznejw sektorzemikroprzedsiębiorstw.W małychfirmachzatrudnionychbyło16%ogółu,awpodmiotachzatrudniającychpowyżej50osóbpracowało39%ogółuzatrudnionychw branży.
Podwzględemzatrudnieniaw 2009 rokunajwiększyokazałsięrynekpoligraficznywNiemczech(ponad 163 tys.pracowników).Ponad100 tys.pracownikówbyłozatrudnionychrównieżwsektorzebrytyjskim(ok. 134 tys.)orazwłoskim(ok.113 tys.w2008roku).Hiszpania,którapodwzględemliczbyprzedsiębiorstwuplasowałasięnadrugimmiejscu,pod względemzatrudnieniazajęłapiątemiejsce,mając81tysięcypracowników.Łączniew27krajachUniiEuropejskiejw branżypoligraficznejzatrudnionychbyłoponad830tys.pracowników.
Wielkość zatrudnienia w sektorze poligraficznym w 2009 r.
163 721
133 600
112 669
81 503
80 751
42 584
26 923
22 013
20 160
19 358
19 018
17 816
15 075
13 217
11 646
10 232
9 037
7 519
6 423
6 109
5 602
3 839
2 978
2 649
1 468
0 50 000 100 000 150 000 200 000
Niemcy
Wielka Brytania
Włochy*
Francja*
Hiszpania
Polska
Czechy
Belgia
Portugalia
Rumunia
Szwecja
Węgry
Austria
Grecja*
Finlandia
Chorwacja
Dania
Norwegia
Słowacja
Irlandia
Słowenia
Litwa
Łotwa
Estonia
Cypr
*Daneza2008rok.
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolscenapodstawiedanychEurostat,bazaPreliminaryresultsonindustryandconstruction(NACERev.2).
RynekpoligraficznywPolsce|17
”Firmy poligraficzne w Polsce zatrudniają niemal 43 000 pracowników.
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
18|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Wtrzechpierwszychkwartałach2010 rokuprodukcjasprzedanawmałych,średnichidużychprzedsiębiorstwachpoligraficznychosiągnęławartość5,963mldzł.W analogicznymokresiew2009 rokuwartośćtabyłamniejszaook. 0,5 mld złiwynosiła5,478mldzł.Na koniec2009rokuwartośćprodukcjisprzedanejsektorawyniosłaniecałe7,5mldzł.Analizująctempowzrostuiszybkośćodbiciapospowolnieniuspowodowanymprzezświatowykryzysgospodarczy,możnaprzypuszczać,że takżetawartośćprodukcjisprzedanejzostałaprzekroczonaw2010roku.
Wskaźnikidynamikipokazują,że2010 rokminąłpodznakiemprzyspieszeniapokryzysie
Produkcja sprzedana w polskim sektorze poligraficznym (narastająco)
1 779,9
3 615,3
5 478,8
7 404,4
1 851,2
3 885,2
5 963,9
2,7%
4,5%
6,1% 5,8%7,1%
10,9%
12,2%
0,0%
2,0%
4,0%
6,0%
8,0%
10,0%
12,0%
14,0%
0,0
1 000,0
2 000,0
3 000,0
4 000,0
5 000,0
6 000,0
7 000,0
8 000,0
Q1 2009 Q1-2 2009
Q1-3 2009
Q1-4 2009
Q1 2010 Q1-2 2010
Q1-3 2010
produkcja sprzedana (mln zł) dynamika (r-r, ceny stałe)
5Sytuacja małych, średnich i dużych przedsiębiorstw poligraficznych w Polsce
”2010 rok był dla polskiej branży poligraficznej rokiem przyspieszenia po kryzysie gospodarczym.
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolscenapodstawiedanychGUS,publikacja pt.„Nakładyi wynikiprzemysłu”.Daneobejmująprzedsiębiorstwazatrudniającepowyżej9osób.
gospodarczym.W trzechpierwszychkwartałach2010rokuprodukcjasprzedana(liczącwcenachstałych)wzrosłaażo12,2%wporównaniuz analogicznymokresemw2009roku.Wdrugiejpołowierokudynamikaprodukcjisprzedanejosiągnęławysokipoziomiprzekroczyła10%.Bardzoprawdopodobnewydajesięutrzymanietejtendencjiwczwartymkwartale2010roku.Będzietojednoznacznez przekroczeniempoziomuprodukcjisprzedanejcałego2009roku.Należyjednakwziąćpoduwagę,żedaneGUS-u,naktórychbazujetaanaliza,obejmująjedynieprzedsiębiorstwapoligraficznezatrudniająceconajmniej10 pracowników.
RynekpoligraficznywPolsce|19
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Przeciętnemiesięcznewynagrodzeniewsektorzewtrzechpierwszychkwartałach2010rokuwzrosłow porównaniuzanalogicznymokresemubiegłegorokuo2,5%iwyniosło3 527,3złbrutto.Powynagrodzeniachmożnazauważyćopóźnionywpływkryzysugospodarczego.Jeszczew 2009 roku,kiedynastrojenarynkachbyłydalekieodoptymistycznych,średniadynamikawynagrodzeńprzekraczała5%.Wtrzecimkwartale2009rokuwyniosłaonanawet7,4%.Spadekwynagrodzeń(naskutek
Poligrafia na tle przemysłu przetwórczego w Polsce – indeks produkcji sprzedanej (przeciętna miesięczna 2005 = 100)
100
110
120
130
140
150
160
170
I II III V VIIV VII VIII IX X XI XII I II III V VIIV VII VIII IX X XI XII I II III V VIIV VII VIII IX
2008 2009 2010
Poligrafia Przemysł przetwórczy
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolscenapodstawiedanychGUS,publikacjapt.„Nakładyiwynikiprzemysłu”.Daneobejmująprzedsiębiorstwazatrudniającepowyżej9osób.
reorganizacjiwprzedsiębiorstwach)rozpocząłsiępodkoniec2009rokui trwałdopołowy2010roku.Potrzechkwartałachzanotowanojednakwyraźneodbicie.W porównaniuzestanemzpołowyrokuśredniemiesięcznewynagrodzeniepotrzechkwartałachwzrosłooprawie200 zł brutto.
Sytuacjęrynkupoligraficznegomożnarównieżocenićnatlepozostałychdziałówprzemysłuprzetwórczegow Polsce.Analizującindeksprodukcjisprzedanej,możemyzauważyć,że w 2008rokupoligrafiaprezentowała
sięsłabonatlerynku.Dopierow ostatnichmiesiącach2008rokuindeksprodukcjisprzedanejdlacałegorynkuspadłponiżejwartościindeksudlapoligrafiiitakistanrzeczyutrzymywałsiędopołowy2009roku.Zkoleiw 2010rokuwidocznajestznacznapoprawaindeksówzarównodlacałegoprzemysłuprzetwórczego,jakidlarynkupoligraficznego.Wartozauważyć,że na koniec2010rokupoziomindeksumożeosiągnąćwartośćonawet30punktówwyższąwporównaniuz początkiemroku.
”Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w poligrafii w trzech pierwszych kwartałach 2010 roku wzrosło w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku o 2,5% i wyniosło 3 527,3 zł brutto.
20|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Poligrafiaodpowiadaza1%wartościprodukcjisprzedanejpolskiegoprzemysłuprzetwórczego.Podobnywynikotrzymano,analizujączatrudnienie.Takżewtymprzypadkupolskisektorpoligraficznystanowi1%zatrudnieniawcałymprzemyśleprzetwórczym.Wobuprzypadkachzdecydowanymlideremokazałasięprodukcjaartykułówspożywczych(19%ogółuprodukcjisprzedanejoraz18%ogółuzatrudnieniawprzemyśleprzetwórczym).Donajważniejszychskładowychprzemysłuprzetwórczegow2009rokunależałytakżeprodukcjawyrobówzmetali,produkcjawyrobówgumowychorazprodukcjapojazdówsamochodowych.
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolscenapodstawiedanychGUS,publikacja pt.„Nakładyi wynikiprzemysłu”.Daneobejmująprzedsiębiorstwazatrudniającepowyżej9osób.
Produkcja sprzedana sektora poligraficznego w 2009 r. na tle innych sektorów przemysłu przetwórczego
19%
12%
7%
7%
6%
1%
0% 5% 10% 15% 20% 25%
Produkcja artykułówspożywczych
Produkcja pojazdów samochodowych,przyczep i naczep
Produkcja wyrobów z metali
Produkcja koksu i produktówrafinacji ropy naftowej
Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych
…
Poligrafia i reprodukcja zapisanych nośników
informacji
Zatrudnienie w sektorze poligraficznym w 2009 r. na tle innych sektorów przemysłu przetwórczego
18%
10%
7%
7%
7%
1%
0% 5% 10% 15% 20%
Produkcja artykułówspożywczych
Produkcja wyrobów z metali
Produkcja wyrobów z gumysztucznych i tworzyw
Produkcja maszyn i urządzeń
Produkcja pojazdów samochodowych,przyczep i naczep
…
Poligrafia i reprodukcjazapisanych nośników
informacji
RynekpoligraficznywPolsce|21
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Przeciętnemiesięcznewynagrodzeniebruttowpolskimsektorzepoligraficznymznalazłosięnasiódmymmiejscuspośródwszystkichsektorówprzemysłuprzetwórczegow 2009 roku.Wyniosłoononakoniecroku3 423,37 zł.Najwyższewynagrodzenieodnotowaliśmyw sektorzezwiązanymzprodukcjąkoksuorazproduktówrafinacjiropynaftowej(ponad5 700zł).Średnioponad5000złbruttomiesięczniezarabialirównieżpracownicywsektorachprodukcjiwyrobówfarmaceutycznychorazwyrobówtytoniowych.
Wynagrodzeniapowinnybyćskorelowanezwydajnościąpracy1. Poligrafiaznalazłasięnadalszymmiejscuspośródwszystkichsegmentówprzemysłuprzetwórczego.Wartośćwydajnościpracywyniosław 2009rokuprawie280tys.zł.Cały czasnależyjednakpamiętać,żetestatystykiliczonesąwyłączniedlaprzedsiębiorstwzatrudniającychco najmniej10 pracowników.
1Rozumianajestonajakoprodukcjasprzedananajednegozatrudnionego.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w polskim przemyśle przetwórczym w 2009 roku (w zł)
5700,06
5227,76
5209,53
4482,63
3881,61
3552,18
3423,37
0 1000 2000 3000 4000 5000 6000
Produkcja koksu i produktówrafinacji ropy naftowej
Produkcja wyrobówfarmaceutycznych
Produkcja wyrobów tytoniowych
Produkcja napojów
Produkcja chemikaliówi wyrobów chemicznych
Produkcja metali
Poligrafia i reprodukcjazapisanych nośników
informacji
Wydajność pracy w przemyśle przetwórczym w 2009 roku (w tys. zł)
3099,8
685,3
610,2
548,5
516,7
494,5
459,7
443,0
439,9
279,4
0,0 500,0 1000,0 1500,0 2000,0 2500,0 3000,0 3500,0
Produkcja koksu i produktów rafinacji
ropy naftowej
Produkcja napojów
Produkcja pojazdówsamochodowych, przyczep i naczep
Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych
Produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych
optycznychProdukcja wyrobów
tytoniowych
Produkcja metali
Produkcja papieru i wyrobów z papieru
Produkcja wyrobów farmaceutycznych
…
Poligrafia i reprodukcja zapisanych nośników
informacji
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolscenapodstawiedanychGUS,publikacja pt.„Nakładyi wynikiprzemysłu”.Daneobejmująprzedsiębiorstwazatrudniającepowyżej9osób.
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolscenapodstawiedanychGUS,publikacja pt.„Nakładyi wynikiprzemysłu”.Daneobejmująprzedsiębiorstwazatrudniającepowyżej9osób.
22|RynekpoligraficznywPolsce
”Obecną sytuację na rynku poligraficznym dobrze ocenia blisko 30% firm, natomiast źle – 20%.
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
RynekpoligraficznywPolsce|23
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
6.1. Kondycja sektora2010roknarynkupoligraficznymw Polsceprzyniósłspodziewaneniewielkieodbiciepokryzysiegospodarczymwlatach2008-2009.W czasierecesjiwieleprzedsiębiorstwwpierwszejkolejnościtniewydatkinamarketing.Tymsamymzmniejszasięilośćzamówieńnamateriałyreklamowe,na czymtraciśrodowiskopoligraficzne.W2009rokunastrojepanującenarynkuwPolsceoraznaświeciebyłydalekieodoptymistycznych.Jednakjużw2010rokurecesjawyhamowała,adobrakoniunkturastopniowozaczęłapowracać,takżedobranżypoligraficznej.ZnajdujetopotwierdzeniewdanychGUS-u,jaki odpowiedniodużejgrupiebadanychfirmpoligraficznych.
Przedsiębiorcy,którzywzięliudziałw badaniu,podzielilisięnatrzygrupy.Po nieudanym2009rokuponadpołowauznała,żesytuacjanarynkuniejestanidobraanizła.Pozostaliodpowiadalirozbieżnie–28%respondentówuznało,żesytuacjajestdobralubbardzodobra,natomiast21%oceniłosytuacjęnarynkujakozłąlubbardzozłą.
6 Branża poligraficzna okiem przedsiębiorców
N = 212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
Proszę ocenić obecną sytuację na rynku poligraficznym w Polsce
0% 20% 40% 60% 80% 100%
2%
2%
3%
26%
20%
28%
35%
51%
54%
49%
44%
17%
18%
17%
19%
4%
6%
2%
2%
Ogółem
Mikro
Małe
Średnie i duże
Bardzo dobra
Dobra
Ani dobra ani zła Zła
Bardzo zła
Proszę ocenić, jak zmieniła się sytuacja na rynku poligraficznym w 2010 roku
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Ogółem
Mikro
Małe
Średnie i duże
Zdecydowanie się poprawiła
Raczej się poprawiła
Pozostała bez zmian
Raczej się pogorszyła
Zdecydowanie się pogorszyła
2%
3%
2%
28%
21%
26%
44%
28%
30%
30%
21%
33%
39% 10%
31%
26%
9%
9%
7%
24|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Spośródbadanychfirm28%uważa,żesytuacjanarynkuw2010rokunie zmieniłasięwporównaniuz2009rokiem.1/3jestzdania,żesytuacjapoprawiłasię,natomiastpozostaliuznają,żesytuacjasiępogorszyła.Kryzysgospodarczy(lata2008-2009)pozostawiłposobiewyraźnyśladwdziałalnościfirmpoligraficznych.Wyjściezkryzysujużw 2010rokubyłojaknajbardziejmożliwe–szybkośćtegoprocesuzależaławyłącznieod umiejętnościmenadżeróworazod podjętychdziałańzaradczych.Mimo żeprzedsiębiorcywdalszymciągusądalecyodwystawianiasamychpozytywnychocendlarynku,o fakciepowrotudobrychnastrojówmożeświadczyćliczbapodmiotów,któredobrzeoceniająswojąsytuacjęnatlecałegorynku.
Pomimożeponad40%firmpoligraficznychuznało,żesytuacjaw branżyw2010r.uległapogorszeniu,jedynie7%respondentówoceniłoswojąsytuacjąjakozłąlubbardzozłą.Cowięcej,ponadpołowa(54%)przedsiębiorcówuznałajązadobrą.Możnawięcuznać,żesektorpowolipowracanaścieżkęstabilnegorozwoju,zktórejzszedłwlatach2008-2009.
Postanowiliśmytakżesprawdzić,któreprzedsiębiorstwadobrzelubbardzodobrzeoceniająsytuacjęnarynku,zarównowpodzialetechnologicznym,jakiwedługwielkościfirmy.Najlepiejsytuacjęnarynkuoceniłyprzygotowalnie(41%ocendobrychi bardzodobrych).Byłtozdecydowanienajlepszywynikpouwzględnieniupodziałutechnologicznego.Nadalszychmiejscachznalazłysięprzedsiębiorstwaspecjalizującesięwdrukucyfrowym,sitodrukuorazoffsecie(28%ocendobrychibardzodobrych).
firm.Wśródpodmiotówzatrudniającychconajmniej50pracownikówprawiepołowauznała(46%),żesytuacjanarynkuw2010rokupoprawiłasięwporównaniuzrokiem2009.Wtejsamejkategoriijedynie21%badanychmikroprzedsiębiorstwuznało,żesytuacjaulegałapoprawie.Odwrotnątendecjęmożnazauważyćwprzypadkupodmiotówwskazującychnapogorszeniesięsytuacjirynkowej.Tutajprawiepołowamikroprzedsiębiorstw(49%)uznała,żesytuacjauległapogorszeniu.Dlaporównaniawśródśrednichidużychprzedsiębiorstw1/3badanychuznała,że sytuacjasiępogorszyła.
N = 212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
Imwiększeprzedsiębiorstwo,tym lepszaocenasytuacjinarynku.Możnawięcuznać,żespowolnieniegospodarczenajbardziejdotknęłomikro-imałychprzedsiębiorców.Szerzejnatematdziałańzaradczychprzeciwrecesjipiszemywdalszejczęściraportu.Jedynie22%podmiotówzatrudniającychmniejniż10pracownikówwystawiłodobrąlubbardzodobrąocenęcałemurynkowipoligraficznemu.Owielelepszywynikodnotowaliśmydlaprzedsiębiorcówznajwiększymzatrudnieniem(50+).Spośródtychfirm35%oceniłosytuacjęnarynkupozytywnie.
Dodatkowaanalizawedługwielkościprzedsiębiorstwwskazujerównież,że zdecydowanieszybciejpoprawiasięsytuacjawsektorześrednichidużych
Proszę ocenić obecną sytuację Państwa firmy
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Ogółem
Mikro
Małe
Średnie i duże
Bardzo dobra
Dobra
Ani dobra ani zła Zła
Bardzo zła
1%
3%
2%
54%
21%
26%
44%
38%
30%
30%
21%
6%
39%
31%
26%
1%
10%
9%
7%
RynekpoligraficznywPolsce|25
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Jak zmieniła się sprzedaż Państwa firmy w 2010 roku w stosunku do 2009?
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Ogółem
Mikro
Małe
Średnie i duże
Wzrosła Nie zmieniła się Spadła
46%
31%
54%
56%
27%
29%
27%
23%
27%
40%
19%
21%
Jak zmieniła się sprzedaż Państwa firmy w 2010 roku w stosunku do 2009?
5%
5%
7%
7%
3%
8%
16%
6%
7%
9%
10% 5% 0% 5% 10% 15% 20%
Spadła o więcej niż 20%
Spadła o 16 – 20%
Spadła o 11 – 15%
Spadła o 6 – 10%
Spadła o 0 – 5%
Wzrosła o 0 – 5%
Wzrosła o 6 – 10%
Wzrosła o 11 – 15%
Wzrosła o 16 –20%
Wzrosła o więcej niż 20%
6.2. SprzedażMimożestosunkowodużagruparespodentówuznałarok2010zagroszywporównaniuzrokiem2009,prawiepołowa(46%)odnotowaławzrostsprzedażyw2010roku.Powrótdobrejkoniunkturynarynekmożeobrazowaćfakt,żeaż16%firmzadeklarowałowzrostsprzedażywgranicach6-10%.Cociekawe,zaskakującolicznabyłarównieżgrupaprzedsiębiorstw,którewskazaływzrostsprzedażyoponad20%wporównaniuzrokiem2009(9%).
Wprzypadkumałychorazśrednichidużychfirmprzeważająte,któreodnotowaływzrostsprzedaży,nadtymi,uktórychsprzedażw2010rokuspadła.Wobutychsektorachtaróżnicawynosiaż35punktówprocentowychnarzeczpodmiotów,którezdeklarowaływzrostsprzedaży.Zupełnieodwrotnywynikuzyskanodlamikroprzedsiębiorstw.W tymprzypadkuaż40%respondentówzaraportowałospadeksprzedażyicowięcej,przeważająonenadprzedsiębiorstwami,któreodnotowaływzrostsprzedażyw 2010roku.Różnicawynosi9punktówprocentowych.Tymsamymmożnauznać,żewynikidotycząceogólnegoobrazubranżyzostałydelikatniezaniżoneprzezprzedsiębiorstwazatrudniającemniejniż10pracowników.
N=212
Źródło:OpracowaniewłasneKPMGwPolsce.
”Blisko połowa firm poligraficznych odnotowała wzrost sprzedaży w 2010 roku.
26|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
6.3. Wykorzystanie funduszy unijnychPowrótnaścieżkęstabilnegorozwojumożebyćłatwiejszydziękidofinansowaniomunijnym.Przedsiębiorstwazsektorapoligraficznegoniedoceniłydotejporyrolifunduszyeuropejskich.Jedynie20%spośródwszystkichankietowanychfirmkorzystałowciąguostatnich2-3 latztegorodzajupomocy.Najczęściejkorzystanozprogramu„InnowacyjnaGospodarka”,aśrodkibyłyprzeznaczonegłównienazakupnowychmaszyniurządzeń.Wnajbliższejprzyszłościfunduszeunijnepowinnycieszyćsięwśrodowiskupoligraficznymcorazwiększąpopularnością.Aż52%ankietowanychpodmiotówdeklarujechęćskorzystaniaztegotypupomocywciągunajbliższych2-3lat.Środkieuropejskiemogąbyćzatemistotnymmotoremnapędowymsektora.Niestety–środkizarezerwowanedlapolskichprzedsiębiorstwwobecnejperspektywiefinansowejpowolibędąsięwyczerpywały.Wlepszejsytuacjiznajdąsiętefirmy,którezdecydująsięaplikowaćpośrodkiunijnejaknajszybciej.
”Ponad połowa firm poligraficznych deklaruje chęć skorzystania z funduszy europejskich. Do tej pory z tych środków skorzystała zaledwie co piąta firma.
N=212
Źródło:OpracowaniewłasneKPMGwPolsce.
Czy korzystali Państwo / zamierzają korzystać z funduszy unijnych?
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Ogółem
Mikro
Małe
Średnie i duże
Ogółem
Mikro
Małe
Średnie i duże
Tak Nie
20%
9%
21%
40%
52%
42%
60%
56%
80%
91%
79%
60%
48%
58%
40%
44%
W c
iągu
ost
atni
ch 2
– 3
lat
W c
iągu
naj
bliż
szyc
h 2
– 3
lat
RynekpoligraficznywPolsce|27
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
6.4. Obecność na rynkach zagranicznychKolejnymczynnikiempowodującymrozwójrynkupowinienbyćeksportkrajowychusługorazproduktówpoligraficznychzagranicę.Okazujesię,żeobecniedokładniepołowabadanychprzedsiębiorstwsprzedajeswojeproduktylubusługinazagranicznychrynkach.Niemajednegodominującegokierunku,choćnajczęściejwodpowiedziachpojawiałysięrynkiniemiecki,czeskiisłowacki.Stosunkowoczęstobyłyrównieżwymienianekrajeskandynawskie.Eksportpolskichproduktówpoligraficznychmożezacząćodgrywaćznaczącąrolęjużwnajbliższejprzyszłości.Obecnienajczęściejsprzedawanenazagranicznychrynkachsąpolskieproduktyfleksograficzne.
Czy sprzedają Państwo swoje produkty oraz usługi na rynkach zagranicznych?
0% 20% 40% 60% 80% 100%
50%
50%
46%
79%
53%
53%
51%
34%
54%
72%
50%
50%
54%
21%
47%
47%
49%
66%
46%
28%
Ogółem
Offset
Sitodruk
Fleksodruk
Druk cyfrowy
Przygotowalnia
Usługi introligatorskie
Mikro
Małe
Średnie i duże
Tak Nie
Aż79%przebadanychfirm,którewskazałyfleksodrukjakowiodącątechnologię,potwierdziłosprzedażswoichproduktówzagranicą.Eksportwstosunkowonajmniejszymstopniu(46%)wykorzystywanyjestprzezprzedsiębiorstwaspecjalizującesięwsitodruku.Wynikatozespecyfikifunkcjonowaniawdanymsegmencierynku.Przedsiębiorstwasitodrukoweprodukujągłównienaryneklokalnyizazwyczajsątomałepodmioty.Zewzględunadużąskalędziałaniaprzedsiębiorstwaspecjalizującesięwefleksografiisąwręczzmuszonedosprzedażyswoichproduktówiusługtakżenarynkachzagranicznych.
”Połowa firm poligraficznych deklaruje sprzedaż swoich produktów/usług za granicą.
N=212
Źródło:OpracowaniewłasneKPMGwPolsce.
Charakterystycznepodejściedoeksportumożnazauważyćprzyanalizieeksportuzuwzględnieniemwielkościbadanychpodmiotów.Imwiększafirma,tymczęściejsprzedajeonaswojeproduktyi usługinazagranicznychrynkach.W przypadkumikroprzedsiębiorstw34%ankietowanychoferujeswojeproduktyiusługizagranicą,natomiastwprzypadkuśrednichidużychfirmodsetektenmocnowzrastaiosiągapoziomnawet72%.Wprzypadkumikroprzedsiębiorstwjesttobardzodobrywynik,zważywszynawielkośćtychfirm.
28|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
6.5. Przychody i kosztySektorpoligraficznywPolscecharakteryzujesiędużymzróżnicowaniempodmiotów.Dojednejbranżyzaliczanesąbowiemfirmy,któreposiadająbardzourozmaiconąofertęproduktóworazusług.Specyfikafunkcjonowaniawdanymsegmencie,a takżezwiązanaztymstrukturakosztóworazprzychodówmożeznaczącoróżnićsiępomiędzyprzedsiębiorstwamispecjalizującymisięwodmiennychtechnikachdrukarskich.
Postanowiliśmysprawdzić,jakwyglądauśrednionefunkcjonowaniewbranżypodwzględemekonomiczno-technicznym.Wtymcelurespondenciudzielaliinformacjinatematswojejstrukturyprzychodówikosztów.Cociekawe,wbrewnaszymobawom,firmyzsektorapoligraficznegopotraktowałybadanieniezwykleprzychylnieizgodziłysięnaudzielenietegotypuinformacji.
Analizauśrednionejstrukturyprzychodóworazkosztówprowadzidokilkuciekawychspostrzeżeń.Zdecydowanienajważniejszymczynnikiempostronieprzychodówjestoffset.Aż81%badanychprzedsiębiorstwstwierdziło,żeoffsetjestjednązpięciudominującychtechnologiiwichfirmie.Dziękitemuaż39%przychodówsektoragenerujewłaśnietatechnikadrukarska.Nadalszychmiejscachznalazłysięusługiintroligatorskie(10%)orazdrukcyfrowy(8%).Ztechnologiidobranychdobadaniametodąeksperckąprzychodywnajmniejszychstopniugenerowanesązwklęsłodrukuoraztypografii(po4%).Pozostałetechnologiewśredniejstrukturzeprzychodówprzynosząconajmniej5%,aleniewięcejniż8%łącznychprzychodów.
Uśredniona struktura przychodów
pozostałe
uszlachetnianie druku
usługi introligatorskie
przygotowalnmia
typografia
wklęsłodruk
reprodukcja cyfrowych nośników informacji
druk cyfrowy
fleksodruk
sitodruk
offset
39%
6%5%8%
4%
4%
5%
7%
10%
6%6%
Uśredniona struktura kosztów
23%
11%
6%
6%6%6%
5%
5%
5%
5%
5%
17%
Papier
Wynagrodzenia pracowników
Inne podłoża
Farby
Formy drukowe
Amortyzacja
Koszty finansowe
Koszty miejsca
Energia elektryczna
Chemia do druku
Serwis maszyn i urządzeń
Pozostałe
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
Zgodniezoczekiwaniaminajwiększymkosztemfunkcjonowaniaprzedsiębiorstwapoligraficznegookazałysiękosztypapieru.Stanowiąoneaż23%wszystkichkosztów.Kolejnąważnąpozycjąsąwynagrodzeniapracowników.Znaszegobadaniawynika,żestanowiąone11%łącznychkosztów.Aż17%kosztów
zakwalifikowanezostałodokategorii„pozostałe”.Oznaczato,żekosztyfunkcjonowaniafirmywsektorzepoligraficznymściślezależąodjejspecjalizacji.Istniejązatemzasadniczeróżnicewkosztachprowadzeniaprzedsiębiorstwaspecjalizującegosiędlaprzykładuwoffsecieorazwefleksodruku.
RynekpoligraficznywPolsce|29
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
6.6. Wpływ kryzysu gospodarczego na rynek poligraficznyDo2008rokupolskirynekpoligraficznyrozwijałsię,wzgodnejopiniiekspertów,wbardzoszybkimtempie.Kryzysfinansowysprawił,że przedsiębiorstwazmuszonezostałydozmniejszeniaswojegobudżetunareklamę,naczymucierpiałkrajowyrynekpoligraficzny.Wtensposóbharmonicznyrozwójsektorazostałwpewnymstopniuwstrzymany.Około38%ankietowanychprzedsiębiorstwz sektorauznało,że kryzysdotknąłjew średnimstopniu.Wdalszejkolejnościprzeważająjednaktefirmy,któreuznały,że kryzysgospodarczywlatach 2008-2009miałistotneznaczeniedlaichfunkcjonowania.
Siłękryzysuprzedsiębiorstwapoligraficzneodczuływróżnymstopniu.Znaszegobadaniawynika,żenajwiększekłopotydotknęłyprzedsiębiorstwanajmniejsze– zatrudniającemniejniż10pracownikóworazmałe(od10 do 50pracowników).Możnawięcdojśćdowniosku,żeimwiększafirma,tymmniejodczułaskutkispowolnieniagospodarczego.Wśródnajwiększychpodmiotówjedynie2%respondentówstwierdziło,żekryzysdotknąłjewbardzodużymstopniu,a30%ankietowanych–żewdużym.Wcześniejszeanalizypokazałyjednak,żefirmystopniowowracająnaścieżkę
stabilnegorozwoju.Najszybciejdopełnejformypowracająwłaśnieprzedsiębiorstwazatrudniającewięcejniż50pracowników.Szybkietempoodbiciapospowolnieniugospodarczymbyłomożliwedziękipodjęciuodpowiednichkrokówprzezpodmiotyzsektora.Łącznieaż67%firmfunkcjonującychnapolskimrynkupoligraficznymzdeklarowałopodjęciedziałańzaradczych,któremiałynaceluprzezwyciężeniesytuacjikryzysowej.
Wtymprzypadkuponowniezaobserwowanazostałazależnośćmiędzywielkościąfirmyatempemreakcjinasytuacjękryzysową.
Wsektorześrednichidużychprzedsiębiorstważ84%badanychfirmpodjęłodziałaniaantykryzysowe.Prawdopodobniejesttoczynnik,którysprawił,żedośćszybkonajwiększeprzedsiębiorstwapoligraficznepowróciłydostanusprzedkryzysu.Dlaporównania–opisywanaproporcjawsektorzemikroprzedsiębiorstwjestzdecydowaniemniejsza.Jedynie52%podmiotówpodjęłojakąkolwiekreakcjęzwiązanązsytuacjąkryzysową.Tokolejnydowódnato,dlaczegonastrojeorazprognozysprzedażywśródnajmniejszychprzedsiębiorcówniesąwciążoptymistyczne.
W jakim stopniu Państwa firma odczuła skutki kryzysu gospodarczego (lata 2008-2009)?
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Ogółem
Mikro
Małe
Średnie i duże
Bardzodużym Dużym Średnim Małym
Bardzomałym
9% 29% 38% 15% 9%
16%
7%
2%
22%
35%
30%
33%
37%
47%
18%
13%
14%
11%
8%
7%
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
”Ponad 2/3 firm poligraficznych podjęło działania zaradcze w odpowiedzi na światowy kryzys finansowy.
30|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Najczęściejfirmypoligraficznedecydowałysięwramachdziałańzaradczychnarozszerzenieoferty(43%).Oznaczato,żesektordostrzegłwkryzysietakżepewneszanse,któremogąrozwinąćsiępookresiedekoniunktury.Dopieronakolejnychdwóchmiejscachznalazłysiędziałanianastawionenaograniczenia–40%firmzdeklarowałowbadaniuzmniejszeniekosztów,a36%redukcjęzatrudnienia.Najrzadziejfirmywybierałyrezygnacjęzeświadczeniamałorentownychusług.Widaćwięcwyraźnie,żeprzedsiębiorstwawczasiekryzysuniechciałyprzestawićsięnawąskąspecjalizacjęidecydowałysięnautrzymanieszerokiejgamyproduktówlub–cozostałopodkreślonewcześniej– nawetjejrozszerzenie.
Wartorównieżprzyjrzećsiębliżej,wjakisposóbwobliczukryzysugospodarczegozachowywałysięprzedsiębiorstwareprezentująceposzczególnetechnologiedruku.
Jakie działania zaradcze podjęli Państwo?
Offset Sitodruk Fleksodruk Druk cyfrowy Przygotowalnia Usługi
introligatorskie
Rozszerzenieoferty 44% 34% 44% 58% 44% 41%
Zmniejszeniekosztów 39% 38% 44% 38% 36% 36%
Redukcjazatrudnienia 37% 48% 56% 37% 38% 38%
Intensyfikacjadziałańsprzedażowych 32% 28% 22% 29% 30% 36%
PoszukiwanierynkówzbytuwPolsce 31% 31% 33% 25% 35% 29%
Poszukiwanietańszychdostawców 21% 17% 33% 17% 18% 22%
PoszukiwanierynkówzbytupozaPolską 15% 10% 22% 17% 18% 15%
Spłaszczeniestrukturyzarządzania 7% 10% 11% 8% 5% 7%
Rezygnacjazeświadczeniamałorentownychusług
6% 10% 11% 2% 7% 3%
N=140
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
43%
40%
36%
34%
30%
21%
15%
7%
5%
Jakie działania zaradcze podjęli Państwo?
Rezygnacja ze świadczeniamało rentownych usług
Spłaszczenie strukturyzarządzania
Poszukiwanie rynków zbytupoza Polską
Poszukiwanie tańszychdostawców
Poszukiwanie rynkówzbytu w Polsce
Intensyfikacja działańsprzedażowych
Redukcja zatrudnienia
Zmniejszenie kosztów
Rozszerzenie oferty
0% 10% 20% 30% 40% 50%
W czterechspośródsześciuanalizowanychsegmentówrynkunajczęściejwymienianebyłorozszerzenieoferty.Innepodejścienajczęściejstosowaliprzedsiębiorcyspecjalizującysięwsitodrukuiwe
N=140
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
fleksodruku.Tefirmynajczęściejw obliczukryzysudecydowałysięnaredukcjęzatrudnienia(odpowiednio48%przedsiębiorstwspecjalizującychsięwsitodrukuoraz56%specjalizującychsięwefleksodruku).
RynekpoligraficznywPolsce|31
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
6.7. Finansowanie inwestycjiPostanowiliśmytakżesprawdzić,czykryzysgospodarczyistotniewpłynąłnasposobyfinansowaniainwestycji.Zestawiliśmyzesobądeklarowanesposobyfinansowaniainwestycjiwprzeciąguostatnich2-3latorazplanowanewciągunajbliższych2-3lat.Okazujesię,żespowolnienieniemiałowtymzakresieistotnegoprzełożenia,ponieważstrukturafinansowanianiepowinnaulecwielkimzmianom.W dalszymciągunajpopularniejszymsposobemfinansowaniainwestycjimająbyćkapitałwłasny,leasingorazkredyt.Wewszystkichtychtrzechmożliwościachwielkośćinwestycjifinansowanawdanysposóbmoże
Sposoby finansowania inwestycji
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
Venture Capital
Pożyczka
Factoring
Finansowanie dostawcy (kredyt kupiecki)
Kredyt
Leasing
Kapitały własne
w ciągu najbliższych 2-3 lat
w ciągu ostatnich 2-3 lat
74%68%
59%
56%
56%
52%
29%25%
10%9%
9%6%
0%1%
”Najpopular-niejszym sposobem finansowania inwestycji w branży poligraficznej pozostaje kapitał własny.
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
zmniejszyćsięokilkapunktówprocentowychnaprzestrzeninajbliższych2-3lat,jednakzmianataniepowinnabyćznaczna.Zmniejszeniewkażdejkategoriiokilkapunktówprocentowychwynikazniecogorszegonastrojuwśródinwestorów.Częśćz nichniezauważyłajeszczepowrotudobrejkoniunkturynarynek.
Wtrzechpierwszychkwartałach2010r.wedługdanychGUS-uw sektorzepoligraficznymwPolsceprzeprowadzonoinwestycjewarte265,8mlnzł.Aż86%tejkwotyzostałoprzeznaczonenainwestycjewzakupnowychmaszyniurządzeń.Wartośćinwestycjirozpoczętychwynosiniecałe100mlnzł.Wporównaniuz analogicznymokresemw2009rokuodnotowaliśmyspadeknakładówinwestycyjnycho13,5%.
32|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
6.8. Bariery rozwojuMinimalneobniżeniepoziomuplanowanychinwestycjiniemusiwynikaćwyłączniezkryzysugospodarczego.Ryneknieustanniepodlegaprocesompewnychprzekształceńimogąpojawićsięnanimprzeszkody,któreutrudniajądziałalność.Przedsiębiorcywymienilipięćkluczowychbarier,którewichopiniimogąwnajwiększymstopniuhamowaćrozwójrynku.Różnicewewskazaniachsąniewielkie,dlategomożnaprzyjąć,żepięćczynnikówjestrównieważnych.Niemniejnajczęściejwskazywanebyływysokiekosztymateriałowe(38%),a tylkojedenpunktprocentowymniejuzyskaływysokiekosztypracy.Na kolejnychmiejscachznalazłysięniskiemarże(34%)orazdużakonkurencjaorazwysokiekosztyzakupuiserwisuurządzeń(po33%).Wdalszejkolejnościprzedsiębiorcywskazalinadużerozdrobnienierynku.
”Najczęściej wymienianymi barierami w rozwoju firm poligraficznych są wysokie koszty materiałowe i wysokie koszty pracy.
Wtymprzypadkujednakczęśćprzedsiębiorcówpotraktowałatęmożliwośćjakozasadniczącechęrynku,aniejegowadęczyograniczenie.
Interesującoprzedstawiająsięwynikipouwzględnieniuwielkościfirm.Wśródmikroprzedsiębiorstwzdecydowanienajczęściejjakobarierarozwojurynkuwymienianebyłyniskiemarże(aż40%wskazań).Zkoleimaliprzedsiębiorcynajczęściejwskazywaliwysokiekosztypracy,aprzedsiębiorcyzatrudniającyconajmniej50pracownikówzwróciliuwagęnadużąkonkurencję.Możnawięczauważyćdużezróżnicowaniewpostrzeganiurynkuwzależnościodwielkościorazstopniarozwojuwłasnegoprzedsiębiorstwa.
Praktycznieżadenzbadanychpodmiotówniemiałzastrzeżeńcododostępnościpapieru,innychmateriałóweksploatacyjnychczynowoczesnejtechnologiibądźknow-how.
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
Największe bariery w rozwoju rynku
38%
37%
34%
33%
33%
25%
18%
17%
17%
15%
9%
8%
3%
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40%
Dostępność papieru i innych materiałów
Problemy z pozyskiwaniem finansowania
Rozwój cyfrowych nośników informacji
Kryzys gospodarczy na świecie
Biurokracja, skomplikowane regulacje prawne
Brak wykwalifikowanej kadry
Niski popyt
Duże rozdrobnienie rynku
Duża konkurencja
Wysokie koszty zakupu i serwisu urządzeń
Niskie marże
Wysokie koszty pracy
Wysokie koszty materiałowe
RynekpoligraficznywPolsce|33
6.9. Wykorzystanie mocy produkcyjnychOmożliwościachrozwojusektoramożerównieżświadczyćzapasmocyprodukcyjnych.Dlapotrzebnaszegoopracowaniaprzyjęliśmy,że 100-procentowewykorzystaniemocyprodukcyjnychoznaczaczaspracymaszynprzez24godzinynadobęprzezsześćdniwtygodniu.Przy zachowaniustrukturyprzedsiębiorstwcharakterystycznejdlabadaniauzyskaliśmyobecnie48%wykorzystaniamocyprodukcyjnych.Oznaczatodużyzapas,acojestz tymzwiązanedalszemożliwościrozwojowe.Należytakżepamiętać,żemikroprzedsiębiorstwazazwyczajprodukująwyłącznienajednązmianę,stąduśrednionywynikmożewydawaćsięstosunkowoniski.
Stopień wykorzystania mocy produkcyjnych w 2010 r.
Ogółem Mikro Małe Średnie i duże
0-10% 6% 12% - -
11-20% 8% 17% 4% -
21-30% 16% 21% 18% 6%
41-50% 15% 21% 16% 5%
51-60% 15% 8% 24% 13%
61-70% 21% 16% 25% 21%
71-80% 11% 3% 10% 26%
81-90% 5% - 3% 18%
91-100% 3% 2% - 11%
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
”Firmy poligraficzne mają spory zapas mocy produkcyjnych. Obecnie wykorzystują je jedynie w połowie.©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiem
sieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
34|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Wzwiązkuzpowrotemdobrejkoniunkturynarynekorazoczekiwanymwzrostempopytuprzedsiębiorcyprognozująwzrostwykorzystaniamocyprodukcyjnychw2011roku.Większość(51%)twierdzicoprawda,żewykorzystaniemocyprodukcyjnychnieulegniezmianie,jednakaż41%ankietowanychfirmjestzdania,żewykorzystaniemocyprodukcyjnychwzrośnie.Cowięcej–tylko8%respondentówjestprzeciwnegozdania.Analizującdłuższyhoryzontczasowy,proporcjamiędzydwomanajliczniejszymigrupamizaczynasięzmieniać.Do2013rokuodsetekfirm,któreprognozująwzrostwykorzystaniamocyprodukcyjnych,wzrośniedo48%.Wzrostodbędziesiękosztemprzedsiębiorcówprognozującychbrakzmianysytuacji(29%do2013roku).W ujęciuilościowymprzeważająprognozywzrostuo6-10%takżew dłuższymhoryzoncieczasowym.
Przedsiębiorcyostrożnieprognozująwzrost.Najwięcej(39%)przewidujewzrostwgranicach6-10%.Pojawiałysiętakżegłosyozdecydowaniewyższymwzroście–nawetpowyżej25%wciągunajbliższych12miesięcy.
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
Jak wg Państwa zmieni się stopień wykorzystania mocy produkcyjnych w Państwa firmie w 2011 roku w stosunku do 2010?
Wzrośnie
Nie zmieni się8%
41%
51%
Spadnie
Jak wg Państwa zmieni się stopień wykorzystania mocy produkcyjnych w Państwa firmie w 2013 roku w stosunku do 2010?
Wzrośnie
Nie zmieni się15%
48%
29%
8%
Spadnie
Nie wiem
RynekpoligraficznywPolsce|35
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
6.10. Mocne strony sektoraChoćprzedsiębiorcymająsporouwagzwiązanychzfunkcjonowaniemw branży,sąonijednakzgodniwkwestiiocenymocnychstronsektora.
Polskirynekpoligraficznyuzyskałnajwięcejpozytywnychocen,jeślichodziojakośćusługorazoterminowośćrealizacjizleceń.Negatywneocenywtychkategoriachpojawiałysiębardzorzadko.Warto
Ocena sektora poligraficznego w Polsce
Raczej pozytywnie
Zdecydowanie pozytywnie Raczej negatywnie
Zdecydowanie negatywnie
Trudno powiedzieć
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Terminowość rozliczeń
Dostępność kapitału
Wielkość rynku zbytu
Rentowność
Nowoczesność środków produkcji
Doświadczenie pracowników
Doświadczenie kadryzarządzającej
Różnorodność oferty
Terminowośćrealizacji zleceń
Jakość usług 29% 63% 5% 2% 1%
17% 67% 10% 3%
3%
3%
2% 3%
2%
2% 2%
3%
5%
32% 55% 8%
13% 62% 17%
9% 54% 24% 11%
21% 60% 15%
2%
4%
2%
34% 45% 14% 4%
5%
6%
43% 41% 9%
6%
46% 33% 11%
28% 33% 31%
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
takżepodkreślićszczególniewysokieocenydlaróżnorodnościoferty.Przypominamy,żewzbogacenieofertybyłonajczęściejstosowanymdziałaniemzaradczymprzeciwkryzysowigospodarczemu.W tymprzypadkuaż 32%przedsiębiorcówoceniłosektorzdecydowaniepozytywnie.
Zdrugiejstronynajgorzejocenionezostałyterminowośćrozliczeńorazrentownośćbranży.Wpierwszymprzypadkucotrzeciankietowany,wystawiającwtejkategoriiocenę„zdecydowanienegatywnie”,
uznał, że występująproblemyzterminowymregulowaniemzobowiązań.Stosunkowowysokaliczbaocen„raczejnegatywnie”przykategoriizwiązanejzrentownościąbranżymożeoznaczaćwyższeoczekiwaniawobecrynku.Częśćprzedsiębiorcówpodkreśla,żenaprzestrzenilatdużakonkurencjawsektorzeznacznieobniżyłamarże.Niektórzypodkreślająnawet,żewprzypadkukilkuproduktówdoszłodowojnycenowej,którasprawiła,żeprodukcjawpewnychprzypadkachprzestałabyćopłacalna.
36|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
6.11. InnowacyjnośćJednymzmotorównapędowychrynkumogąbyćinnowacje.Rozumiemyjejakoistotneusprawnienia,któremogąprowadzićdowzrostuefektywności,a w konsekwencjiwzrostusprzedażyi rentowności.
”Jedynie 15% ankietowanych firm poligraficznych w ciągu ostatnich 2-3 lat nie wprowadziło żadnych innowacji. Blisko 70% zamierza wprowadzić innowacje w najbliższym okresie.
Czy w ciągu ostatnich 2-3 lat w Państwa firmie wprowadzono innowacje?
61%
53%
50%
36%
15%Nie wprowadzonożadnych innowacji
Marketingowe
Produktowe
Organizacyjne
Procesowe
0 10 20 30 40 50 60 70
Jaki był cel wprowadzenia innowacji w Państwa firmie?
88%
88%
75%
75%
66%
15%
0% 20% 40% 60% 100%80%
Wymagania oraz regulacje prawne
Presja konkurencyjna
Zdobycie nowych rynków zbytu
Zmniejszenie kosztów
Poprawa jakości usług
Zwiększenie przychodów
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
N=181
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
Jedynie15%ankietowanychfirmw ciąguostatnich2-3latniewprowadziłożadnychinnowacji.Pozostałezadeklarowaływprowadzenieusiebieistotnychusprawnień.ZgodniezdefinicjąUniiEuropejskiejpodzieliśmyinnowacjena4grupy.Najwięcej,bo aż61%podmiotówwostatnimczasiewprowadziłoinnowacjeprocesowe
RynekpoligraficznywPolsce|37
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
rozumianejakoopracowanielubwdrożenienowychtechnologii.W dalszejkolejnościznalazłysięinnowacjeorganizacyjnemającenaceluusprawnienieprodukcjiorazzarządzaniafirmą.Połowafirmwprowadziłatakżeinnowacjewzakresieproduktów.Jedynieniecoponadjednatrzeciarespondentówwprowadziłainnowacjemarketingowe.
Poprosiliśmytakżeankietowanefirmyowskazanienajważniejszychprzyczynwprowadzeniainnowacji.Zgodniez oczekiwaniamiblisko90%firmpodałojakoprzyczynęchęćzwiększeniaprzychodóworazpoprawęjakościusług.Wdalszejkolejnościwymienianebyły:zmniejszeniekosztów,zdobycienowychrynkówzbytu(po75%)orazpresjakonkurencyjna(66%).Zdecydowanienajrzadziejwymienianebyływymaganiairegulacjeprawne.Toczytelnysygnałoznaczający,żeźródłozmianorazpotrzebawprowadzeniausprawnieńrodzisięwewnątrzprzedsiębiorstw.Jedynymważnymzewnętrznymczynnikiemsązatemwarunkidyktowaneprzezkonkurencję(presjakonkurencyjna).
Wydajesię,żeinnowacjenadalpowinnyodgrywaćistotnąrolęwrozwojusektora.Aż69%ankietowanychfirmdeklarujegotowośćdowprowadzeniainnowacjiwciągunajbliższych2-3lat.Odsetekfirmplanującychwprowadzenieposzczególnychrodzajówinnowacji(pozaorganizacyjnymi)powinienwzrosnąć.Szczególnienależyzwrócićuwagęnawzrostznaczeniainnowacjimarketingowych(ażo20punktówprocentowych).Wydajesięwięc,że przedsiębiorcy,analizującaktualnąsytuacjęrynkową,doszlidowniosku,żewobeczmniejszającejsięmarżyorazdużejkonkurencjinarynkuzmianymarketingowesąniezbędnewceluutrzymaniadotychczasowegoudziałuw rynku.
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
Czy w ciągu najbliższych 2-3 lat w Państwa firmie planowane są innowacje?
Tak
Nie6%
69%
25%
Nie wiem
Jakie innowacje planowane są w Państwa firmie?
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Ogółem
Produktowe
Procesowe Organizacyjne
Marketingowe
Mikro
Małe
Średnie i duże
74%58%
51%56%
71%53%
36%53%
69%57%
55%63%
86%64%64%
47%
N=141
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
38|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
RynekpoligraficznywPolsce|39
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
7.1. Sprzedaż i rentownośćPrzedsiębiorcyfunkcjonującynarynkupoligraficznymwPolsceprognozująwzrostsprzedażywnajbliższychlatach.Ponad46%ankietowanychfirmprzewidujewzrostsprzedażyjużw2011roku.Optymizmempowiniennapawaćrównieżfakt,żejedynie
7 Przyszłość sektora
”Ponad 46% firm poligraficznych przewiduje wzrost sprzedaży w 2011 roku.
8%respondentówjestodmiennegozdaniaiuważa,żewartośćsprzedażybędziemniejsza.Zkoleiponad40%przedsiębiorcówjestzdania,żeichsprzedażnieulegniezmianiew2011roku.Choćdotegotypuprognoznależypodchodzićbardzoostrożnie,wydajesię,żesytuacjafinansowawiększościpodmiotównarynkupowinnaulecpoprawiedziękispodziewanemuzwiększeniupopytu.
Polskisektorpoligraficznyczekająwnajbliższychlatachistotneprzemiany.Powrótkoniunkturynarynekwydajesiębyćkwestiąnajbliższych2-3lat.Cowięcej,oczekiwanajestkonsolidacjasektora.Wpierwszejkolejnościspodziewanejestzmniejszenieliczbymikroprzedsiębiorstw,którebędąłączyłysięz innymibądźbędąprzejmowaneprzezwiększepodmioty.
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
Jak wg Państwa zmieni się sprzedaż Państwa firmy?
2011
do 2013
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
Nie wiem
Spadnie
Nie zmieni się
Wzrośnie58%
46%
24%
41%
8%
8%
5%
10%
40|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Istotniezwiększasięodsetekfirm,któreprognozująwzrostsprzedażydo2013roku(58%).Tokolejnaoznakapowrotuoptymistycznegonastrojunarynek.Liczbatauległazwiększeniugłówniekosztemrespondentówuważających,żesprzedażichusługw2011rokunieulegniezmianie.Stopniowosprzedażpowinnawięcrosnąćuwiększościrespondentówbezwzględunawielkośćprzedsiębiorstwa.Niezauważonoznaczącychzmianprzyuwzględnieniuwielkościzatrudnieniaankietowanychpodmiotów.Zwiększyłasięumiarkowaniejedynieliczbafirm,któreniepotrafiłyodpowiedziećnatopytanie(do10%).Takiobrazniepowiniendziwić–imdłuższyhoryzontprognozy,tymtrudniejprzewidziećwielkośćsprzedaży.
Ilościowoprzedsiębiorstwaostrożnieprognozująwzrostsprzedaży.W2011rokunajczęściejwskazywanybyłwzrostnapoziomie6-10%.Podobniesytuacjaprzedstawiasięwdłuższymhoryzoncieczasowym.Niebrakujejednakprzedsiębiorców,którzyprognozująbardzowysokiwzrost,sięgającynawetwperspektywienajbliższych2-3latpowyżej25%.
Wśródprzedsiębiorstwprzewidującychspadeksprzedażywdłuższymhoryzoncieczasowym(do2013roku)najwięcejjesttakich(3%),uktórychspadekpowinienbyćminimalny(0-5%).Pojawiłysięjednakpojedynczegłosyo możliwymdużymzałamaniusprzedaży(nawetpowyżej40%).Ogółemwzrostsprzedażypowinienbyćtrenedemdominującym,awynikifinansoweposzczególnychfirmpowinnybyćlepszeniżwminionychlatach.
Oileprzedsiębiorcysąoptymistycznienastawienicodowzrostusprzedaży,otyleichopiniesąpodzielonewkwestiiprzyszłejrentownościbranży.Około32%ankietowanychtwierdzi,żerentownośćaniniewzrośnie,aniniespadnie,natomiast24%jestzdania,żerentownośćraczejwzrośnie,akolejne24%–żeraczejspadnie.Trudnozatemjednoznacznieocenićnapodstawieopiniiprzedsiębiorców,
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
O ile wzrośnie / spadnie sprzedaż do 2013 roku w Państwa firmie?
5%10%
3%4%
6%8%
9%13%
14%17%
9%
do 2013 r.
2011 r.
5% 0% 5% 10% 15% 20%
Spadnie o więcej niż 25%
Spadnie o 21-25%
Spadnie o 16-20%
Spadnie o 11-15%
Spadnie o 6-10%
Spadnie o 0-5%
Wzrośnie o 0-5%
Wzrośnie o 6-10%
Wzrośnie o 11-15%
Wzrośnie o 16-20%
Wzrośnie o 21-25%
Wzrośnie o więcej niż 25%
8%
1%3%
2%1%
3%2%
2%2%
1%0%
2%1%
wjakisposóbbędziekształtowałasięrentowność.Gdybyjednakwziąćpoduwagęprzedsiębiorstwa,którewybrałyskrajnewariantyodpowiedzi(„zdecydowanietak”i„zdecydowanienie”),toprzeważajątenegatywnieprognozującerentowność(10%wskazań„zdecydowanienie”).
Mającnauwadzepodziałtechnologiczny,najbardziejoptymistyczniewkwestiirentownościbranżyw2011rokuwporównaniuz2010rokiemwypowiadałysięprzedsiębiorstwaspecjalizującesięwefleksodruku(łącznie43%wskazań„raczejtak”oraz„zdecydowanietak”).Zdrugiejstronyznalazłysięoffsetorazprzygotowalnie,wśródktórych
”Odsetek rentowych firm poligraficznych powinien się zwiększyć z 64% do blisko 80% w 2013 roku.
RynekpoligraficznywPolsce|41
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Czy w roku 2011 rentowność branży wzrośnie w porównaniu z 2010 rokiem?
Raczej tak
Zdecydowanie tak Raczej nie
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Zdecydowanie nie
Nie wiem
Ogółem
Mikro
Małe
Średnie i duże
24%
Ani tak ani nie
32% 24% 10% 8%2%
26% 39% 15% 15% 3%2%
21% 31% 30% 6% 9%3%
26% 26% 28% 12% 8%
odnotowanołącznie38%wskazań„raczejnie”oraz„zdecydowanienie”.Postrzeganierentownościjestzatemuzależnioneodsegmenturynku,w którymfunkcjonujeprzedsiębiorstwo.W zgodnejopiniiekspertóww przyszłościnajwiększeperspektywystojąwłaśnieprzedfirmamispecjalizującymisięwefleksodruku.
Odsetekprzedsiębiorstw,któresąnagranicyrentowności,powinienmalećwbardzoszybkimtempie.Znaszychobserwacjiwynika,żeodsetektendo2013rokuzmniejszysięz32%do21%.Tosamodotyczyfirmnierentownych.W2010rokuwedługdeklaracjiprzedsiębiorców4%podmiotówwsektorzebyłonierentowne.W ciągunajbliższych2-3latodsetektenmożezmalećdopoziomunawet1%.Zdecydowanawiększośćfirmw sektorzejestrentowna.W2013rokunarynkupowinnofunkcjonowaćjuż78%firmgenerującychzyski.Zwiększenierentownościfirmpoligraficznychbędziedodatkowowspieraneprzezprocesy,którewnajbliższymczasiebędąmiałymiejscenarynku.Spodziewanakonsolidacjapowinnadoprowadzićdowyeliminowaniazrynkufirm,którebalansująnagranicyrentowności.Wynikiuzyskanewnaszymbadaniu,mimożepowstałynapodstawiedeklaracjiprzedsiębiorców,znajdująpotwierdzeniewdanychGUS-u.W 2009roku67%firmzsektorabyłorentownych.
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
2010 2011 do 2013
Firmajestnierentowna 4% 2% 1%
Firmajestnagranicyrentowności 32% 27% 21%
Firmajestrentowna 64% 71% 78%
Czy w roku 2011 rentowność branży wzrośnie w porównaniu z 2010 rokiem?
Offset Sitodruk Fleksodruk Druk cyfrowy Przygotowalnia Usługi
introligatorskie
Tak 25% 32% 43% 24% 25% 29%
Anitakaninie 30% 37% 29% 32% 31% 31%
Nie 38% 26% 21% 36% 38% 36%
Nie wiem 7% 5% 7% 8% 6% 4%
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
42|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Przekonanieowyższościmediówelektronicznychnadpapierowymicorazczęściejzyskujenapopularności.Rozwójcyfrowychnośnikówinformacjizzałożeniawpewnymstopniustanowizagrożeniedlarozwojubranżypoligraficznej.Częśćspołeczeństwazmieniabowiemswojeprzyzwyczajeniairezygnujezpapierowychwydańgazetnarzeczwydańelektronicznych.
Sprawdziliśmy,czyprzedsiębiorcyobawiająsięzagrożeńzwiązanychz rozwojemmediówelektronicznychorazcyfrowychnośnikówinformacji,ajeślitak,towjakimstopniu.
Blisko54%ankietowanychfirmjestzdania,żerozwójelektronicznychmediówzahamujerozwójpolskiegorynkupoligraficznego(16%odpowiedzi„zdecydowanietak”i38%odpowiedzi„raczejtak”).Pozostałaczęśćuważaodwrotnie,choćwystępujerównieżskromnagrupaprzedsiębiorstw(2%),któreniemajązdanianatentemat.Przedsiębiorcypoproszeniouzasadnienieswojejdecyzjinajczęściejjakopowodypodajązmianywzachowaniukonsumentów
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
Czy rozwój mediów elektronicznych wpłynie na zahamowanie rozwoju polskiego sektora poligraficznego?
Raczej tak
Zdecydowanie tak
Raczej nie
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Zdecydowanie nie
Nie wiem
Ogółem
Mikro
Małe
Średnie i duże
16% 38% 36% 2%8%
17% 31% 42% 4%6%
20% 37% 35% 8%
7% 53% 28% 12%
7.2. Rozwój cyfrowych nośników informacji – szansa czy zagrożenie?
iwszechobecnenastawienienaszybkąinformację.Ciekawychwnioskówdostarczarównieżanalizazuwzględnieniemwielkościfirm.Okazujesię,żenajwiększyodsetekfirmprognozującychzahamowanierozwojusektoranaskutekrozwojuelektronicznychmediówodnotowanowśródprzedsiębiorstwzatrudniającychpowyżej50pracowników(średnieidużefirmy).Odwrotneopinieuzyskaliśmyodmałychprzedsiębiorstw.Wtymprzypadkuzanotowaliśmyrozbieżnewyniki–48%potwierdziłozahamowanierozwojurynkupoligraficznegowwynikurozwojurynkumediówelektronicznych,kolejne48%byłoprzeciwnegozdania.
RynekpoligraficznywPolsce|43
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Takżenośnikielektronicznezyskującorazwiększąpopularność.Jeszczekilkalattemuniktniemyślałoczytaniuksiążekwformieelektronicznej.Dziświdokosobyzczytnikieme-bookówniejestniczymnadzwyczajnym.Rozwójcyfrowychnośnikówinformacjiwydajesięwięcdużymzagrożeniem,szczególniedlatradycyjnychproduktówdostępnychnarynkupoligraficznym.Biorącyudziałwbadaniuponowniepodzielisięnadwieprawierównorzędnegrupy.Minimalnieprzeważająfirmy,któresązdania,żerozwójcyfrowychnośnikówinformacjiniewpłyniezazahamowanierozwojupolskiegosektorapoligraficznego(51%).Mająonenieznacznąprzewagęnadtymi,którewidząpotencjalnezagrożenia(44%).
Czy rozwój cyfrowych nośników informacji (np.: DVD, e-booki, pamięci mobilne) wpłynie na zahamowanie rozwoju polskiego sektora poligraficznego?
Raczej tak
Zdecydowanie tak
Raczej nie
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Zdecydowanie nie
Nie wiem
Ogółem
Mikro
Małe
Średnie i duże
11% 33% 43% 5%8%
14% 31% 47% 4%4%
11% 33% 39% 6%11%
7% 40% 41% 5%7%
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
Bardzopodobnieprzedstawiasięsytuacjawkażdejzgrupprzedsiębiorstwwedługwielkości.W każdymprzypadkupojawiająsiędwiegrupyoporównywalnejliczebności.Niemniejwkażdejminimalnieprzeważająprzedsiębiorstwa,któretwierdzą,żerozwójDVD,e-bookóworazpamięcimobilnychniewpłynienazahamowanierozwojupolskiegorynkupoligraficznego.Największyodsetektakichprzedsiębiorstwodnotowanowśródfirmzatrudniającychdo 10 pracowników(51%).
Wprzypadkucyfrowychnośnikówinformacjipostrzeganieprzyszłościrównieżzależyodobszarudziałalnościnarynku.Najbardziejzagrożonesąbowiemtradycyjneproduktyrynkupoligraficznego.Jakpodkreślająsamiprzedsiębiorcy,wniektórychsegmentachcyfrowenośnikiinformacjiniezagrażająrozwojowi.Najczęściejopinietepowtarzanesąprzezprzedsiębiorstwaspecjalizującesięw produkcjiopakowańbądźwyłączniew segmenciereklamywielkoformatowej.
44|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
7.3. Perspektywa konsolidacji sektoraWzwiązkuzpowrotemdobrejkoniunkturyorazprognozamiwzrostusprzedażypolskirynekpoligraficznypowinienwnajbliższychlatachw dalszymciągusięrozwijać.Ze względunadużerozdrobnienierynkunależyspodziewaćsięprocesukonsolidacji.Przedsiębiorcyzrozumieli,żezakupnowejmaszynyniejestjedynąreceptąnadalszyrozwójprzedsiębiorstwa.
Postanowiliśmysprawdzić,jakiesąnajważniejszeplanynanajbliższe2-3lata.Najpopularniejszymplanemwybranymprzezaż87%podmiotówz sektorabyłozwiększenieefektywnościfirmy.Nakolejnychmiejscachznalazłysięwzbogacenieofertyorazposzukiwanienowychdostawców(po 75%)ioptymalizacjafinansowa(66%).Okazałosię,żezakupmaszyniurządzeńuplasowałsiędopieronapiątymmiejscu,choćtępropozycjęwskazałoprawiedwietrzecieankietowanych(64%).
Jakpodkreślająsamiprzedsiębiorcy,noweinwestycjenaszersząskalębędęmożliwedopierowówczas,gdyalternatywneformyfinansowaniastanąsięnarynkupoligraficznymwPolsceogólnodostępne.Jeszczekilkalattemuwystępowałymasoweproblemyzleasingiemmaszyniurządzeń.Dziśtametodastajesięnajpopularniejsza,dziękiczemumożliwyjestdalszyrozwójfirmzsektora.Kapitaływłasnejakosposóbfinansowaniazakupunowychmaszyniurządzeńwskazało42%ankietowanych–o11punktówprocentowychmniejniżleasing.Kolejnymczynnikiem,którypowinienwpłynąćnarozwójrynku,jestszerokamożliwośćkorzystaniazkredytu.Po okresiespowolnieniagospodarczegobankiłaskawszymokiemspoglądająnapodmiotyzsektora.Ponad41%ankietowanychprzewidujewykorzystaniekredytudofinansowaniazakupunowychmaszyniurządzeń.
”Najważniejszym celem przedsiębiorstw poligraficznych na najbliższą przyszłość jest zwiększenie efektywności firmy.
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
Plany przedsiębiorstw poligraficznych na najbliższe 2-3 lata
87%
75%
75%
66%
64%
55%
0% 20% 40% 60% 100%80%
Poszukiwanie rynkówzbytu poza Polską
Zakup nowychmaszyn i urządzeń
Optymalizacja finansowa
Poszukiwanie nowych dostawców
Wzbogacenie oferty
Zwiększenie efektywnościdziałania firmy
Jeśli planują Państwo zakup nowych maszyn i urządzeń, to proszę podać planowany sposób finansowania inwestycji
53%
42%
41%
15%
2%
17%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
Inne
Venture Capital
Gotówka
Kredyt
Kapitały własne
Leasing
N=136
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
RynekpoligraficznywPolsce|45
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Przedsiębiorcysązgodniwkwestiikonsolidacjisektora.Obecnieobowiązującymtrendemjestspadekliczbypodmiotówfunkcjonującychw branży.Prognozyzakładająutrzymaniesiętejtendencji.Aż76%respondentówpotwierdziło,żeliczbafirmwsektorzebędziewdalszymciąguspadać.Jedynie18%miałoinnezdanie,aletylko1%byłzdecydowanywswoichosądach.Wydajesięwięc,żeproceskonsolidacjinarynkujestzjawiskiemnieuniknionym.PodobniewyglądałasytuacjanarynkachwEuropieZachodniej,gdzieliczbapodmiotówwpewnymczasieznaczącozmalałazewzględunaprzejęcianajmniejszychprzedsiębiorstw.
Czy, Państwa zdaniem, w sektorze poligraficznym w Polsce będzie w dalszym ciągu spadała liczba podmiotów?
Raczej tak
Zdecydowanie tak Raczej nie
Ogółem
Mikro
Małe
Średnie i duże
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Zdecydowanie nie
Nie wiem
21%
20%
25%
16%
55%
54%
48%
70%
17%
19%
19%
12%
1%
1%
6%
2%5%
8%
2%
Czy przewidują Państwo rozwijanie obecnie stosowanych technologii w ciągu najbliższych 2-3 lat?
Nie
Tak
Nie wiem
Ogółem
Mikro
Małe
Średnie i duże
0% 20% 40% 60% 80% 100%
62% 32% 6%
62% 38% 6%
60% 30% 10%
77% 23%
”Proces konsolidacji w branży poligraficznej wydaje się być nieunikniony.
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
Rozwójsektoramożnatakżeocenićpoodsetkufirmprognozującychrozwójstosowanychtechnologii.Prawiedwietrzecieankietowanychplanujew najbliższymczasierozwijaćstosowanetechnologie.Totakżemożebyćczynnik,któryspowoduje,żesektorpoligraficznywpełniwrócinaścieżkęstabilnegorozwojupospowolnieniuwlatach2008-2009.Możnawięcuznać,żepolskieprzedsiębiorstwapoligraficznebędąsięwdalszymciągurozwijać,aźródłozmiantkwiwewnątrzprzedsiębiorstw,któreczująpotrzebęreorganizacjiwcelupoprawieniaefektywności.
46|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Wnajbliższychlatachwciążnajpopularniejszątechnologiąpowinienpozostaćoffset–49%firmpoligraficznychplanujerozwójtejtechnologii.Wdalszejkolejnościnależyspodziewaćsięrozwojudrukucyfrowego(30%)orazprzygotowalnioffsetowej(23%).Ogólniewiększośćprzedsiębiorstwdeklarowałorozwójco najmniejjednejtechnologiistosowanejwfirmie.
Podsumowując,polskisektorpoligraficznypokrótkimokresiespowolnieniapowinienwdalszymciągustopniowosięrozwijać.Zrynkuwypartezostanąprzedsiębiorstwabalansującenagranicyrentowności,wwynikuczegoliczbapodmiotówbędziesystematyczniespadała.Jakośćpolskichproduktówulegniepoprawiedziękiregularnemurozwijaniustosowanychtechnologii.
Technologie, które będą rozwijane w polskich firmach poligraficznych w najbliższych 2-3 latach:
49%
0% 10% 20% 30% 40% 50%
Fleksodruk - wstęga wąska
Usługi introligatorskie - opakowania
Usługi introligatorskie - oprawa twarda
Sitodruk
Druk cyfrowy - druk wielkoformatowy
Uszlachetnienie druku
Usługi introligatorskie - oprawa miękka
Przygotowalnia offsetowa
Druk cyfrowy - druk arkuszowy
Offset - druk arkuszowy
30%
23%
22%
20%
18%
13%
10%
8%
5%
N=130
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
RynekpoligraficznywPolsce|47
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
48|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
8.1. Edukacja oczami przedsiębiorcówFirmypoligraficzneprzedstawiajązróżnicowanąocenępolskiegoszkolnictwapoligraficznego.Największagrupa(32%)oceniapoziomkształcenianapoziomieśrednim.Gdybyzsumować
8 Edukacja poligraficzna
Wostatniejczęścinaszegobadaniapostanowiliśmysprawdzić,w jakisposóbprzebiegawspółpracaszkółorazfirmpoligraficznychwPolsce.Wtymceluprzebadaliśmytechnika,szkołyzawodoweorazuczelniewyższe,którecoroczniewypuszczająna rynekpracyabsolwentówzespecjalistycznymwykształceniempoligraficznym.Odpowiedziszkółzestawiliśmyz opiniamifirmpoligraficznych.
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
”Jedynie co czwarta firma poligraficzna współpracuje z ośrodkami edukacyjnymi kształcącymi na kierunkach poligraficznych lub pokrewnych.
Jak oceniają Państwo poziom kształcenia w szkołach poligraficznych oraz na kierunkach poligraficznych w Polsce?
Bardzo dobrze
Dobrze
11%
Średnio
Słabo
Bardzo słabo
Nie wiem
32%12%
24%
18%
3%
odsetekrespondentów,którzywyrazilipozytywnezdanienatematjakościkształcenia(oceny„bardzodobrze”i dobrze”)oraznegatywne(oceny„słabo”oraz„bardzosłabo”),otrzymamydwiepraktycznierównolicznegrupy–odpowiednio27%i23%.Stosunkowolicznajestrównieżgrupapodmiotów,któreniepotrafiłyocenićpoziomuszkolnictwa(18%).
RynekpoligraficznywPolsce|49
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Czy współpracują Państwo ze szkołą poligraficzną lub wydziałem kształcącym studentów na kierunku poligraficznym lub pokrewnym?
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Ogółem
Tak, ale zamierzamy zakończyć współpracę
Tak i będziemy kontynuować współpracę
Nie i nie zamierzamy nawiązywać takiej współpracy w przyszłości
Nie, ale zamierzamy nawiązać taką współpracę w przyszłości
Nie wiem
Mikro
Małe
Średnie i duże
20% 52%5% 18% 5%
12% 2% 12%69% 5%
21% 7% 47% 16% 9%
33% 1% 33%33%
Jakie formy przyjmuje współpraca ze szkołami poligraficznymi?
Praktyki dlauczniów/studentów
Pomoc przy zatrudnianiuabsolwentów
Wspólne spotkania połączonez dyskusją na tematy istotne
dla branży poligraficznej
Prowadzenie lekcji/wykładówprzez ekspertów z branżyniepracujących w szkole
88%
52%
33%
23%
0% 20% 40% 60% 100%80%
Firmyzsektorapoligraficznegow minimalnymstopniuwykorzystująszkołypoligraficznedowłasnegorozwoju.Niestety–ponadpołowaankietowanychfirmniewspółpracujezpodmiotamiedukacyjnymiiniezamierzawprzyszłościnawiązaćtakiejwspółpracy.Dlaporównania– jedynie20%ankietowanychprowadzitakąwspółpracę,któraw przyszłościpowinnabyćkontynuowana.Umiarkowanielicznajesttakżegrupaprzedsiębiorców,którzydotychczasniepodjęliwspółpracyzżadnąszkołąpoligraficzną,alewprzyszłościmajązamiarpodjąćtakąwspółpracę.Możnawięcoczekiwać,żewspółpracaw sektorzepoligraficznymmiędzyfirmamiaszkołamibędziestopnioworozwijanawnajbliższymczasie.
Zdecydowanienajpopularniejsząformąwspółpracyzestronyprzedsiębiorcówzeszkołamilubuczelniamiwyższymisąpraktykidlauczniówlubstudentów.Takąformęzadeklarowało88%firm,którejużnawiązałyjakąkolwiekwspółpracęzeszkołami.Kolejnymważnymelementemjestszerokorozumianapomocprzyzatrudnianiuabsolwentów.Tutajniecoponadpołowapodmiotówwspółpracującychzjednostkamioświatowymiwskazałatęformęjakoistotną.Wdalszejkolejnościznalazłysięformyniecobardziejdoraźne,takiejakwspólnespotkania(33%)orazprowadzenielekcjiprzezekspertówpracującychwbranży(23%).
N=212
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
”Najpopularniejszą formą współpracy są praktyki dla uczniów lub studentów. N=52
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
50|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
8.2. Z perspektywy ośrodków edukacyjnychAbyzaprezentowaćpełnyobrazbranży,zdecydowaliśmysiędodatkowonabadanieszkółorazuczelniwyższych,któreposiadająwswojejoferciechoćbyjedenkierunekpoligraficzny.Nanaszepytaniaodpowiedziało10podmiotów(wtymdwieuczelniewyższe).Wtensposóbuzyskaliśmyrzetelnyobrazpolskiegoszkolnictwapoligraficznego.
Aż56%podmiotów,którewzięłyudziałwbadaniu,nabieżącomonitorujelosyabsolwentów.Tobardzoważne,gdyżdziękitemumożnatworzyćwzoryścieżkikariery.Napodstawieopiniiabsolwentówmożliwesązmianyw programienauczaniaorazdostosowaniedonajbardziejaktualnych
N=9
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
zagranicą.Większośćankietowanychpodmiotówtwierdzi,żetakaformakontynuacjinaukijestmożliwa,alejedyniewpojedynczychprzypadkach.Tylkodwiezbadanychszkółuznały,żeichabsolwenciczęstodecydująsięnadalszekształceniepozagranicamiPolski.
Respondencisąpodzieleniwkwestiizainteresowaniakształceniemnakierunkachpoligraficznychwnajbliższejprzyszłości.Około40%ankietowanychspodziewasięwzrostuliczbyuczniówwciągunajbliższych3-5lat.Dokładnietakisamodseteknieprzewidujezwiększeniazainteresowaniakierunkamipoligraficznymi.
Wśródsubiektywnychopiniidominująteozbliżającymsięniżudemograficznym,coznacznieutrudnirekrutacjędoklasoprofilupoligraficznym.Możliwościzatrudnienianiesąbowiem,wopiniiprzedstawicieliszkół,takatrakcyjnejakwprzypadkuinnychzawodów.
Czy monitorują Państwo regularnie losy absolwentów?
tak
nie
44% 56%
wymagańrynkowych.Cowięcej– wszystkieankietowanepodmiotypotwierdziływspółpracęzsektorempoligraficznym.Jeślichodzioformywspółpracy,potwierdzonezostałyopinieśrodowiskabiznesowego.Najpopularniejsząformąwspółpracyokazałysiępraktykidlaucznióworazstudentów.
Przedstawicieleszkółorazuczelninadalszychmiejscachwskazywaliorganizowaniewspólnychspotkańorazprowadzenielekcjiprzezosobyzbranży(po70%).Wedługankietowanychjednostekoświatowychok.40%absolwentówkierunkówpoligraficznychkażdegorokupodejmujepracęw zawodzie.Wszyscypodkreślają,żewnajbliższychlatachtenodsetekpowinienwzrosnąćimaszansęprzekroczyć50%.Szkołymonitorująrównieżmożliwościpodjęciadalszejedukacjiprzeznajlepszychabsolwentów
RynekpoligraficznywPolsce|51
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Czy w ciągu najbliższych 3-5 lat spodziewają się Państwo wzrostu liczby uczniów w Państwa szkole?
nie wiem
tak
nie
40%
40%
20%
N=10
Źródło:opracowaniewłasneKPMGwPolsce.
Jeślichodzioocenęnastrojówrynkowych–przedstawicieleoświatysąraczejzgodni.Aż60%ankietowanychpodmiotówuznało,żesytuacjanarynkujestdobra.Kolejne30%stwierdziło,żetasytuacjaniejestanidobraanizła.Wartyodnotowaniajestfakt,żeżadenz podmiotówniewyraziłsięnegatywnieosytuacjirynkowej.Odwrotnieprzedstawiająsięoczekiwaniazwiąznezeszkolnictwem–60%ankietowanychpodmiotówuznało,żewnajbliższych3-5latachperspektywyszkolnictwaniesąanidobreanizłe.Wytłumaczeniemjestobawaprzedniżemdemograficznym.Cześćekspertówzaznaczarównieżbardzowysokiekosztykształcenia.Szkołyczęstoniemogąpozwolićsobienazakupnowoczesnychmaszyni urządzeń,aniewszystkiepodmiotyzsektorasąskłonnewspółpracowaćiwspomagaćsprzętowoszkoły.
Stosunkowoczęstopojawiałysięopinieobrakukadryiczęstszejpotrzebieprowadzeniazajęćprzezekspertówz branży.
Optymistycznymisygnałamisązatoinformacjeouruchamianiukolejnychkierunkówwtechnikachdostosowanychdorealiówrynkowychorazorganizacjikształcenianadrugimpoziomiestudiówwyższych.
Wobecnymrokuszkolnymw 10 ankietowanychszkołachnakierunkachpoligraficznychkształcisię1 722uczniówistudentów.Wubiegłymrokuszkolnymmuryankietowanychszkółiuczelniopuściłołącznie426osób.Wedługtegorocznychprognozw rokuszkolnym2010/2011respondenciwypuszcząnarynekpracy445osóbz wykształceniempoligraficznym.
52|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Polskąpoligrafięwnajbliższymokresieczekaszeregwyzwań.Pokryzysiegospodarczym,którywlatach2008-2009dotknąłsektorpoligraficzny,rok2010jawisięjakookrespowrotunaścieżkęstabilnegorozwoju.Najbliższelatapowinnyupłynąćpodkątemwzrostusprzedażysektoraorazdalszegosystematycznegozmniejszaniasięliczbypodmiotów.Ekspercisązgodni,żekonsolidacjanarynkujestniezbędnazewzględunazbytdużerozdrobnieniepodmiotów.
Podwzględemjakościpolskapoligrafiaznajdujesięjużwczołówceeuropejskiej.RegularneinwestycjewstosowanetechnologieorazrozwójnowychobszarówdziałalnościpowinnywciągukilkunajbliższychlatwywindowaćpolskiprzemysłpoligraficznynajeszczewyższemiejscewEuropie.Samiprzedsiębiorcyoceniająjakośćorazróżnorodnośćofertyjakomocnestronysektora.Trudnojednoznacznieokreślić,czyrentownośćbranżywnajbliższejprzyszłościwzrośnie.Opinienatentematsązróżnicowaneiczęściowosąuzależnioneodobszarudziałalnościdanegoprzedsiębiorstwa.
Przedsiębiorstwapoligraficznezrozumiały,żezakupnowychmaszyniurządzeńniejestjedynąmożliwąformąrozwojufirmy.Corazczęściejpodmiotymyśląo wprowadzeniuinnowacjinietylkowprocesieprodukcyjnym,aletakżew zakresieorganizacji.Większaliczbapodmiotówzauważyłapotrzebęwprowadzeniausprawnieńmarketingowychwceluzdobycianowychklientówbądźutrzymaniaaktualnegoudziałurynkowego.Coważne,dlawiększościfirmpoprawaefektywnościfunkcjonowaniajestobecniepriorytetem.Możnawięcprzypuszczać,żeźródłozmianorazreorganizacjitkwiwewnątrzprzedsiębiorstw,copowinnozaowocowaćrozwojemposzczególnychpodmiotów,atakżecałegosektora.
Inwestycjepowinnybyćmożliwemiędzyinnymidziękicorazbardziejzdecydowanemuotwarciusięnafunduszeeuropejskie.Znaszychbadańwynika,żekolejnefirmysązainteresowanerozwojemprzyużyciutychśrodków,czegowcześniejwogóleniebrałypoduwagę.Niestety–środkizarezerwowanedlapolskichprzedsiębiorstwwobecnejperspektywiefinansowejpowolibędąsięwyczerpywały.Wlepszejsytuacjiznajdąsiętefirmy,którezdecydująsięaplikowaćpośrodkiunijnejaknajszybciej.
Noweinwestycjebędąbardziejrealne,jeślitylkodostępdoalternatywnychźródełfinansowaniazostanieposzerzony.Zakupnowychmaszyniurządzeńrzadziejpowinienbyćfinansowanyzapomocąśrodkówwłasnych,azdecydowanieczęściejprzypomocyleasingubądźkredytu.Badaniewykazałorównież,żepolscyprzedsiębiorcyw dalszymciąguposiadajązapasmocyprodukcyjnych.Wewnętrznereorganizacjemogązatemspowodowaćuwolnieniezapasów,a tymsamymwzrostprodukcji.
Mimozagrożeń,jakieprzyniesierozwójcyfrowychnośnikówinformacjiorazmediówelektronicznych,przemysłpoligraficznypowinienodnotowaćwzrostzamówieńz powodupowrotukoniunkturyorazoptymistycznychnastrojównarynek.Byćmożetradycyjnaczęśćprzemysłupoligraficznego(produkcjagazeticzasopism,produkcjaksiążek)odczujespadekpopytu,jednakzrekompensowanyonzostaniewzrostemzapotrzebowaniawinnychsegmentachrynku.Szczególnierozwojowywydajesięsegmentfleksodrukuorazwklęsłodruku.Przedsiębiorstwaspecjalizującesięwtychtechnologiachmogąrozwinąćsięwnajszybszymtempie.
9 Podsumowanie
RynekpoligraficznywPolsce|53
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
W poligrafii zakończył się okres rynku usługodawcy i czas
osiągania dużych zysków. Ożywienie nastąpiło po wejściu Polski do Unii Europejskiej. Zmiana relacji rynkowych sprawiła, że przewagę konkurencyjną można zdobywać jedynie przez zapewnianie wyższej jakości i oferowanie niższej ceny, co jest związane ze stosowaniem zaawansowanych technologicznie środków produkcji oraz usprawnieniem organizacji pracy (automatyzacja procesów produkcyjnych). Ogólne perspektywy rozwoju przemysłu poligraficznego w Polsce nie są złe. Następuje stały wzrost usług poligraficznych na eksport. W przodujących firmach poligraficznych eksport wyniósł nawet 20% wartości produkcji. Rzeczowe i sensowne jest porównanie polskiego rynku poligraficznego do rynków europejskich. Konkurencyjność polskich drukarń na rynku europejskim przejawia się w nowoczesnym parku maszynowym, wykwalifikowanej i stosunkowo (ale coraz mniej) taniej sile roboczej, a przede wszystkim w wysokiej jakości świadczonych usług.
Jeśli chodzi o ewolucję głównych rynków, to nadal będzie postępować wzrost produkcji materiałów opakowaniowych, a co za tym idzie – zwiększenie udziału w rynku poligraficznym produktów fleksograficznych. Na rynku czasopism kolorowych nastąpi spowolnienie wzrostu lub jego stabilizacja. Wzrasta liczba maszyn i urządzeń do druku cyfrowego we wszystkich jego systemach, w tym wielkoformatowych maszyn do drukowania reklam zewnętrznych. Jedynie w produkcji gazet codziennych obserwowana jest tendencja malejąca. Nieunikniona jest stała i dalsza konsolidacja zakładów produkcyjnych w celu generowania zysków, zapewniających możliwość inwestycji pozwalających na utrzymanie obecnych i pozyskiwanie nowych klientów możliwością zaoferowania im konkurencyjnych cen.
Ryszard CzekałaDyrektor
PolskaIzbaDruku
10 Poligrafia dzisiaj i jutro. Opinie ekspertów z branży
54|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
P olski rynek poligraficzny obecnie należy do jednych z najlepiej
rozwiniętych w Europie pod względem wyposażenia i możliwości technicznych. Natomiast jeśli chodzi o organizację produkcji, działalność sprzedażową i marketingową mamy wszyscy jeszcze wiele do zrobienia.
Najbliższe 2-3 lata będą latami dużych zmian organizacyjnych, przeprowadzanych wewnątrz przedsiębiorstw poligraficznych. Będzie to także okres upadków i zamknięć niektórych, słabszych podmiotów oraz konsolidacji i wzmacniania najsilniejszych. To jest oczywiście zarazem szansą, jak i wyzwaniem dla wielu z nas. Naturalnie jest to spojrzenie bardzo ogólne na całą branżę. W poszczególnych rodzajach druku może być skrajnie różnie, ponieważ nie można dzisiaj jedną miarką oceniać sytuacji drukarń np. opakowaniowych z heatsetowymi czy akcydensowymi. Ich sytuacja będzie bezpośrednio zależna od kondycji tej części naszej gospodarki, z której wywodzą się ich główni klienci, czyli przemysłu spożywczego, farmaceutycznego, chemicznego czy branży wydawniczej lub reklamowej. A tu – jak wiadomo – sytuacja wygląda bardzo różnie.
Dariusz TomczakWiceprezesds.sprzedaży
QuadWinkowski
B ranża leczy głębokie rany po ostatnim kryzysie finansowym.
Kryzys, który spowodował spadek marż, wymusił odwlekane wiele lat zmiany w organizacji produkcji, szacowaniu kosztów i dbaniu o jakość. Drukarnie, które zbudowane zostały na nierealnych podstawach ekonomicznych, zostały wyeliminowane z rynku lub mają kłopoty. Zauważalny jest proces polaryzacji branży. Z jednej strony są
małe rodzinne firmy, z drugiej strony powstają duże zorganizowane zakłady poligraficzne.
Wiele firm z branży poligraficznej postrzega Internet jako wielkie zagrożenie. Według mnie Internet będzie raczej wielką szansą i wyzwaniem dla polskiego rynku poligraficznego. Pytanie – jak polskie firmy sobie z tym poradzą. Czy uznają to za zagrożenie, czy za szansę na nowoczesny rozwój? Według mnie bardzo modne będą dwa anglojęzyczne hasła: „digital print” – czyli druk cyfrowy – oraz „web2print” – czyli druk przez Internet. Już zaczęło się zajmowanie miejsc na linii startu do wyścigu o Internet w poligrafii. Jednakże firmy, które nie wykonają szczegółowych analiz wszelkich procesów oraz nie wdrożą sprawdzonych systemów klasy ERP, nie odniosą sukcesu w nowej internetowej rzeczywistości.
Rafał Kubiakceo
CGSdrukarniaSp.zo.o.
P olski rynek poligraficzny oceniam wysoko. W ostatnich latach bardzo
mocno się rozwinął. Mam wrażenie, że w dużej mierze dzięki Unii Europejskiej – dofinansowania, otwarcie granic, przez co można było wypływać na nowe rynki zbytu. Zetknięcie się z drukarniami z pozostałych krajów Unii pełniło rolę swoistego motoru zmian. Gdy się chce być traktowanym jako partner w biznesie, należy wprowadzić pewne działania, zmienić przyzwyczajenie i uwierzyć w to, że tym partnerem można się stać.
Myślę, że szanse polskiej poligrafii są duże. W perspektywie najbliższych lat Polska może uplasować się na pozycji lidera w branży poligraficznej. Według mnie największe wyzwanie
to model zarządzania – w tym zakresie dużo musi się zmienić. Świadomość podejmowanych decyzji cały czas musi rosnąć, należy umieć przewidywać ich konsekwencje, wyciągać z nich wnioski, nie tylko z tych, które okazały się trafne, ale przede wszystkim z tych, które się nie sprawdziły. Należy pamiętać o tym, że wprowadzanie nowych, często dobrych rozwiązań w Polsce nie jest jednoznaczne z zatrzymaniem się reszty Europy.
Bogdan BaszakWłaściciel
KeA
W 1989 roku polska poligrafia rozpoczęła głęboką przemianę.
Dominujące przedsiębiorstwa państwowe ustąpiły miejsca przedsiębiorstwom prywatnym. To właśnie one szybko rozwinęły zdolności produkcyjne – tworząc rynek, na którym w konkurencyjnej walce o przewagę ważą się losy całej gospodarki.
Sektor poligraficzny jest wrażliwy na zmiany zachodzące zarówno po stronie podaży, jak i popytu. Obecny kryzys gospodarczy negatywnie wpływa na przedsiębiorstwa poligraficzne. Media drukowane, również drukowana reklama, to obszary silnie nim dotknięte. Poza tym media elektroniczne wkraczają na dotychczasowe obszary działania poligrafii. Ta sytuacja stawia przedsiębiorstwa poligraficzne w trudnym położeniu, a przede wszystkim nie ułatwia funkcjonowania firmom, w których produkcję oparto na kapitałochłonnych innowacyjnych technologiach.
Możemy przypuszczać, że w najbliższych latach będziemy mieli do czynienia z rosnącym importem usług poligraficznych z krajów
RynekpoligraficznywPolsce|55
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Wschodu. Natomiast przewaga konkurencyjna polskich przedsiębiorstw będzie stopniowo maleć wraz ze wzrostem kosztów pracy (w tym płac). Jednocześnie import usług uwolni moce produkcyjne w wielu przedsiębiorstwach, w których dalsze obniżanie kosztów, a co zatem idzie cen usług, będzie niemożliwe. Obecne zdolności produkcyjne firm sektora poligraficznego w Polsce przekraczają popyt na ich usługi.
Niepokojąca jest zapaść zawodowego szkolnictwa poligraficznego. Programy nauczania nie przystają do zachodzących zmian w technice i technologii.
Jednocześnie rynek rodzi nowe potrzeby i stawia przed poligrafią nowe wyzwania; wzrasta rola druku cyfrowego i reklamy adresowanej bezpośrednio do odbiorcy, nadal wzrasta popyt na „szybki” druk. Przed menedżerami przedsiębiorstw poligraficznych stoją nie tylko problemy technologiczne – w niedalekiej przyszłości będą musieli również znaczną część swojego czasu poświęcić na analizowanie prognoz rynkowych.
Wiesław CeteraDyrektorOśrodkaBadańiAnalizSIMP
CzłonekZGSekcjiPoligrafówSIMP
W ciągu ostatnich 10 lat polski rynek poligraficzny diametralnie
się zmienił. Dzięki bardzo dużym inwestycjom w nowoczesne technologie stworzyliśmy bardzo solidną bazę – drukarnie wyposażone w najnowsze maszyny poligraficzne. Daliśmy krok w nowoczesność. Mieliśmy okazję zagrozić dominującym firmom z Europy Zachodniej. Szkoda, że nie powstała „Polska Grupa Poligraficzna”. Zabrakło wizji, wyobraźni, odwagi inwestorów... Szansa ciągle istnieje.
Najważniejsze są inwestycje w rozwiązania innowacyjne. Dzisiaj wszyscy dysponują solidnym parkiem maszynowym. Zwyciężą Ci, którzy różnić się będą od konkurencji śmiałymi pomysłami, będą otwarci na współpracę z siecią kooperantów zarówno z przemysłu poligraficznego, jak i innych nowoczesnych dziedzin życia gospodarczego, zaproponują nowe logistyczne i marketingowe rozwiązania. Przewaga konkurencyjna przez innowacje to już w Europie banał. Ale prawdziwy.
Jerzy Czubakcoo
AmcorTobaccoPackaging
T rudno w kilku słowach scharakteryzować tak złożone
zjawisko, jakim jest nasz rynek poligraficzny. Generalnie oceniam go pozytywnie. Ostatnie lata, pomimo wielu zawirowań w gospodarce, to jednak pasmo dynamicznego wzrostu we wszystkich dziedzinach. Byliśmy świadkami zaistnienia nowej technologii druku – druku cyfrowego – która pozwoliła nie tylko na powstanie bardzo wielu nowych podmiotów, ale i umożliwiła znaczne poszerzenie oferty firm drukujących dotychczas tradycyjnymi technikami. Myślę, że nie bez znaczenia było przystąpienie Polski do UE oraz dostępność europejskich funduszy pomocowych. Dostęp do najnowszych technologii oraz wiedzy przełożyły się na spore, pozytywne zmiany w naszych przedsiębiorstwach. Znacznie poprawiła się jakość oferowanych usług oraz zwiększyły się moce produkcyjne. Dołączając do tego operatywność i kreatywność polskich przedsiębiorców, otrzymaliśmy całkiem ciekawą i sporą
przestrzeń do działania. Z pewnością nie jest się na niej łatwo poruszać z przyczyn często niezależnych od samych poligrafów. Jednak uważam, że rynek jest na tyle dojrzały i stabilny, że można spodziewać się dalszego jego wzrostu w najbliższych latach. Dynamika tego wzrostu będzie z pewnością uzależniona między innymi od kondycji naszej rodzimej gospodarki, z którą nasz rynek ma silne powiązania chociażby w sektorze opakowań, odzieży, prasy i reklamy.
Uważam, że obecnie sporym problemem są znaczne wahania cen kursów walut, surowców i materiałów wykorzystywanych w naszej branży spowodowane różnymi czynnikami zewnętrznymi. Utrudnia to pracę i kształtowanie polityki cenowej zwłaszcza firmom podejmującym długofalowe kontrakty. Sporym wyzwaniem dla części naszego rynku będą zmiany zachodzące w sektorze mediów elektronicznych i internetowych. Zwłaszcza z ich innowacyjnymi nośnikami stanowiącymi nową konkurencję dla form drukowanych. Można spodziewać się wielu zmian w firmach powiązanych z rynkiem czasopism, książek i wydawnictw muzycznych. Myślę, że przed nami kolejna faza rozwoju technologii druku cyfrowego zmieniająca na jej korzyść obecne proporcje udziału w rynku. Powstaną nowe dziedziny, w których ta technologia znajdzie swe zastosowanie, dając szansę na zdobycie nowych obszarów lub zastępując dotychczas zagospodarowane.
Jacek StencelPrezes
PolskieStowarzyszenieSitodrukui DrukuCyfrowego
56|RynekpoligraficznywPolsce
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
K ryzys ostatnich kilku lat pokazał, że jako branża poligraficzna jesteśmy
dobrze przygotowani do stawiania czoła nowym wyzwaniom. Potrafimy wykorzystywać szanse, jakie pojawiają się na rynku i z wyczuciem unikać zagrożeń. Dlatego wysoko oceniam branżę poligraficzną w Polsce i wierzę w jej dalszy rozwój. Pytanie, na które w niedalekiej przyszłości będziemy musieli sobie odpowiedzieć, brzmi – na ile branża kształtuje rynek i w jak dużym stopniu rynek wpływa na branżę.
Impulsem do rozwoju branży mogą być oczekiwania dostawców treści drukowanych, które mogą się zmieniać w związku ze zmianami w sposobie konsumpcji mediów. Szans i wyzwań upatrywałbym również w obszarze wypracowywania synergii sektora poligraficznego z mediami elektronicznymi.
Robert MusiałDyrektorPionuDruku
AgoraS.A.
W swojej wypowiedzi odniosę się do rynku fleksograficznego,
który akurat w Polsce związany jest przede wszystkim z branżą opakowań (zadrukowanych) – „ma się dobrze”. Czas „walki” tej technologii o uznanie jej jako dostawcy jakościowych opakowań zadrukowanych mamy już za sobą. Jej obecna pozycja na rynku dostawców opakowań jest według mnie stabilna i nie spodziewam się, aby w najbliższej przyszłości była zagrożona. Oczywiście nie można popadać w samozadowolenie. Inne technologie drukarskie, zarówno te klasyczne, jak i „cyfrówka” „nie śpią”, oferując na rynku również różnorodność opakowań. Z pewnością pozytywem jest to, że sam rynek opakowań (przykładowo: spożywczy, kosmetyczny, artykułów higienicznych etc.) wzrasta, dając możliwości rozwoju, niezależnie od
rodzaju technologii. Mam tutaj na myśli zarówno rynek wewnętrzny, jak i odbiorców zagranicznych.
Szanse dla rynku: lepsze – czyli szybsze reagowanie na potrzeby klientów zlecających opakowania oferując jednocześnie – dzięki nieustannemu doskonaleniu tej technologii – większą powtarzalność i zgodność względem oryginału, wpływając jednocześnie na zwiększenie udziału fleksografii w naszym rynku opakowaniowym i wzrost eksportu.
Wyzwania: globalizacja – szczególnie względem rodzimych firm (czyli tych bez wsparcia kapitału zagranicznego), niepewność „łagodnego przejścia” do etapu po wykorzystaniu środków unijnych, szczególnie, że wąskim gardłem lub „znikającym punktem” dla rozwoju fleksografii jest brak zainteresowania i wsparcia państwa w zakresie nieobecnego w szkolnictwie zawodowym kształcenia fachowców dla tej technologii oraz – poza branżą – stabilność finansowa i prawna otoczenia biznesu.
Krzysztof JanuszewskiDyrektor
ZrzeszeniePolskichFleksografów
R ynek poligraficzny jest bardzo zróżnicowany w poszczególnych
segmentach. Niektóre z nich (druk opakowań, druk flekso na wąskiej wstędze) oparły się skutecznie kryzysowi, inne (akcydensy) przeżywają bardzo trudne chwile. Tendencje te są związane ze zmianami strukturalnymi, takimi jak zwiększający się udział mediów elektronicznych oraz rosnącą konkurencyjnością polskiej gospodarki potrzebującej coraz większej ilości opakowań spełniających najwyższe standardy jakościowe w atrakcyjnej cenie.
Będziemy z pewnością świadkami kilku procesów. Klasyczne drukarnie offsetowe będą musiały przyswoić sobie trochę wiedzy i umiejętności z zakresu drukowania cyfrowego jako komplementarne uzupełnienie swojej oferty. Będzie to miało znaczenie w większości segmentów. Coraz większe znaczenie będzie miało efektywniejsze zarządzanie i sterowanie całym procesem produkcyjnym – a więc skuteczne wdrożenie stosownych programów zarządzania i informacyjnych. Produkcja poligraficzna staje się w coraz większym stopniu zautomatyzowanym, wysoce przemysłowym procesem, a drukarz ma bardzo ściśle limitowany czas na jej wykonanie. Precyzyjna wiedza o efektywności i kosztach to klucz do sukcesu ekonomicznego. Szansą dla wielu firm może być szukanie rozwiązań niszowych, wysoka specjalizacja oraz oferowanie usług kompleksowych, od przetwarzania i archiwizowania danych poprzez drukowanie, odpowiednie wykończenie introligatorskie wraz z uszlachetnianiem aż po precyzyjny mailing.
Krzysztof PindralPrezes
HeidelbergPolska
W porównaniu z większością krajów europejskich w Polsce
przedsiębiorstwa poligraficzne znajdują się w dobrej kondycji. Różnie to wygląda w zależności od segmentu rynku, ale generalnie można wskazać, że najlepiej radzą sobie firmy produkujące opakowania oraz te, które zajmują się niszową produkcją o wysokim poziomie przetwarzania produktu z zastosowaniem zaawansowanych technologii. Permanentnie poprawia się zasobność parku maszynowego modernizowanego w oparciu o dotacje europejskie, a koszt wykwalifikowanej siły roboczej pozostaje stosunkowo niski.
RynekpoligraficznywPolsce|57
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
Pozytywna sytuacja ma jednak dramatyczne tło, bowiem postępuje proces samooczyszczenia branży z podmiotów źle zarządzanych i niedostatecznie dofinansowanych, co powinno wpłynąć na poprawę równowagi rynkowej. Obecnie widać, że zagrożenia w branży wynikają z niskiego poziomu kapitałów własnych, ograniczeń w dostępie do zewnętrznych źródeł finansowania, niedostatecznego poziomu wykształcenia w obszarach managerskich, zwłaszcza w przypadku kadry małych i średnich firm, nadpodaży mocy produkcyjnych, szczególnie w przypadku offsetowego druku arkuszowego, złego funkcjonowania systemu egzekucji należności, niedostatku wiarygodnych instytucji doradczych, audytorskich i arbitrażowych oraz niepowiązanego z praktyczną nauką zawodu systemu edukacji. Podsumowując, uznać należy sytuację za relatywnie dobrą, co stanowi właściwy fundament pod dalszy rozwój.
W okresie najbliższych trzech lat sytuacja polskiej poligrafii nie powinna się pogorszyć, o ile nie nastąpi kolejne tąpnięcie gospodarki światowej. Nie można jednak liczyć na skokowy wzrost koniunktury, a jedynie na stabilizację o tendencji wzrostowej. Wyraźny rozwój zanotują głównie te obszary, które wykazują już obecnie taką tendencję. Można tu wskazać np. druk na tworzywach sztucznych, produkcję opakowań, obszary związane z drukiem cyfrowym lub wsparte platformami internetowymi. Najwięcej zaś problemów wystąpi w przypadku druku akcydensu i gazet. Warto również zauważyć rosnącą przewagę podmiotów, które będą miały w swoim portfelu zlecenia eksportowe. Ta pozytywna tendencja utrzyma się dzięki dostępowi rodzimych przedsiębiorstw do nowoczesnych technologii, dobrze wykwalifikowanej i wysoce zdeterminowanej do pracy siły roboczej, chłonnego rynku
wewnętrznego i rynków zagranicznych. Bardzo ważna będzie zdolność adaptacji do zmiennych i momentami trudnych warunków kadry kierowniczej oraz gotowości do integracji nowych rozwiązań technicznych. Bardziej powszechne stanie się korzystanie z rodzimych i światowych wzorców oraz z wiarygodnych źródeł porad.
W najbliższym czasie pojawić się powinna nowa specjalizacja w branży, którą można nazwać „integracją procesów produkcji poligraficznej”. Wydatnie wzrosną: rola internetowych platform zleceń oraz obecność polskich firm na rynkach zagranicznych. Pożądana będzie poprawa komunikacji miedzy przedsiębiorstwami w odniesieniu do problemu złych płatników i nieuczciwych klientów.
Osobną grupą „spraw do załatwienia” będą kwestie związane z edukacją zawodową i inicjatywami środowiskowymi, takimi jak np. realizacja projektu Pierwszego Branżowego Funduszu Poręczeń Kredytowych Poligrafii, którym w przyszłości będzie mogła jedynie sprostać silna reprezentacja branży. Preferowanymi obszarami inwestycji staną się: alternatywne technologie druku, fuzje i przejęcia, elektroniczne systemy komunikacyjno – zarządcze oraz budowa pozycji rynkowej w oparciu o efektywny i nowatorski marketing. Przy założeniu, że nie popełnimy istotnych błędów i wykorzystamy nasze przewagi w najbliższych 2-3 latach można liczyć na wzrost znaczenia polskiej poligrafii na rynku europejskim.
Jacek KuśmierczykKanclerz
PolskieBractwoKawalerówGutenberga
Uważam, że polski rynek poligraficzny jest rynkiem
perspektywicznym. Jednak moim zdaniem wymaga dofinansowania, uwzględniając istniejącą konkurencję, zwłaszcza w zakresie wyposażenia pod względem nowoczesnych maszyn poligraficznych.
Nasz rynek poligraficzny jest oparty głównie na przedsiębiorstwach typu MSP. Wyzwania stojące przed naszą poligrafią, to wyzwania stawiane przez agresywną konkurencję międzynarodową. Stąd w ciągu najbliższych 2-3 lat konieczne jest uwzględnienie czynników jakościowych, cenowych i marketingowych, z wykorzystaniem pozyskiwania środków unijnych. Odrębnym zagadnieniem jest proces ciągłej edukacji z zakresu poligrafii, tak aby nie tylko dorównywać konkurencji międzynarodowej, ale ją przewyższać.
prof. zw. dr hab. inż. Stanisław Tkaczyk
KierownikZakładuKwalitologiiWydziałZarządzania
PolitechnikaWarszawska
Warszawaul.Chłodna5100-867WarszawaT: +48225281100F: +48225281009E: [email protected]
Krakówal.ArmiiKrajowej1830-150KrakówT:+48124249400F: +48124249401E: [email protected]
Poznańul.Roosevelta1860-829PoznańT:+48618454600F:+48618454601E: [email protected]
Wrocławul.Bema250-265WrocławT:+48713704900F:+48713704901E:[email protected]
Gdańskul.Piwna28-3180-831GdańskT: +48583219600F:+48583219601E: [email protected]
Katowiceul.Powstańców4340-024KatowiceT:+48322006505F:+48322006510E: [email protected]
Autorzy:MariuszStrojny,WojciechJankowski,MarekGajdziński,JacekKuśmierczyk
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
SECTORSANDTHEMES
Title hereAdditionalinformationinUnivers
45Light12pton16ptleading
kpmg.com
CreditsandauthorsinUnivers 45Light16pton16ptleading
©2011KPMGSp.zo.o.jestpolskąspółkązograniczonąodpowiedzialnościąiczłonkiemsieciKPMGskładającejsięzniezależnychspółekczłonkowskichstowarzyszonychzKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotemprawaszwajcarskiego.Wszelkieprawazastrzeżone.
NazwailogoKPMGsązastrzeżonymiznakamitowarowymiKPMGInternationalCooperative(„KPMGInternational”),podmiotuprawaszwajcarskiego.
Informacjezawartewniniejszejpublikacjimającharakterogólnyinieodnosząsiędosytuacjikonkretnejfirmy.Zewzględunaszybkośćzmianzachodzącychwpolskimprawodawstwieigospodarceprosimyoupewnieniesięwdniuzapoznaniasięzniniejsząpublikacją,czyinformacjewniejzawartesąwciążaktualne.Przedpodjęciemkonkretnychdecyzjiproponujemyskonsultowanieichz naszymidoradcami.Poglądyiopiniewyrażonewpowyższymtekścieprezentujązapatrywaniaautorówimogąniebyćzbieżnez poglądamiiopiniamiKPMGSp.zo.o.
Kontakt
KPMGSp.zo.o.ul.Chłodna5100-867WarszawaT:+48225281100F:+48225281009E:[email protected]
Marek GajdzińskiAudytPartnerE:[email protected]
Mariusz StrojnyZarządzanie Wiedzą i Badania RynkoweManagerE:[email protected]
Magdalena MaruszczakMarketing i Komunikacja Manager E:[email protected]
www.kpmg.pl