Rola diagnozy klinicznej jako głównego wskazania do psychoterapii Psychoterapia: Ćwiczenia

Pedagogika Specjalna III rok

APS

Prowadząca: mgr Agnieszka Kałwa

Czym jest psychoterapia ?

„ Zastosowanie każdej metody, która ma łagodzące lub lecznicze oddziaływania na wszelkie zaburzenia psychiczne, emocjonalne lub zachowania.(…) Psychoterapię wykonuje osoba o odpowiednim przeszkoleniu, stosująca ogólnie przyjęte metody.”

Słownik Psychologii 2000r

Psychoterapia :

Opiera się na diagnozie klinicznej (medycznej i psychologicznej)

Odwołuje się do koncepcji zdrowia i choroby Korzysta ze współpracy z lekarzem

psychiatrą Korzysta z innych konsultacji (np.

neuropsychologa) Przez cały okres jest procesem

diagnostyczno-terapeutycznym

Psychoterapia to

Interakcja pomiędzy osobami: terapeutą a pacjentem lub grupą terapeutyczną

Jest ukierunkowana na proces przemiany psychicznej pacjenta lub pacjentów

Psychoterapię określamy

„ jako zamierzony i systematyczny proces interakcji rozwijany między pacjentem a terapeutą lub grupą terapeutyczną w celu usunięcia u pacjenta zaburzeń komunikacji, nieprawidłowych procesów psychicznych lub dolegliwości somatycznych i uzyskanie lepszego przystosowania społecznego. Celem dalszym psychoterapii może być także polepszenie struktury osobowości i stymulacja możliwości rozwojowych pacjenta” (J. Strojnowski 1985)

Diagnoza Kliniczna

Jest to pewien charakterystyczny sposób postępowania badawczego.

• Jest to proces poznawania ludzi, mających trudności w regulowaniu własnych stosunków z otoczeniem.

Rodzaje Diagnoz Klinicznych

1. Ze względu na zakres:A. O charakterze bardziej ogólnym odpowiadająca na

pytanie, jaka jest osobowość badanego tzn. jakie są jego procesy poznawcze, sfera uczuciowo-dążeniowa, kontakty społeczne, rodzaje zaburzeń i mechanizmów ich powstawania, zawiera też opis aktualnego stanu z pokazaniem rozwoju i z podkreśleniem tych czynników i cech, które mogły mieć wpływ na funkcjonowanie osoby badanej.

Rodzaje Diagnoz Klinicznych

1. Ze względu na zakres:

B. Odpowiadająca na konkretnie sformułowane pytania i wyjaśniająca określony proces psychiczny czy cechę osobowości oraz udział tychże w funkcjonowaniu osoby badanej.

Czy to jest kot?(www.acc.umu.se)

Czy to jest kot?(www.acc.umu.se)

Czy to jest kot? (www.acc.umu.se)

A jednak...(www.acc.umu.se)

Rodzaje Diagnoz Klinicznych

2. Ze względu na użyteczność.

A. Diagnoza nozologiczna czyli różnicowa – jej zadaniem jest pomoc w trafnym rozpoznaniu choroby, odbywa się zawsze równolegle do lekarskiej, ma znaczenie uzupełniające, przy dysponowaniu innymi metodami badawczymi.

Rodzaje Diagnoz Klinicznych

2. Ze względu na użyteczność.

B. Diagnoza funkcjonalna – dotyczy funkcjonowania pacjentów tzn. zajmuje się adekwatnością zachowania pacjenta w stosunku do wymagań otoczenia, funkcjonalnością procesów psychicznych odpowiedzialnych za prawidłową regulację zachowania.

Diagnoza Kliniczna -nozologiczna Lekarska• Pacjent • Symptomy ujawniane

naturalnie • Syndrom objawów • Jednostka nozologiczna • Postępowanie lecznicze

Psychologiczna• Pacjent • Symptomy ujawniane w

badaniu psychologiczny• Jednostka nozologiczna • Postępowanie terapeutyczne

Diagnoza KlinicznaWarunki poprawności:

1. Powinna być jednolita, oparta w całości na tych samych założeniach teoretycznych i poprawnym metodologicznie wnioskowaniu.

2. Powinna posługiwać się prostym i jasnym językiem.

3. W sposób zrozumiały odpowiada na postawione pytania.

Diagnoza Kliniczna4. W żaden sposób nie może być tożsama z wynikami

testów.

5. Powinna zawierać syntezę wszystkich otrzymanych w procesie diagnostycznym danych.

6. Powinna w miarę możliwości zawierać dane prognostyczne i wskazówki do postępowania terapeutycznego.

Diagnoza KlinicznaSporządzana jest na podstawie: 1. obserwacji: ogólnego wyglądu pacjenta reakcji uczuciowych sposobu mówienia poruszanych treści2. wywiadu- od pacjenta,- od rodziny3. analizy dostępnej dokumentacji medycznej, psychologicznej czy

sądowej4. przeprowadzonych aktualnie badań psychologicznych (możliwość

porównania wyników badań z wcześniejszymi)

Wskazania do konkretnej szkoły i rodzaju psychoterapii

1. Na podstawie diagnozy: psychologicznej psychiatrycznej pedagogicznej

Diagnoza pedagoga (nauczyciela) a diagnoza psychologa w odniesieniu do ucznia

sprawiającego problemy w szkole i/lub w domu – podobieństwa i różnice

Diagnoza czy ocena: nauczyciela, pedagoga, psychologa ?

Rola nauczyciela

A. Nauczanie

B. Wychowywanie

Realizowane cele1.poznawcze: rozwój intelektualny,

ekspresja werbalna

2. mobilizacyjne: motywacja

3. rozwój psychospołeczny

4. mobilizacyjne: dojrzałość, autonomia, wytrwałość, staranność, sumienność

Wskazania do psychoterapii

W zależności od diagnozy psychoterapia może być:

Podstawową, jedyną metodą leczenia (np. zaburzenia osobowości)

Metodą wspomagającą (np. choroby psychiczne)

Wskazania do psychoterapii

W zaburzeniach psychogennych, będących wynikiem urazów psychicznych lub niezaspokojonych podstawowych potrzeb emocjonalnych powstałych np. we wczesnym okresie dzieciństwa, w sytuacji przewlekłej choroby somatycznej, w sytuacji zagrożenia życia

W zaburzeniach psychosomatycznych, gdzie np. typ osobowości A sprzyja problemom kardiologicznym a typ C chorobom onkologicznym

W sytuacji utraty pełnosprawności np. utrata kończyn, paraliż, utrata wzroku,

W chorobach psychicznych z kręgu psychoz, depresji W sytuacji żałoby, utraty pracy itd. Naużywanie substancji psychoaktywnych (problem uzależnień)

Wskazania do psychoterapii

Czas trwania konkretnego zaburzenia Faza choroby Wiek pacjenta (specyfika pracy z pacjentami

w różnym okresie życia) Motywacja pacjenta do podjęcia terapii

(wewnętrzna, zewnętrzna)