Real worldobservation

&measurement

process SpecialDatabase

برداري ،نقشه نقشه تهيه هاي روش از يکياست زميني

Real world sensor Imagedata

observation&

measurementSpecial

Database

از سنجش نقشه تهيه براي ديگر روش دوراست

مقدمهمقدمهبه 11آوري داده از فاصله دور]آوري داده از فاصله دور] سنجش از دور يعني تشخيص و جمعسنجش از دور يعني تشخيص و جمع - - به [ و عمدتا [ و عمدتا

توان بدون تماس توان بدون تماس شود که به وسيله آن ميشود که به وسيله آن مي عنوان فناوري و علمي تعريف ميعنوان فناوري و علمي تعريف ميهاي )مکاني، طيفي، زماني( يک شيء يا پديده را تعيين، هاي )مکاني، طيفي، زماني( يک شيء يا پديده را تعيين، مستقيم، مشخصهمستقيم، مشخصه

[. با نداشتن تماس مستقيم، بايد روشي [. با نداشتن تماس مستقيم، بايد روشي 22گيري و يا تجزيه و تحليل نمود]گيري و يا تجزيه و تحليل نمود] اندازهاندازهبراي انتقال اطالعات از طريق فضا مورد استفاده قرار گيرد. براي اين منظور، براي انتقال اطالعات از طريق فضا مورد استفاده قرار گيرد. براي اين منظور،

واسطه هاي مختلفي مانند ميدان جاذبه، ميدان مغناطيسي، امواج صوتي و انرژي واسطه هاي مختلفي مانند ميدان جاذبه، ميدان مغناطيسي، امواج صوتي و انرژي گيرد. با اين وجود، فناوري رايج در گيرد. با اين وجود، فناوري رايج در الکترومغناطيسي مورد استفاده قرار ميالکترومغناطيسي مورد استفاده قرار مي

سنجش از دور، استفاده از امواج الکترومغناطيس است. سنجش از دور، استفاده از امواج الکترومغناطيس است. ،در حالت کلي، تعريف فوق دامنه وسيعي از کاربردها نظير مشاهدات زميني، در حالت کلي، تعريف فوق دامنه وسيعي از کاربردها نظير مشاهدات زميني

تصويربرداري پزشکي از طريق مافوق صوت، تصويربرداري تشديد مغناطيسي تصويربرداري پزشکي از طريق مافوق صوت، تصويربرداري تشديد مغناطيسي ((MRIMRI( توموگرافي گسيل پوزيترون ،)( توموگرافي گسيل پوزيترون ،)PETPET و تصويربرداري صنعتي را شامل ) و تصويربرداري صنعتي را شامل )

- به کاربرد فناوري ميمي - به کاربرد فناوريشود. در مفهوم مدرن، اين اصطالح عموما هاي هاي هاي سنجندههاي سنجنده شود. در مفهوم مدرن، اين اصطالح عموماشده بر روي هواپيماها و فضاپيماها گفته مي شود که از زمينه شده بر روي هواپيماها و فضاپيماها گفته مي شود که از زمينه تصويربردار نصبتصويربردار نصب

[.[.22هاي ديگر مرتبط با تصويربرداري مانند تصويربرداري پزشکي جداست]هاي ديگر مرتبط با تصويربرداري مانند تصويربرداري پزشکي جداست] کند که از مناطق غيرقابل دسترس و کند که از مناطق غيرقابل دسترس و سنجش از دور اين امکان را فراهم ميسنجش از دور اين امکان را فراهم مي

هايي از کاربرد هاي سنجش از دور هايي از کاربرد هاي سنجش از دور آوري شود. نمونهآوري شود. نمونه خطرناک اطالعات جمعخطرناک اطالعات جمعها در مناطق ها در مناطق زدايي، بررسي تاثير تغيير اقليم بر روي يخچالزدايي، بررسي تاثير تغيير اقليم بر روي يخچال شامل پايش جنگلشامل پايش جنگل

آوري اطالعات نظامي از مناطق پرخطر آوري اطالعات نظامي از مناطق پرخطر هاي آبي و جمعهاي آبي و جمع قطبي، تعيين عمق بدنهقطبي، تعيين عمق بدنههاي پرهزينه هاي پرهزينه تواند جايگزين روشتواند جايگزين روش مرزي است. همچنين سنجش از دور ميمرزي است. همچنين سنجش از دور مي

آوري اطالعات ميداني شود. آوري اطالعات ميداني شود. جمعجمع  . .

مهمترين قابليتهاي داده هاي سنجش از دور مهمترين قابليتهاي داده هاي سنجش از دورداده هاي سنجش از دور به دليل يکپارچه و وسيع بودن، تنوع داده هاي سنجش از دور به دليل يکپارچه و وسيع بودن، تنوع طيفي، تهيه پوشش هاي تکراري و ارزان بودن، در مقايسه با طيفي، تهيه پوشش هاي تکراري و ارزان بودن، در مقايسه با

ساير روشهاي گردآوري اطالعات از قابليت هاي ويژه اي ساير روشهاي گردآوري اطالعات از قابليت هاي ويژه اي برخوردار است که امروزه عامل نخستين در مطالعه سطح برخوردار است که امروزه عامل نخستين در مطالعه سطح زمين و عوامل تشکيل دهنده آن محسوب مي شود. امکان زمين و عوامل تشکيل دهنده آن محسوب مي شود. امکان

رقومي بودن داده ها موجب شده است که سيستم هاي رقومي بودن داده ها موجب شده است که سيستم هاي کامپيوتري بتوانند از اين داده ها به طور مستقيم استفاده کنند کامپيوتري بتوانند از اين داده ها به طور مستقيم استفاده کنند و سيستم هاي داده ها جغرافيايي و سيستم هاي پردازش داده و سيستم هاي داده ها جغرافيايي و سيستم هاي پردازش داده

ها ماهواره اي با استفاده از اين قابليت طراحي و تهيه شده ها ماهواره اي با استفاده از اين قابليت طراحي و تهيه شده است. سهل الوصول بودن داده ها، دسترسي سريع به نقاط است. سهل الوصول بودن داده ها، دسترسي سريع به نقاط

دور افتاده و دقت باالي آنها از امتيازات خاص اين فن دور افتاده و دقت باالي آنها از امتيازات خاص اين فن محسوب مي شود. محسوب مي شود.

مراحل تاريخي رشد سنجش از دورمراحل تاريخي رشد سنجش از دور سال سال در بالون 18591859در يک از فليکس گاسپارد توسط هوايي عکس بالون اولين يک از فليکس گاسپارد توسط هوايي عکس اولين

. شد تهيه . هوايي شد تهيه هواييسال سال در . 19031903در شد استفاده نظامي هاي ماموريت در جاسوس کبوترهاي . از شد استفاده نظامي هاي ماموريت در جاسوس کبوترهاي از

سال سال در بونويالن 19081908در و نمود رهبري را عکاس هواپيماي اولين رايت بونويالن ويلبر و نمود رهبري را عکاس هواپيماي اولين رايت ويلبر . کرد تهيه را هوايي . عکسهاي کرد تهيه را هوايي عکسهاي

اهداف براي سرعت به هوايي عکسهاي اول جهاني جنگ آخر سالهاي اهداف در براي سرعت به هوايي عکسهاي اول جهاني جنگ آخر سالهاي در . براي جديدي دوره دوم جهاني جنگ اما شدند گرفته بکار . شناسايي براي جديدي دوره دوم جهاني جنگ اما شدند گرفته بکار شناسايي

. داشت همراه به هوايي هاي . عکسبرداري داشت همراه به هوايي هاي عکسبرداريدهه دهه در آوري 19601960در جمع به شروع سابق شوروي و کوبا عليه بر آوري آمريکا جمع به شروع سابق شوروي و کوبا عليه بر آمريکا

. نمود جاسوسي هاي ماهواره طريق از . اطالعات نمود جاسوسي هاي ماهواره طريق از اطالعات

كاربردهاي سنجش از دوركاربردهاي سنجش از دورنظر نظر اگر از كاربرد قديمي سنجش از دور در حوزه شناسايي نظامي صرفاگر از كاربرد قديمي سنجش از دور در حوزه شناسايي نظامي صرف

برداري و برداري و ترين كاربرد سنجش از دور در نقشهترين كاربرد سنجش از دور در نقشه ترين و معروفترين و معروف كنيم، سنتيكنيم، سنتي- اختراع هواپيما و بهGISGISسامانه اطالعات جغرافيايي )سامانه اطالعات جغرافيايي ) - اختراع هواپيما و به( است. اصوال ويژه ويژه ( است. اصوال

برداري را متحول كرد. برداري را متحول كرد. دستيابي بشر به ماهواره، دنياي نقشهدستيابي بشر به ماهواره، دنياي نقشههاي جغرافيايي در حداقل هاي جغرافيايي در حداقل ترين نقشهترين نقشه امروزه اين امكان وجود دارد كه دقيقامروزه اين امكان وجود دارد كه دقيق

طور طور هاي محلي و جهاني تهيه شده و تغييرات آن بههاي محلي و جهاني تهيه شده و تغييرات آن به زمان ممكن در مقياسزمان ممكن در مقياسها و پردازش داده، ها و پردازش داده، مداوم ثبت و ضبط شوند. با پيشرفت فناوري سنجندهمداوم ثبت و ضبط شوند. با پيشرفت فناوري سنجنده

برداري توانست دنياي هواشناسي را نيز با برداري توانست دنياي هواشناسي را نيز با سنجش از دور عالوه بر نقشهسنجش از دور عالوه بر نقشهجهش مواجه كند. امروزه سنجش از دور طيف بسيار وسيعي از كاربردها جهش مواجه كند. امروزه سنجش از دور طيف بسيار وسيعي از كاربردها

را پيدا كرده است. را پيدا كرده است. شناسي، شناسي، بررسي و شناخت فضاي بيكران، پايش محيط زيست، اقيانوسبررسي و شناخت فضاي بيكران، پايش محيط زيست، اقيانوس

رصد و كمك به پيشگيري و مديريت بالياي طبيعي )سيل، زلزله، سونامي و رصد و كمك به پيشگيري و مديريت بالياي طبيعي )سيل، زلزله، سونامي و ...(، كويرزدايي، اكتشاف و استخراج منابع زيرزميني، امداد و نجات و رصد ...(، كويرزدايي، اكتشاف و استخراج منابع زيرزميني، امداد و نجات و رصد

هاي كاربردهاي سنجش از دور هاي كاربردهاي سنجش از دور تغييرات آب و هواي جهان از ديگر زمينهتغييرات آب و هواي جهان از ديگر زمينههستند. هستند.

امروزه فناوري سنجش از دور گسترش بسيار زيادي يافته است. سنجش امروزه فناوري سنجش از دور گسترش بسيار زيادي يافته است. سنجشاز دور عالوه بر جايگاه علمي ويژه خود به عنوان ابزاري در دست از دور عالوه بر جايگاه علمي ويژه خود به عنوان ابزاري در دست

دانشمندان علوم مختلف، به عنوان يک تجارت گسترده نيز مطرح است و دانشمندان علوم مختلف، به عنوان يک تجارت گسترده نيز مطرح است و اند. نقطه كليدي توسعه اين اند. نقطه كليدي توسعه اين کشورهاي بسياري وارد اين حوزه شدهکشورهاي بسياري وارد اين حوزه شده

ها ها ها و توسعه علم پردازش دادهها و توسعه علم پردازش داده فناوري، پيشرفت در ساخت انواع سنجندهفناوري، پيشرفت در ساخت انواع سنجندهشناسي، شناسي، برداري، هواشناسي، اقيانوسبرداري، هواشناسي، اقيانوس است. در جهان امروز، نقشهاست. در جهان امروز، نقشه

- وابسته به دانش سنجش شناسي و بسياري از حوزهشناسي و بسياري از حوزه زمينزمين - وابسته به دانش سنجش هاي مشابه كامال هاي مشابه كامالاز دور هستند. از دور هستند.

سابقه و سريع در حوزه سابقه و سريع در حوزه در آغاز قرن بيست و يكم و با پيشرفت بيدر آغاز قرن بيست و يكم و با پيشرفت بيهاي مردم عادي نيز وارد هاي مردم عادي نيز وارد ارتباطات ديجيتالي، سنجش از دور حتي به خانهارتباطات ديجيتالي، سنجش از دور حتي به خانه

توانند با استفاده از برخي خدمات اينترنتي، توانند با استفاده از برخي خدمات اينترنتي، شده است. مردم امروزه ميشده است. مردم امروزه مياي موردنظر خود را بر روي رايانه شخصي خود دريافت اي موردنظر خود را بر روي رايانه شخصي خود دريافت تصاوير ماهوارهتصاوير ماهواره

كنند. حتي امكان ديدن تصاويري از وضعيت خورشيد و سيارات منظومه كنند. حتي امكان ديدن تصاويري از وضعيت خورشيد و سيارات منظومه اي از اي از شمسي نيز براي عموم وجود دارد. شايد اين پيشرفت را بتوان نشانهشمسي نيز براي عموم وجود دارد. شايد اين پيشرفت را بتوان نشانه

يك جهش در فناوري سنجش از دور دانست. يك جهش در فناوري سنجش از دور دانست.

ايرانايرانگردد. در گردد. در بازمي بازمي4040هاي هوايي سراسري از ايران به دهه هاي هوايي سراسري از ايران به دهه سابقه تهيه عکسسابقه تهيه عکس

كشور ما اولين فعاليت متمركز براي وارد شدن در حوزه سنجش از دور كشور ما اولين فعاليت متمركز براي وارد شدن در حوزه سنجش از دور به دنبال پرتاب اولين ماهواره منابع زميني با به دنبال پرتاب اولين ماهواره منابع زميني با 13531353اي در سال اي در سال ماهوارهماهواره

اي در سازمان برنامه و بودجه اي در سازمان برنامه و بودجه آوري اطالعات ماهوارهآوري اطالعات ماهواره تاسيس دفتر جمعتاسيس دفتر جمعوقت صورت گرفت که پس از مدتي دفتر مذکور به مرکز سنجش از دور وقت صورت گرفت که پس از مدتي دفتر مذکور به مرکز سنجش از دور

، در قالب طرح استفاده از ، در قالب طرح استفاده از 13561356تغييرنام داد. اين مجموعه، در سال تغييرنام داد. اين مجموعه، در سال اي در اي در ماهواره، اقدام به خريد و نصب يک ايستگاه گيرنده تصاوير ماهوارهماهواره، اقدام به خريد و نصب يک ايستگاه گيرنده تصاوير ماهواره

ماهدشت کرج نمود. ماهدشت کرج نمود. طبق ماده واحده مصوب مجلس شوراي اسالمي، مرکز ، طبق ماده واحده مصوب مجلس شوراي اسالمي، مرکز 13711371در سال در سال ،

سنجش از دور ايران در قالب يک شرکت دولتي به وزارت پست و تلگراف سنجش از دور ايران در قالب يک شرکت دولتي به وزارت پست و تلگراف - در سال - در سال و تلفن سابق واگذار شد. متعاقبا ، به منظور انجام مصوبات ، به منظور انجام مصوبات 13821382و تلفن سابق واگذار شد. متعاقبا

هاي حاکميتي مرکز سنجش از هاي حاکميتي مرکز سنجش از شوراي عالي فضايي کشور، تمامي فعاليتشوراي عالي فضايي کشور، تمامي فعاليت[. [. 33دور ايران به سازمان فضايي ايران محول شد]دور ايران به سازمان فضايي ايران محول شد]

راحل سنجش از دورراحل سنجش از دورمم منبع انرژي با شدت روشنائي (: اولين نياز سنجش از دور داشتن يك منبع منبع انرژي با شدت روشنائي (: اولين نياز سنجش از دور داشتن يك منبع

انرژي است كه انرژي الكترو مغناطيس را بسمت سطح )هدف( مورد نظر انرژي است كه انرژي الكترو مغناطيس را بسمت سطح )هدف( مورد نظر تاباند.تاباند. ميمي

تشعشعات و اتمسفر (: هنگامي كه انرژي )امواج( الكترو مغناطيس از منبع تشعشعات و اتمسفر (: هنگامي كه انرژي )امواج( الكترو مغناطيس از منبعشوند با اتسمفر مسير حركت خود در تماس و شوند با اتسمفر مسير حركت خود در تماس و بسمت سطح زمين گسيل ميبسمت سطح زمين گسيل مي

تقابل است البته اين تقابل در هنگام ارسال انرژي )امواج( از سطح زمين به تقابل است البته اين تقابل در هنگام ارسال انرژي )امواج( از سطح زمين به سمت سنجنده نيز ممكن است سمت سنجنده نيز ممكن است

رخ دهد.رخ دهد. اثر متقابل در برخورد با سطح زمين : وقتي انرژي به سمت سطح زمين اثر متقابل در برخورد با سطح زمين : وقتي انرژي به سمت سطح زمين

شود اثر متقابل ايندو بر همديگر بستگي به شود اثر متقابل ايندو بر همديگر بستگي به )هدف( از ميان جو ارسال مي)هدف( از ميان جو ارسال مي..مشخصات سطح زمين و تشعشعات داردمشخصات سطح زمين و تشعشعات دارد

ثبت انرژي بوسيله سنجنده (: پس از اينكه انرژي بوسيله زمين پراكنده و )ثبت انرژي بوسيله سنجنده (: پس از اينكه انرژي بوسيله زمين پراكنده و(اي كه امواج تشعشعات الكترو مغناطيس را اي كه امواج تشعشعات الكترو مغناطيس را منعكس گرديد ما به يك سنجندهمنعكس گرديد ما به يك سنجنده

آوري و ثبت نمايد نياز داريم.آوري و ثبت نمايد نياز داريم. جمعجمع ارسال، دريافت و پردازش (: امواج انرژي ثبت شده بوسيله سنجنده اغلب به )ارسال، دريافت و پردازش (: امواج انرژي ثبت شده بوسيله سنجنده اغلب به(

گردد و در مرحله دريافت و پردازش گردد و در مرحله دريافت و پردازش فرم الكترونيكي به سطح زمين ارسال ميفرم الكترونيكي به سطح زمين ارسال ميگردد.گردد. هاي الكترونيكي به تصوير )كپي سخت يا رقومي( تبديل ميهاي الكترونيكي به تصوير )كپي سخت يا رقومي( تبديل مي اين دادهاين داده

تفسير و آناليز (: تصوير پردازش شده بصورت بصري يا رقومي و يا )تفسير و آناليز (: تصوير پردازش شده بصورت بصري يا رقومي و يا(شود تا اطالعات سطح زمين استخراج گردد. شود تا اطالعات سطح زمين استخراج گردد. الكترونيكي تفسير ميالكترونيكي تفسير مي

كاربرد(: آخرين جزء از مراحل سنجش از دور استفاده از اطالعات است كه كاربرد(: آخرين جزء از مراحل سنجش از دور استفاده از اطالعات است كهگردد.گردد. اين اطالعات از تصوير سطح زمين بمنظور درك بهتر آن استخراج مياين اطالعات از تصوير سطح زمين بمنظور درك بهتر آن استخراج مي

كند اين كند اين دستيابي به اطالعات جديد و حل يكسري از مشكالت به ما كمك ميدستيابي به اطالعات جديد و حل يكسري از مشكالت به ما كمك مي00شود.شود. هفت اصل مراحل سنجش از دور از هنگام شروع تا پايان را شامل ميهفت اصل مراحل سنجش از دور از هنگام شروع تا پايان را شامل مي

انواع سنجش از دورانواع سنجش از دوربينيد، در سيستم فعال، بينيد، در سيستم فعال، الف- سيستم فعال: همان طور كه در شكل زير ميالف- سيستم فعال: همان طور كه در شكل زير مي

سنجنده خود داراي منبع انرژي است و با ارسال انرژي به پديده ها و سنجنده خود داراي منبع انرژي است و با ارسال انرژي به پديده ها و دريافت بازتاب آنها از اين پديده ها، داده ها را جمع آوري مي كند. رادارها دريافت بازتاب آنها از اين پديده ها، داده ها را جمع آوري مي كند. رادارها

نمونه هايي از اين سنجنده ها هستند. به شكل زير دقت كنيد! در اين شكل نمونه هايي از اين سنجنده ها هستند. به شكل زير دقت كنيد! در اين شكل مي بينيد كه هواپيماي مجهز به رادار در ارتفاع باال مي تواند به عنوان مي بينيد كه هواپيماي مجهز به رادار در ارتفاع باال مي تواند به عنوان

سكويي براي ارسال انرژي و دريافت بازتاب امواج اراسلي آن از سطح سكويي براي ارسال انرژي و دريافت بازتاب امواج اراسلي آن از سطح زمين عمل كند.زمين عمل كند.

ب- سيستم غير فعال: در سيستم غير فعال، سنجنده فاقد منبع اراسل ب- سيستم غير فعال: در سيستم غير فعال، سنجنده فاقد منبع اراسل

انرژي از خود است و براي سنجش ميزان انرژي بازتاب شده از ژديده ها، انرژي از خود است و براي سنجش ميزان انرژي بازتاب شده از ژديده ها، از انرژي خورشيدي استفاده مي كند.از انرژي خورشيدي استفاده مي كند.

وقتي امواج نور خورشيد به اشياء )آبها، جنگل ها و...( مي تابد، انرژي وقتي امواج نور خورشيد به اشياء )آبها، جنگل ها و...( مي تابد، انرژي

مشخصي بازتاب مي شود اما هر پديده با شدت وضعف خاصي نور مشخصي بازتاب مي شود اما هر پديده با شدت وضعف خاصي نور خورشيد را منعكس مي كند. سنجنده ها اين امواج گوناگون را دريافت خورشيد را منعكس مي كند. سنجنده ها اين امواج گوناگون را دريافت

كرده و پژوهشگران از طريق مقايسه ي ويژگي هاي بازتاب طيفي پديده كرده و پژوهشگران از طريق مقايسه ي ويژگي هاي بازتاب طيفي پديده . . هاي مختلف نوع آن را مشخص مي كنند. هاي مختلف نوع آن را مشخص مي كنند.

(در س�نجش از دور)در س�نجش از دور( ( R.SR.S از دس�تگاهي اس�تفاده مي ش�ود ب�ه ن�ام س�نجنده ک�ه از دس�تگاهي اس�تفاده مي ش�ود ب�ه ن�ام س�نجنده ک�ه ب�ر روي س�کوهايي ق�رار دارن�د ک�ه ام�روزه از م�اهواره ه�ا ب�ه عن�وان س�کوهاي ب�ر روي س�کوهايي ق�رار دارن�د ک�ه ام�روزه از م�اهواره ه�ا ب�ه عن�وان س�کوهاي انه�ا را در فض�ا بت�وان ت�ا انتق�ال س�نجنده ه�ا اس�تفاده مي ش�ود انه�ا را در فض�ا نگه�داري و بت�وان ت�ا انتق�ال س�نجنده ه�ا اس�تفاده مي ش�ود نگه�داري و نگه�داري ک�رد ،ح�رکت داد و ي�ا در ص�ورت ل�زوم تغي�ير وض�عيت ) مثال دوران و نگه�داري ک�رد ،ح�رکت داد و ي�ا در ص�ورت ل�زوم تغي�ير وض�عيت ) مثال دوران و

يا تغيير جهت( داد. يا تغيير جهت( داد. ان�رژي ک�ه اس�ت ازان�رژي ن�وعي گ�يري ان�دازه ب�ر ه�ا ک�ار س�نجنده ان�رژي اس�اس ک�ه اس�ت ازان�رژي ن�وعي گ�يري ان�دازه ب�ر ه�ا ک�ار س�نجنده اس�اس

ب�ه الکترومغن�اطيس از ط�رف اش�يا ان�رژي نامي�ده ميش�ود ب�ه الکترومعن�اطيس الکترومغن�اطيس از ط�رف اش�يا ان�رژي نامي�ده ميش�ود الکترومعن�اطيس س�مت س�نجنده نص�ب ش�ده ب�ر روي م�اهواره ح�رکت مي کن�د توس�ط س�نجنده س�مت س�نجنده نص�ب ش�ده ب�ر روي م�اهواره ح�رکت مي کن�د توس�ط س�نجنده

ب�ه ک�اربران ارائ�ه ب�ه ک�اربران ارائ�ه imageimageدري�افت –ان�دازه گ�يري و ثبت مي ش�ود و ب�ه ص�ورت دري�افت –ان�دازه گ�يري و ثبت مي ش�ود و ب�ه ص�ورت مي گردد. مي گردد.

که م�ا در اين تحقي�ق در م�ورد ان�رژي الکترومغن�اطيس ک�ه ورودي س�نجنده که م�ا در اين تحقي�ق در م�ورد ان�رژي الکترومغن�اطيس ک�ه ورودي س�نجندههاست و سکوهاي سنجنده که ماهواره هاست صحبت خواهيم کرد. هاست و سکوهاي سنجنده که ماهواره هاست صحبت خواهيم کرد.

شناخته ترين نوع انرژي الکترومغناطيس همان نور است که براي ساکنان شناخته ترين نوع انرژي الکترومغناطيس همان نور است که براي ساکنانزمين عمده ترين منبع توليد آن خورشيد مي باشد)البته الزم به ذکر مي زمين عمده ترين منبع توليد آن خورشيد مي باشد)البته الزم به ذکر مي

باشد که سنجنده ها نيز خود يکي از منابع توليد انرژي الکترومغناطيس مي باشد که سنجنده ها نيز خود يکي از منابع توليد انرژي الکترومغناطيس مي باشند(باشند( ميليون کيلومتري آنها قرار دارد. تبديل هيدروژن به هليم در ميليون کيلومتري آنها قرار دارد. تبديل هيدروژن به هليم در 150150 که در که در

هسته آن باعث توليد انرژي مي گرددکه از اليه هاي خارجي به سمت هسته آن باعث توليد انرژي مي گرددکه از اليه هاي خارجي به سمت بيرون منتشر مي گرددکه اين انرژي از خال وارد اليه ازون مي شود در بيرون منتشر مي گرددکه اين انرژي از خال وارد اليه ازون مي شود در

همان جا اليه ازون مانند يک فيلتر از عبور برخي از امواج جلوگيري کرده همان جا اليه ازون مانند يک فيلتر از عبور برخي از امواج جلوگيري کرده مابقي وارد هوا مي شوند در هوا ذرات مختلفي مابقي وارد هوا مي شوند در هوا ذرات مختلفي

......وجود دارند که ذرات نيز روي امواج اثر مي گذارند ......وجود دارند که ذرات نيز روي امواج اثر مي گذارند CO2,CO,O2CO2,CO,O2مانندمانند 3535يعني امواج را جذب يا دفع مي کنند از مقدار انرژي رسيده به زمين يعني امواج را جذب يا دفع مي کنند از مقدار انرژي رسيده به زمين

درصد توسط زمين و درصد توسط زمين و 4747 درصد توسط اتمسفر و درصد توسط اتمسفر و 1717درصد منعکس شده درصد منعکس شده اشيا روي آن جذب مي شودکه بخشي از انرژي جذب شده توسط اشيا به اشيا روي آن جذب مي شودکه بخشي از انرژي جذب شده توسط اشيا به سمت سنجنده هدايت مي گردد که بخش جذب شده باعث باال رفتن درجه سمت سنجنده هدايت مي گردد که بخش جذب شده باعث باال رفتن درجه

حرارت شيي گشته به گونه اي که قابل تشخيص توسط سنجنده باشد.حرارت شيي گشته به گونه اي که قابل تشخيص توسط سنجنده باشد.

ماهواره ماهواره فضاپيمائي است که در حول جسمي ديگر گردش مي کند. ماهواره ها مي فضاپيمائي است که در حول جسمي ديگر گردش مي کند. ماهواره ها مي

توانند به صورت فعال يا غير فعال باشند. ماهواره هاي غير فعال هيچگونه توانند به صورت فعال يا غير فعال باشند. ماهواره هاي غير فعال هيچگونه فرستنده راديويي يا منبع ديگري همراه ندارند و در عوض تنها عالئم ارسال فرستنده راديويي يا منبع ديگري همراه ندارند و در عوض تنها عالئم ارسال

شده از زمين را باز مي تابانندشده از زمين را باز مي تابانند

ماهواره هاي موجود در فضا

ovs Syncrovs SUNخورشيد آهنگ

زمين آهنگ

ماهواره هاي موجود در فضاماهواره هاي موجود در فضا

بندي بندي رده ردهها ها ماهواره ماهواره

بندي بندي رده ردهها ها ماهواره ماهواره

دور از سنجش هاي دور ماهواره از سنجش هاي ماهواره

هواشناسي هاي هواشناسي ماهواره هاي ماهواره

تحقيقاتي هاي تحقيقاتي ماهواره هاي ماهواره

مخابراتي هاي مخابراتي ماهواره هاي ماهواره

سيستم هاي سيستم ماهواره هاي ماهوارهجهاني جهاني موقعيت موقعيت

سنجش او ماهواره ليندور از

اولين م��اهواره ه��اي س��نجش از دوري���ا ( LANDSET)ب���ه ن���ام ل�ندس���ت

م�اهوار�ه ه�اي م�ن�ابع زم�ي�ني در س�ال تو�س���ط اي���االت متح���ده ي �1972

آم�ر�يك��ا �ب��ه� فض��ا� فر�س��تاد�ه ش��د�.اين� س��ري� م��اهوا�ره� ه��ا در� پيش��رفت فن

. �س�نجش �از د�ور ن�قش م�ؤثري� دا�ش�تند� ه�ن�وز� د�ر� ح�ا�ل ك�ار 7اكن�و�ن لن�دس�ت�

705ا�س��ت.� �اين م��اهوار�ه� د�ر ا�رتف��اع �ك�يلو�م�تري ف�ر�از زم�ين� ح�ر�كت مي ك�ن�د

�روز ي�ك �ب�ا�ر �داده ه�ا ر�ا� از 16و� در ه�ر �س�راس��ر ز�مين� جم��ع آ�وري� �مي كن��د�. ب�ا�ي���د� بگ���وييم �ك���ه� م���اه�وا�ره ه���ا د�ر م���دار�هاي �م�عين،� د�ر ارتف���ا�ع �ه���اي �مخت�ل�ف و �د�ر مس�ير�هاي گو�ن�اگ�ون ب�ه

دور زمين گردش مي كنند

،ماهواره ه��ا ب��ر حس��ب ارتف��اع خ��ود، ماهواره ه��ا ب��ر حس��ب ارتف��اع خ��ود - - مي��دان دي��دهاي متف��اوتي دارن��د. مثال مي��دان دي��دهاي متف��اوتي دارن��د. مثالم�اهواره ي لندس�ت، در ه�ر گون�ه خ�ود م�اهواره ي لندس�ت، در ه�ر گون�ه خ�ود - د�اده ه����اي پ�هن����ه اي� براب����ر - د�اده ه����اي پ�هن����ه اي� براب����ر ت�قريب����ا ت�قريب����ا

3500035000 كيلوم�تر ب�ا ح�دود كيلوم�تر ب�ا ح�دود 185185××185185كيلوم�ترمربع� را س�نجش مي� كن�د. اين كيلوم�ترمربع� را س�نجش مي� كن�د. اين م��اهوا�ره ه��ا مي� توانن��د �ان��رژي پدي��د�ه م��اهوا�ره ه��ا مي� توانن��د �ان��رژي پدي��د�ه

5/285/28××5/285/28ه��ا�يي كوچ��ك� در �ابع��اد ه��ا�يي كوچ��ك� در �ابع��اد م�تر را ر�وي �س�طح زمين ثب�ت� كنن�د. ب�ه م�تر را ر�وي �س�طح زمين ثب�ت� كنن�د. ب�ه اين� پهن�ه �ي ا�ن�دا�ز�ه گ�ي�ري ي�ك� �پيكس�ل اين� پهن�ه �ي ا�ن�دا�ز�ه گ�ي�ري ي�ك� �پيكس�ل

((PIXELPIXEL گوين�د�. در ب�رخي از م�اهواره� ) گوين�د�. در ب�رخي از م�اهواره� )ه�ا ا�ن�دازه ه�ر پيكس�ل �ممكن اس�ت� ب�ه ه�ا ا�ن�دازه ه�ر پيكس�ل �ممكن اس�ت� ب�ه

م�تر �و كم�تر� از آن ن�ي�ز ب�رس�د، ه�ر م�تر �و كم�تر� از آن ن�ي�ز ب�رس�د، ه�ر 11×�×�11چ�ه ان�دازه ي�ك� پيكس�ل كوچ�ك�تر با�ش�د، چ�ه ان�دازه ي�ك� پيكس�ل كوچ�ك�تر با�ش�د، ق�درت� تفك�ي�ك تص�و�ير آن �بيش�تر �و پدي�ده ق�درت� تفك�ي�ك تص�و�ير آن �بيش�تر �و پدي�ده ه�اي� كوچ�تري در آ�ن قا�ب�ل مش�اهده و ه�اي� كوچ�تري در آ�ن قا�ب�ل مش�اهده و

برر�سي است.برر�سي است.

در اين تص�وير رن�گ س�ياه آب ه�ا، رن�گ در اين تص�وير رن�گ س�ياه آب ه�ا، رن�گ آب�ي بارت��اب ر�س��وبات� س��احلي ، رن��گ آب�ي بارت��اب ر�س��وبات� س��احلي ، رن��گ ق�رم�ز پوش�ش �گي�اهي�، رن�گ� س�فيد اب�ر و ق�رم�ز پوش�ش �گي�اهي�، رن�گ� س�فيد اب�ر و ب�ر�ف و رن�گ� س�ب�ز جنس �زمين �را نش�ان ب�ر�ف و رن�گ� س�ب�ز جنس �زمين �را نش�ان

مي� ده�د. مي� ده�د.

فرانسه به فضا فرانسه به فضا توسط توسط ( ( SPOTSPOT)) ماهواره هاي ديگري به نام اسپاتماهواره هاي ديگري به نام اسپات كيلومتري زمين قرار دارد كيلومتري زمين قرار دارد 830830 پرتاب شده اند كه مدار آنها در ارتفاعپرتاب شده اند كه مدار آنها در ارتفاع

..وداراي ويژگي برجسته نمايي و تصوير برداري مايل نيز هستندوداراي ويژگي برجسته نمايي و تصوير برداري مايل نيز هستند

در مورد ماهواره ايراني زهره چه مي دانيد؟در مورد ماهواره ايراني زهره چه مي دانيد؟ ماهواره زهره يک ماهواره غير نظامي و مخابراتي است که قرار داد ماهواره زهره يک ماهواره غير نظامي و مخابراتي است که قرار داد

ميليون دالر بين ميليون دالر بين 132132 به مبلغ به مبلغ 13831383ساخت و پرتاب آن در بهمن ماه سال ساخت و پرتاب آن در بهمن ماه سال . . ايران و روسيه منعقد گرديدايران و روسيه منعقد گرديد

مدت قرارداد سي ماه پيش بيني شده و قرار است ماهواره از پايگاه مدت قرارداد سي ماه پيش بيني شده و قرار است ماهواره از پايگاه فضايي قزاقستان پرتاب و در يکي ازنقاط مداري متعلق به ايران قرار فضايي قزاقستان پرتاب و در يکي ازنقاط مداري متعلق به ايران قرار

. . گيردگيردطراحي و ساخت ماهواره توسط روسيه و با همکاري کشورهاي آلمان و طراحي و ساخت ماهواره توسط روسيه و با همکاري کشورهاي آلمان و فرانسه صورت خواهد گرفت. ساخت بيس ماهواره و مونتاژ قطعات آن فرانسه صورت خواهد گرفت. ساخت بيس ماهواره و مونتاژ قطعات آن

. . بعهده روسيه مي باشدبعهده روسيه مي باشد کيلومتري کيلومتري 3600036000 سال و محل استقرار آن در ارتفاع سال و محل استقرار آن در ارتفاع 1515عمر اين ماهواره عمر اين ماهواره

از زمين خواهد بود. اين ماهواره قابليت ارائه خدمات در زمينه ارتباطات از زمين خواهد بود. اين ماهواره قابليت ارائه خدمات در زمينه ارتباطات تلفن، ارتباطات داده ها )ديتا(، نمابر و پخش برنامه هاي راديو و تلويزيوني تلفن، ارتباطات داده ها )ديتا(، نمابر و پخش برنامه هاي راديو و تلويزيوني

در تمام نقاط ايران را دارددر تمام نقاط ايران را دارد

عامل اصلي و مهم در انتخاب نوع تصوير ماهواره اي، حدتشخيص مکاني و عامل اصلي و مهم در انتخاب نوع تصوير ماهواره اي، حدتشخيص مکاني وهمچنين محدوده پوشش هر فريم تصوير مي باشد و مشابه با دوربين همچنين محدوده پوشش هر فريم تصوير مي باشد و مشابه با دوربين

داريد و در صورت استفاده از اين داريد و در صورت استفاده از اين ZoomZoomعکس برداري که شما امکان عکس برداري که شما امکان امکان محدوده کمتري پوشش مي يابد, در مورد تصاوير ماهواره اي نيز امکان محدوده کمتري پوشش مي يابد, در مورد تصاوير ماهواره اي نيز

سانتيمتري, جزييات سانتيمتري, جزييات 6060مصداق دارد و تصاوير با حد تشخيص باالي مکاني مصداق دارد و تصاوير با حد تشخيص باالي مکاني بيشترو محدوه کمتري را پوشش مي دهند)حجم فايل باالتري دارند( و بيشترو محدوه کمتري را پوشش مي دهند)حجم فايل باالتري دارند( و

تصاوير با حد تشخيص پايين مکاني, جزييات کمتر و محدوده بيشتري را در تصاوير با حد تشخيص پايين مکاني, جزييات کمتر و محدوده بيشتري را در بر مي گيرند. بنابراين انتخاب تصوير, بايستي بر مبناي اين عوامل صورت بر مي گيرند. بنابراين انتخاب تصوير, بايستي بر مبناي اين عوامل صورت

گيرد به طوريکه حد تشخيص مکاني به اندازه اي انتخاب گردد تا امکان گيرد به طوريکه حد تشخيص مکاني به اندازه اي انتخاب گردد تا امکان تشخيص عوارض مورد نظرتان را فراهم آورد. کوچکترين عارضه قابل تشخيص عوارض مورد نظرتان را فراهم آورد. کوچکترين عارضه قابل

تشخيص بر روي تصوير به خصوصيات آن عارضه مرتبط است. خصوصياتي تشخيص بر روي تصوير به خصوصيات آن عارضه مرتبط است. خصوصياتي از قبيل شکل, ابعاد و کنتراست طيفي نسبت به عوارض ضميمه در بعضي از قبيل شکل, ابعاد و کنتراست طيفي نسبت به عوارض ضميمه در بعضي موارد عوارض با ابعاد کوچکتر از حد تشخيص مکاني تصوير, قابل تشخيص موارد عوارض با ابعاد کوچکتر از حد تشخيص مکاني تصوير, قابل تشخيص

مي گردند عوارضي از قبيل جاده ها در صورتيکه کنتراست مناسبي با مي گردند عوارضي از قبيل جاده ها در صورتيکه کنتراست مناسبي با ضميمه داشته باشند به راحتي قابل تشخيص مي گردند. ضميمه داشته باشند به راحتي قابل تشخيص مي گردند.

ولين نوع سنجنده ها به سنجنده هاي سطحي ولين نوع سنجنده ها به سنجنده هاي سطحي اامعروفند.اين گونه سنجنده ها در يک لحظه ي معروفند.اين گونه سنجنده ها در يک لحظه ي مشخض و کوتاه کل تضوير را اخذ و ثبت مي مشخض و کوتاه کل تضوير را اخذ و ثبت مي

کنند. آشنا ترين نوع اين سنجنده ها همان کنند. آشنا ترين نوع اين سنجنده ها همان دوربين هاي عکاسي است که با باز شدن دوربين هاي عکاسي است که با باز شدن

شاتردر يک لحظه تصوير اخذ و ثبت مي شاتردر يک لحظه تصوير اخذ و ثبت مي شود.استحکام هندسي بااليي که اين سنجنده ها شود.استحکام هندسي بااليي که اين سنجنده ها

به خاطر ثبت تضوير برداري خود فراهم مي به خاطر ثبت تضوير برداري خود فراهم مي آورند با عث شده است تا از آنها بيشتر براي آورند با عث شده است تا از آنها بيشتر براي استخراج اطالعات توپوگرافيک استفاده شوداستخراج اطالعات توپوگرافيک استفاده شود

آوري جمع هندسه و نوع لحاظ از ها سنجنده آوري انواع جمع هندسه و نوع لحاظ از ها سنجنده انواعها ها داده داده

ده ده وش بروم و ويش بروم ناميوش بروم و ويش بروم ناميپپاين دسته از سنجنده ها در دنياي سنجش از اين دسته از سنجنده ها در دنياي سنجش ازدر حالت پوش بروم جهت برداشت خط عمود بر جهت حرکت در حالت پوش بروم جهت برداشت خط عمود بر جهت حرکت مي شوند. مي شوند.

سنجنده مي باشد. ولي در حالت ويش بروم جهت برداشت خط عمود بر سنجنده مي باشد. ولي در حالت ويش بروم جهت برداشت خط عمود بر در اين نوع سنجنده ها صدها آشکارساز در در اين نوع سنجنده ها صدها آشکارساز در جهت حرکت ماهواره مي باشد. جهت حرکت ماهواره مي باشد.

کنار يکديگر و بطور دقيق و در يک خط در کنار يکديگر قرار مي گيرند. کنار يکديگر و بطور دقيق و در يک خط در کنار يکديگر قرار مي گيرند. سنجنده بر روي سکو نصب شده و با هر بار تصوير برداري يک خط از تصوير سنجنده بر روي سکو نصب شده و با هر بار تصوير برداري يک خط از تصوير

تشکيل مي شود.پس از تخليه آشکار سازها و آمادگي براي اخذ خط بعدي تشکيل مي شود.پس از تخليه آشکار سازها و آمادگي براي اخذ خط بعدي سکو نيز به جلو حرکت کرده است و بنابراين خط بعدي بال فاصله برداشت سکو نيز به جلو حرکت کرده است و بنابراين خط بعدي بال فاصله برداشت

مي شود،بدين ترتيب خط هاي پشت سر هم يک تصوير کامل را تشکيل مي مي شود،بدين ترتيب خط هاي پشت سر هم يک تصوير کامل را تشکيل مي دهند.هواپيما و يا ماهواره در هنگام اخذ هر سطر از تصوير داراي وضعيتي دهند.هواپيما و يا ماهواره در هنگام اخذ هر سطر از تصوير داراي وضعيتي

جداگانه است.جداگانه است.

سنجنده ها سنجنده از دوم دستهخطي هاي

LINE1LINE1LINE2LINE2

دسته سوم از سنجنده ها ،سنجنده هاي نقطه اي مي باشند. اين سنجنده دسته سوم از سنجنده ها ،سنجنده هاي نقطه اي مي باشند. اين سنجندهها درآن واحد تنها يک نقطه از زمين را برداشت مي نمايندها درآن واحد تنها يک نقطه از زمين را برداشت مي نمايند

نوع چهارم از سنجنده ها سنجنده هاي راداري هستند اين نوع سنجنده ها نوع چهارم از سنجنده ها سنجنده هاي راداري هستند اين نوع سنجنده هاسنجنده هاي راداري از نوع سنجنده هاي راداري از نوع تصويربرداري را به صورت مايل انجام مي دهندتصويربرداري را به صورت مايل انجام مي دهند

سنجنده هاي فعال مي باشند در اين سنجنده ها،سنجنده با ارسال امواج سنجنده هاي فعال مي باشند در اين سنجنده ها،سنجنده با ارسال امواج راديويي عوارض را آشکار و فاصله ي خود با انها را اندازا گيري مي راديويي عوارض را آشکار و فاصله ي خود با انها را اندازا گيري مي

کند.تصوير برداري در اين سيستم ها مثل سيستم هاي پوش بروم مي باشد کند.تصوير برداري در اين سيستم ها مثل سيستم هاي پوش بروم مي باشد اين تصوير دو بعدي در دو جهت به نام آزيموت)جهت پرواز( و رنج)عمود بر اين تصوير دو بعدي در دو جهت به نام آزيموت)جهت پرواز( و رنج)عمود بر

جهت پرواز( تشکيل مي گردد.جهت پرواز( تشکيل مي گردد.

طيفي لحاظ از ها سنجنده طيفي انواع لحاظ از ها سنجنده انواع

از لحاظ طيفي نيز سنجنده ها به دسته هاي مختلفي تقسيم مي شوند آنچه از لحاظ طيفي نيز سنجنده ها به دسته هاي مختلفي تقسيم مي شوند آنچهکه در اين تقسيم بندي مبنا قرار مي گيرد معموال تعداد باندي است که که در اين تقسيم بندي مبنا قرار مي گيرد معموال تعداد باندي است که

انوراميک ناميده مي شوند انوراميک ناميده مي شوند پپسنجنده دارا مي باشد. سنجنده هاي تک باندي سنجنده دارا مي باشد. سنجنده هاي تک باندي اين سنجنده ها معموال يک دامنه وسيع طيفي را برداشت مي کننداين سنجنده ها معموال يک دامنه وسيع طيفي را برداشت مي کنند

اين سنجنده ها را که تعداد باندهاي آن کم است وليکن بيش از يکي است اين سنجنده ها را که تعداد باندهاي آن کم است وليکن بيش از يکي استرا را سنجنده هاي چند طيفي نامگذاري مي کنندرا را سنجنده هاي چند طيفي نامگذاري مي کنند

تعداد باندهاي سنجنده همچنان که باال مي رود ديگر از حيطه سنجنده هاي تعداد باندهاي سنجنده همچنان که باال مي رود ديگر از حيطه سنجنده هايچند طيفي خارج ميشويم و سراغ سنجنده هاي فراطيفي مي رويم. اينکه چند طيفي خارج ميشويم و سراغ سنجنده هاي فراطيفي مي رويم. اينکه

مرز ميان اين دو مجموعه کجاست دقيقا مشخص نيست ولي بطور تقريب مرز ميان اين دو مجموعه کجاست دقيقا مشخص نيست ولي بطور تقريب باند را به عنوان سنجنده فراطيفي در باند را به عنوان سنجنده فراطيفي در 3030مي توان سنجنده اي با بيش از مي توان سنجنده اي با بيش از

نظر گرفت. نظر گرفت.

هاي هاي آوري دادهآوري داده تصويربرداري فراطيفي براي اولين بار به منظور جمعتصويربرداري فراطيفي براي اولين بار به منظور جمعشناسي و اکتشاف معادن در اواخر دهه شناسي و اکتشاف معادن در اواخر دهه هاي زمينهاي زمين مناسب براي تهيه نقشهمناسب براي تهيه نقشه

هفتاد ميالدي در اياالت متحده آمريکا انجام شد و به سرعت توسعه و هفتاد ميالدي در اياالت متحده آمريکا انجام شد و به سرعت توسعه و ترين مرحله پيشرفت و تحول اين فناوري، در سال ترين مرحله پيشرفت و تحول اين فناوري، در سال گسترش يافت. مهمگسترش يافت. مهم

و همزمان با ساخت ]سنجنده هوابرد آويريس[ توسط مرکز و همزمان با ساخت ]سنجنده هوابرد آويريس[ توسط مرکز 19891989 باند طيفي باند طيفي 224224برداري در برداري در ال ناسا صورت گرفت که قادر به نمونهال ناسا صورت گرفت که قادر به نمونه پيپي جيجي

هاي فراطيفي هوابرد و فضايي ديگر نيز هاي فراطيفي هوابرد و فضايي ديگر نيز بود و پس از آن انواع سنجندهبود و پس از آن انواع سنجنده..طراحي و ساخته شدند طراحي و ساخته شدند

هاي طيف مرجع با هاي طيف مرجع با برداريبرداري با توجه به شرايط موجود در آزمايشگاه، نمونهبا توجه به شرايط موجود در آزمايشگاه، نمونهپهناي باند بسيار کوچک در حدود يک نانومتر هم قابل انجام است که نتيجه پهناي باند بسيار کوچک در حدود يک نانومتر هم قابل انجام است که نتيجه

پيوسته از مواد مختلف است. اما به دليل متحرک بودن پيوسته از مواد مختلف است. اما به دليل متحرک بودن آن يک طيف شبهآن يک طيف شبههاي تصويربرداري چندطيفي هاي تصويربرداري چندطيفي هايي که در سنجندههايي که در سنجنده سنجسنج سکوي حامل طيفسکوي حامل طيف

برداري برداري اند و سرعت باالي آن، زمان و فرصت کافي براي نمونهاند و سرعت باالي آن، زمان و فرصت کافي براي نمونه قرار گرفتهقرار گرفتهيابد. البته اين امر يابد. البته اين امر برداري افزايش ميبرداري افزايش مي دقيق وجود نداشته و فواصل نمونهدقيق وجود نداشته و فواصل نمونه

بوده و فواصل بوده و فواصل مرتبط با نوع اطالعات مورد درخواست از سنجندهمرتبط با نوع اطالعات مورد درخواست از سنجندههاي مختلف که براي کاربردهاي خاص طراحي هاي مختلف که براي کاربردهاي خاص طراحي برداري در سنجندهبرداري در سنجنده نمونهنمونه

ها ها سنجسنج هاي اخير فناوري ساخت طيفهاي اخير فناوري ساخت طيف شده اند، متفاوت است. اما طي سالشده اند، متفاوت است. اما طي سالاين امکان را به وجود آورده که با وجود نصب آنها در سکوهاي متحرک، اين امکان را به وجود آورده که با وجود نصب آنها در سکوهاي متحرک،

برداري با پهناي باند بسيار کوچک درحدود ده نانومتر در برداري با پهناي باند بسيار کوچک درحدود ده نانومتر در قادر به نمونهقادر به نمونهقرمز کوتاه باشند قرمز کوتاه باشند قرمز نزديک و مادونقرمز نزديک و مادون هاي مرئي، مادونهاي مرئي، مادون طيف طيف محدودهمحدوده

رياضي مشاهده رياضي مشاهده نانومتر( که با انجام يک محاسبه ساده نانومتر( که با انجام يک محاسبه ساده400400--25002500))آوري و ثبت اطالعات طيفي عناصر آوري و ثبت اطالعات طيفي عناصر برداري، جمعبرداري، جمع اين نمونه اين نمونه شود نتيجهشود نتيجه ميمي

هاي طيفي بازسازي شده هاي طيفي بازسازي شده باند طيفي بوده و منحني باند طيفي بوده و منحني200200مختلف در بيش از مختلف در بيش از گيري شده در محيط آزمايشگاه خواهند گيري شده در محيط آزمايشگاه خواهند شباهت زيادي با طيف مرجع اندازهشباهت زيادي با طيف مرجع اندازه

داشت. داشت.

سنجنده هايپريونسنجنده هايپريونکند و در هر فريم کند و در هر فريم بروم [ در تصويربرداري استفاده ميبروم [ در تصويربرداري استفاده مي از فناوري ]پوش از فناوري ]پوش

کيلومتر در جهت عمود بر حرکت را کيلومتر در جهت عمود بر حرکت را 6/76/7اي به عرض اي به عرض تصويري محدودهتصويري محدودهکند. به اين ترتيب با حرکت سنجنده، اطالعات طيفي اشياء و کند. به اين ترتيب با حرکت سنجنده، اطالعات طيفي اشياء و برداشت ميبرداشت مي

هاي تصويري متوالي به هاي تصويري متوالي به هاي گوناگون موجود در سطح زمين در فريمهاي گوناگون موجود در سطح زمين در فريم پديدهپديدهسازي سازي بعدي به عنوان داده فراطيفي ثبت و ذخيرهبعدي به عنوان داده فراطيفي ثبت و ذخيره هاي سههاي سه صورت مکعبصورت مکعب

شود. شود. ميمي

بروم مورد استفاده در اين سنجنده، با بروم مورد استفاده در اين سنجنده، با اما فناوري تصويربرداري پوشاما فناوري تصويربرداري پوشام+[ ام+[ تيتي هاي عادي متفاوت است. به عنوان مثال، در سنجنده ]ئيهاي عادي متفاوت است. به عنوان مثال، در سنجنده ]ئي سنجندهسنجندهشود شود هاي آشکارساز خطي و يک آينه به کار گرفته ميهاي آشکارساز خطي و يک آينه به کار گرفته مي اي از آرايهاي از آرايه مجموعهمجموعه

که به وسيله آنها سطح زمين در جهت عمود بر حرکت، اسکن شده و که به وسيله آنها سطح زمين در جهت عمود بر حرکت، اسکن شده و شود. با پيشرفت فناوري شود. با پيشرفت فناوري تصوير چندطيفي به صورت دوبعدي ايجاد ميتصوير چندطيفي به صورت دوبعدي ايجاد مي

هاي دوبعدي و قرارگيري آنها در صفحه کانوني سامانه نوري هاي دوبعدي و قرارگيري آنها در صفحه کانوني سامانه نوري ساخت آرايهساخت آرايهسنجنده، تصوير دوبعدي مذکور بدون نياز به حرکت قابل تشکيل است و سنجنده، تصوير دوبعدي مذکور بدون نياز به حرکت قابل تشکيل است و

بدين ترتيب، زمان تمرکز بيشتري به منظور ثبت اطالعات در يک محدوده بدين ترتيب، زمان تمرکز بيشتري به منظور ثبت اطالعات در يک محدوده معين براي سنجنده فراهم شده و موجب باال رفتن نسبت سيگنال به نويز معين براي سنجنده فراهم شده و موجب باال رفتن نسبت سيگنال به نويز

شود. اين سامانه همچنين مشکل شود. اين سامانه همچنين مشکل و به عبارت ديگر کيفيت داده تصويري ميو به عبارت ديگر کيفيت داده تصويري ميبروم با فناوري آشکارسازي خطي را که نيازمند بروم با فناوري آشکارسازي خطي را که نيازمند هاي پوشهاي پوش مهم سنجندهمهم سنجنده

ها هستند را نخواهد داشت و حل اين ها هستند را نخواهد داشت و حل اين ]واسنجي[ تعداد بسياري از پيکسل]واسنجي[ تعداد بسياري از پيکسلمسأله عاملي کليدي در موفقيت برنامه ساخت سنجنده هايپريون به شمار مسأله عاملي کليدي در موفقيت برنامه ساخت سنجنده هايپريون به شمار

( نحوه تشکيل مکعب تصويري در سنجنده هايپريون ( نحوه تشکيل مکعب تصويري در سنجنده هايپريون 55رود. در شکل )رود. در شکل ) ميمي. . قابل مشاهده استقابل مشاهده است

هايپريون نيز از يک تلسکوپ با طراحي آستيگمات هايپريون نيز از يک تلسکوپ با طراحي آستيگمات بخش نوري سنجندهبخش نوري سنجندههاي طيف مرئي- ]مادون هاي طيف مرئي- ]مادون سنج مجزا براي محدودهسنج مجزا براي محدوده اي و دو طيفاي و دو طيف آينهآينه سهسه

سنج سنج قرمز نزديک[ و ]مادون قرمز کوتاه[ تشکيل شده است. طيفقرمز نزديک[ و ]مادون قرمز کوتاه[ تشکيل شده است. طيف ميکرومتر است که از اتصال ميکرومتر است که از اتصال 6060هايي با ابعاد هايي با ابعاد آر[ داراي آرايهآر[ داراي آرايه آيآي انان ]وي]وي

سنج سنج اند. اين طيفاند. اين طيف ميکرومتر به وجود آمده ميکرومتر به وجود آمده2020 با ابعاد با ابعاد ۳۳xx۳۳هاي هاي زيرآرايهزيرآرايهموج مختلف در محدوده طيفي موج مختلف در محدوده طيفي طول طول7070قادر به ثبت اطالعات طيفي در قادر به ثبت اطالعات طيفي در

رديف رديف 256256 نانومتر و در نانومتر و در 1010 نانومتر، با توان تفکيک طيفي نانومتر، با توان تفکيک طيفي 10001000 تا تا 400400سنج ]سوئير[ نيز داراي آشکارسازهايي با سنج ]سوئير[ نيز داراي آشکارسازهايي با هاي پيکسلي است. طيفهاي پيکسلي است. طيف آرايهآرايه رديف مکاني است که اطالعات طيفي در رديف مکاني است که اطالعات طيفي در 256256 ميکرومتر در ميکرومتر در 6060ابعاد ابعاد

کند که کند که برداري ميبرداري مي باند طيفي نمونه باند طيفي نمونه172172 نانومتر را در نانومتر را در 900900--25002500محدوده محدوده باند طيفي، اطالعات باند طيفي، اطالعات 242242آر در مجموع درآر در مجموع در آيآي انان سنج ويسنج وي با احتساب طيفبا احتساب طيف

هاي مختلف سامانه نوري مورد هاي مختلف سامانه نوري مورد ( بخش( بخش66ثبت خواهد شد. در شکل )ثبت خواهد شد. در شکل )هاي فراطيفي قابل بررسي است. هاي فراطيفي قابل بررسي است. استفاده در سنجندهاستفاده در سنجنده

کننده، سامانه واسنجي کننده، سامانه واسنجي هاي ديگرسنجنده نيز شامل سامانه خنکهاي ديگرسنجنده نيز شامل سامانه خنک بخشبخشهمزمان با پرواز و صفحه کانوني الکترونيکي با سرعت باال است. پس از همزمان با پرواز و صفحه کانوني الکترونيکي با سرعت باال است. پس از

شده از ماهواره توسط مرکز کنترل پردازش سطح شده از ماهواره توسط مرکز کنترل پردازش سطح دريافت تصوير ثبتدريافت تصوير ثبتگيرد که شامل حذف خطاي انتقال اطالعات و گيرد که شامل حذف خطاي انتقال اطالعات و صفر بر روي آن صورت ميصفر بر روي آن صورت مي

هاي کمکي و هاي کمکي و سازي قالب داده است. داده سطح صفر به همراه دادهسازي قالب داده است. داده سطح صفر به همراه داده مرتبمرتبشود تا ارزيابي شده و شود تا ارزيابي شده و اطالعات پردازشي به مرکز پردازش فرستاده مياطالعات پردازشي به مرکز پردازش فرستاده مي

هاي سطح يک بر روي آن انجام گيرد.هاي سطح يک بر روي آن انجام گيرد. پردازشپردازش

در آرشيو موجود در آرشيو موجود 11بيبي11ها در سطح ها در سطح اين داده اين داده20012001از ابتداي دسامبر سال از ابتداي دسامبر سال گيرد. همچنين امکان سفارش گيرد. همچنين امکان سفارش است و به راحتي در اختيار کاربران قرار مياست و به راحتي در اختيار کاربران قرار مي

هاي جديد نيز فراهم است که البته با قيمت بسيار باالتري نسبت هاي جديد نيز فراهم است که البته با قيمت بسيار باالتري نسبت اخذ دادهاخذ داده..شودشود هاي آرشيو ارائه ميهاي آرشيو ارائه مي به دادهبه داده

ترين آنها عبارتند از: ترين آنها عبارتند از: حذف اثر ساير خطاها به عهده کاربر است که مهمحذف اثر ساير خطاها به عهده کاربر است که مهمآر و سوئير، آر و سوئير، آيآي انان ها در دو ناحيه ويها در دو ناحيه وي سازي پيکسلسازي پيکسل واسنجي دوباره، همرديفواسنجي دوباره، همرديف

آر و سوئير، حذف باندهاي آر و سوئير، حذف باندهاي آيآي انان حذف باندهاي مشترک در دو ناحيه ويحذف باندهاي مشترک در دو ناحيه وي. . صفر، حذف ]خطاي نواري شدن[ و انجام تصحيحات اتمسفريصفر، حذف ]خطاي نواري شدن[ و انجام تصحيحات اتمسفري

کارگيري اين داده در کارگيري اين داده در توان با بهتوان با به در نهايت، پس از حذف خطاهاي مذکور ميدر نهايت، پس از حذف خطاهاي مذکور ميهاي گوناگون پردازش تصاوير فراطيفي به عنوان يک منبع غني هاي گوناگون پردازش تصاوير فراطيفي به عنوان يک منبع غني الگوريتمالگوريتم

هاي موجود در منطقه مورد نظر، هاي موجود در منطقه مورد نظر، اطالعات طيفي در مورد اهداف و پديدهاطالعات طيفي در مورد اهداف و پديده..به بررسي دقيق آنها پرداختبه بررسي دقيق آنها پرداخت

سنجنده سنجندهTMTM اين سنجنده بر روي ماهواره ي لندست و حمل مي شود از اين سنجنده اين سنجنده بر روي ماهواره ي لندست و حمل مي شود از اين سنجنده

به طور خاصي براي استفاده سنجش از دور در کشاورزي و زمين شناسي به طور خاصي براي استفاده سنجش از دور در کشاورزي و زمين شناسي و ديگر کاربرد هاي علوم زمين به کار مي رود.و ديگر کاربرد هاي علوم زمين به کار مي رود.