KONTEJNERSKI TERMINALI

Metodologija projektnog radaComment by Jovana Lazi: Dopuniti metodologiju u skladu sa radom

1. Uvodni deo - U ovoj taki su predstavljene osnovne karakteirstike i prednosti korienja kontejnera i kontejnerizacije;2. Definisanje osnova kontejnerskog transporta U taki su predstavljene osnove o kontejnerskom transportu, faze realizacije kontejnerskog transporta i tipine tehnologije transporta kontejnera;3. Definisanje kontejnerskih terminala ta su kontejnerski terminali - prikazati neke svetske primere i naine realizacije, moda i njihove statistike ako nadjem tipine tehnologije punjenja, pranjenja, kontejnera itd i osvrt na obezbeenje robe u kontejnerima prikazati mehanizaciju koja se moe koristiti, neki statistiki podaci moda Tipine tehnologije manipulisanja kontejnera (iskladitenje, utovar, istovar, uskladitenje) - ta sve zahteva jedan kontejnerski terminal; Proraun optereenja i kapaciteta terminala, bilo bi dobro ubaciti neke proraune koji mogu prikazati kako se dolazi do osnovnih podataka za projektovanje kontejnerskog terminala Tipine tehnologije privrivanja kontejnera na transportnim sredstvima Tipine tehnologije skladitenja kontejnera u teminalima4. Kompatibilnost tipinih tehnologija kontejnerskog transportnog lanca u zavisnosti od oblika realizacije i ovde:Tipine tehnologije realizacije pojedinih faza kontejnerskog lanca meusobno mogu biti: - potpuno kompatibilne, - djelimino kompatibilne, - uslovno kompatibilne.Pri potpunoj kompatibilnosti dvije tipine faze nisu potrebni nikakvi dodatni zahtjevi niti faktori za realizaciju kontejnerskog lanca. Za dvije tipine tehnologije kaemo da su djelimino kompatibilne ako je za njihovu kompatibilnost neophodno ispuniti niz dodatnih faktora. Uslovno kompatibilne tehnologije (faze) kontejnerskog lanca su one koje za postizanje potpune kompatibilnosti iziskuju dodatne investiciono tehnike zahtjeve.

Uvod

Razvojem kontejnera i kontejnerizacije dolazi do rasta i razvoja kontejnerskog transporta, koji ima dominantnu ulogu u transportu tereta zbog svoje osnovne prednosti mogunosti integracije razliitih vidova transporta u jedinstven transportni lanac. Korienjem kontejnera u transportu tereta pojednostavljuje se rukovanje teretom ime se smanjuju trokovi, to predstavlja jedan od osnovnih razloga zbog koga se korisnici odluuju ba za ovaj oblik transporta robe. Comment by Jovana Lazi: Proveriti intermodalni transport da li mi je u bgu i potraiti da li imam neto o ovome u knjigama i skriptama

DOPUNITI

Kontejnerski transport

Kontejnerski transport predstavlja deo intermodalnog transprota koji se odnosi na prevoz robe u standardizovanim kontejnerima transportnim sredstvima koja su specijalizovana za transport kontejnera. Kontejnerski transport zahteva specijalizovanu infrasturkturu sa prateim prostorom i sredstvima za manipulaciju kontejnerima, koji se naziva kontejnerski terminal. Kako bi se nesmetano odvijao kontejnerski transport robe potrebe za kontejnerskim terminalom javljaju se u velikim lukama, eleznikim i drumskim voritima, distributivnim i robno-trgovakim centrima[footnoteRef:1]. [1: Sf smernice profesorke]

Prednosti korienja kontejnerskog transporta predstavljaju smanjenje trokova transportom vee koliine robe u standardizovanim manipulativnim jedinicama (kontejnerima), ime se poveava bezbednost robe pri transportu, smanjuju vremena pretovara robe, trokovi manipulacije robom i slino. Kontejnerski transport se smatra najperspektivnijim oblikom prevoza tereta.Nedostaci kontejnerskog transporta ogledaju se, pre svega, u visokim poetnim ulaganjima: ulaganja u kontejnere, transportna i manipulativna sredstva, i visoka ulaganja u prateu infrastrukturu i veliki prostor koji zahteva izgradnja kontejnerskog terminala[footnoteRef:2]. literaturaComment by Jovana Lazi: Ubaciti kasnije u tekst [2: Seimanrski rad kontejnerski transport- nai e-adresu]

Kontejneri i kontejnerizacijaNaziv kontejner" potie od engleske rijei container, to znai sadrati. Kontejner je vrst, hermetiki zatvoren prenosivi skladini prostor standardnih dimenzija namenjen za transport razliitih vrsta tereta. To je manipulativna jedinica standardizovanih dimenzija.

slika

Prednosti kontejnerizacije su ujedno i prednosti kontejnerskog transporta - mogunost manipulisanja velikom koliinom robe odjednom, bez rasipanja tereta ili pojedinanog pretovara robe u kontejneru, ime se poveava bezbednost robe, a smanjuju trokovi. Standardne veliine kontejnera predstavljaju jo jednu prednost po pitanju manipulativne opreme i slaganja kontejnera pri transportu. Roba u kontejneru je fiziki izolovana pa se smanjuje opasnost od fizikih oteenja robe, opasnost od kraa, a poveana je otpornost na vremenske uslove.

Standardne dimenzije kontejnera su: Comment by Jovana Lazi: Napraviti tabelu sa standardnim veliinama kontejnera, napisati koju re pre tabele, koji standard je ovde u pitanju, moe neka slika

Kontejneri se mogu slagati u visinu do 3 reda ako su puni, ili do 6 redova visine ako su prazni. Izdrljivost ambalae ne zahteva poseban prostor za skladitenje (zavisi od uslova skladitenjaa robe), ali sama manipulacija kontejnerima zahteva specijalizovanu infrastrukturu.

Faze realizacije kontejnerskog transporta Faze realizacije kontejnerskog transporta su: I. FAZA priprema i utovar robe u kontejner II. FAZA obezbjeenje robe u kontejneru I. FAZA iskladitenje kontejnera II. FAZA utovar kontejnera na transportno sredstvo III. FAZA privrivanje kontejnera na transportnom sredstvu IV. FAZA transport kontejnera V. FAZA pretovar kontejnera VI. FAZA istovar kontejnera sa transportnog sredstva3VII. FAZA uskladitenje kontejnera VIII. FAZA skladitenje kontejnera IX. FAZA istovar robe iz kontejnera ( pranjenje kontejnera )Za svaku fazu transportnog lanca mogu se prikazati karakteristine tehnologije, s tim to su odreene faze transportnog lanca grupisane prema srodnosti sa aspekta tehnologije realizacije.

Tipine tehnologije transporta kontejnera

Na koji nain e se utovar, tj. istovar, jednog kontejnera organizovati i koja e se tovarna sredstva pri tome upotrebiti zavisi prije svega od sljedeih faktora:- vrste i pojavnog oblika robe, - veliine pretovarnog fonta, - obim rada, - vrste kontejnera, - vrste mehanizacije, itd.Za punjenje odnosno pranjenje kontejnera danas su najee u upotrebi sljedea prenosna sredstva: - pretovarni mostovi, - pokretna kosa rampa, - konzolni kolosjeni most, - sto za podizanje tereta, - viljukari, - kontejnerska dizalica, - kolica za podizanje tereta, - trakasti transporter, - automatska tovarna sredstva,

Kontejnerski terminali

Kontejnerski terminal predstavlja infrastrukturu u kojoj se izvode sve intermodalne operacije (vezane za saobraaj) izmeu brodova sa komorama, LO/LO brodova i razliitih oblika kopnenog transporta (i obrnuto).Comment by Jovana Lazi: Ovo bih izmenila i proverila, da li samo ovo to je pomenuto u reeniciKontejnerski terminal je specijalizovan prostor sa mehanizacijom i opremom koja je potrebna za razliite intermodalne funkcije a

Nadalje, kontejnerizacija, odnosno kontejnerski terminali, zahtjevaju velike povrine (primjerice, za brod kapaciteta 5.000 TEU-a potrebno je 12ha prostora za iskrcaj ili 7 vlakova s dvostruko sloenim kontejnerima - eng. double-stack train). Lokacije konvencionalnih terminala obino nisu prigodne za kontejnerske terminale, jer zahtjevaju odreenu dubinu mora. Zato se suvremeni kontejnerski terminali esto razvijaju na lokacijama koje nisu imale luku infrastrukturu. Visoka je i cijena (popratne) infrastrukture - primjerice, cijena suvremenog kontejnerskog mosta iznosi od 4 do 10 milijuna amerikih dolara, a tu su i visoki trokovi investicija potrebnih za opremanje suvremenih kontejnerskih terminala (zbog ega dolazi do sve veeg ulaska stranih investitora na trita nerazvijenih zemalja i zemalja u razvoju te kupovanja udjela ili upravljanja terminalima pod uvjetima koncesije).

Kljune operacijske funkcije koje se izvode u terminalu mogu se grupirati na:utovar/istovar kontejnera sa/na brodove (uz upotrebu kranova);prebacivanje kontejnera iz/do skladinih zona i slaganje/premjetanje kontejnera u/iz skladinih zona;prebacivanje kontejnera na/sa eljeznice ili druma.Opis individualnih komponenti jednog terminala moe biti pojednostavljen ako terminal zamislimo kao sistem sastavljen od podsistema od kojih svaki ispunjava naprijed navedene funkcije.Podsisteme koji ine terminal moemo definirati na slijedei nain:1. Pristanite (operativna obala): infrastrukturni podsistem u kojem se izvode operacije istovara/utovara kontejnera sa/na brod;2. Zona skladitenja kontejnera: infrastrukturni podsistem u kojem se skladite kontejneri (treba istai da se termin zona skladitenja kontejnera esto koristi kako bi se opisalo cijelo podruje koje ine ranirna zona plus naprijed spomenuta skladina zona). Sistemi koji se koriste za manipulaciju nisu uvijek dovoljno fleksibilni da omogue transfer/skladitenje neogranienog broja kontejnera. U nekim skladinim zonama se operira fleksibilnim tehnologijama (jaha i portalni skladitar), dok u drugim koriste manje fleksibilna sredstva (portalni kran sa gumenim tokovima i portalni kran na inama). Zone skladitenja kontejnera mogu biti podijeljenje na izvozne/uvozne. Dalja podjela se koristi kako bi se razlikovale zone za odlaganje praznih kontejnera, koje su obino locirane na periferiji ili ak izvan terminala, zone za odlaganje univerzalnih punih kontejnera, kao i za odlaganje specijalnih kontejnera.3. eljezniki subterminal: infrastrukturni podsistem za otpremanje/ prijem ITU iz terminala na kolosijeke. Ukljuuje zonu aktivnog skladitenja za vertikalnu manipulaciju kontejnerima koji se utovaraju/istovaraju na/sa eljeznikih vagona i susjednu skladinu zonu, koja je obino paralelna sa samim kolosijecima. Ovaj podsistem se u nekim sluajevima moe nalaziti i izvan terminala i tada eljezniki subterminal ne ini dio postrojenja koje na koritenje nude luke uprave.4. Ulazna kapija (prijemno/otpremna zona za drumski transport): podsistem koji vee sistem puteva sa kontejnerskim terminalom. Sastoji se od kontrolirane ulazne take, zajedno sa odgovarajuom zgradom, gdje drumska vozila dolaze u terminal ili odatle odlaze iz terminala, carinskog dijela terminala na kojem se vri pregled, isporuka i razmjena dokumentacije, te prostora za obavljanje svih bitnih usluga vezanih za prijelaz sa kopnenog na pomorski transport;

Deo seminarskog sa nekog sajta skladini platoiComment by Jovana Lazi: Ubaciti kad dodje red na njihNa skladinom platou se vre operacije manipulisanja jedinicama intermodalnog trasnporta tj. kontenjerima, te se jedinice intermodalnog transporta skladite na skladinom platou, vrlo je bitno obratiti panju, pri razvijanju skladinog platoa, na vrsti mehanizacije koja ce da se koristi pri manipulaciji jedinicam intermodalnog transporta, te takodje obratiti panju na naim slaganja, skladitenja, ime emo osigurati to efikasniji nain iskoritenja skladine povrine, i poveati broj TEU jedinica koji ce proi kroz terminal[footnoteRef:3]. [3: http://studenti.rs/skripte/saobracaj/tehnoloski-procesi-u-kontejnerskim-terminalima/]

Takodje u seminarskom radu smo objasnili pomoi crtea module slaganja i koju vrstu mehanizacije moemo primijeniti za koji model, takodje smo obradili formule koje ce posluiti za izraunavanje kapaciteta skladinog platoa, radi to boljeg planiranja i osiguravanja maksimalne iskoritenosti skladinog platoaComment by Jovana Lazi: Dobra ideja, iskoristiti

Seminarski rad univerzitet u sarajevu uvodni deo moe se iskoristiti kao osnovne smernice kako moe da tee istraivanjeSuvremeni logistiki principi optimizacije transportnih lanaca nameu odreene preduslove u pogledu definisanja jedinstvene tehnologije kontejnerskog transportnog lanca. To pre svega podrazumeva postavljanje preciznih zahtjeva u pogledu tehnoloko organizacione povezanosti svih uesnika u transportnom lancu. Definisanje jedinstvene tehnologije kontejnerskog transportnog lanca predstavlja viedimenzionalni problem, koji zavisi od niza faktora i potrebno ga je postupno rijeavati, pri emu je neophodno imati u vidu sljedee:1. Nije mogue definisati tehnoloka rijeenja kontejnerskog transportnog lanca, a da se pre toga nedefiniu razliite strukture zahtjeva u pogledu njihove realizacije. Razliita tehnoloka rijeenja povlae razliita novana ulaganja i trokove eksplatacije tih sistema, to moe presudno uticati na opravdanost primjene odgovarajue tehnologije u realizaciji transportno tehnolokih zahtjeva. 2. Opravdanost izbora odgovarajue tehnologije u direktnoj je zavidnosti od kvantitativno kvalitativnih karaktreistika tehnoloko ekonomsko transportnih zahtjeva.Ovo predstavlja jo jedan niz znaajnih parametara za postupak vrednovanja i sam izbor adekvatnog tehnolokog rijeenja kontejnerskog transportnog lanca. 3. Sloenost problematike potvruje i injenica da su tehnologije integralnog transporta vrlo skupe i da su u poetnim fazama eksploatacije (investiciona ulaganja) ova rijeenja u pogledu ekonomskih pokazatelja nepovoljnija u odnosu na postojee oblike organizacije transportnih lanaca. Trokovni modeli koji bi uzeli u obzir samo ovaj aspekt, ulaganja u tehnologiju integralnog transporta, u veini sluajeva ne bi ili u korist razvoja ovih savremenih tehnologija. Moraju se uzeti u obzir i drugi kriterijumi (racionalizacija transporta, trokovi trnsportno-manipulativnih operacija, iskoritenost transportnih kapaciteta, itd.) preko kojih se moe iskazati znaaj ovih tehnologija kao na pojedine organizacije tako i na cjelokupni drutveno privredni razvoj. Oigledno je da kompleksnost ove problematike uslovljava primjenu istraivakog postupka koji se metodoloki moe podijeliti u vie faza.Istraivaki postupak se moe realizovati u 4 osnovna dijela: Prvi dio istraivanja obuhvata utvrivanje osnovne strukture transportnih zahtjeva tj. faza realizacije kontejnerskog transportnog lanca, kao to su: - Priprema i utovar robe u kontejner, - Obezbjeivanje robe u kontejneru,2- Uskladitenje kontejnera, - Utovar kontejnera na transportno sredstvo, - Privrivanje kontejnera na transportno sredstvo, - Transport kontejnera, pretovar kontejnera, - Istovar kontejnera sa transportnog sredstva, - Uskladitenje kontejnera, - Pranjenje kontejnera.Svi utvreni zahtjevi mogu se definisati preko kvantitativno kvalitativnih karakteristika zahtjeva ( vrsta i pojavni oblik robe, tip kontejnera, obim rada, oblik realizacije transportnog zahtjeva, postojei infrastrukturni oblici, itd. ). Ove karakteristike zahtjeva predstavljaju znaajne faktore u postupku izbora tehnolokih rijeenja njihove realizacije. U drugom dijelu istraivanja moe se pristupiti definisanju parcijalnih tehnolokih rijeenja faza realizacije kontejnerskog transportnog lanca. Tehniko tehnoloka rjeenja transportno manipulativnih procesa formiraju se pod uticajem razliitih karakteristika transportnih zahtjeva. Izmeu karakteristika transportnih zahtjeva i karakteristika tipinih tehnologija ostvaruje se proces interaktivnog usklaivanja. Za svaki podskup karakteristika posmatranog zahtjeva moe se definisati odreeno tehnoloko rijeenje njegove realizacije. Definisanjem parcijalnih tehnolokih rjeenja stvoreni su uslovi da se sagledaju kako idealna parcijalna, tako i rjeenja koja u kombinaciji sa ostalim parcijalnim rjeenjima daju jedinstveno optimalno rjeenje kontejnerskog transportnog lanca. Trei dio istraivanja obuhvata formiranje varijantnih tehnolokih rjeenja realizacije kontejnerskog transportnog lanca. Pri tome svakoj varijanti odgovara kompatibilno ureen niz parcijalnih tehnolokih rjeenja (faza) transportnog lanca. Kompatibilnost tehnolokih elemenata se definie tzv. matricama kompatibilnosti (viedimenzione matrice). Matrice kompatibilnosti na bazi tehniko tehnolokih i organizacionih karakteristika povezuju parcijalna tehnoloka rjeenja u jedinstveno tehnoloko rjeenje transportnog lanca. etvrti dio istraivanja obuhvata vrednovanje varijantnih tehnolokih rjeenja i izbor optimalnog tehnolokog rjeenja kontejnerskog transportnog lanca. Pri tome je potrebno formirati matematiko ekonomski model za vrednovanje varijantnih rjeenja na bazi kojeg se definie vektor vrijednosti za svaku varijantu transportnog lanca.

Potraiti literaturu:Cullinane, K., Khanna, M. (2000): Economies of scale in large containerships: optimal size and geographical implicetions, Journal of Transport Geography 8, 181 - 195.Dundovi, ., Hlaa, B. (2007.): New concept of the container terminal in the port of Rijeka, Pomorstvo, 21(2), 51 - 68.Dundovi, ., Hess, S., anti, L. (2006.): Proraun optereenja i kapaciteta kontejnerskog terminala luka Ploe, Pomorstvo, 20(2), 79 95Rindolfi, G. (1999.): Containerisation in the Mediterranean: between global ocean routeways and feeder services, Geojournal, 48, 29 - 34.