ProAgriProAgritegnologie vir die boertechnology for the farmer

Maart / March 2013Nr / No 157

ISSN 1042–1558

Gewasproduksie | Veeboerdery | Hulpbronbestuur | Meganisasie AgriTrader

Tal-Tec belê in die

toekoms

Flink voermaaktegnologie

GewasproduksiePANNAR sit sonskyn in jou sakNuwe kultivars belowe baieSopnat besproeiing

Meganisasie troef arbeidsonrus

www.proagri.co.za 1ProAgri 157 – Maart / March 2013

In hierdie uitgawe

Redakteursbrief Voorblad

Ek vertrou dat die reën nog voor ProAgri in diewestelike produksiegebiede opgedaag het en

sommer die kommandowurms ook weggespoel het.Dit is nou maar een maal die ding van boerdery; ’nboer kan die beste grondvoorbereiding doen, diebeste kunsmis strooi, die beste saad plant en diebeste oesbeskermingsprogram volg, maar steeds isdit nie alleen in sy hande hoe die oes uiteindelikgaan lyk nie.

Gelukkig is daar goeie tegnologie beskikbaar watboere kan help om ’n beter kans op sukses te hê.In hierdie uitgawe word etlike nuwe kultivars be-spreek wat PANNAR met baie navorsing ontwikkelhet om boere te help. Monsanto het ook vanjaarnuwe hoë-opbrengsbasters bekend gestel, waaroorons in ’n volgende uitgawe meer sal vertel. GertHeyns by die bekendstellingsgeleentheid gesê:“Ons grootste uitdaging is om ons reedspresterende kultivars te klop.”

Dit is hierdie selfde uitdaging wat sorg dat daarjaarliks nuwe tegnologie op alle vlakke van die landbou beskikbaar is. ProAgrihet die voorreg om vandeesmaand met die ondersteuning van een van onsgereelde adverteerders, Valtrac, die internasionale landboutegnologieskou,SIMA, in Frankryk by te woon. Ek glo ons gaan hope goeie nuus van daar afbring, wat ook ons eie plaaslike ontwikkelings ’n hupstoot sal gee.

Boer slim!Annemarie Joubert > annemarie@proagri.co.za

2

5

Copyright © 2013. All rights reserved. No material, text or photo graphs may be reproduced, copied or in any otherway transmitted without the written consent of the pub-lisher. Opinions expressed are not necessarily those of thepublisher or of the editor. We recognise all trademarks andlogos as the sole property of their respective owners.ProAgri shall not be liable for any errors or for any actionsin reliance thereon.

9

10

14

17

21

Tel: 012-342-5141Posbus 32123,

Glenstantia, 0010www.smartpublishing.co.za

Inhoudsopgawe / Contents

Gewasproduksie

2 Lus vir sukses? Praat met PANNAR

5 Ontmoet Irrigation Unlimited se selfloop-kanonspuit

7 Crop-Tech: Stropers vir kleiner boere

Meganisasie

9 Valtrac laat die wiele rol, ook op Reitz

10 Troef arbeidsonrus met meganisering

Hulpbronbestuur

14 Mooikrans: Droom met die vryheid van ’n kind

17 Belê saam met Tal-Tec in die toekoms

Veeboerdery

18 Wen met hooimaak

20 Afgri bring tegnologie plaas toe

21 John Deere gee lewe!

23 Staalmeester gee die beste vir beeste

Gereeld

24 Veilings

28 Genegids

30 AgriTrader

Nuut!

38 Koop tweedehands

Business-to-Business:

Agriculture ABC

Oct – Dec 2012

39 196

average copies per month

Redakteur tydskrif en aanlynAnnemarie Joubert > 082-320-3642annemarie@proagri.co.za

Senior bemarkerStefan van Wyk > 082-381-7563stefan@agritrader.co.za

Bemarker: Aanlyn en video’sSandra-Lee van Rooyen > 079-515-8493sandra-lee@smartpublishing.co.za

Uitleg & grafikaEsta van Niekerk

AdvertensienavraeEngela du Plessis > 012-342-5141

Rekeninge & intekeningRonel Keet > 012-342-5141 accounts@smartpublishing.co.za

Algemene bestuurderAnneke Claassen > 012-342-5141anneke@smartpublishing.co.za

GedruktemediabestuurderSuzanne van Niekerk

Sakebestuurder George Grobler

ProAgri

Smart Publishing

PANNARplaas ’nstukkie son-skyn in dieboer se sakmet hullenuwe kulti-vars en omvattendeondersteu-ning aanboere metdie Panagri-program, watboereregdeur die hele produksieprosesbystaan. Die sonneblom op die voorbladis by PANNAR se Gewasextravangaza opDelmas afgeneem. Lees meer op bl 2.

F R E E M E D I A S P E C I A L I S T SSMARTPUBLISHING

www.proagri.co.za2 ProAgri 157 – Maart / March 2013

Gewasproduksie

Meesterlike mieliesDis romanties om te hoor van die HickoryKing en Aandveld waarmee ons oupasgeboer het, maar die boer van vandaggaan volstrek nie met daardie opbreng-ste van drie en vier ton per hektaar oor-leef nie.

Vandag het PANNAR ’n volledige reeksnoukeurig ontwikkelde kultivars om ’nperfekte plantpakket te bied vir elke pro-duksiestreek en boerdery-omstandigheid.

Hierdie reeks word voortdurend nogverder verbeter met nuwe toevoegingswat boere vanjaar weer by die Extravaganzas kon sien, soos die vinnige BG 4201- en BG 4401B-wit-mieliekultivars wat in sowel die oostelikeas westelike produksiegebied presteermet goeie weerstand teen roes en Diplo-dia-kopvrot, ’n goeie staanvermoë enmeerkoppigheid. Hierdie kultivars wordook vir besproeiing aanbeveel.

Nuwe basters in die medium-vinnigegroeiklas is BG 5285, BG 5485B, BG 5685R en BG 5785BR, wat in al dieproduksiestreke goeie stabiliteit, sterkmeerkoppigheid en goeie verdraag-saamheid teenoor kop- en pluimbrand,noordelike blaarskroei en Diplodia-kopvrot toon.

Nuwelinge in die medium witmielieklasis PAN 6Q-245 en PAN 6Q-345CB, watsaam met die staatmaker, PAN 6Q-745BR, vir sowel die oostelike aswestelike produksiestreek aanbeveelword. Hulle is soortgelyk aan PAN 6Q-445B, wat die afgelope vierseisoene die toppresteerder in die landwas. Die basters is almal sterk meerkop-pig en toon uitstekende prestasie, sta-biliteit en kompensasievermoë inuiteenlopende produksietoestande. Hullehet goeie agronomiese eienskappe metgoeie verdraagsaamheid teen noordelikeblaarskroei, roes en Diplodia-kopvrot.

Wat geelmielies betref, bied PANNAR’n gedugte plantpakket in die ultravin-nige, vinnige en medium-groeiklas. Viernuwe ultravinnige basters is goedaangepas vir die oostelike sowel as wes-

Gedugte uitdagings word aan die boergestel deur die wêreldbevolking wat

steeds groei en toenemende druk omvoedsel steeds doeltreffender en volhoubaarder te produseer met diebestaande produksiemiddele.

As hoeksteen van die land se toekomskan ons boere immer op PANNAR rekenom hulle te ondersteun met die meesdoeltreffende en gevorderde saadteg-nologie en kundigheid.

PANNAR se flink span kundiges isvoortdurend besig om nuwe, beter kulti-vars te ontwikkel en maniere te vind omdie boer se winsgewendheid te helpverseker.

PANNAR se gewilde jaarlikse Extrava-ganzas is die plek waar boere na PANNARse jongste saadtegnologie gaan kyk, inligting oor ontwikkelinge op die saad-front kan kry en sommer lekker metmedeboere en PANNAR se mense kankuier.

PANNAR se Extravaganzas is op dieverskillende produksiestreke afgestem envind op Jacobsdal, Delmas, Klerksdorp,Kroonstad en Biesiesvlei plaas. Honderdeverstandige boere benut die Extravagan-zas as uitgangspunt vir hulle kultivar-keuses vir die komende produksie-seisoen.

Besoekers aan die Extravaganza konook kennis maak met PANAGRI,waarmee PANNAR ’n uitgebreideraadgewende diens aan die boer bied indie volgende sewe sleuteldissiplines:

• Klimaat en grond• Bemesting• Kultivarkeuse• Wisselbou• Plantbevolking• Bewerking• Landbouchemikialieë.

Gewapen met PANNAR se sorgvuldig ontwikkelde kultivars en PANAGRI sepraktiese boerdery-oplossings kan dieboer die toekoms met vertroue tegemoetgaan.

Praat met PANNARLus vir sukses?

Rian Erwee boer vir Willem Groothofin die Settlers-area. Hy sê dit islekker op die Vlakte, maar die grondis turf en dis droog en die saad moetgoed wees. Hulle volg ’n stelsel vangeenbewerking onder besproeiingen op droëland. Hulle plantsorghum, sonneblom en kommer-siële mielies, asook saadmielies virPANNAR. Hy sê: “PANNAR is diebeste verskaffers wat die beste ondersteuning bied.” Dit is dietweede keer dat hy die Gewas-extravaganza op Delmas bywoon enhy sê hy gaan met baie meer kennisterug plaas toe.

telike produksiestreek: PAN 3Q-240, BG 3292, BG 3492B en BG 3792BR. Hullealmal spruit min en toon ’n goeie staan-vermoë en graangehalte. Vir die besteproduksie word aanbeveel dat die Yield-boost-swamdoderspuitprogram gevolgmoet word. BR 3292, BG 3492B, BG 3592R en BG 3792BR is nuwe ultra-vinnige groeiers wat vir besproeiing aanbeveel word.

PANNAR bied ook ’n splinternuwe vin-nige pakket vir sowel die oostelike aswestelike produksiegebied en besproei-ing, bestaande uit BG 4296, PAN 3Q-222en PAN 4P-228. Hulle vul die mediumvin-nige pakket aan vir goeie risikoversprei-ding. Hulle spruit min en het ’n goeiestaanvermoë.

Die staatmakers in PANNAR semedium-pakket word vanjaar met drieopwin-dende nuwelinge aangevul. PAN 6Q-408CB word as hoof-geelmielie-aanplanting in die ooste en weste aan-beveel met sy stronkboorderweerstand,wye aanpasbaarheid met goeie stabiliteit,goeie staanvermoë en sterk meerkop-pigheid. PAN 6Q-508R met glifosaatver-draagsaamheid lewer uitstekende,stabiele prestasie in al die produk-siestreke. Dis ’n goeie keuse waar hoëonkruiddruk ondervind word en as toe-vlugsoord vir PAN 6Q-708BR.

Daar is goeie geld in groenmielies enspesiaal vir groenmielieproduksie onderbesproeiing bied PANNAR die boer SC 701, die kultivar met sy smaaklike,

www.proagri.co.za

groot pitte aan ’n lang kop en met ’n langraklewe.

Sonop vir sonneblomboerePANNAR is reeds 38 jaar betrokke bysonneblomnavorsing en bied ’n puikreeks staatmakers, insluitend ’n hoë-oleïensuurbaster en twee Clearfield-basters vir doeltreffende na-opkoms-onkruidbeheer.

Die nuwe medium-laat kultivar, PAN 7080, is die afgelope vier seisoenedie toppresteerder in PANNAR se nasio-nale proewe en ook die afgelope seisoenin die LNR se kultivarproewe. Dit het ’nuitstekende opbrengspotensiaal en ’nwye gebiedsaanpasbaarheid, en is be-stand teen alle huidige rasse van bruin-roes.

In dieselfde groeiklas is die nuwe PAN 7095 met Clearfield-onkruidbeheer.Die baster met uitstekende opbrengs-potensiaal bied ’n alternatiewe onkruid-beheerstelsel in die produksie vansonneblom.

’n Nuweling is PAN 7086HO met sybaie egalige planttipe, sy oleïeninhoudvan 80% en hoër en sy liggrys saadkleurwat hom maklik herkenbaar maak.

Soja steeds voorPANNAR is die onbetwiste markleier vansojasaad in Suid-Afrika. Met toegang totdie beste kommersiële en pre-kommer-siële sojaboonlyne van regoor die wêreld,stel PANNAR die beste kultivars moontlikin die Suid-Afrikaanse mark vry.

As ideale wisselbougewas met mieliesen koring, is PANNAR se veelsydigepakket in al die groeiseisoenklasse en viral die produksiestreke ’n waardevollebate vir die boer.

Daar’s ’n toekoms in boneDroëbone het ’n blink toekoms in Suid-Afrika en PANNAR bied ’n uitstekendekultivarkeuse met drie nuwe rooige-spikkelde bonebasters om die reeds uit-sonderlike reeks aan te vul.

Besoekers aan PANNAR se Gewasex-travaganza was veral geïnteresseerd indie vordering wat PANNAR besig is om temaak in die rigting van kultivars watregstreeks gestroop kan word.

Die ruggraat van graansorghumMet een van die oudste sorghumteelt-programme in die wêreld, vorm PANNARse basters die ruggraat van sorghumpro-duksie in Suid-Afrika. PANNAR sesorghumbasters presteer elke jaar baiegoed in die LNR se proewe.

Boere is beïndruk met die nuwebaster, PAN 8906, met sy goeie maalge-halte en uitstekende opbrengspotensiaalen stabiliteit, sy egalige groeiwyse, goeiedorsbaarheid, grootsadigheid, staanver-moë en verdraagsaamheid teenoor algemene blaarsiektes en aarbrand.

Koring vir ’n koningPANNAR se koringteelprogram is reedsmeer as 20 jaar oud en lewer ’n grootbydrae tot koringverbouing in die Vry-

staat. PANNAR-kultivars presteer uitste-kend in die LNR se nasionale proewe.

Hoogtepunte in die teelprogramme isbyvoorbeeld PAN 3161 met ’n kombinasievan goeie aluminiumverdraagsaamheiden weerstand teen Russiese koringluis,asook die twee nuwe lentetipe-kultivars,PAN 3471 en PAN 3478, wat spesiaal virverbouing onder besproeiing ontwikkel is.

Veeboere reken ook op PANNARPANNAR-gewasse speel ’n belangrike rolin veeboere se voedingsprogramme viroorwintering, melkproduksie en afron-ding. PANNAR verskaf ook hier nie net diesaad nie, maar al die nodige steun om diebeste waarde uit voergewasse te put.

Vir gematigde en winterproduksie biedPANNAR ’n wye reeks bewese eenjarigeraaigras, meerjarige raaigras, langswenk-gras, kropaargras, Japannese radys,klawer, hawer, korog en stoelrog.

Wat somervoergewasse betref, dienPANNAR die boer met eersteklas lusern,voersorghum, basterbabala, kikoejoe, tef,oulandsgras, smutsvingergras, rhodes-gras en witbuffelsgras.

Die eerste stap tot sukses met graan-,bone- en voergewasproduksie, is ommet PANNAR te praat. Daar is ’n bekwame, behulpsame PANNAR-verteenwoordiger naby aan elke boer.Praat met PANNAR by 033-413-9500of infoserve@pannar.co.za om te hoorwie en waar hy is, kuier by www.pannar.com – en maak seker datjy nie volgende jaar se PANNAR-extravaganza misloop nie.

Al die pad van die Paarl af het verteenwoordigers van Tiger Brands asaankoper van droëbone ook die Extravaganza op Delmas bygewoon. FrikPrinsloo, Andries Cronjé en Marie de Bruyn sê hulle benut die geleentheidom kennis te neem van nuwe kultivars en opbrengsmoontlikhede. Frik, asgewasspesialis, sê hy is veral opgewonde oor die ontwikkelings met betrekking tot siektebestandheid. Andries sê die mark vir droëbone groeijaarliks en daar is ruimte vir nuwe aanplantings, aangesien die helfte vandie land se bone nog ingevoer word.

Frans Burger van Brits plant PANNAR se ultravinnige geelmieliesen is ook betrokke by kultivar-proewe. Frans sê PANNAR het uitstekende kultivars en hy verwagom vanjaar meer as 16 ton per hektaar onder besproeiing te oes.Dit is vir hom belangrik om elke jaardie Gewasextravaganza by te woonsodat hulle kan byhou met die nuwe kultivarontwikkelings en ook dieoesbeskermingsprogramme watPANNAR in samewerking met andermaatskappye aanbied. “En hier islekker kos en koeldrank,” lag Frans.

ProAgri 157 – Maart / March 2013 3

Gewasproduksie

Hy sê die spilpunt doen ook goeiewerk, maar daar is ’n paar voordele aandie kanonspuit, waarvan die grootste dielae koste is. “Ek kan drie kanonne koopvir een spilpunt se prys en dan kan ek ditmakliker op verskillende plekke aan-wend. Daarby benodig my kanon 65 000liter water per uur teenoor die spilpunt se110 000 liter vir amper dieselfde werk.”

Die plaas se eerste Ocmis-spuit hetoor die afgelope drie jaar so goed virhulle gewerk, dat hulle nou onlangs nogtwee bygekoop het. Daar is 83 hektaarmielies onder die kanonne en die eenkanon sorg ook vir so 70 hektaar aange-plante weiding en lusern wanneer diereën te lank wegbly.

Christiaan sê die ander groot voordeelis dat daar nou een ding minder op dieplaas is wat opgepas moet word. Hymoet sorg vir wagte om die mieliedieweweg te hou en wagte om die beesdieweaf te skrik, maar die kanon klap-klaprustig voort, want hy het geen kabel ofmotor wat enige aantrekkingskrag virdiewe inhou nie.

Hoe dit werkDie Ocmis se water word regstreeks uit’n besproeiingsdam na ’n toevoerpunt in

of langs die mielielandgepomp, waarheen dieeenheid gesleep en gekop-pel word. Christiaan het sytoevoerpunte 90 meteruitmekaar geplaas in plaasvan die voorgeskrewe 88,maar dit werk steeds goedvir hom. Die kanon sebasis, wat ook die rol pyphou, staan by die kraan.Die verstelbare kanonspuitword op sy eie stel wieleuitgesleep na die puntwaar hy moet begin spuiten die pyp word ter-selfdertyd agter hom uit-gerol.

Christiaan gebruik ’nklein Landini-trekker om

Christiaan stel sy klapspuit om net’n halfsirkel op ’n slag te spuit,sodat die spuitkarretjie op droëgrond terug kan beweeg na die katrol.

die spuit te skuif, maar hy sê ’n stewigeviertrekbakkie sal dit ook kan doen.

Die Ocmis R2/2 se pyp is 300 m lanken 100 mm dik en die spuit vereis water-druk van 4,3 tot 10,4 bar. ’n Wateraange-drewe ratkas katrol die pyp stadig in ensleep so die karretjie met die spuit terugna die katrolsleepwa teen ’n spoed wat opdie ratkas verstel kan word. As jy jouOcmis R2/2 stel om 25 mm water toe tedien, neem hy elf uur om die 300 meteraf te lê. Twee tot drie hektaar kan op eenso ’n lopie van 300 m benat word,afhangende van die waterdruk. Die vloei-tempo wissel van 37 380 tot 79 200 literper uur.

Irrigation Unlimited het ook ’n verskei-denheid ander modelgroottes beskikbaarsoos die R1/1 met sy pyp van 75 mmbreed en 220 m lank, wat tussen 1,23 en1,85 hektaar met een lopie kan natgooitot die kleinboet in die Ocmis-reeks, dieMR (Micro Rain) met ’n pyp van 40 mmbreed en 130 m lank.

Onderdele vir al die stelsels en ’nvolledige werkswinkel is deel van diediens.

Christiaan is ook baie tevrede metTobie van den Heever van Irrigation Unlimited se diens en vinnige aflewering.Hy sê: “Ons het nog nooit ’n ernstige probleem met een van die spuite gehadnie, maar Tobie het al twee keer kom kykof alles reg loop en ons kon met hompraat oor afslag omdat ons twee stelselssaam gekoop het.”

Verskuif die grense van jou besproei-ing met Irrigation Unlimited se hulp.Kontak Tobie van den Heever by 012-736-2121, 082-658-6054 oftobie@iunlimited.co.za. Die webwerfis www.iunlimited.co.za.

Jou gesaaides sal jou bedank Kry Irrigation Unlimited se selfloop-kanonspuit:

Christiaan Pistorius van Redrock Broiler Breederssê sy mielies lyk mooi en daar is geen uitval-hoeke in die land nie, danksy Irrigation Unlimitedse Ocmis Hard Hose Traveller.

Van ver af verwonder jy jou aan dieverfrissende stroom water wat oor die

mielies spuit wanneer jy op pad is na Redrock Broiler Breeders naby Magalies-burg. Die mielies self glimlag met ’nvoltandbek soos net ’n mielie kan lag watgereeld met ’n persoonlike reënbui bederf word.

Dit is presies wat die grootmeneer-kanonspuit van Irrigation Unlimited doen.Die Ocmis R2/2 baai die mielies met ’negalige waterval onder die hoofstroomwat 44 tot 45 meter ver spuit.

“Ek was aanvanklik bekommerd dat ’nmens op die punt van die stroom water-skade sou kry, maar daar is glad so ’nprobleem nie,” sê Christiaan Pistorius watverantwoordelik is vir die gewasse,beeste en weiding op die uitgebreidehoenderplaas.

“Om die waarheid te sê, die mielieskry duidelik almal ewe veel water wanthulle groei egalig; daar is nêrens hoër oflaer plante nie.”

Hy is ook beïndruk daarmee dat daargeen uitvalhoeke in die land is, soos wat’n mens met ’n spilpunt kan kry nie. Daaris ook ’n spilpunt op die plaas wat sorgvir 50 hektaar mielies en Christiaan kandus sinvolle vergelykings tref.

ProAgri 157 – Maart / March 2013 5www.proagri.co.za

7ProAgri 157 – Maart / March 2013

Meganisasie

Voeding is die faktor wat die grootsterol in diereproduksie speel, daarom

verseker die wyse veeboer sy wins deurvir sy diere die beste voer voor te sit.

Ongelukkig styg voerpryse deurentydso dat voerkoste dreig om die veeboerse wins geheel in te sluk. Die besteteenvoeter vir ewig stygende voerpryseis vir die boer om self soveel as moont-lik van sy voer te produseer.

In die proses staan Crop-Techbankvas agter die boer met eenvoudige,bekostigbare, maar bruikbare, tegnolo-gie wat hom in staat stel om self ’n be-langrike deel van sy voer te produseer.’n Voorbeeld daarvan is Crop-Tech sekleiner Jumil-mielieplanters waarmeedie boer wat nie ’n groot, ervare saai-boer is nie sonder sukkel mielies virvoer kan aanplant en die Jumil-kuilvoer-kerwers waarmee die boer voortreflikekuilvoer kan maak.

Maar hoe belangrik kuilvoer ook al is,die graankomponent van veevoer blybelangrik en daarvoor het Crop-Techook eenvoudige en bekostigbare, maardoeltreffende stropers waarmee diekleiner boer self sy mielies kan stroop.

Dit is ook belangrik dat dit maklikmoet wees om met hierdie stropers tewerk en dat dit nie ingewikkelde her-stelwerk of diens moet benodig nie. Aanhierdie vereistes voldoen Crop-Tech sestropers uitmuntend. Hulle monteer ookmaklik aan haas enige trekker op so ’nmanier dat trekker en stroper ’n een-heid vorm.Daar is drie modelle beskikbaar:• Die JM 350 is ’n eenrystroper met ’n

sakvuller wat 25 tot 30 sakke mieliesper uur stroop teen ’n spoed van 4 tot5 km/u met ’n trekker van 44,7 kW.

• Die JM 360 is ook ’n eenrystroper,maar met ’n graantenk van 730 liter

Die JM 390-stroper laai sy tenk se volle 1 300 litermielies binne ’n minuut oor in ’n tapkar of sleepwa. Letop sy lae swaartepunt, wat hom geskik maak vir stroopwerk op hellings.

Vir die kleiner boer of die veeboer wat self die graankom-ponent van sy voerrantsoen wil produseer, is Crop-Tech se taai een- en tweerystropers die perfekteoplossing.

en ’n awegaar waarmee graanin ’n tapkar oorgepomp kanword. Hy stroop so 4 tot 6hektaar per dag met ’ntrekker van 48,5 kW. Hierdiestroper sal vanjaar by Nampote sien wees en boere kangerus kom kyk.

• Die JM 390 is ’n tweery-stroper met ’n graantenk van1 300 liter en ’n awegaar watdie volle tenk binne ’n minuuttot 3,2 meter hoog kan aflaai.’n Trekker van 56 kW is vol-doende om hierdie stroperaan te dryf. Dié stroper kanook met ’n koringtafeltoegerus word.

Maar die finale woord oor enigewerktuig word deur die boer wathom gebruik gespreek. DanieVisser, wat in die suide vanSwaziland met suikerriet ensitrus boer, plant in uitvallandeso 20 tot 60 hektaar mielies virlewering aan die meule wanneer diemielieprys goed lyk.

Om hierdie mielies te stroop, het hy’n JM 350-eenrystroper met sakvuller byCrop-Tech gekoop. Die stroper werkmaklik en stroop skoon en vinnig – vinniger as wat die spesifikasies sê,veral as die mielies mooi regop staan.Nogtans is hy verbaas oor die stroper severmoë om omvalmielies op te tel.

Die stroper hou ses vol sakke op syplatform. Wanneer hulle vol is, hou hystil en laai hulle op die land af, waar dittoegewerk word voordat dit weggeryword.

Om met die stroper te werk iskinderspeletjies en hy het nie eers dieflink diens wat Crop-Tech bied nodig

Kyk wat het Crop-Tech:Taai stropers vir kleiner boere

Hierdie stewige swaaiwiel verseker dat Crop-Tech se Jumil-stroper rats kan beweeg enknap kan krink wanneer dit aan ’n trekker gemonteer is.

gehad om hom in bedryf te stel nie –net so ’n bietjie raad oor die telefoongevra.

As hy besluit om meer mielies teplant, sal Danie dit beslis oorweeg omnog ’n Jumil-stroper te koop. Hy rekenas boere nie soveel tyd en bekostigbarearbeid as hy het nie, sal dit wyser weesom ’n Jumil-tweerystroper te koop watmet ’n awegaar aflaai.

Vir meer inligting oor Crop-Tech sevoortreflike stropers en wye reeksander staatmakerwerktuie wat daaropbereken is om die boer se lewe lekkeren winsgewend te maak, praat metHennie du Toit by 056-817-7210 of082-850-3744 of e-possales@croptech.co.za.

www.proagri.co.za

www.proagri.co.za8 ProAgri 157 – Maart / March 2013

www.proagri.co.za 9ProAgri 157 – Maart / March 2013

Meganisasie

Valtrac laat die wiele rol,

Geniet die voordeel van Valtrac seuitmuntende diens. Skakel GeorgeCilliers by 056-817-7308 of e-posgeorge@valtrac.co.za. Die Oos-Vry-staters kan gerus aanklop by Koosvan den Berg by 082-940-1696. Besoek ook www.valtrac.co.za.

meer so uit sy bakkie uit tewerk nie!” Hy sê boereplaas ’n hoë premie op diepersoonlike diens wat hullevan Valtrac en spesifiekKoos af ontvang.

Die waarde van die per-soonlike diens word beaamdeur Cobus van Niekerkwat naby Reitz boer. Hy sêas hy kouters of skare nodig het, bel hynet en as hy weer by sy skuur kom, isdie goed sommer op die regte plek uit-gepak. Cobus meen ook dat die vestigingvan die tak ’n goeie inspuiting vir diedorp sal wees. “Valtrac gaan ’n verskilmaak in die omgewing, ook watwerkskepping betref.”

Met die amptelike opening van die takhet die hoofbestuurder van Graan SA,Jannie de Villiers, Valtrac gelukgewensmet sy teenwoordigheid en betrokken-heid in die platteland en die verskil wat

die organisasie indie gemeenskapmaak.

Die feestelikeopening is byge-woon deur ’n grootgroep boere enkliënte, verteen-woordigers van Val-trac se verskaffers(soos Agco wat ver-antwoordelik is virValtra se versprei-ding in Afrika), Val-trac se personeel,die media en andersakelui op die dorp.

Wynn Dedwith,Valtrac se stigter, istrots daarop datValtrac ’n familie-onderneming is. Syvrou, kinders en

Jannie de Villiers, hoofbestuurder van GraanSA,het boere by Valtrac Reitz se opening aange-moedig om in vennootskappe saam te boer, aan-gesien die oorlewing van boerdery in ekonomievan skaal opgesluit lê

ook op ReitzValtrac borg ProAgri sebesoek aan die internasionale land-bouskou, SIMA, wat inParys, Frankryk gehouword.

Valtrac se wenspan op Reitz is Carl Reitz, Hennie Oost-huizen en die bestuurder, Koos van den Berg. By hulleis Wynn Dedwith, Valtrac se eienaar-bestuurder. Valtrac het ook takke op Lichtenburg en in Pieter-maritzburg asook in Parys waar die hoofkantoor is.Hulle lewer blitsige diens enige plek in die land.

“Deesdae se lewe gaan oor diens,” sêChristiaan Bruwer van Sesisonke-

boerdery naby Harrismith. Hy praat oordie legendariese diens van Valtrac watnou nog ’n hupstoot gekry het met dieopening van ’n splinternuwe handelstakmet ’n netjies toegeruste werkswinkel enonderdele-afdeling op Reitz.

Christiaan sê Valtrac se mense iseerlike mense, van “ons mense”. Dieboerdery gebruik Valtra-trekkers, vanValtrac se geenbewerkingsplanters, Tatuen Semeato, asook Pickett-bone-uithaler.Hy sê: “As jy hulle bel, dan gebeur daariets en ons sal by hulle bly solank as wathierdie goeie verhouding voortduur.”

Cobus Greeff boer vir die Midland-groep in die Harrismith-omgewing. Hy sêhulle doen nou al langer as ’n dekadesake met Valtrac en hulle het ’n hele ver-sameling Valtra-trekkers en werktuiesoos Tatu-skeurploeë. Cobus sê Valtracse diens was nog altyd goed, selfs vanParys af. “As jy hulle vir onderdele bel, isdie goed die volgende dag hier.”

Met al hoe meer boere in die Oos-Vry-staat wat oorskakel na Valtrac, meen hyegter dit is goed dat daar nou ook ’n ondersteuningsdiens op Reitz is. Die takword bestuur deur Koos van den Berg enCobus sê: “Nou hoef oom Koos ook nie

skoonseun is elkeen op ’n manier be-trokke. Hy sê: “Ons is eintlik maar netboere.”

Wynn se verbintenis met Valtra hetbegin toe hy as melkboer in 1996 dieeerste Valtra-trekker bestel het. ’n Paarjaar later het die plaaslike invoerder ont-trek en Valtra het Wynn gevra om vir sesmaande die sake hier in Suid-Afrika tehanteer.

“Ek wag nou nog vir die ses maandeom verby te gaan,” lag Wynn.

Hy sê Valtrac se werkwyse is om virdie boer oplossings te bied en daarvooris dit nodig om “buite die kassie te dink”.Veral in die lig van toenemende arbeids-probleme, moet boere al hoe meermeganiese oplossings oorweeg.

Koos van den Berg het homself lankbeywer vir die stigting van die tak sodathy die boere in die omgewing beter kanbedien. Hy vertel dat hy al by geleent-heid “toe die kalf in die put was” op ’nSondag vir ’n boer ’n onderdeel gevat hettoe hy na kerk op die dorp was. Hy sê:“Ek gaan dit nie elke keer doen nie, maaras daar ’n krisis is, sal ons help.”

www.proagri.co.za10 ProAgri 157 – Maart / March 2013

Meganisasie

Onverantwoordelike politieke opsto-kers hits arbeidsonrus in die land-

bousektor aan en dit lei tot gevoeligeverliese vir boere. As arbeid onbe-troubaar en onbekostigbaar word, wordboere verplig om na alternatiewemaniere te kyk om steeds hulle rol asvoedselverskaffers en valutaverdienerste kan speel. Een moontlike oplossing ismeer meganisering.

Na aanleiding van die arbeidsonrus indie boerdery het verskillende landbou-leiers die afgelope tyd gewaarsku oordie invloed wat verdere meganisering insekere boerderybedrywe tot gevolg salhê.

So het die hoof-uitvoerende beamptevan Aartappels SA gesê:“Tot 40% vandie groentewerkers in die Ceres-streekkan werkloos wees indien boere verdermeganiseer.”

Die vraag ontstaan nou wat word be-doel met meganisering van verskillendeaspekte van ’n boerdery. ’n Algemeneomskrywing van wat meganisering behels kan soos volg lui:

Meganisasiebeplanning van ’nboerdery is om die samestelling vanmeganisasiegoedere (trekkers, werktuieen toerusting) vir ’n spesifieke boerderyte bepaal sodat alle meganisasietakebetyds, doelteffend en so ekonomies asmoontlik uitgevoer kan word. Om dit tekan doen is nie so maklik nie, en hierdietaak word verder bemoeilik deur eksterne faktore wat ’n rol hierin kanspeel.

Dit is interessant om daarop te letdat die bewerkingprosesse oor die alge-meen heelwat beter gemeganiseerd isas die oesprosesse. Hoewel die oes-proses by sommige boerderyver-takkings, soos mielies, koring en nog ’npaar ander, reeds goed gemeganiseerdis, is daar baie ander vertakkings,byvoorbeeld die vrugtebedryf, waar minontwikkeling ten opsigte van meganise-ring plaasgevind het.

Daar is ook ’n ander faktor wat na-tuurlik meehelp dat boere meer ernstig

Troef arbeidsonrus met meganiseringdeur Koos le Roux, samesteller van die Meganisasiegids

moet kyk na meganisering en dit is diesnelle uitbreiding van nywerhede in dieland. Die boer moes dus met die nywer-heidsektor begin meeding om hande-arbeid. Naby groot stede en veral nabymyne, het arbeid nie net duurdergeword nie, maar ook skaarser. Dieboer moes dus noodgedwonge sekere aspekte van sy boerdery meganiseerten spyte daarvan dat dit baie duur kanwees.

Fokus op meganiseringDie eerste faset van meganisering opdie plaas is natuurlik ’n behoefte om ’nbedryf of ’n sekere deel van ’nboerderyproses te meganiseer. In dieverlede is dikwels gesê dat ’n boer ’nsekere proses slegs moet meganiseerindien die koste daarvan geregverdigword deur die hoër inkomste.

Die probleem met so ’n benadering isdat dit nie altyd, soos reeds hierbo ge-noem, die beskikbaarheid van arbeid ofdie werksetiek van werkers in ag neemnie of ook nie die maatskaplike klimaatwat in die land heers nie. As daar skadegely word as gevolg van optredes vanwerkers, het die boer amper geen anderkeuse as om dringend die verskillendemeganiseringsopsies in die bedryf teoorweeg nie.

Oesprosesse waar hande-arbeidnog noodsaaklik isIn bedrywe soos tafeldruiwe, appels enpere, lemoene en marktamaties, wordnog baie tydelike hande-arbeid vir dieoesproses gebruik. Dit is juis hierdieboerderye wat kwesbaar is vir stakingsveral gedurende die oesproses. Mega-niese oesmasjiene vir hierdie produkteis nog nie beskikbaar nie, maar daar isnavorsing aan die gang wat onder meerop ligsensitiwiteit werk.

Gedurende die arbeidsonrus in dieWeskaap is daar in die media berig datdaar boere was wat hulle permanentearbeiders, wat goed opgelei is, gebruikhet om van die take van die afwesige

tydelike werkers te verrig en baie ver-baas was dat heelwat meer per dagdeur die opgeleide werkers gedoen is. Hierin lê ’n gedeelte van die antwoordwaar baie hande-arbeid gebruik moetword: Deur behoorlike opleiding kan dieproduktiwiteit van werkers verhoogword sodat minder werkers benodigword.

Die oes van wyndruiweIn hierdie vertakking van druiwe-boerdery is daar al ver gevorder met

Boere was baie opgewonde oor diebekendstelling van die nuwe JohnDeere suikerrietstroper.

Tafeldruiwe word met die hand gepluk omdat dit nie gekneus mag wordnie.

www.proagri.co.za 11ProAgri 157 – Maart / March 2013

die meganisering van veral die snoei-en oesproses van wyndruiwe. Op die internet vertel ’n boer in die Weskaapdat hy en sy buurman saam ’n druiwe-oesmasjien gekoop het en dat hulle metdie masjien die opgeleide wingerd kansnoei sowel as oes. As die situasie metingehuurde tydelike arbeiders hand-uitruk, is dit dalk die aangewese pad watboere behoort in te slaan.

Die meganisering van verskillendeoesprosesseDaar is egter heelwat boerderye inander dele van die land wat dalk ookdeur arbeidstakings op kritieke tye getref kan word. Verskillende prosessein sulke boerderye kan egter reeds in ’ngroot mate gemeganiseer word. Onsbespreek twee sulke boerderye:

Aartappelboerdery’n Bekende boer van Mpumalanga hetdie onderstaande prosedures in die aar-tappelvertakking verskaf vir ’n mega-nisasiebeplanning. • skeurploeg van lande na besproeiing • onkruiddoder• beroking• plant• topbemesting met opkoms• opvolgbemesting• volg ’n bespuitingsprogram vir 12

weke• spuit lowwe dood• kap lowwe fyn• uithaal• tel op met hande in massasakke• vervoer na pakskuur.

Buiten die optel van aartappels methande-arbeid, het die ontleding van elketaak getoon dat dit goed gemega-niseerd is en min hande-arbeiders gebruik. Tydens die uithaalproses hetdie aantal arbeiders wat op die land be-weeg het, soos ’n klein weermag gelyk.

Die suikerrietstroopproses is al tot ’n groot mate gemeganiseer, maar nognie die plantproses nie.

Hierdie beeld van die oes van aartappelsis die algemene gesig van hierdieboerdery.

Daar is egter vir geruime tydgevorderde aartappel-oesmasjiene opdie mark. Van die masjiene word reedsin Suid-Afrika gebruik. Die meganise-ringsproses sluit nie arbeiders heeltemaluit nie, maar verminder die aantal watvir oes nodig is, drasties.

Wanneer meganisering van die oes-proses oorweeg word, moet die boerseker maak dat die grootte van syboerdery so ’n kapitale uitleg regverdig.

SuikerrietboerderyBy ’n meganisasiebeplanning wat onlangs vir ’n boer in die Komatipoort-omgewing gedoen is, is daar onderskeitussen die aanplant of hervestiging vansuikerriet en die proses om dit te oes.Die prosesse wat gevolg is, word hieronder aangetoon.Plant van suikerriet:• diep skeurploeg van

lande• skottelbewerking van lande• dwars skeurploeg

van lande• skottelbewerk tot

3 keer• trek plantervore• plant suikerriet

stukke met hand• toemaak met

walblok• trap vas.

Hier vind ons dieselfdetendens as tevore datal die proseduresgemeganiseerd is, behalwe die plant-proses waar hande-arbeid gebruik word.

Daar is reeds in dielaat sewentigs en vroeë

tagtigs toetse gedoen met ’n meganiese suikerplanter wat in Australië gebou is.Dit het egter nie aan die verwagtingsvoldoen nie. Die plant-kapasiteit was telaag en soms was die stand onegalig.

In ’n referaat wat in 2005 deur mnr E Meyer gelewer is, word bevind dat diekoste van die meganiese plantprosesongeveer 5% laer as hande-arbeid was.Alhoewel dit nie baie met hande-arbeidverskil nie, kon die land egter met minarbeiders klaar geplant word. Daar vindegter ontwikkeling op hierdie gebiedplaas wat van die probleme wat vroeërondervind is, uitstryk.

Oes van suikerriet:• brand van suikerriet• kap• windrye gooi• vervoer na meule.

Die laaste drie prosesse word hoofsaak-lik deur kontrakteurs gedoen en dieboer het nie werklik regstreeks met diearbeidsmag te doen nie. Dit beteken niedat hy gevrywaar is teen arbeidsonrusen stakings nie.

Die meganisering van die suikerriet-oesproses is op ’n hoër vlak as dieplantproses en die meeste trekkerver-skaffers het die afgelope tyd suikerriet-oesmasjiene beskikbaar. Dit werk teen’n redelike spoed en die werkkapasiteitis aanvaarbaar. Die laai en wegry vandie geoeste suikerriet word nog steedsdeur kontrakteurs gedoen, alhoewelsekere boere die taak self verrig.

Ten slotteDie regering het die minimumloon, ondanks voorleggings deur die georga-niseerde landbou, op R105 per dag vas-gestel. Daar bestaan dus geen twyfeldat boere genoodsaak sal wees om diemoontlikheid van meganisering vanprosesse waar grootskaalse hande-arbeid gebruik word, te oorweeg nie.Boere moet egter seker maak dat so ’nomskakeling minstens die kapitaal-besteding regverdig.

’n Aartappeloesmasjien kan ’n boer baie minderafhanklik van hande-arbeid maak.

Foto: Gawie Geyer, Aartappel SA

www.proagri.co.za12 ProAgri 157 – Maart / March 2013

www.proagri.co.za14 ProAgri 157 – Maart / March 2013

Hulpbronbestuur

Gert Bekker het na sy en sy gesin sebesoek aan Mooikrans ’n pragtige

lied geskryf met hierdie woorde as refrein: “Op jou rug het ek leer droommet die vryheid van ’n kind”. Terwyl onsin die veld ry, sing ons kampeerdershierdie lied uit volle bors en dan is ek sodankbaar dat ek die geleentheid gegunis om vir hulle so ’n pragtige plek soosMooikrans te kon skep.

Die afgelope naweek het ons ’nskoolgroep ontvang en toe die kindersna Sondagmiddagete groet om te ry,vra een outjie my wat ek nou gaan doenas al die kinders weg is. Toe ek homvertel dat ons gaan regmaak vir ’nander groep wat Maandag arriveer, roephy uit: “What a paradise you have! Another week of fun!”

Die trane loop gewoonlik met afslui-

tingdag wanneer die kampgangers huistoe vertrek. Eintlik al die aand van-tevore wanneer dit die laaste geleent-heid is om al die dankies te sê vir dieweek wat verby is. Dan speel ons dieMooikrans-lied en huil almal lekkersaam. Ek het een aand gesien daar lêsommer ’n plassie trane by een outjiese voete.

Ek sê altyd hulle moet tog nie voorhulle ouers huil nie – die sal hulle nieweer laat kom nie.

Magdaleen Willemse bel my om te sêdat hulle skaars op die teerpad was,nadat hulle die kinders opgelaai het, toedie vyfjarige klein Carina uitbars intrane. Sy huil so dat sy nie kan sê waar-oor sy huil nie. Koud geskrik oor watmoontlik met die arme dogtertjie kongebeur het, op so ’n kamp, stop hulle

net daar omdie kind tekalmeer.Tussen diesnikke kom ditstukkie virstukkie uit:“Ek verlangverskriklik natannie Elna.”

Susan duToit stuur haartwee seunsvan kleins afMooikrans toevir vakansies.Toe hulle indie hoërskoolkom, is diepunte ergteleurstellend

met een oueraand by die skool. En Paen Ma het ’n gewigtige gesprek met dietwee manne met die tuiskoms. Met in-skrywingsdag van die volgende kamp,vra sy my om in dié rigting te praatgedurende die week wat hulle opMooikrans is.

’n Baie goeie tyd vir so ’n praatjie isas ons terugkeer na ’n daglange uitrit indie veld. Dan lê die gemoed so vol vandie liefdevolle band met die perd, dieuitsonderlike ervaring om in die veld uitjou rugsak te eet, die dag se son enwind in jou gesig en ons kameraadskapin die verre, onbekende velde.

Terwyl die perde met hulle koppelaag en vrye teuels om die nek, fluksaanstap huis toe, roep ek hulle: “Komry bietjie hier agter by my.” Dan, na ’nrukkie se stilte, wat die geleentheidmoet voorberei vir ’n paar gewigtigewoorde: “Julle twee moet julleskoolpunte regkry. Mooikransers doenbeter as dit.” Die resultaat hiervan word’n pragtige storie. Die twee manne isnou amper klaar met hul suksesvolleUniversiteitsopleiding.

Eenmaal trap die perd op ’n grootseun se voet en hy gee ’n allemintigekragwoord. Voordat ek iets kan sê,fluister sy maat langs hom: “Mens vloeknie op Mooikrans nie.” Tevrede dat ditgenoeg berisping is, maak ek of ek ditnie hoor nie.

Een aand laat, bespreek ek en Gavindie volgende dag se program metgedempte stemme op die seunsblok sestoep. Dit is lankal ligte uit maar ekhoor ’n gepraat in een van die kamers.Ek sien dit is die mannetjie wat die dagop ons ou merrie, Pollie, gery het. As

Droom met die vryheid van ’n kinddeur Elna Wahl van Mooikrans Equus

www.proagri.co.za 15ProAgri 157 – Maart / March 2013

Hulle tel die kuikens op die hoenderhokse dakkie en help hulle dan met ’n ligtestootjie af grond toe. “Nee tannie, onsleer net die hoenders vlieg.”

Klagtes kom in dat een van die seun-tjies hulle boelie. Die aangeklaagde isgroot en sterk vir sy ouderdom, sy pa is’n bekende rugbyspeler. “Tannie, ek

slaan hulle nie, ek hethulle net getach.”

Konsert of masker-bal is een van diehoogtepunte en ’naandprogram worddaarvoor uitgesit.Kinders bring diepragtigste aandrokkewat hulle oumas ophulle ma’s se trouesgedra het, en ek koopaf en toe iets tref-fends by Hospice.

Tot ’n swartmanelpak waaroordaar ’n groot stryerywas. Op die ou endhet die een die broekaan en die ander eendie baadjie.

In die winter stryhulle weer oor wattereen van Mooikransse vier honde byhulle mag slaap. OuGrootman is grooten vet en baiegewild omrede syliewe geaardheid,maar Stephanie kladie volgendeoggend dat sy opdie vloer wakkergeword het, ys-koud, maar Groot-man heerlik warmop haar bed.Een more is eenoutjie se pragtigevoortand net weg.Die ander een sitnog soos ’n byl insy bebloede enopgeswelde mond.Nee, hy het gisteroor ’n miershoopgeval toe hulle bydie perde was.Spoorsnyers

die kinders haar te erg irriteer gee sy so’n effense opskop met die agterpoot. Ditwas blykbaar net te veel vir die onbe-wuste gemoed van die outjie, want in syslaap vlieg hy regop in sy bed en beduiewild met die armpies: “Whou, Pollie,whou.”

Ons gebruik die uur voor ontbyt omal die plaasdiere te voer. Hoenders,lammers, kalfies, varke en perde krykos. ’n Ander groep gaan speel metJapie, ’n hanslam wat ’n yslike ramgeword het, en almal wat voorkom ’nstamp met sy voorkop gee, natuurlikonder luide aanmoediging van diebanges wat buite, agter die toe hekkie,die ongelukke staan en bekyk.

Die kleiner kampeerders haal eiersuit en Jaques kom bitterlik ontsteld ver-tel van die hen wat ’n eier geëet het.“Die hen eet haar eie kind!”

Ek sien ’n paar dogtertjies speel al telekker net na ete by die kuikentjies.

vertrek dadelik na die gebied wat hyaandui, maar my moed is laag. Datmens jou voortand op ’n miershoopkan uitval en ons dit nie gisteraand algesien het nie! Onmoontlik! In sykamer kry ek die bewyse. Net bloed!En die tand onder die bed. Hy het op symatras gespring, skeef getrap en sykamermaats die ergste belowe, as daariets van uitkom.

Ek hoor by ’n ma dat daar ’n tyd nadie kinders se terugkoms vanMooikrans af ’n snaakse reuk in hulkamer bly hang. Op nadere ondersoekvind sy die hoendereiers mooi toege-draai om “warm te bly om uit te broei”.

Vroeër jare kon kampeerders by my’n kuikentjie koop om gedurende dieweek te vertroetel. Wanneer dit saanstyd is vir storie-vertel, hardloop hullegou om hul kuikentjies te gaan haal, enhou hulle dan die kuikentjie lekkerwarm in hulle bakhandtjies vas.

Natuurlik moet ’n kuikentjie dan na’n week se hegte vriendskap saamgaanhuis toe. Maar... ek het gesien hoe myongewildheid met rasse skrede toe-neem by die vader en moeder van diehuis, na gelang die toename in dieheftigheid waarmee die outjie diehoender probeer behou. Min stadsma’shou daarvan om ’n hoender te hê, lykdit vir my.

Vele van die kuikens het dan maaragtergebly. Hulle was so mak dat hullesoggens in die Kamphuis en in dieslaapsale ingestap het, om elkeen haareier op haar uitverkore plek te gaan lê.

Een van die mooiste kommentarewat ek nog oor Mooikrans gehoor hetkom van Esti. Sy vertel my dat sy soverras was met haar seun, Johan, ’ntiener. Na sy week op Mooikrans, vertelsy vir ’n paar ander mammas, was hyheeltemal anders, so fluks en behulp-saam. Hy gee tot nou die honde elkemore kos.

“Ek het totaal ’n ander kindteruggekry as wat ek daar afgelaaihet”, sê sy.

’n Ander klein dogtertjie fluistergrootoog in haar ma se oor: “Mamma,ruil hulle dan die kinders daar om?”

Waar in die wêreld is daar nog iemand met so ’n lekker werk soosmyne?

Baie groete vanuit die Hoëveld waarmens nog vry kan asemhaal.

Kontal Elna Wahl by 083-732-8172 of elna@mooikrans.co.za

www.proagri.co.za16 ProAgri 157 – Maart / March 2013

Kontak Angela Goosen by 012-665-0052 of queskye@qkon.com

√ Betroubaar via satelliet√ Werklike breëbandspoed√ Geen daaglikse limiet√ Aanvullings (top-up) opsies verval nooit√ Geen kontrakte

Betroubare, altyd-aan Internet –enige plek in SA

17ProAgri 157 – Maart / March 2013

Hulpbronbestuur

Môre se boere moet vandag gekweekword, maar met al die krississe in

die onderwys is enige bykomende hulpaan landbouskole welkom. Gelukkig isheelwat insetverskaffers betrokke by dieskole sodat leerlinge werklik praktiese ondervinding kan opdoen.

“Dit help ons baie as maatskappyebetrokke raak,” sê Jacques Nel, ad-junkhoof: Landbou van Hoërskool Wag-pos op Brits. ’n Maatskappy in hulleomgewing wat ’n groot verskil maak, isTal-Tec.

Hy sê: “Tal-Tec help ons altyd metveehanteringstoerusting vir boeredae endie Jeugskou en hulle lewer dit af enkom haal dit ook. Hulle ondersteun onswerklik. Greg (Talbot) het byvoorbeeld’n tydjie gelede ons kopklamp kom haalvir herstelwerk en dit weer mooi netjies

geverf vir onsteruggebring.”

Een van diegroot projektewaarby Tal-Tecoor die afgelopepaar jaar be-trokke geraakhet, is dieslaglamkom-petisie met syhoogtepunt op dieLenteskou in Pre-toria. Daar is ’nskole-afdeling,maar die kindersding ook mee metkommersiëleboere in diestreek.

Hoe die kom-petisie werkSkole moet ’ngroep lammers op’n voor-geskrewegewig inkoop en

dan in ’n voerkraalopset vir ongeveertwee-en-’n-half maande voer en ver-sorg. By die skou is daar dan beoorde-ling op die hoef, asook ’n karkaskom-petisie. Agterna word die karkasse danverkoop, waarna die aanvanklike kapi-taalbedrag teruggegee word en dieskole die wins kan hou.

Tal-Tec het drie landbouskole, Wag-pos, Bekker en Morgenzon, gehelp omdie aankoop van die lammers te finan-sier.

Die maatskappy glo dat insetverskaf-fers by die skole in hulle omgewing be-trokke behoort te raak.Dit is ’n belegging invoedselsekerheid vir dietoekoms.

Alex Wehmeyer vanHoërskool Bekker, nabyMagaliesburg, sê: “Dithet ons baie gehelp omaan die kompetisie deelte neem, want dit is niealtyd moontlik vir ’nskool om so klomp gelduit te haal vir een pro-jek nie.”

Bronwen Talbot vanTal-Tec sê na die voer-koste afgetrek is, hetdie skole ongelukkignie juis wins gemaaknie, maar sy hoop datdit hierdie jaar betersal gaan. Sy sê: “Diekinders het sommer ’nbelangrike sakeles ookgeleer!”

Die skole stem saamdat die grootste winsvan die kompetisie dieopvoedkundige waardewas. Frans Joubert vanMorgenzon sê diekinders was daagliksbetrokke by die ver-

Die wenspan van Hoërskool Bekker saam met hulle landbou-onderwyser,Alex Wehmeyer, Bronwen Talbot van Tal-Tec en Malcolm Moodie van Obarowat by die voerprogram betrokke was.

Die kinders van Wagpos se lammers het goedpresteer op die hoef, maar hulle karkasse was bietjie vet, sê hulle onderwyser, Jacques Nel (heellinks).

Tal-Tec het ook die groep van Morgenzon bygestaanmet die aankoop van die lammers vir dieslaglamkompetisie.

Dié Ile deFrance-lam hetgesorg datBekker diekarkas-kompetisiegewen het.

sorging van die skape en hulle moesook ’n taak ingee waarop al diegroeisyfers en voerbesonderhedeaangedui is.

Jacques van Wagpos sê dit was veralwaardevol vir die toekomstige boere omin die praktyk te leer hoe ’n voerkraalwerk. Hy sê: “Of jy 20 skape versorg of200, die prosesse bly dieselfde. Diekinders moes ook sorg dat die skapegedoseer word en hulle elke dag na-gaan vir enige gesondheidsprobleme.”

Hy sê Wagpos se inskrywings hetgoed gevaar op die hoef met ’n eersteplek in die indiwiduele afdeling eneerste en derde plekke in die groep-afdeling. “Ons kinders het ongelukkigdie skapies te veel bederf met die voersaam, want die karkasse was te vet!”

Hoërskool Bekker se Graad 11’s vanverlede jaar kan egter breëbors rond-loop in hulle matriekjaar, want hulle hetnie net die skole-afdeling in diekarkaskompetisie gewen nie, maarsommer die algehele eerste plek behaal.

“Dit wil nogal gedoen wees,” sê Alex,“want daar was altesaam omtrent 180inskrywings en nogal van ’n paar goeieboere ook!”

By die Lenteskou self was Tal-Tec ook’n algemene gesig, want al die vee-hanteringstoerusting in die skaapsaal isdeur hulle beskikbaar gestel.

Belê saam met Tal-Tecin die toekoms

Laat Tal-Tec jou help om ook in jouboerdery se toekoms te belê met netdie beste veehanteringstoerusting.Skakel Tal-Tec by 012-250-2188 virmeer inligting of besoekwww.taltec.co.za.

www.proagri.co.za

Hooi speel ’n belangrike rol in dieveeboer se voerprogram en dit kan,

veral in droogtetye, vir die boer belang-riker wees as geld in die bank. Om vin-nig en flink ’n voldoende vooraad hooivan ’n hoë gehalte te maak, het dieboer doeltreffende, betroubarehooimaaktoerusting nodig:

SnyersVerskeie soorte snyers is beskikbaar endie boer moet die een kies wat die beste

vir sy besondere behoeftes en omstandighede sal werk.

Sekellemsnyers’n Sekellemsnyer werk met twee stawemet geriffelde messies wat teenoormekaar heen en weer beweeg om diegewas amper soos ’n skêr af te sny.

Hierdie soort snyer sny die skoonstesnit, wat die vinnigste hergroei van diegewas verseker. Veral lusernboere gebruik graag sekellemsnyers. Dit isook die snyer wat die minste trekker-krag vereis.

Die belangrikste rede waarom daar alhoe minder sekellemsnyers op groothooilande gesien word, is omdat dit nieso vinnig kan sny soos sommige andernie (3 – 8 km/u), en omdat dit baie bewegende en slytdele het wat baie onderhoud verg. Klipperige landeverkort ook hulle lewensduur.

SwaailemsnyersSwaailemsnyers is nie eintlik virhooimaak bedoel nie en dit verniel diemateriaal baie, maar dit is bekostig-baarder as die meeste ander soortesnyers en boere wat reeds swaailem-snyers vir ander doeleindes aanhou, ge-bruik dit dikwels ook om hooi te sny.

SkyfsnyersSkyfsnyers sny vinnig en doeltreffend,maar hulle is ook duur. ’n Skyfsnyer het’n aantal skywe aan ’n arm wat op diesnyhoogte loop. Die skywe draai vinnigin teenoorgestelde rigtings en elkeenhet twee lemme wat die materiaal vin-nig afsny teen ’n spoed van 10 tot 13km/u, sodat 1,0 tot 1,5 hektaar per uurper meter snywydte gesny kan word,afhangende van die gewas, grondtoe-stand en vaardigheid van die operateur.

Skyfsnyers se groot nadeel was oor-spronklik dat al die aandryfratte in een

Wen met hooimaakBaler

Baaltoedraaier

Baalsleepwa

Baalhanteerder

Baalsleepwa

groot, lang ratkas was. As een lem ’nversperring getref en een tand van eenrat gebreek het, het alles binne dieratkas gebreek sodat alles vervangmoes word. ’n Mens moes ook al dieratte uit die masjien ryg om aan een tewerk. Moderne skyfsnyers is met afson-derlike ratkaste ontwerp sodat een ver-vang of herstel kan word sonder om diehele snyer te herbou.

Tol- of dromsnyersTolsnyers het gewoonlik een of meerpare groot tolle of dromme, elk metverskeie lemme wat die materiaal sny.Elke paar tolle draai in teenoorgestelderigtings sodat die materiaal tussen hulledeur beweeg om in ’n windry te beland,wat ongelukkig die afdroogtyd kan ver-leng tensy dit onmiddellik nadat ditgesny is met ’n belugter omgedraaiword.

Die tolsnyer se groot voordeel is datdie ratkas bo gemonteer is, weg vanstof en klippe, en dat die tolle met een-voudige, maar doeltreffende, dryfbandeaangedryf word.

’n Tolsnyer vra 7 tot 15 kW by diekragaftakker vir elke meter snywydteen hy sny net so vinnig as ’n skyfsnyer.

Deesdae kry ’n mens snyers watagter aan die trekker, voor aan dietrekker, skuins agter die trekker of aan’n groot raam wat na enige plek agterdie trekker verstel kan word, gemonteeris. ’n Mens kry ook snyers wat binne-inrame hang sodat dit die grondkontoerdeurgaans volg om baie doeltreffend opongelyke lande te sny.

Van die moderne snyers het inge-boude kneusers wat materiaal metdikker stamme kneus om dit gouer enegaliger te laat droog vir diehooimaakproses. Veral eerste snyselsvan die seisoen het dikker stingels watheelwat beter droog as dit deur ’nkneuser was. Rubberroller- en staal-rollerkneusers dwing die materiaaltussen die twee rollers in. Die rollershet ’n ineenskakelende chevronpatroonwat die stingels doeltreffend papdruk. ’nFleëlkneuser is ’n as met ’n aantal slaners wat die materiaal teen die boon-ste wand van die kneuserkamer vas-slaan om dit te kneus en die waslagieop die stingels te verwyder.

Hierdie artikel het oorspronklikin ProAgri se Voerproduksiegids2012 verskyn. Rig navrae oordie gids aan marlien@smartpublishing.co.za.

www.proagri.co.za18 ProAgri 157 – Maart / March 2013

Ronde baleRonde bale is die goedkoopste en vin-nigste om te maak en dit vereis ookheelwat minder trekkerkrag en man-nekrag omdat dit met groot toerustinghanteer word. Ronde bale is geskik virgroot boerderye en voerkrale. Hulle isbeter bestand teen weersomstandig-hede, maar hulle is nie ekonomies omver te vervoer nie omdat hulle nie diggepak kan word om te laai nie en omdathulle kan rol.

Afhangende van grootte, materiaal envoginhoud kan ’n ronde baal tot ’n tonweeg. Rondebalers is beskikbaar asvastekamerbalers waarvan die balealmal ewe groot is en veranderlikekamerbalers wat bale van verskillendegroottes kan maak; sommiges selfs soklein as 80 cm, sodat hulle redelik mak-lik met die hand hanteer kan word.

BlokbaleDie jongste ontwikkeling in baaltegnolo-gie is grootvierkant-, blok- of grootpak-balers, wat in Engels as big packbekendstaan.

Hierdie bale is dig saamgepers enweeg nagenoeg net soveel soos rondebale, maar dit stapel en vervoer mak-liker en meer ekonomies en neem min-der plek in beslag. Grootpakbalers isduurder as rondebalers.

BaaltoedraaiersMet gewone ronde bale kan jy kies ofjou baalmasjien die baal met baaltou ofmet net vasmaak om dit bymekaar tehou. Vir baie boere is dit vandag lonendom bale ook met plastiek toe te draaiom die gehalte van die hooi langer tebewaar. Daar is ook boere wat materiaalbaal terwyl dit nog groener en natter isen dit dadelik dig met plastiek toedraaiom kuilvoer daarvan te maak.

Daar is reeds kombinasies in diemark waar een masjien bale maak enmet plastiek toedraai, maar die meesteboere gebruik steeds afsonderlike balersen toedraaiers. Die boer se boerdery-praktyke sal bepaal of hy sy bale een-een met plastiek wil toedraai ofkop-aan-kop in ’n lang ry soos ’n wors.Daar is masjiene vir albei keusesbeskikbaar.

BaalhanteringRonde bale en blokbale kan nie soosblokkiesbale met die hand hanteer wordnie. Daarvoor is hulle te groot en teswaar. Daar is verskeie soorte doelge-maakte sleepwaens waarmee ronde balevan die land af aangery kan word. Daaris ook verskeie opsies van baalhante-ring, waarvan die goedkoopste ’n staafmet twee lang staaltande is wat aan dietrekker se driepunthyser gemonteerword. Hierdie oplossing het beperkte nutomdat dit die operateur se nek gouseermaak van al die omkyk en omdatbale net op grondvlak verskuif kanword. Dit kan nie hoog genoeg opgeligword om te stapel of om op hoë sleep-

BelugtersGesnyde materiaal moet eers droogword voordat dit gebaal kan word, an-ders muf die bale. As die materiaal tedig op mekaar lê om droog te word, ofas dit natgereën het, word ’n belugter(“tedder”) gebruik om dit uit te pluis enom te draai. (Party boere noem ’n be-lugter sommer ’n klitser en as jy sienhoe hy lyk en hoe hy werk, verstaan jyhoekom.) ’n Goeie belugter draai diegesnyde materiaal volledig om en hy issterk en stewig.

KragharkeDie doel van ’n hark is om gesnyde,gedroogde materiaal in windryebymekaar te hark sodat die baler ditmaklik kan optel. Daar is nog hooipro-dusente wat tolharke gebruik, maar ’nkraghark, wat deur die trekker se krag-aftakker aangedryf word, werk vinnigen doeltreffender vir vollediger herwin-ning van al die materiaal.

Daar is kragharke van allerleigroottes in die mark beskikbaar en ooksoorte waar ’n aantal kleiner kragharkein tandem aanmekaar gekoppel kanword om groter wydtes te werk.

’n Goeie kraghark is stewig en doel-treffend om skoon en vinnig te hark, hyhet ekstra vervangingstande en hyvereis die minimum diens en onder-houd.

Balers’n Goeie baal is netjies, stewig, kompaken simmetries gevorm. Bale moethanteer kan word sonder om uitmekaarte breek, gelaai en gestapel kan wordsonder om te swik, goed saamgeperswees om voedingswaarde langer tebehou en vog uit te hou, en om naderdaaraan te kom om die loonvrag vanvoertuie te bereik voordat die volumenie meer op die bak kan pas nie.

’n Goeie baalmasjien tel die mate-riaal op die land skoon en volledig open maak stewige, goedgevormde,goedgebinde bale sonder om telkensvas te steek en aandag te verg.

Watter vorm baal?Daar is vandag baalmasjiene wat driesoorte bale maak: Die tradisionele kleinvierkantige baal, kasbaal of blokkies-baal, die ronde baal en die grootpak- ofblokbaal, in Engels bekend as die bigpack.

Klein vierkantige baalDie baalmasjien wat blokkiesbale ofkasbale maak is nie die goedkoopstenie, maar blokkiesbale stapel en vervoer maklik en hulle is ook geskikvir kleiner boerderye wat nie grootbaalhanteringstoerusting het nie enperde-eienaars. ’n Blokkiesbaal weegso 18 tot 25 kg sodat dit maklikhanteer kan word, maar vir grootboerderye wat hulle diere baie balevoer, kan die laai en hantering vanblokkiesbale ’n ongemaklike arbeidsuit-gawe meebring.

Tolsnyer

Skyfsnyer

Hark

Kraghark

waens of vragmotors te laai nie.As hierdie tande aan laaigraafarms

voor aan die trekker gemonteer word, ishulle al heelwat nuttiger, maar grootmelkerye en voerkrale wat groot getallebale hanteer, verkies telehanteerderswaarmee bale hoog opgestapel en ophoë sleepwaens of vragmotors gelaaikan word.

Vir toegedraaide bale is knyper-hegstukke beskikbaar sodat die plastieknie stukkend gesteek word nie.Hooimaak is in ’n groot mate van weersomstandighede afhanklik. Wanneerdie boer begin hooi sny en baal kan hynie onnodige oponthoude bekostig nie.Daarom moet al sy toerusting goed ontwerp, stewig gebou, betroubaar endoeltreffend wees. Die beskikbaarheidvan onderdele en kundige diens is bynabelangriker as die soort toerusing wataangeskaf word.

19ProAgri 157 – Maart / March 2013 www.proagri.co.za

Vee &

veilin

gs

Begrip vir die boer se behoeftes is diesleutelbeginsel waarvolgens Afgri

Delmas Meganisasie sy sake bedryf.Al die personeel van Afgri Delmas

Meganisasie leef in noue kontak met dieboer en weet watter tegnologie hy nodighet om sy taak ten beste baas te raak.Maar Afgri Delmas Meganisasie semense weet ook dat geen boer dit kanbekostig om links en regs werktuie aante koop sonder dat hy doodseker is dathulle sal kan doen wat hy van hulle verwag nie.

Daarom bring hulle graag diemasjiene en trekkers plaas toe sodat dieboer rustig self kan kyk, vrae kan stel,sy bure se menings kan hoor en self opdie trekkers kan klim en met dietoerusting kan werk om te voel of ditwerklik is wat hy nodig het.

So ’n uithaal-en-wys-geleentheid wasAfgri Delmas Meganisasie se onlangsevoermaaktoerusting-demonstrasiedagop die plaas van Carel Jordaan opBrandbach naby Cullinan. Byna honderdboere het die demonstrasie bygewoon,die toerusting bekyk, bevoel, bespreeken getoets, en lekker saam met hulletegnologieverskaffers gekuier.

Van die werktuie wat boere beïndrukhet, is Rovic Leers se Kuhn-snyer-kneusers en skyfsnyers wat Afgri be-mark en rugsteun. Die kernkenmerkevan Kuhn-snyerkneusers is dat dit ratsen lig is sodat dit moeiteloos selfs ophellings kan sny, en dat dit mintrekkerkrag vereis.

Hulle ovaalvormige snyskywe metgroot mesoorvleueling sorg vir ’n flink,skoon snit en die maklik verstelbarepoli-uretaan chevron-kneuserrollers kneus delikate gewasse sooslusern doeltreffend sonder onnodige blaarverlies.

Die FC 243 R GII- snyerkneuser wat by dieboeredag gewys is, het sesskywe waarmee hy 2,4meter wyd sny en waar-voor hy ’n skamele 59 kWtrekkerkrag vra.

Vir die boer wat ’ngewone skyfsnyer sonderkneuser benodig, was daar’n Kuhn GMD 500 wat tweemeter wyd sny, met sysnyskywe wat so ontwerpis dat dit gras skoon afsnyen uitwerp

Voermaaktoerusting:Afgri bring tegnologie plaas toe

Baalhantering was nog nooit so maklik met so min arbeid en trekkers nie.Boere het hulle verwonder aan die gemak waarmee Inttrac se Rhino-baalwa veertien bale op ’n slag op- en aflaai.

Rovic Leers se Krone-skyfsnyer-kneuser sny en kneus lusern vinnig en skoon.

As lusern deur die Kuhn-snyer-kneuser is, is dit netjies afgesny endoeltreffend gekneus sonder verliesvan ’n enkele blaartjie.

Vir meer inligting, praat met CraigIvins by 082-997-0719 of e-pos craig.ivins@afgri.co.za.

Boere was beïndruk met die doeltreffendheid vanInttrac se Strautmann-voermenger wat Afgri bemark.

voordat dit gekerf word. Danksy die beweeglikheid van die snyer se snybalk,kan hy teen ’n hoë spoed sny, wat ditvir die boer moontlik maak om in diemiddag te sny wanneer die toestandegunstiger is en wanneer minder voe-dingswaarde verlore gaan.

Die GMD 500 het vyf snyskywe en 25 kW kragaftakkerkrag is genoeg omhom aan te dryf.

Afgri het John Deere se 458 Mega-wide Plus se rondebaler gedemonstreer,wat die boer die keuse bied om sy balemet net of baaltou vas te maak. ’nKernkenmerk van hierdie betroubare,netjiese baler is dat hy materiaalbesonder skoon en volledig optel, tedanke aan ’n vernuftige drukroller voordie opteller.

Rovic Leers se Krone Comprima-ron-debaler is ook vertoon.

Wanneer die bale eers gemaak is, isdie boer se volgende taak om hulle uitdie land uit aan te ry en as jy nie dieregte toerusting daarvoor het nie, vergdit drie trekkers (oplaai, sleepwa sleepen aflaai) met ’n hele paar werkers.Maar met Inttrac se Rhino 1402-ronde-baalhanteerwa is dit een trekker meteen operateur se werk om veertien baleop ’n slag netjies op te laai, aan te ryen netjies af te laai.

Inttrac het ook ’n uiters doeltref-fende Strautmann-voermenger enRhino-kuilvoerwa met kettingvoerpensgedemonstreer en boere was verstomoor die doeltreffendheid daarvan.

Die groot adrenalienpompers by dieboeredag was die reusagtige selfloop-kuilvoerkerwers van John Deere enKrone, wat woerts-warts ’n hele landvol kuilvoermielies kafgedraf het.

Gewapen met Afgri Delmas Mega-nisasie se uitgesoekte trekkers enwerktuie, rotsvaste rugsteun en begripvir die boer, kan boere hulle hooi- enkuilvoermaakproses met vertroue aandurf om hulle diere ten beste te laatpresteer.

www.proagri.co.za20 ProAgri 157 – Maart / March 2013

Vee &

veilin

gs

Die wonderlikste werktuig verandersummier in ’n stuk dooie, nuttelose

yster as jy nie ’n betroubare trekker hetom hom aan te dryf of te sleep nie.Sonder ’n doeltreffende trekker wordjou duur snyer of baler, ploeg of planter’n blote stuk skroot wat paaiementevreet sonder om enigiets vir jou tebeteken.

Boonop is landbou volkome uit-gelewer aan die natuur, wat bepaal datelke ding op ’n plaas presies op dieregte tyd moet gebeur. Jy kan nie joumelkkoeie maar môre kosgee net omdatdie trekker wat jou voermenger aandryfvandag gestaak het nie; jy kan nie kuil-voer maar volgende maand sny omdatjy vir trekkeronderdele en -diens wagnie...

Daarom besef die wyse boer dat betroubare trekkerkrag die sleutel totsuksesvolle boerdery is – en daarom gebruik hy die trekkers wat hom seker-heid van prestasie en die beste waardevir geld bied: John Deere.

Dis John Deere wat daardie ploeg,planter, baler en voermenger die lewegee om vir die boer nuttig te wees.

Wanneer ’n mens oor trekkerprysepraat, moet jy na die hele prentjie kyk,waarsku Cobus Botha, takbestuurdervan Afgri Meganisasie op Delmas.

As jy ’n John Deere by Afgri Delmaskoop, moet jy die volgende byreken bywat jy kry vir die prys wat jy betaal:

• Die beste trekkertegnologie wat geldkan koop, vernuftig ontwerp om dieboer in alle opsigte ten beste te dien,en noukeurig vervaardig om jare enjare se betroubare diens te lewer.

• ’n Puik waarborg waar Afgri en JohnDeere saam met die boer instaan virdie koste van enige moontlike herstel-werk met internasionale rugsteun.

• Spesialis-opgeleide tegnici wat metten volle toegeruste werkswinkel-bakkies oorgehaal staan om dadelik

So stap die John Deere-kuilvoerkerwer teen 200 ton per uur deur diemielies om presies-gekerfde kuilvoer te maak.

Boere by die Afgri-voerproduk-siedag naby Cullinan was beïndrukmet die 8285R-vierwielvastrapperwat hier wys watter bruikbare vernuf onder sy enjinkap skuil. Syenjin skop 210 kW uit, wat met ’nhupstoot tot 231 kW vermeerderkan word.

Vir meer inligting oor John Deere sereeks staatmakers vir die boer, praatmet Carel Theron by 082-802-2209of TheronCarelJ@JohnDeere.com, ofas jy in Delmas se omgewing is, metCraig Ivins by 082-997-0719 of e-pos graig.ivins@afgri.co.za.

vetmesvee en growwer vir melkproduk-sie. Die snitlengte word met ’n akku-raatheid van 1 mm verstel deur bloot ’nknoppie op die beheerarm te draai.

Vir mieliekuilvoer het die 7550 ProDrive ’n pitbreker wat die verteer-baarheid van die mieliepitte en dus dievoedingswaarde van die kuilvoer ver-hoog. En ’n klipkeerder en magneetbeskerm hom (en jou vee) teenvreemde voorwerpe in die voer.

John Deere gee lewe!

’n Kernkenmerk van John Deere-produkte is die sorgsamenaverkoopdiens wat boere geniet.Charles van Loggerenberg is ’nhoogs opgeleide John Deere-dokteren Afgri Delmas het 17 bakkies sooshierdie een wat volledig toegerus ismet gereedskap, elektrisiteit en lug-druk. Die bakkie het selfs ’n tenk virolie wat afgetap word.

diens op die plaas te bied wanneer ditnodig sou wees. ’n John Deere-teg-nikus is toegerus om net daar uit jouland uit per internet met die JohnDeere-fabriek in Amerika te skakelom enige moontlike probleme op telos.

• Blitsige beskikbaarheid van onderdelesodat ’n John Deere nooit ledig hoefte staan en wag op onderdele nie.

• ’n Uiters gunstige herverkoopprys asjy dalk eendag sal besluit om jou JohnDeere te verkoop.

• ’n Beskeie dieselverbruik wat, veralteen vandag se pryse, handige randein die boer se sak besorg.

Die wyse boer reken hierdie waarde bysy sommetjies in en dan is dit nie meer’n kwessie van kan jy bekostig om ’nJohn Deere te koop nie, maar eerder ofjy dit kan bekostig om nie ’n John Deerete koop nie.

By Afgri Delmas Meganisasie se onlangse boeredag op Brandbach nabyCullinan, kon boere weer sien dat daar’n John Deere-trekker vir elke taak opdie plaas is en hulle kon die loutergenot ondervind om self met hierdietrekkers te werk.

Daar was trekkers van die heel klein,maar kragtige karnallies tot groot oudikstemme, wat by die hooi- en kuil-voerboere die meeste aandag getrekhet, soos John Deere se tamaai 7550ProDrive selfloop-kuilvoerkerwer.

Met sy 13,5 liter Powertech-enjin wat458 kW uitskop, draf die John Deere-kuilvoerkerwer ’n pad van 4,5 meterdeur die kuilvoerland oop om 200 tonper uur te kerf teen enige snitlengte watjy wil hê van 6 tot 26 mm – fyner vir

21ProAgri 157 – Maart / March 2013 www.proagri.co.za

40 mm en as die snitlengte eers gestelis, bly die snit eenvormig.

Die plukkerkop is toegerus met ’nspesiale stervormige lem om diestamme skoon af te sny, wat ook diehergroei van grasgewasse bevorder. Ontwikkeling aan die geut het ook nieagterweë gebly nie. Daar is geen interne sweismerke nie, wat die vloeivan die gesnyde materiaal bevorder enook so bydra tot die werkspoed.

’n Goeie masjien is ’n goeie begin,maar dit word ook aangevul metStaalmeester se goeie diens en onder-steuning.

Dail sê die kerwer is eenvoudig genoeg dat hy self herstelwerk kan doenindien nodig en Staalmeester lewer flinken vinnig enige onderdeel wat nodig isaf.

Staalmeester se kuilvoerpakket stop

’n Skoongesnyde stoppelland is al wat agterbly as Staalmeester se JF C120-kuilvoerkerwer deur ’n mielieland beweeg. Hy haal lag-lag 30 ton per uuraf.

Die snitlengtes kan gestel word van2 tot 40 mm en dit bly eenvormig.

Gee jou beeste die beste kos. Kontak Eduan Booyens by 082-883-6484 of Martin Coetzee Jr by 082- 806-6377, 018-431-2171/2 ofinfo@staalmeester.co.za vir meer inligting oor die JF C120-kuilvoer-kerwer of enige ander beproefdekuilvoertoerusting van Staalmeester.

ook nie by kerwers nie. Daar is ’n wyereeks tolharke beskikbaar, asook kuil-voerwaens soos die JF Taurus 9000 kuilvoerwa.

Jou beeste vra die beste:

Staalmeester se JF C120 kuilvoerkerwer

Die JF C120 se slim geen-glyaandrywingstelsel verbeter krag-oordrag van die trekker af met tot40%.

Die kerwer kan ook toegerus wordmet ’n tweerykop vir mielies ofsorghum.

23ProAgri 157 – Maart / March 2013 www.proagri.co.za

Beeste in ’n voerkraal maak net vir jougeld as jy vir hulle lekker voedsame

kos, soos goed voorbereide kuilvoer,gee. En kuilvoermaak hoef nooit weervir jou ’n probleem te wees metStaalmeester se nuwe JF C120-presisie-kuilvoerkerwer nie.

Dail van Rensburg van Delareyville sêdit is vir hom belangrik dat sy slag-beeste wat op voerkraal staan ’n goeietipe voer moet kry, daarom maak hykuilvoer. Dit is egter net so belangrik datkuilvoer op die regte tyd gesny moetword, want die gehalte en voggehaltegaan gou af.

Dit is waarom hy benewens sybestaande JF 92Z10-kerwers vanStaalmeester nou ook die nuwe JF C120bygekoop het. “Die masjiene se werkingis eenvoudig, hulle is nie vol tierlantyn-tjies nie en daarom werk hulle goed endit is maklik om hulle te herstel indiennodig.”

Dail sny mielies vir kuilvoer en hy gebruik die eenrykop op sy JF C120,maar dit is ook moontlik om in ’n japtrap’n tweerykop of ’n graskop te monteer.

Die JF C120 is so ontwerp dat hy tot20% groter leweringspoed as sy voorgangers het.

Een van die nuwe ontwikkelings is syslim aandrywingstelsel wat die doeltref-fendheid van die kragoordrag van dietrekker na die rotor met tot 40% ver-hoog, wat beteken dat jy mindertrekkerkrag vir meer werk nodig het.

Die nuwe, robuuste rotor het 12 C-vormige lemme wat met gemak deur dietaaiste mieliepit kloof en is maklik toeganklik vir enige onderhoud. Die rotorkas het ook ’n dikker bodem vir ’nlanger lewe.

’n Eenvoudige ratkasverstelling sorgvir 24 akkurate snitlengtes van 2 tot

www.proagri.co.za24 ProAgri 157 – Maart / March 2013

www.proagri.co.za ProAgri 157 – Maart / March 2013 25

Vee &

veilin

gs

www.proagri.co.za26 ProAgri 157 – Maart / March 2013

Lamseisoen: Boer beter met kalsiumdeur Johannes Jansen, Four Lakes

Met die ontstaan en die verbetering van die “lamhok”-stelsel,asook sinkronisasie en lapraskopie, word daar deesdae baie

van ’n ooi verwag, veral as sy ’n drieling of selfs ’n vierling moetgrootmaak.

Nadat ’n ooi gelam het, word baie kalsium uit haar bloed, enlater uit haar skelet onttrek, om goeie biesmelk te produseer,gevolg deur maksimale melkvloei wat hoë eise aan ooie metmeerlinge stel.

’n Goeie eetlus verseker hoër melkproduksie, en dit kanalleenlik gebeur as die ooi se grootpens (rumen) gesond is nadatsy gelam het. Die korrekte pH en genoeg gesonde rumenflora in’n ooi se grootpens hang af van wat haar droëmateriaal-innamegaan wees.

Met mondelinge kalsium- en probiotika-aanvullings kan ’nmens verseker dat ’n ooi haar kondisie beter handhaaf, en ’n ooiin goeie kondisie produseer meer en beter gehalte wol (minderbreekwol).

Reproduksie is waaroor dit eintlik gaan, en dit is waarna daaronder ’n vergrootglas gekyk moet word. Indien die ooi haar kalsiumvlakke kan behou na lam, tydens melkproduksie, behoorthaar baarmoeder vinniger te dreineer van geboortevloeistowweas gevolg van aktiewe gladdespier-sametrekkings. Die gevolg isvanselfsprekend. ’n Gesonde baarmoeder beteken beter konsep-sie, en beter konsepsie beteken meer lammers – dit alles tedanke aan korrekte kalsiumvlakke.

Soek vir produkte wat ’n kombinasie van kalsium, magnesium,probiotika, vitamine en elektroliete bevat om vir die bogenoemdeaspekte voorsiening te maak. Dis belangrik dat hierdie produkmondeling ingeneem word, aangesien die ooi dit sodoende beteropneem en metaboliseer nadat sy gelam het.

Vee &

veilin

gs

www.proagri.co.za ProAgri 157 – Maart / March 2013 27

Dieter 083-634-8483 / Gustav 082-870-8929

www.bostrumbonsmara.co.za

LOT 6 HDT08-059 - poena

35 Bulle (6 poena)100 Vroulike diere

12 APRIL 2013Lydenburg

BOSTRUM BONSMARA

Skakel vooraf om seker te maak of die wild

waarin u belangstel reeds op hok is.

16 Maart 2013om 11:00,

Oljaco Krale, Vaalwater

Oljaco Game Dealers

www.oljaco.co.za

Die volgende wild sal op die veiling aangebied word naamlik:

20 Buffel

6 Zambiese kruis swartwitpense

verse

2 Zambiese swartwitpensebulle

30 Blesbokke

50 Blouwildebees

20 Leander

60 Blesbokke

10 Kameelperde

30 Koedoes

15 Njalas

150 Rooibokke

15 Rooihartbeeste

30 Sebras

20 Waterbokke

10 Volstruise

Kontak Besonderhede:Tel: 014-755-3626

Sel: 082-388-2740/3/4E-pos: gamedealers@mweb.co.za

Die veiling word namens Dr Nico Grobbelaar gehou.

www.proagri.co.za28 ProAgri 157 – Maart / March 2013

www.proagri.co.za ProAgri 157 – Maart / March 2013 29

Vee &

veilin

gs

Tuli Cattle Breeder’s SocietyTel 051-410-0958

www.tulicattle.co.za

Sussex Beestelersgenootskap van SA

Tel: 051-410-0900

Epos: sussex@studbook.co.za

Webblad: www.sussex.co.za

GEBRUIK SLEGS BULLE met die $X-brandmerk. Hullebeskik oor prestasiesyfers enu het die ondersteuning van

die Genootskap.

Buffalo ValleyDrakensberger veiling

Skakel John Roos by082-809-7941 of Vic Roos

by 082-805-3932

Woensdag, 22 Mei 2013, om

11:00 te Nooitgedacht,

CAROLINA

Rooiwater, Galsiekte, Suurveld

Goeie veiling gehad?

Stuur jou uitslae na

info@proagri.co.za vir

gratis plasing op

www.proagri.co.za

AgriTraderAdvertensiediens vir die boer

Advertising service for the farmer

40 000 eksemplare na aktiewe kommersiële boere landswyd

AgriTrader is ʼn uitstekende bemarkingsmeganisme om kopers en verkopers van lewendehawe, trekkers, voertuie, werktuie,en alle ander landbou toerus�ng by mekaar uit te bring.

Vir die bekos�gbaarste advertensietariewe in Suid-Afrika, skakel:

Stefan van Wyk (Bloemfontein) 082-381-7563 of 051-446-6089 stefan@agritrader.co.za

Engela du Plessis (Pretoria)012-342-5141engela@proagri.co.za

Adele van Tonder (Pretoria) 012-342-5141adele@proagri.co.za

www.proagri.co.za30 ProAgri 157 – Maart / March 2013

HerstelwerkLM Tank

Herstel van enigeplastiektenks• Watertenks• Silo’s• Gifspuite• Dieseltenks• Chemiese tenks ens.

Alle areas!!Skakel Martiens by

084-434-7916

Vir al u plaasbenodighede

sedert 1968

Verskuifbare beeskrale

Baallaaiers en -vurke

Skale en nekklampe

Hooi-ringvoerders

Kalfkanteltoestelle

Selfvoerders

Spuitdippe

Landrollers

Suipkrippe

Laaibanke

Fabriek: 033-263-1056

Kantoor: 034-325-9960

Faks: 086-548-4790

Sel: 082-871-0123

E-pos: info@nmreng.co.za / Webblad: www.nmreng.co.za

The Sun PaysBekostigbare songeisers

R4 795 100 liter, 12 buise R2 895R6 995 150 liter, 18 buise R3 995R9 995 200 liter, 24 buise R5 995R11 995 250 liter, 30 buise R6 995

Hoëdrukstelsels met 1,2 mm-vlekvrye-staaltenks en hittepype vanaf:

Laedrukstelsels vanaf:

Nuut! Groen-reeks laedruk songeisers

5 jaar waarborg

2 jaar waarborgPryse sluit

BTW in

0860-SUNPAY (086 078 6729)

Johan 082-515-1655

sunpays@hotmail.com /

www.thesunpays.co.za100 liter, 10 buise vanaf R2 195150 liter, 15 buise vanaf R2 995

Gratis aflewering 100km vanaf Cullinan

BASSAGauteng, Limpopo, Noord-Wes, Noord-Kaap, Oos-Kaap, Wes-Kaap, Vrystaat en Mpumalanga

KwaZulu Natal - MidlandsBeskikbaar in 850l @ R2 200 + BTWen 1 100l @ R2 500 + BTW

Beton veewaterkrippe/troughs

Skakel Rod 082-454-1236

Vervaardigers gesoek in:

500g/ 400 micron PVC @ R25 per m2

650g/ 500 micron PVC @ R45 per m2

900g/ 650 micron PVC @ R65 per m2

280g/ 55% shade net @ R9 per m2

Reservoir linings / Opgaartenkvoerings

Earth dam linings / Gronddamvoerings

PHONE TODAY!SKAKEL VANDAG!

072 279 3294

www. tatamatarps.co.za

Ag

riG

ids

www.proagri.co.za ProAgri 157 – Maart / March 2013 31

Plastic Droppers

Aflewering moontlik

083-250-5363Sakkie

-Patentnr: 2009/07064

-Model-/Ontwerpnommer: F2010/00430

Net R3 per meter!

sakkie@plasticdroppers.co.za

www.plasticdroppers.co.za

Plastic Droppers word gemaak van HDPE AAA+ graad

(hoëdigtheid poli-etileen) en is:

• Elektriese heining: skakel isolators uit

• Sterk (2,9 kN) en getoets deur SABS

• Sonbestand en vuur weerstandig

• Maklik om te hanteer en lig (170 g/m)

• Gemaak met riwwe vir netjiese drade

• Beskikbaar in enige lengte

• Trek nie skeef in son en hitte

Dieoplossing

vir diewild- en

veebedryf,asookenige

elektrieseheining.

Solied met riwwe

Ag

riGid

s

www.havco.co.za info@havco.co.zaDolf Volschenk: 017-712-5355Mis-/Kalkstrooiers

• Doelgemaakte swaardiensstrooiers

• Beskikbaar, 14 - 22 kubieke meter

• Strooiwydte is aanpasbaartot en met 16 meter

• Strooi enige tipe mis, kompos en kalk

• Presisietoerusting aanpasbaar

• Strooier kan op vragmotor gemonteer word

Ag

riG

ids

www.proagri.co.za32 ProAgri 157 – Maart / March 2013

Sedert 1980 Since

Bk 96/16880/23

R15999

R53999

R46999

R44999

R72999

R9999

R26999

Waterdigting Nanotegnologie

Dak & plaveisel seëllaar

5L

5L

5L

5L

binne en buite

Roesvoorkomingsbehandeling, roes- enkiemdoder, verf regstreeks op roes, verdunnerbasis.

Isoleer koue en hitte, (kan temperatuur binne met 10 grade Celsius laat daal) keer uitsetting en inkrimping met nanotegnologie.

Roeswerende staalonderlaag, vinnige droging, verdunnerbasis.

Verust Nou!

Nou!

Nou!

vanaf

vanaf

Rooi/Grys OKSIED

20L

20L

20L

10kg

20L

Muurverf

Kraakvuller

Hoëglans emalje

Super satyn muurverf

VERMILL IAN VERF

R10999

Vul krake en lekplekke, ingeboude sintetiese vesel, waterbasis super akrillies.

Nanotegnologie UV- en waterbestandlewensverwagting 10 jaar, super akrilies.

Lewensverwagting 10 jaar, UV- en waterbestandSuper akriliese afronding, wasbaar.

Binne en buite, wit vuller afronding, vinnig droog.

Stoom en waterbestand, vlekbestand,standaard kleure beskikbaar.

R22999

20LBinne en buite, suede glansvoorkoms, meer as 10 jaar lewensverwagting, super satyn afronding,hoogs wasbaar. R68999

www.vermillianpaint.com Volg ons op

Solar Aircon dakverf

Veeldoelige akriliese PVABinne-/buitemuurverf, roupleistermure, plafonne, 5 jaar lewensverwagting.

Fabriek: 010-591-1010 /

012-335-4218

Eloffsdal: 012-335-0330

Elarduspark: 012-345-4273

Viljoenskroon: 081-467-2189

PTA Wes: 012-327-2972

Gezina: 012-329-0101

Bon Accord: 087-830-2257

PTA-Noord: 012-546-3350

Frederika: 012-335-5446

Capital Park: 012-335-4124

Faks: 086-615-8613

Wes-Kaap: 084-091-4528

Spesiale fabrieksaanbiedinge!!!

U nuwe dimensie inverftegnologie

Ag

riGid

s

www.proagri.co.za ProAgri 157 – Maart / March 2013 33

Kontak Desmund by 082-414-3242pro_buzz@mweb.co.za of besoek

www.faunaTRACK.co.za.

Slaap rustig!Laat FaunaTRACK jou vee dophou.

Monitor self jou kudde, of laat ons dit doen.

• FaunaTRACK, jou elektroniese skaapwagter waarmee jy jou vee van Kaap tot Kairo kan dophou.

• Elektroniese halsband• Selfonderhoudende plaaslike

netwerk sorg vir kommunikasie tussen halsbande en die Internet.

• FaunaWEB verleen wêreldwyetoegang tot jou stelsel.

Vervaardigers van:Voermengers, Hamermeulens,

PilmasjieneRondebaalkerwers

BJP SuppliesTel: 023-342-6070Sel: 082-335-3970

Ag

riG

ids

www.proagri.co.za34 ProAgri 157 – Maart / March 2013

R5 700

R3 950

CONTACT USTel: 023-230-0595 / Cell: 079-243-4106

Agri DistributorsWestern Rivers Probleemdier Roepers

AG-301: Apache Pro –

BTW & aflewering ingesluit

AG-302: Navajo –

BTW & aflewering ingesluit

Apache Pro - AG-301

APACHE FEATURES:

• Liquid crystal display on remote control

(extra large for viewing)

• Advanced remote control range (more

sensitive at longer range)

• Liquid crystal display features green back

light for night viewing

• Large key pads for ease of use in field

with gloves

• Select-a-speaker for remote changing

speakers from left to right

• Insta-scan sound selection for fast scan of

sounds

• Remote controlled for controlling motion

decoy movements

• Remote control uplink port/cable for sync

of system

• Apache operates on (8) AA batteries

• Remote operates on (1) 9 Volt battery

Navajo - AG-302

NAVAJO FEATURES:

• Complete Orion sound library

• Holds up to 400 wildlife sounds

• 250 yard ergonomic LCD remote control

• Select – A- speaker feature

• Dual speaker design

• External speaker jack

• Remote controlled decoy jack

Ag

riGid

s

www.proagri.co.za ProAgri 157 – Maart / March 2013 35

Skilled and experienced people required for jobs inthe Outback.Successful applicants will be sponsored migrants for4 years with permanent migration possibilities.Minimum yearly salary AUD $52000 (ZAR440K)many with free accommodation and other perks.Skills sought:- Farmers with 5 years experience (crops, livestock,

fruit)- Mechanics, fitters and welders with qualifications

and experience- Extension officers/Agronomists with degree and

experience (grain, cotton, sugar, fruit)- Project managers, Miners, Engineers

Will need to get English certificate, have referenceschecked and pay for tickets to Australia.

WORK IN AUSTRALIA

Contact Rod Mackenzie (KZN) 082-454-1236 or rod-shadow@vodamail.co.zaReferees available

Die antwoordtot al jou

voerbehoeftes

Multi FeedsMulti Feeds

Kontak ons / Contact us

www.multifeeds.co.za

Fax: 086-524-5050 • E-mail: best@multifeeds.co.zaJohan: 083-657-5003 • Jaco: 082-574-2922

Multi Feeds -the answer to your feed needs

(Pty) Ltd

Ruvoere (Hartswater)• lusern groot bale (big packs)• lusernbale (klein)• lusernmeel (sakke met kaartjies)• grondbone hooi (klein)• grondbone hooi (big packs)• grondbone hooi meel• koringstrooi (big packs)

Kommoditeite • Commodities• katoen oliekoek / cotton oilcake• katoensaad / cottonseed• sonneblom oliekoek / sunflower oilcake• soja oliekoek / soy oilcake• volvet soja / full-fat soy• vismeel / fishmeal• koringsemels / wheaten bran• mieliesemels / hominy chop

ONS IS MOS

PLAASMENSE

www.trekkerskilder.co.za

Bestel ’n skildery van jou boerdery. Stuur fotos aan Matie en hyskilder jou eie plaastoneel.

Kontak hom by 012-348-0079 of 082-318-3105

Afdrukke van sommige van Matie se gewildeplaasskilderye is ook beskikbaar teen verskillende pryse.Vir meer inligting kyk asb op www.trekkerskilder.co.za

Ag

riG

ids

www.proagri.co.za36 ProAgri 157 – Maart / March 2013

BULPERD

Skakel Calie 082-414-2569 / Faks 053-83-1866

Besoek gerus ons webblad by: www.bulperd.co.za

R37 900 btw ing

R53 900 btw en spaarwiel ing

4 m Grondpadwa Wildwa

R45 900btw ing

• 4 m grondpadwa• LED ligte• trokvere• 2x2,5 ton rem-aste• 3 mm vloerplaat met mat vir gly

• spaarwiel

3.2m dubeldekker rondeneus

• Verwyderbare plank• Spaarwiel• Mat vir gly• Middelhekke, kanthek, agterhek swaai

en skuif

• 2 kompartemente• rubbermat• deur natuurbewaring goedgekeur• dreineringsgate/luggate• inspeksiedeurtjies• dakkappe• 15-duimbande R2 000 ekstra

Ag

riGid

s

www.proagri.co.za ProAgri 157 – Maart / March 2013 37

www.proagri.co.za38 ProAgri 157 – Maart / March 2013

HA�DELAAR VA�DIE JAAR 2011/12

Roux Straat 16, Bethlehem, 9700

Barloworld Agriculture BethlehemPosbus 1941/ 16 Roux StraatBethlehem9700Tel: (058) 303 0894Faks: (058) 303 4084

Kom besoek of kontak ons gerus vir alle Massey Ferguson en Challenger aankope.

Ons beskik oor ’n verkope afdeling van nuwe en gebruikte landboutoerusting, ’n volledige reeks onderdele asook ’n goed toegeruste werkswinkel.

Takbestuurder: Les Brandon 082-850-0319

Verkope: JP Jonker 083-794-8323

Na-Verkope: Jacques van den Berg 072-357-5787

Ko

op

tw

eed

ehan

ds

Barloworld Agricultural Bethlehem

www.proagri.co.za ProAgri 157 – Maart / March 2013 39

HA�DELAAR VA�DIE JAAR 2011/12

Beperkings en voorwaardes geld. Pryse geldig terwyl voorraad hou.

• Verkope van nuwe en gebruikte landboutoerusting• Goed toegeruste werkswinkel• Onderdele vir Massey Ferguson en

Challenger produkreeks

2007 MF460 4wd, 5000 uur, R195 000 + BTW2011 MF480 4wd Platform, 1 100 uur, R440 000 + BTW

2007 Case Puma 195,4 300 uur,

R560 000 + BTW

2 x 2010 Case JX95’s,2 000 & 2 100 uur,

R210 000 elk + BTW

2003 JD8520, 9 600 uur,

R690 000 + BTW

2006 JD8530,6 800 uur,

R1 020 000 + BTW

1998 Landini 105 Legend,7 600 uur,

R130 000 + BTW

1997 Landini 10000 Merk 3, 8 000 uur,

R120 000 + BTW

2011 MF290 4wd, 900 uur,

R230 000 + BTW

6 x 2011 MF480 4wd Kajuit,Ure wissel van 900 - 1500,

R450 000 elk + BTW

Takbestuurder: Les Brandon 082-850-0319Verkope: JP Jonker 083-794-8323

Na-Verkope: Jacques van den Berg 072-357-5787

Roux Straat 16, Bethlehem, 9700

Ko

op

tweed

ehan

ds

www.proagri.co.za40 ProAgri 157 – Maart / March 2013

Ko

op

tw

eed

ehan

ds

Maxicut-rolmoer 9 meter

Mediumdiens kontrasskotteleg (offset) 20 – 32 skottels

Swaardiens kontrasskottelêe (offsets) 24 – 36 skottels270 mm spasiëring

Olifant-opteller hoogte 4 - 5 meter

Frikkie van der Merweagri@act.co.zawww.agritrek.co.za

Selfoon: 079-694-7721Kantoor: 051-451-9100

Faks: 086-263-8322

TXF-tandemskotteleg 84 skottels

230 mm spasiëring

KAT-REEKS: Beitelploeë, rolmoere, kontrasskottelêe, grondbore,rygewasskottels, bossiekappers

BAINSVLEI AGRI BLOEMFONTEIN

Jou nr1 keusein landbou

Onderdele JC Serfontein051 432 0426

Bemarkers:Neels Hamman

082 558 4456David Vorster082 461 6201casebfn@mweb.co.za

Frikkie van Kraayenburg 23 OoseindeBloemfontein

Tel: 051 432 0426 Faks: 051 432 0423Kontak ons vir alle landbou- en

konstruksietoerusting, asook onderdele en herstelwerk

NEW Peake YTO Sprayer

A new innovative, cost effective “InFront and Over the Top” idea for effective crop spraying. The sprayer is based on the YTO X904tractor, powered by a 66,5 kW 4-cylinder direct injection water cooled diesel engine, with an 11” single dry double action clutch. 12 forward gears and 4 reverse. HD rear wheel chain drive.

Peake EquipmentOffice: 012-277-1360Donald: 083-701-0810 / donald@peakeequipment.co.zaCliff: 083-702-0050 / peakeequipment@vodamail.co.za www.peakeequipment.co.za

Independent 4-wheel “AirRide” suspensionGround clearance of 1,8 m

Front mounted always visible 18 – 24 m spray boom1 800 liter 3CR12 spray tenks

Computer-controlled TeeJet rate controllerAir conditioned cab

Fixed track width to farmers’ specifications2- or 4-wheel drive models available

“InFront and Over the Top”