PRAVILNIKO USLOVIMA, SADRINI I NAINU IZDAVANJA SERTIFIKATA O ENERGETSKIM SVOJSTVIMA ZGRADA("Sl. glasnik RS", br. 61/2011 i 3/2011)lan 1Ovim pravilnikom blie se propisuju uslovi, sadrina i nain izdavanja sertifikata o energetskim svojstvima zgrada. Sertifikat iz stava 1. ovog lana je dokument koji sadri izraunate vrednosti potronje energije u okviru odreene kategorije zgrada, energetski razred i preporuke za poboljanje energetskih svojstava zgrade (u daljem tekstu: energetski paso).

lan 2Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom pravilniku imaju sledee znaenje: 1) elaborat energetske efikasnosti (u daljem tekstu: Elaborat EE) je elaborat koji sadri proraune, tekst i crtee u skladu sa propisom kojim se ureuju energetska svojstva zgrada; 2) energetska sanacija zgrade jeste izvoenje graevinskih i drugih radova na postojeoj zgradi, kao i popravka ili zamena ureaja, postrojenja, opreme i instalacija istog ili manjeg kapaciteta, a kojima se ne utie na stabilnost i sigurnost objekta, ne menjaju konstruktivni elementi, ne utie na bezbednost susednih objekata, saobraaja, ne utie na zatitu od poara i zatitu ivotne sredine, ali kojima se menja spoljni izgled uz potrebne saglasnosti, u cilju poveanja njene energetske efikasnosti; 3) energetska sertifikacija zgrade je skup radnji i postupaka koji ukljuuju: energetski pregled zgrade, vrednovanje stavki prilikom energetskog pregleda zgrade, izradu izvetaja o obavljenom energetskom pregledu i izdavanje energetskog pasoa, a sprovodi je ovlaena organizacija; energetska sertifikacija novih zgrada vri se u postupku tehnikog prijema zgrade; 4) energetski paso je sertifikat o energetskim svojstvima zgrade i koji ima sadraj i izgled u skladu sa ovim pravilnikom, a izdaje ga ovlaena organizacija; 5) energetski pregled zgrade jeste postupak koji se sprovodi radi utvrivanja energetskih svojstava zgrade i nivoa usklaenosti tih svojstava sa propisanim zahtevima; 6) energetski razred zgrade je pokazatelj energetskih svojstava zgrade, iskazan preko relativne vrednosti godinje potronje finalne energije za grejanje [%], i predstavlja procentualni odnos specifine godinje potrebne toplote za grejanje Q [kWh/m a] i maksimalno dozvoljene Q [kWh/m a] za odreenu kategoriju zgrada;H,nd 2 H,nd,max 2

7) zgrada je graevina s krovom i zidovima, u kojoj se koristi energija radi ostvarivanja odreenih parametara sredine, namenjena boravku ljudi, odnosno smetaju ivotinja, biljaka i stvari, obavljanju neke delatnosti, a sastoji se od graevinskih elemenata, tehnikih sistema i ureaja i ugraene opreme i obuhvata graevinu kao celinu ili njene delove koji su projektovani ili namenjeni za zasebno korienje i nalaze se unutar termikog omotaa zgrade; 8) zgrada sa vie energetskih zona je zgrada koja ima vie posebnih delova za koje je, u skladu sa propisom kojim se ureuju energetska svojstva zgrada, potrebno izraditi posebne energetske pasoe i to je zgrada: koja se sastoji od delova koji ine tehniko - tehnoloke i/ili funkcionalne celine, koje imaju razliitu namenu, pa shodno tome imaju mogunost odvojenih sistema grejanja i hlaenja ili se razlikuju po unutranjoj projektnoj temperaturi za vie od 4K; u kojoj se na vie od 10% neto povrine zgrade druge namene odrava kontrolisana temperatura; iji delovi zgrade, koji su tehniko - tehnoloke i funkcionalne celine, imaju razliite termotehnike sisteme i/ili bitno razliite reime korienja termotehnikih sistema; 9) zgrade javne namene su nestambene zgrade koje koriste organi dravne uprave, autonomnih pokrajina, lokalne samouprave, zgrade institucija i ustanova koje pruaju javne usluge i zgrade drugih namena neto povrine vee od 250 m ;2

10) nova zgrada je zgrada projektovana u skladu sa propisima kojima se ureuju energetska svojstva zgrada; 11) ovlaena organizacija jeste privredno drutvo, odnosno drugo pravno lice koje poseduje reenje o ispunjenosti uslova (licencu) za izdavanje energetskog pasoa; 12) odgovorni inenjer za energetsku efikasnost zgrada (u daljem tekstu: odgovorni inenjer EE) je lice koje izrauje elaborate, vri energetski pregled i uestvuje u energetskoj sertifikaciji zgrada i koje poseduje licencu za energetsku sertifikaciju zgrada na ije se izdavanje i oduzimanje shodno primenjuju odredbe Pravilnika o uslovima i postupku za izdavanje i oduzimanje licence za odgovornog urbanistu, projektanta, izvoaa radova, kao i za odgovornog planera ("Slubeni glasnik RS", br. 116/04 i 69/06); 13) pomoni sistem jeste skup tehnike opreme i ureaja koje koriste termotehniki sistemi zgrade (KGH i STV), a kojima je potrebno napajanje elektrinom energijom; 14) postojea zgrada je zgrada izgraena na osnovu graevinske dozvole ili drugog odgovarajueg akta, kao i svaka druga zgrada koja se koristi u skladu sa zakonom kojim je ureuje izgradnja objekata; 15) termotehniki sistem zgrade jeste tehniki podsistem zgrade koji obuhvata instalacije, postrojenja i opremu za klimatizaciju, grejanje i hlaenje (u daljem tekstu: KGH), kao i sistem za STV; 16) tehniki sistem zgrade ine sve potrebne instalacije, postrojenja i oprema koja se ugrauje u zgradu ili samostalno izvodi i namenjeni su za grejanje, hlaenje, ventilaciju, klimatizaciju, pripremu sanitarne tople vode (u daljem tekstu: STV), osvetljenje i proizvodnju elektrine energije (kogeneracija i fotonaponski sistemi).

lan 3

Energetski paso moraju imati sve nove zgrade, kao i postojee zgrade koje se rekonstruiu, adaptiraju, saniraju ili energetski saniraju, osim zgrada koje su ovim pravilnikom izuzete od obaveze energetske sertifikacije. Kategorije zgrada za koje se izdaje energetski paso, odreene su prema pretenoj nameni definisanoj propisom kojim se ureuju energetska svojstva zgrada.

lan 4Zgrade za koje nije potrebno pribavljanje energetskog pasoa su: 1) postojee zgrade koje se prodaju, daju u zakup, rekonstruiu ili energetski saniraju, a koje imaju neto povrinu manju od 50 m ;2

2) zgrade koje imaju predvieni vek upotrebe ogranien na dve godine i manje; 3) zgrade privremenog karaktera za potrebe izvoenja radova, odnosno obezbeenje prostora za smetaj ljudi i graevinskog materijala u toku izvoenja radova; 4) radionice, proizvodne hale, industrijske zgrade i druge privredne zgrade koje se, u skladu sa svojom namenom, moraju drati otvorenima vie od polovine radnog vremena, ako nemaju ugraene vazdune zavese; 5) zgrade namenjene za odravanje verskih obreda; 6) postojee zgrade koje se prodaju ili se pravo vlasnitva prenosi u steajnom postupku, u sluaju prisilne prodaje ili izvrenja; 7) zgrade koje su pod odreenim reimom zatite, a kod kojih bi ispunjenje zahteva energetske efikasnosti bilo u suprotnosti sa uslovima zatite; 8) zgrade koje se ne greju ili se greju na temperaturu do +12C.

lan 5Uslovi za izdavanje energetskog pasoa zgrade su: 1) za postojeu zgradu - da se koristi u skladu sa propisima kojima se ureuje izgradnja objekata; 2) za novu zgradu - da je projektovana i izgraena u skladu sa propisima kojima se ureuje izgradnja objekata i propisima kojima se ureuju energetska svojstva zgrada.

lan 6Energetski paso zgrade izdaje se kao: 1) energetski paso za stambene zgrade, na Obrascu 1, koji je odtampan uz ovaj pravilnik i ini njegov sastavni deo;

2) energetski paso za nestambene zgrade, na Obrascu 2, koji je odtampan uz ovaj pravilnik i ini njegov sastavni deo; 3) energetski paso za zgrade druge namene koje koriste energiju, na Obrascu 3, koji je odtampan uz ovaj pravilnik i ini njegov sastavni deo.

lan 7Energetski paso zgrade sadri podatke o energetskom razredu zgrade prema njenim energetskim svojstvima odreenim na osnovu izraunate potrebne finalne godinje toplotne energije za grejanje za referentne klimatske podatke i omoguava poreenje zgrada s obzirom na njihova energetska svojstava. Zgrade se svrstavaju u osam energetskih razreda prema energetskoj skali od "A+" do "G", s tim da "A+" oznaava energetski najpovoljniji, a "G" energetski najnepovoljniji razred. Energetski razred zgrade odreuje se na osnovu podatka o potronji energije za grejanje na godinjem nivou, proraunatih u skladu sa propisom kojim se ureuju energetska svojstva zgrada. Energetski razred nove zgrade, koji se iskazuje energetskim pasoem zgrade, mora biti najmanje "C" (latinino C) ili vii. Energetski razred za postojee zgrade, nakon izvoenja radova na rekonstrukciji, dogradnji, obnovi, adaptaciji, sanaciji i energetskoj sanaciji, mora biti poboljan najmanje za jedan razred.

lan 8Energetski razredi zgrada iz lana 7. stav 2. ovog pravilnika utvruju se prema tabelama za odreene kategorije zgrada, sadranim u Prilogu - Energetski razredi zgrada u zavisnosti od kategorije zgrade, koji je odtampan uz ovaj pravilnik i ini njegov sastavni deo. Energetski razred grafiki se prikazuje strelicom, na prvoj strani energetskog pasoa zgrade.

lan 9Energetski paso ini sastavni deo tehnike dokumentacije koja se prilae uz zahtev za izdavanje upotrebne dozvole.

lan 10Energetski paso zgrade izdaje se po izvrenom energetskom pregledu zgrade i vrednovanju i zavrnom ocenjivanju ispunjenosti propisanih zahteva o energetskim svojstvima zgrade.

lan 11Energetski pregled zgrade obuhvata:

1) analizu arhitektonsko-graevinskih karakteristika zgrade, odnosno analizu toplotnih karakteristika termikog omotaa zgrade; 2) analizu energetskih svojstava sistema grejanja; 3) analizu sistema automatske regulacije sistema grejanja u zgradi; 4) merenja za utvrivanje energetskog stanja i/ili svojstava, kada se do podataka ne moe doi na drugi nain.

lan 12Nakon energetskog pregleda izrauje se izvetaj o obavljenom energetskom pregledu zgrade, koji sadri: 1) opte podatke o zgradi; podatke o lokaciji; klimatske podatke; podatke o usklaenosti projekta izvedenog objekta sa glavnim projektom na osnovu kojega je zgrada izgraena; 2) tehniki opis primenjenih tehnikih mera i reenja prema propisanim kriterijumima i to: (1) funkcionalnih i geometrijskih karakteristika zgrade, (2) primenjenih graevinskih materijala, elemenata i sistema, (3) ugraenih tehnikih sistema, (4) vrsta izvora energije za grejanje, hlaenje i ventilaciju, (5) termotehnikih instalacija i sistema rasvete, (6) upotrebe i uea obnovljivih izvora energije; 3) potrebnu godinju potronju energije za rad tehnikih sistema u zgradi (finalna energija) u skladu sa propisom kojim se ureuju energetska svojstva zgrada; 4) godinju vrednost korienja ukupne primarne energije u skladu sa Pravilnikom o energetskoj efikasnosti zgrada; 5) vrednosti emisije CO , proraunate u skladu sa Pravilnikom o energetskoj efikasnosti zgrada;2

6) predlog mera poboljanja energetskih svojstava zgrade; 7) potpis i peat odgovornog inenjera EE koji je izradio izvetaj. Izvetaj o energetskom pregledu zgrade, sadri i podatke zavisno od kategorije zgrade, i to: rezultate sprovedenih merenja i/ili snimanja - termografski snimci termikog omotaa zgrade ili delova tehnikih sistema u zgradi, podatke o izmerenim U-vrednostima graevinskih elemenata zgrade, podatke o izmerenoj vazdunoj propustljivosti zgrade ili dela zgrade i drugo.

lan 13Energetski paso izdaje se za celu zgradu ili za deo zgrade. Energetski paso se izdaje za deo zgrade kada se radi o zgradi koja je prema ovom pravilniku definisana kao zgrada sa vie energetskih zona. Energetski paso se moe izdati i za deo zgrade koji ini samostalnu upotrebnu celinu, kao to je na primer poslovni prostor, stan ili slino za postojee zgrade koje se prodaju, daju u zakup, rekonstruiu ili energetski saniraju. Energetski paso se izrauje na osnovu izraunatih energetskih potreba i energetskog pregleda. Zgrada ili njena samostalna upotrebna celina moe imati samo jedan energetski paso.

lan 14Zgrade javne namene su nestambene zgrade, koje koriste: organi dravne uprave; organi autonomnih pokrajina; organi lokalne samouprave; institucije i ustanove koje pruaju javne usluge i zgrade drugih javnih namena neto povrine vee od 250 m .2

Zgrade iz stava 1. ovog lana dele se na: 1) poslovne zgrade za obavljanje administrativnih poslova pravnih i fizikih lica; 2) zgrade organa dravne uprave, autonomnih pokrajina, jedinica lokalne samouprave; 3) zgrade pravnih lica s javnim ovlaenjima; 4) zgrade sudova, kazneno-popravnih ustanova, zgrade koje koristi ministarstvo nadleno za poslove odbrane; 5) zgrade meunarodnih institucija, komora, privrednih asocijacija; 6) zgrade banaka, tedionica i drugih finansijskih organizacija; 7) zgrade trgovina, restorana, hotela; 8) zgrade putnikih agencija, marina, drugih uslunih i turistikih delatnosti, 9) zgrade eleznikog, putnog i vazdunog saobraaja, zgrade pota, telekomunikacionih centara; 10) zgrade univerziteta i sl. zgrade kola, vrtia, jaslica, studentskih i akih domova, zgrade domova za starije osobe; 11) zgrade sportskih drutava i organizacija, zgrade sporta i rekreacije;

12) zgrade kulturnih namena: bioskopi, pozorita, muzeji, galerije, koncertne dvorane; 13) zgrade namenjene zdravstveno-socijalnoj zatiti, kao i zgrade namenjene rehabilitaciji.

lan 19Energetski paso zgrada iz lana 14. ovog pravilnika, se izrauje na Obrascu 2.

lan 20Ako je nova zgrada u energetskom razredu "A" energetski paso ne sadri preporuke za poboljanje energetskih svojstava zgrade. Za zgrade koje su u skladu sa propisom kojim se ureuju energetska svojstva zgrada odreene kao zgrade za druge namene koje koriste energiju, ne odreuje se energetski razred, ve se u energetskom pasou navode koeficijenti prolaza toplote za odreene graevinske delove zgrade i uporeuju se s doputenim vrednostima. Energetski paso zgrada za druge namene koje koriste energiju ne sadri podatke o potrebnoj energiji, kao ni preporuke za ekonomski opravdano poboljanje energetskih svojstava zgrade.

lan 21Ovlaena organizacija koja je izdala energetski paso dostavlja jedan primerak tog pasoa ministarstvu nadlenom za poslove graevinarstva u roku od 15 dana od izdavanja.

lan 22Do usvajanja nacionalnog softvera za proraun ukupne potrebne energije koja se koristi u zgradi, proraun i izraavanje energetskog razreda zgrade vri se na osnovu potrebne toplote za grejanje Q [kWh/(m a)].H,nd 2

lan 23Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Slubenom glasniku Republike Srbije", a primenjuje se od 30. septembra 2012. godine.

Samostalni lan Pravilnika o dopuni Pravilnika o uslovima, sadrini i nainu izdavanja sertifikata o energetskim svojstvima zgrada("Sl. glasnik RS", br. 3/2012)

lan 2

Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Slubenom glasniku Republike Srbije".

PRILOG Energetski razredi zgrada u zavisnosti od kategorijeEnergetski razred za stambene zgrade odreuje se na osnovu maksimalne dozvoljene godinje potrebne finalne energije za grejanje [kWh/(m a)], koja je definisana propisom kojim se ureuju energetska svojstva zgrada, i to posebno za nove i postojee zgrade. Maksimalna dozvoljena godinja potrebna finalna energija za grejanje Q [kWh/(m a)] odgovara energetskom razredu "C".2 H,nd,max 2

Energetski razred zgrade je pokazatelj energetskih svojstava zgrade. Izraen je preko relativne vrednosti godinje potronje finalne energije za grejanje [%], i predstavlja procentualni odnos specifine godinje potrebne toplote za grejanje Q [kWh/(m a)] i maksimalno dozvoljene Q [kWh/(m a)] za odreenu kategoriju zgrada:H,nd 2 2

H,nd,max

Q

H,nd,rel

= (Q / QH,nd

H,nd,max

) x 100%

1.1 Energetski razredi za stambene zgradeZgrade sa jednim stanom Energetski razred A+ A B C D E F G Zgrade sa vie stanova Energetski razred A+ A B C D Q [%)H,nd,rel

nove Q [%)H,nd,rel

postojee2

Q [kWh/(m a)]H,nd

Q [kWh/m a)]H,nd 2

15 25 50 100 150 200 250 > 250

10 17 33 65 98 130 163 > 163 nove Q [kWh/(m a)]H,nd 2

12 20 38 75 113 150 188 > 188 postojee Q [kWh/m a)]H,nd 2

15 25 50 100 150

9 15 30 60 90

10 18 35 70 105

E F G

200 250 >250

120 150 >150

140 175 > 175

1.2 Energetski razredi za nestambene zgrade i zgrade meovite nameneUpravne i poslovne zgrade Energetski razred A+ A B C D E F G Q [%)H,nd,rel

nove Q [kWh/(m a)]H,nd 2

postojee Q [kWh/m a)]H,nd 2

15 25 50 100 150 200 250 >250

8 14 28 55 83 110 138 >138 noveH,nd,rel

10 17 33 65 98 130 163 > 163 postojee2

Zgrade namenjene obrazovanju i kulturi Energetski razred A+ A B C D E F G Q [%)

Q [kWh/(m a)]H,nd

Q [kWh/m a)]H,nd 2

15 25 50 100 150 200 250 > 250

10 17 33 65 98 130 163 > 163 nove Q [kWh/(m a)]H,nd 2

12 20 38 75 113 150 188 > 188 postojee Q [kWh/m a)]H,nd 2

Zgrade namenjene zdravstvu i socijalnoj zatiti Energetski razred A+ A B C D E Q [%)H,nd,rel

15 25 50 100 150 200

15 25 50 100 150 200

18 30 60 120 180 240

F G Zgrade namenjene turizmu i ugostiteljstvu Energetski razred A+ A B C D E F G Zgrade namenjene sportu i rekreaciji Energetski razred A+ A B C D E F G Q [%)

250 > 250

250 > 250 nove

300 > 300 postojee

Q [%)

H,nd,rel

Q [kWh/(m a)]H,nd 2

Q [kWh/m a)]H,nd 2

15 25 50 100 150 200 250 > 250

14 23 45 90 135 180 225 > 225 nove

15 25 50 100 150 200 250 > 250 postojee

H,nd,rel

Q [kWh/(m a)]H,nd 2

Q [kWh/m a)]H,nd 2

15 25 50 100 150 200 250 > 250

12 20 40 80 120 160 200 > 200 nove Q [kWh/(m a)]H,nd 2

14 23 45 90 135 180 225 > 225 postojee Q [kWh/m a)]H,nd 2

Zgrade namenjene trgovini i uslunim delatnostima Energetski razred A+ A B C D E F G Q [%]H,nd,rel

15 25 50 100 150 200 250 >250

10 18 35 70 105 140 175 > 175

12 20 40 80 120 160 200 >200

Obrazac 1 ENERGETSKI PASO ZA STAMBENE ZGRADEZGRADA Kategorija zgrade Mesto, adresa: Katastarska parcela: Vlasnik/investitor/pravni fotografija zgrade zastupnik: (jedna mogunost) Izvoa: Godina izgradnje: Godina rekonstrukcije/energetske sanacije Neto povrina A [m ]N 2

nova

postojea

Zgrada sa jednim stanom 2. Zgrada sa vie stanova

Energetski paso Proraun za stambene zgrade

Q [%] 45

H,nd,rel

Q [kWh/m a)]H,nd 2

34

Podaci o licu koje je izdalo energetski paso Ovlaena organizacija: Potpis ovlaenog lica i peat organizacije: ______________________ (potpis) Odgovorni inenjer: Potpis i peat M.P.

odgovornog inenjera EE: ______________________ (potpis) Broj pasoa: Datum izdavanja/rok vaenja: ENERGETSKI PASO ZA STAMBENE ZGRADE - druga strana Podaci o zgradi Neto povrina zgrade unutar termikog omotaa A [m ]N 2

M.P.

Zapremina grejanog dela zgrade V [m ]e 3

Faktor oblika [m ]0 -1

Srednji koef. transmisionog gubitka toplote H' [W/(m K)]T 2

Godinja potrebna toplota za grejanje Q Klimatski podaci Lokacija Broj stepen dana grejanja HDD Broj dana grejne sezone HD Srednja temperatura grejnog perioda

H,nd

[kWh/(m a)]2

H,mn

[C]H,i

Unutranja projektna temperatura za zimski period [C] Podaci o termotehnikim sistemima u zgradi Sistem za grejanje (lokalni, etani, centralni, daljinski) Toplotni izvor Sistem za pripremu STV (lokalni, centralni, daljinski) Toplotni izvor za STV Sistem za hlaenje (lokalni, etani, centralni, daljinski) Izvor energije koji se koristi za hlaenje Ventilacija (prirodna, mehanika, mehanika sa rekuperacijom) Izvor energije za ventilaciju Vrsta i nain korienja sistema sa obnovljivim izvorima Udeo OIE u potrebnoj toploti za grejanje i STV [%] Podaci o termikom omotau zgrade Spoljni zidovi i zidovi prema prostorijama koje se ne greju Konstrukcije u dodiru sa tlom Ravan i kosi krov Meuetana konstrukcija prema negrejanoj prostoriji U [W/(m K)]2

U [W/ (m K)]max 2

Ispunjeno DA / NE

Pod iznad negrejanog podruma, negrejane prostorije ili garae Pod u dodiru sa spoljanjim vazduhom Zidovi koji se granie sa susednim zgradama Prozori, balkonska vrata grejanih prostorija i grejane zimske bate Krovni prozori Spoljna vrata ENERGETSKI PASO ZA STAMBENE ZGRADE - trea strana Podaci o sistemu grejanja Ureaj koji se koristi kao izvor (kotao, toplotna podstanica, toplotna pumpa) Instalisani kapacitet [kW] Efikasnost, stepen korisnosti [%] Godina ugradnje Energent Donja toplotna mo [kWh/kg] [kWh/m ]3

Emisija CO [kg/kWh]2

Podaci o nainu regulacije Automatska regulacija rada kotla/izvora (da / ne) Centralna regulacija toplotnog uinka (da / ne) Lokalna regulacija toplotnog uinka (da / ne) Dnevni prekid u radu sistema (sati u danu) Nedeljni prekid u radu sistema (dana u nedelji) Sezonski prekid u radu sistema (dana u sezoni) Podaci o gubicima toplote Transmisioni gubici kroz netransparentni deo omotaa zgrade Transmisioni gubici kroz prozore i vrata Ventilacioni gubici kroz prozore i vrata Ukupni gubici toplote Energetske potrebe zgrade Godinja potrebna toplota za grejanje, QH,nd

[kW]

[kWh/a] [kWh/m a]2

Godinja potrebna toplota za pripremu STV, Q Godinji toplotni gubici sistema za grejanje, Q Godinja potrebna toplotna energija, Q Godinja isporuena energija, E Godinja primarna energija, Eprim del

W

H,ls

Godinji toplotni gubici sistema za pripremu STV, QH

W,ls

Godinja emisija CO [kg/a] [kg/m a]2 2

Podaci o izmerenoj potronji energije* Godinja izmerena toplota za grejanje Godinja izmerena toplota za pripremu STV Godinja izmerena toplotna energija Godinja izmerena elektrina energija

[kWh/a] [kWh/m a]2

* Mogunost unoenja podataka za postojee zgrade kada postoje podaci o izmerenoj potroenoj energiji u poslednje tri godine ENERGETSKI PASO ZA STAMBENE ZGRADE - etvrta strana Predlog mera za unapreenje energetske efikasnosti zgrade 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. ENERGETSKI PASO ZA STAMBENE ZGRADE - peta strana Objanjenje tehnikih pojmova Neto povrina zgrade unutar termikog omotaa, A [m ], je ukupna neto povrina grejanog prostora zgrade.N 2

Zapremina grejanog dela zgrade, V [m ], jeste bruto zapremina koju obuhvata termiki omotae 3

zgrade - zapremina grejanog prostora zgrade. Faktor oblika = A/V , (m ), je odnos izmeu povrine termikog omotaa zgrade (spoljne mere) i njime obuhvaene bruto zapremine.0 e -1

Koeficijent transmisionih gubitaka toplote, H [W/K], su transmisioni gubici toplote kroz omota zgrade podeljeni razlikom temperatura unutranje i spoljne sredine.T

Period grejanja, HD ("heating days") je broj dana od poetka do kraja grejanja zgrade. Poetak i kraj grejanja za svaku lokaciju odreen je temperaturom granice grejanja, koja je obuhvaena pri odreivanju broja Stepen dana HDD ("Heating degree days"). Unutranja projektna temperatura, [C], je zadata temperatura unutranjeg vazduha grejanog prostora u zgradi.H,i

Srednja temperatura grejnog perioda, [C], je osrednjena vrednost temperature spoljnog vazduha u vremenskom periodu grejne sezone.H,mn

Godinja potrebna toplota za grejanje zgrade, Q [kWh/a], je raunski odreena koliina toplote koju grejnim sistemom treba dovesti u zgradu tokom godine da bi se obezbedilo odravanje unutranjih projektnih temperatura.H,nd

Godinja potrebna toplotna energija za zagrevanje sanitarne tople vode, Q [kWh/a], je raunski odreena koliina toplotne energije koju sistemom pripreme STV treba dovesti tokom jedne godine za zagrevanje vode.W

Godinja potrebna energija za hlaenje zgrade, Q [kWh/a], je raunski odreena potrebna koliina toplote hlaenja koju rashladnim sistemom treba odvesti iz zgrade tokom godine da bi se obezbedilo odravanje unutranjih projektnih parametara.C,nd

Godinja potrebna energija za ventilaciju, Q [kWh/a], je raunski odreena potrebna energija za pripremu vazduha sistemom mehanike (prinudne) ventilacije, delimine klimatizacije ili klimatizacije tokom jedne godine za odravanje uslova komfora u zgradi.V

Godinja potrebna energija za osvetljenje, E [kWh/a], je raunski odreena koliina energije koju treba dovesti zgradi tokom jedne godine za osvetljenje u zgradi.L

Godinja potrebna toplotna energija, Q [kWh/a], je zbir godinje potrebne toplotne energije i godinjih toplotnih gubitaka sistema za grejanje i pripremu sanitarne tople vode u zgradi.H

Godinji toplotni gubici sistema grejanja, Q [kWh/a] su gubici energije sistema grejanja tokom jedne godine koji se ne mogu iskoristiti za odravanje unutranje temperature u zgradi.H,ls

Godinji toplotni gubici sistema za pripremu sanitarne tople vode, Q [kWh/a], su gubici energije sistema za pripremu STV tokom jedne godine koji se ne mogu iskoristiti za zagrevanje vode.W,ls

Godinja isporuena energija E [kWh/a], je energija dovedena tehnikim sistemima zgrade tokom jedne godine za pokrivanje energetskih potreba za grejanje, hlaenje, ventilaciju, potronu toplu vodu, rasvetu i pogon pomonih sistema.del

Godinja potrebna primarna energija koja se koristi u zgradi, E [kWh/a], je zbir primarnih energija potrebnih za rad svih ugraenih tehnikih sistema za grejanje, hlaenje, klimatizaciju, ventilaciju i pripremu STV u periodu jedne godine.prim

Godinja emisija ugljen dioksida, CO [kg/a], je masa emitovanog ugljen dioksida u spoljnu sredinu tokom jedne godine, koja nastaje kao posledica energetskih potreba zgrade.2

Obrazac 2 ENERGETSKI PASO ZA NESTAMBENE ZGRADE

ZGRADA Kategorija zgrade

nova

postojea

1. Upravna ili poslovna zgrada 2. Zgrada namenjena obrazovanju i kulturi Zgrada zdravstvene i soc. zatite 4. Zgrada turizama i ugostiteljstva 5. Zgrada za sport i rekreaciju 6. Zgrada trgovine i uslunih delat.

Tana namena zgrade: fotografija zgrade Mesto, adresa: (jedna mogunost) Katastarska parcela: Vlasnik/investitor/pravni zastupnik: Godina izgradnje: Godina rekonstrukcije/energetske sanacije: Neto povrina A [m ]N 2

Energetski paso Proraun za nestambene zgrade

Q [%] 45

H,nd,rel

Q [kWh/m a)]H,nd 2

34

Podaci o licu koje je izdalo energetski paso Ovlaena organizacija: Potpis ovlaenog lica i peat organizacije: ______________________ (potpis) Odgovorni inenjer: Potpis i peat M.P.

odgovornog inenjera: ______________________ (potpis) Broj pasoa: Datum izdavanja/rok vaenja: ENERGETSKI PASO ZA NESTAMBENE ZGRADE - druga strana Podaci o zgradi Neto povrina zgrade unutar termikog omotaa A [m ]N 2

M.P.

Zapremina grejanog dela zgrade V [m ]e 3

Faktor oblika [m ]0 -1

Srednji koef. transmisionog gubitka toplote H' [W/(m K)]T 2

Godinja potrebna toplota za grejanje Q Klimatski podaci Lokacija Broj stepen dana grejanja HDD Broj dana grejne sezone HD Srednja temperatura grejnog perioda

H,nd

[kWh/(m a)]2

H,mn

[C]H,i

Unutranja projektna temperatura za zimski period [C] Podaci o termotehnikim sistemima u zgradi Sistem za grejanje (lokalni, etani, centralni, daljinski) Toplotni izvor Sistem za pripremu STV (lokalni, centralni, daljinski) Toplotni izvor za STV Sistem za hlaenje (lokalni, etani, centralni, daljinski) Izvor energije koji se koristi za hlaenje Ventilacija (prirodna, mehanika, mehanika sa rekuperacijom) Izvor energije za ventilaciju Vrsta i nain korienja sistema sa obnovljivim izvorima Udeo OIE u potrebnoj toploti za grejanje i STV [%] Podaci o termikom omotau zgrade Spoljni zidovi i zidovi prema prostorijama koje se ne greju Konstrukcije u dodiru sa tlom Ravan i kosi krov Meuetana konstrukcija prema negrejanoj prostoriji U [W/(m K)]2

U [W/ (m K)]max 2

Ispunjeno DA / NE

Pod iznad negrejanog podruma, negrejane prostorije ili garae Pod u dodiru sa spoljanjim vazduhom Zidovi koji se granie sa susednim zgradama Prozori, balkonska vrata grejanih prostorija i grejane zimske bate Krovni prozori Spoljna vrata ENERGETSKI PASO ZA NESTAMBENE ZGRADE - trea strana Podaci o sistemu grejanja Ureaj koji se koristi kao izvor (kotao, toplotna podstanica, toplotna pumpa) Instalisani kapacitet [kW] Efikasnost, stepen korisnosti [%] Godina ugradnje Energent Donja toplotna mo [kWh/kg] [kWh/m ]3

Emisija CO [kg/kWh]2

Podaci o nainu regulacije Automatska regulacija rada kotla/izvora (da / ne) Centralna regulacija toplotnog uinka (da / ne) Lokalna regulacija toplotnog uinka (da / ne) Dnevni prekid u radu sistema (sati u danu) Nedeljni prekid u radu sistema (dana u nedelji) Sezonski prekid u radu sistema (dana u sezoni) Energetske potrebe zgrade Godinja potrebna toplota za grejanje, QH,nd

[kWh/a] [kWh/m a]2

Godinja potrebna toplota za pripremu STV, Q Godinji toplotni gubici sistema za grejanje, Q Godinja potrebna toplotna energija, Q Godinja potrebna toplota hlaenja Q Godinji gubici sistema za hlaenje Q

W

H,ls

Godinji toplotni gubici sistema za pripremu STV, QH

W,ls

C,nd

C,ls

Godinja potrebna energija za ventilaciju Q Godinja isporuena energija, E Godinja primarna energija, E2 prim 2

V

Godinja potrebna energija za unutranje osvetljenje Edel

L

Godinja emisija CO [kg/a] [kg/m a]

Podaci o izmerenoj potronji energije* Godinja izmerena toplota za grejanje Godinja izmerena toplota za pripremu STV Godinja izmerena toplotna energija Godinja izmerena elektrina energija

[kWh/a] [kWh/m a]2

* Mogunost unoenja podataka za postojee zgrade kada postoje podaci o izmerenoj potroenoj energiji u poslednje tri godine ENERGETSKI PASO ZA NESTAMBENE ZGRADE - etvrta strana Predlog mera za unapreenje energetske efikasnosti zgrade 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. ENERGETSKI PASO ZA NESTAMBENE ZGRADE - peta strana Objanjenje tehnikih pojmova Neto povrina zgrade unutar termikog omotaa, A [m ], je ukupna neto povrina grejanog prostora zgrade.N 2

Zapremina grejanog dela zgrade, V [m ], jeste bruto zapremina koju obuhvata termiki omota zgrade - zapremina grejanog prostora zgrade.e 3

Faktor oblika = A/V , (m ), je odnos izmeu povrine termikog omotaa zgrade (spoljne mere) i njime obuhvaene bruto zapremine.0 e -1

Koeficijent transmisionih gubitaka toplote, H [W/K], su transmisioni gubici toplote kroz omota zgrade podeljeni razlikom temperatura unutranje i spoljne sredine.T

Period grejanja, HD ("heating days") je broj dana od poetka do kraja grejanja zgrade. Poetak i kraj grejanja za svaku lokaciju odreen je temperaturom granice grejanja, koja je obuhvaena pri odreivanju broja Stepen dana HDD ("Heating degree days"). Unutranja projektna temperatura, [C], je zadata temperatura unutranjeg vazduha grejanog prostora u zgradi.H,i

Srednja temperatura grejnog perioda, [C], je osrednjena vrednost temperature spoljnog vazduha u vremenskom periodu grejne sezone.H,mn

Godinja potrebna toplota za grejanje zgrade, Q [kWh/a], je raunski odreena koliina toplote koju grejnim sistemom treba dovesti u zgradu tokom godine da bi se obezbedilo odravanje unutranjih projektnih temperatura.H,nd

Godinja potrebna toplotna energija za zagrevanje sanitarne tople vode, Q [kWh/a], je raunski odreena koliina toplotne energije koju sistemom pripreme STV treba dovesti tokom jedne godine za zagrevanje vode.W

Godinja potrebna energija za hlaenje zgrade, Q [kWh/a], je raunski odreena potrebna koliina toplote hlaenja koju rashladnim sistemom treba odvesti iz zgrade tokom godine da bi se obezbedilo odravanje unutranjih projektnih temperatura.C,nd

Godinja potrebna energija za ventilaciju, Q [kWh/a], je raunski odreena potrebna energija za pripremu vazduha sistemom mehanike (prinudne) ventilacije, delimine klimatizacije ili klimatizacije tokom jedne godine za odravanje uslova komfora u zgradi.V

Godinja potrebna energija za osvetljenje, E [kWh/a], je raunski odreena koliina energije koju treba dovesti zgradi tokom jedne godine za osvetljenje u zgradi.L

Godinja potrebna toplotna energija, Q [kWh/a], je zbir godinje potrebne toplotne energije i godinjih toplotnih gubitaka sistema za grejanje i pripremu potrone tople vode u zgradi.H

Godinji toplotni gubici sistema grejanja, Q [kWh/a] su gubici energije sistema grejanja tokom jedne godine koji se ne mogu iskoristiti za odravanje unutranje temperature u zgradi.H,ls

Godinji toplotni gubici sistema za pripremu sanitarne tople vode, Q [kWh/a], su gubici energije sistema za pripremu potrone tople vode tokom jedne godine koji se ne mogu iskoristiti za zagrevanje vode.W,ls

Godinja isporuena energija E [kWh/a], je energija dovedena tehnikim sistemima zgrade tokom jedne godine za pokrivanje energetskih potreba za grejanje, hlaenje, ventilaciju, potronu toplu vodu, rasvetu i pogon pomonih sistema.del

Godinja potrebna primarna energija koja se koristi u zgradi, E [kWh/a], je zbir primarnih energija potrebnih za rad svih ugraenih tehnikih sistema za grejanje, hlaenje, klimatizaciju, ventilaciju i pripremu STV u periodu jedne godine.prim

Godinja emisija ugljen dioksida, CO [kg/a], je masa emitovanog ugljen dioksida u spoljnu sredinu tokom jedne godine, koja nastaje kao posledica energetskih potreba zgrade.2

Obrazac 3 ENERGETSKI PASO ZA ZGRADE DRUGE NAMENE KOJE KORISTE ENERGIJU

ZGRADA Namena zgrade: Mesto, adresa: Katastarska parcela: Vlasnik/investitor/pravni zastupnik: Izvoa: Godina izgradnje, rekonstrukcije, energetske sanacije: Neto povrina unutar termikog omotaa zgrade A [m ]N 2

nova

postojea

Energetski paso za ostale zgrade

Podaci o licu koje je izdalo energetski paso Ovlaena organizacija: Potpis ovlaenog lica i peat organizacije: ______________________ (potpis) Odgovorni inenjer: Potpis i peat odgovornog inenjera: ______________________ (potpis) Broj pasoa: Datum izdavanja/rok vaenja: ENERGETSKI PASO ZA OSTALE ZGRADE - druga strana M.P. M.P.

Podaci o zgradi Neto povrina zgrade unutar termikog omotaa A [m ]N 2

Zapremina grejanog dela zgrade V [m ]e 3

Faktor oblika [m ]0 -1

Srednji koef. transmisionog gubitka toplote H' [W/(m K)]T 2

Klimatski podaci Lokacija Broj stepen dana grejanja HDD Broj dana grejne sezone HD Srednja temperatura grejnog perioda H,mn

[C]H,i

Unutranja projektna temperatura za zimski period [C] Podaci o termotehnikim sistemima u zgradi Sistem za grejanje (lokalni, etani, centralni, daljinski) Toplotni izvor Sistem za pripremu STV (lokalni, centralni, daljinski) Toplotni izvor za STV Sistem za hlaenje (lokalni, etani, centralni, daljinski) Izvor energije koji se koristi za hlaenje Ventilacija (prirodna, mehanika, mehanika sa rekuperacijom) Izvor energije za ventilaciju Vrsta i nain korienja sistema sa obnovljivim izvorima Udeo OIE u potrebnoj toploti za grejanje i STV [%] Podaci o termikom omotau zgrade Spoljni zidovi i zidovi prema prostorijama koje se ne greju Konstrukcije u dodiru sa tlom Ravan i kosi krov Meuetana konstrukcija prema negrejanoj prostoriji Pod iznad negrejanog podruma, negrejane prostorije ili garae Pod u dodiru sa spoljanjim vazduhom Zidovi koji se granie sa susednim zgradama Prozori, balkonska vrata grejanih prostorija i grejane zimske bate Krovni prozori Spoljna vrata ENERGETSKI PASO ZA OSTALE ZGRADE - trea strana U [W/(m K)]2

U [W/ (m K)]max 2

Ispunjeno DA / NE

Objanjenje tehnikih pojmova Neto povrina zgrade unutar termikog omotaa, A [m ], je ukupna neto povrina grejanog prostora zgrade.N 2

Zapremina grejanog dela zgrade, V [m ], jeste bruto zapremina koju obuhvata termiki omota zgrade - zapremina grejanog prostora zgrade.e 3

Faktor oblika = A/ V , (m ), je odnos izmeu povrine termikog omotaa zgrade (spoljne mere) i njime obuhvaene bruto zapremine.0 e -1

Koeficijent transmisionih gubitaka toplote, H [W/K], su transmisioni gubici toplote kroz omota zgrade podeljeni razlikom temperatura unutranje i spoljne sredine.T

Period grejanja, HD ("heating days") je broj dana od poetka do kraja grejanja zgrade. Poetak i kraj grejanja za svaku lokaciju odreen je temperaturom granice grejanja, koja je obuhvaena pri odreivanju broja Stepen dana HDD ("Heating degree days"). Unutranja projektna temperatura, [C], je zadata temperatura unutranjeg vazduha grejanog prostora u zgradi.H,i

Srednja temperatura grejnog perioda, [C], je osrednjena vrednost temperature spoljnog vazduha u vremenskom periodu grejne sezone.H,mn