in association with

The European Institute of Early Slavonic Studies,

London, Great Britain

“SPHERE”CEEC

Polska Masakra

Poljski Masakr

The Polish Massacre

§§

SR BI N DAdownloaded froM:

www.srBinda.coM

TM

Izdavač / Published by:

Ekološko-etnološki kulturni centar “Sfera” /Center Of Ecology, Ethnology and Culture “Sphere”

Novi Sad, SERBIA, 2012

in association with

The European Institute of Early Slavonic Studies, London, Great Britain

CoPyrIght © 2012 by goran PolEtan

DESIgn & layoUt : SrBInDa

all rights reserved. no part of this publication may be reproduced, stored in a retrieval

system, transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying,

recording or otherwise, without the prior written permission of the author.

ISBn : 978-86-85539-12-1

CIP – Каталогизација у публикацији

Библиотека Матицe српске, Нови Сад

811.162.1 (091)

PolEtan, goran,

Polska masakra = Poljski masakr = the Polish massacre /

goran Poletan w konsultacji z Urszulą Kotnowską. – novi Sad

: Centre of Ecology, Ethnology and Culture ‘’Sphere’’, 2012. – 145 str.

način dostupa (Url) : http: //www.srbinda.com/. – tekst

uporedo na polj., srp. i engl. Jeziku. – goran Poletan: str.

144. – Ursula Kotnovska: str. 145.

ISBn 978-86-85539-12-1

1. Kotnovska, Ursula [autor]

a) Пољски језик – Историја

CoBISS.Sr-ID 274827271

Polska Masakra

vPolski

Rzymski pisarz Klaudiusz Ptolemy (200 AD) dostarczył

dokładnąlistęeuropejskichiazjatyckichtoponimówietnonimów,

oświadczając przy tym iż Sarmatianie i Słowianie to dokładnie

ten sam naród rozsiany po całym europejskim kontynencie:

‘Sarmatia,quaeinEuropaestdefinituraseptentrionibusoceano

Sarmatico,juztavenediumsinum,etpartedescriptionehanc’.Na

podstawiearcheologicznychdowodów,SofijaDavidovic-Zivanovic

udowodniłażeSarmatianieiSłowianietocisamiludzie. Nestor

(1200 AD), mnich z Kijowa, napisał prehistoryczną historię

Słowiantwierdzącże,zgodniezJosephShafaric,wszyscySłowianie

byli potomkami trzeciego synaNoaho imieniu Jafet oraz że po

wielkiej powodzi zamieszkali oni na kontynencie europejskim.

FranzKontwswojejsławnejpracy‘Słowianie’stwierdzaiżzgoniez

HederemSłowianiezajmująwięcejmiejscanazieminiżwhistori.

Wkażdym razie niema żadnejwątpliwości że zamieszkiwali na

dużymobrzarzeeuropejskimodSkandynawiiBaltykunapółnocy

doMorzaSródziemnegonapołudniuorazodFrancjiiBrytanina

zachodzie do Azji na wschodzie. Sofija Davidovic-Zivanovic,w

czasie archeloogicznych wykopalisk przy zródłach rzeki Tamizy

udowodniła że przybycie Słowian na ziemię brytyjską sięga

EpokiBronzu. Najnowszeantropologiczneigenetycznebadania

udowodniły że Słowianie to pierwotny naród całego kontynentu

europejskiego. Niezliczone toponimy i inne słowa w językach

europejskichwywodząsięzjęzykasłowiańskiego.Istniejąliczne

książkiktórejużbadałytentemat.

Niektóre nordycko-niemieckie kraje były poirytowane

vi Polska Masakra

faktem iż większość ich ludności ma pochodzenie słowiańskie,

szczególniew czasie gdy krajeniemieckie jednoczyły siewduże

imperium. Ideologia ta dała pochodzenie nordycko-niemiec-

kiejdoktryniehistorycznejktóraużywającwszelkichdostępnych

srodkówusiłowała pomniejszyćwszystko co słowiańskiemiędzy

innymi dzieląc słowiański naród. Przykładem takiego podziału

byłoodseperowanieSłowianwPolsceodinnychsłowiangłównie

z Serbi i Rosji, co zostalo opisane w tej książce przez Gorana

Poletan iUrszulęKotnowską. Polska,położonapomiędzyRosją

nawschodzieiNiemcaminazachodziebyławspaniałymgruntem

dlamachlojekniemiecko-nordyckiejdoktryny.Wczasietejwalki

początkowonarzucono inny inienaturalnyalfabetktóry zmienił

codzienne słownictwo ludności pozbawiając go jego orginalnej

słowianskiejformy.Zczasemwymowatychslówrownieżuległa

zmianie chociaż ich rdzeń przetrwał do dzisiaj, gdyż byłoby to

bardzo trudnebyzmienić językdo tegostopniabywzupełności

niemiałbrzmieniasłwiańskiego.

Autorzy tej książki używając jasnych dowodów zdołali

nie tylko udowodnić nielogiczność współczesnego polskiego

alfabetu narzuconego przez nordycko-niemiecką doktrynę, lecz

także udowodnili irracjonlność współczesnego polskiego języka.

Rezultatemtychdziałań jest to, iżobecniemożnaznaleśćwięcej

róznic niż podobieństwmiedzy polakami a innymi Słowianami.

Nordycko –niemiecka doktryna dokonała swojego dzieła nie

tylko w Polsce ale również w innych słowiańskich rejonach na

terenieEuropy.WdrugiejczesciEuropy,wkrajachzachodnich,

viiPolski

wszystkocobyłopochodzeniasłowiańskiegozostałosystematycz-

niewymazane.

Wtymmomencienaszymcelemniejeststreszczenieksią-

żkinapisanejprzezGoranaPoletraniUrszulęKotnowskąomasak-

rzre polskiego języka. Po prostu pragniemy zaprosić czytelnika

do dokładnej analizy dokumentacji i dostarczonych przykładów

brakulogiki.Wtensposóbbędąonimoglirozpocząćswojewłasne

poszukiwaniakorzenisłówzichjęzykówbywtensposóbzrozumieć

rozmiar zniszczeń jakich dokonała w ich językach reforma

wywołanaprzeznordycko-niemieckadoktrynę. Poprzez zmianę

językasłowiańskiekorzeniezczasemwyblakły iwkonsekwencji

historycznyobrazpochodzeniairozwojuPolskiuległzmianie.Pod

wpływem Niemców i Kościoła Rzymsko-Katolickiego pierwotna

proto-słowianńska ludność zaczęła wyglądać jak nowo-przybyła

populacja,pozbawionaswojejprehistoriipodłożawEuropie.

To główna przyczyna dla której zachęcamy by czytelnik

dokładnieprzestudiowałtentekstizastanowiłsięnadjegotreścią

wceluwyciągnięciawłasnychwniosków.Pozwólmybyczytelnik

samoceniłtendokument.

Prof. Dr. Srboljub Živanovic, - The European Institute of Early Slavonic Studies,

London, Gt. Britain, Director

- The International Slavonic Academy of Science, Culture,

Education and Art, Branch of Gt.Britain and Ireland, Chairman

Polska Masakra

goran Poletan

Urszulą Kotnowskąw konsultacji z

9Polski

Pozwól swoim myślom powędrować do nie tak dalekiej

przeszłościipoświęćchwilębywyobrazićsobieEuropęwokresie

od100BCdo100AD,miejsceiczasktórybylprawdziwymrajem

dlasłowiańskiejrasy.Mieszkańcytegoregionumówilitymsamym

językiem, jezykiem swoich przodków, wierzyli w tego samego

Boga,Bogaswoichprzodkówipodróżowaliswobodniepoichziemi

bezgranic, ciesząc sieuśmiechemswegouwielbianegosymbolu,

Słońca.

Ziemią postrzeganą jako rzecz swięta należaca do Boga

najwyższegoniemożnabyłohandlowaćaprzeztozniewalaćbądź

zaniedbywaćwjakikolwieksposób.Żyjącwpokojumoglidowoli

podróżować, zakładać obozowiska, budować domy czy nawet

tworzyćnoweszczepykiedy tobyłokorzystne.Jednakgdy tylko

odkrylibardziejżyznyzakątekbadźteżkorzystniejszemiejscena

polowaniamoglisięprzenieśćzostawiająctoterytoriumdlainnych

Europejczyków którzy mogli korzystać z niego na tych samych

warunkach.Tesameregułyobowiązywaływprzypadkukopalni,

morza,jezioraczyteżmiejscowoscinadrzekami.

W przeciwieństwie do obecnych praktyk, handel nie był

naznaczonykrwią.Ludzie,inteligentniinieustraszeni,poznawali

sąsiedniekontynentyibralicokolwiekzapragnęliwzbogacającw

ten sposób swoją ojczyznę niezliczonymi bogactwami. Ponieważ

bydłobyłogłównymzródłempożywienia,widzianopasterzyktórzy

emigrowalinapołudniewczasieostrej zimybądź teżnapółnoc

w czasie wiosny kiedy to promienie słońca malowaly łaki żywą

zielenią.

10 Polska Masakra

Od południowych mórz do północnego Bałtyku

zamieszkiwałagrupaszczepówipozaoptymistycznymiczarującym

głosemptakówNaturadostrzegłapotrzebęstworzenia ludzkiego

języka,takpięknegoiżmóglłbybyćkonkurencjądlagłosusłowika,

jedynyjęzykjakimposługiwałsiędokładniekażdyEuropejczyk.

Pisząc o nich w swoich kronikach Cezar nazywał ich

Suebi (jakwszyscy inni którzymówili po łacinie nie potrafił on

wymówićsłowaSrbi-wobydwuprzypadkachoznaczałotowszyscy

członkowierasy)ipisałżemieszkaliw100kantonach,iżekażdy

znichwnosiłwkładdowspólnejarmiwpostaci 1000mężczyzn

którzyodbywalitamsłużbęprzezrok.

Tak było do momentu gdy pewne jednostki, nie będące

wstanie zrozumiećpojęciahonoru,użylibroni tchórzy jaką jest

zdradaitymsamympomogliludziomspozaEuropypodbićobszar

Gaul. Odzieleni teraz od swoich wschodnich słowiańskich braci

stopniowo stawali sie zatruci od środka, w końcu zapewniąjac

bezpiecznąlinięobronydlaRzymu.

Nie będącw stanie przejść przez Rhine przezwieki i nie

znajdującradościwbyciunieustannieatakowanymprzezszczepy

SłowiańskieCezarwreszciewybudowałmostzwodzonyipojego

skonstruoawaniu zebrał wreszcie wystarczająco dużo odwagi by

zadeklarowaćwojnę.Jednakżejegosukcesnietrwałdługo.Zostało

odnotowaneżedoszłygowówczaswieściiżSuebiprzygotowywali

siędozbrojnegoataku.Wrezultaciewykonałmanewrtaktycznyi

zawróciłprzezRhineniszczącswojedziełoinazawszeporzucając

myślopodobnychprzygodach.

11Polski

Byłtoczasnieograniczonejgościnności. Jakodnotowano

w starych kronikach gdy ktoś odmówił posiłku i schronienia

podróżnemuwniektórychwioskachjegowłaśnisąsiedzipalilijego

domostwowtensposóbdającmudozrozumienia,żeniejeston

człowiekieminiezasługujebypośródnichżyć.Jednakżetawłaśnie

gościnnośćmusiała ichw końcu drogo kosztować. Pozwalając

kupcom na przebywanie w swoich szczepach bardzo często

nieświadomiezapraszaliszpiegówprzysłanychzbliskiegowscho-

du, ktorzy cierpliwie zbierali informacje i pracowali nad swoim

głownymplanem:jakpozbawićmocyrząd iwreszciepodbićcałą

Europę.Ponieważbylibardzospostrzegawczy,doszlidowniosku

że jedynymmożliwymdowykonaniaplanembędziepodzielenie

szczepówsłowiańskichprzezskłócenieludziiichwodzów!

Wmiarę upływu czasu słowiańska rasa porzuciła sposób

życiaswoichprzodkówiszukałałatwiejszegożycia...zawszenief-

ortunnywybór!Zamiastsamymzapoznawaćsięznowymikonty-

nentamiizabieraniaznichpotrzebnychrzeczypozwalalinatoby

przybywałocorazwięcejhandlarzyhandlującychna ich terytori-

um,zezwalającimnawetnaosiedleniesięizakładaniewłasnych

biznesów. Ci właśnie handlarze zostali wykorzystani by zatruć

szczepyodwewnątrz,iuważalikażdyczasktóregoniewykorzys-

talinawywołanienowejkłótni za stracony. Zabrało im todużo

czasu, lecz w końcu zdołali skorumpować wystarczająco dużo

przywódcówbyosiągnąćswójcel,stworzeniecentrumhandlowe-

gonaziemieuropejskiej-Rzymu. Oczywiście ludzieprotestowali

lecz skorumpowani już wówczas przywódcy utrzymywal,i że to

12 Polska Masakra

korzystnasytuacjaiposunęlisiętakdaleko,żebroniliRzymuprzy

pomocyarmisłowiańskiejuzskujączatooczywiściesłonązapłatę

odhandlarzydalekiegowschodu.

Zjednoczeni Słowianie nie mieli żadnych poważnych

wrogówinawetmałeszczepyzamieszkałenagranicyzRzymem

nie miały żadnych problemów z samoobroną. Ludzie czuli się

bezpieczniewiedzącżewkażdejchwilimoglibyzłatwościązetrzeć

Rzymijegomieszkańcówzziemieuropejskiejczyteżzależnieod

nastrojuprzynajmniejukaraćichzajakiekolwiekwrogiedziałania.

Kilkawiekówpózniejokazałosiętoprawdą...

PogwałcającprawagościnnościMieszkańcyRzymuzapom-

nieli,żebylijedyniegośćmiwEuropieipozbawienihonoruskorzys-

talizpierwszejmożliwejszansybyzebraćwystarczającofunduszy

iarmii,którąużylibyzaatakowaćsąsiednieszczepy. Oczywiście

ta dziecinna prowokacja nie unikęła kary. Użyczenie własnej

ziemiinnymludziomtylkopotobypózniejbyćprzeznichzaata-

kowanym zaszokowało Słowian. Takniegodne zachowanie było

obcedumnymsłowiańskimszczepomiprzywódcywspółpracujący

z Rzymemniemogli powiedzieć ani zrobić nic by powstrzymać

nieuniknionekonsekwencje.

Zdającsobiesprawę,żeRzymtojedyniewrógprzepełniony

tchórzliwymi zdrajcami, Słowianie zdetronizowali swoich

zdradzieckich liderów i zjednoczyli się pod imionami Huni,

Vizigoti,OstogotiiVandaliprześlizgującsięprzezrzymskietery-

toriumjakgorącynóżprzezmasło.

Jednym z przykładów zniszczeniaRzymu zaświadczonym

13Polski

przez historyków było udziałem Gotów Alaricha jako rezultat

opóźnienia płatności słowiańskim żołnierzom przez Rzymian.

InnyprzykładmówioAtiliDragomirzeHun,przedktórymklęczał

rzymskipapieżbłagającbyrzymskieprowokacjeukaranezostały

jedyniewdelikatniejszysposób,obiecującwzamianpodwojenie

ichrocznychspłatwzłocie,srebrze,jedwabiuipieprzu.Jednakże

żadna ilość złota czy srebra nie zdołała powstrzymać króla

Vandalow,Gajzericha,odzdemolowaniaRzymu.Spędziłonkilka

tygodniniszczącwszystkoconapotkałnaswojejdrodzezabierając

wszystkocomiało jakąswartośćwłącznie zksieżniczką rzymską

(Yevdokosiya,młodsza).

Wydajesiężepodręcznikihistoriiużywanewszkołachna

całymglobiektóreopisująRzymskieImperiumjakodoskonałość

są tylko tworem czyjejś bujnej wyobraźni, i powinny dalej być

w obiegu lecz tylkow szkole podstawowej gdyż bajki zabawiają

tylkodziecimłodsze.RealistyczniezamiastmówicoRzymiejako

potędze powino się go opisywać jako bewstydną dziwkę okrytą

srebremizłotemktórąmógłmiećkażdymężczyznajeżelitylkobył

gotowyzbrudzićswojedłonie.

Odmiennie niż srodkowo wschodni Rzymianie Słowianie

uważaliheroizm,sprawiedliwośćirównośćjakoswojenajwyższe

wartości.Największymszacunkiemcieszylisięnienajbogatsilecz

ci,którzynajwięcejdawalipotrzebującym.

Choćdziśniewieluludziwieoistnieniudawnegowspólnego

języka,kulturyitradycjiwszystkichEuropejczyków,pozostałości

tych zespalającychczynnikówwciąż istnieją imożna jeodczytać

14 Polska Masakra

łatwiejniżsobiewyobrażamy.

Jakwszyskimwiadomo,głównymczynnikiemzespalającym

ludzi jest sam język. Wiedząc że jest on głównym filarem

podtrzymującym kulturę, tradycję i narodową tożsamość gdy

zniszczymy język narodu jego kultura i tożsamość słabną do

tego stopnia, że przestają one dawać obywatelowi siłę, dumę i

emocjonalną wartość, gdyż utrata języka powoduje, że zupełnie

tracimykontaktznasząkulturą,przodkamiiwłasnymigenami.

GdyzaczniemyposzukiwaniapochodzeniaEuropejczyków,

niemożemyufaćdyscypliomktóreskalanesącodziennąpolityką

(takiejaknaprzykładhistoria),leczwybraćzródłabardziejwiary-

godne. Jakież źrodłomożebyć bardziejwiarygodne i autentyc-

zneniżjęzyk,któryrozrzerzasięwdziedzinyetymologi,mitologi,

etnologi i wreszcie histori. Gdy te poszukiwania prowadzą nas

do nieuniknionych poszukiwań matki języka wszystkich

Europejczyków, bardzo szybko wyeliminujemy wszystkie języki

Europy Zachodniej, zdając sobie sprawę, że nie mają one nic

wspólnego z orginalnym językiem tych terenów (niestety ludzie

żyjacywzachodniejEuropieniesąwstanierozszyfrowaćznacze-

niaswoichwłasnychimioninazwiskbezuciekaniasiędobiblijne-

gośrodkowowschodniegojęzyka),iwówczasśladzaprowadzinas

dogrupyjęzykówsłowianskich.Idopierowtedystajesiębardzo

interesująco...

GdybydziśzapytaćliczneSłowianskiegrupyoichwspólne

pochodzenieniektóre zaprzeczyłyby takiej ewentualności a już z

pewnością zanegowałyby iż wariant językowy innej grupy jest

15Polski

bliższy orginalnemu językowi niż ichwłasny. Jak zmieniano te

języki czy tez bardziej prawidłowo dialekty i czy zmiany te były

rezultatemprocesu czy też zostałynarzuconeprzez jakieś grupy

polityczne? I jak ostatnia forteca walcząca o wolność Europy

zostałapodzielonaiwreszciepodbita?

Dzisiejszelicznegrupysłowiańskiefunkcjonowałyniegdyś

jakojedennaród,któregogrupyokreślanebyłyprzezgeograficzny

obszarjakizajmowałytakiejakpole(polje),hrbaty(hrvati,brda,

gore),pomorie(pomorze)czygranica(kraj,krajina)czyteżprzez

rzeki lub inne charakterystyczne fizyczne bądź temperaturowe

czynniki. Ci którzymieszkali na polach polas (polja (nazywani

byli Polani i Poljaci (Polaci)), ci ktorzymieszkali na wzgórzach

– Brda, hrbati, nazywani byli Brdjani o Hrbati (Hrvati), ludzie

zamieszkujący pomorze nazywani byli Pomoryans (Pomorjani,

Pomorzani, Pomorci, Primorci...), podczas gdy ci którzy byli

nagranicy znie słowiańskiminarodamizwani byli strażnikami

granic-Ukrayinci,Krayishnitsi...Oczywiściegdyprzemieszczalisię

wnowerejonynazywanibylinanowozgodnieznowymterytorium.

Ci którzy mieszkali nad rzekami otrzymali adekwatne

nazwy:Wisła-Wislani,Bosnia-Bosanci(Bosnians),Raska-Rashani,

Zeta-Zecani,Borda-Bodrici,a ciktórzyznanibyli zwybuchowe-

go charakteru zwani byli Lyutici (lyut-wściekły), Serdici (serdit-

wściekły,Vilci(vilk-wilk)).

By ukryć wszystkie szczegóły które mogły by tym naro-

domprzypominaćowspólnympochodzeniu,wrógzawszestarał

sięszydzić zewspólnejnazwynaichwszystkich-Srbi,Serbi(jak

16 Polska Masakra

Suebi, imie ktore pozniej zamienilo sie na Swabi i Shwabe, by

ułatwicwymowęnowymnieeuropejskimludomzamieszkałymna

słowianskimkontynencie), choćwczasachrządówOttomanana

Bałkanach,wszyscyktórzyniebyliTurkaminazywalisiebieSrb.

Wiedząc żeantycznym imieniemSłowianbyłoSrb (codo

dzisiajwIndiachznaczy‘wszystkoiwszyscy’),stajesiejasnedlac-

zego tak ważne było aby wszyscy słowianie zrzekli sie swojego

imienia i odwrócili się plecami do swojej świetnej przeszłości,

w konsekwencji osłabiając pozycję całego swojego narodu.

Pierwotnie,jakzostałoodnotowanewkronikach,ciktórzymiesz-

kalinapółnocymielijaśniejszewłosyiznanibylijakoSerbowie,a

ciusytułowaninapołudniumieliciemniejszebrązowewłosy,więc

zwanibyliczerwonymiSerbami.

Jak to możliwe że każde z nowo powstałego państwa

słowiańskiegowybrałoinnysposóbnazmianęswojegowłasnego

języka?Czybyłatopróbanowejelitynaugruntowanieswojejpozy-

cjiczyteżbyłotozaplanowanepozatyminarodamiiichludźmi?

Jedno jest pewne:żaden naród nie zaakceptował by żadnych

dramatycznych zmian w swoim języku z własnej woli. Wręcz

przeciwnie,walczyłbyojegoprzetrwaniewszystkimimożliwymi

środkami. Najważniejszympytaniem jest:jakie sztucznie stwor-

zone okoliczności pomogły ciemnymmocomw ichmisji zniszc-

zenia wszystkich słowiańskich języków i jakie kierowały nimi

motywy?

Byzrozumiećprocesdestrukcjiorginalnegoeuropejskiego

jezyka musimy zacząć od zródła to jest od samego początku

17Polski

rzymskiegoimperium. Wszyscywiemy,żewszystkiegrupypoza

Rzymemmogłysieporozumiećtymsamymjezykiem,orazżeRzym

jakwspomnianowcześniejbyłfaktyczniejedyniemałymnieistot-

nymmiejscemhandlu(ciekaweżewielewyrazówsłowiańskichjest

wciążobecnychweWłoszech,isąoneniezmodyfikowanedodnia

dzisiejszegowCalabriinaSycylii).Prawdziwazmianazaczęłasię

odpojawienia się cheścijaństwanaziemieuropejskiej,którenie

tylkoagresywnierozprzestrzeniałoswojąwiaręalerównieżwten

samsposóbzmieniałojęzyknapodbitychterenach.

Czarne wieki nie mogłyby być lepiej zilustrowane niż

przez czarną armię chrześcijańskichmisjonarzy, którzyniszczyli

ipaliliwszystkoconależałodoorginalnejkulturydanegomiejs-

ca, co czynią podobnie dzisiaj w krajach Pacyfiku, na przykład

ciemne i ponure katedry zastepująmiasta tradycyjnych swiątyń

poświęconymbóstwom takim jaknaprzkładSvantivit i Triglav,

których imionamają dokładne i logiczne znaczeniew lokalnych

językach,wodróżnieniuodimionbibilijnychktórenieznacząnic

dla Europejczyków. W niektórych kronikach tego czasu czyta-

myiżtysiąceludzizginęłowciągujednegodnia,tylkodlategoże

praktykowalirytuałyktórewyrażaływiaręichprzodkówiwszyscy

znamy‘wspaniałepomysły’Inkwizycji,którezwielkącierpliwością

i troską zniszczyły żenską wiedzę przekazywaną z pokolenia na

pokolenie.Robilitobezlitośnietorturującswojenieszczęsneofiary

wnadziejiskradzeniaantycznejwiedzytylkopoto,bypóźniejje

zamordowaćzzimnąkrwiąitymsamymniepozostawićżadnych

swiadkówswojejzbrodnizainspirowanejprzezsamegodiabła.

18 Polska Masakra

Poza Kościołem starożytne kroniki wspominają roównież

‘legendarnych oświecicieli’, Cyryla i Metodego. Poza swoim

ojczystym jezykiem, Hebrajskim, mówili oni po słowiańsku i

wyruszylioninaeuropejskikontynentbypomócuczynićSłowian

piśmiennymi. Ciekawe że jeden z nich narzucił Łacinę a drugi

CyrylicębyjeszczebardziejpodzielićludziEuropy.CzyżSłowianie

mogli być analfabetami gdy czytamy w starożytnych kronikach,

iż niezliczona ilość Rzymian opuszczała Rzym by uczyć się u

Słowiańskichfilozofów(DacianiThracian).

Oczywiście każdy z nas słyszał powiedzenie:’Wywołaj

kłótnie i rządź’ i naszczęście jest takwieleudokumentowanych

faktów,żenawetnajbardziejuparcimusząprzyznać, żeEuropa

byłapodzielonazwielkąpomocąprzybywajacąwpostaciKościoła.

Pozapomaganiemkryminalistombezsercawichmisjibrutalnej

masakrynarodowegojęzyka,największymzmartwieniemkościoła

a w szczególności wszystkich środkowo wschodnich religii było

zawszerozsianienienawiściwsródbraci.

Ajakatrakcyjnymimoralniewyższymswiatchrześcijański

wydawałsięSłowianommożebyćpoświadczoneprzezodpowiedź

posłanądoRzymuprzezLusatianSerbównapropozycjęzaakcep-

towaniachrześcijanstwa:’Wyprosicienasbyśmywyrzeklisięwiary

przodków...?Wy,posródktórychsątchórze,złodziejeikłamcy...

Dodiablazwamiizwasząreligią!!!’

Jednakże, ilu z nas śmiało by zaakceptować prawdę i

przyznaćzeuznaliśmywiaręi ideologiętychktórzytorturowali i

zabijalinaszychprzodków,którychostatniesłowaskierowanedo

19Polski

ichpotomkówmówiłybykochaliswoichbraciiniezapomnieliich

wiary.Zamiastpomócduszomprzodkówktorzywalczyliowolność

wEuropiespoczywaćwspokoju,my,dzisiejszaarmiatchórzliwych

zdrajców,niechcemydzisuznaćprawdy.Przezpokoleniazatruci

odwewnatrzniemamywystarczającoodwagibynawetuciecprzed

głupotąfałszywejiluzji,którązdiabelskimsamolubstwemizłem

przekazujemy nawet swoim dzieciom, jak smiertelną i zakaźną

chorobę.

Naturalnie największa kłótnia wywołana była pomiędzy

najbliższymi plemionami, którzy jeszcze niedawno byli krewny-

mi i którzy zaakceptowali (cóż za niespodzianka) inne sposo-

bywiarywChrześcijanizm i jegodogmaty. Niezależnieod tego

czy byli toPolacy iRosjanie, dwa antagonistyczneugrupowania

Ukrainńczyków, czy też serbskie regiony, Bosnia, Chorwacja,

MonteNegro,czy Macedonia (wystarczywymienićsłowianńską

częśćEuropyktórejjęzyknatylesięniezmieniłżeniebyliwstanie

być swiadomymi swojego wspólnego pochodzenia), zawsze były

jakieśpodziałypomiędzybraćmi.

Każdy zwyżejwymienionychobszaróww jakimśpunkcie

historiirządzonybyłprzezobceelementypolityczne, ioczywiste

jestiżwinteresiekażdegowładcybyłoskłócenietychterenówna

ilebyło to tylkomożliweby ichrozdzielić. Jednymznajskutec-

zniejszychbronibyłwłaśniejęzyk.

Wobliczuwalkizprzebiegłymiskomplikowanymwrogiem

całezastępySłowianatakowanebyłyróżnymisposobami,zmuszone

więcbyłydostworzeniaróżnychsposobówobrony.Każdyznich

20 Polska Masakra

musiałnieustanniespoglądaćwkierunkuwrogapodczas,gdyich

plecy chronione były przez ich braci. Ponieważmusieli patrzeć

tylkowjednąstronęniewyczuwalipełnegozagrożenia,szczególnie

dlategoiżmoglipomagaćsobiewnajbardziejznaczącychwalkach.

Nie widzieli potrzeby umacniania swojego braterstwa,

wierząc że nie jest możliwe by wywołać kłotnie wsród braci.

Jednakże zajęci obroną swojej ojczyzny zapomnieli o handlar-

zachzamieszkującychichterytorium.Wmiaręupływuczasumieli

corazmniejokazjibysobiepomagaćipojakimśczasiezauważyli

iżnawetmówiąniecoinaczej,awtedywrógnatychmiastdostrzegł

swojąszansęiniezastanawiałsięnawetprzezsekundę..!

Użył on wszystkich sposobów by podzielić ich jeszcze

głębiej. Jegoargumentembył fakt iż różnicaw językuswiadczy

oichróżnympochodzeniu,ponadtofabrykowaliróżneopowieści

oVisigoti,Ostrogoti,Huns,Vandali, Suebi,Heruli,Langobardi...

wymienając ich jako plemiona nie spokrewnione, choć, cóż za

niespodzianka, pochodzili oni z tego samegoobszaru, pomiędzy

DunajemaMorzemBaltyckim,którynotabenewziąłswojąnazwę

odrządzącejdynastiiVizigots-Balta,które tonazwisko jestdalej

popularnewSerbinawetdzisiaj.PodobniejakBałtykinnawersja

tejnazwyjakaistniejewSerbiiinnychkrajachSłowiańskich.Zanim

Morze Bałtyckie zostało tak nazwane znane było jako Vendidli

MareiMareSuebicumnazwaneodWendsczyteżSuebs-Srb’s).

Wróg grał w szachy z teraz juz podzielonymi obszarami

przypomocyTurków iTatarów, i tworząc garnizonnapółnocy-

Krzyżakow. Rosjaniemusieli walczyć z Tatarami, Krzyżakami i

21Polski

Turkami bez znacznej pomocy swoich braci z dzisiejszej Polski,

którzyzajęcibyliciągłymiwalkamizTatarami,Krzyżakamii już

zgermanizowanymi plemionami wschodnich Słowian. Jedyna

pomocdlaPolski iDzisiejszejUkrainypochodziła zSerbi,która

sama toczyła ciężki bój zRzymem,Bizancjum,Węgrami i nową

potegąnaziemieuropejskiej-Turcją.Oczywiścienajwiększywróg-

Rzym,zkądpochodziływszystkieplany,nietylkoatakowałzzach-

odualerównieżsystematyczniepowodowałnowekłótniepomiędzy

słowiańskimiplemionamistwarzająccorazwiększyrozłam.

Mającnauwadzestarezałożenie:’SilnaSerbia-silnaPolska’,

wróg wiedział iż należało odzielić północną część tego samego

naroduodjegopołudniowejczęści.BizancjumzrobiłowEuropie

srodkowej to, coRzymzrobiłnapółnocy-stworzyłomiędzynimi

garnizon,którymiałbyćużytywtensamsposóbjakKrzyżacyna

północy.Ponieważbylinagranicy(MEDZA)pomiędzydzisiejszą

SerbiąiPolską,ludzienazywaliichMedzarilubMadzary,inazwa

tazachowałasiędodzisiaj.Szkodajakąwyrządzilinapolujęzyka

byładużowiększaniżtanapoluwalki...

Dowodemiżpowiedzenie‘krewniewoda’jestsłusznemoże

być wydarzenie kiedy to Serbska ciężka kawaleria i ich sławni

Skrzydlacigusarze,czy jaknazywali ichMagyars,husarze,walc-

zyli o wolność obszaru dzisiejszej Polski i Ukrainy przeciwko

TataromiKrzyżakom,nie tylkoprzed ipoutworzeniusztucznej

granicy-Węgier,lecznawetpoczasiegdygłównaSerbiabyłapod

władaniem Turków, gdyż uważali, że kazda część słowiańskiego

krajujestichwłasnąojczyzną.Skrzydlacihusarzystalisiępóźniej

22 Polska Masakra

elitarnąsiłąPolskiiWegier.

Wiedząc iż wszystkie utracone terytoria rządzone były

przezzagranicznepolityczneorganizacjektórepragnęłyzniszczyć

tozsamość wszystkich Europejczyków, nie trzeba wiele więcej

wiedzieć by zrozumieć że popełniane okrucieństwa trwały przez

wiekiibyłyprzedewszystkimskierowanenawyniszczanieorgin-

alnegojęzyka.Najbardziejwymownymprzykłademjestprawdzi-

wamasakraorginalnegojęzykawPolsce,gdzie,jakprzekonamy

sie,wrogowiebylitakpewniswojejpozycji,żenawetniepróbow-

alizatrzećśladówswojejbrudnejrobotypozatymiśladamijakie

pozostawiłyswiatłejednostki,którekochałyswoichrodakówlecz

zmuszone były brać udział w tej brudnej robocie, jednocześnie

czyniąccotylkobyłowichmocybyprzyszłepokolenia,urodzone

wlepszychczsasach,złatwosciąodgadłyconaprawdęsiędziałoi

znówuznalijęzykswoichprzodków).

BaRBaRzynCy w CzaRnyCH HaBitaCH w miSji wyniSzczenia PolSkiej DuSzy i tożSamoSci

Jakmówi stareporzekadło,każde złoniesie cośdobrego,

imynie bylibyśmyw stanie zrekonstruować orginalnego języka

wszystkich Europejczyków, gdyby turecka okupacja Bałkanów

nie miała miejsca. Chodzi o to, że ponieważ Turcja Otomana

potrzebowaładyplomatycznegojęykabyułatwićsobienegocjacje

zkrajamieuropejskimi,zaistniałalogicznadecyzjabywtymcelu

używać języka serbskiego (w całym imperium Otomana, które

23Polski

skladało się z 34 krajów, używane były 4 równorzędne języki:

turecki, język zwykłych ludzi, arabski-język religi zewzględu na

Koran, perski, język literatury i, trudno uwierzyć, serbski, język

wojskowyidyplomatyczny(niebyłonawetjednegosułtanaktóry

niepotrafiłbymówićposerbsku,gdyżwtychczasachuważanoiż

tylkoniewykształceninieznajątegojęzyka).Naironięlosu,serb-

skiwrógwbrewswojejwoliprzyczyniłsięwnajwiększymstopniu

do zachowania serbskiego języka, gdyż w takiej sytuacji zwykli

ludzie(jedyniprawdziwiobrońcyjęzykawkażdymkraju)zostali

zostawieniwspokojuprzezkościół,którywkażdymkrajuuważał

rodzimyjęzykikulturęzanajwiększeswojezagrożenie.

Mająctonauwadzemożemystwierdzićzcałąpewnościąże

zaledwie kilkawieków temuwszystkie słowiańskie krajemówiły

takim samym lub bardzo podobnym językiem co Serbowie, i

możemy przetestować tą teorię używając ją dla porównania w

poszukiwaniuorginalnegojęzykawinnychrejonachsłowiańskich.

Z pewnością teren dzisiejszej Polski jest z nich najbardziej

interesujący.

1. zacznijmy oD ł.

Gdyby złoczyńcy byli bardziej dokładni w swojej brudnej

robocieidołożyliwięcejstarańbyukryćjejdowody,byłobydzisiaj

dużotrudniejudowodnićżenakomendęzmasakrowalionijęzyk

polski,bytylkouczynićgoinnymodserbskiego. Pewniswojego

sukcesuczypoprostuzaleniwibyukrycLktore‘przekreślili’ibez

24 Polska Masakra

żadnychlingwistycznychpowodów,‘ochrzcili’goprzekształcającw

V,dzisiajwięcmożemyprześledzićichpracęporównująctesłowa

wjęzykupolskimiserbskim.

Na przykład gdy spojrzymy na serbskie słowa takie jak

slava,dlan,plug,plot,kolo,golub,glava...igdy‘przekreślimy’w

nichl,otrzymamypolskiesłowaodokładnietymsamymznacze-

niu(sława,dłon,pług,płot,koło,gołab,głowa...).

2. UkoRonowaniE o.

Jak w poprzednim przykładzie wystarczy dodać kropkę

nadodowieluserbskichsłówibędziemyjemielio tymsamym

znaczeniu w dzisiejszym polskim języku. By przytoczyć parę

przykładów:dvor,Bog,boj,gora,bol,nož,rog... (dwór,Bóg,bój,

góra,ból,nóż,róg...).

3. wyDaje Się, że niektóre Słowa nie były wyStarczająco truDne Do wyPowieDzenia kieDy miały r, więc trzeba było Dołożyć z Po literze r.

Tentrzecizkoleiprzykładjestprawdopodobnienajbardziej

niedorzeczny, gdyż wiemy wszyscy że ludzie mówiący grupą

językówłacińskichwymawiająsłowazliterąrzwielkątrudnością,

możemy sobie więc wyobrazić jak trudno im było (choć w tym

przypadku nie tylko im) wymawiać te same słowa z dodatkiem

25Polski

zpoliterzer. Itodokładniezrobili ‘sławnireformatorzy’ języka

polskiego.

Nietylkozamienilimorenamorze,dobronadobrze,breg

na brzeg... ale również zmienili tak trudne słowo jak jasterb na

jastrząb.

jednak, co byłoby gdyby ten proces zmiany pochodził ze strony przeciwnej?

Popatrzmynaparęsłowktóreudzieląnamdokładnejodpowiedzi:

Zanim dostarczymy wam długie listy ktore będą mówiły

same za siebie i będą wystarczające by wytłumaczyć wszystkie

te przypadki, damy jeszcze tylko kilka wskazówek by pozwolić

bynowibadaczestarego językadzisiejszejPolskizrozumieli toz

łatwoscią.

Serbskastrelamaformęstrzałagdziewidzimynawetdwie

sztucznezmianywjednymsłowie, którezostałodołożonepor i

ł.Dlaczegoktośmiałbyzamieniaćsłowo,którejużjesttrudnedo

wypowiedzeniananawetbardziejskomplikowanejeśliniezjakiś

podejrzanychprzyczyn?

Znajdujemypierwszydowódwewspółczesnymjęzykupols-

kim,gdziesłowastrzelec(bowman) istrzelać(toshoot,fire)nie

mająprzekreślonegołtylkozwykłel(inietylkoto;mająnawete

porz,dokładnietakjakwserbskim).Podrugidowódsięgniemy

niecodalej,naneutralnepolepółnocyNiemiec.Dzisiejszemiasto

26 Polska Masakra

Stralstraund,orginalnieznanebyłojakoStrela,ijestonobardzo

bliskoPolski,podczasgdyjestonopoprzeciwnejstronieEuropy

niżSerbia.

Wtymsamymrejonieznajdujemydowodynasłowamorze

i pomorze. W tym przypadku serbskiemore i pomorje (jak po

rosyjsku i bułgarsku) przybierają formęmorze i pomorze, znów

nienaturalne z po r i niemiecka Pomerania, można dostrzec że

poprzedniąnazwąnatenrejonbyłopomorje-bezsławnegozpor,

jakwpolskimPomorze.Cowięcej,wytłumaczonetojestwjęzyku

polskimprzezrelacjemorze-morski.

Wtensamsposóbmożemyprzetestowaćsłynneo,ktorestało

sieu.Naprzykład,serbskiboj(bitwa)wpolskimzostałzamieni-

ony na bój, jednakżew słowie bojownik i bojowy dostrzegamy

jego formępierwotnąbezó iwymawiane jakoprosteozupełnie

jakwdzisiejszymserbskim,cokompletnietłumaczyrdzeńsłowa.

Dodatkoweprzykładytorelacjapomiędzyróg-nosorožec(horn-

rhinoceros),ból-boleć(pain–tofeelpain)iBóg-Bogu...

Byuczynićztegobardziejinteresującąopowieść,dołączmy

do tego kilka innych europejskich językow, które zachowały coś

ze swoich pierwotnych form. Zacznijmy od angielskiego. Na

przykładserbskiesłowoplugma‘przekreślonel’wpolskimpług,i

gdyposzukamyodpowiedziwangielskimzobaczymyżelinplough

(wymawiane jako plau) pisane jest i wypowiadane jako czyste

l, nie jak łwdzisiejszympolskim. Mamypodobnyprzypadek z

dzisiejszym serbskim słowem sedlo którepojawia sięw angiels-

kim jako saddle (oczywiście jak większość słów angielskich nie

27Polski

mażadnegoetymologicznegordzeniawtymjęzyku),podczasgdy

wpolskimznówpojawiasię jakosiodłoz ‘przekreślonym’ l, iby

udowodnićżekiedyśmiałonawetbardziejpodobnąpisowniędo

serbskiegopodamyprzykładsłowaseat,którewpolskimpojawia

sięjakosiedlisko,awserbskimjakosjedalo.

Może przenieśmy sie do języka niemieckiego... Użyjemy

słowaplavaposerbsku,któreznówzmienionebyłowpolskimna

płowaz‘przekreślonym’l,podczasgdywniemieckimblauwidzimy,

żelorginalniebyłowymawianejakwdzisiejszymserbskim.Słowo

tomożnasprawdzićjeszczeraz,gdyżjestononaprawdępożyteczne,

gdyż plava przechodziła stopniową przemianę oddalając się

bardziejodswojegordzenia:wniemieckimstalasieblau(wymowa

blau),podczasgdywangielskimpojawiasię jakoblue(wymowa

blu). Taką stopniową przemianę widzimy też w słowie osa, po

serbskuipolskuosa,posuwającsięnazachódwCzechachwosa,

gdyzawędrowaładoAnglipoddanazostałakońcowejzamianiena

wasp(wymowawosp).

Powróćmydojęzykapolskiego,gdzieliczneprzykładybędą

samowystarczalne.Jużwymieniliśmydobrze,morze,strzelec...i

niebędziemykontynuowaćzbytdługoaletylkoprzytoczymykilka

najlepszych przykładow: serbskie słowa namężczyznę i kobietę

lekarzy,lekarz/lekarkawpolskimnielogicznieodtrzymałydodat-

kowez,jednaktylkowformiemęskiejlekarz/lekarka,lubtrębacz

dostał z tylko w liczbie mnogiej (trubadur/trubadurzy), czy też

relacja dobry-dobrze. Zakończymy najlepszym dowodem na to

iż wszystkie wyżej wymienione przypadki, gdzie rz wymawiane

28 Polska Masakra

jest jako z są wymyślone, przytoczymy przykład archaicznego

wyrażeniakonrży (poserbskukonj rze)gdzie rży jest jednymz

garstkisłów,gdzierzjestwymawianejakorz,aniejakz.

By nie popsuć radości tym, którzy zaczną interesujące

poszukiwania pochodzenia dzisiejszego języka polskiego, nie

odkryjemy dużo więcej lecz damy tylko kilka list niektórych

interesujących słów które doświadczyły niedorzeczne zmia-

ny. Naszym głównym celem było zaproszenie do dalszych

szczegółowychposzukiwanzwiązanychzhistoriąstarożytną,które

miałybynaceluodszukanietożsamościkażdegoEuropejczyka.

Nazakończeniewyrażamnadziejęiżzdołaliśmyudowodnić,

że pomimo trwającego wieki podziału, ciągłych obcych rządów

i nawet fizycznej bariery jaka była stworzona, ślady wspólnej

kultury, języka i pochodzenia Europejczyków odEagan iMorza

Adriatyckiego do Bałtyku nie były w stanie być zniszczone. Na

szczęściedzisiejszepokolenieSłowianzdałosobiesprawę,żesiła

leży w jedności i zaczynają odkrywać na nowo swoje wspólne

dziedzictwomającnadziejęnaprzywrócenieswojejswietności.

§

Poljski Masakr

xxxiSrpSki

RimskipisacKlaudijePtolomej(IIvekposleHrista)jedao

preciznulistutoponimaietnonimauEvropiiAziji,navodećida

su Sarmati i Sloveni isti narod, rasprostranjen po celoj Evropi:

‘Sarmatia,quaeinEuropaestdefinituraseptentrionibusoceano

Sarmatico, juzta venedium sinum, et parte descriptione hanc’.

Sofija Davidović-Živanović je na osnovu arheološkogmaterijala

dokazaladasuSloveniiSarmatiistinarod.Nestor(XIIvekposle

Hrista),kaludjerizPecerskelavreuKijevu,napisaojepreistoriju

Slovenaukojoj,premaJozefuŠafariku,govoridasusviSloveni

potomciproistekliodNojevogtrećegsinaJafetaidasuoniposle

potopanaseliliEvropu.FrancKont,upoznatomdelu‘Sloveni’kaže

dapremaHederu‘Slovenizauzimajuvećiprostornazemljinegou

istoriji’.NemasumnjedasuSloveninaseljavališirokaprostranstva

Evrope,odSkandinavijeiBaltičkogmoranaseveru,doMediterana

najugu,iodFrancuskeiBritanijenazapadu,doAzijenaistoku.

SofijaDavidović-Živanovićjeprilikomarheološkihiskopavanjau

Tilbariju,naušćuTemze,utvrdiladolazakSlovenauBritanijujoš

ubronzanodoba.Antropološkaigenetskaproučavanjanajnovijeg

datumapotvrdjujudasuSloveniautohtoniživaljnatluceleEvrope.

NiztoponimaidrugihraznihrečiugovorimanarodaEvropeima

čistoslovenskoporeklo.Oovomesuvećnapisanebrojneknjige.

Pojedinim narodima nordijsko-nemačkog porekla jako je

smetaloslovenskoporeklonjihovihpopulacija,pogotovuuvreme

sjedinjavanjanemačkihdržavauvelikonemačkocarstvo.Utom

smislu‘rodila’seNordijsko-germanskaškola,kojasetrudiladana

bilokojidostupannačinpotisnesveštojeslovenskoidanasvaki

xxxii Poljski Masakr

način razjedini slovenskenarode.Primer takvog razjedinjavanja

Slovena u Poljskoj, od drugih slovenskih naroda, u prvom redu

odSrba iRusa,opisan jeuovojknjiziautoraGoranaPoletana i

UrsuleKotnovski.Poljska,smeštenaizmedjuRusije,naistoku, i

Nemačke,nazapadu,bilajeplodnotlozamahinacijeNordijsko-

germanskeškole.UtojborbiPoljacimajenametnutaprvodrugačija

i neprirodna azbuka, koja je njihove uobičajene slovenske reči

izmenilatakodaimseizgubiloslovenskoporeklo.Vremenomse

menjaoiizgovor,iakosukorenirečiostaliistiinikonijemogaoda

ihizbriše.Autoriovogdelasuuspelinaosnovunizajasnihprimera

daukažu,nesamonanelogičnostisadašnjepoljskeazbuke,koju

imjenametnulaNordijsko-germanskaškola,većsuukazali ina

besmisao pisanja reči u savremenom Poljskom jeziku. Rezultat

svegaovogajedaseusadašnjevremeviše ističurazlike između

Poljaka idrugihSlovenskihnaroda,negoštosegovorioonome

što je zajedničko sa ostalim slovenskim narodima. Nordijsko-

germanskaškolajeizvršilasvojuticaj,nesamouPoljskoj,većiu

drugimslovenskimnarodimaEvrope.Sadrugestrane,uzapadnim

krajevimaEvropebrisanojesećanjenasveštojeslovensko.

Nije nam cilj da prepričavamo knigu Gorana Poletana i

Ursule Kotnovski o masakru Poljskog jezika. Želimo samo da

navedemočitaocedapažljivopročitajuipregledajuiznetudoku-

mentaciju i navedene primere nelogičnosti. Na taj način će im

bitimogućedaseupusteutraganjezakorenomrečisopstvenog

jezikaidashvatekakvuještetunanelanjihovomjezikureforma

izvedena pod uticajem Nordijsko-germanske škole. Promenom

xxxiiiSrpSki

pisma i jezikabrisani suslovenskikoreni,a samimtimmenjala

se i istorijskaslikaoporekluirazvojupoljskenacije.Autohtono

praslovensko stanovništvopostajalo je,poduticajemGermana i

Rimokatoličkecrkve, jedannaroddošljaka,bezporekla istorije i

bezosloncauEvropi.

Ovojerazlogštotoplopreporučujemočitaocimadapažljivo

pročitajuovuknjigu,daonjenomsadržajurazmišljajuidasami

izvukuzaključkenaosnoviteksta.Nekasamičitaocidajusvojsud.

Prof. Dr. Srboljub Živanovic, - The European Institute of Early Slavonic Studies,

London, Gt. Britain, Director

- The International Slavonic Academy of Science, Culture,

Education and Art, Branch of Gt.Britain and Ireland, Chairman

Poljski Masakr

goran Poletan

Ursulom Kotnovskomu saradnji sa

35SrpSki

KadabisenekakomoglivratitiuEvropuuvrijemeizmeđu

prvogavijekaStareiprvogavijekaNoveere,zateklibismoSlovene

kakoživekaoupravomraju.Svistanovnicikontinentasugovo-

riliistimjezikom–jezikomnjihovihpredaka,vjerujućiujednoga

Boga, u koga su vjerovali i njihovi preci. Putovali su, slobodno,

svojom nepreglednom teritorijom bez granica, obasjani svojim

slavljenimsimbolom–suncem.

Pošto jezemljabilasmatranasvetinjomkoja jepripadala

samomBogu,onasenijemoglaposjedovati,njomesenijemoglo

trgovati–nijesemoglakupitiiliprodati,jerbitoznačiloskrnav-

ljenjenjenesveteprirode.Kakosuživjeliumiru, ljudisuslobo-

dnoputovali,postavljajućilogor,gradećikuće,iliformirajućinovu

plemenskuteritoriju,gdjegodbiimsečinilodajepodručjebilo

pogodnozatesvrhe.Kadabi,međutim,pronašliboljelovište,ili

plodniju zemlju, oni bi se jednostavno premjestili, ostavljajući

svoju dotadašnju teritoriju slobodnom za bilo koga drugog

Evropljanina,kojibipoštovaoistapravila.Istizakonjevažioiza

rudnikeiriječna,jezerskailiprimorskanaselja.

Zarazlikuoddanašnjihdana,regionnijezavisioodtrgo-

vine.Inteligentniineustrašiviratnicisujednostavnoizvodiliratne

pohodenasusjednekontinente,uzimajući sveštobi imtrebalo,

obogaćujućitakobrojneriznicesvojedomovine.Poštojeuishrani

preovlađivalomeso,stokajesmatrananajvažnijimblagom,pasu

setakotokomcijelegodinemoglividjetistočari,kojibisekretali,

bilonajug,tokomhladnihzimskihmjeseci,bilonasjever,upro-

ljeće,kadabisunčevizracipočelidabojepoljasjeverauzeleno.

36 Poljski Masakr

Odjužnihmora,pasvedoBaltika,postojaojesamojedan

konglomeratplemenaa,osimočaravajućegpojaptica,prirodaje

izgledalaimalapotrebudarodijezik,takoveličanstven,dabimogao

bitikonkurencijaisamojpjesmislavuja–jedinstvenjezikkojim

jegovoriobašsvakiEvropljanin.Opisujućiihusvojimhronikama,

CezarihjenazivaoimenomSuebi(kaoisvikojigovoreLatinskim

jezicima,nionnijemogaodaizgovoririječSrbi-madaoberiječi

značeisto:sviisve),govorećionjimadaživeu100kantonaida

svakikantonučestvujeu formiranjuzajedničkearmijedajućipo

1000vojnika,kojisluževojskupogodinudana.

Takojebilodokjednogadananekinesrećnici,kojinisubili

ustanjudashvatekodeksčasti,nisuposeglizadotadanezapamće-

nimsredstvomkodEvropljana–izdajom,pomažućinatajnačin

ne-Evropljanimada zavladaju oblašćuGalije.Odvojeni od svoje

istočnoslovenske braće, bivali su polako trovani iznutra, da bi

poslijenekogvremenapostalisigurnimgarnizonomzaRimljane.

UnemogućnostidanivijekovimaposlijepređuRajnu ibivajući

konstantnopljačkaniodstraneSlovena,nisumoglidajedanputne

pokušajunezamislivo:slavniCezarjeodlučiodaizgradiponton-

skimost,remek-djelotogavremena,asanjimjenekakosakupioi

dovoljnohrabrostidapređeRajnu,sajasnimosvajačkimnamjera-

ma.Radostmu,međutim,nijebiladugogvijeka...Zapisanojeda

je tadadobiovijestda ‘Suebi’ spremajuarmijudaganapadnu i

odmahjenapravio‘hrabri’taktičkimanevar,nazadprekoRajne,

uništavajući u paničnom strahu čak i svoje ‘remekdjelomosto-

gradnje’izaboravljajućizauvijekpomisaonasličnuavanturu.

37SrpSki

Tojebilovrijemeneprevaziđenoggostoprimstva,kadabi,

u nekim selima, kako je bilo zabilježenou starimhronikama, u

slučajudanekoodbijedaukažegostoprimstvoputnikunamjerni-

ku,njegovakućabilaspaljenaodstranenjegovihsaplemenika,koji

bimunatajnačinreklidajenikakavčovjekidanezaslužujeda

živimeđunjima.Vjerovatnoihjetajobičajnakrajuikoštaogubit-

kamoćiivlastinadsvojimkontinentom,jersuti‘putnicinamjer-

nici’ponekadistovremenobili išpijunisaBliskogistoka,kojisu

strpljivo skupljali informacije i gradili strategiju kako da oslabe

njihovumoćiosvojeEvropu,dabi,nakrajudonijelizaključakda

jejedinataktikakojabiimmoglapomoćidazavladajuEvropom

bila:‘Zavadipavladaj’.

Kako je vrijeme prolazilo, Sloveni su postepeno počeli

zanemarivati iskustvasvojihpredaka,tražeći lakšiživot–štoje,

naravno,biofatalanizbor.Umjestodavojnimpohodimanadruge

kontinenteuzmušto imtreba,onisupočelidadozvoljavajusve

većembrojutrgovacadadolazeitrgujunanjihovojteritoriji,idući

tako daleko da počnu da dozvoljavaju nekim od njih da tu čak

i ostanu i osnuju svoje centre.Baš ti trgovci subili korištenida

trujuplemenaiznutra,pričemusuvjerovatnosmatralisvakidan

izgubljenim,akonebiuspjelidanapravebarnekusvađuizmeđu

saplemenika.Uzelojepunotrudaivremena,dabisekorumpirao

dovoljnovelikibrojvođadabiimsedozvolilodaformirajutrgova-

čki centarna tluEvrope–Rim.Naravno,narod jeprotestovao,

ali su ih njihove korumpirane vođe ubjeđivale da je to bilo za

opštedobro, idućitakodalekodasuRimštitilislovenskivojnici

38 Poljski Masakr

–naravnotrgovcisaBliskogistokasuzatodobroplaćali.

U to vrijeme naši preci, koji su funkcionisali kao jedan

organizam,nisuimaliozbiljnijihneprijateljajerčaknipojedinač-

naplemena,kojasugraničilasaRimom,nisuimalaproblemada

otjerajunazadRimljanetokomnjihovihnerazumnihpokušajada

pokoreone,kojisuih,dasuželjelimogliubilokojedobazbrisati

saevropskogkontinenta,iliih,unajmanjuruku,oštrokaznitizbog

njihovesuludeavanture,kaoštosetoipokazalonekolikovijekova

kasnije.

Zloupotrebljavajući gostoprimstvo njihovih domaćina,

Rimljani su zaboravili da suoniuEvropibili samogosti, te su,

beščasni,kakvisubili,iskoristiliprvuprilikudasakupedovoljno

sredstavadaformirajuarmijusastavljenuodplaćenika,kojomsu

napaliplemenasakojimsugraničili.Naravno,takvajednasuluda

provokacijanijaprošlanekažnjeno.Činjenicadasuiznajmilidio

svojeotadžbinestrancima,kojisuuznak‘zahvalnosti’napalinjiho-

vubraću,ješokiralaSlovene.Takvanezahvalnostjebilaneshvat-

ljivaponosnimslovenskimplemenimaivišenijebiloikakvešanse

dačakivođekojesušurovalesaRimljanimaučineištadaspriječe

neizbježno.

Shvatajući da je Rim bio neprijatelj koji je vrvio od

kukavičkih izdajnika, slovenska plemena su smjenila korumpi-

ranevođei,ujedinjenapodimenimaHuna,Vizigota,Ostrogotai

Vandala,počelasvojumisijudisciplinovanja,prosjecajućisebiput

krozrimsketeritiorijekaovrućnožkrozmaslac.

OtakvimdisciplinskimakcijamasvjedočeuništenjeRima

39SrpSki

odstraneGotaAlarića,kadanjegovimvojnicimanijeplaćenona

vrijeme,kaoiHunaAtileDragomira,predkojimjePapaklečeći

izmolio da im se odredi ‘samo’ blaga kaznada ubuduće plaćaju

duplo veći godišnji danak u zlatu, srebru, svili i biberu, nego

prethodnegodine,dokjekraljVandalaGajzerićdrugomprilikom

radije izabrao opciju da provede u Rimu više sedmica, kupeći

sveodvrijednosti,auztočakisamurimskuprincezuJevdoksiju

mlađu.

Pokazaćesedasuudžbeniciistorijeizkojihučedjecaširom

svijeta,kojinastavljajudapredstavljajumoćnuRimskuimperiju

kao neprevaziđenu silu, jednostavno proizvod nečijemašte i da

trebaju i ostati, ali samo u osnovnim školama, kao fantastične

bajke,kojetrebadazabavedjecu.Ustvarnosti,umjestodabude

predstavljena kao značajna sila, pošteno bi bilo da se prihvati

pošteniji pristup, kojim bi se Rim predstavio onako kakav je u

stvarnosti bio – kao bestidna kurva, okićena srebrom i zlatom,

koju jemogaouzetibiloko,kobibio spremandanjomeuprlja

ruke.

ZarazlikuodBlisko-istočnjaka,Slovenisukaonajvišeideale

smatralijunaštvo,pravduijednakost.Poštovanjesenijeodavalo

onomekobiimaonajviše,negoonomekobinajvišedavaobraćiu

nevolji.

Iako je danas mali broj onih koji su svjesni nekada

zajedničkihvjere,jezika,kultureitradicije,svihEvropljana,ostaci

tihpovezujućihfaktorasuidalježiviimogubitičitanipunolakše

negobimnogiipomislili.

40 Poljski Masakr

Kaoštonamjesvimapoznato,glavnipovezujućifaktorkod

ljudi jeste jezik.Znajućida je jezikglavni centralni stub, zakoji

suvezanikultura, tradicija i identitet jednenacije, logično jeda

sa uništenjem jezika jednoga naroda, njegova kultura, tradicija

i identitet slabedonivoadanemogudadajubilokakvusnagu,

ponosihrabrostpripadnikutoganaroda,poštosagubljenjemjezi-

kapotpunogubimoisvakikontaktsasvojomistorijom,precimai

sopstvenimgenima.

Ako krenemo u potragu za porijeklom Evropljana, ne

možemosepouzdatiudisciplinekojeusvakovrijememogubiti

izmjenjene zbog interesa dnevne politike (kao što je istorija, na

primjer…),negosemoramooslanjatinapunopouzdanijeizvore;

akojiizvormožebitipouzdanijiiizvornijiodoblastijezika,koja

sečvrstoprožimasaoblastimaetimologije,etnologije,mitologije

i,teknakraju,ilakedamenauke-istorije.Kadanasistraživanje

dovededoneizbježnepotragezamajkomjezikasvihEvropljana,

vrlobrzoćemoeliminisatisvezapadno-evropskejezike,shvatajući

daoniimajuvrlomalozajedničkogsaizvornimjezikombilokoje

od tih zemalja (oni ne znaju čak ni značenje svojih sopstvenih

imena iprezimena,akamo lidaprotumačekorijennekeriječi i

objasneznačenjaimenaljudiimjestaiznjihovedavneistorije–ta

potraga ihmožeodvesti samodoBiblije iblisko-istočnog jezika

),dabinas,uskoro, tapotraganepogrešivovodilado slovenske

jezičkegrupe.Međutim,tutekpočinjepravazagonetka...

Akobistepitalibilokogaodpripadnikadanašnjihbrojnih

slovenskihdržavaonjihovomzajedničkomporijeklu,nekiodnjih

41SrpSki

binegiraličakito,akamolidapriznajudajenečijadrugavarijanta

Slovenskogjezikabliža,zajedničkomim,izvornomjezikunegoona

njihova.Kakosusetijezici,ili,tačnijerečeno,dijalektimijenjalii

dalisutepromjenebilerezultatprocesaprirodneevolucijejezika,

ili su onebile naturene od strane određenihpolitičkih grupa...?

KakojestvarnoposljednjalinijaodbraneEvropepodjeljenaina

krajuosvojena...?

Današnje brojne slovenske zemlje su izvorno funkcio-

nisale kao jedna nacija a određene grupacije bi dobijale imena

samopogeografskompodručjukojesuuodređenovrijemenasta-

njivale,kao,naprimjer,pole(polje),hrbati(hrvati,prevoji,brda,

gore),pomorje(pomorze,primorje),iligranica(kraj,krajina),ili

bitto,pak,bilopooblastimarijeka,ilipoodređenimfizičkimili

temperamentalnimosobinama,kojimasuse isticali.Onikoji su

živjeliupoljimasubilipoznatikaoPoljaniiPoljaci(Polaci),oni

kojisuživjelinabrdima(hrbatima),kaoBrđaniiHrbati(Hrvati),

oniizprimorja(pomorja),kaoPomorjani(Pomorzani,Primorci,

Pomorci),doksuonikojisugraničilisaneslovenskimnarodima,

bilinazivaniGraničarima,Ukrajincima,Krajišnicima...Naravno,

kadabisepreselilinadrugogeografskopodručje,dobilibinovo,

zatopodručjeprikladnoime.

I oni koji su živjeli pored rijeka su dobijali odgovarajuća

imena: Visla - Vislani, Bosna – Bosanci ili Bošnjaci, Raška -

Rašani,Zeta-Zećani,Neretva-Neretljani,Bodra-Bodrići...dok

suonikojisubilipoznatipoprijekojnaravibilipoznatikaoLjutići,

Serdići,Vilci(Vulci,Vuci)...

42 Poljski Masakr

Dabisakrioodnjihsvedetaljekojibi ihmoglipodsjetiti

nazajedničkeimjezikiporijeklo,neprijateljjeuvijekpokušavao

ismijavatisvimanjimazajedničkoimeSrbi(Serbi)-štoznačisve

i svi,ali se iuprkos tome, tokomotomanskeokupacijeBalkana,

svako,konijebioTurčin,izjašnjavaokaoSrbin.

ZnajućidasuseSviSlovenizvaliSrbima(štojeriječkojai

danasuIndijiznačisveisvi),jasnojezaštojebilovažnodasešto

većibrojnjihodreknetogaimena,zaboravisvojuslavnuprošlost

iodvojiseodsvojebraće,čimeseslabiosavrod.Kakojetozabi-

lježenoustarimhronikama,izvornosuonikojisuživjelinasjeve-

ruiimalisvjetlijukosubilipoznatikaoBijeliSrbi,doksuonisa

juga,kojisuimalitamnobraonkosubilipoznatikaoCrveniSrbi.

Kako je moguće da je svaka od novo-formiranih sloven-

skih zemalja izabrala drugačiji načinmijenjanja svoga izvornog

jezika?Da li su tepromjenebilemotivisaneprostimpokušajem

novo-formiraneelitedatakoutvrdisvojepozicije, ilisuonebile

planiranedalekoizvantihzemaljainjihovihnaroda...?Usvakom

slučaju,jednojesigurno:nijedannarodnećeprihvatitibilokakvu

promjenusvogizvornogjezikasvojevoljno.Naprotiv,borićeseza

njegovopstanaksvimraspoloživimsredstvima.Kojesuokolnosti

pomoglemračnimsilamauništavača jezika, ikoji subilinjihovi

motivi?

Da bismo razumjeli proces uništenja evropskog jezika,

moramogapočetipratitidosamognjegovogpočetka,kojidoseže

dopočetkastvaranjaRimskeimperije.Dobronamjepoznatoda

susvaplemenakojasuživjelaokoRimagovorilaistimjezikom(a

43SrpSki

kojimbidrugim,akoneSlovenskim, jer su sebrojneSlovenske

riječi u današnjoj Italiji zadržale u neizmjenjenom obliku još

i danas, čak i uKalabriji i naSiciliji), ada jeRim,u stvari, bio

samomalitrgovačkicentar.Stvarnapromjenajenastaladolaskom

HrišćanstvanatloEvrope,kojenijeagresivnoširilosamoreligiju,

negojenaistinačinmijenjaloijezikuosvojenimpodručjima.

Mračni Srednji vijek se vjerovatno ne bi mogao opisati

bolje nego slikom crne armije hipnotisanih hrišćanskih misio-

nara,kojiuništavajuipalesveštopripadaizvornojkulturiosvo-

jenogpodručja,naistinačinkakotoradeidanas,naPacifičkim

ostrvima,naprimjer.Mračnekatedralepodizanesunamjestima

razrušenihsvetilišta,posvećenihSlovenskimbožanstvima,kaošto

subiliSvetovidiTriglav,čijasuimenanajezikutoganarodaimala

preciznoilogičnoznačenje,zarazlikuodbiblijskihimena,kojene

značebiloštabilokomEvropljaninu.Unekimhronikamaiztoga

vremenamožemopročitatidasedešavaloda je ipovišehiljada

ljudibivalopogubljenousamojednomdanu,samozatoštosui

daljebilipraktikovaliritualekojisusjećalinavjerunjihovihpra-

djedova,asvimajepoznat‘finirad’Inkvizicije,kojajestrpljivoi

detaljnouništavalaženskulinijuprenošenjaznanja,takoštobiiz

ženakojebiposjedovalebilokakvoznanje,prvomučenjemizvukli

svetajneliječenja,aondaihlikvidirali,danebibiloživihsvjedoka

njihovomđavolskomdjelu.

Dalijedovoljnoilustrativansampodatakizstarihhronika,

pokojemsuglavniprotagonistiperfidnepodjeleSlovenapismom,

‘legendarniprosvetitelji’ĆiriloiMetodije:‘UzmaternjiHebrejski,

44 Poljski Masakr

govoriliiSlovenski...’?Akolikoideja‘onjihovomuspjehudaopis-

menevećpismeneSlovene’imavezesapamećugovoripodatakiz

starihhronika,kojigovoridasumnogiRimljaniodlazilidaučeod

Slovenskih(DačkihiTračkih)filozofa.

Naravno, svimanam jedobropoznata izreka: ‘Zavadi,pa

vladaj...’padanasčakioninajtvrdoglavijimorajudasesložeda

je Evropa podijeljena pomoću religije i jezika i da primjete da

jenajvećabriga crkveuvijekbilada svakomenađenekuzemlju

inarodkaoneprijatelje,anajslađeimjebilokadabistvorilirat

izmeđubraće.

Koliko je hrišćanski svijet izgledaomoralno superioran i

privlačanSlovenima,kodkojihsučast,hrabrostipoštenjedizani

napijedestal,najboljepokazujeprimjerLužičkihSrba,kojisuna

nagovoreRimljanadaprihvateHrišćanstvoodgovorili:‘Vitražite

odnasdaseodreknemovjeresvojihpradjedova...?Vi,međukoji-

maživevaralice, lopovi i lažovi...?Dalekobiliodnas, ivi ivaša

vjera!!!’

Međutim,kolikojeonihkojiseusuđujudaprihvateistinu

idapriznajuda,ustvari,pripadajureligijiiideologijionihkojisu

mučili iubijalinjihovepradjedove, čije suzadnje riječiupućene

njihovimnasljednicimabiledanezaboravevjerupredaka.Dabi

se doniomirnjihovimdušama, današnja armija kukavnih izda-

jnika,imaprilikudakonačnopriznatuistinu,madaje,kakostvari

stoje,malonadezato,znajućidamalokoimatolikohrabrostida

pobjegneodglupostilažneiluzije,koju,sađavolskomsebičnošću

izlobom,čakprenosiinasvojurođenudjecu,kaoštobiprenosio

45SrpSki

nekuzaraznuneizlječivubolest.

Prirodno je da su najveće zavade napravljene između

najbližihplemena,kojasunetakodavnobilabliskokrvnovezana,

a koja su (kakvog li iznenađenja!?) ‘slučajno’ prihvatila različito

tumačenjeHrišćanstvaihrišćanskedogme.Bezrazlike,dalitobili

PoljaciiRusi,ilidvijezavađenestraneUkrajinaca,ilisrpskedržave

BosnaiHercegovina,Hrvatska,CrnaGora,Makedonijaionoštoje

jošostaloodSrbije(dapomenemosamoslovenskidioEvrope,čiji

jezikjošuvijeknijeizmjenjendonivoadanebibilisvjesnisvoga

zajedničkogporijekla),uvijekjeupitanjubilapodjelabraće.

Svakimodpomenutihdijelova je,kroz istoriju,uglavnom

vladaostranipolitičkielement,anormalnojedajeuinteresusva-

kogvladarabilodastvaraštojemogućevećiantagonizamizmeđu

tihdijelova ida ih takosveviše ivišeudaljava jedneoddrugih.

Jezikjebionjegovonajefikasnijeoružje.

Pritisnutiborbomprotivlukavogiprepredenogneprijate-

lja, različiti dijelovi velikog mora Slovena su bili napadani

različitimmetodama,pasuzatomoralidarazvijajurazličiteoblike

odbrambenestrategije.Svakiodnjihjemoraostalnobitiokrenut

kaneprijatelju,doksumuleđačuvalanjegovabraća,apoštoimje

odbranabilaskoncentrisanasamonajednustranu,onijošuvijek

nisuosjećalidasuunekojvelikojopasnosti,posebnozbogtogašto

sumoglipritećiupomoćjednidrugimauodlučujućimbitkama.

Nisuvidjelibilokakavrazlogza jačanjenjihovogbratstva

jersuvjerovalidajebraćunemogućezavaditi,zaboravljajućiutoj

borbizaotadžbinunatrgovcekojisuživjelimeđunjima...Kakoje

46 Poljski Masakr

vrijemeprolazilo,ostajaloimjesvemanjevremenadaseokrenu

jedni drugima, da bi, poslije nekoga vremena, primjetili da im

sečakigovorpomalopočinjerazlikovatii-neprijateljjeodmah

primjetiosvojušansu...!

Počeojedakoristisvaraspoloživasredstvakojimabiihjoš

višerazdvojio,aglavniargumentmujepostalatvrdnjadarazlika

ujezikupotvrđujedasusvioniimalirazličitoporijeklo,posebno

tako što je izmišljao priče o Vizigotima, Ostrogotima, Hunima,

Vandalima, Suebima, Herulima, Langobardima..., pominjući ih

kaoplemenakojanemajunikakvevezejednasadrugima,iakosu

(Glečuda...!)svionipoticaliizisteoblasti,izmeđuSinjeg(danas

Jadransko), Crnog i Baltičkog mora, koje je, da usput kažemo,

dobilo imepo vladajućojdinastijiVizigota - dinastijiBalta, a to

prezimeje,kaoiBaltić,idanasprisutnouSrbiji,avjerovatnoiu

drugimslovenskimzemljama.Poznatojedaje,prijenegojedobi-

losvojedanašnjeime,BaltičkomorenosiloimenaVendilimarei

MareSuebicum(poVendimailiSuebima-Srbima).

Neprijatelj je počeo da igra šahovsku igru sa, sada već

razdijeljenim, slovenskim oblastima, koristeći Tatare i Turke i

stvarajućivelikivojnigarnizonnasjeveru-Teutonskevitezove.Rusi

sumoralidaseboreprotivTatara,TeutonskihvitezovaiTuraka,

bezneophodnepomoćinjihovebraćeizdanašnjePoljske,kojisu

i samibilipritisnuti stalnimborbamaprotivTatara,Teutonskih

vitezovaivećgermanizovanihnajzapadnijihslovenskihplemena.

JedinapomoćPoljskoj ioblastimadanašnjeUkrajinedolazila je

izSrbije,kojajeisamavodilateškebitkeprotivRima,Vizantije,

47SrpSki

UgarskeinovesilenaEvropskomtlu-Turske.Naravno,najveći

neprijatelj-Rim,gdjesupravljenisviplanovi,nijenapadaosamo

sa zapada, nego je sistematski stvarao i nove sukobe između

slovenskihplemena,stvarajućimeđunjimadaljepodjele.

Imajućinaumustarumaksimu:‘JakaSrbija-jakaPoljska’,

neprijatelj je znao da je bilo od odlučujuće važnosti da podijeli

sjevernidioistoganarodasajužnim.Vizantijajeuradilausredini

onoštojeRimuradionasjeveru-stvorilajeizmeđunjihjakigarni-

zon,kojićebitikorištennaistinačinkaoštosuTeutonskivitezovi

bivali korišteni na sjeveru. Pošto se pomenuti garnizon nalazio

nagranici (međi) izmeđudanašnjihSrbije iPoljske,narod ih je

nazivaoimenomMeđari iliMađari,kojejeostaloidodanašnjih

dana.Štetakojusuoninapravilinapoljujezikadalekoprevazilazi

onunaratnompolju.

Potvrduistinitostiizreke‘Krvnijevoda’,možemovidjetina

primjerukadasusrpskateškakonjicainjenislavniKrilatigusari,

ili,kakosuMađariizgovarali,Husari,ratovalizasloboduoblasti

današnjihPoljskeiUkrajine,aprotivTeutonskihvitezovaiTatara,

ne samo prije formiranja vještačke barijere zvane Mađarska

(Međarska), nego i poslije pada Srbije pod Tursku dominaci-

ju,pošto suoni smatrali svakustopubilokoje slovenske zemlje

svojomdomovinom.Krilatigusarisukasnijepostalielitnejedinice

PoljskeiMađarskevojske.

Poštosmovećpomenulidasusveizgubljeneteritorijebile

podvlašćustranogpolitičkogelementa,ne trebanamdaznamo

punodabismoshvatilidajeprocesuništavanjajezikaiizvornog

48 Poljski Masakr

identiteta trajao vijekovima.Najilustrativniji primjer je svakako

pravimasakrnadizvornimjezikomudanašnjojPoljskoj,gdjesu

seoni,kakoćemovidjeti,osjećalitolikosigurnimdačaknisunala-

zilizaneophodnonidaprikrijutragovesvojeprljaverabote(osim

akotetragovenisuostavilisavjesnirodoljubikojisubiliprisiljeni

daučestvujuutojprljavojraboti,alisusepotrudilidabudusigur-

ni da će nekenove generacije, koje se budu rodile u neka bolja

vremena,lakoprotumačitištaseustvaridešavaloiponovovratiti

svetijezikpradjedova).

DiVLjaCi U CRnim oDoRama U SVojoj miSiji UniŠtEnja DUŠE i iDEntitEta PoLjSkoGa naRoDa

Kaoštojerečenoustarojizreci:‘Usvakomzluimanečeg

dobrog’,takoimivjerovatnonebibiliupozicijidarekonstruišemo

izvorni jezikEvropljana,danijebilo turskeokupacijeBalkana...

Naime, pošto je Otomanskoj Turskoj trebao diplomatski jezik

kojibijojolakšaopregovoresaevropskimzemljama,došlojedo

logičneodlukedatajjezikbudeSrpski(ucijelojTurskojimperiji,

kojususačinjavale32zemlje,uravnopravnojupotrebisubila4

jezika:Turski -kao jezikobičnognaroda,Arapski - jezikreligije

(zbogtogaštojeKuranpisannaArapskom),Persijski-jeziklitera-

tureiSrpski-jezikvojskeidiplomatije(nijebilonijednogasultana

kojinijegovorioSrpskijezikjersesmatralodasamoneobrazovani

ljudinegovoreSrpski).Ironijomsudbine,srpskineprijateljje,bez

49SrpSki

svojevolje,daonajvećidoprinoszaopstanaksrpskogjezika,pošto

je u situaciji, kakva je tada vladala, običan narod (jedini pravi

čuvarjezika,ubilokojojzemlji)bioostavljennamiruodstrane

crkve,kojajeusvakojzemljistarutradicijuijeziksmatralasvojom

najvećomopasnošću.

Imajući u vidu gore pomenuto, možemo sa sigurnošću

tvrditidasusveostaleslovenskezemljeutovrijemegovorileistim

iliveomasličnimjezikomkaoštojeSrpski,aakotrebamožemo

i testirati tu teoriju, tako što ćemo ga koristiti za poređenje u

našojpotraziza izvornimjezikomnaostalimslovenskimpodru-

čjima.Među svima njima, oblast današnje Poljske je zasigurno

najinteresantnija.

1. Počnimo Sa PrekriŽenim l (ł)...

Samodasuzločincibilidovoljno temeljniu svomeprlja-

vomposluidasusakrilitragovesvogazločina,bilobinemoguće

iliunajmanjurukuneuporedivotežedokazatidasuonimasakri-

rali jezik po nečijoj komandi, samoda ga naprave različitim od

Srpskog.Oni suočiglednobili previše lijeni da sakriju l koje su

prekrižili i, bez ikakvog opravdanog lingvističkog opravdanja,

‘prekrstili’gauV,kakosetoprekriženolsadaizgovara,takoda

danaslakomožemopratitinjihovrad,jednostavnimpoređenjem

tihriječisaonimizdanašnjegSrpskog.

Naprimjer,akopogledamosrpskeriječi,kao:slava,dlan,

plug,plot,kolo,golub,glava..., iprekrižimolunjima,dobićemo

50 Poljski Masakr

riječi iz današnjeg poljskog sa potpuno istim značenjem (słava,

dłon,pług,płot,koło,gołub,gława...).

2. kaDa je o ‘kruniSano’, ni krivo ni DuŽno (ó)...?

Kaoiuprethodnomprimjeru,dovoljnojesamodastavimo

tačkunaoumnogimsrpskimriječimaidobićemoih,sapotpuno

istimznačenjem,udanašnjemPoljskom, samošto će se too sa

tačkomizgovaratikaou.

Dapomenemosamonekeodnjih:dvor,Bog,boj,gora,bol,

nož,rog...(dwór,Bóg,bój,góra,ból,nóż,róg...).

3. izgleDa Da neke riječi nije bilo DoVoLjno tEŠko izGoVoRiti Sa Samim Slovom r u njima, Pa je bilo neoPhoDno DoDati i SLoVo z PoSLijE R...

Ovaj,trećiprimjer,jevjerovatnoinajtragikomičniji,pošto

namjesvimapoznatodaonikojigovorelatinskimjezicimaizuzet-

noteškoizgovarajuriječikojeusebisadržeslovorimožemosamo

zamislitikakobioni(mada,uovomslučaju,nesamooni)izgovo-

rili iste riječikadaposlije rdodamo još i jednoz,pa seonda to

rz izgovarakao ž.Vjerovali, iline,baš to suuradili ‘slavni refo-

rmatori’Poljskogjezika.

Oni,nesamodasupretvorilimoreumorze,dobroudobrze,

51SrpSki

bregubrzeg...negosupretvorilitakvujednuriječ,kaoštojejastreb-u

jastrzęb.

međutim, šta ako je proces promjena tekao sa druge strane...?

Pogledajmonekeriječikojećenamdatitačanodgovor:

Prijenegovamdamodugulisturiječikojaćegovoritisama

za sebe i biti dovoljno ilustrativna da odmah objasni sve gore

navedeno,da’ćemovamjošsamoparpojašnjenja,daomogućimo

novimtragačimazaizvornimjezikompodručjadanašnjePoljske

dasalakoćomrazumijuriječikojesukoristilistariPoljaci.

SrpskastrelaudanašnjemPoljskomimaoblikstrzała,gdje

možemovidjetičakdvijevještačkeizmjeneujednojriječi:slovoz

poslijeriprekriženoslovol.Dalibinekoizdobrihnamjeranapravio

joškomplikovanijomriječkojajeionakoteškazaizgovor...?

PrvidokaznalazimousamommodernomPoljskomjeziku,

gdje već same riječi strzelac (strelac) i strzelać (streljati, pucati)

nesadržeł,negoobičnol(inesamoto,negoposlijerznemamoa,

negoe,kaoiuSrpskom),azadrugidokazćemosepomjeritimalo

dalje,naneutralnopolje,nasjeverNjemačke.Naime,mjestokoje

sedanasnaNjemačkomjezikuzoveStrelasund izvornosezvalo

Strela,atomjestosenalazivrloblizuPoljske,dokse,gledanoiz

Srbije,nalazinapotpunosuprotnojstraniEvrope.

Na istom području nalazimo dokaze o izvornim riječima

zamoreipomorje.Uovomslučaju,srpskeriječimoreipomorje

52 Poljski Masakr

(kaoiuRusijiiBugarskoj)udanašnjemPoljskomjezikudobijaju

oblikmorzeipomorze,ačakiiznjemačkogimenatogapodručja

-Pomeranija,možemovidjetida jeprethodno ime te regijebilo

pomorje-dakle,bezfamoznogzposlijer,kaouvarijantiPoljskog

pomorza. Osim toga, i u samom Poljskom sve je objašnjeno

kroz relacije morze – morski, gospodarz - gospodarski, tokarz

–tokarski...

Naistinačinmožemotestiratiifamoznoosatačkomiznad,

kojepostalou.Naprimjer,SrpskibojjeuPoljskomtransformisan

ubój(izgovarasekaobuj),međutimuriječimabojownikibojowy,

gamožemovidjetiuizvornomobliku,beztačkeiznado,iizgovore-

nogsapravimo,dakle,potpunoistokaoudanašnjemSrpskom,što

potpunoobjašnjavaetimološkikorijenteriječi,istokaoirelacija

róg-nosorožec.Relacijeból-boleć(bol-boleti)iBóg-Bogu,Boży

sujošsamonekiodsličnihprimjera...

Danapravimopričuinteresantnijom,uključićemounjujoš

nekeevropskejezike,kojisuzadržalibarneštoodnjihovogizvor-

nogoblika.PočnimosaEngleskim:Naprimjer,srpskariječplugu

poljskomimaprekriženolusebi(pług),aakopotražimoodgovor

uengleskom,vidjećemodaselunjihovojvarijantiplough(izgo-

varasekaoplau)ipišeičitakaoprostol,anekaov.Sličanjeslučaj

isariječjusedlo,kojauEngleskomimaobliksedl (saddle),dok

seuPoljskompojavljujeuoblikusiodło,adajetariječoriginalno

bila još sličnija srpskoj riječi vidimo po poljskoj riječi siedlisko

(bezprekriženogl)–sjedalo,sjedište,sedište.

Ili,pređimonaNjemački...Itamojesedlosaobičniml(satl),

53SrpSki

dok,naprimjer,riječplavaizSrpskog,kojaje,opet,uPoljskom

dobila oblik płowa, sa prekriženim l, dok u njemačkoj varijanti

blau,možemovidjetidajelbilosvudaizvornoizgovaranokaou

Srpskom.Ta riječmožebiti testirana idvostruko imožebitiod

velikekoristi,poštojeplavadoživljavalapostepenumetamorfozu,

udaljavajući se od svoga korijena:Unjemačkom je dobila oblik

blau,dokseuEngleskomjavljauformiblue(blu).Interesantnoje

datakvupostepenupromjenumožemovidjetiiuriječiosa,kako

seizgovaraipišenaSrpskomiPoljskom,akojase,idućizapadno,

uČeškojjavljauoblikuwosa,dabiuEngleskojdoživjelakrajnju

transformacijuuwasp(izgovarasekaovosp).

Međutim, da se ponovo vratimo Poljskom, gdje će nam

mnogiprimjerigovoritisamizasebe.Većsmopomenulidobrze,

morze,strzełec...inećemovišedužitistim,negodatijošsamopar

najilustrativnijihprimjera:Srpskilekar-lekarkauPoljskomdobi-

jajubespotrebnuizmjenusamoumuškomoblikulekarz-lekarka

(kao i prilog lekarski), ili, relacija trubadur-trubadurzy, dobry -

dobrze...idazavršimonajboljimdokazomdasusvigorenavedeni

rz-izgovorenokaožprimjerisamodokazopolitičkimrazlozima

promjene jezika, navešćemo primjer jednog prastarog izvornog

oblika,koji sigurnodatiraodnajstarijihvremena:końrzy (konj

rži),kojijegotovoistikaouSrpskom-konjržeikojijejedanod

rijetkih slučajevadanas gdje se rz stvarno izgovara kao rž, a ne

samokaož,izamekogr.

Sa namjerom da nipošto ne pokvarimo zadovoljstvo

onih mladih Poljaka koji će početi potragu za svojim pravim

54 Poljski Masakr

porijeklom,nećemonavoditiprevišedetalja,negoćemojošsamo

navestilistenajinteresantnijihriječikojesupretrpjelenerazumne

izmjene. Glavna namjera nam je bila da samo iniciramo dalje

detaljno istraživanje, vezano zadavnu istorijuEvrope, sa ciljem

da pomognemo bilo kome Evropljaninu u potrazi za njegovim

identitetom.

Nakraju,samojošdakažemo,dasenadamodasmodoka-

zalidauprkosviševjekovnojrazdvojenosti,stalnojstranojvlastii

čakvještačkistvorenojfizičkojbarijeri,tragovizajedničkekulture,

jezikaiporijekla,svihEvropljana,odEgejskogiJadranskogmora,

padoBaltika,nisumoglibitiuništeni.Sada,kadaimajupriliku,jer

crnaarmijaokupatoranijenikadabilaslabija,nekadabliskakrvna

braćamorajuponovodazapočnuobnavljanjesvogazajedničkog

izvornogjezikaisvogaprastarogbratstva.

§

The Polish Massacre

lviiEnglish

TheRomanauthorClaudiusPtolemy(200AD)provideda

preciselistofEuropeanandAsiantoponymsandethnonyms,stat-

ingthatSarmatiansandSlavsareindeedoneandthesamenation,

widespreadthroughouttheentirecontinentofEurope:‘Sarmatia,

quaeinEuropaestdefinituraseptentrionibusoceanoSarmatico,

juzta venedium sinum, et parte descriptione hanc.’ Based on

archaeological evidence, Sofija Davidovic-Zivanovic has proven

thatSlavsandSarmatiansarethesamePeople.Nestor(1200AD),

amonkfromKiev,wrotetheprehistorichistoryofSlavs,stating

that,accordingtoJosephShafaric,allSlavsweredescendentsof

Noah’sthirdsonJafet,andthat,followingthegreatflood,theyhad

inhabitedthecontinentofEurope.FranzKont,inhisfamouswork

‘Slavs,’statesthat,‘accordingtoHeder,theyoccupyalargerspace

onlandtheninhistory.’Inanyevent,thereisnodoubtthatSlavs

inhabitedvastareasofEurope, fromScandinaviaandtheBaltic

ontheNorth,totheMediterraneanonthesouth,andfromFrance

andBrittain on thewest, toAsia on theEast. SofijaDavidovic-

Zivanovic, during archeological excavation in Tilbury, at the

mouthoftheThames,provedthatthearrivalofSlavsonBritish

soildatesbacktotheBronzeAge.ThenewestAnthropologicaland

geneticresearchhasproventhatSlavsarethenativepopulationof

theentireregionofEurope.Countlesstoponymsandotherwords

inthelanguagesallthroughoutEuropehaveaclearSlavicorigin.

Numerousbooksalreadyexploredthistopic.

Certain Nordic/Germanic countries were irritated by the

factthatmajorityoftheirpopulationhasaSlavicorigin,especially

lviii The Polish Massacre

duringthetimeoftheunitingoftheGermaniccountriesintoalarge

Germanempire.Thatideologygave‘birth’totheNordic-Germanic

historydoctrine,whichattempted,usingallmeansattheirdispos-

al, tosmotherall thatwasSlavic,and in that fashiondivide the

Slavicpeople.AnexampleofthedivisionofSlavsinPoland,from

otherSlavicpeople,primarilyfromSerbsandRussians,hasbeen

described in this bookbyGoranPoletan andUrsulaKotnovski.

Poland,placedbetweenRussia to the east, andGermany to the

west, was perfect grounds for the machinations of the Nordic-

Germanicdoctrine.Inthatfight,initiallyadifferentandunnatural

alphabetwasimposed,whichhadchangedeverydaywordsofthe

population,makingthemlosetheiroriginalSlavicform.Withtime,

thepronunciationofwordsalsochanged,eventhoughtherootof

thewordssurvivedtothisday,sinceitwastoobigatasktochange

thelanguagetosuchanextentthatitwouldnotsoundSlavic.The

authorsofthiswork,usingclearevidence,wereablenotonlyto

prove the illogicality of today’sPolish alphabet, imposedby the

Nordic-Germanicdoctrine,buthadalsoproventheirrationalityof

thewrittenwordsinthemodernPolishlanguage.Theresultofall

thisisthatintoday’sdayandage,moredifferencescanbefound

betweenthePolishandotherSlavicpeople,thansimilarities.The

Nordic-Germanicdoctrinehadaccomplisheditstask,notonlyin

Poland,butinotherSlavicregionsthroughoutEuropeaswell.On

theothersideofEurope,initswesterncountries,allthatwasof

Slavicoriginhadbeensystematicallyerased.

Our goal here is not to retell the bookwritten by Goran

lixEnglish

Poletan and Ursula Kotnovska, regarding the massacre of the

Polish tongue.We simply wish to invite the reader to carefully

studythedocumentationandtheprovidedexamplesoftheillogi-

cality.Thisway, theywill be able to commence their search for

therootsofthewordsintheirownlanguageandinthatfashion

understandtheextentofthedamagetotheirlanguagethereform,

underinfluenceoftheNordic/Germanicdoctrine,hadmade.By

changing the language, theSlavic rootsgradually faded through

time, and, as a consequence, the historic picture of the origin

anddevelopmentofthePolishnationchangedaccordingtothat.

Thenativeproto-Slavicpopulationstarted,underaninfluenceof

GermansandtheRomanCatholicChurch,tolooklikeanationof

newcomers,withouttheirownancienthistoryandwithouttheir

backboneinEurope.

Thisisthemainreasonwhywerecommendthereadercare-

fullystudiesthistext,andreflectonitscontentssothattheymay

drawtheirownconclusion.Letthereaderthemselvesbethejudge.

Prof. Dr. Srboljub zivanovic, - The European Institute of Early Slavonic Studies,

London, Gt. Britain, Director

- The International Slavonic Academy of Science, Culture,

Education and Art, Branch of Gt.Britain and Ireland, Chairman

The Polish Massacre

goran Poletan

Ursula Kotnovskain cooperation with

61English

Allowyourthoughtstotravelbacktoanotsodistantpast

andtakeamomenttoimagineEuropefrom100BCto100AD,a

placeandtimeprovidingatrueparadisefortheSlavicrace.The

inhabitantsoftheregionspokeonelanguage,thelanguageoftheir

ancestors,believed inthesameGod, theGodof theirancestors,

andtraveledfreelyontheirborderlessland,smileduponbytheir

glorifiedsymbol,theSun.

Theland,thoughtofasaholyobjectbelongingonlytothe

supreme God, could not be traded, bought or sold, and hence

abusedorpervertedinanyfashion.Livinginpeacetheywerefree

totravel,setupcamp,ahomeorevenanewtribalterritorywher-

everitseemedfit,howeverassoonastheywoulddiscoverbetter

huntinggroundsoramorefertilesoil,theywouldrelocate,leaving

the territory free foranyotherEuropeantouseunder thesame

conditions.Thesamelawappliedtoriverbeds,mines,thecoast-

lineandlakes.

Unliketoday,tradewasnotthelifebloodoftheregion.The

people,intelligentandfearlesssimplyravagedneighboringconti-

nentsandtookwhatevertheypleased,enrichingtheirmotherland

with countless treasures. Livestock being themain food supply,

shepherdscouldbeseeneithermigratingtothesouthduringthe

harsh wintermonths, or to the north, during spring, when the

sunbeamscoloredthemeadowsintoavibrantgreen.

FromthesouthernseastothenorthernBaltic,aconglom-

erateoftribesoccupiedthelandandasidefromtheoptimisticand

charmingsoundofbirds,Naturehadseenaneedtogivebirthto

62 The Polish Massacre

alanguage,sowonderful,thatitwasindirectcompetitiontothe

nightingale,asinglelanguagespokenbyeachandeveryEuropean.

In his chronicles, describing the tribes in question, Caesar had

christened them Sueb’s (like all citizens of the Latin speaking

countries,hehadgreatdifficulty inpronouncing thewordSrb).

Describing their customs in his chronicles, he proceeds to say:

‘theylivedinonehundredcantons,outofwhichathousandmen

werepresented to theunifiedarmy,where theywould serve for

oneyear.’

Untiloneday,unabletocomprehendtheconceptofhonor,

certain individuals used the coward’s weapon of treachery and

aided non-Europeans in theirmission to conquer the region of

Gaul.NowdividedfromtheireasternSlavicbrothers, theywere

slowlypoisonedfromwithin,eventuallyprovidingasecuregarri-

sonforRome.UnabletocrosstheRhineforcenturiesandfinding

nojoyinconstantlybeingravagedbySlavictribes,theallmighty

Caesarfinallyconstructedasuspensionbridge,amasterpieceat

thetime,andwithit,finallybuiltupenoughcouragetomakethe

crossingandopenlydeclarewar.Hissuccess,however,wasshort

lived. It is recorded that after hearing the news that the Sueb’s

werepreparing anattack, being a geniusofwarfare,hemadea

tactical decision to courageously retreat over the Rhine, franti-

cally destroying his ‘architecturalmasterpiece,’ and never again

contemplatingsuchafoolishadventure.

Looking back it was a time of unsurpassed hospitality,

where, as it has been recorded in ancient chronicles, residents

63English

ofcertaintribeswouldburnafellowtribesman’shousetoashes

werehetorefusehospitalitytoatraveler,informinghimthathe

wasnolongerwelcometoliveamongstmenofhonor.Sadly,itis

morethanlikelythatthisveryhospitalityhadcostthemdearly.By

allowing tradingmerchants tostay in their tribes,unknowingly,

theymoreoftenthannot,invitedspiessentfromthemiddle-east,

whopatientlycollected informationandworkedontheirmaster

plan: how to remove any power of government and eventually

conquerthecontinentofEurope.Beingveryobservant,theyfound

thattheonlyfeasibleoptionwouldbetodividetheSlavicpeople

bycreatingquarrelsamongstneighboringtribesaswellasfellow

tribesmen!

As time graduallypassed, theSlavic racehad abandoned

thewaysoftheirancestorsandlookedforaneasierlife...always

afatefulchoice!Insteadofravagingothercontinentsandtaking

whatevertheypleased,theyallowedmoreandmoremerchantsto

cometothemandtradeontheirterritory,goingsofarastoallow

sometostayandbuildupbusinesses.Theseverymerchantswere

usedtoslowlypoisonthetribesfromwithin,consideringtheirday

wastediftheywereunabletocreateanewquarrelamongsttribe

members.Ittookalotoftimeandeffortontheirbehalf,buteven-

tuallytheywereabletocorruptenoughleaderstoreachtheirfinal

goal,thecreationofamerchantcentreonEuropeansoil–Rome.

Naturallythepeopleprotested,however,thenowcorruptleaders

insisted that thiswas for thebest andwent so far as to protect

RomeusingaSlavicarmy,ofcourseagenerousfeewaswillingly

64 The Polish Massacre

paidbytheMiddle-easternmerchants.

TheSlavpeople,unitedasone,hadnoseriousenemiesand

evensmallSlavictribesborderingonRome’sterritoryhadnodiffi-

cultydefendingtheirlands.Thepeoplefeltsafe,knowingverywell

thatatanygivenmomenttheycouldeasilywipeoutRomeandher

citizensfromEuropeanland,ordependingontheirmood,atthe

very leastpunish themforanyhostileactions.Severalcenturies

laterthiswasproventobetrue…

Abusingthelawsofhospitality,Rome’scitizenshadforgot-

ten that they were mere guests in Europe, and, lacking honor,

theytookthefirstpossibleopportunitytoraiseenoughfundsand

financeanarmyofmercenarysoldierswhomtheyusedtoattack

theneighboringtribes.Ofcoursesuchachildishprovocationdid

notgounpunished.Leasing theirmotherland toanotherpeople

onlytohavethemattacktheirfellowbrothersshockedtheSlavic

people. Such ungrateful behavior was unheard of amongst the

proudSlavictribesandtherewasabsolutelynothingtheleaders

collaboratingwithRomecouldsayordotopreventtheinevitable

fromtakingplace.

RealizingthatRomewasindeedanenemyoverflowingwith

cowardlytraitors,theSlavictribesdethronedtheirtraitorouslead-

ersandunitedunder thenameofHun’s,Visigoth’s,Ostrogoth’s

andVandal’s,cuttingthroughRomelikeahotknifethroughbutter.

Oneinstancerecordedbyhistorianswitnessesthedestruc-

tion ofRomeby the hand ofAlarich’sGothswhen theRomans

delayedpayingtheSlavicsoldiers.AnotherinstancetalksofAtila

65English

DragomirtheHun,beforewhomtheRomanPopekneltandweep-

ingpleadedthatonlyaminorpunishmentbedealtfortheirprovo-

cations,inturnpromisingtodoubletheiryearlypaymentingold,

silver,silkandpepper.However,noamountofgoldorsilvercould

persuade the Vandal King, Gajzerich, from ravaging Rome. He

spentseveralweeksdestroyingwhateverstoodinhispath,making

sure to take everything of value including the Roman princess

(Yevdokosiya,theyounger).

It would appear that the history books found in schools

allacrosstheglobewhichproceedtodescribethemightyRoman

Empire as something spectacular are simply a fantastic figment

of someone’s imagination and should still be kept, but only in

primaryschools,aswonderfulfairytalesusedtoentertainyoung

children.Realistically,insteadofportrayingitasaforcetobereck-

onedwith,amore illustrativeandhonestapproachwouldbe to

describeRomeas she reallywas: a shamelesswhore covered in

silverandgoldthatcouldbetakenbyanymanwillingtogethis

handsdirty.

UnliketheRomanMiddle-easterners,theSlavsconsidered

heroism, justice and equality as their highest ideals. The most

respectwasgivennottotheindividualwhowasthewealthiest,but

totheonewhogavethemosttohisbrothersinneed.

Eventhoughtodaythereisonlyasmallnumberofpeople

whoareawareofthefaith,language,cultureandtraditionshared

byallEuropeans,thetracesofthesefactorsarestillaliveandcan

beunderstoodfareasierthanmostcouldeverimagine.

66 The Polish Massacre

As we are well aware, the main binding factor that ties

peopletogetherisindeedtheirlanguage.Knowingthatapeople’s

language is the central post towhich culture, tradition and the

identityofonenation is tied, it isperfectly logical thatwith the

destructionofthelanguage,theculture,traditionandidentitywill

alsobedestroyed,nolongerbeingabletoprovideanystrengthto

theprideandcourageofthepeople,ultimatelyleadingtotheloss

ofattachmenttheyhavewiththeirancestors.

IfwecommenceasearchforthetrueoriginofallEuropeans,

instead of placing our blind trust into trivial disciplines, disci-

plinesthatareregularlyabusedbydailypolitics,(takehistoryfor

instance)we should rather focusourattentiononmore reliable

sources,andwhatsourceismorereliableandmoreauthenticthan

thefieldoflanguage,whichultimatelyspreadsitselfintoetymol-

ogy, ethnology,mythology, and lastly– into truehistory.When

that search brings us to the inevitable discovery of themother

language of all Europeans, it is only natural to quickly dismiss

allWestern-European languages, realizing that they hold noth-

ingincommonwiththeoriginallanguage,(sadly,peoplelivingin

Western-Europeancountriesareunabletodecipherthemeanings

oftheirverynamesandsurnames,withoutthesearchultimately

leadingthemtoaBiblical/Middle-easternlanguage),thetrailwill

unmistakably lead to the Slavic language group. And only then

doesitbecomeinteresting...

Askingtoday’snumerousSlavicstatesabouttheircommon

origin, certainstateswoulddenyeven that, letaloneadmit that

67English

someone’sversionofSlavicisclosertotheoriginallanguageonce

spokenbyallSlavs.Howweretheselanguages,or,morecorrectly

-dialects,changed,andwerethechangesaresultofnaturalevolu-

tionorweretheyenforcedbycertainpoliticalgroups?Andhow

didthelastfortressfightingforthefreedomofEuropegetdivided

andeventuallyconquered?

Today’s numerous Slavic countries originally existed and

functioned as one nation, where certain tribes would receive a

name befitting the geographical position they occupied at that

particular time, or due to a distinctive physical appearance and

temperamental characteristic. For an example, individuals who

livedon thefields–polas (polja)were calledPolyaniorPoljaci

(Polaci), thosewholivedonthehills–Brda,hrbati,werecalled

BrdjaniorHrbati(Hrvati,Chrobati),Coastal–pomoryanpeople

were named Pomoryans (Pomoriani, Pomorzani, Pomorci,

Primorci...), while those who lived on and patrolled the border

with non-Slavic regionswere named -Ukrayinci, Krayishnitsi...

Ofcourse,moving toadifferent territory, theywouldgetanew

name,dependingontheregiontheyoccupied.Peoplelivingbythe

rivers likewisereceivedadequatenames:Wisla-Wislani,Bosna

- Bosanci (Bosnians), Rashka - Rashani, Zeta - Zecani, Bodra -

Bodrici..., whereas tribes who were known to be bad tempered

wereadequatelynamedLyutici(lyut–enraged),Serdici(serdit–

furious),Vilci,Volci,Vuci(vilk,volk,vuk-wolf).

Painstakinglytryingtoconcealthedetailsthatmayremind

themoftheircommonorigin,theenemyalwaystriedtoridicule

68 The Polish Massacre

their commonname - Srbi, Serbi (like Suebi, a name that later

evolvedtoSwabi,andShwabe,allowingforeasierpronunciation

tothenewnon-EuropeanpeoplesoccupyingtheSlaviccontinent),

althoughduring thereignof theOttomanEmpire in theBalkan

region, everyonewhowasnot aTurk, still consideredhimself a

Srb.

BeingawarethattheancientnameofSlavwasindeedSrb

(whichto thisday inIndiacarries themeaning: ‘everythingand

everyone’), it is clearwhygreat importancehadbeenplacedon

makingallSlavsrenouncetheirnameandturntheirbackontheir

glorified past, consequently making their entire nation weak.

Originally, as it has been recorded in ancient chronicles, those

wholivedinthenorthhadlightercoloredhairandwereknownas

whiteSerbs,whereasthosewhoweresituatedinthesouthhada

darkerbrownhair-colorandwerethereforenamedredSerbs.

Howisitpossiblethateachandeverynewly-formedSlavic

countryhaddecidedonchangingtheiroriginallanguageinadiffer-

entfashion?Werethesechangesmotivatedbythenewly-formed

nobilitytostrengthenitsgripontheirnewpoliticalregime,orwere

theyplannedfarawayfromthesecountriesandtheirpeople…?In

anyevent,onethingiscertain:nopeoplewillacceptthechangeof

theirlanguagewillingly.Instead,ashistoryteaches,theywillfight

foritssurvivalusingallmeansnecessary.Thebiggestquestionis:

whichartificiallyformedcircumstanceshelpedtheforcesofdark-

nessintheirquesttodestroyallSlaviclanguages,andwhatwere

theirtruemotives?

69English

To understand the process used to destroy the original

Europeanlanguage,wemustbeginbytracingthedestructivepath

backtoitsverybirth,apathspreadingallthewaybacktotheforma-

tionoftheRomanEmpire.Itiswellknownthatalltribesborder-

ing with Rome communicated in the same language, and that

Rome,aspreviouslymentioned,wasinfactasmallinsignificant

centerformerchants,ameretradingpost,(interestinglyenough,

many Slavicwords are still present in today’s Italy, unmodified

to thisday even, inCalabria andSicily).The real changebegan

with thearrivalofChristianityonEuropeansoil,whichhadnot

onlyaggressivelyspread its religion,butusing thesameaggres-

sive means, systematically changed the language of all newly-

conqueredregions.

It is simply impossible to thinkback to thedarkmiddle-

ages andnot envision theblackarmyofChristianmissionaries,

ruthlesslydestroyandburneverythingbelongingtothetraditional

cultureoftheconqueredregion,astheycanbewitnesseddoingto

thisdayinthePacificcountries.Darkandgloomycathedralswould

replacethemagnificenttemplesoflight,dedicatedtodeitiessuch

as,Svetovid/SvantovitandTriglav,whosenamescarriedprecise

andlogicalmeaningtothepeopleofEurope,unliketoday’sBiblical

names thatmaymeanagreatdeal to theMiddle-easternersbut

absolutelynothingtoanyEuropean.Insomechroniclesdatingto

thattimeperiodwecanreadthatthousandswouldbekilledina

singleday, theircrime:practicing therituals thatreinforced the

faithof their forefathers;andeveryone iswellawareof the ‘fine

70 The Polish Massacre

ideas’enforcedbytheInquisition,whichhadpatientlyandwith

greatcaredestroyedthefemininelineofknowledge,transferred

fromonegenerationtothenext.Firstly,bymercilesslytorturing

theirunfortunatevictimshopingtostealanyancientknowledge,

onlytolatermurderthemincoldbloodleavingnolivingwitnesses

totheir,inspiredbytheDevilhimself,crimes.

Asidefromthechurch,ancientchroniclesalsogivemention

to the ‘legendary enlighteners’ Cyrillius and Methodius. Along

withtheirmothertongue,Hebrew,theyspokeSlav,andcovering

Europewent on theirmission to helpmake Slavic people liter-

ate.Interestingly,oneenforcedtheLatinscriptwhereastheother

Cyrillic, adding to themaster plan to further divide the people

ofEurope.AndjusthowilliteratetheSlavicpeoplewere,canbe

seen in ancient chronicles that speak of countless Roman citi-

zensleavingRometobetaughtbySlavic(DacianandThracian)

philosophers.

There is not a person alivewho has not heard the prov-

erb:‘divideandconquer…’andfortunatelytherearesomanywell

documented facts that even themost stubborn individualmust

admitthatEuropehasbeendividedwithgreathelparrivinginthe

formofthechurch.Asidefromaidingheartlesscriminalsintheir

questtobrutallymassacreanation’slanguage,thebiggestworry

ofthechurch,andinfactallMiddle-eastern‘religions,’hasalways

beentocreatehatredamongstbrothers.

AndjusthowattractiveandmorallysuperiortheChristian

worldappearedtoSlavs’canbebestwitnessed inthereplysent

71English

byLusatianSerbstoRome,whenaskedtoconverttoChristianity:

‘Youaskustorenouncethefaithofourforefathers...?You,amongst

whomlivecowards,thievesandliers...TotheDevilwithyou,you

andyourreligion!!!‘

However,howmanyindividualsarethere,thatarewilling

toadmitthattheyaremerelyfollowingthereligionandideologyof

thosewhohadtorturedtheirforefatherstodeath,thefinalbreath

leavingtheirlipscarryingthephrase,‘loveyourbrothersandnever

forgetthefaithofyourancestors.’Insteadofdoingeverythingin

theirpower tohelp theirancestors,who fought for the freedom

ofEurope,restinpeace,today’sSlavicarmyofcowardlytraitors,

refusetoadmitthetruth.Forgenerations,poisonedfromwithin,

they lackthecouragetoeventhinkaboutescapingthestupidity

of a false illusion,which,with immense evil, they thoughtlessly

transfertotheirownchildren,likeadeadlyandinfectiousdisease.

It is only natural that the biggest quarrels were made

betweenclosesttribes,whowereinfactbloodrelatives,andwho

accepted(whatasurprise)differentwaysofpracticingChristianity

andanunderstandingoftheChristiandogma.Nomatterwhether

itwas thepeopleofPolandorRussia, twoantagonistic sidesof

Ukrainians, or the once Serbian states, Bosnia, Croatia, Monte

Negro,Macedonia,andnowwhatlittleisleftofSerbiaitself(only

tomentiontheSlavicpartofEuropewhoselanguagehasstillnot

changed to the point that they are unable to see their common

origin),ineverycaseitwassimplyadivisionamongstbrothers.

Allthementionedregions,throughouthistory,weremainly

72 The Polish Massacre

ruledbyaforeignpoliticalelement,anditisperfectlynaturalthatit

wasintheinterestofeveryrulertomaketherelationshipbetween

thoseregionsasantagonisticaspossible,graduallypullingthem

moreandmoreapart.Thechangeoflanguagewasandstillisone

oftheirmosteffectiveweapons.

Faced with fighting a sly and cunning enemy, different

partsof the largeseaofSlavswereattacked fromalldirections,

forcing them to develop new forms of defence. Each and every

tribehadtoturntowardstheenemyandtocontinuallykeepfacing

it,whiletheirbackswereprotectedbytheirbrothers.Facingonly

onedirection,theyhadnoneedtofeelthreatened,especiallysince

theywereabletohelpeachotherinanydecisivebattles.

They felt no need to renew their brotherhood, believing

thatitwasimpossibletomakeaquarrelamongstfamilymembers.

However, occupied with protecting their motherland, they had

entirely forgotten about the trading merchants living on their

territory.Astimegraduallypassed,theyhadlessandlessoppor-

tunitiestoturntowardsandhelpeachother,eventuallynoticing

thateventheirlanguagewasbeggingtosoundslightlydifferent-

theenemysawitschanceanddidnothesitateforasecond...!

Using allmeans at their disposal, the enemywas able to

dividethemevenfurther,usingthemainargumentthatthediffer-

enceinlanguageprovesthattheyallhadadifferentorigin,taking

greatcaretoinventstoriesabouttheVisigoths,Ostrogoths,Huns,

Vandals, Suebi, Heruli, Langobardi... always claiming that they

were tribeswhichhavenothing in commonandarenot related

73English

inany fashion,although interestingly, theyall lived in thesame

region,betweentheDanubeandtheBalticsea,which,bytheway,

wasnamedafter theVizigoth rulingdynasty -Balta, a surname

still common inSerbia to thisday.Likewise, a variationof that

surnamealsoexists,Baltic,inSerbiaaswellasotherSlaviccoun-

tries.Itisalsoknownthatbeforeacquiringitspresentname,the

BalticSeawentbythenamesofVendiliMareandMareSuebicum

(namedafterWendsorSuebi-Serbs).

The enemywas playing chess,with now, already divided

Slavic regions, by using Tatars and Turks, and creating a new

garrisononthenorth–theTeutonicknights.Russianswereforced

to fight theTatars, Teutonic knights andTurks,without crucial

helpoftheirbrothersfromtoday’sPoland,whothemselveswere

occupiedbyconstantbattlesagainstTatars,Teutonicknightsand

already germanized western Slavic tribes. The only help to the

region of today’s Poland andUkraine came from Serbia, which

itself fought serious battles against Rome, Byzantium,Hungary

andanewpoweronEuropeansoil,theswornenemyoftheSlavic

race - Turkey. Of course, the biggest enemy - Rome, where all

theevilplanswerehatched,notonlyattackedfromthewest,but

systematicallycreatednewquarrelsbetweenSlavictribes,creat-

ingafurtherdivisionamongstthem.

Not forgetting the old maxim: ‘Strong Serbia - strong

Poland,’theenemyknewverywellthatitwasofacrucialimpor-

tancetodividethenorthernsectionofthesamepeoplefromthe

south.ByzantiumdidinthemiddlewhatRomedidinthenorth

74 The Polish Massacre

- creating a garrison between them that would be used in the

samewayastheTeutonicnightswereusedinthenorth.Sincethe

mentionedgarrisonwaslocatedontheborder(MEDZA)between

today’sSerbia andPoland, thepeople christened themwith the

nameMedzari or Madzary (today’s Hungary) a name that still

stands to this day. Sadly, the damage theymade in the field of

languagewasmuchmoredevastatingthanthedamageonthewar

fields.

Theconfirmationoftheoldproverb‘bloodisthickerthan

water,’ canbe seen inSerbia’sheavy cavalryand their celebrat-

edWingedGusars,orby theHungarianpronunciation,Husars.

Fightingforthefreedomoftoday’sregionofPolandandUkraine,

andagainsttheTeutonicknightsandTatars,notonlybeforethe

formation of the false artificial barrier known as Hungary, but

evenafterthefallofSerbiatoTurkishdomination,theyremained

fightinginthatregion,consideringanySlaviclandastheirown.

ThewingedHusarslaterbecometheeliteforcesofthePolishand

Hungarianarmy.

Realizing that the lost territorieswere ruled by a foreign

political element that wished to destroy the original identity of

all Europeans, it is perfectly clear that the atrocities committed

lastedformanycenturiesandwereprimarilydirectedtowardsthe

destruction of the nation’s original language. Themost illustra-

tiveexampleisarealmassacreoftheoriginallanguagespokenin

Poland,where,asitwillbedemonstrated,theyweresosecurein

theirpositionthattheyhadnotevenfeltaneedtohidethetraces

75English

oftheirfilthywork(unlessthetraceswereleftbyenlightenedindi-

vidualswho loved theirpeoplebutwere forced toparticipate in

thisdirtywork,howeverstilldoingeverything in theirpower to

makesurethatnewgenerations,borninbettertimes,willeasily

decipherwhateventsreallytookplaceandonceagainreinstatethe

sacredlanguageoftheirforefathers).

BLaCk oUtFittED BRUtES’ in tHEiR miSSion to DEStRoy tHE SoUL

anD iDEntity oF tHE PoLiSH PEoPLE

Theoldproverbteaches:‘Thereissomegoodineveryevil,’

likewisetherewassomegoodintheoccupationoftheBalkansby

theOttomanEmpire.Unlesssuchaneventtookplace,insteadof

beingasimpletaskitwouldvergeontheimpossibletoreconstruct

theoriginallanguageofallEuropeans.Inshort,Turkeyrequired

a diplomatic tongue which would ease the negotiations with

Europeancountries.Thatbeingso,theycametoalogicalconclu-

siontouseSerbian(intheentireOttomanEmpire,aconglomer-

ateof34countries,4languageswereequallyused:Turkish–the

languageofthecommonpeople,Arabic–thelanguageofreligion

(KoranwasinArabic),Persian/Farsi–thelanguageofliterature

and Serbian – the language of the army and diplomacy (there

wasnotasingleSultanthathadnotspokenSerbiansinceitwas

consideredthatonlyuneducatedpeoplecouldnotspeakSerbian).

Ironically,theswornenemyoftheSlavicrace,withoutwishingto

76 The Polish Massacre

doso,providedthelargestcontributiontowardsthepreservation

oftheSerbiantongue,sincebeinginsuchasituationthecommon

folk(theonlytrueguardiansofalanguage,inanycountry)were

leftalonefromthechurch,whichinallcountriesconsideredthe

originaltraditionandlanguageasamostseriousthreat.

Keepingallthepreviouslymentionedinformationinmind,

we can claimwith absolute certainty that all other Slavic coun-

tries, only several centuries ago, spoke the same, or at the very

least,averysimilar languagetotoday’sSerbian,andthistheory

canbetestedbyusingtheSerbianlanguageforcomparisoninthe

searchfortheoriginallanguageinotherSlavicregions.Theregion

oftoday’sPolandisbyfaroneofthemostinteresting.

1. to BEGin LEt US ExaminE the croSSeD l (ł)...

If the criminalswere thoroughenough in theirperverted

workandspentmoretimeandeffortinhidingtheevidence,today,

itwouldbemuchmoredifficulttodemonstratehowtheymassa-

credthePolishlanguageatsomeone’scommand,onlytomakeit

differentfromSerbian.Certainoftheirsuccessorjusttoolazyto

hidetheletterL,theysimplytookthepathofcrossingitout,and

without any justified linguistic reason, ‘christened it’ to a V, so

todaywecaneasilyfollowtheirworkbysimplycomparingthese

wordsinthePolishlanguagewithtoday’sSerbian.

Forexample,ifwelookattheSerbianwords,suchas:slava,

77English

dlan,plug,plot,kolo,golub,glava...bysimplycrossingoutthel,

we get Polishwordswith the exact samemeaning (słava, dłon,

pług,płot,koło,gołub,gława...).

2. the crowning of the o (ó)...

Likeinthepreviousexampleitisenoughtoplaceadoton

theletteroinmanySerbianwordsandwewillfindthem,withthe

exactsamemeaning,intoday’sPolish.

Severalexamplesare:dvor,Bog,boj,gora,bol,nož,rog...

(dwór,Bóg,bój,góra,ból,nóż,róg...).

3. it woULD aPPEaR tHat SomE woRDS wERE not DiFFiCULt EnoUGH to PRonoUnCE witH an R in tHEm So it waS nECESSaRy to aDD a z, following the r...

This third example isperhaps themost ridiculous so far,

sinceweallknowthatthespeakersoftheLatinlanguagegroup,

pronouncewordscontainingtheletterrinthemwiththegreatest

difficulty,wecanonlyimaginehowtheywould(althoughinthis

casenotonly them),pronounce these samewords ifweplacea

letterzaftertheletterr.Asdifficulttobelieveasitmaybe,thisis

exactlywhatthe‘famousreformers’ofthePolishlanguagedid.

Notonlydid theytransformmore intomorze,dobro into

dobrze,bregintobrzeg...buttheyevenwentsofarastotransform

78 The Polish Massacre

adifficultwordasjastrebintojastrzeb.

however, what if the process of change flowed from the opposite direction...?

Letustakeamomenttoviewseveralwordswhich

mayhelpusarriveatalogicalsolution:

Beforeweprovideyouwithalistofcountlessexamplesthat

areself-provingand illustrativeenoughto furtherexplainall the

aforementionedinformation,wewillprovideseveralmoreexpla-

nations, allowing the new researcher of the old Slavic language

livingintheregionoftoday’sPoland,tounderstanditwithease.

TheSerbianwordstrelahastheformofstrzała(abow)in

today’sPoland,whichallowsustoseetwoartificialchangesinthe

oneword,az,whichisplacedafteranr,andacrossedoutl.Why

wouldsomeonemakeawordthatisalreadydifficulttopronounce

evenmoredifficultforpronunciationifnotoutofsomesuspicious

reasons,tosaytheleast...

The first proof can be discovered in the modern Polish

language, where the words strzelac (bowman) and strzelać (to

shoot,fire)donotcontainthecrossedoutł,andinsteadarewrit-

tenwithanordinaryl(furthermore,aftertherzwedonothavean

a,ratherane,justlikeintheSerbianversion),asanotherexam-

plewewillmoveslightlyfurther,totheneutralterritoryofnorth-

ernGermany.AplacecalledStralstraundintoday’sGermanywas

79English

originallycalledStrela,andinterestinglyenoughitislocatedvery

close toPoland,whereas, looking fromSerbia’s point of view, is

foundonthecompleteoppositesideofEurope.

In the same region we find additional proof through the

words‘seaandseaside.’Inthisinstance,theSerbianwordsmore

andpomorje(sameinRussiaandBulgaria)aretransformedinto

morzeandpomorze,andevenintheGermannamePomerania,we

canseethatthepreviousnameoftheareawasindeedpomorje-

withottheinfamouszfollowingther.Furthertothepoint,wefind

anotherexampleinthePolishlanguagethroughtherelationmorze

-morski.

Also, using the samemeans,we are able to test the infa-

mous o crowned with a dot, ultimately being transformed into

a u. For example, the Serbian word boj (battle) in Poland gets

transformed into bój (pronounced booy), however, in thewords

bojownik(soldier)andbojowy,weseeitinitsoriginalformwithout

thedothoveringabovetheo, furthermore it isevenpronounced

as a simpleo, exactly like in today’s Serbian,which allows for a

completeexplanationoftheetymologicalrootoftheword.Some

additionalexampleswouldbetherelationbetweenróg-nosorožec

(horn-rhinoceros),ból-boleć(pain–tofeelpain)andBóg–Bogu,

Boży(God–toGod,God’s)...

Tomake the story evenmore interesting,wewill include

severalmoreEuropean languages,whichhavepreservedat least

someoftheiroriginalform.LetusstartwithEnglish:forexample,

the Serbianwordplug, has the l crossedwhenwritten inPolish

80 The Polish Massacre

(pług),andifwelookfortheanswerinEnglishwewillseethatthe

l inplough(pronouncedasplau)iswrittenandpronouncedasa

purel,andnotasav,likeintoday’sPolish.Wehaveasimilarcase

withtheSerbianwordsedlothatappearsinEnglishintheformof

saddle(pronouncedsedl),whereasinPolishit,again,canbeseen

with the crossedout l - siodło, and toprove that it hadaneven

moresimilarspellingtotheSerbianversion,itisenoughtoprovide

anexampleofthewordseat,thatinPolishappearsintheformof

siedlisko(excludingthecrossedoutl)andinSerbian,assjedalo.

Next,letusmovetotheGermanlanguage...Eventherethe

wordforsaddleissatl(pronouncedasanordinaryl)whereasthe

wordplavainSerbian,whichagain,whentransformedintoPolish,

changestopłowa,withthecrossedl,inGermanisblau,retaining

theoriginall,pronouncedlikeintoday’sSerbian.Thatwordcanbe

doublecheckedandisquiteuseful,sinceplavahadagradualmeta-

morphosis,moving further from its root : InGerman it become

blau,whileinEnglishitappearsintheformofblue(pronounced

blu). Interestinglywe can also see a similar transformation take

placewiththewordwasp:namely,inSerbianandPolishitiswrit-

tenasosa,howeveraswemovewestwards,intheCzechRepublic

itturnsintowosa,onlytoarriveinEnglandandfinallygettrans-

formedintowasp(pronouncedwosp).

NowletusreturnbacktothePolishlanguage,wherenumer-

ousexampleswillbeself-explanatory.Alreadyhavingmentioned

theexamplesofdobrze,morze,strzełec...thereisnoneedtofurther

dwellonthisargument,insteadseveralotherillustrativeexamples

81English

willbeprovided:theSerbianwordsforamaleandfemaledoctor

arelekarandlekarka,inPolishtheyillogicallygainanadditionalz,

however,onlyinthemasculineformlekarz,whereasthefeminine

versionremainsas lekarka(aswellas intheadverb lekarski),or

inetherelationdobry-dobrze(good)...andtofinishwiththebest

evidencethatalltheaforementionedrzpronouncedasžinstances

weresimplycreatedduetopoliticalreasonsandthewishtochange

apeopleslanguage,wewillgivetheexampleofanarchaictermthat

definitelydatestothemostancientoftimes.Theexpressionkoń

rzy,isbasicallythesameasinSerbian-konjrže;itisoneoffew

wordswhererzisactuallypronouncedasrž,andnotsimplyasaž.

Notwishingtolessenthesatisfactionoftheyoungergener-

ationwhichplans to commence the journey indiscovering their

trueorigin,toomanydetailswillnotbementioned.Instead,alist

showingthemostinterestingwordswhichhadtoendureunneces-

sarychangeswillbepresented.Theintentionrather,istoinitiate

afurtherresearchinthefieldofancientEuropeanhistorywiththe

goaltohelpeachandeveryEuropeandiscovertheirtrueidentity.

At the end, Ihope thatwehaveproven that evendespite

acenturieslongseparation,anextendedforeignrule,andevena

physicalbarrierthatwascreated,thetracesofacommonculture,

languageandorigin,ofallEuropeans,fromtheAegeanandAdriatic

seatotheBaltic,couldnotbedestroyed.Fortunately,today’sgener-

ationofSlavs’haverealizedthattheirstrengthliesinunityandare

beginningtorediscovertheirancientheritagehopingtoonceagain

restoretheirformerglory.

DOwóD

DoKaZ

EVIDENCE

§§

Zanim zaczniemy presentację najbardziej interesujących słów, pragniemy za­znaczyć iz celem naszym nie było stworzenie rodzaju słownika, lecz poprzez dużą liczbę podstawowych słów które istniały od początku istnienia języka ( ziemia, trawa, chmura, ksieżyc..) dostarczenie jasnych dowodów na sztuczny podział ludzi poprzez zmodyfikowanie niektórych słów. Mimo tego że mody­fikacja byla niewielka wymowa tych słów zmieniła się do tego stopnia, że dla bezstronnego obserwatora obie wersje brzmiały jak dwa różne języki. Warto podać jeszcze jeden fakt: podczas gdy w wersji standartowego języka pol­skego istnieje tylko jedna forma wymowy danego słowa, W Serbskim wymowa pewnych słow różni się od regionu do regionu. Oto kilka przykładów:

Prije nego što krenemo sa navođenjem najinteresantnijih riječi, napomenućemo da nam nije bio cilj da pravimo neku vrstu riječnika, nego samo da kroz veći broj riječi koje su u narodu prisutne od njegovog postankka (zemlja, voda, tra­va, oblak, mjesec...) damo još bolji uvid u problem vještačke podjele jednoga is­toga naroda naizgled malim vještačkim izmjenama u određenim riječima, kada se, uprkos tako malim izmjenama u pisanju, izgovor tih riječi uveliko mijenja, čak do tih razmjera da se neupućenom posmatraču čini da se radi o potpuno različitim jezicima. Još jedna napomena je od zaista velike važnosti: Naime, dok je u standardizovanom Poljskom jeziku prisutna samo jedna vrsta izgovora određene riječi, na srpskim područjima izgovor tih riječi varira od regiona do regiona. Evo nekih primjera:

Before we begin by presenting the most interesting words, it is worth mention­ing that our aim was not produce a form of dictionary, but instead, through a large number of words that have been present amongst the people since the beginning of the spoken word (earth, water, grass, cloud, moon...) to provide an even better view of an artificial division of a people by the means of a modifica­tion of certain words, when, despite such small modifications, the pronunciation of the word is greatly changed, to such an extent that to a neutral observer it would appear that two entirely different languages are spoken. Another fact that is worth mentioning: whereas in the standardized Polish language there is only one way of pronouncing a certain word, in the Serbian realm the pronunciation of certain words varies form region to region. Here are several examples:

§§

84 DowóD - Dokaz - EviDEncE

Polski srPski English

Przykład PriMjer exaMPle

biały . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bijeli, beli, bili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . whitebrzeg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . breg, brijeg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hillcały . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . celi, cijeli, cili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . entiregrzech . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . greh, grijeh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sinlek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lek, lijek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . druglekarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lekar, ljekar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . doctorlepić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lepiti, lijepiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stickmleko . . . . . . . . . . . . . . . . mleko, mlijeko, mliko . . . . . . . . . . . . . . . . . milkmleczny . . . . . . . . . . . . . . . . . mlečni, mliječni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . milkyniemy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nijemi, nemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dumbrzeka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . reka, rijeka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . riverśnieg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . snijeg, sneg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . snowwiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . vijek, vek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . centuryzwierz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zvijer, zver . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . beastżelazo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . železo, željezo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . iron

85DowóD - Dokaz - EviDEncE

Polski srPski English

wyMowa izgovor PronunciaTion

ć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ch (soft)cz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . č . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . chh, ch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . h . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hi, y . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i . . . . . . . . . . . . i (as in the word sin)ł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . v . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nyś, sz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . š . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shó, u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . u . . . . . . . . . . . u (as in the word put)w . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . v . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . vrz, ż, ź, . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ž . . . . . . . g (as in the word mirage)ą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . au . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . auę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . eu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . eu

zakończenie završeTak ending

­ eść . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ­ est . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ­ N/A ­ ić, yć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ­ iti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ­ N/A ­ ać, eć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ­ ati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ­ N/A ­ ość . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ­ ost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ­ N/A

86 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

od l do ł od l do ł From l to ł

bijeli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . biały . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . whitebaltik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bałtyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Balticbila . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . była . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . was (fem)blato . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . błoto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mudceli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cały . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . entirecelovati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . całować . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kisscvekla, cikla . . . . . . . . . . . . . . . . . . ćwikła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . beetrootčelo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . czoło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . foreheadčlanovi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . członkowie . . . . . . . . . . . . . . . . . . membersdjelo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dzieło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . workdijelili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dzieliły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . divideddol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pit(dolina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dolina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . valley)došli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . doszły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . camedoznati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . doznać . . . . . . . . . . . . . . . . . . experienceglad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . głód . . . . . . . . . . . . . . . famine, hungerglava . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . głowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . headglavna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . główna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mainglavnim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . głównym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to mainglavni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . główny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mainglas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . głos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . voiceglatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . głatky . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . smooth

87DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

glupost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . głupota . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stupiditygoli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . goły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nakedhladnih . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . chłodny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . coldhvala . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . chwała . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . praise(pohvala . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pochwała . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . praise)kal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kał . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . filthkaljuga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kałuża . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dirt, mudkanal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kanał . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . canalklapati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kłapać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . snapklas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kłos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ear(pšenični klas . . . . . . . . . . . . pszeniczny kłos . . . . . . . . . . . . . . wheat ear)kola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . koła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cartkolač . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kołacz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cakekolce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kółko . . . . . . . . . . . . . . . . . . small circlekolo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . koło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . circle lagati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . łgać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to lie(on laže . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . on łże . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . he lies)lasica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . łasica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ferretlisica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lisica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . foxlomiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . łamać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . breakloviti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . łowić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to huntlopata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . łopata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shovellos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . łoś . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . elklosos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . łosoś . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . salmonluk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . łuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bow

88 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

magla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mgła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fogmali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mały . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . smallmalo časova . . . . . . . . . . . . . . . . mało czasy . . . . . . . . . . . . . . . few lessonsmaslo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . masło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lardmlada . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . młoda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . youngmlat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . młot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hammermlava . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mława . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . slough

mogli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mogły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . couldmula . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . muł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mulemulj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mothnagli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nagły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . suddennaglo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nagle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . suddenlyoblak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . obłok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cloudodupirali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . odpierały . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . resistokolo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . około . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . aroundolovo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ołów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leadolovka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ołówek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . penciloznačavalo . . . . . . . . . . . . . . . . . oznaczało . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . meantpila . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . piła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sawplač . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płacz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . crying(plakati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płakać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to cry)plamen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płomień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . flameplašiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płoszyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . startleplašt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płaszcz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mantleplava . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . blue

89DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

platiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płacić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to payplatno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płotno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . canvasplivati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pływać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to swimplitki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płytki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shallowplodni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płodny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fertileplodnost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płodność . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fertilityplot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hurdlepluća . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płuca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lungsplug . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pług . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ploughpodbjel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . podbiał . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . coltsfootpodli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . podły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . scurvypodloga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . podłoga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . flooringpolica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . półka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shelfpoložiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . położyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lay downpomogli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pomogły . . . . . . . . . . . . helped someoneprikladno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dokładnie . . . . . . . . . . . . . . . . . appropriaterazum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rozum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . reason rekla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rzekła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . she saidrituali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rytuały . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ritualssalata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sałata . . . . . . . . . . . . . . . . . salad, lettucesedlo, sjedlo . . . . . . . . . . . . . . . . . . siadło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . saddlesila . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . siła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mightsilni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . silny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mightyslabost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bezsilnost . . . . . . . . . . . . . . . . . . weaknessslabi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słaby . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . weak

90 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

slabost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słabość . . . . . . . . . . . . . . . . . . . weaknessslama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słoma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . strawslani . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . salty(sol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sól . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . salt)(soliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . solić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brine)(dosoliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dosolić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . salt)(nasoliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nasolić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . salt)(osoliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . osolić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . salt)(zasoliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zasolić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pickle)slanina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słonina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . baconslatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słodki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sweetslava . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sława . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gloryslon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słoń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . elephantsluga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sługa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . servantslužiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . służyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to serve(on služi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . on służy . . . . . . . . . . . . . . . . . . he serves)slušali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słyszał . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . heardslušati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słuchać . . . . . . . . . . . . . . . . . . to listen toslužba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . służba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dutysmjelo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . smiało . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bravesmjelost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . śmiałość . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . couragesmola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . smoła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . resinsokol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sokół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . falconsplav . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . spław . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . raftstol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . table

91DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

stoli, stolovi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stoły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tablesstrela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . strzała . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . arrowstreljati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . strzelać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shoot(ustreliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . postrzelić . . . . . . . . . . . . . . . . . to pick off)stvorilo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stworzyło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . createdsultan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sułtan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sultansunce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słońce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sunsvjetlo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . światło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lightškola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . szkoła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . schooltlo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . groundučinili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uczyniły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . didudala se . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wydała się . . . . . . . . . . . . she got married(oženio se . . . . . . . . . . . . . . . . . . ożenił się . . . . . . . . . . . . . he got married)upliv . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wpływ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . influencevlada . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . władza . . . . . . . . . . . . . . . . . governmentvladar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . władca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rulervladaoci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . władcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rulersvladati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . władać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to rulevlas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . włos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hairvlastiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . własny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . personalvlastitoga . . . . . . . . . . . . . . . . . . własnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . personalvol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bullvoli, volovi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . woły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bullszlatni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . złoty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . goldenzao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . evil

92 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

zli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . evil (plural)zlo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . evilzločinac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . złoczyńca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . villainzločinci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . złoczyncy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . criminalsžalost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żałość . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sorrowžaliti se . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żalić się . . . . . . . . . . . . . . . . to complainžuč . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żółć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bile

od o do ó od o do ó froM o To ó

bob . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bób . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . broad­beanBog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bóg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . God(hvala Bogu . . . . . . . . . . . . . . . chwała Bogu . . . . . . . . . . . . . . . thank God)božiji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . boży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . god’sboj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bój . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . battle(naboj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nabój . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . charge)bojevi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bojowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . war (adj)bojovnik, vojnik . . . . . . . . . . . . bojownik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . warriorbol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ból . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pain(boli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . boli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hurts)borovnica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . borówka . . . . . . . . . . . . . . . . . . blueberrybrod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bród . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . boatdol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pitdvor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dwór . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . courtgora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . góra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mountain

93DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

gornji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . górny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uppergotovi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gotowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . readygotovina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gotówka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cashgrob . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grób . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gravehor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . chór . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . choirkralj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . król . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kingkolce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kółko . . . . . . . . . . . . . . . . . . small wheelmoj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mój . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . minemozak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mózg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brainnapoj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . napój . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . drink(pojiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . poić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . drink)narod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . naród . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . peoplenož . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nóż . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . knifenožica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nóżka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leg (dem)(noga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . noga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leg)olovka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ołówka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pencilolovo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ołów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leadotvor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . otwór . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . holeozdraviti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uzdrowić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . get wellpodvojeni . . . . . . . . . . . . . . . . . . podwójny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . doublepogorje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pogórze . . . . . . . . . . . . . . . . . hill countrypokoj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pokój . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . restpola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pól . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . halfpolica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . półka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shelfpolumrak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . półmrok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . twilight

94 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

porod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . poród . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . progenypovod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . powód . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . causepozno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . póżno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . latepremoć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przemóć . . . . . . . . . . . . . . . . . . overcomeproba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . próba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tryravnati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . równać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to levelravnina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . równina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . flatnessrazbojnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rozbójnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . banditrod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ród . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . genus(rodbina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rodzina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . family)rog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . róg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . horn(rogi, rogovi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rogi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . horns)(rogati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rogaty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . horned)(nosorog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nosorożec . . . . . . . . . . . . . . . . . rhinoceros)roj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rój . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . swarmrov . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . trenchroze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rózowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pinksojka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sójka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jaysol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sól . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . saltsoliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . solić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brinespokoj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . spokój . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . calmstol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tablestoli, stolovi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stoły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tablestvoj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . twój . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . yourvođ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wódz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leader

95DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

vol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bull( * in ancient times b and v were the same letter)votka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wódka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . vodkavoda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . woda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wateržuč . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żółć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bile

od r do rz od r do rz froM r To rz

breg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brzeg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hillbreme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brzemię . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . burdenbreskva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brzoskwinia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . peachbreza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brzoza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . birchbritva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brzytwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . razordobro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dobrze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gooddobri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dobry . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gooddrvo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . drzewo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . treedrvar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . drwal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . woodcuttergore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . górze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . up(na gore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . na górze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . up)gore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gorze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . upstairsna gore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . na góra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . on top)goreti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gorzeć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to burn(ja gorim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ja gore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i burn)gore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gorzej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . worsegorki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gorzki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bitter

96 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

greh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grzech . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . singrmi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grzmi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . thunderinggrmjeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grzmieć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . thundersja gorim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ja gore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i burngorki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gorzki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bittergospodar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gospodarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mastergospodarski . . . . . . . . . . . . . . . gospodarski . . . . . . . . . . . . . . . . . householdgreh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grzech . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sinjastreb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jastrząb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hawkkoren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . korzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rootkrepki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . krzepki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . heartykresati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . krzesać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . strikekresivo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . krzesiwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . flintkrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . krzyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . crykrivi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . krzywy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . guiltykrivda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . krzywda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . injusticekuhar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kucharz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cookkuharski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kucharski . . . . . . . . . . . . . . . . . . cook (adj)lek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . druglekar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lekarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . doctorlekarka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lekarka . . . . . . . . . . . . . . doctor (female)lekarski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lekarski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . medicalmore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . morze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . seamorski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . morski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . marinenapred . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . naprzód . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . forward

97DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

pastir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pasterz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shepherdpekar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . piekarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bakerpekarski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . piekarski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bakerpere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pierze . . . . . . . . . . . . . . . . . . she washespotreba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . potrzeba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . needprebiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przebić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . breakpred . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . beforepredak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przodek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ancestorpredaka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przodków . . . . . . . . . . . . . ancestors (gen)predivni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przedziwny . . . . . . . . . . . . . . . . . admirablepremoć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przemóć . . . . . . . . . . . . . . . . . . overcomepreskok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przeskok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . skippreorati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przeorać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ploughprijatelj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przyjaciel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . friendprilepljeni . . . . . . . . . . . . . . . . . przylepiony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gluedprimirje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przymierze . . . . . . . . . . . . . . . . . . covenantprinijeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przynieść . . . . . . . . . . . . . . . . . . to bring topripovjest . . . . . . . . . . . . . . . . . przypowieść . . . . . . . . . . . . . . . . . . parablepristanište . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przystań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . harborpriznati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przyznać . . . . . . . . . . . . . . . . . . recognizeprotiv . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przeciw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . againstprotivnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przeciwnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . opponentreći . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rzec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to sayona rekla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ona rzekła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . she saidorli, orlovi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . orły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . eagles

98 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

oro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . orzeł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . eaglereka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rzeka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . riverrečni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rzeczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . river (adj)repa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rzepa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . turnip(keleraba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kalarepa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kohlrabi)reski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rześki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sharprezbarenje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rzeźba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . carvingrimljani . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rzymian . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . romanssestrinstvo . . . . . . . . . . . . . . . . . siostrzeństvo . . . . . . . . . . . . . . . . sisterhoodstarac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . starzec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . old manstarica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . staruszka . . . . . . . . . . . . . . . . . old womanstolar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stolarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . carpenterstolarski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stolarski . . . . . . . . . . . . . carpenter (adj)strela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . strzała . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . arrowstreljanje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . strzelanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shootingstreljati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . strzelać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shoot(ustreliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ustrzelić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shoot)stvaranje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stworzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . creationstvoreni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stworzeni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . createdstvorilo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stworzyło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . createdstvoriti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stworzyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to createtokar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tokarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . turnertokarska mašina . . . . . . . . tokarska maszyna . . . . . . . . turning machinetreba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . trzeba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . he needstri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . trzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . three

99DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

trubadur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . trubadur . . . . . . . . . . . . . . . . . troubadourtrubaduri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . trubadurzy . . . . . . . . . . . . . . . troubadourstvoriti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tworzyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . createudara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uderza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . strikesudarati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uderzać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . strikeudariti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uderzyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to strikevrba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wierzba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . willowvrh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wierzch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . topvepar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wieprz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . boarvjera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wiara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . belief(ja vjerujem . . . . . . . . . . . . . . . . . ja wierzę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i believe)vreti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wrzeć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to boilvrištati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wrzeszczeć . . . . . . . . . . . . . . . . . to screamvrući . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wrzący . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hotzora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zorza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . daybreakzvijer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zwierz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . beast

dvosTruka Podwóna douBle

izMjena edycja change

dol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pitglavni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . główny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mainglog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . głóg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hawthorngore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . górze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . upkolce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kółko . . . . . . . . . . . . . . . . . . small circle

100 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

olovo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ołów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leadolovka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ołówek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pencilpola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . halfpolica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . półka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shelfpolumrak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . półmrok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . twilightpozno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . póżno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . latepremoć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przemóć . . . . . . . . . . . . . . . . . . overcomeprimirje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przymierze . . . . . . . . . . . . . . . . . . covenantrekla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rzekła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . she saidslanina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słonina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . baconsokol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sokół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . falconstol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tablestrela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . strzała . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . arrowstvorilo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stworzyło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . createdvol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bullžuč . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żółć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bile

riječi od Słowa od words froM

iskona Początku origin

baba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . baba . . . . . . . . . . . . . . . . . grandmotherbajka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bajka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . talebarka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . barka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bargebasna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . baśń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . storybez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . without

101DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

bič . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . whipbitka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bitwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . battlebijeda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bieda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . povertybjedni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . biedny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . poorblato . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . błoto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mudbojazan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bojaźń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fearbolest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . boleść . . . . . . . . . . . . . . . . pain, diseasebog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bóg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . godbraniti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bronić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . defendbrat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brotherbratstvo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bractwo . . . . . . . . . . . . . . . . . brotherhoodbreg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brzeg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bankbreme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brzemię . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . burdenbuditi se . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . budzić się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wakebuđenje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . budzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . awakeningbuntovnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . buntownik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rebelceli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cały . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . entirecelovati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . całować . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kissčajnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . czajnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kettlečast . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cześć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . honor(čestitost, čistota . . . . . . . . . . . . . czystość . . . . . . . . . . . . . . . . . . . chastity)(čistiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . czyścić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to clean)čekati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . czekać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to waitčiniti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . czynić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to dočitati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . czytać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to read

102 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

čovjek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . człowiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mančudo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . miraclećerka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . córka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . daughterdan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dzien . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . daydani . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . daysdar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . giftdarovati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . darować . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . donatedaske . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . deski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . boardsdati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to givedelo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dzieło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . workdijeliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dzielić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . divide(dijeljenje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dzielenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . division)dim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . smokedjeca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dzieci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . childrendječko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dziecko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . boydjed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dziad . . . . . . . . . . . . . . . . . . grandfatherdjevica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dziewica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . virgindjevojka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dziewoja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wenchdno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bottomdo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . do . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . todobri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dobry . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . good(dobra noć . . . . . . . . . . . . . . . . . . dobra noc . . . . . . . . . . . . . . . . . good night)dobro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dobrze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . welldole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . down(na dole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . na dole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . down)

103DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

dol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pitdolina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dolina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . valleydokazati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dokazać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . achievedonji, dolnji . . . . . . . . . . . . . . . . . . dolny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lowerdom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . homedostojni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dostojny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . eminentdostupni . . . . . . . . . . . . . . . . dostępny (ę=eu) . . . . . . . . . . . . . . . . availabledošli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . doszli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . they camedrug . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . drug . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . frienddružba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . drużba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . friendshipdrži . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dzierży . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . holdsdugo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . długo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . longduh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . duch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . spiritduša . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dusza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . souldupe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dupa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . assdvor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dwór . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . courtgaj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gaj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . growgasiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gasić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . extinguishgazda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gazda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hostgdje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gdzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . whereglas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . głos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . voiceglatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gładki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . smoothglina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . glina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . claygnijezdo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gniazdo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nestgnoj, gnojivo . . . . . . . . . . . . . . . . . . gnój . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . manure

104 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

gnjevni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gniewny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . angrygodina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . godzina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . timegoniti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gonić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . chasegora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . góra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mountaingore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gorzej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . worsegore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . górze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . up(na gore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . na górze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . up)goreti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . goreć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to burngospodar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gospodarz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mastergospodarski . . . . . . . . . . . . . . . gospodarski . . . . . . . . . . . . . . . . . householdgost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gość . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . guestgovno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gówno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shitgrabiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grabić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grab(zagrabiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zagrabić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grab)grad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hailgranica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . granica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bordergreh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grzech . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . singrejati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grzać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . heatgrmi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grzmi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . thundersgrmjeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grzmieć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . thundergrubi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gruby . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ruggedhorda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . horda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hordehtjeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . chcieć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wantime . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . imię . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nameidem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . idę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . goes

105DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

(ja idem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ja idę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . i am going)(oni idu . . . . . . . . . . . . . . . . . . oni idą (ą=au) . . . . . . . . . . . . . . . . . . they go)igra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gameizba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . izba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . chamberjama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cavejasno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jasno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . clearlyjava . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . realityjedi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jedz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . eatjesen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jesień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . autumnjest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . isjesti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jeść . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to eatjezero . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jezioro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lakejezik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . język . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . languagejezditi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jeździć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gojutro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jutro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . duskkal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kał . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . filthkaljuža . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kałuża . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . puddlekamen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kamień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stonekanal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kanał . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . canalkletva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . klątwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cursekleti se . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kląć się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . curseključ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . klucz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . keykolo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . koło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . circlekola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . koła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cartkolac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kolec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . spike

106 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

kopita . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kopyta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hooveskorito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . koryto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . troughkoš . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kosz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . basketkošmar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . koszmar . . . . . . . . . . . . . . . . . . nightmarekotlina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kotlina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cirquekraj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kraj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . edgekralj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . król . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kingkrasti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kraść . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stealkratki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . krótki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shortkresivo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . krzesiwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . flint kričati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . krzyczeć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shoutkriti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kryć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hidekuhinja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kuchnia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kitchenkum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . godfatherkupovati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kupować . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . buykuso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kuso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shortlagati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . łgać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to tell a lielaž . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leż . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lieleći . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leżeć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lie downled . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lód . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . icelek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . drug(lečiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leczyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to cure)lekcija . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lekcja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lessonlepi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lepi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stickslepiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lepić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to stick

107DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

lepiti se . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lepić się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stick to(prilepljeni . . . . . . . . . . . . . . . . przylepiony . . . . . . . . . . . . . . . . . . sticking)let . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . flightleteti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . latać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to flyleto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lato . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . summerlevo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lewo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leftležati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leżeć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to lielinija . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . linia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . linelizati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lizać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . licklomiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . łamać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . breakloviti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . łowić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to catchljudi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . peoplemag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . magemahati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . machać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . swingmama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mummamiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mamić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . luremeđa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . miedza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . balkmeki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . miękki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . softmiješati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mieszać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mixmisli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . myśli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . thoughtsmisliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . myśleć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . thinkmjesec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . miesiąc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . moonmjesto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . miasto . . . . . . . . . . . . . . . . . . place, townmlava . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mława . . . . . . . . . . . . . . . . muddy watermlada . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . młoda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . young

108 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

moć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . moc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mightmokri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mokry . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wetmoliti se . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . modlić się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . praymolitva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . modlitwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . prayermore . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . morze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . seamost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . most . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bridgemotika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . motyka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hoemože . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . może . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . canmrak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mrok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . murkmračno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mroczno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . darkmraz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mróz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hoarfrostmrštiti se . . . . . . . . . . . . . . . . . marszczyć się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ripplemrtvi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . martwy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . deadmudri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mądry (ą=au) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wisemulj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . muł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mudmuž . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mąż (ą=au) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . husbandmuški . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . męski (ę=eu) . . . . . . . . . . . . . . . . masculinenabiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nabić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . loadnaboj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nabój . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shellnabrati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nabrać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gathernacija . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nationnagli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nagły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . suddennaglo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nagle . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . suddenlynajlepši . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . najlepszy . . . . . . . . . . . . . . most beautifulnaopak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . na opak . . . . . . . . . . . . . . . . . contrariwise

109DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

napad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . napad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . attacknapadati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . napadać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to attacknapred . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . naprzód . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . forwardnarod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . naród . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . peoplenavika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nawyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . habitnebo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . niebo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . skynebesa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . niebiosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . heavensnedovršeni . . . . . . . . . . . . . . . niedowarzony . . . . . . . . . . . . . . . . immaturenejasni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . niejasny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . unclearnije . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . notnijemi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . niemy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dumbnijemci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . niemcy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Germansnevina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . niewinna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . innocentniski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . niski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shortnizina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nizina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lowlandniže . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . niżej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lowernoć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . noc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nightnositi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nosić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wear, carrynovi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nowi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . newnovost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nowość . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . newsnjiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . niwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fieldobećati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . obiecać . . . . . . . . . . . . . . . . . . to promiseoblak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . obłok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cloudobuća . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . obuwie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . footwearočekivati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . oczekiwać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . expect

110 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

od . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . od . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fromodbiti se . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . odbić się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bounceodeća . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . odzież . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . clothingodvažni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . odważny . . . . . . . . . . . . . . . . . courageousoganj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ogień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fireograda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ogrodzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fenceogromni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ogromny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hugeohladiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ochłodzić . . . . . . . . . . . . . . . . . . cool downokresati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . okrzesać . . . . . . . . . . . . . . . . . rough­hewokrugli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . okrągly . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . roundokrutni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . okrutny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cruelorati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . orać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . plowosmjeh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uśmiech . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . smileosoba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . osoba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . personoštri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ostry . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sharpotac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ojciec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fatherotkriti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . odkryć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . discoverotopliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ocieplić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . warmotpadi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . odpady . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wasteotplatiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . odpłacić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . repayotvor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . otwór . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . holeovdje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ówdzie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . herepakao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . piekło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hellpaliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pałać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to light(potpaliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . podpalić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ignite)

111DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

para . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . para . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . steampas (struk) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . waistpastir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pasterz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shepherdpčela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pszczoła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . beepeče . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . piecze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bakespeć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . piec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . furnacepeći . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . piec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bakepisanje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pisanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . writingpisati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pisać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . writepiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to drink(on pije . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . on pije . . . . . . . . . . . . . . . . . . . he drinks)pjesak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . piasek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sandpjevati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . śpiewać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to singplač . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płacz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . crying(plakati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płakać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to cry)(oplakivati . . . . . . . . . . . . . . . . . . opłakiwać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mourn)plamen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płomień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . flameplatiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płacić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . payplatno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płótno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . canvasplašt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płaszcz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mantlepleme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . plemię . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tribeplesti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pleść . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . weaveplitki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płytki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shallowplivati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pływać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to swimplodni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płodny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fertile

112 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

plodnost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płodność . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fertilityplot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fencepočetak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . początek . . . . . . . . . . . . . . . . . . beginningpod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . underpodjeliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . podzielić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dividepodjeliti se . . . . . . . . . . . . . . . . podzielić się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sharepodli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . podły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . meanpogorje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pogórze . . . . . . . . . . . . . . . . . hill countrypojaviti se . . . . . . . . . . . . . . . . . . pojawić się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . appearpokazati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pokazać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . showpokazivati . . . . . . . . . . . . . . . . . pokazywać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . showpokoj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pokój . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . peace(spokoj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . spokój . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . peace)pokolenje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pokolenie . . . . . . . . . . . . . . . . . generation pokorni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pokorny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . humblepokriti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pokryć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . coverpolumrak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . półmrok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . twilightpoljana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . polana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . clearingpoljak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . polak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . polepoljska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . polska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Polandpolje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pole . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fieldpomagati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pomagać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . help(on pomaže . . . . . . . . . . . . . . . . . on pomoże . . . . . . . . . . . . . . . . . . he helps)pomorje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pomorze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . seasideponoć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . punoc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . midnight

113DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

popodne . . . . . . . . . . . . . . . . . . popołudnie . . . . . . . . . . . . . . . . . afternoonporaz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . porażka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . defeatporazbijati . . . . . . . . . . . . . . . . . . porozbijać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . breakposupati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . postępować . . . . . . . . . . . . . . . . . . . proceedpotok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . potok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brookpotomak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . potomak . . . . . . . . . . . . . . . . . descendantpotomstvo . . . . . . . . . . . . . . . . . . potomstwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . offspringpotreba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . potrzeba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . needpovod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . powód . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . causepozno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . późno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . latepoznije . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . później . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . laterpožar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pożar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fireprag . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . próg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . doorstepprašak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . proszek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . powderprati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . prać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wash(ona pere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ona pierze . . . . . . . . . . . . . . . she washes)pravo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . prawo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rightprebiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przebić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . breakpredak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przodek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ancestorprejahati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przejechać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rideprekrstili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przekrzcili . . . . . . . . . . . . . . . . . convertedprijatelj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przyjaciel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . friendpripovjest . . . . . . . . . . . . . . . . . przypowieść . . . . . . . . . . . . . . . . . . . parablepristanište . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przystań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . harborpriznati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przyznać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . admit

114 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

prorok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . prorok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . prophetprosti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . prosty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . simpleprut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pręt (ę=eu) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rodprsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pierścień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ringprži . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . parzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . burnspukovnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pułkownik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . colonelpust . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pusty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . emptypustinja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pustynia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . desertradost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . radość . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . joyradosna djeca . . . . . . . . . . . . . radosne dzieci . . . . . . . . . . happy childrenradosni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . radośni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . happyradovanje . . . . . . . . . . . . . . . . . . radowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . rejoicingradovati se . . . . . . . . . . . . . . . . radować się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rejoiceraj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . raj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . paradiserana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . woundrano . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rano . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . earlyravnati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . równać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to levelravnina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . równina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . plainrazbiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rozbić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . breakrazgejati se . . . . . . . . . . . . . . . . rozgrzać się . . . . . . . . . . . . . . . . . . warm uprazumjeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rozumieć . . . . . . . . . . . . . . . . . understandrazvaliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rozwalać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . smashreka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rzeka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . riverrod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ród . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . genusrodbina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rodzina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . family

115DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

rođak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rodak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . relative(krvni rođak . . . . . . . . . . . . . . krewny rodak . . . . . . . . . . . native relative)rosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dewrov . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ditchruda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ruda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . orerudni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rudny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . oreruka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ręka (ę=eu) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . handrukav . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rękaw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sleeverukavica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rękawica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . glovesad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . orchardsaditi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sadzić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to plantsamotnjak . . . . . . . . . . . . . . . . . . samotnik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lonersan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dreamsedlo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . siodło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . saddlesestra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . siostra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sistersestrinstvo . . . . . . . . . . . . . . . siostrzeństwo . . . . . . . . . . . . . . . . sisterhoodsijati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . siać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sawsijeno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . siano . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . haysila . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . siła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . forcesin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . syn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sonsjeći . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sieć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . slashsjediti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . siedzieć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to sitskakati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . skakać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to jumpskočiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . skoczyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jumpskok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . skok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jump

116 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

(podskok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . podskok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leap)(preskok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przeskok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . skip)(uskok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uskok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fault)skromni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . skromny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . modestslani . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . salty(sol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sól . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . salt)(soliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . solić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brine)(dosoliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dosolić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . salt)(nasoliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nasolić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . salt)(osoliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . osolić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . salt)(zasoliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zasolić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pickle)slanina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słonina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . baconslatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słodki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sweetslava . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sława . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gloryslediti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . śledzić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . trackslepi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ślepy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . blindsluga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sługa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . servantslužiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . służyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to serve(on služi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . on służy . . . . . . . . . . . . . . . . . . he serves)slušati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słyszeć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hearslušati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słuchać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . listensmeće . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . śmieci . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . garbagesmijati se . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . śmiać się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to laughsmijeh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . śmiech . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . laughtersmiješno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . śmiesznie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . funny

117DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

smjelost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . śmiałość . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . couragesmrt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . śmierć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . deathsnijeg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . śnieg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . snowspajati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . spajać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bond(on spaja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . on spaja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . he binds)spavati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . spać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to sleep(on spi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . on spi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . he sleeps)splav . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . spław . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . raftsrebrni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . srebrny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . silversrednji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . średni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mediumstani . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stand(stani tu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stań tu . . . . . . . . . . . . . . . . . stand there)stati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to standstanica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stationstarac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . starzec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . old manstari . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stary . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . oldstaroga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . starega . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . oldstraćiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stracić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . losestrah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . starch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fearstrana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . strona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sidestrašni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . straszni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . scarystraža . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stróż . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . watchmanstrmo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stromo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . steepstrog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . srogi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . severestvaranje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stworzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . creation

118 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

stvoriti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stworzyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to createsuhi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . suchy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . drysumrak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zmrok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dusksunce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słońce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sunsvekrva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . swiekra . . . . . . . . . . . . . . . mother­in­lawsveti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . święty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . holysvijet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . świat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . worldsvitanje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . świt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dawnsvijetlo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . światło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lightsvjetlost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . światłość . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lightsvjedok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . swiadek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . witnesssvraka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sroka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . magpiešapat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . szept . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . whisperšaptati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . szeptać . . . . . . . . . . . . . . . . . . to whisperšiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . szyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sewtamo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . theretanki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cieńki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . slendertašt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . teść . . . . . . . . . . . . . . . . . . father­in­lawtata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dadtetka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ciotka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . auntteški . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ciężki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . heavytijelo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ciało . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bodytkanina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tkanina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . clothtlo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . groundtočiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . toczyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to bore

119DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

torba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . torba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bagtrava . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . trawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grasstrud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . trud . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . labortvrdo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . twardo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hardtući . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tłuc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . beattupi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tępy (ę=eu) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dullubiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ubić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . killubogi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ubogi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . poorudara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uderza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . strikesudarati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uderzać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to strikeudariti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uderzyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . strikeujak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wujek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uncleukras . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . okrasa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ornamentukrasiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . okrasić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . decorateulica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ulica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . streetulični . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uliczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . streetumijeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . umieć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to be able(on umije . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . on umie . . . . . . . . . . . . . . . . . . he knows)umiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . umyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . washunuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wnuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grandsonurok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . urok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . charm(zli urok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zły urok . . . . . . . . . . . . . . . . the evil eye)uzda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uzda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bridleustati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wstać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stand upušće . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ujście . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . estuary

120 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

vabiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wabić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lurevaga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . waga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . weighvata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cottonwoolvatra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . watra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . firevažiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ważyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . meanvažni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ważny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . importantvečer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wieczór . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . eveningveselje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wesele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . weddingveseli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . weseli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . merryveslo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wiosło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . paddlevidi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . widzi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . seesvidik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . widok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . viewvidjeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . widzieć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to seevidno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . widno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . visiblyvijek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wiek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . centuryvijenac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wieniec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wreathvijest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wieść . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . newsvijesti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wieści . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . newsvir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . whirlpoolvisiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wisieć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hangvisoki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wysoki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . highviši . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wyżej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . highervitki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wiotki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . slendervjera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wiara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . faithvjetar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wiatr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind

121DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

vjetar veje . . . . . . . . . . . . . . . . . . wiatr wieje . . . . . . . . . . . . . . . . wind blowsvladati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . władać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to rulevoda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . woda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . watervoda kaplje . . . . . . . . . . . . . . . . woda kapie . . . . . . . . . . . . . . . . water dripsvodopad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wodospad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . waterfallvođ, vođa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wódz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leadervojevati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wojować . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . warvojska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wojska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . armyvojvoda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wojewoda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leadervoleti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . woleć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to lovevolja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . will(moja volja . . . . . . . . . . . . . . . . . moja wola . . . . . . . . . . . . . . . . . . my will) (nevolja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . niewola . . . . . . . . . . . . . . . . . misfortune)vonj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . woń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . odorvoziti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wozić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . drivevrata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wrota . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gatevrh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wierzch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . topzabava . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zabawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . funzadovoljni . . . . . . . . . . . . . . . . . zadowolony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pleasedzagrejati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zagrzać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . heatzakopane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zakopane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . buriedzamak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zamek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . castlezamagliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zamglić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . blurzamjenili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zmienili . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . changedzapitati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zapytać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ask

122 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

zaručiti se . . . . . . . . . . . . . . . . . zaręczyć się . . . . . . . . . . . . . . . get engagedzavist . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zawiść . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . envyzavođenje . . . . . . . . . . . . . . . . . . uwodzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . seductionzbiti se . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zbić się . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . crowdzbor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zbor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . assemblyzdravlje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zdrowie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . healthzemlja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ziemia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . earthzemljak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ziomek . . . . . . . . . . . . . . . . . . compatriot zijevati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ziewać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . yawnzima . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zima . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . winterzlato . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . złoto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . goldzli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . źli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . evil (plural)zlo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . evil(zao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . evil)zločinac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . złoczyńca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . villainznačenje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . znaczenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . meaningznačiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . znaczyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . meanzora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zorza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . daybreakzrno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ziarno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grainzvati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zwać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . callzvijezda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gwiazda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . star(zvati po imenu . . . . . . . . . . zwać po imięniu . . . . . . . . . . . call by name)žal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sorrowžalost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żałość . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . griefžaliti se . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żalić się . . . . . . . . . . . . . . . . . to complain

123DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

žar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fire heatželezo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żelazo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ironžena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kobieta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . womanžena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wifeženska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żenską . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . femaleženski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żeński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . femaležeti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żąć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . reapživi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żywy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . aliveživot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żywot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lifeživoti svetih . . . . . . . . . . . . . żywoty świętych . . . . . . . . lives of the holy

Životinje zwierzęta fauna

bik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . byk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bullčaplja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . czapla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . the heronćurka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ciurka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . turkeydrozd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . drozd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . thrushgavran . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gawron . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . the rookglista . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . glista . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . warmgnijezdo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gniazdo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . the nestgnjida . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gnida . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nitguska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gęś (ę=eu) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . goosejagnje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jagnię . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lambjastreb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jastrząb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hawkjelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jeleń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . deer

124 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

jež . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jeż . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hedgehogkokoška . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kokoszka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . henkokot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kogut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . roosterkomarac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . komar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mosquitokonj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . koń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . horsekonj rže . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . koń rży . . . . . . . . . . . . . . . . horse neighs(rzanje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rżenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . neigh)konjski topot . . . . . . . . . . . . . . koński tupot . . . . . . . . . . . . . . horse patterkopito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kopyto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hoofkorito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . koryto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . troughkos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . black birdkoza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . koza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . she­goatkrava . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . krowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cowkrtica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kret . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . molelasica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . łasica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ferretlav . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lew . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lion, leolet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . flightleteti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . latać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . flylisica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lisica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . foxlis, lij, lisac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . foxlos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . łoś . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mooselosos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . łosoś . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . salmonmamiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mamić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . luremedvjed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . niedźwiedź . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bearmiš . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mysz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mouse

125DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

mrav, mravka . . . . . . . . . . . . . . . . mrówka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . antmuha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mucha . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . flymula . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . muł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mulenosorog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nosorożec . . . . . . . . . . . . . . . . . rhinocerosorao . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . orzeł . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . eagleosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . osa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . waspostriga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ostryga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . oysterovca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . owca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sheeppas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dogpasti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . paść . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . feedpastir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pasterz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shepherdpauk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pająk (ą=au) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . spiderpero . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pióro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . featherpčela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pszczoła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . the beepijavica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pijawka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leechpojiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . poić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . drinkrak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cancerriba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ryba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fishribar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rybak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fishermanrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ryk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . roarričati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ryczeć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to roarris . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ryś . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lynxrog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . róg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . horn(rogovi, rogi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rogi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . horns)(nosorog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nosorożec . . . . . . . . . . . . . . . . . rhinoceros)

126 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

roj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rój . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . the hiverzanje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rżenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . neigh(konj rže . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . koń rży . . . . . . . . . . . . . . . . horse neighs)sedlo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . siodło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . saddleslavuj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słowik . . . . . . . . . . . . . . . . . . nightingaleslon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słoń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . elephantsojka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sójka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jaysokol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sokół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . falconsom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . catfishsova . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . owlsrna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sarna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . roestado . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stado . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . herdsvinja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . świnia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . swinešapa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . łapa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pawtele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cielę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . calftrut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . truteń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dronevabiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wabić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lurevaš . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wesz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lousevepar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wieprz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hogvol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bull(volovi, voli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . woły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bulls)vrabac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wróbel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sparrowvrana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wrona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . crowvuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wilk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wolfvuk vije . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wilk wyje . . . . . . . . . . . . . . . . . wolf howls

127DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

zmija . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żmija . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . viper

zvijer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zwierz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . the beastžaba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żaba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . frogždrijebe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żrebię . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . foal

raslinje rośliny flora

bob . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bób . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . broad beanborovnica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . borówka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bilberrybreza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brzoza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . birchbukva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . buk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . beechceler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . seler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . celerycvekla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ćwikła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . beetroot(bukovina . . . . . . . . . . . . . . . . . . bukowina . . . . . . . . . . . . . . . . beech woodčar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . czar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . charmdren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dereń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . corneldrvo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . drzewo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . treedub, hrast . . . . . . . . . . . . . . . . . . dąb (ą=au) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . oakdubrava . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dąbrowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . oakgaj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gaj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . groveglog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . głóg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hawthorngrab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grab . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hornbeamgrah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . groch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . peagrašak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . groszek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . peasjagoda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jagoda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . berry

128 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

jabuka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jabłko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . applejasen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jasień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ash

javor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jawor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sycamoreječam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jęczmień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . barleykeleraba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kalarepa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kohlrabikesten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kasztan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . chestnutklas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kłos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ear(pšenični klas . . . . . . . . . . . . pszeniczny kłos . . . . . . . . . . . . . . wheat ear)klen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . klon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . maplekonoplja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . konopia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hempkora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . barkkora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kora . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cortexkoren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . korzeń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rootkoš . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kosz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . basketkruška . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gruszka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pearkukuruz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kukurydza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cornkupus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kapusta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cabbagelan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . len . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . flaxlist . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . liść . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leaflišće . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . liście . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leavesnjiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . niwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fieldmalina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . malina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . raspberryorah . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . orzech . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . walnutorati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . orać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . plowpanj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . trunk

129DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

pasti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . paść . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pasturepastrnjak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pasternak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . parsnippodbjel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . podbiał . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . coltsfootpojiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . poić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . drinkpomorandža . . . . . . . . . . . . . . . . pomarańcz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . orangeproso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . proso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . milletprut . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pręt (ę=eu) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . switchpšenica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pszenica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wheatpšenični klas . . . . . . . . . . . . pszeniczny kłos . . . . . . . . . . . . . . . wheat earriža . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ryż . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ricerepa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rzepa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . turnip(keleraba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kalarepa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kohlrabi)sad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . orchardsalata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sałata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lettucesijati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . siać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sowsijeno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . siano . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . haysočivo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . soczewica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lentilsoja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . soja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . soyslama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słoma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . strawstrnjika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ściernisko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stubblešljiva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . śliwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . plumšum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . szum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . noisetopola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . topola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . poplartrava . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . trawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grasstrešnja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . czereśnia . . . . . . . . . . . . . . . sweet cherry

130 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

trn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cierń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . thorntrnje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ciernie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . thornstrnjina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tarnina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sloevišnja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wiśnia . . . . . . . . . . . . . . . . . . sour cherry

vrba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wierzba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . willowzrno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ziarno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grainžito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żyto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rye, corn

hrana /jedenje jedzenie food

hleb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . chleb . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bread(kora hleba . . . . . . . . . . . . . . . skórka chleba . . . . . . . . . . . . crust of bread)jagnjetina . . . . . . . . . . . . . . . . . . jagnięcina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lambjaje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jajko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . eggjesti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jeść . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . eat(on jede . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . on jada, je . . . . . . . . . . . . . . . . . . . he eats)jogurt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jogurt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . yogurtkaša . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kasza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . groatskolač . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kołacz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cakekuhinja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kuchnia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kitchenlizati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lizać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lickmaslo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . masło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fatmed . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . miód . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . honey

131DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

medovina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . miód . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . meadmeso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mięso . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . meatmleko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mleko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . milkmlečni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mleczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . milkypiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to drink(on pije . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . on pije . . . . . . . . . . . . . . . . . . . he drinks)pivo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . piwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . beerocat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ocet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . vinegarrepa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rzepa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . turnipsir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ser . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cheeseslatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słodki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sweetsok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . juicesol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sól . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . salt(soliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . solić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brine)(dosoliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dosolić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . salt)(nasoliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nasolić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . salt)(osoliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . osolić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . salt)(zasoliti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zasolić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pickle)slani . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . saltyslanina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słońina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . baconsupa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zupa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . soup(dobra supa . . . . . . . . . . . . . . . . . dobra zupa . . . . . . . . . . . . . . . . good soup)tijesto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ciasto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . doughvino . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wino . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . winevoda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . woda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . water

132 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

votka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wódka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . vodka

Tijelo ciało Body

bol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ból . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pain(boli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . boli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . aches)(bolest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . boleść . . . . . . . . . . . . . . . pain, disease)(teški bol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ciężki ból . . . . . . . . . . . . . . . . severe pain)(oštry ból . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ostry ból . . . . . . . . . . . . . . . . . acute pain)brada . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . broda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . chin, beard(podbradak . . . . . . . . . . . . . . . . . podbródek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bib)bradati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brodaty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . beardedbradavica . . . . . . . . . . . . . . . . . . brodawka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wartbuđenje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . budzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . waking upčelo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . czoło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . foreheaddisati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dyszeć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . breathedlan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dłoń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . palmglad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . głód . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hungergladni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . głodny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hungryglas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . głos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . voiceglava . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . głowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . headgoli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . goły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nakedgrlo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gardło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . throatjezik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . język . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tonguekašljati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kaszleć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cough

133DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

kihati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kichać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sneezekoleno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kolano . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kneekosmati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kosmaty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hairykost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kość . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bonekosti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . boneskrepki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . krzepki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . vigorouskrik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . krzyk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shoutkrv . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . krew . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bloodlakat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . łokieć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . elbowlek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . drug(lečiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leczyć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to cure)lice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . facemisli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . myśli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . thoughtsmoć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . moc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . powermozak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mózg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brainmože . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . może . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . canmrtvi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . martwy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . deadmudri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mądry (ą=au) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wisenervi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nerwy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nervesniski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . niski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lownoga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . noga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . legnos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . noseobrve . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brwi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . eyebrowo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . o . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . aboutoko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . oko . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . eye

134 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

okolo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . około . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . aroundoči . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . oczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . eyesozdraviti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uzdrowić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . curepest, pesnica . . . . . . . . . . . . . . . . . . pięść . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fistpeta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pięta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . heelpjege . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . piegi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . frecklespleća . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . plecy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . backplodni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płodny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fertilepluća . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płuca . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lungpomagati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pomagać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to helppomoć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pomoc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . helppomogli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pomogły . . . . . . . . . . . . . . . . they helped(on pomaže . . . . . . . . . . . . . . . . . on pomoże . . . . . . . . . . . . . . . . . . he helps)porod . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . poród . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . childbirthpotiljak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . potylica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . occiputpotrebe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . potrzeby . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . needprorok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . prorok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . prophetprsa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pierś . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . chestrame . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ramię . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shoulderrana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rana . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . woundrebra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żebra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ribsrituali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rytuały . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ritualsrožnjača . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rogówka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cornea(rog . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . róg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . horn)ruka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ręka (ę=eu) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hand

135DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

slabi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . slaby . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . weak(slabost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . słabość . . . . . . . . . . . . . . . . . . . weakness)slezena . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . śledziona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . spleenslina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ślina . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . salivasmrt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . śmierć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . deathsrce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . serce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . heartstopa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stopa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . footšija . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . szyja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . necktjeme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ciemie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . crownubiti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ubić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to killurok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . urok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . charm(zli urok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zły urok . . . . . . . . . . . . . . . . . evil charm)usta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . usta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mouthuši . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . uszy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . earsveseli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wesoły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . happyvisok . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wysoki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . highvlasi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . włosy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hairvolja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . willvonj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . woń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . odorzdrav . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zdrów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . healthyzdravi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zdrowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . healthyzdravlje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zdrowie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . healthzenica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żrenica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pupilzub . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ząb (ą=au) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . toothzubi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zęby (ę=eu) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . teeth

136 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

žile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żyły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . veinsživi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żywy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . aliveživot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żywot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lifežuč . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . żółć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . bile

razno różne various

britva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . brzytwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . razorćilim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kilim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ruggitara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gitara . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . guitarglatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . głatki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . smoothgrablje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . grabie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rakegrubi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . gruby . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . roughići za tobom . . . . . . . . . . . . . . . . iść za tobą . . . . . . . . . . . . . . to follow youigla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . igła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . needlekaloše . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kalosze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . overshoeklešta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kleszcze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pliersklin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . klin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wedgeključ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . klucz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . keykola . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . koła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cartkolevka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kołyska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cradlekolo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . koło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . circlekopati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kopać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to digkositi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kosić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to mowkosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kosa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . scythe

137DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

kositi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kosić . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to scythekovač . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kowal . . . . . . . . . . . . . . . . . . blacksmith(on kuje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . on kuje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . he forges)kreda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kreda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . chalkkresati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . krzesać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . strikekresivo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . krzesiwo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . flintlampa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lampa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lamplopata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . łopata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shovelluk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . łuk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . archlutnja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lutnia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lutemač . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . miecz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . swordmijeh . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . miech . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sackmlat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . młot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hammermotika . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . motyka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hoenož . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nóż . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . knifenožica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nóżka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leg(noga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . noga . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leg)olovo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ołów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leadolovka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ołówek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pencilokno, prozor . . . . . . . . . . . . . . . . . . . okno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . windoworati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . orać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . plow(preorati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . przeorać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . plow)oštri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ostry . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sharppero . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pioro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . featherpila . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . piła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . saw

138 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

pivnica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . piwnica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cellarplot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płot . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fenceplug . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pług . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ploughpolica . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . półka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . shelfpotkova . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . podkowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . horseshoerezbarija . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . rzeżba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sculpturesablja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . szabla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sabersanke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sanki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sledsedlo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . siodło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . saddlesjekira . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . siekiera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . axsrp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sierp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sicklestol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stół . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tablestoli, stolovi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . stoły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tablesstrela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . strzała . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . arrowsvjetlo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . świetło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . lighttačke . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . taczki . . . . . . . . . . . . . . . . . wheelbarrowtesar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cieśla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . carpentertesati . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ciosać . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hewtruba . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . trąbka (ą=au) . . . . . . . . . . . . . . . . . . trumpettrubadur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . trubadur . . . . . . . . . . . . . . . . . troubadourtrubaduri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . trubadurzy . . . . . . . . . . . . . . . troubadoursveslo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wiosło . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . paddlevile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . widły . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . forkvrata . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wrota . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . doorsvuna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wełna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wool

139DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

zaMenice zaiMki Pronouns

ja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . iti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . youon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . on . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . heona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ona . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sheono . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ono . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . itone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . one . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . they (fem)mi, meni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mi, mnie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . memi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . my . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wedaj nam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . daj nam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . give usdaj mi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . daj mi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . give medaj mu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . daj mu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . give himdaj im . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . daj im . . . . . . . . . . . . . . . . . . . give themvi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . you (pl)oni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . oni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . theyone . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . one . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . they (fem)moj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mój . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . mymoji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . moje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . myto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . it(na to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . na to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . onto)tvoj . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . twój . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . yourtvoji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . twoje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . yournaše . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nasze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . our

140 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

naša . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wasza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ourvaši . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wasze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . yournas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . us(za nas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . za nas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . for us)s njim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . z nim . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . with himvas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . was . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . youvaša . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wasza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . yourvaši . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wasze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . your

Boje colory colors

bijeli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . biały . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . whitecrni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . czarny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . blackcrveni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . czerwony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . redplavi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . płowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . blueroze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . różowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pinkzeleni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zielony . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . greenžuti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . zółty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . yellow

dani dni days

ponedjeljak . . . . . . . . . . . . . . . . poniedziałek . . . . . . . . . . . . . . . . . . Mondayutorak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wtorek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tuesdaysreda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . środa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wednesday

141DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

četvrtak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . czwartek . . . . . . . . . . . . . . . . . . Thursdaypetak . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . piątek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Fridaysubota . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sobota . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Saturdaynedjelja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . niedziela . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sunday

Brojevi nuMery nuMBers

jedan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . jeden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . onedva . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dwa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . twotri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . trzy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . threečetiri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . cztery . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fourpet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . pięć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fivešest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sześć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sixsedam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . siedem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sevenosam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . osiem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . eightdevet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dziewięć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ninedeset . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . dziesięć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tensto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . sto . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . hundred

iz TeksTa z TeksTu froM The TexT

­ nie było własności ziemi – nije bilo vlasništva zem­lje – there was not any ownership of the land­ chłodnych miesięcy – hladnih mjeseci – cold months

142 DowóD - Dokaz - EviDEncE

SrpSki polSki EngliSh

­ cezar nazywał ich suebi – cezar ih naz­vao suebi – caesar called them suebi­ członkowie rasy – članovi rase – members of the race ­ własnymi genami – vlastitim genima – own genes­ nowo powstałego – novo postalog, novo nastalog – newly created­ swojego własnego języka – svoga vlastitog jezika – ones own language­ mogły sie porozumieć – mogli se sporazum­jeti – could understand one another­ przed głupotą – pred glupošću – faced with the stupidity­ samolubstwem i złem – samoljubstvom i zlom – vanity and evil­ najbliższymi plemionami – najbližim plemenima – closest tribes­ stworzyło między nimi garnizon – stvorilo medju nji­ma garnizon – created a garrison amongst them­ gdy główna serbia była pod władaniem turków – gdje je glavna srbija bila pod vladavinom turaka – where the majority of Serbia was ruled by Turks­ ‘sławni reformatorzy’ języka polskiego – ‘slavni reformatori’ poljskoga jezika – ‘famous reformers’ of the polish language

KrEw nIE woDa I nIgDy nIE BęDZIEKrv nIJE voDa I nIKaDa nEćE Da BUDE

BlooD IS thICKEr than watEr anD forEvEr wIll BE

§

144

GoRan PoLEtan

goran Poletanurodziłsięw1962rokuwZenicy,byłejJugosławi.Jegopracewydanebyływnastępującychjęzykach:angielskim,fran-cuskim, niemieckim, rosyjskim, japońskim, szweckim, serbskim,rumuńskim, bułgarskim i słoweńskim. Otrzymał również nagrodyliterackiewJaponi,Australi,USA,SerbiiChorwacji.Jakojedynyau-torwydał4książki(pozakilkomainnymiktórychbyłwspółautorem)włącznie z tomikiempoezji siegającym czasówprehistorycznej Eu-ropyzatytułowanym:‘StareOgnieZnowuPłoną’.

goran Poletan jerođen1962.uZenici,bivšaJugoslavija.Radovisumuobjavljivanina:engleskom,francuskom,njemačkom,ruskom,japanskom, švedskom, srpskom, italijanskom, rumunskom, bugar-skomislovenačkomjeziku.DobitnikjeknjiževnihnagradauJapanu,Australiji, SAD,Srbiji iHrvatskoj.Autor je4 samostalneknjige (uviše drugih knjiga se pojavljuje kao ko-autor), uključujući i knjigupoezije,kojasebavipred-hrišćanskomistorijomEvrope,sanazivomSTAREVATREOPETPLAMTE.

goran Poletan-bornin1962,Zenica,formerYugoslavia.Hisworkshave been published in: English, French, German, Russian, Japa-nese,Swedish,Serbian,Romanian,BulgarianandSlovenian.ForhisliteraryworkshehasreceivedawardsinJapan,Australia,USA,Ser-biaandCroatia.Heistheauthoroffourbooks(inseveralothersheappearsasaco-author),includingthebookofpoetry:AncientFlamesAreBurningBright,abookthatexploresthepre-ChristianhistoryofEurope.

145

URSULa kotnoVSka

urszula kotnowska- urodzona w Polsce, Kraków. Jej zain-teresowanie językami i gramatyką zaczeło się na UniwersytecieJagielońskimgdziestudiowałaFililogięAngielską.Postudiachuczyłaangielskiego w szkole średniej i prywatnej szkole angielskiego. W1995rokuwyemigrowałazrodzinądoAustralii.Odtejporyuczyan-gielskiegojakodrugiegojęzykastudentównowoprzybyłychdoAus-traliinieustanniemodyfikującswojąmetodykęnauczaniajeęzykawjegonaturalnymśrodowisku.

ursula kotnovska je rođena u Krakovu, Poljska. Njeno in-teresovanjezajezikigramatikudatirajošodvremenakadajestudira-laengleskufilologijunaJagiellonianUniversity.Poštojediplomirala,predavalajeEngleskijezikusrednjojškoliiprivatnojškoliEngleskogjezika.1995.godinesaporodicomodlaziuAustraliju,odkadatamopredaje predmet Engleski kao drugi jezik učenicima-useljenicima,stalnoradećinaunapređivanjusvojihmetodaučenjajezikaunjego-vojprirodnojsredini.

urszula kotnowska -borninPoland,Krakow.Interestinlanguag-esandgrammarstartedwhenshestudiedEnglishPhilologyinJagiel-lonianUniversity.AftergraduatingtaughtEnglishinhighschoolandprivateschoolofEnglish.In1995,withherfamily,sheemigratedtoAustralia.Sincethen,teachesESLtooverseasstudentsandcontinu-ouslystrivestoimprovehermethodsofteachingthelanguageinitsnaturalenvironment.