pha hoa chat

MỘT SỐ THAO TÁC PHA MỘT SỐ THAO TÁC PHA CHẾ HÓA CHẤT Ở PHÒNG CHẾ HÓA CHẤT Ở PHÒNG

THÍ NGHIỆM HÓA HỌCTHÍ NGHIỆM HÓA HỌC

TRƯỜNG ĐẠI HỌC AN GIANGTRƯỜNG ĐẠI HỌC AN GIANG

KHOA SƯ PHẠMKHOA SƯ PHẠM

BỘ MÔN HÓABỘ MÔN HÓA

TRƯỜNG ĐẠI HỌC AN GIANGTRƯỜNG ĐẠI HỌC AN GIANGKHOA SƯ PHẠMKHOA SƯ PHẠM

BỘ MÔN HÓABỘ MÔN HÓA----------------------------

MỘT SỐ THAO TÁC MỘT SỐ THAO TÁC PHA CHẾ HÓA CHẤT PHA CHẾ HÓA CHẤT

Ở PHÒNG THÍ Ở PHÒNG THÍ NGHIỆM HÓA HỌCNGHIỆM HÓA HỌC

I. Pha chế dung dịch:I. Pha chế dung dịch:1. Những qui tắc chung 1. Những qui tắc chung về pha chế dung dịch:về pha chế dung dịch:

2. Pha chế dung dịch 2. Pha chế dung dịch chất rắn trong nước theo chất rắn trong nước theo nồng độ phần trăm.nồng độ phần trăm.

a) Theo phương pháp a) Theo phương pháp đường chéo:đường chéo:

3. Pha chế dung dịch 3. Pha chế dung dịch chất lỏng trong nước chất lỏng trong nước theo nồng độ phần trăm.theo nồng độ phần trăm.

b) Theo phương pháp b) Theo phương pháp thông thường (từ các thông thường (từ các định nghĩa):định nghĩa):

4. Pha chế dung dịch 4. Pha chế dung dịch theo nồng độ M:theo nồng độ M:

II. Pha chế thuốc thử.II. Pha chế thuốc thử.1. Pha chế nước vôi trong:1. Pha chế nước vôi trong:

2. Pha dung dịch hồ tinh 2. Pha dung dịch hồ tinh bột.bột.3. Pha dung dịch PP3. Pha dung dịch PP

4. Chất chỉ thị axit – bazơ 4. Chất chỉ thị axit – bazơ chế từ hoa dâm bụt:chế từ hoa dâm bụt:

Kết thúcKết thúc

a) Pha chất rắn theo Ca) Pha chất rắn theo CMM

b) Pha chất lỏng theo Cb) Pha chất lỏng theo CMM

I.I.Pha chế dung dịch:Pha chế dung dịch:1. Những qui tắc chung về pha chế dung 1. Những qui tắc chung về pha chế dung dịch:dịch:

Bình, lọ dùng để pha chế dung dịch phải được rửa Bình, lọ dùng để pha chế dung dịch phải được rửa sạch và tráng nước cất trước khi pha.sạch và tráng nước cất trước khi pha.

Phải dùng nước cất để pha hóa chất.Phải dùng nước cất để pha hóa chất. Trước khi pha dung dịch cần tính toán cẩn thận Trước khi pha dung dịch cần tính toán cẩn thận

lượng chất tan và dung môi.lượng chất tan và dung môi. Dung dịch kiềm đặc phải pha trong bát sứ.Dung dịch kiềm đặc phải pha trong bát sứ. Sau khi pha xong dung dịch phải cho vào lọ có Sau khi pha xong dung dịch phải cho vào lọ có

màu sắc thích hợp, đậy nút kín, dán nhãn cẩn thận, màu sắc thích hợp, đậy nút kín, dán nhãn cẩn thận, để đúng vị trí qui định.để đúng vị trí qui định.

Người ta thường dùng các loại ống to, bình định Người ta thường dùng các loại ống to, bình định mức, pipet chia độ khi pha chế dung dịch. Bình mức, pipet chia độ khi pha chế dung dịch. Bình định mức dùng để pha chế dung dịch theo nồng độ định mức dùng để pha chế dung dịch theo nồng độ mol và nồng độ đương lượng.mol và nồng độ đương lượng.













2. Pha chế dung dịch chất rắn trong 2. Pha chế dung dịch chất rắn trong nước theo nồng độ phần trăm.nước theo nồng độ phần trăm.

Chất rắn không ngậm nước nhưChất rắn không ngậm nước như NaCl, BaCl NaCl, BaCl22,… ,…

Trước khi pha cần tính lượng chất tan và lượng Trước khi pha cần tính lượng chất tan và lượng nước cần dùng là bao nhiêu, dựa vào biểu thức nồng nước cần dùng là bao nhiêu, dựa vào biểu thức nồng độ %.độ %.

Ví dụVí dụ: Cần pha 250 g dung dịch 10% một chất đã cho. : Cần pha 250 g dung dịch 10% một chất đã cho.

Theo biểu thức trên thì: mTheo biểu thức trên thì: mdd dd = 250 g ; = 250 g ;

C% = 10% ; và ta có mC% = 10% ; và ta có mctct là : là :

.100 .100% ct ct

dd dm ct

m mC

m m m













Dùng cân lấy 25g chất tan cho Dùng cân lấy 25g chất tan cho vào 225 ml Hvào 225 ml H22O (dùng ống chia độ để O (dùng ống chia độ để đong 225 ml Hđong 225 ml H22O) ta khuấy cho tan hết O) ta khuấy cho tan hết thì được 250 g dung dịch nồng độ 10%.thì được 250 g dung dịch nồng độ 10%.

Chất rắn ngậm nước nhưChất rắn ngậm nước như CuSO CuSO44.5H.5H22O, O, CoClCoCl22.6H.6H22O…. Trước hết chúng ta O…. Trước hết chúng ta cũng tính lượng chất tan (không ngậm cũng tính lượng chất tan (không ngậm nước). Tiếp theo chúng ta tính lượng nước). Tiếp theo chúng ta tính lượng chất rắn ngậm nước tương ứng với chất rắn ngậm nước tương ứng với lượng chất tan.lượng chất tan.

. % 250.1025( )

100 100250 25 225( )

ddct

dm

m Cm g

m g

Như vậyNhư vậy













Nếu gọi khối lượng mol chất tan là Nếu gọi khối lượng mol chất tan là MM11 và khối lượng mol chất tan ngậm và khối lượng mol chất tan ngậm

nước Mnước M22 thì khối lượng chất tan ngậm thì khối lượng chất tan ngậm

nước là mnước là m22 được tính theo biểu thức được tính theo biểu thức

sau đây :sau đây :

2 12

1

.M mm

M

Ví dụ: Cần pha 200 g dung dịch đồng sunfat 10% từ muối CuSO44.5H22O.













Phải lấy 31,25 g CuSOPhải lấy 31,25 g CuSO44.5H.5H22O và O và

đong 168,75 ml Hđong 168,75 ml H22O (200 – 31,25)ml ta O (200 – 31,25)ml ta

được được dung dịch đồng sunfat 10% . .

1 1

2

2

200.1020( ); 64 32 64 160( )

10064 32 64 (5.18) 250( )

250.2031,25( )

160

m g M g

M g

m g














3. Pha chế dung dịch chất lỏng trong 3. Pha chế dung dịch chất lỏng trong nước theo nồng độ phần trăm.nước theo nồng độ phần trăm. Phương pháp này thường được dùng để Phương pháp này thường được dùng để

pha loãng axit (pha dung dịch có nồng pha loãng axit (pha dung dịch có nồng độ thấp từ một dung dịch có nồng độ độ thấp từ một dung dịch có nồng độ cao cho trước).cao cho trước).

Trong trường hợp này chúng ta áp dụng Trong trường hợp này chúng ta áp dụng phương pháp đường chéo để tính toán phương pháp đường chéo để tính toán sẽ nhanh hơn hoặc tính toán chính tắc sẽ nhanh hơn hoặc tính toán chính tắc nhưng sẽ lâu hơn nhiều.nhưng sẽ lâu hơn nhiều.

Ví dụVí dụ: Cần pha 250 g dung dịch H: Cần pha 250 g dung dịch H22SOSO44

10% từ axit H10% từ axit H22SOSO4492%(D=1,824g/ml).92%(D=1,824g/ml).













a) Theo phương pháp đường chéo:a) Theo phương pháp đường chéo:

92%92% 10 – 0 = 10 10 – 0 = 10

(axit)(axit)

10% 10%

0%0% 92 – 10 = 82 92 – 10 = 82

(nước)(nước)

2

10 5

82 41

axit

H O













(để được axit có nồng độ 10% thì lấy 5 (để được axit có nồng độ 10% thì lấy 5 phần khối lượng axit 92% và lấy 41 phần khối lượng axit 92% và lấy 41 phần khối lượng nước)phần khối lượng nước)

2

250.527,2( )

(41 5)

27,214,9( )

1,824

250.41222,8( ) 222,8( )

(41 5)

axit

axit

H O

m g

V ml

m g ml

Như vậyNhư vậyDùng pipet hút 14,9ml axit cho vào ống Dùng pipet hút 14,9ml axit cho vào ống đong chứa sẵn 100ml nước cất (cho rất từ đong chứa sẵn 100ml nước cất (cho rất từ từ) sau đó cho phần nước còn lại là được.từ) sau đó cho phần nước còn lại là được.













b) Theo phương pháp thông b) Theo phương pháp thông thường (từ các định nghĩa):thường (từ các định nghĩa):

250.1025( )

100axitnguyenchatm g

27,214,9( )

1,824axitV ml

(100 g dd 92% có 92 g axit nguyên chất x g 25 g axit nguyên chất)

92%

25.10027,2( )

92axitm g

2 2250 27,2 222,8( ) 222,8( )H O H Om g V ml

Như vậy : …Như vậy : …













4. Pha chế dung dịch theo nồng độ M:4. Pha chế dung dịch theo nồng độ M:

Theo định nghĩa, nồng độ mol/l là số mol Theo định nghĩa, nồng độ mol/l là số mol chất tan có trong một lít dung dịch (1000 chất tan có trong một lít dung dịch (1000 ml dung dịch). Thường người ta kí hiệu ml dung dịch). Thường người ta kí hiệu nồng độ mol/l là Cnồng độ mol/l là CMM..

.1000

( ) ( )M

mn

Mn n

CV l V ml













a. Pha chất rắn theo Ca. Pha chất rắn theo CMM::Ví dụ: Cần pha 250 ml dung dịch NaCl 0,1M.Ví dụ: Cần pha 250 ml dung dịch NaCl 0,1M.

MMNaClNaCl = 58,5. 1 lít dung dịch NaCl 0,1M = 58,5. 1 lít dung dịch NaCl 0,1M (1 lít có 0,1 mol NaCl nguyên chất).(1 lít có 0,1 mol NaCl nguyên chất).1000ml (1 lít) có 0,1 mol NaCl1000ml (1 lít) có 0,1 mol NaCl 250 ml 250 ml có x mol NaCl có x mol NaCl

Cân 1,5 g NaCl nguyên chất cho vào Cân 1,5 g NaCl nguyên chất cho vào ống đong, rồi tiếp tục cho nước vào cho tới ống đong, rồi tiếp tục cho nước vào cho tới vạch 250 ml (muốn được chính xác hơn thì vạch 250 ml (muốn được chính xác hơn thì pha chế vào bình định mức 250ml).pha chế vào bình định mức 250ml).

250.0,10,025( )

100058,5.0,025 1,4625( ) 1,5( )NaCl

x mol

m g g














b. Pha chất lỏng theo Cb. Pha chất lỏng theo CMM::Ví dụ: Pha 1 lít dung dịch HCl 0,1MVí dụ: Pha 1 lít dung dịch HCl 0,1M

gxMnm

molxlVCn

HCl

MHCl

65,35,361,0.

1,011,0)(.

Như vậyNhư vậyDùng pipet lấy 8,36ml HCl (D=1,18g/ml) Dùng pipet lấy 8,36ml HCl (D=1,18g/ml) cho vào bình định mức 1 lít đã chứa sẵn cho vào bình định mức 1 lít đã chứa sẵn 200ml nước cất, sau đó cho nước cất vào 200ml nước cất, sau đó cho nước cất vào đến vạch.đến vạch.













(100 g dd axit HCl 37% có 37 g axit nguyên chất x g 3,65 g axit nguyên chất)

mlD

mV

gx

mx

HCl

axit

36,818,1

865,9

865,937

10065,3%37


Nước vôi trong cũng là thuốc thử để Nước vôi trong cũng là thuốc thử để nhận ra khí COnhận ra khí CO22. Đây là dung dịch . Đây là dung dịch

kiềm rẻ tiền nhất được dùng rất nhiều kiềm rẻ tiền nhất được dùng rất nhiều trong quá trình thí nghiệm, ngoài vai trong quá trình thí nghiệm, ngoài vai trò là thuốc thử của COtrò là thuốc thử của CO22, nó còn được , nó còn được

dùng để loại bỏ các chất độc có tính dùng để loại bỏ các chất độc có tính axit như NOaxit như NO22, SO, SO22, H, H22S…S…













Cách pha nước vôi trong như sau:Cách pha nước vôi trong như sau:

Hòa tan vôi tôi Ca(OH)Hòa tan vôi tôi Ca(OH)22 vào nước (độ tan vào nước (độ tan của vôi tôi rất bé : 0,156 g Ca(OH)của vôi tôi rất bé : 0,156 g Ca(OH)22 trong trong 100 g H100 g H22O ở 20O ở 20ooC): cho ít vôi tôi vào bình C): cho ít vôi tôi vào bình cầu, cho nước vào gần đầy tới cổ bình để cầu, cho nước vào gần đầy tới cổ bình để diện tích tiếp xúc giữa chất lỏng với không diện tích tiếp xúc giữa chất lỏng với không khí là bé nhất. Khuấy cho vôi trộn đều với khí là bé nhất. Khuấy cho vôi trộn đều với nước.nước.

Đậy kín và để lắng dung dịch vài ngày.Đậy kín và để lắng dung dịch vài ngày. Thỉnh thoảng lại lắc bình.Thỉnh thoảng lại lắc bình. Trước khi dùng phải để lắng dung dịch vài Trước khi dùng phải để lắng dung dịch vài

giờ rồi gạn cẩn thận hoặc lọc để dung dịch giờ rồi gạn cẩn thận hoặc lọc để dung dịch trong suốt.trong suốt.













2. Pha dung dịch hồ tinh bột.2. Pha dung dịch hồ tinh bột.

Hồ tinh bột được dùng rộng rãi nhất để Hồ tinh bột được dùng rộng rãi nhất để nhận ra iot tự do.nhận ra iot tự do.

Muốn pha khoảng 200ml hồ tinh bột Muốn pha khoảng 200ml hồ tinh bột thì lấy 0,5 g tinh bột. Nghiền thật nhỏ thì lấy 0,5 g tinh bột. Nghiền thật nhỏ cho vào nước lạnh làm thành bột cho vào nước lạnh làm thành bột loãng. Vừa khuấy đều, vừa từ từ đổ bột loãng. Vừa khuấy đều, vừa từ từ đổ bột loãng đó vào khoảng 180 ml nước đun loãng đó vào khoảng 180 ml nước đun sôi sẽ được hồ tinh bột.sôi sẽ được hồ tinh bột.













3. Pha dung dịch phenolphthalein.3. Pha dung dịch phenolphthalein.

Phenolphtalein là chất màu tổng hợp, nó Phenolphtalein là chất màu tổng hợp, nó biến đổi màu theo môi trường phản ứng.biến đổi màu theo môi trường phản ứng.

Không có màu trong môi trường axit và Không có màu trong môi trường axit và trung tính (pH <= 7)trung tính (pH <= 7)

Có màu hồng (chính xác là màu đỏ tím) Có màu hồng (chính xác là màu đỏ tím) trong môi trường kiềm. Khoảng pH chuyển trong môi trường kiềm. Khoảng pH chuyển màu của nó từ pH = 8,2 – 10.màu của nó từ pH = 8,2 – 10.

Cách phaCách pha : 1 g bột phenolphthalein + : 1 g bột phenolphthalein + 1000ml dung dịch rượu etylic 60% (600 ml 1000ml dung dịch rượu etylic 60% (600 ml rượu + 400 ml nước).rượu + 400 ml nước).













4. Chất chỉ thị axit – bazơ chế từ 4. Chất chỉ thị axit – bazơ chế từ hoa dâm bụt:hoa dâm bụt:Nếu không có các chất chỉ thị trên đây để thử môi Nếu không có các chất chỉ thị trên đây để thử môi trường axit, bazơ ta có thể chế lấy chất chỉ thị rất trường axit, bazơ ta có thể chế lấy chất chỉ thị rất đơn giản, dễ dàng sử dụng như sau :đơn giản, dễ dàng sử dụng như sau :

Thái nhỏ cánh hoa dâm bụt tươi hoặc đã khô, ngâm Thái nhỏ cánh hoa dâm bụt tươi hoặc đã khô, ngâm vào cồn trong một lọ có nút mài. Càng nhiều cánh vào cồn trong một lọ có nút mài. Càng nhiều cánh hoa, chất chỉ thị càng đặc.hoa, chất chỉ thị càng đặc.

Đậy nút kín, ngâm sau vài ngày.Đậy nút kín, ngâm sau vài ngày. Dung dịch có màu tím càng ngày càng đậm.Dung dịch có màu tím càng ngày càng đậm. Khi cần sau 2 giờ có thể dùng làm chất chỉ thị axit, Khi cần sau 2 giờ có thể dùng làm chất chỉ thị axit,

bazơ.bazơ. Khi dùng chúng ta chắt dung dịch ra.Khi dùng chúng ta chắt dung dịch ra. Chất chỉ thị này trong môi trường axit sẽ có màu Chất chỉ thị này trong môi trường axit sẽ có màu

hồng (đỏ). Trong môi trường trung tính không có hồng (đỏ). Trong môi trường trung tính không có màu (tím). Trong môi trường kiềm có màu xanh màu (tím). Trong môi trường kiềm có màu xanh nhưng không bền vì nó nhanh chóng biến đổi sang nhưng không bền vì nó nhanh chóng biến đổi sang màu vàng.màu vàng.













Hoa dâm bụt Hoa dâm bụt













CHÚC TẬP THỂ 32B1 CHÚC TẬP THỂ 32B1 VUI, KHỎE, HỌC VUI, KHỎE, HỌC

GIỎI VÀ THÀNH ĐẠTGIỎI VÀ THÀNH ĐẠT..













pha hoa chat

Documents