osteoporoz risk faktörleri ve...
TRANSCRIPT
![Page 1: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/1.jpg)
OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi
Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem Üniversitesi
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon ABD
![Page 2: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/2.jpg)
İçerik p Epidemiyoloji p Risk faktörleri p Medikal Tedavi p Rehabilitasyon
![Page 3: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/3.jpg)
Osteoporoz
p Porous bone: Gözeli kemik
p Düşük kemik kütlesi ve kemik mikroyapısının bozulması sonucu kemik kırılganlığının ve kırık olasılığının artması ile karakterize bir hastalıktır.
![Page 4: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/4.jpg)
![Page 5: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/5.jpg)
Postmenopozal OP p 51-75 yaş arasında görülür p Omurga ve el bilek kırıkları sık p Olası neden östrojen eksikliği
Senil OP p 75 yaş üzerinde görülür p Kadınlarda 2 kez fazla p Kalça, kol, bacak kırığı sık p Olası neden yaşlanma
![Page 6: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/6.jpg)
Osteoporozun önemli bir toplumsal sağlık problemi olmasınının nedeni
Eşlik eden kırıklardır.
![Page 7: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/7.jpg)
Kırık insidansı
p İki dönemde artış gösterir. Birinci artış p Gençlerde, özellikle erkeklerde görülen
travmatik kırıklardan oluşur. Uzun kemiklerde sıktır. İkinci artış p Osteoporotik kırıklardan oluşur. Kalça,
vertebra ve önkolda sıktır.
![Page 8: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/8.jpg)
En sık osteoporotik kırıklar Omurga
Kırığı
Önkol kırığı
Kalça Kırığı
![Page 9: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/9.jpg)
Kalça kırığı
p Yaşla birlikte artar. p %98’i 35 yaş üzerinde,
p %80 kadındır.
![Page 10: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/10.jpg)
Vertebra Kırığı
p Genellikle asemptoma@k@r, p Prevalans %12, p Yaşla artar, p Kadınlarda fazladır.
![Page 11: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/11.jpg)
Önkol kırıkları p Kadınlarda ve
p 40-‐65 yaş arası sıkJr.
p Düşme paterni yaşla birlikte değişir.
![Page 12: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/12.jpg)
Yaşam boyu kırık riski p 50 yaş üzerinde p kalça, vertebra ve önkol için
p Kadında %40 p Erkekte %13
![Page 13: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/13.jpg)
Risk faktörleri
p Major p 65 yaş üzeri olmak p Vert. Komp. kırığı p Ailede kırık öyküsü p 3 aydan uzun KS tedavisi p Malabzorpsiyon p 1er hiperparatiroidi p Düşme eğilimi p Hipogonadizm p Erken menopoz
p Minör p RA p Hipertiroidizm p Antikonvülzan tedavi p 57 kg’ın altında olmak p Sigara p Aşırı alkol alımı p Aşırı kafein alımı p Dietle düşük Ca alımı p Kronik heparin tedavisi
Brown JP. CMAJ 2002; 167(Suppl 10): S1-34
![Page 14: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/14.jpg)
Kemik mineral yoğunluğu
p Kırığı olmayan kişilerde kırık riskini belirlemenin en güvenilir yolu DXA ile KMY ölçümüdür.
p DXA, OP tanısında altın standarttır. p KMY’unda her bir SD azalma kırık riskini 2
katına çıkarır. p Risk her zaman yaş ile birlikte
değerlendirilmelidir. 1. Marshall D, et al. BMJ 1996;312:1254-1259.
![Page 15: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/15.jpg)
WHO sınıflaması p Genç erişkine göre KMY (T skoru) p Normal: -1 SD’dan fazla olması
p Osteopeni: –1 SD ile –2.5 SD arasında olması
p Osteoporoz: –2.5 SD’dan düşük olması
p Yerleşmiş OP: –2.5 SD’dan düşük olması ve ek olarak kırık saptanması
![Page 16: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/16.jpg)
Geçirilmiş frajilite kırığı p İkinci kırık riski yaş,
geçirilmiş kırık sayısı ve yerine bağlı olarak 2-9 kat artar.
p Bir vertebra kırığı, 2. vertebral kırık olasılığını 4 kat
p İkiden fazla vertebra kırığı yeni kırık olasılığını 12 kat arttırır.
Kanis JA. Lancet 2002; 359: 1929-36
![Page 17: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/17.jpg)
Geçirilmiş frajilite kırığı p Vertebra kırığı olanların %20’sinde 1 yıl
içinde ikinci kırık görülür. p Vertebra kırığı olması kalça kırığı riskini
1.5 kat arttırır.
p Bir kalça kırığı olanda ikinci kalça kırığı riski artmıştır.
p Önkol kırığı geçirenlerde kalça ve vertebra kırığı daha sıktır.
Ettinger B,et al. JAMA 1999;282:637-645.
![Page 18: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/18.jpg)
p Kadın ve erkeklerde
herhangi bir bölgede geçirilmiş kırık olması ikinci kırık riskini, hiç kırığı olmayanlara göre 2.2 kat arttırmaktadır.
Klotzbuecher CM, et al. J Bone Miner Res 2000;15:721-739.
![Page 19: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/19.jpg)
Yaş p Major kırık risk faktörüdür. p 45 ile 85 yaş arasında kırık olasılığı kadınlarda 8 kat, erkeklerde 5 kat artış gösterir.
p Yaşa bağlı OP prevalansı n 50-54 yaş %4 n 65-69 yaş %14 n 75-79 yaş %27.0 n 85-89 yaş %45.1
Cheung A. CMAJ 2004; 170(1).
![Page 20: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/20.jpg)
Ailede kırık öyküsü
p Annede kalça kırığı bulunması major bir risk faktörüdür.
p Anneanne ve erkek akrabalardaki kırık öyküsü de dikkate alınmalıdır.
p Hereditenin KMY’una %50-80 oranında etkisi olduğu bildirilmektedir.
![Page 21: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/21.jpg)
Glukokortikoid kullanımı p 2-3 aydan uzun süre sistemik kullanım
kırık için major risk faktörüdür. p Günlük 7.5 mg ve üzeri prednizolon eşik
doz kabul edilir.
p 7.5 mg altında risk analizi yapmalı ve KMY bakılmalıdır.
![Page 22: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/22.jpg)
Düşme eğilimi p Kişiye özel ve çevresel faktörler ile artar. p Genel düşkünlük, kas kuvvetinde azalma,
görme bozukluğu, ilaç kullanımı ve yürümede yavaşlama önemlidir.
p Kadınlarda fazla p 3/4’ü ev içi düşmedir.
![Page 23: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/23.jpg)
Osteoporoz Tedavi
![Page 24: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/24.jpg)
OP Tedavisinde Amaç p Kırıkların önlenmesi p KMY’nin korunması
ve arttırılması p Kırık ve deformitelere
bağlı belirtilerin iyileştirilmesi
p Yaşam kalitesinin arttırılması
![Page 25: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/25.jpg)
Tedavide kullanılan ilaçlar
A. Kemik rezorpsiyonunu↓ p Kalsiyum p HRT p SERM p Bifosfonatlar p Kalsitonin B.Kemik formasyonunu ↑ § Floridler § Parathormon
C.Her iki etkiye sahip § D vitamini § Anabolik steroidler § Stronsiyum ranelat
![Page 26: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/26.jpg)
İdeal ilaç
p Kırık üzerine etkin, p Güvenilir, p Hasta uyumu kolay olmalıdır
![Page 27: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/27.jpg)
Kalsiyum: Günlük tüketim p Kadın 20-50 yaş: 1000 mg
n 50 yaş üstü: 1000-1500 n 65 yaş üstü: 1500
p Erkek 25-65 yaş: 1000 n 65 yaş üstü: 1500
![Page 28: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/28.jpg)
Kalsiyum
p Süt ürünleri ve yeşil sebzeler zengin p Süt ürünü içermeyen bir dietle maksimum
300mg Ca alınabilir p Ca preparatları önerilir p Bölünmüş dozda ve 2 yemek arasında
alınmalı p Yan etkisi yok, nadiren kabızlık olabilir
![Page 29: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/29.jpg)
Vitamin D
p Ultraviole etkisi ile ciltte sentezlenir p Eve bağımlı, yeterli güneş ışığı
görmeyen, kapalı giyinen, dengeli beslenmeyenlerde ve yaşlılarda Vit D desteği gerekir.
p Günlük doz 400-800 IU’dir.
![Page 30: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/30.jpg)
Vitamin D metabolitleri
p Kalsitriol: 1,25 diOH Vit D’nin sentetik formudur. 0.5-1 mcgr/gün önerilir.
p Alfakalsidol: 1 alfa hidroksi vitamin D prohormondur. 1 mcgr/gün verilir.
p İntestinal Ca abzorpsiyonunu stimule eder. p Vit D preparatlarının yan etki oranı düşük (%5). p Hiperkalsemi ve hiperkalsiüri açısından izlenir.
![Page 31: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/31.jpg)
Bifosfonatlar
Alendronat ve Risedronat Vertebra ve kalça kırıklarını önler
Omurga ve kalçada KMD’yi ↑ Haftalık tabletleri var Etidronate Vertebral kırıkları önler;
Vertebra dışı kırıklara etkisi yoktur, Omurgada KMD’yi ↑, femur boynunda korur
Brown JP, Josse RG. CMAJ 2002;167(10 suppl):S1-S34.
![Page 32: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/32.jpg)
Bifosfonatlar
İbandronate Vertebra ve kalça kırıklarını önler
Omurga ve kalçada KMD’yi ↑ Aylık oral tabletleri ve 3 aylık IV formu var.
Zolendronate Vertebra ve kalça kırıklarını önler, Postmenopozal OPda etkin, Kemik metastazına bağlı ağrı ve kırık riski azalır Yılda 1 kez IV uygulanır.
Brown JP, Josse RG. CMAJ 2002;167(10 suppl):S1-S34.
![Page 33: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/33.jpg)
Bifosfonatlar p Vertebra kırığı olan
postmenopozal OP’da,
p Glukokortikoide bağlı OP tedavisinde ve
p Erkek OP’da 1.basamak tedavidir. Premenopozal kadında
önerilmez.
![Page 34: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/34.jpg)
Hormon Replasman Tedavisi
p Postmenopozal kadınlarda, p Vertebral ve vertebra dışı
kırıkları önler,
p Tüm bölgelerde KMD’yi↑ p Vazomotor semptomlar
üzerine etkilidir. p Meme ve endometrium Ca riski nedeniyle yakın takip edilmelidir.
Brown JP, Josse RG. CMAJ 2002;167(10 suppl):S1-S34.
![Page 35: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/35.jpg)
SERMler-Raloksifen
p Omurga ve femur boynunda KMD’yi ↑ p Vertebral kırıkları önler, p Vertebra dışı kırıklarda etki sınırlı. p Meme Ca insidansını azaltır, p Endometrial hiperplazi veya kanser riskini arttırmaz
p Venöz tromboembolizm riski ↑ p Vazomotor semptomları ↑
Brown JP, Josse RG. CMAJ 2002;167(10 suppl):S1-S34.
![Page 36: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/36.jpg)
Kalsitonin
p Vertebral kırık riskini azaltır p Vertebra dışı kırıkları önlemez p Akut vertebral kırıklarda ağrıda etkili p Kanser riskinde artış nedeniyle kullanımı
sınırlandı. p Nazal sprey ve IM formları var.
![Page 37: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/37.jpg)
Strontium Ranelat p Kemik oluşumunu stimule eder; p Kemik rezorpsiyonunu azaltır.
p Omurga ve femur boynunda KMD’yi ↑ p Yeni vertebral kırık riskini azaltır p Periferik kırık ve kalça kırığı riskini azaltır
p 2gr toz şeklindedir. Yatmadan önce alınır. p Ca ve diğer besinler biyoyararlanımını azaltır.
*Meunier PJ. N Eng J Med 2004;350:459-468 **Rejinster JY. Ost Int 2003;14(supl 7)
![Page 38: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/38.jpg)
Parathormon-Teriparatide
p PTH kemik üzerine bifazik etkilidir. p Yüksek dozda rezorpsiyonu, düşük
dozda formasyonu arttırır.
p Vertebral kırıkta %65, vertebra dışı kırıkta %53 azalma sağlar.
p Omurgada %9 ve femur boynunda %6 KMD artışı görülür.
p Etki 3 ayda ortaya çıkar.
![Page 39: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/39.jpg)
Parathormon-Teriparatide p Yüksek kırık riski olan postmenopozal ve erkek
OP’da kullanılabilir.
p Kırık sonrası iyileşmeyi hızlandırır. p Günlük 20mcgr SC uygulanır. p Hiperkalsemisi olanlarda, emziren ve gebe
kadınlarda, kemik kanseri veya kemik metastazı olasılığı olanlarda kullanılmaz.
p Hayvan çalışmalarında osteosarkom bildirilmiştir. p 2 yıldan uzun kullanılmaz.
![Page 40: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/40.jpg)
Osteoporoz Rehabilitasyon
![Page 41: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/41.jpg)
Rehabilitasyon
p İstirahat p Analjezik ilaçlar p Korse p Fizik tedavi p Egzersiz p Yardımcı cihazlar p Kalça eklemine koruyucu yastıklar
![Page 42: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/42.jpg)
İstirahat p Uzun süre yatak istirahati ile OP artar. p Kas kaybına yol açar. p Erken dönemde korse ile mobilizasyon
önerilir.
![Page 43: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/43.jpg)
Analjezik ilaçlar p Parasetamol p Nonsteroid antiinflamatuarlar p Tramadol p Opioidler p Kas gevşeticiler p Antidepresanlar p Osteoporoz tedavisi
![Page 44: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/44.jpg)
Korse p Polietilen korse daha stabil, p Hiperekstansiyon ortezi kullanımı daha rahat, ağrı daha az, hasta daha mobil En az 6 hafta önerilir.
![Page 45: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/45.jpg)
Hiperekstansiyon ortezleri
![Page 46: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/46.jpg)
Yürümeye yardımcı cihazlar
![Page 47: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/47.jpg)
Trokanterik yastık
![Page 48: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/48.jpg)
Egzersiz
p Aerobik egzersizler
p Germe egzersizleri
p Denge egzersizleri
p Kuvvetlendirme egzersizleri
![Page 49: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/49.jpg)
Aerobik egzersizler p Yürüme kemik yoğunluğu, kas kuvveti,
koordinasyon ve dengeyi arttırır. p Haftada en az 3 gün 30 yapılmalıdır. p Bisiklet ve yüzmenin etkisi az.
![Page 50: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/50.jpg)
Germe egzersizleri p Eklemlerin fleksibilitesini arttırır, p Düşme ve yaralanmadan korur. p Ayakta, otururken ve yatarken yapılabilir. p 20-30 saniye germe, sonra gevşeme şeklinde uygulanır
![Page 51: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/51.jpg)
Denge egzersizleri p Yaşlılarda düşmeyi %50 önler p Haftada 3 kez önerilir.
![Page 52: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/52.jpg)
Kuvvetlendirme egzersizleri p Küçük ağırlıklar veya elastik bantlar ile
uygulanır. p Germe ve denge egzersizleri ile kombine
edilir.
![Page 53: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/53.jpg)
Kaçınılması gerekenler p Egzersiz programı gözlem altında ve
giderek artan miktarda olmalı, p Manipulasyon ve p Fleksiyon egzersizlerinden p kaçınmalıdır.
![Page 54: OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavireyhanceliker.com.tr/core/uploads/page/document/1194_2012141641035162.pdf · OSTEOPOROZ Risk Faktörleri ve Tedavi Prof. Dr. Reyhan Çeliker Acıbadem](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022041022/5ed31043f696cf62f84a9c23/html5/thumbnails/54.jpg)
Teşekkürler