Hoofdstuk 11

Motivatie, prestatiemotivatie en faalangst

** Waarom doet iemand iets? Waarom doet iemand iets?

** Wat beweegt hem tot dat gedrag?Wat beweegt hem tot dat gedrag?

** Wat is zijn motivatie om iets wel of Wat is zijn motivatie om iets wel of niet te doen?niet te doen?

Waarom zit je nu in de les?

Precies! Je hebt er behoefte aan, zie p. 321

Welke behoeften leiden tot bepaald gedrag?

Antwoord 1Antwoord 1:: vanuit inhoudstheorieënvanuit inhoudstheorieën

Antwoord 2Antwoord 2: : vanuit procestheorieënvanuit procestheorieën

Inhoudstheorieën

1 McGregor:

theorie X en theorie Ytheorie X en theorie Y

X = negatief mensbeeldX = negatief mensbeeld

Y = positief mensbeeldY = positief mensbeeld

Inmiddels ontdekt: werkt vaak als een ‘selffullfilling prohecy” !

2 Maslow hiërarchie van hiërarchie van 5 typen 5 typen behoeften aan:behoeften aan:

* Cognitie* Cognitie

* Waardering en respect* Waardering en respect

* Sociale omgeving* Sociale omgeving

* Veiligheid* Veiligheid

* Primaire zaken om te overleven* Primaire zaken om te overleven

HerzbergHerzberg

twee typen factoren bepalen twee typen factoren bepalen iemand’s motivatie:iemand’s motivatie:

1 Motivatiefactoren = intrinsiekMotivatiefactoren = intrinsiek

2 Hygiënefactoren = extrinsiek2 Hygiënefactoren = extrinsiek

1 leidt tot tevredenheid of niet1 leidt tot tevredenheid of niet

2 leidt tot geen ontevredenheid/neutraal2 leidt tot geen ontevredenheid/neutraal

of ontevredenheidof ontevredenheid

ProcestheorieënProcestheorieën

De interpretatieDe interpretatie van de persoon staat van de persoon staat centraal:centraal:

* Rechtvaardigheidstheorie* Rechtvaardigheidstheorie

* Verwachtingstheorie* Verwachtingstheorie

De verwachtingstheorie is de De verwachtingstheorie is de meest meest flexibeleflexibele procesmotivatietheorie. procesmotivatietheorie.

Mensen in “gelijke” (werk)omstandigheden Mensen in “gelijke” (werk)omstandigheden kunnen verschillend gemotiveerd zijn.kunnen verschillend gemotiveerd zijn.

TWEE TYPEN MOTIVATIE NADER BEKEKEN

• 1 PRESTATIEMOTIVATIE

THE MOTIVE TO ACHIEVE

• 2 FAALANGST

THE MOTIVE TO AVOID FAILURE

PRESTATIEMOVATIE: PRESTATIEMOVATIE: 4 ASPECTEN 4 ASPECTEN

11 aspiratieniveauaspiratieniveau

2 tijdsperspectief2 tijdsperspectief

3 partnerkeuze3 partnerkeuze

4 taakspanning4 taakspanning

VOORBEELD: TOPVOETBALLERVOORBEELD: TOPVOETBALLER

11 = SPELEN BIJ TOPCLUB= SPELEN BIJ TOPCLUB

2 = CARRIERE-OPBOUW2 = CARRIERE-OPBOUW

3 = BEPAALDE TRAINER3 = BEPAALDE TRAINER

4 = 100% CONCENTRATIE4 = 100% CONCENTRATIE

VUL DE 4 ASPECTEN IN VOOR EEN STERK PRESTATIEGEMOTIVEERDE PROPEDEUSE-STUDENT!

ASPIRATIE ALLE STUDIEPUNTEN HALEN

TIJDSPERSP. BINNEN EEN CURSUSJAAR

PARTNERK. ALLE LESSEN VOLGEN, SAMENWERKEN MET SERIEUZE STUDENTEN

TAAKSP. GECONCENTREERD IN DE LES, BEZIG MET HUISWERK, IN DE PROJECTGROEP, ENZ.

FAALANGST: 2 TYPEN

1 negatieve faalangst werkt verlammend

2 positieve faalangst werkt activerend

p. 334: 5 behoeften van negatief faalangstigen

KAN IEMAND MET EEN STERKE NEGATIEVE FAALANGST TOCH PRIMA PRESTATIES BEHALEN?

BEKENDE VOORBEELDEN:

A. HAZES, R. SHAFFY, A. WEBER, W. CHURCHILL

T. CRUISE, J. TRAVOLTA, M. MONROE

ZIJ KONDEN IN DE 5 BEHOEFTEN VOORZIEN

EN HEBBEN/HADDEN DAARNAAST EEN (ZEER)

HOGE PRESTATIEMOTIVATIE

PRESTATIEMOTIVATIE EN NEGATIEVE FAALANGST DEZELFDE BEHOEFTEN, MAAR ANDERS INGEVULD,

ZIE P. 137

SPECIFIEKE UITWERKING VAN HET VERSCHIL IN REACTIE OP “FALEN”

NEGATIEVE FAALANGST ZOU JE KUNNEN ZIEN ALS “STRESS” HEB JE DIE NODIG OM OPTIMALE PRESTATIES TE BEHALEN?

YEP! ZIE STRESS-PRESTATIECURVE

Relatie tussen stress (FA-) Relatie tussen stress (FA-) en prestatieen prestatie

prestatiegebiedprestatiegebied stressgebiedstressgebied

hooghoog

onderbelastingonderbelasting optimum overbelastingoverbelasting

laaglaag

Om prestaties te beoordelen moet je dus iets weten van iemand’s prestatiemotivatie in combinatie met negatieve en positieve faalangst

“ideale combinatie”: sterke prestatiemotivatie + sterke positieve faalangst +

matige negatieve faalangst