nø£ås¡ b|æø£...˝≤dt @+õ˝Ÿ‡˝À ñ‘·Ôs¡ nyÓt]ø± ‘Ó\t>∑t dü+|òüt+...

$: nø£ås¡ B|æø£...˝≤dt @+õ˝Ÿ‡˝À ñ‘·Ôs¡ nyÓT]ø± ‘Ó\T>∑T dü+|òüT+ Hê{Ÿ‡ nH˚ø£ ø±s¡´Áø£e÷\‘√ ‘Ó\T>∑Tyê]øÏ eT]+‘· #˚s¡Te$
nø£ås¡ B|æø£qe+ãsY 2014

e÷dü |üÁ‹ø£

nyÓT]ø± n+‘·≤ $düÔ]+∫q ‘Ó\T>∑T ≈£î≥T+ã+ HêŸ‡HêŸ‡ ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\≈£î z #·ø£ÿì neø±X¯+

|ü⁄Ïºqs√E y˚&ÉTø£ ø±e#·TÃ...

ô|[¢ s√E y˚&ÉTø£ ø±e#·TÃ...

eTπs y˚&ÉT¬ø’Hê ø±e#·TÃ...

nyÓT]ø±˝À ‘Ó\T>∑Tyês¡T ˇø£ÿ#√≥ #˚]q #√≥ #˚düT≈£îH˚

@ X¯óuÛÑø±s¡´yÓTÆHê... yêÏøÏ dü+ã+~Û+∫q bò˛À\qT e÷≈£î

yÓTsTT˝Ÿ #˚j·T+&ç... HêŸ‡ yêÏì nø£ås¡ B|æø£ <ë«sê

HêŸ‡ ≈£î≥T+ã düuÛÑT´\+<ä]øÏ #˚πs˝≤ #˚düTÔ+~.

nyÓT]ø±˝À eTq ‘Ó\T>∑T ≈£î≥T+u≤\qT n+<ä]øÏ |ü]#·j·T+ #˚düTÔ+~.

[email protected]

@ <X¯y˚T–Hê m+<äTø±*&çHê bı>∑&Ésê ˙ ‘·*¢ uÛÑ÷$T

uÛ≤s¡‹ì nH˚~ ñ‘·Ôs¡ nyÓT]ø± ‘Ó\T>∑T dü+|òüT+ HêŸ‡ m|ü&É÷

>∑Ts¡TÔ #˚dü÷ÔH˚ ñ+≥T+~. uÛ≤$‘·sê\T ≈£L&Ü >∑Ts¡TÔ+#·T≈£îH˚˝≤

#˚k˛Ô+~. á ø£ÁeT+˝ÀH HêŸ‡ uÛ≤s¡‘· ‘=* |üÁ<Ûëì HÓVüAÁ |ü⁄Ïºq

s√EqT |üÁ‹j˚T≤ >∑Ts¡TÔ#ùd˝≤ u≤\\ dü+ãsê\qT

ìs¡«Væ≤k˛Ô+~. HêŸ‡ $düÔ]+∫q |üÁ‹ #√≥ u≤\\ dü+ãsê\‘√

eTq uÛ≤s¡rj·T‘·qT πs|üÏ bÂs¡T\≈£î ‘Ó*ùd˝≤ #˚k˛Ô+~. ‘Ó\T>∑T

Ä≥, bÕ≥‘√ bÕ≥T uÛ≤s¡‘·e÷‘· >=|üŒ‘·Hêìï #êfÒ ≤ á

dü+ãsê˝À¢ ø±s¡´ø£Áe÷\T ìs¡«Væ≤dü÷Ô... »qàuÛÑ÷$T s¡TD+ ø=+‘Ó’Hê

rs¡TÃ≈£îH˚ |üÁj·T‘·ï+ #k˛Ô+~. e+<ä\eT+~ u≤\ u≤*ø£\T á

dü+ãsê˝À¢ bÕ\T|ü+#·Tø√e&ÜìøÏ ñ‘ê‡Vü≤+>± eTT+<äT≈£î

sêe&É+ ì»+>± |üÁX¯+dü˙j·T+. eTT<äT› eTT<äT› ‘Ó\T>∑T

e÷≥\‘√ bÕ≥\‘√... eTq uÛ≤s¡rj·T dü+|üÁ<ëj·÷\T

|üs¡&É$˝Ò¢˝≤ »]–q á u≤\\ dü+ãsê\≈£î nH˚ø£ q>∑sê˝À¢

#·ø£ÿÏ düŒ+<äq \_Ûk˛Ô+~. HêŸ‡ ø=‘·Ô #ê|üºs¡T¢ ≈£L&Ü á u≤\\

dü+ãsê\qT yTeTT ≈£L&Ü ìs¡«Væ≤kÕÔeTì eTT+<äT≈£î sêe&É+

n_Ûq+~+#·<ä>∑Z $wüj·T+. Ç< dü÷Œ¤]Ô... #Ó’‘·q´ B|æÔ˝≤ HêŸ‡

≈£î≥T+u≤ìï eT]+‘·>± ô|+#·T‘·T+<äì... Ä ≈£î≥T+ã+

nyÓT]ø±˝À ‘Ó\T>∑Tyês¡+<ä]øÏ n+&É>± ì\ã&ÉT‘·÷... dü+‘√wü

dü+ãsê\T |ü+#·T‘·T+<äì n_\wædü÷Ô... á HÓ\ nø£ås¡ B|æø£

nH˚ø£ ø=‘·Ô n+XÊ\‘√ MT eTT+<äTø=∫Ã+~. ‘Ó\T>∑TC≤‹øÏ

<˚e⁄&ç∫Ãq es¡+ eTq <˚e⁄\|ü*¢ ø£èwüíXÊdæÔÅ, HêdæÔø£ yê<ä+‘√

‘Ó\T>∑Tyê]ì XÊd”ÔÅj·T Ä˝À#·q\ yÓ’|ü⁄ q&ç|æ+∫q >√sê,

#·ø£ÿÏ dü+uÛ≤wüD\T s¡#·sTT‘· uÛÑ$T&çbÕÏ >∑T]+∫q

$X‚cÕ\‘√ bÕ≥T nHø£ ÄdüøÏÔø£s¡ n+XÊ\‘√ á e÷dü+

nø£ås¡B|æø£ eTTkÕÔu…’+~.

dü+bÕ<ä≈£î&ÉT..

eTTs¡∞ø£èwüí y˚T&ç#Ós¡¢

4 nø£ås¡ B|æø£ qe+ãsY 2014

5nø£ås¡ B|æø£ qe+ãsY 2014

˝≤dt @+õ˝Ÿ‡˝À yÓ’uÛÑe+>± HêŸ‡ u≤\\ dü+ãsê\T 6

e\düyêdüT\≈£î X¯óuÛÑyês¡Ô 12

yêwæ+>∑ºHé &ûd”˝À |òüTq+>± HêŸ‡ u≤\\ dü+ãsê\T 14

$XÊK |ü#·Ã<äq+ ø√dü+ H˚qT ôd’‘·eT+≥÷ HêŸ‡ 20

ã+>∑s¡T Hêe (ø£$‘·) 21

u≤|ü⁄>±]‘√ z kÕj·T+Á‘·+ 22

Åf…Æyê´© j·T÷ìe]‡° bòÂ+&ÉsY≈£î 16 @fi¢ C…’\T •ø£å `

nyÓT]ø± ø√s¡Tº rs¡TŒô|’ HêŸ‡ Vü≤s¡¸+ 27

&Ü\dt˝À |òüTq+>± HêŸ‡ u≤\\ dü+ãsê\T 28

>∑èVü≤ s¡TD≤\‘√ MTs¡T #·ø£ÿÏ ˝≤uÛ≤\T bı+<äe#·TÃ 33

eT<ÛäTy˚TVü‰ìï »sTT+#·e#·TÃ 34

dü+uÛ≤wüD≤ #·‘·Ts¡T&ÉT uÛÑ$T&çbÕÏ 38

‘Ó\T>∑TC≤‹øÏ <˚e⁄&ç∫Ãq es¡+ <˚e⁄\|ü*¢ ø£èwüíXÊÅdæÔ 40

ø£ãTs¡T¢ ≈£L&Ü eT+∫y˚...! 45

∫Hêïs¡T\ ∫s¡T ÄVü‰s¡+ 46

Á|üeTTK HêdæÔ≈£î&ÉT, ùV≤‘·Tyê~, dü+düÿs¡Ô l >√sê >±s¡T 48

|òüTq+>± ôd+Á≥˝Ÿ zVæ≤jÓ÷ ‘Ó\T>∑T dü+|òüT+ yê]¸ø√‘·‡e+

≤ø√≈£î |üP]Ô eT<ä›‘·T Á|üø£Ï+∫q HêŸ‡ 52

˝≤dt

@+õ Ÿ‡˝À

yÓ’uÛÑe+>±

HêŸ‡ u≤\\

dü+ãsê\T


˝≤dt @+õ˝Ÿ‡˝À ñ‘·Ôs¡ nyÓT]ø± ‘Ó\T>∑T

dü+|òüT+ HêŸ‡ nH˚ø£ ø±s¡´Áø£e÷\‘√

‘Ó\T>∑Tyê]øÏ eT]+‘· #˚s¡Te ne⁄‘√+~. á

Áø£eT+˝ÀH˚ ø±*bò˛]ïj·÷˝À HêŸ‡ u≤\\

dü+ãsê\qT n+>∑s¡+>∑ yÓ’uÛÑe+>± ìs¡«Væ≤+∫+~.

kÕúìø£ Çj·÷Hê dü+düú‘√ ø£*dæ HêŸ‡

ìs¡«Væ≤+∫q u≤\\ dü+ãsê\≈£î n<äT“¤‘·yÓTÆq

düŒ+<äq \_Û+∫+~. ˝≤dt @+õ˝Ÿ‡ ÁbÕ+‘·+˝À

<ë<ë|ü⁄ 1000 eT+~øÏ ô|’>± ‘Ó\T>∑T Á|ü»\T á

dü+ãsê˝À¢ bÕ˝§ZHêïs¡T. 325 eT+~ ∫Hêïs¡T\T

á u≤\\ dü+ãsê˝À¢ bÕ\T |ü+#·T≈£îHêïs¡T. á

dü+ãsê˝À¢ u≤\u≤*ø£\qT eT÷&ÉT $uÛ≤>±\T>±

$uÛÑõ+∫ ÄsYº‡ n+&é Áø±|òtº‡ ˝À nH˚ø£ b˛°\T

ìs¡«Væ≤+#ês¡T. 100 eT+~ ∫Hêïs¡T\T

uÖ*+>¥˝À, 50 eT+~ ∫Hêïs¡T\T ÄsYº n+&é

Áø±|òtº‡ ˝À ‘·eT ≤˝…+Ÿ #·÷ô|≤ºs¡T.

‘Ó\T>∑T Ä≥, bÕ≥ u≤\\ dü+ãsê˝À¢

ø£qT$+<äT #˚XÊsTT. ‘Ó\T>∑T dü+düÿèr,

dü+Á|ü<ëj·÷\T uÛ≤$‘·sê\≈£î n+~+#˚˝≤

ìs¡«Væ≤+∫q á dü+ãsê˝À¢ u≤\\T ‘Ó\T>∑T Ä≥

bÕ≥‘√ n+<ä]˙ Äø£≥Tº≈£îHêïs¡T.


‘Ó\T>∑T dæ˙ bÕ≥\T, u≤©e⁄&é kÕ+>¥‡≈£î u≤\\T #˚dæq &Ü´Hé‡ dü_Û≈£î\qT

ñÁs¡÷‘·\÷–+∫+~. 50 eT+~ ∫Hêïs¡T\T ìs¡«Væ≤+∫q bòÕ´wüHé c˛... á u≤\\

dü+ãsê˝À¢ Á|ü‘˚´ø£ Äø£s¡¸D>± e÷]+~. á dü+ãsê˝À¢ bÕ\T|ü+#·T≈£îqï Á|ü‹

ˇø£ÿ]øÏ... HêŸ‡ u≤\\ dü+ãsê\ ø√dü+ y˚TeTT ôd’‘·+ n+≥÷ eTT+<äTø=∫Ãq

yê\+°s¡¢≈£î l \øÏÎà #·T+&ÉT ø£è‘·»„‘·\T ‘Ó*bÕs¡T. uÖ*+>¥, ÄsYº n+&é Áø±|òtº‡ ˝À

$CÒ‘·\≈£î á dü+ãsê\ y˚~ø£ô|’ HêŸ‡ ãVüQeT‘·T\T n+~+∫+~. ˝≤dt

@+õ˝Ÿ‡˝À HêŸ‡ @ ø±s¡´Áø£eT+ #˚|üÏºHê <ëìì $»j·Te+‘·+ #˚düTÔqï

‘Ó\T>∑Tyês¡+<ä]ø° ˝≤dt @+õ˝Ÿ‡ HêŸ‡ #ê|üºsY Á|ü‘˚´ø£ <Ûäq´yê<ë\T ‘Ó*|æ+~.


m≥Te+Ï n~Ûø±]ø£ |üÁ‘ê\T ˝Ò≈£î+&Ü nyÓT]ø±˝À ìedædüTÔqï <ë<ë|ü⁄ 50

\ø£å\ eT+~ nÁø£eT e\düyêdüT\≈£î uÛÑÁ<ä‘· ø£*Œ+#˚+<äT≈£î M\T>± n<Ûä´≈£åî&ÉT

ˇu≤e÷ ‘·q ø±s¡´ìsê«Vü≤ø£ n~Ûø±sêìï ñ|üjÓ÷–+∫ ø=‘·Ô>± ø=ìï #·≥º

ìã+<Ûäq\‘√ ≈£L&çq ø±sê´#·s¡D Á|üD≤[ø£qT Á|üø£Ï+#ês¡T. á Á|üD≤[ø£ Á|üø±s¡+

Á|üdüTÔ‘·+ nyÓT]ø±˝À #·≥ºã<ä∆+>± XÊX¯«‘· bÂs¡dü‘·«+ ø£*–q Á^Héø±sY¶ ôVA\¶sY‡≈£î

dü+ã+~Û+∫q (m≥Te+Ï n~Ûø±]ø£ |üÁ‘ê\T ˝Òì) yê] ‘·*¢<ä+Á&ÉT\qT eT÷&˚fi¢

bÕ≥ Ä <˚X¯+˝À e⁄+&˚+<äT≈£î nqTeT‹kÕÔs¡T. düôd’q |üÁ‘ê\T ˝Òì e\dü

yêdüT\qT <˚X¯+ qT+∫ ‘·]y˚Tj·÷\ì ]|ü_¢ø£Hé bÕØº Ç‘·s¡ $T‘·yê<ä X¯≈£îÔ\T

&çe÷+&ÉT #˚düTÔqï ‘·s¡TD+˝À ˇu≤e÷ M]øÏ #·≥ºã<ä›‘· ø£*Œ+#·&É+ <ë«sê XÊX¯«‘·

bÂs¡dü‘·«+ ø£*–q yê] |æ\¢\T Çø£ÿ&çøÏ rdüT≈£îe#êÃs¡T. Bì‘√bÕ≥T ôV’≤f…ø˘

MkÕ\ C≤Øì $düÔ]+∫q ˇu≤e÷ düsêÿs¡T bÕ]ÁXÊ$Tø£ y˚‘·Ô\T <˚X¯+˝À ‘·eT

ø£+ô|˙\qT ÁbÕs¡+_Û+#˚+<äT≈£î M\T>± |üsê´≥ø£ ìã+<Ûäq\qT dü&É*kÕÔs¡T.

nsTT‘˚ ÁøÏ$Tq˝Ÿ H˚|ü<∏ä´+ e⁄qï yê]ì, ñÁ>∑yê<ä dü+düú\T, >∑‘·+˝À dü]Vü≤<äT›\T

<ëÏq eTTsƒê\‘√ dü+ã+<Ûä+ e⁄qï e\dü<ës¡T\ô|’ Á|üuÛÑT‘·« j·T+Á‘ê+>∑+

Á|ü‘˚´ø£+>± <äèwæºkÕ]düTÔ+~.

kÕeT÷Væ≤ø£ ø£åe÷_Ûø£å Ä#·s¡D kÕ<Ûä´+ ø±ì<äqï ˇu≤e÷ nÁø£eT

e\düyêdüT\qT kÕeT÷Væ≤ø£+>± ‹|æŒ |ü+|ü≥+ nkÕ<Ûä´eTì, n~ ndü\T ‘·eT

Á|üuÛÑT‘·« $<ÛëHêìπø $s¡T<ä∆yÓTÆq<äì $e]+#ês¡T. ‘·eT <˚X¯+˝À Á|üy˚•+#˚+<äT≈£î

#·≥º+ ìπs›•+∫q ns¡Ω‘·\Tqï yês¡T me¬s’Hê #·≥º Á|üø±s¡+ nqTeT‹ bı+<äT‘ês¡qï

ˇu≤e÷ H˚s¡düTÔ˝…’‘˚ yê]ì ‹|æŒ |ü+|ü⁄‘êeTì, nÁø£eT+>± nyÓT]ø±˝À

Á|üy˚•+#˚+<äT≈£î Á|üj·T‹ïùdÔ yês¡T #·≤ºìøÏ |ü≥Tºã&ç ‹]– yÓqøÏÿ yÓfi‚¢

neø±XÊ\T+≤j·Tì ôV≤#·Ã]+#ês¡T.

e\dü $<Ûëq+˝À ˇu≤e÷ Á|üy˚X¯ô|Ïºq

uÛ≤Ø e÷s¡TŒ\ ø±s¡D+>± Á|üdüTÔ‘·+ nyÓT]ø±

bÂs¡dü‘·«+ bı+~q yês¡T, XÊX¯«‘· ìyêdü+

e⁄+≥Tqï Á^Héø±sY¶ ôVA\¶sY‡≈£î #Ó+~q

‘·*¢<ä+Á&ÉT\ esYÿ |ü]àŸ\≈£î ‘êqT

Á|ü≥ø£ÏdüTÔqï #·s¡´\T #·≥ºã<ä∆yÓTÆq$ e÷Á‘·y˚T

ø±ø£ >∑‘· ns¡úX¯‘êã∆ ø±\+˝À <˚XÊìï

bÕ*+∫q Á|ü‹ n<Ûä´≈£åî&ÉT #˚|üÏºqy˚qì

ˇu≤e÷ $e]+#ês¡T.

e\düyêdüT\≈£î X¯óuÛÑyês¡Ô


uÛ≤ùw s¡eT´+... ùdy˚ >∑eT´+...

#sTT #sTT ø£*|æ‘˚ #j·T÷‘·...

kÕÏ ‘Ó\T>∑Tyê&çì Ä<äTø√e≥yT e÷qe‘·...

s¡+&ç... HêŸ‡˝À #˚s¡<ë+...

HêŸ‡˝À düuÛÑ´‘·«+ ø√dü+ yÓ+≥H

HêŸ‡ yÓuŸôd’Ÿ˝À dü+|üÁ~+#·+&ç...

www.natsworld.org


yêwæ+>∑ºHé &ûd” À |òüTq+>±

HêŸ‡ u≤\\ dü+ãsê\T

nø£ås¡ B|æø£ qe+ãsY 201414

yêwæ+>∑ºHé &ûd”˝À ñ‘·Ôs¡ nyÓT]ø± ‘Ó\T>∑T dü+|òüT+ HêŸ‡

u≤\\ dü+ãsê\T ø£qTï\ |ü+&ÉTe>± »]>±sTT. Ç°e˝Ò @s¡Œ&çq

HêŸ‡ &ûd” #ê|üºsY ‘·q ‘=* áyÓ+ŸqT |òüTq+>± ìs¡«Væ≤+∫+~.

<ë<ë|ü⁄ 200 eT+~ ∫Hêïs¡T\T, 1000 eT+~ n‹<∏äT\T á

y˚&ÉTø£˝À¢ bÕ˝§ZHêïs¡T. yêwæ+>∑ºHé &ûd”˝À ñ+&˚ ‘Ó\T>∑T j·TTer

j·TTe≈£î\+‘ê á dü+ãsê\qT $»j·Te+‘·+ #˚j·T&É+˝À ø°\ø£

bÕÁ‘· b˛wæ+#ês¡T.

HêŸ‡ q÷Ć…Ø‡ °+ düuÛÑT´\T yÓ÷Vü≤qø£èwüí eTqïe, s¡+õ‘Y

#ê>∑+Ï, $wüßí Ä\÷s¡T ‘·~‘·s¡T\T á dü+ãsê\ ìs¡«Vü≤D≈£î

‘·eT e+‘·T düVü≤ø±s¡+ n+~+#ês¡T. HêŸ‡ yêwæ+>∑ºHé &ûd” #ê|üºsY

düeTq«j·Tø£s¡Ô\T \øÏÎà *+>±, sêe⁄ *+>±\T ‘=*kÕ]>±

yêwæ+>∑ºHé˝À HêŸ‡ u≤\\ dü+ãsê\≈£î lø±s¡+ #·T≤ºs¡T. kÕúìø£

‘Ó\T>∑T j·TTe‘·qT Ç+<äT˝À uÛ≤>∑kÕ«eTT\qT #˚dæ dü+ãsê\qT

n+ãsêqï+fÒ˝≤ ìs¡«Væ≤+#ês¡T. ∫Hêïs¡T\T Ä≥ bÕ≥\‘√

dü+ãsê˝À¢ ñ‘ê‡Vü≤+>± bÕ˝§ZHêïs¡T. HêŸ‡ yêwæ+>∑ºHé &ûd”

#ê|üºsY Á|ü‹ì<ÛäT\T \øÏÎà *+>±, sêe⁄ *+>±, ø£èwüíy˚DÏ y˚<äT\

X¯s¡à, &Üø£ºsY JMM sêe⁄ u≤\\ dü+ãsê\qT n<äT“¤‘·+>±

ìs¡«Væ≤+#·&Üìï HêŸ‡ Hêj·Tø£‘·«+ n_Ûq+~+∫+~.

∫qàj·T $TwüHé qT+∫ kÕ«$T ∫<ë‘êàq+<ä, yÓ’Ÿ Vü≤Ödt

qT+∫ H˚wüq˝Ÿ ø£eT÷´ì° düØ«ôddt kÕº|òt ø±s=ŒπswüHé N|òt ndæHé

$TÁXÊ, Ädæj·THé nyÓT]ø±Hé‡, |üdæ|òæø˘ ◊dt ˝≤´+&ÉsY ÁbÕ+‘ê\≈£î

dü+ã+~Û+∫ Áô|dæ&Ó+Ÿ n&Ó’«»Ø ø£MTwüHé düuÛÑT´&Ó’q X‚KsY

qs¡dæ+Vü≤Hé, |üeHé u…»yê&É ø£MTwüqsY |òüsY >∑es¡ïsY ø£MTwüHé ÄHé

kÂ‘Y ádtº Ädæj·÷, y˚TØ ˝≤´+&é >∑es¡ïsY e÷]ºHé CÒy√ eT˝Ò¢´,

sêh düVü‰j·T ø±s¡´<ä]Ù ìcÕ <˚XÊjYT _XÊ«˝Ÿ\T á dü+ãsê\≈£î

eTTK´ n‹<∏äT\T>± $#˚ÃXÊs¡T.

HêŸ‡ #˚|ü&ÉT‘·Tqï ùdyê ø±s¡´Áø£e÷\qT HêŸ‡ Áô|dæ&Ó+Ÿ s¡$

n#·+≥, HêŸ‡ yÓ’dt Áô|dæ&Ó+Ÿ yÓ÷Vü≤q ø£èwüí eTqïe n+<ä]ø°

$e]+#ês¡T. ùdy˚ \ø£å +>± HêŸ‡ n&ÉT>∑T\T y˚düTÔ+<äì yês¡T

‘Ó*bÕs¡T. yêwæ+>∑ºHé &ûd”˝À ≈£L&Ü HêŸ‡ |æ\T|ü⁄≈£î düŒ+~+∫q

Á|ü‹ ˇø£ÿ]øÏ HêŸ‡ °+ düuÛÑT´\≈£î <Ûäqýê<ë\T ‘Ó*bÕs¡T. HêŸ‡

¬øØsY ndæôdºHé‡ n<Ûä´≈£åî\T s¡y˚Twt q÷‘·\bÕÏ, HêŸ‡ q÷Ć…Ø‡ ø√

Ä]¶H˚≥sY s¡+õ‘Y #ê>∑+Ï, HêŸ‡ k˛wü˝Ÿ MT&çj·÷ n<Ûä´≈£åî\T

lVü≤] eT+<ë&ç, HêŸ‡ ¬øØsY ndæôdºHé‡ düVü‰<Ûä´≈£åî\T $wüßí

Ä\÷s¡T, HêŸ‡ k˛wü˝Ÿ MT&çj·÷ Á|ü‹ì<ÛäT\T e+o yÓì>∑fi¢, HêŸ‡

q÷Ć…Ø‡ áyÓ+Ÿ ø√ Ä]¶H˚≥sY lìyêdt yÓ+ø£Ÿ ‘·~‘·s¡T\T á

ø±s¡´Áø£eT+˝À bÕ\T|ü+#·T≈£îHêïs¡T.

nø£ås¡ B|æø£ qe+ãsY 2014 15

sêe⁄ *+>±, \øÏÎà *+>±, »j·Tl ô|~›u§≥¢, yêDÏ XÀuÛÑHé, e÷<Ûä$ <=&ç¶, CÀ´‹

ãdüesêE, dü+Jyé Hêj·TT&ÉT, lì sê+|ü*¢, Vü‰]ø£ ô|~›u§≥¢, dü+B|t *+>±, sê~Ûø£

>∑T+≥÷s¡T, ø£$‘ê jÓTì>∑+&É¢, nXÀø˘ nqeT\XËÏº, CÀ´‹ u§|üŒq, <˚XÊjYT dæ<ä∆ã‘·TÔ\, –]

¬s&ç¶, neTsY yÓTT<ä\e\dü, düTu≤“sêj·TT&ÉT »ø£ÿ+|üP&ç, y˚Tø£\ kÕHé ≥Hé, |ü~àì

ì&ÉTyÓ÷\T, q+<ä ‘·~‘·s¡T\T u≤\\ dü+ãsê\ ø√dü+ #˚dæq ø£èwæì HêŸ‡ Á|ü‘˚´ø£+>±

n_Ûq+~+∫+~. HêŸ‡ u≤\\ dü+ãsê\qT yêwæ+>∑ºHé &ûd”˝À |òüTq+>± ìs¡«Væ≤+#·&É+˝À

‘·eT e+‘·T bÕÁ‘· b˛wæ+∫q Á|ü‹ ˇø£ÿ]øÏ, dü+ãsê\≈£î $#˚Ãdæq ‘Ó\T>∑Tyê]øÏ HêŸ‡

yêwæ+>∑ºHé &ûd” °+ Á|ü‘˚´ø£ ø£è‘·»„‘·\T ‘Ó*|æ+~.



$XÊKqT VüQ<é VüQ<é ‘·TbòÕqT ≈£î~ù|dæ+~. |ü#·Ã<äHêìï Vü≤]+∫+~. ô|<ä› ô|<ä› #ÓfÒ¢ H˚\≈£L˝≤sTT. eT∞¢

Ä |ü#·Ã<äq+ m|ü&=düTÔ+~...? #Ó≥¢‘√ m|ü&ÉT ø£fi¯ ø£fi¯ ˝≤&ÉT‘√+~...? Á|üø£è‹ ;ÛuÛÑ‘·‡+ düèwæº+∫Hê... $\j·T+

$\j·T ‘ê+&Éee÷&çHê eTqeT+‘ê ø£*ùdÔ... #˚sTT #˚sTT ø£*|æ $XÊK≈£î s¡≥ ìe«e#·TÃ. b˛sTTq

|ü#·Ã<äHêìï eT∞¢ rdüT≈£îsêe#·TÃ. Ç<˚ ÄX¯j·T+‘√ ñ‘·Ôs¡ nyÓT]ø± ‘Ó\T>∑T dü+|òüT+ HêŸ‡ n&ÉT>∑T\T y˚dæ+~.

$XÊK ‘·TbòÕqT u≤~Û‘·T\qT Ä<äT≈£îH˚+<äT≈£î H˚qTôd’‘·eT+≥÷ düŒ+~+∫+~. ˇø£yÓ’|ü⁄ ‘·qe+‘·T>± u≤~Û‘·T\≈£î

Ä]úø£ kÕj·T+ n+~+#·&É+‘√ bÕ≥T eTs√ yÓ’|ü⁄ |ü#·Ã<äq+ ø√dü+ yÓTTø£ÿ\T Hê≥&É+. Ä yÓTTø£ÿ\T #Ó≥T¢>±

m~π>+<äT≈£î Á° >±s¡T¶\qT ≈£L&Ü @sêŒ≥T #˚ùd+<äT≈£î ‘·q e+‘·T kÕj·T+ #˚dæ+~. ‘·TbòÕqT u≤~Û‘·T\ ø√dü+

HêŸ‡ düŒ+~+∫q rs¡TqT Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ eTTK´eT+Á‹ #·+Á<äu≤ãTHêj·TT&ÉT, $XÊK m+|” ø£+uÛÑ+bÕÏ

Vü≤]u≤ãT, $XÊK ‘·÷s¡TŒ XÊdüqdüuÛÑT´\T yÓ\>∑|üP&ç sêeTø£èwüí u≤ãT n_Ûq+~+#ês¡T.

$XÊK

|ü#·Ã<äq+ ø√dü+

H˚qTôd’‘·eT+≥÷

HêŸ‡


Äø±X¯+˝À eTãT“\T ‘˚*j·÷&ÉT‘·TqïsTT

q~ ˇ&ÉT¶q H˚qT... @ø±+‘·+>±, $cÕ<ä+>± !

≈£î|üŒ\˙ï |ü&ÉTHêïsTT. |ü+≥ ø√‘·˝…’b˛j·÷sTT

ˇ&ÉT¶˝§s¡dæb˛‘·÷ eTôVAÁ>∑+>± bıs¡T¢‘√+~ q~

<Ûëq´+ sêX¯ó\T b˛ùddü]øÏ yêq yÓTT<ä\T

Ä ∫qï bı\+˝À mes¡÷ ˝Òs¡T, H˚qT ‘·|üŒ

düTfi¯ófl ‹s¡T>∑T‘·÷ n+‘·≤ es¡<ä >√<ë]

<ä÷sêq >∑≥Tºô|’ #Ó≥T¢, Nø£Ï˝≤ |üs¡T#·T≈£îqï ˙&É\T

|ü>∑Ï ã÷&ç<ä s¡+>∑T‘√ ^dæq ∫Á‘·+˝≤ Á>±eT+

Ä ∫qï bı\+˝À mes¡÷ ˝Òs¡T, H˚qT ‘·|üŒ

n~>√... >∑≥TºøÏ <ä>∑Zs¡>± mes√ nø£ÿ&É

bÕ&ÉT‘√+<ë ? ÄyÓT Hê≈£î ‘Ó*dæqfÒº ñ+~

|üs¡T#·T≈£î+≥Tqï ‘Ós¡#ê|ü*ï #·÷k Ô+~

|ü&ÉeøÏ ‘·–* n\\T $s¡T#·T≈£î|ü&çb˛‘·THêïjYT

ÄyÓT yÓTTVü≤+ m|ü&√ mø£ÿ&√ #·÷dæqfÒº ñ+~

|ü&ÉyÓøÏÿ @ düT<ä÷s¡ rsê\≈£î b˛‘·THêïee÷àjYT

>∑≥Tºø=∫Ã ø±ùd|ü⁄ ˙ |ü&Ée ø£fÒºdæ Ç˝≤ sê

˙ø±ÿe\dæq #√≥T¬øfi¯ófl, ÇwüºyÓTÆq yê]ì ø£\T

ø±˙ ˇø£ÿkÕ] á >∑≥Tº≈£î sê... ˙ ∫s¡ïe⁄« #·÷&É˙

˙yÓfi‚fl #√ÏøÏ Hê ã+>±s¡T |ü+≥ rdüT≈£îyÓfi¯ófl.

rdüTø√. ˙ |ü&Ée˝À |üÏºq+‘· ì+|ü⁄ø√

m+‘· ø±yê*. Çø£ÿ&É HêπøMT nø£ÿπs¢<äT

á q~ ˇ&ÉT¶q Hê |ü]ÁX¯eT |üP¬sÔÌ+~

á >∑]ôd\‘√ HêøÏø£ @ dü+ã+<ÛäeT÷ ˝Ò<äT

<äj·T#˚dæ qqTï ≈£L&Ü Äe*øÏ rdüT≈£îb˛

Ç+ø£ U≤∞ ˝Ò<äT... |ü&Ée #ê˝≤ ∫qï~

Hê ã+>∑s¡T |ü+≥‘√ ì+&çb˛sTT+~

$qTM~Û˝À eTãT“\T Ä&ÉT≈£î+≥THêïjYT

ˇ&ÉT¶q H˚H=ø£ÿDÒí $T–*b˛j·÷qT

n+‘·Ï˙ Ä ã+>∑s¡T |ü&Ée rdüT≈£îyÓ[flb˛sTT+~

(≤>√sY ªª>√˝…¶Hé uÀŸμμ øÏ Hê ùd«#êÃ¤qTyê<ä+... |òüD°Åq› |ü⁄sêD|ü+&É)

ã+>∑s¡T Hêe

yêfi¯fl~ ‘·÷>√õj·T+&ç.. H˚qT |ü⁄Ïº+~ ‘·DT≈£î, |ü>√õj·T+&ç!

ô|]–+~ >∑T+≥÷s¡+&ç!μ n+≥÷ eT÷&ÉT õ˝≤¢ ø±<ä÷?μ nì

me¬s’Hê ≈£L|” ˝≤–‘˚ ` ªeTπsq+&ç! e÷ yêfi¯fl~ ‘·÷>√õj·T+&ç.

H˚qT |ü⁄Ïº+~ ‘·DT≈£î, |ü>√õj·T+&ç! ô|]–+~ >∑T+≥÷s¡+&ç!μ

n+≥÷ eT÷&ÉTõ˝≤¢\ j·÷dü\T ø£*|æ »yêãT #Óù|Œyê&çì!

>∑T+≥÷s√¢ e÷ Ç\T¢ Áu≤&ûù|≥˝À e⁄+&˚~. uÀ\¶+‘·eT+~

ùdïVæ≤‘·T\‘√ e÷ Ç\T¢ ø£fi¯ø£fi¯˝≤&ÉT‘·T+&˚~. eTeTà*ï y˚T+

Áu≤&ûù|≥ >±´+>¥ düuÛÑT´\T>± e´eVü≤]+#·T ≈£îH˚yêfi¯fl+. Ä

s√E˝À¢ >∑T+≥÷s√¢ ô|]–q Á|ü‹yê&ç Vü‰;\T ÁøÏ¬øŸ Ä&É&É+,

dæìe÷\T #·÷&É&É+, |ü⁄düÔø±\T #·<äe&É+. H˚q÷ n+<äT≈£î

$TqVü‰sTT+|ü⁄ ø±<äT. y˚T+ n_Ûe÷ì+∫, Äsê~Û+∫q yê] *düTº

ø=+#Ó+ bı&ÉT>±ZH˚ e⁄+≥T+~. m˙ºÄsY, @mHêïsY, md”«s¡+>±sêe⁄,

|òüT+≥kÕ\, s¡|ò”, øÏXÀsY ≈£îe÷sY, ÄÁ‘˚j·T, eTTfi¯fl|üP&ç yÓ+ø£≥

s¡eTD, u≤|ü⁄, ¬ø. u≤\#·+<äsY... M]+<ä] Á|ü‹uÛ≤ bÕ≥yê\

>∑÷]Ã $TÁ‘·T\ eT<Ûä´ #·s√Ã|ü#·s¡Ã\T ø=qkÕπ>$.

#·<äTyÓ’b˛sTTq ‘·s¡yê‘· e÷ Áu≤&ûù|≥ >±´+>∑T düuÛÑT´\+<äs¡T

>∑÷&ÉT e<ä*q ∫\Tø£˝≤¢>± ‘·˝≤ ˇø£yÓ’|ü⁄≈£î yÓ[flb˛j·÷s¡T.

s¡ø£s¡ø±\ Á|ü<˚XÊ˝À¢ dæús¡|ü&çq|üŒÏø° ` e÷ Áu≤&ûù|≥ >±´+>¥

düuÛÑT´\ ã+<Ûë\T, nqTã+<Ûë\T n˝≤ ø=qkÕ>∑T‘·÷H˚ e⁄HêïsTT.

ÇHêïfiËflÌHê e÷ ã+<Ûëìï \ø£ÿ˝≤ ø£*|æ e⁄+∫+~ ÄHê&ÉT y˚T+

n_Ûe÷ì+∫q e÷ V”≤s√˝Ò!

ªªÇyê«fi‚ j·T÷≥÷´ãT˝À eTT‘ê´\eTT>∑TZ eT∞fl #·÷XÊqT.

n\T¢sêeT*+>∑j·T´ uÛÑ˝Ò #˚XÊ&ÉT ø£<ä÷!μμ ªªdü+|üPs¡í

sêe÷j·TD+˝À md”«s¡+>±sêe⁄ $˝≤|ü+ n+‘· n<äT“¤‘·+>±

sêe&ÜìøÏ eTTK´ ø±s¡D+ mes¡T? s¡eTD≤? u≤|ü⁄Hê?μμ

ªªn+<ë\sêeTT&ÉT ªr‘êμ ˝≤>± zeπsø£åHé #Ój·T´≈£î!μμ ªªyê&çø° eT<Ûä´

&ÉãT“ #˚dæ ø£fi¯ófl HÓ‹Ô¬øø±ÿsTT˝Ò!μμ ªªn˝Àyé... Ä˝À... Ä˝À... ˝À˝À

... u≤>∑THêïyê ?μμ ` ªªnqï~ ˙y˚Hê? $qï~ H˚H˚Hê?μμ

nj·÷´! e÷ ø£eT÷´ìπøwüHé Ç˝≤ e⁄+≥T+~! e÷ ∫qï|üŒÏ

V”≤s√\T e÷ Ä˝À#·q*ï n+‘·>± Á|üuÛ≤$‘·+ #˚XÊs¡T. Ç<√ ∫qï

ø√‹ ø=eTà∫Ã! Ç|ü&ÉT ndü\T ø£<∏ä≈£î <ä÷≈£î<ëeTT.

n~ X¯óÁø£yês¡+ kÕj·T+Á‘·+. n|üŒÏπø Hê uÛ≤s¡´ ns¡TD qT+&ç

¬s+&ÉT f…øº‡ yÓTùdCŸ\T. ª•Øwü ô|+<äsê&˚ ãj·T\T<˚] s¡eTà+~,

¬s+&ÉT dæìe÷\T #·÷&Ü*≥! n$ ` lsêeTsê»´+, \e≈£îX¯.

¬s+&É÷ #·÷ùdÔ>±˙ Ábı<äT›q <√X¯\T ô|≥ºq+~! eT] ˙ Çwüº+.μ

neTàjÓ÷´! @~ e<äT\Tø√>∑\+. u≤|ü⁄ s¡eTD\ q÷‘·q düèwæº

lsêeTsê»´+, |òüT+≥kÕ\ n<äT“¤‘· dü+^‘· |üèwæº \e≈£îX¯. á

¬s+&ç+Ïø° dü]‘·÷π> $Ts¡|üø±jYTãJ®, e÷ >∑T+≥÷s¡T

Äq+<äuÛÑeHé <√ôdqT eT]|æ+#˚ eT<ÛäT y˚ùd <√ôd, <ëìøÏ ‘√&ÉT

•Øwü #˚ùd |ü#·Ã&û! eT*º|ü⁄˝Ÿ #êsTTdt≈£î n\yê≥T |ü&É¶ eTqdüT

yÓ+≥H˚ ªÄ˝≤|òt <ä muÖμ nH˚dæ+~.

Vü≤&Üe⁄&ç>± |üì #·TfÒºdæ ª@ ìeTTcÕìøÏ @$T »s¡T>∑TH√!μ

nì bÕ&ÉT≈£î+≥÷ Vü‰dæŒ≥˝Ÿ qT+∫ Ç+Ï <ë] |ü≤ºqT.

eTqôd+‘· ¬s&û>± e⁄Hêï, <˚Vü≤+ <ëì‘√ b˛Ï|ü&˚ ej·TdüT ø±<äT

>∑<ë! ø=+#Ó+ùd|ü⁄ ° ‘ê>∑T‘·÷ ¬sdtº rdüTø√yê\ì|æ+∫+~.


n+#˚‘· ` ª$$<ÛäuÛ≤s¡‹μ m&É«¬sºÌCŸyÓT+Ÿ ˝≤>∑ ‘·\T|ü⁄ rdüT≈£îì,

ªªH˚e#˚ÃkÕμμ nqT≈£î+≥÷ yÓ[fl k˛bòÕ˝À ≈£Ls√ÃuÀj·÷qT. Ç+‘·

˝ÀH˚ e∫Ã+~ ns¡TD. ªÇ|ü&ÉT ° ^ C≤HêÔ HÓ’! f…Æ+ y˚ôdºÌ

b˛‘·T+~. ns¡®+≥T>± ¬s&û nsTT´ ãj·T˝Ò›sê*. ø±yê\+fÒ ø±s√¢H˚

° ‘ê>∑T‘·÷ ]˝≤ø˘‡ ne«#·TÃ.μ n+≥÷ ` H˚qT »yê_#˚Ã

neø±X¯+ sTTe«≈£î+&Ü ˝À|ü\¬ø[flb˛sTT+~. HÓeTà~>±,

ì≥÷ºs¡Tdü÷Ô ˝Ò∫ ªÁX¯eTJ$øÏ »>∑eT+‘ê \ø°Îìyêdü+μ nì

bÕ&ÉT≈£î+≥÷ u≤Á‘·÷+˝ÀøÏ q&ç#êqT.

‘·÷#Y! Ç|ü&ÉT eTs√ XÊU≤ #·+Áø£eTD+!

(yÓTTVü≤+ MT<ä #·Áø±\T ‹s¡T>∑T‘êj·Tqïe÷≥ ` n+fÒ

bòÕ¢wtù≤´ø˘)

... n$ H˚qT >∑T+≥÷s¡T yÓT&çø£˝Ÿ ø±˝Òõ˝À #·~y˚ s√E\T.

e÷ nqïj·T´ düTÁãVü≤àD´+ Hê≈£î ¬s+&˚fi¯ófl d”ìj·TsY. Ç+À¢

neTàøÏ nìï |üqT˝À¢ kÕj·T+>± e⁄+&˚yêfi¯fl+. |üì eTìwæ

sêq|ü&ÉT H˚q÷, nqïj·T´ |üìeTìwæ ne‘ês¡+˝ÀøÏ

e÷]bıj˚Týêfi¯fl+. ªÄ&ÉT‘·T bÕ&ÉT‘·T |üì #˚düTÔ+fÒ n\T|üP

kı\Tù| eTTqï~!μ nì bÕ&ÉT≈£î+≥÷ n+≥T¢ ‘√eT&É+, Ç\T¢

∫eTà&É+ ˝≤+Ï |üq¢ ï #˚ùdyêfi¯fl+. e÷ Ç+À¢ u≤$ ˝Ò<äT.

eTTìdæbÕ*° ≈£îfi≤sTT˝À ˙fi¯ófl sêq|ü&ÉT m<äT]+À¢+∫

ã¬ø≥¢‘√ ˙fi¯ófl ‘Ó#˚Ãyêfi¯fl+. sTT˝≤ ˙fi¯ófl yÓ÷ùd|ü&ÉT e÷

nqïj·T´ ` ª<Ûäqy˚Tsê nìïÏøÏ eT÷\+!μ nH˚ bÕ≥ m‘·TÔ≈£îH˚

yê&ÉT, H˚qT ã¬ø≥Tº‘√ bÕ≥T>± bÕ≥ ≈£L&Ü n+<äT≈£îH˚yêDÏï!

n˝≤ n]–b˛sTTq Á>±ô|ò’≥T ]ø±s¡T¶ ≤ e÷≈£î q∫Ãq @¬ø’ø£ #·s¡D+

ªÁX¯eTJ$øÏ »>∑eT+‘· \ø°Îìyêdü+!μ |ü<˚|ü<˚ bÕ&ÉT≈£î+≥÷ |üì

|üP]Ô#˚ùdyêfi¯fl+. k˛ ` nB ø£<∏ä!

Ç|ü&ÉT eT∞fl ø£<∏ä˝ÀøÏ. (u≤|ü⁄)`s¡eTD≤J >±] ø√‹ ø=eTà∫Ã

Á|üuÛ≤e+ ` á Áu≤+#Y »+|æ+>¥\T.

d”ºyé C≤uŸ‡ <Ûäs¡àyê nì ◊`bò˛Hé kÕj·T+‘√ yÓTT‘êÔìøÏ ‘·≈£îÿe

düeTj·T+˝ÀH˚ yês¡<ÛäT\˙ï <ë≥Tø=ì eT∞fl s√&ÉT¶MT<ä |ü&Ü¶eTT

•ØwüèT<ÛäT\ Ç+ÏøÏ #˚s¡Tø√&ÜìøÏ. ø±¬sø£ÿ>±H˚ ∫qï ≈£îqT≈£î

y˚<ë›eTq≈£îqï ns¡TD ≈£îÁ≥ì ` |òüT+≥kÕ\ kÕj·T+‘√ uÛÑ>∑ï+

#˚XÊqT! >∑+≥qïs¡ E>∑\“+B ‘·s¡Tyê‘· m≥ºπø\≈£î e÷≈£î n‘·´+‘·

sTTwüºyÓTÆq ªyêsê+‘·|ü⁄ ìyêdü+μ #˚s¡T≈£îHêï+. nø£ÿ&É e÷ ø√dü+

m<äTs¡T#·÷düTÔqï •Øwü, eT<ÛäT\T e÷≈£î Äràj·T kÕ«>∑‘·+

|ü*ø±s¡T. n|ü&˚ #˚dæq y˚&ç y˚&ç $Ts¡|üø±j·T ãJ®*ï >∑T+≥÷s¡T

ôdºÌ˝À¢ ù|¢≥¢˝À¢ ô|Ïº+~ •Øwü. Ä ù|¢≥T¢ ‘·˝≤ y=ø£Ï

#˚õøÏÿ+#·T≈£îHêï+. ªs¡+&ç s¡+&ç |òüdtº c˛ kÕº]º+>¥μ n+≥÷ ôVAyéT


~∏j˚T≥sY yÓ’|ü⁄ <ë]rdæ+~ •Øwü.

nã“! uÛÑ˝Ò!! $Ts¡|üø±jYTãJ®\T! eTs√ ø=eTà »+|æ+>¥øÏ Hê

eTqdüT s¡&û. ø±˙ mìï ø=eTà˝À ` Ç|üŒÏπø nH˚ø£ ø=eTà\T <ä÷øÏ

n\dæb˛sTT+~ ø√‹. Ç+ø£ <ä÷πø z|æø£ ˝Ò<äT. k˛ H√ yÓ÷sY

ªø√.ø√.μ m+C≤jYT yÓTs¡|üø±jYT ãJ® ...

ªlsêeTsê»´+μ ¬s+&ÉTqïs¡ >∑+≥˝À¢ eTT–dæ+~. u≤|ü⁄ s¡eTD\

Á|ü‹uÛÑqT yÓT#·TÃ≈£î+≥÷ ` ªnjÓ÷´! s¡eTD>±s¡T yÓ[fl b˛j·÷πs!μ

nì u≤<Ûä|ü&ÉT‘·÷ uÛÀ»HêìøÏ ≈£Ls¡TÃHêï+. Ä &Ó’ì+>¥ s¡÷eTT

q\TyÓ’|ü⁄˝≤ u≤|ü⁄ ∫Á‘ê\‘√ #·÷&É eTT#·Ã≥ >=\T|ü⁄‘·T+~. Ä

∫Á‘ê\T u≤|ü⁄>±s¡T •Øwü, eT<ÛäT\ Ç+ÏøÏ e∫Ãq|ü⁄&ÉT

y˚dæsTT∫Ãq$. Hêø£ø£ÿ&É Ä u§eTà\ eT<Ûä´ ≈£Ls¡TÃ+fÒ n#·TÃ u≤|ü⁄

Á&ÜsTT+>¥ düTº&çjÓ÷˝À ≈£Ls¡TÃqï nqTuÛÑ÷‹! n+<äs¡+ uÛÀ»q+

#˚düTÔHêï+. H˚qT m|üŒ≤¢π> u≤|ü⁄`s¡eTD\ >∑]+∫ @ø£_–q

ñ|üHê´dü+ <ä+#˚düTÔHêïqT ` ª#ÓsTT´ m+&ç b˛‘·T+~ ‹qy√sTT!μ

nì ø£fi¯fl‘√ e÷(ø=)≤¢&ÉT‘·Tqï ns¡TDqT |üÏº+#·Tø√≈£î+&Ü.

Ç<ä+‘ê >∑eTìdü÷Ô eT<ÛäT ‘·q˝À eTTdæeTTdæ>± qe⁄«≈£î+≥÷ ‘·q

ôd˝Ÿ bò˛H√¢ @<√ #·÷düT≈£î+≥THêï&ÉT. ns¡TD, H˚qT, •ØcÕ `

u≤|ü⁄ ø±s¡÷ºqT¢, s¡eTD CÀ≈£î\ >∑T]+∫ e÷≤¢&ÉT≈£î+≥÷H˚

e⁄+&çb˛j·÷´+. e÷ dü+uÛ≤wüD ∫qï>± qe⁄«≈£î+≥÷ bòÕ˝À

ne⁄‘·Tqï eT<ÛäT ` ªªÇ+<ëø£ÏqT+∫ u≤|ü⁄ uÛÑ»q #˚düTÔHêïe⁄>±!

u≤|ü⁄>±s¡T ˝…’H√¢ e⁄Hêïs¡T! e÷≤¢&ÉTμμ n+≥÷ ‘·q

#˚‹˝Àì bò˛Hé HêøÏ#êÃ&ÉT. ne‘·\ qT+∫ ªªVü≤˝Àμμ

nì $q|ü&ç+~. u≤|ü⁄πs! u≤|ü⁄Hê? ˇø£ÿkÕ] ø£fi¯ófl

u…’s¡T¢ ø£$Tàq≥¢sTT+~.

ˇø£ø£åD+ ‘·s¡yê‘· ‘˚s¡Tø=qï Hê≈£î ns¡úyÓTÆ+~,

e÷ dü+uÛ≤wüD $+≥Tqï eT<ÛäT ` u≤|ü⁄>±]‘√ Hê

ªªu≤|ü⁄`s¡eTDμμ\ Msê_Ûe÷q+>∑÷]Ã #Ó|æŒ

Äj·Tq‘√ e÷≤¢&çdüTÔHêï&Éì. eTqdü+‘ê Äq+<ä+,

‘·&Éu≤≥T, ‘=+<äs¡! ˇø£ÿkÕ] >∑Ïº>± |æ] |”*Ã

u≤|ü⁄>±]‘√ #Ó|üŒ&É+ yÓTT<ä\Tô|≤ºqT. u≤|ü⁄>±]

u§eTà\‘√ Hê nqTã+<Ûä+ ... Hê s¡eTD>±]

s¡#·q\ Çwüº+ ... kÕøÏå qT+∫ lsêeTsê»´+ es¡≈£î

yês¡T rdæq dæìe÷\ >∑÷]Ã ... X¯+ø£sY eTVü≤<˚eHé

Áu…‘Y˝…dt ôdºÌ À¢ ! ne‘·\yÓ’|ü⁄ qT+&ç düe÷<Ûëq+

e#˚Ã˝Àù| ` ªªe⁄+≤q+&û! #ê˝≤ dü+‘√wü+!μμ nì

bò˛qT eT<ÛäTøÏ#˚ÃkÕqT. n|ü&ÉT>±˙ ‘Ó©˝Ò<äT H˚qT

#˚dæq bıs¡bÕ≥T! Hê Äq+<ä+˝À, m¬ø‡ÌŸyÓT+À¢

u≤|ü⁄>±]ì e÷≤¢&É˙≈£î+&Ü ˇø£fÒ yêπ>XÊqT. Hê HêHékÕº|t

k˛~øÏ Äj·Tq @eTqT≈£îHêïs√ ø£<ë! u≤|ü⁄>±s¡T m+‘· $T‘·uÛ≤wæ

nsTTHê Hê‘√ ø£˙dü+ ¬s+&ÉT eTTø£ÿ˝…’Hê e÷≤¢&˚yês¡T ø£<ë!

Äj·Tq >=+‘·T $H˚ >√˝…¶Hé #êHé‡ $Tdü‡j·÷´H˚!μ nì qqTï H˚qT

‹≥Tº≈£î+≥÷ u≤<Ûä |ü&ÉT‘·T+&É>± ... eT<ÛäT eT∞fl bò˛qT

Hê#˚‹øÏ#êÃ&ÉT.

ªªyÓTÆ&çj·TsY dü÷s¡´+ >∑+Ï! u≤|ü⁄>±s¡T bò˛Hé #˚XÊs¡T. ˙

Ç+Ïù|s¡T $ì Äj·Tq ìqTï ø=ìï $esê\T n&ÉT>∑T<ëeTqT

≈£îHêïs¡≥. qTy˚«yÓ÷ Äj·TqøÏ e÷≤¢&˚ #êH˚‡ sTTe«˝Ò<ä≥! ˙≈£î

eTÁ<ëdüT˝À &Üø£ºs¡T >∑+Ï $Hêj·Tø£sêe⁄>±s¡T ‘Ó\TkÕ? nì


$wüj·÷\T e÷≤¢&Üs¡T. ákÕ] e÷Á‘·+ ` H˚qT ªªne⁄q+&ç!

‘Ó\Tdü+&ç! e÷ neTà>±s¡T #Óù|Œyês¡+&ç!μμ nì e÷Á‘·y˚T nHêïqT

(Ç+<ëø£ #˚dæq bıs¡u≤≥T eT∞fl #Ój·T´<ä\TÃø√˝Ò<äT).

ne‘·\yÓ’|ü⁄ u≤|ü⁄>±s¡T e÷≤¢&ÉT‘·÷H˚ e⁄Hêïs¡T. neTè‘ê+»q+,

Ä+Á<Ûä|üÁ‹ø£\ j·T»e÷ì •e˝…+ø£ X¯+uÛÑTÁ|ükÕ<é >±s¡T, yê]

nu≤“sTT •e\+ø£ sê<Ûëø£èwüí >∑T]+∫ mH√ï $X‚cÕ\T Äj·Tq

#ÓãT‘·T+fÒ ÁX¯<ä∆>± $HêïqT. Ç+ø=ìï dü+>∑‘·T\T e÷≤¢&ç `

ªeT+∫<ä+&û! MT eT÷\+>± Çyê«fi¯ HêøÏwüºyÓTÆq $wüj·÷\T

>∑Ts¡TÔ#˚düTø=HêïqT. #ê˝≤ Äq+<ä+>± e⁄+~!μ nì eTT–+#ês¡T

u≤|ü⁄>±s¡T. n|üŒÏøÏ düeTj·T+ sêÁ‹ ¬s+&ÉT <ëÏ+~. n+<äs¡÷

|ü&ÉTø√&ÜìøÏ ˝Ò#ês¡T. Hê≈£î e÷Á‘·+ ìÁ<ä |ü≥º Ò<äT. á s√E Hê

J$‘·+˝À eT]∫b˛˝Òì n|ü⁄s¡÷|üyÓTÆq s√E. m+‘√ø±\+>±

Çwüº+>± n_Ûe÷ì+#˚ e´øÏÔ‘√ dü+uÛ≤wüD »]|æq|ü&ÉT me]¬ø’Hê

Ç≤¢π> e⁄+≥T+<˚yÓ÷! ‘Ó\T>∑THê≥ mH√ï <äXÊu≤›\T>± ‘·q ^‘·ø°,

(dæìe÷) r‘·ø° ndü+U≤´ø£yÓTÆq n_Ûe÷qT*ï ‘·j·÷s¡T#˚düT≈£îqï

u≤|ü⁄>±s¡T, Çyê«fi¯ Hê˝≤+Ï ˇø£ kÕ<Ûës¡D e´øÏÔ‘√ ≈£î˝≤kÕ>±,

düs¡<ë>± dü+uÛ≤wæ+#·>∑*>±s¡+fÒ, n~ Äj·Tq >=|üŒ e´øÏÔ‘ê«ìøÏ

ì<äs¡Ùq+. ãVüQXÊ ` á ˝Àø£+˝À nkÕ<Ûës¡D e´≈£îÔ Ò

kÕ<Ûës¡D+>± e⁄+≤πsyÓ÷!

Hê á nqTuÛÑ÷‹ì yÓ+≥H˚ e÷ Áu≤&ûù|≥ >±´+>∑T‘√

|ü+#·Tø√yê* m|ü&ÉT ‘Ó\¢yês¡T‘·T+<ëì Ä˝À∫dü÷Ô

‘Ó©≈£î+&ÜH˚ ìÁ<ä˝ÀøÏ C≤s¡T≈£îHêïqT.

Çyê«fi¯ u≤|ü⁄`s¡eTD\T eTqeT<Ûä´ ˝Òø£b˛e#·TÃ. ø±˙ yês¡T

‘Ó\T>∑Tyê&çøÏ e~˝Òdæq sê‘·\T, ^‘·\T, dæ˙ r‘·\T ˇø£ ‘·s¡>∑ì

dü+|ü<ä. n$ ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü e⁄qï+‘· ø±\+ ì*#˚ e⁄+≤sTT.

n+<äT≈£î ‘Ó\T>∑T ˝Àø£+ M]øÏ m+‘Ó’Hê ãTTD|ü&ç e⁄+~.

(u≤|ü⁄>±s¡T Ç+ø£˝Òs¡qï yês¡Ô $ì, yê]‘√ Hê nqTuÛÑyêìï

MT‘√ |ü+#·T≈£î+<ëeTì H˚qT #˚dæq á Á|üj·T‘·ï+ u≤|ü⁄`s¡eTD\

ø=ø£ ∫qï ˙sê»q+. ` dü÷s¡´+ >∑+Ï)


n&ÉT>∑T‘·THêïs¡Tμμ nHêï&ÉT. ákÕ] Äq+<ä+‘√ m–Z]

>∑+‘˚XÊqT. ªyêyé! @$T Hê uÛ≤>∑´eTT! Hê‘√ e÷≤¢&Ü\ì

dü«j·T+>± u≤|ü⁄ >±πs bò˛qT #˚kÕs¡T!μ ákÕ] e÷Á‘·+ |üP]Ô>±

Äj·TH˚ï e÷≤¢&Éì#êÃqT. yês¡&ç–q $esê\øÏ

ªãT~∆eT+‘·T&ÉTμ ˝≤ düe÷<ÛëHê*#êÃqT. l >∑+Ï

$Hêj·Tø£sêe⁄ >±s¡T e÷ neTà≈£î dü«j·÷Hê e÷ej·T´˙, y˚T+

eTÁ<ëdt yÓTÆ ≤|üPsY˝À ø£#˚]s√&é˝À e⁄+&˚yêfi¯fleT˙, n|üŒÏøÏ

H˚qT |ü⁄≥º Ò<ä˙ #ÓbÕŒqT. u≤|ü⁄>±s¡T dü+‘√wü+>± ªn˝≤>±!μ

nHêïs¡T. Ä ‘·s¡Tyê‘· Äj·Tq πødü] ôV’≤dü÷ÿ˝Ÿ, ø£bÕ©

f…+|ü⁄˝Ÿ, sêeTÁøÏwüí eTsƒY, XÊ+<∏√+ #·]Ã >∑÷]Ã mH√ï

nyÓT]ø±˝À ‘Ó\T>∑T $<ë´s¡Tú\qT yÓ÷dü+ #˚dæq

Åf…Æyê´© j·T÷ìe]‡° e´ekÕú|ü≈£îsê\T düTdüHé õjÓ÷

|æ+>¥ wüß≈£î nyÓT]ø± ø√s¡Tº 16 @fi¢ C…’\T •ø£å

$~Û+∫+~. nyÓT]ø±˝Àì |ü¢düHé ≥Hé˝À Åf…Æyê´©

j·T÷ìes¡‡° kÕú|æ+∫ düTdüHé Ç$TÁπ>wüHé yÓ÷kÕ\‘√

bÕ≥T ñqï‘· $<ä´ ù|s¡T‘√ $<ë´s¡Tú\qT yÓ÷dü+

#˚XÊs¡T. eTTK´+>± Ç˝≤ yÓ÷düb˛sTTqyê]˝À n~Ûø£

XÊ‘·+ ‘Ó\T>∑T $<ë´s¡Tú˝Ò ø±e&É+‘√ yê]øÏ Hê´j·T+

#˚j·÷\ì ñ‘·Ôs¡ nyÓT]ø± ‘Ó\T>∑T dü+|òüT+ HêŸ‡

b˛sê&ç+~. yÓ’Ÿ Vü≤Ödt eTT+<äT ≈£L&Ü ‘Ó\T>∑T

$<ë´s¡Tú\ ø√dü+ ìs¡düq ø±s¡´Áø£e÷\T #˚|üÏº+~.

Åf…Æyê´© yÓ÷kÕ\qT nyÓT]ø± n~Ûø±s¡j·T+Á‘ê+>∑+

<äèwæºøÏ rdüT¬ø[¢+~. m≥ºπø\≈£î Åf…Æ yê´© πødüT˝À

Hê´j·Ty˚T $»j·T+ kÕ~Û+∫+~. ‘Ó\T>∑T $<ë´s¡Tú\qT

yÓ÷dü+ #˚dæq bÕbÕìøÏ düTdüHé≈£î 16 @fi¢ •ø£å

|ü&ç+~. B+‘√ bÕ≥T 9 \ø£å\ &Ü\s¡¢ qwüº|ü]Vü‰sêìï

$<ë´s¡Tú\≈£î #Ó*¢+#ê\ì ø√s¡Tº Ä<˚•+∫+~. Åf…Æyê´©

j·T÷ìe]‡°‘√ düTdüHé yÓ÷dü+ #˚dæ dü+bÕ~+∫q

5.6 $T*j·THé &Ü\s¡¢ ÄdüTÔ\qT ø√s¡Tº »|ü⁄Ô #˚dæ+~.

‘êC≤ ø√s¡Tº rs¡TŒ eTq ‘Ó\T>∑T $<ë´s¡Tú\≈£î

qwüº|ü]Vü‰s¡+ n+<äqT+~. Çø£ Åf…Æyê´© ‘·s¡Vü‰˝ÀH˚

nyÓT]ø±˝Àì ôV≤s¡TZHé j·T÷ìe]‡° ≈£L&Ü

yÓ÷kÕ\≈£î bÕ\Œ&ç+~. nø£ÿ&É ≈£L&Ü ã˝…’+~ m≈£îÿe

‘Ó\T>∑T $<ë´s¡Tú˝Ò. yê] ‘·s¡|ü⁄q ≈£L&Ü HêŸ‡

b˛sê&ç+~. e#˚Ã HÓ\˝À á πødüT $#ês¡D≈£î

sêqT+~. nø£ÿ&É ≈£L&Ü Ç˝≤+Ï rπsŒ edüTÔ+<äì

HêŸ‡ uÛ≤$k Ô+~... yÓTT‘·Ô+ ‘Ó\T>∑T $<ë´s¡Tú\qT

yÓ÷dü+ #˚dæq Åf…Æyê´© j·T÷ìe]‡° j·÷»e÷Hê´ìøÏ

•ø£å |ü&É≥+ ô|’ HêŸ‡ Vü≤s¡¸+ e´ø£Ô+ #˚dæ+~.

Åf…Æyê´© j·T÷ìe]‡°

bòÂ+&ÉsY≈£î

16 @fi¢ C…’\T •ø£å

nyÓT]ø± ø√s¡Tº rs¡TŒô|’ HêŸ‡ Vü≤s¡ +



nyÓT]ø±˝À ‘Ó\T>∑TC≤‹ì ˇø£ÿÏ #˚ùd ñ‘·Ôs¡

nyÓT]ø± ‘Ó\T>∑T dü+|òüT+ HêŸ‡... &Ü\dt˝À |òüTq+>±

u≤\\ dü+ãsê\qT ìs¡«Væ≤+∫+~. Á|ü‹ j˚T≤ z

dü+Á|ü<ëj·T+˝≤ ìs¡«Væ≤+#˚ á HêŸ‡ u≤\\

dü+ãsê\≈£î &Ü\dt˝Àì bòÕs¡àsY‡ Áu≤+#Y˝Àì ôdsTT+Ÿ

y˚TØ #·sYÃ Ä&çÀ]j·T+ y˚~ø£>± e÷]+~. <ë<ë|ü⁄

Äs¡T >∑+≥\bÕ≥T dü+‘√wü dü+ãsê\qT ‘Ó\T>∑Tyê]øÏ

|ü+∫q á u≤\\ dü+ãsê˝À¢ <ë<ë|ü⁄ 200 eT+~øÏ

ô|’>± u≤\u≤*ø£\T ñ‘ê‡Vü≤+>± bÕ˝§ZHêïs¡T. u≤\\

dü+ãsê\qT |ü⁄s¡düÿ]+#·T≈£îì XÊÅd”Ôj·T, kÕ<Ûës¡D

dü+^‘·+, &Ü´Hé‡, #·<äs¡+>∑+, ‘Ó\T>∑T |ü<äC≤\+ Ç˝≤

nH˚ø£ n+XÊ˝À¢ HêŸ‡ b˛°\T ìs¡«Væ≤+∫+~.

|ü<˚fi¢ À|ü⁄, |ü<˚fi¢ô|’q ñqï ∫Hêïs¡T\T á b˛°˝À¢ ‘·eT

Á|ü‹uÛÑqT #·÷ô|≤ºs¡T. á b˛°˝À¢ yÓTT<äÏ eT÷&ÉT

kÕúHê˝À¢ ì*∫q yê]øÏ HêŸ‡ ãVüQeT‘·T\T

n+~+#ês¡T. uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À »]π> #ê#ê HÓÁVüQ

~H√‘·‡yêìï Çø£ÿ&ç |æ\¢\≈£î |ü]#·j·T+ #˚dü÷Ô eTq <˚X¯

Wqï‘ê´ìï, Hêj·Tø£‘·« \ø£åD≤\qT uÛ≤$ ‘·sê\≈£î

n+~+#˚ $<Ûä+>± á u≤\\ dü+ãsê\T »]>±sTT.

bòÕ<äsY‡ &˚, eT<äsY‡ &˚ n+≥÷ »]ù| nyÓT]ø£Hé

yê‘êes¡D+˝À |æ\¢\ ø√dü+ u≤\\ dü+ãsê\T

ìs¡«Væ≤+#·&É+ #ê˝≤ Äq+<ëìï Ç∫Ã+<äì eø£Ô\T

Á|üX¯+dæ+#ês¡T. u≤\\ dü+ãsê\ ìs¡«Vü≤D˝À HêŸ‡

C≤rj·T ø±s¡és¡Z düuÛÑT´\T u≤|ü⁄ q÷‹, X‚KsY nH˚ï. MD

j·T\eT+∫*, sêCÒ+Á<ä e÷<ë\, HêŸ‡ uÀs¡T¶ Ä|òt

&Ó’¬sø£ºsY‡ $»jYT yÓ\eT÷], lìyêdt ø√H˚s¡T, lìyêdt

u≤$¬s&ç¶, &Ü\dt #Ûê|üºsY ø±s¡´ ìsê«Vü≤≈£î\T lìyêdt

ø±ePs¡T, ø±s¡és¡Z düuÛÑT´\T l\T eT+&ç>∑, #Ó’‘·q´

ø£+#Ós¡¢, düTπs+Á<ä <Ûä÷[¢bÕfi¯fl, ø£ècÕí e\¢|ü¬s&ç¶, sêeTø£èwüí

e÷πsï$, n|üs¡í yÓ\eT÷], n_Û, sêeTø£èwüí ìeTà>∑&É¶,

nq+‘Y eT\¢es¡|ü⁄, lHê<∏é »+<Ûë´\, •Øwü u≤$¬s&ç¶,

n»jYT >√yê&É, sêCŸ >=+~, uÛ≤düÿsY sêj·Tes¡+ Ç‘·s¡

ø±s¡és¡Z düuÛÑT´\T ‘·eT |üP]Ô düVü‰j·T düVü≤ø±sê\T

n+~+#ês¡T.

&Ü\dt˝À |òüTq+>±HêŸ‡ u≤\\ dü+ãsê\T


kÕúìø£ u≤e]Ã Á|òæk˛ÿ, kÕ|òtº dü÷ÿ˝Ÿ‡.ø±+, ¬sø˘‡

Áb˛Á>±$T+>¥ ôV’≤<äsêu≤B Vü≤Ödt á ø±s¡´Áø£eT

ìs¡«Vü≤D≈£î ‘·eT düVü‰j·÷ìï, j·TTe ‘Ó\T>∑T

πs&çjÓ÷, °M 9, <˚•bÕ¢C≤, πs&çjÓ÷ KTwæ, 6 °M,

°M 5 MT&çj·÷ düVü≤ø±sêìï n+~+#ês¡T. Ç+ø±

ñ‘·Ôs¡ f…ø±‡dt ‘Ó\T>∑T dü+|òüT+ ‘·s¡|ü⁄q $»jYT

yÓ÷Vü≤Hé ø±ø£s¡¢, &Üø£ºsY ñ]$T+&ç qs¡dæ+Vü‰¬s&ç¶

>±s¡T á ø±s¡´Áø£eT+˝À bÕ˝§ZHêïs¡T.

á ø±s¡´Áø£eT+˝À W‘ê‡Væ≤≈£î˝…’q Á|üeTTK

dü+^‘·, qè‘·´ >∑Ts¡Te⁄\T Hê´j·T ìπsí‘·\T>±

e´eVü≤]+#·≥y˚T>±≈£î+&Ü, Çø£ÿ&É ìedæ+#˚

Á|üyêkÕ+Á<Ûä |æ\¢\ ø=s¡≈£î HêŸ‡ >∑‘· ø=ìï

dü+e‘·‡sê\ qT+&ç u≤\\ dü+ãsê\T ø±s¡´Áø£eT+

<ë«sê #˚düTÔqï ø£èwæì Á|üX¯+dæ+#ês¡T.


&Ü\dt HêŸ‡ u≤\\ dü+ãsê\ b˛°˝À¢ $CÒ‘·˝…’q yê] $esê\T

b˛° n+X¯+ Á|ü<∏äeT $CÒ‘· ~«rj·T $CÒ‘· ‘·èrj·T $CÒ‘·

XÊÅd”Ôj·T dü+^‘·+ ` ^‘ê\T es¡TDY >∑T+&Ü lì~Û eTVü≤<˚eHé n<Ó’«‘Y nj·T´sY

XÊÅd”Ôj·T dü+^‘·+ ` esêí\T e÷qdü yÓ\eT÷] n˙wü ø£+~ø=+&É yÓTÆÁ‘˚sTT nã÷“s¡T

XÊÅd”Ôj·T dü+^‘·+`ø°s¡Ôq\T`ø£è‘·T\T l sê–DÏ |òüT+≥kÕ\ dü+Væ≤‘· ã+&Üs¡T uÛ≤s¡‹ ø±˝…¶«˝Ÿ

HêHé ø±¢dæø£˝Ÿ bÕ≥\T nœ˝Ÿ eTT\T≈£î≥¢ ÁX‚j·T ø√&Ó\ uÛ≤s¡‹ ø±˝…¶«˝Ÿ

XÊÅd”Ôj·T qè‘·´+ (Áπ>&é 1`5) l Væ≤s¡D´ Äø±s¡|ü⁄ yÓ’wüí$ b˛s¡÷] πse+‘Y ø±»

XÊÅd”Ôj·T qè‘·´+ (Áπ>&é 6`10) l sê–DÏ |òüT+≥kÕ\ düTeTHé e&É¢eT÷&ç Vü≤+dæø£ yÓTÆ~∏* >=]Ô

HêHé ø±¢dæø£˝Ÿ &ÜHé‡ (Áπ>&é 6`10) n|üPs¡« u≤\ø£$

‘Ó\T>∑T |ü<äπø[ (Áπ>&é ` 4) Væ≤eT» ‘·TeT÷às¡T j·T•‘· #·T+&É÷s¡T ìœ‘· <ëdæÔ

‘Ó\T>∑T |ü<äπø[ (Áπ>&é 5`8) ‘˚»dæ«ì ‘·TeT÷às¡T e÷qdü yÓ\eT÷] l Vü≤]¸DÏ Äø±s¡|ü⁄

#ê˝≤eT+~ Á|üyêdü uÛ≤s¡rj·TT\T #˚ùd ‘·|ü⁄Œ... ‘·eT <ë∫q kı+‘·

&ÉãT“\+‘ê yÓ∫Ã+∫ uÛ≤s¡‘·<˚X¯+˝À Çfi¯ó¢ ˝Ò<ë düú\+ ø√qT>√\T #˚j·T&É+.

Çø£ÿ&˚ ø±düÔ C≤Á>∑‘·Ô>± e´eVü‰]+#ê*. Ç+&çj·÷˝À ô|≥Tºã&ÉT\T ô|fÒº≥|ü⁄Œ&ÉT

eTq+ kÕàsYº ÇHÓ«düºyÓT+Ÿ yÓ’|ü⁄ <äèwæº ô|≤º*. m˝≤ #˚ùdÔ m≈£îÿe ˝≤uÛ≤\T

bı+<äe#·ÃH˚~ Á>∑Væ≤+#ê*. n|ü⁄Œ&ÉT e÷Á‘·y˚T eTq ô|≥Tºã&ÉT\≈£î eT+∫

˝≤uÛ≤\T bı+<äe#·TÃ.

>∑èVü≤s¡TD+ rdüT≈£îì Ä kıeTTà‘√ Ç+&çj·÷˝À ÁbÕ|üØº ø√qT>√\T

#˚j·Te#·TÃ. Bì e\¢ Á|üyêdü uÛ≤s¡rj·TT\≈£î ˝≤uÛÑy˚T ‘·|üŒ qwüº+ ˝Ò<äT. >∑èVü≤

s¡TD+ MT<ä e&ç¶‘√ ≈£L&Ü MTs¡T ø£+>±s¡T |ü&Éqedüs¡+ ˝Ò<äT. nø£ÿ&É MTs¡T

#Ó*¢+#˚ e&ç¶ ø£+fÒ n~Ûø£+>± MTs¡T ô|fÒº ô|≥Tºã&ç MT<ä ˝≤uÛ≤\T

dü+bÕ~+#·e#·TÃ.

MTs¡T m+‘· bı<äT|ü⁄ #˚ùdÔ n+‘· dü+bÕ~+∫qfÒº nì Ä]úø£y˚‘·Ô\T

#ÓãT‘·T+≤s¡T. ø£∫Ã‘·+>± MTs¡T ô|≥Tºã&ÉT\ $wüj·T+˝À ≈£L&Ü Ç˝≤H˚

Ä˝À∫+#ê*. |üP]Ô>± kı+‘· &ÉãT“\ ø£+fÒ ø=+‘· MT kı+‘· &ÉãT“ eT]ø=+‘·

s¡TD+ rdüT≈£îì <ëìì Ç+Ï ø√dü+ ô|≥Tºã&ç ô|&ç‘˚ e#˚Ã ˝≤uÛÑ+ n~Ûø£+>±

ñ+≥T+~. nyÓT]ø±˝À Ç#˚Ã >∑èVü≤ s¡TD≤\ô|’ e&ç¶ ‘·≈£îÿe. ø±ãÏº MTs¡T

#Ó*¢+#˚ e&ç¶ ≈£L&Ü ‘·≈£îÿe>± ñ+≥T+~ ø±ãÏº MTs¡T m˝≤+Ï Ä+<√fi¯q

#Ó+<äqedüs¡+ ˝Ò<äT. dü«\Œ ô|≥Tºã&ÉT\‘√ MTs¡T MT ÄdüTÔ\T ô|+#·Tø√e≥+‘√

bÕ≥T MT ô|≥Tºã&ÉT\ô|’ eT+∫ ˝≤uÛ≤\qT bı+<˚ neø±X¯eTT+~. Bìì

MTs¡T #˚C≤s¡TÃø√ø£+&ç.

Ç≥T¢

MT ÁX‚jÓ÷_Û˝≤wæ,

@MÄsY #Í<ä]

G & C GLOBAL FOUNDER & CHAIRMAN

>∑èVü≤ s¡TD≤\‘√ MTs¡T #·ø£ÿÏ ˝≤uÛ≤\T bı+<äe#·TÃ


eT<

ÛäTy˚TVü‰ìï »sTT+#

·e#

·TÃ

Ä~qT+∫ eTìwæøÏ ÄVü‰s¡eT+fÒ e\¢e÷*q eT≈£îÿe. ‘·q

ÄVü‰s¡+ |ü≥¢ @ n+ø£å\T ñ+&É≈£L&É<äqT≈£î+≤&ÉT. @~ã&ç‘˚

n~ ‹q>∑*π> ùd«#·Ã¤qT ø√s¡T≈£î+≤&ÉT. @yÓTÆHê ìj·Te÷\qT

bÕÏ+#·e\dæ eùdÔ n<√ ô|<ä› •ø£å>± uÛ≤$kÕÔ&Ó. ø±˙

Äs√>±´ìï ø√s¡T≈£îqï|ü&ÉT ø=ìï ìj·Te÷\T

nìyês¡´eTe⁄‘êsTT. ìC≤ìøÏ eT<ÛäTy˚TVü≤ yê´~ÛÁ>∑düTÔ\ ø√dü+

Á|ü‘˚´ø£+ ø±<äT. n$ Äs√>±´ìï ø√s¡T≈£îH˚ Á|ür ˇø£ÿs¡÷

Ä#·]+#· e\dæ+<˚.

‹j·T´Ï nHês√>∑´+ &Éj·÷u…Ïdt, #ê|üøÏ+<ä ˙s¡T

&Éj·÷u…Ïdt! #ê|ü øÏ+<ä ˙s¡T &Éj·÷u…Ïdt. H=|æŒ ‘Ó©≈£î+&Ü

eTT|ü ‹|üŒ\T ô|&ÉT‘·T+~ &Éj·÷u…Ïdt, &Éj·÷u…Ïdt »ãT“

ø±<äT. ø±˙ mH√ï »ãT“\≈£î ø±s¡D+! Ç~ ˇø£ XÊØs¡ø£ dæú‹ ...

&Ó’C…dæºyé &çC≤s¡¶sY! ô|<ä› m‘·TÔq Á|ü»*ï |”&çk Ô+~ &Éj·÷u…Ïdt.

<ë<ë|ü⁄>± eTq <˚X¯+˝À Á|ür ≈£î≥T+ã+˝À ˇø£¬s’Hê Bì

u≤]q |ü&ÉT‘·THêïs¡T. Á|ür q\T>∑T]˝À ˇø£s¡T &Éj·÷u…Ïdt

u≤~Û‘·T\T. Á|ü|ü+#·yê´|üÔ+>± rdüT≈£î+fÒ eTq<˚X¯+

&Éj·÷u…ÏdtøÏ ø±|æ≥˝Ÿ. eTq<˚X¯+˝À ôV’≤Á<ëu≤<é &Éj·÷u…ÏdtøÏ

eTTK´ πø+Á<ä+.

eTq+ &Éj·÷u…Ïdt >∑T]+∫ e÷≤¢&ÉT≈£îH˚eTT+<äT ndü\T

&Éj·÷u…Ïdt n+fÒ @$TÏ? nH˚ $wüj·T+ >∑T]+∫

e÷≤¢&ÉTø√yê*. Ç~ yê´~Û ø±<äT. Js¡íyÓTÆq ÄVü‰s¡+ X¯ØsêìøÏ

dü]>±Z e+≥ã≥ºì dæú‹. eTq+ rdüT≈£îqï ÄVü‰s¡+ Js¡íyÓTÆ

>∑÷¢ø√CŸ>± e÷s¡T‘·T+~. á >∑÷¢ø√CŸ s¡ø£Ô+ <ë«sê X¯Øs¡+˝Àì

nìï uÛ≤>±\≈£î |ü+|üã&ÉT‘·T+~. ªªn+>∑À¢ n˙ï ñHêïjYT

n\T¢&ÉT H√À¢ X¯ìμμ nqï≥Tº s¡ø£Ô+ <ë«sê >∑÷¢ø√CŸ

X¯Øs¡eT+‘·ÏøÏ |ü+|üã&ÉT‘·T+~. ø±˙ ø£D≤\T s¡ø£Ô+˝Àì


>∑÷¢ø√CŸì rdüTø√˝Òø£, ÄVü‰s¡+ dü]>±Z n+<äø£ u≤<Ûä|ü&ÉT

‘·T+≤sTT. ø±s¡D+ ÇqT‡*Hé nH˚ m+C…’yéT ø±e\dæq+‘·>±

ñ‘·Œ‹Ô ø±ø£b˛e&Éy˚T.

bÕ+ÁøÏj·÷CŸ nH˚ Á>∑+~Û eTq ø£&ÉT|ü⁄˝À ñ+≥T+~. Ç~

ÇqT‡*Hé nH˚ m+C…’yéTì ñ‘·Œ‹Ô #˚düTÔ+≥T+~. á ÇqT‡*Hé nH˚

m+C…’yéTì bÕ+ÁøÏj·÷CŸ dü]>±Z ñ‘·Œ‹Ô #˚j·Tø£b˛sTTHê ø£D≤\˝À

ÇqT‡*Hé ¬sdæôdºHé‡ ô|]–Hê &Éj·÷u…Ïdt nH˚ dæú‹ edüTÔ+~.

s¡ø£Ô+˝Àì >∑÷¢ø√CŸ rdüTø√˝Òø£b˛e&É+ e\¢ ø£D≤\T ÄVü‰s¡+ ˝Òø£

Çã“+~|ü&É&Éy˚T ø±<äT, s¡ø£Ô+˝À >∑÷¢ø√CŸ kÕúsTT ô|]–

b˛‘·T+≥T+~. Bìï ôV’≤|üsY ¬>¢Ìùd$Tj·÷ n+≤s¡T. s¡ø£Ô+˝À >∑÷¢ø√CŸ

kÕúsTT ñ+&Ü*‡q <ëìø£Hêï |ü&çb˛e&Üìï ôV’≤b˛¬>¢Ìùd$Tj·÷

n+≤s¡T. ÇB nbÕj·Tø£s¡yÓTÆq dæú‘˚! Áø£eT+>± ø√e÷˝ÀøÏ yÓ[¢

#·ìb˛j˚T |ü]dæú‘·T\÷ sêe#·TÃ. ø±ãÏº C≤Á>∑‘·Ô>± ñ+&Ü*.

&Éj·÷u…Ïdt e\¢ s¡ø£ÔHêfi≤\ >√&É ˝À|ü*uÛ≤>∑+˝À ø=e⁄«

ù|s¡T≈£îb˛sTT Áø£eT+>± s¡ø£ÔHêfi≤\T eT÷düT≈£îb˛‘êsTT. B+‘√ Ä

s¡ø£ÔHêfi≤\T @ nej·TyêìøÏ s¡ø£Ô+ düs¡|òüsê »s¡|üe⁄. n˝≤ >∑T+&ÓøÏ

s¡ø£Ô+ düs¡|òüsê #˚ùd s¡ø£ÔHêfi≤˝À¢ n&É¶+≈£î\ e\¢ >∑T+&Ób˛≥T

sêe#·TÃ. yÓT<ä&ÉTøÏ s¡ø£Ô+ düs¡|òüsê #˚ùd s¡ø£ÔHêfi≤˝À¢ n&É¶+≈£î\ e\¢

Åk˛ºø˘, |üø£åyê‘·+ sêe#·TÃ. eT÷Á‘·|æ+&Ü\øÏ dü]>±Z s¡ø£Ô+ düs¡|òüsê

˝Òø£b˛e&É+ e\¢ nM <Óã“‹qe#·TÃ. n˝≤π> X¯Øs¡+˝À

n‹bı&ÉyÓ’q s¡ø£ÔHêfi≤\T <Óã“‹+≤sTT. eTTK´+>± ô|]ô|òs¡˝Ÿ

uÛ≤>±\T <Óã“‹+fÒ q÷´s√|ü‹ n+≤s¡T. s¡ø£ÔHêfi≤\T <Óã“‹+fÒ

yêdüTÿ´˝À|ü‹ n+≤s¡T.

m≈£îÿe ø±\Ødtì#˚Ã ÄVü‰sêìï rdüTø√e&É+ e\¢ s¡ø£Ô+˝À

wüß>∑sY kÕúsTT ô|s¡T>∑T‘·T+≥T+~. eT] eTq n\yê≥T¢ ø=ìï

<äXÊu≤›\T>± Ç˝≤π> ñHêïsTT ø£<ë nì nqTe÷q+ MT≈£î

sêe#·TÃ. Ä<ÛäTìø£‘· ô|]–b˛‘·T+&É&É+ e\¢ Ç˝≤+Ï Çã“+<äT\T

edüTÔHêïsTT.

n+fÒ @ ø=~› <ä÷sêì¬ø’Hê yêVü≤Hê\˝À yÓfi¢&É+, yÓT≥T¢

≈£L&Ü mø£ÿ≈£î+&Ü mdüÿ˝Ò≥sY‡, *|òtº\˝À yÓ[¢ ≈£Ls¡TÃì #˚ùd ñ<√´

>±˝…≈£îÿe ø±e&É+. n+fÒ dü¬s’q XÊØs¡ø£ ÁX¯eT˝Òø£b˛e&É+

Á|ü<Ûëqø±s¡D+. >∑‘·+˝À ø±j·Tø£wüº+ #˚ùd yêfi¯ó¢ m≈£îÿe. n˝≤π>

ÄVü‰s¡|ü⁄≥\yê≥÷¢ e÷]b˛j·÷sTT. |æC≤®, ãs¡ZsY e+Ï

»+ø˘|òü⁄&éì m≈£îÿe>± rdüT≈£î+≥THêïs¡T. Ç˝≤ Jeq$<Ûëq+

e÷]b˛e&É+ Á|üe÷<äø£s¡+>± ‘·j·÷s¡e⁄‘√+~.

&Éj·÷u…Ïdt˝À f…Æ|t 1, f…Æ|t 2 nì $+≥T+≤+ ø£<ë!

m≈£îÿe πø\Ø\Tqï ÄVü‰sêìï rdüT≈£î+≥÷, XÊØs¡ø£ ø£<ä*ø£\T

ø±e\dæq+‘·>± ˝Òø£b˛e&É+ e\¢ ÇqT‡*Hé ¬sdæôdºHé‡ X¯Øs¡+˝À


ô|]– e#˚Ã &Éj·÷u…Ïdtì f…Æ|t 2 &Éj·÷u…Ïdt n+≤s¡T. m≈£îÿe

πø\Ø\Tqï ÄVü‰sêìï ‘·≈£îÿe>± rdüTø√e&É+, XÊØs¡ø£ ÁX¯eT˙

n+fÒ yê´j·÷e÷ìï ô|+#·&É+‘√ f…Æ|t 2 &Éj·÷u…ÏdtqT

n<äT|ü⁄˝À ñ+#·Tø√e#·TÃ. X¯Øs¡+˝À ‘·–q+‘· ÇqT‡*Hé

ñ‘·Œ‹Ô ø±ø£b˛e&É+ e\¢ e#˚Ã &Éj·÷u…Ïdt f…Æ|t1 &Éj·÷u…Ïdt,

Mfi¢øÏ ø£èÁ‹eT ÇqT‡*Héì ø£+&Ésê\˝ÀøÏ ‘·–q yÓ÷‘ê<äT˝À

|ü+|ü&Éy˚T.

f…Æ|t 1 &Éj·÷u…Ïdtì n<äT|ü⁄˝À ñ+#·&ÜìøÏ dü¬s’q e÷s¡Z+.

m≈£îÿe <ëVü≤+, n˝≤π> m≈£îÿe>± eT÷Á‹$düs¡®q »s¡T>∑T‘·THêï

nqTe÷q+ sêyê*. n\dü≥ m≈£îÿe>± ñ+≥T+~. @<˚ì

>±j·T+ ‘·«s¡>± e÷q<äT. #·÷|ü⁄ eT+<ä–düTÔ+~. Js¡íeTe&É+,

eT\ $düs¡®q˝À ‘˚&Ü\T edüTÔ+≤sTT. ôdø˘‡ kÕeTs¡∆ + ‘·>∑TZ‘·T+~.

ø±fi¯ó¢, #˚‘·T\T yÓTT<äT›u≤s¡T‘·T+≤sTT.

e÷eT÷\T>± #ê˝≤eT+~ &Éj·÷u…Ïdt ‘·eTø=∫Ãq≥Tº

>∑T]Ô+#·˝Ò<äT. eTπs |üØø£å ø√düyÓ÷ yÓ[¢q|ü⁄&ÉT Ç~

ãj·T≥|ü&ÉT‘·T+~. H=|æŒ ˝Òø£b˛e&É+‘√ #ê˝≤eT+~ ‘Ó*dæq

‘·sê«‘· ∫øÏ‘·‡ ÁbÕs¡+_ÛkÕÔs¡T. #˚‘·T\T ø±*q ‘·sê«‘· Ä≈£î\T

|ü≥Tº≈£îqï≥Tº ne⁄‘·T+~. ¬s+&√ <äX¯˝À nej·Tyê\T

ˇø£§ø£Ï>± <Óã“‹q&É+ ÁbÕs¡+_ÛkÕÔsTT. &Éj·÷u…Ïdt e\¢ ‘·\

<ä>∑Zs¡ qT+∫ bÕ<ë\ es¡≈£î mø£ÿ&Ó’Hê Çã“+<äT\T sêe#·TÃ.

ôV’≤b˛¬>¢Ìùd$Tj·÷‘√ ø√e÷˝ÀøÏ yÓ[¢b˛e#·TÃ. >∑T+&Ób˛≥T,

Åk˛ºø˘, eT÷Á‘·|æ+&Ü\T <Óã“‹q&É+, q÷´s√|ü‹,

yêdüTÿ´˝À|ü‹ ˝≤+Ï Çã“+<äT\T sêe#·TÃ. yêdüTÿ´˝À|ü‹

e\¢ eTTK´+>± bÕ<ë\øÏ s¡ø£ÔÁ|üdüs¡D dü]>±Z »s¡>∑ø£ >±+Á^Hé

sêe#·TÃ. >±+Á^Hé ÁbÕs¡+uÛÑyÓTÆ‘˚ Ä nej·Tyê*ï rdæy˚j·Tø£

‘·|üŒ<äT. <äèw”º <Óã“‹qe#·TÃ. ø£sêø˘º, ¬s°Hê <Óã“‹q&É+

˝≤+Ï$ »s¡>∑e#·TÃ.

eTq Jeq $<ÛëHêìï e÷s¡TÃø√e&É+ &Éj·÷u…Ïdtì

n<äT|ü⁄˝ÀøÏ ‘Ó#·TÃø√e&ÜìøÏ yÓTT<äÏ e÷s¡Z+. e÷qdæø£ ˇ‹Ô&ç

e\¢ &Éj·÷u…Ïdt n<äT|ü⁄ ‘·|ü‘·T+≥T+~. n+<äTø£ì e÷qdæø£

ˇ‹Ô&çì ‘·–Z+#·Tø√yê*. <Ûë´q+‘√ u≤≥T #·ø£ÿÏ dü+^‘êìï ˝Òø£

kÕVæ≤‘ê´ìï $q&É+, #·<äe&É+ ≈£L&Ü ˇ‹Ô&çì ‘·–Z+#·T≈£îH˚

e÷sêZ\T.

ôV≤#Y_. mdæ ˝≤+Ï |üØø£å\T Äs¡THÓ\\≈£î ˇø£kÕ¬s’Hê

#˚sTT+#·Tø√yê*. á |üØø£å >∑‘· eT÷&ÉTHÓ\˝À¢ s¡ø£Ô+˝À >∑÷¢ø√CŸ

kÕúsTT m˝≤ ñ+<√ #ÓãT‘·T+~. kÕ<Ûës¡D+>± &Éj·÷u…Ïdt ñqï

yêfi¢+<ä]ø° s¡ø£Ôb˛≥T m≈£îÿe>±H˚ ñ+≥T+~. n+<äTπø HÓ\HÓ\

m≥Te+Ï ÄVü‰s¡+ rdüTø√≈£î+&Ü ñ<äj·T+ s¡ø£Ô|üØø£å

#˚sTT+#·T≈£îì &Éj·÷u…Ïdt kÕúsTTì ‘Ó\TdüTø√e&É+‘√ u≤≥T

s¡ø£Ôb˛≥Tì #·÷|æ+#·T≈£î+≥T+&Ü*. s¡ø£Ô+˝À ø=˝…ÅkÕº Ÿ kÕúsTTì

‘Ó\TdüTø√e&É+‘√ kÕºÏHé‡ ˝≤+Ï eT+<äT*ï @ yÓ÷‘ê<äT˝À

Çyê«˝À yÓ’<äT´\T ìs¡ísTT+#·>∑\T>∑T‘ês¡T. ø=~›ø=~›>± ÄVü‰sêìï

Á|ür Hê\T>∑T>∑+≥\ø° rdüTø√yê*. ñ|üyêkÕ\T ñ+&É≈£L&É<äT.

n˝≤>∑ì $+<äT\≈£î yÓ[¢ @ ÄVü‰sêìï |ü&ç‘˚ Ä ÄVü‰sêìï

rdüTø√≈£L&É<äT. ø=e⁄« ‘·≈£îÿe>± ñ+&ç ô|ò’ãsY m≈£îÿe>± ñ+&˚

ÄVü‰sêìï rdüTø√yê*. ‘êC≤ |üfi¯ó¢, ≈£Ls¡\T rdüTø√e&É+


eT+∫~. m˝≤+Ï ÄVü‰s¡+ rdüTø√yê˝À ‘Ó\TdüTø√e&ÜìøÏ

&Ó’°wæj·THéì dü+Á|ü~+#·&É+ eT+∫~. yê´j·÷eT+ s√p

#˚j·÷*.

ˇø£ $wüj·T+ >∑Ts¡TÔ+#·Tø√yê*. n<äT|ü⁄˝À ñ+#·T≈£î+≥÷

&Éj·÷ãÏdt, X¯ØsêìøÏ Vü‰ì ø£\>∑≈£î+&Ü #·÷düTø√e#·TÃ.

ôV’≤b˛ ¬>¢Ìùd$Tj·÷ n+fÒ @$TÏ ?

s¡ø£Ô+˝À >∑÷¢ø√CŸ kÕúsTT ‘·>∑Z&É+ e\¢ ø£*π> dæú‹

ôV’≤b˛¬>¢Ìùd$Tj·÷, eT+<äT\T, ÇqT‡*Hé rdüT≈£îH˚ yêfi¢˝À ø±kÕÔ

nC≤Á>∑‘·Ô>± ñ+fÒ á dæú‹ ø£\T>∑T‘·T+≥T+~. ÇqT‡*Héì m≈£îÿe

yÓ÷‘ê<äT˝À rdüTø√e&É+, ø±e\dæq+‘· ÄVü‰sêìï

rdüTø√ø£b˛e&É+, m≥Te+Ï ÄVü‰s¡+ rdüTø√≈£î+&Ü, m≈£îÿe

yê´ÄeT+ #˚j·T&É+, ÄVü‰sêìï rdüT≈£îH˚ düeTj·÷\ eT<Ûä´

m≈£îÿe e´e~Û ñ+&É&É+ eT<ë´ìï n‹>± ùd$+#·&É+ ˝≤+Ï$

f…Æ|t1 &Éj·÷u…Ïdt‘√ u≤<Ûä|ü&˚ yêfi¯¢˝À ôV’≤b˛¬>¢Ìùd$Tj·÷

sêe&ÜìøÏ Á|ü<Ûëq ø±s¡D+.

#ÓeT≥\T m≈£îÿe>± |ü≥º&É+, eDT≈£î sêe&É+, ø£fi¯ó¢

‹s¡T>∑T‘·Tqï≥Tº+&É&É+, Ä<äTsê›>± nì|æ+#·&É+, yÓT<ä&ÉT

yÓTT<äT›u≤s¡T ‘·Tqï≥T¢+&É&É+ ˝≤+Ï \ø£åD≤\T &Éj·÷u…Ïdt ñqï

yêfi¢ À eùdÔ, yÓ+≥H˚ C≤Á>∑‘·Ô|ü&Ü*. ˝Òì |üø£å+˝À \ø£åD≤\T

rÁeeTe⁄‘êsTT. q&Ée&É+ ø£wüºeTe⁄‘·T+~. ˙s¡dü+, <äèw”º

eT+<ä–düTÔ+~. ‹ø£eTø£ njÓ÷eTj·Tdæú‹, düŒèVü≤ ‘·|üŒ&É+, |òæŸ‡

sêe&É+ ≈£L&Ü »s¡>∑ e#·TÃ. s¡ø£Ô+˝À wüß>∑sY 60 $T.Á>± ø£Hêï

‘·≈£îÿyÓ’‘˚ á dæú‹ edüTÔ+~. ã¢&é wüß>∑sY s¡ø£Ô+˝À kÕúsTT 100øÏ

#˚]Hê ø=+<äs¡T Çã“+~|ü&ÉT‘·T+≤s¡T. &Éj·÷u…Ïdt s¡ø£Ô+˝À

wüß>∑sY kÕúsTTì n<äT|ü⁄˝À ñ+#·T≈£î+fÒ >∑÷¢ø√CŸ kÕúsTT

|ü&çb˛‘·Tqï|ü&˚ ‘Ó\TdüT≈£îì C≤Á>∑‘·Ô |ü&Ée#·TÃ.

ôV’≤b˛ ¬>¢Ìùd$Tj·÷ \ø£åD≤\T ‘Ó*j·Tø£b˛e&É+ e\¢ yÓ+≥H˚

>∑T]Ô+#·˝Òø£b˛‘·THêïs¡T.

ã¢&é wüß>∑sY kÕúsTTì ÇqT‡*Hé‘√ ø±bÕ&ÉT≈£î+≥÷ edüTÔqï

yêfi¢ À ôV’≤b˛¬>¢Ìùd$Tj·÷ sêe#·TÃ. Ä˝≤ÿVü‰˝Ÿì n‹>± ùd$+#˚

yêfi¯ó¢, s¡ø£Ôb˛≥Tì n<äT|ü⁄˝À ñ+#·Tø√e&ÜìøÏ eT+<äT\T

yê&˚yêfi¯ó¢ ôV’≤b˛¬>¢Ìùd$Tj·÷ \ø£åD≤*ï |üdæ>∑≥º Òø£b˛e#·TÃ. ô|<ä›

ej·TdüTyêfi¯ó¢ >∑T+&Ó »ãT“\≈£î eT÷Á‘·|æ+&Ü\ yê´<ÛäT\≈£î yê&˚

ø=ìï eT+<äT\ e\¢ ôV’≤b˛¬>¢Ìùd$Tj·÷ì yÓ+≥H˚

|üdæ>∑≥º Òø£b˛e#·TÃ. ìÁ<äb˛‘·Tqï|ü&ÉT s¡ø£Ô+˝À wüß>∑sYkÕúsTT

‘·–Z‘˚ ìÁ<äqT+∫ yÓTfi¯ó≈£îe sêe&É+ »s¡T>∑T‘·T+~ >±ì \ø£åD≤*ï

|üdæ>∑≥º˝Òs¡T. H√ø£ºs¡ï˝Ÿ ôV’≤b˛¬>¢Ìùd$Tj·÷ z s¡ø£yÓTÆq

ôV’≤b˛¬>¢Ìùd$Tj·÷. á s¡ø£yÓTÆq ôV’≤b˛¬>¢Ìùd$Tj·÷. á s¡ø£yÓTÆq

ôV’≤b˛¬>¢Ìùd$Tj·÷ \ø£åD≤\T ‘·≈£îÿe>± ø£ì|ækÕÔsTT. yÓ+≥H˚

>∑÷¢ø√CŸ e÷Á‘·*ï Mfi¯ó¢ m|ü&É÷ ñ+#·Tø√e&É+ eT+∫~. ‘·s¡#·÷

s¡ø£Ô+˝À wüß>∑sY kÕúsTTì ‘Ó*ù| |üØø£å\T #˚sTT+#·T≈£î+≥÷

düø±\+˝À dü¬s’q ∫øÏ‘·‡ì #˚sTT+#·T≈£î+≥T+&Ü*.


dü+uÛ≤wüD≤ #·‘·Ts¡T&ÉT

uÛÑ$T&çbÕÏ

‘Ó\T>∑T ∫Á‘·d”eT˝À #·ø£ÿÏ dü+uÛ≤wüD\T n+~+∫qyês¡T

nH˚ø£eT+~ ñHêïs¡T. n˝≤+Ï eT+∫ s¡#·sTT‘·˝À¢ uÛÑ$T&çbÕÏ sê<Ûëø£èwüí

ˇø£s¡T. sê<Ûëø£èwüí ‘=\T‘· Hê≥ø£s¡+>∑ s¡#·sTT‘·>± düTÁ|üdæ<äT∆˝…’ ‘·s¡Tyê‘·

∫Á‘·s¡+>∑ Á|üy˚X¯+ #˚dæ 150 ∫Á‘ê\≈£î ô|’>± ø£<∏ä, dü+uÛ≤wüD\T

düeT≈£LsêÃs¡T. Åd”ÿHéù|¢ sêj·T≥+˝Àq÷ dæ<ä∆Vü≤düTÔ\T>± ù|s¡T

‘Ó#·TÃ≈£îHêïs¡T. n+‘˚ø±<äT, dü+U≤´XÊg+, CÀ‹wü´ XÊÅkÕÔ˝À¢q÷ $X‚wüø£èwæ

#˚kÕs¡T.

uÛÑ$T&çbÕÏ sê<Ûëø£èwüí s¡∫+∫q ªø°]ÔX‚wüß\Tμ Hê≥ø£+ <ë«sêH˚

sêe⁄>√bÕ\sêe⁄ q≥T&ÉT>± \ã›Á|ü‹wüßº\j·÷´s¡T. |ü\T Hê≥ø£

|ü]wü‘·TÔ˝À¢ ãVüQeT‘·T\T ¬>\T#·T≈£îHêïs¡T. sê<Ûëø£èwüí s¡∫+∫q eTs√

Hê≥ø£+ ªeTqdüÔ‘ê«\Tμ ≈£L&Ü #·ø£ÿì ù|s¡T ‘Ó#·TÃ≈£î+~.

dæ˙s¡+>∑+˝À |ü\Te⁄]øÏ ù|s¡T¢ ≈£L&Ü dü÷∫+∫ yês¡T dæ˙s¡+>∑+˝À

ñ»«\+>± Á|üø±•+#·&ÜìøÏ ‘√&ÉŒ&Ü¶s¡T sê<Ûëø£èwüí. Ç°e* ø±\+˝À ø±ø˘

¬øHÓï&û ù|s¡Tì $Áø£yéT>± ‘·$Tfi¯, ‘Ó\T>∑T s¡+>±˝À¢ n|ü]∫‘·T&ÉT $Áø£yéT>±

düTÁ|üdæ<äT∆&Éj·÷´&ÉT. uÛÑ$T&ç bÕÏ sê<Ûëø£èwüí s¡#·q\T ‘·$Tfi¯, ø£qï&É,

Væ≤+B uÛ≤wü˝À¢øÏ nqTyê<ä+ ø±e&É+ <ë«sê nø£ÿ&Ü düTÁ|üdæ<äT∆\j·÷´s¡T.

dæ˙s¡#·sTT‘·>± ø=qkÕ>∑T‘·÷H˚ dü+U≤´XÊg+, CÀ´‹wü´XÊÅkÕÔ\ MT<ä

ø£èwæ #˚dü÷Ô, ø=+‘·ø±\+ bÕ≥T 1987 ÁbÕ+‘·+˝À dæìe÷ s¡#·q\≈£î

<ä÷s¡+>± e⁄+&ç, ˇø£ ø±´˝…+&ÉsY s¡÷bı+~+#·&ÜìøÏ ø£èwæ #˚kÕs¡T.


1991˝À á ø±´˝…+&ÉsY ˇø£ <äX¯≈£î e∫Ã+~. ‘êqT s¡÷bı+~+∫q

ø±´˝…+&ÉsYì ãÏº Áø°.|üP dü+e‘·‡sê\ ‹~∏, yês¡, qø£åÁ‘ê\qT

ôd’‘·+ #ê˝≤ düT\uÛÑ+>± ø±*≈£î´˝Ò≥sY ‘·s¡Vü‰˝À

‘Ó\TdüTø√e#·TÃqì ˇø£kÕ] sê<Ûëø£èwüí nHêïs¡T.

dæ˙s¡+>∑+˝À Á|üy˚•+∫q Hê≥ø£s¡#·sTT‘·\T dæ˙ s¡+>∑+˝À

_J nj·÷´ø£ Hê≥ø£s¡+>∑+ô|’ o‘·ø£qTï y˚j·T&É+ |ü]bÕfÒ. á

ø√e˝ÀøÏ ÄÁ‘˚j·T, &ç.$. qs¡düsêE, >∑DÒwt bÕÁ‘√, »+<Ûë´\‘√

bÕ≥T sê<Ûëø£èwüí ≈£L&Ü ekÕÔs¡T. ÄÁ‘˚j·T e÷Á‘·+ 1988

ÁbÕ+‘·+˝À eT∞¢ Hê≥ø£ s¡#·q yÓ’|ü⁄ @ø±Á>∑‘· #·÷bÕ\˙

‘·\#˚yês¡T, uÛÑ$T&çbÕÏ sê<Ûëø£èwüí nsTT‘˚ CÀ´‹wü´,

dü+U≤´XÊÅkÕÔ\ MT<ä ÄdüøÏÔ, dæ˙ s¡#·q\‘√ _Je\¢ Hê≥ø£

s¡#·q≈£î <ä÷s¡+ nj·÷´s¡T. n˝≤ me] ø±s¡D≤\T yê]øÏ ñHêï,

n|ü&˚ ø±<äT Ç|ü&É÷ á n|üÁ|ü<Ûä e⁄+~. s¡+>∑düú\+ MT<ä ù|s¡T

‘Ó#·TÃ≈£îHêïø£, dæ˙ Á|üeTTKT\‘√ |ü]#·j·÷\j·÷´sTT. yê]qT+∫

ÄVü‰«Hê\T n+<äT≈£îHêïs¡T.

Ç°e* ø±\+˝À s¡+>∑düú\+ s¡#·sTT‘·\ <äèwæº n+‘ê

dæìe÷\MT<˚ e⁄+À+~. dæ˙s¡+>±ìï m˝≤ Äø£]¸+∫, dæ˙

s¡#·sTT‘·>± @ $<Ûä+>± dæús¡|ü&Ü˝≤ nqï Ä˝À#·q\‘√ Ä ~X¯>±

bÕe⁄\T ø£<äT|ü⁄‘·÷ s¡#·q\T #˚düTÔHêïs¡T. qe˝≤ s¡#·q\÷ n+‘˚,

n+<äTπø Hê≥ø±\T, qe\\T dæìe÷Ïø˘>±H˚ ñ+≥THêïsTT >±ì,

>∑‘·+˝Àì Hê≥ø±˝À¢, qe˝˝≤¢ |ü~ø±˝≤\ bÕ≥T Áù|ø£å≈£î\,

bÕsƒ¡≈£î\ eT~˝À ì*#˚˝≤ ñ+&É≥+ ˝Ò<äT s¡#·q\T.

uÛÑ$T&çbÕÏ sê<Ûëø£èwüí s¡#·q‘√ s¡÷bı+~q ÁãVü≤à#ê],

ø£<∏ëHêj·T≈£î&ÉT, Ä‘·à>ös¡e+, bıÏº |”¢&És¡T, eTs¡|ü⁄sêì ø£<∏ä,

$∫Á‘·≈£î≥T+ã+, HêØ HêØ q&ÉTeT eTTsê], |ü˝…¢≥÷] u≤e,

>√e⁄\ >√|üqï, ø±˝ÒJãT˝À¢&ÉT, ‘·~‘·s¡ ∫Á‘ê\T $»j·Te+‘·

eTe&Éy˚T ø±ø£, Vü≤‘·TÔ≈£îb˛j˚T e÷≥\‘√ dü+uÛ≤wüD≤\‘√

Áù|ø£å≈£î\qT n\]+#êsTT.

¬ø. $X¯«Hê<∏é <äs¡Ùø£‘·«+ eVæ≤+∫q ‘=* ∫Á‘·+ ªÄ‘·à>ös¡e+μøÏ

s¡#·q #˚sTT+#˚ $wüj·T+˝À z bÕ‘· s¡#·sTT‘·, z ø=‘·Ô s¡#·sTT‘·ì

ø£\>∑*|æ‘˚ ø=+>=‘·Ô>± e⁄+≥T+<äì ìsêà‘· &ç. eT<ÛäTdü÷<Ûäqsêe⁄

Ä˝À∫+∫ uÛÑ$T&çbÕÏ sê<Ûëø£èwüíqT, ø=‘·Ô s¡#·sTT‘·>± >=\¢|üP&ç

e÷s¡T‹sêe⁄ì ø£*|æ s¡∫+|ü#˚XÊs¡T.

s¡ø£Ôø£˙ïs¡T Hê>∑uÛÑ÷wüD+ ‘êqT ì]à+#˚ ªHê≥ø±\ sêj·TT&ÉTμ

∫Á‘êìøÏ s¡#·sTT‘·>± uÛÑ$T&çbÕÏ sê<Ûëø£èwüíqT m+|æø£ #˚kÕs¡T.

sê<Ûëø£èwüí eTÁ<ëdüT kÕ«>∑‘Y ôVA≥˝Ÿ˝Àì s¡÷yéT˝À e⁄+≥÷ ‘·q

dæ˙s¡#·q\T ø=qkÕ–+#˚yês¡T. s¡#·Hê yê´dü+>∑+ ø=+‘·

|üPs¡Ôj·÷´ø£, nHês√>∑´+, Ç‘·s¡ düeTdü´\T sê<Ûëø£èwüíì

#·T≥TºeTT≤ºsTT. n|ü&ÉT sê<Ûëø£èwüí dü\Vü‰, dü÷#·q\ y˚Ts¡≈£î

>=\¢|üP&ç e÷s¡T‹sêe⁄ì s¡#·sTT‘·>± Hê>∑uÛÑ÷wüD+ ‘·q

ªHê≥ø±\ sêj·TT&çμøÏ ‹]– m+|æø£ #˚kÕs¡T. n+<äTe\¢ sê<Ûëø£èwüí

ndü+|üP]Ô>± e~˝Òdæq Ådæÿ|tºì >=\¢|üP&ç |üP]Ô #˚j·T&É+

»]–+<ä≥. 1937 es¡≈£î bÂsêDÏø£ Hê≥ø±\T MT<ä Ä<Ûës¡|ü&É¶

∫Á‘·|ü]ÁX¯eT 1938˝À >∑÷&Ée*¢ sêeTÁãVü≤à+ s¡÷bı+~+∫q

ª¬s’‘·T_&É¶μ ∫Á‘·+ <ë«sê ‘Ó\T>∑T #·\q ∫Á‘ê\ ø£<∏ë>∑eTq+, ø£<∏äøÏ

ˇø£ dü÷Œ¤]Ô u≤≥ @s¡Œ&ç+~. Ä Áù|s¡D‘√ e÷\|æ\¢, es¡$Áø£j·T+,

<Ûäs¡à|ü‹ï e+Ï ∫Á‘ê\T ì]à+∫q ìsêà‘·\T, <äs¡Ù≈£î\T <ëìï

sê#·u≤≥ #˚XÊs¡T. ‘Ó\T>∑T ∫Á‘·s¡+>∑+ >∑]«+#· ‘·>∑Z ∫Á‘ê\$.

ªªkÕ+|òæTø£ <äTsê#êsê\T s¡÷|ü⁄e÷bÕ\H˚ Äy˚X¯+, Á|ü»\

eTqdüT*ï, ∫Á‘ê\ <ë«sê Á|üuÛ≤$‘·+ #˚j·÷\H˚ ‘·|üq ÄHêÏ

∫Á‘·s¡+>∑+˝À ø=§º∫Ãq≥Tº>± ñ+&˚~μμ nì uÛÑ$T&çbÕÏ

sê<Ûëø£èwüí nH˚yês¡T. n+<äTπø ‘ê|” <Ûäsêàsêe⁄, Á‹|ü⁄s¡H˚ì

>√|æ#·+<é, ø=&ÉeÏ>∑+Ï ≈£î≥T+ãsêe⁄, #·Áø£bÕDÏ Á|üuÛÑè‘·T\T dæ˙

s¡#·q˝À¢ Á|üjÓ÷>±\T #˚dæ n<äT“¤‘·yÓTÆq |òü*‘ê\T kÕ~Û+#ês¡T.

Ç+ø± kÕ~ÛdüTÔHêïs¡T. eTT+<äT‘·s¡+ dæ˙ ø£<∏ës¡#·sTT‘·\≈£î

e÷s¡Z<äs¡Ù≈£î\j·÷´s¡T. nsTT‘˚ sêqTsêqT V”≤s√ Çy˚TCŸ,

V”≤s√sTTHé Çy˚TCŸ (Ç~ ‘·≈£îÿy˚ nqTø√+&ç) Ms¡ $Vü‰s¡+

#˚j·T&É+‘√ ∫Á‘· ø£<∏ës¡#·sTT‘·≈£î ‘·q ª|üdüμ #·÷ù| neø±X¯+

sêe≥+ ˝Ò<äT. |üdü e⁄qï yê]ì >∑T]Ô+#·≥+ ˝Ò<äT. me¬s’Hê

eT+∫ |ü≥Tº e⁄qï ø£<∏ä\T #Ó|æŒHê ˇø£ |ü+<∏ëøÏ n\yê≥T |ü&É¶

<äs¡Ùø£ ìsêà‘·\≈£î n$ s¡T∫+#·&É+ ˝Ò<äì uÛÑ$T&çbÕÏ

uÛ≤$+#˚yês¡T.

<˚XÊìøÏ kÕ«‘·+Á‘·´+ e#êÃø£ ‘Ó\T>∑T dæìe÷ ø£<∏ä @

yê]ï+>∑÷, @ Ç+&çπøwüHé ˝Ò≈£î+&Ü, @ dæ˙ s¡#·sTT‘ê Væ≤+#·ì

Ø‹˝À, @ ìsêà‘· |üdæ>∑≥º Òì $<Ûä+>± e÷]b˛sTT+~. <ëìøÏ

ø±s¡D+ Á|üdüTÔ‘· sê»ø°j·T Hêj·T≈£î\ yÓ’Kπs. á s¡ø£+>± sê»ø°j·T

H˚|ü<∏ä´+˝À sö&û, >∑÷+&Ü ∫Á‘ê\T sêkÕ>±sTT nH˚yês¡T

sê<Ûëø£èwüí. ªø£<∏ä >∑T]+∫ ≈£åîDí+>± Ä˝À∫+#˚ f…ÆyéT ˝Ò<äT ∫Á‘·

ìsêàD dü+K´ ô|s¡>∑&É+‘√. ø£<∏ä MT<ä ≈£Ls¡TÃH˚+‘· f…ÆyéT ˝Ò<äì

qT+#·TH˚ ø£<∏ä\T n˝Ò¢düTÔHêïs¡T. Hê\T>∑T s√E˝À¢H√,

Hê\T>∑Z+≥˝À¢H√ &Ó’˝≤>∑T\T ˝≤π>düTÔHêïs¡T. Vü‰dü´+ kÕúHêìï ã÷‘·T

ÄÁø£$T+∫ q$«k Ô+~μμ nì eT<∏äq |ü&çq uÛÑ$T&çbÕÏ sê<Ûëø£èwüí

yê´yÓ÷Vü‰\ e\ qT+∫ ìsêà‘·, <äs¡Ù≈£î\T, s¡#·sTT‘·\T ‘·«s¡˝À

ãj·T≥ |ü&ç, ‘Ó\T>∑T∫Á‘· >∑‘· yÓ’uÛÑyêìï |ü⁄q]à+#·&ÜìøÏ ø£èwæ

#˚kÕÔs¡ì ÄX¯|ü&˚yês¡T. m+<ä]ø√ C≤‘·ø±\T #Ó|æŒq uÛÑ$T&çbÕÏ,

‘·q eTs¡D ‘˚Bì, düeTj·÷ìï, #ê˝≤ eTT+<ädüTÔ>±H˚ ‘Ó*|æ, Ä

Á|üø±s¡+, 78 @fi¯fl ej·TdüT˝À 2007 ˝À ‹]–sêì ˝Àø±\≈£î

‘·s¡*yÓfi≤fls¡T.


eTqdüTq eT˝…¢\ e÷\\÷¬>H˚ n+≥÷ eT<ÛäTs¡ sêÁ‘·T\≈£î ø=‘·Ô nsêú\T

#Ó|æŒHê... @&É ‘êqTHêï&√ u≤e n+≥÷ $s¡Vü≤ y˚<äq˝Àì $$<Ûä ø√D≤\T

eTq≈£î s¡T∫ #·÷|æ+∫Hê... ≈£îX¯\e÷ ˙≈£L ≈£îX¯\y˚THê n+≥÷ Ä\÷ eT>∑\

eT<Ûä´q ñ+&Ü*‡q nqTsê>∑+ >∑T]+∫ ø±uÀj˚T <ä+|ü‘·T\≈£î Áù|eT‘√ #Ó|æŒHê

... ‘=+<äs¡|ü&ç ˇø£ ø√sTT\ #˚‘· ø±düÔ+‘· eTT+<˚ ≈£LsTT+∫Hê... n~ ˇø£ÿ

<˚e⁄\|ü*¢ ø£èwüíXÊÅdæÔπø #Ó*¢+~... qe+ãsY 1 ø£èwüíXÊÅdæÔ »j·T+‹ dü+<äs¡“¤+>±

Äj·TqqT düà]+#·T≈£î+≥÷ nø£ås¡ ìyêfi¯ó\T n]Œ<ë›+...

1950˝À¢ ‘Ó\T>∑T dæìe÷ bÕ≥øÏ uÛ≤e ø£$‘·«|ü⁄ yÓHÓï\ kıã>∑T\B›,

<˚e⁄\|ü*¢ ø£èwüíXÊÅdæÔ >±] ø£\+ |üPsTT+∫q bÕ]C≤‘· ≈£îdüTe÷\T ô|’ yêø±´\T.

n+‘·es¡≈£L kÕ<ëd”<ë>± kÕ>∑T‘·Tqï ‘Ó\T>∑T bÕ≥˝ÀøÏ eT˝…¢\ »\bÕ‘·+˝≤

#=#·TÃ≈£î b˛sTT+~ ø£èwüíXÊÅdæÔ >±] uÛ≤e ø£$‘·«+. ‘Ó\T>∑T dæìe÷ bÕ≥øÏ ø=‘·Ô

y=s¡e&çì #·÷|æ+∫, ø±e´ es¡íHê Ø‹ì #=|æŒ+∫q |òüTq‘· ø£èwüíXÊÅdæÔ >±]

ø£$‘ê«ì~. uÛ≤e ø£$‘·« kÕ>∑sêìï ∫qï bÕ≥˝À #·TfÒºdæq ø£eT˙j·T $•wüº

uÛ≤eHê •\Œ+ Äj·Tq ø£$‘·. m+‘· sêdæHê ø±dæ+‘· $T–*b˛‘·T+~.

πøe\+ $s¡Vü≤eT÷, Áù|eT e÷Á‘·y˚T ø±<äT ` uÛÑ>∑e+‘·Tì düTÔ‹˙, Äsê<Ûä˙ï

ø£$‘ê |ü⁄cÕŒ\‘√ n\+ø£]+∫q ‘·‘·«+ ø£èwüí XÊÅdæÔ~. uÛ≤>∑´πsK ∫Á‘·+˝À

sêdæq á ÁøÏ+~ bÕ≥ uÛÑøÏÔ uÛ≤yêìøÏ |”≥ y˚dæq z düTeT<ÛäTs¡ ^‘·+.

˙e⁄+&˚<ë ø=+&Éô|’

Hê kÕ«MT... H˚ qT+&˚ B H˚\ô|’

˙ ©\ ùd$+‘·TH√, @ |üP\ |üPõ+‘·TH√

‘Ó\T>∑TC≤‹øÏ <˚e⁄&ç∫Ãq es¡+

<˚e⁄\|ü*¢ ø£èwüíXÊÅdæÔ


l bÕ]C≤‘· ≈£îdüTe÷˝…H√ï |üP#˚

á ù|<äsê* eTqôd‡+‘√ y˚#˚

˙ bÕ<ä ùdyê eTVü‰ uÛ≤>∑´MTyê

Hê ô|’ ˙ <äj·T p|üyê Hê kÕ«MT ˆˆ ˙ e⁄+&˚<ë ˆˆ

dü+|üPs¡í sêe÷j·TD+ dæìe÷˝À ªªn~>√ sêeTj·÷´ ` Ä

n&ÉT>∑T\T Hê ‘·+Á&ç$...μμ bÕ≥˝À sêeTT&ç sêø£ ø√dü+

|ü]‘·|æ+#˚ X¯ã] ÄÁ‘·T‘·ì m+‘√ ø£eT˙j·T+>± sêkÕs¡T.

]πø ø=\qT ˙s¡T ñ*øÏ ñ*øÏ |ü&ÉT‘√+~.

zs¡>± HÓeT* |æ+#Û·e÷s¡ y˚düT≈£î+≥T+~.

m+<äTø√ ` m+<äTø√ ` Á|ü‹ |ü\T≈£L @<√ #Ó|üŒuÀ‘·T+~.

eqeTT #Ó≥Tº #Ó≥Tº ø£qT\T $|æŒ #·÷düTÔ+~.

ñ+&ÉT+&û Hê efi¯ófl – – b˛‘·T+~.

n~>√ sêeTj·T´ ` Ä n&ÉT>∑T\T Hê ‘·+Á&ç$,

Ç~>√ X¯ãØ X¯ãØ edüTÔqï B

sêeTT&=kÕÔ&Éqï ÄX¯‘√ J$+#˚ X¯ã]øÏ Äj·Tq sêø£

eTT+<äT>±H˚ Á|üø£è‹˝À ø£ì|æ+∫+~.

sêeTTì sêø£ X¯ã]πø ø±<äT, Ä eHêìøÏ ≈£L&Ü dü+‘√wüy˚T !

n˝≤π> ã+>±s¡T |ü+»s¡+˝À á bÕ≥ n~«rj·T+ ` ÄbÕ‘·

eT<ÛäTs¡+.

|ü<äeTT˝Ò #ê\T sêe÷

˙ |ü<ä <Ûä÷fi¯ó˝Ò |ü~y˚\T

˙ |ü<äeTT˝Ò #ê\T sêe÷ ˆˆ |ü<äeTT\T ˆˆ

Ç+<äT˝À |ü<ë\ bı+~ø±, uÛ≤yê\ ˇ~›ø± #·ø£ÿ>±

ø£ì|ædüTÔ+~!

n˝≤π> uÛÑø£Ô ‘·Tø±s¡+ ∫Á‘·+˝À `

|òüTHê |òüTq düT+<äsê ` ø£s¡TD≤ s¡dü eT+~sê

n~ |æ\Tb˛ y˚T\Tø=\Tb˛

n‹ eT<ÛäTs¡ eT<ÛäTs¡eTÚ z+ ø±s¡yÓ÷

bÕ+&ÉT s¡+>∑ bÕ+&ÉTs¡+>∑

nH˚ bÕ≥ uÛÑ≈£îÔ\≈£î ì»+>± ÁbÕuÛ≤‘· eT+>∑fi≤\‘√ z y˚T\T

ø=\Tù| !

<˚eTT&ÉT ø£s¡TDÏùdÔ Á|üø£è‹ ≈£L&Ü ‘·q dü«uÛ≤yêìï

e÷s¡TÃ≈£î+≥T+<ä+≥÷ #Óù|Œ á uÛÑøÏÔ ^‘·+ #·÷ùdÔ <˚e⁄\|ü*¢ yê]

uÛ≤e⁄ø£‘· ‘Ó\TdüTÔ+~.

l XË’\ eT\¢qï •s¡kı+#ÓHê

#˚q+‘ê >∑+>∑eTà yêHê !

‹s¡TeT\ô|’ yÓ+ø£qï ø£ì|æùdÔHê

ø£s¡TDÏ+#·T m+&Ü yÓHÓï\ HÓ’Hê

•s¡k˛‡+∫‘˚ >∑+>±, ø£s¡TDÏùdÔ m+&Ü yÓHÓï\>± ≈£îs¡TdüTÔ+<äqï

|ü˝…¢ Á|ü»\ uÛÑøÏÔ uÛ≤yêìï m+‘√ düVü≤»+>± #Ó|æŒq bÕ≥~.

ªªñ+&Ée÷à u§≥Tºô|&É‘êμμ dæìe÷˝À á bÕ≥ eTìwæ˝À

<ë>∑Tqï <Ó’e‘ê«ìï #·÷&ÉeT˙ |üs√ø£å+>± ‘Ó\T|ü⁄‘·T+~.

n&ÉT>∑&ÉT>∑Tq >∑T&ç ñ+B

n+<ä]˝À >∑T&ç e⁄+B

Ä >∑T&ç˝À B|üeTT+~

n~j˚T <Ó’e+

Vü≤è<äj·Ty˚T ˇø£ >∑T&ç n+≥÷ n+<ä]˝Àq÷ Ä‘·à ˇø£ÿfÒ nqï

‘·‘·« ∫+‘·q ñ+B bÕ≥˝À n<˚ dæìe÷˝À Ç+ø√ bÕ≥˝À

ªªsêee÷à eTVü‰\ø°Î sêee÷àμμ n+≥÷, ‘Ó\T>∑T yêøÏ≥ eTTπ>Zdæ,

dü+Áø±+‹ s¡+>∑T\T yÓ<ä»©¢, |ü+&É>∑ dü+<ä&ç #·÷|ædüTÔ+~.

á >∑+>∑ ¬ø+‘· ~>∑T\÷

á >±* ¬ø+‘· >∑TãT\÷

ø£<ä\<äj·÷ sêe÷,

Hê Vü≤è<äj·T+˝≤ Hêyê

n+≥÷ sêeT eqyêdü+˝À >∑TVüQ&ÉT q~ <ëÏ+#˚ |òüT≤ºìï

n‹ <äj·T˙j·T+>± e]í+∫q rs¡T˝À Äy˚<äq ñ+~. ø£cÕº\

¬øes¡÷ nr‘·+ ø±<äT nqï y˚<ë+‘·+ <ë>∑T+~. á bÕ≥ mHé.°.

sêe÷sêe⁄ rdæq lsêeT |ü≤º_Ûùwø£+ dæìe÷˝À~.

nHês√>∑´+˝À ñHêï sêe÷sêe⁄ >±] nuÛÑ´s¡úq ø±<äq ˝Òø£ sêdæq

bÕ≥. Ç+<äT˝À ø£èwüí XÊÅdæÔ>±] J$‘·eT÷ ñ+~.

düTK<äT'U≤\T

m+‘·Ï eTVü‰eèøå±HÓïÌHê ∫qï y˚s¡T |ü⁄s¡T>∑T m˝≤

<=*#˚düTÔ+<√, n˝≤π> m+‘·Ï eTVü‰ e´øÏÔHÓ’Hê ø£cÕº\T

≈£î+>∑BkÕÔsTT. ∫qï ej·TdüT˝À ≈£L‘·T] Vü≤sƒêqàs¡D+, πøq‡sY

yê´~Û u≤]q ã&É&É+, yÓ+ã&ç 1964˝À dü«s¡ ù|Ïø£

‘=\–+#·ã&É&É+ n˙ï ˇø£<ëì yÓqTø£ ˇø£Ï Äj·Tìï

≈£î+>∑BkÕsTT. ø£$‘ê«ìï yÓqøÏÿ HÓfÒºkÕsTT. ∫e]øÏ Äø±X¯yêDÏ

ôV’≤Á<ëu≤<äT ñ<√´>±ìï ≈£L&Ü e<äT\T≈£îH˚˝≤ #˚kÕsTT. dü]>±Z Ä

düeTj·T+˝ÀH˚ bÕ\>∑T$Tà |ü<äàsêE >±s¡T ªªdüTK <äT'U≤\Tμμ nH˚

dæìe÷øÏ bÕ≥\T sêdüTÔHêïs¡T. ]πø U≤∞>± ñ+&˚ ã<äT\T

bÕ≥\T sêj·T#·TÃ ø£<ë nì n&ç–‘˚ düπsqì ‹]– ∫Á‘· s¡+>∑

Á|üy˚X¯+ #˚kÕs¡T. ªªdüTK <äT'U≤\Tμμ dæìe÷˝À ¬s+&ÉT bÕ≥\T `

ªªÇ~ eT˝…¢\ y˚fi¯j·T˙, yÓHÓï\ e÷düeT˙μμ, ªªy˚T&É+fÒ y˚T&Ü ø±<ä÷,

>∑÷&É+fÒ >∑÷&É÷ ø±<äTμμ sêkÕs¡T. ø=+‘· $sêeT+ ‘·sê«‘·


Äj·Tq˝À ø£$‘·«+ eT∞fl yÓTT>∑Z‘=&ç–+~. |ü]eTfi≤\T yÓ<ä»*¢+~.

Ç~ eT˝…¢\ y˚fi¯j·T˙ ` Ç~ yÓHÓï\ e÷düeT˙

‘=+<äs¡|ü&ç ˇø£ ø√sTT\

eTT+<˚ ≈£Ldæ+B ` $+<äT\T #˚dæ+~

ø£dæπs m+&É\T ø±\TÃqì

eTTdæπs yêq\T eTT+#·Tqì

jÓTs¡T>∑ì ø√sTT\ jÓT–]+~

∫]–q ¬sø£ÿ\ y=]–+~ ` H˚\≈£î y=]–+~

eT]– b˛j˚T~ e÷qe Vü≤è<äj·T+ ` ø£s¡TD ø£]π>~ #·\¢ì

<Ó’e+

yê&˚ \‘·≈£î m<äT¬s’ e#·TÃ ` yê&Éì edü+‘· e÷dü+

edæ yê&Éì ≈£îdüTeT $˝≤dü+

<ë«sêìøÏ ‘êsê eTDÏ Vü‰s¡+ ` Vü‰s¡‹ yÓHÓï\ ø£s¡÷Œs¡+

yÓ÷dü+ <˚«wü+ ˝Òì d”eT˝À ` yÓTT>∑kÕ\ ì*#Ó˙ eT+<ës¡+

ªªÇ~ eT˝…¢\ y˚fi¯j·T˙ ` Ç~ yÓHÓï\ e÷düeT˙μμ nH˚ |ü\¢$

#·÷dæ #ê˝≤eT+~ Ç<˚$TÏ ? mø£ÿ&Ü eT˝…¢\ y˚fi¯ ñ+&É<äT. yÓHÓï\

e÷düeTT+&É<äT. ñ+fÒ yÓHÓï\ y˚fi¯ ñ+&Ü* ˝Ò<ë eT˝…¢\

e÷düeTT+&Ü\+≥÷ nH˚ eT+~ $eT]Ù+#ês¡T. <ëì »yêãT>±

` ªª‘=+<äs¡|ü&ç ˇø£ ø√sTT˝≤ eTT+<˚ ≈£Ldæ+<äìμμ ` á bÕ≥

|ü\¢$˝ÀH˚ dü+<äs¡“¤+ #Ó|üŒ&É+ »]–+~. yÓHÓï\ e÷dü+, eT˝…¢\

y˚fi≤ nqï uÛ≤e+ ‘=+<äs¡ |ü&˚ ø√sTT\<˚qì dü÷Œ¤]+#˚˝≤

sêdæ+<ä+‘˚ n+≥÷ <˚e⁄\|ü*¢ #ÓbÕŒs¡T. Çø£ÿ&É ªªedæ yê&Éì

≈£îdüTeT $˝≤dü+μμ nqï yêø£´+˝À edæ |ü<ä Á|üjÓ÷>∑+‘√ eT]+‘·

n+<ä+ e∫Ã+~. edæ n+fÒ ªªñ‘ê‡Vü≤eT÷ ˝Ò<ë ‘êC≤<äq+

(Áô|òwt)μμ nì ns¡ú+ e#˚Ã˝≤ yê&É&É+‘√ yêø±´ìøÏ qe´‘·

#˚≈£L]+~.

á bÕ≥‘√ eT∞fl ‘Ó\T>∑T dæìe÷ bÕ≥øÏ eT∞fl edü+‘êìï

rdüTø=#êÃs¡T ø£èwüíXÊÅdæÔ.

X¯è+>±s¡ ^‘ê\T ` j·TT>∑fi¯ ^‘ê\T

no¢\‘· eTs¡ø£\T n+≥≈£î+&Ü eTqdüT\ eT<Ûä´ düTìï‘·

ã+<Ûë©ï Á|üDj·T ^‹ø£\T>± e÷s¡Ã&É+˝À Äj·TqøÏ Äj·TH˚ kÕÏ.

Nø£Ï yÓ\T>∑T\T nH˚ dæìe÷˝À z j·TT>∑fi¯ ^‘·+ ñ+~. n~ `

Nø£Ï yÓ\T>∑T\ øö–*˝À

∫+<˚ ≈£î+≈£îeT eHÓï\T

@ø£yÓTÆq Vü≤è<äj·÷\˝À

bÕπø ã+>∑s¡T s¡+>∑T\T

Ä yÓT&É #·T≥÷º >∑T˝≤;\÷

.......................

uÛ≤e⁄ø£‘· øö–*˝À Çs¡T≈£îÿb˛sTTq Áù|j·Td” Á|æj·TT\

Vü≤è<äj·÷˝À¢ ns¡TD sê>±\T |üPsTT+∫q á n+<äyÓTÆq bÕ≥˝À

ø£$‘ê‘·à |ü⁄wæº>± ñ+≥T+~.

>√]+≤≈£î nH˚ ∫Á‘·+˝À Ç+ø√ j·TT>∑fi¯ ^‘·+˝À Áù|j·Td”

Á|æj·TT*<ä›s¡÷ Áù|eT <=+>∑\T>± e]í+#·ã&ÉT‘·÷, yê]<ä›]

n_Ûe÷Hê˙ï #·eT‘êÿs¡+>± sêkÕs¡T.

m˝≤ m˝≤ <ë#êe⁄

n\$ ø±ì nqTsê>∑+ ` ÇHêïfi¯Sfl ` ÇH˚ïfi¯Sfl

|æ*∫ |æ*∫Hê |ü\Tø£]+∫Hê |ü⁄\øÏ+#·<äT ø£<ë ˙ m<ä

e⁄düTs=düTeTìHê, >∑Tdü>∑Tdü eTìHê >∑<˚ ˙ eT~

‘·\T|ü⁄\T eT÷düTø=ì yêøÏ≥H˚ ì\ã&É‘êsê me¬s’Hê

eT÷dæe⁄qïeì ‘·\|ü⁄\T #=s¡ã&É‘êsê me¬s’Hê


eT] <=s¡y√ ` <=+>∑y√ <=]ø±e⁄ áHêÏø°

<=s¡q÷ ø±q÷ ` <=+>∑qT ø±q÷ ` q+>∑Hê∫ qdü˝Ò ø±q÷

ne´ø£ÔyÓTÆq Áù|eTì Á|üø£Ï+#·&É+ á bÕ≥˝À ñqï >∑eTà‘·TÔ.

|ü<äuÛÑ÷sTTwüºyÓTÆq á bÕ≥˝À ‘·\|ü⁄©ï, ‘·\T|ü⁄©ï e÷]Ã e÷]Ã

sêj·T&É+ e\¢ eT]+‘· ø=‘·Ô<äq+ ñÏº|ü&ç+~ ô|[flø±ì Áù|j·Td”

Á|æj·TT\ $s¡Vü≤+ y˚s¡T, ô|fiËflÌq <ä+|ü‘·T\ $s¡Vü≤+ y˚s¡T. ¬s+Ïø°

ñqï düqïì ‘˚&Üì, ã*|”sƒ¡+ dæìe÷˝À z $s¡Vü≤ ^‘·+˝À

düs¡fi¯+>± #Ó|æŒq rs¡T n<äT“¤‘·+. y˚πs«s¡T Á|ü<˚XÊ˝À¢ ìedædü÷Ô,

|æ\¢\Tqï uÛ≤sê´uÛÑs¡Ô\ eT<Ûä´ $s¡Vü‰ìï, ≈£î≥T+ã+ #·T≥÷º #Ó|æŒq

á bÕ≥ Äj·Tq düuÛÑ´‘ê X¯è+>±sêìøÏ ∫Vü≤ï+. eTT<äT›ì |æ\¢\

MT<äT>± Áù|j·TdæøÏ C≤πsÃ á bÕ≥˝À $s¡Vü≤+ ñ+~. y˚<äq ñ+~.

≈£îX¯\e÷ ˙≈£î ≈£îX¯\y˚THê ?

eTqdüT ì\T|ü⁄ø√˝Òø£ eTØ eTØ n&ç>±qT ` n+‘˚ n+‘˚

∫qï ‘·*¢ @eT+~ ?

Hêqï eTT<äT› ø±yê\+~.

bÕ\T>±s¡T #ÓøÏÿ*ô|’Hê bÕbÕsTTøÏ ˇø£Ï

‘˚HÓ\÷s¡T ô|<äe⁄\ô|’q <˚$ >±]ø=ø£Ï

Ç<˚ bÕ≥˝À Ç+ø√ #·s¡D+˝À ªª|üP\>±* ¬sø£ÿ\ô|’ |ü+|æq

ø£ãTs¡÷¢, ˙* eTãT“ bÕj·T˝À¢ y=+|æq ø£fi¯Sflμμ e<ä›Hêï $s¡Vü‰ìï

eTqdüTøÏ #·TfÒºkÕÔsTT.

mìï ø£ãTs¡T\+ô|H√ mìï ø£qTï ˝§+ô|H√

|üP\ >±* ¬sø£ÿ\ô|’q ˙* eTãT“ bÕj·T\ô|’Hê

n+<˚Hê n+<˚Hê ?

Ç˝≤ mH√ï Áù|eT ^‘ê*ï sêkÕs¡T. ˇø=ÿø£ÿ° ˇø£ ÄDÏeTT‘·´+.

sêdæq Á|ür bÕ≥ ˇø£ Á|ü‘˚´ø£‘·ì dü+‘·]+#·T≈£îqï bÕfÒ !

eTT+<äT ‘Ó*dæHê Á|üuÛÑ÷

á eT+~s¡yÓT≥T\Tqï<√

eT+<äeT‹ì ` ø±düÔ eTT+<äT ‘Ó*dæHê Á|üuÛÑ÷

á bÕ≥˝À nqTø√≈£î+&Ü $#˚Ãdæq Á|æj·TT&ç sêø£‘√ ø£+>±s¡T

|ü&É¶ Áù|j·Tdæ n_Ûe÷q+ ø£ì|ædüTÔ+~. πøe\+ Áù|eT ^‘ê\πø

|ü]$T‘·+ ø±˝Ò<äT. $s¡Vü≤ ^‘ê\÷ sêkÕs¡T. Áù|j·Td” Á|æj·TT\

u≤<Ûä©ï, Äy˚<ä©ï Äj·Tq bÕ≥˝À #·TfÒºkÕs¡T.

sêìø£ ˙ø√dü+ düF sê~ø£ edü+‘· e÷dü+

sê*q düTe÷\T @s¡Tø√˙

C≤*>∑ >∑T+&Ó\ <ë#·T≈£î˙

@ <ä÷s¡|ü⁄ ôdeTH√ #˚s¡Tø=˙

n+≥÷ $s¡Vü‰ìï ≈£L&Ü ‘·q<Ó’q XË’*˝À #ÓãT‘·÷ eTqdüTì

–#·Ã >∑*–q ø£e⁄˝À¢ <˚e⁄\|ü*¢ ˇø£s¡T. á bÕ≥ e÷j·Tì eTeT‘·

nH˚ dæìe÷˝À~.

uÛ≤s¡´ uÛÑs¡Ô\ eT<Ûä´ ø√bÕ\˙, ‘êbÕ\˙ ∫es¡øÏ $&çb˛e&Üìï

≈£L&Ü m+‘· Vü≤è<ä´+>± #Ó|üŒ#√Ã á bÕ≥ #·÷ùdÔ ‘Ó\TdüTÔ+~.

H˚\‘√ ˙&É nqï~

qqT ‘êø£ sê<ä˙

|ü>∑Ï‘√ πssTT nqïB

qqT #·÷&É sê<ä˙

‘·q uÛÑs¡ÔH˚ ‘êø£sê<ä˙

ˇø£ uÛ≤s¡´ nqï~...

uÛ≤sê´ uÛÑs¡Ô\ ã+<Ûä+ $&ÉBj·Tsêì<äì Ç+‘·ø£+fÒ >=|üŒ>±

mes¡T #Ó|üŒ>∑\s¡T? á bÕ≥ ªªeT+∫ s√E˝§#êÃsTTμμ

dæìe÷˝À~.

Á|üø£è‹ ^‘ê\T

@ ø£yÓ’Hê Á|üø£è‹ì ‘·q ø£$‘·«+˝À #·÷|ækÕÔ&ÉT. ø±˙ ø£èwüíXÊÅdæÔ

rs¡T y˚s¡T. Á|üø£è‹˝ÀøÏ Äj·Tq ø£$‘·«+ düT‘ês¡+>±

<ä÷]b˛‘·T+~. nø£åsê˝À¢ ˇ~– b˛‘·T+~. Ä≈£î\÷, |üPe⁄\÷,

ø=eTà\÷, ¬seTà\÷, ∫>∑Tfi¯Sfl, ø√sTT\÷¢, yÓTT>∑Z\÷, yÓHÓï\÷¢

MÏì ø£$‘ê edüTÔe⁄>± #˚düTø=ì <˚e⁄\|ü*¢ #˚dæq≥T¢>± s¡dü düèwæº

Ç+¬øes¡÷ #˚j·T˝Ò<äT. \*‘· ^‘ê\sTTHê, dæ˙ ^‘ê\sTTHê düπs

n‹ eT<ÛäTs¡+>± kÕ>∑T‘·T+~ Äj·Tq ø£$‹ s¡a].

Ä≈£î˝À Ä≈£îHÓ’

ø=eTà˝À ø=eTàHÓ’

qTqT˝Ò‘· ø=eTàHÓ’

á n&É$ì kÕ– b˛Hê

m≥T˝…’Hê Ç#·≥H˚ Ä–b˛Hê ?

n|üŒÀ¢ πs&çjÓ÷˝À e∫Ãq á \*‘· ^‘·+ $qï|ü&É˝≤¢

edü+‘êìï rdüTø=düTÔ+~. Ç<˚ bÕ≥ ªªy˚T|òüT dü+<˚X¯+μμ dæìe÷˝À

≈£L&Ü e∫Ã+~.

mes¡T H˚sêŒs¡eTà á ø=eTà≈£L

|üP*eTà˙ ¬seTà ¬seTà≈£L

n+≥÷ ªªáHêÏ ã+<Ûä+ @HêÏ<√μμ dæìe÷øÏ sêdæq bÕ≥

Äj·Tqø° Á|üø£è‹ô|’ ñqï eTeTø±s¡+ ‘Ó\TdüTÔ+~.

Ç+ø± ªª>√]+≤≈£îμμ nqï dæìe÷˝À sêdæq á bÕ≥˝À mìï

|ü<ä ∫Á‘ê\TqïjÓ÷ #Ó|üŒqedüs¡+ ˝Ò<äT.

>√]+≤ |üP∫+~ ø=e÷à ˝Ò≈£î+&Ü

eTT]bÕ\ ns¡#˚‘· yÓTT>∑Z ‘=&ç–+~


m+#·ø±ÿ |ü+&˚qT mÁs¡ìï #·Tø£ÿ

∫°º #˚eT+‘êìøÏ l sêeT s¡ø£å

ø£HÓï ù|s¡+≤ìøÏ ø£\ø±\+ s¡ø£å

Ä≈£î\T ≈£L&Ü |üPkÕÔj·Tqï uÛ≤e+˝À mìï s¡+>∑T\T

#·÷|æ+#ês√ nì|ædüTÔ+~.

<˚e⁄\|ü*¢ yê]ì #ê˝≤ eT+~ ø£e⁄\T Ä<äs¡Ù+>± rdüTø=ì

ø£$‘·«+ sêkÕs¡T ø±˙ Äj·Tq kÕúsTTøÏ yÓfi¯fl ˝Òø£b˛j·÷s¡T. y˚≥÷]

düT+<äsêeT÷à]Ô bÕ≥˝À¢ ≈£L&Ü Ç≥Te+≤ #Ûêj·T\T ø£ì|ækÕÔsTT

ø±˙ Äj·Tq XË’* y˚s¡T.

<˚X¯ uÛÑøÏÔ ^‘ê\T

πøe\+ uÛ≤e ^‘ê\‘√, X¯è+>±s¡ ^‘ê\‘√ Ä–b˛˝Ò<äT.

edüTÔy˚<Ó’Hê Äj·Tq bÕ≥ e÷Á‘·+ Mq÷\$+<˚. n+<äØï ñ‘˚Ô»

|ü]#˚ mH√ï <˚X¯ uÛÑøÏÔ ^‘ê\T sêkÕs¡T.

»j·T »j·T Á|æj·T uÛ≤s¡‘· »qsTTÁr ~e´ <ÛëÁ‹

»j·T »j·T dü‘· düVü≤Ádü qs¡ HêØ Vü≤è<äj·T H˚Á‹

»j·T »j·T »j·T düTXÊ´eT\

düTXÊ´eT #·˝≤#˚˝≤+#·\

»j·T edü+‘· ≈£îdüTeT\‘ê #·]‘· \*‘· #·÷s¡í≈£î+‘·\

»j·T eTBj·T Vü≤è<äj·÷X¯j·T ˝≤øå±s¡TD |ü<äj·TT>∑fi≤

á bÕ≥ ‘Ó*j·Tì ‘Ó\T>∑T yêfi¯ófl ˝Òs¡÷ n+fÒ n‹X¯jÓ÷øÏÔ

ø±<äT. á bÕ≥ ≈£L&Ü eTT+<äT πs&çjÓ÷˝À e∫Ã+~. ‘·s¡Tyê‘·

ªªsêø£ådüT&ÉTμμ dæìe÷˝À yê&ÉT≈£îHêïs¡T. á bÕ≥˝À e+<˚e÷‘·s¡+,

»q>∑DeTq ^‘ê\ #Ûêj·T\T ø£ì|ækÕÔsTT. ø£èwüíXÊÅdæÔ>±s¡T ø=+‘·

ø±\+ XÊ+‹ìπø‘·Hé˝À >∑&çbÕs¡T. Äj·Tqô|’ s¡M+Á<ä Hê<∏é sƒê>∑÷sY

Á|üuÛ≤e+ ñ+<äì n+≤s¡T. n˝≤π> ` ‘Ó\T>∑T bÕ≥ô|’ bÕ≥

sêdæq |òüTq‘· ≈£L&Ü M]<˚ ! ‘Ó\T>∑T ‘·q+ >∑T]+N, ‘Ó\T>∑T uÛ≤wü

>∑T]+N Äj·Tq sêdæq bÕ≥ Ç|üŒÏø°, m|üŒÏø° n»sêeTs¡+.

bÕ&ÉHê ‘Ó\T>∑TbÕ≥ |üs¡eX¯yÓTÆ ` MT m<äT≥ ` MT bÕ≥

bÕ&ÉHê ‘Ó\T>∑TbÕ≥

ø√yÓ\ >∑+≥\ >∑D >∑D˝À ` >√<ëe] ‘·s¡>∑\ >∑\ >∑\˝À

e÷e⁄\ |üPe⁄\ yÓ÷|ü⁄\ô|’Hê ` eTdü˝Ò >±\T\ >∑Tdü>∑Tdü˝À

eT+∫ eTT‘ê´\ ù|≥ ` eT<ÛäTsêeTè‘ê\ ‘˚≥ ` ˇø£ bÕ≥ ˆˆ

bÕ&ÉHê ˆˆ

.................

e÷≥\‘√ ø√≥\T ø£Ïº, |ü<ë\ >±s¡&û˝À ‘Ó\T>∑T ‘·HêìøÏ

eT+∫ eTT‘ê´\ ù|≥ ø£°º, eT<ÛäTsê eTè‘ê\ ‘˚≥ s¡T∫

#·÷|æ+∫q bÕÏ~. ‘Ó\T>∑T bÕ≥ n+fÒ ªª#·¬øÿs¡ e÷≥\ eT÷≥

` ∫ø£ÿì ‘˚HÓ\ |üP≥+≥÷μμ Á|ü‹ Vü≤è<äj·T+ ˝Àq÷ ‘Ó\T>∑TqT

HêÏq á bÕ≥ n»sêeTs¡+ nq&É+˝À dü+<˚Vü≤ yÓTe]ø°

ñ+&É<äT. á bÕ≥ nyÓT]ø± ne÷àsTT dæìe÷˝À~. ˇø£ $<˚o

eì‘· ‘Ós¡ô|’ bÕ&ÉT‘·÷ ø£ì|æ+#˚ á bÕ≥ |æ. düTo\ bÕ&Üs¡T.

ªªe÷e⁄\ |üPe⁄\ yÓ÷|ü⁄\ô|’Hê ` eTdü˝Ò >±\T\ >∑Tdü>∑Tdü˝Àμμ

nqï yêø±´˝À¢ m+‘· uÛ≤e⁄ø£‘· ì+&ç j·TT+<√ ø£<ë ?

Ç˝≤ Á|ür bÕ≥ >∑T]+N mìï yêø±´˝…’Hê sêj·T#·TÃ. m+‘·

sêdæHê $T–˝Ò e⁄+≥T+~. <ë<ë|ü⁄ 350 dæìe÷ bÕ≥\≈£î ô|’>±

sêkÕs¡T. sê•˝À Ç|üŒÏ dæ˙ ø£e⁄\‘√ b˛*ùdÔ ‘·≈£îÿy˚yÓ÷ ø±˙

ˇø=ÿø£ÿ bÕ≥ e+<ä bÕ≥\ m‘·TÔ. n+<äTπø Ç|üŒÏø° ‘Ó\T>∑T yêfi¯fl

H√fi¯fl˝À ø£èwüíXÊÅdæÔ bÕ≥\T HêqT‘·÷H˚ ñ+≤sTT. ‘·‘·«+ nsTTHê,

y˚<ë+‘·+ nsTTHê, ÄXÊyê<ä+ @<Ó’Hê düπs Äj·Tq ø£$‘·«+˝À

#=s¡ã&ç‘˚ #ê\T yêÏø=ø£ ø=‘·Ô ns¡ú+, s¡÷|üP ekÕÔj·Tq&É+˝À

dü+<˚Vü≤+ ˝Ò<äT. sê» sêCÒX¯«Ø $˝≤dt ø±|ò” ø£¢uŸ dæìe÷˝À

bÕ≥˝À, ìs¡T<√´>∑+‘√ dü‘·eT‘· eTe⁄‘·÷ ñ+&É&ÜìøÏ Ç\T¢ ˝Òø±,

‘·q yêfi¯fl+≥÷ mes¡÷ ˝Òì ˇø£ ìs¡T ù|<ä˝À ≈£L&Ü ÄX¯\T

|ü+&ç+#·>∑\ eTVü‰ø£$ <˚e⁄\|ü*¢.

Ä ìs¡T<√´– @ø±øÏ nqï u…+>∑ ˝Ò<äT. ‘√&ÉT˙, ˙&É˙,

‘√ãT≥Tºe⁄©ï, ùdïVæ≤‘·T©ï n+<äØï #·÷|æ+#·&Éy˚T ø±<äT, Çìï ñqï

Hêø£+fÒ Äq+<ä+>± mes¡T $Vü≤]+#·>∑\s¡÷ n+≥÷ á

$X¯«+˝À ˇ+≥]‘·q+ nH˚<˚ ˝Ò<ä+≥÷ m+‘· |òüTq+>± #ÓbÕŒs√

nì|ædüTÔ+~. ¬s+&Ée #·s¡D+˝À u≤Vü≤´ Á|ü|ü+#·+˝À edüTÔe⁄\T

>=bÕŒ, ˝Òø£ >∑TD≤\T >=bÕŒ nqï~ düTìï‘·+>± #ÓãT‘·÷

ìsêXÊyê<ä+˝À ≈£L&Ü ÄXÊyê<ëìï ì+&ÉT>± ì+|ü>∑\ eTVü‰ø£$

<˚e⁄\|ü*¢ ø£èwüí XÊÅdæÔ.

sê*q edü+‘·+

á ø£$ø√øÏ\ì ø£fi≤ Á|ü|üPs¡í _s¡T<äT‘√ Ä+Á<Ûë j·T÷ìe]Ù°

yêfi¯ófl dü‘·ÿ]+#ês¡T. kÕVæ≤‘·´ nø±&ÉMT nyês¡T¶‘√

n\+ø£]+#ês¡T. uÛ≤s¡‘· Á|üuÛÑT‘·«+ 1976˝À |ü<äàuÛÑ÷wüDY

_s¡T<äTì#êÃs¡T. Ç˝≤+ÏyÓìï∫ÃHê Äj·Tq Á|ü‹uÛÑøÏ ‘·≈£îÿy˚

ne⁄‘·T+~.

1981e dü+e‘·‡s¡+˝À ªªyÓfiÀflkÕÔq+≥÷μμ ø£$‘ê edü+‘êìï

eTqø=~˝Òdæ X¯\e⁄ rdüT≈£î+~ Äj·Tq ø£$‘·«+. eTìwæ eTq

eT<Ûä´˝Òø£b˛sTTHê Äj·Tq ø£$‘·«+ ñ+≥T+~. ‘Ó\T>∑T ∫Á‘·

d”eT˝À ‘ês¡˝…ìï ñHêï C≤_*¢ e÷Á‘·+ K∫Ã‘·+>± <˚e⁄\|ü˝Ò¢ !

yÓHÓï˝≤, C≤_©¢, edü+‘·+, Çe˙ï Äj·Tq kı+‘·+. ‘Ó\T>∑T

dæìe÷ bÕ≥ ñqï+‘· ø±\y˚T ø±<äT, edü+‘·+ ñqïHêïfi¯Sfl

ø£èwüíXÊÅdæÔ ø£$‘·«+ ∫s¡düàs¡D°j·T+>± ñ+≥T+~.


ø£ãTs¡T¢ #Ó|üø√e&ÉeT+fÒ düeTj·T+ eè<Ûë #˚düTÔqïfÒº

nqT≈£î+≥T+≤+. á ø£ãTs¡¢e\¢ @yÓTÆHê ñ|üjÓ÷>∑+ ñ+<ë!

ndü\T Çs¡T>∑Tbıs¡T>∑T yê] >∑T]+∫ e÷≤¢&ÉTø√e&ÉyÓT+<äT≈£î...

n<˚+ Äq+<ä+! Ç˝≤+Ï e÷≥\T kÕ<Ûës¡D+>± #ê˝≤kÕs¡T¢

$+≤+. Ç<ä+‘ê HêD≤ìøÏ ˇø£yÓ’|ü⁄ e÷Á‘·y˚T n+≥THêïs¡T

|ü]XÀ<Ûä≈£î\T. eTs=ø£yÓ’|ü⁄ Ç˝≤ e÷≤¢&ÉTø√e≥+ e\¢ ≈£L&Ü

mH√ï ñ|üjÓ÷>±\T ñHêïj·Tì #ÓãT‘·THêïs¡T. á |ü]XÀ<Ûäq˝À¢

n|üŒÏπø |ü]#·j·TeTTqï ø=+‘·eT+~ì ˇø£#√≥#˚]Ã me]øÏ

|ü]#·j·TeTTqï yê]‘√ yê]ì e÷≤¢&ÉTø√eTì e~˝ÒXÊs¡T.

n˝≤ ø=+‘·ø±\+ ø=ìï >∑+≥\T >∑&ç∫q ‘·sê«‘· yê]ì Á|ü•ïùdÔ

n+<äT˝À #ê˝≤eT+~ n˝≤ e÷≤¢&ÉTø√e≥+e\¢ n|üŒÏπø

‘·eT≈£î |ü]#·j·T eTTqï yê]ô|’ ô|+#·T≈£îqï e´‹πsø£‘·\T

b˛j·÷j·Tì #ÓbÕŒs¡ì |ü]XÀ<Ûä≈£î\T yÓ\¢&çdüTÔHêïs¡T.

ø£ãTs¡T¢ #Ó|üø√e&ÉeTH˚~ Ç<ä›s¡T eTqTwüß\ eT<Ûä´

dü+ã+<Ûëìï ns¡ú+ #˚düT≈£îH˚ neø±XÊ*ï ô|+#·T‘·T+<äì,

mø£ÿ&ç¬ø’Hê ø=‘·Ô Á|ü<˚XÊìøÏ yÓ[¢Hê ‘·«s¡>± nø£ÿ&˚ eTqTwüß\≈£î

<ä>∑Zs¡ø±e&É+, yê]øÏ ns¡ú+ø±e&É+, nø£ÿ&ç |ü]dæú‘·T*ï ns¡ú+

#˚düTø√e&É+ Çe˙ï ≈£L&Ü M]øÏ #ê˝≤ düT\uÛÑ+>± ñ+≥T+<äì

|ü]XÀ<Ûä≈£î\T #ÓãT‘·THêïs¡T.

Á|üj·÷D≤˝À¢ Ç‘·s¡T\‘√ |ü]#·j·÷ìï @s¡Œs¡#·Tø√e&ÜìøÏ

ø=‘·Ô ø=‘·Ô $wüj·÷*ï ‘Ó\TdüTø√e&ÜìøÏ, ø=‘·Ô |ü]#·j·÷\qT

ÇfÒº @s¡Œs¡#·Tø√&ÜìøÏ Ç˝≤ e÷≤¢&˚yês¡T eTT+<äT+≤s¡ì

≈£L&Ü n+≥THêïs¡T. bÕõÏyé, HÓ>∑Ïyé nH˚ ‘˚&Ü ˝Ò≈£î+&Ü @

$wüj·÷HÓïÌHê ‘·eT ùdïVæ≤‘·T\T ‘√Ïyê]‘√

|ü+#·Tø√>∑\>∑≥+ e\¢ Ms¡T m|ü&É÷

Á|üXÊ+‘·+>± M˝…’q+‘· y˚Ts¡≈£î ˇ‹Ô&çøÏ

<ä÷s¡+>±, Äs√>∑´+>±, n+<ä+>± ñ+≤s¡ì

≈£L&Ü |ü]XÀ<Ûäq˝À¢ yÓ\¢&Ó’q≥Tº #ÓãT‘·THêïs¡T. Ç<ä›s¡T e´≈£îÔ\

eT<Ûä´ ne>±Vü≤q ô|s¡>∑&ÜìøÏ ≈£L&Ü á ø£ãTs¡T¢ ‘√&ÉŒ&É‘êj·Tì

Ç~ HêD≤ìøÏ ¬s+&ÉeyÓ’|ü⁄ n+≥THêïs¡T.

kı\T¢ ø£ãTs¡T¢ nì m+‘√ ‘˚*>±Z, m>∑‘ê[>± ø=ÏºbÕπsùd

á $<Ûëq+e\¢ Äj·÷ e´≈£îÔ\ |ü]~Û u≤>± $düÔè‘·eTe⁄

‘·T+<äì, Ç˝≤+Ï n\yê≥T ñqïyês¡T m|ü&É÷ düe÷#ês¡+

‘Ó\TdüTø√e&É+˝À eTT+<äT+≤s¡ì, ì\T#·Tqï #√≥qT+#˚

n|üŒÏø£|ü&ÉT »]–q $wüj·÷\≈£î dü+ã+~Û+∫ $esê\qT

ùdø£]dü÷Ô yê] $C≤„q, düe÷#ês¡ |ü]~Ûì ô|+#·Tø√>∑\T>∑T

‘ês¡ì ‘˚*q≥T¢ yês¡T n+≥THêïs¡T. e÷eT÷\T>± eTq+

m≈£îÿe ø£ãTs¡T¢ #Ó|ü≈£îH˚yêfi¢qT ì+~kÕÔ+, m>∑‘ê[#˚kÕÔ+.

yêfi¯ó¢ nqedüs¡ Á|ü#êsê\T #˚kÕÔs¡ì #ÓãT‘ê+. MÏ˝À

ø=+‘·es¡≈£î ì»+ ñqï|üŒÏø° Bìì bÕõÏyé <äèø£Œ<Ûä+‘√

≈£L&Ü #˚ùd neø±X¯+ ñ+~. n<˚ ø√e˝À y˚TeTT |ü]XÀ<Ûäq

ìs¡«Væ≤+#ê+. Ç‘·s¡T\qT u≤<Ûäô|fÒº Á|ü#êsê\T, nqedüs¡yÓTÆq

ø±yÓT+≥T¢, |ü]$T‹øÏ $T+∫q ø£ãTs¡T¢. MÏì n<äT|ü⁄˝À

ô|≥Tºø=+fÒ ªkı\T¢ø£ãTs¡T¢μ>± |æ*#˚ á e÷≥rs¡T ≈£L&Ü MT≈£î

#ê˝≤ ñ|üjÓ÷>±\qT ‘Ó∫Ã ô|&ÉT‘·T+<äì n+≥THêïs¡T

|ü]XÀ<Ûä≈£î\T. @<Ó’Hê X¯è‹$T+∫‘˚ eTT+#˚düTÔ+<äH˚ kÕyÓT‘·

BìøÏ ≈£L&Ü e]ÔdüTÔ+~. ø±ø£b˛‘˚ ‘˚*q $wüj·T+ @+≥+fÒ...

Vü‰sTT>± ø±ùd|ü⁄ ø£ãTs¡T¢ #Ó|ü≈£îì qe⁄«ø√e≥+ ≈£L&Ü eT+∫

e÷qe dü+ã+<Ûë\≈£î, eTìwæì eTìwæ ‘·«s¡>± ns¡ú+

#˚düTø√e&ÜìøÏ ñ|üjÓ÷>∑yÓ÷qì, |üì˝À|üì>± eTqdüŒs¡ú\T

≈£L&Ü |ü≤|ü+#·˝…’b˛sTT nb˛Vü≤\≈£î <ä÷s¡+>± ñ+&˚+<äT≈£î

á e÷rs¡T m+‘√ ñ|üjÓ÷>∑+ nì ≈£L&Ü ‘Ó*dæ+~.

Ç+¬ø+<äT≈£î Ä\dü´+ H√s¡T ø£≥Tº≈£îì

≈£Ls√Ãqø£ÿπs¢<äT... yÓTT<ä\T

ô|≥º+&ç ø£ãTs¡T¢.

ø£ãTs¡T¢ø£ãTs¡T¢ ≈£L&Ü eT+∫y˚... !


∫Hêïs¡T\

∫s¡T ÄVü‰s¡+»+ø˘ |òü⁄&é ô|s¡T>∑T<ä\≈£î ñ|üjÓ÷>∑|ü&É<äT

ñ<äj·T+ ÄVü‰s¡+˝À ø=e⁄« |ü<ësêú\T e<äT›

∫s¡T<ÛëHê´\‘√H˚ ô|s¡T>∑T<ä\

∫Hêïs¡T\ ô|s¡T>∑T<ä\≈£î ø±e*‡q b˛wüø±Vü‰sê\Tqï ÄVü‰s¡+ @$TÏ ?

m˝≤+Ï ÄVü‰s¡+ ÇùdÔ yê] ô|s¡T>∑T<ä\ düÁø£eT+>± ñ+≥T+~ nqï dü+<˚Vü≤+

dü<ë neTà\qT y˚~Ûdü÷ÔH˚ ñ+≥T+~. m≈£îÿe πø\Ø\Tqï ÄVü‰s¡+ ∫Hêïs¡T\

ô|s¡T>∑T<ä\≈£î nedüs¡+ nqï nb˛Vü≤‘√ #ê˝≤eT+~ »+ø˘ |òü⁄&é ÇdüTÔ+≤s¡T.

nsTT‘˚ |æ\¢\≈£î dü+|üPsêíVü‰s¡+ yê] JeqXË’*øÏ nqT≈£L\ yÓTÆq~>± ñ+&Ü*.

yê]øÏ ñ<äj·T+ Ç#˚Ã ÄVü‰s¡+˝À ø=e⁄« |ü<ësêú\ ø£Hêï j·÷+° ÄøÏ‡&Ó+Ÿ‡,

$≥$THé‡, $Tqs¡˝Ÿ‡, ô|ò’ãsY, bòÕ´Ÿ, ø±s√“ôV’≤Á&˚Ÿ‡, Áb˛°Hé‡ ñ+&˚ ÄVü‰s¡+

Çyê«\ì b˛wüø±Vü‰s¡ ì|ü⁄DT\T dü÷∫düTÔHêïs¡T. »+ø˘ |òü⁄&é <ä]<ë|ü⁄\≈£î

yÓfi¯¢≈£î+&Ü m≈£îÿe b˛wüø±\Tqï ∫s¡T<ÛëHê´\qT ∫Hêïs¡T\ ÄVü‰s¡+˝À

m≈£îÿe>± #˚]Ã... yê] Äø£* r]Ã‘˚... yê] ô|s¡T>∑T<ä\ düeTè~∆>± ñ+≥T+~.

eT] Ä ÄVü‰s¡+ @$TÀ eTq+ ‘Ó\TdüT≈£î+<ë+...

ñ<äj·T+ ÄVü‰s¡+˝À ñ+&Ü*‡q$...

ñ<äj·T+ Ï|òæHé nq>±H˚... <√X¯, Ç&û¢, #·bÕ‹

yÓTT<ä˝…’q$ >∑Ts¡TÔ≈£î ekÕÔsTT. kÕ<Ûës¡D+>± Á|ü‹

Ç+À¢q÷ n˝≤ŒVü‰s¡+>± Çy˚ rdüT≈£î+≤s¡T. nsTT‘˚

MÏ‘√ bÕ≥T ‘·≈£îÿe ø=e⁄« XÊ‘·+ ø£*–q bÕ\T,

u≤<ä+, yÓTT\¬ø‹Ôq –+»\T, >∑T&ÉT¶, ≈£Ls¡>±j·T\

p´dt\qT ≈£L&Ü n˝≤ŒVü‰s¡+˝À #˚]Ã‘˚... ∫Hêïs¡T\

ô|s¡T>∑T<ä\ πs≥T n~Ûø£+>± ñ+≥T+~. ñ<äj·T+

rdüT≈£îH˚ ÄVü‰s¡+˝À ‘·|üŒìdü]>± ø±s√“ôV’≤Á&˚Ÿ‡,

Áb˛°Hé‡, $Tqs¡˝Ÿ‡, $≥$THé‡, ô|ò’ãsY ñ+&Ü*. s√E˝À

X¯ØsêìøÏ ø±e*‡q b˛wüø±\qT eT÷&Ée e+‘·T

n+~+#˚˝≤ ñ+&Ü*. ‘·|üŒì dü]>± ÁuÒø˘ bòÕdtº

rdüTø√yê*. dü÷ÿ˝Ÿ≈£î yÓfi‚¢ ∫Hêïs¡T\≈£î Ç~ eT]+‘·

nedüs¡+. yê] yÓT<ä&ÉT #·Ts¡T≈£î>± ñ+&˚+<äT≈£î

n˝≤ŒVü‰s¡+ ñ|üjÓ÷>∑|ü&ÉT‘·T+~.


|ü+&ÉT¢...

Äj·÷ d”»Hé˝À e#˚Ã nìï s¡ø±\ |ü+&ÉT¢

|æ\¢\≈£î nedüs¡yÓTÆq $≥$TqT¢ n+~kÕÔsTT.

MÏ˝À m≈£îÿe>± ñ+&˚ ô|ò’ãsY ÄVü‰s¡+ ‘·«s¡>±

Js¡íeTj˚T´+<äT≈£î düVü‰j·T|ü&ÉT‘·T+~. eT\ã<ä›ø±ìï

ìyê]kÕÔsTT.

Å&Ó’Å|òüPŸ‡...

|æ\¢\ Äs√>∑´ø£s¡yÓTÆq ô|s¡T>∑T<ä\≈£î ø±yê*‡q

ø=e⁄« |ü<ësêú\T qŸ‡˝À ñ+≤sTT. nÁø√Ÿ‡˝À

Áb˛°Hé‡, ˇy˚T>± 3 bòÕ´° j·÷dæ&é‡ m≈£îÿe>±

ñ+≤sTT. |æ\¢\ yÓT<ä&ÉTqT #·Ts¡T≈£î>±

ñ+#·&É+˝À Ç$ ø°\ø£bÕÁ‘· b˛wækÕÔsTT.

y˚s¡TX¯q>∑\T, u≤<ä+ ∫Hêïs¡T˝À¢ s¡ø£ÔV”≤q‘·qT

ìyê]kÕÔsTT.

Ä≈£î≈£Ls¡\T...

$≥$THé m,dæ, bò˛*ø˘ j·÷dæ&é, ◊s¡Hé,

ø±´*¸j·T+ m≈£îÿe>± ñ+&˚ Ä≈£î≈£Ls¡\T |æ\¢\

ô|s¡T>∑T<ä\˝À ø°\ø£bÕÁ‘· eVæ≤kÕÔsTT. yÓT<ä&ÉT,

meTTø£\ ô|s¡T>∑T<ä\≈£î Ä≈£î≈£Ls¡\T m+‘√

nedüs¡+. Á|ü‹s√E ‘·|üŒìdü]>± Ä≈£î≈£Ls¡\T

∫Hêïs¡T\ ÄVü‰s¡+˝À ñ+&Ü*. Ä≈£î≈£Ls¡\T

Çwüº|ü&Éì yê]øÏ yêÏì #·bÕ‹, |üPØ, e&É

|æ+&ç˝À ø£*|æ nsTTHê düπs Çyê«*.

|ü+&ÉT¢...

Á|üø£è‹düVü≤»+>± \_Û+#˚ |ü+&É¢˝À mH√ï

b˛wüø±\T ñ+≤sTT. d”»Hé yê]>± e#˚Ã |ü+&É¢qT

‘·|üŒìdü]>± ∫Hêïs¡T\≈£î Çyê«*. eTTK´+>±...

H˚πs&ÉT, C≤eT, <ëìeTà |ü+&ÉT¢ Çyê«*. Á|ü‹s√E

ns¡Ï|ü+&ÉT ÇdüTÔ X¯ØsêìøÏ ø±yê*‡q ø±*¸j·T+

n+<äT‘·T+~.

∫Hêïs¡T\≈£î X¯øÏÔì#˚Ã ÄVü‰s¡|ü<ësêú\T...

bÕ\T, ô|s¡T>∑T... Áu…sTTHé Ïwüß´ n_Ûeè~∆

#Ó+<ä&ÜìøÏ bÕ\˝À¢ ñ+&˚ Áb˛°Hé‡ m+‘√ nedüs¡+.

ã\yÓTÆq ø£+&Ésê\T, meTTø£\ ô|s¡T>∑T<ä\ ø±yê\+fÒ

Á|ü‹s√E ‘·|üŒìdü]>± ∫Hêïs¡T\≈£î bÕ\T

n+~+#ê*. rdüT≈£îqï ÄVü‰s¡+ ‘˚*ø£>± Js¡í+

ø±e&ÜìøÏ ô|s¡T>∑T m+‘√ ñ|üjÓ÷>∑|ü&ÉT‘·T+~.

ù|>∑T˝À ñ+&˚ #Ó&ÉT u≤´ø°º]j·÷qT Ç~ ìyê]düTÔ+~.

∫Hêïs¡T\≈£î ÁuÒø˘bòÕdtº ˝À bÕ\T, uÛÀ»q+˝À ô|s¡T>∑T

ñ+&˚˝≤ #·÷&Ü*.

‘·èD<ÛëHê´\T...

∫Hêïs¡T\ ô|s¡T>∑T<ä\≈£î ø±yê*‡q Kì»

\eD≤\T, $≥$TqT¢ ‘·èD<ÛëHê´˝À¢ n~Ûø£+>±

ñ+≤sTT. MÏ˝À ◊s¡Hé, õ+ø˘, $≥$THé _, &ç,

ø±*¸j·T+ düeTè~∆>± ñ+≤sTT. ∫s¡T<ÛëHê´\qT

ÄVü‰s¡+˝À m≈£îÿe>± rdüT≈£îH˚ ∫Hêïs¡T\T

XÊØs¡ø£+>±, e÷qdæø£+>± Ç‘·s¡T\ø£+fÒ #·Ts¡T≈£î>±

ñ+≤s¡T.

>∑T&ÉT¢...

Áb˛°Hé‡ |ü⁄wüÿ\+>± ñ+&˚ >∑T&ÉT¢ ‹q&É+ e\¢

|æ\¢\ meTTø£\ ô|s¡T>∑T<ä\≈£î ø±yê*‡q ø±*¸j·T+

n+<äT‘·T+~. ô|]π> |æ\¢\≈£î ñ<äj·T+ ÁuÒø˘bòÕdtº À

>±¢düT bÕ\‘√ bÕ≥T ñ&çøÏ+∫q >∑T&ÉT¶ Çyê«*.


` °Mj·THé. XÊÅdæÔ

#ê˝≤ ø±\+ qT+&ç qH=ïø£ Á|üX¯ï y˚~Ûk Ô+~. n~

@$T≥+fÒ, ÄdæÔ≈£î\T eT+∫yêsê? HêdæÔ≈£î\T eT+∫yêsê?

nì. ÄdæÔø£‘·«+, HêdæÔø£‘·«+ nH˚$ πøe\+ eTq qeTàø±\≈£î

dü+ã+~Û+∫q $wüj·÷\T. ø±˙, eT+∫‘·q+ qeTàø±ìøÏ

dü+ã+~Û+∫q $wüj·T+ ø±<äT, eTqdüT≈£î dü+ã+~Û+∫q

$wüj·T+. Á|ü|ü+#·+˝À eTVü‰uÛÑ≈£îÔ\T>± #Ó˝≤eTDÏ ne⁄‘·Tqï

yê]˝À <=+>∑ düHê´düT\T, <äTsêàs¡TZ\T #ê˝≤eT+~ ñHêïs¡T.

n˝≤π>, eT+∫yêfi¯ófl ≈£L&Ü #ê˝≤eT+~ ñHêïs¡T. n˝≤π>

HêdæÔ≈£î\˝À ≈£L&Ü eT+∫yês¡THêïs¡T, #Ó&É¶yês¡THêïs¡T. á

¬s+&ÉT _Ûqï Á<ÛäTyê\T. ˇø£ <ëì‘√ eTs=ø£Ï b˛\Ã≤ìøÏ

M\T˝Ò<äT. ‘√Ï eTìwæøÏ ø£wüº düeTj·T+˝À kÕj·T+ #˚j·T≥+

eT+∫‘·q+. BìøÏ ø±e\dæ+~ eT+∫ eTqkıø£ÿfÒ! eTìwæ

HêdæÔ≈£î&Ó’‘˚ H˚$T? ÄdæÔ≈£î&Ó’‘˚ H˚$T? e÷qe‘·«+ ˝Òì eTè>∑+

nsTT‘˚ ñ|üjÓ÷>∑y˚TeTT+~? e÷qeùde #˚ùdyê&ÉT

HêdæÔ≈£î&Ó’Hê <Ó’e dü«s¡÷|ü⁄&Ée⁄‘ê&ÉT. <äTsêàs¡TZ&Ó’q ÄdæÔ≈£î&ÉT

mìï |üP»\T #˚dæHê n‘·ìøÏ <Ó’eø£≤ø£å+ \_Û+#·<äT. ø±e⁄q

nìïÏ ø£Hêï eTTK´yÓTÆ+~ ` eTìwæ eT+∫yê&Ü, ø±<ë nqï<˚

Á|üeTTK HêdæÔ≈£î&ÉT,

ùV≤‘·Tyê~, dü+düÿs¡Ô

l >√sê >±s¡T

nø£ås¡ B|æø£ qe+ãsY 201448

eTTK´+. H˚&ÉT eTìwæ $T‹MT]q kÕ«s¡ú+‘√

‘êqT @$T #˚düTÔHêï&√ ‘·qπø ‘Ó*j·Tì dæú‹˝À

ñHêï&ÉT. Ç˝≤+Ï yês¡T ÄdæÔ≈£î˝…’Hê,

HêdæÔ≈£î˝…’Hê ˇø£fÒ! eTq sê»ø°j·THêj·T≈£î\T

n+<äs¡÷ <Ó’euÛÑ≈£îÔ˝Ò. ø±˙, ñ|üjÓ÷>∑+

@eTT+~? ì»+>± yê]øÏ <Ó’euÛÑøÏÔ, bÕ|ü;Û‹

ñ+fÒ, <˚X¯+˝À Ç+‘· n$˙‹ y˚fi¯ófl

bÕ‘·Tø=ì b˛‘·T+<ë? uÛÑ>∑e+‘·T&ÉT ø√πs~ Ç≥Te+Ï uÛÑ≈£îÔ\qT,

uÛÑøÏÔì ø±<äT. e÷qe‘·«+, eT+∫‘·q+ me]e<ä› ñ+fÒ yê]ì

yÓ‘·T≈£îÿ+≥÷ uÛÑ>∑e+‘·T&˚ dü«j·T+>± yê] e<ä›≈£î ekÕÔ&ÉT.

ùdyê<äèø£Œ<∏ä+, eT+∫‘·q+ ˝Òì ÄdæÔø£‘·«+ X¯ó<ä∆ <ä+&ÉT>∑. ndü\T

uÛÑøÏÔ n+fÒ @$TÀ ‘Ó\TdüTø√yê\+fÒ, ªHês¡<ä uÛÑøÏÔ düTÁ‘ê\qTμ

#·~$‘˚ ‘Ó\TdüTÔ+~. ª>√sêμ>± Á|üdæ<äT∆˝…’q l >√|üsêE

sêeT#·+Á<äsêe⁄>±s¡T HêdæÔ≈£î&ç>±, ùV≤‘·Tyê~>±,

>±+<Û˚j·Tyê~>± ‘Ó\T>∑T yês¡+<ä]ø° düT|ü]∫‘·T\T. yê]

<äèwæº À ndæÔø£‘·, ùV≤‘·Tyê<ä+ ¬s+&ÉT _Ûqï Á<ÛäTyê\T. H˚Ï

düe÷»+˝À nÁ>∑, ìeTïC≤‘·T\H˚ es¡í uÒ<Ûë\T, n+<Ûä

$XÊ«kÕ\T ô|s¡>∑≤ìøÏ ndæÔø£‘˚ ø±s¡D+ nì yê] >∑Ïº

qeTàø£+. e÷qe⁄\+<äs¡÷ ˇø£fÒ nqï uÛ≤e+ ô|s¡>±\+fÒ,

n~ ˇø£ÿ HêdæÔø£yê<ä+ e\¢H˚ kÕ<ÛäéTì $X¯«dæ+∫,

HêdæÔø£uÛ≤yê\ Á|ü#ês¡+ ø√dü+ ‘·q J$‘·eT+‘ê yÓ∫Ã+∫q

eTVü≤˙j·TT&ÉT l >√sê! l >√sê >±s¡T Á|üdüTÔ‘·+ ˇ]kÕ‡

sêh+˝À ñqï #Û·Á‘·|üPsY nH˚ ≈£îÁ>±eT+˝À, 15`11`1902q

»ìà+#ês¡T. ñqï‘· ≈£î\ Væ≤+<ä÷ ≈£î≥T+ã+˝À »ìà+∫q l

sêeT#·+Á<äsêe⁄>±s¡T eèø£å XÊg+˝À &çÁ^ #·~$, eTÁ<ëdüT

Áô|dæ&Ó˙‡ ø±˝ÒJ˝À n<˚ XÊg+˝À e÷düºsY &çÁ^˝À

ñrÔs¡Tí&Éj·÷´&ÉT. l >√sê >±s¡T ø=+‘·ø±\+ n<Ûë´|ü≈£î\T>±

$$<Ûä ø£fi≤XÊ\˝À |üì#˚XÊs¡T. ø=+‘·ø±\+ l\+ø£˝À ≈£L&Ü

|üì#˚XÊs¡T. ñ|ü dü‘ê´Á>∑Vü≤+, øÏ«Ÿ Ç+&çj·÷ ˝≤+Ï

ñ<äé÷\˝À bÕ˝§Zì Á_°wt Á|üuÛÑT‘·«|ü⁄ C…’fi¢ À ø£]ƒq •ø£å\T

nqTuÛÑ$+#ês¡T. ô|[fløÏ eTT+<˚ ôdø˘‡ ô|’q ne>±Vü≤q\T, ≈£î≥T+ã

ìj·T+Á‘·D, MÏ‘√ bÕ≥T mH√ï $|ü¢yê‘·àø£ e÷s¡TŒ\qT

‘Ó∫Ãô|Ïºq |òüTq‘· >√sê<˚. >√sê nH˚ø£ s¡#·q\qT #˚XÊs¡T. 1922

˝À düs¡dü«‹ì ÄyÓT 10 @fi¯fl ÁbÕj·T+˝ÀH˚ $yêVü≤+

#˚düT≈£îHêïs¡T. dü+|òüT+, Ä]úø£ düeT‘· nH˚ |üÁ‹ø£\qT q&çbÕs¡T.

es¡íeédüú, n+≥sêì‘·q+ MT<ä ‘·q j·TT<ë∆ìï Á|üø£Ï+∫q >√sê

1940˝À Äj·Tq uÛ≤s¡´‘√ ø£\dæ HêdæÔø£ πø+Á<ëìï, ø£ècÕí õ˝≤¢ Àì

ˇø£ Á>±eT+˝À ÁbÕs¡+_Û+#·≥+ »]–+~. <˚X¯kÕ«‘·+Á‘·´+

dü+<äs¡“¤+>±, 1947˝À, πø+Á<ëìï $»j·Tyê&É≈£î ‘·s¡*+#·&É+

»]–+~.

≈£îe÷s¡T\≈£î Äj·Tq ô|Ïºq ù|s¡T¢ ` ñ|üdü‘ê´Á>∑Vü≤+

ø±\+˝À |ü⁄Ïºq+<äTq \eD+, uÛ≤s¡rj·TT\T #·≥ºdüuÛÑ\˝À ì*∫

¬>*∫q ø±\+˝À |ü⁄Ïºq+<äTq $»j·T+, ¬s+&Ée Á|ü|ü+#·

j·TT<ä∆ø±\+˝À |ü⁄Ïºq+<äTq ˇø£ ≈£îe÷s¡TìøÏ düeTs¡+, eTs=ø£

≈£îe÷s¡TìøÏ ìj·T+‘·. ‘=$Tà<äe dü+‘êHêìøÏ HÍyé>± ù|s¡T¢

ô|≤ºs¡T. Væ≤+B uÛ≤wü˝À HÍyé n+fÒ ‘=$Tà~ nì ns¡ú+.

≈£îe÷¬sÔ\T eTH√s¡eT, yÓTÆÁ‹, $<ä´. >√sê >±s¡T 25 @fi¯fl ej·TdüT

es¡≈£î ndæÔ≈£î&˚. ‘·s¡Tyê‘· HêdæÔø£ dæ<ë∆+‘ê\‘√ J$‘ê+‘·+ ø£èwæ

dü*Œq >√sê J$‘·y˚T ˇø£ Ä<äs¡Ù+. >√sê >±s¡T ‘·q uÛ≤s¡´øÏ >∑s¡“¤+

e∫Ãq Á|ü‹kÕØ Á>∑Vü≤D düeTj·T+˝À >∑s¡“¤e‹>± ñqï ÄyÓTqT

ãj·TøÏ rdüTø=ì yÓ[¢ ‹ù|Œyês¡T. Á>∑Vü≤D+ düeTj·T+˝À

>∑]“¤DT\T ãj·T≥ ‹]–q+‘· e÷Á‘êq |ü⁄≥ºuÀj˚T |æ\¢\≈£î

nø£ås¡ B|æø£ qe+ãsY 2014 49

Á>∑Vü≤D+ yÓTTÁ] sê<äT, nì ìs¡÷|æ+#·≤ìøÏ. >√sê >±] |æ\¢ À¢

me]ø° Á>∑Vü≤D+ yÓTTÁ] sê˝Ò<äT.

>√sê q$Tàq ìC≤\T

<˚e⁄&ÉT nã<ä∆+. ˙‹ ô|s¡>±\+fÒ <Ó’euÛ≤e+ b˛yê*. C≤‹

eT‘·+ ≈£î\+ ù|s¡T‘√ Á|ü»\ eT<Ûä´ yÓ’wüe÷´\T ô|s¡T>∑T‘·THêïsTT.

HêdæÔø£‘·«+˝À á $eø£å\≈£î ‘êe⁄˝Ò<äT. <˚e⁄&ÉT, ø£s¡à nH˚ uÛ≤yê\T

b˛‘˚ eTìwæ eT‘·düTÔ&ç>± ø±≈£î+&Ü e÷qe⁄&ç>± $T>∑T\T‘ê&ÉT.

k˛<äs¡uÛ≤e+ ô|s¡T>∑T‘·T+~.

<Ûäs¡à|ü‹ï düs¡dü«r >√sê

>√sê>±] uÛ≤s¡´ leT‹ düs¡dü«r>√sê dü+|òüTùd$ø£, eT‘êr‘·

e÷qe‘êyê~. e÷qe⁄\+‘ê düe÷qeTH˚ uÛ≤e+ düe÷»+˝À

HÓ\ø=Hê\+fÒ, ≈£î˝≤\T, eT‘·$XÊ«kÕ\T ñ+fÒ kÕ<Ûä´+ ø±<äT.

HêdæÔø£ yê<ä+ ˇø£ÿfÒ X¯s¡D´+. ≈£î\, eT‘· s¡Væ≤‘· düeTdüe÷»y˚T

<Û˚´j·T+ nH˚yês¡T. $»j·Tq>∑s¡+˝À 1912˝À »ìà+∫+~.

>√sê‘√ bÕ≥T düs¡dü«r >√sê 1928 ÁbÕ+‘ê\˝À l\+ø£˝À

e⁄Hêïs¡T. eT‘ê#êsê*ï ~ø£ÿ]+#ês¡T. ô|’>± ÄyÓT >∑s¡“¤e‹>±

ñqï|ü&ÉT Á>∑Vü≤D≤\qT ø±yê\ì #·÷kÕs¡T. sêVüQe⁄, πø‘·Te⁄\T

e÷qe düe÷»+˝ÀH˚ ñHêïs¡Hêïs¡T. ì|ü\ MT<ä q&Ée≥eTH˚~

<˚e‘·\ eTVü‰‘·à´+ ø±<äì me¬s’Hê q&Éee#·Ãì ÄyÓT dü«j·T+>±

ì|ü\MT<ä q&ç#ês¡T. <˚e<ëd”\≈£î dü«j·T+>± $yêVü‰\qT

»]|æ+#ês¡T. ≈£î\ìs¡÷à\q, HêdæÔø£ yê<ë\qT $düÔè‘·+>±

Á|ü#ês¡+ #˚kÕs¡T. øÏ«Ÿ Ç+&çj·÷ ñ<äéT+˝À bÕ˝§Zì ø=Hêïfi¯ófl

C…’\T •ø£å nqTuÛÑ$+#ês¡T. ndüŒèdü´‘ê ìyês¡D ñ<äéT+

#˚|ü≤ºs¡T. Ä#ês¡´ $H√uÛ≤uÛ≤y˚ ÄX¯j·÷\≈£î eT+∫ Á|ü#ês¡+

ø£*Œ+#ês¡T. eT‘êìï dü÷∫+#˚ @ ÄuÛÑs¡D≤\qT, ∫Vü‰ï\qT ÄyÓT

<Ûä]+#˚yês¡T ø±<äT. |ü⁄Dé‹>± u§≥÷º, ø±≥Tø£, >±E\T, eT+>∑fi¯

dü÷Á‘ê\e+Ï$ <Ûä]+#·˝Ò<äT. 1975 p˝…’ 26q >√sê

eTs¡DÏ+∫q|ü&ÉT ÄyÓT n_ÛeT‘êìøÏ nqT>∑TD+>± >√sê >±]øÏ

@ eT‘· kÕ+Á|ü<ëj·÷ìï bÕÏ+#·≈£î+&Ü dü+kÕÿsê\T

»]|æ+#ês¡T.

l >√sê >±s¡T s¡∫+∫q Á>∑+<∏ë\T

HêdæÔø£‘·«+ (<˚e⁄&ÉT˝Ò&ÉT), <˚e⁄ì |ü⁄≥Tº|üPs√«‘·Ôsê\T, J$‘·+

H˚]Œq bÕsƒê\T, H˚qT HêdæÔ≈£î&çì, düèwæº s¡Vü≤dü´+, dü+|òüT <äèwæº,

Ä]úø£ düe÷q‘·«+, HêdæÔø£‘·«+ `

Á|üXÀï‘·Ôsê\T, HêdæÔø£‘·«+ `

neX¯´ø£‘·, An Atheist with

Gandhi, Positive Atheism, We

become Atheists, I learn, peo-

ple and progress, A note on

Atheism, The need of

Atheism...

>√sê>±s¡T ‘·q

dü+‘êqeT+<ä]ø°, yê] yê]

n;Ûwüº+ y˚Ts¡≈£î, n+<ä]ø° esêí+‘·s¡

$yêVü‰\T ªHêdæÔø£ |ü<ä∆‹˝Àμ

»]|æ+#ês¡T. Á|üeTTK ø£$, <ä[‘·

≈£î˝≤ìøÏ #Ó+~q l C≤wüßyê >±]

≈£L‘·T¬s’q ùV≤eT\‘·>±]ì, ‘·q

≈£îe÷s¡T&Ó’q l \eD+ >±]øÏ∫Ã

$yêVü≤+ »]|æ+∫q Ä<äs¡Ùyê~ l

>√sê>±s¡T. #Ó|æŒ+~ #˚dæ #·÷|æ+∫q eTVü≤˙j·TT&ÉT l

>√sê>±s¡T. 1970˝À uÀdüºHé ˝Àq÷, 1974˝À Vü‰\+&é ˝Àì

n+wüºsê¶+˝À »]–q n+‘·sê®rj·T VüAéTìwüßº eTVü‰düuÛÑ\˝À l

>√sê >±s¡T, 26`07`1975q $»j·Tyê&É˝Àì HêdæÔø£ πø+Á<ä+˝À

Á|üdü+–dü÷Ô eTs¡DÏ+#ês¡T. >√sê>±] X¯‘·»j·T+‹ dü+<äs¡“¤+>±

2002˝À uÛ≤s¡‘·Á|üuÛÑT‘·«+, ‘·bÕ˝≤ _fi¯flqT $&ÉT<ä\ #˚dæ+~.

yê] ø√&É˝…’qs¡ leT‹ ùV≤eT\‘ê\eD+ >±s¡T ‘·q ‘·+Á&ç l

C≤wüßyê>±] s¡#·q\qT yÓ\T>∑T˝ÀøÏ ‘Ódü÷Ô, e÷eT>±¬s’q l >√sê

>±s¡T kÕú|æ+∫q ªHêdæÔø£ πø+Á<ëìïμ ≈£L&Ü düeTs¡úe+‘·+>±

q&çbÕs¡T. áyÓT ≈£L&Ü 19`03`2008q HêdæÔø£πø+Á<ä+,

$»j·Tyê&É˝ÀH˚ eTs¡DÏ+#ês¡T.


HêŸ‡‘√ Hê nqTã+<Ûä+

HêŸ‡‘√ Ç|ü&ÉT y\ eT+~ nqTã+<Ûä+ ô|+#·T≈£îHêïs¡T.

HêŸ‡ Ç|ü&ÉT y˚\eT+~øÏ Äràj·T H˚düÔ+˝≤ e÷]+~.

eT] HêŸ‡‘√ MT nqTã+<Ûä+ m˝≤+Ï~...?

MT≈£î HêŸ‡ m˝≤ |ü]#·j·TyÓTÆ+~. HêŸ‡ m˝≤ nqTã+<Ûä+ @s¡Œ&ç+~.

HêŸ‡‘√ MT ‹j·T´Ï nqTã+<Ûëìï e÷≈£î nø£åsê\T>± e÷]Ã...

e÷≈£î yÓTsTT Ÿ #j·T+&ç...

nø£ås¡B|æø£˝À yêÏøÏ düeTT∫‘· kÕúq+ ø£*ŒkÕÔ+...

MTs¡T... MT bò˛À ≈£L&Ü |ü+|ü&É+ eTs¡y=<äT›...

y˚TeTT ôd’‘·+...

HêŸ‡ Ç+‘·>± $düÔ]+#·&ÜìøÏ m+<äs√ Hêj·T≈£î\T

$\TyÓ’q düeTj·÷ìï... <ÛäHêìï ≈£L&Ü yÓ∫Ã+∫...

y˚TeTT ôd’‘·eT+≥÷ eTT+<äTø=#êÃs¡T...

HêŸ‡ yês¡+<ä]˝À ñ‘ê‡Vü‰ìï ñ‘˚ÔC≤ìï ì+ù|+<äT≈£î dæ<ä›yÓTÆ+~.

HêŸ‡ Hêj·T≈£î˝≤sê...

MTs¡T MT bÕÁ+‘·+˝À HêŸ‡ ‘·s¡|ü⁄q #˚|üÏºq ø±s¡´Áø£e÷\T...

n+<äT˝À MT bÕ‘·Á >∑T]+∫ sêdæ |ü+|ü+&ç...

nø£ås¡ B|æø£˝À yêÏì bı+<äT|üs¡T<ë›+...

yTeTT ôd’‘·eT+≥÷ eTT+<äTø=∫Ãq MT dü÷Œ¤]Ôì...

n+<ä]˝À s¡–*<ë›+...

yÓTsTT Ÿ: [email protected]


nyÓT]ø±˝Àì ø=\+ãdt˝À ôd+Á≥˝Ÿ ˇVæ≤jÓ÷

‘Ó\T>∑T dü+|òüT+ (≤ø√) 30e yê]¸ø√‘·‡e ø±s¡´Áø£e÷\T

¬s+&ÉT s√E\bÕ≥T |òüTq+>± »]>±sTT. á

ø±s¡´Áø£e÷˝À¢ d”j·T+\T #·+Á<äu≤ãT, πød”ÄsY,

πø+Á<äeT+Á‹ yÓ+ø£j·T´Hêj·TT&ÉT\ n_Ûq+<äq |üÁ‘ê\qT

#·~$ $ì|æ+#ês¡T. ‘êHê, HêŸ‡, Ä≤ e+Ï dü+düú\

e÷~]>±H˚ Á|üÁ|ü<ÛäeT+>± ô|<ä› m‘·TÔq ñ‘·‡yê\T

ìs¡«Væ≤+#·&Üìï ôd+Á≥˝Ÿ ˇVæ≤jÓ÷ ‘Ó\T>∑T dü+|òüT+

ø±s¡´esêZìï HêŸ‡ n_Ûq+~+∫+~.. ‘Ó\T>∑T uÛ≤wüqT

|ü]|ü⁄wüº+ #˚j·T≤ìøÏ, $<˚XÊ˝À¢ì ‘Ó\T>∑Tyê]ì nìï

$<Ûë\ Ä<äTø√e&ÜìøÏ eTTK´eT+Á‹ #·+Á<äu≤ãT

Hêj·TT&ÉT Hêj·Tø£‘·«+˝À Ä+Á<ÛäÁ|ü<˚XŸ Á|üuÛÑT‘·«+ Á|ü<ÛäeT

ÁbÕ<Ûëq´‘· ÇdüTÔ+<äì á ø±s¡´Áø£e÷ìøÏ eTTK´ n‹~Û>±

$#˚Ãdæq °&û|” MT&çj·÷ ø£$T° #ÛÓ’s¡àHé m˝Ÿ.$.ÄsY.¬ø.

Á|ükÕ<é nHêïs¡T. HêŸ‡ uÀs¡T¶ #ÛÓ’s¡àHé &Üø£ºsY eT<ÛäT

ø=Ás¡bÕÏ, HêŸ‡ n<Ûä´≈£åî&ÉT s¡$ n#·+≥ Vü‰»¬s’ ≤ø√≈£î

‘·eT |üP]Ô eT<ä›‘·T ñ+≥T+<äì HêŸ‡ Á|üø£Ï+∫+~.

ôd+Á≥˝Ÿ ˇVæ≤jÓ÷ ‘Ó\T>∑T ø£fi≤´D+ Á|ü‘·´ø£å Á|ükÕs¡

ø±s¡´Áø£e÷\qT á j˚T&Ü~ ìs¡«Væ≤+#êeTì ≤ø√

n<Ûä´≈£åî\T ¬ø. l<ÛäsY $e]+#ês¡T. 2,400 eT+~øÏ ô|’>±

$$<Ûä ÁbÕ+‘ê\≈£î #Ó+~q ‘Ó\T>∑T yê]ì ˇø£ y˚~ø£

MT<ä≈£î rdüT≈£îsêe&É+ |ü≥¢ Äq+<ä+ e´ø£Ô+ #˚XÊs¡T.

|òüTq+>± ôd+Á≥ Ÿ ˇVæ≤jÓ÷ ‘Ó\T>∑T dü+|òüT+ yê]¸ø√‘·‡e+

≤ø√≈£î |üP]Ô eT<ä›‘·T Á|üø£Ï+∫q HêŸ‡


www.gcglobal.in/repatriation

nø£ås¡ b|æø£...˝≤dt @+õ˝Ÿ‡˝À ñ‘·Ôs¡ nyÓt]ø± ‘Ó\t>∑t dü+|òüt+...

Documents