noordnieuws 4 (2006)

‘Het heft in eigen handen’

Magazine van VNO-NCW Noord Jaargang 11 nummer 4 2006

NoordNieuws

Afschaffing MEP ondermijnt duurzame economie

Business Improvement District: ei van Columbus?

Nederland is een stadsstaat

1% FES middelen is echt te weinig

Qolossaal

Qapac

rachtiteit

Qomfortabel

QuQompromisloos

QZEVEN

De Audi Q7. Wat ‘n auto. Nu in onze showroom. Kom langs, kijk en huiver.

ww

w.c

en

tury

.nl

P a t e n t o p p r i m e u r s

Groningen, Paterswoldseweg 139, telefoon (050) 853 71 00. Assen, Industrieweg 46, telefoon (0592) 34 29 42.

Qolossaal

Qapaciteit

Qracht

Qwaliteit

Qomfortabel

QuattroQompromisloos

VNO-NCW NoordNieuws september 2006 ��

Inhoud

Noordelijke Piek in de Delta het dal in geholpenAfschaffing MEP ondermijnt duurzame economie

Inspraakronde Europese Kaderrichtlijn Water

Innovatie geen toeval VNO-NCW Noord: 1% is echt te weinigFES gelden eerlijker verdelen

PKB Waddenzee dreigt de eindstreep niet te halenVoorbereidingen Waddenfonds gaan gewoon door

Nederland is een stadsstaatPleidooi voor betere benutting van de nationale ruimte

Het Ondernemersgala van VNO-NCW NoordVNO-NCW Noord wil ondernemers en politiek raken

Economische missie vrouwelijke ondernemers naar Spanje

Business Improvement District (BID): ei van Columbus?

VNO-NCW Noord aan de slag met kennisinstellingenGetekende akkoorden geen papieren tijgers

Hoe werf je succesvol fondsen?

Drentse bouwsector doorbreekt taboeBouwvakkers kunnen straks parttime werken

Ondernemen moet weer leuk wordenVNO-NCW Noord stuurt aanbevelingen naar Statenfracties

Nieuwe marktbenadering nodig voor infrastructurele knelpunten

‘Het heft in eigen handen’Nieuw verenigingsjaar VNO-NCW Noord van start

Dutch Trade Board geeft richting en scherpte aan internationale handelNoordelijke ondernemers manifesteren zich prominent

4

11

12

13

14

18

22

24

25

26

30

33

35

36

39

40

4

14

22 26

3330

13

Vaste RubriekenBedrijfsnieuws Hoe is het een jaar later met…Actualiteiten kortPersonaliaColumnVNO-NCW Noord in actie Nieuwe ledenAgenda

817202929344243

36 40

18

�VNO-NCW NoordNieuws september 2006

Noordelijke Piek in de Delta het dal in geholpenAfschaffing MEP ondermijnt duurzame economie

Investering in duurzaamheidIn Noord-Nederland is de afgelopen jaren veel kennis opgebouwd op het gebied van alternatieve en duurzame energie. In de prille bedrijfstak van duurzame ener-gie zijn research en ontwikkeling echter voortdurend van groot belang willen we deze kennis kunnen vergroten, inzetten en exporteren. Duurzame energie is voor ons en toekomstige generaties noodzakelijk gezien de beperkingen aan de huidige voorraden fossiele brandstoffen. In plaats van een rem op duurzame energie zouden we een extra stimulans aan het ontwik-kelen van vormen van duurzame energie moeten nastreven.

Het ontwikkelen van initiatieven op het gebied van duurzame energie kost echter veel geld. De kosten gaan daarbij duide-lijk voor de baat uit. Daarbij komt dat er eerst een leercurve doorlopen moet worden voordat er sprake kan zijn van een bedrijfs-economisch rendement. Ook internationaal gezien is subsidiëren in dergelijke situaties niet ongebruikelijk. Met het wegvallen van de MEP-subsidie is nu de kans groot dat ondernemers en financiers geen investerin-gen aan zullen gaan.

Piek in de Delta?In de afgelopen kabinetsperiode is er een verschuiving in het regionaal economische beleid doorgevoerd. Hierbij werd niet meer

uitgegaan van achterstandsregio’s maar van de kracht van bepaalde regio’s. Het Noor-den kreeg drie van de zogenoemde “Pieken in de Delta”, waarvan energie er één is. Vol enthousiasme stortte het daartoe opgerichte Energy Valley zich op de nieuwe opdracht. De MEP was een belangrijke basis voor het welslagen van dit energieprogramma. De vraag is wat er van de initiatieven van Energy Valley in werkelijkheid terecht kan komen zonder de MEP regeling.De energie Piek stoelt zonder MEP-sub-sidie nog maar op één peiler, het aardgas. Op deze enkele peiler kan de piek niet rusten en zal dus letterlijk en figuurlijk wegzakken.

Vertrouwen geschaadUit reacties van betrokken ondernemers en organisaties blijkt dat het vertrouwen in de overheid ernstig is geschaad. Het besluit kwam voor hen volledig uit de lucht vallen. De overheid neemt ad-hoc beslissingen, zonder over de gevolgen voor het bedrijfsleven na te denken. Een groot aantal bestaande initiatieven op het terrein van mestvergisting, biomassacentrales en windenergie lijdt schade door het besluit. Een aantal bedrijven heeft al onomkeerbare voorbereidingen getroffen.

In de sector biomassa, waaronder o.a. mest-vergisters vallen, kon de MEP bijdrage pas worden aangevraagd als de bouwvergun-ning was verkregen. Bij uitbreiding van een bestaande installatie was de aanvraag pas mogelijk als de ondernemer kon aanto-nen dat het machinepark was afgeleverd.Uit een inventarisatie in Friesland blijkt dat voor acht initiatieven op het terrein van mestvergisting voor meer dan twee miljoen euro is geïnvesteerd. Voor vier van deze initiatieven dreigt faillissement als de MEP bijdrage niet alsnog wordt verstrekt. Ruim dertig projecten zitten in een vergunningen traject of hebben al een bouwvergunning. Gemiddeld is door deze initiatiefnemers al € 25.000,- uitgegeven aan leges, advisering en voorbereidende werkzaamheden op de bouw.

Verder zijn er in Noord Nederland zo’n 15 initiatieven voor de bouw van biomas-sacentrales. Alleen al in Smallingerland lopen er 3 aanvragen voor een biomassa centrale. Behalve directe producenten van groene energie worden ook de toeleveren-de bedrijven zwaar getroffen. In Friesland gaat het om bijvoorbeeld bedrijven die voor tonnen aan orders in de wacht moeten zetten, bedrijven die met bedrijfssluiting te maken krijgen, bedrijven waarvan de klanten zwaar getroffen zijn en bedrijven die hun eigen prognose voor uitbreiding volledig moeten bijstellen

Wat betreft windenergie haalt het besluit een streep door de bouw van geplande windmolenparken met als voorbeeld het initiatief voor zes 3 MW molens in Don-geradeel. Ook in de provincies Groningen en Drenthe is de lijst van gedupeerde initi-atieven groot.

Gebrek aan visie en ambitieIn 2003 is de MEP ingesteld om in 2010 de doelstelling van 9% duurzaam opge-wekte elektriciteit te kunnen halen. Het is goed om te constateren dat deze doelstel-ling gehaald gaat worden. Echter sinds

Het abrupt stopzetten van de subsi-

dieregeling Milieukwaliteit Elektrici-

teitsproductie (MEP) heeft nadelige

gevolgen voor de ontwikkeling van

de noordelijke provincies tot dé

energieregio van Nederland. Onder-

nemers die met veel gedrevenheid,

enthousiasme en risico werken aan en

investeren in duurzame energiepro-

jecten zijn voor vele duizenden euro’s

gedupeerd. Er is hier sprake van onbe-

hoorlijk bestuur.

Recente politieke ontwikkelingenOm de noordelijke verontwaardiging

kracht bij te zetten heeft VNO-NCW Noord

samen met andere partijen (o.a. provin-

cies Groningen, Friesland en Drenthe, MKB

Noord en LTO Noord) de Tweede Kamer

een petitie aangeboden.

In deze petitie wordt onder meer opge-

roepen een ruimere compensatieregeling

toe te passen, een bredere overgangsre-

geling en toewerken naar een houdbare

en bestendige stimuleringsregeling voor

duurzame energie.

Verder liggen in de Tweede Kamer diverse

moties voor die in meer of mindere mate

de minister oproepen om hieraan invulling

te geven. De minister is dus aan zet.


Noordelijke Piek in de Delta het dal in geholpen

2003 is gebleken dat onze afhankelijk-heid van fossiele brandstoffen leidt tot een ongewenst concurrentienadeel voor de industrie, glastuinbouw en vele andere sectoren. Een versnelling van de transi-tie naar duurzame elektriciteitsopwekking is daarmee een noodzaak geworden. Een doelstelling van 9% is daarmee achterhaald en zal verveelvoudigd dienen te worden. Dat dit geen utopie hoeft te zijn bewijst Noorwegen. Ondanks het feit dat men over fossiele bronnen als olie en gas beschikt, wordt 99% van de elektriciteitsproductie gerealiseerd door waterkracht.De afschaffing van de MEP lijkt volledig gebaseerd op boekhoudkundige principes. Er wordt zwaar getild aan een investering van circa € 2 miljard tot 2016. Dit terwijl deze investering zichzelf ruimschoots zal terugverdienen als hiermee de afhanke-lijkheid van de olieprijs en daarmee het concurrentienadeel voor Nederland zal ver-minderen.

OnverantwoordDe talrijke bedrijven die aantoonbaar gedu-peerd zijn door het stopzetten van de MEP-regeling, moeten in aanmerking kun-nen komen voor een financiële tegemoet-koming. VNO-NCW Noord begrijpt dat minister Wijn een open-eind en generieke regeling als de MEP regeling op lange termijn niet kon handhaven. Dat er ingre-pen en aanpassingen in het verschiet lagen was wel duidelijk. De manier waarop Wijn nu echter rigoureus en ongenuanceerd de MEP-kraan met onmiddellijke ingang dicht draait is onverstandig en onverantwoord.

VNO-NCW wil dat het kabinet op korte termijn bekijkt hoe gedupeerde bedrijven alsnog tegemoet kunnen worden gekomen.

Veel bedrijven zijn buiten hun schuld om een ‘zekere’ subsidie kwijtgeraakt waar-door zij in grote financiële problemen komen. “Het is bijvoorbeeld niet accepta-bel dat een bedrijf dat al meer dan 2 jaar op een milieu- of bouwvergunning voor een nieuwe innovatieve installatie wacht en daar ook al veel in geïnvesteerd heeft,

nu onverwacht een noodzakelijke bijdrage via de MEP misloopt”, aldus voorzitter Bernard Wientjes van VNO-NCW.

Compensatie is noodzakelijk.De compensatieregeling zoals Wijn die heeft aangekondigd op 11 september 2006 is volstrekt ontoereikend voor de getroffen

Afschaffing MEP funestGeert Jan Pastoor, Pastoor Consult, houdt zich bezig met advisering rondom nieuwe energie-

projecten. Met name als het gaat om het gebruik van secundaire brandstoffen gemaakt uit

papier/plastic uit grondstof afval of biomassa.

“Voor een aantal grote projecten die al in een vergevorderd stadium zijn is de afschaffing van

de MEP funest. Voorbeelden van grote projecten die in gevaar komen zijn Ecos, een biover-

gistingscentrale in Coevorden en Evelop, een biomassa (hout) centrale in Delfzijl.”Ook voor

veel boeren in het Noorden die met initiatieven rondlopen voor biovergassingsinstallaties is

het nu te laat. Terwijl deze boeren helemaal hadden ingezet op een toekomstige secundaire

inkomstenbron.

De MEP regeling is ook gebruikt voor nieuwe energie-installaties die subsidiegedreven zijn.

Dat wil zeggen dat deze installaties zonder subsidie nooit bedrijfseconomisch hun rende-

ment zullen behalen. Er zijn een aantal van deze installaties waarvan �0% van de kilowatt

uurprijs door subsidie opgebracht wordt. De vraag is of we dit soort installaties wel zouden

moeten subsidiëren.

Het is spijtig dat nu een streep is gehaald door de MEP regeling. Allereerst omdat het

onrechtvaardig is dat ondernemers die zich al in een vergaand stadium bevinden, maar nog

niet de subsidie konden aanvragen, geconfronteerd worden met hoge voorinvesteringen die

niet meer terugverdiend kunnen worden. Deze bedrijven moeten gecompenseerd worden.

Investeren in kansrijke technologieën wordt een stuk onaantrekkelijker. Zonder subsidie zul-

len projecten vanaf dag één op bedrijfseconomische basis getoetst worden, een ongewenste

situatie om tot nieuwe technologieën te komen.

Tenslotte moet nog worden opgemerkt dat de overheid een inconsistent beleid voert: afge-

lopen juni is er een nieuw onderdeel van de MEP in werking getreden, specifiek gericht op

energieopwekkende afvalverbrandingsinstallatie, om een hoger energierendement in de

bestaande verbrandingsinstallaties en een hoog rendement in nieuwe installaties te stimule-

ren. Als deze installaties zouden worden aangepast ten behoeve van een hoger rendement

zou men in aanmerking komen voor MEP subsidie. Maar anderhalve maand later wordt er

alweer een streep gehaald door deze regeling.

Daarnaast is er nu een onjuiste concurrentiepositie aangezien een aantal nieuwbouwprojec-

ten en soms ook bestaande installaties de komende tien jaar wel MEP krijgen en bijvoorbeeld

een nieuwe verbrander in Delfzijl niet.”

Geert Jan Pastoor, Pastoor Consult

VNO-NCW NoordNieuws september 2006 6

ondernemers. Ook de overgangsregeling voor kleine co-vergistingsinstallaties gaat voorbij aan de werkelijke problematiek. Deze kleinschalige installaties zijn nuttig en hebben hun functie in de totale ener-gievoorziening. Echter voor de langere termijn is juist een transitiepad naar groot-schalige toepassingen noodzakelijk

Nederland energielandEnergietransitie is een zaak van nationaal belang met een hoge prioriteit. Niet langer investeren leidt tot tijdverlies en verslech-tert de internationale concurrentiepositie van Nederland. Het energietransitiepad is de weg van de lange adem. Nu opgeven zou de inspanning uit het verleden teniet doen

VNO-NCW Noord daagt de minister uit om met een nieuwe, meer specifieke rege-ling te komen die kansrijke initiatieven op het gebied van alternatieve en duurzame energietechnologie ondersteunt. Geen hob-byisme maar gericht op initiatieven die op (middel)lange en lange termijn bedrijfs-economisch op eigen benen kunnen staan. Dit komt ook de internationale positie van Nederland als energieland ten goede.

Jan-Willem [email protected] [email protected]

Gedupeerde projecten in Noord NederlandIn de Noordelijke regio komen projecten op

het gebied van mestvergisting, windparken

en (biomassa-) electriciteitscentrales onder

druk of geheel stil te staan. Subsidie kan

pas worden aangevraagd als de milieu- en

bouwvergunningen rond zijn. Initiatiefne-

mers hebben daarom al veel geïnvesteerd

in dit traject. Veelal betekent het (willen)

aanvragen van een MEP-subsidie een forse

investering in bouwontwerpen met gede-

tailleerde engineering . Deze investering

kan hoog oplopen. Zonder MEP-subsidie

zijn bijvoorbeeld mestvergistingsintitiatie-

ven niet rendabel. Ook de toeleverende

industrie komt nu in de problemen: er zijn

in het Noorden verschillende bedrijven die

zich de laatste jaren hebben toegelegd op

de ontwikkeling van biovergisters.

Voorbeelden Geinvesteerd Knelpunt/consequentie

Mestvergister bij kwekerij (Hoogezand ) 1.500.000 euro initiatief stopgezet

Mestvergister bij boerderij (Beerta) 900.000 euro waarschijnlijk genoodzaakt tot (deels) verkoop bedrijf

Collectieve mestvergister >10 MW (Ecos Dr.): - project uitgesteld en mogelijk afgesteld- ontwikkeling bedrijventerrein komt onder druk te staan- verschillende boeren gedupeerd

Onderzoekscentrum (Nij Bosma Zathe). Bouw gestart. Bouwpauze ingelast. Grote financiële en onder-zoeksstrop. Mist € 120.000,- EU subsidie. Instal-latie wordt niet gebouwd zonder MEP bijdrage

Mestvergister (Koudum) € 1.675.000,- Consquentie: zonder MEP komt geen realisatie installatie. Directe schade: € 20.000,-

Ecolana (Hallum ) € 1.260.000,- . Project komt niet tot stand zonder MEP bijdrage. Directe schade € 15.000,- tot 20.000, -

Windmolenpark 38 MW (Groningen) stopgezet

Windpark 15 MW (Coevorden) uitgesteld en mogelijk afgesteld

Kollo silicon carbide b.v.(Delfzijl)Totaal vermogen: 35 MW* Windenergie (land)* Centrale op bio-olie* Houtverbrandingsinstallatie* Bijstoken in bestaande centrale

stopzetten MEP betekent dat deze initiatieven (zonder soort van exploitatie-subsidie) geen doorgang vinden. Het zijn nevenactiviteit bij bedrijf, echter hoge energieprijs kan betekenen dat bedrijf omvalt.

Aldel:* Houtverbrandingsinstallatie (gele lijst afvalhout) met een otaal vermogen van 50 MW.

Project komt op de tocht te staan.

Avebe Foxhol:Totaal vermogen: 9,5 MW* Verstoken palmolie in wkk-installatie

Zonder MEP-subsidie project waarschijnlijk onrendabel. Zonder alternatieve financiering gaat stekker eruit.

CSM Hoogkerk (Suikerfabriek Vierverlaten)* Vergisting biomateriaal met een totaal vermogen: 45MW. Vergunningprocedure gestart

Zonder MEP-subsidie project waarschijnlijk onrendabel. Zonder alternatieve financiering gaat stekker eruit

Avebe Ter Apelkanaal/ Eneco Energy* Co-vergisting bij Avebe TerApelkanaal met een totaal vermogen van 1,2 MW

Zonder MEP-subsidie project waarschijnlijk onrendabel. Zonder alternatieve financiering gaat stekker eruit

ATO-facility centre, gevolgen ingrijpend. Toekomst onduidelijk

Hiervoor zijn 4 clusters opgezet:1. Biomassateelt, import, logistiek en primaire conversie2. Groene gassen en CO2 -opslag 3. Groene transportbrandstoffen4. Groene energie voor de industrie Diverse projecten in dit samenwerkingsverband worden bemoeilijkt door het op nul stellen van de subsidie.

Geen MEP-subsidie frustreert tal van projecten en initiatieven in ontwikkeling.

Energie Transitiepark (Groningen)Op het Energie Transitiepark (waar onder andere ook Kollo en Aldel zijn 4 programmalijnen opgezet.Biomass to Power, Biomass to Product, Biomass to Power, Biomass to Liquids, Biomass to Gas

Projecten in voorbereiding worden op de korte termijn getroffen. Beslissing heeft desastreuze gevolgen. Project zonder subsidie financieel niet haalbaar.

Energy Valley is een publiek privaat samenwerkingsver-band om de energieactiviteiten in Noord-Nederland uit te laten groeien tot een cluster van nationale en internatio-nale betekenis.

Diverse projecten in dit samenwerkingsverband worden bemoeilijkt door het op nul stellen van de subsidie.

Door meerdere bedrijven worden er plannen ontwikkeld voor de bouw van kleine tot middelgrote (biomassa-) electriciteitscentrales in Noord-Nederland. In totaal zijn er plannen voor ca 10-15 centrales, waarvan de meeste in Fryslân. Alleen al in Drachten (Fr) zijn er voor 2 initiatieven vergunningen aangevraagd.

Totale investe-ringswaarde: meer dan 100 miljoen

grote financiële gevolgen voor mogelijke exploitatie

Meppel / Emmen / Drachten / Groningen

Tel : 0522-23 89 38 / Fax : 0522-26 04 93 / www.kroes.ggn.nl

Wij incasseren aardig meer

K&P_adv_210x297_fc 29-08-2006 11:46 Pagina 1

VNO-NCW NoordNieuws september 2006 �

De eerste bio-methanol fabriek ter wereld, die in Delfzijl zal worden ontwikkeld, zal zeker negentig arbeidsplaatsen opleveren. Dat is hetzelfde aantal als er in de vroegere methanor fabriek ooit werkten. De nieuwe bio-methanol fabriek in de lege methanorfa-briek biedt bovendien perspectief op verdere groei op de langere termijn. In de nieuwe fabriek zal biomassa worden gebruikt als brandstof voor de productie van groene methanol, een loodver-vanger in benzine. In de aangekochte fabriekgebouwen komen nu installaties voor de productie van bio-methanol. Dat is een produkt dat geschikt is om opgewerkt te worden tot loodvervan-ger in benzine, of om direct in benzine te worden bijgemengd. De initiatiefnemers verwachten een enorme markt voor bio-ethanol uit Delfzijl omdat in de Europese Unie is afgesproken dat in 2010 5,75 % van alle transportbrandstof moet bestaan uit biobrandstof-fen. Nu de methanorfabriek is overgenomen door het consortium duurt het naar verwachting nog zes tot negen maanden voordat de produktie van bio-methanol van start kan gaan. De capaciteit van de methanolproductie in Delfzijl bedraagt, verdeeld in twee pro-ductielijnen, ruim 900 kton per jaar. In de toekomst zal er mogelijk niet alleen een biologische loodvervanger worden geproduceerd, maar mogelijk ook een biologisch alternatief voor LPG. De komst van een bio-methanolfabriek in Delfzijl past naadloos in de activiteiten van Energy Valley. Die zijn er op gericht om zoveel mogelijk spin-off te halen uit de energiesector in het Noorden. Daarbij wordt vooral de komst van duurzame energie gestimuleerd.

In nauwe samenwerking met de zusterorganisaties in Oldenburg en Emden heeft de Kamer van Koophandel Groningen een ‘portal’ ontwikkeld die (startende) ondernemers uit Nederland en Duitsland behulpzaam moet zijn als zij in het buurland een bedrijf willen opzetten. Het initiatief om een website te ontwik-kelen voor het starten van een bedrijf over de grens vloeit voort uit de Nederlands-Duitse ondernemersspreekdagen bij de Eems Dollard Regio. De organisatoren hebben vastgesteld dat er een permanente behoefte bestaat aan basisinformatie over de voor-waarden, wetten en regels voor het ondernemen over de grens. Het adres: www.starter-portal.eu

Het handelsbedrijf Gasunie Trade & Supply heet vanaf 1 september 2006 GasTerra BV. Op 1 juli 2005 is de vroegere handels- en transportonderneming N.V. Nederlandse Gasunie gesplitst in twee afzonderlijke, op zichzelf staande bedrijven. Dit vond zijn grond in Europese richtlijnen en liberalisering. De activiteiten op het gebied van transport en infrastructuur zijn doorgegaan onder de naam N.V. Nederlandse Gasunie, kortweg Gasunie. Het handelsdeel betreffende in- en verkoop van aard-gas gaat nu verder onder de nieuw naam GasTerra BV. Beide bedrijven zijn in Groningen gevestigd. http://www.gasunie.nl http://www.gasterra.nl

Metaal- en machinebouwbedrijf Marcon BV verplaatst de vesti-ging in Coevorden naar het Europark. Het bedrijf wil daar ook een aluminiumgieterij beginnen. Daarnaast heeft Marcon nog een vestiging in Hardenberg, die blijft bestaan.

Tijdens het recente werkbezoek van prinses Maxima aan onder meer het ICT Platform Gronin-gen en bedrijven in de Media-centrale stond vooral het thema ‘jongeren en werk’ centraal. ‘s Middags bracht Maxima een uit-gebreid bezoek aan YEAH!, de incubator voor jonge ondernemers in de Mediacentrale in Gronin-gen. Maxima bracht tijdens deze rondleiding een bezoek aan de volgende jonge bedrijven: Store Support, Arancione, Lavinium, Junior Consult en Accepté.

Ingenieursbureau Het Noorden heeft op 8 september jongstle-den haar 45-jarig bestaan gevierd. Ingenieursbureau Het Noorden heeft nu haar kantoor aan de Laan Corpus den Hoorn in Gronin-gen. De vestiging zal in het aanstaande najaar verhuizen naar het kantoorpand aan de Nieuwe Stationsweg in Haren tegenover het kantoor van moederbedrijf Grontmij.

Op 1 oktober a.s. gaan het Leeuwarder kantoor TuinmanSleijfer Advocaten en De Haan Advocaten & Notarissen met vesti-gingen in Groningen, Assen en Almere fuseren. De vestiging in Leeuwarden gaat verder onder de naam De Haan & Tuinman-Sleijfer Advocaten. De totale organisatie houdt de naam De Haan Advocaten & Notarissen en telt na de fusie 115 medewerkers. Hiermee treedt het kantoor toe tot de top 25 van grootste advoca-tenkantoren in Nederland.

De Winter Adviesgroep uit Hoogezand heeft het aan de Wes-terkade in Groningen gevestigde Inplacement overgenomen. Inplacement is een bureau voor Werving, Selectie & Detachering, De Winter Adviesgroep is gespecialiseerd in HRM en organisa-tieadvies.

theFactor.e, een van de grootste internetbureaus in Nederland met vestigingen in Groningen en Hilversum, gaat op het gebied van interactieve communicatie samenwerken met Tripolis uit Amsterdam.

De kunstharsenfabriek Johnson Polymer in Heerenveen gaat voortaan door het leven als BASF Resins bv.

Het bedrijf Excel Assemblies heeft Emmen gekozen als ves-tigingsplaats voor de uitbreiding van haar activiteiten. Excel Assemblies BV, dochteronderneming van Excel (Electronic) Assemblies Ltd (Wales), is gespecialiseerd in de productie van elektrische bedradingsystemen en subassemblages voor technisch hoogwaardige markten als de luchtvaart- en defensie-industrie.

Bedrijfsnieuws stand van zaken


Bional in Gorredijk is vanaf 1 juli opgenomen in het Belgische concern Omega Pharma. Bional is producent van kruidenge-neesmiddelen en voedingssupplementen.

Perspectief! Werving & Selectie uit Haren heeft een nieuwe gratis website gelanceerd op het gebied van werving en selectie: www.careerstep.nl. Deze website richt zich bij het vinden van nieuwe medewerkers met name op Noord Nederland.

Groningen Airport Eelde heeft vanaf 18 september een lijndienst naar het Noorse Stavanger. De Schotse luchtvaartmaatschappij City Star Airlines gaat drie keer per week tussen Groningen en het Noorse centrum van de olie-industrie vliegen.

Voedingsconcern CSM verkoopt zijn suikerdivisie aan Cosun. Hiermee komen de suikerfabrieken in Hoogkerk en Groningen in handen van één onderneming. Beide vestigingen blijven voorlopig open. De coöperatie Cosun is het moederbedrijf van Suikerunie. CSM zette de divisie in februari in de etalage. Het concern wil zich concentreren op de andere activiteiten, waaronder de markt voor bakkerij-ingrediënten en die voor melkzuur en -derivaten.

Buig Centrale Steenbergen (BCS) uit Hoogeveen wordt overge-nomen door Arcelor, een staalbedrijf uit Luxemburg. De over-name heeft volgens de directeur van BCS alleen maar positieve gevolgen voor de 100 personeelsleden.

Vezelproducent Teijin Twaron wil de vestigingen in Emmen en Delfzijl opnieuw uitbreiden. Het gaat om de vierde structurele uitbreiding in zes jaar. De vraag naar kunstvezels van de Japanse producent is de laatste jaren explosief gestegen.

Ondernemer Kral uit Veendam – bekend van de fotoketen die eind vorig jaar failliet ging – begint een nieuwe zaak in de Medi-acentrale in Groningen. In zijn nieuwe bedrijf Networks Media gaat Kral zich richten op video, internet, software en fotografie.

Het snelgroeiende Installatie Technisch Bureau Boorsma (ITBB) in Heerenveen breidt opnieuw uit. Er komt een vierde tak bij met werk voor vijftien mensen. Zij zullen zich toeleggen op de fabricage en installatie van leidingsystemen. Inmiddels staan er zeventig mensen op de loonlijst.

Op 21 september is het nieuwe pand van StudEnterprise in Gro-ningen officieel geopend. StudEnterprise is een onafhankelijke stichting opgericht door de RuG, gemeente Groningen en de KvK Groningen. Zij heeft tot doel om student-ondernemers te stimuleren, begeleiden en te faciliteren.

YOUreka! trainingen uit Groningen verzorgt in samenwer-king met Dam training & Advies met ingang van dit najaar de ECHTE MANNEN TRAINING. Kijk op www.echtemannen-training.nl of mail naar [email protected].

Sinds 1 augustus zet ict-bedrijf iWink haar werkzaamheden voort vanuit de Mediacentrale aan het Helperpark in Groningen.

Recentelijk is Wm Veenstra Repro•Kantoor•Druk verhuisd naar de Verlengde Bremenweg 31 op bedrijvenpark Eemspoort in Groningen. Wm Veenstra beschikt nu over 3000 vierkante meter moderne bedrijfsruimte. Het bedrijfspand is een ontwerp van architectenbureau Eduard C. Gerds en gebouwd door BAM Utiliteitsbouw. Op 17 oktober vindt de officiële opening plaats.

Dijkstra Holding is verhuisd naar een nieuwe locatie langs de A7 in Leek. Deze locatie biedt ook onderdak aan de andere bedrijven uit de Dijkstra-groep: Dijkstra Urban solutions, MUG Ingeni-eursbureau en Koninklijke Sjouke Dijkstra.

Equus & Flow verander- en tijdmanagement is verhuisd van Beetsterzwaag naar de Wateren 13 in Wateren.

In Fryslân is een nieuw fotobureau van start gegaan: Hoogwoud en co, stad en landfotografie. Hoogwoud en co is opgericht door Annemarie Hoogwoud en is gevestigd in de zuidwesthoek van Fryslân, in Warns. www.stadenlandfotografie.nl

Op 14 juli startte BBL Company met de aanleg van de 230-kilometer lange onderzeese aardgasleiding die Nederland met het Verenigd Koninkrijk zal verbinden. Deze leiding wordt gelegd met behulp van een groot vaartuig dat gespecialiseerd is in het leggen van pijpleidingen op de zeebodem, een zogenoemde lay barge. BBL Company is een samenwerkingsverband tussen E.ON Ruhrgas Transport, Fluxys en de N.V. Nederlandse Gasunie. Het gehele BBL-systeem zal naar verwachting operationeel gereed zijn op 1 december 2006. Het gas zal stromen van Neder-land naar het Verenigd Koninkrijk.

Het coördinatiebureau Energy Valley is verhuisd naar congres- en opleidingscentrum Meerwold in Groningen. Dit vanwege uitbreiding van het coördinatiebureau en de mogelijkheid om meerdere energiespelers bij elkaar te brengen.

Het Groningse meubelbedrijf Vesta heeft op 29 september in Groningen het nieuwe “Woonforum” (35.000 m2) in gebruik genomen. Hierin staat een voor Nederland uniek modelhuis, bestaande uit twee verdiepingen. Het is het enige modelhuis van dit formaat in een meubelbedrijf in Nederland waarin de nieuwste mogelijkheden op het gebied van domotica (wonen en techniek) zo uitgebreid worden gedemonstreerd en waar bezoekers een geheel op elkaar afgestemd interieur van a tot z in een proefop-stelling kunnen uittesten.

De introductiecampagne van de nieuwe Smead-Marimekko productlijn, die Statement uit Groningen ontwikkelde en pro-duceerde, is genomineerd als ‘Best Marketing Campaign’ in de ‘Benelux Office Products Awards 2006’.

IDée ICT Opleidingsgroep te Assen heeft haar positie op de ICT Opleidingsmarkt verstevigd door overname van de ICT oplei-dingsactiviteiten van GMT Scholing & Advies te Leeuwarden. Naast de opleidingsactiviteiten neemt IDée ICT ook twee trainers en een verkoopmedewerker over, zodat de persoonlijke aandacht op de lopende opleidingstrajecten is gegarandeerd.

Bedrijfsnieuws

10VNO-NCW NoordNieuws september 2006

Het Groningen Congres Bureau (GCB), dat dit jaar 10 jaar bestaat, heeft het felbegeerde predikaat “Erkend Congresbedrijf”uitgereikt gekregen. Het predikaat houdt in dat het congresbedrijf tal van zekerheden biedt op alle relevante organisatorische gebie-den van het specifieke werkterrein.

Het UWV heeft besloten alle scholing te laten inkopen door RBO Groningen. De Groningse makelaar in scholing mag een jaar lang alle individuele scholingstrajecten voor UWV inkopen, met een optie op nog een jaar. Het gaat om het bij- en omscholen van werklozen en arbeidsgehandicapten voor wie scholing een noodzakelijke voorwaarde vormt om weer toe te treden tot de arbeidsmarkt.

De Koop Groep heeft haar belang van 99,2 % in Bronnenbad Nieuweschans Bunde b.v. verkocht aan een groep beleggers, waaronder een deel van het management. De directeur van het kuurcentrum Jos Keizer en het hoofd medische zaken, Hans Lantinga hebben beiden een aandeel in het bedrijf verworven.

VosLibert communicatie uit Leeuwarden is opnieuw ingescha-keld door AFI. AFI heeft VosLibert in de arm genomen om een nieuwe stijl voor AFI te ontwikkelen.

Tijdens het bedrijfsbezoek van VNO-NCW Groningen bij Team4 Architecten hebben de winnaars van de grote architectuurquiz een rondvlucht boven Groningen gewonnen. Zo konden zij alle architectonische pracht van de stad vanuit de lucht bewonderen.

Op het Chemie Park Delfzijl zijn een nieuwe chloorfabriek en een monochloorazijnfabriek officieel geopend. Beide nieuwe fabrieken vergen een investering van samen 200 miljoen euro. De twee fabrieken zijn in Delfzijl gerealiseerd in het kader van afspraken die tussen Akzo Nobel en de overheid zijn gemaakt over het staken van chloortransporten per trein vanuit Delfzijl en Hengelo. Om die chloortransporten te kunnen beëindigen werd besloten de chloorproductie in Hengelo te stoppen en te con-centreren in Rotterdam en Delfzijl. Daartoe is er in Delfzijl een nieuwe chloorfabriek gebouwd. Deze heeft nu een capaciteit van

90.000 ton chloor per jaar. Behalve aan de nieuwe Monochloor-azijnzuurfabriek levert de chloorfabriek in Delfzijl ook aan Teijin Twaron producent van de ‘supervezel’ aramide, en aan Noveon, producent van pvc. ‘De nieuwe chloorfabriek betekent een grote impuls van de chemische industrie in Noord Groningen, die nu al goed is voor tien tot 15 procent van de totale Nederlandse chemische industrie. In het Chemiepark werken ongeveer 1500 mensen. De kartonfabrieken van Kappa Graphic Board in Hoogezand en Sappemeer zijn verkocht aan de Amsterdamse investerings-maatschappij H2 Equity Partners. Deze maatschappij wordt hoofdaandeelhouder, terwijl het huidige managementteam ook een deel van de aandelen in bezit krijgt.Voor het personeel van de onderneming zijn er geen directe gevol-gen. Bij de beide fabrieken werken circa 400 mensen. Groningen krijgt bij de Eemshaven het grootste en meest geavan-ceerde datacentrum van Nederland. Bij de ontwikkeling van het data- en opslagcentrum is een investering gemoeid van circa 135 miljoen euro. Het Eemsdelta-centrum krijgt een capaciteit die drie keer groter is dan het al bestaande Telehouse datacenter in het Zernike Science Park in Groningen, dat een totale oppervlakte heeft van 10.000 vierkante meter. TCN SIG Real Estate zal 55 miljoen euro investeren in de ontwikkeling en bouw van het Eemsdelta-centrum. Door klanten zal nog eens een bedrag van naar schatting 70 tot 100 miljoen euro worden geïnvesteerd in IT-apparatuur. Het bedrijf verwacht dat het nieuwe ‘datastorage & hostingcenter’ 40 tot 80 arbeidsplaatsen zal opleveren. Het data-centrum zal in het najaar van 2008 volledig in bedrijf zijn. Bakmixenfabrikant Dr. Oetker breidt in Leeuwarden flink uit. Het komende jaar investeert het bedrijf er voor drie miljoen euro in een nieuw pand. Hier komt onder andere een productielijn die afkomstig is van de inmiddels gesloten vestiging in Koog aan de Zaan. De huidige vijf lijnen zijn jaarlijks goed voor 15 duizend ton bakmix per jaar. Callcenterbedrijf Cendris BSC heeft op korte termijn vijfhonderd mensen extra nodig. Een nog onbekend aantal zal in Leeuwarden aan de slag gaan. Cendris BSC heeft in Leeuwarden twee vestigin-gen met circa achthonderd werk nemers Het extra personeel wordt voornamelijk ingezet voor zorgverzekeraars, die nieuwe klanten willen werven. Cendris BSC telt momenteel 3400 werknemers.

Internationale hotelketen Hampshire Hospitality & Leisure heeft twee Groningse hotels toegevoegd aan zijn ledenbestand. Vanaf 25 september maken de hotelgedeelten van congres- en opleidingsaccommodaties Meerwold en De Nieuwe Academie deel uit van de Hampshire-keten. Voor Hampshire betekent dit een terugkeer in de stad Groningen.

Giezen Metaalproducten BV uit Veendam gaat zich vestigen op bedrijventerrein Dallen II te Veendam. Op een terrein van circa 6500 m2 bouwt Giezen Metaalproducten een nieuw bedrijfspand. De verwachting is dat het gebouw halverwege 2007 in gebruik kan worden genomen. Giezen Metaalproducten is nu gevestigd aan de Ommelanderwijk in Veendam.


De richtlijn heeft tot doel de kwa-liteit van het water in Europa te verbeteren en te beschermen. De

richtlijn zal dan ook inspanningen ver-gen op het gebied van milieu, ruimtelijke ordening, landbouw, verkeer en vervoer en stoffen- en productenbeleid. Omdat water zich niet aan landsgrenzen houdt, verdeelt de richtlijn de EU in stroomgebieden. Nederland is verdeeld in vier stroomgebie-den, die elk deel uitmaken van een interna-tionaal stroomgebieddistrict: Rijn, Maas, Schelde en Eems. In een stroomgebiedbe-heersplan moet een lidstaat aangeven wat er wordt gedaan om de kwaliteit lokaal te verbeteren. Elke lidstaat is verplicht om eind 2009 voor alle stroomgebieden een pakket aan maatregelen in de vorm van een dergelijk stroomgebiedbeheersplan klaar te hebben. Tussen nu en 2009 wordt in kaart gebracht wat de gewenste waterkwaliteit is en wat nodig is om deze te bereiken. In die periode wordt ook duidelijk wat de buurlanden gaan doen en wat de effecten daarvan zijn voor de Nederlandse wateren. Omdat deze maatregelen breed gevolgen

hebben voor Nederland, kunt u vanaf 4 juli 2006 gedurende een halfjaar uw mening geven over de belangrijkste waterbeheer-kwesties per stroomgebied. U kunt ook reageren op het op Europees niveau afge-sproken tijdschema en het voor Nederland geldende werkprogramma. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft hiervoor een inspraakdocument opgesteld.In 2009 heeft u bovendien de mogelijkheid om te reageren op de ontwerp-stroomge-biedbeheersplannen voor de vier stroom-gebieden. Ook dan wordt voorlichting gegeven en kunt u met aanvullende ideeën komen. Na eventuele aanpassing zal het plan in de tweede helft van 2009 worden vastgesteld. Daarna wordt gestart met de uitvoering van het plan, zodat uiteindelijk in 2015 alle maatregelen zijn uitgevoerd.

Waar kunt u de documenten inzien?Tijdschema, werkprogramma en waterbe-heerkwesties zijn tot en met 3 januari 2007 tijdens de reguliere openingstijden in te zien op de volgende locaties: • Alle provinciehuizen in Nederland

• De hoofdvestigingen van de openbare bibliotheken in alle provinciehoofdsteden

• De bibliotheken van de ministeries van Verkeer en Waterstaat, VROM en van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, alle in Den Haag.

Het tijdschema, werkprogramma en waterbeheerkwesties zijn ook te down-loaden van: www.inspraakvenw.nl of : www.kaderrichtlijnwater.nl. Gedurende de gehele inspraaktermijn kan monde-ling of schriftelijk worden gereageerd op tijdschema, werkprogramma en water-beheerkwesties. De schriftelijke reacties kunnen tot en met 3 januari 2007 worden gestuurd naar: Inspraakpunt Verkeer en Waterstaat, Kaderrichtlijn water Postbus 30316, 2500 GH Den Haag of via internet: www.inspraakvenw.nl. Tot 15 december 2006 kan mondeling worden gereageerd op telefoonnummer: 070 – 3519 604.

Het Inspraakpunt bundelt alle reacties en stuurt deze onder andere naar de staats-secretaris van Verkeer en Waterstaat. Mede op basis van de inspraakreacties worden werkprogramma, tijdschema en waterbe-heerkwesties vastgesteld en aan de Euro-pese Commissie gezonden.

Inspraakronde Europese Kaderrichtlijn water

Laat uw stem horen

HIERTREK

KEN

WE

E LLIJN!!Het kabinet wil de aanleg van snelle verbinding tussen de Randstad en het Noorden schrappen. Wij - ondernemers, werknemers, studenten, maatschappelijke instellingen, politici en inwoners van Noord-Nederland - zijn daarom op 23 mei jl. met succes in actie gekomen. Door de Tweede Kamer is toen toegezegd dat de snelle verbinding er moet komen en dat de daarvoor toegezegde 2,73 miljard euro beschik-baar blijft voor het Noorden. Het is nu zaak dat de politieke partijen tijdens, maar ook vooral na de komende Kamerverkiezingen de daad aan het woord voegen. Ga daarom naar de website www.hiertrekkenwedelijn en stuur een brief naar de politieke partijen om te laten weten dat de toezeggingen nagekomen moeten worden. Ook vind je op de website de laatste stand van zaken en kun je mee discussiëren in het forum.

Het actiecomité 'Hier trekken we de lijn'

www.hiertrekkenwedelijn.nl

Sinds 2000 is de Europese Kaderrichtlijn water van kracht. Omdat deze

maatregelen breed gevolgen hebben voor Nederland, kunt u uw mening

geven over de belangrijkste waterbeheerkwesties per stroomgebied.


InnovatieEr wordt veel gesproken en geschreven over het belang van innovatie voor de toekomst van ons land. Innovatie is een abstract begrip dat omgezet moet worden “in termen van gedrag”. Waarmee begint innovatie? Hoe komen we aan toepasbare ideeën? Hoe bege-leiden we een innovatief proces? We hebben iets nieuws bedacht en willen dat vermarkten, maar hoe en wanneer? In ieder geval moet er sprake zijn een innovatie- of groeiklimaat in het bedrijf om innovatief bezig te kunnen zijn. Als het niet lukt dit binnen het eigen bedrijf met de eigen mensen te realiseren zal het zeker niet lukken met derden. Een aantal kenmerken van dit groeiklimaat zijn:• de overtuiging dat medewerkers een bij-

drage leveren aan de ontwikkeling van de onderneming,

• medezeggenschap: goede overlegstructu-ren, een goed informatiemanagement en zorg voor de kwaliteit van de communi-catie,

• het proces is leidend: alles begint en eindigt bij de klant,

• een goede vertaling van visie, missie en doelen naar het proces,

• bewust omgaan met “de mens als bron voor ontwikkeling”,

• bewust omgaan met sociale verantwoor-delijkheid.

Zoals oorzaken van problemen in onder-nemingen doorgaans verklaarbaar en zelfs voorspelbaar zijn vanuit de structuur van een bedrijf, zo zijn oplossingen voor problemen en succesvolle innovaties dat ook.Innovatief vermogen berust niet op toeval, maar is organiseerbaar.

Het Structura ModelDe basis van ‘Het Structura Model’ wordt gevormd door een fictieve ontwikkelingslijn: de B.O.-lijn. B.O. staat voor bedrijfsontwik-keling. In het model geeft de kromme lijn de persoonlijke ontwikkeling van een individu

of team aan: de P.O.-lijn. Beide lijnen laten onafhankelijke ontwikkelingen zien, maar beïnvloeden elkaar tegelijkertijd. In het span-ningsveld tussen beide lijnen vindt het proces plaats.Zoals vermeld berust het verloop van deze lijnen op fantasie, tenzij we via ijkpunten en indicatoren in staat zijn het werkelijk verloop in beeld te krijgen. Dan nog is de vraag: wat koopt u ervoor te weten hoe beide lijnen eruit zien en te weten wat voor data en gedrag de basis vormen van dit beeld? Antwoord: niets, tenzij u in staat bent het verloop van beide lijnen in relatie met elkaar en “de buitenwereld”te beïnvloeden. Dat kan: de structuren die een voorwaarde vormen voor een goed innovatie- of groeiklimaat zijn organiseerbaar.

Ciba en het Structura ModelBij Ciba heeft Herman Gesink, samen met de voormalige eigenaren, het Structura Model in de praktijk kunnen ontwikkelen en toe-passen. Dit heeft zeker bijgedragen aan de spraakmakende ontwikkeling die dit bedrijf heeft doorgemaakt. Hij noemt elementen die hebben bijgedragen aan deze ontwikkeling.

Electronische brainstorm Met klanten, distributeurs en alle mede-werkers werd een electronische brainstorm uitgevoerd met als kernvraag: “Hoe worden wij als Ciba nummer 1 in de markt?”

Management game Voor de distributeurs werd een management game ontwikkeld met als doel samen met hen duidelijk te krijgen hoe de logistieke processen zouden kunnen worden aangepast en hoe zij die zouden kunnen beïnvloeden.

De balans tussen de B.O.- en de P.O.-lijn In de organisatiestructuur probeerde men “de groei voor te zijn”. Bijvoorbeeld door een permanent focus te richten op de medewer-kers. Een snel groeiend bedrijf heeft steeds andere competenties nodig.

Business Plan Cycle (BPC) Elk jaar werd met alle afdelingen gekeken waar veranderingen gewenst of noodzakelijk waren..

Interactie en communicatie Een werkwijze die de interactie tussen de B.O.-lijn en de P.O.-lijn in het proces centraal stelt vraagt om een goed management aan-gaande informatie en communicatie.

Mensbeeld, cultuur en huisstijl Wil men interactief werken en medewerkers stimuleren hun persoonlijke ontwikkeling in te zetten voor innovatieve doelen, dan luidt het parool: “practice what you preach”.Aldus ontstaat een proces van continue inno-vatie.

Hans [email protected] u wilt weten wat het Structura Model voor u kan betekenen neem dan contact op met Herman Gesink. [email protected]

In november 200� ontving Efka additives (tegenwoordig Ciba Speciality Che-micals) de Erasmus Award voor het meest competitieve en innovatieve bedrijf. Herman Gesink was nauw betrokken bij de ontwikkelingen die leidden tot deze Award: vanaf 1�� als adjunct directeur en bestuurder van de locatie Hee-renveen. Gesink heeft zijn ervaringen inmiddels vastgelegd in “Het Structura Model”. In dit artikel vertelt hij op verzoek van de redactie van Noord Nieuws over de rol die “Het Structura Model” kan spelen bij innovatie.

Innovatie geen toeval

VNO-NCW NoordNieuws september 2006 1�

VNO-NCW Noord: 1% is echt te weinig

FES gelden eerli jker verdelen

Het FES is in de jaren negentig opgezet om “investeringsprojec-ten van nationaal belang die bij-

dragen aan de economische structuur” te financieren. Daartoe wordt 42,5% van de aardgasbaten in dit fonds gestort. Verreweg het merendeel is bedoeld voor infrastruc-tuur, de rest wordt besteed aan vitaliteit van steden, milieu, ruimtedruk en kwaliteit en hoogwaardige kennisinfrastructuur. In afgelopen 10 jaar ging het hier om een bedrag van ruim 12 miljard euro. En tot 2010 wordt nog eens zo’n 16 miljard euro toegekend.

OnaanvaardbaarHet Instituut voor Onderzoek van Over-heidsuitgaven heeft recentelijk een rapport gepubliceerd waarin de regionale verde-ling van de FES-gelden is onderzocht. De schokkende uitkomst was dat Noord-Nederland slechts 1% terugziet van de gelden en als het gaat om infrastructuur nog niet eens 0,5 %. VNO-NCW Noord vindt dit onaanvaard-baar. Daarin gesteund door VNO-NCW Midden, want ook Oost-Nederland komt er met slechts 2% van de gelden bekaaid af. Dit terwijl in Noord-Nederland en Oost-Nederland respectievelijk 10% en

20% van de bevolking woont.Ook buiten de Randstad zijn er projecten “van nationaal belang” te vinden die de besteding van FES-gelden ten volle recht-vaardigen. Een goed voorbeeld hiervan is de Zuiderzeelijn, welke direct aansluit op de doelen van het FES, maar door het kabinet met een kruideniersredenering werd afgeschoten. En ook de Zuidelijke Ringweg Groningen, die nu een hinderlijk obstakel vormt in de Noordelijke ontwik-kelingsas (Randstad - Noord-Duitsland - Scandinavië), is zo’n project.

KofiVoor de komende periode, waarin 16 mil-jard euro moet worden verdeeld zou het daarom beter zijn ook het gewicht van de regio (aantal inwoners, percentage van het BNP) mee te laten wegen bij de verdeling van de gelden. En dan spreken we nog niet over het feit dat de bodemschatten uit het Noorden komen en dat het Noorden daar zelf bovengemiddeld van mee mag profiteren.Een dergelijke redenering is ook interna-tionaal gezien niet vreemd. In Noorwegen heeft een dergelijke benadering geleid tot een duurzame verbeterde economische situatie in de betreffende regio. Maar ook in Nigeria vloeit 13% van de olie-opbrengsten direct terug naar het win-ningsgebied. Bovendien ondersteunt Kofi Annan de roep om dit percentage te ver-hogen.

VNO-NCW Noord gaat er van uit dat de secretaris-generaal van de Verenigde Naties niet nodig is om tot een rechtvaar-diger verdeling van de Nederlandse aard-gasbaten te komen.

Jan-Willem [email protected]

De commisie Langman schreef in 1998 reeds het volgende:

“De instellingsbeschikking van de Commissie draagt ons op een overzicht te maken van

de sterke en zwakke punten van het Noorden als basis van de door ons te geven aanbeve-

lingen om de positie van het Noorden te verbeteren. Alvorens meer in detail op die sterke

en zwakke punten in te gaan, vermelden wij als sterkste punt van het Noorden de rijkdom

aan bodemschatten. Een vergelijking met Noorwegen ligt voor de hand en toont aan welke

enorme impuls voor de economische ontwikkeling van een gebied het gevolg kan zijn van

de kundige aanwending van de opbrengst van die natuurlijke rijkdommen. Kapitaal in de

grond wordt daardoor omgezet in kapitaal, dat blijvend het nationaal inkomen op een hoger

plan tilt.

In Nederland komt de opbrengst van die bodemschatten in ’s lands schatkist en wordt

- deels via een speciaal fonds voor investeringen in de infrastructuur - aangewend om de

congestie-problematiek in het Westen te verlichten en de ‘mainports’ Rotterdam en Schiphol

goede verbindingen met het achterland te bezorgen. Het is opmerkelijk dat de ‘motor van

onze nationale welvaart’, de Randstad, kennelijk onvoldoende toegevoegde waarde voor de

overheid genereert om de investeringen aldaar te financieren, en dat voor die financiering

een beroep op de ‘achtergebleven gebieden’ moet worden gedaan. Wanneer het Noorden

middelen vraagt om de eigen economische ontwikkeling te versnellen, constateren Haagse

politici dat het Noorden nu eens op moet houden de hand op te houden. Het behoeft geen

betoog dat een dergelijke reactie op politieke buitenstaanders als de leden van de onderha-

vige commissie een vreemde indruk maakt.”

Slechts 1% van de aardgasbaten vloeit terug naar het Noorden.

Verreweg het grootste deel (��%) van het Fonds Economische Structuur-

versterking (FES) wordt in de Randstad ingezet . VNO-NCW Noord pleit

daarom voor een evenwichtiger verdeling van de gelden over de regio’s

vanuit een beginsel van fairness en rechtmatigheid.

1�VNO-NCW NoordNieuws september 2006

PKB Waddenzee dreigt de eindstreep niet te halenVoorbereidingen Waddenfonds gaan gewoon door

VNO-NCW Noord heeft bij de openbare hoorzitting van de vaste 2e-kamer-

commissie VROM op � september jl. in Harlingen wederom gepleit om een

duurzame economische ontwikkeling niet bij voorbaat te frustreren in de

PKB Waddenzee. De vraag is echter of de PKB Waddenzee nog deze kabi-

netsperiode kan worden behandeld.

De derde nota PKB Waddenzee lijkt geen gelukkig leven beschoren. In 2002 struikelde de behande-

ling van de nota, als gevolg van de val van Paars-II, vlak voor de eindstreep. In de korte periode van Balkenende-I gebeurde er niets, pas in Balkenende-II kwam het proces weer op gang. Hierbij werd heel veel werk opnieuw gedaan, omdat de omstandigheden zich wijzigden. De com-missie Meijer kwam met een advies die de Gordiaanse knoop van de Waddenzee ontrafelde: gaswinning mocht onder voor-waarden, kokkelvisserij niet meer en er zou een Waddenfonds komen. Deze ele-menten zijn allemaal verwerkt in de gewij-zigde Derde Nota PKB Waddenzee.

Aanpassing vaargeulenEr is veel discussie geweest over de vaar-geuldiepte naar de Eemshaven. Natuur-organisaties en economische belangen stonden hier lijnrecht tegenover elkaar. Onder voorwaarden mag deze vaargeul in de nieuwe PKB worden uitgediept. VNO-NCW Noord had in zijn inspraakreactie scherp aangegeven dat een beperking van de uitdieping van de vaargeul de ont-wikkeling van de Eemshaven enorm zou frustreren. Dat het geen loze kreten waren bleek wel direct na het kabinetsvoornemen. Nuon gaf aan een nieuwe energiecentrale in de Eemshaven te willen realiseren. Een miljardeninvestering die alleen mogelijk is als de vaargeul uitgediept mag worden. Immers, de grondstoffen zoals kolen of biomassa worden per schip aangevoerd.

Op de openbare hoorzitting in Harlingen heeft VNO-NCW Noord wederom gepleit om nieuwe toekomstige projecten niet bij

voorbaat uit te sluiten. Het is beter een toetsing te laten plaatsvinden (door middel van een Passende Beoordeling) van maat-schappelijke kosten en baten in geval van concrete plannen. In het kabinetsbesluit worden bepaalde zaken uitgesloten zonder dat de mogelijke effecten zijn onderzocht. Dit geldt voor bijvoorbeeld de zeewaartse uitbreiding van havens, uitbreiding van ligplaatsen in jachthavens, vrije bebou-wingshoogte rondom de Waddenzee en de uitdieping van de vaargeulen.

De kritiek van VNO-NCW Noord spitst zich daarnaast toe op de ongewenste exter-ne werking van de PKB. Voor alle havens en aanpalende bedrijventerreinen in het Waddengebied geldt dat de activiteiten die worden gelanceerd getoetst dienen te worden op mogelijke effecten voor de Waddenzee. Dit terwijl men feitelijk niet gevestigd is in de Waddenzee, maar op het vaste land. Daarnaast wordt een mogelijk buitendijkse uitbreiding van de havens bij voorbaat uitgesloten.

Waddenfonds nog op schema

Ondanks de vertraging van de PKB Waddenzee gaan de voorbereidingen rondom het Wad-

denfonds door. Ook al heeft de Vogelbescherming aangegeven dat zij in verzet zullen komen

tegen de vergunningen voor gaswinning, het ligt nog steeds in de lijn van de verwachtingen

dat begin 2007 het Waddenfonds operationeel zal zijn. Het kabinet heeft in de begroting

voor 2007 daarvoor € �� miljoen gereserveerd.

Vooruitlopend daarop heeft VNO-NCW Noord samen met �� andere organisaties die betrok-

ken zijn bij de Waddenzee een voorzet gegeven voor een integraal pakket aan projecten die

zowel bijdragen aan natuurbehoud of – ontwikkeling als aan een duurzame economische

ontwikkeling van het gebied. Dit pakket is gebundeld in brochure genaamd “Ontdek het

Wad – het Wad ontdekt”. De �� samenwerkende organisaties proberen op deze wijze de

kunstmatige scheiding tussen natuur en economie te doorbreken.

Voorbeelden van projecten:

- energietransitiepark Eemsdelta

- Blue energy, productie van stroom uit zoet en zout water

- Tocardo, een nieuw concept voor getijdenenergie

- herstel van kwelders en verbeteren van agrarisch en recreatief gebruik hiervan

- duurzame gebiedseigen plattelandseconomie

- verduurzamen en revitaliseren havens en bedrijventerreinen

- kwaliteitsverbetering en duurzame ontwikkeling jachthavens

- Waddenmerk: Waddengoud

- toeristische marketing Waddengebied

- gastheerschap Waddengebied

De brochure “Ontdek het Wad – het Wad ontdekt” is te downloaden via de website:

www.vno-ncwnoord.nl


PKB Waddenzee dreigt de eindstreep niet te halen

Voor het gehele Waddengebied geldt een ligplaatsenbeperking van 4600 plezier-vaartuigen. Met deze puur kwantitatieve benadering van het vaartoerisme slaat men de plank volledig mis. Mede met het oog op een toekomstige aanwijzing als Wereld-erfgoed is een kwalitatieve benadering nodig. Het aantal toeristen is niet maat-gevend voor de druk op de natuur, wel de manier waarop deze worden gefaciliteerd.

Duidelijkheid gewenstDoor de drukke agenda van Balkenende-III en het aftreden van minister Dekker is het maar zeer de vraag of de Tweede

Kamer in staat is voor 1 november 2006 de PKB te behandelen. Hoewel er vanuit de diverse organisaties verschillend wordt gedacht over de inhoud van de PKB zijn alle partijen het er over eens dat, voor alles, duidelijkheid gewenst is..Na de stopzetting van de 2e kamerbehan-

deling in 2002 is inmiddels al meer dan vier jaar verstreken!


Planologische Kernbeslissing (PKB) Waddenzee Binnen de PKB worden kaders gesteld aan wat wel en wat niet mag in de Waddenzee.

Hoewel er al een Vogel- en Habitat Richtlijn, Kaderrichtlijn Water en Environmental Impact

Assessment Richtlijn voor dit gebied gelden wordt de PKB gebruikt als document waarin alle

ruimtelijke implicaties vervat zijn. Bovendien wordt door middel van een tweetal onderlig-

gende rapporten, de Strategische Milieubeoordeling (SMB) en de Passende Beoordeling (PB)

de gevolgen van deze beleidsbeslissingen voor het milieu benoemd.

Dácht u. Anderen hebben ook rechten en schrikken er bepaald niet voor terug u daarop te wijzen.

Ook de meest oplettende ondernemer kan te maken krijgen met juridische procedures.

U komt in aanvaring met particulieren, andere ondernemers, of de overheid. Contracten worden niet nageleefd.

Er is onenigheid over de eigendomsrechten van onroerende zaken (wat is van wie?).

De belastingdienst, een crediteur of aandeelhouder wil u persoonlijk aansprakelijk stellen.

Veel ‘van kwaad tot erger’ kan worden voorkomen door risico’s goed af te dekken.

Plas & Bossinade maakt uw juridische positie inzichtelijk.

Als u toch in een conflict verwikkeld raakt, onderzoeken we of een minnelijke oplossing mogelijk is.

Dit is vaak aantrekkelijker dan langdurig procederen.

Blijkt een rechtszaak onafwendbaar, dan procedeert een van onze gespecialiseerde advocaten

voor u op het scherp van de snede. Financiële deskundigen van onze afdeling bedrijfsadvisering

zijn stand-by voor het geval er een ingewikkelde schadeberekening moet worden gemaakt.

Mits u dat wilt, natuurlijk.

Mijn wil is wet

D E K R A C H T V A N V E E L Z I J D I G H E I D

a d v o c a t e nn o t a r i s s e n

b e l a s t i n g k u n d i g e n b e d r i j f s a d v i s e u r s

postbus 11009701 BC Groningentel. 050 521 43 33www.plasbossinade.nl


Hoe is het een jaar later met…

Harmen Stremler, regiodirecteur bij Van Gansewinkel?

Harmen, toen we je vroegen hoe je eer-ste jaar bij Van Gansewinkel is geweest, gaf je aan dat je inmiddels weer terug bent bij DHL. Mogen we je vragen hoe dat precies zit?‘Ha, ha, natuurlijk mag dat’. ‘Tja, soms lopen dingen zoals je ze van te voren absoluut niet had kunnen voorstellen. Ik heb inderdaad nog maar kort geleden een overstap naar Van Gansewinkel gemaakt. Ook echt met de intentie dat ik continuïteit met die keuze zou bieden’. ‘Een prachtig bedrijf overigens, Van Gansewinkel. Ik heb het daar bijzonder naar mijn zin gehad. Voor mij ook een heel goede stap omdat ik na 13 jaar DHL bij Van Gansewinkel weer een echte profit and loss verantwoordelijkheid had. De sales, de echte lijn, dat vond ik fantastisch om te doen. Het is bijzonder om te zien hoe goed het voor een mens kan zijn om gewoon eens in een andere branche te werken. Andere producten, andere marktposities en dergelijke. Het was een periode waarin ik veel geleerd heb’.

Waarom dan nu toch terug naar DHL?‘Het is zo dat ik in de jaren dat ik bij DHL werkte ontzettend veel contacten heb opge-bouwd. Ook echt met mensen relaties heb opgebouwd. Dat soort relaties houdt een-voudigweg niet op te bestaan als je elders

gaat werken. De contacten zijn daardoor altijd gebleven’. ‘In juni 2006 heeft de directie van DHL mij een soort droombaan aangeboden. Ze vroegen of ik managing director operations (CEO) voor de Benelux wilde worden. Een baan waarbij ik indirect verantwoordelijk ben voor 6000 tot 7000 fte. Voor mij een soort jongensdroom. Ineens kon ik de stap maken van regionaal naar internationaal niveau. Dan moet je natuurlijk wel even nadenken, maar eerlijk gezegd toch ook niet heel lang’.

Hoe reageerden je collega’s bij Van Gansewinkel?‘Verrast’. ‘Ja, toch wel heel verrast. Maar tegelijkertijd was er ook ontzettend veel begrip voor de kans die ik aangeboden kreeg. Het scheelde bovendien dat mijn opvolger zogezegd al klaar stond. Een opvolger die intern door zijn functioneren op heel veel draagvlak kon rekenen. Dat scheelde voor mij ook. De wetenschap

dat je je werk goed kunt overdragen maakt dat je ook

met vertrouwen datgene waaraan je hebt gewerkt kunt loslaten’.

En het thuisfront? Hoe kijken je vrouw en kinderen aan tegen deze nieuwe, internationale uitdaging?‘Op zich heel goed. Mijn vrouw en ik beschouwen deze stap allebei vooral als een uitdaging. Tegelijkertijd moet je natuurlijk wel samen de keus voor een internationale baan maken. Het bekent dat ik regelmatig meerdere nachten in de week van huis ben. De balans tussen werk en privé verschuift heel makkelijk. Daarom vind ik het ook belangrijk daar heel bewust keuzes in te maken.

Wat zijn die bewuste keuzes waarover je spreekt? Zou je een voorbeeld kunnen noemen?‘Ik ben bijvoorbeeld gestopt met voetbal. Ik voetbalde altijd op zaterdag. Nu vind ik dat ik de zaterdag echt voor mijn twee jongens van acht en vijf jaar nodig heb. Gewoon, omdat ik er door de week minder ben. Een andere keus is om in Lemmer te

blijven wonen. Ons hoofdkantoor zit in Amersfoort en daar heb ik ook mijn werk-plek. Het thuisfront zit nu echter daar waar ze zich happy voelen. Als ik daarvoor een uur meer in de auto zit, dan heb ik dat er graag voor over. Zo voelt het goed voor ons allemaal’.

En de mens Harmen Stremler? Voelt die zich helemaal goed bij de gemaakte keus?‘Ja, volmondig ja’. Ik beschouw mijn stap als een grote uitdaging. Een avontuur. Ik ben eerlijk gezegd ook niet onzeker over wat er op me af komt. Ik ben eigenlijk nog steeds die boerenzoon uit Friesland. Nuchter. Ook wel een beetje trots dat ik Noord Nederland op dit nieuwe niveau kan en mag vertegenwoordigen, want ik zie gewoon heel veel kansen voor het Noor-den. Op het gebied van mobiliteit, menta-liteit van mensen, transport, infrastructuur enzovoort. De kracht van het Noorden ligt in de duurzaamheid van relaties. We hech-ten als noorderlingen aan kwaliteit, conti-nuïteit en doen wat we zeggen. Als persoon wil ik dit ook in mijn nieuwe functie laten zien. Niet de grote baas uithangen, maar ook gewoon een paar keer per jaar met de jongens op de auto mee. Daar geloof ik in. Als je jezelf blijft, dan kan je ook echt voor je mensen staan. Dat is mijn streven’. ‘En als het niet lukt? Dan kan ik altijd nog boer worden!’

Akke Groenewoudregiomanager VNO-NCW Noord

In 200� maakte Harmen Stremler

de overstap van DHL naar Van

Gansewinkel en… weer terug naar

DHL. Van logistiek naar afvalver-

werking en terug. Een jaar met

een verhaal. Een interview.

De heer Harmen Stremler is in dienst getre-

den als regiodirecteur Noord Nederland bij

Van Gansewinkel. Hij volgt in deze functie

de heer Wiebe Kooistra op. Stremler was

operational directeur Noord Nederland bij

DHL. (Bron:NoordNieuws nr. � 200�).

2 0 0 5 � 2 0 0 6

‘ O u d e l i e f d e r o e s t n i e t . . ’


Pleidooi voor betere benutting van de nationale ruimte

De discussie over de Zuiderzeelijn is te lang gedomineerd door financiële cijferreeksen of de keuze

van de techniek. Het debat over de Zuiderzeelijn is in feite een hartstochtelijk pleidooi voor een

betere benutting van de nationale ruimte. Hoe van Nederland een beter functionerend geheel te

maken, waarbij complementaire regio’s elkaar duurzaam versterken.

N i e u w e r u i m t e l i j k e k a a r t Om mee te doen in de wereldeconomie zijn alle te onderscheiden regio’s binnen Nederland hard nodig. Limburg, Twente, Zeeland of het Noorden, ze horen er alle-maal bij. We moeten ons realiseren dat de omvang van Nederland in Europa niet groter is dan een Duitse deelstaat. Waarom gebruiken wij wel delen van Brabant, de Utrechtse heuvelrug voor de overloop van de Randstad, maar buiten Almere niet de polders? Als we nu investeren in snelle verbindingen wordt de kaart van Neder-land zo gewijzigd dat we grote delen van ons land, tegen lagere maatschappelijke kosten dan in de Randstad – kunnen ont-sluiten voor een straks weer bloeiende economie.

Niet voor niets is er de laatste jaren in Duitsland en Noord – Europa fors geïnves-teerd in infrastructuur die de aansluiting met belangrijke economische kerngebie-den aldaar ( Bremen-Hamburg / Oresund-regio) aanzienlijk heeft verbeterd. Een snelle verbinding met het Noorden is dé manier om de Randstad te ontlasten. Een doorbraak in de ruimtelijke ordening waar het hele land van profiteert. Zeven nieuwe stationslocaties die uitgroeien tot zeven regionale toplocaties. Het brengt arbeids-potentieel, ruimte en rust op één uur afstand van het economisch hart. Neder-land wordt groter door het in mentale zin kleiner te maken.

C o m p l e m e n t a i r e r e g i o ’sDe Randstad zit aan de grenzen van de groei. Dit is enerzijds het gevolg van een te hoge dynamiek op een te beperkte ruimte. De metafoor van de hogedruk-

ketel dringt zich op. Peperdure woningen, onbetaalbare bedrijfsterreinen, congestie en files, afnemende leefbaarheid en toe-nemende stress. De schreeuw om leef- en bedrijfsruimte is groot. Anderzijds is er geen of onvoldoende geleiding van de te hoge druk naar buiten. Zo ontstaan regio’s met overdruk en regio’s die ogenschijn-lijk buiten beeld blijven. Het gevolg is een onbalans in de ruimtelijk-economi-sche en sociaal-maatschappelijke kwaliteit van Nederland. Inmiddels boet Nederland zichtbaar in op resultaat en wordt de nati-onale welvaart en het nationale welbevin-den beperkt. Duidelijker dan dat kan niet worden geïllustreerd dat er een nieuwe ruimtelijke kaart van Nederland nodig is. Een kaart waarop zichtbaar is dat in tijd en verbindingen alle regio’s meedoen. Hoog tijd om in te grijpen dus.

Om de concurrentiekracht van Nederland weer op peil te krijgen, is het een foute strategie om alle pijlen op de Randstad te richten. Men zal moeten inzetten op een nieuwe ruimtelijke ordening/ontwikkeling van het land waarin juist de omringende regio’s in dit kleine land de Randstad-eco-nomie lucht geven met ontwikkelingsruim-te: aansprekende woon- werk en recreatie-milieus. Regio’s ook die zelf een stevige economische bijdrage kunnen leveren aan de internationale concurrentiepositie van Nederland. Door ze in de nieuwe ruimte-lijke strategie nadrukkelijk op te stellen in het eerste elftal wordt marginalisering voorkomen. Het Noorden heeft als regio een groot aantal mogelijkheden en onder-scheidende kwaliteiten om een essentiële bijdrage te leveren aan de Randstad en de Nederlandse economie.

S n e l l e E u r o p e s e v e r b i n d i n g e nDe HSL-Zuid wordt reeds aangelegd. Doortrekking tot Lelystad acht het kabinet ook denkbaar in het kader van versterking van de Noordvleugel van de Randstad. Het is verstandig de lijn door te trekken tot Groningen, waardoor er nieuwe kan-sen en mogelijkheden ontstaan. Dat is mede mogelijk omdat de regio zelf een deel van de kosten voor haar rekening wil nemen. Het kabinet heeft € 2.73 miljard gereserveerd. De Zuiderzeelijn heeft een grote toegevoegde waarde. Niet alleen voor Noord-Nederland, maar juist op nati-onaal en internationaal niveau. Nationaal helpt de Zuiderzeelijn om de files rond Almere en Lelystad op te lossen en een betere ontsluiting van de Randstad tot stand te brengen. Ook wordt afstandbe-leving van de Randstad ten opzichte van Noord-Nederland weggenomen en ont-staat er ontwikkelruimte voor de Randstad in Flevoland en Noord-Nederland.

Verbindingen vormen het sleutelwoord om de kaart van Nederland te herdefiniëren. Immers alleen als we goede verbindingen hebben binnen Nederland zijn we in staat alle regio’s binnen Nederland te benutten. Een betere benutting van regio’s binnen het grotere geheel is noodzakelijk voor Nederland als geheel. Onder het motto dat het geheel meer is dan de som der delen, dienen regio’s meer en meer complemen-tair te worden gezien. Van deze comple-mentariteit kan alleen geprofiteerd worden als regio’s goed met elkaar zijn verbon-den. Vergelijk ontwikkelingen in Duits-land, Frankrijk Engeland en Scandinavië. Verbindingen waardoor steden en regio’s beter bereikbaar zijn en beter onderling



bereikbaar zijn.Een snelle verbinding

tussen de Randstad en het Noorden zal leiden tot een betere wisselwerking van economieën binnen en tussen de nieuw verbonden regio’s. Bereikbaarheid, infra-structuur en onze unieke ligging in Euro-pa, dat heeft ons land groot gemaakt. Ver-bindingen met de rest van Europa geven de doorslag. De huidige verbindingen met Brussel en Parijs en het Ruhrgebied slib-ben dicht. Daarmee hebben we ook een internationaal argument om nieuwe ver-bindingen aan te leggen. Verbindingen die als alternatief kunnen dienen voor Schip-hol en andere overbelaste hubs. Een hoge-snelheidsverbinding dient deze hubs te ontlasten. Dus naast het vliegtuig ook met de trein naar Parijs en Berlijn. Behalve als alternatief, verdient de ontwikkeling van nieuwe, belangrijke verbindingen – in dit geval met Noord en Oost Europa - aan-dacht. Belangrijke verbindingen die een nieuw achterland ontsluiten.

R u i m t e v o o r d e R a n d s t a dDe ‘lessen van Duivesteijn’ werpen een schaduw over de toekomst: angst om infrastructuur in te zetten als instrument van gebiedsontwikkeling, sociaal-maat-schappelijke processen en internationale positionering. De discussie over de ZZL is niet een cij-

fermatige overweging, maar een ruimtelijke

ontwikkelingskeuze voor Nederland, waarbij snelle spoor-infrastructuur een belangrijk middel

is. Er is nog nooit een debat geweest over de exploitatieberekening

van een nieuw stuk snel-weg. Waarom? Omdat we infrastructuur niet op financiële opbrengs-

ten beoordelen in dit land, maar op maatschappelijke

kosten en baten.

Waar het om gaat is dat nieuwe ontwik-kelruimte voor de Randstad beschikbaar komt, zodat de motor van de Nederlandse economie weer vooruit kan. Bovendien wordt op de Europese kaart een nieuwe hoofdverbinding toegevoegd, die Nederland verankert in het transeu-ropese netwerk van hoogwaardige snelle treinverbindingen. Het geeft Nederland een nieuwe oriëntatie op de sterke econo-mieën van Noord-Duitsland, Scandinavië en het opkomende Oost-Europa.Er zijn dwingende redenen om opnieuw met een frisse en zakelijke blik te kijken. Het gaat om een herpositionering van Nederland in Europa.

To e k o m s t b e s t e n d i gInfrastructuur vormt een sturende factor voor ruimtelijke ontwikkelingen. Met een ZZL wordt er als het ware een drain

gemaakt om een hartinfarct te voorkomen, daarvoor is ontwikkelingsruimte nodig. In de huidige internationale economie is heel Nederland en dus ook het Noorden nodig om onze internationale concurrentiepositie te behouden. Wereldspelers zijn steeds kri-tischer over de kwaliteit en aantrekkelijk-heid van het vestigingsmilieu. Met de ZZL kan gereageerd worden op deze trends. Het brengt differentiatie op gang wat voor heel Nederland van belang is.

Nederland is een distributieland. Dat bete-kent: vervoersradialen verbinden met de rest van Europa. De internatonale trend beweegt in een andere richting dan waarop we nu nog zijn ingesteld. ( vanuit de Rand-stad richting het zuiden). De nieuwe krach-tenbewegingen binnen Europa liggen in het Noorden (Scandinavië) en het Oosten ( Duitsland en Midden – Europa). De Rand-stad moet hierbij aanhaken om onze inter-nationale positie in het grotere geheel te bestendigen. Met de ZZL als grand design stelt Nederland zich pro-actief teweer tegen internationale ontwikkelingen. Het traject dient verschillende doelen. De verbinding helpt de problematiek van de Noordvleugel van de Randstad oplossen. Nederland sorteert voor op internationale ontwikkelingen. Regionale, nationale en internationale belangen haken in elkaar. Nederland anticipeert op haar toekomst.

Hans [email protected]



Supersnelle glasvezelverbinding voor ruim 650 onder-nemers in Groningen@Work van Essent en de Vereniging Bedrijvenpark Zuidoost (VBZO) hebben een contract getekend dat voor 650 Groningse bedrijven de deuren opent naar glasvezel. Tien bedrijven-terreinen zijn dan aangesloten op een gloednieuw glasvezelnetwerk met mogelijkheden voor supersnelle internetverbindingen van 10 tot 100 Mbps, telefonie en data. Groningen is de eerste gemeente in het Noorden dat haar bedrijven van een dergelijk grootschalig glasvezel-netwerk voorziet.De snelheid in het netwerk is nu tien tot honderd keer sneller dan via ‘traditionele’ koperen kabel of ADSL en de kosten zijn aanzienlijk lager. Voor de VBZO past een nieuw glasvezelnetwerk prima bij haar doelstelling om de kwaliteit en de infrastructuur op haar terreinen (Damsterdiep, Eems-kanaal, Europapark, Euvelgunne, Driebond, Eemspoort, winschoterdiep en de Meeuwen) duurzaam te verbete-ren. De glasvezelverbinding van Essent zal gecombineerd worden met internet- en hostingdiensten van Noordned Hosting. Deze laat-ste biedt de ondernemers op het bedrijventerrein een zogenaamde Shared Service Cheque aan.

Portal voor startende ondernemers uit Groningen en DuitslandIn nauwe samenwerking met de zusterorganisaties in Oldenburg en Emden heeft de Kamer van Koophandel Groningen een ‘portal’ ontwikkeld die (startende) ondernemers uit Nederland en Duitsland behulpzaam moet zijn als zij in het buurland een bedrijf willen opzet-ten. Het initiatief om een website te ontwikkelen voor het starten van een bedrijf over de grens vloeit voort uit de Nederlands-Duitse ondernemersspreekdagen bij de Eems Dollard Regio. De organi-satoren hebben vastgesteld dat er een permanente behoefte bestaat aan basisinformatie over de voorwaarden, wetten en regels voor het ondernemen over de grens. Het adres: www.starter-portal.eu

Nuon bouwt grote energiecentrale in EemshavenEnergieonderneming Nuon wil in de Eemshaven een grote moderne elektriciteitscentrale bouwen. De nieuw centrale is een zogenaamde ‘multifuel’ centrale, die gevoed wordt met zowel kolen, biomassa als gas. De centrale gaat 1.200 megawatt produceren, voldoende om twee miljoen Nederlandse huishoudens van elektriciteit te voorzien. Nuon heeft hierover afspraken gemaakt met Groningse overheden en het ministerie van Verkeer en Waterstaat. Ook verkreeg Nuon van Shell de licentie voor het toepassen van hun moderne kolenvergas-singstechnologie.Er is voor de Eemshaven gekozen vanwege de goede infrastructuur, uitstekende aansluitmogelijkheden op het hoogspanningsnet en de moderne zeehaven. Bovendien heeft minister Peijs van Verkeer en Waterstaat aangegeven de vaargeul naar Eemshaven te willen uitdiepen. Dat betekent dat voor de aanvoer van brandstoffen ook schepen met een grote diepgang de haven kunnen bereiken. En dat

is een voorwaarde voor de continuïteit van de nieuwe centrale. In het voorjaar van 2007 verwacht Nuon voor locatie Eemshaven de benodigde vergunningen rond te hebben. Medio 2007 kan dan de definitieve investeringsbeslissing worden genomen, waarna de bouw kan beginnen. Begin 2011 moet de centrale de eerste stroom leveren. De centrale levert direct en indirect ongeveer driehonderd nieuwe arbeidsplaatsen op in Noord-Nederland. Tijdens de bouw komen daar tijdelijk nog eens duizend tot twaalfhonderd banen bij.

Recordaantal toeristen geeft Groningen economische boostIn 2005 telde Groningen een recordaantal toeristische dagbezoeken. In het jaar dat Groningen is uitgeroepen tot Beste Binnenstad van Nederland werd de stad 5.090.000 keer door bezoekers met een toeristisch motief bezocht. Dit betekent een stijging van 15% ten opzichte van 2004.Dit blijkt uit het ContinuVakantieOnderzoek dat jaarlijks wordt uit-gevoerd door TNO NIPO en het Nederlands Bureau voor Toerisme en Congressen. De bezoeken werden gebracht door 1.526.000 toe-risten die gemiddeld 3,3 keer per jaar komen, zo meldt Marketing Groningen.Eerder bleek al uit cijfers van de gemeente dat het aantal hotelover-nachtingen in 2005 met 11% is gestegen ten opzichte van 2004. Nu blijkt uit onderzoek van TNO NIPO dat ook het dagbezoek van de toeristen is gestegen (15%). In totaal heeft het dagtoerisme ruim 273 miljoen euro opgeleverd (aantal bezoeken x gemiddelde bestedingen = 5.090.000 x 53,64 = 273.027.600). De zwakkere economie (onder meer koopkrachtdaling en oplopende werkloosheid), het matige zomerweer (tweede zomer op rij) en de lage prijzen van buitenlandse vliegvakanties hebben duidelijk geen negatieve invloed gehad om een bezoek aan Groningen te brengen.

Spectaculaire groei toerisme FrieslandDe groei van toerisme is in Nederland nergens zo groot als in Fries-land. De laatste tien jaar nam de werkgelegenheid in deze sector met 36 procent toe tot bijna 12 procent van de totale Friese werkgele-genheid. Ruim drieduizend recreatiebedrijven trekken toeristen die jaarlijks 816 miljoen euro in deze provincie uitgeven. Dit blijkt uit cijfers van het Platform Innovatie Toerisme (PIT-Fryslân).

Opening projectbureau A7 Zone Landstad FryslânGedeputeerde Ton Baas, voorzitter van de Stuurgroep A7-zone Landstad Fryslân heeft het Projectbureau A7-Zone in Beetsterzwaag geopend. De provincie Fryslân en de vijf A7-gemeenten Heeren-veen, Opsterland, Skarsterlân, Smallingerland en Sneek voeren sinds eind jaren ’90 met succes een gezamenlijk beleid. De samenwerking tussen overheden en ondernemers heeft als primair doel de A7-zone een krachtige impuls te geven op ruimtelijk economisch en sociaal gebied. Het benutten van de eigen krachten staat daarin voorop: het is een kwestie van doen. Hierbij is een belangrijke rol weggelegd voor het nieuwe projectbureau, met actieve steun van alle partners.

Green Planet: tankstation van de toekomst; primeur voor Energy ValleyNoord-Nederland krijgt het ‘tankstation van de toekomst’. Het betreft het eerste duurzame energiestation van Nederland dat luistert naar de naam ‘Green Planet – Fuel for the Future’, een initiatief van

Actualiteiten k o r t


ondernemer Edward Doorten uit Pesse. In het nieuwe verkoopstation kan de automobilist straks niet alleen terecht voor klassieke brand-stoffen maar ook voor diverse alternatieve duurzame brandstoffen die voorradig zijn, zoals biodiesel, ethanolbenzine, pure plantaardige olie, aardgas en in de nabije toekomst zelfs biogas. Het project sluit nauw aan bij de ambities van Energy Valley om bedrijvigheid in de noordelijke energiesector verder te bevorderen. Doel van Green Planet is de verkoop en het gebruik van duurzame brandstoffen te bevorderen. Daarom zal in een educatieve ruimte actuele informatie over alternatieve energiebronnen op aantrekke-lijke wijze worden aangeboden, waardoor het toegankelijk is voor een breed publiek. Om zelf het goede voorbeeld te geven zal het tankstation haar eigen energie opwekken met behulp van zonnecol-lectoren, windturbines, een koolzaadoliegenerator en gebruik van aardwarmte. Het bezoeken van het opvallende, op organische wijze, vormgegeven tankstation wordt daarmee tevens een leerzaam uitje. Het nieuwe tankstation is uniek in zijn soort en verrijst in september 2007 bij de afslag Pesse langs de A28. Het nieuwe tankstation zal ook op een compleet vernieuwende wijze worden vormgegeven. Doorten heeft bij de uitwerking van zijn initiatief steun gehad van Energy Valley, BOVAG en TechnologieCentrum Noord-Nederland. Het gemeentebestuur van Hoogeveen verleende medewerking op planologisch gebied en ook de provincie Drenthe is nauw bij het pro-ject betrokken. Het Rijk ondersteunt het project met een bijdrage uit de Unieke Kansen Regeling (UKR) voor energietransitieprojecten. Green Planet heeft de ambitie om het concept, zoals dat in Drenthe van start gaat, ook elders in Nederland toe te passen en vermarkten.

Sterkere grensoverschrijdende economische samen-werking tussen Noord-Nederland. Niedersachsen en BremenHet Ministerie van Economische Zaken, het Samenwerkingsverband Noord-Nederland en de Duitse regio’s Nedersaksen en Bremen wil-len nauwer samenwerken. Dat hebben zij afgesproken tijdens de con-ferentie ‘Versterken door Verbinden’ op 26 juni in Assen. Staatsse-cretaris mw. K. van Gennip van Economische Zaken van Nederland, Staatssecretaris voor Economie en Arbeid van Niedersachsen, J. Werren, Staatsrätin mw. dr. M. Pohl van Bremen en de voorzitter van het Samenwerkingsverband Noord-Nederland, de heer A.L. ter Beek ondertekenden een verklaring waarin ze het toenemende belang van grensoverschrijdende economische samenwerking onderstrepen. Zij stellen vier kansrijke thema’s voor die economische samenwerking vast, die op de conferentie verder zijn uitgewerkt. Het gaat om • de economische en logistieke samenwerking in de maritieme sec-

tor in het gebied, onder meer door gezamenlijke initiatieven voor afschaffing van belemmerende regelgeving;

• gezamenlijke ontwikkeling van het gebied als dé Europese ener-gieregio, met name voor duurzame (wind- en biomassa-) energie en gas;

• de agribusiness waar kennisintensieve oplossingen bij kunnen dra-gen aan noodzakelijke waardevermeerdering van inzet van grond-stoffen en de produktie van nieuwe, funktionele eindprodukten;

• grensoverschrijdende samenwerking rond intelligente sensorsyste-men om economisch interessante toepassingen te genereren.

De ondertekenaars roepen kennisinstellingen, het bedrijfsleven en de overheden op tot het aangaan van passende samenwerkingsverban-den. Een gezamenlijke werkgroep zal de afspraken bewaken.

Ondertekening intentieverklaring ‘Een leven lang leren in Drenthe’Op 10 juli ondertekenden liefst 13 partijen bij Kenniscentrum Cicero in Assen de intentieverklaring Leren & Werken Drenthe. Deze dertien partners uit het onderwijs, bedrijfsleven, arbeidsmarkt en overheid gaven hiermee aan te willen samenwerken op het gebied van een leven lang leren in Drenthe. Vóór 1 oktober 2007 willen zij in de provincie Drenthe drie leerwerkloketten creëren waar inwoners en bedrijven terecht kunnen met vragen op het gebied van onderwijs, loopbaan en arbeid. Concreet willen zij vanuit deze leerwerkloketten zorgen voor 500 extra duale trajecten en 500 extra EVC-procedures. Duale trajecten zijn trajecten waarbinnen leren en werken worden gecombineerd en die leiden tot een certificaat of diploma. De EVC-procedure is een manier om iemands eerder verworven competen-ties te bepalen. De dertien partners zijn de provincie Drenthe, de gemeenten Emmen, Assen, Hoogeveen en Meppel, Alfa-college, Drenthe College, Hogeschool Drenthe, Noorderpoortcollege, Onder-wijsgroep Noord, CWI, UWV, VNO-NCW Noord en MKB Noord. De betrokken partijen zullen na het ondertekenen van deze intentie-verklaring een subsidieaanvraag indienen bij de projectdirectie Leren & Werken van de ministeries van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Op basis van deze aanvraag wordt een subsidie verwacht van € 400.000.

Grote uitdaging voor hbo studenten geïnteresseerd in sensor-technologieAls voorbode voor een aan sterrenkunde verwante HBO opleiding in Assen start dit jaar de post-HBO opleiding ‘Sensor, Measurement and Control Technology’. In september gingen de deuren van het Cicerogebouw in Assen open om de eerste studenten te verwelko-men. De 1,5 jaar durende opleiding die in het Engels gegeven wordt, is bedoeld voor ingenieurs die zich verder willen specialiseren op het gebied van sensortechnologie en meet- en regeltechniek.Deze opleiding is tot stand gekomen dankzij een nauwe samenwer-king tussen ASTRON, de gemeente Assen, de Hanzehogeschool en de NAM. Een injectie in de noordelijke kennisinfrastructuur. Daarnaast zal een ‘expertisecentrum’ in Assen voor met name het mkb zorgen voor kennisontwikkeling, -overdracht, -uitwisseling en -toepassing.

Stagebemiddeling: Integrand biedt oplossingIntegrand werkt met academische studenten die de kennis in huis hebben om u te helpen het probleem op te lossen. U zoekt een speci-alist en de student wil graag naast zijn studie werkervaring opdoen. Met twaalf vestigingen in alle universiteitssteden in Nederland en een landelijk bestand van vergevorderde academische studenten kan Integrand putten uit een grote diversiteit aan disciplines. Inmid-dels zijn er meer dan 10.000 studenten via Integrand aan een stage begonnen bij zowel het mkb als multinationals. Wanneer u op zoek bent naar personen voor een starterfunctie binnen uw bedrijf, biedt een (afstudeer)stage de beste mogelijkheden om een goed beeld te krijgen van wat voor soort persoon u daadwerkelijk in huis haalt. Integrand kan u helpen in het vinden van deze personen en wij verzorgen de voorselectie. Dit bespaart u heel veel tijd en geld! Inte-grand zorgt ervoor dat er een snelle bemiddeling plaatsvindt tussen u en de student zodat deze bij u aan de slag kan. Voor meer informatie kijk op: www.integrand.nl of mail [email protected]


Jan Bos van de Hanze Sociëteit Groningen met zijn vrouw op de rode loper

“Vecht mee met VNO-NCW”. Het bestuur opent het gala met een lied.

Het Rosenberg Trio met zang van Laura Fygi.

Landelijk voorzitter Bernard Wientjes praat na met Harm Post (Groningen Seaports) en Louwe Dijkema

Het Ondernemersgala VNO-NCW NoordV N O - N C W N o o r d w i l o n d e r -n e m e r s e n p o l i t i e k r a k e n

De Johan Willem Friso Kapel verzorgde het muzikale programma voor de pauze.

De heer Hofmeijer met partner in gesprek met de heer en mevrouw Woltinge (TVM)


Het Ondernemersgala VNO-NCW NoordV N O - N C W N o o r d w i l o n d e r -n e m e r s e n p o l i t i e k r a k e n

De Johan Willem Friso Kapel verzorgde het muzikale programma voor de pauze.

van links naar rechts: Gijs Oostendorp, Fabien Visser, Sietse van der Laan, Bart Wesselink (Accepte), Benjamin Derksen (New Wave Concepts), Rafael Redczus (Nachtwacht Media), Nynke Huizenga, Lisanne van Berkel, Michiel Vos (Arancione)

De heer Hofmeijer met partner in gesprek met de heer en mevrouw Woltinge (TVM)

Hans Alders en partner in gesprek met Dolf Vogd (Vesta)

MC Remon en Barneveld besloten de avond met het protest raplied “We willen magnetisch”


Economische missie vrouwelijke ondernemers naar Spanje

Met een economische groei van 3,4 procent in 2005 staat Spanje aan de top van de landen beho-

rende tot de eurozone. In 2006 zal de eco-nomische groei in Spanje iets afvlakken tot rond de 3 procent, voornamelijk door tempering van in de twee belangrijkste groeisectoren van de Spaanse economie: de consumptie en de onroerendgoedmarkt/bouw. Er is een sterke groei in de vraag naar arbeidskrachten. De export bedroeg in 2005 153,6 miljard euro en de import 231,4 miljard euro.

Spanje- NLNederland staat op de zesde plaats als invoer- (10,9 miljard euro) en op de zeven-de plaats als uitvoerpartner (4,7 miljard euro). De bruto buitenlandse investeringen bereikten in 2005 een niveau van 16,6 miljard euro. Nederland is al jaren een van de grootste buitenlandse investeerders in Spanje. Madrid staat als bestemming bovenaan, gevolgd door Catalonië. Om concurrerend te blijven en de economische prestaties op peil te houden moet Spanje in de komende jaren fors investeren in innovatie, verhoging van de productiviteit en het moderniseren van de arbeidsmarkt. Dit biedt veel mogelijkheden voor Neder-landse ondernemingen om op de Spaanse markt actief te worden.

Interessante sectoren en regio’sDe Spaanse regio’s vertonen grote regionale verschillen in economische ontwikkeling. Verreweg het belangrijkst zijn: Catalonië, Madrid en Baskenland. In deze drie deel-staten wordt ongeveer 40 procent van het nationale inkomen van Spanje verdiend. Innovatie en R&D liggen laag in Spanje en technologie wordt voor een groot deel uit het buitenland gehaald. De internatio-nalisering van het Spaanse bedrijfsleven is beperkt. De handel is sterk geconcentreerd op de Europese Unie, de investeringen

zijn vooral gericht op Latijns-Amerika. Spanje heeft weinig multinationals. Een recente ontwikkeling is dat vanaf 2004 grote Spaanse ondernemingen expansie zoeken op de Europese markt door mid-del van overnames. Als kansrijke sectoren worden aangemerkt: technologie, senioren-sector (medische en ouderenzorg), duur-zame energie, doe-het-zelfmarkt, milieu, preventie en veiligheid (vooral ARBO-gerelateerd), cosmetica, bouw en infra-structuur (waaronder havenontwikkeling), watermanagement, transport en distributie, metaalverwerking en machine-industrie en voedingsmiddelenindustrie.

Focus op creatieve industrieDeelname aan de missie is voorbehouden aan vrouwelijke ondernemers. Het thema van de missie is het stimuleren van hoog-waardige export en investeringen met een focus op de creatieve industrie en inno-vatie. Waarschijnlijk vindt in mei 2007 in Madrid de week van het Nederlands Ontwerp (creatieve industrie in brede zin) plaats. Mogelijk biedt deze missie ook voor ondernemers uit Noord Nederland aanknopingspunten. Esther Raats-Coster, onlangs benoemd tot zakenvrouw van het jaar 2006, treedt op als zakelijk missielei-der. De staatssecretaris zal in de gesprek-ken met haar counterparts waar mogelijk ook individuele belangen van de met haar meereizende bedrijven behartigen. Ook de zakelijk missieleider zal hierin een belang-rijke rol vervullen.

ProgrammaBezoeken aan de steden/agglomeraties Madrid en Barcelona maken onderdeel uit van het programma. Voor deelnemers wor-den een-op-een afspraken gearrangeerd met potentiële Spaanse zakenpartners. Hierbij worden de beste contacten (vrouwelijke en mannelijke) gezocht. Naast deze ‘match-making’ voorziet het programma in:

• briefings over de economische ontwikke-ling en het zakendoen in Spanje;

• naar keuze en selectie aansluiting bij de officiële delegatie voor ontmoetingen met Spaanse

• autoriteiten;• (collectieve) bezoeken aan projecten/

instanties/bedrijven; • officiële lunches en/of diners, recepties.

Akke [email protected]

Meer informatie

Over de handelsreis

EVD

Dol Soon Mulder

Telefoon: (070) 77� �2 12

E-mail: [email protected]

Koos Backx

Telefoon: (070) 77� �� 2�

E-mail: [email protected]

Over Spanje

www.evd.nl/spanje

Online publicatie of neem contact op met

de landenmedewerker

Sectorpagina´s

www.evd.nl/bouw en infrastructuur

www.evd.nl/energiewater

www.evd.nl/milieu

www.evd.nl/metaalbewerkingsdindustrie

De staatssecretaris van Economische Zaken, Karien van Gennip brengt van 26 t/m 2� november een officieel bezoek aan Spanje. Primair doel van dit bezoek is het intensiveren van de economische betrekkingen met Spanje.

Staatssecretaris Van Gennip

Business Improvement Dristrict (BID): ei van Columbus ?

Een BID maakt het voor onderne-mers mogelijk om gezamenlijk te investeren in de kwaliteit van hun

bedrijfsomgeving, waarbij alle onderne-mers in het gebied meebetalen. Belangrijk hierbij is dat een BID alleen gebruikt kan worden voor extra investeringen bovenop de gemeentelijke dienstverlening, niet in plaats daarvan. Uitgangpunt is dat een BID voor en door ondernemers is en alleen op initiatief van een aantoonbare meer-derheid van ondernemers ingesteld mag worden. Om op verzoek van een meerder-heid van ondernemers een gebiedsgerichte heffing op te kunnen leggen, is een wet-telijke basis nodig. Een BID verschilt van door de overheid ingestelde belastingen en subsidies, in de zin dat ondernemers bepa-len èn betalen. Ondernemers en gemeente dienen hierbij afspraken te maken over het (gewenste) niveau van dienstverlening door de gemeente en de ‘extra plus‘ die vanuit een BID wordt opgepakt.

Free ridersOnderzoek geeft aan dat er op lokaal niveau grote behoefte bestaat aan een instrument dat het voor ondernemers mogelijk maakt om gezamenlijk te investeren in extra kwa-liteit van de bedrijvenlocatie in aanvulling op hetgeen van de overheid mag worden verwacht. In de huidige praktijk komen collectieve investeringen moeilijk van de grond of sneuvelen bestaande initiatieven als gevolg van steeds verder afkalvend draagvalk en meelifters. Een BID kan hier een oplossing voor zijn en kan daarmee bijdragen aan een beter lokaal vestigings-klimaat en maatschappelijke doelstellin-gen, zoals geformuleerd in bijvoorbeeld

het ‘Actieplan Veilig Ondernemen’ en het ‘Actieplan Bedrijventerreinen’. Uit expe-rimenten kan blijken hoe een BID in de praktijk werkt en of het instrument gewaardeerd wordt.

BezwarenBehalve enthousiasme bestaan er ook bezwaren tegen het opzetten van een BID. Vormgeving en voorwaarden die aan een BID gesteld worden zijn bepalend voor het draagvlak voor experimenten. Bezwa-ren die genoemd worden zijn allereerst dat een meerderheid een minderheid niet mag dwingen om mee te betalen. Anderen zijn van mening dat ondernemers al veel (lokale) algemene belastingen en heffin-gen betalen en dat er eerst goed gekeken moet worden naar de hoogte en beste-ding van middelen uit bestaande heffingen zoals de ozb etc. Tot slot zijn sommige ondernemers ervoor beducht dat de lokale overheid haar voorzieningenniveau zal verminderen en dat ondernemers uiteinde-lijk gaan betalen voor diensten die nu door de gemeente geleverd worden.

Voorwaarden voor succes BIDVNO-NCW Noord is van mening dat het BID een faire kans van slagen verdient.Het is van belang dat de volgende voor-waarden vergaand worden gerespecteerd:

• Het BID is voor een periode van maxi-maal vijf jaar, daarna kan een BID even-tueel verlengd worden.

• Het initiatief voor een BID ligt bij de ondernemers en/of andere private par-tijen. Ondernemers besluiten over de start en activiteiten van het BID en de

inzet van de middelen. • Een BID dient een transparante en

kostenefficiënte organisatie te hebben. • Een BID is gericht op maatschappelijke

doelstellingen zoals ‘schoon, heel en veilig’.

• Het plan van aanpak bevat maatregelen, planning, begroting, kostenverdeling en meetbare doelstellingen.

• Een BID is een duidelijk geografisch afgebakend gebied.

• Een BID is voor aanvullende activitei-ten ten opzichte van de diensten van de gemeente. Ondernemers maken met de gemeente afspraken welk serviceniveau de gemeente levert in relatie tot het BID (Service-level-agreement)

• De heffing kan een vast bedrag per ondernemer zijn (eenvoudig), maar het is ook mogelijk te differentiëren naar bijvoorbeeld grootte van bedrijven of andere objectieve criteria die het pro-fijt van de maatregelen weerspiegelen (rechtvaardig).

• De meerderheid dient te worden bepaald met een dubbele meerderheid: aantal uitgebrachte stemmen én bijvoorbeeld meerderheid van de WOZ-waarde. In dit kader past ook een verwijzing naar minimale opkomst.

• Er dienen procedurele eisen aan de stem-ming te worden gesteld, zoals extern en onafhankelijk toezicht.

VNO-NCW Noord dringt er bij de Staats-secretaris van Economische Zaken op aan wetgeving voor te bereiden die BID-expe-rimenten mogelijk maakt, rekening hou-dend met hiervoor genoemde voorwaar-den.


U herkent het vast wel uit uw dagelijkse praktijk. Wensen om samen met

mede-ondernemers te investeren in de kwaliteit van uw bedrijfsomge-

ving sterven te vaak een schone dood. In het zicht van de finish weigert

een beperkt aantal mede gebruikers hardnekkig mee te betalen aan col-

lectieve verbeteringen. Voor wie de moed in de schoenen is gezonken

is mogelijk goed nieuws in aantocht. VNO-NCW Noord ondersteunt het

Ministerie van Economische Zaken bij het vinden van draagvlak voor

BID-experimenten.



VNO-NCW Noord aan de slag met kennisinstellingenGetekende akkoorden geen papieren ti jgers

Het is al weer een tijdje geleden dat het akkoord van Haren (juli 200�), het akkoord

van Leeuwarden (december 200�) en het akkoord van Emmen (maart 2006) zijn

getekend. Afspraken tussen de noordelijke hogescholen, de RuG en VNO-NCW

Noord om te komen tot een dynamisering van de relatie. Het papier is geduldig.

Daden tellen. Het is tijd om de balans op te maken en de eerste resultaten op een

rijtje te zetten. Zijn de verwachtingen waargemaakt?

Behoefte aan HBO’ersNederland heeft meer afgestudeerden met een opleiding in het hoger beroeps-onderwijs (hbo) nodig. Bedrijfsleven en hbo-instellingen moeten bovendien meer samenwerken om ervoor te zorgen dat de inhoud van het onderwijs wordt afgestemd op de vraag van bedrijven. Dit beplei-ten VNO-NCW en MKB-Nederland in de recente nota ‘Hogescholen en branches; partners in professie’. Het hbo vervult een essentiële rol in de Nederlandse kenniseco-nomie en hbo-instellingen dienen zich ook in de toekomst duidelijk te blijven onder-scheiden van universiteiten met een prak-tijkgerichte aanpak die naadloos aansluit bij de behoeften van de markt. Belangrijk is ook dat de doorstroming van het mid-delbaar beroepsonderwijs naar het hoger beroepsonderwijs wordt bevorderd. Dat kan via een nieuwe tweejarige leerroute, voor de zogeheten ‘Association Degree’, die overigens ook alleen moet worden aangeboden als blijkt dat daaraan door het betreffende bedrijfsleven behoefte bestaat. AfsprakenVNO-NCW Noord, de noordelijke hoge-scholen en de Rijksuniversiteit Groningen hebben toegezegd zich gezamenlijk in te zetten om de economie van Noord Neder-land te versterken. Door de aanwezige kennis en talenten meer en beter te benut-ten. Met het tekenen van de intentieverkla-ringen willen de partijen de kennisinfra-structuur in de regio verder ontwikkelen en Noord-Nederland als knooppunt van hoogwaardige kennis met marktpartijen verbinden. VNO-NCW Noord heeft beloofd zich in te spannen als liaison tussen het noorde-

lijk bedrijfsleven en de kennisinstellingen door:• ondernemers te informeren over waar zij

met hun kennisvragen bij universiteit en hogescholen een aanspreekpunt vinden;

• ondernemers te stimuleren om meer gebruik te maken van de kennis en talenten die universiteit en hogescholen te bieden hebben;

• studenten meer en beter kennis te laten maken met de veelzijdigheid van het noordelijke bedrijfsleven;

• studenten en ondernemers meer met elkaar in contact te brengen.

Op de koffieDrempels tussen onderwijs en markt wor-den het best geslecht door bij elkaar op de koffie te komen.Tijdens de bijeenkomst Talent zoekt uitda-ging om de hoek konden ondernemers op verrassende, interactieve, ludieke en eigen-tijdse wijze kennismaken met de Rijks-universiteit Groningen, haar onbegrensde kennis en haar studenten. Op 22 maart 2007 zullen we deze bijeenkomst wederom organiseren samen met de RuGOp 28 en 29 november 2006 organiseert VNO-NCW Noord, samen met de noorde-lijke hogescholen “Recruiting Noord”. Een tweedaags evenement waar noordelijke HBO-studenten van alle studierichtingen de gelegenheid krijgen om kennis te maken met het noordelijke bedrijfsleven en vice versa. Naast matching en (open) sollicita-tiegesprekken vinden er diverse workshops en andere activiteiten plaats om studenten en ondernemers met elkaar in contact te brengen. Hoe talent vast te houden voor het noordelijk bedrijfsleven. Zie ook: www.recruitingnoord.nlTenslotte hebben het afgelopen vereni-

gingsjaar talloze studenten van de RuG (via het Loopbaan Adviescentrum) deel-genomen aan de verenigingsbijeenkom-sten en bedrijfsbezoeken van VNO-NCW Noord. Om op deze wijze kennis te maken met het noordelijke bedrijfsleven en de inividuele ondernemers. Ook het komen-de verenigingsjaar zijn groepen studenten weer van harte welkom. KenniscirculatieIn het afgelopen verenigingsjaar heeft VNO-NCW Noord een aantal bijeenkom-sten georganiseerd waarbij ondernemers, studenten en docenten met elkaar kennis konden maken.Tijdens de bijeenkomst ‘Kennis halen ken-nis brengen’ stonden de lectoraten cen-traal.Op locatie van de CHN in Leeuwarden is een succesvolle bijeenkomst georganiseerd waar de hogescholen middels interactieve workshops hun RAAK-projecten konden presenteren aan noordelijke ondernemers.In het voorjaar van 2007 zullen tijdens de bijeenkomst Kenniscirculatie in Noord-Nederland de voorstellen rondom de Ken-niscampus in Leeuwarden centraal staan. Ondernemers kunnen hier kennismaken met de plannen in Leeuwarden. Maar ook


VNO-NCW Noord aan de slag met kennisinstellingenGetekende akkoorden geen papieren ti jgers

de andere hogescholen zullen aanwezig zijn met lectoren en ook projecten die zij samen met het bedrijfsleven (willen) uitvoeren. Ook zijn ondernemers op de hoogte gebracht wanneer er kennisvou-chers werden uitgegeven en gestimuleerd om hier gebruik van te maken. Internationale dimensieSamen met de internationale studievereni-ging AIESEC is een bijeenkomst georgani-seerd waarbij de noodzaak tot internationa-lisering voor het noordelijk bedrijfsleven centaal stond en de rol die internationale stagiairs hierbij spelen. In februari 2007 zal er samen met AIESEC een groot seminar worden gehouden over het behoud van talentvolle internationale studenten voor het noordelijk bedrijfsleven. Jong ondernemerschapOndernemerschap verdient meer volgens VNO-NCW Noord meer strategische aan-dacht. Het gaat daarbij zowel om het bevorderen van ondernemendheid van mensen als het bevorderen van zelfstan-

dig ondernemerschap. De school leidt niet alleen op voor werknemerschap.Naast participatie van VNO-NCW Noord in Jong Ondernemen en Business Match Groningen heeft VNO-NCW Noord veel aandacht voor jong ondernemerschap. In samenwerking met YEAH! en Studen-terprise worden verschillende initiatieven ontplooid om (student)ondernemers snel-ler en beter in contact te brengen met het bedrijfsleven in de regio. Het gaat om bedrijfsbezoeken, gezamenlijke bij-eenkomsten, workshops Informal Investor, Jonge Honden bijeenkomsten en diverse andere initiatieven. Student-ondernemers kunnen tevens tegen gereduceerd tarief lid worden bij VNO-NCW Noord. Tevens is onder de leden van VNO-NCW Noord in kaart gebracht welke ondernemers bereid zijn om in de rol van mentor/adviseur jonge of startende ondernemers willen begeleiden. Geen papieren tijgersVNO-NCW Noord blijft de kennisinstel-lingen aanspreken nog meer projecten en

initiatieven te ontplooien in de geest van de opgestelde intentieverklaringen.Tijdens de opening van de van het acade-misch jaar sprak rector magnificus Frans Zwarts uit dat het tijd wordt dat de univer-siteiten meer moeten gaan samenwerken. Met elkaar, met het bedrijfsleven en met buitenlandse partners. Ook Henk Pijlman sprak over intensievere samenwerking met de markt bij de opening van het nieuwe hogeschooljaar van de Hanzehogeschool. Het klimaat om nu eindelijk eens werk te maken van een opwaardering van de con-tacten met het onderwijsveld is niet eerder zó gunstig geweest. Studenten en ken-nisinstellingen zijn meer voorgesorteerd dan ooit. Vanzelfsprekend rekenen wij op uw aan-wezigheid en handreiking bij de diverse onderwijsbijeenkomsten in ons activitei-tenprogramma 2006/2007. Peter [email protected]


ENECO Energie Infra, vestiging Dokkum:

Passend antwoord op energievraagstukken

Koopmans Meel BV in Leeuwarden is een onderdeel van Koop-mans Koninklijke Meelfabrieken BV. Eind 2004 bestudeerde het bedrijf de mogelijkheden om het productieproces anders in te delen en de molencapaciteit uit te breiden. Voor de ener-gievoorziening was een nieuwe transformator nodig en moest de midden- en laagspanningsinstallatie worden aangepast. In ENECO Energie Infra vond Koopmans Meel BV de juiste specia-list. Accountmanager Jan-Willem Senft van ENECO Energie Infra, vestiging Dokkum: “We vonden een werkende oplossing voor de wens van Koopmans Meel BV om de nieuwe transformator op de eerste verdieping te plaatsen. Daarvoor moesten we deze over het water aanvoeren en vanaf een ponton op de etage hij-sen. Bepaald geen standaardklus.”

Niet eerder vertoondCees Hamersma, bouwcoördinator bij Koopmans Meel BV waardeert de aanpak van ENECO Energie Infra: “Ze hebben een mooie oplossing bedacht voor dit project. Voor zover ik weet, is zoiets nog niet eerder vertoond. Infra heeft natuurlijk een naam hoog te houden. Op het gebied van middenspanning is ENECO Energie Infra landelijk een gekende partij. Een partij met de know how en de uitvoeringsmo-

gelijkheden. Maar ook de werkzaamheden aan het laagspan-ningsdeel voor Koopmans Meel BV zijn goed opgepakt. Ik ben zeer tevreden over onze samenwerking.”

Méér dan een standaardoplossingWaarom kiezen bedrijven voor ENECO Energie Infra? Infra is de specialist voor ontwerp, realisatie, beheer en optimalisatie van energie-infrastructuren. Wie kiest voor ENECO Energie Infra, kiest voor het uit handen geven van de complete zorg voor engineering, materiaalinkoop, realisatie, onderhoud en goed-keuring van een installatie. Jan-Willem Senft: “Wij realiseren de wensen van de klant, zonder dat hij daar nog omkijken naar heeft, tegen een vooraf vastgestelde prijs.” Een doordachte keuze voor bedrijven met een duidelijke toe-komstvisie op hun energiebehoefte én energiekosten. Voor bedrijven dus die méér willen dan een stan-daardoplossing.

Een groeiende of juist krimpende onderneming. Nieuwe wetgeving. Andere energiebehoeftes. Aanpassingen aan de energie-infrastructuur van bedrijven zijn steeds vaker nood-zakelijk. ENECO Energie Infra is hierin gespecialiseerd. Met vestigingen in heel Nederland bedient ‘Infra’ het bedrijfsle-ven met innovatieve oplossingen voor gas-, elektriciteit- en warmtedistributie. Zo voerde de Dokkumse vestiging van ENECO Energie Infra een omvangrijke aanpassing uit bij Koopmans Meel BV in Leeuwarden.

Vrije keuze voor ondernemer Tot enkele jaren geleden werden infrastructurele werk-zaamheden altijd uitgevoerd door het locale energiebedrijf. Tegenwoordig mogen de installatiewerkzaamheden deels commercieel uitbesteed worden. Bedrijven mogen zelf bepa-len wie op hun terrein zorg draagt voor ontwerp, aanleg en onderhoud van de energie-infrastructuur, zolang het werk wordt uitgevoerd volgens de geldende normen en regels. Het is dus aan de ondernemer om te kiezen.

Over ENECO Energie Infra Zonder energie is geen productieproces mogelijk. ENECO Energie levert door heel Nederland elektri-citeit, gas en warmte. Aan particulieren, maar ook aan bedrijven. ENECO Energie Infra, het grootste bedrijfsonderdeel van ENECO Energie, heeft jaren-lange ervaring met het ontwerp, de aanleg, het onderhoud en de optimalisatie van elektriciteits-, gas- en warmtenetten. Ook verhelpt Infra snel en efficiënt eventuele storingen in de infrastructuur. ENECO Energie Infra biedt complete oplossingen voor boven- en ondergrondse energie-infrastructu-ren voor zeer diverse commerciële projecten.

Voor meer informatie: kijk op www.enecoinfra.nl of bel het centrale informatienummer 0800–1888.

A d v e r t o r i a l

VNO-NCW NoordNieuws september 2006 2�

ColumnHet TT-circuit is groter dan Drenthe

Het TT-circuit in Assen is het bekendste export-product van Drenthe. Zo mogelijk zelfs bekender in het buitenland dan in Nederland. Deze bekend-heid heeft in belangrijke mate bijgedragen aan de komst van de Vuelta. Want in Spanje is het TT-circuit vele malen bekender dan Drenthe.

Dit laatste lijken velen zich nog onvoldoen-de te beseffen. In plaats van het TT-circuit te zien als het uithangbord van de provincie wordt het keer op keer slechts als een over-lastveroorzakend fenomeen neergezet.Als Jos Verstappen met zijn bolide het ron-derecord wil verbeteren wordt er direct opgeroepen tot handhaving van de ver-gunningen over te gaan, omdat hij gedu-rende 10 minuten de geluidsnormen wil overschrijden. Maar als Robert Doornbosch op de Afsluitdijk met zijn formule 1 auto een show wil geven ontvangt hij alle medewer-king en wordt zelfs gedurende enige tijd een autosnelweg voor het overige verkeer gesloten.

Recent heeft het circuit bekend gemaakt dat de komende vijf jaar de Champ Car World Series naar Assen komen, als een van de twee races die in Europa worden gehouden. Dit autosportcircus, een tegenhanger van de formule 1, kan naar verwachting �0.000 bezoekers vanuit heel Europa trekken en vormt op termijn na de TT het tweede groot-ste evenement in deze regionen. Dit levert vele directe en indirecte arbeidsplaatsen op en versterkt het imago van Drenthe.

Dat camping Witerzomer en enkele bewo-ners in de wijk Baggelhuizen hier tegen in het geweer komen is inmiddels gebruikelijk. Schadelijk is echter dat het provinciebestuur, dat positief tegenover de komst staat, in een juridische touwtrekkerij gedwongen wordt. Hierdoor wordt het ondernemerschap van alle betrokkenen rondom het circuit ernstig beperkt.

Waar blijft de waardering voor het feit dat het circuit als een promotioneel uithang-bord en economische motor voor Drenthe fungeert?

Gerard Wellingvoorzitter VNO-NCW Drenthe

Henk Bakker is begonnen als gemeentesecretaris bij de gemeente Groningen. Bakker is de opvolger van gemeentesecretaris Diane Keizer-Mastenbroek en was hiervoor directeur van de gemeentelijke Milieudienst in Groningen.

De Algemene Besturen van de Kamers van Koophandel Drenthe, Friesland en Groningen hebben Eric Jansen benoemd tot fusiedirecteur. Jansen gaat de fusie tussen de drie noordelijke Kamers van Koophandel voorbereiden. Op 1 januari 2008 moet de fusie voltooid zijn. Jansen is sinds 1998 directeur van de Kamer van Koophandel Friesland. Belangrijkste taak van Jansen is de fusie voor te bereiden, ondermeer door het opstellen van het fusieplan.

Met ingang van 1 oktober 2006 wordt mevrouw Alice Wösten de nieuwe directeur van HanzeConnect, de zakelijke dienstverlener van de Hanzehogeschool Groningen. Mevrouw Wösten is momenteel directeur van LTO Noord Projecten BV.

Rob van den Hoek, algemeen directeur van Arriva Nederland, kampt met klachten rond zijn gezondheid en heeft daarom besloten zijn functie neer te leggen. Hij blijft wel aan Arriva verbonden als adviseur. Anne Hettinga is per 1 september benoemd tot algemeen directeur en enig statutair directeur van Arriva Nederland.

Hans Eilering heeft zijn taken als vestigingsmanager van Heart Noord in Groningen neergelegd. Hij wordt opgevolgd door de heer Patrick Spencer Elce die tevens verantwoordelijk is voor de vestigingen in Zwolle en Almere.

Dr. Han de Ruiter wordt de nieuwe dean van de Academie voor Sociale Studies van de Hanzehogeschool Groningen. Onder deze Academie vallen de opleidingen Maatschappelijk Werk & Dienstverlening en Sociaal Pedagogische Hulpverlening (voltijd en deeltijd). De Academie telt op dit moment 1.447 studenten en is sterk groeiende. Han de Ruiter was werkzaam bij de concernstaf en het Academisch Centrum voor Arbeid

& Gezondheid van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG).

De Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (NHL) heeft mr. Felix van Beek benoemd tot hoofd van de Thorbecke Academie. De Thorbecke Academie, onderdeel van de NHL, verzorgt de studies Bestuurskunde/Overheidsmanagement, Integrale Veiligheid en European Studies. De vacature vloeide voort uit het vertrek van mr. Mark Boumans, die wethouder van de gemeente Meppel is geworden.

Marcel Tillema is directeur geworden bij CommaSelect werving, selectie en assessment te Amersfoort. Commaselect is specialist in werving en selectie voor commerciële- HR- financiële- en management functies.

Personalia

RectificatiePer abuis zijn in het Ledenboek VNO-NCW Noord enkele verkeerde vermeldingen terechtgekomen. De juiste vermeldingen zijn:

mw Bettina de JongGo for Colour eigenaar06 - ��21770�

A. Bonnema MBAStichting De Friese Greiden GroepPostbus 1�1�700 AC BOLSWARDtel. 0�1�-�7��7�/ fax: 0�1�-�7��email: [email protected]

P.J. MulderPM bvPostbus �00��702 KA GroningenT 06 ��61 ��E [email protected]

pm bv management advies en realisatie staat voor een interim management bedrijf dat organisaties verandert en verbetert door middel van managementondersteuning en

projectmanagement, veelal ICT- gerelateerd.

�0VNO-NCW NoordNieuws september 2006

Als geen ander kan Geert Sanders met gezag en autoriteit spreken over het succesvol werven van

fondsen. Allesbehalve een sinecure zoals de meeste betrokkenen uit de harde prak-tijk weten. Niet alleen als hoogleraar orga-nisatiekunde aan de Faculteit Bedrijfs-kunde, maar ook in zijn hoedanigheid van directeur van het Ubbo Emmius Fonds voor relatiebeheer en fondswerving van dezelfde Rijksuniversiteit Groningen heeft hij in de afgelopen tien jaar vele ervarin-gen en nieuwe inzichten opgedaan.

RelatiemanagementPrivatisering, marktwerking en een zich terugtrekkende overheid.... De laatste jaren is iedereen aan deze ontwikkelingen gewend geraakt. Het gevolg is dat zowel personen als organisaties in toenemende mate hun eigen boontjes moeten dop-pen. Voor algemeen-nu-instellingen wordt daarom het werven van fondsen steeds belangrijker. Maar hoe gaat relatiegerich-te fondswerving eigenlijk precies in zijn werk? Tijdens het symposium, dat met bezieling werd geleid door Dick Scher-jon, adviseur directie mkb voor Rabobank Nederland, ontmoetten de verschillende hoofdrolspelers in processen van fonds-werving elkaar. Vertegenwoordigers van de wereld van ondernemingen, filantropie en fondswervende instellingen.

Het symposium werd geopend door Ton Nelissen, directeur Dura Vermeer Groep, bestuurslid VNO-NCW en bestuurslid NOC*NSF. Bedrijven enerzijds en fonds-wervers voor de sport anderzijds hebben elkaar veel te bieden. Dit stelt hoge eisen aan een professioneel relatiemanagement.

Hans Wijers, voorzitter Raad van Bestuur Akzo Nobel en voorzitter van de Stich-ting Ubbo Emmius Fonds, benadrukte het

belang om strategisch te werk gaan als basis voor effectieve fondswerving.

Met “Fondsen werven: de relatiegerichte aanpak” heeft Geert Sanders een praktische handleiding geschreven voor iedereen die betrokken is bij het wer-ven van fondsen. Hij laat zien dat fondswerving veel meer is dan alleen het vragen om geld. Fondswerving kan pas succesvol zijn als enga-gement ontstaat tussen gever en ontvanger en wanneer dit engagement vervolgens goed wordt onderhouden. Aan het werven van fondsen gaat het werven van vrienden vooraf. Fondsen werven biedt een helder over-zicht van een terrein dat sterk in ontwikkeling is en bevat tal van verras-sende inzichten en prak-tische tips.

Gedegen voorberei-dingDe rode draad door alle verhalen heen vormde de urgentie van de (verdere) professionalisering van instellingen die fondsen werven. Immers, fonds-werving is veel meer dan alleen het vragen om geld. Fondswerving kan pas succesvol zijn als engagement ontstaat tussen gever en ontvan-ger en wanneer dit enga-gement vervolgens goed wordt onderhouden. Aan

het werven van fondsen gaat het werven van vrienden vooraf.Relatiegerichte fondswerving staat in Nederland, in tegenstelling tot de situ-atie in de Verenigde Staten en in het Verenigd Koninkrijk, nog geheel in de

Relatiegerichte fondswerving staat in Nederland, in tegenstelling tot de situatie in de

Verenigde Staten en in het Verenigd Koninkrijk, nog geheel in de kinderschoenen.

Terwijl er veel bij te winnen valt. Op � juni werd in de Malietoren een seminar gehou-

den onder de titel ‘Condities voor succesvolle relatiegerichte fondswerving’

Geert Sanders (m) in gesprek met Hans Wijers (r) en Henk Sol (l), decaan van de Faculteit Bedrijfskunde van de Rijksuniversiteit Groningen

Vier van de panelleden: vlnr Dick Scherjon (Rabobank), Hans Wijers (Akzo Nobel), Ton Nelissen (Dura Vermeer) en Gosse Bosma (Vereniging voor Fondsenwerving)



kinderschoenen. Vandaar de cruciale vraag die iemand tijdens de plenaire discussie naar voren bracht: ‘Zijn de fondswervende instellingen in Nederland bereid om de uitdaging aan te gaan om deze nieuwe stijl van aanpak te ontwikkelen? Hiervoor zal

de aandacht die nu nog overwegend ligt bij technieken (bijvoorbeeld vormen van direct mail) zich dienen te verplaatsen naar aandacht voor wat het aangaan van persoonlijke relaties met mensen vermag te bewerkstelligen’.

Na afloop ontving iedereen het boek Suc-cesvol fondsen werven, waarmee tevens een stevige impuls is gegeven aan de intro-ductie van het nieuwe gedachtegoed.


Boek: Geert Sanders, Fondsen werven:

de relatiegerichte aanpak

Uitgeverij Van Gorcum, 2006

(ISBN �0 2�2 �1�7 �).

Het symposium trok vele deelnemers

Rottinghuis’ Aannemingsbedrijf bv, Groningen www.rottinghuis.nl


Uw zaken eens vanuit een ander perspectief laten bezien?Wat dacht u van onze scherpe blik.Met ongeveer 6.000 medewerkers is Deloitte de grootste financieel-zakelijke dienstverlener van Nederland. Maar grootte zegt op zichzelf niets. Wat wel iets zegt is dat wij een ijzersterke reputatie hebben bij het bedrijfsleven en de overheid, waar het gaat om accountancy, belastingadvies, consultancy en financieel advies. Wij zijn een organisatie die - indien nodig - kan putten uit de omvangrijke expertise van het wereldwijde Deloitte-netwerk en er op gericht u als cliënt voorop te laten lopen. Onze professionals zijn net zo ambitieus als u, waardoor wij met recht durven te stellen: It feels better working with Deloitte.

Groningen, Laan Corpus den Hoorn 102/4. Tel. (050) 520 45 20, fax (050) 520 45 09.

www.deloitte.nl

Accountants• Belastingadviseurs•Consultants• Financieel Adviseurs•

030.12.052 176x134 Noordn.indd 1 20-03-2006 11:57:07

��VNO-NCW NoordNieuws september 2006

ProFlex Bouw is een pilot in de bouwsector, waarin werkgevers en werknemers (bouwplaatsperso-

neel) kunnen experimenteren met parttime werken. Drenthe heeft de primeur. De overwegend door mannen gedomineerde wereld van de bouw stelt zich voor het eerst hiervoor open. Willen bouwvakkers net als andere werknemers gebruik maken van regelingen als ouderschaps- en zorg-verlof? Of wellicht parttime werken? Op 30 augustus vond de start van ‘ProFlex Bouw’ plaats.De komende maanden worden bouwbe-drijven bezocht om te inventariseren of zij parttime vacatures hebben. Om werk-nemers erop te attenderen dat via Pro-Flex Bouw parttime gewerkt kan worden, worden gerichte acties op de bouwplaats georganiseerd. Bouwbedrijven kunnen hun parttime vacatures aanmelden bij Pro-Flex Bouw en werknemers kunnen zich inschrijven wanneer zij in deeltijd willen werken. Op deze manier wordt gematched tussen vraag en aanbod. De pilot loopt van september 2006 tot juni 2007 en zal bij succes een vervolg krijgen.

M i e t j eIn 2003 kwamen bij de toenmalige ombudsvrouw van Enova klachten bin-nen van vrouwen wiens echtgenoot in de bouw werkten. De klacht luidde dat het

binnen de bouwsector niet mogelijk was om in deeltijd te werken. Arbeid en zorg konden daardoor niet worden gedeeld. Wat iedereen eigenlijk wel wist, werd door onderzoek bevestigd. In de bouw ben je een ‘mietje’ als je parttime wilt werken. Samen met Bouwend Nederland en met de werknemersorganisatie FNV Bouw werd gekeken welke mogelijkheden er waren om parttime werken in de bouw mogelijk te maken.

E m a n c i p a t i eIn juli 2004 verscheen ook het onderzoeks-rapport Flexibilisering in de Bouw van het Economisch Instituut voor de Bouwnijver-heid (EIB). Het EIB signaleerde een aan-tal maatschappelijke ontwikkelingen zoals vergrijzing, individualisering, en toename van tweeverdieners. Verder werd gecon-cludeerd dat bouwbedrijven, met name op de bouwplaats behoefte hadden aan een flexibel personeelsbestand. Flexibili-teit bestaat echter nauwelijks in de bouw. Daarom concludeerde het EIB dat het voor de bouwsector een noodzaak is om facili-teiten te bieden voor flexibele arbeid. Puur om de bouwsector in de toekomst aantrek-kelijk te houden voor goed gekwalificeerd personeel. En, niet in de laatste plaats om oudere werknemers langer aan het werk te houden.

Op grond van het onderzoeksrapport van het EIB is in Drenthe een vervolgonder-zoek gehouden naar de situatie rond part-time arbeid. De wensen en behoeften van werkgevers en werknemers zijn inzich-

telijk gemaakt. De globale conclusie was dat de wens bij werknemers wel degelijk aanwezig is om korter en flexibeler te kun-nen werken. Werkgevers in de bouw gaven aan dit over het algemeen lastig te vinden vanwege organisatorische redenen.

In 2005 heeft Enova contact gezocht met de Noordelijke Vereniging Burgerlijke & Utiliteitsbouw. De vraag was of er leden (bouwbedrijven) bereid waren mee te den-ken over de vraag ‘hoe deeltijdarbeid bin-nen de bouwsector mogelijk te maken’.

V i j f D r e n t s e b o u w e r s Er meldden zich 5 bouwbedrijven: bouw-bedrijf Blomberg uit Smilde, bouwbedrijf Moes uit Dwingeloo, bouwbedrijf Smidt uit Westerbork, bouwbedrijf Mensies uit Rolde en HBC Bouw Hoogeveen. Rond de zomer 2005 vonden met deze 5 bedrijven gesprekken plaats. Eén van de suggesties was het opzetten van een flexibele pool voor Drenthe die organisatorisch onder het Opleidingscentrum Bouw (OCB) zou moeten vallen. Het zou het fundament worden van ProFlex Bouw.

Met de start van het project ProFlex Bouw spreekt een aantal Drentse bouwers zich uit over wenselijke vormen van deeltijdar-beid in de bouw. Hiermee wordt de eerste stap gezet in de aanloop naar de ontwikke-ling van een levensloopbewust personeels-beleid in de bouw. Voor dit Drentse project is Europese subsidie verworven. Daarnaast hebben ook de provincie Drenthe en het ministerie van SZW subsidie verleend. Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met:Enova: Harma Barelds, 0592 – 310020FNV Bouw: Aafje Farigu, 050 –3631600OCB: Egbert Hidding, 0522 - 472716


Drentse bouwsector doorbreekt taboe Bouwvakkers kunnen straks parttime werken

Bouwvakkers werken fulltime.

De bouwsteiger is de wereld van stoe-

re mannen die kostwinner zijn.

Van ouderschapsverlof opnemen

en parttime werken is geen sprake.

Echter, ook de bouw ontkomt niet

aan veranderende tijden. Enova

(Emancipatie adviesbureau Drenthe)

nam het initiatief om te kijken of de

sector bereid was de eigen cultuur en

manier van werken onder de loep te

nemen. Het resultaat is ProFlex Bouw.


V N O - N C W N o o r d i n a c t i eIn deze rubriek

houden we u op

de hoogte van de

activiteiten van

VNO-NCW Noord

in de regio

N i e u w s u i t F r i e s l a n d

Ruimtelijk beleid in FrieslandHet nieuwe Streekplan voor Friesland heeft in de eerste helft van 2006 veel tijd en aandacht gekregen. Ook van VNO-NCW Noord. Naast waardering voor de ruimte om te ondernemen in het Streek-plan is VNO-NCW Friesland kritisch over het onderdeel de diepe delfstofwinning. VNO-NCW Friesland heeft bezwaar gemaakt tegen de stelling van de Provincie Friesland dat het voorzorgbeginsel met betrekking tot diepe delfstofwinning in Friesland moet worden gehanteerd. Op dit moment is opsporing en winning van diepe delfstoffen (gas) toegestaan op plaatsen waar de invloed op de natuur zo beperkt mogelijk is. De provincie stelt in het nieuwe streekplan echter dat ze tegen iedere vorm van nieuwe opsporing en winning van diepe delfstoffen is. Er mag kort gezegd, niet eens meer worden gezocht naar gas, laat staan dat nagedacht mag worden over verantwoorde winning daarvan. Dit voorzorgprincipe staat haaks op de door ons bepleite ruimte voor economische ontwikkeling. Door het voorzorgprincipe te hanteren, sluit de provincie iedere toekomstige ontwikkeling op dit gebied uit. Ook de kansen en potentie van het gebied. Nu de provincie desgevraagd heeft aangegeven haar standpunt niet te wij-zigen, beraadt VNO-NCW Noord zich op vervolgstappen.

N i e u w s u i t G r o n i n g e n

Grensregio als hefboom voor internationale welvaartIn samenwerking met VNO-NCW Drenthe, VNO-NCW Midden en vergelijkbare ondernemersverenigingen aan overzijde van de grens wordt gewerkt aan een grensoverschrijdend lobby plan. Om de grensoverschrijdende lobby kracht bij te zetten zal een ruimtelijk-economische kaart (toekomstvisie) gemaakt worden van de Eure-gio. De kaart geeft een duidelijke visualisatie van de zwaartepunten waarop zal worden ingezet. Tevens zijn er plannen voor de oprich-ting van een Euregionaal Duits-Nederland ondernemersplatform.De doelen hebben betrekking op:• Private onderlinge grensoverschrijdende kennisuitwisseling dmw

bijeenkomsten en bedrijfsbezoeken

• Concrete individuele- en collectieve ledendiensten• Stimuleren van grensoverschrijdende business• Euregionale belangenbehartiging• Economisch uitnutten van Euregiomiddelen

VNO-NCW Groningen in debat met jong Groen LinksOp 18 september organiseerde Dwars, de jongerenbeweging van Groen Links in Groningen een minisymposium ‘een middag regio-visies’. Hierin werd ingegaan op de kansen en bedreigingen voor Noord-Nederland en Groningen in het bijzonder. Vanzelfsprekend werd ook al een voorschot genomen op de miljoenennota. Naast Groen Links Tweede Kamerlid Ineke van Gent en RUG professor Jouke van Dijk heeft Peter Buurman, regiomanager VNO-NCW Groningen de visie namens het bedrijfsleven neergezet. Naast alge-mene economische ontwikkelingen is ingegaan op: de energiepro-blematiek in Delfzijl, de Zuiderzeelijn, de arbeidsmarkt, onderwijs, ondernemerschap, lastenverlichting, bereikbaarheid en innovatie.

N i e u w s u i t D r e n t h e

Sociaal ContractEerder dit jaar is er door 8 Drentse gemeente het project “Sociaal Contract”opgestart.Met het project “Sociaal Contract” wordt een nieuwe benadering gezocht op het gebied van het aan het werk helpen van werklozen. De focus ligt op het ontwikkelen van vernieuwde samenwerkings-vormen tussen bedrijven en gemeenten. VNO-NCW Drenthe pleit voor innovatieve “contracten” waarbij bedrijven een tegenprestatie kunnen vragen voor het in dienst nemen van langdurig werklozen.Deze samenwerkingsvorm is nieuw en kent nog maar één concreet en aansprekend voorbeeld in Nederland. Amersfoort heeft op ver-zoek van de toeristische bedrijven in haar gemeente de toeristenbe-lasting afgeschaft. In ruil hiervoor creëren de betreffende bedrijven 10 werkplekken.VNO-NCW Drenthe heeft de samenwerkende gemeenten aange-spoord direct contact te leggen met zowel grote als kleine bedrijven binnen hun gemeentegrenzen. Hierbij is intelligent maatwerk van belang. Het mes kan hier aan twee kanten snijden.


VNO-NCW Noord pleit voor pro-gramma’s die kunnen terugval-len op een breed maatschappelijk

draagvlak en die uiteindelijk echt werk maken van ondernemende besturen. Hier is er een gezamenlijk belang: de provincies en de burgers zijn gebaat bij een krachtig en innovatief bedrijfsleven, dat de mondi-ale concurrentie aankan en daarmee wel-vaart en werkgelegenheid creëert. Nodig zijn:

• voldoende vestigingsruimte (zowel in kwantitatief als in kwalitatief opzicht), • een gedegen industriebeleid• een goede bereikbaarheid, • een aantrekkelijke woonomgeving en

een goed voorzieningenniveau, • een goede aansluiting van onderwijs op

de arbeidsmarkt, • het stimuleren van creativiteit en inno-

vatiekracht en last but not least • een aanvaardbare regel- en lastendruk

en terugdringen van de bureaucratie.Waar ondernemers op bovengenoemde ter-reinen afhankelijk zijn van de welwillend-heid, investeringsbereidheid en daadkracht van overheden, zijn overheden voor het welslagen van veel van hun beleidsvoorne-mens afhankelijk van een goed functione-rende economie. Naast de inkomenspositie van burgers gaat het over de betaalbaar-heid van welzijn, sociaal beleid, cultuur, participatie en integratie en jeugdzorg.De kaderscheppende rol in het ruimtelijke

beleid en de regiefunctie ten opzichte van regionale- en lokale ontwikkelingen maakt de provincie voor ons de aangewezen en betekenisvolle gesprekspartner. Niet in de laatste plaats vanwege de democratische legitimatie van besluitvorming.

Wij dagen de provincies uit om zich ook daadwerkelijk ondernemend op te stellen. Om de economie goed te laten functi-oneren, kan en moet de provincie door voorwaardenscheppende investeringen en proactief beleid een belangrijke aanjaag-functie vervullen. Dit betekent in sommige gevallen dat wij provincies zullen vragen concrete ontwikkelingen te stimuleren, maar vaker nog ruimte te geven aan de dynamiek van marktpartijen.

De uitgebreide versie van de aanbevelin-gen is op te vragen bij het secretariaat.

Peter Buurman

Ondernemen moet weer leuk wordenV N O - N C W N o o r d s t u u r t a a n b e v e l i n g e n n a a r S t a t e n f r a c t i e s

Op 7 maart 2007 zullen verkiezingen

plaatsvinden voor Provinciale Sta-

ten. VNO-NCW Noord wil de diverse

fracties, die bezig zijn met hun ver-

kiezingsprogramma’s, graag duide-

lijk maken welke onderwerpen van

belang zijn voor het bedrijfsleven. De

fracties ontvangen allen een brief met

aanbevelingen voor hun programma.



Bij de aanleg van infrastructuur zat Nederland tot voor kort heel eenvoudig in elkaar: de overheid

bepaalt, de overheid betaalt en het bedrijfs-leven voert uit. Echter voor de infra-structurele problemen die nog resten in Noord-Nederland pleit VNO-NCW Noord voor een nieuwe marktbenadering. Als ingenieursbureaus, aannemers en andere ondernemers in een vroeg stadium bij de planontwikkeling worden betrokken kan het maatschappelijke resultaat groter zijn.

Een inventarisatie van knelpunten lost op zich niets op. Het is meer een startpunt van een proces dat uiteindelijk moet leiden tot een structurele oplossing.De eerste vervolgstap zal moeten zijn een prioritering en fasering van de knel-punten. Voor zover het provinciale of gemeentelijke infrastructuur betreft kan het op dat niveau in de plannen worden opgenomen. Lastiger is het als het om rijks infrastructuur gaat. Een van de succesfac-toren is hierbij dat er vanuit de regio een

eensluidend geluid klinkt. Een goed voor-beeld hiervan is de N33 waarbij overheid, bedrijfsleven en politiek zich samen hard maakten voor de verdubbeling.

Maar ook als er al overeenstemming is over de aard van de oplossing dan kan het bedrijfsleven een grote rol spelen in het voorbereidingstraject. Publiek-private samenwerking (PPS) is een veelgebruikte

term, maar kan nog vaker als een effectief instrument worden ingezet. Hierbij is het vaak nog zoeken naar de juiste vorm. Voorop moet staan dat er een nieuwe marktbenadering gewenst is waarbij het bedrijfsleven eerder en prominenter in het voortraject wordt betrokken.Het door VNO-NCW Noord opgerichte werkatelier Zuidelijke Ringweg Gronin-gen heeft een voorzet gegeven voor een nieuwe marktbenadering. Door allerlei partijen, zoals ingenieursbureaus, aanne-mers, ondernemersorganisaties en exploi-tatiebedrijven bij elkaar te brengen worden

Files zijn geen exclusief Randstad probleem. Dat ondervindt menig automobilist al dage-

lijks, maar als er niets gebeurt staan belangrijke verkeersaders in Noord-Nederland in

2020 helemaal vast. Dat blijkt opnieuw uit de recent gepubliceerde netwerkanalyses van

de regio Groningen-Assen en Friesland (Leeuwarden, Westergo-zone en A7-zone) waarin

de respectievelijke overheden de knelpunten hebben geïnventariseerd. VNO-NCW Noord

pleit ervoor om het bedrijfsleven in een vroeg stadium bij de oplossingen te betrekken

A28, flessenhals bij Zwolle: poort naar het NoordenAl sinds jaar dag staan er rondom Zwolle op de A2� dagelijks lange files. Voor het Noorden is

dit een belangrijke “toegangsweg”. De problemen worden veroorzaakt doordat er rondom

Zwolle op de A2� maar � rijstroken beschikbaar zijn, terwijl vanuit het zuiden bij knooppunt

Hattemerbroek (waar A2� en A�0 bij elkaar komen) er � rijstroken zijn en ten noorden van

knooppunt Lankhorst (waar de A2� en de A�2 bij elkaar komen) er ook � rijstroken zijn.

Daarom pleit VNO-NCW Noord opnieuw voor een structurele verbetering van deze situatie.

Inmiddels gloort er licht aan het eind van de tunnel. Er liggen concrete plannen om het stuk

tussen de beide knooppunten uit te breiden van 2 x 2 rijstroken naar 2 x � rijstroken. Volgens

de berekeningen zal deze vergrote capaciteit het verkeer voldoende kunnen afwikkelen. Als

de procedures in het normale tempo kunnen worden doorlopen zal in 200� de eerste spade

de grond in gaan en in 200� de extra capaciteit voor het verkeer beschikbaar komen.

Het bijzondere aan dit project is dat Arcadis een aantal traditionele Rijkswaterstaat taken

heeft overgenomen, zoals de contractvoorbereiding, de aanbestedingsprocedure en het

omgevingsmanagement. Een goed voorbeeld van een nieuwe marktbenadering.

Netwerkanalyse Friesland: prioriteitstelling ontbreektDe netwerkanalyse Friesland is een bundeling van de drie regio’s: Leeuwarden, de Westergo-

zone en de A7-zone. Doordat men relatief laat is begonnen is de analyse minder gedegen

dan bijvoorbeeld in de regio Groningen-Assen. Maatschappelijke partijen, waaronder

VNO-NCW Noord, zijn wel gevraagd om input te leveren maar hiervan is slechts beperkt

iets terug te vinden. Het totaalresultaat van de netwerkanalyse is teleurstellend te noemen.

Bijvoorbeeld de omvang van de diverse knelpunten is niet geheel objectief vast te stellen

omdat er is afgeweken van de gangbare normen. Daarnaast is er een omvangrijk pakket

aan maatregelen voorgesteld maar wordt geen duidelijke prioriteitsstelling aangebracht.

Hierdoor zal het verhaal richting minister van Verkeer & Waterstaat niet aan kracht winnen.

Een gemiste kans voor Friesland.

Wel positief is het feit dat de Zuiderzeelijn expliciet als maatregel wordt benoemd, essentieel

voor een goede verbinding met Friesland.



nieuwe probleembenaderingen en oplos-singen gegenereerd. Dit initiatief is door de verschillende overheidspartijen enthousiast opge-pakt. Gronings gedeputeerde Tonnis Musschenga:“Er hangen 80.000 arbeids-plaatsen aan de Zuidelijke Ringweg, een structurele en gezamenlijke aanpak is erg belangrijk” Nieuwe samenwerkingsvormen, nieuwe wijzen van aanbesteden, innovatieve con-

tractvormen; ook Rijkswaterstaat is bezig met het zoeken naar een nieuwe markt-benadering. Landelijk is een nieuwe lijn uitgezet en deze wordt door de hoogste ambtenaar van Rijkswaterstaat in Noord-Nederland, Peter Struik vol gedragen: “Het nieuwe motto van Rijkswaterstaat luidt: De markt, tenzij…”

Het enthousiasme van bestuurders geeft aan dat de gekozen weg van het Werka-

telier Zuidelijke Ringweg Groningen een succesvolle is. Helaas zullen de resulta-ten pas over vele jaren zichtbaar kunnen zijn. Dit voorbeeld ondersteunt wel de oproep aan alle overheidspartijen om het bedrijfsleven een sleutel tot het succes te laten zijn.


Netwerkanalyse Groningen-Assen: focus op de Zuidelijke Ringweg GroningenDe netwerkanalyse Groningen-Assen is een zeer gedegen analyse van de mobiliteit binnen

dit Nationaal Stedelijk Netwerk. Maatschappelijke partijen, waaronder VNO-NCW Noord heb-

ben hierbij ook een inbreng mogen leveren, welke deels terug te vinden is in het rapport. De

focus van de analyse ligt op de grootste knelpunten: Zuidelijke Ringweg Groningen, aanslui-

ting A2�-N�� bij Assen-Zuid en op de kwaliteit van het openbaar vervoer. Daarbij stelt men

onder andere voor de oplossingen samen het bedrijfsleven nader uit te werken.

Een zwak punt in de analyse is de voorgestelde tramlijn binnen Groningen. Hierbij is onvol-

doende aandacht gegeven aan de verbinding met de belangrijkste verkeersader, de Zuide-

lijke Ringweg Groningen.

VNO-NCW Noord ondersteunt de regio Groningen-Assen bij de vraag aan de minister van

Verkeer & Waterstaat om een formele planstudie te mogen starten rondom de Zuidelijke

Ringweg Groningen.

Daarnaast is VNO-NCW Noord bezig, middels het Werkatelier Zuidelijke Ringweg Groningen,

in gezamenlijkheid met overheidspartijen een ontwikkelingsperspectief voor de Zuidelijke

Ringweg uit te werken. Hiermee wordt de nieuwe marktbenadering invulling gegeven.

09700193•ADV (170X240).indd 1 18-07-2006 09:31:56


BijeenkomstenPersoonlijke leden die zich verbonden weten via VNO-NCW Noord zullen in dit nieuwe verenigingsjaar duidelijker hun zakelijke meerwaarde voor elkaar kunnen demonstreren. Meer transparantie die leidt tot meer zakelijke contacten en uiteindelijk tot meer business. We willen uw kortste lijn met het ondernemend Noord-Neder-land zijn. VNO-NCW Noord is tenslotte een A-merk.In 2006/2007 zullen liefst 2 verkiezin-gen plaatshebben. Op 22 november 2006 (Tweede Kamer) en op 7 maart 2007 (Pro-vinciale Staten en Eerste Kamer). VNO-NCW Noord verzorgt behalve actieve bij-drages aan verkiezingsprogramma’s ook een drietal politieke cafés. Hierin zullen provinciale lijsttrekkers worden uitge-daagd kleur te bekennen als het gaat om hun visie op het noordelijke ondernemers-klimaat.Het nieuwe verenigingsjaar wordt een jaar waarin nieuwe onderwerpen zullen worden geadresseerd, waarin aandacht is voor specifieke doelgroepen en waarin betere verbindingen worden gelegd tussen ambitieuze bedrijven en noordelijke ken-nisinstellingen.

MaatmerkHet activiteitenprogramma 2006/2007 bevat behalve evergreens ook geheel nieu-we accenten. Het nieuwe verenigingsjaar telt maar liefst veertig reguliere ledenbij-eenkomsten die ‘vraaggericht, spannend, interactief en informatief zijn en een col-lectief belang dienen’. Bijeenkomsten die meer dan eens met steun en inbreng van betrokken leden tot stand gekomen zijn.Additioneel in het programma zijn de ont-bijtsessies voor verbreding van uw zake-lijke contacten en de exclusieve bijeen-

komsten voor specifieke doelgroepen, bij-voorbeeld directeuren-eigenaren en jonge ondernemers. De deelnemers van het in 2006 hernieuwde project ‘Ondernemende Staten’ zullen uitgenodigd worden voor een noordelijk georganiseerde bijeenkomst in de Lawei te Drachten. Een primeur waarmee we het belang van vergaande noordelijke afstemming bij politieke afwe-gingen en besluitvorming onderschrijven.

LobbyVNO-NCW Noord spant zich met vele anderen in voor een aantrekkelijk vesti-gingsklimaat om te ondernemen. Maat-schappelijke doelen als economische groei en evenwichtige regionale spreiding ont-staan niet vanzelf. Juist in een ijle econo-mische structuur ligt een expliciete taak en motief voor faciliterend overheidsoptre-den. We zullen de potenties en de ruimte in geheel Nederland beter moeten benut-ten. Dit betekent ook een andere verdeling van de FES middelen (we praten over 16 miljard euro in de periode 2006 – 2010). De concentratie in en op het westen brengt steeds vaker ernstige problemen met zich mee. Tegen deze achtergrond moet u ook ons vasthoudende hartstochtelijke pleidooi zien voor de oplossing van infrastructurele knelpunten en vanzelfsprekend voor de Zuiderzeelijn in zijn snelst mogelijke vari-ant. In feite gaat de Zuiderzeelijn-discussie over een betere verdeling van de nationale ruimte. Het gaat over de herpositionering van Nederland binnen Europa.

De haat-liefde verhouding met het dos-sier Energie blijft een aandachtspunt Aan de ene kant hebben de energie-intensie-ve bedrijven in het noorden nog steeds hoge nood door het afwezige level play-ing field. Aan de andere kant is energie

een onbetwiste noordelijke piek in de nationale delta. De bouw van verschil-lende biodieselfabrieken, de komst van een LNG-terminal, het serieus werken aan rijden op biobrandstoffen, de toenemende productie van biogas door landbouwers. Het is slechts een greep uit de alsmaar groeiende energieactiviteiten in Noord-Nederland. De keuze van Nuon voor de Eemshaven onderstreept het feit dat de Eemshaven zich ontwikkelt tot een waar knooppunt van energieactiviteiten.

OproepAan u wordt gevraagd ook dit jaar assertief en actief deel te nemen aan een geënga-geerde en gepassioneerde ondernemersver-eniging. In plaats van passief af te wachten doen we een oproep aan u allen vaker zelf initiatieven te nemen, zaken naar u toe te trekken. We kunnen met elkaar heel veel meer mits we ons vaker laten leiden door onze ondernemersgeest, door onze missie om van onze prachtige drie provincies Groningen, Friesland en Drenthe meer, veel meer te maken. We houden ons aan-bevolen voor uw opmerkingen.

Peter [email protected]

‘Het heft in eigen handen’Nieuw verenigingsjaar VNO-NCW Noord van startHet verbindende thema van het nieuwe verenigingsjaar van VNO-NCW Noord luidt ‘het heft in eigen handen’. Zelf verantwoordelijkheid nemen om Noord-Nederland ondernemender te maken en meer smoel te geven. Niet alle heil komt uit Den Haag. We zullen ons, zoals u van ons gewend bent, inspannen om ondernemen aantrekkelijker te maken en om het noordelijke netwerk nog beter te vervlechten.


Dutch Trade Board geeft richting en scherpte aan internationale handelN o o r d e l i j k e o n d e r n e m e r s m a n i f e s t e r e n z i c h p r o m i n e n t

De Dutch Trade Board (DTB) is het publiekprivate samenwerkingsver-band op het gebied van internati-

onaal ondernemen dat eind 2004 is opge-richt door staatssecretaris van Economische Zaken Karien van Gennip. In de DTB werkt de overheid samen met VNO-NCW, MKB Nederland, de Kamers van Koophandel, de banken, de private handelsbevorderende organisaties (Fenedex, NCH en NEC) en een aantal in het buitenland actieve onder-nemers. Doel van de DTB is om, door een optimale publiekprivate samenwerking, de positie en concurrentiekracht van Neder-landse ondernemingen op buitenlandse markten te versterken. Dit gebeurt omdat de Nederlandse concurrentiepositie onder druk staat. De bestaande middelen en netwerken moeten daarom efficiënter en strategischer worden ingezet, zodat Nederland scherp en adequaat kan inspelen op de internatio-nale trends en ontwikkelingen. Op concrete dossiers proberen genoemde partijen hun krachten te bundelen en activiteiten af te stemmen.

Taken en verantwoordelijkheden De belangrijkste taak van de DTB is het afstemmen op hoofdlijnen en aanbevelingen doen voor handel- en investeringbeleid en strategische issues voor het bewerken van prioritaire markten; doelgroepen, sectoren en relevante thema’s, het signaleren van ontwikkelingen; aanbevelingen doen aan en klankbord zijn van het kabinet; informe-ren van het Nederlandse bedrijfsleven over internationaal ondernemen; stimuleren van synergie tussen de relevante spelers.

India, Rusland en TurkijeDe DTB heeft India, de Russische Federa-tie en Turkije geselecteerd als landen die bijzondere aandacht verdienen. Het Neder-

landse bedrijfsleven haalt te weinig rende-ment uit deze landen gezien de economische potentie van deze landen. Voor deze landen zijn actieplannen vastgesteld, die momen-teel worden uitgevoerd door publiekpri-vate werkgroepen. Ook besteedt de DTB aandacht aan mogelijke verbetering op het gebied van MKB-financiering, Clustervor-ming, Onderwijs en de dienstverlening van het buitenland netwerk.

Namens VNO-NCW neemt de heer Luc Dahlhaus (Koninklijke Friesland Foods N.V., Meppel) deel aan de DTB. Vanuit MKB worden de honneurs door Henri Geursen (Noord Nederlandse Draad Indu-strie, Dokkum) waargenomen. “Een sterk

Nederland kent heel veel buiten-land. Succesvol opereren in een internationale omgeving vereist naast durf en lef ook een gedegen voorbereiding. ‘Handeldrijven begint niet van het ene op het andere moment’ zegt Luc Dahl-haus, voorzitter concerndirectie Friesland Foods. ‘Structuur van het onderwijs, vreemdelingenwetge-ving en beschikbaarheid van visa’s dragen eveneens bij aan het suc-ces van Nederlands ondernemer-schap in het buitenland.’ Betere afstemming en stroomlijning van de beschikbare infrastructuur ten gunste van internationaal zaken-doen vormt het brede domein van de Dutch Trade Board.

H e n r i G e u r s e n , d i r e c t e u r N o o r d N e d e r l a n d s e D r a a d I n d u s t r i e

Hoe bent u in de Dutch Trade Board terecht gekomen?“Een aantal jaren geleden wilde ik de mogelijkheden voor mijn bedrijf in het oosten gaan onderzoeken. Toen ben ik gaan neuzen in China. Het gevolg daarvan was dat ik ongeveer drie jaar geleden door de Metaalunie ben gevraagd zakelijk leider te zijn van een handelsmis-sie naar China. Vervolgens ben ik deel gaan nemen aan het Export Platform van MKB Neder-land. Toen MKB Nederland werd gevraagd een ondernemer naar de Dutch Trade Board af te vaardigen hebben ze mij daarvoor benaderd”.

Wat beschouwt u als uw belangrijkste taak binnen de Dutch Trade Board?“Een stuk praktische inbreng. Als ondernemer die zaken doet in het buitenland ervaar ik soms aan den lijve heel praktische obstakels die voortkomen uit beleid. Door juist de conse-quenties van beleid op praktische wijze inzichtelijk te maken, kunnen we als coördinatie en adviesorgaan ook daadwerkelijk bijdragen aan een versterkte ondersteuningsstructuur voor bedrijven die internationaal ondernemen.

Is het dan zo droevig gesteld met alle inspanningen op het gebied van internationaal ondernemen?“Droevig zou ik niet willen zeggen. Het is wel een feit dat iedereen voor eigen toko werkte. Er was geen synergie, geen overzicht en geen coördinatie als het ging om de activiteiten van Nederlandse partijen in het buitenland”.

Dus krachtenbundeling en één gezicht naar buiten?“We willen bereiken dat de publieke en private inspanningen op één centraal punt gecoördi-neerd worden en één gezicht naar buiten hebben.

Wat is uw persoonlijke drijfveer?“Adviesorganen zijn heel vaak politiek afhankelijk. Dat werkt vaak vertragend voor de eco-nomie. Ik onderneem een poging de praktijk van het ondernemen te vertalen naar adviezen waar een ondernemer iets mee kan. En ik ben blij dat ik als ondernemer ook echt een onder-nemersstem kan laten horen. Ik heb het gevoel dat er ook daadwerkelijk iets mee gedaan wordt. Daarmee is ondernemend Nederland gediend. En daar doe ik het voor”.


Dutch Trade Board geeft richting en scherpte aan internationale handelN o o r d e l i j k e o n d e r n e m e r s m a n i f e s t e r e n z i c h p r o m i n e n t

noordelijk stempel is wel eens goed”, zo stelt Luc Dahlhaus van Friesland Foods. Ook in Noord Nederland hebben we interes-sante bedrijven waar mensen werken die in de voorhoede van het internationale onder-nemen opereren. Naast de heren Geursen en Dahlhaus is ook Loek Hermans, voorzitter MKB-Nederland lid van de Dutch Trade Board. “Het Noorden is altijd zo beschei-den”, aldus Dahlhaus. “Daarom is het voor ons zelfbewustzijn wel goed dat in een nati-onale adviescommissie de noorderlingen voor de verandering eens sterk vertegen-woordigd zijn”.

OnderwijsDe DTB heeft geconcludeerd dat de samen-werking tussen het bedrijfsleven en onder-wijsinstellingen beter kan. Er zal worden nagegaan hoe het potentieel van de buiten-landse studenten in Nederland ingezet kan worden door het Nederlandse bedrijfsleven om kennis op te doen over taal, cultuur en economie. Daarnaast wordt gekeken of er voor Nederlandse studenten een matchma-king-mechanisme mogelijk is voor stages bij het Nederlandse bedrijfsleven. De DTB is van mening dat ook inzet van oud-stu-denten - via bestaande alumniverenigin-gen - kan leiden tot de benodigde ken-nisuitwisseling. Zowel alumniverenigingen in Nederland (van buitenlandse studenten) als alumniverenigingen in het buitenland (van lokale studenten) komen hiervoor in aanmerking. In overleg met partijen uit het veld zullen nadere aanbevelingen worden geformuleerd.

Voor meer informatie: Ministerie Economische Zaken: Maria Henneman 070 379 72 56 VNO-NCW: Roelf van der Kooij 070 3490173 MKB NL: Relien van der Hoek 015-2191288 Private handelsbevorderende organisaties: Frank Hauwert 070-3305600


L u c D a h l h a u s , v o o r z i t t e r c o n c e r n d i r e c t i e F r i e s l a n d F o o d s

U bent twee jaar geleden in de Dutch Trade Board actief geworden. Hoe is dat zo geko-men? “Toeval”. “Onze organisatie drijft voor een belangrijk deel op export. Naast dat we veel zaken in het buitenland doen, heb ik zelf ook ongeveer tien jaar op diverse plekken in de wereld gewoond en gewerkt. Dat maakt denk ik dat ik een relevant cv heb voor de Dutch Trade Board”. Voor Noord Nederland wel goed. Met een sterke noordelijke vertegenwoordiging laten we zien dat we ook vanuit Noord Nederland een belangrijk stempel willen en kunnen drukken op het Nederlandse ondernemersbelang”.

Kunt u uw belangrijkste inbreng in dit relatief jonge orgaan omschrijven?“Praktische ervaring met betrekking tot landen, culturen, omgangsvormen en dergelijke”. “Ik probeer met mijn eigen invalshoek initiatieven te beoordelen en te prioriteren. Zo heeft ieder in de Dutch Trade Board een eigen rol. De korte lijnen die we met elkaar hebben maken daarin overigens het verschil”. “Toen we bijvoorbeeld besloten een aantal landen als ‘pilot-landen’ te benoemen, hebben we gekozen voor India, Rusland en Turkije. Dat betekende tegelijkertijd dat een aantal andere landen niet gekozen werd”.

Is het Nederlandse ondernemerschap op internationaal niveau onvoldoende in staat op eigen benen te staan? “Integendeel. Er gebeurt echter zóveel, er zijn ongelooflijk veel initiatieven. Daardoor is het overzicht wel eens lastig te behouden. Een milde vorm van coördinatie kan het geheel van Nederlandse activiteiten in het buitenland nog effectiever maken”. “Iets meer richting geven, dat is wat de Dutch Trade Board nastreeft”.

Wat valt er te winnen voor het Nederlandse bedrijfsleven dat internationaal opereert?“Naar mijn idee valt er nog veel te winnen”. “Handeldrijven begint niet van het ene op het andere moment. Daar is veel meer voor nodig. Denk aan de structuur van het onderwijs, vreemdelingenbeleid, kennis van geschiedenis. Dit zijn maar een paar zaken die ontzet-tend goed geregeld moeten zijn, wil je succesvol in de internationale arena opereren”. “Als kinderen bijvoorbeeld geen buitenlandse talen spreken omdat ons onderwijsstelsel dit niet meer organiseert, er geen studenten vanuit het buitenland in Nederland kunnen studeren vanwege de vreemdelingenwetgeving en visa’s in bepaalde gevallen niet te krijgen zijn, dan wordt het voor een onderneming met internationale ambities lastig ondernemen”. “Het gaat om integraliteit en opbouw van het hele systeem. In dat opzicht proberen we de regering te beïnvloeden”.

Speelt de Dutch Trade Board ondanks het korte bestaan al een concrete rol in boven-staande situaties?“Jazeker”. “Realiseer je dat de top van het ministerie en de top van het bedrijfsleven in de Dutch Trade Board met elkaar in gesprek zijn. Er is absoluut sprake van een breed draagvlak voor de Dutch Trade Board. Daardoor kun je mede als gevolg van de korte lijnen heel snel schakelen”.

En uw persoonlijke motivatie om aan de Dutch Trade Board deel te nemen?“De voedingssector is een sterk exporterende sector. Sterker nog, we zijn afhankelijk van export. Daarnaast neemt Friesland Foods binnen onze sector een prominente rol in. Als je zulke grote belangen hebt, dan hoor je als voorzitter van de concerndirectie soms verant-woordelijkheden op je te nemen als die op je pad komen. Dat heb ik derhalve gedaan toen de Dutch Trade Board in beeld kwam”. “Als het gaat om de belangen van het Nederlandse bedrijfsleven, dan kun en wil je eenvoudigweg niet nee zeggen”.


De volgende personen zijn lid geworden van de vereniging.

Groningening. P.F. Jansma DHV BV Ruimte en Mobiliteit, Groningen

A.R. Demiray Match & Mobiliteit bv, Groningen

drs. M.F. Borman Chatfone, Groningen

F.M. Kamst YOUreka ! trainingen, Groningen

P.H.T.J. Luja PerkinElmer Life and Analytical Sciences

B.V., Groningen

R.M. Onnes De Winter Adviesgroep b.v., Groningen

M.F. Heikens-Postma De Winter Adviesgroep b.v., Groningen

R. Lowijs Lowijs en Van Rossum, Groningen

P.S. Heikens New Publishers, Groningen

A. Harmens ICT Embedded BV, Groningen

F. Hielkema NCP HRM advies en interim, Haren

drs. R.H. Jasper Roel & Jasper B.V., Groningen

A. Oostland ING Bank N.V. Rayon Oost-

Groningen, Veendam

R.E. Swinkels Perfox bv, Veendam

A.H. Scholten Scholten assurantie-

adviseurs, Veendam

G.A. Kleijweg Menzis zorg en inkomen,

Zwolle (dig.foto)

mr. H.Z. Rundberg DHV BV Ruimte en Mobiliteit,

Groningen

M. Habermehl Principal Consult, Laren

N. Rem TopStart, Groningen

mr.dr. G.H. Sjobbema Schuurmans Advocaten

& Adviseurs voor

ondernemers, Roden

(dig.foto)

E.H. Lausberg Store Support, Groningen

M.C. Tillema CommaSelect Werving,

Selectie en Assessment,

Leeuwarden (dig.foto)

drs. E. Spoelstra Achmea Arbo B.V.,

Groningen

A.J. Rozema Amasus Shipping B.V.,

Delfzijl

mw J. Koster Bureau Result, Groningen

ir. C.B. Mulder Van Ede en Partners Noord

Nederland, Groningen

J.L. Oldenburger Waste Paper Trade C.V.,

Scheemda

drs. G.J. Lankhorst GasTerra B.V., Groningen

H. van Dijk AVR - Industrial Services B.V., Stadskanaal

drs. S. Leijendekker VCD Automatisering, Groningen

R. Kajuiter HRlijn, Groningen

Frieslandmr. D.T. van der Vat Koninklijke Utermöhlen N.V.,

Wolvega (foto)

ir. L. van der Werff Ingenieursbureau Stevens

en Van Dijck, Leeuwarden

H.J. van der Meulen VaDeMe, schoonmaak en

bedrijfscatering, Ned

D.T. de Rijke CSS Solutions, Heerenveen

ing. P.R. Visser Neways Leeuwarden B.V., Leeuwarden

ing. Q.J. Lampe Lampe Technical Textiles B.V., Sneek

R. Seinen Rabobank Drachten-Ureterp,

Drachten (dig.foto)

E.P. Kisjes RA Deloitte, Leeuwarden

drs. J.W. Wichers Schretlen & Co, Heerenveen

J.C. van der Bruggen Kapla Creations, Drachten

J. Timmer Kunstverhuur De Wilgen /

Beeldend kunstenaar, De

Wilgen

mw A.S. Verbeek De Friesland

Zorgverzekeraar,

Leeuwarden

T. Sijs LPF Flexible Packaging BV,

Grootegast

M. Dol P/Flex, Amsterdam Zuid-

Oost

Lt-Kolonel M.H.G. Brevink V liegbasis Leeuwarden/

Kon. Luchtmacht,

Leeuwarden

E.J. Siderius Yacht, Leeuwarden

mr. G. Rol Speciaaladvocaten, Assen

Commandeur G. Flieringa Commando

Zeestrijdkrachten, Den Helder

A. Kistemaker Thuiszorg Perfect BV, Steenwijk

M. Orth Maen Gevelbeheer B.V., Joure

DrentheJ. de Noord Kunst & Cultuur Drenthe, Assen

L.H.A. van der Heiden Woonservice Complex ‘De Noorderkroon’,

Roden

mw drs. B.G. Ensing Stichting Enova emancipatie

adviesbureau Drenthe,

Assen

F. Potze Penske Logistics /

Transportgroep Van der

Graaf, Coevorden

dr. M.B.P. Wolfsen SG/automatisering b.v.,

Emmen

F. Kuijper Astellas Pharma Europe BV, Meppel

ir. M.Th.E. Daemen Essent Milieu Wijster, Wijster

H. Wesseling Getronics PinkRoccade,

Assen

Th. Brunen Stichting Interzorg Noord-

Nederland, Assen

H.J. Hulsegge Stichting Drents Architectuur

Centrum, Emmen/Assen

G. Westers Alescon, Assen

J. Krul Domesta, Emmen

C.A. Buys ICC b.v., Zuidlaren

R.F. David KPN, Zwolle

Nieuwe leden

dhr Scholten

dhr Kleijweg

dhr Sjobbema

dhr Tillema

dhr V.d. Vat

dhr Seinen

mw V.d. Bruggen

mw Timmer

dhr V.d. Heiden

dhr Daemen

dhr Hulsegge

VNO-NCW NoordNieuws september 2006 ��

Colofon Agenda meer informatie: www.vno-ncwnoord.nl NoordNieuws, het magazine van VNO-NCW Noord, verschijnt zes maal per jaar en wordt verspreid onder leden in Drenthe, Friesland en Groningen

Oplage: 1�00 exemplarenRedactie: P.J.M. Buurman, [email protected] 1��, �7�0 AD Haren tel.: (0�0) �� , fax: (0�0) �� 61 ��

Website: www.vno-ncwnoord.nl

AdvertentieverkoopKoninklijke Van Gorcum bv, AssenLilian de Winter 0��2-�76��

BasisvormgevingLieuwens Communicatie & Vormgeving, Lemmer

Prepress en drukKoninklijke Van Gorcum bv, Assen

FotografieBas van Mierlo

DistributieAlbracht, Groningen

VNO-NCW Noord vertegenwoordigt in Gronin-gen, Friesland en Drenthe 12.000 bedrijven waar-bij ruim 1�00 persoonlijke leden de harde kern van de vereniging vormen. Genoemde bedrijven representeren tachtig procent van de werkgele-genheid in de marktsector. Zestig procent van het ledenbestand zijn mkb-bedrijven.

vrijdag 29 september 2006VNO-NCW Noord in gesprek met noordelijke KamerledenPlaats: Golden Tulip Paterswolde-Groningen, PaterswoldeOntvangst: 1�.�0 uurSprekers: Joop Atsma, Lid Tweede Kamer CDA Rikus Jager, Lid Tweede Kamer CDA Marjo van Dijken, Lid Tweede Kamer PvdA (Zie foto vorig jaar) Jan Mastwijk, Lid Tweede Kamer CDA (zie foto) Jacques Tichelaar, Lid Tweede Kamer PvdA (Zie foto vorig jaar)

Einde: 17.�0 uur

woensdag 11 oktober 2006Speciaal voor DGA’s : eenzaam of één grote familiePlaats: Vitalis, DrachtenOntvangst: 1�.�0 uurEinde: 1�.00 uurSprekers: Gosse Kooi (Vitalis) Gerd Lindeman (Holtrop & Jansma)Thema: Bedrijfsopvolging donderdag 12 oktober 2006Bedrijfsbezoek VNO-NCW Friesland Woudagemaal, Wetterskip FryslânPlaats: Woudagemaal, LemmerOntvangst: 16.00 uurSpreker: ir. P.A.E. (Paul) van Erkelens, Dijkgraaf ‘Ondernemers en de rol van water’Einde: 17.�0 uur

dinsdag 17 oktober 2006Het heft in eigen handenDe noordelijke ontwikkelingsas verder uitgewerktJaarcongres VNO-NCW Noord in samenwerking met Duitse – en Nederlandse business partnersPlaats: Meerwold, Groningen Ontvangst: 1�.00 uurSprekers: Bernard Wientjes, voorzitter VNO-NCW Louwe Dijkema, voorzitter VNO-NCW Noord Sipke Swierstra, gedeputeerde RO provincie Drenthe Michael Ahrens, geschäftsführer Industrie und Handelskammer Oldenburg Herrn Genge, geschäftsführer Industrie und Handelskammer HamburgEinde: 17.�0 uur

donderdag 19 oktober 2006Bedrijfsbezoek VNO-NCW Groningen Nedmag Industries Mining and Manufacturing Nedmag, de route naar succesPlaats: Nedmag, Veendam, Ontvangst: 1�.�0 uur Sprekers: Otto Krediet, algemeen directeur Cees in ‘t Veld, directeur zoutwinningEinde: 17.�0 uur

woensdag 2 november 2006Voorlichtingsbijeenkomst over de nieuwe arbowetPlaats: Golden Tulip Tjaarda, OranjewoudOntvangst: 1�.�0 uurEinde: 17.00 uurVoorzitter: Rombout de Wit, directeur LDC, Leeuwarden

dinsdag 14 november 2006Bedrijfsbezoek VNO-NCW Drenthe Astellas Pharma EuropePlaats: Astellas Pharma Europe, MeppelOntvangst: 1�.�0 uurSprekers: Freek Kuijper, plant director “Ster in gezonde productie”Einde: 1�.�0 uur

Ruimte voorondernemen

Om als ondernemer het beste uit uzelf te halen, neemt u de nodige ruimte.

U verkent uw markt en mogelijkheden. En u neemt de vrijheid om een solide

financiële partner te kiezen. Dan zult u graag kennismaken met Friesland

Bank. Een partner met een realistische kijk op zaken. Die u adviseert bij het

nemen van weloverwogen beslissingen, waardoor u de ruimte krijgt om

succesvol te ondernemen. Wilt u meer weten? Kom gerust langs voor een

kennismaking, bel (058) 299 55 99 of ga naar www.frieslandbank.nl

ADV-A4 RUIMTE V ONDERNEMEN.indd 1 12-09-2006 11:16:58

noordnieuws 4 (2006)

Documents

vnoncw noord aan

vnoncw noordnieuwsseptember

ei van columbus

delta het dal

een stadsstaat1

mep regeling

kijk en

een aantal bedrijven