nỘi soi tiÊu hÓa hiỆn tẠi &tƯƠng lai
DESCRIPTION
NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI. PGS TS NGUYỄN THÚY OANH Trưởng Khoa Nội Soi BV ĐHYD. MỤC TIÊU -Tìm hiểu lịch sử nội soi TH. -Biết chỉ định & chống chỉ định. -Biết vai trò chẩn đoán & điều trị -Biết ưu thế và hạn chế NSTH. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/1.jpg)
NỘI SOI TIÊU HÓA NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAIHIỆN TẠI &TƯƠNG LAI
PGS TS NGUYỄN THÚY OANHPGS TS NGUYỄN THÚY OANH
Trưởng Khoa Nội Soi BV ĐHYDTrưởng Khoa Nội Soi BV ĐHYD
![Page 2: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/2.jpg)
MỤC TIÊU
-Tìm hiểu lịch sử nội soi TH.
-Biết chỉ định & chống chỉ định.
-Biết vai trò chẩn đoán & điều trị
-Biết ưu thế và hạn chế NSTH.
-Biết vị trí NSTH trong tương lai.
![Page 3: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/3.jpg)
Lịch sử nội soi tiêu hóaLịch sử nội soi tiêu hóa
![Page 4: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/4.jpg)
Lịch sử NSTHLịch sử NSTH
Phillip Bozzini (1805)
• Từ thời Ai Cập và Hy Lạp cổ đại, tìm cách soi hậu môn, âm đạo.• Phillip Bozzini (1805), đầu tiên soi xoang cơ thể như niệu đạo, bàng quang, âm đạo với ống soi thô sơ. Dùng nến + gương phản chiếu.
![Page 5: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/5.jpg)
Lịch sử NSTHLịch sử NSTH
DESORMEAUX (1855)
• Segalas (Pháp) và Fisher (Mỹ) nghiên cứu NS.
Nguồn sáng là trở ngại chính.
• Desormeaux (Pháp,1855) theo mẫu Segalas.
Ánh sáng do đốt cồn. Chưa thể soi hệ TH.
![Page 6: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/6.jpg)
• 1868, Adolf Kussmaul. Lần đầu tiên soi dạ dày với ánh sáng yếu.• 1949,ống soi TQ của Eder-Hufford được
dùng trên lâm sàng.
Lịch sử NSTHLịch sử NSTH
EDER-HUFFORD (1949)
![Page 7: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/7.jpg)
• 1932, ống soi nửa mềm DD của Rudolph Schindler
ra đời, quảng bá khắp thế giới. Schindler được xem là cha đẻ NSDD.
Lịch sử NSTHLịch sử NSTH
SCHINDLER (1932)
![Page 8: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/8.jpg)
• 1957, Hirschowitz phát minh ống soi mềm.
• 1960, Hirschowitz & cty ACMI tung ra thị trường hệ thống nội soi càng ngày càng có chất lượng.
Lịch sử NSTHLịch sử NSTH
HIRSCHOWITZ (1957)
![Page 9: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/9.jpg)
Ống soi TQ-DD của ACMI (1970)
![Page 10: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/10.jpg)
MC CUNE và OI (1968)
•1968, Mc Cune (Mỹ) và OI (Nhật) làm ERCP đầu tiên.
![Page 11: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/11.jpg)
EUS (1986)
![Page 12: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/12.jpg)
Nội soi video Fujinon (1990)
OÁng noäi soi Video
![Page 13: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/13.jpg)
Dây Nội soi hiện đại
![Page 14: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/14.jpg)
Cấu tạo dây soi
![Page 15: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/15.jpg)
Thân ống Nội soi
![Page 16: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/16.jpg)
Hệ thống máy nội soi
![Page 17: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/17.jpg)
Phòng nội soi
![Page 18: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/18.jpg)
Phòng xử lý dây nội soi
![Page 19: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/19.jpg)
Tủ treo dây soi
![Page 20: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/20.jpg)
Nội soi viên nang EC (2000)
![Page 21: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/21.jpg)
Kết quả NS viên nang
![Page 22: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/22.jpg)
NỘI SOI RUỘT NON BẰNG BÓNG
Dây soi ruột non Vỏ bọc ngoài.
Nguyên lý họat động dây soi ruột non bằng bóng.
![Page 23: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/23.jpg)
Hệ thống NBI 180 H
Phóng đại 3 - 30 lần Nhuộm màu tự động
![Page 24: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/24.jpg)
Siêu âm nội soi (EUS)
![Page 25: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/25.jpg)
Siêu âm nội soi (EUS)
![Page 26: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/26.jpg)
● Khảo sát từng lớp thành ống TH – Biết bản chất khối u
dưới niêm mạc.– Định đúng giai đoạn
T của UT TH
● EUS có độ nhạy 97.6 và độ đặc hiệu 100.
VAI TRÒ EUS
![Page 27: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/27.jpg)
EUS CHẨN ĐOÁN• Staging bướu tiêu hóa, tụy, ống mật và trung thất. • Đánh giá bất thường trên thành ống TH hay cơ quan lân cận.• Lấy mẫu mô sinh thiết kim nhỏ (FNA).
EUS ĐIỀU TRỊ• EUS hướng dẫn gây tê tùng TK tạng.• EUS hướng dẫn dẫn lưu nang giả tụy.• EUS hướng dẫn dẫn lưu áp xe và lọai bỏ mô họai tử.• EUS hướng dẫn chụp đường mật - tụy và dẫn lưu.
EUS ĐIỀU TRỊ THỰC NGHIỆM• EUS hướng dẫn hóa trị
CHỈ ĐỊNH EUS
![Page 28: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/28.jpg)
• Nội soi đóng vai trò quan trọng, là phương pháp không thể thiếu trong chẩn đoán và điều trị bệnh đường tiêu hóa.
• Quan sát trực tiếp, thấy rõ sự thay đổi về mật độ mạch máu, về biên độ nếp niêm mạc… là những tiêu chuẩn để phát hiện ung thư sớm đường tiêu hóa mà cho tới nay chưa có kỹ thuật nào hơn.
• Nội soi có độ nhạy 95,2 và độ đặc hiệu là 96,5 so với X quang chỉ có độ nhạy 54,4 và độ đặc hiệu là 88,2 trong chẩn đoán bệnh đại – trực tràng.
VAI TRÒ NỘI SOI TIÊU HÓA
![Page 29: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/29.jpg)
Ung thư tiêu hóa
• Đa số UT khởi phát ở lớp niêm mạc của thành
ruột, từ đó ăn lan ra các lớp khác.
• 95% trường hợp là ung thư tế bào tuyến
(adenomacarcinoma)
![Page 30: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/30.jpg)
Tiên lượng UT TH
★ Tỉ lệ 90% sống hơn 5 năm nếu phát hiện sớm
và điều trị đúng.
★ Tỉ lệ < 10% sống 5 năm nếu ung thư Dukes D
Di căn hạch, hoặc
Xâm lấn tạng kế bên.
![Page 31: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/31.jpg)
X quang đại tràng cản quang
Chụp X – quang
đại tràng cản quang
Bướu đã quá to, phẫu thuật lớn, tiên lượng xấu.
![Page 32: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/32.jpg)
UNG THƯ ĐẠI TRỰC TRÀNGChống chỉ định Nội soi tiêu hóaChống chỉ định Nội soi tiêu hóa
•Tuyệt đối
-Bệnh nhân không hợp tác.
-Viêm phúc mạc, bụng ngoại khoa.
-Suy hô hấp, suy tim cấp.
•Tương đối
-RLĐM
-Có thai, tiền sử xẩy thai.
-Đường tiêu hóa không sạch trống
![Page 33: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/33.jpg)
UNG THƯ ĐẠI TRỰC TRÀNG A. Nội soi chẩn đoán
TH trên, dưới, RN, mật, tụy.
Chỉ định Nội soi tiêu hóa Chỉ định Nội soi tiêu hóa
B. Nội soi điều trị
-XHTH (chích xơ, clip, thắt thun)
-Gắp dị vật
-Hẹp TQ (nong, stent).
-Cắt polyp, EMR, ESD.
-ERCP (lấy sỏi, tán sỏi, stent).
-Nang giả tụy (stent).
-Mở dạ dày nuôi ăn.
-Béo phì (Bóng Dạ dày-BIBS).
![Page 34: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/34.jpg)
Vai trò nội soi hiện tại
– Tìm bệnh trước khi BN có triệu chứngTìm bệnh trước khi BN có triệu chứng..
– Điều trị ít tốn kém, ít xâm hại
– Bệnh nhân tránh được tàn phế
![Page 35: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/35.jpg)
Tầm soát bệnh
▶ Políp đại – trực tràng
Políp lớn hơn 1cm, không cuống,
nghịch sản ►nguy cơ UT
![Page 36: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/36.jpg)
Chẩn đoán bệnh THChẩn đoán bệnh TH Niêm mạc bình thường Niêm mạc viêm sung huyết
Đa polyp gia đình Viêm loét đt
![Page 37: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/37.jpg)
Nội soi tiêu hóa điều trị
◈Tầm soát
Phát hiện & cắt políp qua
nội soi giúp ngừa ung thư
Nếu phát hiện ung thư giai
đoạn sớm, thường điều trị
hiệu quả
![Page 38: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/38.jpg)
Lấy dị vật qua NSLấy dị vật qua NS
Nhánh xương cá đâm thành DD gắp qua
NS.
Đoạn dây kẽm đâm thành DD gắp qua NS.
![Page 39: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/39.jpg)
Điều trị XHTH
• Cầm máu ổ loét qua
NS bằng clip, chích
Aetoxisclérol, đốt
điện...là chọn lựa
hàng đầu.
![Page 40: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/40.jpg)
Thắt TMTQ
A. Dãn TMTQ có dấu son. B-C. Thắt TMTQ qua NS. D. Sẹo sau thắt TMTQ
![Page 41: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/41.jpg)
Điều trị Co thắt tâm vị Điều trị Co thắt tâm vị
Tâm vị chít hẹp lành tính. Tâm vị mở rộng sau nong.
![Page 42: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/42.jpg)
Nong thực quản do hẹp sau PTNong thực quản do hẹp sau PT
A. Hẹp chỗ nối TQ-ruột. C. Chỗ nối mở rộng sau nong
B. Hình chỗ thắt hẹp. D. Không còn hẹp trên hình
![Page 43: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/43.jpg)
Kỹ thuật ERCP
Đưa thòng lọng lên Mở thòng lọng chụp Kéo viên sỏi ra khỏi
trên viên sỏi. lấy viên sỏi. đường mật.
![Page 44: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/44.jpg)
Lấy sỏi OMC
Nhiều sỏi trong OMC Cắt cơ vòng Oddi Kéo viên sỏi ra khỏi
thấy qua ERCP. trước khi lấy sỏi. đường mật.
![Page 45: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/45.jpg)
Đặt stent K đường mật
A.Stent nhựa qua cơ vòng Oddi. B.Stent kim loại trong đường mật.
![Page 46: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/46.jpg)
Kỹ thuật EMRKỹ thuật EMR
Chích dưới niêm mạc giúp Mầm ung thư hút Cuống mầm UT tách mầm UT khỏi cơ vào dụng cụ. được thắt bằng
niêm ống tiêu hóa. thòng lọng và cắt.
![Page 47: NỘI SOI TIÊU HÓA HIỆN TẠI &TƯƠNG LAI](https://reader035.vdocuments.site/reader035/viewer/2022062408/56814502550346895db1cc1a/html5/thumbnails/47.jpg)
Cắt niêm mạc DDCắt niêm mạc DD
UT type 0-IIac. Kỹ thuật EMR Sẹo sau EMR