nnn.โพธิยาลัย ก.ค. 58เข ยนเร องน...

มหากศล อนจะยงผลใหเปนอรยทรพยตดตวไปชวกาลนานในชาตนและชาตตอๆ ไป

กองบรรณาธการของวารสารโพธยาลย คอ คณะสงฆวดจากแดง บดนคณะสงฆไดใหความสนใจในการมสวนรวมจดท�าวารสารนใหญาตโยม ดงนน ในฉบบนเรามเรองทเขยนโดย พระสงฆผทรงคณวฒ ดงน

เรองแรก รตนฆระ สองรหสเรอนแกว เขยนโดย พระมหากรต ธรปญโญ (ป.ธ.๕) อดตทานคอ นพ. กรต ศรวฒนา ผเรยนจบแพทยศาสตรบณฑต เกยรตนยมอนดบ ๑ จากจฬาลงกรณมหาวทยาลย และไดเดนทางไปเรยนตอเฉพาะทางกมารแพทย ทประเทศสหรฐอเมรกา ๖ ป เมอกลบสประเทศไทยไมนาน ทานไดอปสมบทเปนพระภกษทวดปานานาชาต จ.อบลราชธาน ขณะนจ�าพรรษาทวดจากแดงเพอศกษาเลาเรยนบาลใหญพระไตรปฎก ทานเปนผมความละเอยดออน และชางสงเกต เมอพบเหนสงใดกยกประเดนพดถงไดอยางลกซงนาอศจรรยใจ ทานบอกวา เขยนเรองนเพราะอยากแบงปนสงทรใหแกคนอน

อกทานหนง คอ พระสมพงษ ปญญว�โส อดตของทาน คอ นพ. สมพงษ โชตพนธวทยากล อาย ๕๗ ป อายรแพทย ประจ�าโรงพยาบาลศรราช ทานอปสมบท เมอป พ.ศ. ๒๕๕๗ ทผานมา และก�าลงศกษาภาษาบาลทวดจากแดง ทานไดใชเวลาวางเขยนบทความเรอง เกดเปนมนษย หรอเทวดาดกวากน ซงเปนขอสงเกตทแทรกความรจากพระไตรปฎก มาอางองใหแงคดแกทานผอานอยางนาสนใจ

วารสารโพธยาลยฉบบนมความเขมขนดวยเนอหาทแปลกชนดทเรยกวา หาอานทไหนไมได เนองจากเปนเรองเฉพาะ คดสรรอยางพถพถน เพอประโยชนแกทานผอานทกทานอยางแทจรง

เรองพเศษทวาภมใจน�าเสนอเรองแรก คอเรอง พระผทรงพระไตรปฎก (ตปฏกธร) มหศจรรยความทรงจ�าของมนษย ซงจะบอกเลาถง พระภกษทสามารถทรงจ�าพระไตรปฎกไดทง ๓ ปฎก (พระวนย พระสตร พระอภธรรม) ตองผานการสอบอยนานหลายปกวาจะสอบผานจนไดต�าแหนง ตปฏกธร ดงกลาว ทประเทศสหภาพเมยนมาร มตปฏกธร ถง ๑๔ รป ถงแกมรณภาพไปแลว ๕ รป คงเหลออย ๙ รป และครงหนงทานไดเดนทางมาเยอนประเทศไทยทวดจากแดงพรอมกนถง ๗ รป และไดตอบค�าถามของญาตโยมทมารวมตวกนในวนนนอยางเปนกนเอง แนนอน ทานไดเปดเผยความลบ วาท�าไมจงท�าเรองยากขนาดนได หากสนใจ กตองอานใหจบอยางตงใจ แลวจะไดแง คดดๆ ทสามารถน�าไปใชในการพฒนาตนเอง

คอลมนประจ�าของทานอาจารยมหาประนอมฉบบน มความนาสนใจมาก เปนปจฉา วสชนา เรองการท�าทาน เนอหาค�าวสชนาของทานยงไมเคยมผใด ใหรายละเอยดเกยวกบเรองการท�าทาน ไดวจตรพสดารเทากบททานแสดงไว เพราะทานเจาของเรองน ไดรวบรวมเนอหามาจากคมภรตางๆ มากมาย บางคมภรยงไมเปนทแพรหลายในประเทศไทย อานเรองนแลว รบรองวาจะเขาใจเรองการท�าทานอยางชดเจน แจมชด สามารถน�ามาประยกตใชกบการท�าทานของตนเองตอไปไดในอนาคต เมอเขาใจถกตองแลว อานสงสทจะไดจากการท�าทานกจกบรรลเปาหมาย กลายเปน

ว า ร ส า ร โ พ ธ ย า ล ย

ประธานทปรกษาพระครธรรมธรสมนต นนทโก

อคคมหาบณฑต

บรรณาธการอ�านวยการพระมหาประนอม ธมมาลงกาโร

บรรณาธการบทความพนตา องจนทรเพญ

[email protected]

บรรณาธการฝายศลปพสรน ไชยโคตรเอมมกา แกวสรดยลระดา พรมเมอง

กองบรรณาธการคณะสงฆวดจากแดง

ส�านกงาน : วดจากแดง๑๖ หม ๖ ถ.เพชรหงษ

ซ.เพชรหงษ ๑๐ ต.ทรงคะนอง อ.พระประแดง

จ.สมทรปราการ ๑๐๑๓๐โทรศพท. ๐๒-๔๖๔-๑๑๒๒

ออกแบบปก : เอนก เออการณวงศ

อปถมภอปกรณคอมพวเตอรโดย

คณพชรพมล ยงประภากร ประธานกรรมการสนคา

แบรนด ‘สวมล’

ด�าเนนการจดพมพโดยสาละพมพการ

๙/๖๐๙ ต.กระทมลมอ.สามพราน จ.นครปฐมโทร. ๐๒-๔๒๙๒๔๕๒,

๐๘๖-๕๗๑๑๖๘๕

๑. เรองนารเกยวกบ ๓

วนอาสาฬหบชา และวนเขาพรรษา

(พทธสาวกา)

๒. ปจฉา-วสชนา ปญหาธรรม ๕

(พระมหาประนอม ธมมาลงกาโร)

๓. พระผทรงพระไตรปฎก ๑๗

(ตปฏกธร)

มหศจรรยความทรงจ�าของมนษย

ทเปนอนดบหนงของโลก

(พนตา องจนทรเพญ)

๔. รตนฆระ ๒๓

สองรหสเรอนแกว

(ธรปญโญ)

๕. กวนพนธ ๓๗

(ธรปญโญ)

๖. ควรตงจต เกดเปนเทวดา ๓๘

หรอมนษย

(พระสมพงษ ปวโส)

๗. ในกระแสขาว ๔๒


๘. เรองเลาส�าหรบเยาวชน ๔๔

(ปาแอน)

๙. ใตฟาวดจากแดง ๔๖

(กองบรรณาธการ)

วดจากแดง ยงมบคลากรคณภาพทจะผลดเปลยนหมนเวยนกนมาแบงปนประสบการณ วชาความรตางๆ ใหแกทานผอานดวยน�าใจ การเออเฟอเผอแผ แบงปนสงดๆ สชาวโลก ขอใหทานผอานตดตามเราอยางตอเนองตลอดไปจะพบความจรงอนนชดเจนขนเรอยๆ และเนองจากเดอนน มวนส�าคญทางพระพทธ-ศาสนาถง ๒ วน คอ วนอาสาฬหบชา และวนเขาพรรษา วารสารโพธยาลย จงไดน�าเรองราวเกยวกบวนส�าคญทงสองมาเลาสกนฟงพรอมดวยขอมลพเศษทมาจากพระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต) ทตอบแกผถามในเรองเกยวกบสตตาหะ ซงเปนประโยชนอยางยงส�าหรบพระภกษสงฆดวย

นอกจากน เรายงมคอลมนประจ�าอนๆ ทยงคงนาอานเหมอนเดม ใครอยากรจกวดจากแดงดขนกวานใหอานคอลมน ใตฟาวดจากแดง ทจะบอกขาวสาร กจกรรม สงคม ความเปนไปตางๆ ทเกดขนทวดจากแดง หากมกจกรรมใดททานสนใจใครมาเยยมชม หรอมสวนรวม ทางวดจากแดงยนดตอนรบดวยความเตมใจ วดจากแดง ไดยนหยดในการใหการศกษาพระธรรมวนยมาเปนเวลานาน และมความเจรญรงเรองมาตามล�าดบ จนไดต�าแหนงส�านกเรยนดเดน แหงจงหวดสมทรปราการ วารสารโพธยาลย คอ กจกรรมเลกๆ ทเออเฟอการเผยแผพทธธรรมในรปแบบใหม ออกสสงคมนอกเหนอจากการเรยนในหองเรยน เผอแผไปยงญาตโยมทไมไดเขามาศกษาเลาเรยนในวดไดมโอกาสเขาถงพระพทธศาสนาในอกทางหนง

คณะผจดท�า

ว า ร ส า ร โ พ ธ ย า ล ย3

เดอนกรกฎาคมนมวนส�าคญทางพระพทธศาสนาถง ๒ วน คอ วนอาสาฬหบชา และวนเขาพรรษา มเรองนาร ทชาวพทธจ�านวนมากไมร กขอเลาสกนฟงพอเปนสงเขป ดงน

(พทธสาวกา)

วนอาสาฬหบชา (ตรงกบวนท ๓๐ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๘)

การบชาในเดอน ๘ อาสาฬหปรณม วนเพญเดอน ๘ วนขน ๑๕ ค�า เดอน ๘ หมายถง การบชาเพอร�าลกคณพระรตนตรยเปนพเศษ เนองในวนทพระพทธเจาทรงแสดงปฐมเทศนา ธมมจกกปปวตตนสตร และเกดพระสงฆ คอ ปญจวคคย จงท�าใหพระรตนตรยครบบรบรณ

วนเขาพรรษา (ตรงกบวนท ๓๑ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๘)

ชวงเวลาทพระสงฆอยประจ�าวด ๓ เดอน ในระหวางฤดฝน คอ ตงแตแรม ๑ ค�า เดอน ๘ ถง ขน ๑๕ ค�า เดอน ๑๑ (อยางนเรยก ปรมพรรษา แปลวา พรรษาตน) หรอตงแต แรม ๑ ค�า เดอน ๙ ถงขน ๑๕ ค�า เดอน ๑๒ (อยางนเรยก ปจฉมพรรษา แปลวา พรรษาหลง) วนเขาพรรษาตน คอ แรม ๑ ค�า เดอน ๘ เรยกวา ปรมกาวสสปนายกา วนเขาพรรษาหลงคอ แรม ๑ ค�า เดอน ๙ เรยกวา ปจฉมกาวสสปนายกา ค�าอธษฐานพรรษาวา อมสม วหาเร อม� เตมาส� วสส� อเปม ทตยมป อมสม ... ตตยมป ... อเปม แปลวา ขาพเจาอยจ�าพรรษาตลอด ๓ เดอน ในวดน (วหาเร จะเปลยนเปน อาราเม กได)

อานสงสการจ�าพรรษาม ๕ อยาง คอ ๑. เทยวไปโดยไมตองบอกลา ๒. จารกไปโดยไมตองเอาไตรจวรไปครบส�ารบ ๓. ฉนคณะโภชนและปรมปรโภชนได ๔. เกบอดเรกจวรไดตามปรารถนา ๕. จวรอนเกดขนเปนของไดแกพวกเธอ

ว า ร ส า ร โ พ ธ ย า ล ย 4

อานสงสทง ๕ ไดชวเวลาเดอนหนงนบแตออกพรรษาแลวคอ ถงขน ๑๕ ค�า เดอน ๑๒ นอกจากนน ยงไดสทธทจะกรานกฐนและไดรบอานสงส ๕ ขอนนตอไปอก ๔ เดอน ภกษทเขาพรรษาหลงไมไดอานสงส หรอสทธพเศษเหลาน

ความรเหลานแมจะเปนเรองทางวนยสงฆ แตในฐานะของญาตโยมควรรไวบาง เพอความเขาใจทถกตอง และสามารถอธบายใหผทไมรใหเขาใจได

คนไทยคนกบค�าวา เขาพรรษา แตมคนจ�านวนไมนอยทไมเขาใจวา เขาพรรษาส�าคญอยางไร และควรท�าอยางไร เทาทมปรากฏคอ กลบตรคอชายหนมทอายครบบวช นยมบวชในชวงเขาพรรษา นานสามเดอนน เพอศกษาพระพทธศาสนา ฝกตนจากคนดบ ใหเปนคนสก หรอทเรยกกนวา ทด นนเอง คอ ไดรบการศกษาอบรมทางธรรมโดยวธการบวช

สวนญาตโยมทวไป มการประพฤตปฏบตในรปแบบตางๆ เชน ถาเปนผชายกอาจจะงดเครองดมของมนเมา ดงมส�านวนทไดยนกนบอยๆ วา งดเหลาเขาพรรษา บางคนกถอศล ๘ หรออโบสถศล เพมเตมจากทเคยถอศล ๕ หรอ เบญจศล บางคนกใชเวลาชวงเขาพรรษาถอมงสวรต ฯลฯ

เขาพรรษาเปนอกชวงเวลาทไมใชแตพระสงฆเทานน ทมเวลาศกษาเลาเรยนพระธรรมวนย ญาตโยมกสามารถศกษาเลาเรยนไดเชนกน เพราะเปนชวงเวลาทพระอาจารยทงหลายอยจ�าพรรษาทวด เปนโอกาสอนดทญาตโยมจะไดไปฟงเทศนฟงธรรมตามโอกาสอนควร

ปจฉา ในพระไตรปฎก กลาวถงประเภทของ ทาน ไวอยางไรบางครบ

วสชนา กอนอน ตองเขาใจความหมายของค�าวา ทาน ในทน ทาน กจะม ๒ อยาง คอ

ใชเปนศพทนาม คอ วตถสงของทเราจะให ถาใชเปนศพทกรยา ทาน แปลวา การให หรอ ทาน ทใชในภาษาไทย คอ การบรโภค

ฉะนน ทาน จงถอเอาความหมายในลกษณะทเปนนามศพท เรายมภาษาไทย มาใช บางครง เรากเขาใจความหมายของค�าวา ทาน ผดไป อยางเชน ถาใหแกคนขอทาน เรยกวา ใหทาน ใหแกพระ เรยกวา ท�าบญ ทจรงแลว ใหแกพระ กเปนทาน ใหแกคนขอทาน กเปนทาน เหมอนกน

เพราะฉะนน ทาน แปลวา การให หรอ วตถทถกให ภาษาบาล จะม ความพเศษ ศพทเดยวใชเปนนามกได เปนกรยากได

ฉะนน ในความหมายแรก กคอ ทานทเปนศพทนามกอน ทมใชในพระไตรปฎก มงถงทานวตถ ๔ อยาง ในวนยปฎก กคอ ทานวตถทเปนจวร อาหารบณฑบาต เสนาสนะทอยอาศย และยารกษาโรค เพราะฉะนน ในส�านวนพระวนยปฎกจะเนน ถงทานวตถ ๔ อยางน เรยกวา ปจจย ๔

พระอาจารยมหาประนอม ธมมาลงกาโร

ปญหาเรอง ทาน

ประเภทของ ทาน ในพระไตรปฎก


สวนในพระสตตนตปฎก ไดพดถงทานวตถ ๑๐ อยาง มอะไรบาง ไดแก ขาวปลาอาหาร น�าดม ผาเครองนงหม ยานพาหนะ ดอกไม ของหอม ธปเทยน เครองลบไล ทอย ทอาศย มง หมอน เสอ ทเกยวกบวตถทใชเบดเตลดตางๆ แมแตประทป หลอดไฟ หรอเทยน เปนตน

ในส�านวนพระสตรจะใชทานวตถ ๑๐ อยาง ดวยกน แต ๑๐ อยางน กเปนเพยงยกตวอยางใหดเทานนเอง เพราะนอกจาก ๑๐ อยางนแลว สงใดกตามทพระภกษสงฆสมควรใช เรยกวา เปนกปปยวตถกบพระสงฆ กจดอยในทานวตถในพระสตรดวย

สวนในพระอภธรรมปฎก พดถงเรองทานวตถไว ๖ อยาง ในอภธรรมกพดถงเรอง จต เจตสก รป นพพาน เรยกวา พดเรองสภาวะ แตกมประเภทของทาน ๖ อยาง กคอ รป เสยง กลน รส โผฏฐพพะ และธมมารมณ เชน

ถาเราถวายวตถสงของ กเรยกวา ถวายรปารมณ ถวายระฆง ใหเสยงเปนทาน กเรยกวา ถวายสททารมณ ถวายกลนหอมๆ กเรยกวา ถวายคนธารมณ ถวายอาหาร กเรยกวา ถวายรสารมณ ถวายพดลม แอร เปนตน กเรยกวา ถวายโผฏฐพพารมณ หรอใหความรแกพระภกษสงฆ กเรยกวา ถวายธมมารมณ ธรรมทาน ซงในพระอภธรรมนน เรองของทานกแตกตางจากพระสตรและพระวนย

สรปแลว ในพระไตรปฎกทง ๓ น ใชส�านวนค�าวา ทาน ไมเหมอนกน ในวนยปฎกใชค�าวา ปจจย ๔ ในอภธรรมปฎกใชค�าวา ถวายอารมณ ๖ คอ รปารมณ สททารมณ คนธารมณ รสารมณ โผฏฐพพารมณ ธมมารมณ สวนในสตตนตปฎก กจะใชค�าวา ทานวตถ ๑๐ ประการ กมขาวปลาอาหาร ยานพาหนะ ทนอน ทนง เปนตน นคอภาพรวมของปฎกทง ๓

จะท�าจตอยางไร ในการใหทาน

ปจฉา แสดงวา ทาน กมความส�าคญอยางมากทเดยว และการทเราคดจะใหทาน จะตองเรมท�าจตอยางไร จงจะถกตองครบ

วสชนา การใหทาน ทจะเปนการท�าจตใหถกตอง ตองประกอบดวยเจตนาทง ๓ คอ

ปพพเจตนา กอนทจะให ตองตงใจใหด เรยกวา ปพพเจตนาตองถงพรอม


และในขณะทให เรยกวา มญจนเจตนา คอ ตองใหแบบใหขาด มใชใหขอยม ถาใหยม ใหชวคราว กไมชอวาใหทาน กคอใหแบบมตตจาคะ เรยกวา ใหขาด ไมใชวาใหเสรจแลวขอคนในภายหลงเมอไมพอใจ ในลกษณะนกไมเปนมญจนเจตนาในขณะทให

หลงจากใหแลวกตองม อปรเจตนา คอ ปลมใจ พอใจในทานทใหแลว ไมตองนกวา ทานวตถทเราใหแลว เขาจะเอาไปท�าอะไร ไมตองไปใสใจ ใหพอใจในทานของตนทไดใหไปแลว

ฉะนน กอนทจะใหทาน ตองรจกเตรยมใจ คอเจตนาทง ๓ กาล กอนให ทเรยกวา ปพพเจตนา ขณะให เรยกวา มญจนเจตนา หลงจากทใหไปแลว เรยกวา อปรเจตนา

เมอเราเตรยมใจแลว วตถเราพรอมหรอยง วตถนนเปนวตถทหามาดวยความบรสทธไหม ถาวตถนนหามาดวยก�าลงกายของเรา เปนวตถบรสทธ อานสงสกจะไดมากขน

บางครง บางทานบางคน บอกวา วตถนไมคอยบรสทธ เอาไปท�าบญดกวา ถามวา วตถอยางน เอามาท�าบญ จะไดบญไหม ถาวตถเราไดมาดวยความไมบรสทธ มนกไดบญเหมอนกน แตบญไมเตมเมด ไมเตมหนวย

อยางเชน ทประเทศสหภาพพมา ในเมองพกาม ยคพกามน มเจดยองคหนง เขยนศลาจารกไววา เจดยองคน ขาพเจาชอวาอยางน เปนหวขโมย ไปขโมยเงนจากเศรษฐทานนน สวนหนงเอาไปใชสวนตว สวนหนงสงเคราะหญาต สวนหนงเอามาสรางเจดย ถามวา สรางเจดยโดยทไปขโมยเขามาน จะไดบญไหม สวนทไปขโมยกไดบาป ตอนสรางกไดบญ แตบญนไมบรสทธ

เนองจากวตถทานนนไมบรสทธ เวลาสงผลกไดทงผลบญและผลบาปมาพรอมๆ กน อยางเชน อาจจะร�ารวย แตวาแทนทจะไดเสวยทรพยสมบตนนอยางมความสข กลบตองเอาเงนไปรกษาโรคทไดมาพรอมกบความร�ารวย กคอ ถงจะรวยแตกไมคอยมความสขนนเอง

นคอ อยางแรกทตองเตรยม คอเตรยมใจทง ๓ กาลใหพรอม ตอไปกจะไดอธบายรายละเอยดของวตถทาน


เราจะไดยนค�าเหลานบอยๆ เชน วตถทาน อภยทาน ธรรมทาน และวทยาทาน

วตถทาน กมหลายนยดวยกน ในพระวนยปฎกมอย ๔ อยาง ในพระอภธรรมปฎกมอย ๖ อยาง ในพระสตตนตปฎกมอย ๑๐ อยาง วตถทาน กคอ วตถสงของทเหมาะสมแกผรบ

สวน อภยทาน ไดแก ศล ๕ นนเอง การรกษาศล กคอ การใหอภยแกผอน รกษาศลขอท ๑ กใหความปลอดภยแกชวตของผอน รกษาศลขอท ๒ กใหความปลอดภยแกทรพยสนของผอน รกษาศลขอท ๓ กใหความปลอดภยแกลกเมยผอน รกษาศลขอท ๔ กใหค�าสตยค�าจรงแกชาวโลก รกษาศลขอท ๕ กใหทงความปลอดภยแกตนเอง ใหทงความปลอดภยแกผอน เพราะฉะนน ศล ๕ กเปน อภยทาน

หรออกอยางหนง มคนมาลวงเกนเรา เราใหอภยแกเขา กคอ ใครกตามทมาลวงละเมดเรา โดยทไมไดตงใจกตาม ตงใจกตาม เรามขนต เรามจตทคดจะใหอภยกบทกคน ในลกษณะน อภยทานน จะใหยากสกนดหนง วตถทานเราม กใหได แตอภยทานใหยาก ตองฝก

สวน ธรรมทาน ในทน ไมใชใหธรรมะทวไปเปนทาน แตไดแก ใหความร ใหปญญา แกผอนเปนทาน ซงมอย ๓ เกรด

ใหวชาความรแลว ผนนน�าวชาความรทเราใหไปประกอบอาชพ สามารถดแลชวตตนเองได กเปน ธรรมทานระดบตน

เราใหวชาความร ใหปญญาคนอนแลว เขาน�าไปปรบปรงพฤตกรรม จากคนทไมมศล ไมมธรรม กลายเปนคนมศล มธรรม จากคนทไมซอสตย กลายเปนคนซอสตย จากคนทเหนแกตว กลายเปนคนทเสยสละ ปญญานนกเปน ธรรมทานระดบทสอง

สวนปญญาใดทเราใหเขาแลว เขาน�าไปประพฤตไปปฏบตแลวกหลดพนจากกเลสทงปวง เขาสความเปนพระอรยบคคล เรยกวา เขาถงมรรค เขาถงผล เขาถงโลกตตระ ปญญานนกเปน ธรรมทานระดบสง


ฉะนน ค�าวา ธรรมทาน กมเกรด ๓ เกรด เชน มารดาบดาสอนใหลกหลานท�ามาหากนเปน มารดาบดาสอนใหลกหลานเปนคนด กถอวาไดธรรมทาน ๒ เกรด และมารดาบดาคนใดกตาม สามารถชกชวน แนะน�าลกหลานของตนใหเขาวดปฏบตธรรม เขาถงการหลดพน มรรค ผล นพพาน อยางเชน อนาถบณฑกเศรษฐ เปนตน มารดาบดานนกถอวา สามารถใหธรรมทานระดบสงสดได กขอเจรญพรเอาไวแตเพยงยอๆ เทาน

การถวายพระไตรปฎก เปนตน จดเปนทานประเภทไหน

ปจฉา การถวายพระไตรปฎก หนงสอเรยนของพระภกษสามเณร และการถวายคอมพวเตอร เพอใชในการศกษาธรรมะ จดวาเปน ธรรมทานหรอวตถทาน

วสชนา กจดได ๒ อยาง อยางแรก คอ วตถทาน กคอ วตถทเราไปซอมา แลวกมาถวาย กจดเปน วตถทาน สวนในหนงสอธรรมะ หนงสอพระไตรปฎก ซงแสดงเกยวกบเรองของปญญา เมอผใดไดรบน�าไปศกษา กถอวาตอนนน เราไดให ธรรมทาน

แตถาในชวงขณะทถวายกถอวาไดถวายวตถทาน แตในชวงทเอาไปใช เอาไปศกษา เอาไปคนควาอะไรตางๆ ทเกยวกบการเจรญปญญา ตอนนน กถอวา เราไดถวาย ธรรมทานดวย เพราะฉะนน กจดสงเคราะห ๒ อยาง ทงวตถทานและธรรมทาน รวมทงทนการศกษาทสงใหพระภกษสามเณรไดศกษาเลาเรยนพระปรยตธรรม กรวมดวย

อานสงสของการใหทานมในพระไตรปฎกจรงหรอไม

ปจฉา ผมไดยนเรอง อานสงสของการใหทานชนดตางๆ เชน ใหอาหารกเปนการใหก�าลง ใหยานพาหนะกถอวาเปนการใหความสะดวกสบาย อานสงสเหลานมในพระไตรปฎกจรงหรอไมครบ

วสชนา เจรญพร มในพระไตรปฎกหลายเลม เกยวกบเรองของทานทมอานสงสแตกตางกนออกไป อยางเชน เราถวายทาน เชน อฏฐบรขาร หรอจะถวายศาลาโรงธรรม ถวายกฏ วหาร ขนอยกบวาเราไดถวายอะไร เมอถวายสงนนแลว อานสงสกจะแตกตางกนออกไป ดวยวตถทานของเรา และเจตนาทเราถวาย


ฉะนน เกยวกบเรองของทานหรออานสงสตางๆ ตองยกทละอยางทละเรอง อยางเชน นางวสาขา ท�าทานอยางไรจงไดอานสงสเปนคนทถงพรอมดวยความงาม ๕ อยาง และเปนคนทไดรบเครองประดบชอวา มหาลดาปสาธน หรออนาถบณฑกเศรษฐไดท�าทานอะไรไว จงไดรบอานสงสในลกษณะอยางน

ฉะนน เกยวกบเรองของทาน อานสงสมในพระไตรปฎกมากมาย จะเอาเกยวกบเรองของอะไร กมประมาณสก ๒๐๐ ท เชน เรองอานสงสถวายน�าดม น�าใช น�าฉนแกพระภกษสงฆ ไดอานสงสอะไรบาง

ในคมภร ทานไดกลาวไววา เพยงแคถวายน�าดม อานสงสกมถง ๑๐ อยาง คอ

๑. จะไปทไหนกตาม จะไมเจอภยเกยวกบอดน�า หวน�า ขาดแคลนน�า ๒. ท�าใหเปนคนสะอาด มจตใจบรสทธ ๓. มรางกายคลองแคลว มความคลองตว จะท�าอะไรกไมอดอาด ยดยาด ๔. มชอเสยงโดงดง ๕. มยศ มบรวาร ๖. มอายยน ๗. มผวพรรณงาม ๘. ท�าใหเจรญกาวหนา ๙. มพละก�าลงมาก และ ๑๐. ท�าใหมปญญาญาณเจรญขน นเพยงแคอานสงสของการถวายน�า มเรองเลากนมาวา ระหวางเราถวายขาว และน�า อยางไหนจะมอานสงสมากกวากน

ในสมยกอน มโยม ๒ คน ไปถวายทานทวด คนหนงไปถวายน�า อกคนหนง ไปถวายขาว คนทไปถวายขาว พระทานกเทศนอานสงสของการถวายขาว ๕ อยางดวยกน พอออกมากเหนโยมคนหนงถอขวดน�าขวดหนงไปถวาย พระทานกเทศนอานสงสของการถวายน�าวา ม ๑๐ อยาง

พอไดยนอยางนแลว โยมทถวายขาวรสกวาไมพอใจ บอกวา เอ...เราถวายขาว ถวายอาหาร ผลไม ของหวาน ทานกลบเทศนอานสงสใหแค ๕ อยาง สวนคนถวายน�าดมขวดเดยว ทานเทศนอานสงสถง ๑๐ อยาง เปนอยางไรหนอ กลบไปถามพระททานเทศนวา โยมถวายตงเยอะแยะ ท�าไมบอกวาไดอานสงสแค ๕ อยาง สวนคนถวายน�าดมขวดเดยว เทศนอานสงสตง ๑๐ อยาง มนเปนอยางไรกนแน

พระทานมปฏภาณในการเทศน จงถามวา ในอาหารทโยมน�ามาถวาย ในแกงมน�าไหม โยมกตอบวา ม แลวในผลไม มน�าไหม ปนเปนน�าผลไมไดไหม โยมกบอกวา มน�า ปนได เพราะฉะนน ในเมอเทศนอานสงส ๕ อยางแลว ในแกงมนกมน�า เพราะฉะนน โยมไดอานสงสตง ๑๕ อยาง ตอนน โยมจงพออกพอใจไป นกคอ เรองทเลากนมา


ฉะนน อานสงสขนอยกบวา ทานจะเอามาจากสตรไหน ทพระองคปรารภใครแลวกเอามาเทศน เอามาแสดง อานสงสของการท�าบญตางๆ จะเปนการถวายเพยงขาว ถวายธป เทยน ถวายยาสฟน สบ ซงบางคนกถามวา โยมถวายสงน จะไดอานสงสอะไร

อยางเชน ตอนเชาถวายขาวตมกบพระจะไดอานสงสอะไรบาง การถวายขาวตมนน จากพระสตรๆ หนง แสดงอานสงสไวตง ๑๐ อยาง อกพระสตรหนง แสดงอานสงสไว ๕ อยาง เพราะฉะนน เวลาพระทานจะแสดง ทานจ�าสตรไหนได สตรทแสดงอานสงสไว ๕ อยาง ทานกเอา ๕ อยาง มาแสดง บางครงทานจ�าอานสงสในพระสตรอนอก ๑๐ อยางได ทานกเอา ๑๐ อยางนน มาแสดง

ในพระไตรปฎกมแสดงไวหลายทมากมาย จะท�าอยางไรละ เรากถามตวเราเองวา อยากรอานสงสขอใด แลวกถามทละขอ เชน ถวายยาสฟน จะไดอานสงสอะไรบาง กคอถอยาสฟนหลอดหนงจะเอาไปถวายพระ ปกตแลวจะมหนงสอทเขยนเกยวกบเรองอานสงส ๑๐๘ เชน อานสงสเกยวกบการถวายสบ ยาสฟน มาจากพระไตรปฎกเลมไหนๆ

อยางเชนตรงน ทานกบอกวา แคการถวายยาสฟน กไดอานสงสตง ๕ อยาง เชน ท�าใหล�าคอสะอาด เสยงใส ปราศจากโรคทเกยวกบคอ ปราศจากโรคทเกยวกบระบบการหายใจ ท�าใหกลนปากหอมเหมอนกลนของดอกอบล นกคออานสงสของการถวายยาสฟน เปนตน ฉะนน อานสงสมมากมายหลายชนด ตองถามผถวาย หรอผตองการร วาตอนนตองการอยากรอานสงสของการถวายอะไร จะเอาเรองไหน กสามารถทจะถามมา หรอถาไมถามวาถวายสงนแลวจะไดอานสงสอะไร จะถวายเลย ลกษณะอยางน กได

การใหทานแกบคคลตางประเภทกน อานสงสจะตางกนอยางไร

ปจฉา อานสงสการใหทานแกบคคลตางประเภทกน เชน ใหทานแกสตวเดรจฉาน ใหทานแกผทศล แกผมศล แกพระสงฆองคเณร แกพระอรหนต หรอถวายทานแกพระพทธเจา ผลลพธหรออานสงสตางกนอยางไรครบ

วสชนา การใหทานแกบคคลตางประเภทกน กไดรบผลลพธและอานสงสตางกนมาก


อยางเชน เรามสนขสกตวหนงทเรารกมาก และเปนสนขแสนร เรากอตสาหใหทาน คอเลยงดอยางด ในขณะทเราใหสนขของเรา แลวสนขของเราท�าอะไร คอยดแลรกษาเรา เราอาจจะมองเหนวา เออ...ใหแกคนเลวๆ เขากเอาเงนไปซอเหลา แตใหแกสนขตวหนง สนขยงรบญคณคน ความรสกของเราอาจจะเขาใจวา เออ...ใหสนข อานสงสมากกวา ท�าไมละ เพราะเราใหแลว มนคอยดแล คอยปกปองรกษา มนรกเรายงชวต เราอาจจะมองแคน ใหกบคนเลวๆ คนหนง ใหเสรจปบ เขากเอาเงนไปซอเหลากนตอหนาตอตาเลย พอเหนแลว กเกดเสยดายเงนขนมา จรงๆ แลว ระหวางสนขดๆ สก ๑๐๐ ตว กบคนเลวๆ คนหนง ใหกบคนเลวๆ คนหนง ไดอานสงสมากกวาสนขทดๆ ๑๐๐ ตว เพราะอะไร ถงเขาจะเลวมากๆ กจรง แตความเปนคนของเขายงมอย

ความเปนมนษยกบความเปนสตวเดรจฉาน แตกตางกนมาก กคอ ภาวะทจะไดเกดเปนมนษย ทกคนตองมบญ ถาไมเคยรกษาศล ๕ เอาไวเลย กไมมสทธไดเกดเปนคน ฉะนน การไดเกดเปนคนถอวาเปนสงทไดยากเยนแสนเขญอยางหนง ในจ�านวนสงทไดยากเยนแสนเขญ ๕ อยาง ในโลก เพราะฉะนน การใหกบคนเลวๆ คนหนง กยงไดอานสงสมากกวา

แตถาใหคนเลวๆ ๑๐๐ คน กบคนทมศลเพยงขอเดยวคนหนง กสอานสงสทใหแกคนมศลเพยงขอเดยวไมได เชน ใหขเมา ๑๐๐ คน กบใหคนทมศล ๑ ขอ รกษาศลไวอยางด กคนทรกษาศลไวได ใหกบคนนน จะไดอานสงสมากกวาคนทเลวๆ ๑๐๐ คน

หรอใหแกคนทมศล ทเปนชาวบานทดๆ ๑๐๐ คน มศล ๕ จะไปเทยบอานสงสทใหแกพระสงฆททศล กไมได ถามวา เปนพระไหม เปน แตศลไมคอยจะบรสทธเลย กคอ ความเปนพระกยงพอมอย แตศลไมคอยบรสทธ

ฉะนน ใหแกชาวบานดๆ สก ๑๐๐ คน ชาวบานมศล ๕ ศล ๘ กบพระททศล คอความเปนพระกยงม แตเปนพระทศล หมายความวา ปาราชกยงไมลวงละเมด แตสกขาบทอนไมเหลอแลว ถามวา สวนไหนจะไดอานสงสมากกวา กคอ ใหแกพระททศล กยงไดอานสงสมากกวาใหแกชาวบานทมศล เพราะจะอยางไรกตาม ความเปนพระของทานกยงม กคอ ค�าวา ทศล ในทน หมายความวา ยงไมลวงละเมดปาราชกนนเอง คอยงมศลขอเหลานอย


หรอใหแกพระทมศลยงไมคอยจะบรสทธ รอยๆ องค พนๆ องค จะไปเทยบกบอานสงสทใหแกพระทมศลดๆ รกษาศลบรสทธองคหนง กเทยบไมได ลกษณะอยางน พระทมศล รกษาศลดๆ เราท�าบญกไดอานสงสมากกวา

หรอพระทมศลบรสทธกจรง สก ๑๐๐ องค ๑,๐๐๐ องค จะไปเทยบกบพระทมศลแลว บรรลเปนโสดาบน กเทยบไมได พระทเปนโสดาบนนน กไดอานสงสมากกวา

หรอจะใหกบพระโสดาบน สก ๑๐๐ องค ๑,๐๐๐ องค จะไปเทยบกบพระทส�าเรจเปนสกทาคาม กเทยบไมได

พระทบรรลสกทาคาม สก ๑๐๐ องค ๑,๐๐๐ องค จะไปเทยบกบพระทบรรลอนาคามกไมได

พระอนาคาม ๑๐๐ องค จะไปเทยบกบพระอรหนต ๑ องค กไมได

พระอรหนต ๑๐๐ องค จะไปเทยบกบพระสงฆทมพระสมมาสมพทธเจาเปนประธาน กไมได

ฉะนน การใหทานแกบคคลตางกน ผลของทานกจะมอานสงสแตกตางกนออกไปตามล�าดบ สมยน คนยคน เวลาท�าบญกแสวงหาพระอรหนต ท�าไมละ กเพราะถวายกบพระอรหนตแลว แมเพยงองคเดยวกไดอานสงสมากกวาถวายพระปถชนตงหลายรอยองค บางคนกไปเจอพระอรหนตหลอก บางคนกเจอพระอรหนตจรง นคอความแตกตางกนในเรองของการท�าบญ ชนดทเรยกวา ทาน

เพราะเหตใด การรกษาศล ๕ จงเรยกวา มหาทาน

ปจฉา ท�าไมจงเรยกคนรกษาศล ๕ นน วาเปนการท�ามหาทานครบ

วสชนา มหาทาน กคอเปนทานอนยงใหญ ใหทงวตถ ใหทงชวต เชน

รกษาศลขอท ๑ เราไมมจตคดจะเบยดเบยนผอนเลย เมอเราใหชวตกบผอน กถอวา เปนการใหมหาทาน เปนทานอนยงใหญ ปกตเรามเงนมทองเรากใหผอนได ไมใชเรองยาก แตทจะใหชวตแกผอน ใหความปลอดภยในชวตแกผอนเปนเรองทยากเยนมาก บางครงคนเราโกรธ เราแคน ในทสดกไปท�าลายเขา ฆาเขา


ฉะนน ในเรองของการรกษาศล ๕ ถอวาเปนการใหความปลอดภยกบชวต ใหความปลอดภยกบทรพยสน ใหความปลอดภยกบลกเมยผอน ใหค�าสตย ใหค�าจรงตอโลก และใหความปลอดภยทงชวตทรพยสนตนเองและผอน ศล ๕ จงจดเปนมหาทาน ทานอนยงใหญ เจรญพร

การอปฏฐากดแลพระอาพาธมอานสงสสงสดอยางไร

ปจฉา ไดยนวา การอปฏฐากดแลพระอาพาธกมอานสงสเทยบเทากบการดแลหรออปฏฐากพระพทธเจา ฉะนน การใหทานแกพระทอาพาธจะไดอานสงสเทยบเทากบการถวายทานแกพระพทธเจาหรอไมครบ

วสชนา พระพทธองคไดตรสไวอยางนนจรง การท�าบญกบพระปวย พระอาพาธ แตตองเปนพระจรงๆ และกปวยจรงๆ บางท บางแหงไมใชพระจรงๆ ไมไดปวยจรงๆ เพราะถาพระจรงๆ และปวยจรงๆ เวลาทเราท�าบญแลวไดอานสงสมาก เพราะพระทบวชเขามาในพระศาสนา ไมมมารดา ไมมบดา กตองอาศยภกษดวยกน หรอเพอนสหธรรมกคอยดแลรกษา นเปนพทธโอวาท การถวายเภสชกเชนกน เภสช ๕ อยาง คอ เนยขน เนยใส น�ามน น�าผง น�าออย ในสมยพทธกาล ไดอานสงสสงสด คออรหตตผล จากการทถวายสงเหลาน

เหตใด ธรรมทานจงมอานสงสสงสด

ปจฉา ทกลาววา ทานอะไรกสธรรมทานไมได ธรรมทานน มอานสงสสงสดอยางไรบาง ขอฟงอธบายครบ

วสชนา ทบอกวา ธรรมทานเปนทานทสงสด กหมายความวาไดรบอานสงสสงสด กเนนธรรมทานทเปนเกรดท ๓ เกรดสงสด กคอ ใหความรแลว คนทเขาเอาความรทเราใหนนไปประพฤตปฏบตแลวไดบรรลมรรค ผล นพพาน กถอวาเปนผลสงสด ถาใหวตถทาน เรากไดรบอานสงส เชน เกดบนสวรรค หรอเกดมาเปนคนร�ารวย

ถาใหอภยทาน เรากไดรบอานสงสของศลทง ๕ ขอ อานสงสกเปนในลกษณะทเปนโลกยสมบต


แตถาใหธรรมทานแลว ท�าใหผไดรบจากปถชนเปนพระอรยะ คอจากปถชนเปนพระอรหนตได การใหทานตรงนท�าใหคนพนจากทกข จากสงสารวฏฏ ถอวา ไดประโยชนสงสด ใหวตถทานกใหพนจากทกขเพยงชาตหนงหรอสองชาต ถาใหอภยทานกไดอานสงสหลายชาตหนอย แตถาใหธรรมทาน เขาเอาความรไปประพฤตปฏบต พนจากทกขอยางถาวร

การบรจาคโลหต อวยวะ รางกาย จดวาเปนทานประเภทไหน

วสชนา เปนการใหชวตทาน เปนมหาปรจจาคะ การบรจาคอนยงใหญ ซงม ๕ อยาง การบรจาคทรพย การบรจาคอวยวะ รางกาย ดวงตา การบรจาคชวต การบรจาคลก การบรจาคเมย กเปนการบรจาคทท�าไดยากเยนแสนเขญ ถาเปนบารม กเปนทานปรมตถบารม เปนบารมทสงสงมาก

เมอประสบปญหาครอบครว การยกภรรยาหรอสามใหคนอน จะเปนทานหรอไม

ปจฉา ผมไดยนหลายทานปรารภเรองปญหาครอบครว เชน สามไปมภรรยาใหม หรอวา ภรรยาไปมสามใหม เมอประสบปญหาเชนนแลว บางกเอาไปเปรยบกบเรองพระเวสสนดร ยกบตร ยกภรรยาใหเปนทาน อยางน จะเปนทานหรอไมครบ

วสชนา จรงๆ แลว ถาในลกษณะทผดศล ไมเกยวกบเปนทานตรงน แตถาทง ๒ ยงมความรกใคร เอนด ซอสตยตอกนและกน และการใหทานนไมใชใหแบบประชด แตเปนการใหเพอสรางบารม จงจะเปนทานกศล ถาไปผดลก ผดผว ผดค แลวใหแบบประชด อยางน กไมเปนทาน

บางครง เราอาจจะคดวา ของทเราไดใหแลว ถอเปนทานทงหมด จรงๆ แลว ไมใชอยางนน สงทใหไปแลวไมเปนทานกศล มอย ๑๐ อยางดวยกน คอ

๑. มชชทาน การใหสราเปนทาน เชน ในงานบวช มโตะจนและมสราเมรย เลยงเพอนจนอม เพอนเมาสมใจเลย กไมไดบญ ไมเปนทาน

๒. สมชชทาน ใหการละเลน เชน ทวดมงานวดเรากหาลเก หาดนตรไปเลนในวด

๓. อตถทาน ใหผหญงเปนทาน ไมใชใหภรรยา คอใหผหญงคนใดคนหนงทเรามอย เปนทาน (เพอบ�าเรอกามผอน)


๔. อสภทาน ใหโคอสภะในทามกลางของววตวเมยทงหลาย กคอใหววตวผเปนทานกบววตวเมย (เพอผสมพนธ)

๕. จตตกมมทาน ใหภาพทเสพเมถน คอ ภาพลามกอนาจารนนเอง

๖. สตถทาน ใหอาวธแกผอน เชนประเทศทร�ารวยใหอาวธแกประเทศทยากจน เพอรบราฆาฟนกน กไมถอวาเปนทาน

๗. วสทาน ใหยาพษ เหนคนตองการจะตายกใหยาพษ หรอใหยาพษเพอจะไปท�าลายสตว ท�าลายสงทมชวต

๘. สงขลกทาน ใหเครองจองจ�า

๙. กกกฏสกรทาน ใหไก ใหหม เชน ในยคน สมยน มคนเอาหมไปปลอยวด เอาไกไปปลอยวด กไมเปนทาน

๑๐. ตลากฏมานกฏทาน ใหเครองทชง เครองวด เครองตวงตางๆ ทมนโกงราคา ทน�าหนกออนเกน เบาเกน หรอไมไดประมาณ ไมถอวาเปนทาน และยงเปนการดงผอนใหตกลงไปในอบายภมอก

การใหวตถทง ๑๐ อยางเหลาน เรยกวา การใหทไมเปนทานกศล แตจะท�าใหผใหนนไปสทคต

ผลไมทใชท�าน�าปานะได

หนงสอทรวบรวมสถตความเปนทหนงของโลกในทกสง เปนทร จกกนในชอ Guinness Book of Records ปค.ศ. ๑๙๘๕ ปรากฏสถตหนงเกยวกบความทรงจ�าไววา มงกวนสยาดอพยาจ พระภททนตะวจตตสาราภวงสะ พระภกษในพระพทธศาสนาจากประเทศเมยนมาร สามารถทรงจ�าพระไตรปฎก ซงเปนค�าสอนในพระพทธศาสนา ไดทง ๓ ปฎก เปนหนงสอประมาณ ๑๖,๐๐๐ หนา ถอวาเปนผครองสถตความสามารถในการทรงจ�าเปนอนดบ ๑ ของโลก

มหศจรรยความทรงจา

ของมนษยทเปนอนดบหนงของโลก

หลวงพอมงกวนสยาดอ ไมไดเปนพระรปเดยว ทสามารถทรงจ�าพระไตรปฎกได มพระรนหลงๆ ทมความสามารถเชนเดยวกนนตอมาอกถง ๑๓ รป แตยงไมมใครสามารถสอบไดโดยใชเวลานอย คอ เพยง ๔ ป เทากบหลวงพอมงกวนสยาดอ ผเปนพระผทรงพระไตรปฎกรปแรก หากผอานสนใจอยากไดยนเสยงทองพระไตรปฎกของหลวงพอมงกวนสยาดอ สามารถ search หาฟงไดทางอนเตอรเนต จะมพระสตรตางๆ หลายพระสตรทหลวงพอสาธยายเอาไว และไดรบการบนทกเสยงเกบรกษาไวอยางด เสยงดง ฟงชดเจน ราวกบวาเพงอดมาไมนานนเอง การทองไดนนจะเรยบลนกวาอานมากนก เพราะสงททองนนมาจากสมอง มาจากภายใน มความตอเนองและไพเราะมาก จากการทไมมเสยงสะดดเลย ปญหาคอ หากใครไมไดศกษาภาษาบาลเพยงพอ คงฟงไมรเรอง เพราะเสยงทองนนเปนภาษาบาลลวนๆ

พระภททนตะวจตตสาราภวงสะ


เนองจากหลวงพอมงกวนสยาดอ เปนพระผทรงไตรปฎก หรอ พระตปฏกธร รปแรก ทานจงมบทบาทส�าคญในการท�าฉฏฐสงคายนาทประเทศพมา (ชอในครงนนเมอปพ.ศ. ๒๔๙๙) โดยมพระสงฆระดบอาจารยของพมาและพระสงฆผทรงความรจากประเทศทเปนเถรวาทเชนเดยวกน คอ ประเทศไทยและประเทศศรลงกา ไดมาเขารวมท�าสงคายนาดวย

ในการท�าสงคายนานนจะมการสอบทานขอความในพระไตรปฎกวา ขอความนอยทใด ดวยการปจฉา-วสชนา โดยพระสงฆระดบสยาดอ เชน มหาสสยาดอ และผทบอกวา ขอทสงสยนน คออะไร อยในพระไตรปฎกเลมใด คอหลวงพอมงกวนสยาดอ

ซงทานสามารถท�าหนาทวสชนาไดเปนอยางด ปรากฏเปนทตนตะลงและเปนทชนชมโสมนสในความสามารถอนเปนอศจรรยนน สมศกดศรของความเปนพระผทรงพระไตรปฎก

เหตการณหนงทอยากจะเลาสกนฟงในเรองพระผทรงพระไตรปฎก ทเดนทางมาเยอนไทยพรอมกนถง ๘ รป เมอวนเสารท ๑ กมภาพนธ พ.ศ. ๒๕๕๗ ณ วดจากแดงโดยวดจากแดงไดนมนตพระผทรงพระไตรปฎกทงหมดทยงมชวตอย จากประเทศเมยนมาร มาใหญาตโยมคนไทย และคนเมยนมารไดชนชมความมหศจรรยน ซงไมมในศาสนาใดๆ ในโลกน และทางวดฯ ไดนมนตมาทงหมดเชนน ยอมเปนเรองทเกดขนไดยากมาก เพราะพระผทรงพระไตรปฎกทกทาน ตางกมภารกจมากมายในประเทศของทาน ผเขยนไดทราบขาวน มหรอจะพลาดไมไปดไปฟงใหเหนกบตา ใหไดยนกบหวาพระผทรงพระไตรปฎกแตละรปหนาตาเปนอยางไร ทานจะพดอะไรบาง ทองฟาวนนนสดใสเหมอนเปนใจใหเหตการณนผานไปดวยด

เมอไปถงภายในวด ขณะนนเปนเวลาเกอบสโมงเยนแลว จรงๆ แลวพธตอนรบเรมจดมาตงแตชวงเชา มการบรรยายหวขอทเกยวกบเรองพระไตรปฎกใหญาตโยมฟง เปนการปพนกอนพบตวจรง เสยงจรง ผเขยนไมสะดวกทจะมาชวงเชา เลยจ�าใจตองพลาดไป ภาพทเหนเมอเดนเขาเขตวด คอหมชนชาวพมาแตงกายประจ�าชาตอยางเรยบรอย หญงนงซนยาวกรอมเทา ใสเสอแขนกระบอก ตกแตงผมดวยดอกไมเหมอนอยางทเราเคยเหนภาพ ออง ซาน ซจ แตงกายแบบนประดบผมแบบน อยตลอดเวลา อยางไรอยางนน ฝายผชายโพกหว ใสเสอแขนยาว นงโสรง ยนเขาแถวรอรบพระผทรงพระไตรปฎก ซงเดนขนไปบนกฏ รวมเวลาผานไปสกพกพระผทรงพระไตรปฎก


๗ รป (ตามก�าหนดการวาจะมาทงหมด ๘ รป ขาดไป ๑ รป บงเอญทานตดกจนมนตทรบไวกอนหนานท�าใหมาไมได) พทธศาสนกชนชาวเมยนมารทกคนถอดรองเทา ท�าใหพวกเราชาวไทยตองถอดรองเทาออกดวย เรองถอดรองเทาส�าคญมากในประเทศเมยนมาร พวกเขาจะไมอยสงกวาพระ การใสรองเทา ท�าใหเราสงกวาพระ นอกจากนยงมธรรมเนยมหามสวมรองเทาเดนในพทธสถานตางๆ ไมวาจะเปนวด หรอพระเจดยทงหลาย

พระผทรงพระไตรปฎกทกรปจะมผถอรมสขาว (รฐบาลจะจดเจาหนาทมาท�าหนาทน) สงสามชน ตดตามมาดวยทกรป เพราะเปนสญลกษณวา ทานผนนคอพระผทรงพระไตรปฎก และเมอทานนงลง ณ ทใด รมนจะวางไวขางๆ ดวย ระหวางททานด�าเนนไปทศาลาการเปรยญหลงใหมของวดชอ ศาลาสธมมา อบาสก อบาสกาชาวเมยนมารและคนไทยทอยในทนน ตางพนมมอกนอยางพรอมเพรยง และพดอะไรบางอยางทฟงออกภาษาบาลหรอภาษาพมากสดจะเดา เสยงสวดดงกระหมไปทวทงวด เปนบรรยากาศทกอใหเกดศรทธานาเลอมใสอยางยง เมอถงศาลา มพระสงฆรอรบแลวอญเชญใหพระผทรงพระไตรปฎกทง ๗ รป นงประจ�าทททางวดจดไว พระอาจารยมหาไพโรจน ญาณกสโล ธรรมาจรยะ วนยปฎกธร ปาฬปารค เปนผกลาวตอนรบ และแนะน�าวดจากแดงดวยภาษาพมา พระอาจารยมหาประนอม ธมมาลงกาโร ธรรมาจรยะ รองเจาอาวาส กลาวแนะน�าพระผทรงพระไตรปฎกแตละรป ท�าใหทราบประวตความเปนมาของการทรงจ�าพระไตรปฎก ยาวนานกวา ๖๖ ปแลว มพระผทรงพระไตรปฎกทงหมด ๑๓ รป มรณภาพไปแลว ๕ เหลอ ๘ รป การสอบทรงจ�า


พระไตรปฎก จดในเดอนธนวาคมของทกป โดยจะมพระมาสมครสอบกรปกได สอบวนละ ๘ ชวโมง ใหพกได คอแตละชวโมงใหพก ๑๕ นาท เปดใหสาธารณชนเขาฟงการสอบได โดยจะมาเชยร หรอมาด มาสงเกตการณไดตามอธยาศย

เนองจากพระไตรปฎกมความยาวมาก คอ ประมาณ ๑๖,๐๐๐ หนา ท�าใหไมสามารถสอบไดเสรจภายในปเดยว พระผทรงพระไตรปฎกทสามารถสอบไดเรวทสด คอ หลวงพอมงกวนสยาดอ ชอเสยงกตตคณของทานถกบนทกไวใน Guinness Book of Records วา เปนผทมความทรงจ�าอนเปนเลศทสดในโลก สอบผานไดต�าแหนงตปฏกธร (ต-ป-ตะ-กะ-ธะ-ระ) ทานเปนผทใชเวลานอยทสดในการสอบ ๔ ป นอกจากนน กจะม ๖ ปไปจน ๒๖ ปกวาจะสอบผานได

มการถามปญหา ค�าถามหนงนาสนใจมาก คอ ท�าไมทานจงตองการเปนพระผทรงพระไตรปฎก รปหนงตอบวา พระไตรปฎกคอทรวบรวมค�าสอนของพระพทธเจาพระในฐานะพทธสาวกควร (ตองชวยกน) ทรงจ�าค�าสอนอยแลว สองทานตองการทดสอบปพเพกตปญญตา (บญทเคยท�าไวในกาลกอน) ของทานวา มมากพอทจะใหทานท�าไดส�าเรจหรอไม


ค�าตอบนฟงแลวชอบมาก เพราะรสกเสมอวา คนเราไมไดเกดมาเพยงชาตเดยว เราตองสงสมบางสงบางอยางตดตวมา ถาไมเคยมความเพยรเชนนมากอน ยอมท�าสงยากยงอยางนไมไดอยางแนนอน การทรงจ�าหนงสอ ๑๖,๐๐๐ หนา ไมใชเรองทมนษยธรรมดาสามญจะท�าไดเลย ตองมความทรงจ�าทดเยยม มความเพยรสงสด และมปพเพกตปญญตานแหละจงจะท�าไดส�าเรจ

ทานเลาวา มพระบางรปทองไดถงปฎกทสามแลว แตไมสามารถทองใหจบหมด ไดสญเสยความสามารถในการทรงจ�าไปดวยเหตอยางใดอยางหนง กหมดโอกาสทจะเปนพระผทรงพระไตรปฎกไปเลย ขอทสาม ทานบอกวาในเมอทรงจ�าพระไตรปฎกไดแลว ยอมน�ามาใชประโยชนไดงาย ไดสะดวกมากทเดยว ไมวาจะเปนการเทศนหรอการสอน พระผทรงพระไตรปฎกมกจตองเทศนตองสอนอยเสมอ แทบจะเรยกไดวา เปนงานหลกททานท�าทกวน

อกค�าถามทนาสนใจ คอ การทองพระไตรปฎกสมพนธกบการปฏบตอยางไร พระผทรงพระไตรปฎกรปหนงตอบวา การทรงจ�าพระวนยไดหมด ท�าใหสามารถด�ารงรกษาศลไดอยางไมผดเพยน การทรงจ�าพระสตร ชวยใหการปฏบตทางจตภาวนาไดด และการทรงจ�าพระอภธรรมปฎก ชวยใหเจรญวปสสนาไดด (เพราะรองคธรรมทงหมดอยางละเอยด จนสามารถน�ามาพจารณาในการปฏบต)

อกค�าถามหนง คอ ทานคดวาจะสรางพระผทรงพระไตรปฎกใหเกดขนไดอก อยางไร พระผทรงพระไตรปฎกรปหนงตอบวา ทานเองมเทคนคในการทรงจ�าของทาน ซงแตละรปกจะมเทคนคตางๆ กน เชน การผกแตละสวนเปนค�ากลอน เพอจะไดทองงายขน เปนตน และทานกไดถายทอดเทคนคการทรงจ�าพระไตรปฎกใหกบลกศษย ๓๒๐ รป มประมาณยสบรปทองได รปหนง ก�าลงจะทองจบสามปฎก มค�าถามอนอกทจ�าไดไมดนก เลยไมกลาเลา กลวจะเลาผด เอาเปนวา ทานตอบค�าถามไดตามสมควร ตอนทายพธมการสวดพระวนยใหญาตโยมฟงและแผเมตตา ตอนททานสวดพระวนยนน ไพเราะมาก ผเขยนอธษฐานในใจวา จากการทขาพเจาไดมสวนรวมในวาระอนศกดสทธน ขอความมสรมงคลจงเกดแกขาพเจา ทองซ�าไปซ�ามาอยหลงสวดจบเปนอนเสรจพธ จากนนเจาอาวาสวดจากแดง พระครธรรมธรสมนต นนทโก ไดอนญาตใหญาตโยมบชาสกการะและท�าบญกบพระผทรงพระไตรปฎกทง ๗ รป ตามอธยาศย


ผเขยนเหนวา ปลอยใหชาวเมยนมารทงหลายไดฟงเทศนฟงธรรมภาษาของเขาใหชนใจวา แมมาอยตางแดน กมโอกาสไดพบพระผทรงพระไตรปฎก สวนผเขยนเองนนรสกอมใจ ชนใจ อยางยากจะอธบาย นกวานเปนบญของเราดวยทไดมาอยในสถานทนน ไดมาเปนประจกษพยานในสงมหศจรรยของโลก ทบงเกดมขนในพระพทธศาสนาเทานน ซงยงไมมศาสนกในศาสนาใดท�าได ทจะทองพระไตรปฎกทง ๓ ปฎกไดส�าเรจ โดยไมมผดเลยสกตวเดยว นบเปนบญตา บญใจ บญห บญชวต และนาจะเปนปพเพกตปญญตาของเรา ทท�าใหไดมโอกาสมาพบเจอประสบการณนาประทบใจอยางทสด อนจะด�ารงคงอยตลอดไปในความทรงจ�า

สงหนงทไดจากการน คอ มความเชอมนในศกยภาพของมนษยมากขนวา หากประสงคจะท�าสงใด กสามารถท�าได หากตงใจจรง ไมส�าเรจในชาตน กจะส�าเรจไดในอนาคตกาลขางหนา หากประสงคพระนพพาน ยอมจะไดพระนพพาน กนาจะเปนเรองทท�าได แมจะยากเทาใดกไมไกลเกนกวาศกยภาพของมนษยผตงใจจรง

หมายเหต พระผทรงพระไตรปฎกมใครบาง มประวตความเปนมาอยางไรอานไดจาก

หนงสอเลมนอย ชอ ตปฏกธร แปลโดย พระมหาไพโรจน ญาณกสโล ภายในหนงสอจะมรป

เรองราวของพระผทรงพระไตรปฎกแตละรป พรอมทงความเปนมาและวธการสอบ


ธรปญโญ

พธสมโภชและประดบพระอณาโลมแดพระประธาน ณ สธมมศาลา วดจากแดงในวนวสาขบชาทผานมากไดส�าเรจเสรจสนไปดวยด มพระภกษและญาตโยมทงชาวไทย ชาวพมาไดมารวมงานมากมาย ทกๆ คนเมอไดทอดทสสนาองคพระศรสมนตพทธชนราช พรอมทง

เรอนรตนฆระอนเปลงปลงดวยทองค�าแลวกคงอดชนชมความงามไมได แตจะมสกกคนทจะเขาใจความหมายแหงรหสธรรม ทผสรางไดบรรจงฝากเอาไวในศลปะชนน บทความนเปนความพยายามของผเขยนทจะเรยบเรยงและปะตดปะตอคตธรรมตางๆ ทมอยในรายละเอยดอนรายลอมอยในเรอนแกว หวงวาจะไดจดประกายความสนใจในการศกษาตอๆ ไป และชวยเพมศรทธาทไดจากการทสสนาองคพระพทธศรสมนตพทธชนราชและเรอนแกวใหเปนทสสนานตตรยะ อนประกอบไปดวยปญญาญาณสมปยต เพอสงเสรมปญญนทรยบารม ใหเขาถงธรรมะชนสงตอไป

ความเปนมาของพระพทธชนราช

พระพทธชนราช ไดรบการยกยองใหเปนพระพทธรปทงามทสดในเมองไทย สรางขนในราว พ.ศ. ๑๙๐๐ ในสมยพญาลไทย รชกาลท ๕ แหงราชวงศพระรวง กรงสโขทย เปนสมยทพทธศาสนาเจรญรงเรองถงขดสด ไดมการปฏรปพระศาสนาขนานใหญทงทางดานปรยตและปฏบต สงพระภกษไปศกษาขอวตรปฏบตอนนาเลอมใสจากประเทศศรลงกา ทรงอาราธนาพระสามสงฆราชจากลงกาเขามาเปนสงฆราชในกรงสโขทย ทงพญาลไทยเองกไดทรงเปนเอกอครศาสนปถมภก แบงหนาทพระสงฆออกเปน ๒ ฝาย คอฝาย “คามวาส” และฝาย “อรญญวาส” โดยใหฝายคามวาสเนนหนกการสงสอนราษฎรในเมองและเนนการศกษาพระไตรปฎก สวนฝายอรญญวาส


เนนดานการวปสสนาและประจ�าอยตามปาหรอชนบท ทรงปราดเปรองในพระพทธศาสนา มความรแตกฉานในพระไตรปฎก นอกจากทรงนพนธไตรภมพระรวงเรองราวประเพณเกยวกบพระพทธศาสนา โลกมนษย สวรรค และนรก ทนบเปนงานพระราชนพนธทเกาแกทสดเรองหนงในประวตศาสตรไทยแลว พระองคยงไดทรงเปนกษตรยองคแรกทไดออกผนวชเอง อนนบเปนการรเรมพระราชประเพณการออกผนวชของพระมหากษตรยไทย ท�าใหพสกนกรทงหลายกไดคลอยตาม หนมาเลอมใสตามแบบอยางพระองค เปนผลใหมวฒนธรรมการบวชเรยนของชายไทยในเวลาตอมาดวย ทงหมดนท�าใหพทธศาสนาเถรวาทแบบลงกาวงศไดตงมนประดษฐานในเมองไทยตราบจนถงทกวนน ราษฎรจงพรอมใจกนถวายพระนามพระองคทานวา “พระมหาธรรมราชา”

ถดมาประมาณ ๑๐๐ ป สมเดจพระบรมไตรโลกนาถ ไดทรงเปนพระมหากษตรยขนครองเมองพษณโลก ทรงเลอมใสพทธศาสนาเชนเดยวกนกบพระมหาธรรมราชา ทรงด�าเนนรอยตามดวยการผนวช ศกษาพระพทธศาสนา และทรงสรรคสรางศลปะตางๆ อนประกอบลายไทยอนออนชอยใหวดวาอารามตลอดรชสมย มเอกสารทกลาววา ซมเรอนแกวสรางในสมยของพระองค ตลอดประวตศาสตรไทยทผานมา กษตรยในทกๆ สมยของไทยใหความเคารพและศรทธาตอองคพระพทธชนราชมาอยางตอเนอง ในรชสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวไดโปรดใหหลอพระพทธชนราชจ�าลองขนเพอประดษฐาน ณ พระอโบสถ วดเบญจมบพตร พระนครกรงเทพฯ ในป ๒๕๕๘ น ทางวดจากแดงกไดมการจ�าลองพระพทธชนราชมาประดษฐานไว ณ สธมมศาลา ใหเปนศนยรวมจตใจของพทธบรษทในเขตพระประแดงน โดยไดขนานนามวา พระศรสมนตพทธชนราช เพอใหเหมาะกบการเปนศนยการเรยนการสอนบาลไวยกรณใหญและพระอภธรรม

เหตทมาของพระพทธรปปางเรอนแกว

ตามพระพทธประวตกลาวไววา หลงจากทพระพทธองคไดทรงตรสรพระอนตตระสมมาสมโพธญาณแลว ไดใชเวลา ๗ สปดาหรอบๆ ควงตนโพธพฤกษ ในสปดาหท ๔ ขณะททรงประทบเสวยวมตตสขทางทศตะวนตกเฉยงเหนอของตนโพธ ไดทรงพจารณาพระอภธรรมตลอด ๗ วน เทพยดาไดเนรมตซมเรอนแกวมาครอบเสรมความเลอมใสใหกบพระพทธองค ดวยความศรทธาและความชนชมโสมนสปตยนดยง เรยกกนสบตอมาวา “รตนฆรเจดย”


รตนฆระ สอความหมายอะไร?

ซมเรอนแกวองคพระพทธชนราช เปนงานศลปะสมยอยธยา ซงผสมผสานฝมอชางชนครทางเหนอทเรยกวา งานจ�าหลกไมปดทอง ตวเรอนท�าจากไมสก อาจจะมขอถกเถยงกนวา ตวทถกจ�าหลกขนท�าเปนเรอนซมนนเปนตวอะไรกนแน หากสงเกตใหดจะเหนวา ยอดบนเปนปลายหางตว “มกร” ประกบกนคลายหางหงส กอนจะทอดยาวเปนลายออนชอยครบองคประกอบของเครองสง ในสวนทตวดขนเปนพวงอบะทงสองฟากพระองสานน ท�าเปนรปสตวทเราเรยกวา มกร (มะ-กะ-ระ) หรอ เหรา (เห-รา) ไมวาจะเปนการขยบล�าตวในลกษณะงวงไอยรา การจ�าหลกครบตงขนมาเปนใบระกา กอนจะกระดกหวแสดงใหเหนฟนทอาเผยอออกคายพวงอบะโคงขนดานบน สวนดานลางคายสตวหมพานตประเภทหนงททางชางเรยกวา ตวเบญจลกษณ (สตวมลกษณะผสม ๕ อยาง) มล�าตวดานหลงยาวคลายนาค ล�าตวดานหนา มสวนหวและขนแผงคอคลายราชสห มงวงคลายชาง มเคราคลายแพะ มสวนทอนขาและเทาคลายนกอนทรย

มกรเปนสตวผสมในจนตนาการระหวางจระเขและปลา ตามความเชอของพมา ลานนา สยาม และเขมร เรยกอกอยางวา ตวส�ารอก เนองจากในงานศลปะ มกรมกจะคายหรอส�ารอกเอาวตถใดๆ ออกมาทกครง เชน มกรคายนาค (พญานาค) ทเหนไดทวไปตามสองขางของบนไดโบสถ บางกวามกรเปนชอเรยกทนยมกนทางพมา สวนพญานาคเปนสตวทชาวลานนาใหความเคารพ นยทางการเมองทแฝงไวอาจจะเปนการประกาศความเปนอสระทางการเมองของลานนา จากพมา ในชวงทสรางเรอนแกวนน หรออกนยหนงทางคตธรรม “มกร” เปนตวแทนของอวชชา ทคาย “นาค” ออกมาเพอจะกาวสวชชา แตผเขยนเหนวานาจะเปนการสอถง เนกขมมะบารมมากกวาดงจะไดอธบายตอไป

ตวมกร เปนสญญะของอะไร?

ตวมกร (ม มาจาก มข� สวน กร มาจาก กร ธาตในการเรยราย ซดสาย) วเคราะหวา มข� กรตต มกโร แปลวา ตวทสายหนา (เลนหเลนตา) สวน เหรา (เห-รา) นาจะเพยนมาจากภาษาบาล เหฬา หรอเหลา แปลวาลลาทาทางนาเสนหาของหญง (มาจาก หล ธาตในความหมายวาท�าการเยองกราย) วเคราะหวา หลนต เอตถาต เหลา ท�าการเยองกรายมอยในทใด ทนนเรยกวา เหลา (ทท�าการเยองกราย)


ใครทเคยอานนวโกวาทมาแลวกจะรไดวา ภยของพรหมจรรย ม ๔ ประการคอ

อมภย ภยคลน อดทนคาสงสอนไมไดกมภลภย ภยจากจระเข คอเหนแกปากทองอาวฏภย ภยนาวน คอหวงพะวงในกามคณ และสสกาภย ภยจากปลาราย กคอความปรารถนาทางเพศ รกผหญง

ซงจะเหนลกษณะของภย ๔ อยางนรอบๆ ตวมกร หรอตวเห-ราน บนเรอนแกว ดงนนคตตรงนจงนาจะสอถงเครองผก คอการครองเรอนทผประพฤตพรหมจรรยตองคายหรอสารอกออกมาดวยเนกขมมะนนเอง ดงคาปรารภของพระโพธสตวทไดบาเพญบารมมาหลายอสงไขยเอนกกลปชาต และไดเหนโทษของฆราวาสวสยมาโดยตลอดวา

“สมพาโธ ฆะราวาโส ระโชปะโถ “ฆราวาสคบแคบ เปนทางมาแหงธลอพโภกาโส ปพพชชา การบรรพชาเปนโอกาสวางนะ ยทง สกะรง อะคารง อชฌาวะสะตา ไมงายเลยทจะประพฤตตนอยครองเรอนเอกนตะปะรปณณง เอกนตะปะรสทธง ใหบรสทธบรบรณโดยสวนเดยวสงขะลขตง พรหมะจะรยง จะรตง ดจสงขทขดใหขาวไดยนนนาหง เกสะมสสง โอหาเรตวา อยากระนนเลย เราพงปลงหนวดผมกาสายาน วตถาน อจฉาเทตวา นงหมผากาสายะ ออกจากเรอนอะคารสมา อะนะคารยง ปพพะเชยยงฯ” บวชเปนอนาคารยะเถด”

คาวา ฆระ มาจากภาษาบาล ฆร ธาต เสจเน ในความหลงไหล มวเคราะหวา ฆรต กเลสวสส เอตถาต ฆร เปนทหลงไหลแหงฝนคอกเลส (คอเปนสถานททมนษยเสพสงวาสกน) ในความหมายทใชกนทวไปกคอ รช-ฆระ (เรอนธล) ซงคบแคบเปนทางมาของธล คอกเลส ในทนทานนามาเขาคกบ รตน ซงแปลวา แกว กลายเปน รตน-ฆระ (เรอนธรรมทเปนแกวบรสทธ) เพอแสดงคตธรรมวา ตราบใดทยงตดอยกบเครองผกคอเรอนซงเปนทางมาแหงธล ยอมยากทจะชาระขนธสนดานใหบรสทธไดคอการกาวออกจากเรอนธลมาเขาเรอนธรรมแทน คตตรงนจงนาจะหมายถงเนกขมมะซงเปนองคธรรมสาคญตอการเจรญศลวสทธและจตตวสทธ เพอเปนฐานของทฏฐวสทธและวสทธขนอนทสงขนไป จนครบองคประกอบของ “เรอนรตนะ” อนบรสทธหมดจดไดในทสด

เนกขมมะ = บรรพชา ปฐมฌาน พระนพพาน วปสสนา และกศลธรรมทงหมด


ตวทกทอ (ทก-กะ-ทอ) คออะไร?

ตวทกทอนไมมใครเขาใจความหมาย นอกจากจดเปนสตวหมพานตในจนตนาการทหาดไมไดงายนก คลายกบตวคชสหอนเปนสตวผสมระหวางชางกบราชสห แตมขนาดเลกกวา และตวทกทอจะมขนบนหวกระดกตงขน รวมทงมเครา และมขาคลายนก ความหมายของชอนนหาทมาในภาษาบาลกไมพบ ค�าสนนษฐานของผเขยน นาจะมาจากภาษาไทยเอง เพราะไมปรากฏชอในประเทศอน นาจะแฝงปรศนาไวดงน

ลองคดดซวาอะไรเอย? ตองทก กะ ตองทอ (จงจะไดมา) ใหเวลาคด ๓ วนาท เฉลยก ผา นนเอง และผาเปรยบเหมอนอะไร? กเปรยบเหมอนศลนนเอง ท�าไม

สล� ปตฏปนลกขณ� ศลมการเปนทตงแหงกศลธรรมทงปวง เปนลกษณะ

จงเปรยบผาเหมอนศล? คนโบราณเวลาทานจะอปมามกจะหาค�าอปมาทไดภาพพจนเปนรปธรรมชดเจน เคยไดยนไหมมส�านวนวารกษาศลไมใหดาง ไมใหพรอย ไมใหขาด ไมใหทะล เพราะฉะนนศลจงเหมอนผา มศลเหมอนมผาเชนพทธ-ภาษตวา สล� อาภรณ� เสฏ� ศลเปนอาภรณอนประเสรฐ และเปรยบคนทไม มศล เหมอนคนเปลอย คนทไมนงผา นาอบอาย

แลวท�าไมตองอปมาตวทกทอนใหมลกษณะของสตว ๔ จ�าพวกรวมกนดวยเลา?

๑๔

๑๑-๑๔

๔

๖-๑๐

๕

๔

๓๒

๑


จะเขาใจชดขนเมอรจกศล ๔ เคยไดยนกนบางไหม ศล ๔? ศล ๔ ทมมากกวาศลหา หรอไมตองแคศลหา แมศลแปด ศลสบ ศลสองรอยยสบเจด กยงนอยกวาศล ๔ ท�าไมพดอยางนน? กเพราะ ศล ๔ นกคอ จตปารสทธศล แตศลทสมาทานกนเปนขอๆ ตงแตศลหาของคฤหสถตามล�าดบขนมาเปนศลแปดพรหมจรรย ศลสบบรรพชต และศล ๒๒๗ ขอของพระนนกรวมลงอยในแคปาฏโมกขสงวรศล ซงเปนศลขอแรกของจตปารสทธศลเทานน ศลคอความส�ารวมในพระปาฏโมกข เวนจากขอหาม ท�าตามขออนญาต ประพฤตเครงครดในสกขาบททงหลาย เหมอนอาณาปาตโมกขทผมศรทธาตอพระผมพระภาคเจาจะลวงละเมดมไดเลย จงใชสญลกษณ ราชสหเปนตวแทนศลอนเปนเหมอนประมขและเปนพทธอาณาน ดงทพระพทธองคทรงตรสไววา พระภกษจะไมลวงสกขาบททพระองคทรงบญญตไวแลวแมดวยชวต

ขอท ๒ ของจตปารสทธศล คอ อนทรยสงวรศล ศลคอความส�ารวมอนทรย ระวงไมใหบาปอกศลธรรมครอบง�า เมอรบรอารมณดวยอนทรยทงหก ขอนใชสญลกษณเปนพญาชาง ท�าไมถงใชชาง? เพราะชางเปนสตวใหญ แมจะน�าหนกมาก แตกสามารถเดนไดอยางเงยบเฉยบและส�ารวม แมจะมก�าลงมาก แตกสามารถน�ามาฝกเปนชางอาชาไนยใชเปนราชพาหนะในการท�าสงครามได อกประการหนงอนทรยสงวรศลนนจะรกษาไดดวยสต มพทธพจนทเปรยบความไมประมาทวาเปรยบเหมอนรอยเทาชาง ทเปนทรวมของรอยเทาสตวบกทเดนดวยเทาทกชนดฉนใด ความไมประมาทกเปนทรวมลงแหงกศลทงปวงฉนนน ความไมประมาทมองคธรรมคอสตนนเอง จงเปนความฉลาดของคนโบราณทน�าชางมาเปนตวแทนสตไดอยางแยบยล

ขอท ๓ อาชวปารสทธศล ศลคอความบรสทธแหงอาชวะ เลยงชวตโดยทางทชอบ ไมประกอบอเนสนา มการหลอกลวงเขาเลยงชพเปนตน อนนจะบรสทธไดดวยวรยะ และใชความบรสทธ ขาวสะอาดไมมมลทนของขนแพะเปนตวเทยบ ใหเราตระหนกถงการมอาชพทปราศจากโทษดจเดยวกน

ขอท ๔ ปจจยสนนสตศล ศลทเกยวกบปจจยส ไดแก ปจจยปจจเวกขณ คอพจารณาใชสอยปจจยส ใหเปนไปตามความหมายและประโยชนของสงนน ไมบรโภคดวยตณหา อนนจะบรสทธไดดวยปญญา และจะมอปมาอะไรดไปกวานกอนทรยเลา ในบรรดาสตวทงหลายในโลกน ไมมสตวใดมสายตาเฉยบคมเทากบนกอนทรย มนสามารถมองเหนวตถไดแตไกล ทานจงเปรยบบคคลทจะเจรญปจจยสนนสตศลใหบรบรณตองมปญญา มองการณไกลเหมอนตาของนกอนทรย


ทงหมดนกจะเหนไดชดเปนรปธรรมเลยวา เรอนแกวนนจะตงอยไดกตองอาศย จตปารสทธศลนเทานนเปนฐาน ถาศล ๔ ขอนยงท�าไมได กไมตองไปพดถงคณธรรมวเศษอะไรอน และขาของมนสขากคอขาของปญญาทตองมเสมอในการพจารณาปจจยตางๆ ทเราเขาไปอาศย โดยเฉพาะปจจยส จงไมแปลกใจเลยวา พระพทธองคถงกบเคยปรารภไวในปตตมงสสตรวาดกอนภกษทงหลาย ถาเราจะบญญตปาราชกขอทหา เรากจะบญญตการบรโภคอาหารโดยไมพจารณานแหละ แตเพราะอาศยพระมหากรณาธคณทวา ถาบญญตเชนนนคงไมเหลอภกษอยเทาใดนก จงไมไดทรงบญญตไวอยางนน ดงนนพวกเราพงเหนความส�าคญทพระผมพระภาคเจาทรงใหกบปจจยสนนสตศลไวใหมากๆ อยาพงบรโภคโดยความเปนหนกนเลย

ยกษสองตนทเฝาอยทขางพระพทธรปเปนใคร?

มาถงตรงน กหวงวาทานผอานคงพอจะเรมมองเหนคตธรรมอนแยบยลทแฝงไวในศลปะเรอนแกวนบาง ถาจะปะตดปะตอสญลกษณใหเปนเรองเดยวกน ตวทมลกษณะคลายยกษอย ๒ ขาง ซายและขวาขององคพระ และเยองลงมาดานลางของตวทกทอ ตนทางขวาขององคพระ (ทศใต) นาจะเปนนางกมภณฑ (เทวดากมภณฑหญง) ซงเปนลกนองของทาววรฬหก ซงเปนเทวดาประจ�าทศใตสวนตนทางซายขององคพระ (ทศเหนอ) คอ ทาวกเวรเปนยกษเทวดาประจ�าทศเหนอ นางกมภณฑมทาทางก�าลงเดนทนภาชนะน�าอยบนศรษะ สวนทาวกเวรยนถอคธาหรอกระบอง เปนอาวธประจ�าตวเฝาอยอยางขงขง ทานตองการจะสอถงอะไร?

กอนอนเราจะตองทราบกอนวา ธรรมะอะไรเปนเหตใกลของศล ใหเวลาคด ๓ วนาท เฉลย เทวธรรม หรอธรรมะทคมครองโลก (โลกบาลธรรม) นนเอง กคอ หร และ โอตตปปะ ดงพระคาถาในเทวธมมชาดกทวา

หร โอตตปปะ


หรโอตตปปะสมปนนา สกกะธมมะสะมาหตาสนโต สปปรสา โลเก เทวะธมมาต วจจะเร“เรากลาวสปบรษ ผมหร โอตตปปะ มธรรมสะอาดอนสมาทานแลว ผสงบ วาเปน เทวธรรม”

โลกบาลธรรม คอธรรมะทรกษามนษยโลกนไว ใหคงความเปนมนษยผมจตใจสง ประเสรฐกวาสตวเดยรจฉาน

หร เปนความละอายตอการท�าบาป เหมอนหญงสาวกลสตร ทเคารพในตนรงเกยจบาปเหมอนรงเกยจสงสกปรก ยอมไมท�าบาปแมในทลบฉนนน สวนโอตตปปะ เปนความเกรงกลวตอผลของบาป เมอปรารภเหตภายนอกมกลวการถกลงโทษเปนตน แลวงดเวนไมท�าบาป ทานจงแทนหรดวยน�าในภาชนะของ นางกมภณฑ และแทนโอตตปปะดวยคธาวธในมอของ ทาวกเวร และเพราะความละอายและเกรงกลวตอบาปนจงจะเปนปทฏฐาน (เหตใกล) ใหกบการรกษาศลใหบรสทธตอไป

สล� หรโอตตปปปทฏาน� ศล มหรโอตตปปะ เปนเหตใกลใหเกด

วสทธ ๗ : ความบรสทธแหงเรอนแกว

กลบมาทตวทกทอกนตอ เราไดขอสรปกนวาหมายถง

(๑) ศลวสทธ คอ จตปารสทธศล ซงสอดวยลกษณะของสตว ๔ ชนด ในล�าตวทอนหนา กมารวมเปน (๒) จตตวสทธ คอ ลกษณะของพญานาคในล�าตวทอนหลง ซงทงพญานาคและตวทกทอกถกส�ารอกออกมาจากปากของตวมกรอกท จะเหนไดวาแม ตวมกร จะคาย ศล/จต (กาย วาจา/ใจ) ออกมาใหไดปฏบตจนบรสทธ แตกยงไมปลอดภย เพราะมนอาจจะกลนกลบเขาไปเมอไรกได ฉะนน จงตองใชญาณปญญา (ทฐทบรสทธ) มองใหผานทะลเหนอมนขนไป จงจะพนมนไดอยางถาวร วสทธในขนสงขนตอๆ ไป จงเปนสวนของญาณปญญาทจะตองกาวพนตวมกร ซงเปนอวชชา ดงนน จงท�าเปนรศมทอยเหนอตวมกรขนไป ถาสงเกตใหดๆ จะเหนวา ทเคยคดกนวาเปนเกลดมงกรสงขนไปจนบรรจบกนทยอดสดนน นาจะไมใชสวนของตวมกร เหตทคดเชนนนเพราะลวดลายของตวมกรสนสดลงหลงจากสวนขาทอนหนาของตวมกรเทานน ลวดลายทเหลอทเหนเปนชนๆ ขนไปจนไปบรรจบกนทยอดนนมลกษณะเปนอกลวดลายหนงจงนาจะเปนรศมของญาณปญญาตามล�าดบมากกวา ซงถานบดดๆ กจะไดจ�านวน ๑๖ เทากบ โสฬสญาณ (ญาณ ๑๖ คอ นามรปปรจเฉทญาณ


ปจจยปรคคหญาณ สมมสนญาณ อทยพพยญาณ ภงคญาณ ภยญาณ อาทนวญาณ นพพทาญาณ มญจตกมยตาญาณ ปฏสงขาญาณ สงขารเปกขาญาณ อนโลมญาณ โคตรภญาณ มรรคญาณ ผลญาณ ปจจเวกขณญาณ) ซงถาจดในระบบของวสทธ ๗ กจะได (๓) ทฏฐวสทธ (๔) กงขาวตรณวสทธ (๕) มคคามคคญาณทสสนวสทธ (๖) ปฏปทาญาณทสสนวสทธ (๗) ญาณทสสนวสทธ เปนปจจยสงตอกนขนไป ดจรถ ๗ ผลดสงตอกนใหบคคลถงทหมาย คอ พระนพพาน อนเปนยอดสงสดของเรอนรตนะอนวสทธน


ขอสงเกตเพมเตม ทฐานขององคพระเปนรปดอกบวหงายและควาลดหลนกนลงมา ถานบเฉพาะชนของดอกบวหงายจะไดทงหมด ๗ ชน ซงเปนไปไดไหมทจะหมายถง พระอภธรรม ๗ คมภร (สง ว ธา ป กะ ยะ ปะ) (ธมมสงคณ วภงค ธาตกถา ปคคลบญญต กถาวตถ ยมก และคมภรสดทายทละเอยดพสดารมากทสดคอ ปฏฐาน) เมอพระองคใชสพพญตญาณพจารณาคมภรน กปรากฏเกดฉพพรรณรงสแผซานออกจากพระวรกาย ไปจนจรดขอบวสยเขตอนนตจกรวาฬ ถานบกลบบวของชนบนสดทพระพทธองคประทบจะได ๔๗ ซงเปนจานวนของปจจยอยางพสดารพอด (ทเราสวดพระอภธรรมกนมเหต ปจจะโย เปนตนนน ม ๒๔ ปจจย แตถาแจกโดยพสดารแลวจะม ๔๗ ปจจย)

สรปวา รตนฆระน ผเขยนมความเหนวา สอแสดงถง วสทธ ๗ อนเปนความหมดจด ความบรสทธทสงขนไปเปนขนๆ เปนธรรมะทชาระสตวใหบรสทธ ยงไตรสกขาใหบรบรณเปนขนๆ ไปโดยลาดบ จนบรรลจดหมาย คอพระนพพานในทสด

หลงจากเขยนบทความนจบแลว กไดมโอกาสตรวจดภาพถายของพระพทธ-ชนราชองคจรง พบวาแฉกรศมรอบพระเศยรนนมทงหมด ๓๗ อน จงขอเพมเตมขอสนนษฐานไวอกนยหนงวา เปนไปไดไหมวาททรงพจารณา “พระอภธรรม” ท

เรอนแกวนน อภ บทหนาอาจจะเปนบทยอของ อภญญาเทสต หมายถง อภญญาเทสตธรรม คอธรรมททรงแสดงดวยความรยง อนหมายถง โพธปกขยธรรม ๓๗ ธรรมอนเปนฝกฝายแหงความตรสร คอเกอกลแกการตรสร อนประกอบไปดวย สตปฏฐาน ๔ สมมปปธาน ๔ อทธบาท ๔ อนทรย ๕ พละ ๕ โพชฌงค ๗ มรรคมองค ๘ โดยนยนแลว ยอดสดของเรอนรตนะ กคอ สมมาสมาธ ซงเปนองคสดทายของอรยมรรคนนเอง ถงจดน กมาบรรจบกบ รตนสตร ทพระพทธองคทรงตรสไวเปนคาถาสรรเสรญ อานนตรกสมาธ (สมาธทไมมระหวางในการใหผลคอ สมาธในอรยมรรค) วาเปนเลศแหงสงขตธรรมทงปวง สมควรทจะประดบยอดของเรอนรตนะอนบรสทธน


ยมพทธเสฏโ ปรวณณย สจ สมาธมานนตรกมาห ...รตนสตร

โพธปกขยธรรม ๓๗

“พระพทธเจาผประเสรฐสด ทรงสรรเสรญแลว ซงสมาธใดวา เปนธรรมอนสะอาด บณฑตทงหลายกลาวสมาธใดใหผลในล�าดบ สมาธอนเสมอดวยสมาธนน ยอมไมม”


เรากจะสามารถถอดรหสธรรมทงหมดทซอนอยในเรอนแกว ดงไดวเคราะหมาตามล�าดบอยางนขอฝากไวใหผรไดชวยกนพจารณา เพอชวยกนตอยอดความรความเขาใจคตธรรมในเรอนแกวนดวยเถด หวงเปนอยางยงวาจะเกดประโยชนกบพวกเราชาววดจากแดง เวลาพวกเรานอมกราบไหวบชาสกการะ กใหไดเขาถงอรรถรส (รสของความหมาย) ดวย เพอเพมความซาบซงในความงดงามของพระพทธรปและในปญญาญาณของเหลาโบราณาจารย ททานชวยกนสบสานและรกษาศลปะแหงพทธะ อนหาคามไดนไวใหเปนทสสนานตรยะกบพวกเรา และขอใหพวกเรารกษาสมบตนไวดวยความเขาใจ เพอสงตอไปใหรนลกรนหลาน ใหพวกเขาไดสบสานศาสนาตอไปขางหนาตลอดกาลนานดวยเทอญฯ

วสทธ ๗

๑. สลวสทธ ความหมดจดแหงศล คอ รกษาศลตามภมขนของตนใหบรสทธ และใหเปนไปเพอสมาธ วสทธมคควาไดแก ปารสทธศล ๔

๒. จตตวสทธ ความหมดจดแหงจต คอ ฝกอบรมจตจนบงเกดสมาธพอเปนบาทฐานแหงวปสสนา วสทธมคควา ไดแก สมาบต ๘ พรอมทงอปจาร

๓. ทฏฐวสทธ ความหมดจดแหงทฏฐ คอ ความรเขาใจมองเหนนามรปตามสภาวะทเปนจรง เปนเหตขมความเขาใจผดวาเปนสตวบคคลเสยได เรมด�ารงในภมแหงความไมหลงผด จดเปนขนก�าหนดทกขสจจ

๔. กงขาวตรณวสทธ ความหมดจดแหงญาณเปนเหตขามพนความสงสย ความบรสทธ ขนทท�าใหก�าจดความสงสยได คอ ก�าหนดรปจจยแหงนามรปไดแลวจงสนสงสยในกาลทง ๓ ขอนตรงกบ ธรรมฐตญาณ หรอ ยถาภตญาณ หรอ สมมา-ทสสนะ จดเปนขนก�าหนดสมทยสจจ

๕. มคคามคคญาณทสสนวสทธ ความหมดจดแหงญาณทรเหนวาเปนทางหรอมใชทาง คอ เรมเจรญวปสสนาตอไปดวยพจารณากลาป จนมองเหนความเกดขน และความเสอมไปแหงสงขารทงหลาย อนเรยกวา อทยพพยานปสสนา เปนตรณวปสสนา คอวปสสนาญาณออนๆ แลวมวปสสนปกเลส เกดขนก�าหนดไดวาอปกเลสทง ๑๐ แหงวปสสนานนมใชทาง สวนวปสสนาทเรมด�าเนนเขาสวถนนแลเปนทางถกตอง เตรยมทจะประคองจตไวในวถ คอวปสสนาญาณ นนตอไป ขอนจดเปนขนก�าหนดมคคสจจ


๖. ปฏปทาญาณทสสนวสทธ ความหมดจดแหงญาณอนรเหนทางด�าเนน คอประกอบความเพยรในวปสสนาญาณทงหลายเรมแตอทยพพยานปสสนาญาณทพนจากอปกเลส ด�าเนนเขาสวถทางแลวนนเปนตนไป จนถงสจจานโลมกญาณหรออนโลมญาณ อนเปนทสดแหงวปสสนา ตอแตนกจะเกดโคตรภญาณ คนระหวางวสทธขอนกบขอสดทาย เปนหวตอแหงความเปนปถชนกบความเปนอรยบคคล โดยสรป วสทธขอน กคอ วปสสนาญาณ ๙

๗. ญาณทสสนวสทธ ความหมดจดแหงญาณทสสนะ คอ ความรในอรยมรรค ๔ หรอมรรคญาณ อนเกดถดจากโคตรภญาณเปนตนไป เมอมรรคเกดแลวผลจตแตละอยางยอมเกดขนในล�าดบถดไปจากมรรคญาณนนๆ ความเปนอรยบคคลยอมเกดขนโดยวสทธขอน เปนอนบรรลผลทหมายสงสดแหงวสทธ หรอไตรสกขา หรอการปฏบตธรรมในพระพทธศาสนาทงสน กคอ บรรลถงพระนพพานนนเอง

ปจจย ๒๔

เมอแบงโดยพสดารแลวไดจ�านวน ๔๗ ปจจย ดงน

๑. เหตปจจย ม ๑ ปจจย๒. อารมมณปจจย ม ๑ ปจจย๓. อธปตปจจย ม ๒ ปจจย คอ ๑) สหชาตาธปตปจจย ๒) อารมมณาธปตปจจย๔. อนนตรปจจย ม ๑ ปจจย๕. สมนนตรปจจย ม ๑ ปจจย๖. สหชาตปจจย ม ๑ ปจจย๗. อญญมญญปจจย ม ๑ ปจจย๘. นสสยปจจย ม ๓ ปจจย คอ

๑) สหชาตนสสยปจจย ๒) วตถปเรชาตนสสยปจจย ๓) วตถารมมณปเรชาตนสสยปจจย๙. อปนสสยปจจย ม ๓ ปจจย คอ ๑) อารมมณปนสสยปจจย ๒) อนนตรปนสสยปจจย ๓) ปกตปนสสยปจจย๑๐. ปเรชาตปจจย ม ๒ ปจจย คอ ๑) วตถปเรชาตปจจย ๒) อารมมณปเรชาตปจจย

วสทธ ๗ คดจากพจนานกรมพทธศาสตร ฉบบประมวลธรรม ป.อ. ปยตโต, ปจจย ๒๔ คดจาก คมอ

การศกษาคมภรมหาปฏฐาน อาจารย ณฐศกย ตนตยานพนธ ส�าหรบผทสนใจรายละเอยดเชงวชาการ


๑๑. ปจฉาชาตปจจย ม ๑ ปจจย๑๒. อาเสวนปจจย ม ๑ ปจจย๑๓. กมมปจจย ม ๒ ปจจย คอ ๑) สหชาตกมมปจจย ๒) นานกขณกกมมปจจย๑๔. วปากปจจย ม ๑ ปจจย๑๕. อาหารปจจย ม ๒ ปจจย คอ ๑) รปอาหารปจจย ๒) นามอาหารปจจย๑๖. อนทรยปจจย ม ๓ ปจจย คอ ๑) สหชาตนทรยปจจย ๒) ปเรชาตนทรยปจจย ๓) รปชวตนทรยปจจย๑๗. ฌานปจจย ม ๑ ปจจย๑๘. มคคปจจย ม ๑ ปจจย๑๙. สมปยตตปจจย ม ๑ ปจจย๒๐. วปปยตตปจจย ม ๔ ปจจย คอ ๑) สหชาตวปปยตตปจจย ๒) วตถปเรชาตวปปยตตปจจย ๓) วตถารมมณปเรชาตวปปยตตปจจย ๔) ปจฉาชาตวปปยตตปจจย

๒๑. อตถปจจย ม ๖ ปจจย คอ ๑) สหชาตตถปจจย ๒) วตถปเรชาตตถปจจย ๓) อารมมณปเรชาตตถปจจย ๔) ปจฉาชาตตถปจจย ๕) อาหารตถปจจย ๖) อนทรยตถปจจย๒๒. นตถปจจย ม ๑ ปจจย๒๓. วคตปจจย ม ๑ ปจจย๒๔. อวคตปจจย ม ๖ ปจจย คอ ๑) สหชาตอวคตปจจย ๒) วตถปเรชาตอวคตปจจย ๓) อารมมณปเรชาตอวคตปจจย ๔) ปจฉาชาตอวคตปจจย ๕) อาหารอวคตปจจย ๖) อนทรยอวคตปจจย

รวมปจจยพสดารม ๔๗ ปจจย


วด ใหญโต โผลตง อลงการ ใชบอกฐาน ศาสนา จะกลาใหญ

นอก จากพระ หนมเณรนอย คอยใสใจ รกษวนย สาธยาย ขยายบาล

วตร เชาคา กรรมฐาน งานไมทง ตงใจจรง ไมนงหยด พทธวถ

ใน จงหยง ตงโพธแท ฐานเจดย รากแกวท แกรงลก โพธพฤกษยนฯ

ธรปญโญ

โพธยาลย

ศาสนา ๔ ประเภท

ศาสนเสยว เสยมใสผ- สยบกลวศาสนไสย สรางสวรรคทวร สะกดใชศาสนเสย สาดเท “ชว” สรปสนศาสนแสง สองสวางไว สงบร สสลายฯ

ศาสนาแบบท ๑-๓ มอยตลอดเวลาแตทาใหพนทกขไดชวคราว

ศาสนาแบบท ๔ มอยชวคราวแตสามารถทาใหพนทกขไดถาวร

จะนบถอศาสนาแบบใดจงพจารณาใหดเถดอยาประมาทกนนกเลย เวลาเรามเหลอกนไมมากแลวนะ

ธรปญโญ

ธรปญโญ


คนทวไปมกเกลยดทกขปรารถนาความสข เมอพดถงสวรรคเขาจะนกถงกามคณทกอยางทเปนทพยละเอยดประณต ไรความทกขมแตความสขความรนเรง มแตสถานทสวยงาม ภาพสวยงาม เสยงไพเราะอมทพย ดงนน เมอท�าความดมกตงจตขอไปเกดเปนเทพบตรเทพธดากน เรามาดขอดขอเสยกน

จะขอยก “ตฐานสตร” จากพระไตรปฎกเลม ๒๓ องคตตรนกาย วาดวยฐานะทเทวดาและมนษยประเสรฐกวากน ความวา

เทวดาชนดาวดงสประเสรฐกวามนษย ๓ ประการ คอ ๑. อายทพย ๒. วรรณะทพย ๓. สขทพย สวนมนษยชาวชมพทวปประเสรฐกวาเทวดาชนดาวดงส ๓ ประการ คอ ๑. เปนผแกลวกลา (สรา) ๒. เปนผมสต (สตมนโต) ๓. เปนผอยประพฤตพรหมจรรย ในชมพทวปน (อธ พรหมจรยวาโส) ในอรรถกถาอธบายขอ ๒ วา เทวดามสตไมมนคง เพราะมความสขโดยสวนเดยว (เพราะสวรรคเปนกามคณทเลศ เมอเสพกยอมตดใจเพลดเพลนจนหลงลม เกดความประมาท ไมสามารถพจารณาปญจอภณหปจจเวกขณะ ธรรมทควรพจารณาเนองๆ ๕ อยาง คอ ๑. ชราธมโมมห เรามความแกเปนธรรมดา ชร� อนตโต ลวงความแกไปไมได ๒. พยาธธมโมมห เรามความเจบไขเปนธรรมดา พยาธ อนตโต ลวงความเจบไขไปไมได ๓. มรณธมโมมห เรามความตายเปนธรรมดา มรณ� อนตโต ลวงความตายไปไมได ๔. สพเพห เม ปเยห เราละเวนเปนตางๆ คอวา มนาเปห นานาภาโว วนาภาโว ตองพลดพรากจากของรกของเจรญใจทงหลายทงปวง ธรรมทง ๕ ประการน ควรพจารณาเนองๆ ทกวน เพอใหใจเกดความคนเคย จะเปนเหตกระตนเตอนสตใหรบเรงท�าความด ไมมวเมาประมาทในวย ในความไมมโรค ในชวต ไมเศราโศกเสยใจในเมอตนเองตองพลดพรากจากบคคลและสงของทรกทชอบใจ) สตวนรกมสตไมมนคง เพราะมความทกขโดยสวนเดยว (เรารอนทรมานจนไมอาจรวบรวมสตได) มนษยชมพทวปมสตมนคง เพราะมทงสขทงทกขปนกน (ท�าใหเหน

พระสมพงษ ปวโส


อนจจง ทกขง อนตตา เกดสตไมประมาท) ขอ ๓ อธบายวา แมการอยประพฤตมรรคพรหมจรรยประกอบดวยองคแปด ยอมมในทนเทานน เพราะพระพทธเจาและพระปจเจกพทธเจา อบตขนในชมพทวป มอาจารยบางทานอธบายวา มนษยรางยาววาหนาคบทมสญญาและใจครองนแหละ มคณสมบตเปนทอย ทสามารถรองรบพระธรรม ปฏบตพรหมจรรยจนบรรลผลได เรยกวา อธ พรหมจรยวาโส

ยงมคาถาวาในธรรมบทวา กจโฉ มนสสปฏลาโภ ความไดอตภาพเปนมนษย เปนการยาก กจโฉ พทธานมปปาโท การอบตขนแหงพระพทธเจาทงหลาย เปนการยาก กจฉ� สทธมมสสวน� การฟงพระสทธรรม เปนของยาก ยงเนนชดวา สงเหลานมในภมมนษยเทานน

ใน เมถนสตร วาดวยเมถนสงโยค ๗ จากพระไตรปฎกเลม ๒๓ องคตตรนกาย

๑. สมณะหรอพราหมณบางคนในโลกน ปฏญญาวาเปนพรหมจารอยางถกตอง ไมประพฤตกจสองตอสองกบมาตคาม แตยงยนดการลบไล การขดถ การใหอาบน�า และการนวดฟนของมาตคาม เขาชอบใจ ตดใจ และถงความปลมใจกบการท�าเชนนน แมนกชอวา เปนความขาด ความทะล ความดาง และความพรอยแหงพรหมจรรย ผนเราเรยกวา ประพฤตพรหมจรรยไมบรสทธ ประกอบดวยเมถนสงโยค ยอมไมหลดพนจากชาต (ความเกด) ชรา (ความแก) มรณะ (ความตาย) โสกะ (ความเศราโศก) ปรเทวะ (ความคร�าครวญ) ทกข (ความทกขกาย) โทมนส (ความทกขใจ) และอปายาส (ความคบแคนใจ) เรากลาววา ไมหลดพนจากทกข

๒. ...ไมยนดการลบไล การขดถ การใหอาบน�า และการนวดฟนของมาตคามแตยงสพยอก เลนหว หวเราะรากบมาตคาม ฯลฯ

๓. ...แตยงเพงจองตามาตคาม ฯลฯ

๔. ...แตยงฟงเสยงของมาตคามผหวเราะ ผพด ผขบรองหรอผรองไห อยนอกฝาหรอนอกก�าแพง ฯลฯ

๕. ...แตยงคอยนกถงการทเคยหวเราะพดจาเลนหวกบมาตคาม ฯลฯ

๖. ...แตยงดคหบดหรอบตรคหบด ผเอบอมพรงพรอมดวยกามคณ ๕ บ�าเรอตนอย ฯลฯ

๗. ...แตยงประพฤตพรหมจรรยตงปรารถนาเปนเทพเจาองคใดองคหนง ดวยศลวตร ตบะหรอพรหมจรรยน เขาชอบใจ ตดใจ และถงความปลมใจกบการท�า


เชนนน แมนกชอวา เปนความขาด ความทะล ความดาง และความพรอยแหงพรหมจรรย ผนเราเรยกวา ประพฤตพรหมจรรยไมบรสทธ ประกอบดวยเมถนสงโยค ไมหลดพนจากชาต ชรา มรณะ โสกะ ปรเทวะ ทกข โทมนส และอปายาส เรากลาววา ไมหลดพนจากทกข

จากขอ ๗ บอกชดเจนวา

การปฏบตธรรมในศาสนาพทธไมไดมเปาหมายทสวรรคหรอเทพ เพราะเทากบยงตดในกามคณทเปนเหตแหงสงสารวฏและทกข

ในชวง ๕๐๐๐ ปนยงชอวาพทธศกราช นแคกงพทธกาล นนคอยงอยในรมเงาค�าสอนของพระสมณโคดมพทธเจา พระพทธองคตรสวา “ธรรมทเราแสดงวนยทเราบญญตแลวแกพวกเธอ จกเปนศาสดาของเธอทงหลาย ในกาลลวงไปแหงเรา” “...ตราบใดยงมการประพฤตปฏบตธรรมสมควรแกธรรมอย ตราบนนพระอรหนตจะไมสนไปจากโลกน” “...ผใดเหนธรรม ผนนเหนเราตถาคต” หรอในมหาสตปฏฐานสตรจากพระสตตนตปฎก ทฆนกาย มหาวรรค เลม ๒ ภาค ๒ โดยสรปวา “ผใดเจรญสตปฏฐาน ๔ ตลอด พงบรรลพระอรหนต หรออนาคาม อยางเรว ๗ วน อยางชา ๗ ป ในชาตน” เทากบเปนค�ายนยนวา เรายงอยในพทธกาลใตบารมของพระองค อยากเขาเฝาพระพทธองคเมอไหร อยากฟงธรรมจากพระโอฏฐเมอใด กเปดพระไตรปฎกอาน ปฏบตธรรมของทาน สามารถท�าไดตลอดเวลา ไมตองรอไปเกดในยคพระศรอารย ซงกวาจะมาถงอกนาน ถาเราตงจตปรารถนามาเกดเปนมนษย ไมตองเสยเวลาไปเกดเปนเทวดาบนสวรรค ซงเปนภพทกนบญเกามากกวาทจะปฏบตธรรมสรางสมบารม ฝกฝนตนเองได จะดกวามย เมอพนพทธกาล ๕๐๐๐ ปแลว จะไปเกดเปนเทวดาพกรอพระศรอารยกตามชอบใจ

อนง เทวดาพวกหนงเมอตายแลว กลบไปเกดตอในนรกหรอสตวเดรจฉาน หรอหมดบญตองเกดใหมเปนคน อาจเกดในยคทไมมพทธศาสนาแลว ฉะนน บญทเราสงสมฝกฝนในยคพระสมณโคดม จะไดสงผลใหเราไปเจอพระศรอารยได และเปนการเตรยมพนฐานบารมตนเองเมอเจอพระศรอารยจะไดฟงธรรมรเรอง ซาบซง บรรลธรรมไดไว ถาเราไมเรยนรปฏบตธรรมะยคน แตโชคดเจอพระศรอารย อาจไมบรรลธรรมใดๆ กได เหมอน ๒๕๐๐ กวาปกอนทพระสมณโคดมกไมสามารถท�าใหทกคนบรรลธรรมได เหมอนขนโคกบเขาโคปานนนเทยว เพราะตนเองไมไดสรางวาสนาบารม อนทรยพละเตรยมไวกอนแตปางกอน (ปจจบนคออดตหรอปางกอนของอนาคต)


ศาสนาพทธเปนอเทวนยม (Atheism) ไมใชศาสนาเทวนยม (Theism) ซงมเปาหมายหลกคอการเปนเทพ หรอเปนหนงเดยวรวมกบเทพบนสรวงสวรรค แตศาสนาพทธเปนกรรมนยม ไมนยมการรองขอวงวอนจากเทพเจา พทธองคถงกบตรสใหพจารณาบอยๆ วา กมมสสโกมห เราเปนผมกรรมเปนของของตน กมมทายาโท เปนผรบผลของกรรม กมมโยน เปนผมกรรมเปนก�าเนด กมมพนธ เปนผมกรรมเปนเผาพนธ กมมปฏสรโณ เปนผมกรรมเปนทพงอาศย นนคอกรรมดหรอชวเมอท�าแลว ตองรบผลวบากของกรรมนนดวยตวเราเอง ศาสนาพทธเปนสจจนยมคอ นยมในอรยสจจ อดมการณสงสดคอนพพาน ฉะนน เทวดาหรอสวรรคเปนแคทางผานหรอทางพกชวคราวเทานน ไมใชเปาหมายสงสด ถายงอยในยคพทธกาลทสามารถสรางสมบารมได หรออาจปฏบตธรรมจนบรรลได เราควรเสยเวลาไปเปนเทพบนสวรรคหรอไม? ขอคดของเรองถดไปนาพจารณา

ค�าถามเดยวกน แตตางค�าตอบ ตางภพภม ตางวาระ ตางบารม ตางความคด ตางการกระท�า ตางจดมงหมาย

“ถาไดเกดเปนมนษยอยากจะท�าอะไร”

เทวดา ตอบวา “เราจะพจารณาธรรม เพราะมนษยมกายสงขาร ทเหมาะกบการพจารณาธรรม

มาก รางกายของมนษยเปนเครองมอทใชพจารณาไดดทสด นาอจฉาพวกมนษยจรงๆ”

พญานาค ตอบวา“บวชส ถาไดเกดเปนมนษย เราจะบวช ... เปนพญานาคมฤทธมากกจรง แต

บวชไมได พนทกขไมได ไมเหมอนมนษย พระพทธเจาไมอนญาตใหนาคบวช แตมนษยบวชได มนษยไปนพพานได แสนประเสรฐ”

พระภมเจาท ตอบวา“ถาไดเกดเปนมนษยอกครง คราวนเราจะท�าบญใสบาตรทกวน ไมตองมานงรอ

คนอทศสวนกศลใหเราอก ไปท�าเองเลย เพมบารมไดเรวทนใจด”

สตวเดรจฉาน ตอบวา“ถาไดเกดเปนมนษย เราจะสงเคราะหสตวตวอนๆ ... เปนสตวนนทกขมาก พด

กไมได คดอะไรฉลาดๆ กไมได ... เปนมนษยมสมอง มปญญา เราจะใชปญญาของมนษยท�าใหตวเองไมตองมาเปนสตวอก”

เปรต ตอบวา“เราไมอยากมหนาตานาเกลยด ไมอยากมปากเทารเขม มรปรางสงเหมอนตนตาล

... ถาไดเกดเปนมนษยเราจะถอศล จะไดไมตองมาเปนเปรตผหวโหย อดๆ อยากๆ ทนทกขทรมานแบบน”

สตวนรกในอเวจ ตอบวา“ถาไดเกดเปนมนษย เราจะท�าความด จะไมผดศลอก จะปฏบตธรรม ...

เพราะนรกมนรอน มนโหดราย อยแลวมแตความเจบปวด ทรนทราย ... ถาขามโอกาสอกครงเราจะไมท�าเลว เราไมอยากทรมาน ไมอยากไดชอวาสตวนรกอก”

แตเมอถามค�าถามเดยวกน

มนษยตอบวา.........อยากรวยอนจจานาสงสารมนษยผทอยากรวยแตทรพยสมบตภายนอก ทงทมโอกาสจะ

ท�าบญกศลมากกวาเพอนท�าใหมอรยทรพยอนประเสรฐเปนของตดตว อยภายในใจ ม ๗ สงคอ สทธา ศล หร โอตตปปะ พาหสจจะ จาคะ ปญญา


เอเจนซ - “พระพทธรปบามยน” เคยยนทอดพระเนตรแหงความเมตตาเหนอหบเขาบามยน ตอนกลางของประเทศอฟกานสถาน มาเปนเวลานานถงกวา ๑,๕๐๐ ป ทวา ในเดอนมนาคม ปพ.ศ. ๒๕๔๔ กถกระเบดไดนาไมต ท�าลายอนตรธานไปจากหนาผาแหงหบเขาบามยน

เมอกลางเดอนมถนายน พ.ศ. ๒๕๕๘ พระพทธรปแกะสลกแหงหบเขาบามยน ทชาวไทยมกเรยก “หลวงพอบามยน” ดดงไดกลบมาปรากฏองคสวางเรองรองอกครงหนง

ครกเศรษฐแดนมงกร จางซนอวและเหลยงหง ทมเงนราว ๓.๗ ลานบาท เพอฉายภาพ “พระพทธรปบามยน” เปนภาพสามมตสทองงามอราม ณ ชองเขาบามยน ดวยเทคโนโลยการฉายภาพสามมตโฮโลแกรม เพอระลกถงการท�าลายลางพระพทธรปแกะสลกองคน ทถกรฐบาลตาลบานแหงอฟกานสถานสงใหระเบดท�าลายไปเมอ ๑๔ ปทแลว

หลวงพอโตแหงบามยนปรากฏองคอกครง


อนทจรงความคดในการฉายภาพสามมต “พระพทธรปบามยน” นน เดมทเปนความคดของศลปนชาวญปน ฮโร ยามากาตะ ตงแตปพ.ศ. ๒๕๔๘ แลว แตองคการการศกษา วทยาศาสตร และวฒนธรรมแหงสหประชาชาต หรอยเนสโก (UNESCO) ยงไมมนใจในเทคนคการฉายภาพ ของเขา จงไมอนญาต เนองจากเกรงวาจะสรางความเสยหายแกชองเขาเกาแกแหงน


เมอสามภรรยาจนคนไดยนเรองราวของศลปนแดนอาทตยอทย จงไดเกดแรงบนดาลใจ เนองจากทงคมความรความช�านาญในการฉายภาพสามมตโฮโลแกรม และมนใจวา จะไมสรางความเสยหายใหแกโบราณสถานแหงน โครงการฉายภาพสามมตฯ “พระพทธรปบามยน” จงไดเรมตนขน โดยไดเชญผเชยวชาญตางๆ มารวมในโครงการฯ ดวย

โครงการฯ ไดฉายภาพพระพทธรปทงหมดสองวน วนละสบกวาชวโมง โดยมผคนราว ๑๕๐ คน ไดเขารวมเปนสกขพยานในการกลบมาปรากฏองคอกครงของพระพทธรปแกะสลกแหงชองเขาบามยน

ชาวบานคนหนงในละแวกนนกลาววา แมการฉายภาพจะไมสามารถแทนทพระพทธรปทถกท�าลายไป แตกชวยย�าเตอนวา ทานยงไมไดลบเลอนไปจากความทรงจ�าของผคน

ส�านกขาวสถานโทรทศนกลางแหง ประเทศจน หรอซซทว รายงานวา หลงเสรจสนภารกจ ครกมหาเศรษฐไดบรจาคอปกรณในการฉายภาพใหแกหนวยงานดแลรกษามรดกวฒนธรรมทองถนของบามยน โดยกลาววา “นคอของขวญทชาวจนมอบใหแกชาวอฟกานสถาน” และมเงอนไขวา หนวยงานฯ จะตองจดฉายภาพ ตอไปในเดอนมนาคม ซงเปนเดอนทพระพทธรปถกท�าลาย ของทกป

ขอมลจากวกพเดยระบวา พระพทธรปแกะสลกบามยนในอฟกานสถานน สรางขนในพทธศตวรรษท ๑๐ เปนพระพทธรปศลปะกรกโบราณสององค โดยองคหนงมความสง ๕๓ เมตร และ ๓๕ เมตร มอายเกาแกราว ๑,๕๐๐ ป ไดรบการยอมรบใหเปนพระพทธรปแกะสลกฝาผนงทใหญทสดในโลก ตอมาถกรฐบาลตาลบานทเครงศาสนาอสลามแบบสดโตง ระเบดท�าลายไปในเดอนมนาคม พ.ศ. ๒๕๔๔ โดยใหเหตผลวา กฎหมายอสลามไมอนญาตใหบชารปเคารพ น�ามาซงเสยงประณามจากคนทงโลก ยเนสโกไดขนทะเบยนพระพทธรปแหงบามยนเปนมรดกโลกทางวฒนธรรม เมอป พ.ศ. ๒๕๔๖

องคการยเนสโกไดเขาไปอนรกษพนท สามารถปะตดปะตอชนสวนพระพทธรปองคเลกกวาทหลงเหลออย ใหประดษฐานอยในโพรงหนทรายไดส�าเรจ แตส�าหรบพระพทธรปองคใหญนน ไมเหลอชนสวนใหน�ามาปะตดปะตอไดอก แตถงอยางนน ยเนสโกจะตองใชเวลาอกสองป กวาจะฟนฟสถานททเคยเปนทประดษฐานของพระ-พทธรปองคใหญไดส�าเรจ


พระผมพระภาคเจาขณะประทบอย ณ ปาเกากาล ตรสพระคาถาน โดยปรารภ เรองของเจาชายโพธราชกมาร ดงน

ครงหนง เจาชายโพธราชกมารโปรดใหสรางปราสาทส�าหรบพระองคเองและพระชายา เมอปราสาทไดรบการสรางและตกแตงเสรจสมบรณแลว เจาชายไดทลนมนตพระพทธองคและพระสงฆสาวกมาฉนภตตาหาร เนองในโอกาสเฉลมฉลองปราสาทใหม ทรงเตรยมการตอนรบอยางประณต ประดบประดาสถานทดวยดอกไมหลากสนานาพนธ พรงพรอมดวยเครองหอมอนชนใจ ปพนดวยผาขาวตงแตทางเขาไปจนถงพระโรงดานใน ทกหนแหงทคาดวาพระพทธองคจะทรงพระด�าเนน เนองจากเจาชายโพธราชกมารไมทรงมพระโอรสหรอพระธดาเลย จงทรงอธษฐานวา หากพระองคและพระชายาจะมพระโอรสหรอพระธดาแลว ขอใหพระพทธองคทรงเหยยบลงบนผาขาวนน

เมอพระพทธองคเสดจมาถง เจาชายไดถวายบงคม ทลนมนตใหพระพทธองคเสดจเขาไปในทองพระโรง แตพระพทธองคยงไมเสดจ ไดแตทอดพระเนตรไปทพระ-อานนทพทธอนชา พระอานนทเขาใจความหมายแหงสายพระเนตร จงทลเจาชายวา ใหน�าผาทปลาดนนออกเสยกอน พระศาสดาจงจะเสดจเขาไปขางใน

เจาชายโพธราชกมารเมอถวายภตตาหารแกพระพทธองคและพระสงฆทดานนอก หลงเสรจภตกจแลว เจาชายไดทลถามพระพทธองคถงสาเหตทพระพทธองคไมเสดจพระด�าเนนบนผนผา และยงตรสใหเกบผาปลาดนน พระพทธองคตรสถามเจาชายวา มหาบพตร ทรงใหปผาแลวอธษฐานใหอาตมภาพเหยยบบนผานน เพอขอพระโอรสและพระธดาใชหรอไม เจาชายทลตอบวา เปนเชนนน

(ปาแอน)

เกบความจาก The Treasury of Truth (Dhammapada) ของ Ven. Weeragoda Sarada Mahathero

เรองเลาสาหรบเยาวชน


พระพทธองคจงตรสแกเจาชายวา มหาบพตรและพระชายา จะไมมโอรสและพระธดาทงสน ซงเปนผลมาจากบพกรรมทเคยกระทาไวในอดตชาต จากนนพระพทธองคกตรสเลาถงบพกรรมของเจาชายโพธราชกมารและพระชายาวา

ในอดตชาต ทงสองพระองค ไดเคยรอดตายจากเรอแตกกลางทะเล และไดไปตดอยบนเกาะรางแหงหนงกลางทะเล ไดอาศยกนไขนกททารงอยบนตนไมในเกาะนน เมอกนไขนกหมดแลว ตอมากกนลกนก และกนพอแมนกจนหมด โดยไมรสกสานกเลยวา ไดทาบาปทากรรมผลาญพลาชวตสตวอนอยางไรเมตตา ผลกรรมอนนน ทาใหเจาชายและพระชายาไมมพระโอรสและพระธดาในชาตน

จากนน พระองคกตรสพระคาถาแปลความวา

ถาบคคลรวา ตนเองเปนทรก ดงนน การระวงตน เปนความปลอดภยทสด ตองรกษาตนใน ๓ วาระ วยเดก วยหนม และวยชรา ความคมครองทดทสดคอการประกอบกรรมด

หมายเหต จากพระคาถาน แสดงใหเหนลกษณะเดนประการหนงของพระพทธศาสนา คอ ตนคอ

ผรกษาตนไดดทสด ไมใชเทวดา หรอภต ผ ใดๆ คนจะดหรอไมด อยทตนกระทาเอง

ไมมใครชาระความผดใหใครได นอกจากตนทาเอง การทากรรมตางๆ มผลตอเนอง

ยาวนาน เพราะฉะนน จงตองระวงตนเสมอใหทาแตในกรรมด เพราะกรรมดนน ยอม

คมครองบคคลใหปลอดภยในวฏสงสาร

หากทานใดไดรบประโยชนจากวารสาร

ตองการบอกรบเปนประจา หรอตองการสนบสนนการ

จดพมพ โปรดตดตอประชาสมพนธวดจากแดง

โทร. ๐๒-๔๖๔-๑๑๒๒


ใตฟาวดจากแดงเดอนน มขาวนาสนใจจะแจงใหทราบดงน

๑. วนท ๑ มถนายน พ.ศ. ๒๕๕๘ ทผานมา วดจากแดงมงานส�าคญคอ การตอนรบพระผทรงพระไตรปฎก จากประเทศเมยนมาร และการตดพระอณาโลม พระประธาน ในศาลาสธมมา ซงตองขออนโมทนาเจาภาพหลก คอคณนพภสสร เฟองจนดาวงศและครอบครว รานเพชร Princess Gems และคณเตช คณเพญศร คณยาใจ บญนาค คณสมชาย ภทรมาลยและครอบครว อาจารยอศรยา นตสาระ และชางทอง คณสมสวน คงแสงค�า เปนผขนรป คณสมล สทธปลม เปนผฝงเพชรอณาโลม ในตอนทายพธ คณยพา วรยวงศพรอมครอบครว ซงเปนผเรมตนปวารณาการสรางพระประธาน ไดรวมท�าบญวนเกดเปนเงน ๒ แสนบาทเพอซอทดนดวย

๒. วดจากแดงอยในระหวางการพฒนา สงส�าคญทยงขาดแคลนกคอ อาคารเรยนและหองสมด ปจจบนวดมพระภกษสามเณรถง ๑๐๐ รปเศษ แตยงไมมอาคารเรยน ตองใชหองใตศาลาการเปรยญหลงใหม ทออกแบบไวเปนทพกส�าหรบสาธชนทมาพกคาง เมอมงานเทศกาลส�าคญ มาใชเปนหองเรยนไปกอน

อนง ต�าราพระไตรปฎก อรรถกถา ทงภาษาไทย และภาษาตางประเทศมจ�านวนมาก กยงไมมหองสมด ทจะเกบใหเปนระบบ เพอการคนควาศกษา ดงนน ทางวดจงมแผนการจะสรางอาคารเรยน และหองสมดขน แตสงส�าคญกอนหนากคอ ตองเพมพนทวด เพอการกอสรางอาคารดงกลาว เดอนกรกฎาคมน ทางวดไดรวบรวมปจจยเปนคาทดนขนาด ๔ ไร ดานหลงเมร ทางทศเหนอของวด มลคา ๑๐ ลานบาท ซงทางผเปนเจาของเดมคอ คณประภา นรมล เจยมสกล ไดยอมโอนใหทางวดในราคาพเศษ อนเปนการรวมสรางกศลแกพระศาสนาดวย กขออนโมทนาในจตศรทธาของคณประภา ในครงน

กองบรรณาธการ


๓. เนองจากทางวดไดเปดการสอนธรรมแกคฤหสถในวนเสาร-อาทตย ซงยงขาดแคลนสถานทใชเปนหองเรยน พระอาจารยมหาประนอมจงไดตดตอหองเรยนส�าเรจรป ผลตจากประเทศจน มขนาด ๙ x ๑๖ เมตร แบงพนทเปนหองเรยน หองพกคร หองน�าสองหอง และระเบยงดวย ราคาหลงละ ๘ แสนบาท เมอเทพนแลว กสามารถมาประกอบใชไดเลย ซงในอนาคตกสามารถถอนออกยายไปตดตงในสถานทใหมทเหมาะสมไดอก หองเรยนนยงสามารถตดตงเครองปรบอากาศไดดวย อดใจรออกนดวดกจะเปดการศกษาธรรมไดเพมขน

๔. จงหวดสมทรปราการ ถอวามปญหาขยะทตองก�าจดมากทสด ทผานมากเคยสงผลกระทบอยางกวางขวางกรณไฟไหมบอขยะมาแลว ทางวดจงมโครงการก�าจดขยะครบวงจร โดยไดรบอปถมภจากครอบครวคณสวรรณา เตชะวบลย จดซอเครองก�าจดขยะครบวงจร ซงสามารถก�าจดขยะ ทงขยะเปยก คอเศษอาหาร เปนตน และขยะแหง เชนใบไม เปนตน ผลจากการก�าจด จะไดกาซมเทน ส�าหรบใชหงตมได ปยอนทรย และน�า EM ตอนน ทางวดก�าลงรณรงคการคดแยกขยะ การจดวางถงขยะใหเหมาะสม เพยงพอเพอการก�าจดไดอยางเรยบรอยตอไป

๕. เนองจากอากาศทรอนอบอาวมาตลอด โดยเฉพาะในปน ทมสถตวารอนและแลงกวาปทผานมา หองเรยนไวยากรณบาลทพระภกษสามเณรกวา ๘๐ รป ไดใชหองวางใตศาลาการเปรยญไปพลางกอนจะมหองเรยนถาวรนน ซงใชเรยนในวนจนทรถงศกร สวนวนเสารอาทตยกเปนชนเรยนของญาตโยมผสนใจทวไป แตพระอาจารยธตพงษผสอนนน สอนทกวนไมมวนหยด ญาตโยมมความหวงใยในสขภาพของทาน จงปรกษากนวาจะตดเครองปรบอากาศ ซงพนทหองทงหมดนน มากถง ๓๕๐ ตรม. แตพนทใชเรยนจรงเพยง ๒๕๐ ตรม. ซงตองใชแอรขนาด ๖ หมนบทย จ�านวน ๕ เครอง จงจะเหมาะแกพนท และท�าผามานกนเพอชวยลดคาไฟ ทงนมคาใชจายทงหมดประมาณ ๓๖๐,๐๐๐ บาท โดยม คณจงลกษณ ธรรมนยมศกด คณสมลกษณ แซไหล คณกณฑพร เวชพาณชย คณประเทอง แยมมณฑา และคณเพยงเพชร บรณสมภพ เปนเจาภาพหลก รวมทงญาตโยมลกศษยชวยกนรวมบรจาคอกจ�านวนมาก ขออนโมทนาในกศลจตของทกทานทไมสามารถลงชอไดครบทงหมด

๖. วดจากแดงมคาไฟฟาทตองจายในแตละเดอนมากถง แสนกวาบาท ดงนน จงมโครงการ ตดแผงโซลาเซลลเพอลดคาไฟฟา ระยะท ๑ จะท�าทรมเขอนกอน มลคา ๓๕๐,๐๐๐ บาท โดยไดรบการสนบสนนจากคณยพา วรยวงศพรอมครอบครว เปนเงน ๑ แสนบาท ขออนโมทนาบญดวย

แผนทวดจากแดง

nnn.โพธิยาลัย ก.ค. 58เข ยนเร องน...

Documents