lochem begroting 2013

Begroting 2013

1

InhoudsopgaveSamenvatting en beslispunten 3

1 Financiële positie 16

2 Programma’s 19Beleidskader 20

Programma 1. Burger, bestuur & dienstverlening 23

Programma 2. Veiligheid & handhaving 33

Programma 3. Natuur &Milieu 39

Programma 4. Verkeer, vervoer & wegen 49

Programma 5. Wonen &werken 59

Programma 6. Sport, cultuur & recreatie 69

Programma 7. Zorg &Welzijn 79

Programma 8. Onderwijs & Jeugd 87

3 Paragrafen 953.1. Lokale heffingen 95

3.2. Weerstandvermogen 98

3.3. Onderhoud kapitaalgoederen 101

3.4. Financiering 103

3.5. Bedrijfsvoering 105

3.6. Verbonden partijen 108

3.7. Grondbeleid 111

Bijlagen 1131. Nieuw beleid 2012 – 2016 114

2.Vervangingsinvesteringen in bedrijfsmiddelen 2012 118

3. Horizonlijst 119

4. Gewijzigde doelen en resultaten 120

5. EMU-saldo (komt ter inzage) 121

6.Verbeterplan 122

7. Totaaloverzicht ombuigingsmaatregelen 2013 130

8. Totaaloverzicht ombuigingsonderzoeken 2014 en 2015 131

Begroting 2013 Gemeente Lochem

Opdrachtgever: Gemeente LochemVormgeving: MoMiddag, LochemDrukwerk: Drukkerij Lammerdink, Lochem

Contact: Afdeling FinanciënGemeente LochemPostbus 17, 7240 AA LOCHEMT (0573) 28 92 22E [email protected] www.lochem.nl

2

Samenvatting en beslispunten

3

Deuitgangspunten inde vastgesteldeKadernota 2013 endebesluitendie genomenzijn door degemeenteraad bij de vast-stelling ervan zijn de basis voor deze Begroting 2013. De begroting bestaat uit een financiële toelichting in hoofdstuk 1,een beschrijving van de programma’s in hoofdstuk 2, in hoofdstuk 3 de zeven paragrafen die afzonderlijk kort ingaanop de belangrijkste ontwikkelingen voor 2013 en tenslotte de bijbehorende bijlagen.

Ten opzichte van vorig jaar kent de begroting een andere opzet en indeling.Dit is het eerste resultaat van het proces vanvereenvoudigen en verbeteren van de documenten uit de planning & controlcyclus als kadernota, begroting en jaar-rekening. Eind 2011 heeft een raadsbrede workshop handvatten gegeven voor het vereenvoudigingstraject. De stuur-groepVereenvoudiging enVerbetering Instrumenten (VVI) bestaande uit raads-, collegeleden en ambtelijkemedewerkersheeft 3 juli diverse besluiten genomenmet als doel het realiseren van de beoogde vereenvoudiging en verbetering.

Belangrijkewijzigingen zijn de nieuwe indeling en het opnemen van een samenvatting.Zo begint de begrotingmet dezesamenvatting inclusief beslispunten. Op basis van de samenvatting kan een algeheel beeld van de Begroting 2013worden gevormd. In de achterliggende stukken kan demeer gedetailleerde informatieworden opgezocht.De informatiestaat kort en bondig beschreven,waarbij herhalingenworden vermeden.De begroting geeft daarmee concrete informatiemet nieuwswaarde. De paragrafen zijn op verzoek van de stuurgroep VVI aanzienlijk ingekort, met name de jaarlijksnagenoeg gelijke beleidstekstenworden niet meer opgenomen.Kanttekening hierbij is dat daarmee concessieswordengedaan aan de voorgeschreven informatievoorziening vanuit het Besluit Begroting en Verantwoording.Tenslotte presenteren wij een afzonderlijk boekwerk ‘Cijfermatige detailbegroting’ met daarin de begroting verdergespecificeerd naar de verschillende budgetten op subproduct-niveau.

Hierna volgt, in de volgorde van de begroting zelf, een samenvatting van de hoofdstukkenmet aansluitend een overzichtvan de beslispunten. Aan de hand van deze beslispunten stelt de gemeenteraad de begroting 2013 vast.



4

Financiële positieMet de behandeling van de Kadernota 2013 is uitgebreid stil gestaan bij de financiële positie van Lochem.Daarbij is be-sloten tot dekkingsmaatregelen om het financieel evenwicht te herstellen en is inzicht gegeven in de reservepositiein relatie tot risico’s.

Met de Begroting 2013 gaanwij verder op deze ingeslagenweg,door het handhaven van de stelpost Lente-akkoord van€ 1,2 miljoen en het concretiseren van de ombuigingsmaatregelen vanaf 2013. Zo blijft er, ookmeerjarig, sprake van eensluitende begroting.De koers is echter nog niet gelopen,want de verwachting is dat er landelijk over de komende jarennog eens € 20 à € 25 miljard moet worden bezuinigd om het begrotingstekort terug te dringen.

Het recente financieel perspectief ziet er als volgt uit:- = nadeel

bedragen x € 1.000

Bepalend in het perspectief is de stelpost Lente-akkoord van € 1,2miljoen en het inboeken van de ombuigingen 2013 enonderzoeksopdrachten 2014 – 2015. Hierna volgt daarom een korte toelichting op deze twee onderwerpen.

Lente-akkoordMet de Kadernota 2013 is besloten een stelpost van € 1,2 miljoen op te nemen voor de doorwerking van de begrotings-afspraken (Lente-akkoord). Dit bedrag is gebaseerd op een verwachte korting op het gemeentefonds van € 800.000 eneen negatief effect van € 400.000 op andere gemeentelijke dossiers (decentralisaties etc.).Met de Kadernota 2014 volgt opnieuw een afweging enmogelijke oplossingen omonze gemeente duurzaam financieelgezond te houden.De (eerste) uitkomsten van de kerntakendiscussie zullen danworden betrokken bij de besluitvormingover de Kadernota 2014.

OmbuigingenEen ander belangrijk gegeven binnen dit financieel perspectief zijn de ombuigingen.Namelijk de cijfermatige uitkomstvan de ombuigingen 2013 en ombuigingen 2014 – 2015 zijn opgenomen in het financieel perspectief. Vanuit financieeloogpunt betekent dit, dat we in de Begroting 2013 uit gaan van volledige realisatie van de ombuigingstaakstelling.In 2013worden de ombuigingen 2013 ingevuld enwordt verder invulling gegeven aan de uitwerking van de onderzoeks-opdrachten 2014 – 2015. Bij de activiteiten in deze begroting is volledigheidshalve een toelichting opgenomen op deombuigingen 2013.De aanvullende dekkingsmaatregelen uit de Kadernota 2013 zijn verwerkt in de Begroting 2013.

2013 2014 2015 2016Saldo -829 -222 -809 -694Stelpost Lente-akkoord en overige autonome ontwikkelingen -1.200 -1.200 -1.200 -1.200Ombuigingsmaatregelen 2013 607 669 663 656Ombuigingsmaatregelen 2014 - 2015 90 1.584 1.584Aanvullende dekkingsmaatregelen uit Kadernota 2013 401 322 19 19Dekking begrotingstekort ten laste van Algemene reserve 1.021 341Saldo Kadernota 2013 0 0 257 365Raad 2-7-2012 Amendement actualisatie betaald parkeren -100 -100 -100 -103Raad 10-9-2012 Eigendomsverhouding voetbalcomplex Sc. Eefde -1 -1 -1 -1Bestuursrapportage per 31 augustus 2012 (Raad 8-10-2012) 154 419 416 -24Begrotingssaldo 2013 53 318 572 237

5


Programma’sDe begroting bestaat uit acht programma’s. In de programma’s staat beschrevenwat de beoogde effecten en doelenzijn en welke activiteiten daarbij horen. Ook is aangegeven wat de benodigde financiële middelen zijn.

Beleidskader regiegemeente en kerntakendiscussieIn 2011 zijn wat betreft de rollen van onze gemeente, vier rollen benoemd:

1. Retro in control; de gemeente bepaalt, betaalt en voert volledig zelf uit.2.Manoeuvre in de markt; de gemeente bespreekt, voert regie en betaalt, en laat het door anderen uitvoeren.3. Maatschappelijke carrousel; samen met andere partners, in gezamenlijke verantwoordelijkheid, regie en gelijk-waardigheid een project uitvoeren.

4. Flashmob;de samenleving bedenkt, organiseert en voert projecten zelfstandig uit.De rol van de gemeente beperktzich tot faciliteren.

Op 2 juli 2012 heeft de raad aangegeven dat de gemeente de eerste twee rollen beheerst, maar dat de twee andererollen beter ontwikkeld moeten worden. In eenmotie heeft de raad het college de opdracht gegeven deze rollen naderuit te werken, inclusief de gevolgen voor de structuur en cultuur van bestuur en organisatie. Bij een regisserendegemeente spelen niet alleen de vier scenario’s een rol, het gaat samenmet de kerntakendiscussie.In het voorjaar van 2013 is de opdracht afgerond, waarna de uitwerking van de gevolgen voor de werkwijze van hetbestuur en de organisatie een doorlooptijd gaat krijgen.

Gewijzigde doelen en beoogde resultatenDe in de acht programma’s geformuleerde doelen en beoogde resultaten liggen in principe voor de gehele raadsperiodevast. Door actuele ontwikkelingen is het soms noodzakelijk om deze bij te stellen. In bijlage 4.4. staan de ten opzichtevan de vorige programmabegroting gewijzigde beoogde resultaten.

Onderstaand volgt per programma een overzicht van de eind 2012 en in 2013 geplande activiteiten, waarbij ook derisico’s zijn benoemd. De toonaangevende activiteiten worden in het kort toegelicht.

Programma 1 Burger, bestuur en dienstverlening

- = nadeel x € 1.000

Lasten 9.939Baten 5.735Saldo -4.204

Rural AlliancesDe gemeente Lochem neemt deel aan het Europese Interregprogramma Rural Alliances. Doel van het programma ishet stimuleren, faciliteren en realiseren van burgerinitiatieven die bijdragen aan het leefbaar zijn en houden van de lo-kale samenleving. Daarbij wordt invulling gegeven aan een veranderende rol van de samenleving, van de overheid ende samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en gemeenschap(pen). De gemeentelijke cofinanciering vindt plaatsuit lopende projecten zoals Duurzame Energielandschappen.

Overzicht activiteiten• Procesmanagement• Decentraal loket in Gorssel• Digitale informatie uitbreiden• Samenwerking Basisregistratie Grootschalige Topografie• Benchmarks

• Participatie stimuleren• Nota verbonden partijen evalueren• Buurtbemiddeling voortzetten• Rural Alliances• Programma overstijgende ombuigingen

Risico’s (Programma overstijgende risico’s)• Verkoop gemeentelijke panden• Wet houdbaarheid overheidsfinanciën• Garanties

Programma 2 Veiligheid en handhaving

- = nadeel x € 1.000

Lasten 3.169Baten 19Saldo -3.150

Oprichting Omgevingsdienst AchterhoekOp 1 januari 2013 treedt de Omgevingsdienst Achterhoek inwerking.De Achterhoekse gemeenten,Zutphen, Lochem ende Provincie Gelderland gaan samenwerken op het gebied van vergunningverlening en handhaving. In december 2012is meer bekend over de financiële gevolgen met betrekking tot de frictie(ontvlechtings)kosten.

Overzicht activiteiten• Brandweerclustering uitwerken• Integraal en oplossingsgericht handhaven• Oprichting omgevingsdienst Achterhoek

Risico’s• Clustervorming brandweer

Programma 3 Natuur en milieu

- = nadeel x € 1.000


Roadmap klimaatneutraliteit 2030Op verschillende terreinen worden activiteiten op het gebied van klimaatbeleid uitgevoerd en heeft de gemeente eenaantal vastgestelde beleidsstukken op onderdelen van het klimaatbeleid en klimaatneutraliteit. De samenhang, de tenemen stappen en de meetbaarheid voor het bereiken van klimaatneutraliteit zijn echter niet uitgewerkt. In de op testellen roadmap worden de bovenstaande vragen beantwoord.

Scheiding van huishoudelijk afval verbeterenOp het gebied van afval zijn inmiddels de eerste stappen gezet om tot een verdergaande afvalreductie te komen.In april 2012 heeft de raad ingestemd met het voorstel: krediet verzamelcontainers en flankerende maatregelen tenbehoeve van marktwerking in de inzameling van huishoudelijk afval.

6


Overzicht activiteiten• Roadmap klimaatneutraliteit 2030• Duurzaam bouwen beleid implementeren• Energiebesparingsmaatregelen bestaande woningvoorraad• Duurzame energielandschappen realiseren• Biomassa in de regio Stedendriehoek• Scheiding van huishoudelijk afval verbeteren• Natuur en landschapsbeleid uitvoeren• Ombuigingsonderzoeken groen en Bboor• Samenwerken in de afvalketen• Vervanging en renovaties bestaande riolering• Onderzoek naar innovatief rioolbeheer

Risico’s• Vaststellingsovereenkomst Regio stedendriehoek – Stivam - VAM

Programma 4 Verkeer, vervoer en wegen

- = nadeel x € 1.000


Nieuw parkeerbeleid binnenstad Lochem invoerenIn juli 2012 is besloten om over te gaan op een parkeerschijfzone in het centrum van Lochem (in plaats van betaaldparkeren).

Omlegging N348 EefdeNaar verwachting wordt de nieuwe rondweg eind 2012/begin 2013 in gebruik genomen. Op dat moment heeft over-dracht plaats van het oude deel van deN348.Omtrent de financiële bijdrage van de gemeente Lochemheeft bestuurlijkoverleg plaats. Mogelijk is de bestemmingsreserve niet toereikend om aan de afspraken uit het convenant van 2004tegemoet te komen.

Overzicht activiteiten• Aanpak gevaarlijke kruispunten provinciale wegen• Nota mobiliteit Lochem uitvoeren• Fietsvisie regio Stedendriehoek• Verkeersborden saneren• Onderhoudsprogramma wegen afstemmen op wegencategorisering• 60 km-pilot Lochem – Zutphen• Nieuw parkeerbeleid binnenstad Lochem invoeren• Herroutering goederenvervoer; Programma Hoogfrequent Spoor• Omlegging N348 Eefde• Totaaloplossing N348 Zutphen – Deventer• Realisatie rondweg Lochem N346• Traverse Eefde• Beheersplan (civiel) kunstwerken• Nieuw beleidsplan openbare verlichting opstellen

7


8

Programma 5Wonen en werken

- = nadeel x € 1.000


Integrale ruimtelijke structuurvisie in kader vanWro opstellenDe structuurvisie, die gebaseerd wordt op de Toekomstvisie Lochem verbindt prachtig, zal bestaan uit een beleidsdeelen een kerngericht deel. Bij de totstandkoming van de structuurvisie zijn dorpsraden/belangenverenigingen actief be-trokken. Het voorontwerp is in 2012 in procedure gebracht.

Opstellen woonvisie 2012 - 2020Een belangrijke pijler onder de integrale ruimtelijke structuurvisie is het onderdeel wonen. Als kwantitatieve en kwali-tatieve uitwerking van de structuurvisie wordt een visie wonen opgesteld.

Participeren in realisatie tweede sluiskolk EefdeRijkswaterstaat heeft besloten dat de tweede sluiskolk aan de noordzijde gerealiseerd moet worden. De gemeente Lo-chem zal de bestemmingsplanprocedure gaan voeren. De realisatie van de tweede sluiskolk heeft een relatie met hetproject High Port, waarin door middel van een werkatelier de vele deelbelangen in Eefde met elkaar zijn verbonden.

Overzicht activiteiten• Bestemmingsplannen actualiseren• Welstandsbeleid aanpassen• Integrale ruimtelijke structuurvisie in kader vanWro opstellen• Opstellen woonvisie 2012 - 2020• Planbegeleiding woningbouwprojecten• Ontwikkeling historische centrum• Ontwikkeling gasfabriekterrein• Project Beleef de Berkel uitvoeren• Planontwikkeling Kop van Oost (deelgebied 1 en 2)• Planontwikkeling Haalmansweg (deelgebied 5)• Planontwikkeling nieuwe bedrijventerreinen Stijgoord en Diekink• Planontwikkeling TKF-terrein Kwinkweerd• Participeren in realisatie tweede sluiskolk Eefde• Aanleg glasvezel in het buitengebied

Risico’s• Grondexploitaties• Planschadeverzoeken• Etalage naar de Toekomst• Gasfabriekterrein• Verkoop aandelen Nuon


9

Programma 6 Sport, cultuur en recreatie

- = nadeel x € 1.000


Onderzoek huisvesting DOK-partners in gemeentehuis LochemDe onderzoeksfase vraagt meer tijd dan oorspronkelijk gepland. In het 1e kwartaal 2013 volgt een voorstel aan de ge-meenteraad over de mogelijke herhuisvesting.

Overzicht activiteiten• Sport en spel stimuleren• Exploitatie sportaccommodaties• Exploitatie speelruimten• Cultuuraanbod intensiveren• Ombuigingsonderzoek bibliotheek• Ombuigingsonderzoek muziekschool• Onderzoek verminderde bijdrage schouwburg• Onderzoek huisvesting DOK-partners in gemeentehuis Lochem• Besluitvorming over afname archiefdiensten• Monumentenbeleid• Toerisme en recreatie stimuleren

- ombuigingsonderzoek bijdrage aan toeristische organisatiesombuigingsonderzoek exploitatie hertenkamp

Programma 7 Zorg en welzijn

- = nadeel x € 1.000


DecentralisatieWet werken naar vermogen en AWBZMet de gemeente Zutphen is een samenwerking aangegaan voor de voorbereiding en uitvoering van de 3 transities/de-centralisaties. Het invoeringstijdstip van deWWNV en AWBZ op 1-1-2013 is als gevolg van landelijke politieke ontwikke-lingen uitgesteld. De voorbereiding op de invoering van deze wetten wordt voortgezet. Uiterlijk eind 1e kwartaal 2013is een koersnotitieWWNV gereed.

WMOIn 2013 worden de speerpunten in het Wmo-beleid verder uitgewerkt. Zo worden per 1-3-2013 door bestuurlijke aan-besteding Huishoudelijke Hulp nieuwe uitvoeringscontracten gesloten, wordt de regelgeving aangepast aan de ont-wikkeling en omschakeling naar vraaggericht werken (Kanteling), vindt doorontwikkeling vanwoonservicezones plaatsen wordt het nieuwe beleidsplan voorbereid.

Overzicht activiteiten• InvoeringWetWerken naar Vermogen (WWNV) voorbereiden• Beleidsplan schulddienstverlening• Armoede- en Minimabeleid verder vormgeven


10

• Ombuigingsonderzoek exploitatie gemeentelijke panden / Voorzieningen beleid(beheer en exploitatie multifunctionele accommodaties)

• Vrijwilligerswerk en mantelzorg• WelzijnWonen en Zorg• Ombuigingsonderzoek welzijnsinstellingen / visieWelzijn• WMO• Voorbereiding decentralisatie Begeleiding AWBZ• Convenant meldpunt backoffice multiproblemen opstellen• Convenant huiselijk geweld uitvoeren

Risico’s• StelselwijzigingWet werken naar vermogen en AWBZ• Deelname aan pilot meldpunt vangnet ketensamenwerking

Programma 8 Onderwijs en jeugd

- = nadeel x € 1.000


Decentralisatie JeugdzorgDe stelselwijziging Jeugdzorg is in voorbereiding genomen in samenwerkingmet Zutphen en de regio Stedendriehoek.NieuweTweede kamer verkiezingen leidenwel tot temporisatie van dit traject. In 2013 vindt herijking van het IntegraalJeugdbeleid voor de periode 2014-2017 plaats.

Onderwijsachterstandenbeleid vormgevenHet ontwikkelen van brede scholen vanuit wijken of kernen van onderop waarbij de gemeente een regierol vervult.En het onderwijsachterstandenbeleid verder vormgevenmet aandacht voor doorgaande leerlijn, zorgstructuur voor kin-deren van 0 tot 4 jaar waarbij aangehaakt wordt bij ontwikkelingen rond Brede School. Vervolgens wordt het Pro-gramma voor Onderwijsachterstanden-beleid voor de nieuwe planperiode opgesteld.

Overzicht activiteiten• Onderwijsachterstandenbeleid vormgeven• Vernieuwing volwasseneneducatie monitoren• Ombuigingsonderzoeken leerlingenvervoer• Onderwijsvoorzieningen in standhouden en bouwen• Ombuigingsopdracht voorschoolse voorzieningen realiseren• Meest ideale vorm van coördinatie van zorg onderzoeken en implementeren• Verlengde uitvoering jeugdbeleid 2008-2012• Centrum voor Jeugd en Gezin doorontwikkelen

Risico’s• Stelselwijziging Jeugdzorg


11

Programma overstijgende algemene inkomstenNaast de baten per programma, zijn er algemene inkomsten die niet aan een programma zijn toe tewijzen.De grootstepost is de inkomensoverdracht van het Rijk, de Algemene Uitkering. Daarnaast kent de gemeente een eigen lokaalbelastinggebiedmet bijvoorbeeld de onroerende zaakbelasting en toeristenbelasting.Het volgende overzicht geeft deverwachte algemene inkomsten voor 2013.

- = nadeelbedragen x € 1.000

Algemene dekkingsmiddelenLokale heffingen 5.343Algemene uitkering 29.010Dividend 835Overige algemene dekkingsmiddelen 2.357Onvoorzien 149

Mutaties reserves -1.267

ParagrafenIn de paragrafenworden verschillende beleidsaspecten,die voor de uitvoering van gemeentelijke taken van belang zijn,toegelicht.Ook hier geldt dat de informatie zich beperkt tot de afwijkingen,danwel dat er sprake is van nieuwswaarde.

Lokale heffingenJaarlijks worden de belastingen en tarieven verhoogdmet het inflatiepercentage.Voor 2013 bedraagt deze 1,5%.Hier zijntwee uitzonderingen op.Met ingang van 1 januari 2013 geldt er in de gemeente Lochem een nieuw tariefsysteem voorhet huishoudelijk afval.Huishoudens betalen vanaf datmoment een vast tarief en daarnaast een variabel tarief per keerdat zij de grijze of groene container aan de weg zetten.Het tarief rioolheffing wordt naast de inflatiecorrectie met 2% extra verhoogd.

WeerstandsvermogenHet weerstandsvermogen geeft demate van financiële robuustheid van de gemeente aan (‘Hoe goed kan de gemeentetegen een stootje’). Daarbij wordt gekeken naar de vrij beschikbare reserves in relatie tot demogelijke risico’s. Dit geefthet volgende beeld:

Confrontatie reserves met incidentele risico’s

Stand per 31-12-2016 bedragen x € 1.000

Algemene reserve (incl. bodembedrag) 9.113Bestemmingsreserve Verkoop Nuon 12.976Saldo reserves 22.089

Incidentele risico's 8.087

Ruimte incidenteel weerstandsvermogen 14.002


12

De totaal aanwezige vrij besteedbare ruimte binnen de algemene reserve (incl. bodembedrag á € 1,5 miljoen) en debestemmingsreserve Nuon bedraagt eind 2016 bijna € 22,1 miljoen. Het totale saldo geeft voldoende dekking om deincidentele risico’s op te vangen.Door het bezit van de reserve Nuon is onze vermogenspositie als solide aan te merken.

Confrontatie onbenutte belastingcapaciteit en onvoorzien met structurele risico’s

Stand per 31-12-2016 bedragen x € 1.000

Onbenutte belastingcapaciteit 3.700Onvoorzien 149Saldo 3.849

Structurele risico's 250

Ruimte structureel weerstandsvermogen 3.573

De structurele weerstandscapaciteit is voldoende om de structurele risico’s op te kunnen vangen. Oftewel eventuelestructurele tegenvallers in onze begroting kunnen we ‘in theorie’ opvangen door het verhogen van het OZB-tarief.

Onderhoud kapitaalgoederenIn de diverse beleids- en beheersplannen is vastgelegd hoe wordt omgegaan met onze kapitaalgoederen als wegen,groen,wegen etc.Voor openbare verlichting volgt in 2013 een nieuwbeleidsplan,hierinwordt aandacht besteed aan een nieuwe vorm vanintegraal beheer. Ook voor wegen volgt een nieuwe beleidsnotitie met investeringsmodel, gebaseerd op functioneelwegbeheer.Met betrekking tot riolering loopt er een business-case op het gebied van samenwerking met het waterschap Rijn enIJssel en de gemeente Zutphen. De business-case geeft antwoord op hoe de samenwerking voort te zetten c.q. uit tebouwen.

FinancieringVoor het aantrekken en uitzetten van gelden is de gemeente gehouden aan strikte voorwaarden.De beleidsmatige uit-gangspunten zijn vastgelegd in het treasurystatuut.Voor 2013 wordt op basis van de liquiditeitsprognose een negatiefsaldo liquide middelen verwacht. Hiervoor zullen kortlopende geldleningen worden aangetrokken. In de begrotingwordt hier rekening meegehouden.Bij de berekening van de rentelastenwordt ook de bespaarde rente die ontstaat door inzet van eigen financiëlemiddelen(reserves en voorzieningen) meegenomen. Hierbij wordt een rentepercentage van 4,25 gehanteerd.Verder wijzigt in 2013 de financiering voor gemeenten door het verplicht schatkistbankieren. Dit houdt in dat tijdelijkovertollige gelden niet meer bij de bank kunnenworden ondergebracht,maar verplicht bij het rijk worden gestald.Vooronze gemeente heeft het schatkistbankieren voor 2013 geen financiële gevolgen,omdat in de liquiditeitsbegroting eentekort is geprognosticeerd.

BedrijfsvoeringBij de bedrijfsvoering gaat het om het sturen en beheersen van de bedrijfsprocessen.De belangrijkste ontwikkelingen binnen de bedrijfsvoering voor 2013 zijn:• Het begrip regiegemeente krijgt een nadere invulling en er komt een kerntakendiscussie.Het personeels- en commu-nicatiebeleid wordt hierop aangepast.

• De dienstverlening gebeurt vanuit het nieuwe gemeentehuis. De officiële opening is in januari 2013. In de loop van2013 komt er een klanttevredenheidsonderzoek over de dienstverlening.

• Tegelijk met de ingebruikname van het nieuwe gemeentehuis doet het digitaal en zaakgericht werken zijn intrede,evenals het plaatsen tijdonafhankelijk werken. Een nieuwe ICT-architectuur gaat dit ondersteunen.

• De invoering van de regionale uitvoeringsdienst Achterhoek wordt een feit.• Procesmanagement en een verdieping op het risicomanagement komen hoog op de agenda te staan.


13


Verbonden partijenEen verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk- éneen financieel belang heeft. Bij de volgende gemeenschappelijke regelingen worden in 2013 in meer of mindere mateveranderingen verwacht.

Gemeenschappelijke Regeling Omgevingsdienst Achterhoek (GROA)Op 1 januari 2013 treedt de Omgevingsdienst Achterhoek inwerking.Vanuit het Rijk is opdracht gegeven tot het oprich-ten van uitvoeringsdiensten. De gedachte daarbij is dat als gevolg van de schaalvergroting en bundeling van expertisedeze uitvoeringsdiensten meer kwaliteit zouden moeten geven op het gebied van vergunningverlening, toezicht enhandhaving en mogelijk ook een kostenbesparing zouden moeten opleveren.

GGD Gelre IJsselDe gemeenteraad heeft ingestemdmet de programmabegroting 2013. In het 4e kwartaal 2012 wordt voorgesteld in testemmenmet de toetreding van Hattem en alsmede de naamswijziging van GGD Gelre-IJssel naar GGD–NOG (NoordOost Gelderland).

Berkel MilieuRondom Berkel Milieu speelt een fusie met Circulus, de inzamelaar van de gemeenten Apeldoorn, Deventer en Epe.Het is de bedoeling dat de fusie in deze raadsperiode z’n beslag krijgt.

Recreatieschap Achterhoek – Liemers (RAL)Gemeenten, VVV en andere toeristische organisaties in de Achterhoek streven naar één organisatie voor de promotieen ontwikkeling van recreatieve en toeristische activiteiten in de Achterhoek.Om die reden is een traject in gang gezetom de RAL te ontmantelen zodat bepaalde taken en werkzaamheden kunnen worden opgenomen in de nieuwe toe-ristische organisatie. Zo kan mogelijk het routebureau worden opgenomen in de nieuwe toeristische organisatie. Derecreatiegebieden worden verkocht. Het onderhoud van de fietspaden gaat waarschijnlijk terug naar de gemeenten.

Stadsbank Oost NederlandDeWet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) is op 1 juli 2012 inwerking getreden.De gemeente is nuwettelijk ver-plicht schulddienstverlening aan haar inwoners aan te bieden. De schulddienstverlening voor de gemeente Lochemwordt, net als voorheen, uitgevoerd door de Stadsbank.

Delta / Het PleinHet voorlopige uitstel van deWet werken naar vermogen en van de voorgenomen wijzigingen in deWet sociale werk-voorziening betekenen vooralsnog onduidelijkheid over de budgetten die voor 2013 en volgende jaren beschikbaarkomen. De verdere korting op het budget perWSW -formatieplaats, die voor een groot deel de dreigende exploitatie-tekorten voor komende jaren veroorzaakt, lijkt voorlopig van de baan. Hiermee is ook een eventuele bijdrage uit het her-structureringsfonds voor de omvormingen binnen Delta (voorlopig) geannuleerd. Zodra er meer duidelijkheid rondomde financiering is, zal Delta met een aangepaste begroting 2013 komen.

GrondbeleidHet grondbeleid draagt bij aan de ruimtelijke en maatschappelijke ontwikkelingen met betrekking tot bijvoorbeeldwonen,werken en recreëren. Er wordt een onderscheid gemaakt in ‘in exploitatie genomen gronden’en ‘exploitaties invoorbereiding’.De in exploitatie genomen gronden zijn:


Complex Geraamd resultaat Prognose afsluitingsjaarAalsvoort-West 4.819.000 2021Exel II, fase 2 268.000 2019Van Disselweg 1.406.000 2016Barchem Zuid nihil 2015HarfsenWest 1.920.000 2021Almen Zuid I 21.000 2016Etalage n.d. Toekomst nihil 2023Totaal 8.434.000

14

De exploitaties in voorbereiding zijn:


Complex Boekwaarde aantal boekwaarde1 januari 2012 m2 per m2

Lochem - Stijgoord 1.825.835 72.003 m2 25,36Eefde -Eefde Noord 229.464 67.383 m2 3,41Almen - Almen Zuid II-a - 9.071 m2 -Lochem - Diekink 3.535.816 102.199 m2 34,60Lochem Oost 197.640 43.920 m2 4,50Herontwikkeling gasfabriek 1.325.000 6.953 m2 190,57Exel Clusterlocatie 88.169 15.290 m2 5,77LochemManege Koedijk 180.980 16.000 m2 11,31Totaal 7.382.904

BeslispuntenProgramma’s1. Instemmenmet de gewijzigde doelen en beoogde resultaten (bijlage 4).2. Vaststellen van de programma’s 1 t/m 8met de activiteiten die worden uitgevoerd en de bijbehorende budgetten.

Investeringsplan3.Voor de activiteiten diemet een zwart blokje zijn aangegeven in bijlage 1 en 2 de budgetten,wanneer van toepassingstructureel, beschikbaar stellen.


�

1. Financiële positie

Financiële positie

16

1. Financiële positieSluitende begrotingMet de behandeling van de Kadernota 2013 is uitgebreid stil gestaan bij de financiële positie van Lochem. Daarbij isbesloten tot dekkingsmaatregelen om het financieel evenwicht te herstellen en is inzicht gegeven in de reservepositiein relatie tot risico’s. De nu voorliggende Begroting 2013 is de ‘technische’uitwerking gebaseerd op de uitgangspuntenuit de Kadernota 2013.

In de Kadernota 2013 is aangegeven dat de huidige onzekere tijd van invloed is op het maken van een betrouwbaremeerjarenraming. Reden temeer om te blijven kiezen voor een eigen bestendige koers.Met de Begroting 2013 gaanwijverder op deze ingeslagenweg,door het handhaven van de stelpost Lente-akkoord van € 1,2miljoen en het concretiserenvan de ombuigingsmaatregelen ingaande 2013. Zo blijft er, ook meerjarig, sprake van een sluitende begroting.De koers is echter nog niet gelopen,want de verwachting is dat er landelijk over de komende jaren nog eens € 20 à € 25miljard moet worden bezuinigd om het begrotingstekort terug te dringen.Het recente financieel perspectief ziet er als volgt uit:

Tabel A Financieel perspectief 2013- = nadeel

bedragen x € 1.000

2013 2014 2015 2016Saldo -829 -222 -809 -694Stelpost Lente-akkoord en overige autonome ontwikkelingen -1.200 -1.200 -1.200 -1.200Ombuigingsmaatregelen 2013 607 669 663 656Ombuigingsmaatregelen 2014 - 2015 90 1.584 1.584Aanvullende dekkingsmaatregelen uit Kadernota 2013 401 322 19 19Dekking begrotingstekort ten laste van Algemene reserve 1.021 341Saldo Kadernota 2013 0 0 257 365Raad 2-7-2012 Amendement actualisatie betaald parkeren -100 -100 -100 -103Raad 10-9-2012 Eigendomsverhouding voetbalcomplex Sc. Eefde -1 -1 -1 -1Bestuursrapportage per 31 augustus 2012 (Raad 8-10-2012) 154 419 416 -24Begrotingssaldo 2013 53 318 572 237

In kort bestek staan hierna de twee belangrijkste ontwikkelingen binnen het financieel perspectief gegeven. Bepalendin het perspectief zijn namelijk de stelpost Lente-akkoord van € 1,2 miljoen en het inboeken van de ombuigingen 2013en onderzoeksopdrachten 2014 – 2015.

Lente-akkoordMet de Kadernota 2013 is besloten een stelpost van € 1,2 miljoen op te nemen voor de doorwerking van de begrotings-afspraken van het demissionaire kabinetmet D66,GroenLinks en ChristenUnie (Lente-akkoord).Dit bedrag is gebaseerdop een verwachte korting op het gemeentefonds van € 800.000 en een negatief effect van € 400.000 op anderegemeentelijke dossiers (decentralisaties etc.).In de junicirculaire van het Gemeentefonds is het Lente-akkoord financieel verwerkt.De uitkomsten zijn opgenomen inonze Bestuursrapportage per 31 augustus 2012. Daarbij is besloten om alleen de gevolgen voor 2012 op te nemen inonze begroting. Voor de jaren na 2012 blijft de stelpost van €1,2 miljoen in tact. Hiermee wordt een bestendige lijngevolgd door het financiële uitgangspunt uit de Kadernota 2013 te handhaven. Dit is des te belangrijker in de huidigeonzekere tijd. Bovendien zal het nieuwe kabinet na de verkiezingen in september 2012, komen met een nieuw regeer-akkoord.Met de Kadernota 2014 volgt opnieuw een afweging enmogelijke oplossingen omonze gemeente duurzaam financieelgezond te houden.De (eerste) uitkomsten van de kerntakendiscussie zullen danworden betrokken bij de besluitvormingover de Kadernota 2014.

17

Financiële positie

OmbuigingenEen ander belangrijk gegeven binnen dit financieel perspectief zijn de ombuigingen.Namelijk de cijfermatige uitkomstvan de ombuigingen 2013 en ombuigingen 2014 – 2015 zijn opgenomen in het financieel perspectief. Vanuit financieeloogpunt betekent dit, dat we in de Begroting 2013 uit gaan van volledige realisatie van de ombuigingstaakstelling.In 2013worden de ombuigingen 2013 ingevuld enwordt verder invulling gegeven aan de uitwerking van de onderzoeks-opdrachten 2014 – 2015. Bij de activiteiten in deze begroting is volledigheidshalve een toelichting opgenomen op deombuigingen 2013.De aanvullende dekkingsmaatregelen uit de Kadernota 2013 zijn verwerkt in de Begroting 2013.In de Kadernota 2013 geven hoofdstuk 3 en dememo‘scenario’s aanvullende dekkingsvoorstellen’een volledig beeld vande stand van zaken voor wat betreft ombuigingen en dekkingsmaatregelen.Ten opzichte van de Kadernota 2013 zijn erop dit moment geen wijzigingen.

2. Programma’s

2. Programma’s

20

2. Programma’sBeleidskader

Nadere invulling regiegemeente en kerntakendiscussieIn 2011 zijn wat betreft de rollen van onze gemeente, vier rollen benoemd:

1. Retro in control; de gemeente bepaalt, betaalt en voert volledig zelf uit.2.Manoeuvre in de markt; de gemeente bespreekt, voert regie en betaalt, en laat het door anderen uitvoeren.3.Maatschappelijke carrousel; samenmet andere partners, in gezamenlijke verantwoordelijkheid, regie en gelijkwaar-digheid een project uitvoeren.

4. Flashmob; de samenleving bedenkt, organiseert en voert projecten zelfstandig uit. De rol van de gemeente beperktzich tot faciliteren.

Op 2 juli 2012 heeft de raad aangegeven dat de gemeente de eerste twee rollen beheerst, maar dat de twee andererollen beter ontwikkeld moeten worden. In eenmotie heeft de raad het college de opdracht gegeven deze rollen naderuit te werken, inclusief de gevolgen voor de structuur en cultuur van bestuur en organisatie. Bij een regisserendegemeente spelen niet alleen de vier scenario’s een rol, het gaat samenmet de kerntakendiscussie.

In het voorjaar van 2013 is de opdracht afgerond, waarna de uitwerking van de gevolgen voor de werkwijze van hetbestuur en de organisatie een doorlooptijd gaat krijgen.De gemeenteraad heeft in de motie van 2 juli aangegeven dat de financiële dekking van de opdracht, gevonden moetworden in de reserve organisatieontwikkeling.

Toekomstvisie Lochem verbindt prachtigOp 4 april 2011 is de toekomstvisie Lochem 2030 ‘Lochem verbindt prachtig’ vastgesteld. Onderdeel van het visiedocu-ment is een uitvoeringsagendamet daarin acht agendapunten die verspreid over een periode van vier jaar gerealiseerdmoeten zijn (periode 2012-2015). Er wordt bekeken hoe deze agendapunten in concrete projecten uitgevoerd kunnenworden, zodanig dat zij passen binnen de visie op de regiegemeente.Het streven is de bij de agendapunten genoemdeactiviteiten uit te voeren in het daarbij aangegeven jaar van realisatie. Het kan zijn dat ontwikkelingen die bij detotstandkoming van de visie nog niet waren voorzien aanleiding geven om de activiteiten anders te prioriteren. Degemeenteraadwordt hier dan uiteraard over geïnformeerd. In het 1e kwartaal van 2013 ontvangt de raad een notitie overde totale stand van zaken.

Gewijzigde doelen en beoogde resultatenDe in de acht programma’s geformuleerde doelen en beoogde resultaten liggen in principe voor de gehele raadsperiodevast.Door actuele ontwikkelingen is het soms noodzakelijk om deze bij te stellen. In bijlage 4 staan de ten opzichte vande vorige programmabegroting gewijzigde beoogde resultaten.

Vereenvoudiging en verbetering instrumenten budgetcyclusDeze programmabegroting heeft een andere verschijningsvorm en indeling dan de vorige programmabegrotingen.De stuurgroepVereenvoudiging enVerbetering Instrumenten (VVI) is gestart met het vereenvoudigen en verbeteren vande verschillen de instrumenten uit de budgetcyclus,waaronder deze programmabegroting. De stuurgroepVVI bestaatuit leden van de raad, leden van het college en medewerkers uit de ambtelijke organisatie.

In een workshop in november 2011 zijn verbeterpunten genoemd, die zijn verwerkt in een plan van aanpak. De stuur-groep VVI heeft op basis hiervan de volgende gewenste eindsituatie geformuleerd:• Instrumentenworden aangeboden doormiddel van een dun boekwerk (oplegnotitie).De raad gaat aan de hand hier-van de discussie voeren/kaders stellen/controleren.

• Detailinformatie wordt toegankelijk door verwijzingen naar hoofdstukken/pagina’s of digitaal doorklikken vanuit deoplegnotie.

• Er is een cockpit/dashboard waarin de stand van zaken van de belangrijkste thema’s gelezen kan worden.

2. Programma’s

21

Omdat het digitaalmaken van de instrumenten en het operationeelmaken van een cockpit/dashboard de nodige extrainvesteringen (menskracht en geld) vergen, is binnen de stuurgroep afgesproken dat dit uitgewerkt wordt in 2013.

Ten opzichte van voorgaande jaren is de opzet van de programmabegroting op de volgende punten gewijzigd:• Hoofdstuk 1 bevat de hierboven bedoelde oplegnotitie. Alle belangrijke punten voor de raad staan hier beschreveninclusief de beslispunten.

• De financiële positie van de gemeente heeft nu een prominente plaats voorin het boekwerk.• Financiële detailinformatie (afgeleid van de financiële tabellen binnen de 8 programma’s) wordt gepresenteerd ineen afzonderlijk boekwerk.

• Toegankelijkheid van de teksten is vergroot. De opmaak is gebeurd door een professionele vormgever.Ook is de tekstmeer gericht op hoofdlijnen, waardoor er minder tekst is. De risico’s hebben wij bij het betreffende programma-onderdeel vermeld en niet meer in een aparte bijlage.Ookworden alle ombuigingen bij het betreffende programma-onderdeel genoemd.

• Binnen de programma’s zijn extra indicatoren opgenomen die het effect van onze maatregelen gaan weergeven.Hiervoor is aansluiting gezocht met de indicatoren die VNG/KING gebruikt voor de burgerpeilingen vanwww.waar-staatjegemeente.nl.

Op het ‘digitaal maken’na, zijn alle verbeterpunten verwerkt in deze programmabegroting. In november 2012 ontvangtde Stuurgroep VVI een stappenplan voor de inrichting van een cockpit/dashboard. Een stappenplan voor het digitaalmaken van de totale programmabegroting volgt daarna.

Beslispunt 1Instemmen met de gewijzigde doelen en beoogde resultaten (bijlage 4)

�

Het programma Burger, bestuur en dienstverlening gaat over de relaties die degemeente heeft met haar omgeving. Relaties met individuele inwoners, bedrijven,instellingen enmaatschappelijke organisaties op het gebied van dienstverlening,burgerparticipatie, bestuurlijke samenwerking en financiële middelen.

1.Burger, bestuur& dienstverleningPortefeuillehouders: F.J. Spekreijse, B.J. Bussink en T. de la Court

23

Programma 1: Burger, bestuur & dienstverlening

24

Dienstverlening Doel: Poort voor de gehele overheid

Klantgericht

Snel en zeker

Samenwerkingsgericht

Transparant

Meer inwoners zijn betrokken bij beleidgemeente

Binnengemeentelijke samenwerking Doel: Rol gemeente is passend en adequaat

Bovengemeentelijke samenwerking Doel: Ambities realiseren door samenwerken

Beoogd resultaat Activiteiten

ProcesmanagementDecentraal loket in Gorssel

Digitale informatie uitbreiden• BGT en BRO-NHR• Meer digitale producten en diensten via website

Samenwerking BGT

Benchmarks• Waar staat je gemeente• Benchmark publiekszaken

Participatie stimuleren• Kerngericht werken verder vorm geven• Verbeterpunten uit onderzoek Communicatie & Participatieuitvoeren

Efficiëntere en effectievere resultaten Nota verbonden partijen evalueren

Buurtbemiddeling voortzettenRural alliances

Gemeentelijke middelen Doel: Ambities realiseren door cofinanciering

1.4 Programma overstijgende ombuigingen

Ondernemend samenwerken

• Drukwerk• Verzekeringsmaatregelen• Samenwerking in kader van gemeentelijke belastingen• Procesmanagement en dienstverlening• Kleinere organisatie

Doelen & middelen



25

Het beleid voor dit programma is onder andere vastgelegd in de beleidsnota’s:• Visie op dienstverlening (2007)• De nota burgerparticipatie (2008)• Nota regionale samenwerking (2005)• Nota verbonden partijen (2011)

Raakvlakken met andere programma’sDienstverlening raakt alle programma’s waar beleid en/of werkprocessenworden voorbereid en uitgevoerd.Dit betreftdus alle organisatieonderdelen. In hoofdstuk 3.5 paragraaf bedrijfsvoeringwordt nader ingegaan op de organisatiebredeaspecten.

1. Burger, bestuur & dienstverlening

IndicatorenIndicator Nulmeting Realisatie Ambitie Ambitie Ambitie

2011 2013 2016 20201.1 DienstverleningTotaalscore klanttevredenheid publieksbalie (TNS-Nipo)* 7,8 (2008) 7,5 7,6 7,7 7,8Oordeel burger begrijpelijke en voldoende informatie ** x (2012)

1.2 Binnengemeentelijke samenwerkingOordeel burger als kiezer; invloed op bestuur envertrouwen in bestuur ** x (2012)Oordeel burger als partner; betrokkenheid bijtotstandkoming en uitvoering plannen** x (2012)

* De nulmeting in 2008 betrof alleen de balie. De meting in 2011 was inclusief telefonie.** Indicator is afkomstig uit rapport burgeroordelen van VNG/KING. De nulmeting voor deze gemeente wordt

gehouden in najaar 2012. Presentatie van de waarden volgt in de begroting 2014.

Klantgerichte benadering

Activiteit Procesmanagement

Waar staan wePer 1mei 2012 is het project Procesmanagement van start gegaan. Belangrijke aandachtspunten bij het verbeteren en‘lean’ (slank)maken van de processen zijn bijvoorbeeld vermindering regelgeving,minder indieningsvereisten, schrap-pen overbodige handelingen binnen een proces, vermindering aantal adviezen.De procesoptimalisatie draagt bij aande invulling van de onderzoeksopdrachten 2014 en 2015 in het kader van de ombuigingen.In de pilotfase die tot eind 2012 duurt worden 3 processen geoptimaliseerd:• Subsidies (verstrekkingen)• Wabo• Bestemmingsplannen.Wat gaan we doenMet ingang van het jaar 2013 worden aan de hand van de ervaringen uit de 3 pilotprocessen de andere processenstapsgewijs doorlopen. Een planning hiervoor, gericht op de realisatie van onderstaande ombuiging,wordt begin 2013gemaakt, na afloop van de 3 pilotprocessen.OmbuigingenZie bij 1.4 Gemeentelijke middelen; programma overstijgende ombuigingen.

1.1 DienstverleningDoelEen klantgerichte dienstverlenende organisatie waarbij de gemeente de poort is voor de gehele overheid naarburgers, bedrijven en instellingen in 2015/2016.

Beoogd resultaat1.1.1 Vertrouwen van burgers,bedrijven en instellingen in een klantgerichte (meedenken enmet kennis van zaken)

behandeling van hun verzoeken door de gemeente Lochem.1.1.2 Een efficiënt (snel en zeker) werkende organisatie1.1.3 Een samenwerkingsgerichte organisatie1.1.4 Een transparante organisatie.


26

Sport en spelKlantgerichte benadering

Activiteit Decentraal loket in Gorssel

Waar staan weIn de raadsvergadering van 2 juli 2012 heeft de raad via een motie het college gevraagd om de mogelijkheden te on-derzoeken voor een gemeentelijk loket in de kern Gorssel. De motie is gericht op een beperkte gemeentelijke dienst-verlening. Een voorstel waarin 3 scenario’s zijn uitgewerkt, is inmiddels aan de raad in oktober 2012 voorgelegd.Wat gaan we doenUitvoering geven aan het raadsbesluit over invulling decentraal loket in Gorssel.Wat kost het extraAfhankelijk van te nemen raadsbesluit.


27

Snel en zeker (een efficiënt werkende organisatie)

Activiteit Digitale informatie uitbreiden

Waar staan weIn 2012 zijn o.a. de Basisregistraties BAG en GBA gekoppeld aan de nieuw geïmplementeerde gegevensmakelaar. HetKlant Contact Centrum (KCC) is ingericht waarbij de nodige aandacht is geschonken aan opleidingen in klantgerichtwerken.Wat gaan we doen• In 2013 wordt verder gewerkt aan het project BGT. Op 1 januari 2016 moet deze registratie gereed zijn. Ook wordtgestartmet invoering van de basisregistratie ondergrond (BRO) enworden voorbereidingen getroffen voor koppelingvan de nodige digitale gegevens uit het Nieuwe Handelsregister van de Kamer van Koophandel.

• Steedsmeer vragen van klanten kunnen direct op dewebsite en in het KCC beantwoordworden omdat het digitaleinformatiesysteemdaaropwordt ingericht.Doorschakelen naar specialisten omde vraag te kunnen beantwoordenwordt steeds minder. Het aanbod van producten en diensten via de website neemt ook in 2013 verder toe.

OmbuigingenZie bij 1.4 Gemeentelijke middelen; programma overstijgende ombuigingen.

Samenwerkingsgerichte organisatie

Activiteit Samenwerking Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT)

Waar staan weBij enkele dienstverleningsprojecten,waaronder BGT, is in 2012 spontaan samenwerking tussen de partners ontstaanom van elkaar te leren en te ondersteunen bij de uitvoering enmogelijk in de toekomst bij het beheer.Voor de BGT iseen transitieplan opgesteld.Wat gaan we doenIn 2013 met andere gemeenten en andere bronhouders binnen de veiligheidsregio Noord Oost Gelderland samen-werken voor de opbouw van de Basisregistratie grootschalige Topografie. Op basis van het transitieplan wordt deassemblage van het geproduceerde kaartmateriaal door het samenwerkingsverband ‘in elkaar geschoven’. Mogelijkgaat het samenwerkingsverband bronhouders ook een aantal uitvoeringstaken namens hen uitvoeren.OmbuigingenZie bij 1.4 Gemeentelijke middelen; programma overstijgende ombuigingen.


28

1.2 Binnengemeentelijkesamenwerking

DoelDe gemeente wil in iedere situatie de meest passende en adequate rol aannemen in haar contact met inwoners,bedrijven en bezoekers van onze gemeente.

Beoogd resultaat1.2.1. Meer inwoners zijn betrokken bij het beleid van de gemeente.

Transparant

Activiteit Benchmarks

Waar staan weIn 2012 is een kwaliteitshandvest gepubliceerd. Op de opgenomen servicenormen is de gemeente aanspreekbaar.In het najaar van 2012 is in het kader van ‘Waar staat je gemeente’ een onderzoek gedaan naar de burger als kiezer,de burger als onderdaan, de burger als partner en de burger als wijkbewoner.Wat gaan we doen• In het voorjaar van 2013 worden de resultaten van ‘Waar staat je gemeente’ bekend. De daaruit voortvloeiendeindicatoren worden in de begroting 2014 verwerkt.

• In 2013 deelnemen aan de Benchmark Publiekszaken.

Meer inwoners zijn betrokken

Activiteit Participatie stimuleren

Waar staan weDe ontwikkelingen voor eenmogelijke kernvertegenwoordiging in Lochem vorderen gestaag. In 2011 is een nota kern-gericht werken opgesteld. In de notitie zijn aanbevelingen gedaan om intern zaken anders in te richten om de kernennog beter te kunnen bedienen.In het najaar van 2011 is het SGBO-onderzoek naar communicatie en participatie herhaald.Uit het gehouden onderzoekis gebleken dat eenmeerderheid van de inwoners neutraal is over de samenwerking tussen bewoners en het gemeente-bestuur. Een stijgend aantal inwoners is overwegend positief over de duidelijkheid en de beslismacht van de gemeente-raad en de aandacht van de gemeente voor verschillende meningen.Wat gaan we doen• In overleg met de dorpsraden bezien hoe de komende jaren het kerngericht werken optimaal vorm kan krijgen endaarover praktische afspraken maken.

• Uitwerking geven aan 3 verbeterpunten uit het SGBO-onderzoek:1. Terugkoppeling na inspraak:Wat is er met de inbreng van bewoners gedaan?2.De grote betrokkenheid van inwoners bij de directe leefomgeving nog meer benutten3. De bekendheid van bestuurs- en raadsinformatie op www.lochem.nl vergroten en ook de bekendheid van dedorpsraden.

29


1.3 Bovengemeentelijkesamenwerking

DoelGemeentelijke taken uitvoeren en ambities realiseren samenmet andere gemeenten en organisaties.

Beoogd resultaat1.3.1 Meerwaarde door efficiënte en effectieve samenwerking met andere gemeenten en organisaties.

Meerwaarde door samenwerking

Activiteit Nota verbonden partijen evalueren

Waar staan weIn 2011 is de beleidsnota verbonden partijen door de raad vastgesteld. Naar aanleiding van de aanbevelingen is aaniedere verbonden partij een ‘contactambtenaar’gekoppeld.Met deze ambtenaren heeft overleg plaats en is een eerstestap gezet in het uitwerken van de afspraken.Wat gaan we doenEvaluatie van de werkwijze van het afgelopen jaar.OmbuigingenRegio Stedendriehoek € 20.000,- vanaf 2013.Huidig totaalbudget gemeentelijke bijdrage aan RSD:€ 99.000,-

30

Samenwerkingsgerichte, ondernemende gemeente

Activiteit Buurtbemiddeling voortzetten

Waar staan weBuurtbemiddeling draagt bij aan de veiligheidsbeleving van inwoners en ondersteunt onze inwoners bij een conflict.Buurtbemiddeling is in 2007 als project gestart in samenwerking met politie,Woningcorporatie Viverion enWoning-stichting DeGroeneWaarden.Het project is in 2009 succesvol afgerond en aan Stichting Sociaal CultureelWerk Gorssel(SSCWG) is opdracht verleend om voor een periode van 3 jaar ‘buurtbemiddeling’ te continueren en meer vaste grondte geven. Dit is gelukt. In 2012 is het eerste jubileum gevierd en er staat een stevig team van opgeleide vrijwilligers datprofessioneel wordt ondersteund.Wat gaan we doenOm de vrijwilligers te kunnen bereiken en ook te ondersteunen is een zekere vorm van coördinatie nodig. Het SSCWGheeft de faciliteiten en kennis in huis omdie coördinatie te kunnen bieden. In samenwerkingmetViverion enDeGroeneWaarden wil de gemeente Buurtbemiddeling als dienst aan onze inwoners in stand houden.Wat kost het extra€ 12.500,- structureel.


Activiteit Rural Alliances

Waar staan weDe gemeente Lochem neemt deel aan het Europese Interregprogramma Rural Alliances (RA). Doel van het programma ishet stimuleren, faciliteren en realiseren van burgerinitiatieven die bijdragen aanhet leefbaar zijn en houden van de lokalesamenleving.Daarbijwordt invulling gegeven aaneen veranderende rol vande samenleving,vandeoverheid ende samen-werking tussen overheid, bedrijfsleven en gemeenschap(pen). In augustus 2012 is een projectplan door B&W vastgestelden ter kennisgeving aan de raad aangeboden.Het project is gestart in januari 2012 en heeft een looptijd van 4 jaar.Wat gaan we doenUitvoering van het projectplan. In 2013 wordt een internationale bijeenkomst in Lochem gehouden.Wat kost het extraDe gemeentelijke cofinanciering bestaat volledig uit de inzet van eigen uren vanmedewerkers. Lopende projecten zoalsDuurzame Energielandschappen en BBOOR worden als cofinanciering ingezet.

1.4 Gemeentelijke middelenDoelAmbities realiseren door via cofinanciering deel te nemen aan projecten waaraan ook derden een wezenlijkebijdrage leveren.

Beoogd resultaat1.4.1 Samenwerkingsgerichte, ondernemende gemeente die snel en adequaat reageert op zich voordoende

initiatieven.

31


Drukwerk: € 10.000,- vanaf 2013. Huidig budget € 24.000,-Verzekeringsportefeuille: € 17.000,- vanaf 2013. Huidig budget € 135.000,-Samenwerking in kader van gemeentelijke belastingen: € 30.000,- vanaf 2015. Huidig budget € 393.000,-Procesmanagement en dienstverlening€ 40.000,- digitalisering gemeentelijke publicaties vanaf 2013 +€ 20.000,- RO taken vanaf 2013 +€ 315.500,- (5,5 fte) vanaf 2015.Bovenstaande bedragen kunnen nog niet afgezet worden tegen het huidige totaalbudget. Per te onderzoeken procesmoet eerst een afbakening plaatsvinden.

In 2013 wordt € 60.000,- bespaard door het behaalde aanbestedingsvoordeel van € 40.000,- op de wekelijkse pagina’sgemeentenieuws te gebruiken.Onderzocht wordt om,wanneer dit wettelijk verplicht is, over te stappen op digitaliseringvan de openbare bekendmakingen. Het oorspronkelijke budget voor de wekelijkse pagina’s gemeentenieuws bedroeg€ 90.000,-. Een bedrag van € 20.000,- wordt gerealiseerd uit het pilot proces bestemmingsplannen.

Kleinere organisatie; reductie formatie (restant)€ 600.000,- / 14,7 fte vanaf 2015.In andere onderzoeksopdrachten1 is € 400.000 / 7,0 fte verwerkt. Totale krimp bedraagt € 1.000.000,- / 21,7 fte.Aantal fte op peildatum 1.1.2011: 221,75.

Risico verkoop gemeentelijke pandenToelichting: In het kader van de nieuwbouw van het gemeentehuis is rekening gehouden met de opbrengst van debestaande panden.Als dewerkelijke opbrengsten lager zijn dan geraamd is de beschikking over de algemene reserve groterdan de toevoeging aan de reserve.Beheersmaatregelen:De uitkomsten van de huidige lopende opties (KCC, DOK) actief volgen. In afwachting van de resul-taten actief zoeken naar alternatieven en mogelijkheden op de verkoopmarkt onderzoeken.Omvang risico: Risicoperiode 2013, waarschijnlijkheidspercentage 60% (60% van € 5.160.000 = € 3.096.000).

Risico wet houdbaarheid overheidsfinanciënToelichting:Het wetsvoorstel bepaalt dat niet alleen het Rijk maar ook de gemeenten zichmoeten houden aan de doelstel-lingen uit het aangescherpte Stabiliteits- en Groeipact. Deze doelstelling wordt afgemeten door het saldo van uitgaven eninkomsten in enig jaar (kasbasis).Het risico van invoering van dezeWet bestaat uit mogelijke kapitaalvernietiging als gevolgvan het eventueel gedwongen gespreid uitvoeren van investeringen en strafmaatregelen bij overschrijding van de norm.Beheersmaatregelen: Tot de invoering de berichtgeving van het Rijk en de VNG volgen. Afhankelijk van de uitwerking vande wet het investeringsniveau zodanig sturen dat er geen strafmaatregelen worden geriskeerd.Omvang risico: Risicoperiode structureel, waarschijnlijkheidspercentage: 50%, omvang: p.m.

Risico toerekening van interne uren aan kapitaalwerken en grondexploitatiesToelichting: Bij de voorbereiding en uitvoering van kapitaalwerken en grondexploitaties worden interne uren ingezet.Op jaarbasis wordt hier een bedrag van € 675.000,- aan toegerekend.Beheersmaatregelen:Op basis van tijdregistratie periodiek rapporteren en rappelleren.Daarnaast demogelijkheden bezienom het taakstellende bedrag af te bouwen of op een andere manier in te vullen en de consequenties daarvan verwerkenin de begroting.Omvang risico: Risicoperiode structureel, waarschijnlijkheidspercentage 20% (20% van € 675.000 = € 135.000).

1 Programma 1: Procesmanagement en dienstverlening: 5,5 fteMiddeleninzet duurzaamheid : 1,0 terugverdien fte

Programma 8: Leerlingenvervoer; busbegeleidster : 0,5 fte

Programma overstijgende ombuigingen

Programma overstijgende risico’s

32

GarantiesToelichting: Door de gemeente is in het kader van de maatschappelijke taak garantie verleend aan verenigingen, stich-tingen en het Waarborgfonds Sociale Woningbouw(WSW). De grootste component betreft het waarborgfonds SocialeWoningbouw waarbij de gemeente als achtervang een risico loopt van € 2,3 miljoen.Beheersmaatregel:Het onderzoek van deVNG inzake de risico’s die gemeenten lopen als achtervang van deWSW afwach-ten en actie ondernemen op basis van de conclusies en aanbevelingen.Voor de overige garanties geldt dat de gemeenteafhankelijk is van de bedrijfsvoering en (financiële) resultaten van de derden aan wie de garanties zijn verstrekt. Hetperiodiekmonitoren is hier de juiste beheersmaatregel waarvoor concrete afsprakenmoetenworden gemaakt gekoppeldaan het risicomanagement.Omvang risico: Risicoperiode 2013, waarschijnlijkheidspercentage 10% (10% van € 2.350.000 = € 235.000).

MeerjarenbegrotingProgramma 1 Werkelijk Begroting BegrotingBurger, bestuur &dienstverlening 2011 2012 2013 2014 2015 20161.1 Dienstverlening1.2 Binnengemeentelijke samenwerking 150 222 231 235 231 2351.3 Bovengemeentelijke samenwerking 100 115 115 115 115 1151.4 Gemeentelijke middelen 6.997 9.109 9.592 8.969 8.329 8.528Totaal lasten 7.247 9.447 9.939 9.319 8.675 8.877

1.1 Dienstverlening1.2 Binnengemeentelijke samenwerking1.3 Bovengemeentelijke samenwerking 261.4 Gemeentelijke middelen 1.523 3.179 5.735 575 575 575Totaal baten 1.549 3.179 5.735 575 575 575

Totaal programma 1 -5.697 -6.268 -4.204 -8.744 -8.100 -8.303

* Het onderdeel 1.1 Dienstverlening raakt meerdere programma’s. De beschrijving van de activiteiten van dit onderdeel is voor deduidelijkheid in één programma opgenomen. De ramingen zijn ondergebracht bij meerdere programma-onderdelen.

Totale kosten programma bestaand beleid

Ramingen zijn ondergebracht bij diverse programma onderdelen*



- = negatiefbedragen x € 1.000,-

Het programmaVeiligheid en Handhaving draagt bij aan een veilige en prettige leef-omgeving. De verschillende programmaonderdelen bieden waarborgen ter voorkomingvan rampen en grote ongeregeldheden en zien toe op een adequate uitvoering van wet-telijke regelingen op het gebied vanmilieu, bouwen en de leefomgeving. Onderdelenvan het programma zijn: openbare orde en veiligheid, brandweer, rampenbestrijding enhandhaving.

2.Veiligheid &handhavingPortefeuillehouder: F.J. Spekreijse

Programma 2: Veiligheid & handhaving

33

34

Openbare orde Doel: Goed en veilig leven

Minder overtredingen Integraal en oplossingsgericht handhaven

Vermindering lastendruk Oprichting Omgevingsdienst Achterhoek

Handhaving Doel: Veilig leven tegen zo laag mogelijke kosten voor burgers en bedrijven


Bestaand beleid uitvoeren

Brandweerclustering uitwerken• Afspraken maken over kwaliteit en financiën en overdrachtmaterieel

• Project Nodeloos Uitrukken• Ombuigingsonderzoek bezuinigingen VNOG (inclusief brand-weer)


Doelen & middelen

Minder overlast

Regionale brandweer samenwerking

Voldoende flankerend veiligheidsbeleid

Bestaand beleid uitvoerenRampenbestrijdingsorganisatie voldoet aanregelgeving

Programma 2: Veligheid & handhaving


35

Het beleid voor dit programma is onder andere vastgelegd in de beleidsnota’s:• Nota Integraal Veiligheidsbeleid 2008• Kadernota integraal veiligheidsbeleid (2008)• Beleidsnota Handhaving 2011 – 2014 Samen zijn we één (2011)• Notitie inzake permanente bewoning recreatieverblijven (1994)• Vervolgnotitie inzake permanente bewoning van recreatieverblijven (1997)• Voortgangsnota bestrijding permanente bewoning recreatieverblijven (2002)

Raakvlakken met andere programma’sRaakvlakken zijn er met:• Programma 1:Burger,bestuur en dienstverlening:het nieuwe handhavingsbeleid zal een belangrijke bijdrage leverenaan verbetering van de dienstverlening. Kernbegrippen van het nieuwe beleid zijn immers, integraliteit, dit betekentsamenwerkingsgericht functioneren zowel internmaar ook extern,goede communicatie en vertrouwen in de burger,dit wordt vorm gegeven via de methode van oplossingsgericht handhaven. Dit alles zal leiden tot transparantie,efficiency winst en lastenvermindering.

2. Veiligheid & handhaving


2011 2013 2014 20202.1 Openbare ordeOordeel burger over veiligheid in de buurt *Oordeel burger over leefbaarheid in de buurt *

2.2 Handhaving algemeenDemedewerkers werken bij alle acties conform hetopgestelde beleid (oplossingsgericht, conflict-voorkomend enz.) 50% (2011) 50% 60% 75% 95%Klachten/meldingen met een prioritair karakterworden binnen 24 uur opgepakt 90% (2011) 90% 95% 95% 95%Bij projecten in het kader van slim handhaven wordtdoor de klant spontaan meegewerkt 30% (2011) 30% 70% 90% 90%Oordeel burgers duidelijkheid regels *Oordeel burger controle handhaving regels *

* Indicator is afkomstig uit rapport burgeroordelen vanVNG/KING.De nulmeting voor deze gemeentewordt gehoudenin najaar 2012. Presentatie van de waarden volgt in de begroting 2014.

36

Brandweersamenwerking

Activiteit Brandweerclustering uitwerken

Waar staan weIn 2012 zijn de vrijwilligers overgegaan naar deVNOG en een voorlopig harmonisatievoorstel is besproken.De financiëlegevolgen, per saldo een besparing van ca. € 30.000,- zijn verwerkt via de financiële bijstelling Kadernota 2013.Wat gaan we doen• Nadere afspraken maken over de definitieve harmonisatie van kwaliteit en financiën van de deelnemende gemeenten.In 2013 bekijken of materieel en vastgoed kan worden overgedragen aan het cluster en tegen welke kosten.• Nader uitvoering geven aan het project Nodeloos Uitrukken.OmbuigingenBezuinigingen VNOG, inclusief brandweerPM vanaf 2014. Huidig totaalbudget € 1.216.000,-In maart 2013 wordt duidelijk of er tussen de 22 deelnemende gemeenten en de VNOG (inclusief brandweer) verderebezuinigingen mogelijk zijn. In 2012 is er door de VNOG (exclusief brandweer) een bedrag van € 80.000,- voor degemeente Lochem bespaard.

2.1 Openbare ordeDoelInwoners en bezoekers kunnen op een goede en veilige wijze met en naast elkaar wonen,werken en ontspannen.

Beoogd resultaat2.1.1 Minder problemen op het gebied van overlast (o.a. hondenpoep, hangjongeren)2.1.2 Brandweerclustering is nader uitgewerkt2.1.3 Voldoende flankerend veiligheidsbeleid2.1.4 Rampbestrijdingsorganisatie voldoet aan gewijzigde regelgeving

Risico’s clustervorming brandweerToelichting: Op grond van deWet op de Veiligheidsregio’s zijn Lochem, Zutphen en Brummen in 2010 geformeerd tot hetbrandweercluster IJsselstreek.De financiële harmonisatie zal in 2013 zijn beslag krijgen.Naar verwachting zal de gemeenteLochem,na een ingroeiperiode van vier jaar, structureelmeermoeten bijdragen.Ook de door het Rijk aangepastewerkkosten-regeling zal naar verwachting extra kosten voor de gemeenten met zich meebrengen.Beheersmaatregelen:Aan de hand van de voorstellen tot harmonisatie de raad keuzes latenmakenwaarmee kosten kunnenworden bespaard; De VNOG kenbaar maken geen extra kosten te willen en kunnen maken voor de werkkostenregelingenvan de vrijwilligers; Intern capaciteit behouden voor het uitvoeren van preventie en handhavingstaken op het gebied vande brandweerzorg. Overdracht van materiaal alleen indien het kostenneutraal of kostenbesparend kan plaatsvinden.Omvang risico: Risicoperiode structureel, waarschijnlijkheidspercentage 90% (oplopend naar 90% van € 121.000,- =€ 109.000,- in 2016)



37

Sport en spel

2.2 HandhavingDoelEen zo veiligmogelijke leef/werkomgeving voor burgers en bedrijven,waarbij de administratieve lasten voor burgersen bedrijven zo laag mogelijk zijn.

Beoogd resultaat2.2.1 Minder overtredingen op prioritaire aspecten/risico aspecten als gevolg van integraal en programmatisch

werken.2.2.2 Vermindering lastendruk /verhoging kwaliteit door samenwerking en oplossingsgericht te handhaven.

Handhaven op prioritaire aspecten

Activiteit Integraal en oplossingsgericht handhaven

Waar staan weDe Beleidsnota Handhaving 2011 – 2014 is in mei 2011 vastgesteld. Vanaf dat moment wordt zoveel mogelijk gewerktvanuit het principe integraal en programmatisch werken. Per taakveld zijn duidelijke keuzes gemaakt waarop wordtgehandhaafd. Bij de uitvoering staat nadrukkelijk het gemeentelijke dienstverleningsconcept centraal. Begrippen alsconflictvermijdend,oplossingsgericht, transparant,betrokkenheid,onpartijdigheid, vertrouwen in de klant en slim hand-haven vormen hierbij belangrijke pijlers.In 2012 is gestart met demethodiek van oplossingsgericht handhaven.Dit betekent daarwaar het kanmeer verantwoor-delijkheid bij de burgers leggen en/of meer in overleg naar oplossingen gaan zoeken. Deze methodiek wordt in 2013voortgezet en daar waar mogelijk uitgebreid.Wat gaan we doen• Toezicht op prioriteiten. Dit vermindert de toezichtlast en levert ook tijdwinst op bij de toezichthouder.• Het verminderen van het aantal hercontroles voor kleine overtredingen.• Meer vooraf informeren van bedrijven en na de controle gezamenlijk tot afspraken komen.• Doe het zelf controles.

38

Vermindering lastendruk

Activiteit Oprichting Omgevingsdienst Achterhoek

Waar staan weOp dit moment werkt de gemeente Lochem op het terrein van toezicht en handhaving, nog geheel zelfstandig. Alleenmet de politie is er incidentele samenwerking.Op 1 januari 2013 treedt de Omgevingsdienst Achterhoek in werking.DeAchterhoekse gemeenten, Zutphen, Lochem en de Provincie Gelderland gaan samenwerken op het gebied van vergun-ningverlening en handhaving. In de raadsvergadering van september 2012 is een raadsvoorstel voor deelname aan deGemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst Achterhoek aan de orde geweest.Wat gaan we doenIn december 2012 wordt de raad geïnformeerd over de financiële gevolgen met betrekking tot de frictie-(ontvlechtings)kosten.OmbuigingenVoor frictiekosten en kwaliteitsverbetering zullen extra middelen nodig zijn. De omvang hiervan is afhankelijk van dete maken keuzes met betrekking tot de kwaliteitsverbetering. In de Kadernota 2013 is hiervoor een eenmalig bedragvan € 100.000,- in de horizonlijst geplaatst. Dit betekent dat er vooralsnog geen dekking is.

MeerjarenbegrotingProgramma 2 Werkelijk Begroting BegrotingVeiligheid en handhaving 2011 2012 2013 2014 2015 20162.1 Openbare orde 2.084 2.310 2.095 1.995 1.933 1.9402.2 Handhaving 1.127 1.096 1.074 1.074 1.074 1.074Totaal lasten 3.212 3.406 3.169 3.069 3.007 3.014

2.1 Openbare orde 33 19 19 19 19 192.2 HandhavingTotaal baten 33 19 19 19 19 19


Totale kosten programma bestaand beleid- = negatief

bedragen x € 1.000,-


39

Het programma omvat huishoudelijk afval en milieu, groen, ongediertebestrijding,begraafplaatsen en riolering.

3.Natuur & milieu

Portefeuillehouder:T. de la Court

Programma 3: Natuur &milieu

40

Duurzaamheid Doel: Klimaatneutrale gemeente

Milieu Doel: Vermindering huishoudelijk restafval

Groen en Bboor Doel: Kwaliteit natuur en landschap behouden en versterken

Groen en Bboor Doel: Openbaar groen voldoet aan groenvisie

Riolering Doel: Duurzaam transport en inzameling regen- en afvalwater


Doelen & middelen

Roadmap klimaatneutraliteit

Duurzaam bouwen beleid implementeren• Voorlichting bij bouwprojecten• Bouwersconferentie organiseren• Subsidiemogelijkheden benutten

Energiebesparingsmaatregelen bestaande woningvoorraad• Subsidiemogelijkheden benutten

Duurzame energielandschappen realiseren• ADEL• Onderzoek voor LochemEnergie (wind en zon)• VEDEL

Biomassa in regio Stedendriehoek• Werkprogramma opstellen voor regionale deelprojecten bio-gasnetwerken en valorisatie biomassa

Scheiding van huishoudelijk afval verbeteren

Natuur en landschapbeleid uitvoeren• Gemeentelijk projectplan

Ombuigingsonderzoeken Groen en Bboor

Samenwerking in de afvalwaterketenVervanging en renovaties bestaande rioleringOnderzoek naar innovatief rioolbeheer

Reductie tot 120 kg restafval per inwoner in 2020

Subsidiemogelijkheid landschapsbeheer

Onderhoud groen is volgens basisniveau

Rioolbeheer voldoet aan regelgeving

Belangrijk deel Lochem is in 2030 zelfvoorzienendin energie

Duurzaam bouwen

Minder energiegebruik woningen

Duurzame energie landschappen

Biomassa

Programma 3: Natuur &Milieu

41

Het beleid voor dit programma is onder andere vastgelegd in de beleidsnota’s:Nationale en provinciale nota’s:• Gelders Milieu Plan 4• Gelders Klimaatprogramma: Aanpakken en aanpassen• VROM programma: Schoon & Zuinig• Klimaatschetsboek Gelderland• Beleidsnotitie Klimaatadaptatie VROM• Contourennota KlimaatNota’s van de gemeente:• Milieujaarprogramma (2012)• Klimaatbeleid (2008)• Raamprogramma klimaatbeleid (2009)• Duurzaam bouwen beleid (2009)• Programma Duurzame Energielandschappen (2011)• Rural Alliances (2012)• Groenvisie (2006)• Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2012 - 2016

Raakvlakken met andere programma’sDuurzaamheid of duurzame ontwikkeling is een aspect dat in feite alle programma’s raakt.Directe raakvlakken zijn er met:• programma 4:Verkeer, vervoer en wegen:Voorbeelden zijn stimuleren langzaam verkeer, openbaar vervoer,duurzaam onderhoud wegen en duurzame openbare verlichting;

• programma 5: Wonen en werken: op het gebied van ruimtelijke ontwikkeling, rural alliances, duurzaam bouwen,energieneutrale woonwijken, duurzame bedrijfsterreinontwikkeling, duurzaam ondernemen;

• programma 7: Zorg en welzijn: op het gebied van energiebesparing lage inkomens;• programma 8: Onderwijs en jeugd: educatieve programma’s en ook energiebesparing schoolgebouwen.

3. Natuur & milieu


2011 2013 2014 20203.2 MilieuRestafval in kg per inwoner 250 249 179 170 120Glas in kg per inwoner 24 22 26 25 27Oud papier in kg per inwoner 79 72 80 82 90Kunststof in kg per inwoner 8 5 20 20 20

3.3 GroenOordeel burger onderhoud groenvoorzieningin de buurt *

* Indicator is afkomstig uit rapport burgeroordelen vanVNG/KING.De nulmeting voor deze gemeentewordt gehoudenin najaar 2012. Presentatie van dewaarden volgt in de begroting 2014.


42

Zelfvoorzienend in energie

Activiteit Roadmap klimaatneutraliteit 2030

Waar staan weOp verschillende terreinen worden activiteiten op het gebied van klimaatbeleid uitgevoerd en heeft de gemeente eenaantal vastgestelde beleidsstukken op onderdelen van het klimaatbeleid en klimaatneutraliteit. De samenhang, tenemen stappen en de meetbaarheid voor het bereiken van klimaatneutraliteit zijn echter niet uitgewerkt. In de op testellen roadmap worden de bovenstaande vragen beantwoord.Wat gaan we doenIn samenspraak met de Lochemse burger(s) en bedrijven komt er een roadmap klimaatneutraliteit, waarin meetbareresultaten worden benoemd en vastgelegd. Deze roadmap wordt in het 4e kwartaal 2012 ter goedkeuring aan degemeenteraad aangeboden.OmbuigingenMiddeleninzet duurzaamheid€ 36.000,- (projectgelden) in 2014.Huidig totaalbudget projectgelden € 36.000,-. + € 58.000 (1,0 fte) vanaf 2015.

3.1 DuurzaamheidDoelEen klimaatneutrale gemeente in 2030.

Beoogd resultaat

3.1.1 In 2030 is Lochem voor een belangrijk deel zelfvoorzienend in energie door optimaal gebruik te maken vanlokale duurzame energiebronnen, zoals zon,wind en bio-energie.

3.1.2 Duurzaam bouwen is een integraal onderdeel van het verlenen van vergunningen in het kader van deWABO.Daarnaast wordt via proefprojecten de mogelijkheden onderzocht om bestaande bouw te ‘verduurzamen’waarbij aansluiting wordt gezocht bij landelijke en Europese subsidiemogelijkheden.

3.1.3 Een verminderd energiegebruik in de bestaandewoningvoorraad volgens de stappen: 1e fase 1.000woning-eigenaren hebben maatregelen getroffen aan hun woning en het energiegebruik in de bestaande bouw ismet 3% per jaar afgenomen; 2e fase 500 woningen aangepast en het energieverbruik is met 3% per jaarafgenomen.

3.1.4 Realisatie van duurzame energie landschappen, te beginnen in het buurtschap Armhoede in 2013.3.1.5 Een regionaal biomassa project is gerealiseerd in 2014.



43

Duurzaam bouwen

Activiteit Duurzaam bouwen beleid implementeren

Waar staan we• De lokale initiatieven zijn momenteel gericht op het verbinden van bouwende partijen.• In 2012 is een startnotitie opgesteld waarbij gekeken is naar de opgave omtrent energieneutraal renoveren, opplus-sen en waterconcepten in de bestaande bouw.

• De regionale initiatieven zijn gericht op fondsenwerving om de voorbereidingskosten voor grootschalige renovatie-projecten van de bebouwde omgeving te genereren.Bovendienwordt gekeken naar gemeenschappelijke informatie-voorziening aan particulieren.

Wat gaan we doen• In bouwprojecten aandacht blijven vragen voor duurzaam bouwen en energiebesparingsmogelijkheden. In veelgevallen zal dit een voorlichtende rol zijn.

• Organiseren van een ‘bouwersconferentie’met de mogelijkheid voor vervolgaanbod.• Richten op subsidiemogelijkheden voor grootschalige renovatieprojecten bebouwde omgevingWat kost het extraWerving externe bijdrage (rijksgelden of provinciale gelden).

Energie(besparing) in de bestaande bouw

Activiteit Energiebesparingsmaatregelen bestaande woningvoorraad

Waar staan weIn 2011 is de subsidieregeling voor woningisolatie door de raad vastgesteld. De huidige regeling heeft een looptijd toteind 2012.Wat gaan we doenOpnieuw een beroep doen voor het jaar 2013 op provinciale (of regionale) middelen,met als inzet nog eens 500 wo-ningen te isoleren. In het 1e kwartaal 2013 is hierover duidelijkheid.OmbuigingenDekking via externe bijdragen.

Programma Duurzame Energielandschappen Lochem (DEL)

Activiteit Duurzame energielandschappen realiseren

Waar staan weHet programma duurzame energielandschappen is vastgesteld door het college, waarmee de kaders zijn vastgelegdvoor de periode tot 2015. De raad heeft kennis genomen van het voorstel. Inmiddels zijn enkele projecten, zoals RuralAlliances, LochemEnergie,ADEL (Armhoede) en Laren al op gang gekomen enworden in andere dorpen en buurtschap-pen activiteiten opgestart.Wat gaan we doen• Voor ADEL in het 4e kwartaal 2012 een uitvoeringsplan maken• Voor enmet LochemEnergie de locatie- en realisatiemogelijkheden voor wind en zon op lokaal niveau onderzoeken.• Voor VEDEL (Laren) eind 2013 een uitvoeringsplan makenOmbuigingenDekking via externe bijdragen (subsidies van o.a. EU en Agentschap NL).


44

Biomassa

Activiteit Biomassa in de regio Stedendriehoek

Waar staan weDe regionale inventarisatie van biomassastromen en de visie op toepassingen van biomassa zijn afgerond. De rappor-tages zijn gepubliceerd op de website van de Stedendriehoek.In de periode 2012-2015 worden als onderdeel van het regiocontract regionale deelprojecten biogasnetwerken envalorisatie biomassa in de regio gestart. Lochem verzorgt hiervoor de projectleiding. In de werkgroep zijn ambtenarenvan de regiogemeentes(diverse disciplines) en van de provincie vertegenwoordigd.Wat gaan we doenIn het 1e kwartaal 2013 in overlegmet de ambtelijkewerkgroep eenwerkprogramma voor beide deelprojecten opstellen.Wat kost het extraDekking via externe bijdragen.

Reductie van huishoudelijk afval

Activiteit Scheiding van huishoudelijk afval verbeteren

Waar staan weOp het gebied van afval zijn inmiddels de eerste stappen gezet om tot een verdergaande afvalreductie te komen.In april 2012 heeft de raad ingestemd met het voorstel: krediet verzamelcontainers en flankerende maatregelen tenbehoeve vanmarktwerking in de inzameling van huishoudelijk afval.De nieuwe inzamelmethodiekmoet operationeelzijn per 1 januari 2013.Wat gaan we doenDe ingezamelde hoeveelheden van de verschillende fracties huisvuil monitoren en het gevolg daarvan voor de kosten-ontwikkeling en de opbrengst van de afvalstoffenheffing. Enkele flankerende maatregelen uitvoeren zoals de verrui-ming van de gratis brengmogelijkheid voor snoeiafval.Verder loopt de pilot groenonderhoud en afvalreductie,waarin

3.2 MilieuDoelVerminderen huishoudelijk restafval.

Beoogd resultaat3.2.1 Vermindering van de hoeveelheid huishoudelijk restafval per inwoner per jaar tot 120 kg per inwoner in

2020.Betere zowel kwantitatieve als kwalitatieve inzamelresultaten van de afzonderlijk ingezamelde fractiesglas, oud papier en kunststof.


45

Natuur en Landschapsbeleid

Activiteit Natuur en landschapsbeleid uitvoeren

Waar staan weGroen Blauwe diensten zijn 27 juni 2012 door de provincie afgeschaft. In de tweede helft van 2012 wordt een nieuwbeleidskader en een nieuw financieel kader voor natuur en landschap ontwikkeld door de provincie. De gemeenteLochem participeert actief in het proces. Op dit moment zijn de kaders voor 2013 nog niet helder. Verwachting is datper gemeente een uitvoeringscontract wordt gesloten voor 2013 en verdere jaren.Wat gaan we doenIn het 1e kwartaal 2013 komt er een raadsvoorstel waarin het gemeentelijk projectplan 2013, gebaseerd op het Land-schapsontwikkelingsplan. De gemeenteraad besluit op basis van dit voorstel welke projecten tot uitvoering komen.Wat kost het extraDekking door bijdragen van derden.

3.3 Groen en BboorDoelDe kwaliteit van natuur en landschap behouden en versterkenHet basisniveau van onderhoud en de veiligheid van het openbaar groen en de bomen realiseren conform de in2006 vastgestelde groenvisie

Beoogd resultaat3.3.1 Groen-blauwe diensten worden uitgevoerd onder begeleiding van een regionale uitvoeringsorganisatie3.3.2 Basisniveau openbaar groen (beeldkwaliteit B) en basisniveau onderhoud bomen is gerealiseerd in 2014,mits

de alternatieve beheersmethoden leiden tot een kostenbesparing in het onderhoud van het openbaar groen.

samen met bewoners van de wijk Noorderbleek en inwoners van Epse wordt gezocht naar maatregelen voor eenvergaande reductie van afval door bijvoorbeeld het invoeren van gespiegeld inzamelen (Noorderbleek).OmbuigingenBezuiniging huishoudelijk afval; besparing uitvoeringskosten:€ 30.000,- in 2013,€ 60.000,- in 2014 en € 90.000,- vanaf 2015Bezuiniging huishoudelijk afval; reductie verwerking € 207.000,- vanaf 2013.Beide ombuigingsmaatregelen dragen bij aan de lastenverlichting voor de burger via een lager tarief afvalstoffenheffing.

Risico’s vaststellingsovereenkomst Regio Stedendriehoek – Stivam – VAMToelichting: De (toenmalige) gemeenten in de Regio Stedendriehoek hebben in de jaren ‘90 via Stivam een paar miljoenbijgedragen aan een afvalverwerkingsinstallatie inWijster. De afgelopen jaren is dit omgezet in een lening aan Essent diein 2016 renteloos zal worden uitgekeerd.Beheersmaatregelen:Documentatie, krantenberichten en nieuwsbrieven nauwlettend in de gaten houden.Omvang risico: Risicoperiode 2013, waarschijnlijkheidspercentage 10% (10% van € 531.496,- = € 53.150,-).

46

Basisniveau onderhoud openbaar groen

Activiteit Ombuigingsonderzoeken Groen en Bedrijf Beheer en OnderhoudOpenbare ruimte

Waar staan weDe gemeenteraad heeft op 23 januari 2012 de strategische visie openbare ruimte vastgesteld. In deze visie staat centraaldat de gemeente een speler is die vanuit eigen kracht en regie in staat is ommarktpartijen effectief te laten samenwer-ken en ook zelf haar rol pakt.Daarnaast wordt in deze visie uitgegaan van de realisatie van één gemeentewerf, voorwerk-gebiedWest enOost, in combinatiemet een gemeentelijk opslagdepot. In de periode augustus 2011 tot enmet februari2012 is een haalbaarheidsstudie naar gezamenlijke huisvesting op één terrein door Bedrijf Beheer enOnderhoudOpen-bare Ruimte (BBOOR) uitgevoerd. In april 2012 heeft de gemeenteraad kennis genomen van de uitgangspuntennotitieoprichten BBOOR,maar nog geen besluit genomen over de opzet en de inrichting van het bedrijf.Wat gaan we doenOpmoment van schrijven zal volgens planning in oktober 2012 een uitgewerkt voorstel aan de raad voorgelegdwordenvoor het oprichten van BBOOR, inclusief een verkenning van huisvestingsopties. Afhankelijk van het besluit van de raadkan een bedrijfsplan worden opgesteld, uitvoering in de loop van 2013.Wat kost het extra€ 40.000,-. Middelen onderzoek en opstellen bedrijfsplan komen uit de reserve ‘anders kijken, anders doen’Ombuigingen• Beheer groen industrieterreinen door bedrijven:€ 10.000,- vanaf 2014.• Huidig budget voor onderhoud groen op industrieterreinen ca.€ 44.000,-. Bboor € 75.000,- vanaf 2015 op operationelekosten. Huidig budget operationele kosten voor groenonderhoud en straatreiniging circa € 2,3 miljoen.

3.4 RioleringDoelInzamelen en transport van regen- en afvalwater gebeurt op een efficiënte en duurzame wijze.

Beoogd resultaat3.4.1 Het beheer van het rioolstelsel voldoet per 1.4.2012 aan de nieuweWaterwet en aan het nieuwe verbreed

Gemeentelijk Rioleringsplan (verbreed GRP).



47

Rioolbeheer

Activiteit Samenwerken in de afvalwaterketen

Waar staan weDe afgelopen jaren is op projectbasis samengewerkt met het waterschap en de gemeente Zutphen. Een belangrijkproject is het uitwerken van een lange termijn visie voor de structurele samenwerking tussen het waterschap en degemeente. Er is een businesscase gemaakt die naar verwachting eind 2012 zal zijn afgerond.Wat gaan we doenIn 2013 samenwerking verder vormgeven.

Activiteit Vervanging en renovaties bestaande riolering

Waar staan weDe huidige vervangingen worden uitgevoerd op grond van het in 2012 vastgestelde verbreed GRP 2012-2016.Wat gaan we doenHet vervangingsschema uit het verbreed GRPwordt gevolgd.Mogelijk kunnen door renovatie bepaalde vervangingenvoorkomen worden. Hierdoor worden kosten bespaard. Dit moet nog blijken door uit te voeren inspecties. Hiervoorkomt in 2013 een afzonderlijk raadsvoorstel.Wat kost het extraDe investeringenm.b.t.‘vervanging/verbetering’zijn gebaseerd op bijlage 2.1 van het GRP 2012-2016: in 2013 (incl. 2012)€ 2.112.000,- en in de periode 2014-2016 € 3.261.000,-. Dat is in totaal € 5.373.000,-.De overige investeringen in riolering bedragen t/m 2016 (incl. 2012) ‘onderzoek’€ 840.000,-,‘overigemilieumaatregelen’€ 710.000,- en ‘grondwatermaatregelen’€ 80.000,-.Huidige vervangingswaarde totale rioolstelsel:€ 114 miljoen. Dekking via rioolheffing.

Activiteit Onderzoek naar innovatief rioolbeheer

Waar staan weHet rioolstelsel is gedurende lange tijd ontstaan in zijn huidige vorm enwordt op een conventionelemanier beheerd.Door de toenemende energie- en investeringskosten kan dit op lange termijn geen stand houden. Het afvalwatermoet op een andere manier verwerkt worden.Wat gaan we doenAlternatievemanieren voor de verwerking van afvalwater onderzoeken. Landelijke ontwikkelingen op dit gebied wor-den gevolgd en best practiceworden toegepast.Door dit te concretiseren voor de Lochemse situatie en te combinerenmet andere duurzame projecten in Lochem, b.v. project ADEL, kan een start gemaakt worden met de nieuwe maniervan afvalwaterverwerking.Wat kost het extra• 2013 (incl. 2012): € 80.000,-• Periode 2014 – 2016: € 150.000,- (onderzoek duurzame ontwikkeling vuilwater). Deze bedragen zijn gebaseerd opbijlage 2.2. van het GRP 2012-2016.Dit onderwerpmaakt,naast de onderwerpen‘inspecties en beoordeling riolering’,‘effecten klimaatverandering’, ‘grondwaterstanden’, ‘studies voor AWTZ’, ‘diverse studies’, ‘rioolvreemd water’ en‘diffuse bronnen’, onderdeel uit van het totaalbedrag voor ‘onderzoek’ á € 840.000,- (zie activiteit ‘Vervanging enrenovaties bestaande riolering’).

Dekking via rioolheffing.


48

MeerjarenbegrotingProgramma 3 Werkelijk Begroting BegrotingNatuur & Milieu 2011 2012 2013 2014 2015 20163.1 Duurzaamheid3.2 Milieu 3.940 4.835 3.778 3.778 3.671 3.5453.3 Groen 2.427 2.369 2.256 2.176 2.169 2.1693.4 Riolering 4.103 4.740 3.993 3.949 3.948 3.951Totaal lasten 10.470 11.944 10.027 9.903 9.788 9.664

3.1 Duurzaamheid3.2 Milieu 4.154 4.608 3.770 3.766 3.708 3.6483.3 Groen 327 382 319 318 317 3173.4 Riolering 4.238 4.339 4.272 4.272 4.272 4.272Totaal baten 8.719 9.328 8.360 8.355 8.297 8.236


* Het onderdeel 3.1 Duurzaamheid raakt meerdere programma’s. De beschrijving van de activiteiten van dit onderdeel is voor deduidelijkheid in één programma opgenomen. De ramingen zijn ondergebracht bij meerdere programma-onderdelen.





Programma 4: Verkeer, vervoer & wegen

Het programmaomvat verkeer,parkeren,openbaar vervoer,wegen en openbare verlichting.

4.Verkeer, vervoer& wegenPortefeuillehouders: B.J. Bussink,T. de la Court en J. Kottelenberg

49

Verkeer Doel: Verkeersveiligheid verhogen

Verkeer Doel: Fiets- en voetverkeer stimuleren

Verkeer Doel: Bereikbaarheid woon- en bedrijfsgebieden bevorderen

Verkeer Doel: Voldoende parkeergelegenheid in Lochem

Openbaar vervoer


Doelen & middelen

50

Openbaar vervoer Doel: Op- en overstapvoorzieningen zijn goed en bus en trein sluiten op elkaar aan

Wegen Doel: Goede afwikkeling verkeer op provinciale wegen

Wegen Doel: Leefbaarheid kernen verhogen

Wegen Doel: Verkeersveilige wegen (incl. kunstwerken)

Wegen Doel: Openbare verlichting gericht op verkeers- en sociale veiligheid

45%minder doden in 2020 en 35%minderziekenhuisgewonden

Lochem voldoet aan criteria fietsstad in 2018

Goede weginrichting

Evenwicht in parkeerruimte bewoners enbezoekers

Niveau 2010 van trein- en busdiensten en devoorzieningen vasthouden

Omlegging Eefde N348Rondweg Lochem N346

Kernen Lochem en Eefde zijn ingericht

Niveau onderhoudwegen voldoet aan CROWcri-teria en kunstwerken voldoen aan landelijke eisen

Openbare verlichting voldoet in 2020 aan richt-lijn OVL 2011

Aanpak gevaarlijke kruispunten provinciale wegen* N332 Rossweg• Kruispunten kom EefdeNota mobiliteit uitvoeren

Fietsvisie Regio Stedendriehoek uitwerken

• Verkeersborden saneren• Onderhoudsprogramma wegen afstemmen op wegencatego-

risering• 60 km pilot Lochem – Zutphen evalueren

Nieuw parkeerbeleid binnenstad Lochem invoeren

Participeren in herroutering goederenvervoer


• N 348 overdracht en financiële afwikkeling• Participeren in totaaloplossing N 348• Realisatie rondweg Lochem N346

Traverse Eefde uitvoeren

Beheersplan civiele kunstwerken opstellen

Nieuw beleidsplan openbare verlichting

Programma 4: Verkeer, vervoer en wegen

Het beleid voor dit programma is onder andere vastgelegd in de beleidsnota’s:Nota’s van de provincie:• Provinciaal Verkeer en vervoer plan 2004 – 2014Nota’s van de gemeente:• Nota Mobiliteit (2008)• Wegenbeheersplan 2008 – 2011 (2007)

Raakvlakken met andere programma’s• Programma 1:Burger,bestuur en dienstverlening: verkeersveiligheid en inrichting openbare ruimte zijn onderwerpendie de bevolking en daarmee dorpsraden na aan het hart liggen.Het is zaak om snel en adequaat te reageren op dezesignalen wel uitgaande van vastgestelde (beleids)kaders.

• Programma 2:Veiligheid en handhaving: raakvlakken op gebied van verkeersveiligheid, inzet politie bij handhavingen inzet hulpdiensten.

• Programma 3: Natuur en milieu,• Programma 6: Sport, cultuur en recreatie: hier ligt een raakvlak op het gebied van bereikbaarheid natuur- en recreatie-gebieden per fiets en openbaar vervoer.

• Programma 5:Wonen en werken: verkeer en parkeren zijn belangrijke onderdelen bij ruimtelijke ontwikkeling enmoeten integraal bij planvorming en uitvoering worden betrokken

• Programma 8: Onderwijs en jeugd: veilige inrichting schoolomgeving en fietsroutes scholieren.

4. Verkeer, vervoer en wegen


2011 2013 2014 20204.1 VerkeerVerkeersslachtoffers* vervaltOordeel burger parkeermogelijkheden in buurt **Oordeel burger verkeersveiligheid buurt **

4.3 WegenOordeel burger onderhoud wegen en fietspaden**

* Door een gewijzigde systematiek in de te registreren gegevens is deze indicator niet meer bruikbaar (de bronwas:Landelijke ongevallen database (RWS) voor zowel gemeentelijke en provinciale wegen. Sinds 2009worden alleen dieongevallen geregistreerdwaarbij de politie actief betrokken is. Er wordt nog gezocht naar een nieuwe indicator.

** Indicator is afkomstig uit rapport burgeroordelen vanVNG/KING.De nulmeting voor deze gemeentewordt gehoudenin najaar 2012. Presentatie van dewaarden volgt in de begroting 2014.


51

52

Verkeersveiligheidmaatregelen

Activiteit Aanpak gevaarlijke kruispunten provinciale wegen

Waar staan weDe afgelopen jaren zijn verschillende kruisingen aangepakt die in het beheer zijn van gemeenten en provincie met ge-meente, Voor het kruispunt N332 – Rossweg loopt momenteel een verkenning. De uitkomsten moeten in de loop van2012 bekend zijn en na instemming van de provincie kan het project in 2013 met de trajectwerkzaamheden wordenmeegenomen.De kruispunten in de kern van Eefdewordenmeegenomen in de herinrichtingTraverse Eefde.De kruisingN348-Jodendijk-Scheuterdijk is nog in studie.De provincie is van plan deze kruising aan te pakken in 2014 als onderdeelvan de trajectverkenning. Inmiddels is de provincie ook verzochtmaatregelen te treffen op kruisingN346 – Almenseweg.Wat gaan we doen• In 2012moet duidelijk zijnwat ermet het kruispunt N332-Rossweg gaat gebeuren.Uitvoering staat gepland voor 2013.• In 2012 moet ook voor de kruispunten in de kom van Eefde bekend zijn hoe ze worden verbeterd. Deze verbeterslagwordt meegenomen in de uitwerking van de Traverse.

Wat kost het extraIn de Kadernota 2013 is de bekostiging van de herinrichting van Traverse Eefde voor een netto investeringsbedrag van€ 3.535.000,- op de horizonlijst geplaatst. Dit betekent dat er vooralsnog geen dekking is voor de kapitaallasten (2014:€ 146.000,- en 2015 en volgende jaren € 288.600,-).

4.1 VerkeerDoel• Verkeersveiligheid bevorderen met speciale aandacht voor de kwetsbare groepen• Fiets- en voetverkeer stimuleren• Bereikbaarheid woon- en bedrijfsgebieden bevorderen door eenduidige weginrichting• Voldoende parkeergelegenheid in de binnenstad van de kern Lochem

Beoogd resultaat

4.1.1. In 2020 zijn door de getroffen verkeersveiligheidsmaatregelen er minder verkeersslachtoffers.4.1.2 De gemeente Lochem voldoet in 2018 aan de criteria van fietsstad Nederland4.1.3 Weggebruikers voelen zich veilig en/of zijn zich bewust van een onveilige situatie door een goedeweginrichting

passend bij de functie van de weg4.1.4 Evenwichtige verdeling parkeerruimte voor gebruik door bewoners en bezoekers



53

Activiteit Nota mobiliteit Lochem uitvoeren

Waar staan weDe nota mobiliteit Lochem (NML) is in 2009 vastgesteld.Met de nota is ook een uitvoeringsagenda 2009-2012 vastge-steld. Hetmerendeel van deze agenda is inmiddels gerealiseerd.Het restant van de‘reserve NML’ is groter dan de kostendie geraamd zijn voor de projecten waaraan prioriteit is gegeven. Het resterende deel van het uitvoeringsprogrammabevat allerlei projecten en activiteitenwaar de dekking nog van ontbreekt.De gemeenteraadmoet aangeven aanwelkeactiviteiten zij de resterende middelen besteed wil zien.Wat gaan we doenIn het najaar van 2012 de prioriteitstelling in het uitvoeringsplan actualiseren, binnen het beschikbare bedrag van€ 615.000,-, en een uitvoeringsagenda 2012-2015 vaststellen. Deze uitvoeringsagenda komt vanaf 2013 in uitvoering.Wat kost het extraIn de Kadernota 2013 is de bekostiging van dit voornemen voor een netto investeringsbedrag van € 5.100.000,- op dehorizonlijst geplaatst. Dit betekent dat er vooralsnog geen dekking is.

Fiets- en voetgangersvriendelijke maatregelen

Activiteit Fietsvisie regio Stedendriehoek

Waar staan weIn september 2012 heeft de raad ingestemdmet de fietsvisie regio stedendriehoek. De fietsvisie geeft de speerpuntenaan waar de regio de komende jaren wil gaan investeren. In het meerjarenprogramma zijn prioriteiten van concreteprojecten voor de korte termijn opgenomen.Wat gaan we doenHet uitwerken vanmogelijke uitvoeringsprojecten in de gemeente Lochem, te startenmet traverse Eefde en kruispuntN332 – Ampsenseweg. Tegelijkertijd mogelijkheden onderzoeken voor alternatieve (mede-) financiering voor andereprojecten.Wat kost het extraDekking ten laste van de gereserveerde middelen voor de uitvoering nota mobiliteit.

Weginrichting

Activiteit Verkeersborden saneren

Waar staan weIn 2010 zijn alle verkeersborden in de gemeente geïnventariseerd.Het blijkt dat veel borden in slechte staat verkeren ofnietmeer van toepassing of overbodig zijn. In 2012 is een start gemaaktmet de sanering van het verkeersbordenbestand.Wat gaan we doenVerder saneren van het verkeersbordenbestand, afhankelijk van de beschikbare personele en financiële middelen.In 2015 moet het gehele verkeersborden bestand zijn gesaneerd.

Activiteit Onderhoudsprogramma wegen afstemmen op wegencategorisering

Waar staan weUit het onderzoek naar functioneel wegbeheer blijkt dat er jaarlijks aanzienlijk bespaard kan worden (40%minder on-derhoudskosten). Desondanks blijft het huidige budget ook voor het aangepaste wegennet ontoereikend.Momenteelwordt onderzocht wat de langdurige investeringsbehoefte is voor het aanpassen van het wegennet in relatie tot de hui-dige staat van het wegennet.

Wat gaan we doenIn de 1e helft 2013 de beleidsnotitie Functioneel wegbeheer,met verschillende investeringsvarianten, aan de raad voor-leggen. Na besluitvorming de gekozen variant verder uitwerken, waarbij de investeringen over een langere periodeworden beschouwd. Zo wordt het langdurig dan wel positief effect van de investeringen zichtbaar (lagere exploitatie-lasten op langere termijn). Bij de benodigde functieveranderingen van dewegen c.q.het aanpassen van bepaaldewegenis een goede voorlichting en communicatie noodzakelijk.Wat kost het extraIn de Kadernota 2013 is de bekostiging van dit voornemen voor een netto investeringsbedrag van € 1.150.000,- op dehorizonlijst geplaatst. Dit betekent dat er vooralsnog geen dekking is.OmbuigingenBeperken maaibeurten en maaimateriaal anders verwerken€ 20.000,- vanaf 2015. Huidig totaalbudget:€ 290.000,- (bermen).

54

Activiteit 60 km-pilot Lochem – Zutphen

Waar staan weEind 2011 en begin 2012 is het gebied dat wordt omsloten door Lochem, Zutphen, Twentekanaal en de Lochemseweg(N346) ingericht als verblijfsgebiedmet een bijbehorende snelheid van 60 km/uur. In lijnmet het gemeentelijk verkeer-en vervoerbeleid zijn er geen plateau’s gebruikt maar is gezocht naar landschappelijke elementen die de bestuurderbewust maakt van het gewenste gedrag. Omdat dit een pilot is wordt er een evaluatie uitgevoerd tenminste een jaarna realisatie.Wat gaan we doenIn 2013 is het 60 km/uur regime ruim 1 jaar van kracht en kan de evaluatie worden uitgevoerd. Na het beschikbaarkomen van de ongevallen data een evaluatie uitvoeren om te bepalen of het systeem functioneert, of er wijzigingenmoeten worden doorgevoerd en of de maatregelen ook in andere gebieden kunnen worden toegepast. De evaluatiebestaat uit een objectief deel waarbij de ongevallendata en snelheidsmetingenworden vergelekenmet de situatie voorhet instellen van het verblijfsgebied.Tevens een subjectieve evaluatie uitvoerenwaarbij klachtenworden geanalyseerden belangengroepen zoals dorpsraad Almen en VVN wordt gevraagd naar hun ervaringen.

Parkeerruimte verdeling

Activiteit Nieuw parkeerbeleid binnenstad Lochem invoeren

Waar staan weIn juli 2012 heeft de gemeenteraad besloten om over te gaan op een parkeerschijfzone in het centrum van Lochem (inplaats van betaald parkeren).Wat gaan we doenDemaatregel wordt per 1 januari 2013 ingevoerd.Wat kost het extraExtra budget: € 100.000,- structureel op een totaal budget van € 130.000-. De financiële consequenties zijn reeds ver-werkt in het financieel perspectief als uitwerking van het amendement van 2 juli 2012.



55

Sport en spel

4.2 Openbaar vervoerDoelVerschillende openbaar vervoerswijzen zijn goed op elkaar afgestemd en er zijn adequate voorzieningen voor op-en overstappen.

Beoogd resultaat4.2.1 Aantal en kwaliteit van bus- en treinverbindingen met bijbehorende voorzieningen blijft minimaal op het

niveau van 2010.

Herroutering goederenvervoer

Activiteit Herroutering goederenvervoer; Programma Hoogfrequent Spoor

Waar staan weOp 4 juni 2010 heeft het kabinet een voorkeursbesluit genomen met betrekking tot het Programma HoogfrequentSpoor. In de daarop volgende discussie in de Tweede Kamer zijn meerdere moties aangenomen. Deze voorzien o.a. in:1. Een actualisatie van de NOV studie uit 19982. Onderzoek naar de maximalisering van de Betuweroute3. Binnenvaartonderzoek4. Een lange termijn onderzoek goederenvervoer (2020-2040) (vraag of op langere termijn toch een nieuwe spoorlijnnoodzakelijk is zoals Noordtak)

5.MER-onderzoek naar de alternatieven voor de passage Zutphen – HengeloTen behoeve van de MER is eind 2011 de Notitie Reikwijdte en Detailniveau ter inzage gelegd waarop de gemeente inhet voorjaar heeft gereageerd.Het eerste halfjaar 2012 zijn de rapportageswaaromdeTweede Kamermiddels demotiesheeft gevraagd afgerond.Hoewel er vanwege het demissionaire karakter van het kabinet en het controversieel verklarenvan het voorstel geen formele bestuurlijke stappen worden gezet heeft Oost-Nederland geconstateerd dat de onder-zoeken en de hieraan verbonden conclusies geen recht doen aan de aangenomen moties en gedane toezeggingen inde Tweede Kamer.Wat gaan we doenDe gemeente participeert in het corridoroverleg (alle spoorgemeenten,de regio’s en beide provincies).Vanuit gemeen-telijk perspectief wordt behalve het gemeenschappelijke belang voor geheel Oost-Nederland ook specifiek hetLochemse belang in het oog gehouden. Bijzonder is dat met de MER inzicht moet komen in een eventuele voorkeurvoor de IJssellijn (Zutphen – Deventer) of de Twentekanaallijn (Zutphen - Lochem). De PHS problematiek heeft raak-vlakken met de discussies rond het Basisnet (vervoer gevaarlijke stoffen).

56

Sport en spel

4.3 WegenDoel• Een goede afwikkeling van regionaal en lokaal verkeer op provinciale wegen met minimale belemmeringen• Leefbaarheid kernen verhogen• Verkeersveilige wegen (inclusief kunstwerken) waarbij het onderhoud afgestemd is op het karakter van de weg(intensiteit van het weggebruik en de snelheden die gereden mogen worden)

Beoogd resultaat4.3.1 Omlegging Eefde (N348) gerealiseerd in 2013 en Rondweg Lochem (N346) volgens ‘Spoorlaanvariant’gereali-

seerd4.3.2 Kern Eefde en centrum Lochem zijn heringericht na de realisatie van de rondwegen N348 en N346.

Niveau wegenonderhoud voldoet aan criteria volgens de CROW systematiek en kunstwerken voldoen aande landelijke eisen volgens de handreiking constructieve veiligheid van bestaande kunstwerken.

4.3.4 De openbare verlichting voldoet in 2020 aan de richtlijn openbare verlichting van de Stichting voorverlichtingskunde (ROVL-2011)

Provinciale wegen

Activiteit Omlegging N348 Eefde

Waar staan weNaar verwachting wordt de nieuwe rondweg eind 2012/begin 2013 in gebruik genomen. Op dat moment heeft over-dracht plaats van het oude deel van de N348. Omtrent de financiële bijdrage van de gemeente Lochem heeft onlangsbestuurlijk overleg plaatsgehad. Dit overleg wordt voortgezet.Wat gaan we doenGemeente en provincie werken aan het overdrachtsdocument en de afwikkeling van de financiële bijdrage van de ge-meente. Eind 2012/voorjaar 2013 zijn beide onderwerpen afgerond.Wat kost het extraMogelijk zal de bestemmingsreserve, stand 1.1.2012 € 1.917.000,- niet toereikend zijn om aan de afspraken in het conve-nant van 2004 tegemoet te kunnen komen.

Activiteit Totaaloplossing N348 Zutphen – Deventer

Waar staan weMedio 2010 heeft de provincie Gelderland (na de nodige afwegingen in het kader van bezuinigingen) een start gemaaktmet de Trajectverkenning N348 Eefde-Deventer. Centrale probleemstelling is welke wegverbinding tussen Eefde enDeventer toekomstvast en duurzaam is.Uw raad heeft de voorkeur uitgesproken voor de varianten op en nabij de bestaandeN348.De provincie heeft eenzelfdebesluit genomen.Voor uitvoering zijn vooralsnog geen middelen beschikbaar.Wat gaan we doenDe gemeente participeert in eventuele vervolgstudies en mogelijke uitwerkingen van een of meerdere alternatieven.De raad wordt over de voortgang geïnformeerd.



57

Herinrichting kernen

Activiteit Traverse Eefde

Waar staan weHet beheer en eigendom van een deel van het huidige tracé van deN348 door Eefdewordt na realisatie van de rondwegovergedragen aan de gemeente Lochem. De gemeenteraad heeft in juni 2012 ingestemdmet het inrichtingsplan voordeTraverse in zijn uiteindelijke vorm.Dit inrichtingsplanwordtmomenteel uitgewerkt en erwordt gezocht naar dekkingvoor de investering. Op basis van onder andere verworven subsidies komt de herinrichting gefaseerd tot uitvoering.Verwacht wordt dat de uitvoering niet in één keer kanworden uitgevoerdmaar dat over meerdere jaren naar het eind-beeld wordt toegewerkt. Binnenkort starten we de onderhandelingen over de provinciale bijdrage.Wat gaan we doenOp basis van de verworven financiële middelen vanaf 2013 de traverse Eefde gefaseerd uitvoeren.Wat kost het extraZie bij Verkeersveiligheidsmaatregelen; Aanpak gevaarlijke kruispunten provinciale wegen.

Kunstwerken

Activiteit Beheersplan (civiel) kunstwerken

Waar staan weDe gemeente Lochem heeft 231 civiele kunstwerken in beheer en onderhoud, waarvan enkele tientallen bruggen. Van130 kunstwerken hebben wij geen overzicht van de onderhoudstoestand en de daarbij behorende risico’s. Inmiddelszijn enkele andere kunstwerken nodig aan onderhoud toe en is er twijfel bij de staat van de overige nog niet geïnspec-teerde kunstwerken.Wat gaan we doenOm te komen tot een beter onderhoud en beheer zal een beheerstrategie opgezet moeten worden. Het strategischbeheer, op basis van effectief asset (risico)management, zal ondersteundworden door het gebruik van een toegespitstbeheersysteem. Het voorstel ‘Planmatig werken civiele kunstwerken’wordt eind 2012 aan de raad voorgelegd.Wat kost het extraIs in de Kadernota 2013 opgenomen in de horizonlijst. Dit betekent dat er vooralsnog geen dekking is.

Activiteit Realisatie rondweg Lochem N346

Waar staan weIn het voorjaar van 2012 is het roekenonderzoek afgerond. Bezien wordt of realisatie van de Spoorlaanvariant juridischhaalbaar is.Wat gaan we doen• Eind 2012 vindt nadere besluitvorming plaats over de te nemen vervolgstappen. Niet uitgesloten moet worden datook minder gunstige varianten in nadere onderzoeken moeten worden betrokken.

• Naar verwachting zal in 2013 een start gemaakt worden met de formele procedures rond de Rondweg. Dit leidt toteen door de provincie op te stellen Inpassingsplan dat in 2014 aan uw raad zal worden voorgelegd.

Wat kost het extraStand van de bestemmingsreserve per 1.1.2012 is € 2.263.000,-.

58

Openbare verlichting

Activiteit Nieuw beleidsplan openbare verlichting opstellen

Waar staan weEr vinden veel ontwikkelingen plaats zowel in de techniek, regelgeving als in de perceptie van licht.Het conceptbeleids-plan dat in 2010 geschreven is, sluit niet meer geheel aan bij de huidige ontwikkelingen en wordt nu ook herschreven.Wat gaan we doenHet nieuwe beleidsplan openbare verlichting wordt begin 2013 aan de raad voorgelegd. Belangrijke uitgangspuntenhierin zijn energiebesparing, bewuster verlichten en een innovatieve manier van aanbesteden (b.v. PPS constructies).Wat kost het extraIs in de Kadernota 2013 opgenomen in de horizonlijst. Dit betekent dat er vooralsnog geen dekking is.OmbuigingenTegelijk met het aanbieden van het nieuwe beleidsplan openbare verlichting is ook bekend hoeveel de besparing gaatbedragen in het kader van het ombuigingsonderzoek Reduceren onderhouds- en energiekosten openbare verlichting.Deze besparing moet echter wel afgezet worden tegen een extra investering. Het huidige exploitatie budget vooronderhoud en elektriciteitsverbruik bedraagt € 271.000,- per jaar.

MeerjarenbegrotingProgramma 4 Werkelijk Begroting BegrotingVerkeer, vervoer & wegen 2011 2012 2013 2014 2015 2016

4.1 Verkeer 942 987 867 602 601 6044.2 Openbaar vervoer 36 173 42 42 44 444.3 Wegen 6.009 4.898 3.786 2.972 2.900 2.893Totaal lasten 6.987 6.057 4.695 3.615 3.545 3.542

4.1 Verkeer 149 160 169 44 44 444.2 Openbaar vervoer 1084.3 Wegen 458 200 62 62 62 62Totaal baten 607 468 231 106 106 106





Het programma omvat ruimtelijke ordening, vergunningen,grondzaken, volkshuisvestingen bedrijvigheid

5.Wonen & werkenPortefeuillehouders: J. Kottelenberg en B.J. Bussink

Programma 5: Wonen &werken

59

Ruimte Doel: Duurzame ruimtelijke inrichting

Ruimte Doel: Actueel sturings- en toetsingskader

Wonen Doel: Evenwichtig woningaanbod

Economie Doel: Groei Lochemse werkgelegenheid


Doelen & middelen

60

Verhoogde ruimtelijke kwaliteit van het buiten-gebied

Actuele bestemmingsplannen en integralestructuurvisie in 2013

Nieuw woningbouwprogramma

Woningbouw in kernen Almen, Barchem, Eefde,Epse, Exel, Gorssel en Harfsen voor 2015

Binnenstad Lochem heringericht

Etalage naar de toekomst

Nieuwe bedrijfsterreinen

Verbeteren waterinfrastructuur

Glasvezelnetwerk in alle kernen en buitengebied


• Bestemmingsplannen actualiserenDe laatste vier bestemmingsplannen in 2013 vaststellen (Almen,Gorssel, Lochem Kwinkweerd/Aalsvoort en LochemOost)

• Welstandsbeleid aanpassen• Integrale ruimtelijke structuurvisie in kader wRO vaststellen

Woonvisie 2012-2020 vaststellen

Planbegeleiding woningbouwprojecten• Epse-west, Harfsen-west, Laren IV, Eefde en inbreidingslocatieskern Lochem

• Ontwikkeling historisch centrum• Ontwikkeling gasfabriekterreinPlanbegeleiding en economisch haalbaarheidsonderzoek

• Project Beleef de berkel realiseren• Planontwikkeling Kop van Oostmarktverkennend onderzoek en stedenbouwkundig planmaken

• Planontwikkeling Haalmansweg

• Planontwikkeling bedrijventerreinen Stijgoord en Diekink• Planontwikkeling TKF terrein

Participatie in tweede sluiskolk Eefde

Glasvezel in buitengebied onderzoeken


Het beleid voor dit programma is onder andere vastgelegd in de beleidsnota’s:Nota’s van het Rijk: Nota RuimteNota’s van de provincie: Streekplan en ReconstructieplanNota’s van de regio: Regionale structuurvisie Stedendriehoek (bundelingsgebied en de Voorlanden)Gemeentelijke nota’s: BP Binnenstad (2010),Visie wonen –werken 2007 – 2015,Visie buitengebied (2007), Landschaps-ontwikkelingsplan (2009),Masterplan Etalage naar de Toekomst (2009), Beleidskader Functieverandering Lochem 2011

Raakvlakken met andere programma’s• Programma 1:Burger,bestuur en dienstverlening: de inwoners van de verschillende kernen worden actief betrokkenbij de realisatie vanwoningbouwplannen doormiddel van het instellen van klankbordgroepen.Ook vindt afstemmingplaats met de verschillende dorpsplannen.

• Programma 3: Natuur en milieu: ontwikkeling van natuur en landschap is een belangrijk onderdeel van ruimtelijkeinrichting en ontwikkeling. Duurzaam bouwen, duurzame bedrijfsterreinontwikkeling en duurzaam ondernemenzijn integraal onderdeel van het programma activiteiten

• Programma6:Sport, cultuur en recreatie: bij het realiseren van speelvoorzieningen is er een duidelijk raakvlakmet pro-gramma 6. In het bestemmingsplan buitengebied wordt ruimte geboden voor een verantwoord aanbod van recrea-tieve voorzieningen.

• Programma 7: Zorg enWelzijn: wonen- welzijn- zorgvoorzieningen.• Programma 8: Onderwijs en Jeugd: nieuwbouwlocaties van onderwijsinstellingen.

5.Wonen en werken


2009 2011 2013 2014 2020(cumulatief2010-2019)

5.1WonenTotaal aantal te bouwen woningen 161 31 90 90 825*Waarvan geschikt voor starters 26 6 30 30Waarvan geschikt voor ouderen 54 20 20

5.2 EconomieAantal arbeidsplaatsen 14.800 14.800 14.800 14.800

Oordeel burger winkels in gemeente **Oordeel burger uitgaansmogelijkheden,horeca **

* In kader van het Provinciaal KWP 3.wordt voor Lochemuitgegaan voor het bouwen van 825woningen in de periode 2010-2019.** Indicator is afkomstig uit rapport burgeroordelen vanVNG/KING.De nulmeting voor deze gemeentewordt gehoudenin najaar 2012. Presentatie van dewaarden volgt in de begroting 2014.

61


Concretiseringin uitvoerings-agendaVisie2030

62

5.1 RuimteDoel• Een evenwichtige en duurzame ruimtelijke inrichting en ontwikkeling van het grondgebied bevorderen voor dehoofdfuncties wonen,werken, voorzieningen, zorg,mobiliteit, natuur en milieu.

• Een actueel sturings- en toetsingskader voor ruimtelijke ordening.

Beoogd resultaat5.1.1 Ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied is verhoogd door toepassing regeling functieverandering agrarische

bebouwing.5.1.2 Alle bestemmingsplannen (kernen en buitengebied) zijn herzien en geactualiseerd in 2013 en de integrale

structuurvisie wRO is vastgesteld in 2013.

Actueel sturings- en toetsingskader

Activiteit Bestemmingsplannen actualiseren

Waar staan weEind 2012 zijn de bestemmingsplannen van de kernen Laren,Barchem,Eefde,Harfsen,Exel en Epse, Lochemwest evenalshet buitengebied geactualiseerd en door de raad vastgesteld.De planning is aangepast.Uitgangspunt is dat alle plan-nen voor medio 2013 zijn herzien.Wat gaan we doenDe planning voor de actualisatie van de overige kernen is als volgt:Almen kern, vaststelling 1e kwartaal 2013;Gorssel kern,vaststelling 2e kwartaal 2013; Lochem Kwinkweerd/Aalsvoort, vaststelling 1e kwartaal 2013; Lochem Oost, vaststelling1e kwartaal 2013

Activiteit Welstandsbeleid aanpassen

Waar staan weDe welstandstoets vervult een goede rol bij het kwalitatief beoordelen van aanvragen voor functieverandering agrari-sche bebouwing. In april 2012 is het plan van aanpak herijking welstand door de gemeenteraad vastgesteld.Wat gaan we doenEind 2012 het eerste resultaat: een rapport waarin de herijking van het welstandsbeleid is weergegeven, aan de ge-meenteraad voorleggen. In het herijkingsrapport worden aanbevelingen gedaan voor een eventuele aanpassing vanhet welstandsbeleid. Afhankelijk van het raadsbesluit de welstandsnota in de eerste helft van 2013 inmeer of minderemate aanpassen.De aanpassingen betreffen in ieder geval het aanpassen van de bestaandewelstandsnota aan de laatstewetgeving, zoals deWabo. Eventuele andere aanpassingen blijken uit de herijking.Afhankelijk van de richting diewordtgekozen, een voorstel doen voor de benodigde middelen om de aanpassingen uit te voeren.Wat kost het extraAfhankelijk van besluit raad. In de Kadernota 2013 is de herijking van dewelstandsnota, raming € 40.000,- op de horizon-lijst geplaatst. Dit betekent dat er vooralsnog geen dekking is.

Activiteit Integrale ruimtelijke structuurvisie in kader vanWro opstellen

Waar staan weDe structuurvisie, die gebaseerd wordt op de Toekomstvisie Lochem verbindt prachtig, zal bestaan uit een beleidsdeelA (integratie bestaand beleid) en een kerngericht deel B. In 2012 is de procedure gevoerd,waarbij dorpsraden/belangen-verenigingen actief betrokken zijn. Het voorontwerp is in 2012 in procedure gebracht.Wat gaan we doenIn het 1e kwartaal 2013 wordt de integrale ruimtelijke structuurvisie door de raad vastgesteld.



63

Sport en spel5.2 WonenDoelEen evenwichtig gedifferentieerd woningaanbod, passend in de markt.

Beoogd resultaat5.2.1. Breed gedragen woningbouwprogramma voor de periode tot 2020 gebaseerd op behoefte van doelgroepen,

ontwikkeling van de bevolking, bestaande woningvoorraad en financiële haalbaarheid.5.2.2. Woningbouwprojecten gerealiseerd in Almen, Barchem, Eefde, Epse, Exel, Gorssel en Harfsen in 2015.

Woonvisie/ woningbouwprogrammering

Activiteit Opstellen woonvisie 2012 - 2020

Waar staan weEen belangrijke pijler onder de integrale ruimtelijke structuurvisie is het onderdeel wonen. Als kwantitatieve en kwali-tatieve uitwerking van de structuurvisie wordt een visie wonen opgesteld. Het provinciaal Kwalitatief WoningbouwProgramma 3 en de daaruit voorvloeiende regionale woningbouwprogrammering worden in de visie verwerkt.Een integrale visie opwonen is noodzakelijk omde diverse ambities te realiseren.De in deze visie opgenomen uitgangs-punten zijn dan ook leidend in de beoordeling van de plannen zoals die worden aangereikt vanuit de markt of vanuitde eigen organisatie. Het opleveren en vaststellen van een woonvisie is geen eindproduct van het woonbeleid. Hetvormt de basis om samenmet de partijen die actief zijn op de woningmarkt de gemeenschappelijke ambities te reali-seren. In deze zin is dewoonvisie ook een uitwerking van de toekomstvisie Lochem2030.Dewoonvisie is in concept klaaren wordt in het najaar van 2012 besproken met alle relevante externe en interne partijen.Wat gaan we doenIn het 1e kwartaal van 2013 de integrale ruimtelijke structuurvisie door de raad vast laten stellen.Tegelijkertijd dewoon-visie 2012 – 2020 aan de raad aanbieden.

Woningbouwprojecten

Activiteit Planbegeleiding woningbouwprojecten

Waar staan weIn de geactualiseerdewoonvisie worden aantallenwoningen en fasering aangepast naar de gewijzigdemarktomstan-digheden en de afspraken in de regionale woningbouw programmering.Projecten in Barchem,Gorssel en Almen zijn nog in uitvoering op basis van de woonvisie 2007 – 2015.Wat gaan we doenPlanbegeleiding woningbouwprojecten Epse-west, Harfsen-west, Laren IV, Eefde en diverse inbreidingslocaties in dekern Lochem.

64

Sport en spel5.3 EconomieDoelIn 2030 is groei van de Lochemsewerkgelegenheid gerealiseerd in de sectoren duurzaamheid, agribusiness, recreatie,zorg, cultuur en ruimtelijke beheer en onderhoud.

Beoogd resultaat5.3.1 De binnenstad van Lochem is heringericht in 2015 ombij te dragen aan een goedwoon-, werk- enwinkelklimaat.5.3.2 Woonwerklandschap Etalage naar de Toekomst gerealiseerd als versterking van het centrum van Lochem.5.3.3 Nieuwe bedrijfsterreinen Stijgoord en Diekink gerealiseerd in respectievelijk 2012 en 2018.5.3.4 Verbeteren van de waterinfrastructuur.5.3.5 Alle kernen en het buitengebied zijn aangesloten op glasvezelnetwerk.

Lochem stad

Activiteit Ontwikkeling historische centrum

Waar staan weDe fysieke herinrichting van het centrum is uitgevoerd en er is een nieuw bestemmingsplan opgesteld. In dit hoogdynamische gebied vinden diverse initiatieven plaats van groot tot klein (bv. de gemeentelijke panden komen vrij, er zijnparticuliere bouwplannen).Wat gaan we doen• Actieve begeleiding van initiatieven en het bezien van de onderlinge samenhang. Er zijn twee klankbordgroepenactief: 1 voor de strategische agenda en 1 voor de praktische agenda. Er volgt een onderzoek naar de oprichting vaneen stadsraad Lochem.

• De belangrijkste ruimtelijke enmaatschappelijke thema’s voor LochemStadmeenemen in de ruimtelijke structuurvisie.

Activiteit Ontwikkeling gasfabriekterrein

Waar staan weHet gasfabriekterrein aan de Julianaweg is gesaneerd en is tijdelijk in gebruik als parkeerterrein en grasweide. Er is eenkoopovereenkomst gesloten met de OCL voor herontwikkeling met een supermarkt en parkeren.Wat gaan we doen• Planbegeleiding nadat het door OCL ingestelde onderzoek naar de planologische en economische haalbaarheidafgerond is.

• Overleg met belanghebbenden (o.a. omwonenden).



65

Etalage naar de toekomst

Activiteit Project Beleef de Berkel uitvoeren

Waar staan weDe Berkel stroomt nu onopvallend langs het Etalagegebied. In de toekomst nodigt het uit om er te kanovaren, er langste wandelen en te fietsen. De gemeente Lochem en hetWaterschap Rijn en IJssel trekken gezamenlijk op in de uitwer-king van Beleef de Berkel als uitwerking van het Masterplan EndT. De oevers krijgen een natuurlijker aanzienmet daarlangs een fietswandelpad.Ook komt er een nieuwe verbinding voor langzaam verkeer tussen de binnenstad en deHan-zeweg. De rivier wordt ter hoogte van de stuw weer ‘vispasseerbaar’ gemaakt, zodat vissen ongehinderd de rivier afkunnen zwemmen. De uitvoering is in 2012 gestart.Wat gaan we doenIn het 1e kwartaal 2013 werkzaamheden afronden en het project opleveren.

Activiteit Planontwikkeling Kop van Oost (deelgebied 1 en 2)

Waar staan weHet perceel van deNijha is aangekocht. Explorius heeft het perceel LochemDruk in eigendom.Over het tussenliggendeperceel Stemin lopen gesprekken over aankoop, evenals een kleine particuliere kavel.De raad heeft besloten dat pas totverwerving kan worden overgegaan indien een marktonderzoek de behoefte aantoont.Het bestemmingsplan dat woningbouwmogelijk maakt is vastgesteld en ligt ter beoordeling bij de Raad van State.Wat gaan we doenMarktverkennende onderzoeken uitvoeren en opstellen stedenbouwkundige plan en grondexploitatie als uitwerkingvan het Masterplan Etalage naar de Toekomst.

Activiteit Planontwikkeling Haalmansweg (deelgebied 5)

Waar staan weDe gemeente heeft in dit deelgebied een belangrijke grondpositie. Samenmet de provincie Gelderland wordt gewerktaan het vorm geven van eenwoon- enwerklandschap.Het bestemmingsplan dat woningbouwmogelijkmaakt is vast-gesteld en ligt ter beoordeling bij de Raad van State.Wat gaan we doenNa uitspraak van de Raad van State kan de verdere strategie worden bepaald.

Bedrijfsterreinontwikkeling

Activiteit Planontwikkeling nieuwe bedrijventerreinen Stijgoord en Diekink

Waar staan we• In 2012 is het ontwerp bestemmingsplan voor Stijgoord in procedure gebracht.• In 2012 is de startnotitie Diekink geactualiseerd en zijn de voorbereidingen voor het opstellen van een bestemmings-plan gestart.

Wat gaan we doen• Vaststellen bestemmingsplan Stijgoord door de raad in 1e kwartaal 2013• Voorontwerp bestemmingsplan Diekink, 2e kwartaal 2013

Activiteit Planontwikkeling TKF-terrein Kwinkweerd

Waar staan weEind 2010 heeft TKF haar activiteiten verplaatst naar Haaksbergen en is het terrein beschikbaar gekomen. Een deel vanhet TKF terrein is in principe geschikt voor de vestiging van het op thans op de Hanzeweg gevestigde bedrijf Nijha.Ookis deze locatie in beeld voor Stemin of voor het eventueel op te richten Bboor.Wat gaan we doenSamenmet het bedrijfsleven invulling geven aan het leeg komendeTKF-terrein aan de Kwinkweerd. Een invulling die reke-ninghoudtmet degewensteontwikkelingenaandeHanzewegendiegelijktijdig blijft voorzien in eengoedearbeidslocatie.

66

Verbeteren waterinfrastructuur

Activiteit Participeren in realisatie tweede sluiskolk Eefde

Waar staan weRijkswaterstaat heeft besloten dat de tweede sluiskolk aan de noordzijde gerealiseerdmoet worden.Met de klankbord-groep heeft nader overleg plaatsgevonden. De gemeente Lochem zal de bestemmingsplanprocedure gaan voeren. Derealisatie van de tweede sluiskolk heeft een relatie met het project High Port, waarin door middel van een werkatelierde vele deelbelangen in Eefde met elkaar zijn verbonden.Wat gaan we doenParticiperen in de planuitwerkingwaarbij zo veel alsmogelijk tegemoet wordt gekomen aan de belangen van het dorpEefde. Een raadsvoorstel over het project High Port komt in december 2012.

Glasvezel

Activiteit Aanleg glasvezel in het buitengebied

Waar staan weDe kern Lochem en de kleinere kernen zijn inmiddels voorzien van een glasvezelnetwerk. Alle woningen zijn daarbijkosteloos ontsloten. Het staat de bewoners vrij al dan niet een abonnement te nemen. Uit een inventarisatie door deIndustriële Kring Lochembleek dat er bij de bedrijven onvoldoende animo bestond voor een aanvraag tot gezamenlijkeontsluiting. De bedrijven doen dit nu op individuele basis. Een financiële bijdrage van de gemeente voor een gezamen-lijke ontsluiting van het buitengebied is gelet op de precaire financiële situatie van de gemeente niet haalbaar.Ook hier-voor geldt dat burgers en bedrijven in het buitengebied op individuele basis een verzoek tot ontsluiting kunnen doen.Wat gaan we doenAls er van marktpartijen geen (kostenneutraal) voorstel komt, ligt het gelet op de financiële situatie van de gemeenteniet voor de hand dat het tot een gezamenlijke ontsluiting van het buitengebied komt.Wat kost het extraVoor een verdere realisering van het glasvezelnetwerk zijn geen financiële middelen beschikbaar.

Risico’sGrondexploitatiesToelichting:Het voeren van een actief grondbeleid brengt risico’s met zichmee. In de ‘Nota reserves en voorzieningen’vast-gesteld bij raadsbesluit van 14 november 2005 is er voor gekozen geen afzonderlijke reserve bouwgrondexploitaties aan tehouden. Zowel de voordelen als de nadelen komen ten gunste/laste van de algemene middelen.Beheersmaatregelen:De ontwikkelingen op de woningmarkt en de daarmee gepaard gaande risico’s worden in de gatengehouden.Omvang risico: Risicoperiode 2013-2021, waarschijnlijkheidspercentage 20% (uitkomst 2013: € 1.866.000,-, 2016 € 285.000,-,2019 € 54.000,- en 2021 € 1.348.000,-).

PlanschadeverzoekenToelichting:Hoewel er wordt gestuurd om planschadeclaims te voorkomen is het nooit uit te sluiten dat er toch schade inde vorm vanwaardevermindering ontstaat.Dit risico is,mede gezien de nieuwe regelgevingwaarbij termijnen zijn ingekort,gering.Beheersmaatregelen:Met het aangaan van planschadeverhaalsovereenkomsten en het opstellen van planschaderisico-analyses wordt het risico tot een minimum beperkt.Omvang risico: Risicoperiode: structureel, waarschijnlijkheidspercentage 30% (30% van € 20.000,- = € 6.000,-).


Etalage naar de ToekomstToelichting:De uitgaven tot nu toe bestaanmet name uit interne en externe planbegeleiding en de aankoop van gronden,de aanleg van Beleef de Berkel en de aanleg van de openbare ruimte van het gemeentehuis.De gronden vertegenwoordigeneen marktwaarde, ook als het project verder onverhoopt niet door mocht gaan. Deze markt/verkoopwaarde zal dan ver-moedelijk wel lager zijn dan de huidige boekwaarde.Beheersmaatregelen:Met inschakeling van gespecialiseerde externe adviseurs wordt de behandeling van de zitting Raadvan State voorbereid. Voor de projecten die in uitvoering zijn (Beleef de Berkel en aanleg openbare ruimte gemeentehuis)is de directievoering uitbesteedmet als opdracht omdeze projecten binnen de gestelde kaders te realiseren.Over de bedrijfs-verplaatsingen vindt met partijen overleg plaats om te komen tot acceptabele oplossingen.Omvang risico: Risicoperiode 2013, waarschijnlijkheidspercentage 30% (30% van € 2.715.000,- = € 815.000,-).

GasfabriekterreinToelichting:Met een projectontwikkelaar is een intentieovereenkomst geslotenmet betrekking tot de verkoopprijs van ditvoormalige gasfabriekterrein. Daarbij is binnen de verkoopprijs met de ontwikkelaar een alternatief programma overeen-gekomen. Omdat het bestemmingsplan nog moet worden opgesteld blijft een zeker risico bestaan.Beheersmaatregelen:De wijziging van het bestemmingsplan wordt goed voorbereid en uitgevoerd.Omvang risico: Risicoperiode 2013, waarschijnlijkheidspercentage 30% (30% van € 700.000,- = € 210.000,-).

Verkoop aandelen NUONToelichting: In 2008 en 2011 zijn respectievelijk 255.900 en 78.338 aandelen NUON verkocht aanVattenfall. In 2013 worden78.337 en in 2015 109.670 aandelen verkocht.Mocht Vattenfall niet aan haar betalingsverplichtingen kunnen voldoen danbestaat de mogelijkheid om reeds verkochte aandelen terug te kopen voor de nominale waarde van € 5,- per aandeel.Beheersmaatregel:Documentatie, krantenberichten en nieuwsbrieven nauwlettend in de gaten houden en indien nodigeventueel aandelen terugkopen.Omvang risico: Risicoperiode 2013-2015,waarschijnlijkheidspercentage 10% (10% van € 15.200.000 = € 1.520.000 en vanafjuli 2013 tot 2015 € 997.000).


67

MeerjarenbegrotingProgramma 5 Werkelijk Begroting BegrotingWonen en werken 2011 2012 2013 2014 2015 2016

5.1 Ruimte 4.897 6.531 5.556 4.128 3.505 3.5055.2 Wonen 117 125 124 123 123 1235.3 Economie 1.490 6.424 583 603 378 378Totaal lasten 6.504 13.080 6.263 4.855 4.006 4.006

5.1 Ruimte 2.259 4.367 3.625 2.160 1.536 2.9635.2 Wonen 42 14 14 14 14 145.3 Economie 291 6.305 462 472 254 254Totaal baten 2.591 10.687 4.101 2.645 1.804 3.231

Totaal programma 5 -3.913 -2.393 -2.162 -2.210 -2.201 -774

Totale kosten programma bestaand beleid- = negatief


Het programma Sport, cultuur en recreatie omvat sport, speelruimten, bibliotheekwerk,culturele/ maatschappelijke educatie, kunstbevordering,monumentenzorg, recreatievevoorzieningen en toerisme.

6.Sport, cultuur& recreatiePortefeuillehouder: B.J. Bussink enW.Heesen

Programma 6: Sport, cultuur & recreatie

69

70

Sport en spel Doel: Veelzijdig en kwalitatief goed sport- en speelruimte aanbod

30% van de inwoners sport in verenigingsverband

Sportvoorzieningen voldoen aan onderhouds-niveau drie

Veilige speelvoorzieningen voor dedrie doelgroepen

Toename aantal culturele evenementen metéénderde in 2030

Doelgroepgerichte dienstverlening bibliotheek

Doelgroepgerichte dienstverlening muziekschool

Toegankelijke en volwaardige programmeringschouwburg

Adequate huisvesting voor cultureel maatschap-pelijke voorzieningen

Toegankelijk informatiecentrum streekcultuur

Monumentenbeleid krijgt invulling

Divers aanbod hoogwaardige voorzieningen

Cultuur Doel: Veelzijdig en hoogwaardig cultureel leven

Recreatie en Toerisme Doel: Duurzame toeristische recreatieve sector


Doelen & middelen

Sport en spel stimuleren• Brede impuls combinatiefuncties uitvoeren• Sportbeleid herijken

Exploitatie sportaccommodaties• Subsidieregeling gebruik binnensportaccommodaties opstellen• Subsidieregeling renovatie sportvelden intrekken• Ombuigingsonderzoek exploitatie zwembad De Beemd• Privatisering onderhoud sportvelden oud Gorssel afronden• Privatisering openluchtbaden• Overdracht gymzaal Eefde

Exploitatie Speelruimten• Speeltuinverenigingen in oud Lochem oprichten• Trapveld op Sportpark De Elze in Lochem realiseren

Cultuuraanbod intensiveren• Nulmeting aantal culturele evenementen• Project cultuurmakelaar voortzetten• Gemeentelijk cultuurbeleid herijken

Ombuigingsonderzoek bibliotheekwerk

Ombuigingsonderzoek muziekschool

Verminderde bijdrage schouwburg onderzoek

Besluitvorming huisvesting DOK partners

Besluitvorming afname archiefdiensten

Monumentenbeleid• Herijking gemeentelijke monumentenlijst afronden

Toerisme en recreatie stimuleren• Evenementen met bovenlokale uitstraling stimuleren• Besluit over nieuwe infrastructuur toerisme en recreatie enimplementeren

• Overname onderhoud fietspaden van RALOmbuigingsonderzoek bijdrage aan toeristische organisatiesOmbuigingsonderzoek exploitatie hertenkamp



71

Het beleid voor dit programma is onder andere vastgelegd in de beleidsnota’s:• De nota Sport- en Speelruimtebeleid (2009),met de beleidsregels sportstimulering en sportevenementen (2010)en de beleidsregels voor speelvoorzieningen (1-1-2011)

• Beleidsregels subsidieregelingen (2010)• Het accommodatiebeleidsplan (2009)• De nota Cultuurbeleid (2009)• Het toeristisch beleidsplan ‘Recreatie en toerisme in Lochem, voortuin van de Achterhoek’ (2007)• Integraal jeugdbeleid 2008-2012 (2007)

Raakvlakken met andere programma’s• Programma 5:Wonen enwerken: onderdeel Economie: recreatie en toeristische activiteiten als aanjager voor de lokaleeconomie en het doel ommeer arbeidsplaatsen in deze sector te creëren. Onderdeel Ruimte: sport- en spelvoorzie-ningen en toeristische trekpleisters moeten in het bestemmingsplan buitengebied passen.

• Programma 7:Zorg enwelzijn: onderdelen Samenleving enWelzijn:dit betreft zowel het gemeentelijk accommodatie-beleid als het voorzieningenbeleid.

6. Sport, cultuur & recreatie


2009 2011 2013 2014 2020

6.1 Sport en spelPercentage inwoners sportend in verenigingsverband(gesubsidieerd) 22 26,8 28 28 30Uitgedrukt in aantal leden bij gesubsidieerdesportverenigingen 7.880 8.914 9.300 9.286 9.840Kwaliteitsniveau sportvoorzieningen Niveau 4 Niveau 3 Niveau 3 Niveau 3 Niveau 3Aantal veilige speelvoorzieningen 23 44 47 50 55Oordeel burger sportvoorzieningen *

6.2 CultuurPercentage inwoners lid van gesubsidieerde cultureleverenigingen 4,9 5,1 5,3 6Uitgedrukt in aantal leden bij gesubsidieerdeculturele verenigingen 1.085 1.640 1.712 1.748 1.968Aantal bezoekers aan- schouwburg 28.500 22.000 20.000 22.000 32.000- Muzehof (leerlingen) 220 295 ** ** **- bibliotheek (bezoeken) 125.000 120.000 120.000 120.000 110.000Oordeel burger cultuur *Oordeel burger verenigingen en clubs *6.3 Recreatie en toerismeAantal toeristische overnachtingen 410.000 358.116 *** *** ***

* Indicator is afkomstig uit rapport burgeroordelen van VNG/KING. De nulmeting voor deze gemeente wordt gehouden innajaar 2012. Presentatie van de waarden volgt in de begroting 2014.

** Koerswijziging Muzehof vereist nieuwe indicator. Deze wordt in 2013 ontwikkeld.*** Ambitie in Lochem verbindt prachtig: 50% meer overnachtingen en bezoeken aan Lochem vereist nieuwe indicator.

Ontwikkeling indicator is afhankelijk van ontwikkelingen binnen toeristische sector en uitvoeringsprogramma Lochem verbindtprachtig.

Sportbeoefening in verenigingsverband

Activiteit Sport en spel stimuleren

Waar staan weSinds 2011 neemt de gemeente Lochem deel aan de Rijksbijdrageregeling Combinatiefuncties voor coördinatie en uit-voering van activiteiten op het gebied van brede school, sport en cultuur. Vanaf periode 2010 zijn diverse projectenvoor sportstimulering voor de drie doelgroepen (jongeren, kwetsbare ouderen enmensenmet een beperking) onder-steund.Wat gaan we doen• Brede impuls Combinatiefuncties uitvoerenmet aanvullende inzet van buurtcoaches bovenop andere functies. Zoalsondermeer brede school coördinator, sportcoaches, verenigingsondersteuner.De raad informeren over de resultatenin het 4e kwartaal 2013.

• Herijking sportbeleid 2014-2017 waarvan sportstimulering belangrijk onderdeel is (raadsvoorstel 4e kwartaal 2013).Wat kost het extraDe kosten voor de combinatiefunctionarissen bedragen in totaal € 320.000,- enworden gedekt uit bestaandemiddelenen uit een rijksbijdrage.

6.1 Sport en spelDoelVeelzijdig en kwalitatief goed sport- en speelruimte- aanbod voor een breed en divers publiek.

Beoogd resultaat6.1.1 Minimaal 30% van de inwoners doet in 2014 aan sportbeoefening in verenigingsverband.6.1.2 Aanwezige sportvoorzieningen (10 sportveldenaccommodaties, 1 overdekt zwembad en 3 openluchtbaden)

verkeren in goede staat van onderhoud waarbij de gemeentelijke bijdrage vooraf duidelijk is afgebakend.Er wordt uitgegaan van onderhoudsniveau drie zoals vastgesteld in het gemeentelijk accommodatiebeleid.

6.1.3 Veilige en kwalitatief goede speelvoorzieningen voor de doelgroepen bestaande uit 0 tot 6 jaar (maximaal8 speeltuinen), 4 tot 12 jaar (maximaal 29 speeltuinen). In totaal gaat het om 37 locaties.

72


Sport en spelSportvoorzieningen

Activiteit Exploitatie sportaccommodaties

Waar staan weDe aanleg van het kunstgrasveldmet parkeren en ontsluiting op het voetbalcomplex van Sportclub Eefde is afgerond.Wat gaan we doen• Subsidieregeling gebruik binnensportaccommodaties in het 1e halfjaar 2013 opstellen nadat verhuurconstructiemet integrale kostprijsberekening als onderdeel van het accommodatiebeleid is uitgewerkt.Het accommodatiebe-leid wordt eind 2012 aan de raad voorgelegd.

• In het kader van de ombuigingen de Subsidieregeling Renovatie Sportvelden per 1-1-2013 in december 2012 door deraad intrekken omdat uitvoering van het totale onderhoud van velden als verantwoordelijkheid van verenigingen ofbeheerstichtingen wordt beschouwd.

• De exploitatie van ZwembadDeBeemdherzien in combinatiemet aanbesteding voor een nieuweperiode vanaf 2015.(Raad stelt deze in Kadernota 2014 en 2015 vast)

• Privatiseringstraject afkoop onderhoud sportvelden oud Gorssel afronden aan de hand van voorstellen, overleg encontracten (raadsvoorstel 2e kwartaal 2013).

• Constructie voorprivatiseringopenluchtbadenuitwerkenenovereenkomst voorbereiden (Raadsbesluit 4ekwartaal 2013).• Overdragen vangymzaal Schoolstraat Eefde aan éénoverkoepelende beheerstichting (raadsvoorstel 4e kwartaal 2012).OmbuigingenBeheer en exploitatie sportvelden; herziening bijdragen buitensport€ 24.500,- vanaf 2013. Huidig totaalbudget:€ 31.500,-Beheer en exploitatie zwembad De Beemd€ 30.000,- vanaf 2014 € 70.000,- vanaf 2015. Huidig totaalbudget gemeentelijke bijdrage: € 496.000,- waarvan te betalenhuur aan de gemeente Lochem € 370.000,-Afstoten gymzaal Schoolstraat Eefde€ 20.000,- vanaf 2013. Huidig totaalbudget:€ 20.000,-


73

Speelvoorzieningen

Activiteit Exploitatie speelruimten

Waar staan weSkatebanen in Lochem en Gorssel zijn aangelegd.Tot nu toe zijn 8 ‘nieuwe’ speeltuinen als vereniging of stichting totstand gekomen.Wat gaan we doen• Oprichten van speeltuinverenigingen in oud Lochem.Daarnaast schoolpleinen tot speelruimten ontwikkelen (infor-meren raad 4e kwartaal 2013 over resultaten).

• Eerst trapveld op Sportpark De Elze in Lochem realiseren (1e kwartaal 2013). Daarna bijdragen aan herontwikkelingsportpark (raadsvoorstel 4e kwartaal 2013).


Toename cultuuraanbod

Activiteit Cultuuraanbod intensiveren

Waar staan we• De gemeentelijke betrokkenheid bij het initiatief voor een Kunst en Cultuurcentrum in Lochem is gestopt.• In 2012 is een culturele bestemming gevonden voor het gemeentehuis in Gorssel in de vorm van een nieuw terealiseren museum door een private partij.

Wat gaan we doen• In de 1e helft van de 2013 staat uitvoering van een nulmeting van de aantallen voor culturele evenementen op deplanning.

• Voortzetten/inpassen project cultuurmakelaar ingaande 2014• Voor besluitvorming over het project huisvesting DOK-partners zie bij Huisvesting cultureelmaatschappelijke voor-zieningen.

• Herijken van het gemeentelijk cultuurbeleid staat gepland voor 2e helft 2013.

74

6.2 CultuurDoelVeelzijdig en hoogwaardig cultureel leven dat bijdraagt aan het samenspel in Lochem en komt tot stand doorcultuuruitingen van onderop, vanuit bewonersinitiatieven te versterken.

Beoogd resultaat6.2.1 In 2030 is het aantal culturele evenementen met één derde toegenomen;6.2.2 Doelgroepgerichte dienstverlening bibliotheek.6.2.3 Doelgroepgerichte dienstverlening muziekschool.6.2.4 Toegankelijke en volwaardige programmering in de schouwburg in Lochem.6.2.5 Adequate huisvesting voor cultureel maatschappelijke voorzieningen (DOK partners) in 2013.6.2.6 Toegankelijk informatiecentrum voor regionaal erfgoed en streekcultuur.6.2.7 Monumentenbeleid krijgt invulling door het uitvoeren van projecten.

75


Doelgroepgerichte dienstverlening bibliotheekwerk

Activiteit Ombuigingsonderzoek bibliotheek

Waar staan weDe herhuisvesting in Gorssel krijgt in 2012 zijn beslag. De herhuisvesting in Lochem maakt deel uit van het projecthuisvesting DOK –partners. Het onderzoek hiernaar loopt.Wat gaan we doen• Voor besluitvorming over het project huisvesting DOK-partners zie bij Huisvesting cultureelmaatschappelijke voor-zieningen.

• Daarna implementeren herhuisvesting bibliotheek inclusief aanpassen prestatie- en subsidieafspraken als onder-deel van het ombuigingsonderzoek bibliotheekwerk.

Ombuigingen€ 90.000,- vanaf 2015. Huidig totaalbudget gemeentelijke bijdrage: € 700.000,- waarvan te betalen huur aan degemeente Lochem € 88.000,-.

Doelgroepgerichte dienstverlening muzikale vorming

Activiteit Ombuigingsonderzoek muziekschool

Waar staan weOp 18 juni 2012 heeft gemeenteraad ingestemdmet de voorgestelde transitie van de Muzehof als onderdeel van hetombuigingsonderzoek. De herhuisvesting in Lochem maakt deel uit van het project huisvesting DOK –partners.Het onderzoek hiernaar loopt.Wat gaan we doen• Voor besluitvorming over het project huisvesting DOK-partners zie bij Huisvesting cultureel maatschappelijkevoorzieningen.

• Daarna implementeren herhuisvesting muziekschool inclusief aanpassen prestatie- en subsidieafspraken alsonderdeel van het ombuigingsonderzoek muziekschool.

Ombuigingen€ 40.000,- vanaf 2015.Huidig totaalbudget gemeentelijke bijdrage:€ 260.000,-.

Toegankelijke en volwaardige dienstverlening schouwburg

Activiteit Onderzoek verminderde bijdrage Schouwburg

Waar staan weIn 2e helft 2012 vindt onderzoek plaats naar gevolgen verminderde bijdrage schouwburg m.i.v. seizoen 2013-2014.Wat gaan we doenAanpassen prestatie- en subsidieafspraken als onderdeel van de besluitvorming renovatie Lochemse Schouwburg.

76

Huisvesting cultureel maatschappelijke voorzieningen

Activiteit Onderzoek huisvesting DOK -partners in gemeentehuis Lochem

Waar staan weDe onderzoeksfase vraagt meer tijd dan oorspronkelijk gepland en loopt nog door in de 2e helft van 2012.Wat gaan we doen• In het 1e kwartaal 2013 een voorstel aan de raad over het project huisvesting DOK-partners.• In 2013 implementeren alternatieve huisvesting van de Bibliotheek en de Muziekschool.Wat kost het extraUitgangspunt is binnen reguliere budgettaire kaders

Regionaal informatiecentrum voor erfgoed en streekcultuur

Activiteit Besluitvorming over afname archiefdiensten

Waar staan weHet Streekarchief Achterhoek is gefuseerd met onder andere het Staringinstituut tot het Erfgoedcentrum. Degemeente Zutphenmoet nog een besluit nemen over deelname in de nieuwe gemeenschappelijke regeling Erfgoed-centrum (REC).De gemeente Lochemheeft nu een dienstverleningsovereenkomstmet het Regionaal Archief ZutphenWat gaan we doenBesluit over deelname aan de nieuwe gemeenschappelijke regeling is afhankelijk van besluit gemeente Zutphen.De subsidierelatie met het Staringinstituut gaat over naar het REC

Monumentenbeleid krijgt invulling

Activiteit Monumentenbeleid

Waar staan weIn 2012 is gestartmet het project ‘herijking gemeentelijkemonumentenlijst’. Dit project wordt in 2013 afgerond,voordatverdermonumentenbeleidwordt geformuleerd.Momenteel discussieert demonumentencommissie over demogelijkeprojectenvoor 2013.Het streven isomhet beschikbarebudget grotendeels tengoede te latenkomenaandemonumenten-eigenaren.Wat gaan we doen• Afronding herijking gemeentelijke monumentenlijst in 2013• Subsidiëren van gemeentelijke monumenten (vorm nog niet beslist).


77


6.3 Recreatie & ToerismeDoelEen duurzame toeristisch-recreatieve sector, voor inwoners en bezoekers van Lochem en bijdragend aan versterkingvan de lokale economie.

Beoogd resultaat6.3.1 Een gedifferentieerd en onderscheidend aanbod van kwalitatief hoogwaardige recreatieve voorzieningen en

toeristische attracties, blijkend uit 50%meer bezoekers in 2030 t.o.v. 2010.

Aanbod van toeristisch-recreatieve voorzieningen

Activiteit Toerisme en recreatie stimuleren

Waar staan we• De Toekomstvisie Lochem 2030 vraagt meer inzet voor toerismebevordering.• Voor invulling van de nieuwe infrastructuur voor toerisme en recreatie in de Regio Achterhoek zijn onderzoekenuitgevoerd.

Wat gaan we doen• Stimuleren evenementen met bovenlokale uitstraling gericht op vernieuwing• Eind 2012/1e kwartaal 2013 de raad een voorstel doen over de invulling van de nieuwe infrastructuur voortoerisme en recreatie.

• Prestatie- en subsidieafspraken aanpassen op basis van besluitvorming nieuwe infrastructuur toerisme en recreatieen als onderdeel van het ombuigingsonderzoek toeristische organisaties.

• Onderhoud fietspaden van het Recreatieschap Achterhoek Liemers overnemen.• Afspraken fiets-/ voetveer Gorssel-Wilp aanpassen.OmbuigingenBijdrage aan toeristische organisaties herzien (incl. fietspaden RAL)€ 70.000,- vanaf 2015. Huidig totaalbudget gemeentelijke bijdrage:€ 249.000,-Exploitatie hertenkamp€ 8.000,- vanaf 2014. Huidig totaalbudget exploitatie:€ 8.000,-

78

MeerjarenbegrotingProgramma 6 Werkelijk Begroting BegrotingSport, cultuur en recreatie 2011 2012 2013 2014 2015 2016

6.1 Sport 2.036 1.852 1.798 1.629 1.588 1.5886.2 Cultuur 4.335 2.206 1.525 1.458 1.442 1.4286.3 Recreatie en toerisme 442 406 374 373 373 372Totaal lasten 6.833 4.464 3.697 3.460 3.404 3.388

6.1 Sport 49 12 5 5 4 46.2 Cultuur 31 13 12 12 12 126.3 Recreatie en toerisme 23 4 4 4 4 4Totaal baten 103 29 22 21 21 21





Het programmaZorg enwelzijn omvat bijstandverlening,werkgelegenheidsvoorzieningen,inkomensvoorzieningen,hulpverlening,opvang asielzoekers, samenlevingsopbouw,WRV,huishoudelijke verzorging, jeugdzorg en gezondheidszorg.

7.Zorg & welzijnPortefeuillehouder:W. Heesen

Programma 7: Zorg & welzijn

Werk en inkomen Doel: Participatie werkzoekenden en bijstandsgerechtigden

Vrijwilligers en mantelzorgers kennen passendeondersteuning

Zelfstandig functionerende ouderen

Subsidie aan instellingen volgens meetbareprestatie afspraken

Noodzakelijke hulpmiddelen en zorg voormensen met een beperking

Zorgverlening is sluitend

Minder huiselijk geweld

Samenleving &Welzijn Doel: Aantrekkelijk maatschappelijk leefklimaat voor iedereen

Zorg Doel: Door zorgaanbod participatie


Doelen & middelen

80

InvoeringWetWerken Naar Vermogen voorbereiden

Beleidsplan schulddienstverlening

Armoede- en minimabeleid verder vormgeven


Ombuigingsonderzoek exploitatie gemeentelijke panden /Voorzieningen beleid

Prestatieafspraken met organisaties voor vrijwilligerswerk enmantelzorg

Welzijn wonen en zorg• Besluitvorming over project ‘Opplussen’• Pilot ‘ACSI’ voortzetten

Ombuigingsonderzoek welzijnsinstellingen / visieWelzijn

WMO• Bestuurlijke aanbesteding• Aanpassing regelgeving naar vraaggericht werken• Woonservices zones doorontwikkelen• Beleidsplan 2013 – 2016 voorbereidenDecentralisatie begeleiding AWBZ voorbereiden

Convenant meldpunt backoffice multiproblemen opstellen

Convenant huiselijk geweld uitvoeren

Inkomensondersteuning en begeleiding

Voorziening voor schulddienstverlening

Tegemoetkoming in kader van minimabeleid

Huisvesting en participatie statushouders

Passende accommodaties voor maatschappe-lijke voorzieningen



81

Het beleid voor dit programma is onder andere vastgelegd in de beleidsnota’s:• MasterplanWonen,Welzijn en Zorg• BestuursopdrachtenWelzijn (2009)• Nota Ouderenbeleid gemeente Gorssel• WMO beleidsplan 2009 - 2012• Beleidsplan ondersteuningen mantelzorg en vrijwilligers Lochem 2012 – 2015 (2011)• Nota Lokaal Gezondheidsbeleid ‘Gezond zijn, gezond blijven’ (2009)• Notitie GroteWelzijnsoperatie gemeente Gorssel• Armoedebeleid 2009-2012 ‘Niemand uitgesloten’• Kwijtscheldingsbeleid gemeentelijke belastingen 2012 (2011)• Programma opdracht integrale beleidsvoorbereiding transities sociaal domein (2012)• Beleidsnota Verbonden Partijen (2011)

Raakvlakken met andere programma’s• Hoofdstuk 3.3:Onderhoud kapitaalgoederen, onderdeel accommodatiebeleid en het voorzieningenbeleid:worden insamenhang ontwikkeld en geïmplementeerd, een voorbeeld hiervan zijn de (nog te bouwen) dorpshuizen.

• Programma 5:Wonen en werken: onderdeel wonen: heeft een relatie metWonenWelzijn Zorg (WWZ).

7. Zorg en welzijn


2010 2011 2013 2014 2020

7.2 Samenleving/WelzijnAantal mantelzorgers * 7.000 7.000 7.000 7.000 7.000Aantal vrijwilligers * 11.000 11.000 11.000 11.000 11.000Oordeel burger welzijnsvoorzieningen **

7.3 ZorgOordeel burger gezondheidsvoorzieningen **

* Via rapportage en benchmarkwordt ontwikkeling gevolgd en gerapporteerd.** Indicator is afkomstiguit rapport burgeroordelen vanVNG/KING.Denulmeting voor dezegemeentewordt gehoudenin najaar 2012. Presentatie van dewaarden volgt in de begroting 2014.Ook de nieuweVisie opWelzijn kan tot nieuwe indicatoren leiden.

82

Inkomensondersteuning en begeleiding naar werk

Activiteit InvoeringWetWerken naar Vermogen (WWNV) voorbereiden

Waar staan weMet de gemeente Zutphen is een samenwerking aangegaan voor de voorbereiding en uitvoering van de 3 transities/de-centralisaties. Het invoeringstijdstip van deWWNV op 1-1-2013 is als gevolg van landelijke politieke ontwikkelingen uit-gesteld. De voorbereiding op de invoering van deze wet wordt voortgezet, zij het in een, nog onbekend, aangepasttijdsbestek.Wat gaan we doenIn 2012 wordt een visiedocumentWWNV ontwikkeld. Deze koersnotitie wordt eind 2012/1e kwartaal 2013 aan de raadvoorgelegd.

Voorziening voor schulddienstverlening

Activiteit Beleidsplan schulddienstverlening

Waar staan weDeWet Schuldhulpverlening is na diverse vertragingen op 1 juli 2012 in werking getreden.Wat gaan we doen• Beleidsplan schulddienstverlening afronden in december 2012• Voorbereiden en implementeren van de gewenste samenwerking met Het Plein• Aanpassen van de prestatie- en uitvoeringsafspraken met de Stadsbank Oost NederlandWat kost het extraAfhankelijk van nog vast te stellen financiële kaders bij het beleidsplan.

7.1 Werk en inkomenDoelInwoners die geheel of gedeeltelijk zijn aangewezen op inkomensondersteuning of werkzoekend zijn zo snelmogelijk laten participeren door betaalde of onbetaalde arbeid.

Beoogd resultaat7.1.1 Inkomensondersteuning en begeleiding naar werk.7.1.2 Voorziening voor schulddienstverlening7.1.3 Tegemoetkomingen in het kader van minimabeleid7.1.4 Huisvesting en participatie statushouders



83

Minimabeleid

Activiteit Armoede- en Minimabeleid verder vormgeven

Waar staan weBij de Kadernota 2013 heeft de raad ingestemdmet het voornemen om de pilot Armoede- enMinimabeleid ook in 2013voort te zetten. In samenwerking met de Stichting Leergeld Zutphen is opzet en invulling van een Lochems initiatiefgestart.Wat gaan we doen• Begin 2013 een eindrapportage van de pilot met daarin het voorstel voor verdere vormgeving van het Armoede-Minimabeleid. Deze rapportage is ook de basis voor een besluit over de inhoud en de wijze van uitvoering (samen-werking met Het Plein).

• Initiatieven van maatschappelijke organisaties stimuleren en ondersteunen voor verbreding van het Armoede- enMinimabeleid.

Wat kost het extraExtra budget:€ 128.000,- in 2013 + € 30.000,- in 2014 bovenop het huidige budget van € 311.200,-

Risico’sStelselwijziging:Jeugdbeleid: jeugdzorg naar de gemeente,WMO: overheveling AWBZ begeleiding naar de gemeenteWerk en Inkomen/SocialeWerkvoorziening:WetWerken naar Vermogen.Toelichting:De stelselwijzing Jeugdzorg wordt naar verwachting per 1 januari 2015 ingevoerd waarbij de gemeenten eengrotere en bredere verantwoordelijkheid in de jeugdzorg krijgen.De stelselwijziging AWBZ-begeleiding enWetWerken naarVermogen zijn getemporiseerd. De voorbereiding en uitvoering van deWetWerken naar Vermogen ligt als eerste verant-woordelijkheid bij de GR Het Plein en Delta.

7.2 Samenleving en welzijnDoelVoor alle inwoners een aantrekkelijk maatschappelijk leefklimaat realiseren, sociaal kwetsbare groepen kunnen eenberoep doen op voorzieningen.

Beoogd resultaat7.2.1 Exploitatie van passende accommodatie voor maatschappelijke voorzieningen mogelijk maken.7.2.2 Er is maatwerk ondersteuning voor vrijwilligers en mantelzorgers beschikbaar.7.2.3 Ouderen blijven zolang mogelijk zelfstandig.7.2.4 Meetbare prestatieafspraken met instellingen als basis voor subsidiëring.

84

Passende accommodaties voor maatschappelijke voorzieningen

Activiteit Ombuigingsonderzoek exploitatie gemeentelijke panden / Voorzieningenbeleid

Waar staan weDe uitvoering ombuigingsonderzoek is afhankelijk van de invulling van het gemeentelijk accommodatiebeleid.Wat gaan we doen• In juni 2013 accommodatiebeleid vaststellen.• Invulling en uitvoering ombuigingsonderzoek op basis van gemeentelijk accommodatiebeleid.Ombuigingen€ 40.000,- vanaf 2014. Huidig totaalbudget exploitatie gemeentelijke gebouwen:€ 650.000,-

Vrijwilligerswerk en mantelzorg met passende ondersteuning

Activiteit Vrijwilligerswerk en mantelzorg

Waar staan weDe uitvoering van de Nota Mantelzorg en Vrijwilligers 2012-2015 is in 2012 van start gegaan.Wat gaan we doen• Prestatie- en subsidieafspraken aanpassen op basis van de Nota Mantelzorg en Vrijwilligers• Activiteiten in het uitvoeringsplan Mantelzorg en Vrijwilligers uitvoeren.

Ouderen blijven zo lang mogelijk zelfstandig

Activiteit WelzijnWonen en Zorg

Waar staan weOp basis van de ervaringen bij de Pilot Vraagbaak Eefde is gestart met een maatschappelijke carrousel voor de kernEpse. In september 2012 heeft de raad een voorstel ontvangen over een vervolg op het project ‘Opplussen’.Wat gaan we doenDe pilot ‘ACSI’ (activering, stimulering en toeleiding naar algemene voorzieningen) op basis van de ontwikkelingdecentralisatie AWBZ/WMO voortzetten en opnemen in de vervolgtransitie.

Meetbare prestatieafspraken als basis voor subsidiëring

Activiteit Ombuigingsonderzoek welzijnsinstellingen / visieWelzijn

Waar staan weDeuitvoering van het ombuigingsonderzoek is afhankelijk van de invulling van een nieuwe visie opwelzijn.Ontwikkelingvan het concept en het inspraaktraject vindt plaats in 2012.Wat gaan we doen• Vaststelling nieuwe visie op welzijn 2013 in 1e kwartaal 2013• Implementatie visie op welzijnOmbuigingen€ 95.000,- vanaf 2015. Huidig totaalbudget gemeentelijke bijdrage: € 819.000,- waarvan te betalen huur aan de ge-meente Lochem € 226.000,-.



85

Sport en spel7.3 ZorgDoelInwoners die zorg en dienstverlening nodig hebben kunnen rekenen op ondersteuning hierbij.

Beoogd resultaat7.3.1 Mensen met een beperking beschikken over de adequate hulpmiddelen en zorg zodat ze volwaardig kunnen

participeren in de samenleving.7.3.2 Er ismaatwerk zorg en dienstverlening beschikbaar voor inwoners die zorg en dienstverlening nodig hebben en

zij kunnen deze inschakelen.7.3.3 Bijdragen aan een veiligewoon- en leefomgeving door preventie-,begeleidings- en ondersteuningsactiviteiten.

Hulpmiddelen en zorgverstrekking

Activiteit WMO

Waar staan weDe speerpunten in hetWMO beleid zijn:1. implementatie van vraaggericht werken (de Kanteling)2. ombuigingen en beheersing van de uitvoeringskosten3. ontwikkeling van woonservice zones4. verbetering kwaliteitsmetingWmo5. kosten- en risicobeheersing van deWMO

Stand van zaken:• Met lokale zorg- en welzijnspartners zijn samenwerkingsafspraken voor uitvoering van de WMO in ontwikkeling.• Met Zutphen wordt samengewerkt bij de voorbereiding en invulling van de drie decentralisaties.Wat gaan we doen• Bestuurlijke aanbestedingHuishoudelijke Hulpmoet per 1-3-2013 leiden tot nieuwe uitvoeringscontracten.De huidigecontracten lopen per die datum af.

• Voor eind 2012 aanpassen regelgeving WMO aan de ontwikkeling en omschakelen naar vraaggericht werken (deKanteling).

• Doorontwikkelenwoonservice zones in samenhangmet de Structuurvisie waarvan ook dewoonvisie deel uit maakt.• Voorbereiden beleidsplanWMO 2013–2016Een groot deel van deze activiteiten loopt door naar volgende jaren.Ombuigingen• Aanbesteding huishoudelijke hulp 1 en 2:€ 215.000,- vanaf 1.3.2013• Inzet bemiddelingsconstructies:€ 66.000,- vanaf 1.3.2013• Versterkte inzet op persoonsgebonden budget voor huishoudelijke hulp 1:€ 63.000,- vanaf 1.3.2013.• Huidig totaalbudgetWMO verstrekkingen:€ 4.289.000,-.

86

Activiteit Voorbereiding decentralisatie Begeleiding AWBZ

Waar staan weMet gemeente Zutphen is een samenwerking aangegaan voor de voorbereiding enuitvoering vande 3 transities/decentra-lisaties. Het invoeringstijdstip voor de decentralisatie AWBZop 1-1-2013 is als gevolg van landelijke politieke ontwikkelingenuitgesteld.De voorbereidingopde invoering vandezedecentralisatiewordt voortgezet,zij het in eenaangepast tijdsbestek.Wat gaan we doenVoorbereiding en zo nodig implementatie van begeleiding AWBZ.Wat kost het extraBinnen reguliere financiële kaders.

Zorg- en dienstverlening

Activiteit Convenant meldpunt backoffice multiproblemen opstellen

Waar staan weProcescoördinatie en back-office is in voorbereiding.Wat gaan we doen• Lokale back-office multi-probleem 1e lijn organiseren en formaliserenmet partners. Het exacte tijdstip is afhankelijkvan regionaal overleg en afspraken.

• Voor de 2e lijnmulti-probleemaansluiten bij vangnet Zutphen. Het exacte tijdstip is afhankelijk van regionaal overlegen afspraken

Veilige woon en leefomgeving

Activiteit Convenant huiselijk geweld uitvoeren

Waar staan weIn regionaal verband (Stedendriehoek) zijn sluitende afspraken gemaakt over de samenwerking en de uitvoering van hetconvenant. Ook de lokale uitvoeringspartners zijn hierover geïnformeerd.Wat gaan we doenImplementeren en uitvoeren van het convenant is een doorlopend proces.

Risico’sDeelname aan pilot meldpunt vangnet ketensamenwerkingToelichting:Vanuit deWet Publieke Gezondheid ligt bij de gemeente de verplichting tot adequate coördinatie van de zorgvoor multiproblems. Vanuit efficiencyoverwegingen wordt getracht gedeeltelijk aansluiting te krijgen bij de bestaandestructuur van de gemeente Zutphen.Beheersmaatregelen: Met Zutphen vindt overleg plaats over de gedeeltelijke aansluiting bij het vangnet.Omvang risico: Risicoperiode 2013, waarschijnlijkheidspercentage 90% (90% van € 8.000,- = € 7.200,-)

MeerjarenbegrotingProgramma 7 Werkelijk Begroting BegrotingWerk en inkomen 2011 2012 2013 2014 2015 2016

7.1 Werk en inkomen 10.516 10.252 9.841 9.640 9.521 9.5217.2 Samenleving &Welzijn 1.790 1.772 1.725 1.592 1.590 1.5907.3 Zorg 7.765 7.963 7.946 8.084 8.075 8.082Totaal lasten 20.071 19.987 19.512 19.316 19.186 19.1947.1 Werk en inkomen 8.170 8.054 7.523 7.371 7.328 7.3287.2 Samenleving &Welzijn -20 5 5 4 4 37.3 Zorg 1.193 997 997 997 997 997Totaal baten 9.344 9.056 8.525 8.372 8.329 8.328





Het programma onderwijs en jeugd omvat openbaar basisonderwijs, bijzonder basis-onderwijs,bijzonder speciaal onderwijs,openbaar voortgezet onderwijs, lokale onderwijs-taken, volwasseneneducatie, kinderopvang, jeugd en jeugdgezondheidszorg.

8.Onderwijs &jeugdPortefeuillehouder:W. Heesen

Programma 8: Onderwijs & jeugd

87

Onderwijs Doel: Goede onderwijsvoorzieningen

Voorschoolse voorzieningen Doel: Goede voorschoolse voorzieningen voor alle kinderen van 0-4 jaar

Jeugd Doel: Toegankelijke en samenhangende voorzieningen voor de jeugd


Onderwijsachterstandenbeleid vormgeven

Vernieuwing volwasseneducatie monitoren


Ombuigingsonderzoeken leerlingenvervoer


Onderwijsvoorzieningen in standhouden en bouwen• Bouwkrediet voor vervangende nieuwbouw scholen in kern \Lochem

• Leegstand scholen monitoren

Ombuigingsopdracht voorschoolse voorzieningen realiseren

Meest ideale vorm van coördinatie van zorg onderzoeken enimplementeren• Besluitnemen over pilot

Verlengde uitvoering jeugdbeleid 2008 - 2012• Jeugdbeleid 2012 uitvoeren in 2013• Integraal jeugdbeleid 2014 – 2017 herijken• Stelselwijziging jeugdzorg vormgeven


Centrum voor Jeugd en Gezin doorontwikkelen• Besluit nemen over 2e loket in Gorssel

Doelen & middelen

88

Een passend onderwijsaanbod

Volwassenen en nieuwkomers nemen deel aande samenleving

Geen ongeoorloofd schoolverzuim en allejongeren halen een startkwalificatie

Leerlingenvervoer voldoet aan criteria

Schoolbegeleiding sluit aan bij jeugd- en lokaalonderwijsbeleid

Onderwijsvoorzieningen voldoen aan afgespro-ken kwaliteit

Voorschoolse voorzieningen voldoen aan wet-geving

Gecoördineerde jeugdzorg

Integraal jeugdbeleid

Minder alcoholgebruik door jongeren

Centrum voor Jeugd en gezin is operationeel


Het beleid voor dit programma is onder andere vastgelegd in de beleidsnota’s:• Subsidiebeleid Lochem, vastgelegd in de BestuursopdrachtenWelzijn (2009)• Onderwijs Achterstanden Beleid 2006-2010 (2005)• Integraal jeugdbeleid 2008-2012 (2007)• Verzelfstandiging Openbaar Basisonderwijs (2010)• Wijziging BestuursvormVoortgezet Onderwijs (2009)• Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs• Integraal Huisvestingsplan 2010-2020 (2009)• Beleidskader Leegstand,Verhuur en Medegebruik schoolgebouwen basisonderwijs (2012)• Verordening leerlingenvervoer gemeente Lochem• Verordening overleg lokaal onderwijsbeleid gemeente Lochem• Visie op de brede school ontwikkeling in de gemeente Lochem (2011)• Regio Stedendriehoek Convenant Voortijdig School Verlaten 2008-2012 (2008)• Beleidsnota Leerplicht 2011 – 2014 (2011)• Beslisdocument overdracht ontwikkeling en realisatie Kindercentrum Laren aan Viverion (2008)

Raakvlakken met andere programma’sHet accommodatiebeleid (zie hoofdstuk 3.3 kapitaalgoederen) en het voorzieningenbeleid (zie programma 7) wordenin samenhang ontwikkeld en geïmplementeerd,met name betreft dit de oprichting van brede scholen.

8. Onderwijs en jeugd

IndicatorenIndicator Nulmeting Werkelijk Prognose Prognose Prognose

2010 2011 2013 2014 2020

8.1 OnderwijsAantal leerlingen in- PO 3.232 3.237 3.079 3.029 2.623- VO 1.305 1.329 1.231 1.405 1.177- SO 173 173 161 173 163Bron: leerlingenprognose maart 2011Oordeel burger onderwijs *

8.2 Voorschoolse voorzieningenAantal kinderen in voorschoolse voorzieningen:Peuterspeelzaalwerk 296 267 213 249 216Kinderdagopvang doelgroepouders 20 20 20 19 16Voor- enVroegschoolse Educatie (VVE) 22 22 22 22 22

* Indicator is afkomstig uit rapport burgeroordelen vanVNG/KING.De nulmeting voor deze gemeentewordt gehoudenin najaar 2012. Presentatie van dewaarden volgt in de begroting 2014.


89

90

Een passend onderwijsaanbod

Activiteit Onderwijsachterstandenbeleid vormgeven

Waar staan weHet ontwikkelen van brede scholen vanuit wijken of kernen van onderopwaarbij gemeente regierol vervult.Hier ligt eenrelatie met de brede schoolcoördinator van de Brede Impuls Combinatiefuncties (zie programma 6)Wat gaan we doen• Onderwijsachterstandenbeleid verder vorm gevenmet aandacht voor doorgaande leerlijn, zorgstructuur voor kinde-ren van 0 tot 4 jaar waarbij aangehaakt wordt bij ontwikkelingen rond Brede School. Raadsvoorstel eind 2012.

• Programma voor Onderwijsachterstandenbeleid opstellen voor de nieuwe planperiode. Raadsvoorstel 4e kwartaal2013.

Deelname van volwassenen en nieuwkomers aan de samenleving

Activiteit Vernieuwing volwasseneneducatie monitoren

Waar staan weHet Plein koopt op basis van inventarisatie doelgroep en hun behoeften producten in bij het ROC. Ook heeft Het Pleinafspraken gemaakt over aanpak en bestrijding van laaggeletterdheid.Wat gaan we doenVernieuwing volwasseneneducatie monitoren aan de hand van het jaarverslag Plein. De raad wordt jaarlijks geïnfor-meerd over de resultaten.

8.1 OnderwijsDoelZorgen dat er goede en nabije onderwijsvoorzieningen beschikbaar zijn voor alle inwoners van de gemeente.

Beoogd resultaat8.1.1 Een passend onderwijsaanbod8.1.2 Deelname van volwassenen en nieuwkomers aan de samenleving.8.1.3 Geen ongeoorloofd verzuim en een startkwalificatie voor alle jongeren.8.1.4 Leerlingenvervoer dat voldoet aan de vastgestelde criteria.8.1.5 Schoolbegeleiding die aansluit bij jeugd- en lokaal onderwijsbeleid.8.1.6 Onderwijsvoorzieningen die voldoen aan de afgesproken kwaliteit.



91

Leerlingenvervoer dat voldoet aan de vastgestelde criteria

Activiteit Ombuigingsonderzoeken leerlingenvervoer

Waar staan weHet onderzoek naar de mogelijkheden van zelfredzaamheid van leerlingen in het openbaar vervoer is afgerond.Er is geen doelgroepenbeleid in regionaal verband geformuleerd omdat het Rijk verantwoordelijk is voor dit beleid enaanwijzingen geeft aan de gemeente.Er is geen inkomensafhankelijk bijdrage ingevoerd voor oudersmet kinderen in het speciaal onderwijs.Het gaat om eenkwetsbare doelgroep die met verschillende financiële maatregelen op het gebied van zorg is geconfronteerd.Wat gaan we doen• Het uitvoeren van een pilot voor zelfredzaamheid van leerlingen in het openbaar vervoer (4e kwartaal 2012/1e kwartaal2013)

• Onderzoek doen naar andere wijze van organiseren van busbegeleiding Diekmaatschool (2013)OmbuigingenLeerlingenvervoer met OV: € 5.000,- vanaf 2015.Busbegeleiding Diekmaatschool:€ 15.000,- vanaf 2015.Huidig totaalbudget:€ 653.700,-

Onderwijsvoorzieningen die voldoen aan de afgesproken kwaliteit

Activiteit Onderwijsvoorzieningen in standhouden en bouwen

Waar staan we• Er is een locatiekeuze gemaakt voor de huisvesting van basisscholen in de kern Lochem.Schoolbesturen geven volgensgedelegeerd opdrachtgeverschap uitwerking aan alternatief C: vervangende nieuwbouw OBS Prop en CBS PrinsHendrik op locatie De Garve en aanbouw RKBS St. Joseph bij OBS Toermalijn op locatie Zuiderenk.

• Schoolbestuur LSG Rentray maakt een ontwerp voor de renovatie en de uitbreiding van VSO MLK Rentray Suringarschool (oplevering 4e kwartaal 2014).

• Beleidskader Leegstand Verhuur en Medegebruik is vanaf 1-1-2012 in werking getreden. Er wordt een uitvoerings-programma voor een periode van 4 jaar opgesteld.

Wat gaan we doenOpbasis van uitwerking alternatief C voor huisvesting van basisscholen in kern Lochembouwkrediet beschikbaar stellenvoor vervangende nieuwbouw van scholen in kern Lochem (raadsvoorstel 1e kwartaal 2013).Wat kost het extraJaarschijf 2015:€ 1,3 miljoenOmbuigingenLeegstand scholen in relatie tot basisvoorzieningen in de kernen:2013:€ 21.000,-2014:€ 14.000,-2015:€ 8.000,-2016:€ 1.000,-Totaalbedrag per jaar gereserveerd voor leegstand € 40.000,-.

92

8.2 Voorschoolse voorzieningenDoelGoede voorschoolse voorzieningen voor alle kinderen van 0-4 jaar realiseren.

Beoogd resultaat8.2.1. Voorschoolse voorzieningen die voldoen aan de wetgeving.

Voorschoolse voorzieningen die voldoen aan wetgeving

Activiteit Ombuigingsopdracht voorschoolse voorzieningen realiseren

Waar staan weDe ombuigingsopdracht Harmonisatie van voorschoolse voorzieningen wordt versneld uitgevoerd.Wat gaan we doenHet herzien van bijdragen aan voorschoolse voorzieningen, met mogelijkheden tot het herzien van bijdrage peuter-speelzaalwerk, bijdrage doelgroepen en bijdrage huisvesting speel-o-theek. Besluitvorming 4e kwartaal 2013.OmbuigingenSlimmer organiseren kinderopvang€ 91.000,- vanaf 2013. Huidig totaalbudget:€ 397.100,- waarvan te betalen huur aan de gemeente Lochem € 63.800,-.Wel bestaat het risico dat als gevolg van gewijzigde marktomstandigheden, bezuinigingen Rijk op kinderopvang enkrimp niet het gehele ombuigingsbedrag van € 91.000 in 2013 wordt gehaald.Speel-o-theek€ 6.000,- vanaf 2014. Huidig totaalbudget:€ 6.000,-


93

8.3 JeugdDoelEen samenhangend patroon van voorzieningen en regelingen voor jeugd, ouders, en betrokkenen bij de jeugd reali-seren. Dit is afgestemd op hun wensen, behoeften en mogelijkheden. Daarnaast streven we naar optimale toegan-kelijkheid.Beoogd resultaat8.3.1 Coördinatie van Zorg, conform regionaal model8.3.2 Integraal jeugdbeleid is in 2012 uitgevoerd volgens de nota jeugdbeleid.8.3.3 Verminderd alcoholgebruik door jongeren en bewustwording van de gevolgen.8.3.4 Centrum voor Jeugd en Gezin is operationeel en voorziet in een behoefte.

Coördinatie van zorg volgens het regionale model

Activiteit Meest ideale vorm van coördinatie van zorg onderzoeken en implementeren

Waar staan wePilot voor Coördinatie van Zorg is uitgevoerd en is gemonitord met een tussentijdse- en eindevaluatie.Wat gaan we doenIn 2013 verdere implementatie Coördinatie van Zorg, casemanagement en 1 gezin – 1 plan binnen de lokale CJG’s.

Integraal jeugdbeleid is in 2012 uitgevoerd

Activiteit Verlengde uitvoering jeugdbeleid 2008-2012

Waar staan we• De stelselwijziging Jeugdzorg is in voorbereiding genomen in samenwerkingmet Zutphen en regio. NieuweTweedekamer verkiezingen leiden wel tot temporisatie van dit traject.

• Verdere implementatie van Verwijsindex heeft plaatsgevonden.• De zorgstructuur binnen het basis- en voortgezet onderwijs is verder vormgegeven.• Regie op aanpak jeugdoverlast, evenals het monitoren en maatschappelijk begeleiden van maatschappelijke stagesis doorlopend proces.

Wat gaan we doen• Het bestaande Jeugdbeleid in 2013 ongewijzigd voortzetten.• Integraal Jeugdbeleid herijken voor de periode 2014-2017. Raadsvoorstel 4e kwartaal 2013.• Stelselwijziging jeugdzorg verder vormgeven op doelgroepen, verschillende vorm van zorg, samenwerking tussenpartijen en financiering. Raad voortdurend betrekken bij voortgang en tussenresultaten in 2013.

• Jeugd en Jongerenwerk blijvenmeenemen inVisie opWelzijn en onderzoek naar andere organisatie en financiering.Wat kost het extraInvoeringsbudget transitie jeugdzorg (2013:€ 29.000,-).OmbuigingenZie bij programma 7 Zorg enWelzijn


94

Centrum voor Jeugd en Gezin

Activiteit Centrum voor Jeugd en Gezin doorontwikkelen

Waar staan we• Samenwerkingsafspraken tussen partijen zijn vastgelegd.• Er is een fysiek CJG loket gerealiseerd in de kern Lochem.Wat gaan we doen• Besluit nemen over vestiging van een tweede CJG loket in Gorssel (raadsvoorstel 4e kwartaal 2012). Er heeft zich deafgelopen tijd de mogelijkheid voorgedaan om ruimte te huren in de verbouwde Oldenhof. Bestuurlijk, ambtelijk enorganisaties zijn hier positief over. Dit heeft geleid tot een huurovereenkomst. De raad is hiervan ook op de hoogtegebracht o.a. tijdens een technisch beraad.

• Doorontwikkeling CJG.

Risico’sZie bij programma 7 Zorg enWelzijn, programma onderdeel 7.1.Werk en inkomen.

Beslispunt 2Vaststellen van de programma’s 1 t/m 8 met de activiteiten die worden uitgevoerd en debijbehorende budgetten.

MeerjarenbegrotingProgramma 8 Werkelijk Begroting BegrotingOnderwijs en jeugd 2011 2012 2013 2014 2015 2016

8.1 Onderwijs 4.562 4.720 4.504 4.509 4.590 4.5598.2 Voorschoolse voorzieningen 587 545 551 527 527 5278.3 Jeugd 968 1.216 1.036 1.036 1.036 1.036Totaal lasten 6.117 6.482 6.091 6.072 6.153 6.122

8.1 Onderwijs 448 340 325 325 325 3258.2 Voorschoolse voorzieningen8.3 Jeugd 829Totaal baten 1.277 340 325 325 325 325




�


95

3. Paragrafen

96

3. Paragrafen

3. Paragrafen

97

3.1 Lokale heffingenIn de Kadernota 2013 zijn richtlijnen en uitgangspunten voor de verhoging van belastingen en tarieven opgenomen.De tarieven worden in beginsel kostendekkend gemaakt.In de berekening van de tarieven voor 2013wordt rekening gehoudenmet een inflatiepercentage van 1,5%.De berekeningvan de tarieven voor rioolheffing en afvalstoffenheffing zijn afwijkend en worden hieronder toegelicht.

Verhoging Toelichtinginflatie %

Leges Ja Er loopt een onderzoekmet aanbevelingen naar de kostendekkendheid leges.Havengelden JaRioolheffing Nee In de gemeenteraad van 19-03-201212 is besloten omde tarievenmet 2% + de

inflatiecorrectie te laten stijgen.Het tarief voor 2013wordt daarmee € 273,20.Afvalstoffenheffing Nee Volgens de planningwordt met ingang van 2013 het systeem vanmarktwer-

king in de afvalinzameling geïntroduceerd. Het bedrag dat een gemiddeldhuishouden gaat betalen is berekend op € 242,14. Dit is opgebouwd uit hetjaarlijkse vastrecht, 16 ledigingen RST en 12 ledigingenGFT.De ledigingen be-treffen containers van 140 liter.

Grafrechten JaOnroerende zaakbelasting Ja De verhoging van de opbrengsten van de onroerend zaakbelastingenmet de

inflatiecorrectie van 1,5% en rekening houdendmet de ontwikkelingen op devastgoedmarkt is het percentage voor het belastingjaar 2013 als volgt:OZB eigenaren woningen 0,0846%OZB eigenaren niet-woningen 0,1062%OZB gebruikers niet-woningen 0,0940%

Kwijtscheldingsbeleid Nvt Uitgaande van het huidige kwijtscheldingsbeleid zal naar verwachting in2013 voor een totaalbedrag van € 213.000 worden kwijtgescholden.

Overzicht lastendruk gemeente Lochem: 2008 – 2013

Eigenaar en gebruiker Lochem Lochem Lochem Lochem Lochem Lochem2008 2009 2010 2011 2012 2013

GemiddeldeWOZ-waardewoning 284.950 302.312 303.033 297.572 293.896 284.786

Onroerendzaak-belastingeigenaar 197,75 215,25 223,20 232,11 238,35 241,06Afvalstoffenheffing 269,25 266,40 266,50 263,75 266,60 242,14Rioolheffing <500m3 239,00 250,00 253,00 258,70 263,90 273,20Totaal 706,00 731,65 742,70 754,56 768,85 756,40

Gebruiker Lochem Lochem Lochem Lochem Lochem Lochem2008 2009 2010 2011 2012 2013

Afvalstoffenheffing 269,25 266,40 266,50 263,75 266,60 242,14Rioolheffing < 500m3 239,00 250,00 253,00 258,70 263,90 273,20Totaal 508,25 516,40 519,50 522,45 530,50 515,34

3. Paragrafen


98

3.2 Weerstandsvermogen

InleidingHet weerstandsvermogen geeft demate van financiële robuustheid van de gemeente aan (‘Hoe goed kan de gemeentetegen een stootje’).Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen:a. de weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om niet begrotekosten te dekken;

b. alle risico’s waarvoor (nog) geen maatregelen zijn getroffen.

Inventarisatie weerstandscapaciteit

Incidentele weerstandscapaciteitDe incidentele weerstandscapaciteit binnen de gemeente Lochem bestaat uit het vrij aanwendbare deel binnen dealgemene reserve en bestemmingsreserve Verkoop Nuon en bedraagt:

Tabel Incidentele weerstandscapaciteitbedragen x € 1.000,-

31-12-2016Algemene reserve:- buffer 1.500- vrij aanwendbaar deel algemene reserve 7.613

9.113

bestemmingsreserve Verkoop Nuon 12.97622.089

De stand per 31 december 2016 is gebaseerd op dewerkelijke stand per 1 januari 2012 (jaarrekening 2011) en gemuteerdop basis van de raadsbesluiten met financiële gevolgen tot en met de raad van september 2012 inclusief de Bestuurs-rapportage per 31 augustus 2012. Het bodembedrag van € 1,5miljoen dient als ondergrens omonvoorziene omstandig-heden (risico’s) af te dekken.

Structurele weerstandscapaciteitDe structurele weerstandscapaciteit binnen de gemeente Lochem kent het volgende verloop:

Tabel Structurele weerstandscapaciteitbedragen x € 1.000,-

t/m 2016Onbenutte belastingcapaciteit:- onroerende zaakbelastingen (OZB) 3.700- rioolheffing -- afvalstoffenheffing -onvoorzien 149

3.849

De onbenutte belastingcapaciteit, onderdeel OZB,heeft betrekking op demogelijkheid deOZB tarieven te verhogen.Voorde berekening is als uitgangspunt de door het Rijk gehanteerde artikel 12 norm van 0,1540% van deWOZwaarde geno-men (junicirculaire 2012). Het verschil tussen de artikel 12 norm en de OZB tarieven die wij in 2013 en volgende jarenheffen is de onbenutte belastingcapaciteit.

Doordat we bij de rioolheffing en de afvalstoffenheffing uitgaan van 100% kostendekking is daar geen sprake vanonbenutte capaciteit.

3. Paragrafen

99

3. Paragrafen

Inventarisatie risico’sOm de risico’s te kunnen afzetten tegen de weerstandscapaciteit is het noodzakelijk om de risico’s te kwantificeren.Hiervoor is de volgende werkwijze gevolgd :a. voor het risico is een boven- en een ondergrens bepaald;b. gekeken is of het risico een incidenteel of structureel karakter heeft;c. daarna volgt de inschatting hoe groot de kans geacht wordt dat het risico zich daadwerkelijk voordoet uitgedrukt ineen waarschijnlijkheidspercentage.

In de volgende tabellen zijn de risico’s financieel vertaald naar haar incidentele danwel structurele aard.De incidenteleen structurele risico’s brengen wij afzonderlijk in beeld, omdat de benodigde financiële maatregelen verschillend vanaard zijn. Zo moeten voor de structurele risico’s structurele maatregelen als een OZB-verhoging of een structurele om-buigingsmaatregel getroffen worden. En staan de reserves als incidentele middelen tegenover de incidentele risico’s.

Tabel Risico’s met incidentele gevolgenbedragen x € 1.000,-

Programma Omschrijving t/m 20161 Verkoop gemeentelijke panden (nieuwbouw gemeentehuis) 3.0961 Wet houdbaarheid overheidsfinanciën p.m.1 Garanties 2353 Vaststellingsovereenkomst Regio Stedendriehoek-Stivam-VAM 53

Risico's grondexploitaties5 Grondexploitaties 2.1515 Etalage naar de Toekomst 8155 Gasfabriekterrein 210

Saldo risico's grondexploitaties 3.1765 Verkoop aandelen Nuon 1.5207 Deelname aan pilot meldpunt vangnet ketensamenwerking 7

Totaal gekwantificeerde incidentele risico's 8.087

Uit bovenstaande tabel blijkt dat als alle incidentele risico’s zich zullen voordoen zoals gekwantificeerd dan is er een be-drag benodigd van ruim € 8 miljoen (periode tot en met 2016).Dit bedrag is natuurlijk niet in beton gegoten. Het kwantificeren van een risico is geen gemakkelijke opgave. De band-breedte van de financiële gevolgen is vaak aanzienlijk en ook de waarschijnlijkheid dat het risico zich voordoet is nieteenvoudig vast te stellen.

Tabel Risico’s met structurele gevolgenbedragen x € 1.000,-

Programma Omschrijving1 Toerekening interneuren aan kapitaalwerken engrondexploitaties 1352 Clustervorming brandweer 109 max. 20165 Planschadeverzoeken 67* Decentralisaties (Jeugdbeleid, AWBZ begeleiding,WWnV) -

Totaal gekwantificeerde incidentele risico's 250

*Voorwat betreft de decentralisaties is een afzonderlijk invoeringstraject opgestart.Op afzonderlijkemomentenwordtde gemeenteraad geïnformeerd over de voortgang.

op geanticipeerddoor stelpostLente-akkoord

t/m 2016 toelichting

100

Conclusie weerstandsvermogenDe gekwantificeerde risico’s afgezet tegen de beschikbare weerstandscapaciteit laat het volgende beeld zien:

Confrontatie reserves met incidentele risico’s

Stand per 31-12-2016 bedragen x € 1.000,-

Algemene reserve (incl. bodembedrag) 9.113Bestemmingsreserve Verkoop Nuon 12.976Saldo reserves 22.089

Incidentele risico's 8.087

Ruimte incidenteel weerstandsvermogen 14.002

De totaal aanwezige vrij besteedbare ruimte binnen de algemene reserve (incl. bodembedrag á € 1,5 miljoen) en debestemmingsreserve Nuon bedraagt eind 2016 bijna.€ 22,1miljoen.Het totale saldo geeft voldoende dekking omde in-cidentele risico’s op te vangen. Door het bezit van de reserve Nuon is de vermogenspositie als solide aan te merken.

Confrontatie onbenutte belastingcapaciteit en onvoorzien met structurele risico’s

Stand per 31-12-2016 bedragen x € 1.000,-

Onbenutte belastingcapaciteit 3.700Onvoorzien 149Saldo 3.849

Structurele risico's 250

Ruimte structureel weerstandsvermogen 3.573

De structurele weerstandscapaciteit is voldoende om de structurele risico’s op te kunnen vangen. Oftewel eventuelestructurele tegenvallers in de begroting kunnen ‘in theorie’opgevangenworden door het verhogen van het OZB-tarief.

Toekomstige ontwikkelingenDe reservepositie is solide en dewens is dat zo te houden.De gemeente staat de komende jaren voor grote uitdagingen.Uitdagingen die zowel intern als extern de nodige impact zullen hebben. Intern staat de transitie naar anders denken,anders doen en het zijn van een compacte, maar flexibele overheid, hoog op de agenda. Verder zijn er de uitdagingengebaseerd op de Toekomstvisie 2030. Maar ook de externe ontwikkelingen waarbij de financiële gevolgen nog niet(volledig) zijn te overzien.De economische recessie en de bezuinigingen van het Rijk hebben invloed op de robuustheid van de (meerjaren)-begroting. Zo bestaat er onzekerheid ten aanzien van het definitieve financiële effect van de Rijksbezuinigingen(de verkiezingen van deTweede Kamer en vervolgens de vorming van een nieuw kabinet),maar ook ten aanzien van degevolgen van een eventuele herverdeling van het gemeentefonds,decentralisaties,het schatkistbankieren,demogelijkefrictiekosten bij ombuigingen en het wetsontwerp HOF (houdbaarheid overheidsfinanciën).

3. Paragrafen

101

3.3 Onderhoud kapitaalgoederen

Het beleid van het onderhoud van kapitaalgoederen komt tot uiting in (meerjarige) beleids- en beheerplannen.De plan-nen beschrijven de huidige en gewenste staat van onderhoud, hoe deze te bereiken danwel te handhaven is enwat debenodigde financiële middelen zijn. In deze paragraaf staan de actuele ontwikkelingen in de onderhoudstoestand vankapitaalgoederen weer. De beleidsuitgangspunten zijn niet veranderd.

Openbare verlichting

BeleidskaderEr zijn geen veranderingen.Ontwikkelingen/beleidsvoornemensVanaf 2011 is gezocht naar een nieuwe vorm van integraal beheer,waarbij ingezet zouworden op inbreiding c.q. vermin-dering van de verlichting en efficiëntie door uitbesteding aan demarkt. Uit onderzoek is echter gebleken dat uitbeste-ding c.q. externe financiering vanuit de markt niet haalbaar is.Het nieuwe beleidsplanwordt in voorjaar 2013 aan de gemeenteraad voorgelegd. Bij de vaststelling van het nieuwe be-leidsplan wordt eveneens een voorstel gedaan voor de benodigde vervangingsinvesteringen.FinanciënVoor 2013 zijn geen vervangingsinvesteringen beschikbaar,waardoorwe het verlichtingsbestandmet de beschikbare ex-ploitatiebudgetten in stand moeten houden.

Wegen

BeleidskaderEr zijn geen veranderingen.Ontwikkelingen/beleidsvoornemensDe landelijk gehanteerde eisen voor het beheer en onderhoud vanwegen, van het CROW,een onafhankelijke expertor-ganisatie op het gebied van civiele techniek en verkeer, zijn losgelaten als uitgangspunt. Om invulling te geven aan destructurele financiële tekortenwordt eind 2012 een onderzoek afgerond naar het optimaliseren van het onderhoud vanwegen op basis van toegekende functies, het functioneel wegbeheer. Dit onderzoek resulteert in een beleidsnotitiefunctioneel wegbeheer en eenmeerjarig investeringsmodel .Hierbij blijven de belangrijkewegen adequaat onderhou-den en de bereikbaarheid en veiligheid van overigewegen gegarandeerd.Ook de civiele kunstwerken, als onderdeel vande constructie van dewegen,worden hierbij betrokken.Het onderzoek leidt tot een duidelijk beeld van de verschillendefuncties van de diverse wegen. Aan iedere functie is een onderhoudsregime gekoppeld waardoor ook de totale kostenin beeld worden gebracht. Door te kijken naar het gebruik van de wegen en door het gebruik te beïnvloeden, kunnenwegen beter benut worden en kan het beheer efficiënter worden uitgevoerd.Het aanpassen van wegen heeft verkeerskundige gevolgen, dit zal nader onderzocht moeten worden. Een goede com-municatie en draagvlak creëren voor de wegfunctie-veranderingen is van groot belang.FinanciënNa het vaststellen van het nieuwe beleid kan het resterende budget ingezet worden om op langere termijn structurelebezuinigingen te bewerkstelligen. Kanttekening hierbij is dat in de huidige begroting (nog) geen rekening is gehoudenmet de benodigde investeringen voor de functieveranderingen (voor-investeren voor lagere exploitatielasten in de toe-komst) van bepaalde wegen.

Groen

BeleidskaderEr zijn geen veranderingen.Ontwikkelingen/beleidsvoornemensOp basis van geëvalueerde pilots op het gebied van het (achterstallig) onderhoud van de bomen langswegen in het bui-tengebied, is in 2012 een vierde proefproject opgepakt aan deHolterweg en omgeving.De uitkomsten van de business-case worden in het eerste kwartaal 2013 aan de gemeenteraad voorgelegd.

3. Paragrafen

FinanciënVoor de bomen in het buitengebied is van 2012 tot enmet 2015 co-financiering gegarandeerd door opname vandit onder-werp inhet provinciale regiocontract.Dit betekent dat er vanuit de gemeente ook eenbijdragewordt verwacht (geld/uren).

Riolering

BeleidskaderRioolvervanging en -renovatie heeft, na de jarenlange focus op het afkoppelen van regenwater, de komende jaren hogeprioriteit. Door een goede monitoring in het rioolstelsel worden verbeterinvesteringen beter onderbouwd en kan hetbeheer verder worden geoptimaliseerd. Randvoorwaarde bij de benodigde regierol is dat er voldoende begeleiding voorinkoop, directievoering en toezicht wordt ingecalculeerd.Daarnaast wordtonderzoek verricht naar innovatief rioolbeheer.Onder het project Adel is een eerste onderzoek gestart.Ontwikkelingen/beleidsvoornemensSamenwerkingWaterschap en gemeente ZutphenIn 2010 en 2011 is het afvalwaterteam Zutphen, een samenwerkingsverband met hetWaterschap Rijn en IJssel (WRIJ)en de gemeente Zutphen, gestart. Een groot aantal “watertaken”worden gezamenlijk opgepakt. Dit efficiënte werkenis opmiddellange termijn kostenbesparend. In de LangeTermijnvisie Afvalwaterketen is verder gekeken hoe de samen-werking kanworden voortgezet en uitgebouwd. In een business-casewordt op dit moment deze samenwerking naderuitgewerkt. De gemeenteraad wordt over de uitkomsten geïnformeerd.Verordening nieuwe rioolaansluitingenNieuwe (wets-)ontwikkelingen brengenmet zichmee dat vanaf 2013 aansluitverordeningen niet meer van kracht zijn.FinanciënEr zijn geen veranderingen.

Speelvoorzieningen

BeleidskaderEr zijn geen veranderingen.Ontwikkelingen/beleidsvoornemensInmiddels zijn in oud Lochem in 2011 en 2012 zes speeltuinverenigingen opgericht.Het is de bedoeling dat voor 1 januari2015 alle speelruimten onder het beheer van speeltuinverenigingen vallen. Nieuwe beleidskeuzes worden indien mo-gelijk gefinancierd uit verschillende bestaande middelen en via cofinanciering.FinanciënEr zijn geen veranderingen.

Gebouwen

BeleidskaderIn 2012 is opdracht verstrekt aan een onafhankelijk bureau om een nieuwe technische schouw van de gebouwen uit tevoeren, zodat de gegevens van hetMeerjarig onderhoudsplanworden herijkt.Wanneer de resultaten en financiële con-sequenties hiertoe aanleiding geven,wordt de gemeenteraad hierover nader geïnformeerd.Ontwikkelingen/beleidsvoornemensOmbuigingen en bezinning op gemeentelijke kerntaken hebben ook betrekking op de rol van de gemeente bij (maat-schappelijk) vastgoed en daarin gehuisveste voorzieningen of functies.Via het project “uitwerking accommodatiebeleid”wordt op dit moment onderzocht of er alternatieve constructies qua eigendom en beheer van accommodaties toepas-baar zijn die efficiënter en kostenbesparend zijn.Overdracht van vastgoed is daarbij op voorhand niet uitgesloten.Dezeuitwerking van het accommodatiebeleid wordt in 2012 voor ter besluitvorming aan de raad voorgelegd.FinanciënEr zijn geen veranderingen.

102

3. Paragrafen

3.4 Financiering

Voor de uitvoering van de programma’s zijn financiëlemiddelen nodig.Om tijdig en tegen gunstige tarieven gelden aante trekken of uit te zetten is de uitvoering van de treasuryfunctie belangrijk. In het treasurystatuut wordt de beleids-matige infrastructuur van de treasuryfunctie vastgelegd.Het treasurystatuut is een regeling voor het sturen en het be-heersen van,het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële geldstromen,de financiële posities en dehieraan verbonden risico's.

SchatkistbankierenHet kabinet heeft besloten dat in 2013 verplicht schatkistbankieren zonder leenfaciliteit wordt ingevoerd voor gemeen-ten, provincies,waterschappen, en gemeenschappelijke regelingen.Hierdoor zal de Nederlandse staatminder geld hoe-ven te lenen op de financiële markten en zal de staatsschuld dalen. Decentrale overheden zullen op de deposito’s eenrente vergoed krijgen die gelijk is aan de rentes die deNederlandse staat betaalt op leningen die ze op demarkt aangaat.Door dezemaatregel kunnen gemeenten hun spaargeld nietmeer bij een gewone bank uitzetten.Dat levert minder ren-dement op.Voor onze gemeente heeft het schatkistbankieren voor 2013 geen financiële gevolgen, omdat in de liquidi-teitsbegroting een tekort is voorspeld. Voor het aantrekken van financiële middelen heeft de gemeente nog een vrijekeuze; bij het rijk mag, maar hoeft niet.

Eigen financieringsmiddelenDe gemeentelijke reserves en voorzieningenworden allereerst ingezet om de gemeentelijke investeringen te financie-ren. Door gebruik te maken van eigen financiële middelen hoeft geen beroep te worden gedaan op externe financiers.Deze handelwijze zorgt voor een rentebesparing. Bij de berekening van de gemeentelijke rentelasten wordt ook de be-spaarde rentemeegenomen.Voor de berekening van de bespaarde rentewordt voor 2013 een rentepercentage van 4,25gehanteerd.

Opgenomen vaste geldleningenDe opgenomen vaste geldleningen hebben op 1 januari 2013 een boekwaarde van€ 18.590.920. In 2013 wordt hierop € 1.430.280 afgelost en aan rente is € 742.220 verschuldigd. De leningen hebben op 1januari 2013 een gemiddeld gewogen rentepercentage van 4,16.

RenteomslagVoor het begrotingsjaar 2013wordt voorgesteld omhet renteomslagpercentage voor demeerjarenbegroting 2013-2016vast te stellen op 4,25 (in 2012 eveneens 4,25). Dit percentage wordt ook gehanteerd voor de jaarrekening van het be-treffende jaar.

Geprognosticeerd renteresultaatUit de liquiditeitsprognose blijkt dat gedurende het jaar 2013 sprake zal zijn van een liquiditeitstekort. Dit tekort wordtopgevangen door kasgeldleningen op te nemen. De te betalen rente daarvoor wordt begroot op € 70.000.

RentevisieVoor de begroting 2013 is rekening gehouden met een rente van gemiddeld 1,00 procent voor zowel het uitzetten alsaantrekken van tijdelijke liquide middelen.

103

3. Paragrafen

LiquiditeitsprognoseIn onderstaande tabel zijn de liquiditeitsbegrotingen over de periode 2013 tot en met 2016 opgenomen.

- = nadeelbedragen x € 1.000,-

2013 2014 2015 2016Saldo liquide middelen begin begrotingsjaar -10.636 -3.894 -7.474 1.224Afname liquide middelenInvesteringen 5.500 5.200 5.800 5.600(extra) aflossingen geldleningen 1.430 1.402 1.402 1.402onttrekkingen aan voorzieningen 1.000 1.000 1.000 1.000Bouwgrondexploitaties (saldo uitg./ink.) 2.051 1.893 -3.078 -2.722Subtotaal 9.981 9.495 5.124 5.280Toename liquide middelenInvesteringsbijdragen derden 250 250 250 250Afschrijvingen 4.500 4.500 4.500 4.500aflossingen verstrekte geldleningen 165 165 165 165toeveogingen aan voorzieningen 1.000 1.000 1.000 1.000opgenomen vaste geldleningen 0 0 0 0verkoopopbrengst gemeentehuizen 5.160 0 0 0opbrengst verkoop aandelen NUON 5.648 0 7.907 0Subtotaal 16.723 5.915 13.822 5.915Saldo liquide middelen eind begrotingsjaar -3.894 -7.474 1.224 1.859

De geprognosticeerde tekorten in 2013 tot en met 2014 zullen zoveel als mogelijk binnen de kasgeldlimiet worden op-gevangen. De kasgeldlimiet voor het jaar 2013 bedraagt € 5,3 miljoen.Tot het bedrag van de kasgeldlimiet mogen kort-lopende geldleningen worden aangetrokken.Indien dit niet mogelijk is zal een lening moeten worden aangetrokken met een looptijd van minimaal 1 jaar.

RisiconormDe gemeente Lochem loopt geen renterisico, omdat alleen leningen zijn aangetrokken met een vast rentepercentagevoor de gehele looptijd van de lening

104

3. Paragrafen

105

3. Paragrafen

3.5 Bedrijfsvoering

Bij bedrijfsvoering gaat het om het sturen (planning) en beheersen (control) van de bedrijfsprocessen om de geformu-leerde doelen uit de hiervoor beschreven acht programma’s te realiseren. De bedrijfsvoering zeg niets over de inhoudvan het beleid (het ‘wat’), maar zegt iets over de wijze van totstandkoming en uitvoering (het ‘hoe’) ervan. Begrippenzoals integriteit, kwaliteit, klantgericht, transparant, doelmatig, doeltreffend en rechtmatig zijn hierbij de leidraad.

OrganisatieDe ambtelijke organisatie is ingericht volgens het directiemodel. De directie heeft beslissingsbevoegdheid. Het Ma-nagementteam (MT) heeft naast adviserende bevoegdheden, een informatie- en afstemmingsfunctie. Het MT bestaatuit de adjunct-directeur en de hoofden van de afdelingen en staat onder leiding van de secretaris/directeur. Als “staf”is toegevoegd Control. De organisatie kent zeven afdelingen: Ruimtelijke Ontwikkeling en Verkeer, OpenbareWerken,Publiekscontacten, Financiën,Maatschappelijke Ontwikkeling, Facilitaire Zaken en Bestuur, Personeel en Communicatie.Vorming regionale uitvoeringsdienstenIn juli 2011 is besloten om aan te sluit bij de regionale uitvoeringsdienst (RUD) van de Achterhoek. Op 1 januari 2013treedt de Omgevingsdienst Achterhoek in werking. De besluitvorming over de precieze omvang van het takenpakketvindt in het najaar plaats en wordt vastgelegd in het inrichtingsplan.

Omvang ambtelijke organisatieBij een regiegemeente past een compacter ambtelijke organisatie. Het doel is om in 2015 structureel€ 1,0 miljoen te besparen op personeelskosten. Deze besparing is fors in combinatie met de uitwerking en uitvoeringvan de onderzoeksopdrachten, zoals genoemd in de nota “Anders kijken en anders doen; ombuigingen 2012-2015”.In de tabel gemiddelde loonsom is informatie opgenomen over de omvang van de organisatie en de personeelskosten.Het ziekteverzuimpercentage bedroeg in 2011 5,08%.Het streven is om in 2013 met behulp van het ziekteverzuimbeleiddit percentage verder omlaag te brengen.

PersoneelDe gemeente zal als regiegemeente een compacter en flexibeler personeelsbestand hebben dan nu. Deze nieuwe po-sitionering van de gemeente als regiegemeente heeft gevolgen voor de eisen die we aan personeel stellen. Er zal eenverschuiving plaatsvinden van functies naar rollen, van experts en specialisten naar rollen als netwerker, regisseur encoördinator. Daarbij zal een optimalemix van vakkennis en regiecompetenties van cruciaal belang zijn. De veranderingin de eisen die gesteldworden aan de competenties vanmedewerkers,heeft gevolgen voor het beleid op het gebied vanopleiding, ontwikkeling en coaching en ook op het gebied van werving en selectie van nieuw personeel.

Tabel gemiddelde loonsom

Gemiddelde loonsomOmschrijving Werkelijk 2011 Begroting 2012 Begroting 2013Gemiddelde loonsom2 per fte € 56.579,- € 56.604,- € 56.693,-Fte’s 195,043 220,81 225,744

Opleidingsbudget € 211.401,- € 181.875,- € 181.875,-

Toelichting:Gelet op de formatietaakstelling is het formatiebudget als het ware bevroren.De taakstelling van 1miljoen eurowordt in 2015 geëffectueerd. Zie onderstaande tabel.

106

Taakstelling in het licht van de personele ombuigingen2012 2013 2014 2015 totaal

Taakstelling formatie in fte 4,26 6,07 5,11 6,3 21,74

Besparing formatie (cumulatief) € 106.500 € 364.750 € 644.250 € 1.087.000 € 1.087.000

2 Gemiddelde loonsom: inclusief werkgeverslasten3 Dewerkelijke formatie over 2011 is gebaseerd op de gemiddelde werkelijke bezetting over 2011. Dit wijkt af van de raming van de begrote formatie van 2011

(221,75). Dit wordt in belangrijkemate veroorzaakt doordat in de begrote formatie rekening gehoudenwordt met de vacatures vanuit de organieke sterktevan de organisatie. In 2011 waren over het jaar heen in de organisatie gemiddeld ruim 26 fte’s vacature. De daarvoor beschikbare loonsom is ingezet voorinhuur van personeel om de werkzaamheden te kunnen uitvoeren. In de werkelijke loonkosten zit ook de overwerkvergoeding die wordt betaald aan demedewerkers wanneer zij overwerk verrichten. In 2011 is de formatie verminderd in verbandmet de overgang van de formatie naar Het Plein en van de over-gang van het beroepspersoneel van de brandweer naar de cluster IJsselstreek.

4 Van het in 2008 door de gemeenteraad beschikbare gestelde budget van € 550.000 voor formatie uitbreiding, resteerde nog 2 fte’s voor de inrichting vanhet Klant Contact Centrum (KCC). Deze inrichting is in januari 2012 gerealiseerd. Per 1 januari 2012 is de formatie KCC uitgebreidmet 1,86 fte als gevolg vande 1e fase van het ontwikkeltraject KCC. De raad heeft 2,0 fte beschikbaar gesteld voor het KCC. Hiervan is 0,89 fte gebruikt. Ingeleverde formatie: 0,44 ftemedewerker dienstverlening 0,11 fte projectleider KCC/1e medewerker KCC en 3,2 fte telefoniste/receptioniste.

Per 1 maart 2012; uitbreiding formatie met 0,56 fte procesmakelaar plattelands-vernieuwing/vitale kernen Het gaat om tijdelijke formatie tot 5-1-2015 inhet kader van het project Rural Alliances

Per 1 juni 2012 in het licht van de kwaliteitsimpuls heeft uitbreiding van de formatie plaatsgevonden met 2,0 fte beleidsmedewerkers in verbandmet func-tiewijziging 1ste medewerkers MO. Het gaat om bovenformatieve formatie die op termijn vervalt.

Huisvestingslasten nieuwbouw gemeentehuisIn €

Kapitaallasten 1.041.000Electra 147.000Onderhoudskosten 103.000Belastingen/verzekering 65.000Specifieke bedrijfskosten 96.000Administratie 10.000Totaal geraamde huisvestingslasten 1.462.000

InformatievoorzieningDe activiteiten in 2013 zijn gericht zijn op het (verder) ontwikkelen van:• een efficiënt werkende organisatie• een samenwerkingsgerichte organisatie (interne en extern).

Een verdere ontwikkeling van onze digitale informatievoorzieningen omde gewenste kwaliteit en efficiency te kunnenbereiken is nodig. Hierin spelen de verdergaande ontwikkeling van de (nieuwe) website en de verdere inrichting vanhet Klant Contact Centrum een belangrijke rol, waarbij gebruik gemaakt wordt van basisregistraties en bijbehorendelandelijke voorzieningen.Het opzetten en afstemmen van de informatievoorzieningenmet de samenwerkingspartnersvan de omgevingsdienst (RUD) zal de nodige aandacht vragen en krijgen.

Het project cleandeskwordt als kapstok voor digitaal en zaakgericht werken in 2012 uitgevoerd.De fine-tuning gebeurtin 2013. In 2013 wordt onderzoek gedaan naar een nieuw zaaksysteemmet samenwerking tussen gemeenten als rand-voorwaarde.

Met het in gebruik nemen van het nieuwe gemeentehuis gaat een nieuw kantoorconcept, gebaseerd op flexwerkplek-ken in werking. Een nieuwe ICT-architectuur ondersteunt de uitgangspunten van het nieuwe kantoorconcept. In 2013wordt dit concept geoptimaliseerd. In 2012 is een aantal principiële keuzes gemaakt voor Het NieuweWerken (HNW).

3. Paragrafen

In 2013 zal dit een vervolg krijgen als medewerkers daadwerkelijk op incidentele dan wel op meer structurele basisplaats – en tijdonafhankelijk kunnen werken. Gedigitaliseerde werkprocessen, cleandesk en een ondersteunende ICT-infrastructuur.zijn daarbij basisvoorwaarden

Juridische controlVoor 2013 zijn er geen nieuwe onderwerpen.

CommunicatieIn 2013 houdt de gemeente een kerntakendiscussie en komt er meer helderheid over de regierol die de gemeente wilvervullen in dewijzewaarop zij haar taken uitvoert.Het communicatie- en participatiebeleid zal op deze strategiemoe-ten aansluiten.Communicatie brengt in beeldwelk in– en extern communicatiebeleid voor de gemeente Lochemdaarbijpast.

AanschaffingenOp inkoopgebied zijn belangrijke ontwikkelingen te verwachten op het gebied van wetgeving. De introductie van eennieuwe Aanbestedingswet voor opdrachten onder de drempel van Europees aanbesteden (herijking/aanpassen aanbe-stedingsbeleid), samenwerking intern en extern en digitalisering van aanbestedingsprocedures. Belangrijke aandachts-punten zijn het ontwikkelen van kennis en competenties op inkoopgebied, het vergroten van efficiëntie ininkoopprocessen en het bevorderen van duurzaamheid en socialewerkgelegenheid.Het is voor alle ontwikkelingen vanbelang om zowel intern als extern de samenwerking op te zoeken en bij afdeling overschrijdende belangen inkoop- ofprojectteams te vormen.

Planning en control

ProcesmanagementMet procesmanagement wordt bedoeld het besturen van bedrijfsprocessen zodat aan klanten, binnen de afgesprokendoorlooptijd, flexibiliteit, kwaliteit en kosten, producten en diensten kunnen worden Het inzetten van procesmanage-ment voor verbetering van de gemeentelijke organisatie en dus de dienstverlening gaat niet primair uit van het be-schrijven van de werkprocessen maar van de dialoog tussen de mensen die bij het proces betrokken zijn. De manierwaarop procesmanagement vorm krijgt, is beschreven in Programma 1 Burger, Bestuur en dienstverlening, program-maonderdeel dienstverlening.

RisicomanagementHet proces om de geformuleerde doelen en beoogde doelstellingen te realiseren is lang niet altijd zeker; er zijn risico’sdie de realisatie, volgens het oorspronkelijke plan, kunnen belemmeren. De huidige werkwijze rondom het risicoma-nagement is volgens de vastgestelde nota’s Weerstandsvermogen en risicomanagement en Misbruik en oneigenlijkgebruik. De belangrijkste kenmerken hiervan zijn het registreren (inventariseren en beoordelen van de impact), het fi-nancieel afdekken (wordt inzichtelijk gemaakt in de paragraaf weerstandsvermogen) en het wegnemen (treffen be-heersmaatregelen) van de risico’s.

In januari 2013 wordt het huidige risicomanagement, aangevuldmet een door de raad in december 2012 vast te stellenverdiepingsnotitie op het risicomanagement, organisatiebreed onder de aandacht gebracht. In de verdiepingsnotitiewordt ook ingegaan op de actualiteiten (diverse rollen binnen regiegemeente enmaatschappelijk ondernemen) en dedaarbij horende trends (bereidbaarheid om risico’s te nemen).

Vereenvoudiging en verbetering instrumenten budgetcyclusIn hoofdstuk 2 zijn de ontwikkelingen rondom dit onderwerp beschreven.

107

3. Paragrafen

108

3.6. Verbonden partijen

Een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk- éneen financieel belang heeft. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan dat de gemeente zeggenschap heeft, hetzij doorvertegenwoordiging in het bestuur hetzij door stemrecht.Het financiële belang is het bedrag dat ter beschikkingwordtgesteld en niet verhaalbaar is, danwel het bedragwaarvoor aansprakelijkheid bestaat, indien de verbonden partij faillietgaat of haar verplichtingen niet nakomt. Als alleen sprake is van een financieel of een bestuurlijk belang dan valt dezeorganisatie niet onder de definitie.

In deze paragraaf staat een algemene opsomming van de partijen waarmee de gemeente (college, dan wel raad) eensamenwerking op bestuurlijk en financieel gebied is aangegaan. Partijen waar ontwikkelingen gaande zijn of waarbijde gemeente toenemend risico loopt worden nader toegelicht.Dit geldt ook voor de Omgevingsdienst Achterhoek, eennieuwe verbonden partij voor de gemeente.

Verbonden partijenDe gemeente Lochem heeft de volgende verbonden partijen:

Gemeenschappelijke regelingen VestigingsplaatsRegio Stedendriehoek DeventerVeiligheidsregio NOG ApeldoornWerkvoorzieningschap regio Zutphen “Delta” ZutphenRecreatieschap Achterhoek – Liemers HummeloStadsbank Oost Nederland EnschedeGGD – Gelre-IJssel DeventerHet Plein ZutphenStichtingenStichting Grote Kerk Lochem

DeelnemingenNV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG)Den HaagNVVitens VelpB.V. Alliander AmsterdamBerkel Milieu NV Zutphen

Ontwikkelingen

Gemeenschappelijke Regeling Omgevingsdienst Achterhoek (GROA)In november 2009 hebben alle Gelderse colleges van burgemeester en wethouders en Gedeputeerde Staten (GS) vande provincie Gelderland de intentie uitgesproken om samen uitvoering te geven aan de opdracht van het Rijk om tekomen tot een aantal uitvoeringsdiensten op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving.Het collegevan de gemeente Lochem gaat samen met de colleges van negen andere gemeenten uit de Achterhoek en GS van deprovincie Gelderland een gemeenschappelijke regeling met openbaar lichaam aan, de Omgevingsdienst Achterhoek(GROA). De dienst moet 1 januari 2013 operationeel zijn. Daartoe is onder andere een bedrijfsplan opgesteld.In 2011 heeft de gemeenteraad van Lochem de strategische nota over verbonden partijen vastgesteld. In de nota is eenafwegingskader opgenomen. De vraag die daarbij wordt gesteld is of de gemeente het publieke belang beter kan be-hartigen door het aangaan van een publiekrechtelijke verbonden partij ofwel een gemeenschappelijke regeling (in ditgevalmet andere gemeenten en de provincie), gelet op demogelijke financiële risico’s.Op deze vraag is, op dit moment,nog geen antwoordmogelijk.Vanuit het Rijk is opdracht gegeven tot het oprichten van uitvoeringsdiensten.De gedachtedaarbij is dat als gevolg van de schaalvergroting en bundeling van expertise deze uitvoeringsdiensten meer kwaliteitzouden moeten geven op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving en mogelijk ook een kosten-besparing zouden moeten opleveren.De gemeenteraad en het college hebben echter feitelijk gezien vrijwel geenmogelijkheden omniet mee tewerken aande realisatie van een omgevingsdienst omdat hiertoe opdracht is gegeven vanuit het Rijk.

3. Paragrafen

109

De regeling Omgevingsdienst Achterhoek staat als verbonden partij nog in de kinderschoenen. Om de dienst goedoperationeel te krijgen moet nog het nodige werk worden verzet. Pas in 2013/2014 zal er meer bekend zijn over hetwelslagen dan wel het bereiken van de doelstellingen die worden beoogd met de Omgevingsdienst Achterhoek. Deregelingwordt aangegaan voor een periode vanminimaal vijf jaar en gedurende die periodemoetenworden gestuurdop kwaliteit en het beheersen van de kosten van de dienstverlening.

GGD Gelre IJsselOp 2 juli 2012 heeft de gemeenteraad ingestemd met de programmabegroting 2013 van de GGD. In het 4e kwartaal2012 wordt de raad voorgesteld in te stemmen met de toetreding van Hattem en daarmee de 4e wijziging van desamenwerkingsregeling. Met de toetreding van Hattem ontstaat congruentie met de Veiligheidsregio. Daarbij wordttevens van de gelegenheid gebruik gemaakt omeen aantal correcties/wijzigingen door te voeren op basis vanwettelijkeveranderingen en alsmede de naamswijziging.Van GGD Gelre-IJssel naar GGD –NOG(Noord Oost Gelderland).

Berkel MilieuRondomBerkel Milieu speelt een fusiemet Circulus, de inzamelaar van de gemeenten Apeldoorn,Deventer en Epe.Hetis de bedoeling dat de fusie in deze raadsperiode z’n beslag krijgt.Begin 2012 is de gemeenteraad geïnformeerd meteen memo over de procedure en de stappen in dit fusieproces.

Recreatieschap Achterhoek – Liemers (RAL)Gemeenten, VVV en andere toeristische organisaties in de Achterhoek streven naar één organisatie voor de promotieen ontwikkeling van recreatieve en toeristische activiteiten in de Achterhoek.Om die reden is een traject in gang gezetom de RAL te ontmantelen zodat bepaalde taken en werkzaamheden kunnen worden opgenomen in de nieuwetoeristische organisatie. Zo kanmogelijk het routebureauworden opgenomen in de nieuwe toeristische organisatie.Derecreatiegebieden worden verkocht. Het onderhoud van de fietspaden gaat waarschijnlijk terug naar de gemeenten.Hierover is in juli 2012 informatie in de vorm van een brief, naar de raadsleden gestuurd. De verwachting is dat er aanhet eind van het jaar een stuk klaar is ter besluitvorming voor de gemeenteraden. De gemeente heeft, als verbondenpartij, een bestuurlijk en financieel belang bij de RAL.Wanneer de RAL wordt opgeheven zal een afweging moetenplaatsvinden of de gemeente Lochem bestuurlijk én financieel betrokkenwil blijven bij een andere toeristische organi-satie en onder welke condities.

Stadsbank Oost NederlandDeWet gemeentelijke schuldhulpverlening (Wgs) is op 1 juli 2012 in werking getreden. De schulddienstverlening heefthierdoor een formele status gekregen.De gemeente is nu wettelijk verplicht schulddienstverlening aan haar inwonersaan te bieden.De schulddienstverlening voor de gemeente Lochemwordt, net als voorheen, uitgevoerd door de Stads-bank. Het gemeentelijk beleidsplan schulddienstverlening wordt in het 4e kwartaal van 2012 aan de gemeenteraadter vaststelling aangeboden.Landelijk is er sprake van een sterke toename van het aantalmensen dat een beroep doet op schulddienstverlening.Alsdeze tendens zich ook in onze gemeente voordoet betekent dit een kostenstijging voor de gemeente.Vooralsnogwordtvoor 2013 en volgende jaren getracht om binnen het beschikbare budget van € 108.629,- te blijven. Dit betekent dat erstructureel € 17.540,- bezuinigd moet worden op het productenpakket dat door de gemeente van de Stadsbank wordtafgenomen. In het gemeentelijk beleidsplan schulddienstverlening wordt dit nader uitgewerkt. Op basis van degemeenschappelijke regeling komen eventuele exploitatietekorten, veroorzaakt door onze gemeente,ook voor rekeningvan onze gemeente.

DeltaHet voorlopige uitstel van deWet werken naar vermogen en van de voorgenomen wijzigingen in deWet sociale werk-voorziening (WSW) betekenen vooralsnog onduidelijkheid over de budgetten die voor 2013 en volgende jaren voor Deltabeschikbaar komen. De verdere korting op het budget perWSW -formatieplaats, die voor een groot deel de dreigendeexploitatietekorten voor komende jaren veroorzaakt, lijkt voorlopig van de baan. Hiermee is ook een eventuele bijdrageuit het herstructureringsfonds voor de omvormingen binnenDelta (voorlopig) geannuleerd. Zodra ermeer duidelijkheidrondom de financiering is, zal Delta met een aangepaste begroting 2013 komen.Op basis van de gemeenschappelijke regeling komen eventuele exploitatietekorten, veroorzaakt door onze gemeente,ook voor rekening van onze gemeente.

3. Paragrafen

110

Het PleinIn juni 2012 heeft de gemeenteraad kennisgenomen van de conceptbegroting 2013 van Het Plein en daarop een ziens-wijze ingediend bij het bestuur vanHet Plein.Met name de bedenkingen over de kostenstijging van het programmabe-drijfsvoering en het geraamde budget van € 100.000,- voor nieuw beleid, hebben het bestuur van Het Plein doenbesluiten de begroting 2013 aan te passen. Landelijk is er sprake van alsmaar stijgende werkloosheid en afnemendewerkgelegenheid.Met een vertraging betekent dit ook een stijging van het aantal mensen dat een beroepmoet doenop een bijstandsuitkering. Als deze tendens zich ook voordoet in onze gemeente betekent dit een kostenstijging voorde gemeente. Op basis van de gemeenschappelijke regeling komen eventuele exploitatietekorten, veroorzaakt dooronze gemeente, ook voor rekening van onze gemeente.

3. Paragrafen

111

3.7. Grondbeleid

Het grondbeleid is geen doel op zichmaar is dienstbaar aan de ruimtelijke enmaatschappelijke ontwikkelingenmet be-trekking tot bijvoorbeeld wonen,werken en recreëren.Het is een instrument voor andere gemeentelijke beleidsvelden,gericht op een goede invulling van het ruimtelijke beleid, binnen de gestelde (financiële) kaders.

VisieDe gemeente Lochem heeft de kaders en de uitgangspunten voor het Grondbeleid 2012-2016 bij raadsbesluit van 2 juli2012 vastgesteld. De uitgewerkte nota grondbeleid wordt in het najaar van 2012 vastgesteld.Voorafgaand aan de startvan nieuwe ontwikkelingenwordt in een startnotitie over de betreffende planontwikkeling een voorstel gedaan aan degemeenteraad welk type grondbeleid gevoerd kan worden. De redenen voor het te voeren grondbeleid staan in denotitie grondbeleid 2012-2016.Niet alleen de gemeente kan grond in exploitatie brengen.Ookmarktpartijen die grondbezitten en bereid en in staat zijn de gewenste bestemming daarop te realiseren, kunnen grond in exploitatie brengen.

Ontwikkelingen 2013

a. In exploitatie genomen grondenBegin 2012 zijn de grondexploitaties per peildatum 1 januari 2012 herzien (Jaarrekening 2011) en zijn de resultaten ver-werkt bij de Kadernota 2013. Bij de Bestuursrapportage per 31 augustus 2012 heeft nog een bijstelling plaatsgevonden.


grond geraamd resultaat prognose afsluitingsjaar

Aalsvoort-West 4.819.000 2021Exel II, fase 2 268.000 2019Van Disselweg 1.406.000 2016Barchem Zuid nihil 2015HarfsenWest 1.920.000 2021Almen Zuid I 21.000 2016Etalage naar de Toekomst nihil 2023totaal 8.434.000

Aalsvoort West (industrieterrein)Het plan AalsvoortWest II ligt er bouwrijp bij. In totaliteit is nog 5,4 hectare industrieterrein te koop. De verkopen zijngepland voor de periode 2017-2021.

Exel II fase 2 (woningbouw)Het plan Exel II fase 2 is bouwrijp en er zijn 7 woningen gebouwd. Er zijn nog 5 bouwkavels te verkopen. De verkoop vande resterende 5 bouwkavels is geraamd in de periode 2017-2019.

Van Disselweg (woningbouw)Het planVan Disselweg is bouwrijp. Er komen totaal 24 woningen en er zijn al 19 bouwkavels verkocht. De verkoop vande resterende vijf bouwkavels wordt verwacht in de periode 2013-2016.

Barchem Zuid (woningbouw)Het plan Barchem Zuid is bouwrijp gemaakt. Er komen totaal 35 woningen. Er zijn al 15 rijen woningen en 1 vrijstaandewoning gerealiseerd. De andere 19 woningen, waaronder 10 goedkope woningen, worden in de periode 2012-2014 ge-realiseerd. Als gevolg van een bijstelling van het budget voor planschades ontstaat er een tekort op de grondexploitatie.Hiervoor is een voorziening gevormd.

3. Paragrafen

3. Paragrafen

112

HarfsenWest (woningbouw)Het bestemmingsplan HarfsenWest is in voorbereiding om de bouw van circa 75 woningen mogelijk te maken. Hetbouwrijp maken van het plan is gepland in 2013/2014 en in de periode 2013-2021 is de gefaseerde uitgifte als uitgangs-punt genomen in de exploitatieberekening.

Almen Zuid I (woningbouw)Het bouwrijpmaken van het plan is in 2011 afgerond. Het plan bevat circa 14woningen en er zijn daarvan 7 bouwkavelsverkocht. Er is rekening gehouden met de uitgifte van de resterende zeven bouwkavels in de periode tot en met 2016.

Etalage naar de ToekomstEtalage naar de Toekomst is de gebiedsontwikkeling van de noordrand van het centrum van Lochem en de verdere ont-wikkeling in noordelijke richting. Dit is globaal het gebied tussen de Berkel en het Twentekanaal. Uitgangspunten bij deontwikkeling zijn het uitbreiden en versterken van het stadscentrum,waarbij het groen enwater een belangrijke rol spe-len. Het gaat omde transformatie van het bedrijventerreinHanzeweg tot eenwerklandschap en de ontwikkeling van eenzogenaamdBerkellandschap voor het leggen van een verbindingmet de binnenstad.Eenwerklandschap is een landschapwaar werkfuncties harmonieus samengaan met andere functies, zoals wonen, recreatie, culturele voorzieningen engroen/natuur. Rekening houdendmet een rente van 4,25% en de fasering tot 2023 is het geraamde tekort, gebaseerd opde geformuleerde uitgangspunten,€ 5,1 miljoen (contante waarde 1-1-2012) waarvoor een voorziening is gevormd.

b. Gronden in voorbereidingNaast de gronden in exploitatie hebben we een aantal gronden die nog niet in exploitatie zijn en die in de toekomstonder regie van de gemeente in exploitatie worden genomen. De totale boekwaarde bedraagt per 1 januari 2012 ruim€ 7,38 miljoen.

- = nadeelbedragen x € 1.000,-

grond boekwaarde boekwaarde1 januari 2012 aantal m2 per m2

Lochem - Stijgoord 1.825.835 72.003 m2 25,36Eefde -Eefde Noord 229.464 67.383 m2 3,41Almen - Almen Zuid II-a - 9.071 m2 -Lochem - Diekink 3.535.816 102.199 m2 34,60Lochem Oost 197.640 43.920 m2 4,50Herontwikkeling gasfabriek 1.325.000 6.953 m2 190,57Exel Clusterlocatie 88.169 15.290 m2 5,77LochemManage Koedijk 180.980 16.000 m2 11,31

Totaal 7.382.904

Risico’s grondexploitaties in relatie tot reservesBinnen de gemeente Lochem zijn geen specifieke reserves voor de eventuele risico’s diewe lopenmet grondexploitaties.Dit is zo vastgelegd in de Nota reserves en voorzieningen gemeente Lochem (vastgesteld bij raadsbesluit van 14november 2005).De resultaten van de grondexploitatiesworden binnen de algemene reserve opgevangen. In de huidigeparagraaf weerstandsvermogen is een aantal risico’s met betrekking tot de grondexploitaties opgenomen.

113

Bijlagen

Bijlagen

1 Nieuw beleid 2012 – 2016

2 Vervangingsinvesteringen in bedrijfsmiddelen 2012 – 2016

3 Horizonlijst

4 Gewijzigde doelen en resultaten

5 EMU-saldo (ter inzage)

6 Verbeterplan

7 Totaaloverzicht ombuigingsmaatregelen 2013

8 Totaaloverzicht ombuigingsonderzoeken 2014 en 2015

Beslispunt 3Voor de activiteiten die met een zwart blokje zijn aangegeven in bijlage 1 en 2 de budgetten,waar van toepassing structureel, beschikbaar stellen.

�

Bijlage 1: Nieuw beleid 2012 – 2016

114

115


116


118

Bijlage 2: Vervangingsinvesteringen in bedrijfsmiddelen

119

Bijlage 3: Horizonlijst nieuw beleid 2013

120

Bijlage 4: Gewijzigde doelen en resultaten

Programma 4Doel:Verkeersveiligheid bevorderen met speciale aandacht voor de kwetsbare groepen

WAS Programmabegroting 2012 | Beoogd resultaat:

In 2020 zijn, door de getroffen verkeersveiligheidsmaatregelen, -45% doden en -35% ziekenhuisgewonden ten

opzichte van 2002.

WORDT Programmabegroting 2013 | Beoogd resultaat:

In 2020 zijn er, door de getroffen verkeersveiligheidsmaatregelen, minder verkeersslachtoffers.

Reden wijziging

Door gewijzigde registratie systematiek binnen de Landelijke ongevallen database (RWS) ontbreekt nu een juist en

betrouwbaar registratiemiddel voor het kunnen meten van het beoogde resultaat in de begroting 2012. Er wordt

nog gezocht naar een nieuwe indicator.

Programma 5Doel: En actueel sturings- en toetsingskader voor ruimtelijke ordening


Alle bestemmingsplannen (kernen en buitengebied) zijn herzien en geactualiseerd in 2012 en de integrale



Alle bestemmingsplannen (kernen en buitengebied) zijn herzien en geactualiseerd in 2013 en de integrale


Reden wijziging

Inspraakprocedures vergen meer tijd.

Programma 6Doel:Veelzijdig en hoogwaardig cultureel leven dat bijdraagt aan het samenspel in Lochem en komt tot stand

door cultuuruitingen van onderop, vanuit bewonersinitiatieven te versterken.


Adequate huisvesting voor cultureel maatschappelijke voorzieningen (DOK) partners in 2012.


Adequate huisvesting voor cultureel maatschappelijke voorzieningen (DOK) partners in 2013.

Reden wijziging

Onderzoeksfase vergt meer tijd

Gewijzigde doelen en resultaten

121

Bijlage 5: EMU-saldo

EMU-Saldo(Ter inzage)

Actiepunt Gereed

30-06-2013

31-12-2013

30-11-2012

31-12-2012

28-02-2013

01-12-2012

01-10-2012

31-12-2012

122

Bijlage 6: Verbeterplan Gemeente Lochem 2012

11.0

14.014.1

16.016.1

17.017.4

17.6

18.018.2.3

18.4.1

Nr. BronOnderwerp

Managementletter interimcontrole 2008Regeling productverantwoordelijkheid bevat on-voldoende functiescheiding tussen het bestellenvan goederen, de ontvangst ervan en de autori-satie van de betreffende inkoopfactuur

Onderzoek 213a subsidiemanagement 2008Centrale coördinatieZorg voor centrale coördinatie en centralemonitoring van subsidies

Rekenkameronderzoek grondbeleidAanbevelingen voor de lange termijnDe rekenkamer beveelt aan om over circa 2 jaareen vervolgonderzoek naar grondbeleid uit tevoeren waarbij aandacht wordt gegeven aandoorvertaling van grondbeleid naar projecten enrisicomanagement per project en voor allegrondexploitaties.

Interimmanagementletter 2009Beschrijving administratieve organisatieVoortgangsbewaking van de actualisatie vanAO procesbeschrijvingen is belangrijk.De procesbeschrijvingen zijn sinds 2006 nietgeactualiseerd.

BestuursrapportagesIn de bestuursrapportage wordt op een gedegenen gedetailleerde wijze ingegaan op de financiëleresultaten en de afwijkingen ten opzichte van debegroting. Een samenvatting van de belangrijksteonderwerpen en risico's ontbreekt.

Onderzoek 213a Onderhoud en beheer wegenRapport inspectie kunstwerkenGebruik het rapport van de inspectie kunstwerkenuit 2006 om versneld onderhoud en reparaties uitte voeren aan kunstwerken die gevaar opleveren.

Inventarisatie risico'sBreng specifieke veiligheidsrisico's en mogelijkeaansprakelijkheidsstelling in kaart.

Na pilots voor de verplichtingenadministratie nuorganisatiebreed invoeren.Plan van aanpak is geaccordeerd door MT op 25.7.12.Start is op 1.9.12 en eindigt 30.6.13

Uitvoering diverse activiteiten door nog aan testellen centrale subsidiecoördinator encoördinator op elke afdeling

In Notitie grondbeleid 2012 - 2016 wordt ditgeregeld. Is gepland voor raad oktober/november2012.

In het kader van Project procesmanagement zijn er3 pilotprojecten (wabo, subsidies en bestemmings-plannen) gereed voor

Overige processen worden in een plan van aanpakgeprioriteerd. In dit plan van aanpak wordt ook deeinddatum van project aangegeven

Planning voor inrichten van een dashboard voor deinterne financiële informatievoorziening is gereedop

Voorstel waar alle beheersaspecten overkunstwerken belicht worden komt het 3e kwartaal2012 in B&W

Geïnventariseerde risico's worden in een voorstelaan B&W voorgelegd voor

Verbeterplan Gemeente Lochem 2012

Actiepunt Gereed

31-12-2012

30-09-2012

31-12-2012

31-10-2012

31-10-2012

21.021.1

21.6

21.9

22.023.023.1

25.025.1

Nr. BronOnderwerp

Managementletter interimcontrole 2010RisicomanagementDoor de IC (Interne Controle)-functionaris zijnrisico's en beheersingsmaatregelen in de processenin kaart gebracht.Bij begroting, tussentijdse rappor-tages en de jaarrekening worden risico's in kaartgebracht. Het gemeentebrede risicomanagementkan verder worden ontwikkeld.

Begroting en rapportagecyclusTen aanzien van de IC op begrotingswijzigingen:De juistheid van verwerking van de rompbegrotingwordt niet gecontroleerd.De volledigheid van verwerkte begrotingswijzigin-gen wordt niet vastgesteld.Er wordt geen IC uitgevoerd op tussenrekeningenen de juiste doorbelastingen van de kostenver-deelstaat op de producten.

Verstrekking uitkeringenDe uitkeringenadministratie is in 2010 onderge-bracht in een Gemeenschappelijk Regeling HetPlein per 1 maart 2010. De formele overdrachtvan kosten en opbrengsten moet nog plaats-vinden.

Interne audit nieuwbouwWilhelminisachool213a Onderzoek projectmatig werken (LOP)Richtlijn projectmatig werkenAnalyseer de huidige richtlijn projectmatig werkenen doe indien nodig voorstellen voor verbeteringvan de richtlijn projectmatig werken

Rekenkameronderzoek Prijzen dienstverleningUitgangspunten opbouw van kostenBepaal naast een uitgangspunt inzake de dekkingvan de kosten ook een uitgangspunt inzake deopbouw van de kosten.

Verdiepingsnotitie risicomanagement komt in deraad van december 2012Daarna uitrol in organisatie.

IC op begrotingswijzigingen, tussenrekeningen endoorbelastingen wordt voor de eerste keer uitge-voerd in september 2012. Daarna wordt dit een vastonderdeel van het IC plan.

Afrekeningen 2010 en 2011 met Het Plein zijn gereed.Definitieve criteria voor standaard-rapportage(o.a.volgen van Lochemse cliënten en financieelverloop) is gereed. Rapportage voor uitvoering mini-mabeleid is in concept gereed.

Een ambtelijke werkgroep projectmatig werken metvertegenwoordigers van de afdelingen ROV en MOis in het leven geroepen om met voorstellen tekomen om projectmatig werken beter te verankerenin de organisatie. Een belangrijk onderdeel is hetmaken van organisatiebrede afspraken over project-matig werken en de acties uit dit verbeterplan.Aanbevelingen uit interne audit NieuwbouwWilhel-minaschool worden ook meegenomen.

Projectplan projectmatig werken is in maart 2011door het MT goedgekeurd. Tussenrapportage isop 5.3.12. in het MT geweest. Eindrapportagevolgt in september/oktober 2012.

Uitgangspunten opbouw en onderbouwing vangemeentelijke tarieven komt in de raad van septem-ber/ oktober 2012.

123



Actiepunt Gereed

31-12-2012

31-12-2012

30-09-2012

30-09-2012

30-09-2012

31-12-2012

124

26.0

26.6

28.028.228.2.2

28.428.4.2

28.628.6.1

29.029.3

29.6

BronOnderwerp

Rekenkameronderzoek handhaving op recreatiewoningen (Recreatief Handhaven)InventarisatieMaak een inventarisatie van gevallen waar zichmogelijk op grond van inwerkingtreding van deWabo problemen kunnen voordoen op grondvan het wijzigen van datums.

Audit Overheidsontwikkelmodel PubliekscontactenManagementRol 1e medewerkerFormaliseer de rol van de 1e medewerker,waarmee theorie en praktijk op elkaaraansluiten

FinanciënOntwikkeling visieMet de vergrijzing van de Nederlandsebevolking nemen verschillende lasten van degemeente toe. In de uitvoering van de WMOzal dat zeker zijn weerslag krijgen. Zorg vooreen duidelijke ontwikkeling van visie enmaatregelen en communiceer dat intern ennaar de burger toe.

ProcessenDoelstellingen en resultatenMaak in het afdelingsplan, in beleidsnotitiesen het dagelijks handelen steeds een verge-lijking tussen te behalen doelstellingen,resultaten en normen. Hou dit in beeld tijdensbijvoorbeeld werkoverleggen.

Managementletter 2011Verantwoording afleggenIn de bestuursrapportage aandacht besteden aande inhoudelijke versus financiële voortgang vaninvesteringen (incl. nog te maken kosten om deinvestering af te ronden, vanaf een nader tebepalen ondergrens) in relatie tot beschikbaargestelde kredieten en begrote kapitaallasten

Verbonden partijenDe Nota verbonden partijen vaststellen en denaleving ervan toetsen.Het blijkt dat niet alle gemaakte afspraken metverbonden partijen even helder zijn geformuleerdin de overeenkomsten, waardoor de nalevingervan moeilijk toetsbaar en afdwingbaar is.

Er wordt onderzocht op welke wijze de inventarisatieuitgevoerd kan worden. De nieuwe (nog niet aange-nomen) Wet vergunning onrechtmatige bewoningrecreatiewoningen is hiervoor voorwaardelijk.

Het nieuwe HRM-beleid op dit punt is vastgesteld.De formele regeling met betrekking tot de gespreks-cyclus is gereed op

Prognoseclub (samenwerking tussen afd. Fin. MO enPC) heeft inmiddels kengetallen benoemd. Er is een(Menzis) overzicht en er zijn afspraken gemaakt hoedit wordt gemonitord. Definitieve afronding in 3ekwartaal 2012

Aandachtspunt voor de teamoverleggen, manage-ment en bestuursrapportages en het afdelingsplan.Afdelingsdashboard (ingericht per team) bijnagereed. Ondersteunt de te behalen doelstellingen.

Wordt meegenomen in werkzaamhedenbestuursrapportage 2012

De nota is vastgesteld. Er komt een terugkoppelingnaar college en raad over de implementatie van denota in het 4e kwartaal 2012.


Actiepunt Gereed

31-12-2012

31-12-2012

31-12-2012

30-11-2012

31-03-2013

30-09-2012

29.8

29.27

29.32

29.33

29.34

BronOnderwerp

AutomatiseringHet gebruik van krachtige gebruikers wordtgelogd. Een periodieke review van het manage-ment ontbreekt. Advies: Logging activeren op hetnetwerk, operating systemen en in de applicatiesLogging periodiek beoordelen en opvolgings-activiteiten vastleggen.

De wijzigingsprocedure voor wijzigingen inapplicaties, databases netwerken, operatingsystemen en hardware vastleggen.

SubsidieverstrekkingenDe algemene subsidieverordening 2005 en hetsubsidiebeleid 2003-2006 zijn gedateerd. In depraktijk blijkt dat niet alle artikelen meer na televen zijn (waaronder de gestelde termijnen)Hierdoor bestaat een risico met consequentiesvoor de rechtmatigheid.

VerhuuropbrengstenU beschikt niet over een (separate) verhuurad-ministratie. Een centrale administratievoeringvergroot het inzicht in gemeentelijke panden ende verhuur hiervan met als resultante dat er meerzekerheid over de volledigheid van de verant-woorde opbrengsten verkregen kan worden.

Leges burgerzakenWij constateren de volgende leemten in deprimaire functiescheiding binnen dit proces.Geen 4-ogen-principe bij dagelijkse kastellingAlle baliemedewerkers hebben toegang tot dekluis. Daarnaast stellen we vast dat geen (zicht-bare) vooraadcontrole plaatsvindt.

Plaatselijke belastingen en heffingenWij constateren dat de functiescheiding binnende afdeling belastingen onvoldoende is doorge-voerd in het belastingpakket GOUW IT. Mede-werkers hebben (te) veel bevoegdheden.Medewerkers zijn systeemtechnisch bevoegd tothet muteren van objectgegevens, het opleggenvan aanslagen en het behandelen van bezwaar-schriften. Advies: de autorisatiematrix analyserenen bevoegdheden zoveel mogelijk in te perken.

125

Logging staat aan.Overzicht met logginggegevens wordt één keerper jaar aan MT verstrekt.

Voorstel voor wijzigingsprocedure wordt in najaar2012 opgesteld en voorgelegd aan het MT.

De Algemene Subsidieverordening loopt mee inpilot project subsidies (procesmanagement). Af-ronding pilot subsidie wordt verwacht in oktober2012. Daarna besluitvorming over aangepastesubsidieverordening.

Mogelijkheden bezien binnen nieuw op te zettendigitale vastgoedregistratie bij team Vastgoed.

De 3 aandachtspunten worden meegenomen inpilot burgerzaken bij inrichting KCC.

Autorisaties analyseren en daar waar mogelijkaanpassen. (Kleine groep en toch achtervangregelen) Eerste aanpassingen zijn doorgevoerd inGOUW-IT. Volledige analyse gereed op


Actiepunt Gereed

30-09-2012

01-03-2013

01-03-2013

31-12-2012

31-12-2012

126

30.030.2

31.031.1

31.2

31.6

31.9

BronOnderwerp

Onderzoek Doelmatigheid VROM-takenBreng de bestaande instructies over InProcesextra onder de aandacht van medewerkers enorganiseer instructie over het gebruik. Zorg voorterugkoppeling van problemen aan de postkamerzodat procesverbetering kan worden doorgevoerd.Zorg voor volledigheid van zaakdossiers.

Bevindingenverslag accountantscontrole 2011Vermogen en resultaatBij de analyse van de verschillen per programmawordt niet zichtbaar gemaakt welke bedragenop grond van raadsbesluiten al zijn verrekend metreserves. Om inzicht in het rekeningresultaat teverbeteren wordt geadviseerd hier aandacht aante besteden.

Analyses rekeningresultaatAnalyses van het rekeningresultaat in de pro-grammarekening laat zien dat verschillen wordenveroorzaakt door afwijkingen in kapitaallasten endoorbelastingen van kostenplaatsen. Hierbijwordt niet aangegeven waardoor deze postenafwijken. Advies: aandacht besteden aantoelichting.

Waardering gronden LochemDe gevolgen van een stagnerende voortgang ingrondexploitaties doorlopend vertalen naarverwachte consequenties voor de (meerjaren)be-groting om tegenvallers zo snel mogelijk inzich-telijk te krijgen zodat snelle besluitvorming overcorrectieve of compenserende maatregelen kanplaatsvinden. Hierbij wordt ook genoemd eengeringere doorbelasting van uren van technischeambtenaren aan grondexploitaties.

Quick-scan LoonheffingenBij de quick-scan loonheffingen zijn de volgendeadviezen door Deloitte aangegeven:3. Ter beschikking gestelde PC's, laptops, I-PadsHet ter beschikking stellen is onbelast als de ap-paratuur voor tenminste 90% voor zakelijke doel-einden wordt gebruikt. Maatregelen treffen om ditte kunnen aantonen.

Onderdeel van het project CleandeskProject Clean Desk / IP sessie is in september 2012

Wordt opgenomen als activiteit in planning jaar-rekening 2012

Wordt opgenomen als activiteit in planning jaar-rekening 2012

Heeft betrekking op Etalage naar deToekomst in 2012Actualisatie is gepland voor de raad in december2012

Voorstel (van afd. Faza/BPC) over gebruik Ipadsinclusief fiscale aspecten wordt in augustus 2012aan college voorgelegd.

Actiepunt Gereed

31-12-2012

31-12-2012

31-12-2012

31-12-2012

31.10

32.0

32.4

32.5

BronOnderwerp

127

Bruteren van de uitkering vindt vanaf januari 2012niet meer plaats.

Inventarisatie heeft plaatsgevonden en een ver-zoek tot ambtshalve teruggave wordt ingediend bijde belastingdienst.

Planning (progr.bur. Lochem/Zupthen) is aanwezig.Data en stappen zijn nu niet meer relevant doordatwetsvoorstel controversieel is verklaard.

Per onderwerp (openbare verlichting, wegen, riole-ring en a.d.h.v. beeldkwaliteit) worden effectindica-toren ontwikkeld om beleidsdoelen en -effecten temeten.Via telefonische enquete, steekproefsgewijs,navraag over werking beheersovereenkomstengroen.

Klachten/meldingensysteem openbare ruimte ver-beteren i.s.m. KCC (ont.bevestiging sturen, meldenwanneer klacht is afgehandeld aan de burger).Terugkerende (dezelfde) klachten evalueren enbijsturen. Na de technische aanpassingen, breedimplementeren in gemeentelijke organisatie zodatiedereen de klachten/meldingen via dit systeeminbrengt. Nadere afweging moet nog plaatsvindenm.b.t. het eigenaarsschap de afdeling PC/OW.

De afdeling BPC ontwikkelt op diverse HRM-terreinen nieuw beleid. Voorbeelden van recentvastgesteld beleid zijn: Levensfasebewust perso-neelsbeleid, Mobiliteitsconvenant en ontwikkel-trajecten DIV en KCC. De samenhang van perso-neelsinstrumenten gekoppeld aan strategischHRM-beleid is in ontwikkeling

4. JubileumuitkeringenBij 40-jarig dienstjubileum geldt een fiscale vrij-stelling van één bruto maandloon. De gemeentebruteert deze uitkering.Advies: nagaan hoevaak deze uitkering in laatstevijf jaar heeft plaatsgevonden en om welk bedraghet gaat. Na inventarisatie kan een verzoek totambtshalve teruggave worden ingediend.

ActualiteitenWet werken naar vermogen (Wwnv)De nieuwe wetgeving moet worden geíntegreerdbinnen de gemeentelijke organisatie. Daarnaastmoet een keuze worden gemaakt hoe de organi-satie moet worden neergezet en geregisseerd.Voor de fasering worden vier fasen doorlopen:bewustwording, fact-finding, marktconsultatie enhet gereedmaken van organisatie en inkoop.

Audit Overheidsontwikkelmodel Openbarewerken team Civiel/GroenResultaten onderzoekenGebruik de resultaten uit klantonderzoeken of on-derzoeken onder stakeholders (Zie aanbevelingenonder resultaatgebieden) om te verbeteren. Betrekdoelgroepen en derden bij de te bereiken doelen enresultaten.

Klachten/meldingensysteemDraag zorg voor het systematisch omgaan metklachten, incidenten en tegenvallende resultaten.Breng ze systematisch in beeld en zorg voor een be-slismoment: wel of niet verbeteren. Bedenk kaders/-richtlijnen die bijdragen aan een weloverwogenbeslissing.

Strategisch HRM-beleidOntwikkel een strategisch HRM-beleid, geefdaarin beleidsdoelen en beoogde resultaten aan.Zorg voor meerjarig uitvoeringsplan waarbij de inte zetten personeelsinstrumenten in samenhangworden gebracht ten gepresenteerd.


Actiepunt Gereed

31-12-2012

31-12-2012

31-12-2012

31-12-2012

31-12-2012

31-12-2012

128

32.7

33.033.3

34.034.1

35.035.2

35.3

BronOnderwerp

QuickWinsIn de werkorganisatie en de capaciteitsplanningmeer rekening houden met bestuurlijke "invlie-gers" en adhoc werkzaamheden. Zorg dat depersonele capaciteit, m.n. bij het onderdeel Civielbeter afgestemd is op de caseload en communi-ceer over een eventuele herprioritering (caseloadaantal taken die een persoon is toevertrouwd)

Audit Etalage naar de toekomstRisicomanagementZorg voor sturing op risico's door gericht risico-management in te voeren. Vertaal gesignaleerderisico's in gerichte acties om risico's te verkleinenof weg te nemenVoortgangsrapportageMaak tenminste 4 x per jaar (kwartaal) eenvoortgangsrapportage waarin de financiële voort-gang en prognoses worden aangegeven.

Rekenkamercommissie OnderzoekWMO-pgbWMO beleidskaderZet de deskundigheid en ervaring van de ledenvan de WMO-raad zo optimaal mogelijk in.

Maak gebruik van de gekantelde modelverorde-ning van de VNG

Rekenkamercommissie Onderzoek invoering CJGBeleidsdoelenDoelstellingen en prioriteiten in het jeugdbeleidzijn vastgelegd in de beleidsnota. De doelen zijnsmart geformuleerd voor wat betreft de outputmaar niet voor de outcome. Het maatschappelijkeeffect is niet beschreven.Formuleer ook de outcomedoelstellingen Smartzodat helder is wat de gemeente hoopt tebereiken met het CJG.

Dienstverlening CJGDe dienstverlening CJG is gestart in december2011. Daardoor is er nog geen evaluatie gehoudenEr is wel aandacht voor het formuleren vanprestatie-indicatoren waardoor rapportage enevaluatie worden vergemakkelijkt.Ga door op de ingeslagen weg om de prestatiesmeetbaar te maken.

Bij afdelingsplan 2013 deze uren opnemen in TIM.Dit houdt in dat er minder productieve uren be-schikbaar zijn voor de reguliere taken. Organisatie-brede invoering moet nog nader afgewogen.

In combinatie met de voortgangsrapportages zalhier uitvoering aan worden gegeven.

Gezien het tempo van de gebiedsontwikkeling zijn4 voortgangsrapportages per jaar niet zinvol. Half-jaarlijks wordt voorgesteld. Bij burapp en bij jaarrek.

Besluitvorming op gekantelde verordening (naarmodel van VNG) wordt verwacht in december 2012.

WMO raad is conform afspraak benaderd voor in-spraak

Outcomedoelstellingen en effec metingen CJGworden geformuleerd tijdens stelselwijziging jeugd-beleid.Invoeringsdatum is 1-1-2015

Werkgroep maakt prestaties meetbaar en moni-tord deze. Overzicht wordt ter informatie aan deraad gestuurd.


Toelichting

Verbeterplan Gemeente Lochem 2012

Vanaf 2005 werkt de gemeente Lochem met het verbeterplanDe herkomst van de actiepunten is:• Interimletter accountant (1 x per jaar)• Controle jaarrekening accountant (1 x per jaar)• Doelmatigheidsonderzoeken - art. 213a GW (2 x per jaar)• Rekenkamercommissie onderzoeken (1 à 2 x per jaar)• Afdelingsonderzoeken (sinds 2012, 1 x per jaar)• Daarnaast tussentijdse onderzoeksopdrachten (bv.Wilhelminaschool)

129


Bijlage 7. Totaaloverzicht ombuigingsmaatregelen 2013

130

In hoofdstuk 2 van deze begroting staan bij de diverse activiteiten de ombuigingsmaatregelen kort beschreven. In onder-staande tabel zijn alle ombuigingsmaatregelen 2013 verzameld. Om aan te geven hoe de gemeente de uitwerking van de om-buigingsmaatregelen vorm heeft gegeven is aansluiting gezocht bij de 4 regierollen zoals die eind 2011 door de raad zijnbesproken. De regierollen zijn in de tabel aangeduid met cijfers. De betekenis van deze cijfers is:I Retro in control; II Manoeuvres in de markt; III Maatschappelijke carrousel; IV Flash mob

131

Bijlage 8. Totaaloverzicht ombuigingsonderzoeken 2014-2015

Postbus 17, 7240 AA LochemT (0573) 28 92 22

E [email protected] www.lochem.nl

lochem begroting 2013

Documents