lai vaw glawk jah

22
1 Lai Vax in: māwh ngai: lai pa hoik tat tix deuh lox k īeh māwh lai Vax yam y ūh bang: kum: daux kaung: Moeg nu daux 1990 num khix (1) 15 hoek 25 ngāix.

Upload: aung-sang

Post on 07-Mar-2016

244 views

Category:

Documents


3 download

DESCRIPTION

 

TRANSCRIPT

Page 1: Lai vaw glawk jah

1

Lai Vax in: māwh ngai: lai pa hoik tat tix deuh lox kīeh māwh lai Vax yam yūh bang: kum: daux kaung: Moeg nu daux 1990 num khix (1) 15 hoek 25 ngāix.

Page 2: Lai vaw glawk jah

2

Lox voe. Phuk lai in: māwh lai pa yūh ex son sang chix ka lai Vax ku kaux, yam gau ka lai in: caw tix gau chix mīex mai: kawn: lai voe heue. Daux lai Vax yam kleuk ngai: lai kīeh māwh lox koe: (2) glawk heue. (1) Mīex ang: brawm: mai: kawn: ang: brawm:. (2) Mīex brawm: mai: kawn: brawm:. Mīex ang: brawm: mai: kawn: ang: brawm: Lox tiag kak, kat, pak, sat, mad, kang, pot, kawk, Mīex brawm: mai: kawn: brawm: Lox tiag kluing, griang, kliang:, klia:, Mīex brawm: koe:(24)mu: Kr, kl, khr, khl, gr, gl, gh, ngh, dh, nh, pr, pl, phr, phl, br, bl, bh, mh, jh, nyh, yh, rh, lh, vh, Mīex brawm: loe: mu:

Grh glh. Kawn: brawm: koe:(10)mu:. Ia, iao, io, iu, iaw, ua, eei, eue, oe, ui,. Phan: māwh mīex brawm: mai: kawn: brawm: jāh tix shiao daux glawk(1) heue. Can yix pa tiiem phuk lai gau son lai Vax ping nyia cuyi: krax lhak krax lhiao: yix ang: nyiang kub ang: nyiang koe: mai: māwh nang: kaing pa ang: yix nyiang sax yūh dee kleuk ngai: lai ang: ah dee bleeh grawh grawng lai pa kīeh māwh phuk lai gau ang: ah, plak nie kawn koe: dee lud dee ang: kub māwh kheu: nin: ex simie mai: rawg mhaing: krax keud krax sawn: krax teem: krax coi ka can pui koe: krax lhak krax haing: ku kaux daux pui. Dee lud dee ang: khaw: pon tix ne raw ka heue.

Num: cub caw ting Cao: yuh phuk gau lai Vax.

2000 num.

Page 3: Lai vaw glawk jah

3

Mīex lai Vax

kawn: lai Vax

Mīex kawn: lai pa tiiem ka taix.

K KH G NG T TH D N

P PH B M C CH J NY

S SH Z Y R L V W

F H

X

A E IE AW OI AO AU AI I O U EE

EU

Page 4: Lai vaw glawk jah

4

Mhai: pa shiao yam tiiem lai. Simin. Mhai: lox 1. (: ) mhai: voe 2. (. ) mhai: sidāh lox. 3. (, ) mhai: laux. 4. (; ) mhai: laux tix vud. 5. (“ ’’) mhai: paoh, nyeep. 6. ( ? ) mhai: chawk. 7. ( ! ) mhai: am:, daox am:. 8. ( ٨) mhai: cud ngai: lai. 9. ( x ) mhai: lud. 10. ( √ ) mhai: caw. 11. ( ‾ ) mhai: awn: lox.

Page 5: Lai vaw glawk jah

5

K- kax daux rawm: nyawm tix ih.

Kh- khaox sigang: kied ting pang:

G- Gawng loi mu:, nu tix haok

NG- Ngai: lai Vax gau tom: chix.

P-Pet pa paing taing daux rawm:.

Page 6: Lai vaw glawk jah

6

Ph- Phix ih kax tax pon yum.

B- Baug pa lawm giex tawm: kaux.

M- Moi lang: rung: cung daux kawg.

T-Tai pa raoh kaoh dee mawx.

Th- Thai ma: ceem yeem dee mawx.

Page 7: Lai vaw glawk jah

7

D- Dak pa awn: sawn: lox leng:.

N- Niex cie yix vīex hawt māix.

C- Cak kak rung: cung daux ngawd.

Ch- Chax bang: kum: num: tix dah.

J-Jim: tawk khaox maox vien ox.

Page 8: Lai vaw glawk jah

8

NY- Nyiiex yaong: ku tawm: ju tax.

S- Sang: ting tu kied nu hu:

SH-Shao lox cao: ku kaux ex.

Y- Yaong: dēx gawng tawng pui hun:.

R-Roi ting ngai: nai: yūh nēx.

Page 9: Lai vaw glawk jah

9

L- Law pa lung cung daux dung.

V-Vaig kawg tax bax pax vīex.

W- Bwan son: mīex lox diex keeing:.

F- Fax ting vaig baig daux ngai:.

H-Hak pa im:coh daux laih.

X- Ax ah lai phai: chix ex.

Page 10: Lai vaw glawk jah

10

Lawg (4) Pa kab ngai: lai num: jāh mai: ngai: lai num: lox A (a)

K+A= Ka K+a- ka

Kleuk lox Ka, kak, kat, tap, pat, hax Gah, gab, bak, kag

Nad lhax la.

Ngai: lai pa kab māwh gum lox. (1) La tax Sara ax, bax ax sawg. (2) Jāh pa sax, tax ah ka ax. (3) Khaox an: lawm kat tawm: ting tix. (4) Gaox haoh yaong: yix. (5) Nad pex chix tāoh lie? (6) Gap khaox ngawm tau, yau an: hoik lāux. (7) Caux caong ka rawm:, kawm: taix ka tiex. (8) Gah māwh ceu pa ngiiex tix ih. (9) Nyiiex yix hoik gōh. (10) Hax taix nawh ka ngu, nu tix pai:.

Page 11: Lai vaw glawk jah

11

LAWG (5) Pa kab ngai: lai num: jāh mai: lai num: lox AI (ai)

K + AI = KAI k + ai = kai Ngai: lai tat lox, K, T, P, H, X G, D, B, NG, N M Kleuk lox Aik, taik, pai, gaig, paig

Dai, bai, ngai: nai:, maing, ngaing:

Daix sivai tai

Ngai: lai pa kab māwh gum lox. (1) Ai rai vai daix māix. (2) Sivai koh ku: ih nēx poh. (3) Goh māwh to: sat pa ot daux tiex. (4) Giex nad māix tom: kaux. (5) Gaig māix pa tix lie? (6) Dai: Am: ka hoik cāux ka rawm:. (7) Bai taux chu: khaing: aw:, paw kīeh nai:. (8) Ngaik nēx moi sang ih aux. (9) Nai: gaox ot daux cheu:, kheu: doh nawh. (10) Maing nie ka dee cūx sium:.

Page 12: Lai vaw glawk jah

12

LAWG (6) Pa kab ngai: lai num: jāh mai: ngai: lai num: lox AU (au)

K + AU = KAU k + au = kau kau, taug , pauk, hau:, aux gau, daux, baug ngau, nauk, maug,

bau: yau sikaux

Ngai: lai pa kab māwh gum lox (1) Daux rawm: dung in: daing: raux. (2) Kaux māix pa tix lie? (3) Taug mao ka yūh tix kaing. (4) Naing son vaig tu. (5) Hau: kawg māix hoik doh. (6) Poh to: voe sox. (7) Toh ngai: phai: yāox māwh pa ting. (8) Baug māix kied lawm, nyawm tix paug. (9) Im: yum māwh eep sawm: rawm: nyāux. (10) Cāux caong ex yāox cāux jeeh.

Page 13: Lai vaw glawk jah

13

LAWG (7) Pa kab ngai: lai num: jāh mai: num: lox AO (ao)

K + AO = KAO k + ao = kao

Kleuk lox Kao, taoh, paox ,hoax Gaox , daux, baoh Ngao, Naog, Maog

Khaox Rao khaox

Ngai: lai pa kab māwh gum lox. (1) Rao khaox haoh ka khaox. (2) Kaoh pex khaing: dee mawx. (3) Kaog pex tix yūh pa tix tan:. (4) Kaong: tiex vīex tawx tin:. (5) Gien: taix Ai nap daing: kin: saux. (6) Haoh nyāox khaox gīx. (7) Kaoh cao cao pa sax hu: daux ma: (8) Haoh gaox daux num in:. (9) Nawh yāox ka pāox yaong: tix. (10) Yaog yaw ka pāox ang: yāox cāox.

Page 14: Lai vaw glawk jah

14

LAWG (8) Pa kab ngai: lai num: jāh mai: lai num: lox O (o)

K + O = KO k + o = ko

kleuk lox KOK ,OT , PANG:, HON, OX Goh, Doh, Bon:

Ngot, Nong:, Mox.

Ngot sox. Ngai: lai pa kab māwh gum lox. (1) Kok Ai nap haok tin: kin: saux mīex nawh. (2) Nyo coh ox sox ih nēx goh. (3) Ox tix gawng: ang: chix māwh pang:. (4) Coh ex ih nēx poh. (5) Ot yaong: pex caong gawng ting. (6) Goh cao saux yāog nawh kaoh. (7) Ngot in: ang: kaux paw ngawm kah. (8) Hon: sum: yix daing: nyawm tix ih. (9) Pih nyiiex ot pex ku singāix. (10) Pong vaig nawh jao nie sawm: tix.

Page 15: Lai vaw glawk jah

15

LAWG (9) Pa kab ngai: lai num: jāh mai: lai num: lox U (u)

K + U = KU k + u =ku

Kleuk lox Ku, kut, puk, hung, ux. Gun Dug, Baug:, Nu

Ngu cak

Ngai: lai pa kab māwh gum lox. (1) Ku: it Tax jiet awn: (2) Tud maox an: dud. (3) Ngud ngai: Ai nap (4) Puk Ai yawn: taix tix (5) Hung: nie dee it pex. (6) Teh kak khaox an: hoik. (7) Gun yeung kaing yūh māix ha. (8) Yūh sa tix ka ngu (9) Dug ngai: nawh ang: chix yāox. (10) Bung: ak in: kied cong:.

Page 16: Lai vaw glawk jah

16

LAWG (10) Pa kab ngai: lai num: jāh mai: lai num: lox AW(aw)

K + AW = KAW k + aw = kaw

Kleuk lox. Kaw, kawk , kawp, hawt, tawx Gawng ,Daug, bawk Awng, awn:, awm:

Kawk jauhsaw mawg.

Ngai: lai pa kab māwh gum lox. (1) Paw tawx saw pa ting ka nawh. (2) Aw: Ai nap ang: chix sikah. (3) Tawk khaox in: daux tiex tix vud. (4) Pawk aux ih lox nawh. (5) Aux saux kaing: kawx kawx. (6) Yūh pa khaw pa caw ka nawh. (7) Bawg yam hu: sawm: hu: sawm: tau. (8) Hawx yūh lai, coh aw: pa ngāwh. (9) Dawg ot ex tin: tom: ju tax. (10) Max tawng: kuh yix khawm: ra: mu:.

Page 17: Lai vaw glawk jah

17

LAWG(11) Pa kab ngai: lai num: jāh mai: lai num: lox OI (oi)

K + OI = KOI

k + oi = koi Kleuk lox

Koi, hoik, poi, going, doi, boi, Ngoi , noi, moi, koik, koig.

Roi Boisang: MOI Ngai: lai pa kab māwh gum lox. (1) Koi hu: māix awx. (2) Roi haoh daux nyiiex pex. (3) Hoik kaing yūh māix lie? (4) Ngoi yix naog ka rawm: pon: pung. (5) Poi pa yūh pex daing: ting te te. (6) Ngoing: maox in: tix ceeix. (7) Koik daux tiex, yūh tix ka nawh (8) Tawx aux nyāux rawm: ceeix. (9) Boi sang: in: kied lang: (10) Kawm: taix nawh ka giex tix tiex.

Page 18: Lai vaw glawk jah

18

LAWG(12) Pa kab ngai: lai num: jāh mai: lai num: lox I (i)

K + I = KI k + I = ki Kleuk lox Ke, tik , pih ,hing, gi, dig, Bi, ngim, in, im, mi.

Bi: bih jim: Ngai: lai pa kab māwh gum lox. (1) Ki kaing yūh māix lie? (2) Tik māix khaox gix ax dee mawx. (3) Teei bih pih nyiiex ot pex ka. (4) Bih in māwh bih yix. (5) Dig law kawn: lig yum pon: mu: (6) Hon: an: daing: lang: to:. (7) Hing: in: daing: ting lox. (8) Gi khaix ex, tix vud ha. (9) Mi nyiiex in: ka sum: tix khaox. (10) Im: ju jao eep sawm: rawm: nyāux.

Page 19: Lai vaw glawk jah

19

LAWG (13)

Pa kab ngai: num: jāh mai: lai num: lox E (e) K + E = KE

Kleuk lox. K+ k = ke. Ke , ten, pet , he, ex. Ge, dēx , be

Nge, nēx, mēx.

Ten: pang:mēx pet.

Ngai: lai pa kab māwh gum lox. (1) Niex cie pex, chix tie ka rawm: (2) Kie taong: aux, pon sim: tix mu: (3) Tieb tie ka son ang: saux vaig. (4) Pie ex ka pāox tix ang: doh chix . (5) Hieh rawm: kuh daux aw: (6) Giex pui pie sau: daux kawg. (7) Bie nad vīex pax nang: lie? (8) Mīex aux hu:daux laih. (9) Nie gaox pex khaing: yīx lie.? (10) Die māwh māix pa ih nong: lie.?

Page 20: Lai vaw glawk jah

20

LAWG(14) Pa kab ngai: lai num: jāh mai: lai num: lox IE (ie)

K + IE = KIE k + ie = kie Kleuk lox. Kie , tieb, pie, hieh ,niex Giex, die, bie, Ng īex, nie, mīex

Niex Kiep Mīex Ngai: lai pa kab māwh gum lox. (1) Ex ce: pex nyiiex yex ka:. (2) Ke: sum: yix daing: song:. (3) Dong: nyi nap daing: ting. (4) Pet moh tix ot daux rawm: (5) Keh lig daux kawg yix kawx kawx. (6) Ex hu: daux laih ku: kaux. (7) Geh moi yīx daing: lang: te te . (8) Be Tax ka ax lie? (9) Dēx yum nawh jao saux vaig tix. (10) Mēx sum: nawh kied tie:.

Page 21: Lai vaw glawk jah

21

LAWG(15) Pa kab ngai: lai num: jāh mai: lai num: lox EE (ee)

K + EE = KEE Kleuk lox. Een:, kee, tee: , peeb, heet deex Gee, dee, bee, ngeet, neek, meet.

Reeih jeeh Pheen:

Ngai: lai pa kab māwh gum lox. (1) Nawh peeh chee hu: daux ma: (2) Een: bau: māix dēx ngot. (3) Reeh māwh to: sat pa ot daux rawm: (4) Kee lig sipeem nyiiex yix lāux. (5) Peeb sim: tai ku: hu: nu tix jawm. (6) Pui gāux ka cāox yie yāox pa lud. (7) Bee in: ang: nyawm tix ih (8) Gee laih ex meung Vax. (9) Neek aux ka nyāux tix rawm: (10) Meet ngu daux ngai aux .

Page 22: Lai vaw glawk jah

22

LAWG (16) Pa kab ngai: lai num: jāh mai: lai num: lox EU(eu)

K + EU = KEU k + eu = keu.

Kleuk lox. Keu , teug, peung ,geu, deuk, bēuh

Ngeu, neung , meung.

Reu teug Cheu: Ngai: lai pa kab māwh gum lox. (1) Dēuh reu dēx nyiiex pex. (2) Nawh yāox tix geu kheu: cheu: nawh pa cāox. (3) Keu: peung: ka ngu (4) Teug aux hoik lāux. (5) Peung pex nyiiex mawx lie? (6) Bēuh kaing yūh yix daux num in: (7) Ngeu law tang: pex nang: lie? (8) Deuk gaox sawm: pex mie ding lie? (9) Neung to: kaux māix mai: ding: awx. (10) Geu nawh saux ang: māwh lie.?