KURU İNCİR SEKTÖRÜNDE METİL BROMİT ALTERNATİFİ:

FOSFİN

Ahmet Güray Ferizli* Mevlüt Emekçi*

Şüle Tütüncü* Shlomo Navarro**

*Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü, 06110 Ankara

** Department of Food Science, Agricultural Research Organization,The Volcani Center, P.O.Box 6, Bet Dagan 50250, İsrail

SORUN !!! Süre

Konvansiyonel üretim için FOSFİN (PHKonvansiyonel üretim için FOSFİN (PH33) alternatif olabilir mi? ) alternatif olabilir mi?

FOSFİN

• AlP + 3H2O Al(OH)3 + PH3

• Mg3P2 + 6H2O 3Mg(OH)2 +2PH3

• Magnezyum fosfit etkili maddeli FUMICEL Amonyum

karbamat (CO2 + NH3) içermez.

• Korozyon,Korozyon,• Alev alma (% 1,8 konsantrasyon)Alev alma (% 1,8 konsantrasyon)• Penetrasyon,Penetrasyon,

PROJE KAPSAMINDA YAPILAN ÇALIŞMANIN AMACI:

Fosfinin laboratuvar koşullarında kuru incir zararlılarına etkinliğinin değişik koşullarda belirlenmesi

ve

Çalışmaların arazi koşullarında da yürütülerek zararlılara etkinliğinin ve pratik olarak uygulanabilirliğinin araştırılması.

ÇALIŞMALARDA KULLANILAN TEST ÇALIŞMALARDA KULLANILAN TEST TÜRLERİTÜRLERİ

Ephestia cautella Ephestia cautella (İncir kurdu) CCarpoglyphus lactisarpoglyphus lactis ((Kuru meyve akarı) CarpophilusCarpophilus spp. spp. (Ekşilik böcekleri-doğal

kültür) Oryzaephilus surinamensis (Testereli böcek)

Tür EvreYaş (gün)*

E. cautella (1)

O. surinamensis (2)

Yumurta 1-3

Olgun larva

18-20 (1)

14-16 (2)

Pupa 1-3

Ergin 7-14 (2)

Carpophilus spp.

Carpoglyphus lactisKarışık Karışık

Test organizmalarının çalışılan evreleri

ÇALIŞMA KOŞULLARI

• Fümigasyon 1. Sıcaklıkların yüksek olduğu dönemlerde (Haziran – Ekim)

• Fümigasyon 2. Sıcaklıkların nispeten düşük olduğu dönemlerde (Kasım - Mayıs)

Çadır altında yığın fümigasyonu

Çadır altında yığın fümigasyonu

Eylül ayında yığının merkezindeki ürün sıcaklığı

20

22

24

26

28

30

17

:07

20

:27

23

:47

03

:07

06

:27

09

:47

13

:07

16

:27

19

:47

23

:07

02

:27

05

:47

09

:07

12

:27

15

:47

19

:07

22

:27

01

:47

05

:07

08

:27

11

:47

15

:07

18

:27

21

:47

01

:07

04

:27

07

:47

11

:07

Saat

Sıc

ak

lık

(o

C)

Ekim ayında yığının merkezindeki ürün sıcaklığı

20

22

24

26

28

30

17

:07

20

:27

23

:47

03

:07

06

:27

09

:47

13

:07

16

:27

19

:47

23

:07

02

:27

05

:47

09

:07

12

:27

15

:47

19

:07

22

:27

01

:47

05

:07

08

:27

11

:47

15

:07

18

:27

21

:47

01

:07

04

:27

07

:47

11

:07

Saat

Sıc

ak

lık

(o

C)

Kasım ayında yığının merkezindeki ürün sıcaklığı

18

20

22

24

26

28

30

14:44:36 21:24:36 04:04:36 10:44:36 17:24:36 00:04:36 06:44:36 13:24:36 20:04:36 02:44:36 09:24:36 16:04:36Saat

Sıc

ak

lık

(o

C)

1- Fümigasyon süresince ölçülen gaz konsantrasyonları (1, 2 ve 3g PH3/ton)

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1800

2000

0 12 24 36 48 60 72 84 96 108 120 132 144 156 168

Süre (saat)

PH

3 ko

nsa

ntr

asyo

nu

(p

pm

)

1 G PH3/ton 2 G PH3/ton 3 G PH3/ton

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1800

2000

0 12 24 36 48 60 72 84 96 108 120 132 144 156 168

Süre (saat)

PH

3 k

on

sa

ntr

as

yo

nu

(p

pm

)

1 G PH3/ton 2 G PH3/ton 3 G PH3/ton

2- Fümigasyon süresince ölçülen gaz konsantrasyonları (1, 2 ve 3g PH3/ton)

Test zararlılarında mutlak ölümün gerçekleştiği uygulama süreleri

Haziran-Ekim sonu

1 2 3 4 5 6 7

1g/t - - + + + + +

2g/t - - + + + + +

3g/t - - + + + + +Kasım-Mayıs

sonu1 2 3 4 5 6 7

1g/t - - - - + + +

2g/t - - - - + + +

3g/t - - - - + + +

Sıcaklıkların yüksek olduğu dönemlerde (Haziran – Ekim) çadır altında yürütülen fümigasyonlar

Süre: en az 3 gün Uygulama dozu: 1-2 g PH3/ton

Sıcaklıkların nispeten düşük olduğu dönemlerde (Haziran – Ekim) çadır altında yürütülen fümigasyonlar

Süre en az 5 gün Uygulama dozu: 1-2 g PH3/ton

Maliyet

Doz (g /Ton) EURO Oran

Fosfin (FUMICEL)

1 0,121 1/16

1,5 0,181 1/12

2 0,242 1/8

Metil Bromit

(60 g/m3)1,8-2,1 1

Sonuç

Yılın nispeten soğuk geçen (Kasım-Mayıs) dönemlerinde (çevre sıcaklığın 25oC’ den düşük olduğu dönemler) fosfin ile fümigasyonda 1-2 g PH3/ton dozlarda uygulama süresi en az 5 gün olmalı;

Yılın sıcak geçen (Haziran-Ekim) dönemlerinde (çevre sıcaklığın 25oC’ den yüksek olduğu dönemler) fosfin ile fümigasyonda 1-2 g PH3/ton dozlarda uygulama süresi en az 3 gün olmalıdır.

Kuru incirde görülen zararlılarda mutlak ölüm için verilen sürelerin kısaltılması yapılan çalışmalar sonucu mümkün olmamıştır. Zararlılarda fosfine karşı direnç gelişiminin özellikle yetersiz uygulama süresinden kaynaklandığı da unutulmamalıdır.

Sonuç

Fümigasyonda başarı= Gaz kaçağına engel olunması ve yeterli sürenin sağlanmasıdır.

Metil bromitle fümigasyonda kullanılan fümigasyon brandası, fosfinle fümigasyonda da kullanılabilir. Brandada delik olmaması ve etrafının dikkatle kapatılması;

Fümigasyon süresince belirli aralıklarla gaz ölçümlerinin yapılması çok büyük önem taşımaktadır.

Sonuç Özellikle hasat mevsiminin başında yaşanan süre

sıkıntısına karşın fosfin ile fümigasyonun günlük ardışıl olarak yapılması bu soruna çözüm getirecektir.

Bu çalışma kuru incirde görülen zararlılar çalışılarak yürütülmüş olup süre ve doz açısından öneriler diğer ürünler için geçerli olmayacaktır. Örneğin bazı tahıl zararlıları çalışılan süre ve doz koşullarında canlı kalabilmektedir.

Fosfin ile fümigasyonun maliyeti doza bağlı olarak metil bromit kullanımındaki maliyetin yaklaşık 12 katı daha düşüktür…

İşletmelerde sekonder (ikincil) bulaşmalara engel olunmadıkça, hangi yöntem ve hangi fümigant uygulanırsa uygulansın sonuç olumsuz olacaktır...

Basınç testi

BASINÇ TESTİ (ASEAN STANDARDI)

Gaz örnekleme borusuna bağlantı

Test öncesi denge düzeyiCetvel

a b

c d

Elektrik süpürgesi vakum Yaptığında sıvı yükselir

Elektrik süpürgesi kapatılıp test için süre tutulmaya başlandığındaki sıvı seviyesi

Basınçın yarı seviyesi(2,5cm= en az 10 dakika)

Su

5 cm

Güvenlik

• TWA: 0.3 ppm

Fosfin ölçüm cihazları

• Dedektör tüp (Draeger ve Auer Tüpleri)

• Elektrokimyasal sensörler (Draeger MiniWarn, ATI PortaSens II, Lumidor

Micro Max, Draeger PacIII, MSA Dedektör, Bedfont monitör)

Fosfin gazı ile zehirlenme belirtileri• Fosfin gazı solunduğunda, akciğerlerdeki nemle reaksiyona girerek

fosforik asit oluşturur, bu da ölümcül olabilir.

Diğer zehirlenme belirtileri ise:• Öksürük• Nefes alamama• Baş ağrısı• Çift görüntü• Baş dönmesi• Burun akıntısı• Kusma• Kansızlık• Bronşit• İshal• Görme, konuşma ve hareket bozuklukları gibi

Dünya Bankası

Ege İhracatçı Birlikleri

Tariş

Ankara Üniversitesi